Download - Istitutoveneto compr 72
![Page 1: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/1.jpg)
Le tableau d’autel a Venise entreMoyen Age et Renaissance
Ecole du LouvreIstituto Veneto di Scienze Lettere ed Arti
XVI Séminaire d’Histoire de l’art vénitienGiovanna Valenzano
Dipartimento dei Beni culturali: archeologia,storia dell’arte, del cinema e della musica
Liturgia e devozione a Venezia e nel Venetonel Medioevo
![Page 2: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/2.jpg)
• Varie e numerose fonti scritte• Libri liturgici• Vite di santi, Passionari• Testamenti• Descrizioni di edifici• Un numero limitato di pitture che ci
tramandano l’articolazione e l’uso dellospazio interno degli edifici religiosi
![Page 3: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/3.jpg)
Venezia, Galleria dell’Accademia, Miracolo nella Chiesa di Sant’Antonio di Castello
![Page 4: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/4.jpg)
Altichiero, Padova, Oratorio di SanGiorgio, Esequie di Santa Caterina
![Page 5: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/5.jpg)
Altichiero, Padova, Oratorio di SanGiorgio, Esequie di Santa Caterina
![Page 6: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/6.jpg)
![Page 7: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/7.jpg)
Altichiero, Padova, Oratorio di San Giorgio, S. Giorgiobattezza re Sevio e la sua famiglia
![Page 8: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/8.jpg)
Padova, Cattedrale
![Page 9: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/9.jpg)
Giusto deiMenabuoi,Padova,Battistero,Parete este vedutadellaCupola
![Page 10: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/10.jpg)
La chiamata di San Matteo
![Page 11: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/11.jpg)
Padova,Archivio eBibliotecacapitolare, MsB. 52, Ordo adcathecuminumfaciendum
![Page 12: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/12.jpg)
• Marta Minazzato, Polittici nelle miniaturevenete del Tre e Quattrocento, “ArteVeneta” 62 (2005)
Messali e grandi libri di coro illustrano ilCanone della Messa, il Sacedote cheeleva l’Ostia, feste della Presentazione altempio, del Mercoledì delle ceneri
![Page 13: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/13.jpg)
Mariegola della Scuola di San Giovanni Evangelista,Venezia, Fondazione Giorgio Cini, n. 2041
![Page 14: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/14.jpg)
Messale, Venezia, Biblioteca Nazionale Marciana, Lat.III,111=2116, f. 116r
Retrotabulum (posticum altaris,seu eius ornamentum) oRetrotabularium (ornamentumaltaris post tabulam) inGlossarium mediae et infimaelatinitatis, ed. a Carolo Du Cange
![Page 15: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/15.jpg)
Antifonario, Verona, BibliotecaCapitolare, MLI-II, f. 142r
![Page 16: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/16.jpg)
Girolamo da Cremona, Esequie di San Martino, Chantilly, Musée Condé,Divers IV,-343.
![Page 17: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/17.jpg)
Kyriale, Venezia, Abbazia di SnGiorgio Maggiore, K, f. 1r
![Page 18: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/18.jpg)
![Page 19: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/19.jpg)
Venezia, San Marco
![Page 20: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/20.jpg)
Venezia, San Marco
![Page 21: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/21.jpg)
![Page 22: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/22.jpg)
Venezia, Galleria dell’Accademia, Miracolo nella Chiesa di Sant’Antonio di Castello
![Page 23: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/23.jpg)
Gebweiler
![Page 24: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/24.jpg)
![Page 25: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/25.jpg)
![Page 26: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/26.jpg)
Paris, St. Maddaleine 1630c
![Page 27: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/27.jpg)
Ricostruzione del tramezzo della chiesadistrutta di S. Agostino a Padova
(da Merotto Ghedini 1995)
![Page 28: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/28.jpg)
Venezia, San Giovanni e Paolo, interno ericostruzione del tramezzo
![Page 29: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/29.jpg)
Vicenza, Sant’Agostino
![Page 30: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/30.jpg)
Vicenza, Sant’Agostino, barco delXV secolo, distrutto nel 1940
![Page 31: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/31.jpg)
Vicenza, Santa Corona
![Page 32: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/32.jpg)
Vicenza, Santa Corona
![Page 33: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/33.jpg)
Vicenza, Santa Corona
![Page 34: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/34.jpg)
Vicenza, Santa Corona
![Page 35: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/35.jpg)
Vicenza, Santa Corona
![Page 36: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/36.jpg)
Lorenzo Veneziano, Madonna dell’Umiltà inserita da
Fogolino nella nuova pala con veduta di Vicenza
![Page 37: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/37.jpg)
Vicenza, Santa Corona
![Page 38: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/38.jpg)
![Page 39: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/39.jpg)
![Page 40: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/40.jpg)
