243
UDC 392.8:316.77(497.115)
MA Gëzim QERIMI, PhD candidate.286
KOMUNIKIMI DHE NDIKIMI I LIDERËVE PARTIAK NË FUSHATAT ZGJEDHORE NË REPUBLIKËN E KOSOVËS, RAST
STUDIMI: RAPORTIMI I FUSHATËS ZGJEDHORE NË GAZETAT DITORE
КОМУНИКАЦИЈАТА И ВЛИЈАНИЕТО НА ПАРТИСКИТЕ ЛИДЕРИ НА ИЗБОРНАТА ВО РЕПУБЛИКА КОСОВО, СТУДИЈА: ИЗВЕШТАЈ ЗА ИЗБОРНАТА КАМПАЊА ВО
ДНЕВНИТЕ ВЕСНИЦИ
COMMUNICATION AND INFLUENCE OF POLITIC LEADERS IN ELECTION CAMPAIGNS IN REPUBLIC OF KOSOVA AND
REPORTING OF THE CAMPAIGN IN DAILY PAPERS
Abstract
This work treats the role and influence of party leaders
communication in election campaigns and daily papers reporting of
local elections 2009/2010. In this work is argued the fact that during
election campaign the participation of leaders in organizations and
meetings was very important and played crucial role.
In our society, where the role of leader in politics has an
irreplaceable importance during the election campaign, their
participation has essential importance. The public opinion values
286 Universiteti i Prishtinës “Hasan Prishtina”, Republika e Kosovës,
C E N T R U M 2
244
very much the participation of leaders in every electoral meeting.
The politic parties’ leaders in Kosova took this fact in consideration
and contributed in “beautification” of electoral meetings, especially
leaders of main parties.
Almost in every country of the world the politicians commu-
nicate with voters mainly through media. The politicians meet
voters even face to face in meetings, but media and press play a
crucial role of intermediation between people and politic system.
Key words: politics, local election, politic leaders, daily papers,
politic parties, election campaign, information, communication with
public, written media.
Abstrakt Ky punim trajton rolin dhe ndikimin e komunikimit të
liderëve partiakë në fushatat zgjedhore si dhe raportimin e gazetave
ditore për zgjedhjet lokale 2009/2010. Ne këtë punim argumentohet
fakti së gjatë fushatës zgjedhore pjesëmarrja e liderëve nëpër organi-
zime dhe takime ka qenë shumë e rëndësishme dhe ka pasur rol
thelbësor. Në shoqërinë tonë, ku roli i liderit në politikë ka rëndësi
të pazëvendësueshme në kohën e fushatave zgjedhore, pjesëmarrja e
tyre ka rëndësi esenciale. Opinioni e vlerëson shumë pjesëmarrjen e
liderëve në çdo takim elektoral. Liderët e partive politike në Kosovë
e kanë pasur parasysh këtë fakt dhe kanë kontribuar në “zbukurimin”
e takimeve elektorale, sidomos liderët e partive kryesore.
Pothuajse, në çdo vend të botës politikanët komunikojnë me
votuesit kryesisht nëpërmjet medias. Politikanët i takojnë votuesit
edhe ballë për ballë në mitingje, por mediat dhe shtypi luajnë rolin
kyç të ndërmjetësimit midis njerëzve dhe sistemit politik.
Fjalët çelës:, politika, zgjedhjet lokale, liderët partiak , gazetat ditore, partitë politike, fushata elektorale, informimi, komunikimi me publikun, mediat e shkruara.
C E N T R U M 2
245
Roli i medias në fushatat zgjedhore
Roli i medias, si komunikuesja kryesore, është ende më i
rëndësishëm gjatë zgjedhjeve, ku mediat kanë detyrën e rëndësishme
që t’i ndihmojnë votuesit të kuptojnë çështjet kyçe të zgjedhjes, me
qëllim që të marrin vendimin më të mirë se për kë të votojnë. Shtypi
ditor duhet t’i ndihmojë votuesit të bëjnë zgjedhje të informuara.
Natyrisht që nevoja e votuesve është që të jenë të informuar për
aktorët politikë: vizionet, politikat e tyre dhe pasojat e këtyre
politikave. Në një nivel më personal: kush është politikani? A i zihet
besë atij, apo asaj?
Informacioni i besueshëm: ky është çelësi i suksesit të një
gazete ditore. Lexuesi i gazetës duhet të ketë besim në informacionin
tuaj, pasi nëse nuk ka besim, pse do ta blejë produktin tuaj, në këtë
rast gazetën. Pra, nëse dëshironi që në mediat tuaja të ketë më tepër
se sa thjesht zbavitje, duhet të tregoni maturi për besueshmërinë e
lajmeve tuaja. Në përgjithësi shtypi modern nuk e ka pranuar
nocionin e objektivitetit. Nuk është se shtypi modern nuk përpiqet
të jetë objektiv në raportim, por ai e ka kuptuar se objektiviteti i plotë
është i paarritshëm.
Në vend të qëllimit aspak realist për objektivitetin, qëllimi i
shtypit modern duhet të jetë pasqyrimi i drejtë, i balancuar dhe i paanshëm. Këto tri fjalë duhet të përbëjnë themelin e qëndrueshëm
mbi të cilën bazohet çdo pasqyrim për zgjedhjet.
Funksionet e partive politike Pa partitë, të cilat në shumë aspekte luajnë rolin e ndërmjetësit
mes qytetarëve dhe organeve kushtetuese, shoqëria moderne nuk
mund të mendohet.
Funksioni programor: Partitë integrojnë interesat e ndryshme
në një përfytyrim të përbashkët për politikën, në një program politik,
për të cilin mundohen të fitojnë pëlqimin dhe votat e shumicës.
C E N T R U M 2
246
Funksioni pjesëmarrës: Partitë vendosin lidhjen mes qyteta-
rëve dhe sistemit politik, ato bëjnë të mundur pjesëmarrjen politike
të individëve dhe grupeve me shpresë për sukses.287
Funksioni legjitimues: Duke vendosur lidhjen mes qytetarëve,
grupeve shoqërore dhe sistemit politik, partitë ndihmojnë sanksioni-
min e rendit politik në vetëdijen e qytetarëve dhe grupeve
shoqërore.288
Vlerësimi i liderëve të partive kryesore në fushatë Gjatë fushatës zgjedhore pjesëmarrja e liderëve nëpër organizi-
me dhe takime ka qenë shumë e rëndësishme dhe ka pasur rol
thelbësor. Në shoqërinë tonë, ku roli i liderit në politikë ka rëndësi
të pazëvendësueshme në kohën e fushatave zgjedhore, pjesëmarrja e
tyre ka rëndësi esenciale. Opinioni e vlerëson shumë pjesëmarrjen e
liderëve në çdo takim elektoral. Liderët e partive politike në Kosovë
e kanë pasur parasysh këtë fakt dhe kanë kontribuar në “zbukurimin”
e takimeve elektorale, sidomos liderët e partive kryesore.
