Download - Economisch bureau industrie mei 2015
Stand van de Industrie Trends, Ontwikkelingen, Cijfers & Prognoses
mei 2015
Economisch Bureau Nederland
Casper Burgering
Senior sector econoom
020 – 383 26 93
@CasperBurgering
2
Stand van de Industrie is positief in mei
Sheet 3 Sheet 5 Sheet 6 Sheet 7
Sheet 9
Sheet 11 Sheet 12 Sheet 13 Sheet 14
Sheet 8
Ongunstige
omstandigheden
Neutrale
omstandigheden Gunstige
omstandigheden
Mondiale BBP
(2015)
3,3%
Global PMI Man.
(april)
51,0
PMI man. NL
(april)
54,0
BBP NL
(2015)
1,8%
Export NL
(2015)
4,6%
Producenten
vertrouwen NL
(april)
3,3
Omzetgroei NL
(maart)
-2,1%
PMI
bezettingsgraad
NL (apr./K2)
PMI vs CBS
Vacature
Indicator (apr.)
0,38
Sheet 7 Investeringen
NL (2015)
4,5%
Economisch Bureau
Verwachting
ABN AMRO
Actuele stand
van zaken
Faillissementen
(t/m apr, joj)
-34%
-15%
0%
15%
Oranje lijn = LT-gemiddelde
Groene lijn = actueel verloop
Grijze stippellijn = neutrale grens
48
50
52
54
2013 2014 2015
46485052545658
2013 2014 2015
-8-6-4-2024
2013 2014 2015
-1
0
1
2013 2014 20150
50
100
2013 2014 2015
-5%
0%
5%
19
96
20
00
20
04
20
08
20
12
20
16-5%
0%
5%
19
96
20
00
20
04
20
08
20
12
20
16
-12%
0%
12%
19
96
20
00
20
04
20
08
20
12
20
16
-12%
0%
12%1
996
20
00
20
04
20
08
20
12
20
16
81,8% 53,4
74788286
20
13
20
14
20
15
50
52
54
2014 2015
Sheet 10 Productie groei
NL (2015)
3,0%
-10%
0%
10%
20
06
20
08
20
10
20
12
20
14
20
16
-20%
-10%
0%
10%
2014 2015
binnenland
buitenland
Teleurstellende cijfers uit de VS en China
De Amerikaanse economie is in
de eerste maanden van dit jaar
flink vertraagd, maar de zwakkere
groei kwam in ieder geval voor
een deel voort uit tijdelijke
factoren. Steun komt voort uit: de
sterke groei vd particuliere
consumptie in K1, de stijgende
huizenprijzen, sterke herstel vd
Chicago PMI, de daling in aan-
vraag werkloosheidsuitkeringen.
De Chinese economie groeide
met slechts 7% in K1-2015, en dit
is een 6-jaars laagte record. De
zwakke groei was vooral het
gevolg van zwakke binnenlandse
vraag. Risico’s komen vooral
voort uit het hoge niveau van de
schulden en overcapaciteit. Ook
andere indicatoren duiden op een
afkoeling van de economie, maar
een harde landing sluiten we uit.
Er komen steeds meer tekenen
dat de EU-economie aantrekt.
Hoewel vertrouwensindicatoren
voor april een nogal wisselend
beeld laten zien, stemt het
totaalplaatje hoopgevend. Harde
economische cijfers over K1
suggereren dat groeiversnelling is
opgetreden. De lagere prijzen, de
goedkopere euro en de ruimere
kredietverlening wijzen op herstel.
De Lat-Am. economie stelt nog
steeds teleur. Brazilië, de grootste
economie in Latijns Amerika, laat
slechte cijfers zien over K1-2015.
De PMI voor de industriële
activiteit staat in de krimpfase en
de export is in K1 gedaald. Ook
het consumentenvertrouwen blijft
maar dalen. Voor dit jaar gaan we
ervan uit dat de Braziliaanse
economie zal krimpen met 1%.
De Manufacturing PMI voor de
mondiale industriële activiteit nam
in april af met 0,7 index punten
naar 51,0. Dit is nog boven de
neutrale grens van 50 punten. De
wereldhandel nam in februari met
2,0% j-o-j toe. Dit is een lichte
afzwakking t.o.v. de groei in
januari(+2,1% j-o-j). Het tempo
van de groei verzwakte af t.o.v.
de laatste 4 maanden van 2014.