![Page 41: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/41.jpg)
Treviso, San Francesco,ricostruzione del tramezzo
![Page 42: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/42.jpg)
Treviso, San Nicolò
![Page 43: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/43.jpg)
Venezia, S. Maria dei Frari
![Page 44: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/44.jpg)
Venezia, S. Maria dei Frari, coro1464
![Page 45: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/45.jpg)
Miniatura con la divisione nella chiesabenedettina di Santa Giustina di
Padova
Dublin, Chester Beatty Library,Evangeliario, da Santa Giustina,miniatore: Benedetto Bordon
![Page 46: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/46.jpg)
Verona, San Zeno
![Page 47: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/47.jpg)
Verona, San Zeno
![Page 48: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/48.jpg)
Verona, San Zeno, sud
![Page 49: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/49.jpg)
Verona, San Zeno
![Page 50: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/50.jpg)
Verona, San Zeno
![Page 51: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/51.jpg)
Verona, San Zeno, pontile
![Page 52: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/52.jpg)
Verona, San Zeno addobbata per lafesta del santo 1859 (stampa del
Museo di Castelvecchio)
![Page 53: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/53.jpg)
Verona, Museo di Castelvecchio,stampa della chiesa di San Zeno, ante
1870
![Page 54: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/54.jpg)
Verona, San Zeno
![Page 55: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/55.jpg)
Verona, San Zeno
![Page 56: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/56.jpg)
Verona, San Zeno
![Page 57: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/57.jpg)
• Il “Liber Ordinarius” della chiesapadovana, a cura di G. Cattin, A. Vildera,con contribut di A. Lovato, A. Tilatti, Fontie riceche di Storia ecclesiastica padovana,XXVII), Padova 2002
![Page 58: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/58.jpg)
![Page 59: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/59.jpg)
![Page 60: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/60.jpg)
![Page 61: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/61.jpg)
Disegno di Tentori 1693
![Page 62: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/62.jpg)
![Page 63: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/63.jpg)
![Page 64: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/64.jpg)
![Page 65: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/65.jpg)
![Page 66: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/66.jpg)
![Page 67: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/67.jpg)
![Page 68: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/68.jpg)
![Page 69: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/69.jpg)
![Page 70: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/70.jpg)
![Page 71: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/71.jpg)
![Page 72: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/72.jpg)
![Page 73: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/73.jpg)
![Page 74: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/74.jpg)
![Page 75: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/75.jpg)
• 9 giugno 950 schola sacerdotum sanctePatavensis ecclesiae
• Diploma di Berengario: canonica sanctaepatavensis ecclesiae
• 1041 schola sacerdotum canonica SanctaMariae qua est constructa infra urbepadue
![Page 76: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/76.jpg)
• 1075 inventio reliquiae Sancti Danieli• Translatio e depositio
reperto igitur postea cum ceteris dieconsilio, eum in occidentali parte locare,ibi etenim sedulo honoratur officio
![Page 77: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/77.jpg)
![Page 78: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/78.jpg)
![Page 79: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/79.jpg)
![Page 80: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/80.jpg)
• Il “Liber Ordinarius” della chiesapadovana, a cura di G. Cattin, A. Vildera,con contribut di A. Lovato, A. Tilatti, Fontie riceche di Storia ecclesiastica padovana,XXVII), Padova 2002
![Page 81: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/81.jpg)
• Liber ordinarius ms E 57 redazionedell’ultimo quarto XIII sec., ma riprende ritiin uso già nel XII sec. perché antifone,professionale, tropi dell’introito e sequenzecorrispondono a quelle del Liber gradualisMs 967 della seconda metà XII sec
![Page 82: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/82.jpg)
![Page 83: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/83.jpg)
• “accoliti descendant ad altarem Sancti Danielis. III interdiaconos et subdiaconos ascendunt pergum, unuscanonicus sacerdos vadit post altare maius cun aliisclericis et scolaribus. Dominus episcopus cumquibusdam de canonicis et magistero scolarum etcantore remanet in choro a latere suo. Et finita antiphonaad Ben incipit sacerdos post altarem alter cui ipseingiungi alta voce Kyrieleison, alius dicit Christieleison,tercius vero dicit Kyrieleison. Illi qui sunt ad altaremSancti Danielis respondent Domine miserere. Illi qui suntsuper pergum respondent versum scilicet Quiprophetice. Et dominus episcopus cum illi qui sunt inchoro a latere suo cantat Christus dominus.
