Human Conditions
Strijd is wat het leven betekenis geeft, zo wordt
gezegd. Het is wat de vooruitgang voedt en de
basis legt voor zelfoverwinning. Tegelijk heeft
strijd een spoor van destructie getrokken door
de geschiedenis. Het is een fenomeen met vele
gezichten: het getormenteerde gezicht van de innerlijke strijd, het bloederige gezicht van oorlog, de
lege blik van honger, armoede en onderdrukking.
In een ambitieuze en indringende fotomanifestatie tonen vijf gastcuratoren - een unicum voor
Noorderlicht - hun persoonlijke visie op het thema ‘strijd’. Stuart Franklin, Lauren Heinz, Simon
Njami, Marc Prüst en Bas Vroege nemen ons mee naar conflictgebieden en leveren commentaar
op de ontwikkelingen in de voorhoede van de geëngageerde, verhalende documentairefotografie.
Maar wel met een krachtige rode draad: de strijd die verborgen blijft voor het oog van de wereld. Zo
zet Noorderlicht de spotlight uitdrukkelijk op de voetnoten bij de wereldgeschiedenis.
Met foto’s die je soms in je gezicht slaan en soms onder je huid kruipen, maakt de manifestatie van
2009 duidelijk dat ook de ongeziene strijd een verhaal is dat verteld moet worden.
It has been said that conflict is what gives life its meaning. It is what
feeds progress and lays the foundations for self-conquest. At the
same time conflict has left a trail of destruction through history. It is a
phenomenon with many faces: the tormented face of inner conflict, the
bloody face of war, the empty gaze of hunger, poverty and oppression.
In an ambitious and probing photo event five guest curators – a
first for Noorderlicht – reveal their personal vision on the theme of
‘conflict’. Stuart Franklin, Lauren Heinz, Simon Njami, Marc Prüst
and Bas Vroege take us with them to conflict areas, and provide their
commentary on developments in the vanguard of engaged, narrative
documentary photography. But there is a strong thread running through
all of this: conflict that remains hidden from the eyes of the world.
As a result, Noorderlicht turns the spotlight expressly on footnotes in
world history. With photographs which sometimes hit you in the face,
and sometimes get under your skin, the 2009 event makes it clear that
unseen conflict is also a story that must be told.
Noorderlicht International Photofestival 2009
Groningen 6 September - 4 October
Press Release | Persbericht
Opening 5 September 17:00 (invitation only)
© Abid Katib
Mohammed Abed
Fadi Adwan
Ali Ali
Ashraf Amra
Eyad Baba
Khalil Hamra
Mahmud Hams
Abid Katib
Said Katib
Hatem Moussa
Mohammed Saber
The recent Israeli occupation of the Gaza Strip lasted
twenty-two days. Throughout that time it was difficult for
outsiders to get a picture of the situation. The international
press was refused permission to enter the region, so that
reporting fell entirely to local newsmen. Especially for
Noorderlicht, Magnum chairman Stuart Franklin travelled to
Gaza and interviewed Palestinian photographers. ‘Point of
No Return’ shows their work: raw photojournalism that was
done under the most trying circumstances conceivable and
assumed a function in the resistance against efforts to wipe
out a nation. Without reservations, Franklin takes a stand
for the victims and against the disproportionate violence of
one of the world’s best equipped armies. His is an intense
and heart-rending contribution.
Tweeëntwintig dagen duurde de recente Israëlische belegering
van de Gazastrook. Al die tijd konden buitenstaanders
maar moeilijk een beeld krijgen van de situatie. De
internationale pers was de toegang tot het gebied ontzegd,
zodat de verslaggeving volledig in handen kwam van
lokale nieuwsmakers. Magnum-voorzitter Stuart Franklin
reisde speciaal voor Noorderlicht naar Gaza en interviewde
Palestijnse fotografen. ‘Point of No Return’ toont hún werk:
rauwe fotojournalistiek die onder de zwaarst denkbare
omstandigheden tot stand kwam en die een functie kreeg in
het verzet tegen het wegvagen van een natie. Franklin neemt
zonder voorbehoud stelling vóór de onderliggende partij en
tégen het disproportioneel geweld van een van ‘s werelds best
toegeruste legers. Een intense, hartverscheurende bijdrage.
Stuart Franklin London Point of No Return
© Fadi Adw
an©
Eyad Baba
© H
atem M
oussa
Made possible with the help of AFP, AP, EPA and Getty Images
Lurdes Basoli (ES)
Vincent Delbrouck (BE)
Linda Forsell (SE)
Seba Kurtis (GB)
Wayne Liu (US)
Adam Patterson (GB)
Is the classic form of documentary photography our best
guarantee of getting a truthful picture of conflict situations?