Economisch Bureau Bron: ABN AMRO Economisch Bureau, CPB, Markit Economics
3
Australia
Brazil
China
France
Greece
India
Indonesia
Italy Japan
Mexico
Netherlands
Norway
Poland
Russia
South Africa
EUROZONE
S.Korea
Spain
Switzerland
Turkey
UAE
UK US
Vietnam
Ireland
Belgium
EMERGING ASIA
EMERGING EUROPE
LATIN AMERICA
Germany Czech Rep.
Argentina
Colombia
0%
1%
2%
3%
4%
5%
6%
7%
8%
-6% -4% -2% 0% 2% 4% 6% 8% 10%
GD
P %
gro
wth
(yo
y) 2
01
6
GDP % growth (yoy) 2015
World GDP % growth 2015: 3.3%
World GDP % growth 2016:
3.9%
40
50
60
01-10 01-11 01-12 01-13 01-14 01-15
Global Man. PMI
neutral
4
Mondiale productie presteert nog onder zijn kunnen
Economisch Bureau Bron: Thomson Reuters Datastream, CPB, CBS
Mondiale industriële productie groeit met
2,4% joj in K1 en overtuigd nog niet…
Vooral industrie van Latijns Amerika
draagt bij aan de beperkte groei…
De nieuwe orders daalt in april scherp,
maar blijft nog boven 50 (dus groei)…
Mo
nd
iale
pro
du
cti
e
Ook de groei van de wereldhandel zet
begin 2015 nog niet door…
Glo
bal P
MI
…en ook de mondiale output index neemt
sterk af in april…
…terwijl de werkgelegenheid licht
toeneemt ten opzichte van vorige maand.
-15%
-10%
-5%
0%
5%
10%
15%
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
Mondiale industriele productie
LT-gemiddelde
% g
roei
(jo
j)
-5%
0%
5%
10%
15%
20%
25%
2010 2011 2012 2013 2014 2015
VS LatAm
Europe Asia%
gro
ei (
joj)
-25%
-20%
-15%
-10%
-5%
0%
5%
10%
15%
20%
25%
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
Wereldhandel
LT-gemiddelde
% g
roei
(jo
j)
Wereldhandel groeit volgens
ABN AMRO met 5% joj in 2015 en
6% joj in 2016
50.7
49
50
51
52
53
54
55
2014 2015
neutraal
51.8
49
50
51
52
53
54
55
2014 2015
neutraal 51.1
49
50
51
52
53
54
55
2014 2015
neutraal
5
PMI Japan ook in krimpfase, Frankrijk zakt verder weg
Bron: Thomson Reuters Datastream, NEVI, Markit Economics Economisch Bureau
In Europa staat de PMI voor de verwerkende industrie van Frankrijk nog in de krimpfase. In de overige Europese landen met een PMI registratie staat de
verwerkende industrie er gunstig bij. Met name is de situatie in Oostenrijk sterk aangetrokken met een groei van 5% m-o-m. Ook in Nederland en Italië verbeterde de
index op maandbasis, terwijl in de overige Europese landen de index daalde. Van de BRIC landen staat nu alleen nog India in de groeifase met de PMI voor de
verwerkende industrie. Ook Japan heeft zich in april aangesloten bij de landen met hun PMI voor de verwerkende industrie onder de 50 neutrale grens.
Cijfers gecorrigeerd voor seizoensinvloeden
0
10
20
30
40
50
60
70
Output neutraal
PMI output - april (index, 50 = neutraal)
0
10
20
30
40
50
60
70
Nieuwe orders neutraal
PMI nieuwe orders - april (index, 50 = neutraal)
April PMIs verwerkende industrie
Wereld: 55.7
54.0 51.7 VS 54.1
51.9 51.0 -2.9%
-3.9% -1.4%
52.5
56.8 54.0 Japan 50.3
55.8 2.9% 49.9-1.8% -0.8%
52.8 47.7
52.1 50.1 46.2
Europa:-1.3% 5.0%
Brazilie 46.052.6 -0.4%
52.2 48.8
-0.8% 48.0 48.1
-1.6% 53.3 Rusland 48.9
53.8 1.7%
0.9%
54.3
54.2 52.6
-0.2% India 51.9-1.3%
Eurozone:
52.2 49.6
52 China 48.9-0.4% -1.4%
6
Nederlandse verwerkende industrie groeit verder
Bron: NEVI, Thomson Reuters Datastream, ABN AMRO Economisch Bureau
De Purchasing Managers’ Index (PMI) van het NEVI is een verzamelingsindex gebaseerd op 5 individuele indexen met de volgende zwaarte verdeling: nieuwe orders (0,3), productie
(0,25), werkgelegenheid (0,2), levertijden (0,15), voorraad ingekocht materiaal (0,1), met de levertijden index omgekeerd zodat de cijfers zich in een vergelijkbare richting bewegen.
