Fietsvriendelijke verkeerslichten: een kwestie van beleid!
Bo Boormans
fietsen en lopen innovatie internationaal milieu mobiliteits- openbaar openbare ruimte parkeren procesbegeleiding verkeerslichten verkeers- verkeers-management vervoer management veiligheid
VRI’s zijn niet eng !
Fietsbeleid en VRI’s ?
•concurrentieverhouding auto / fiets•verkeersveiligheid•vlotte doorstroming fiets•rijtijdverhouding
Vraagt om sturend verkeersbeleid
Vraagt om doortastende beleidsmedewerkers
Ontwikkeling verkeerslichten• tot jaren ‘80: starre regelingen
• vanaf jaren ‘80: VA-regelingen- groen op aanvraag- cyclustijd en groenduur op maat- nadruk op afwikkeling autoverkeer
• vanaf jaren 90: busprioriteit- vrije busbanen- absolute prioriteit- auto verliest positie
• laatste 10 jaar: veel aandacht voor fiets- diversiteit aan maatregelen ontwikkeld- extra service zolang het ‘mogelijk is‘- fiets soms belangrijker dan auto
• laatste 5 jaar: meer aandacht voor auto- groene golven (luchtkwaliteit, reistijden)- gebiedsgericht benutten- incident management
Ontwikkelde maatregelen voor de fiets
• 2-3 groenfasen per cyclus• rechtsaf vrij of door rood• beperken cyclustijd• lus voor aanvraag/verlengen• coördinatie bij volglicht• waitsignalering• wachttijdindicatie• meeaanvraag parallelle richting• meeverlengen parallelle richting• voorstart bij deelconflict• vier-richtingen groen
Ontwikkelde maatregelen
• Website Fietsberaad
• Ontwerpwijzer Fiets
• Handboek Verkeerslichten
• FB publicatie 4: de fietsvriendelijkheid van verkeersregelinstallaties
fietsen en lopen innovatie internationaal milieu mobiliteits- openbaar openbare ruimte parkeren procesbegeleiding verkeerslichten verkeers- verkeers-management vervoer management veiligheid
Van maatregelennaar beleid:de actoren
fietsen en lopen innovatie internationaal milieu mobiliteits- openbaar openbare ruimte parkeren procesbegeleiding verkeerslichten verkeers- verkeers-management vervoer management veiligheid
Actoren in Beleidscyclus (wensbeeld)
•Beleid beleidsadviseur (-fiets)
•Ontwerp beleidsadviseur + verkeersregeltechnicus
•Realisatie verkeersregeltechnicus (+ externen)
•Beheer verkeersregeltechnicus (+ externen)
•Evaluatie beleidsadviseur + verkeersregeltechnicus
Actoren in Beleidscyclus (praktijk)
•Beleid verkeersregeltechnicus (+ beleidsadviseur)
•Ontwerp verkeersregeltechnicus + externen
•Realisatie externen (+ verkeersregeltechnicus)
•Beheer externen (+ verkeersregeltechnicus)
•Evaluatie niemand (+ verkeersregeltechnicus)
fietsen en lopen innovatie internationaal milieu mobiliteits- openbaar openbare ruimte parkeren procesbegeleiding verkeerslichten verkeers- verkeers-management vervoer management veiligheid
Van maatregelennaar beleid:de aanpak
fietsen en lopen innovatie internationaal milieu mobiliteits- openbaar openbare ruimte parkeren procesbegeleiding verkeerslichten verkeers- verkeers-management vervoer management veiligheid
Beleidsvisie
Voorbeeld van kwaliteitsniveaus
• autoverkeerA1 : Wgem < 10 sA2 : Wgem < 30 sA3 : Wgem < 50 s
• busverkeerB1 : Wgem < 5 sB2 : Wgem < 20 sB3 : Wgem < 40 s
• FietsverkeerF1 : Wgem < 20 sF2 : Wgem < 50 s
Voorbeeld kruispunttypering
• Doorstroming autoverkeerA1 : Wgem < 10 sB2 : Wgem < 30 sF2 : Wgem < 50 s
• Bus/autoB1 : Wgem < 5 sA2 : Wgem < 30 sF2 : Wgem < 50 s
• Bus/fietsB1 : Wgem < 5 sF1 : Wgem < 20 sA3 : Wgem < 50 s
Kruispunttypering
fietsen en lopen innovatie internationaal milieu mobiliteits- openbaar openbare ruimte parkeren procesbegeleiding verkeerslichten verkeers- verkeers-management vervoer management veiligheid