Hashim Thaçi289. Kryetar i Partisë Demokratike të Kosovës, e
cila është partia më e madhe në Kosovë, po ashtu edhe kryeministër
i Republikës së Kosovës që e kishte shpallur Kosovën shtet të pavarur
dhe sovran më 17 shkurt 2008. Të gjitha këto bënin që ky lider të
kishte primatin kryesor të vlerësimit gjatë fushatës zgjedhore për
zgjedhjet lokale 2009. Duke bërë hulumtimin tonë në të gjitha gaze-
tat ditore që botoheshin gjatë zgjedhjeve lokale 2009 në Kosovë vë-
rejmë qartë ndikimin e madh që kishte personaliteti i tij si promotor
i fushatës elektorale të PDK-së për zgjedhjet lokale 2009. I pari i
PDK-së ka përkrahur dhe mbështetur të gjithë kandidatët e subjektit
të tij që kanë garuar për postin e kryetarit të komunës në tërë
287 Bernhard Sutorç nga: Politik. Ein Studienbuch zur politischen Bildung,
Paderborn 1994. 288 Backes, Uwe, Jesse, Eckhard, Informationen zur politischen Bildung, Parteiendemokratie, Bonn BpB, 1996, faqe 207. 289 Për më tepër: http://sq. wikipedia.org/wiki/Hashim_Tha%C3%A7i (shikuar më
16.03.2014).
C E N T R U M 2
247
Kosovën. Duke marrë pjesë në të gjitha tubimet elektorale, ai ka
premtuar ndihmë për qytetarët e komunave përkatëse dhe përkrahje
të vazhdueshme për kandidatët e atyre komunave. Premtimet vario-
nin nga vendi në vend, sipas nevojave që kanë pasur komunat e
caktuara, por ka pasur edhe premtime të njëjta për të gjitha komunat.
Premtimi kryesor që lideri i PDK-së ka bërë gjatë fushatës ishte
buxheti më i madh për të gjitha komunat e Kosovës dhe hapja e uni-
versiteteve publike në qytetet kryesore të Kosovës. Për ta ilustruar
këtë, kemi rastin kur lideri Hashim Thaçi, premton 155 milionë euro
për Pejën290: “Hashim Thaçi, kryetar i PDK-së ka ulur pazarin për Pejën në krahasim me 170 milionët e premtuar një ditë më parë për Prizrenin. Për Pejën e udhëhequr nga Ilhami Gashi nëse del fitimtar, ka premtuar 155 milionë euro.” Rast tjetër është kur lideri Thaçi i
premton miliona dhe universitet publik qytetit të Gjakovës, nëse
fiton kandidati i tij291: “’Kemi planifikuar që në katër vitet e ardhsh-me në komunën e Gjakovës të investojmë 130 milionë në projekte kapitale dhe do ta themelojmë edhe universitetin e tretë publik’, është shprehur Thaçi para simpatizuesve të PDK-së... Ai është shpre-hur se PDK-ja është e gatshme të veprojë edhe në Gjakovë...”. Duke
lënë anash premtimet dhe pjesëmarrjen individuale të liderit të
PDK-së nëpër tubimet elektorale, mund të vlerësojmë edhe një
element tjetër ku me një farë forme vërehet një tendencë ashpërsie
se këto premtime realizohen vetëm atëherë nëse kandidati i subjektit
në fjalë del fitues në komunën e caktuar. Duke vërejtur ndikimin e
madh të Thaçit në fushatën elektorale, partitë oponente gjatë tërë
kohës kanë reaguar dhe dërguar mesazhe pakënaqësie për premtimet
marramendëse të liderit të PDK-së, njëkohësisht duke ia rikujtuar
atij se është edhe kryeministër i gjithë qytetarëve të Kosovës. Si
përfundim mund të vlerësohet që figura më karizmatike e zgjedhjeve
lokale 2009 ishte lideri i PDK-së, kryeministri i Kosovës, Hashim
Thaçi, i cili arriti t’i fitonte zgjedhjet lokale 2009 dhe ai e konsideroi
këtë fitore si referendum për vlerësimin e qeverisjes së mirë.
290 Gazeta Koha Ditore, 23 tetor 2009, faqe 9. 291 Gazeta Express, 20 tetor 2009, faqe 7.
C E N T R U M 2
248
Fatmir Sejdiu292. President i Republikës së Kosovës, de fakto
edhe kryetar i Lidhjes Demokratike të Kosovës, ndërsa de jure i
deklaruar që ka bërë ngrirjen e këtij posti. Për dallim nga zgjedhjet
nacionale dhe lokale të vitit 2007 ku ishte mjaft aktiv në fushatë
elektorale, presidenti Sejdiu gjatë zgjedhjeve lokale të vitit 2009 kishte
shumë ndikim në LDK dhe në fushatën e saj, por nuk ishte pjesëmarrës
në tubimet elektorale të LDK-së, ngase në postin e Presidentit të
vendit e kishte të ndaluar me ligj pjesëmarrjen e drejtpërdrejtë në
tubimet elektorale të subjektit të tij politik. Kjo embargo ligjore, që e
privonte të merrte pjesë në tubimet elektorale për të mbështetur LDK-
në, krijoi një hendikep të madh në opinionin publik, sidomos të
simpatizantëve të kësaj partie. Figura e liderit Sejdiu u zëvendësua me
treshen Lutfi Haziri293, Isa Mustafa294 dhe Eqrem Kryeziu295. Kjo treshe
e udhëhoqi fushatën elektorale të LDK-së, ku në shumicën e rasteve
nxitën polemika duke akuzuar liderin e PDK-së, Hashim Thaçin, për
premtime mashtruese dhe të paarritshme. Për ta ilustruar këtë kemi
reagimin e Lutfi Hazirit296: “Thaçi nuk vendos sa buxhet t’u ndahet komunave... por ai buxhet ka me kalue në Parlamentin e Kosovës. Ashtu qysh pretendohet mu nda njëanshëm do të ketë vështirësinë e vet, sepse pjesën për atë buxhet e kanë 120 deputet që vijnë nga shumë parti politike dhe ata do ta japin vulën e rezultatit.” Performanca e
LDK-së gjatë fushatës mund të vlerësojmë që ishte më e zbehtë në
raport me partinë kryesore oponente, PDK-në dhe shumë herë nga
analistë dhe njohës të rrethanave politike u cilësua si fushatë
dyfytyrëshe dhe pa sens morali, pasi që LDK-ja ishte në koalicion me
PDK-në duke bashkëqeverisur në nivel qendror dhe luante rolin e
opozitës në raport me politikat e qeverisë së Republikës së Kosovës.
292 Për më tepër: http://sq.wikipedia.org/wiki/Fatmir_Sejdiu (shikuar më
09.03.2014). 293 Nënkryetar i Lidhjes Demokratike të Kosovës. 294 Kryetar i komunës së Prishtinës dhe kandidat për mandatin e ardhshëm për këtë
komunë nga radhët e LDK-së. 295 Nënkryetar i parë i Lidhjes Demokratike të Kosovës, ish-kryetar i komunës së
Prizrenit. 296 Gazeta Koha Ditore, 23 tetor 2009, faqe 6.
C E N T R U M 2
249
Ramush Haradinaj297. Kryetar i Aleancës për Ardhmërinë e
Kosovës dhe ish-kryeministër i Kosovës. Ishte ndër figurat kyçe në
fushatën e zgjedhjeve lokale 2010. Me autoritetin e tij, ai arriti të
mbledhë rreth vetes disa kandidatë për kryetar komune që ishin me
autoritet në komunat e tyre dhe që më herët shquheshin për aktivite-
tet e tyre politike në partitë e ndryshme politike. Diskursi i tij gjatë
fushatës elektorale të zgjedhjeve lokale 2009 ishte shumë i ashpër
dhe kishte gabuar kursin e natyrës së zgjedhjeve sepse fushata bëhej
për zgjedhje lokale kurse diskursi i tij ishte për zgjedhjet nacionale.