De PMI voor de verwerkende industrie heeft in april weer terrein gewonnen ten opzichte van maart. De index kwam uit op 54 punten
en dat is een toename van 1,5 indexpunten (of 2,9%) op maandbasis. De index staat nu 22 maanden non-stop boven de 50.
De meeste deelindicatoren droegen bij aan de groei van de index in april, alleen de deelindicator ‘voorraad ingekocht materiaal’ bleef
nagenoeg stabiel in april. De twee meest relevante deelindicatoren van de index (nieuwe orders en productie) droegen het sterkst bij
aan de totaalindex. Deze twee indicatoren samen bepalen voor 55% de richting van de index.
De nieuwe export orders index krijg zijn sterkere impuls vooral door de zwakkere euro. Omdat de euro afgelopen weken iets sterker
is geworden ten opzichte van de dollar, zal de index in mei wellicht iets afzwakken. Maar voor heel 2015 geldt dat de export de
aanjager blijft van groei voor de verwerkende industrie.
42
44
46
48
50
52
54
56
58
-03
-02
-01
00
01
02
03
2013 2014 2015
PMI - werkgelegenheid PMI - nieuwe orders
PMI - productie PMI - levertijden
PMI - voorraad ingekocht materiaal PMI - Industrie (r.as)
bijd
rage
in in
dex
pn
tn v
an o
nd
erd
elen
PM
I aa
n d
e w
ijzig
ing
van
PM
I to
taal
PM
I - in
du
stri
e (t
ota
al)
7
BBP-groei krijgt bredere basis
Economisch Bureau Bron: ABN AMRO Economisch Bureau (Nico Klene/Philip Bokeloh)
- De Nederlands economie groeit harder dan gedacht. Het BBP nam in het vierde kwartaal niet met 0,5% op kwartaalbasis toe, zoals eerder was bericht, maar
met 0,8%. De gemiddelde BBP-groei over 2014 komt daarmee uit op 0,9%. Zonder beperking van de gaswinning en zachte winter, had het groeitempo zelfs
een half procentpunt hoger kunnen liggen.
- De internationale handel blijft belangrijk. Naar verwachting zal de uitvoer komend jaar verder toenemen. Behalve van de mondiale conjunctuuropleving
profiteren bedrijven namelijk ook van de lagere euro. Het ondernemersvertrouwen wordt verder gevoed door de lage olieprijzen en de gedaalde rente. Beide
drukken de productiekosten omlaag.
- De hogere consumptie en bedrijfsinvesteringen leiden tot een toename van de binnenlandse vraag. Hierdoor stijgt de invoer uit het buitenland. Hoewel de
invoer harder stijgt dan de uitvoer, blijft het overschot op de lopende rekening hoog. Met ruim 10% van het BBP ligt het royaal boven de Europese richtlijnen.
Toch maakt de Europese Commissie hier geen halszaak van.
(zie voor meer achtergrond en analyse de ‘Nederlandse Economie in Zicht’ op ABN AMRO Insights)
2013 2014 2015 2016 % mutaties
BBP -0,7 0,9 1,8 2,3
Particuliere consumptie -1,6 0,1 1,5 1,5
Overheidsconsumptie -0,2 -0,3 -0,2 0,2
Investeringen -3,9 3,5 4,5 5,1
Uitvoer 2,2 4,0 4,6 5,6
Invoer 1,0 4,0 5,1 5,9
Consumentenprijsindex 2,5 1,0 0,6 1,8
Lonen (part.) 1,3 1,2 1,4 1,7 niveaus
Werkloosheid (% ber.bev. - CBS) 7,3 7,4 7,0 6,6
Lopende rekening (% BBP) 11,0 10,3 9,9 9,6
Saldo overheid (% BBP) -2,3 -2,3 -1,7 -1,0
-15%
-10%
-5%
0%
5%
10%
15%
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
BBP Overheidsconsumptie
Particuliere consumptie Investeringen
Uitvoer Invoer
Sentiment bij handelspartners geeft gemengd beeld
8 Economisch Bureau
Bron: Thomson Reuters Datastream
Duitsland: Het algemene vertrouwen bij ondernemers is
goed, terwijl industriële ondernemers in de
loop van K1 weer wat positiever werden.