![Page 84: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/84.jpg)
• 1476 fabrbricando chorum super capellamsancti Danielis dictae ecclesiae etestendendo illum super viam publicamretro dictam cappellam positam
• Dove era l’altare di san Daniele?Per Antonio Lovato a meridieAltra ipotesi nella cripta, vi sono pochi
indizi per ipotizzare una cripta anche senon è mai citata
![Page 85: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/85.jpg)
• In Nativiate DominiAd Matutinum pulsatis duobus campanis canonici vaduntpro episcopo tali modo. Duo scolares preceduntarchipresbiterum cun duobus cerei et canonicis secunturarchipresbiterun et omnes osculantur manum episcopi etsic conducunt ipsum in ecclesiam et pulsatis campanisepiscopus in medio choro incipit Matutinum, et ibialiquantulum inferius ab altari preparata est quidamancona cum beata vergine Maria et Filio nitido palliocoperta, per quam presepium Domini presentatur; etpost dictam anconam sunt duo canonicis cum duobuspluvialibus qui vocantur obstretices ante vero dictamanconam aliquantulus inferius in medio choro stantmagister scolarum et cantor cum duobu pluvialibus, quidicuntur pastores; et tunc obstetrices discoperiendoanconam flexis genibus Adest hic parvulus.
![Page 86: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/86.jpg)
Et dum obstetrices cantat hoc, pastores etiamstant flexis genibus. Finito cantu obtetricumpastores surgunt et vertunt se versus populumet incipiunt vitatorium, scilicet Christus natus estnobis venite, et vertunt se ad supradictamanconam et flexis genibus dicunt adoremus. Ettunc obstetrices simul cum pastoribusdescendebunt iuxta pergum et obstetrices primocantant Venite exultemus Domino. Pastoresvero secundo loco secundum versum et sicprosecuntur vicissim totum Venite.
![Page 87: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/87.jpg)
• Descendunt omnes cum tali processionead altare sancti Danielis
• Omnes ascendunt chorum superius adaltare maius
• Messa del popolo è cantata presso l’altaredella croce
• Per la Messa maggiore tribuna preparaturpost altare maius
![Page 88: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/88.jpg)
• Cappella di San Michelequidam scolaris superius ad alteremSancti Michaelis cantat primum versumymni, scilicet Nuntium vobis. Quo finitoostendi candelam accensam adsimilitudinem stellae, quam prohicitversum choro et chorus prosequiturymnum
![Page 89: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/89.jpg)
• La messa delle Ceneri è celebratadall’arciprete presso l’altare della croce,dotato di cancelli et descendit ad locumin quo est oratorium preparatum et est ubicinis preparatur Recita litanie, benedicela cenere con l’acqua santa e vino, poiporta le ceneri al vescovo, che le dàall’arciprete e ai canonici e allora isacerdoti scendono e danno le ceneri auomini e donne , il coro cammina e canta
![Page 90: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/90.jpg)
• Domenica delle PalmeVescovo va in processione alla chiesa di
Santa Giustina, solo a cavallo, con vestebianca, tra due diaconi
Distribuisce rami d’olivo de pergoChorus verus remanet inferius et extenditur
ante pergum cum cruce et cereis incospectu episcopi
![Page 91: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/91.jpg)
• Se non si va nella chiesa di Santa Giustinasi fa una processione al battistero, quandosi rientra in duomo: episcopus ascenditcancellos ante altare Sancte Crucis etchorus extenditu inferius in corporeecclesiae. Et postea predicat episcopus.Circa finem predicationis descenduntcorarii ad sacrestiam inferiorem et ducuntinde pueros cum coronis et statuunt eosante episcopum in corpore ecclesiae
![Page 92: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/92.jpg)
• In ParasceveDescendit episcopus in corpore ecclesiae
ubi est chorus clericorum et stat ibi iuxtatripodem preparatum et dicit quasdamorationem…..et interim qui deferuntcrucem descendunt a latere aquilonis etstatuntur crucem fere iuxta pergum etiterum dicti duo sacerdotes post crucemcantant. Et deferunt crucem ad gradus quisunt ante altare Sancte Crucis et statuunt
![Page 93: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/93.jpg)
eam versus populum et discoperiunt eam.Et tunc deferent crucem ad inferiori partegraduum et statuunt eam superpavimentum ecclesiae in loco decentipallio preparato, affinché il vescovo possaadorarla con massima reverenza, toltisi icalzari e baciarla e anche alcuni canonicipossono andare a due a due ad adorarela croce
![Page 94: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/94.jpg)
Il vescovo all’VIII ora entra con canonici e glialtri chierici in sacrarium idest sacrestiainferiori et ibi preparat se cum diaconi etsubdiacono vestibus sacris e poi vannocantando finché non ascendunt chorum adaltare maius et ante hostium pergi versusmeridiem stat diaconus preparatur ethabet ante se tripodem super quem ponitlibrum ad cerum benedicendum
![Page 95: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/95.jpg)
• Mattina di Pasqua• I custodes vanno all’altare di San Daniele
prendono la croce dal sepolcro di Cristo, tolto ilpallio, la riportano sopra l’altare della croce.Finite le lezioni il choro dei clerici descendit cumcereis cantando tercium responsorium Dumtransisse sabbatum in corpore ecclesiae et ibiextenditur ita quod episcopus stat iuxtamonumentum quod est in corpore ecclesiae.
