Download - OBRÓBKA PLASTYCZNA METALI
![Page 1: OBRÓBKA PLASTYCZNA METALI](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022081800/587610a01a28aba2338b8470/html5/thumbnails/1.jpg)
OBRÓBKA PLASTYCZNA METALI
![Page 2: OBRÓBKA PLASTYCZNA METALI](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022081800/587610a01a28aba2338b8470/html5/thumbnails/2.jpg)
• Plastyczność: zdolność metali i stopów do trwałego odkształcania się bez naruszenia spójności
• Obróbka plastyczna: walcowanie, kucie, prasowanie, ciągnienie
• Produkty i półprodukty hutnicze po obróbce plastycznej: pręty, kształtowniki, rury, druty, blachy, odkuwki
• Obróbka: na zimno lub na gorąco• Stopień gniotu: Z = S0 – S1 / S0
![Page 3: OBRÓBKA PLASTYCZNA METALI](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022081800/587610a01a28aba2338b8470/html5/thumbnails/3.jpg)
Mechanizmy odkształcenia plastycznego
• Poślizg dyslokacyjny• Bliźniakowanie• Pełzanie dyslokacyjne• Pełzanie dyfuzyjne• Poślizg po granicach ziaren
![Page 4: OBRÓBKA PLASTYCZNA METALI](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022081800/587610a01a28aba2338b8470/html5/thumbnails/4.jpg)
![Page 5: OBRÓBKA PLASTYCZNA METALI](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022081800/587610a01a28aba2338b8470/html5/thumbnails/5.jpg)
![Page 6: OBRÓBKA PLASTYCZNA METALI](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022081800/587610a01a28aba2338b8470/html5/thumbnails/6.jpg)
Poślizg
![Page 7: OBRÓBKA PLASTYCZNA METALI](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022081800/587610a01a28aba2338b8470/html5/thumbnails/7.jpg)
Systemy poślizgu; linie i pasma poślizgu
![Page 8: OBRÓBKA PLASTYCZNA METALI](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022081800/587610a01a28aba2338b8470/html5/thumbnails/8.jpg)
![Page 9: OBRÓBKA PLASTYCZNA METALI](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022081800/587610a01a28aba2338b8470/html5/thumbnails/9.jpg)
![Page 10: OBRÓBKA PLASTYCZNA METALI](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022081800/587610a01a28aba2338b8470/html5/thumbnails/10.jpg)
Bliźniakowanie
![Page 11: OBRÓBKA PLASTYCZNA METALI](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022081800/587610a01a28aba2338b8470/html5/thumbnails/11.jpg)
Odkształcenie plastyczne na zimno polikryształów
• Granica sprężystości i plastyczności
• Górna Re wywołana odrywaniem atomów domieszek od dyslokacji
• Dolna Re – równanie Halla-Petcha Red = σ0 + kd(-1/2)
• Zgniot i tekstura zgniotu
![Page 12: OBRÓBKA PLASTYCZNA METALI](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022081800/587610a01a28aba2338b8470/html5/thumbnails/12.jpg)
![Page 13: OBRÓBKA PLASTYCZNA METALI](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022081800/587610a01a28aba2338b8470/html5/thumbnails/13.jpg)
Przemiany cieplne podczas wyżarzania metali uprzednio odkształconych plastycznie na zimno
• Zdrowienie statyczne• Rekrystalizacja statyczna
![Page 14: OBRÓBKA PLASTYCZNA METALI](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022081800/587610a01a28aba2338b8470/html5/thumbnails/14.jpg)
![Page 15: OBRÓBKA PLASTYCZNA METALI](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022081800/587610a01a28aba2338b8470/html5/thumbnails/15.jpg)
Zdrowienie statyczne
• Proces aktywowany cieplnie, zachodzący podczas wyżarzania poniżej temperatury rekrystalizacji w metalach uprzednio odkształconych plastycznie na zimno
• Proces związany ze zmniejszeniem liczby defektów punktowych, gęstości dyslokacji oraz zmianami struktury przestrzennej dyslokacji
• Dyfuzja i anihilacja defektów punktowych, poślizg i wspinanie dyslokacji, anihilacja dyslokacji różnoimiennych, kurczenie się i zanik pętli dyslokacyjnych