Verenigd Koninkrijk: Sentiment in de industriële sector neemt af in
het VK, met name doordat de pond sterker is
geworden ten opzichte van de euro.
Verenigde Staten: Parallel aan de verslechtering van de
economie in K1, is het sentiment in de VS
onder ondernemers afgenomen.
Frankrijk: Het sentiment in de industrie is nog altijd
negatief. De industriële productie stelde teleur
en het aantal nieuwe orders nam verder af.
Italië: Het vertrouwen heeft een sterke opmars
gemaakt. Het sterke herstel in de nieuwe
orders is hier mede debet aan.
België: Het vertrouwen is nog niet terug en de groei
van de werkgelegenheid en investeringen
blijven relatief gezien nog achter.
100
105
110
115
-15
-10
-5
0
5
2014 2015Duitsland - Industrial confidence (l.as)
Duitsland - Business confidence (r.as)
-5
0
5
10
15
2014 2015VK - Business confidence
VK - Industrial confidence
45
50
55
60
0
5
10
15
20
2014 2015VS - Industrial confidence (l.as)
VS - Business confidence (r.as)
-30
-20
-10
0
10
2014 2015Frankrijk - Business confidence
Frankrijk - Industrial confidence
90
95
100
105
-10
-8
-6
-4
-2
0
2
2014 2015Italie - Industrial confidence (l.as)
Italie - Business confidence (r.as)
-15
-10
-5
0
5
2014 2015Belgie - Business confidence
Belgie - Industrial confidence
9
Ondernemers optimistisch over economisch klimaat
Bron: CBS, NEVI, ABN AMRO Economisch Bureau Economisch Bureau
Het algemene sentiment onder ondernemers in de industrie is positief. Het producentenvertrouwen en de PMI voor de verwerkende industrie staan
beide boven hun neutrale grens. Vooral de PMI op output en nieuwe orders is toegenomen. De PMI werkgelegenheid heeft zijn positie in de
expansiefase verder verstevigd, ondernemers zijn positief over de nieuwe orders en de orderportefeuille is bij veel ondernemers redelijk gevuld. Het
oordeel over het economisch klimaat is in alle branches van de industrie positief, met name in de basismetaalindustrie is het sentiment weer krachtig
hersteld. In maart ging dit sentiment nog door een (onverwacht) dieptepunt, maar klom in april terug naar het vergelijkbare niveau als in februari. Het
spontane dieptepunt staat in relatie met de (ook onverwachte) krimp van de productie in februari.
PMI - industrie Vertrouwen, oordeel economisch klimaat en sentiment
54
42
44
46
48
50
52
54
56
58
2012 2013 2014 2015
PMI
Neutraal
LT gem. = 51,7
0
10
20
30
40
50
60
maart april
Oordeel economisch klimaat
(saldo (%) ondernemers positief/negatief)
-15
-10
-5
0
5
10
2012 2013 2014 2015
Ontwikkeling orderportefeuille
Verwachting toekomstig productie niveau
saldo (%) ondernemers positief/negatief
43.1
51.3
54.5
55.4
53.0
49.6
00
10
20
30
40
50
60
Langetermijn gem. Niveau april
neutraal
-45-40-35-30-25-20-15-10
-505
2013 2014 2015
Consumentenvertrouwen
Producentenvertrouwen
Industrie vertrouwen
Koopmoment duurz. goederen
80
85
90
95
100
105
2012 2013 2014 2015
Economisch sentiment
LT-gemiddelde
10
Productie neemt weer toe in maart
Bron: CBS, ABN AMRO Economisch Bureau Economisch Bureau
Chemie Rubber-kunststof Basismetaal
Metaalproducten Elektrotechnisch Elektrische apparaten
Machines Transportmiddelen Meubels
-20
-10
0
10
20
2011 2012 2013 2014 2015
% jo
j
-12
-8
-4
0
4
8
12
2011 2012 2013 2014 2015
% jo
j -12
-8-4048
121620
2011 2012 2013 2014 2015
% jo
j
-12-8-4048
121620
2011 2012 2013 2014 2015
% jo
j
-36
-24
-12
0
12
24
36
2011 2012 2013 2014 2015
% jo
j
-16
-12
-8
-4
0
4
8
12
2011 2012 2013 2014 2015%
joj
-16
-8
0
8
16
24
2011 2012 2013 2014 2015
% jo
j
-20
0
20
40
60
80
2011 2012 2013 2014 2015
% jo
j
-14
-10
-6
-2
2
6
10
2011 2012 2013 2014 2015
% jo
j
Legenda:
Groei gemiddelde dagproductie
industriële branches (in % joj). - = productie ontwikkeling
- = 3-maands voortschr. gem.
