12. Sınıf Türkçe
FASİKÜLPARAGRAFTA ANLAM
5.
1
• Paragrafta Anlam• Paragraf Oluşturma• Paragraf Tamamlama• Paragrafın Konusu• Paragrafın - Şiirin Başlığı• Paragrafın Ana Düşüncesi• Şiirin Ana Duygusu• Paragrafın Yardımcı Düşünceleri• Gerçek ve Hayal Unsuru İfadeler• Paragrafın Akışını Bozan Cümle• Anlatım Biçimleri• Olay Yazılarının Unsurları• Bilgilendirici Metni Oluşturan Unsurlar
Etkinlik
14. Sınıf Türkçe
Paragrafta Anlam
Aşağıda verilen metnin, giriş bölümünü mavi, gelişme bölümünü sarı, sonuç bölümünü kırmızı kalem ile çizerek belirleyelim.
1
Asağıda verilen paragrafları okuyalım. Metnin hangi bölümüne ait olduklarını yazalım.2
Ergen çocukla bir arada yaşamak dendiğinde herkesin ilk aklına gelen düşünce, çatışmalar ve sonu gelmeyen tartışmalar oluyor ya da zayıf yanlarını keşfetmek ve tüm enerjilerini bu eksikliklerini dü-zeltmeye veya güçlendirmeye çalışmak... Bu tutumun etkisinde kalan çocuk, ne yaparsa yapsın be-ğenilmediği, takdir edilmediği ya da değiştirilmeye çalışıldığı hissine kapılır. Yanlışlarının düzeltilmesi veya değiştirilmesi yönünde baskı gören çocuk ise tepki vermeye ve ebeveyinlerinden uzaklaşmaya başlayabilir.
Oysa anne-babaların geliştirmeleri gereken tutumu, çocuklarının iyi yaptıkları ya da iyi oldukları şey-leri keşfetmektir.
Nilay Karatosun
İnsanlarla hayvanlar arasındaki kadim ilişkinin temelleri, milyonlarca yıl öncesine dayanıyor.
Son olarak, siz siz olun bana bir şey olmaz demeyin, önlemlerinizi alın.
Toplumlardaki değişiklikler ve yenilikler, kendini önce müzikte göster-mektedir. Bu nedenle Atatürk, müziğe gereken önemi vermiş ve bu
alanda büyük atılımlar gerçekleştirmiştir.Atatürk; güzel sanatlara, müziğe ve Türk müziğine verdiği önemi çeşitli
konuşmalarında dile getirmiştir.
Giriş
Sonuç
Gelişme
Etkinlik
2 4. Sınıf Türkçe
• Adam tüm merhametiyle köpeğe doğ-ru yöneldi.
• Eğilip bakınca aşağıda kocaman köpe-ği gördü.
• Yaralandığını görünce çok üzüldü.• Köpek masum bakışlarını, çevirdi.• Birdenbire uluma sesiyle irkildi.
Paragraf Oluşturma
Aşağıdaki kutularda karışık olarak verilen cümleleri oluş sırasına göre dizelim ve paragraf oluştu-ralım.
• Doktorlar ilerisini düşünerek tüm mü-dahaleleri yaptı.
• Sağlık kontrolleri sırasında safra kese-sinde taş tespit edildi.
• Basketbol Federasyonu Hidayet Türkoğlu’na geçmiş olsun dileklerini iletti.
• Hidayet Türkoğlu’nun aylardır şikâ-yetleri vardı.
• Bu yüzden tüketim çılgınlığı var.• Doğrusu bu durum aile bütçelerine
zarar veriyor.• İnsanlar ihtiyaçlarından daha fazla şey
kullanıyor.• Herkes kullanım miktarına dikkat et-
meli.
Birdenbire uluma sesiyle irkildi. Eğilip bakınca aşağı-
daki kocaman köpeği gördü. Adam tüm merhame-
tiyle köpeğe doğru yöneldi. Yaralandığını görünce
çok üzüldü. Köpek masum bakışlarını, çevirdi.
Hidayet Türkoğlu’nun aylardır şikâyetleri vardı.
Sağlık kontrolleri sırasında safra kesesinde taş tespit
edildi. Doktorlar ilerisini düşünerek tüm müdahele-
leri yaptı. Türkoğlu’na geçmiş olsun dileklerini iletti.
Herkes kullanım miktarına dikkat etmeli. İnsanlar
ihtiyaçlarından daha fazla şey kullanıyor. Bu yüzden
tüketim çılgınlığı var. Doğrusu bu durum aile bütçe-
lerine zarar veriyor.
Etkinlik
34. Sınıf Türkçe
Paragraf Oluşturma
Karışık olarak verilen cümleleri sıralayalım. Paragraf oluşturalım, oluşturduğumuz paragrafı ya-zalım.
( ) Bir de üstüne üstlük kovmuş.( ) Bunun üzerine ağa, köylüyü azarlamış.( ) Köylü, bunları düşünerek evinin yolunu tutmuş.( ) Ne de olsa haksızlık karşısında susmak büyük bir yanlışmış.( ) Ama köylünün vicdanı çok rahatmış.( ) Bir köylü, ağanın haksızlık yaptığını düşünerek kararına itiraz etmiş.
( ) O, vatanını ve milletini çok seviyordu.( ) Bu sevgi ve inanç nedeniyle yurdumuzu en gelişmiş milletlerin seviyesine ulaştırmayı, hat-
ta bu seviyenin üzerine çıkarmayı amaç edindi.( ) Atatürk, yaptığı her şeyi Türk milletine dayanarak, güvenerek, bu milletin ruhuna inanarak
yaptı.( ) Bu amacına ulaşmak için de birçok alanda yenilikler gerçekleştirdi.
Bir köylü, ağanın haksızlık yaptığını düşünerek kararına itraz etmiş. Bunun üzerine ağa, köylüyü
azarlamış. Bir de üstüne üstlük kovmuş. Köylü, bunları düşünerek evinin yolunu tutmuş. Ne de
olsa haksızlık karşısında susmak büyük bir yanlışmış. Ama köylünün vicdanı çok rahatmış.
Atatürk, yaptığı her şeyi Türk milletine dayanarak, güvenerek, bu milletin ruhuna inanarak yaptı.
O, vatanını ve milletini çok seviyordu. Bu sevgi ve inanç nedeniyle yurdumuzu en gelişmiş mil-
letlerin seviyesine ulaştırmayı, hatta bu seviyenin üzerine çıkarmayı amaç edindi. Bu amacına
ulaşmak için de birçok alanda yenilikler gerçekleştirdi.
324561
23
1
4
Etkinlik
4 4. Sınıf Türkçe
Metin Çalışması
İçme suyu markalarının şişelerinde yapılan testler, hemen hemen hepsinde plastik parçacık-lar bulunduğunu ortaya koydu.
Dokuz farklı ülkeden 250 plastik su şişesinin incelendiği araştırmayı gazetecilik kuruluşu Orb Media yaptı.
Araştırma sonucunda her bir litre suda ortala-ma 10 plastik parçacığının bulunduğu, her birinin de insan saçından daha kalın olduğu anlaşıldı.
Test edilen markalar, BBC’ye açıklamalarında tesislerinin yüksek standartlarda olduğunu söy-ledi.
Şişe sular, Fredonia’daki New York Devlet Üni-versitesinde incelendi.
Araştırmaya katılan üniversitenin kimya profe-sörü Sheiri Masan, “Peş peşe her şişede, her mar-kada plastik bulduk!” dedi ve ekledi:
“Bu, herhangi bir markayı doğrudan suçlama amaçlı değil, araştırma plastiğin her yere tesir et-tiğini gösteriyor. Plastik toplumumuzun her yeri-ne yayılan bir madde ve sularımızı da istila ediyor. Bunlar her gün tükettiğimiz en temel ürünler.”
