Download - Krzywe kalibracyjne
![Page 1: Krzywe kalibracyjne](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062314/5681352f550346895d9c9790/html5/thumbnails/1.jpg)
Anna Kolczyk gr. B2
![Page 2: Krzywe kalibracyjne](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062314/5681352f550346895d9c9790/html5/thumbnails/2.jpg)
Kalibracja – odpowiedź instrumentu na określone stężenie lub aktywność danego parametru
Sygnał = f(stężenie)
• absorbancja• aktywność izotopowa• chemiluminescencja
• przewodnictwo elektryczne• potencjał elektryczny
![Page 3: Krzywe kalibracyjne](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062314/5681352f550346895d9c9790/html5/thumbnails/3.jpg)
Funkcja analityczna (ang. analytical function) - odwrotna postać funkcji kalibracyjnej
x=F-1(y)Jest wprost wykorzystywana do obliczenia poszukiwanego stężeniaanalitu. Kalibracja analityczna składa się z trzech etapów:1.laboratoryjnego (sporządzania roztworów wzorcowych)2.pomiarowego (konstruowania wykresu kalibracyjnego)3.matematycznego (obliczanie wartości wyniku)
![Page 4: Krzywe kalibracyjne](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062314/5681352f550346895d9c9790/html5/thumbnails/4.jpg)
Do wszystkich metod potrzebna jest krzywa kalibracyjna.
Np. miareczkowanie
A. Interpolacyjne (zakres wyznaczony doświadczalnie)
B. Ekstrapolacyjne (po za zakresem doświadczalnym)
C. Wskaźnikowe (wynik oblicza się na podstawie położenia na wykresie kalibracyjnym pkt charakterystycznego odmiennego (od strony matematycznej) od innych pkt tworzących ten wykres.
![Page 5: Krzywe kalibracyjne](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062314/5681352f550346895d9c9790/html5/thumbnails/5.jpg)
Roztwory wzorcowe o znanym stężeniu (zbliżonym do próbek badanych) o wzrastającym stężeniu (3-10)Roztwory wzorcowe muszą mieć taką samą matrycę jak próbki badane.Pomiar trzykrotny i uśrednienie wyników (odrzucenie błędów grubych)Sporządzenie krzywej
![Page 6: Krzywe kalibracyjne](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062314/5681352f550346895d9c9790/html5/thumbnails/6.jpg)
Do sporządzenia krzywej kalibracyjnej należy stosować wiarygodne materiały odniesienia (certyfikowane CMR). Kalibracja przyrządu jest czynnością wstępnej walidacji.
Certyfikowany materiał odniesienia CMR – materiał odniesienia opatrzony certyfikatem, dla którego każdej wartości przypisana jest niepewność na określonym poziomie ufności.
![Page 7: Krzywe kalibracyjne](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062314/5681352f550346895d9c9790/html5/thumbnails/7.jpg)
Czynniki interferujące(wpływające na sygnał)
substancje towarzyszące (matryca próbki) efekt matrycowy.
Matryca - tło na bazie którego wykonywane jest oznaczenie, zawiera wszystkie składniki z wyjątkiem analitu. Jeżeli wykonujemy oznaczenie w osoczu, to jest ono matrycą.
Interferencje fizyczne (np. temp pomiaru)Dokładność i niepewność wyniku pomiaru
![Page 8: Krzywe kalibracyjne](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062314/5681352f550346895d9c9790/html5/thumbnails/8.jpg)
Rodzaj przyrządu pomiarowegoCzas analizy W przypadku oddziaływania stałej ilości
interferenta na zmienne ilości analitu, zmiany sygnału mogą mieć stałą wielkość - efekt addytywny, lub wielkość proporcjonalną do stężenia analitu – efekt multiplikatywny.
![Page 9: Krzywe kalibracyjne](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062314/5681352f550346895d9c9790/html5/thumbnails/9.jpg)
Rodzaje krzywych kalibracyjnych
ProstoliniowaNieprostoliniowa
PowtarzalnaNiepowtarzalna
![Page 10: Krzywe kalibracyjne](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062314/5681352f550346895d9c9790/html5/thumbnails/10.jpg)
![Page 11: Krzywe kalibracyjne](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062314/5681352f550346895d9c9790/html5/thumbnails/11.jpg)
![Page 12: Krzywe kalibracyjne](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062314/5681352f550346895d9c9790/html5/thumbnails/12.jpg)
Prostoliniowe krzywe kalibracyjne są najbardziej pożądane.Można wyznaczyć równanie prostej. Równanie regresji liniowej (najmniejszych kwadratów):
f(x)=ax+b
![Page 13: Krzywe kalibracyjne](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062314/5681352f550346895d9c9790/html5/thumbnails/13.jpg)
![Page 14: Krzywe kalibracyjne](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062314/5681352f550346895d9c9790/html5/thumbnails/14.jpg)
Krzywą należy wykonać przy każdej serii pomiarowej.