- = lange termijn gemiddelde
In maart steeg de totale industriële
productie met 1,6% op jaarbasis,
na twee maanden van (lichte)
krimp in de productie. Daarmee
kwam de kwartaalgroei uit op
0,2% op jaarbasis. In maart kromp
de productie vooral bij de
chemische industrie en de
voedings- en genotmiddelen-
industrie. De productie groeide
met name sterk in de bouw-
gerelateerde branches en in de
transportmiddelenindustrie. Ook
de meubelindustrie maakt een
indrukwekkend herstel mee in de
maand maart. De machine-
industrie stelde teleur met een
krimp van 0,2% joj. En dat is een
tegengestelde trend ten opzichte
van de omstandigheden in de
Duitsland, waar Nederland een
belangrijke toeleverancier aan is.
Voor de totale industrie (excl.
food) gaat ABN AMRO uit van een
groei van 3% in 2015.
11
Omzetdruk door zowel lagere afzetprijs als binnenlandse vraag
Bron: CBS, ABN AMRO Economisch Bureau Economisch Bureau
Chemie Rubber-kunststof Basismetaal
Metaalproducten Machines Transportmiddelen
Meubels
Legenda:
Groei totale omzet industriële
branches (in % joj). - = productie ontwikkeling
- = 3-maands voortschr. gem.
- = lange termijn gemiddelde
De omzet vanuit de binnenlandse
vraag daalt alweer 11 maanden
op rij. De eerste drie maanden van
2015 bleken niet geweldig en in
het eerste kwartaal is de binnen-
landse omzet met gemiddeld
12,1% joj afgenomen. De buiten-
landse omzet groeide marginaal
met 0,6% joj. Aangezien de totale
omzet kromp met 4,4%, toont dit
aan dat de omzet uit het buiten-
land de krimp in de totale omzet
heeft gedempt. De omzetdruk is
hoog in de chemische industrie en
de metaalproductenindustrie.
Aangezien de metaalproducten-
industrie uit een groot aantal
kleine bedrijven bestaat, leidt een
aanhoudende omzetdruk ertoe dat
relatief veel bedrijven failliet gaan
in deze branche. In de transport-
middelen- en meubelindustrie blijft
de omzet sterk groeien in het
eerste kwartaal.
-40
-20
0
20
40
2011 2012 2013 2014 2015
% jo
j
-10
0
10
20
30
2011 2012 2013 2014 2015
% jo
j
-40
-20
0
20
40
60
2011 2012 2013 2014 2015
% jo
j
-20
-10
0
10
20
30
40
2011 2012 2013 2014 2015
% jo
j
-40
-20
0
20
40
60
80
2011 2012 2013 2014 2015
% jo
j
-40
-20
0
20
40
60
2011 2012 2013 2014 2015%
joj
-20
-15
-10
-5
0
5
10
15
2011 2012 2013 2014 2015
% jo
j
Totale omzet industrie (binnen- en buitenland)
-15
-10
-5
0
5
10
15
2012 2013 2014 2015
Totale omzet
Omzet binnenland
Omzet buitenland
% jo
j
12
Bezettingsgraad vaak nog niet op pre-crisis niveau
Bron: Thomson Reuters Datastream, NEVI, Markit Economics Economisch Bureau
De bezettingsgraad in de industrie heeft in het tweede kwartaal een iets krachtiger herstel laten zien. De bezettingsgraad kwam in het tweede kwartaal uit op 81,8% en dat is een verbetering van 1,4%-punt ten opzichte van voorgaand kwartaal. Maar desondanks staat de bezettingsgraad nog steeds onder zijn lange termijn gemiddelde van 82,3%.