Gjuha e tij ishte e ashpër sidomos në raport më liderin e PDK-së
Hashim Thaçin. Arritjet në zgjedhjet lokale 2009 mund të konsidero-
hen si arritjet më të suksesshme të AAK-së, prej themelimit të saj e
deri më tani, duke ia shtuar apetitet për një rimarrje të qeverisë në
zgjedhjet e ardhshme parlamentare. Veçojmë disa shembuj që
ilustrojnë gjuhën e ashpër dhe diskursin e gabuar të liderit Haradinaj
gjatë fushatës elektorale të zgjedhjeve lokale 2009. Në një artikull në
gazetën Zëri, të datës 26 tetor 2009, me titull Haradinaj: Qeveria Thaçi bën politika ekonomike të grupacioneve, ai, gjatë një takimi
elektoral në qytetin e Skenderajt, thekson: Qeveria e Thaçit, strukturat e tij, janë duke harxhuar Kosovën, vlerën politike, vlerën e sigurisë. Ata janë duke bërë politika ekonomike të grupacioneve, me ç’rast përfitojnë individ por që dëmtohet një popull dhe një vend... Po u shkruhet se totalitarizmi e ka burimin këtu.298 Kurse në
një artikull të gazetës Koha Ditore, i pari i AAK-së, në një takim
tjetër gjatë fushatës së mbajtur në qytetin e Kaçanikut, kërkoi votën
për formimin e qeverisë Haradinaj299 ku shihet qartë humbja e kursit
të natyrës së zgjedhjeve, pasi fushata elektorale ishte për qeverinë
lokale të Kaçanikut, kurse kreu i AAK-së kërkonte votën për veten
dhe qeverinë e tij.
297Për më tepër: http://sq.wikipedia.org/wiki/Ramush_Haradinaj (shikuar më
05.03.2014). 298 Gazeta Zëri, 26 tetor 2009, faqe 13. 299 Gazeta Koha Ditore, 23 tetor 2009, faqe 14.
C E N T R U M 2
250
Behxhet Pacolli300 dhe Nexhat Daci301. Pacolli lider i Aleancës
Kosova e Re dhe Daci lider i Lidhjes Demokratike të Dardanisë, janë
dy liderë të tjerë që mund të vlerësojmë se ishin figurat kryesore në
fushatën elektorale të zgjedhjeve lokale 2009 për subjektet e tyre që
ishin në koalicion për kryetar komunash, kurse për këshilltarët ko-
munalë garonin ndaras. Megjithëkëtë vlerësohet se, edhe me gjithë
prezencën e tyre në tubimet elektorale, ndikimi i tyre në opinion
ishte dukshëm më i zbehtë se sa i liderëve të PDK-së dhe AAK-së. Si
duket, kursi i tyre gjatë fushatës elektorale nuk ishte i qëlluar, si dhe
koalicioni parazgjedhor kishte hutuar dhe krijuar pakënaqësi në
elektoratin e dy kampeve. Fakti që edhe hyrja në garë me koalicion
parazgjedhor dhe dalja me një rezultat të dobët në zgjedhje e
dëshmon këtë vlerësim.
Imazhi i kandidatëve për kryetarë komunash në fushatë Pas ndryshimit të sistemit zgjedhor për zgjedhjet lokale të
Republikës së Kosovës vërehet qartë që figurat kyçe për zgjedhjet
lokale janë kandidatët e partive politike për kryetar komune, pasi që
me sistemin e ri zgjedhor kryetarët e komunave zgjidhen drejtpër-
drejt nga vota e qytetarëve e jo si ishte më parë që zgjidhej nga
këshilltarët e kuvendeve komunale. Ky element ka bërë që partitë
politike të jenë shumë të kujdesshme dhe t’i kushtojnë rëndësi më
shumë përzgjedhjes së kandidatëve për kryetar të komunës, sepse
imazhi i tyre në opinion duhej të ishte pozitiv dhe me një të kaluar
të mirë morale dhe profesionale. Subjektet politike, që kanë garuar
në zgjedhjet lokale 2009, janë munduar të gjejnë kandidatë sa më të
fuqishëm, në mënyrë që të ndikojnë në opinion dhe të marrin votën
e tyre. Në vazhdim do të elaborojmë imazhin e kandidatëve të parti-
ve kryesore politike pjesëmarrëse në zgjedhjet lokale 2009-2010. Ky
300 Për më tepër: http://sq.wikipedia.org/wiki/Behgjet_Pacolli (shikuar më
05.03.2014). 301 Për më tepër: http://sq.wikipedia.org/wiki/Nexhat_Daci (shikuar më
05.03.2014).
C E N T R U M 2
251
elaborim do bëhet për qendrat kryesore të Kosovës siç janë:
Prishtina, Mitrovica, Prizreni, Gjilani, Peja, Ferizaj dhe Gjakova.
Raportimi i drejtë dhe i balancuar i zgjedhjeve Njerëzit asnjëherë nuk gënjejnë më shumë se pas gjuetisë, gjatë
luftës dhe para zgjedhjeve.302
Otto von Bismarck
Pothuajse, në çdo vend të botës politikanët komunikojnë me
votuesit kryesisht nëpërmjet medias. Politikanët i takojnë votuesit
edhe ballë për ballë në mitingje, por mediat dhe shtypi luajnë rolin
kyç të ndërmjetësimit midis njerëzve dhe sistemit politik.303
Roli i medias, si komunikuesja kryesore, është ende më i
rëndësishëm gjatë zgjedhjeve, ku mediat kanë detyrën e rëndësishme
që t’i ndihmojnë votuesit të kuptojnë çështjet kyçe të zgjedhjes, me
qëllim që të marrin vendimin më të mirë se për kë të votojnë. Shtypi
ditor duhet t’i ndihmojë votuesit të bëjnë zgjedhje të informuara.
Natyrisht që nevoja e votuesve është që të jenë të informuar për
aktorët politikë: vizionet, politikat e tyre dhe pasojat e këtyre
politikave. Në një nivel më personal: kush është politikani? A i zihet
besë atij, apo asaj?
Shtypi modern dhe zgjedhjet Informacioni i besueshëm: ky është çelësi i suksesit të një
gazete ditore. Lexuesi i gazetës duhet të ketë besim në informacionin
tuaj, pasi nëse nuk ka besim, pse do ta blejë produktin tuaj, në këtë
rast gazetën. Pra, nëse dëshironi që në mediat tuaja të ketë më tepër
se sa thjesht zbavitje, duhet të tregoni maturi për besueshmërinë e
lajmeve tuaja. Në përgjithësi shtypi modern nuk e ka pranuar
nocionin e objektivitetit. Nuk është se shtypi modern nuk përpiqet
302 http://www.brainyquote.com/quotes/authors/o/otto_von_bismarck.html
(shikuar më 14.05.2014). 303 Hansen, Henrik Keith, Raportimi i drejtë dhe i balancuar i zgjedhjeve, Instituti
Shqiptar i Medias, Tiranë, 2009, faqe 9.
C E N T R U M 2
252
të jetë objektiv në raportim, por ai e ka kuptuar se objektiviteti i plotë
është i paarritshëm.
Në vend të qëllimit aspak realist për objektivitetin, qëllimi i
shtypit modern duhet të jetë pasqyrimi i drejtë, i balancuar dhe i paanshëm. Këto tri fjalë duhet të përbëjnë themelin e qëndrueshëm
mbi të cilën bazohet çdo pasqyrim për zgjedhjet.
Këshilli i Evropës rekomandon si më poshtë:304
Këshilli i Evropës: pasqyrimi duhet të jetë i drejtë, i
balancuar dhe i paanshëm
Pasqyrimi në media duhet të jetë i drejtë, i balancuar dhe i
paanshëm dhe kjo duhet të respektohet si nga transmetuesit publi-
kë, ashtu edhe nga ata privatë.