![Page 96: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/96.jpg)
• Finito responsorio magister scolarum vel cantordescendit ab altare Sancte Crucis et ducit tresscolares, ad modum mulierum indutos, quisignificant tres Marias ad sepulcrum Christi cumunguenti set aromatibus venientes, que tresMarie deferunt unguenta et turibulum et incipiuntcanere plana voce, ita tamen quod adiri possint.Nos mulieres ecc. et transeunt ita canendo perchorum clericorum quousque veniunt ante altareSancti Danielis, et duo scolares ad modumangelorum cum alis et liliis in manibus preparatistant superius iuxta sepulcrum Christi. […]
![Page 97: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/97.jpg)
• Et dicte Marie ascendunt scalas versus meridiem adsepulcrum Christi. Angeli vero per scalas vesusaquilonem dscendunt et dicte Marie diligenter levantespallium huc et illic in sepulcro conspicientes et noninvento corpore Cristo, accipiunt pallium in testimoniumressurrectionis Christi et descendunt cum dicto pallio perscalas per quas angeli descendeunt, et veniunt adintroitum Sancti Danielis iuxta cancello set levantespallium cantan hanc Antiphonam Surrexit Dominus desepulcro qui pro nobis pependit in ligno, alleluia etveniunt versum episcopum et chorum clericorum.
![Page 98: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/98.jpg)
• Me terre primo motum subvertit ab ymo• Sed Macilli limo pulcre me struxit ab ymo• Anno Domini MCXXIII indicione II• Arte magistrali Macilli construxit ab ymo
posta in epystilio vastae columnaelatericiae, penes portam meridionaleepigramma incisum in lapyde epystilii inmedio templo
![Page 99: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/99.jpg)
![Page 100: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/100.jpg)
Giusto de’ MenabuoiCappella Beato Luca BelludiBasilica del SantoCommissionata da NaimerioConti nel 1380 e conclusa nel1382
![Page 101: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/101.jpg)
Giusto dei Menabuoi, Padova,Santo, cappella del Beato Luca
![Page 102: Istitutoveneto compr 72](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022042513/547b292cb379593f2b8b4ce2/html5/thumbnails/102.jpg)
• Nella Vita prima di sant'Antonio la narrazione agiografica riferisce di unapiazza davanti al locus francescano: una volta deposto il venerato corpo inSanta Maria Mater Domini, una massa incontenibile di pellegrini e di malatifa ressa dentro e davanti alla piccola chiesa:
• "Quam cito enim infirmus quicumque archam tetigerat, mox depositus, abomni se morbo liberatum gaudebat. Qui vero, pre multitudinesupervenientium infirmorum, coram archa manere non poterant, extrahostium ecclesie delati, videntibus cunctis, in platea salvi fiebant".
• Più avanti il leggendista si sofferma a descrivere i tantissimi ceri devozionaliportati dai pellegrini, alcuni dei quali talmente alti da dover essere mozzatiper poterli introdurre nella piccola chiesa mentre altri vengono lasciati fuori:
• "Cumque, pre multitudine, ad valvas ecclesie accedere nullatenus possent,cereos atque candelas in platea coram hostio templi passim proiciebantcf. Vita Prima, pp. 402-405, capitolo 25, da cui riporto la traduzione: "Nonappena infatti un malato riusciva a toccare l'arca, subito deposto, gioiva disentirsi libero da ogni malattia. e quelli che, per il gran numero degli infermisopraggiungenti, non potevano restare dinanzi all'arca, adagiati fuoridell'ingresso della chiesa, guarivano nella piazza, sotto gli occhi di tutti".