NIEWYDOLNOŚĆ SERCA
www.dbajoserce.pl www.facebook.com/dbajoserce
Czym jest i dlaczego na nią chorujemy?
To stan, w którym chore serce nie jest w stanie prawidłowo pompować krwi oraz dostarczyć Twojemu organizmowi odpowiedniej ilości krwi zawierającej tlen i substancje odżywcze.
NIEWYDOLNOŚĆ SERCA
www.dbajoserce.pl www.facebook.com/dbajoserce
Najczęstsze przyczyny
Za 90% przypadków niewydolności serca odpowiadają:
choroba niedokrwienna serca (zwłaszcza zawał serca)
źle kontrolowane nadciśnienie tętnicze
Do rzadszych przyczyn należą m.in.: wady zastawkowe serca, choroby mięśnia serca, stany zapalne serca (np. infekcja wirusem grypy, zaawansowane choroby płuc).
NIEWYDOLNOŚĆ SERCA
www.dbajoserce.pl www.facebook.com/dbajoserce
CZYNNIKI RYZYKA
NIE MASZ NA TO WPŁYWU!
Płeć męska - mężczyźni chorują częściej niż kobiety
Wiek po 65 roku życia Choroby serca w najbliższej rodzinie Przedwczesna menopauza
Kto jest zagrożony niewydolnością serca?
65+
NIEWYDOLNOŚĆ SERCA
www.dbajoserce.pl www.facebook.com/dbajoserce
MASZ NA TO WPŁYW!
Nadwaga i otyłość (szczególnie tzw. otyłość brzuszna) oraz dieta wysoko kaloryczna, obfita w tłuszcze
Palenie papierosów Brak regularnego wysiłku fizycznego Choroby naczyń na tłe miażdżycy Zaburzenia lipidowe, zwłaszcza podwyższone stężenie
“złego” cholesterolu – cholesterol LDL
Kto jest zagrożony niewydolnością serca?CZYNNIKI RYZYKA
NIEWYDOLNOŚĆ SERCA
www.dbajoserce.pl www.facebook.com/dbajoserce
SKALA NYHA
STOPIEŃ I
Nie ma limitu w codziennej aktywności fizycznej. Zmęczenie, duszność i kołatanie serca może wystąpić przy skrajnym wysiłku.
To skala służąca do klasyfikacji ciężkości objawów niewydolności serca
NIEWYDOLNOŚĆ SERCA
www.dbajoserce.pl www.facebook.com/dbajoserce
STOPIEŃ II
Niewielkie ograniczenie w codziennej aktywności fizycznej. Bez objawów w spoczynku. Objawy pojawiają się przy średnio nasilonym wysiłku i szybko ustępują w spoczynku.
SKALA NYHA
To skala służąca do klasyfikacji ciężkości objawów niewydolności serca
NIEWYDOLNOŚĆ SERCA
www.dbajoserce.pl www.facebook.com/dbajoserce
STOPIEŃ III
Znaczne ograniczenie w codziennej aktywności fizycznej. Niewielki wysiłek powoduje wystąpienie objawów, które ustępują w spoczynku.
SKALA NYHA
To skala służąca do klasyfikacji ciężkości objawów niewydolności serca
NIEWYDOLNOŚĆ SERCA
www.dbajoserce.pl www.facebook.com/dbajoserce
STOPIEŃ IV
Niemożność wykonania wysiłku fizycznego bez objawów. Objawy niewydolności serca występują również w spoczynku.
SKALA NYHA
To skala służąca do klasyfikacji ciężkości objawów niewydolności serca
NIEWYDOLNOŚĆ SERCA
www.dbajoserce.pl www.facebook.com/dbajoserce
To ciężka choroba z bardzo złym rokowaniem.
śmiertelność wyższa niż w większości nowotworów
50% pacjentów umiera w ciągu 5 lat
1, 2. National consultant in cardiology raport and Heidenreich PA. Circulation.2011;123:933-944., 3. Roger VL JAMA 2004; 292:344-3504. Juenger J et al. Heart 2002;87:235-241, 5. Bohm M. Lancet 2010; 376; 886-894 5. Dane konsultanta krajowego ds. kardiologii
NIEWYDOLNOŚĆ SERCA
www.dbajoserce.pl www.facebook.com/dbajoserce
1milion Polaków choruje na niewydolność serca.