Pasqyrimi në media duhet të nxisë dhe të krijojë mundë-
sinë për një shprehje pluraliste të mendimeve.
Autoritetet publike nuk duhet të kenë trajtim të
privilegjuar
Autoritetet publike nuk duhet të ndërhyjnë në punën e
gazetarëve me qëllimin e ndikimit në zgjedhje.
Megjithatë, çdo gazetar i mirë e informon publikun nëse ka
ndonjë ngjarje të rëndësishme që kërkon shpjegime. Shtypi modern
është kritik dhe bazohet në një nivel të lartë profesional drejtësie.
Edhe gazetarët që punojnë në media, nën pronësinë e partive politike
apo interesave të sektorëve të biznesit dhe grupeve të interesit, duhet
të përpiqen të jenë të drejtë dhe të hapur për të gjitha pikëpamjet.
Kjo është një çështje etike gazetarie dhe një krenari profesionale.
Megjithatë, zakonisht, këta gazetarë gjenden nën trysni të madhe për
të shkruar artikuj që bëjnë propagandë për mendimet e pronarëve të
tyre, kështu që detyra e tyre gazetareske nuk është e lehtë.
304 Shih rekomandimin nr. R(99)15 të Komitetit të Ministrave të Këshillit të
Evropës mbi masat në lidhje me pasqyrimin e fushatave zgjedhore në media dhe
memorandumin e tij shpjegues http://www.coe.int/document-
library/default.asp?urlëcd=https://ëcd.coe.int/VieëDoc.jsp?id=419167 (shikuar më
01.06.2014).
C E N T R U M 2
253
Raportimet e gazetave ditore për zgjedhjet lokale 2009/2010 Gjatë zgjedhjeve lokale 2009/2010 në Kosovë botoheshin nëntë
gazeta të përditshme. Këto gazeta kanë përcjellë vazhdimisht fusha-
tën e zgjedhjeve lokale 2009/2010, si dhe tërë procesin zgjedhor. Në
bazë të hulumtimit tonë analitik dhe përmbajtjesor është vërejtur
qartë që gazetat nuk kanë pasur një balancë të raportimit të drejtë të
fushatës zgjedhore nga aspekti përmbajtjesor i raportimit. Ky fakt i
yni vetëm sa vërtetohet edhe nga raportet e organizatave të ndrysh-
me vendore dhe ndërkombëtare që kanë monitoruar procesin e
fushatës elektorale dhe të raportimit të mediave për këtë proces. Në
vazhdim ne do japim raportimin e gazetave ditore për zgjedhjet
lokale 2009/2010 nga aspekti statistikor. Do të fokusohemi tek
monitorimi i mediave gjatë fushatës zgjedhore të zgjedhjeve lokale
2009 në Kosovë, ndërsa këto të dhëna statistikore do të plotësohen
me analizat tona të nxjerra nga hulumtimi ynë nga monitorimi i
gazetave ditore të Kosovës gjatë fushatës zgjedhore, nga perspektiva
përmbajtjesore e tekstit dhe paanësia politike e politikave editoriale.
Gazeta Express305
dhe pse Express është vërejtur të ketë anuar në favor të PDK-
së, hapësira që kjo gazetë u ka dhënë raportimeve të aktiviteteve të
partive politike gjatë fushatës ka qenë e balancuar dhe proporcionale.
305 MediaWorks është kompani e re mediale në Kosovë, e themeluar në vitin 2004,
nga një grup redaktorësh dhe gazetarësh të Kosovës, me ndihmën e kompanisë
IPKO. Gazeta e përditshme Express, produkt kryesor i kompanisë MediaWorks, ka
hyrë vrullshëm në diskursin publik në Kosovë, duke botuar artikuj relevantë, të
hulumtuar mirë, dhe opinione autoritative. Profesionalizmi i gazetës Express është
vërejtur edhe jashtë Kosovës. Express është përmendur si burim kredibël i infor-
matave gjatë raportimit të mediave botërore nga Kosova. New York Times, Time,
The Economist, Associated Press, Reuters, etj, u janë referuar - dhe vazhdojnë t'ju
referohen - artikujve dhe fotografive të botuara në këtë gazetë. Stafi editorial i
Express është i dedikuar të prodhojë një gazetë të përditshme me shtojca speciale,
ashtu që lexuesve t'u sjellë përmbajtje relevante e cilësore, duke promovuar
njëkohësisht një frymë të re profesionale në gazetari.
C E N T R U M 2
254
Fenomeni i diskriminimit të partive të vogla ka qenë prezent edhe
në këtë gazetë. Gazeta Express, në aspektin e raportimit, është
treguar më e balancuar, si në aspektin sasior, ashtu edhe në aspektin
e balancimit dhe paanshmërisë të raporteve të fushatës elektorale.
Në aspektin sasior, hapësirë më e madhe i është dhënë koalicionit
AKR-LDD. Kjo gazetë, në gjithsej 28 % të hapësirës së saj, ka rapor-
tuar për fushatën elektorale të këtij koalicioni, ndërsa subjekteve
politike: PDK-së, LDK-së dhe AAK-së ju ka dhënë hapësirë nga 24
% secilës, për të raportuar për aktivitetet e tyre elektorale. Po ashtu,
nga hulumtimi ynë për formën e raportimit nga gazetat ditore, gjatë
zgjedhjeve lokale 2009, kemi vërejtur qartë që gazeta Express është
munduar të bëjë një balancim të raportimit. Për ta argumentuar këtë
marrim si mostër gazetën Express të botuar më 28 tetor 2009, ku në
ballinë jepen shkurt raportet për aktivitetet e katër subjekteve politi-
ke, duke filluar me këto citime radhazi: Plus një Universitet, Hashim
Thaçi i premton edhe Gjilanit një Universitet Publik. Sipas tij, PDK-
ja ka plane të mëdha për Gjilanin. Qemajl Mustafa ua ka kërkuar
votën bashkëqytetarëve të tij për të mos u ndalur edhe në katër vitet
e ardhshme.306 Pastaj vazhdon me të njëjtën hapësirë raporti nga
aktiviteti i LDK-së ku thuhej: Jemi më të mirët, LDK-ja hapi fushatën
e saj në Kastriot. Thotë se nuk premtojnë miliona si të tjerët, por do
të jenë realistë. Thonë se partitë e tjera nuk janë të këqija, por ata
janë më të mirët në mesin e gjithëve. Sabri Hamiti tha se LDK-ja nuk
është përrua shiu, por është burim i tokës dhe oqean i cili prek të
gjitha brigjet.307 Po ashtu, në gazetën Express, gjatë analizës së fusha-
tës zgjedhore është vërejtur një tendencë e përkrahjes së partisë së
parë. Më këtë rast, hapësira në këtë të përditshme, shumë herë, nuk
ka qenë edhe e balancuar, ngaqë hapësira kryesore i është rezervuar
liderit të partisë kryesore.308
306 Gazeta Express, 28 tetor 2009, faqe 1 dhe 6-7. 307 Gazeta Express, 28 tetor 2009, faqe 1 dhe 6-7. 308 Krasniqi, Milazim “Ndikimi i reklamuesve në politikat editoriale gjatë fushatës
parazgjedhore ” në Media 2, Revistë kërkimore, Universiteti i Prishtinës, Prishtinë,
2010, faqe 95.
