KESAN PSIKOSTRES TERHADAP SPERMA
MANUSIA OLEH
NOR HAMIZAN HASHIM EMBRIOLOGIS
LEMBAGA PENDUDUK DAN PEMBANGUNAN KELUARGA NEGARA, MALAYSIA.
PENGENALAN
DEFINISI • Psikostres – Suatu keadaan stres (tekanan)
yang dikaitkan dengan mental dan emosi yang boleh membawa kepada keadaan ketidakselesaan dan resah.
• Sperma – Sel pembiakan (benih) daripada lelaki/jantan. (Sumber: Kamus Dewan Edisi Keempat)
• Ketidaksuburan (Infertility) – Pasangan berkahwin gagal hamil dalam tempoh setahun dengan aktiviti seks yang aktif tanpa sebarang alat pencegahan kehamilan. (WHO, 2010)
PENGENALAN
Ketidaksuburan melibatkan faktor lelaki (40%), wanita (40%), kedua pasangan (15%) dan idiopati (5%).- (Agarwal et al, 2014).
Di Malaysia, penurunan Kadar Kesuburan Total (TFR) daripada 4 kepada 2 dalam tempoh 36 tahun (1980-2016)- (LPPKN, 2016)
1 daripada 6 pasangan mengalami ketidaksuburan.
PENGENALAN
Tahap kesuburan lelaki berkadar langsung dengan kualiti dan kuantiti sperma.
Parameter yang diukur bagi menentukan tahap kesuburan lelaki melalui ujian Analisis Semen: ◦ Isipadu (≥2ml) ◦ Kepekatan (Bilangan sperma dalam 1 ml) (20×106/ml)
◦ Kiraan Total (40×106) ◦ Motiliti (40%) ◦ Morfologi (Rupa bentuk) (4%)
10.25µm
1
PENGENALAN
Morfologi Sperma Normal
PENGENALAN Morfologi Sperma Tidak Normal
SUMBER: WHO 2010
BAGAIMANA PSIKOSTRES DIUKUR?
Pengukuran psikostres (General Health Question -12)-(David Goldberg, 1978)
Skala ◦ 0-(tiada langsung)
◦ 1-(tidak lebih dari biasa)
◦ 2-(lebih dari biasa)
◦ 3-(sangat lebih dari biasa)
Skor (<15 = Normal (tidak psikostres))
(≥16 = psikostres)
Semakin tinggi nilai skor, semakin tinggi beban stres
PERSOALAN
ADAKAH PSIKOSTRES MEMBERI KESAN KEPADA KENORMALAN SPERMA?
PROSES KERJA
KUMPUL SAMPEL → SEMEN ANALSIS - ISIPADU
- KEPEKATAN
- KIRAAN TOTAL
- MOTILITI
- MORFOLOGI
→ UJIAN PSIKOSTRES
(GHQ-12)
PERSAMPELAN RAWAK
KLIEN LPPKN (331/628)
25-45 tahun
DEMOGRAFI
268 27 32 4 250 81 56 275 203 128 0
50
100
150
200
250
300M
elay
u
Cin
a
Ind
ia
Lai
n-L
ain
<35
Tah
un
>35
Tah
un Ya
Tid
ak
No
rmo
zoo
sper
mia
Bu
kan
No
rmo
zoo
sper
mia
Bangsa Umur Psikostres Kualiti Semen
Bilangan Responden Mengikut Kategori
HASIL DAN PERBINCANGAN
OBJEKTIF : Kesan psikostres terhadap kualiti semen
Parameter Bilangan Responden Min ± SD
Isipadu Semen (ml) 331 3.13 ± 1.41
Kepekatan Sperma
(x106/ml) 331 28.65 ± 20.94
Kiraan Total Sperma
(x106) 331 85.16 ± 72.66
Motiliti Sperma (%) 331 57.53 ± 17.73
Morfologi Sperma (%) 331 10.87 ± 10.59 b
Skor Psikostres 331 10.66 ± 4.57 a
Jadual 1: Purata kualiti semen bagi setiap parameter. Nilai dinyatakan
dalam purata ±SD
bmenunjuk perbezaan yang signifikan (p<0.05) berbandinga
HASIL DAN PERBINCANGAN
OBJEKTIF : Kesan psikostres terhadap kualiti semen
• Terdapat perbezaan yang signifikan (χ2=18.65, df=1,
p<0.01)
• Hasil kajian mencadangkan psikostres boleh memberi
kesan kepada kenormalan kualiti semen.
• Ujian lanjutan (U=6317.50, p<0.05) - kesan psikostres pada
peratus morfologi normal.
• Hasil dapatan kajian disokong oleh –
Bhongade et al. (2015) - Hasil yang sama terhadap
lelaki tidak subur.
• Gangguan spermatogenesis dicadangkan sebagai punca
kemerosotan peratus morfologi normal
KESIMPULAN
Faktor psikostres boleh menurunkan kualiti (peratus morfologi normal) sperma.
RUJUKAN
Bhongade, M. B., Prasad, S., Jiloha, R. C., Ray, P. C., Mohapatra, S. And Koner, B. C. . 2015. Effects of
Psychological Stress on Fertility Hormones and Seminal Quality in Male Partner of Infertility Couples.
Andrologia 47(3): 336-342.
Eskinazi, B., Wyrobek, A.J., Sloter, E., Kidd, S.A., Moore, L., Young, s., & Moore, D. (2003). The association of
age and semen quality in healthy men. Human reproduction, 18(2), 447-454.
Gollenberg, A. L., Liu, F., Brazil, C., Drobnis, E.Z., Guzick, D., Overstreet, J.W., Redmon, J.B., Spark, A., Wang, C.,
and Swan, S.H. 2010. Semen Quality in Fertile Men in Relation to Psychosocial Stress. Fertility
and sterility 93(4): 1104-1111.
Kidd, S.A., Eskinazi,B., & Wyrobek, A. J.. (2001). Effects of male age on semen qualityand fertility: a review of
literature. Fertility and sterility, 75(2),237-248.
World Health Organisation. (2010). Laboratory manual for the examination of human semen and sperm-cervical mucus
interaction.Fourth Edition.
Muhamad Saiful, B. Y., Ahmad Fuad A. R., Mohd Jamil Y. 2009. The Sensitivity, Specificity and Reliability of the
Malay Version 12-Items General Health Questionnaire (Ghq-12) in Detecting Distressed Medical
Students. ASEAN Journal of Psychiatry 11(1): 1-8.
Vellani, E., Colasante, A., Mamazza, L., Minasi, M. G., Greco, E., Bevilacqua, A. 2013. Association of State and
Trait Anxiety to Semen Quality of in Vitro Fertilization Patients: A Controlled Study. Andrology 99(6):
1565-1572.