• Poligonizacja prosta i złożona
![Page 16: OBRÓBKA PLASTYCZNA METALI](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022081800/587610a01a28aba2338b8470/html5/thumbnails/16.jpg)
Poligonizacja
• Prosta: działa tylko jeden system poślizgu; tworzenie sięniskokątowych granic daszkowych w wyniku przegrupowania się nadmiaru dyslokacji jednoimiennych
• Złożona: działa kilka systemów poślizgu, powstają komórki dyslokacji o małej gęstości otoczone ściankami o dużej gęstości, podziarna i ścianki stanowiące granice złożone daszkowe i skrętne
![Page 17: OBRÓBKA PLASTYCZNA METALI](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022081800/587610a01a28aba2338b8470/html5/thumbnails/17.jpg)
Rekrystalizacja statyczna
• Przebiega powyżej temperatury rekrystalizacji• Polega na powstawaniu i migracji
szerokokątowych granic ziaren• Niezbędny jest pewien gniot krytyczny• Zachodzi przez zarodkowanie i wzrost ziaren
![Page 18: OBRÓBKA PLASTYCZNA METALI](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022081800/587610a01a28aba2338b8470/html5/thumbnails/18.jpg)
Zarodkowanie• Następuje w obszarach
o największej krzywiźnie sieci: w obszarach o dużym gradiencie odkształcenia, w pobliżu granic ziaren, dużych wydzieleń, powierzchni swobodnych, w pasmach poślizgu.
• Polega na: wzroście podziaren i (lub) migracji odcinków szerokokątowychgranic ziaren pierwotnych
![Page 19: OBRÓBKA PLASTYCZNA METALI](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022081800/587610a01a28aba2338b8470/html5/thumbnails/19.jpg)
Zarodkowanie przez wzrost podziaren przebiega wskutek:
Migracji granic podziaren powstałych podczas poligonizacji, jeżeli tworzą one z osnową granicę szerokokątową i wykazują promień większy od krytycznego (a)
Wzrostu podziaren utworzonych w wyniku koalescencji, jeżeli osiągają one wielkość krytyczną i granicęszerokokątową z osnową
![Page 20: OBRÓBKA PLASTYCZNA METALI](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022081800/587610a01a28aba2338b8470/html5/thumbnails/20.jpg)
Koalescencja polega na wspinaniu się dyslokacji lub obrocie jednego z sąsiadujących podziaren
![Page 21: OBRÓBKA PLASTYCZNA METALI](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022081800/587610a01a28aba2338b8470/html5/thumbnails/21.jpg)
Zarodkowanie przez migrację odcinków szerokokątowych: w silnie zdefektowaną osnowę przemieszcza się granica
szerokokątowa w wyniku uchodzenia do niej wakansów i dyslokacji
![Page 22: OBRÓBKA PLASTYCZNA METALI](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022081800/587610a01a28aba2338b8470/html5/thumbnails/22.jpg)
Wielkość ziarna po odkształceniu plastycznym
![Page 23: OBRÓBKA PLASTYCZNA METALI](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022081800/587610a01a28aba2338b8470/html5/thumbnails/23.jpg)
Temperatura rekrystalizacji
• Zależna od stopnia gniotu, sposobu, temperatury i szybkości odkształcenia, czasu wyżarzania, wielkości ziarna
• Wzór Boczwara:TR = (0,35÷0,6) Tt
![Page 24: OBRÓBKA PLASTYCZNA METALI](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022081800/587610a01a28aba2338b8470/html5/thumbnails/24.jpg)
Rekrystalizacja pierwotna i wtórna
• Pierwotna: migracja szerokątowych granic zarodków rekrystalizacji do czasu, gdy zrekrystalizowane ziarno zajmie całą objętość uprzednio odkształconego metalu
• Wtórna: następuje selektywny wzrost niektórych ziaren, bez okresu inkubacji, kilkaset stopni C powyżej temperatury rekrystalizacji. Przyczyna: obecność faz na granicach ziaren, zbyt krótki okres wyżarzania, tekstura
• Tekstura rekrystalizacji: statystyczna przewaga ziaren o jednakowej orientacji