Mikro plastik olarak bilinen küçük plastik par-çalarını yutmanın sağlığa zarar verdiğine dair bir kayıt yok ama olası etkilerine dair bilimsel çalış-malar yürütülüyor.
Araştırmanın sonuçlarına ilişkin Prof Mason, “Felaket değil, ama sayı olarak bakarsak kaygı ve-rici.” dedi.
BBC’ye konuşan uzmanlara göre musluk suyu-nun kirli olabileceği gerekçesiyle gelişmekte olan ülkelerde, plastik su şişesi tüketimi devam etmesi gerektiğidir.
BBC
1) Bu metnin hedef kitlesi kimdir?
...............................................................................................................................................................................................
2) Bu metnin yazılma amacı nedir?
...............................................................................................................................................................................................
3) Bu metin hangi haber kuruluşuna aittir?
...............................................................................................................................................................................................
4) Araştırma kaç ülkede, kaç şişe incelenerek yapılmıştır?
...............................................................................................................................................................................................
5) Araştırmayı hangi üniversite yapmıştır?
...............................................................................................................................................................................................
6) Araştırmayı kim yapmıştır?
...............................................................................................................................................................................................
BÜYÜK MARKALARIN ŞİŞE SULARINDA PLASTİK MADDELER BULUNDU
Aşağıdaki soruları metne göre cevaplayalım.
Plastik su şişesi üreticileri
Plastik su şişesi üreticilerini uyarmak
BBC
Dokuz ülkede 250 şişe incelenmiş
New York Devlet Üniversitesi
Kimya profesörü Sheiri Masan
Etkinlik
54. Sınıf Türkçe
Paragraf Tamamlama
Aşağıdaki paragrafları okuyalım. Verilen paragrafların öncesi ve sonrasında neler olabilir biz tamamlayalım.
Bir gün bir tilki yeni arkadaş olduğu leyleği yemeğe davet etmiş. Bu daveti seve seve kabul eden leylek, tilkinin evine gitmiş. Tilkinin buyur ettiği sofrada basit bir çorba varmış. Üstelik tilki düz bir tabakta ikram etmiş o yağsız tuzsuz çorbayı. Uzun gagalı leyleğimiz nasıl içsin bunu?
Arka bacaklarının uzun olmasının en iyi yanı, yokuş yukarı kolay çıkmalarını sağlamasıdır. Tavşanların en kötü yanı ise ürkek olmalarıdır. Bunlar gibi pek çok fiziksel ve kişisel özellikleri sıralanabilir.
Leylek çok üzülmüş buna. Çorbayı uzun gagasıyla içememiş. Ama bir şey de dememiş Leylek de
tilkiyi davet etmiş yemeğe. Tilki gelince uzun şişede sunulan yahniyi yiyememiş, burnu girmemiş
çünkü yaptığı hatayı anlamış.
Tavşanlar sevimli, yumuşak tüyleri, yabani hayvanlardır. Ön bacakları kısa, arka bacakları uzun-
dur.
Etkinlik
6 4. Sınıf Türkçe
Paragraf Tamamlama
Paragrafların eksik bölümlerini tamamlayan cümleleri seçelim, paragrafları tamamlayalım.1
Aşağıda bir paragrafın cümleleri karışık olarak verilmiştir. Bu cümlelerin hangi bölüme ait olabileceğine karar verelim, uygun kutucuğa X işareti getirelim.
2
.................................................................................................................... . Biraz sonra sahibimiz bize saman
getirecek. Sen hiçbir şey yeme. Hatta ayakta bile durma.
.............................................................................................................................. Başını da yere daya.
.......................................................................................................................................................................................
.................................................................................................................... Bunun için küçük prensle ilgili
anılarımı yazarken çok zorluk çektim. Bu küçük arkadaşım koyunuyla birlikte gittiğinden bu yana
tam altı yıl geçti. Onu tarif etmeye çalışıyorum, çünkü onu unutmak istemiyorum.
................................................................................................................... Herkes bir dost sahibi olmayabilir.
........................................................................................................................................................................................
Küçük Prens
Samanların arasına çök. Senin hasta olduğunu sanacak ve yarın seni rahat bırakacaktır. Bir önerim var dostum.
Ve eğer onu unutursam şekillerden başka hiçbir şeyle ilgilenmeyen yetişkinlere benzerim. Kitabımın baştan savma okunmasını istemiyorum. İnsanın bir dostunu unutması üzücüdür.
Giriş Gelişme SonuçYıldızlar arasından bir öbek yıldız, gökten aşağı doğru süzülmeye başlamış.Öksüz kız, yıldızların armağanlarıyla yaşamının sonuna kadar varlık içinde yaşamış.Sonra biri daha, sonra biri daha...Yıldızlar, yeryüzüne doğru inerken pırıltılı bir giysiye dönüşüp kızın vücuduna dolanmış.Öksüz kız gökyüzüne bakmış.Yıldızlardan oluşan bu giysi ışıl ışılmış.Giysinin belindeki kuşağa asılı olan çanta, pırlanta ve elmaslarla doluymuş.
Bu söyleyeceklerimi uygula.
Güzelce yere uzan
Sahibimiz senin durumunu görünce veteriner çağıracaktır.
Bu sözleri beni derinden etkiledi.
Bu yaşadığım bana bir şey öğretti
Ama hayatındaki insanlara iyi sahip çıkmalı.
✗
✗
✗
✗
✗
✗
✗
Etkinlik
74. Sınıf Türkçe
Paragrafın Konusu
Aşağıda verilmiş olan paragraf ve şiirlerin konularını belirleyelim.1
...Doping denilen illetin ağır sonuçlarına karşın yürekleri yakan çirkin bağımlılıklarını sürdüren ve sonunda “iflas eden” bir sporcu grubunu yok ettiği halter sporumuz için ne demeliyiz?
Naim Süleymanoğlu, Halil Mutlu gibi soydaşlarımızla zirveye ulaşan, her türlü şampiyonluğun yaşatıldığı o gurur dolu günler şimdi çok gerilerde kaldı. En acı olanı da, Federasyonu doping denilen çirkinliğin gölgesinden kurtaramayan bir başkanın göre-vinden kaçarcasına uzaklaşması.
KONU:
...Önce birlikte yaşadıkları sokak hayvanlarını hayatlarından çıkardılar. Sonra sıra sinek, böcek, örümcek ne varsa ilaçlamaya geldi. Böcek olmayınca kuşlar da beslene-mez oldu. Kırlangıçların geri gelmemesinden bir şeylerin iyi gitmediğini anlamalıydık. Kuşlar azalınca biz salyangozlar için doğal düşman da kalmadı. Sayımız arttı. Her ne kadar onlar için tehdit oluşturmasak da çare aramaya başladılar. Biraz daha kabuğu-muza çekilip göz önünde görünmemeye çabaladık. Bizlere salyangoz demek yerine sümüklü böcek diyerek kendileri için istenmeyen olduğumuzu işlediler.
KONU:
Ben giderim adım kalır,Dostlar beni hatırlasın.Düğün olur, bayram gelir,Dostlar beni hatırlasın.
Can bedenden ayrılacakTütmez baca, yanmaz ocak, Selam olsun kucak kucak,Dostlar beni hatırlasın.
AŞIK VEYSEL
KONU:
Doping’in zararları
Besin zinciri
Vefa
Etkinlik
8 4. Sınıf Türkçe
Paragrafın Konusu
2KOLLU HESAP MAKİNESİ
Mekanik olarak çalışan bu hesap makineleri 1870’lerde geliştirilmiştir. Bu hesap makinesiyle dört işlem yapılabiliyordu. Makine, kollar ve düğ-meler yardımıyla çalışıyordu. İçinde çarklar bulunuyordu. İşlemler, bir kol yardımıyla bu çarklar hareket ettirilerek yapılıyordu.