Każdego dnia 164 Polaków umiera z powodu niewydolności serca
Rocznie niewydolność serca jest odpowiedzialna za 60 000 zgonów
w Polsce
W POLSCE
NIEWYDOLNOŚĆ SERCA
www.dbajoserce.pl www.facebook.com/dbajoserce
- w Polsce powszechniejszaniż nowotwory
1, 2. National consultant in cardiology raport and Heidenreich PA. Circulation.2011;123:933-944.,3.Dane konsultanta krajowego ds. kardiologii
1 200 000
1 000 000
800 000
600 000
400 000
200 000
0
pacjenci z niewydolnością serca
pacjenci ze wszystkimi nowotworami łącznie
Licz
ba p
acje
ntów
1 000 000
400 000
NIEWYDOLNOŚĆ SERCA
www.dbajoserce.pl www.facebook.com/dbajoserce
– w Polsce śmiertelność wyższaniż w najpowszechniejszych
nowotworach
Skalkulowano na podstawie statystyk AHA: 34,9% zgonów sercowo-naczyniowych ma związek z niewydolnością serca“Krajowy rejestr nowotworów. Nowotwory złośliwe w Polsce w 2009 roku”, Warszawa 2011 (str. 90-91)
80 000
60 000
40 000
20 000
0Niewydolność
sercaRak płucai oskrzeli
Rak okrężnicy Rak piersi Rak trzustki Rak prostaty
Liczbazgonów
NIEWYDOLNOŚĆ SERCA
www.dbajoserce.pl www.facebook.com/dbajoserce
U chorych na niewydolność serca jakość życia jest obniżona w podobnym stopniu jak u pacjentów:
stale poddawanych hemodializie
gorsza niż pacjentów cierpiących na depresję lub zapalenie wątroby.
– istotnie obniża jakość życia chorych
NIEWYDOLNOŚĆ SERCA
www.dbajoserce.pl www.facebook.com/dbajoserce
– jakość życia pacjentówz niewydolnością serca jest
porównywalna do chorychdializowanych
Juenger J et al. Heart 2002;87:235–41.
Osobyzdrowe
Depresja Zapaleniewątroby
Dializa Niewydolnośćserca
SF-36 Score (%)
100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
NIEWYDOLNOŚĆ SERCA
www.dbajoserce.pl www.facebook.com/dbajoserce
NIEWYDOLNOŚĆ SERCA
JEST NAJCZĘSTSZĄ PRZYCZYNĄ
HOSPITALIZACJI PACJENTÓW
POWYŻEJ 65 r.ż.65+
NIEWYDOLNOŚĆ SERCA
www.dbajoserce.pl www.facebook.com/dbajoserce
Polska znajduje się na 1 miejscu pod względem częstości hospitalizacji z powodu niewydolności serca
wśród 30 krajów OECD.
Liczba hospitalizacji jest 2 razy wyższa od średniej dla krajów OECD!
NIEWYDOLNOŚĆ SERCA
www.dbajoserce.pl www.facebook.com/dbajoserce
INNYMI SŁOWY ...
Serce nie pompuje wydajnie
Serce nie jest w stanie pompować tyle krwi, ile potrzeba przy każdym uderzeniu
Narządy nie otrzymują tyle utlenowanej krwi, ile potrzeba do ich prawidłowego działania
NIEWYDOLNOŚĆ SERCA
www.dbajoserce.pl www.facebook.com/dbajoserce
Jakie są typowe objawy?
Duszność (brak tchu)
Zmęczenie/ mniejszatolerancja wysiłku
Obrzęk stóp, kostek,podudzi lub brzucha
NIEWYDOLNOŚĆ SERCA
www.dbajoserce.pl www.facebook.com/dbajoserce
Niepalenie papierosów
Zdrowa dieta (ograniczenie tłuszczów zwierzęcych i soli)
Nienadużywanie alkoholu
Kontrola masy ciała
Regularny wysiłek fizyczny
Regularne kontrole lekarskie
- regularne monitorowanie wartości ciśnienia tętniczego
- regularne monitorowanie stężenia cholesterolu
Niektóre leki (według zaleceń lekarza)
Co może Cię ochronić?
NIEWYDOLNOŚĆ SERCA
www.dbajoserce.pl www.facebook.com/dbajoserce
LECZENIE
KONTROLOWANIE PRACY SERCA
Codziennie mierz i zapisuj ciśnienie tętnicze, częstość pracy serca (puls czyli tętno) i wagę ciała.
NIEWYDOLNOŚĆ SERCA
www.dbajoserce.pl www.facebook.com/dbajoserce
LECZENIE
Ciśnienie tętnicze – najlepiej mierz automatycznym (elektronicznym) aparatem z mankietem zakładanym powyżej łokcia (na ramię) i z możliwością pomiaru przy współistniejącej arytmii.
NIEWYDOLNOŚĆ SERCA
www.dbajoserce.pl www.facebook.com/dbajoserce
LECZENIE
Puls (tętno) – częstość tętna w niewydolności serca jest tak samo ważne, jak ciśnienie tętnicze, a właściwe leczenie powinno prowadzić do jej zwolnienia poniżej 70 na minutę.
> 70/min
NIEWYDOLNOŚĆ SERCA
www.dbajoserce.pl www.facebook.com/dbajoserce
LECZENIE
ZMIANA STYLU ŻYCIA
Zaplanowana aktywność nie powinna doprowadzać do nasilenia dolegliwości – np. dużej duszności, zawrotów głowy – dopasuj obciążenie do możliwości.
NIEWYDOLNOŚĆ SERCA
www.dbajoserce.pl www.facebook.com/dbajoserce
LECZENIE
ZMIANA STYLU ŻYCIA
Wylicz dla siebie tętno maksymalne, tj. 220 minus Twój wiek w latach (np. masz 50 lat, Twoje tętno maksymalne to 220 minus 50 czyli 170 na minutę).
