1. Wat is kunst?
Inleiding
Nicolas Poussin (1594-1665) stelde dat een object kunst genoemd kan worden als het gemaakt werd om de mens
te behagen. esthetisch, niet-functioneel
Kunnen objecten dan per definitie geen kunst zijn?
Kunst kan voor functionele voorwerpen een grote meerwaarde betekenen, een esthetische dimensie geven.
Kunst als esthetisch object
Kunst heeft te maken met esthetisch
beleven en ervaren.
Dit wil zeggen: iets ervaren als mooi, in een zeer brede betekenis. Mooi van uitzicht, mooi van emotie, mooi van
kracht, mooi van vitaliteit…
http://www.moma.org/explore/multimedia/audi
os/159/1745
MOET kunst dan mooi zijn?
Soms is kunst met opzet lelijk en schenkt het net daardoor een diepe betekenis.
Interview met Wim Delvoye
Uitspraken Delvoye
“In de 19e eeuw ging het over afwerking, nu gaat het over originaliteit. Voor de rest is
kunst heel veranderlijk en geen vast gegeven.”
“De mensen gaan je beoordelen op de vrijheden die je genomen hebt om tot die
originele dingen te komen en om het continue succes dat je hebt. Maar om tot die originele dingen te komen, mocht ik
net niet willen té veel goede kunst maken.”
Uitspraken Delvoye
“Het is belangrijker het studentikoze te bewaren en niet te willen confirmeren dan te
willen succes hebben als kunstenaar. Die zucht naar herkenning en succes kan een belemmering zijn om tot nieuwe dingen te
komen.”
“Weet je wat me irriteert? Een kunstwerk waaraan je voelt: die kunstenaar heeft
écht willen kunst maken. Zowel de liefde als de zon als de Acropolis erin moet
zitten.”
Uitspraken Delvoye
““Nu moeten we kijken”. Alsof we onze esthetische knop moeten
aanzetten en iets voelen voor die stenen die kunst zouden moeten zijn.”
““Dit is toch niet aan mij om dat uit te leggen, zoek eerst zelf eens iets
op, luierik.” Ze kunnen geen verklaring meer eisen. “
Uitspraken Delvoye
“Art washes away, from the soul, the dust of every day life.”–
Picasso
Als er in Parijs een tentoonstelling van Matisse is, zie je een rij van hier tot in Tokio aanschuiven, mensen hebben
inderdaad ‘kunst’ – of wat dat dan ook mag zijn
Interview met Wim Delvoye
“Ik heb soms het gevoel dat ik als kind alles bedacht heb en dat ik
het nu nog allemaal moet uitvoeren. Ik vermoed dat ik nog
geen 20% heb uitgevoerd van wat ik als kind wou doen. “
Weten we nu wat kunst is?
Noch wetenschappers noch kunstenaars kunnen er een gangbare en tijdloze definitie van opstellen.
Weten we nu wat kunst is?
Tot eind 19e eeuw: Gehoorzamen aan de wetten van de academies Vaste onderwerpen als religie, mythologie,
historiek, portret Klassieke perspectief en getrouw aan de
werkelijkheid
Laatste kwart 19de eeuw gedaan met classicisme en breken met traditie.
ALLES KAN KUNST ZIJN!
ALLES KAN KUNST ZIJN: Marcel Duschamps
Na Duchamps wordt de kunst niet meer benaderd met het begrip schoonheid maar met het begrip ‘zin’ of ‘betekenis’. Een kunstwerk moet niet mooi zijn maar wel betekenisvol.
Kunst vs. fysieke werkelijkheid: mimesis Kunst vs. kunstenaar: expressietheorie Kunst an sich Kunst en kunsthistorische achtergrond Kunst vs. toeschouwer: postmoderne
visie Kunst vs. sociaal-maatschappelijke
achtergrond
verschillende invalshoeken
2.1 KUNST KLEURT ONZE VISIE OP MENS EN WERELD.
2.2 KUNST VERTELT
2.3 KUNST IS MACHTIG
2.4 KUNST DECOREERT
2.5 KUNST AMUSEERT
2. Diverse functies van kunst
2.1 KUNST KLEURT ONZE VISIE OP MENS EN WERELD.
2.1.1 KUNST ALS MIDDEL OM HET ONGRIJPBARE TE BEGRIJPEN.
De schepping van Adam (1512) van Michelangelo op plafond van de Sixtijnse kapel.
2.1 KUNST KLEURT ONZE VISIE OP MENS EN WERELD.
2.1.1 KUNST ALS MIDDEL OM HET ONGRIJPBARE TE BEGRIJPEN.
Venus van Willendorf: oudste Venusbeeld in
kalksteen.
Prototype van de Jezus-beeltenis.
2.1 KUNST KLEURT ONZE VISIE OP MENS EN WERELD.
2.1.1 KUNST ALS MIDDEL OM HET ONGRIJPBARE TE BEGRIJPEN.
Kerk een grote invloed uitgeoefend op het leven van de mensen.
Kunstwerken moesten de gelovigen vertrouwd maken met de belangrijkste figuren en verhalen uit de Bijbel. Timpanen, schilderijen, glasramen, altaar retabels en beelden.