C E N T R U M 2
255
Për të pasur më të qartë raportimin e gazetës Express mund të
shihni grafikun dhe tabelën e mëposhtme:309
Grafiku 3. Raportimet për fushatat e partive politike në zgjedhjet lokale
botuar në gazetën Express
Tabela 5. Raportimet për fushatat parazgjedhore të partive politike në
gazetën Express
Infopress310
Infopress, një gazetë që shihet të jetë e afërt me PDK-në, i ka kushtuar
aktiviteteve parazgjedhore të kësaj partie hiç më pak se 36.64% të
309 Shih grafikun 3 dhe tabelën 3. 310 Infopress është gazetë e përditshme nga Kosova, e themeluar në vitin 2006.
Botohet në Prishtinë nga Rexhep Hoti. Gjatë zgjedhjeve lokale 2009-2010, kjo
gazetë ishte e afërt me Partinë Demokratike të Kosovës, ndërsa botuesi i saj Rexhep
Hoti, gjatë zgjedhjeve të jashtëzakonshme parlamentare që u mbajtën në Kosovë
në fund të vitit 2010, ishte kandidat për deputet nga radhët e Partisë Demokratike
të Kosovës, por nuk arriti të fitonte për shkak të numrit të vogël të votave të fituara.
Aktualisht, kjo gazetë, së bashku me gazetën Tribuna Shqiptare, njihen si kundër-
shtare të rrepta të kryeministrit Hashim Thaçi dhe njihen si të afërta me deputetin
e PDK-së, Fatmir Limajn.
C E N T R U M 2
256
hapësirës totale kushtuar fushatës parazgjedhore. Partitë e tjera në
Infopress kanë pasur shumë më pak hapësirë në krahasim me PDK-
në. Ky fenomen është përsëritur edhe në raundin e dytë të zgjedhjeve.
Po ashtu, Gazeta Infopress, gjatë gjithë fushatës, pothuajse ka shërbyer
si një zë propagandues i partisë kryesore të vendit, e cila njëherësh
është partia kryesore qeverisëse. Fushata parazgjedhore në këtë të
përditshme, ka nisur para kohës së caktuar ku përmes shkrimeve, apo
intervistave të cilat në një formë kanë pasur më shumë karakter
promocional, është folur për fitoren e tyre pas zgjedhjeve. Kjo e
përditshme ka nisur vrullshëm edhe fushatën, duke qenë përkrahëse
e pandarë e partisë së parë deri në fund. Kjo përkrahje ka ardhur si
rezultat i ndikimit politik reklamues në politikat redaktuese editoriale.
Reklamat e fushatës, pra të kësaj partie, kanë qenë të orientuara
kryesisht në këtë gazetë. Një mbështetje tjetër, që ka ndikuar në
politikat redaktuese të kësaj të përditshmeje, janë edhe reklamat e
institucioneve qeverisëse të cilat po ashtu kanë qenë të shumta. Ky
reklamim i pa balancuar në shtypin ditor ka ndikuar edhe në renditjen
dhe propagandimin e lajmit. Hapësira kryesore e Infopressit ka qenë e
rezervuar për partinë kryesore, ndërkaq, aktivitetet e tjera kanë qenë
dytësore. Është rast interesant për t’u elaboruar se kjo e përditshme,
në momente të caktuara, ka luajtur edhe rolin e mbrojtësit, duke u
munduar që t’i eliminojë apo t’i largojë nga loja kundërshtarët e tjerë
politikë. Kjo ka ndikuar që brenda fushatës të kemi shumë herë edhe
tensione të ndryshme. Kjo e përditshme, në ditët e fundit të fushatës,
ka publikuar edhe një sondazh të hulumtuar nga kjo gazetë, në të cilën
janë renditur edhe fituesit e zgjedhjeve, e që pa dyshim e para është
renditur partia e përkrahur gjatë tërë kohës. Ngjashëm më të
përditshmen Infopress, ka vepruar edhe e përditshmja tjetër Tribuna shqiptare.311 Në vijim mund të shihni në formë grafike dhe tabelare
raportimin e gazetës Infopress gjatë zgjedhjeve lokale 2009/2010:312
311 Krasniqi, Milazim, “Ndikimi i reklamuesve në politikat editoriale gjatë fushatës
parazgjedhore ” në Media 2, Revistë kërkimore, Universiteti i Prishtinës, Prishtinë,
2010, faqe 94-95. 312 Shih grafikun 4 dhe tabelën 4.
C E N T R U M 2
257
Grafiku 4. Raportimet për fushatat e partive politike në zgjedhjet lokale
botuar në gazetën Infopress
Tabela 6. Raportimet për fushatat parazgjedhore të partive politike në
gazetën Infopress
Koha Ditore313
313 Koha Ditore është gazetë e përditshme nga Kosova, e themeluar në vitin 1997.
Botohet në Prishtinë nga kompania Koha, tash pronë e publicistes kosovare Flaka
Surroi. Kryeredaktor i gazetës është Agron Bajrami. Gjatë bombardimeve të
NATO-s, Koha Ditore u botua në egzil, në Maqedoni. Koha Ditore është ndër
gazeta më të lexuara dhe më e shitura në Kosovë. Botimi ndërkombëtar i Kohës
Ditore mund të blihet në vende të caktuara, pothuajse në të gjithë Evropën. Pas
inkuadrimit në politikë të Veton Surroit, botuese e gazetës është motra e Surroit,
Flaka Surroi. Në të gjitha hulumtimet e lejueshmërisë së gazetave në Kosovë në 11
vitet e fundit, Koha Ditore ka rezultuar si njëra ndër gazetat më të lexuara dhe më
e besuara. Së fundi, Koha Ditore lidhi marrëveshje partneriteti me gazetën e njohur
amerikane, The New York Times. Si rezultat i kësaj marrëveshjeje, në gazetën
Koha Ditore, çdo të martë, botohet një shtojcë me artikujt më interesantë të The
New York Times, të seleksionuar posaçërisht për lexuesit e gazetës Koha Ditore.
Gazeta Koha Ditore është themeluar me ndihmën e donacioneve ndërkombëtare.
C E N T R U M 2
258
Gazeta Koha Ditore, e cila njihet për profesionalizëm, paanshmëri
dhe pavarësi politike, edhe një herë e ka dëshmuar profesionalizmin
e saj me raportimet e balancuara për aktivitetet e partive politike.
Hapësira që kjo gazetë i ka kushtuar partive politike ka qenë
proporcionale dhe e drejtë. Po ashtu, hapësira e ndarë për partitë
politike në ballinën e kësaj gazete ka qenë e balancuar dhe e ndarë
në mënyrë goxha të drejtë për partitë politike. Gjatë raundit të dytë,
Koha Ditore u ka dhënë një hapësirë prej 4% edhe partive të
diskualifikuara nga gara, të cilat kanë mbështetur kandidatët e
partive të tjera. Ndërsa, partive në garë u ka dhënë hapësirë
proporcionale në bazë të kandidatëve që ato kanë pasur në garë. Por,
Gazeta Koha Ditore është njëra nga gazetat që ka krijuar një hapësirë
racionale për partitë politike gjatë fushatës zgjedhore. Mosreklamimi
i njëanshëm i partive politike, si dhe mungesa e reklamave
qeveritare, ka ndikuar që politika redaktuese të mos jetë e ndikuar
në fushatë. Nga analizat e bëra është vërejtur se në këtë të
përditshme, gjatë fushatës zgjedhore, ka pasur ngritje të kritikave në
drejtim të institucioneve qeverisëse, hiperbolizim të Rastit Bllaca,
por edhe tendencë për krijim të tensioneve mes partnerëve të
koalicionit.314 Më poshtë mund t’i shihni të dhënat të paraqitura edhe
në formë tabelare dhe grafike:315
Partia politike Faqet e
zgjedhjeve Faqja e parë Total
%
51. PDK 25.9 0.3 26.1 26.98%
77. LDK 24.1 0.3 24.3 25.53%
114. LDD-AKR 23.95 0.2 24.15 25.41%
46. AAK 20.8 0.2 21 21.88%
Total 95 1 95.554 100%
Tabela 7. Raportimet për fushatat parazgjedhore të partive politike në
gazetën Koha Ditore
314 Krasniqi, Milazim, “Ndikimi i reklamuesve në politikat editoriale gjatë fushatës
parazgjedhore” në Media 2, Revistë kërkimore, Universiteti i Prishtinës, Prishtinë,
2010, faqe 96. 315 Shih tabela 5 dhe grafiku 5.