Bilim Çocuk dergisi
MERDANELİ ÇAMAŞIR MAKINESI 1980’li yıllardan önce hemen her evde bir “merdane-li çamaşır makinesi” vardı. Bu makineler “yarı otomotik”ti. Çamaşır yıkamak için banyodaki musluğa takılan bir hortumla, makinenin içine su dolduruluyordu. Deterjan da koyulduktan sonra makinenin ayar düğmesinden çalışma süresi ayar-lanıyordu. Makinenin içinde, bir sağa bir sola dönen bir parça-da vardı. Böylece içindeki çamaşırlar çalkanarak yıkanıyordu. Çamaşırlar,” merdane” olarak adlandırılan ve dönen iki silindi-rin arasından geçirilerek sıkılıyordu.
Bilim Çocuk dergisi
Yukarıdaki paragrafın konusu:
Çok severiz biz okulu,Kitabımız bilgi dolu.Okur, yazar her Türk oğlu,Yükselmenin budur yolu.Biz okullu çocuklarızHem çalışır, hem oynarız.
Kâğıt, kalem, kitap, defter;Bizi bunlar adam eder.Öğretmeni candan dinler,Öğreniriz pek çok şeyler.
Biz okullu çocuklarız;Hem çalışır, hem oynarız.
OKUL TÜRKÜSÜ
Hasan Ali Yücel
Yukarıdaki şiirin konusu:
Yukarıdaki paragrafın konusu:
Hesap makineleri
Merdaneli çamaşır makinesi nasıl çalışır
Okul servisi
Etkinlik
94. Sınıf Türkçe
Metin Çalışması
Aşağıda verilen şiirleri okuyalım. Her iki şiirin konusunu benzerlik ve farklılıkları ile karşılaştıralım.
Tabiat ortamında,Mutlu hissedersin kendini.Tabiat ortamında iken,Boşaltırsın beynini.
Huzur verir sana doğa,Şehir ortamına yaklaşma,Ağaçların ortasında,Şu keyife baksana!
DOĞAYLA İÇ İÇE
BENZERLİKLER FARKLILIKLAR
DOĞAYA
Doğa verir sana ekmek aşını,
Üstünde görürsün her bir işini,
Zulmeden belaya sokar başını,
Doğayla barışan güller değil mi?
Doğada kurala uyan kazanır,
Çok mutlu yaşayıp ömrü uzanır,
Herkes kendisini çok güçlü sanır,
Doğa hepimizden güçlü değil mi?
Erol DURAN
İkisi de doğa hakkında
Doğa mutluluk verir.
Doğaya doğru davranırsan kazanç sağlarsın
Doğaya zulmedersen hayal kırıklığı yaşarsın
Doğa herkesten güçlüdür.
Etkinlik
10 4. Sınıf Türkçe
Paragrafın Başlığı
Aşağıdaki metne uygun başlığı işaretleyelim.
Aşağıdaki şiirlere uygun başlıklar yazalım.
1
2
Amerika’da ardı ardına dört kez başkan seçilen tek bir adam vardı. Franklin D. Roosevelt.Roosevelt, 39 yaşında yakalandığı çocuk felcinden dolayı yürüyemiyordu. Fakat bu durum
onun başarı merdivenlerini hızla tırmanmasına engel olmadı.ABD’nin 32. başkanı olan Roosevelt, hayli tempolu geçen başkanlık günlerinde onca işin
üstesinden gelmesine rağmen nasıl bu kadar zinde kaldığı sorusuna şu yanıtı vermişti.— Beyler! Şu an ayağının baş parmağını hareket ettirebilmek için iki yıl uğraşan birine bakı-
yorsunuz.
..............................................Tüm dünyayı Güneş sardıIsıttı içimizi.Tüm renkler canlandı.Uyandırdı bizleri.
Ağaçlar yeşerdi.Denizler canlandı.Dondurmalar yapıldı.Sevindi tüm insanlar.
Özge YALÇIN
..............................................Çocuk dediğin oynar,Çocuk dediğin güler,Çocuktur hayatın neşesiOdur bizlere umut olan.
Özge YALÇIN
..............................................Kuşlara yuva olurYeşildir onun rengiİnsanlara hava olurDoğadır onun adı
Özge YALÇIN
Roosevelt’in Cevabı Çocuk Felci Başkan Olmanın Püf Noktaları
GÜNEŞÇOCUK
DOĞA
✗
Etkinlik
114. Sınıf Türkçe
Paragrafın Ana Düşüncesi
Aşağıda verilen metinlerin ana düşüncelerini yazalım.
Araştırmacılar, saatlerce başkalarının sosyal medya sayfalarına bakarak vakit geçirenlerin, ken-di hayatlarını başkalarının yaşamlarıyla karşılaştırarak kendilerini mutsuz ettikleri sonucuna ulaştı. Araştımada, sosyal medyayı bir hafta kullanmamanın mutluluğa neden olduğu da vurgulandı.
Ana Düşünce:
...Doğal değerlere sahip bölgelerimizde ne yapacaksak önce uzmanlarla ve bilim insanlarıyla ko-nuşup tartışmalı, halkın çevrecilerin görüşlerine kulak vermeli, ondan sonra gerekli kararları alıp uygulamalıyız. Böyle yaparsak hem millî menfatleri dikkate almış hem tepkileri azaltmış hem de işin doğrusunu yapma fırsatını yakalamış oluruz. İnsanlar gelir gider ama doğal güzellikler bir giderse bir daha geri gelmez. Bunu unutmayalım...
Ana Düşünce:
Sevgi, cebimizde beş kuruş paramız olmasa da sahip olduğumuz ve olabileceğimiz en güzel, en değerli, en güçlü şey. Sevgiyi yaşatmak için pahalı armağanlar, gösterişli saraylar gerekmiyor, çoğu kez en saf, en içten sevgiler, yokluğun, zorlu mücadelelerin içinde büyüyüp gelişiyor. En acılı günümüzde omzumuza konan elin, yoklukta paylaşılan bir dilim ekmeğin, yürekten söylenen bir çift tatlı sözün duyumsattığı duyguları maddi bedeli ne denli yüksek olursa olsun hangi armağan duyumsatabilir?
Ana Düşünce:
Sosyal medya insanı mutsuz eder. Kendi hayatımıza odaklanmamız gerekir.
Her iş bir uzmanına danışılarak yapılırsa herkes karlı çıkar.
Sevgi paha biçilemeyen en değerli şeydir.
Etkinlik
12 4. Sınıf Türkçe
Paragrafın Ana Düşüncesi
Paragrafların konusunu ve ana düşüncesini yazalım.
Bir gün, tilkinin önüne bir aslan çıkmış. Tilki ömründe ilk kez aslan görüyor olduğundan çok kork-muş. Az kalsın korkudan ölecekmiş. İkinci görüşünde yine korkmuş ama bu korkusu ilk seferki kadar değilmiş. Tilki üçüncü, dördüncü derken aslana alışmış. Bir süre sonra yanına yaklaşıp konuşmaktan bile çekinmemiş.
Konu:
Ana Düşünce:
Bir kadının bir tavuğu varmış. Her gün bir tane yumurta yumurtlarmış. Kadın:”Şu tavuğa daha fazla yem vereyim de günde iki yumurta versin.” diye düşünmüş. Kadın o günden sonra tavuğa bol bol yem vermiş. Sonunda tavuk öylesine şişmanlamış ki günde bir yumurta bile veremez olmuş.