Not per se, says Foto8 editor Lauren Heinz in ‘Closing In’.
She selected work that appears to undercut accepted truths,
which through new ways of working offers an emotionally
charged perspective on conflict areas. Adam Patterson
worked intensively with gang members in Brixton, South
London, while Lurdes Basoli made an intimate report on the
everyday violence in the favelas of Caracas. Seba Kurtis –
once an illegal himself – is concerned with the lot of illegal
immigrants. Near the Canary Islands, where many African
boat refugees have drowned, he threw his own photos into
the sea, in order to present only the images that ‘survived’.
Combining the personal with the universal in this way does
not result in ‘pure’ registration – but we feel the passion and
rage of the makers.
Is de klassieke documentairefotografie onze beste garantie voor een
waarheidsgetrouw beeld van conflictsituaties? Niet per se, betoogt
Foto8-redacteur Lauren Heinz in ‘Closing In’. Ze selecteerde werk
dat geaccepteerde waarheden lijkt te ondergraven, middels nieuwe
manieren van werken die een emotioneel geladen perspectief bieden
op conflictgebieden. Adam Patterson werkte intensief samen met
een bendelid in Brixton, Zuid-Londen, terwijl Lurdes Basoli een
intiem verslag maakte van het alledaagse geweld in de favelas van
Caracas. Seba Kurtis, zelf ooit illegaal, trekt zich het lot aan van
illegale immigranten. Bij de Canarische Eilanden, waar vele Afrikaanse
bootvluchtelingen verdronken, wierp hij eigen foto’s in zee, om slechts
de beelden die ‘overleefden’ te presenteren. Door het persoonlijke met
het universele te combineren wordt zo niet louter geregistreerd, maar
voelen we de passie en de woede van de makers.
Lauren Heinz London Closing In
© Seba Kurtis
© Vincent D
elbrouck©
Linda Forsell
In ‘Ordinary Pain’ Simon Njami, founder of the cultural journal
Revue Noir and director of the Bamako photography festival,
takes a stand against the transitory media landscape. In the
media, he argues, there is no time for analysis, and too little
attention for drama that is less ‘sexy’ visually. Njami shows the
conflict and suffering that occurs off in the wings of the world
stage. The confrontational portraits of Laurence Leblanc, Aida
Muhuneh, Jodie Bieber and others carry us along from Cuba
to the refugee camps of Africa, from Tibet to the townships of
Soweto. In this way ‘Ordinary Pain’ tells the stories of ordinary
people who have sought to build a dignified existence under
difficult circumstances.
Jodi Bieber (ZA)
Marie-Ange Bordas (FR/BR)
Viviane Dalles (FR)
David Damoison (MQ)
Anabel Guerrero (VE)
Laurence Leblanc (FR)
Mwanzo Lawrence Millinga (TZ)
Aida Muluneh (ET)
Andrew Tshabangu (ZA)
Simon Njami, oprichter van cultuurtijdschrift Revue Noire en directeur van
het Bamako photographyfestival, neemt met ‘Ordinary Pain’ stelling tegen
het vluchtige medialandschap. In de media, betoogt hij, is er geen tijd voor
analyse, en te weinig aandacht voor drama dat visueel minder ‘sexy’ is.
Njami laat zien hoe er gestreden en geleden wordt achter de coulissen van
het wereldtoneel. De confronterende portretten van onder meer Laurence
Leblanc, Aida Muluneh en Jodie Bieber voeren ons mee van Cuba naar de
vluchtelingenkampen van Afrika, van Tibet naar de townships van Soweto.
Zo verhaalt ‘Ordinary Pain’ van gewone mensen die onder moeilijke
omstandigheden een menswaardig bestaan proberen op te bouwen.
© David Damoison© Jodi Bieber © Anabel Guerrero
Simon Njami Paris Ordinary Pain
Freelance curator Marc Prüst stelde in samenwerking
met het Franse fotoagentschap Agence VU’ een
tentoonstelling samen waarin de strijd van het individu
binnen een afwijzende maatschappij centraal staat. De
strijd om te assimileren door zelf te veranderen, de
strijd om de maatschappij tot acceptatie te bewegen,
en de vlucht in roesmiddelen, zelfdestructie of luxe
wanneer de energie of het geloof in verandering
ontbreekt. Prüst putte uit de rijke collectie van Agence
VU’ en schept zo een genuanceerd, afgewogen beeld
van de manier waarop mensen omgaan met de
verwachtingen van de maatschappij.