De bezettingsgraad van de totale industrie volgt de ontwikkeling van de Nederlandse economie op de voet. En net zoals de Nederlandse economie herstelt de bezettingsgraad langzaam, maar in opgaande lijn.
In de chemische industrie en de machinebouw stelt de bezettingsgraad nog teleur. Daar zit de reeks in een neergaande lijn sinds de tweede helft van 2014. In de metaal georiënteerde branches, maar ook in de rubber- en kunststofindustrie staat de bezettingsgraad boven het lange termijn gemiddelde.
74
76
78
80
82
84
86
-6%
-4%
-2%
0%
2%
4%
6%1
99
7
19
98
19
99
20
00
20
01
20
02
20
03
20
04
20
05
20
06
20
07
20
08
20
09
20
10
20
11
20
12
20
13
20
14
20
15
BBP (l.as, % joj) Productiviteit per werknemer (l.as, % joj) Bezettingsgraad Industrie (r.as, %)
13
Vacature-indicator industrie zwakt iets af in april
Bron: CBS, ABU, NEVI, Markit Economics
Dalende trend in vacature-indicator Uitzenduren industrie nemen toe
De totale vacature-indicator is in april afgenomen, mede door de daling van het optimisme in de dienstensector en in de industrie. Desondanks blijven ondernemers in Nederland nog steeds overwegend optimistisch over de vacature-ontwikkeling. In de dienstensector is de indicator nagenoeg neutraal, terwijl ondernemers in de industrie iets positiever zijn.
De PMI voor de werkgelegenheid kwam in april uit op 51,3 en nam daarmee met 0,9-indexpunten toe. Het aantal uitzenduren in de industriële sector groeide eveneens verder in periode 4. Het aantal uitzenduren steeg in periode 4 met 9% op jaarbasis.
De aanhoudende groei van het aantal uitzenduren duidt er op dat ondernemers nog steeds heil zien in het uitbouwen van de flexibele schil. De groei van het aantal uitzenduren in de industrie heeft vooral betrekking op productiebanen en logistieke banen. Door het nog onzekere economisch klimaat willen ondernemers de risico’s beperken en daardoor neemt het aantal tijdelijke contracten voor flexwerkers toe. Het is eveneens een manier voor sommige ondernemers om piekvraag te kunnen voldoen.
Economisch Bureau
-3
-2
-1
0
1
2
3
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Totaal Industrie
Bouwnijverheid Commerciële dienstverlening
(max. is 3 en min is -3)
ondernemers optimistisch
ondernemers pessimistisch
40
45
50
55
60
-20
-15
-10
-5
0
5
10
15
20
2011 2012 2013 2014 2015
Uitzenduren industrie (l.as, % joj) PMI-werkgelegenheid (r.as)
uit
zen
du
ren
in %
joj
PM
I wer
kgel
egen
hei
d (
>50
= e
xpan
sie)
14
Aantal faillissementen industrie opnieuw gedaald
Bron: CBS
In april zijn 39 industriële bedrijven failliet gegaan, 4 minder dan een maand geleden. Op maandbasis betekent dit een afname van 9% en ten
opzichte van april 2014 is dit een daling van 49%. Het totaal aantal industriële bedrijven dat failliet is gegaan tot dusver in 2015 is 155, en dit is
34% minder dan in dezelfde periode vorig jaar.
In april vonden de meeste faillissementen plaats in de machine- en meubelindustrie (beide 4).
Tot en met maart 2015 is de daling in het totaal aantal faillissementen 18% op jaarbasis. Voor heel 2015 gaat ABN AMRO uit van een verdere
daling van het aantal faillissementen. Naar verwachting zal het aantal faillissementen in 2015 dalen met 10-15% op jaarbasis.