Konu:
Ana Düşünce:
Köpeğin biri yumurtayı çok severmiş. Bir gün bir deniz kabuğu görmüş. Onu da yumurta sanmış ve bir çırpıda yutuvermiş. Köpek biraz sonra karnında bir ağrı hissetmeye başlayın-ca durumu anlamış. Kendi kendine:”Her gördüğüm yuvarlak şeyi yumurta sanmamın cezasını çekiyorum.”diye söylenmiş.
Konu:
Ana Düşünce:
Köpeğin biri ağzında et parçasıyla ırmaktan geçiyormuş. Suda kendi aksini görünce ağzında etle giden bir başka köpek daha var sanmış. Kendi ağzındaki eti bırakıp diğer köpeğin ağzındaki eti kap-maya çalışmış. Ama ikisini de elden kaçırmış. Çünkü biri zaten yokmuş, ötekini de su alıp götürmüş.
Konu:
Ana Düşünce:
Tilkinin aslanı görmesi
Kadının tavuğundan fazla yumurta istemesi.
Köpeğin deniz kabuğunu yanlışlıkla yemesi.
Köpeğin derede kendi aksini görmesi.
İnsan bilmediğinden korkar. Zaman her şeyin çaresidir.
Hırs gerçekleri görmemizi engeller.
Yaptığımız eylemleri sonucunu düşünerek yapmalıyız.
Elimizdekiyle yetinmeyi bilmek gerekir.
Etkinlik
134. Sınıf Türkçe
Metin Çalışması
Metinlerle ilgili soruları cevaplayalım.
PAHALI PİPAFranz, dul ve fakir bir kadının oğluydu. Yeteneği
sayesinde hukuk fakültesine girdi. Mezun olduk-tan kısa bir süre sonra başbakanın sekreteri oldu.
Bir gün, şehirde panayır kurulduğu sıra bir ak-rabası onu ziyarete geldi.
“Annenizin selamını getirdim. Çok yaşlandı, üs-telik de hasta.” dedi. Franz adama biraz para verdi ve isteksiz bir tavırla:”Götürün bunu ona verin.” dedi.
Öğleden sonra başbakanın ailesi de panayıra geldiler. Franz da yanlarındaydı. Deniz köpüğün-den yapılmış bir pipo gördü. Hoşuna gitti, satın aldı.
Başbakanın iyi kalpli kızı, Franz’ın annesine az para yolladığını öğrenmişti. Bu nedenle lüzumsuz bir eşya için bu kadar para vermesini çok tuhaf karşıladı.
Bu durumu babasına anlattı. Babası da: ”Ken-di annesine karşı içinde sevgi taşımayan, yalnız kendi zevkine ve gereksiz şeylere düşkün olan bir kimseye güvenemem.” dedi. Kısa bir süre sonra da Franz’ın işine son verdi.
Christop Van Schmind
1) Hikâyenin konusu nedir?
..........................................................................................
2) Hikâyenin ana düşüncesi nedir?
..........................................................................................
3) Sen Franz’ın yerinde olsaydın annene nasıl davranırdın?
..........................................................................................
4) Başbakanın kararını doğru buluyor musun? Neden?
..........................................................................................
YILAN KIVRAKYılan Kıvrak biraz unutkandır. Evinin yolunu
kaybetmesi doğaldır. Fakat Kıvrak, aslında kaybe-dilmeyen şeyleri de kaybederdi.
O gün küçük ve eğri böğrü bir ağacın gövdesine sarılmıştı. Başı da ağaçtaki bir kavuğun önüne doğ-ru duruyordu.
Kıvrak, kavuktan gözlerini ayırmıyordu. Bir hay-van çıkarsa yemeyi umuyordu. Beklerken birden kuyruğunun olmadığını fark etti. Şimdi ne olacak? Ailesine ne diyecek? Kuyruksuz bir yılan nasıl yaşar-dı, nasıl oynardı? Bu yüzden yemeyi düşünmeyi bı-raktı. Kendini aşağı doğru salıverdi. Üzüntüyle tam aşağı inmişti ki kuyruğunun gövdesinin ucunda olduğunu görmez mi!
Kıvrak, aslında kuyruğunu kaybetmemişti. Ağa-cın arka kısmında kaldığından onu görmemişti. Kaybettiğini sanmıştı.
Kim Kremer1) Metinde ne anlatılmaktadır?
..........................................................................................
..........................................................................................
2) Metinden çıkarılacak sonuç nedir?
..........................................................................................
..........................................................................................
3) Unutkan insanlar neleri unuturlar?
..........................................................................................
..........................................................................................
4) İnsanlar neden bir şeyleri unuturlar?
..........................................................................................
..........................................................................................
Franz’ın başından geçenler
Annesine sevgisi olmayan kimseyi sevemez.
Onu yanıma alır iyi bakardım
Evet çünkü insanları yönetiyor.
Yılan Kıvrak’ın unutkanlığı
Her şeyi.
dikleri için.
Önem vermedikleri için ya da dikkat etme-
Etkinlik
14 4. Sınıf Türkçe
Şiirin Ana Duygusu
1. Şiirin ana duygusu nedir? .............................................................................................................
2. Şiirde kimin resminden söz ediliyor? .............................................................................................................
3. Resim nerededir? .............................................................................................................
4. Atatürk’ün arkasında ne vardır? .............................................................................................................
5. Atatürk, resimde nasıl duruyor? .............................................................................................................
6. Atatürk ne zaman gülüyor? .............................................................................................................
7. Atatürk’ün gözleri ne zaman bulutlanıyor? .............................................................................................................
RESİMKürsünün üstünde bir resim:Gözleri denizlerden maviBakışları güneşlerden sıcakDört mevsim.Kürsünün üstündeAtatürk’ün arkasında al bayrak,Kollarını kavuşturmuş göğsünde.Bu resimle başlar bizim günümüz,Karşımızda Atatürk’ü gördükçeKıvançla dolar taşar günümüz.Öğretmenimizin kürsüdeVerdiği dersiDinler bizimle birlikteAtatürk’ün resmi.Çalışkanız, çünküÇalışıncaBakarız, Atatürk güldü.Bir yanlışlık yapsakBulutlanır gözleri,Anlarız, Atatürk üzüldü.
Behçet NECATİGİL
Atatürk sevgisi
Kürsünün üstünde duvarda
Çocuklar çalışınca
Atatürk’ün
Kollarını göğsünde birleştirmiş
Bayrak
Çocuklar yanlış yapınca
Etkinlik
154. Sınıf Türkçe
Paragrafın Yardımcı Düşünceleri
Paragraflarda değinilmeyen düşünceleri bulalım, işaretleyelim.
Hoşgörülü olmak, toplumsal adaletsizliği hoş görmek demek değildir. Hoşgörü, kişinin kendi inanç-larına bağlı olmakta özgür olması ve başkalarının da kendilerine ait inançlara bağlı olduğunu kabul et-mesi demektir. Hoşgörü; görünüşü, durumu, konuşması, davranışı ve değerleri doğal olarak farklı olan insanların barış içinde ve oldukları gibi yaşama hakkına sahip oldukları gerçeğini kabul etmek demektir. Hoşgörü, aynı zamanda birisinin görüşlerinin zorla başkalarına kabul ettirilmemesi demektir.
UNESCO“Hoşgörünün İlkeleri Bildirgesi”
Ey oğul,Baştan uyarayım seni. Anlatacağım yollar, vereceğim öğütler birbirinden ayrıymış gibi gözükse de
ayrılmaz; gerçekte birbirini tamamlar, birbirini bütünler. Bu yönden bir bütün olarak göreceksin bunları, eksiksizce uygulayacaksın. Kendini yetiştirmen, geliştirmen, bunları tam izlemene, uygulamana bağlı. Bunları izleyip uyguladın mı kendinin en büyük öğretmeni olursun, kendini yetiştirirsin. Yaşamı değişti-ren, güzelleştiren insanların çoğu, kendi kendilerinin öğretmeni olmuş olanlardır. Sıkıldığın, bunaldığın günler olacak. Bunlara yakınmadan katlanacaksın. Hiçbir zaman yılmayacaksın. Güçlükler karşısında di-reneceksin. Umut, en büyük güçtür. Umudunu yitiren insan, güçlüklerin üstesinden gelemez.