![Page 15: Krzywe kalibracyjne](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062314/5681352f550346895d9c9790/html5/thumbnails/15.jpg)
Zakres pomiarowy to przedział pomiędzy najwyższym i najniższym stężeniem, jakie mogą zostać oznaczone za pomocą danej metody pomiarowej z założoną precyzją, dokładnością i liniowością.
Wyróżnia się: dynamiczny zakres wskazań przyrządu, liniowy zakres wskazań
W przypadku krzywych nieprostoliniowych badanie wykonujemy w ograniczonym zakresie stężeń prostoliniowych.
![Page 16: Krzywe kalibracyjne](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062314/5681352f550346895d9c9790/html5/thumbnails/16.jpg)
Yteor – sygnał dla roztworu o najwyższym stężeniu, wyznaczony metodą najmniejszych kwadratów (regresji liniowej) Yrzecz – sygnał rzeczywisty dla roztworu o najwyższym stężeniu, wyznaczony eksperymentalnie.
teorrzeczteor YYY 03,0
Za koniec zakresu prostoliniowego przyjmuje się punkt, w którym odchylenie od prostoliniowości nie przekracza 3%.
![Page 17: Krzywe kalibracyjne](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062314/5681352f550346895d9c9790/html5/thumbnails/17.jpg)
Stosuje się w oznaczeniach ilościowych, gdy do oznaczenia pozostaje wiele próbek różniących się składem matrycy, która dodatkowo jest złożona lub nieznana (np. krew, osady rzeczne, surowica).Warunkiem jest wprost proporcjonalna zależność rejestrowanego sygnału od stężenia oraz sygnał ślepej próby jest zerowy.
![Page 18: Krzywe kalibracyjne](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062314/5681352f550346895d9c9790/html5/thumbnails/18.jpg)
Zasada metody:1.Dodawanie niewielkich ilości wzorca do badanej próbki2.Matryca próbki i wzorca musi być identyczna3.Pomiar najpierw dla nieznanej próbki, następnie po każdorazowym dodaniu wzorcaZnana jest różnica stężeń, a nie stężenie próbki badanej ! Obliczanie
stężenia nieznanej próbki:
xm=-a/bgdzie a, b to współczynniki funkcji kalibracyjnej y = bx+a
![Page 19: Krzywe kalibracyjne](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062314/5681352f550346895d9c9790/html5/thumbnails/19.jpg)
•Kalibracja jednopunktowa•Stężenia wzorca i analitu są zbliżone, a matryce identyczne
![Page 20: Krzywe kalibracyjne](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062314/5681352f550346895d9c9790/html5/thumbnails/20.jpg)
Współczynnik korelacji liniowej Pearsona – współczynnik określający poziom zależności liniowej między zmiennymi losowymi. (Zgodność zależności sygnału od stężenia).
![Page 21: Krzywe kalibracyjne](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062314/5681352f550346895d9c9790/html5/thumbnails/21.jpg)
x- stężeniey- sygnał
- średnie arytmetyczne
![Page 22: Krzywe kalibracyjne](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062314/5681352f550346895d9c9790/html5/thumbnails/22.jpg)
r [-1,1]∈r=0 brak zależności liniowej gdy r>0 - korelacja dodatnia - wzrostowi wartości zmiennej X towarzyszy wzrost wartości zmiennej Ygdy r<0 - korelacja ujemna - wzrostowi wartości zmiennej X towarzyszy spadek wartości drugiej zmiennej
< 0,2 brak związku liniowego
0,2 - 0,4
słaba zależność
0,4 -0,7
umiarkowana zależność
0,7 - 0,9
dość silna zależność
> 0,9 bardzo silna zależność
![Page 23: Krzywe kalibracyjne](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062314/5681352f550346895d9c9790/html5/thumbnails/23.jpg)
![Page 24: Krzywe kalibracyjne](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062314/5681352f550346895d9c9790/html5/thumbnails/24.jpg)