C E N T R U M 2
259
Grafiku 5. Raportimet për fushatat e partive politike në zgjedhjet lokale
botuar në gazetën Koha Ditore
Përfundim
Konkluzionet e këtij punimi argumentojnë rolin e madhe të
politikës dhe mediave në shoqëri , thelbi i tematikës në këtë punim
ishte shtjellimi i lidhshmërisë së mediave dhe politikës: a është
përgjegjëse politika për rregullimin e ambientit të përshtatshëm për
veprimtarinë e lirë të shtypit dhe mediave, apo shtypi i lirë dhe
mediat janë parakusht për një shoqëri të lirë?
Në zgjedhjet lokale 2009/2010, raportimi i mediave të shkruara
nuk ka shkuar përtej rrëfimit se si kanë shkuar dhe si janë realizuar
takimet zgjedhore, pa hyrë thellë në hulumtimin dhe analizimin e
rrethanave. Nuk janë bërë krahasime me premtimet e zgjedhjeve të
mëhershme dhe nuk janë bërë as vlerësime se sa janë gjasat reale që
të realizohen premtimet e bëra gjatë kësaj fushate. Këto çështje nuk
janë paraparë nga politikbërësit editorialë të mediave të shkruara në
Kosovë, gjatë këtyre zgjedhjeve.
Është e padiskutueshme se mediat e shkruara luajnë një rol të
domosdoshëm për funksionimin adekuat të shoqërisë. Debatet për
C E N T R U M 2
260
ndikimin e mediave të shkruara, zakonisht, përqendrohen në rolin e
tyre të “kujdestarisë”: duke analizuar dhe diskutuar mbi sukseset dhe
dështimet e pushtetit, në rastin tonë pushteti lokal, mediat mund të
informojnë publikun për nivelin efektiv në të cilin përfaqësuesit e saj
i kanë kryer detyrat dhe u ndihmojnë t’i kenë këto parasysh. Megji-
thatë, mediat e shkruara munden, po ashtu, të kenë një rol më speci-
fik duke bërë të mundur pjesëmarrjen publike të plotë në zgjedhje,
jo vetëm duke raportuar për kryerjen e punës së qeverisë lokale, por
edhe në shumë mënyra të tjera:
- duke edukuar votuesit se si të ushtrojnë të drejtat e tyre për
të votuar,
- duke raportuar për zhvillimin e fushatës elektorale,
- duke u siguruar një platformë partive politike për t’ia
kumtuar mesazhin e tyre votuesve,
- duke u mundësuar partive të debatojnë me njëra-tjetrën,
- duke raportuar për mbarëvajtjen e ditës së votimit,
rezultatet e tij dhe duke monitoruar numërimin e votave.
Monitorimi i mediave, gjatë periudhave të zgjedhjeve, është
bërë një praktikë gjithnjë e më e rëndomtë, duke përdorur një kom-
binim të analizës statistikore dhe teknikën e studimeve dhe të
analizave të diskursit të mediave, si dhe teknikën e studimeve dhe të
analizave të diskursit nëse përfshirja ka qenë e drejtë. Mbi këtë parim
është bazuar edhe puna jonë.
Gjatë punës sonë është vërejtur një raport trepalësh, që i kanë
të drejtat e tyre të ndërlidhura:
e drejta e votuesve për të bërë përzgjedhjen e informimit të
plotë prej mediave,
e drejta e kandidatëve për kryetarë komune për të shprehur
qartë politikën e tyre,
e drejta e mediave për të raportuar dhe shprehur pikëpamjet
e veta mbi çështjet me interes publik.
Fakti që pavarësia financiare e mediave të shkruara në Kosovë
nuk është e rregulluar dhe e qëndrueshme, na bën të arrijmë në
përfundimin se liria e mediave dhe pluralizmi gjatë periudhës së
C E N T R U M 2
261
zgjedhjeve nuk janë në nivelin e duhur dhe ky mund të jetë një in-
deks tepër i ndjeshëm i respektimit të lirisë për shprehjen në për-
gjithësi, që është parakusht qenësor për demokracinë funksionale.
Përkundrazi, zgjedhjet mund të jenë një gjasë ideale për të arsimuar
si autoritetet për obligimet e tyre ndaj respektimit të rregullave dhe
për të shtuar lirinë e mediave, në rastin tonë të mediave të shkruara,
po ashtu dhe mediat për përgjegjësitë e tyre për ta mbështetur
procesin demokratik, pjesë e të cilit janë edhe zgjedhjet.
Një përfundim tjetër në të cilin kemi arritur është se pronarët
dhe redaktorët e mediave, të cilët hartojnë politikat editoriale për
gazetat e tyre, duhet që gjatë kohës së zgjedhjeve të kenë një rritje të
stafit profesional, të përgatitur në mënyrë të veçantë për raportimin
e zgjedhjeve, si dhe duhet t’i rrisin kapacitetet operacionalo-teknike,
në mënyrë që të ketë një mbulim sa më gjithëpërfshirës të aktivi-
teteve zgjedhore.
Ky punim vlerësojmë se është një kontribut modest shkencor.
Punimi trajton tematika të ndryshme që ndërlidhen me zgjedhjet
dhe me politikat editoriale që gazetat ditore zbatojnë gjatë kohës së
zgjedhjeve, duke filluar nga kapitulli i parë ku kemi paraqitur një
kronologji të zgjedhjeve lokale në Kosovë, me theks të veçantë zgje-
dhjet lokale 2009/2010, duke vijuar me thelbin e këtij punimi rreth
politikave editoriale, definimit të politikave editoriale, formimit të
tyre, me theks të veçantë në zgjedhje, duke elaboruar edhe një model
praktik.
Më pas, gjatë punimit kemi pasqyruar llojet partiake dhe
sistemet politike që janë lojtarët kyç në zgjedhje dhe në qeverisje.
Kemi paraqitur tërësinë e organizimit dhe funksionimin e tërë
sistemit politik në Kosovë, duke i specifikuar edhe orientimet pro-
gramore të partive kryesore në zgjedhjet lokale 2009/2010. Gjith-
ashtu, është bërë edhe një vlerësim i rëndësisë së liderëve partiakë
në fushatë zgjedhore, ku jemi munduar të paraqesim profilet dhe
ndikimet e tyre të drejtpërdrejta në elektorat. Duke ditur që shkenca
bazohet në faktografinë empirike kemi bërë një hulumtim analitik
dhe statistikor për raportimet e gazetave ditore të Kosovës për
C E N T R U M 2
262
zgjedhjet lokale 2009/2010. Dhe në fund të punimit kemi analizuar
në mënyrë krahasuese raportimet e gazetave ditore, duke krahasuar
hapësirat që këto gazeta u kanë dhënë partive dhe kandidatëve
politikë për t’u promovuar dhe për të fituar elektorat.