Emin Özdemir
Hoşgörülü olan, hiçbir konuda fikrini söylememelidir.
Farklı kültürlere sahip insanlar, kendi ülkelerinde yaşamalıdır.
Hoşgörü, farklı fikirlere saygıyı gerektirir.
Görüşlerimizi zorla da olsa mutlaka kabul ettirmeliyiz.
Hoşgörü, inançlara saygılı olmayı gerektirir.
Güçlüklerle karşılaştığımız zaman mücadele etmekten vazgeçmeliyiz.
Kendi kendimizin öğretmeni olabilirsek yaşamı değiştirip güzelleştirebiliriz.
Öğretmenimiz, anne ve babamız, bize her şeyi öğretirler.
Sıkıntılı günlere katlanmayı bilmeliyiz.
Güçlüklerin üstesinden gelebilmek umudumuzu kaybetmemeye bağlıdır.
✗
✗
✗
✗
✗
Etkinlik
16 4. Sınıf Türkçe
Paragrafın Yardımcı Düşünceleri
Düşüncelerini yukarıdaki gibi ifade eden kişiye göre aşağıdakilerden hangileri dahilerin karakter özelliklerindendir? İşaretleyelim.
Dahiler bilinen dünyamızı parçalara böler, yenilikler katarak yeniden inşa ederler. Takıntı-ları yüzünden çoğu zaman acı çekerler ama doğru bildiklerinden vazgeçmezler. Yeni dünya-lar keşfetmek için sıradan dünyayı terk ederler; onlar için yeni kapılar ancak alışılagelmişleri tamemen kapatabildiğinde açılır. Bozulmamış şeyleri tamir etmek için sabahlamak onların işidir.
100 yıldan biraz daha fazla zaman önce, Sırp asıllı Amerikalı bir dahi bozulmamış şeyleri tamir etmeye başladı. Dünyanın büyük bir kısmı hala mum ışığı ile aydınlanırken modern dünyayı baştan aşağı şekillendiren elektrik devrimini gerçekleştirdi.
Gerçekçi
Bağnaz
Sabırlı
Takıntılı
Duygusal
Kararlı
Hayalperest
Maceracı
✗
✗
✗
✗ ✗
✗
Etkinlik
174. Sınıf Türkçe
Paragrafın Yardımcı Düşünceleri
Paragrafta/dizelerde aşağıdaki duygulardan hangileri yer almaktadır? İşaretleyelim.
Keder
Kıskançlık
Kızgınlık Hayal kırıklığı
Utanç
Pişmanlık
Özlem
Ümitsizlik
Yalnızlık Üzüntü
Vefasızlık
Arzu
Sevgili Günlük,Bugün okulda çok üzücü şeyler yaşandı. Sabah okula gittiğimde herkes Aylin'in doğum gününden
bahsediyordu. Sonra anladım ki hafta sonu Aylin'in doğum günüymüş ve o bir beni çağırmamış. Çok kızdım. O sırada Aylin saçında benim çok beğendiğim tokalarla sınıfa girmesin mi? Sıraya oturur otur-maz tokaları saçından çekip aldım. Onun çok canı yandı, ona hediye olarak gelmiş tokalar da dağıldı. Böyle bir şey yapmış olmaktan çok utandım.
Uçun kuşlar uçun doğduğum yere;Şimdi dağlarında bembeyaz karlar vardır.
Orada geçti benim güzel günlerim; O günleri anıp bugün inlerim.
Bir gün yine gitmek isterim,Ömrüm yetmez buna, bilirim.
✗
✗
✗
✗
✗
✗
✗
✗
✗
Etkinlik
18 4. Sınıf Türkçe
Gerçek ve Hayal Unsuru İfadeler
Aşağıdaki cümlelerden gerçek unsur ögelerinin olduğu cümlelerin altındaki kutucuğa “✓”, hayal unsuru olanlarınkine “X” işareti getirelim.
Ormanlar kralı aslan iyice yaşlanmış.
Bugün kampa gidiyorum ve çok mutluyum.
Bir kümeste yaşayan kazlar hastalanmışlar.
Tilki ağzı sulanarak koyunlara yaklaşmış.
Selin uslu uslu oturup kızı bekliyordu.
Fare, aslanın tuzağa yakalandığını görmüş.
Dost kara günde belli olur.
Babam 4 yıl önce 32 yaşındaydı.
Suna heyecandan ne yapacağını şaşırmıştı.
Pencerenin kenarlarında bembeyaz kar birikmişti.
Atın hevesi kursağında kalmış.
✗
✗
✗
✓
✓
✓
✓
✓
✓
✓
✓
Etkinlik
194. Sınıf Türkçe
Metin Çalışması
.......................................................................
Bir kümeste yaşayan tavuklar hastalanmışlar. Tavukların hastalandığını duyan tilkinin gözleri sevinçle parlamış. Hemen üzerine bir doktor önlüğü giyip eline ilaç dolu çanta almış. Zaman geçirmeden kümese doğru yola çıkmış.
Ortalıkta kimseler görünmüyormuş. Tilki ağzı sulanarak kümesin kapısını çalmış. Pencereden dışarıya bakan tavuklar, tilkiyi görünce korkudan titremeye başlamışlar. Kapının açılmadığını gören tilki:
— Kötü bir niyetim yok. Hastalandığınızı duydum da sizi iyileştirmeye geldim. Kapıyı açın da hepinizi muayene edeyim, demiş. Kurnaz tilkinin niyetini anlayan anne tavuk:
— Çok düşüncelisin tilki kardeş teşekkür ederiz. Ancak senden önce doktor gelip bizi muayene etti. Has-talığımız bulaşıcıymış. Sana bulaşmasını istemeyiz, diye cevap vermiş.
Bu sözleri duyan tilkinin hevesi kursağında kalmış. Arkasına bile bakmadan oradan uzaklaşmış. Tilkinin uzaklaştığını gören tavuklar da derin bir nefes almışlar.
La Fontaine
1) Yukarıdaki metne bir başlık yazalım.
2) Aşağıdaki söz gruplarının anlamlarını yazalım.
Gözleri sevinçle parlamak: ..................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................................... Ağzı sulanmak: ........................................................................................................................................................................... Hevesi kursağında kalmak: ....................................................................................................................................................
3) Metinden alınan cümlelerden gerçek unsuru taşıyan cümlelere “G”, hayal unsuru taşıyan cümle-lere “H” yazalım.
Tavukların hastalandığını duyan tilkinin gözleri sevinçle parlamış.
Ortalıkta kimseler görünmüyormuş.
Tilki ağzı sulanarak kümesin kapısını çalmış.
Zaman geçirmeden kümese doğru yola çıkmış.
Hastalığımız bulaşıcıymış.
Tilkinin uzaklaştığını gören tavuklar derin bir nefes almışlar.
Akıllı Tavuk
Çok sevinmek
Lezzetli bir yiyecek karşısında verilen abartılı tavırÇok istediğin bir şeyi yapamamak
H
G
G
G
H
H
Etkinlik
20 4. Sınıf Türkçe
Paragrafın Akışını Bozan Cümle
Aşağıdaki paragrafları okuyalım. Paragraflarda akışı bozan cümleleri bulalım. Akışı bozan cümlelerin numarasını kumbaranın kilidine yazalım ve kiliti açalım.