Het aantal uitgesproken faillissementen blijft in de industrie op laag niveau
Economisch Bureau
0
20
40
60
80
100
120
2012 2013 2014 2015
Overig
Meubelindustrie
Transportmiddelenindustrie
Machine-industrie
Elektrische apparatenindustrie
Elektrotechnische industrie
Metaalproductenindustrie
Basismetaalindustrie
Rubber- en kunststofindustrie
Chemische industrie
Voedingsmiddelenindustrie
aan
tal
Industrie, totaal (apr. 2015):
- maandbasis: -9%
- jaarbasis: -49%
- jan. tm apr. 2015 (joj): -34%
15
Overaanbod drukt grondstofprijzen
Bron: Thomson Reuters Datastream, ABN AMRO Economisch Bureau Economisch Bureau
Door ruim overaanbod zien wij neer-
waartse risico’s op de KT; o.m. sterkere
vraag kan leiden tot prijsherstel.
De staalprijs stabiliseert door de opmars
van de ijzerertsprijs. Maar dit is tijdelijk,
want overcapaciteit blijft dicteren.
Sentiment in China blijft relevant voor de
koperprijs. Fundamenteel gezien zijn de
condities aan het verbeteren.
De kunststofprijzen zullen voor een groot
deel de trends in de olieprijs volgen. Ook
hier dus neerwaartse risico’s.
Uitgevallen productie wordt relatief een-
voudig aangevuld door extra aanvoer van
LNG, waardoor prijsdruk ontstaat.
Premies voor directe levering staan
onder druk en dit resulteert in een
dalende spotprijs (overaanbod).
1,500
1,600
1,700
1,800
1,900
2,000
2,100
2,200 LME-Aluminium (99.7%, USD/Mt)
5,400
5,900
6,400
6,900
7,400
7,900 LME-Copper (Grade A, USD/Mt)
40
50
60
70
80
90
100
110
120 Crude Oil-Brent (USD/bbl)
14
16
18
20
22
24
26
28 EU/NL aardgasprijs (TTF, Euro/KwH)
PVC (USD/t, l.as)
PET (USD/t, l.as)
Polystyrene (USD/t, r.as)
1000
1100
1200
1300
1400
1500
1600
1700
1800
1900
600
700
800
900
1,000
1,100
1,200
1,300
1,400 Kunststof (USD/t)
420
440
460
480
500
520
540
560
580
600
620 Mondiale staalprijs (HRC, USD/t)
Orders in maanden werk NL (industrie)
> 5 maanden
4-5 maanden
3-4 maanden
2-3 maanden
0-2 maanden
3,1
2,9
3,2
3,7
4,8
3,1
4,32,6
5,4
3,9
2,9
Nederland:- maart: 3,7 maanden- april: 3,7 maanden
2,5
Totale orderpositie (industrie)
(saldo pos./neg. ondernemers)
> 5%
tussen 1-5%
neutraal
tussen min 1 en min 5%
< -5%
-30,4%
-8,8%
-10,4%
-3,8%
-10,0%
6,9%
-9,0%
-2,0% -4,7%
-6,7%
-8,3%
-8,3%
Nederland:- maart: -7,5%- april: -7,7%
Totale buitenlandse orderpositie (industrie)
(saldo pos./neg. ondernemers)
> 5%
tussen 1-5%
neutraal
tussen min 1 en min 5%
< -5%
-21,7%
-9,3%
-8,6%
-1,1%
-4,0%
5,1%
-3,7%
3,8% -5,8%
-1,1%
-4,1%
-6,2%
Nederland:- maart: -4,7%- april: -4,2%
Personeelssterkte NL (industrie)
(saldo pos./neg. ondernemers)
> 5%
tussen 1-5%
neutraal
tussen min 1 en min 5%
< -5%
Bron: CBS
-11,3%
-6,7%
1,1%
-1,3%
-2,1%
4,6%
4,3% 0,6%
2,4%
-6,8%
-5,6%
Nederland:- maart: -3,9%- april: -2,6%
-1,3%
Economisch klimaat NL (industrie)
(saldo pos./neg. ondernemers)
> 5%
tussen 1-5%
neutraal
tussen min 1 en min 5%
< -5%
4,7%
5,7%
8,8%
3,8%
3,1%
6,6
20,3%
5,7% 9,8%
10,2%
1,8%
6,5%
Nederland:- maart: 4,1%- april: 8,0%
Bezettingsgraad Nederland:
- Kwartaal 2: 81,8%
> 81,8%
= 81,8%
< 81,8%
80,1%
85,0%
77,7%
81,4%
81,2%
80,1%
81,7%
85,2%
82,9%
81,9%
83,7%
81,0%
Totale buitenlandse orderpositie (industrie)
(saldo pos./neg. ondernemers)
> 5%
tussen 1-5%
neutraal
tussen min 1 en min 5%
< -5%
-21,6%
-5,2%
-9,7%
-0,9%
-0,5%
4,1%
-15,4%
5,9% -6,9%
0,9%
-3,2%
-5,0%
Nederland:- februari: -4,8%- maart: -4,7%
Totale orderpositie (industrie)
(saldo pos./neg. ondernemers)