Bibliografia Literatura bazë:
Hansen Henrik K., Raportimi i drejtë dhe i balancuar izgjedhjeve, Instituti Shqiptar i Medias, Shqipëri, Tiranë, 2009.
Heywoor, Andrew, Politika, Brezi ’81, Kosovë, Prishtinë, 2008.
Kabashi, Shaip, Roli i opinionit publik në jetën politike,
Prishtinë 2004
Krasniqi, Milazim, Hyrje në gazetari, Rozafa, Prishtinë, 2008.
Kuhn, Raymond; Neveu, Erik, Gazetaria Politike, Instituti
Shqiptar i Medias, Shqipëri, Tiranë, 2002.
Lambeth, Edmund B., Gazetaria me përkushtim, Dituria,
Shqipëri, Tiranë, 1998.
Mekuli, Gëzim, Mediat dhe politika, Mekuli Press, Oslo, 2006.
Oletiq, Ksenija, Hyrje në marrëdhënie me publikun, LSPR,
Kroaci, Zagreb, 2005.
Orozi, Ledio, Hyrje në Teorinë e Komunikimit, Shtëpia
Botuese Universitare U.F.O. Press, Shqipëri, Tiranë, 2010.
ABC Editorial Policies – Principles and Standards, Australian
Broadcasting Corporation, 2011
Backes, Uwe; Jesse, Eckhard, Informationen zur politischen Bildung, Parteiendemokratie, Bonn BpB, 1996.
Baker, Edwin C., Media, Markets, and Democracy, Cambridge
University Press, Cambridge, 2004.
Berisha, Ibrahim, Media dhe tranzicioni, AAB, Prishtinë, 2007
C E N T R U M 2
263
------------------ , Media Agjensët e Komunikimit, Universiteti
AAB & Pen Qendra e Kosovës, Kosovë, Prishtinë, 2009.
Boriçi, Hamit; Gjergji, Bashkim; Tirana, Genc; Rambaja, Sadri,
Gazetaria, SHBLU, Shqipëri, Tiranë, 2000.
Boriçi, Hamit, Gazetaria 2, SHBLU, Shqipëri, Tiranë, 2004.
Danesi, Marsel, Dictionary of Media and Communications, M.E.Sharpe, Inc., New York, 2009.
Dominick, Joseph R., Dinamika e komunikimit masiv, UET
Press, Shqipëri, Tiranë, 2010.
Eco, Umberto, Si të shkruhet një punim diplome, Dituria,
Shqipëri, Tiranë, 2006.
Fevziu, Blendi, Histori e Shtypit Shqiptar 1848-2005, ONUFRI,
Shqipëri, Tiranë, 2005.
Fuga, Artan, Brirët e dhisë, ORA botime, Tiranë, 2008.
Grup Autorësh, Gazetarët dhe zgjedhjet, Shoqata e Gazetarëve
të Kosovës, Kosovë, Prishtinë, 2001.
Raimo M. & Midgard N., Mediat dhe Politika, Rozafa 2007,
Prishtinë
Gazetat:
Koha Ditore (15 tetor - 20 nëntor 2009, 1 janar - 15 mars 2010)
Kosova Sot (15 tetor - 20 nëntor 2009, 1 janar - 15 mars 2010)
Infopress (15 tetor - 20 nëntor 2009, 1 janar - 15 mars 2010)
Express (15 tetor - 20 nëntor 2009, 1 janar - 15 mars 2010)
Publikime:
Programet e partive politike kryesore PDK, LDK, AKR, AAK
dhe LDD
Monitorimi i Demokracia në Veprim (Matjet e bëra të
popullaritetit të liderëve, Struktura e koalicioneve, përmbajtja e
spoteve televizive dhe bilbordave)
C E N T R U M 2
264
Demokracia në Veprim, Monitorimi i Mediave gjatë fushatës zgjedhore në Kosovë, Prishtinë, Mars 2010.
Demokracia në Veprim, Raport i zgjedhjeve komunale 2009,
Prishtinë, Shkurt 2010.
Interneti: Makina për kërkim Google: www.google.com
Enciklopedia Britanica: www.britannica.com
Enciklopedia e lirë Wikipedia: www.wikipedia.org
Webi i KQZ-së http://www.kqz-ks.org/
Aneks : Analizë e rezultatit zgjedhor (Zgjedhjet lokale 2009/2010 në
Republikën e Kosovës )
Në vazhdim është analiza e rezultatit zgjedhor në formë tabelare:
Komuna Kandidatët Subjekti
politik Votat
Përqindja
%
Prishtinë Isa Mustafa LDK 39, 306 57.22%
Vegim Gashi AKR 15, 315 22.29%
Prizren
Ramadan Muja PDK 30, 720 53.34%
Hanefi
Muharremi LDK 26, 874 46.66%
Mitrovicë
Avni Kastrati PDK 10, 999 53.12%
Nexhedin
Spahiu AKR 9, 708 46.88%
Gjilan Qemajl Mustafa PDK 20, 471 58.25%
Fatmir Rexhepi LDK 14, 671 41.75%
Ferizaj
Bajrush
Xhemajli PDK 19, 360 50.46%
Naim Ferati AKR 6, 233 16.25%
Pejë Ali Berisha AAK 15, 061 76.80%
Elmi Berisha AKR 4, 549 23.20%
Gjakovë Pal Lekaj AAK 21, 861 51.92%
C E N T R U M 2
265
Mimoza Kusari
Lila AKR 17, 463 41.48%
Skenderaj Sami Lushtaku PDK 25, 017 85.02%
Fadil Geci LDD 3, 171 10.78%
Drenas
Nexhat
Demaku PDK 24, 479 90.54%
Halil Kuliqi AAK 2, 557 9.46%
Kamenicë Shaip Surdolli LDK 7, 218 53.00%
Begzad Sinani PDK 6, 400 47.00%
Fushë
Kosovë
Burim Berisha LDK 6, 606 56.99%
Ahmet Krasniqi PDK 2, 897 24.99%
Kaçanik Xhabir Zharku PDK 7, 633 58.21%
Tahir Caka AAK 5, 479 41.79%
Dragash
Salim Jonuzi PDK 6, 630 53.28%
Halim
Shemsidini LDK 5, 813 46.72%
Klinë Sokol Bashota PDK 9, 631 57.10%
Enver Berisha AAK 7, 235 42.90%
Kllokot
Sasha Mitrovic SLS 510 100%
-----------------
--------
-----------
-
--------
-- ------------
Leposaviq
Ardita Hasani AAK 34 100%
-----------------
-
-----------
- -------- --------
Lipjan Shukri Buja PDK 14, 336 53.66%
Imri Ahmeti LDK 12, 380 46.34%
Malishevë Isni Kilaj PDK 11, 754 61.76%
Januz Kastrati LDK 7, 277 38.24%
Mamushë
Arif Butuç KDTP 1, 441 80.10%
Mehmet
Mazrek AKR 217 12.06%
Novobërdë Bajrush Ymeri LDK 2, 046 80.05%
Radovan Demic SNSD 510 19.95%
Obiliqi
Mehmet
Krasniqi LDK 4, 218 52.56%
Haki Mjekiqi PDK 3, 807 47.44%
C E N T R U M 2
266
Rahovec
Qazim Qeska PDK 10, 205 50.63%
Ibrahim
Kryeziu LDK 9, 950 49.37%
Ranillug
Gradimir Mikic GIZOR 421 71.11%
Perisha
Anoelkovic CKMC 171 28.89%