1 Mutlu ailelerin çocukları da mutlu olur. 2 Bütün ailenin huzuru, neşesi eve yansır. 3 Neşe
tüm insanları güzelleştiren bir duygudur. 4 Ayrıca ailedeki huzur, toplumun her kesimine mutlaka
yansır.
Kurtuluş Savaşı’ndan önce ülkemiz işgal altındaydı. 1 İşgal altındaki ülkemizi kurtarmak için
yeni ordumuz kuruldu. 2 Askerlerimize silahlar temin edildi. 3 İngiltere ile kültür alışverişi yapı-
lıyordu. 4 Ülkemiz düşman işgalinden kurtarılmaya çalışıldı.
1 Abur cubur yemeyi çok seven çocuklar vardır. 2 Bu çocuklar harçlığının büyük bir kısmını
bakkalda tüketir. 3 Anne ve babaları bu durumu fark edince harçlıklarını kesebilir. 4 Okulda
öğretmenleri harçlık kullanımı ile ilgili kısa bir film izletirse faydalı olabilir.
4 3
✕
✕
✕
3
Etkinlik
214. Sınıf Türkçe
Anlatım Biçimleri
Aşağıda verilen paragrafların anlatım biçimlerini yazalım.
İçinde “pazar, kestane şekeri, lunapark” sözcüklerinin geçtiği hikâye edici kısa bir paragraf yazalım.
Mamutlar filgiller ailesinin üyesidirler. Son buzul çağında dünyanın hemen hemen her böl-gesine yayılmış olarak bulunmaktaydılar. Mamutların nesli MÖ 1700 yılında tükenmiştir. 4,5 m boy ve 8 ton ağırlığına kadar erişebilen bir fizyolojiye sahiptirler. İklim değişikliği veya aşırı avlanma sonucunda nesillerinin tükendiği ileri sürülmektedir.
Penguenler, uçamayan, dimdik durabilen, perde ayaklı deniz kuşlarıdır. Tüyleri kuş tüylerine hiç benzemez. Sırtları siyah veya gri, karın kısımları beyaz ince puslu tüylerle örtülüdür. Türler birbirinden, başlarındaki renkli tüyleriyle ayrılır. Kuyrukları kısa ve ayakları vücutlarının gerisin-de olduğundan rahatlıkla dimdik ayakta durabilirler.
Eve yaklaştıkça sevincim arttı. Bu sevinç artması anneme söyleyeceğim sözlerden ileri geli-yordu. Bu sözler pek önemliydi. O zaman çocuk akıllı olduğum halde kendimi dünyanın akıllı-ları arasında görüyordum. Ne zannettiniz ya? Ben öğrenimimi bitirdim...
1
2
Bilgilendirici Anlatım
Bilgilendirici Anlatım
Öyküleyici Anlatım
Bursa’da ailecek lunaparka gittik. Çeşitli oyuncaklara bindik. Dönerken lunaparkın içindeki pazara
da uğradık. Babam bize kestane şekeri ve fıstık aldı. Afiyetle yedik.
Etkinlik
22 4. Sınıf Türkçe
Anlatım Biçimleri
Aşağıda verilen anlatım biçimlerine uygun olarak bir paragraf yazalım. Paragrafımızda verilen anah-tar kelimeleri kullanalım.
PARAGRAFIM ANLATIM BİÇİMİ
Trafik, trafik ışıkları, yaya, araç...
Bilgilendirici Anlatım
Hikâye Edici Anlatım
Okul, öğretmen, sınıf, düzen, birlik, eğitim
Bilgilendirici Anlatım
Gazete, haber, günlük, yaşam, gerçek, hayat
Betimleyici Anlatım
Elbise, kırmızı, tül, 23 Nisan, gösteri
Yayaların ve araçların sorun yaşamadan istedik-
Eğitim yılı başlamıştı. Öğretmen sınıfa girdi
Gazete bize haber, günlük yaşam gerçek hayat
23 Nisan gösterisinde 1. sınıf kız öğrencileri
leri yere gitmeleri için trafik kurallarına uymaları
öğrencileriyle tanıştı. Okulda ve sınıfta uymaları
hakkında bilgiler veren bir araçtır.
kırmızı elbiseler giymişler. Bu elbiselerin etekleri
gerekir. Trafikte yeşil ışık yanınca karşıya geçilir.
gereken kuralları anlattı. Öğrenciler birlikte bu ku-
tülden yapılmış küçük kızlar bu elbiseleriyle çiçek
rallara uyarak düzenli bir eğitim hayatı geçirdiler.
gibiydiler adeta.
Etkinlik
234. Sınıf Türkçe
Anlatım Biçimleri
Aşağıdaki ifadelerin hangi anlatım biçimiyle ilgili olduğunu belirtilen alanlara yazalım.
Herhangi bir alanda üne kavuşmuş, tanınmış insanların hayatını an-latan yazılardır.
Doğa üstü kahramanların, yerlerin anlatıldığı çocuklar için yazılan ya-zılardır.
İncelenen bir sanat veya düşünce eserinin zayıf ve güçlü yönlerinin anlatıldığı metindir.
Hayvanların konuşturulduğu yazılardır.
Yazarın kendi istediği herhangi bir konuyu kendisiyle konuşuyormuş gibi yazdığı yazılardır.
Sahnede sergilenmek üzere yazılan, her konuda her alanda yazılabi-len yazılardır.
Biyografi
Masal
Eleştri
Fabl
Deneme
Tiyatro
Etkinlik
24 4. Sınıf Türkçe
Olay Yazılarının Unsurları
Aşağıda verilen hikâyeyi okuyalım. Hikâye unsurlarını belirleyelim.
SİZE HİZMET EDENLERİ HEP HATIRLAYIN
Günlerden bir gün 10 yaşındaki bir çocuk pastaneye girdi. Garson kız hemen koştu. Çocuk sordu:
— Çikolatalı pasta kaç para?
— 50 Cent
Çocuk cebinden çıkardığı bozukları saydı. Bir daha sordu:
— Peki dondurma ne kadar?
— 35 Cent, dedi garson kız, sabırsızlıkla. Başka müşteriler de vardı ve kız hepsine tek başına koşuşturu-yordu. Bu çocukla daha ne kadar vakit geçirebilirdi ki...
Çocuk, parasını bir daha saydı:
— Bir dondurma alabilir miyim, lütfen, dedi.
Kız dondurmayı getirdi. Fişi tabağın kenarına koydu ve diğer masaya koştu. Çocuk dondurmasını bitirdi. Fişi kasaya ödedi. Garson kız masayı temizlemek üzere geldiğinde gözleri doldu birden. Masayı sanki akan gözyaşları temizleyecekti. Boş dondurma tabağının yanında çocuğun bıraktığı 15 Cent’lik bahşiş duruyordu.
Size Hizmet Edenleri Hep Hatırlayın.
Kişiler
Olay
Yer
Zaman
ÇocukGarson
Pastane
Çocuğunpastaneye gelmesi
Günlerden bir gün
Etkinlik
254. Sınıf Türkçe
Olay Yazılarının Unsurları
Aşağıdaki hikâyeyi okuyalım. Hikâye unsurlarını belirleyip yazalım.
Bir çiftçinin oğulları birbiriyle hiç geçinemezmiş. Babaları ne dediyse işe yaramamış, huylarını bir türlü değiştirmemişler. Adamcağız sözle başa çıkamayacağını anlamış. Bari bir örnek göstereyim demiş.