Massimo Berruti (IT)
Lorenzo Castore (IT)
Michael Grieve (GB)
Steeve Iuncker (CH)
Kosuke Okahara (FR)
Arja Hyytiäinen (FR/DE)
Pieter ten Hoopen (SE)
In collaboration with the French photo bureau
Agence VU’, freelance curator Marc Prüst
assembled an exhibition in which the struggle of
the individual within a society that rejects him is
central: the struggle to assimilate by changing
oneself, the struggle to bring society to the point
of acceptance, the escape into intoxicants and
drugs, self-destruction or luxury when the energy
for, or faith in change is gone. Prüst drew on the
rich collection of Agence VU’, and in so doing
created a nuanced, balanced picture of the ways in
which people deal with the expectations of society.
© M
ichael Grieve
© Arja H
yytiäinen
© Pieter ten Hoopen
Marc Prüst (Paris) Lost
When Julian Germain published his book ‘Steelworks’ in 1990, he unintentionally
laid the foundations for a new current in documentary photography. Germain
combined his own work with that of local news photographers, common-or-
garden variety snapshots and forms of journalistic reporting. In doing so, he
exposed the social clear-cutting of Thatcherism. Bas Vroege, director of Paradox
and instructor at MA Photographic Studies, gathered more examples of this sort
of ‘post-modern visual history writing’. In her long-running project ‘ReFraming
History’, Magnum photographer Susan Meiselas explores the impact of time
and politics on the people of Nicaragua. The young Ales Vasicek catalogued
the photo archive of the Czechoslovakian legend Vojta Dukát, who recorded
the departure of the Russian troops on film in 1991. Vasicek supplemented
Dukát’s material with still photography he did in the same region for a film about
Srebrenica. In all these long-term projects the photographer, who works in an
increasingly independent manner, is an artist, editor, curator and researcher, all
rolled into one. It is ‘slow journalism’ at its best.
Taco Hidde Bakker (NL)
Wouter den Bakker (NL)
Vojta Dukát (NL)
Julian Germain (GB)
Stanley Greene (US)
Tim Hetherington (US)
Jian Jiang (CN)
Anastasia Khoroshilova (DE)
Susan Meiselas (US)
Florian Schwarz (DE)
Andrea Stultiens (NL)
Ales Vasicek (CZ/NL)
Toen Julian Germain in 1990 zijn boek Steelworks publiceerde, legde hij onbedoeld de
basis voor een nieuwe stroming in de documentairefotografie. Germain combineerde
eigen werk met dat van lokale nieuwsfotografen, huis-tuin-en-keuken-kiekjes en
journalistieke reportagevormen. Zo legde hij de kaalslag van het Thatcherisme bloot.
Bas Vroege, directeur van Paradox en docent MA Photographic Studies, vergaarde meer
voorbeelden van dit soort ‘postmoderne visuele geschiedschrijving.’ Magnum-fotografe
Susan Meiselas onderzoekt met haar langlopende project ‘ReFraming History’ de impact
van tijd en politiek op de bevolking van Nicaragua. De jonge Ales Vasicek ontsloot het
fotoarchief van de Tjechoslowaakse legende Vojta Dukát, die in 1991 het vertrek van de
Russische troepen op film vastlegde. Vasicek vulde Dukáts materiaal aan met still-
fotografie die hij in hetzelfde gebied maakte voor een film over Srebrenica. In al deze
langlopende projecten is de fotograaf, die steeds onafhankelijker te werk gaat, kunstenaar,
samensteller, curator en onderzoeker in één. ‘Slow journalism’ op zijn best.
© Andrea Stultiens
© Tim
Hetherington
© Vojta Dukát
Bas Vroege (Edam, NL) Multivocal Histories
Wat is oorlogstuig zonder oorlog? In een intrigerende
tentoonstelling isoleren o.a. Simon Norfolk, Peter Voigt en
Gabriel Jones elk op hun eigen manier tanks, vliegtuigen en
raketten van hun raison d’etre. Welke lading, welke betekenis
hebben ze wanneer ze in onbruik zijn geraakt?
Een paar keer per jaar worden vanuit Californië ongeladen
kernraketten richting de Marshall Eilanden geschoten. Simon
Norfolk (GB) legde in ‘Full Spectrum Dominance’ dit testritueel
vast – een ritueel dat tijdens de Koude Oorlog associaties opriep met dreigende uitroeiing, maar in het
huidige klimaat vooral ridicuul aandoet.
‘Strangelove’, de bijdrage van Peter Voigt (DE), ontleedt de waanzin van wapentuig, door te kijken naar
de publieke functie in vredestijd. Van het spierballenvertoon van de parade, tot de gewijde stilte van het
museum. Met de tijd verandert de emotionele lading. De belofte van een bloedbad wordt de herinnering
eraan, de opwinding maakt plaats voor sentiment en pathos.