Van maatregelennaar beleid:de evaluatie
fietsen en lopen innovatie internationaal milieu mobiliteits- openbaar openbare ruimte parkeren procesbegeleiding verkeerslichten verkeers- verkeers-management vervoer management veiligheid
Wachttijd eenvoudig te meten
• druk op drukknop fietslicht• wacht één cyclus (dus op groen, geel en rood)• start stopwatch bij startrood• druk opnieuw op drukknop• meet lengte roodfase en lengte groen(-geel)fase • Wgem = (roodduur)2 / 2 * (rood+groen+geel)
• Wgem = (75)2 / 2 * (75+7+3) = 5625 / 170 = 33 s
• Wmax = roodduur = 75 s
Verkiezing verkeerslichtenstad 2008
W_gemFietsers Spits (7.45h - 9.15h) Fiets Fietsers middag (13.00h - 15.00h)
Deventer 25 18 442,8 21 18 372,0
Dordrecht 30 16 476,4 27 16 426,2
Helmond 17 20 337,2 18 20 364,2
Maastricht 21 20 418,5 28 20 559,8
Tilburg 13 28 356,7 11 39 417,0
Gemiddeld 20 102 2031,6 19 113 2139,2
Voetgangers Spits (7.45h - 9.15h) Voetgangers Voetgangers middag (13.00h - 15.00h)
Deventer 29 20 589,4 22 20 449,1
Dordrecht 29 18 523,2 24 18 439,9
Helmond 14 20 281,8 22 20 446,7
Maastricht 20 22 439,9 28 20 557,0
Tilburg 17 28 467,3 13 40 532,9
Gemiddeld 21 108 2301,6 21 118 2425,6
Gemiddelde wachttijd fietsers
25
30
17
21
13
2021
27
18
28
11
19
0
5
10
15
20
25
30
35
Deventer Dordrecht Helmond Maastricht Tilburg Gemiddeld
se
co
nd
en
Fietsers Spits (7.45h - 9.15h) Fietsers middag (13.00h - 15.00h)
W_gemFietsers Spits (7.45h - 9.15h) Fiets Fietsers middag (13.00h - 15.00h)
Deventer 113 101
Dordrecht 143 115
Helmond 91 97
Maastricht 145 139
Tilburg 61 62
Voetgangers Spits (7.45h - 9.15h) Voetgangers Voetgangers middag (13.00h - 15.00h)
Deventer 104 133
Dordrecht 152 121
Helmond 111 127
Maastricht 97 157
Tilburg 82 57
Maximale wachttijd fietsers
113
143
91
145
61
101115
97
139
62
0
60
120
180
Deventer Dordrecht Helmond Maastricht Tilburg
seco
nd
en
Fietsers Spits (7.45h - 9.15h) Fietsers middag (13.00h - 15.00h)
Verkiezing verkeerslichtenstad 2008
Fietsers Spits (7.45h - 9.15h) Fietsers middag (13.00h - 15.00h)
Deventer 19% 17%
Dordrecht 25% 28%
Helmond 23% 21%
Maastricht 28% 22%
Tilburg 34% 32%
Gemiddeld 26% 24%
Voetgangers Spits (7.45h - 9.15h) Voetgangers middag (13.00h - 15.00h)
Deventer 16% 18%
Dordrecht 20% 24%
Helmond 35% 19%
Maastricht 20% 18%
Tilburg 18% 21%
Gemiddeld 22% 20%
Maximale wachttijd fietsers
113
143
91
145
61
101115
97
139
62
0
60
120
180
Deventer Dordrecht Helmond Maastricht Tilburg
seco
nd
en
Fietsers Spits (7.45h - 9.15h) Fietsers middag (13.00h - 15.00h)
Groenkans fietsverkeer
19%
25%23%
28%
34%
26%
17%
28%
21% 22%
32%
24%
0%
10%
20%
30%
40%
Deventer Dordrecht Helmond Maastricht Tilburg Gemiddeld
seco
nd
en
Fietsers Spits (7.45h - 9.15h) Fietsers middag (13.00h - 15.00h)
Verkiezing verkeerslichtenstad 2008
fietsen en lopen innovatie internationaal milieu mobiliteits- openbaar openbare ruimte parkeren procesbegeleiding verkeerslichten verkeers- verkeers-management vervoer management veiligheid
Advies
fietsen en lopen innovatie internationaal milieu mobiliteits- openbaar openbare ruimte parkeren procesbegeleiding verkeerslichten verkeers- verkeers-management vervoer management veiligheid
Fietsvriendelijke verkeerslichten?
• maatregelen alleen bieden onvoldoende garanties
• zet in op beleidsniveau• maak techniek
dienstbaar aan beleid• operationaliseer
kwaliteit• monitor resultaat• verhoog ambities ?!
fietsen en lopen innovatie internationaal milieu mobiliteits- openbaar openbare ruimte parkeren procesbegeleiding verkeerslichten verkeers- verkeers-management vervoer management veiligheid
Bedankt voor uw aandacht