2.1 KUNST KLEURT ONZE VISIE OP MENS EN WERELD.
2.1.1 KUNST ALS MIDDEL OM HET ONGRIJPBARE TE BEGRIJPEN.
Tuin der lusten, Jeroen Bosch, ca. 1500
2.1 KUNST KLEURT ONZE VISIE OP MENS EN WERELD.
2.1.1 KUNST ALS MIDDEL OM HET ONGRIJPBARE TE BEGRIJPEN.
2.1 KUNST KLEURT ONZE VISIE OP MENS EN WERELD.
2.1.1 KUNST ALS MIDDEL OM HET ONGRIJPBARE TE BEGRIJPEN.
2.1 KUNST KLEURT ONZE VISIE OP MENS EN WERELD.
2.1.1 KUNST ALS MIDDEL OM HET ONGRIJPBARE TE BEGRIJPEN.
2.1 KUNST KLEURT ONZE VISIE OP MENS EN WERELD.
2.1.1 KUNST ALS MIDDEL OM HET ONGRIJPBARE TE BEGRIJPEN.
Dans macabre van Camille Saint-Saëns http://www.youtube.com/watch?v=9CHqhsMP80E&feature=related
Ook buiten de Kerk pogingen om het ‘ongrijpbare’ in kunst om te zetten.
De dodendans was een rite die is ontstaan ten tijde van de Zwarte Dood in de 14de eeuw om mensen met hun angst te helpen.
Klassieke kunst Postmoderne Kunst
Moderne kunst
2.1 KUNST KLEURT ONZE VISIE OP MENS EN WERELD.
2.1.2 KUNST ALS UITDRUKKING VAN WAARDEN
Het schone en het goede vallen samen. Geen kritiek en geen twijfel.
Menselijke rede zorgt voor vooruitgang en emancipatie.
Crisis, ongeloof, verlorenheid
Der Ewige Jude 1940 (hele film) http://
www.youtube.com/watch?v=dk3fYdJCarY&skipcontrinter=1
Triumph des Willens http://www.youtube.com/watch?v=nwGY1sFXRWY
(eerste 10 min met regie-uitleg) http://
www.youtube.com/watch?v=GHs2coAzLJ8&feature=related (hele film)
2.1 KUNST KLEURT ONZE VISIE OP MENS EN WERELD.
2.1.3 KUNST ALS PROPAGANDA
De hele amusementsindustrie bijvoorbeeld (film, dans, muziek, cabaret,… ) maakte deel uit van die propagandamachine.
2.2 KUNST VERTELT
Jan van Eyck (1390-1441) schilderde en documenteerde met Het huwelijk van Giovanni Arnolfini (1434) in zijn uiterst realistische en kleurrijke stijl een gebeurtenis uit het dagelijks leven in de stad.
Kunst ademt de sfeer van zijn tijd
2.2 KUNST VERTELT
De dood van Marat is een schilderij van Jacques-Louis David, in 1793 geschilderd.
• Belangrijk werk voor de Fransen!
• Vastleggen van een moment in de tijd.
2.2 KUNST VERTELT
Johannes de eyck fuit hic, 1434.
De spiegel die God en zon voorstelt zoals bij laatste avondmaal van Da Vinci
2.2 KUNST VERTELT
Egyptische muurschilderingen en beeldhouwwerken vertellen niet alleen over het roemrijke leven van de farao’s maar illustreren ook gebruiken en gewoonten uit hun cultuur.
2.2 KUNST VERTELT
Schilderijen kunnen ook bekeken worden door het oog van een arts. Kunstenaars hebben de mannen en vrouwen die ze afbeelden, vaak onverwacht grondig geobserveerd. Op veel realistische schilderijen zijn mensen met de meest diverse ziektesymptomen weergegeven.
2.3 KUNST IS MACHTIG2.3.1 KUNST ALS UITDRUKKING VAN POLITIEKE EN
ECONOMISCHE MACHT.
Het standbeeld van Bartolomeo Colleoni (1496) in volle wapenuitrusting op in Venetië laat voelen hoe die huurling door vriend en vijand gerespecteerd en gevreesd werd.
Met de pralerige architectuur van het paleis van Versailles bevestigt Lodewijk XIV zijn persoonlijke vorstelijke macht.
Liefde voor de kunst of pronkzucht?
2.3 KUNST IS MACHTIG2.3.1 KUNST ALS UITDRUKKING VAN POLITIEKE
EN ECONOMISCHE MACHT.
Ze wilden hun beeltenis laten vastleggen voor het nageslacht, opdat ze niet vergeten zouden worden.
Het voorkomen van een man of een vrouw kan bepaald zijn door de houding, de kleding, de omgeving, de rang, de status enz
2.3 KUNST IS MACHTIG2.3.2 KUNST ALS UITING VAN MAATSCHAPPELIJK
PROTEST
2.3 KUNST IS MACHTIG2.3.2 KUNST ALS UITING VAN MAATSCHAPPELIJK
PROTEST
Welterusten, meneer de president (Boudewijn de
Groot)
http://www.youtube.com/watch?v=zxYXLcy6WP8
Russians (Sting)https://www.youtube.com/watch?v=wHylQRVN2Qs
2.3 KUNST IS MACHTIG2.3.2 KUNST ALS UITING VAN MAATSCHAPPELIJK
PROTEST
2.4 KUNST DECOREERT
Decoratie was altijd al een belangrijke functie van kunst: kunstwerken verfraaien een gebouw, een kamer, een tuin of een plaats in openlucht…
Omdat kunst nooit goedkoop is geweest en er bovendien een zeker aura van bijzonderheid omheen hing, is ze tegelijk altijd een statussymbool geweest.
2.4 KUNST DECOREERT
2.5 KUNST AMUSEERT
Manga en Anime