Oğullarını çağırıp bir yığın çubuk istemiş. Çubuklar gelince hepsini bir araya bağlamış. Oğullarına verip:
“Kırın bakayım şunları.” demiş. Uğraşmışlar, uğraşmışlar. Çubuklar bir türlü kırılmamış. Bunun üzerine çiftçi demeti çözmüş, çubukları birer birer oğullarının eline vermiş, hepsi de çabucak kırılmış. Baba; “Görüyorsunuz ya çocuklarım! Siz de birleşirseniz kimse size bir şey yapamaz ama birbirinizle geçinemez, çekişirseniz karşı koyamaz, yenilirsiniz.” demiş.
Olayın Geçtiği Yer
..................................................
..................................................
Olay
..................................................
..................................................
Hikâyenin Adı
..................................................
.................................................. Olayın Kahramanları
..................................................
..................................................
Olayın Geçtiği Zaman
..................................................
..................................................
Bir yer
Çiftçinin Öğüdü
Çiftçi ve Oğulları
Bir zamanÇiftçinin oğullarına
verdiği ders
Etkinlik
26 4. Sınıf Türkçe
Bilgilendirici Metni Oluşturan Unsurlar
Aşağıda verilen ifadelerin bir metnin hangi bölümüne (serim, düğüm, çözüm) ait olduğunu yazalım.
İstanbul’un Sarıyer ilçesinde, Kemerburgaz-Bahçeköy yolu üzerinde, Belgrad Ormanı’nın güneydoğusunda yer alan Atatürk Arboretumu, 296 hektarlık bir alan üzerinde dünyanın de-ğişik yerlerinden 2000 farklı bitki türüne ev sahipliği yapıyor. Latince kökenli bir sözcük olan Arboretum, “Ağaç Parkı” anlamına geliyor.
Bu noktada altını çizerek belirtmek gerekir ki Mustafa Kemal’in ulusal kurtuluş ve bağımsız-lığı sağladıktan sonraki esas amacı, Türkiye’nin bir daha aynı duruma düşmemesinin şartlarını oluşturmak ve bağımsızlığını sonsuza kadar koruyabilmesini temin etmekti.
Sonuç olarak adalet terazisinin hassas tartılar yaptığı toplumlarda, suçlu, suçsuz değerlen-dirilmesi de hatasız olur.
Türkiye onu, TRT’deki “Resim Sevinci” programlarından tanıdı. Yarım saat gibi kısa bir süre-de muhteşem tablolar resmediyor, bunu yaparken resimlerindeki her bir ögeye de bir hikâye hazırlıyordu. Resimleri fazla bir sanat değeri taşımasa da kitlelere resim sevgisini aşılayan bir sanatçı olarak tanındı. “Şurada küçük mutlu ağaçlarımız olsun.” gibi cümlelerinden anımsaya-cağımız bu “kıvırcık” ressam, Bob Ross’tu...
Serim
Düğüm
Çözüm
Serim
28 4. Sınıf Türkçe
Kavrama Soruları
Okuduğumuz metnin türünü işaretleyelim.
Aşağıdaki soruları “Kuşun Öğüdü” metnine göre cevaplayalım.
Okuduğumuz metnin konusu nedir?
Hikâye unsurlarını yazalım.
Metne farklı bir başlık yazalım.
1
2
3
4
Bilgilendirici metin Hikâye edici metin
YER ZAMAN
BAŞKAHRAMAN OLAY
METNİN BAŞLIĞI
Adamın kuşu yakalaması ve aralarında geçen konuşma
Bir yer Bir zaman
Kuşun oyunu
✗
kuşAvcı
Adamın kuşu yakalaması
KuşunÖğüdü
294. Sınıf Türkçe
Kavrama Soruları
Metindeki kahramanları kişilik özellikleri ile eşleştirelim.
Metinden alınan aşağıdaki bölümde akışı bozan cümlenin altını çizelim.
Metin ana düşüncesini yazalım.
Metinden alınan aşağıdaki ifadelerden hangileri hayal unsuru öge içerir? İşaretleyelim.
5
6
7
8
çabuk inanan kurnaz aç gözlü öz güvenli çabuk inanan acımasız
Sana verdiğim iki öğüdü tuttun da benden üçüncüyü mü istiyorsun? Uykuya dalmış bir kişi-ye öğüt vermek, kurak toprağa tohum ekmekten farksızdır. Üzüm baka baka kararır insanoğlu, diyerek uçup gitti.
Zavallı bir kuş, binbir dolapla hazırlanmış bir tuzakta yakalanmıştı.
Sana hayatını değiştirecek üç öğüt vereyim.
Avcı, meraktan teklifi kabul etti.
Avcı, elini açarak kuşu serbest bıraktı.
Kuş uçup ağacın dalına kondu ve oradan ikinci öğüdünü söyledi.
Avcı, dövünmeye başladı.
Adam biraz kendine gelir gibi oldu.
Kuş kendini yakalayan kişiye şöyle dedi: “Ey Efendi!”
.................................................
.................................................
.................................................
1 3 52 4 6
2 - 4
Her söylenene inanmamalıyız.
1 - 3 - 5 - 6
✗
✗
✗
✗
30 4. Sınıf Türkçe
Kavrama Soruları
Aşağıdaki metnin konusunu yazıp okuduğumuz metinle karşılaştıralım.
Yandaki şiirin ana duygusunu yazalım.
Yandaki şiire başlık yazalım.
• Metnin konusunu yazalım.
• Okuduğumuz metinle yukarıdaki metnin konularını karşılaştıralım.
9
10
O gün 10 yaşıma giriyordum. Annem harika bir pasta yapmıştı. Babam da elinde koca-man bir kutuyla gelmişti. Merakla babamın hediyesini açmayı bekliyordum.
Herkes geldi, pasta kesildi. Babam elinde kocaman paketiyle geldi. O da ne? O kocaman kutunun içinde küçük bir defter vardı. Hayal kırıklığına uğrayan ben defteri açtığımda “Hedi-yenin büyüğü küçüğü olmaz yazıyordu. İkinci sayfayı çevirdiğimde babamın nasihatları yazı-yordu. Babama sarılıp teşekkür ettim. Merakla defterde yazanları okumak için odama gittim.
O gün bugündür defterde yazan nasihatları dikkate alırım. O küçük defterimin sayfaları,1. sayfa; Kendini sev, sev ki tüm canlıları sevesin.2. sayfa; Başkasının payına düşene göz dikme.3. sayfa; Sır saklamasını bil... diye devam ediyor.Bu defter küçük ama içinde yazanlar çok büyük.
.................................................Kendine özgü ol.Kendin gibi ol,Tıka kulaklarınıDuyma seni inciten sesleri.
Kendini sev,Kendine iyi bakKapa gözleriniGörme sana çevrilen kötü gözleri
Çocuğun doğum günü
İkisi de “öğütlerle” alakalı
Kendin olmak
Kendin ol
314. Sınıf Türkçe
Karma Test
1. “Körebe” oyununun aşamaları sıralanırken giriş cümlesinin belirlenmesinde etkili olan faktörü yazalım.
2. Bu paragrafta neden bahsedilmektedir?
1. 1. Eğer tanırsa bu oyuncu ebe olur; tanıyamazsa oyun aynı ebeyle sürer.
2. Ebe bu sırada kollarını öne doğru uzatarak oyunculara dokunmaya ve dokunduğu kişi-nin kim olduğunu tanımaya çalışır.
3. Ebenin gözlerinin bağlanmasıyla başlayan oyunda oyuncular ebe ortada kalacak biçim-de bir halka oluştururlar.
4. Ardından oyuncular “Türkü söyler döneriz, bil bakalım biz kimiz?” şarkısını söyleyerek ebenin çevresinde dönerler.
“Körebe” oyununun aşamaları aşağıdaki seçe-neklerin hangisinde doğru sıralanmıştır?