Deçan Rasim Selmanaj AAK 9, 899 67.82%
Mehmet Bojkaj LDK 2, 727 18.68%
Podujevë Agim Veliu LDK 17, 947 66.18%
Muhamed Latifi PDK 9, 170 33.82%
Graçanicë
Bojan
Stojanoviq SLS 2, 219 60.94%
Nebojsa Periq IVDOVD
AN 442 12.14%
Hani i Elezit
Rufi Suma
I
PAVARU
R
2, 417 53.13%
Mehmet
Ballazhi PDK 2, 132 46.87%
Junik Agron Kuçi AAK 1, 268 56.76%
Tahir Isufaj LDK 966 43.24%
Partesh
Nenad
Cvetkoviq ZLZ 1, 031 57.63%
Todor Mirkoviq JSL 758 42.37%
Shtime Naim Ismaili PDK 5, 153 50.62%
Ismail Hasani LDK 2, 634 25.87%
Suharekë Blerim Kuçi AAK 13, 106 52.33%
Ramë Vata PDK 11, 941 47.67%
Shtërpcë
Bratislav
Nikoliq SLS 4, 268 64.50%
Beqir
Fejzullahu PDK 2, 349 35.50%
Viti
Nexhmedin
Arifi PDK 9, 717 54, 63%
Sokol Haliti LDD 8, 070 45.37%
Zubin Potok Naser Ferizi PDK 233 53.32%
C E N T R U M 2
267
Fatmir
Kahrimani AAK 204 46.68%
Vushtrri
Bajram Mulaku PDK 12, 331 62.78%
Muharrem
Shabani AAK 7, 312 37.22%
Istog
Haki Rugova LDK 8, 508 75.92%
Shashivar
Haxhiaj PDK 2, 698 24.08%
Komunat e fituara nga Partia Demokratike e Kosovës në zgjedhjet lokale 2009
Komuna Kandidati Subjekti
politik Votat
Përqindja
%
Prizren Ramadan Muja PDK 30, 720 53.31%
Skenderaj Sami Lushtaku PDK 25, 017 85.02%
Gjilan Qemajl Mustafa PDK 20, 471 58.25%
Ferizaj Bajrush Xhemajli PDK 19, 360 50.46%
Mitrovicë Avni Kastrati PDK 10, 999 53.12%
Rahovec Qazim Qeska PDK 10, 205 50.65%
Vushtrri Bajram Mulaku PDK 12, 331 62.78%
Drenas Nexhat Demaku PDK 24, 479 90.54%
Klinë Sokol Bashota PDK 9, 631 57.10%
Lipjan Shukri Buja PDK 14, 336 53.66%
Shtime Naim Ismajli PDK 5, 153 50.62%
Kaçanik Xhabir Zharku PDK 7, 633 58.21%
Malishevë Isni Kilaj PDK 11, 754 61.76%
Dragash Salim Jonuzi PDK 6, 630 53.28%
Viti Nexhmedin Arifi PDK 9, 717 54.63%
Zubin
Potok
Naser Ferizi PDK 233 53.32%
Tabela 16. Analiza e rezultatit zgjedhor
Tabela 17. Komunat e fituara nga Partia Demokratike e Kosovës
C E N T R U M 2
268
Komunat e fituara nga Lidhja Demokratike e Kosovës në zgjedhjet lokale 2009
Komuna Kandidati Subjekti
politik Votat
Përqindja
%
Prishtinë Isa Mustafa LDK 39, 306 57.22%
Fushë
Kosovë
Burim Berisha LDK 6, 606 56.99%
Obiliq Mehmet Krasniqi LDK 4, 218 52.56%
Podujevë Agim Veliu LDK 17, 947 66.18%
Kamenicë Shaip Surdolli LDK 7, 218 53.00%
Novobërdë Bajrush Ymeri LDK 2, 046 80.05%
Istog Haki Rugova LDK 8, 508 75.92%
Komunat e fituara nga Aleanca për Ardhmërinë e Kosovës në zgjedhjet lokale 2009
Komuna Kandidati Subjekti
politik Votat
Përqindja
%
Pejë Ali Berisha AAK 15, 061 76.80%
Suharekë Blerim Kuçi AAK 13, 106 52.33%
Deçan Rasim Selmanaj AAK 9, 899 67.82%
Gjakovë Pal Lekaj AAK 21.861 51.92%
Junik Agron Kuçi AAK 1, 268 56.76%
Leposaviq Ardita Hasani AAK 34 100%
Komunat e fituara nga minoriteti serb në zgjedhjet lokale 2009
Komuna Kandidati Subjekti
politik Votat
Përqindja
%
Graçanicë Bojan Stojanoviq SLS 2, 219 60.94%
Partesh Nenad Cvetkoviq ZLZ 1, 031 57.63%
Shterpcë Bratislav Nikoliq SLS 4, 268 64.50%
Kllokot Sasha Mitroviq SLS 510 100%
Ranilug Eradimir Mikiq GIZOR 421 71.11%
Tabela 18. Komunat e fituara nga Lidhja Demokratike e Kosovës
Tabela 19. Komunat e fituara nga Aleanca për Ardhmërinë e Kosovës
Tabela 20. Komunat e fituara nga minoriteti serb
C E N T R U M 2
269
Komuna e fituar nga kandidati i pavarur në zgjedhjet lokale 2009
Komuna Kandidati Subjekti
politik Votat
Përqindja
%
Hani i
Elezit
Rufi Suma Kandidat i
Pavarur
2, 417 53.13%
Komuna e fituar nga minoriteti turk në zgjedhjet lokale 2009
Komuna Kandidati Subjekti
politik Votat
Përqindja
%
Mamushë Arif Butuç KDTP 1441 80.10%
Koalicionet
Koalicionet e subjekteve politike nuk kanë qenë edhe shumë të
rëndësishme pas rezultatit zgjedhor, pasi që sistemi i ri zgjedhor
kishte mundësuar që kryetarët e komunave të zgjidhen drejtpërdrejt
nga vota e qytetarit. Koalicionet ishin më të rëndësishme gjatë
raundit të dytë, mes subjekteve politike të cilat do të vazhdonin
garën dhe në mes atyre kandidatët e të cilave nuk kishin arritur që
të ishin pjesë e balotazhit. Koalicionet ishin kryesisht mes Lidhjes
Demokratike të Kosovës dhe Aleancës për Ardhmërinë e Kosovës,
Aleancës Kosova e Re dhe Lidhjes Demokratike të Dardanisë kundër
kandidatëve të Partisë Demokratike të Kosovës, që u përballën me
kandidatët e këtyre subjekteve politike në raundin e dytë. Shumicën
e komunave të raundit të dytë, përkundër përballjes me të gjitha
subjektet politike, i fituan kandidatët e PDK-së. Ndërsa, koalicionet
pas rezultatit përfundimtar nuk ishin edhe shumë të rëndësishme
pasi që të parët e komunave ishin zgjedhur nga vota e drejtpërdrejtë
e qytetarëve, ndërsa për të formuar shumicën në asambletë komu-
nale, shumica e subjekteve politike i kishin lënë të lirë koalicionet
në vullnetin e degëve të tyre. Në shumicën e rasteve, koalicionet për
asambletë komunale ishin: PDK-AKR, LDK-AAK.
Tabela 21. Komuna e fituar nga kandidati i pavarur
Tabela 22. Komuna e fituar nga minoriteti turk