> 5%
tussen 1-5%
neutraal
tussen min 1 en min 5%
< -5%
-25,1%
-5,1%
-8,2%
-5,1%
-7,6%
5,5%
-14,1%
0,4% -7,3%
-5,6%
-6,7%
-6,7%
Nederland:- februari: -8,1%- maart: -7,5%
Personeelssterkte NL (industrie)
(saldo pos./neg. ondernemers)
> 5%
tussen 1-5%
neutraal
tussen min 1 en min 5%
< -5%
Bron: CBS
-13,1%
-4,8%
-2,8%
-1,3%
-2,5%
2,2%
5,7%2,8%
-3,6%
-12,6%
-8,0%
Nederland:- februari: -6,4%- maart: -3,9%
-16,6%
Economisch klimaat NL (industrie)
(saldo pos./neg. ondernemers)
> 5%
tussen 1-5%
neutraal
tussen min 1 en min 5%
< -5%
-6,3%
3,1%
0,5%
5,0%
7,1%
8,6%
-1,1%
5,7% 9,8%
7,2%
13,7%
-8,5%
Nederland:- februari: 4,2%- maart: 4,1%
Bezettingsgraad Nederland:
- Kwartaal 1: 80,4%
> 80,4%
= 80,4%
< 80,4%
80,8%
83,3%
76,4%
81,4%
78,5%
79,4%
81,3%
82,9%
81,0%
82,0%
82,6%
76,8%
Annex: oordeel industriële ondernemers naar regio’s
Economisch Bureau
maart: maart:
maart: maart: maart:
kwartaal 1:
Bron: CBS
16
Orders in maanden werk NL (industrie)
> 5 maanden
4-5 maanden
3-4 maanden
2-3 maanden
0-2 maanden
3,0
2,9
3,3
3,7
4,8
2,9
3,92,9
5,5
4,2
3,0
Nederland:- februari: 3,7 maanden- maart: 3,7 maanden
2,4
17
Overige informatie & disclaimer
Casper Burgering Senior sector econoom
Industrie & industriële metalen
ABN AMRO Economisch Bureau
tel: 020 383 26 93
e-mail: [email protected]
ABN AMRO Economisch Bureau op internet
www.abnamro.nl/economischbureau
Voor meer informatie over deze sector, neem contact op met:
Disclaimer: Copyright 2015 ABN AMRO and affiliated companies (“ABN AMRO”), Gustav Mahlerlaan 10, 1082 PP Amsterdam / PO Box 283, 1000 EA Amsterdam, The Netherlands. All right reserved.
This material is provided to you for information purposes only. Before investing in any product of ABN AMRO Bank NV, you should inform yourself about various consequences that you may
encounter under the laws of your country. ABN AMRO Bank NV has taken all reasonable care to ensure that the information contained in this document is correct but does not accept liability
for any misprints. ABN AMRO Bank NV reserves the right to make amendments to this material.
This material which is subject to change without notice is provided for informational purposes and should not be construed as a solicitation or offer to buy or sell any securities or related
financial instruments. While ABN AMRO makes reasonable efforts to obtain information from sources, which it believes to be reliable, ABN AMRO makes no representation or warranty of any
kind, either express or implied as to the accuracy, reliability, up-to-dateness or completeness of the information contained herein. Nothing herein constitutes an investment, legal, tax or other
advice nor is it to be relied on in any investment or decision. Certain services and products are subject to legal restrictions and therefore may not be available for residents of certain countries.
You should obtain relevant and specific professional advice before making any investment decision. The past performance is not necessarily a guide to the future result of an investment. The
value of investments may go up or down due to various factors including but not limited to changes in rates of foreign exchange and investors may not get back the amount invested. ABN
AMRO disclaims any responsibility and liability whatsoever in this respect.
Economisch Bureau
http://nl.linkedin.com/in/casperburgering
https://twitter.com/CasperBurgering