Twójwiek220 – = Twoje tętno
maksymalne
NIEWYDOLNOŚĆ SERCA
www.dbajoserce.pl www.facebook.com/dbajoserce
LECZENIE
Zamiast windywybieraj schody
01
ZMIANA STYLU ŻYCIA
NIEWYDOLNOŚĆ SERCA
www.dbajoserce.pl www.facebook.com/dbajoserce
LECZENIE
ZMIANA STYLU ŻYCIA
O ile to możliwe rezygnuj z jazdy samochodem czy autobusem na rzecz pieszej wycieczki, nawet w bardzo wolnym tempie.
Jeśli musisz korzystać z transportu publicznego, wysiądź jeden przystanek wcześniej i przejdź resztę drogi pieszo.
NIEWYDOLNOŚĆ SERCA
www.dbajoserce.pl www.facebook.com/dbajoserce
LECZENIE
Parkuj daleko od miejsca, do którego zmierzasz. Dotrzyj do celu pieszo.
ZMIANA STYLU ŻYCIA
NIEWYDOLNOŚĆ SERCA
www.dbajoserce.pl www.facebook.com/dbajoserce
LECZENIE
ZMIANA STYLU ŻYCIA
O d p r ow a d z a j dzieci do szkoły
NIEWYDOLNOŚĆ SERCA
www.dbajoserce.pl www.facebook.com/dbajoserce
LECZENIE
ZMIANA STYLU ŻYCIA
Spaceruj z psem zamiast stać w miejscu i obserwować jak biega.
NIEWYDOLNOŚĆ SERCA
www.dbajoserce.pl www.facebook.com/dbajoserce
LECZENIE
ZMIANA STYLU ŻYCIA
Jakakolwiek aktywność fizycznajest lepsza niż żadna!
Ćwicz regularnie kilka razy w tygodniuprzez co najmniej 30 minut dziennie.
NIEWYDOLNOŚĆ SERCA
www.dbajoserce.pl www.facebook.com/dbajoserce
LECZENIE
ZMIANA STYLU ŻYCIA
Aktywność fizyczna ma poprawić Twoje samopoczucie,a nie pogarszać je!
Rozpoczynaj ćwiczenia1-2 godziny po posiłku.
NIEWYDOLNOŚĆ SERCA
www.dbajoserce.pl www.facebook.com/dbajoserce
Staraj się nie przyjmować więcej niż 1,5–2 litry płynów doustnie w ciągu doby (łącznie z herbatą, kawą, zupami, mlekiem, jogurtami, i innymi płynnymi potrawami)
LECZENIE
ZMIANA STYLU ŻYCIA
NIEWYDOLNOŚĆ SERCA
www.dbajoserce.pl www.facebook.com/dbajoserce
Stężenie sodu we krwi nie odzwierciedla jego ilości w organizmie. Niskie stężenie sodu nie oznacza, że masz przyjmować słone pokarmy.
LECZENIE
ZMIANA STYLU ŻYCIA
NIEWYDOLNOŚĆ SERCA
www.dbajoserce.pl www.facebook.com/dbajoserce
LECZENIE
ZMIANA STYLU ŻYCIA – UŻYWKI
Jeżeli palisz papierosy to Twoje złe samopoczucie może utrzymywać się pomimo intensywnego leczenia.
Jeżeli uszkodzenie Twojego serca spowodował alkohol – jest on bezwzględnie zabroniony w każdej ilości i pod każdą postacią!
NIEWYDOLNOŚĆ SERCA
www.dbajoserce.pl www.facebook.com/dbajoserce
LECZENIE
ZMIANA STYLU ŻYCIA – SEN
minimum
8htemperatura
18-20°Cz zz
NIEWYDOLNOŚĆ SERCA
www.dbajoserce.pl www.facebook.com/dbajoserce
LECZENIE
ZMIANA STYLU ŻYCIA – PRACA ZAWODOWA
Osoby z niewydolnością serca mogą wykonywać pracę zawodową odpowiednio do swoich możliwości.
NIEWYDOLNOŚĆ SERCA
www.dbajoserce.pl www.facebook.com/dbajoserce
LECZENIE
ZMIANA STYLU ŻYCIA – NASTRÓJ
Leki na serce nie wyleczą depresji.Potrzebna jest pomoc specjalisty!
NIEWYDOLNOŚĆ SERCA
www.dbajoserce.pl www.facebook.com/dbajoserce
LECZENIE
ZMIANA STYLU ŻYCIA – SAMOKONTROLA
NIEWYDOLNOŚĆ SERCA
www.dbajoserce.pl www.facebook.com/dbajoserce
5 SPOSOBÓW NA LEPSZE ŻYCIEZ NIEWYDOLNOŚCIĄ SERCA
Codziennie zapisuj masę ciała, ciśnienie krwi i tętno.
Przyjmuj leki zgodnie z zaleceniami.
Bądź aktywny/ aktywna!
Unikaj kofeiny, alkoholu i tytoniu.
Spożywaj pokarmy o niskiej zawartości soli.