Gabriel Jones (US) gaat in ‘Irhann’ nog een stap verder. Zijn raketten, of delen daarvan, worden van elke
glorie ontdaan door ze in een fictief landschap te dumpen. Ze zijn inert, overwoekerd, achtergelaten.
Maar wat voor raketten zijn het: nucleaire moordmachines of draagraketten voor satellieten, iconen van
de vooruitgang? Jones zet de kijker op het verkeerde been. Kijken we naar het desolate landschap van
een langvergeten oorlog, of simpelweg naar afgeschreven civiel materiaal?
In al deze bijdragen verliezen de machines, symbolen van macht en destructie, hun afschrikwekkende
lading. Wat overblijft is de absurditeit van oorlog.
What are arms without war? In an intriguing exhibition Simon Norfolk,
Peter Voigt and Gabriel Jones (a.o.) each in their own way isolate
tanks, aircraft and rockets from their raison d’être. What meaning, what
significance do they have when they fall into disuse?
A couple of times a year nuclear rockets without their warheads are fired
from California in the direction of the Marshall Islands. In ‘Full Spectrum
Dominance’ Simon Norfolk (GB) records this test ritual – a ritual which
during the Cold War called up associations of threatened extermination, but
in the current climate strikes one as risible.
‘Strangelove’, the contribution by Peter Voigt (DE), dissects the madness
of armaments by looking at their public function in peace-time, from the
flexing of muscles in parades through the devout silence of the museum.
The emotional freight changes with time. The threat of a bloodbath
becomes the memory of that fear, the excitement makes way for sentiment
and pathos.
In ‘Irhann’ Gabriel Jones (US) goes a step further. His rockets, or parts
thereof, are stripped of every scrap of glory by dumping them in a fictional
landscape. They are inert, overgrown, abandoned. But what sort of rockets
are they? Are they nuclear death-machines or booster rockets for satellites,
icons of progress? Jones leads the viewer down the garden path. Are we
looking at the desolate landscape of a long-forgotten war, or simply at
civilian material that has been put out to pasture?
In all these contributions the machines, symbols of might and destruction,
lose their terrible charge. What is left is the absurdity of war.
Wim Melis (Groningen, NL) War Machines
© Gabriel Jones
© Simon Norfolk © Peter Voigt
AND…
Satellite Programme
Magnum workshop
Films and documentaries
Symposium with curators’ and photographers’ talks, lectures and presentations
PhotoLab
Catalogue and festival guide
more at www.noorderlicht.com
INNOVA
Main venues (Groningen centre)
Der Aa-kerk
Noorderlicht Photogallery
CBK Groningen
Former Nature Museum
Opening hours
Tuesday through Sunday
11:00 AM – 6:00 PM
Press materials (not for publication)
All information and visuals:
+31 (0)50 318 2227 or
Irene Kromhout / Djana Eminovic
Noorderlicht PhotographyAkerkhof 12
9711 JB Groningen NL
+31 (0)50 – 318 22 27
www.noorderlicht.com
Photofestival
A man comes into this world. And then?
While big events and great structures dominate the
news, every day the individual enters into his small
battles with life, yearning for happiness, recognition,
or just a bit of satisfaction. In ‘The Pursuit of
Happiness’ Noorderlicht curator Wim Melis puts
eighty photographs by as many photographers next
to one another, conjuring up an equivocal picture
of the search for a place of one’s own, one’s own
significance. These are the private news moments
that never make the newspapers or magazines – the
rare personal victories and the unavoidable defeats,
the light and shadow of life.
In this wry, sometimes tragicomic but always
intriguing exhibition, the viewer is challenged to
calculate the cost of happiness.
Wim Melis (Groningen, NL) The Pursuit of Happiness
Een mens wordt in de wereld geworpen.
En dan?
Terwijl grote gebeurtenissen en grote
structuren het nieuws beheersen, gaat
het individu elke dag zijn kleine strijd
met het leven aan. Hunkerend naar geluk,
erkenning of eenvoudigweg tevredenheid.
Noorderlicht-curator Wim Melis zet in ‘The
Pursuit of Happiness’ tachtig foto’s van
evenzovele fotografen naast elkaar en roept
een dubbelzinnig beeld op van de zoektocht
naar een eigen plek, een eigen betekenis.
Het zijn de private nieuwsmomenten die
nooit de krant of het journaal zullen halen.
De spaarzame persoonlijke overwinningen
en de onvermijdelijke nederlagen. Het licht
en de schaduw.
In deze wrange, soms tragikomische, maar
altijd intrigerende expositie wordt de kijker
uitgedaagd het gewicht van geluk te wegen.
ADDITIONALLY…
© Kerry Skarbakka