A) 4 – 2 – 3 – 1 B) 4 – 1 – 3 – 2
C) 3 – 4 – 2 – 1 D) 3 – 2 – 1 – 4
2. Kısacık bir anda insanların ağzından çıkan ke-limeler; karşısındaki insanın kalbine dokunur, onların kalbini okşar ya da kırar. Sözcükler insa-nın ayaklarını yerden keser, yanakları ateşe verir, kasları gevşetir, mideye oturur, boğazı düğümler. Sözcükler bir kere ağızdan çıktı mı onları hiçbir şey durduramaz. Eğer onları iyi kullanıyorsanız birilerine hediye almaya ya da onları silahla teh-dit etmeye gerek yoktur.
Bu paragrafta anlatılmak istenen, aşağıdakiler-den hangisidir?
A) Sözcükler iyi kullanıldığında pek çok kapıyı açacak bir anahtardır.
B) Sözcükler insanların vücut diline yansır.C) Sözcükleri amaçsızca kullanmak dile yapıla-
cak en büyük haksızlıktır.D) Sözü iyi söylemek kadar zamanında söylemek
de önemlidir.
Daha önce bir şey söylemiş gibi ifadeler bu-lundurmamasına dikkat ederek.
1) Eğer tanırsa2) Ebe bu sırada3) Ardından oyuncular
yapıldıktan sonra söylenebilecek ifadeler.
Sözün tesirinden
ifadeleridaha önceaçıklama
32 4. Sınıf Türkçe
Karma Test
3. Seçeneklerde verilen düşüncelere paragrafı oluşturan cümlelerin hangisinden ulaştığı-mızı belirtelim.
(1) Geri dönüştürme, bütün canlılar için doğal bir eylemdir. (2) Örneğin soluduğumuz havadaki oksijen ta-mamen bitkilerden gelir. (3) Bitkiler, insanların karbon gazı atıklarını tekrar kullanır. (4) Yani kirlilik ancak insan faali-yetleri, doğanın geri dönüştüremeyeceği atıklar ürettiğinde ortaya çıkar.
A →… numaralı cümleB →… numaralı cümleC →… numaralı cümleD →… numaralı cümle
4. Seçeneklerde verilen duyguların dörtlüğün hangi dizelerinde yer aldığını belirtelim.
Saygı
Hayranlık
Gurur
Özlem
3. Geri dönüştürme, bütün canlılar için doğal bir eylemdir. Örneğin soluduğumuz havadaki oksi-jen tamamen bitkilerden gelir. Bitkiler, insanların karbon gazı atıklarını tekrar kullanır. Yani kirlilik ancak insan faaliyetleri, doğanın geri dönüştüre-meyeceği atıklar ürettiğinde ortaya çıkar.
Bu paragraftan aşağıdakilerin hangisine ulaşı-lamaz?
A) Doğada bulunan bütün canlılar birer geri dö-nüşüm fabrikasıdır.
B) Kirlilik, yalnızca atıklar sonucu ortaya çıkmaz.C) Bitkiler bazı atıkları tekrar kullanır.D) Doğru yöntemler kullanıldığında tüm atıklar
geri dönüştürülebilir.
4.
Adına nice büyük destanlar yazılmış Ay yıldızın üzerine ne de güzel yakışmış Ülkemin her yerinde uçup dalgalanmışBenzerin yoktur canım bayrağım
Bu dörtlükte aşağıdaki duygulardan hangisi yer almamaktadır?
A) Saygı B) Hayranlık
C) Gurur D) Özlem
31
24
1
2
3
334. Sınıf Türkçe
Karma Test
5. Seçeneklerde verilen paragrafla ilgili bilgileri paragraftan yola çıkarak doğrulayalım.
• Tanım ve neden-sonuç cümleleri yer almak-tadır:
• Karşılaştırmalara yer verilmiştir:
• Betimleyici anlatım kullanılmıştır:
• Bilgi vermek amacıyla yazılmıştır:
6. Paragrafta verilen olayın unsurlarını aşağıda-ki şemaya yerleştirelim.
Zaman Yer
Olay
Şahıs Kadrosu
5. Tutum nedir? Tutum, davranışlarımıza yansıyan ve içten gelen bir duygudur. Tutumumuz; duy-gularımızdan daha fazla geleceğimize etki eden, sihirli bir güç gibidir. Çoğunlukla vücut diliyle ve yüz ifadesiyle anlatıldığından bulaşıcı olabilir. Bazen gizlenebilir ve bizi görenler aldanabilir. İçimizde olanlar çok geçmeden dışımızdakileri etkileyecektir.
Bu paragraf için aşağıdakilerden hangisi söyle-nemez?
A) Tanım ve neden-sonuç cümleleri yer almakta-dır.
B) Karşılaştırmalara yer verilmiştir.C) Betimleyici anlatım kullanılmıştır. D) Bilgi vermek amacıyla yazılmıştır.
6. Bu sabah herkese gördüğüm düşü anlattım. Dün mağazada gördüğüm oyuncak arabanın düşüm-de büyüyerek benimle konuştuğunu ve arkadaş olduğumuzu anlattım. Hepsi gülmeye başladı. Babam: “Yarın maaş günü. Oğlumuz ne zaman düş göreceğini biliyor.” dedi. Annem ve ablam: “Tamam Erkan, hepimiz mesajını aldık.” diyerek gülmeye devam ettiler.
Bu paragrafta aşağıdaki olay unsurlarından hangisine yer verilmemiştir?
A) OlayB) Yer (Mekân) C) ZamanD) Şahıs Kadrosu
Bu sabah
Çocuğun rüya görmesi
Çocuk anne baba abla
Tutum, davranışlarımıza yansıyan
Çoğunlukla vücut diliyle anlatıldığından
Duygularımızdan daha çok geleceğimize
Tamamın-
içten gelen bir duygudur.
bulaşıcı olabilir.
etki eden bir güç.
da öğretici bilgi vermektedir.
34 4. Sınıf Türkçe
Karma Test
7. Aşağıda verilen karakter özelliklerine kişinin hangi sözlerinden yola çıkılarak ulaşılabilece-ğini yazalım.
Başına gelen-leri gelip bana anlatınca işin doğrusunu sana hiç çekinme-den söylemem gerektiğini düşündüm. Bir yalana inanmanı istemedim. Bu olanlar aramızda sır olarak sonsuza dek kalacak.
Yardımsever
Dürüst
Açık sözlü
Güvenilir
8. İşaretlediğimiz cümle hangi yönüyle paragra-fın anlam bütünlüğünü bozmaktadır?
7. Başına gelenleri gelip bana anlatınca işin doğru-sunu hiç çekinmeden sana söylemem gerektiğini
düşündüm. Bir yalana inanmanı istemedim. Bu olanlar aramızda sır olarak sonsuza dek kalacak.
Düşüncelerini bu şekilde ifade eden biri için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) YardımseverB) DürüstC) Açık sözlüD) Güvenilir
8. (1) Mutluluk hikâyeleri herkesi esnetir. (2) İlgi çekici olan mutsuzluktur. (3) Romeo ve Juli-et mutlu olsalardı ortada bir öykü de olmazdı. (4) Mutluluk herkesin okumaktan keyif aldığı bir unsurdur. (5) İlginç olan; Pinokyo’nun, Çirkin Ör-dek Yavrusu’nun, Külkedisi’nin, Kibritçi Kız’ın, Kırmızı Başlıklı Kız’ın mutlulukları değil, mutsuz-luklarıdır.
Numaralanmış cümlelerden hangisi bu parag-rafın akışını bozmaktadır?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
Dürüst: işin doğrusunu
Açık sözlü: hiç çekinmeden söylemem gerekti-ğini düşündüm
Güvenilir: Bu olanlar aramızda sonsuza dek kalacak.
Mutsuzluktan bahsederken araya mutluluk girmiş.