Лекц №5Лекц №5

Н.АриунжаргалН.Ариунжаргал

Түүхий эдийн барааны худалдаа

Минералын гаралтай /хүдэр, нүүрс, нефть, давс, хүдрийн бус ашигт малтмал/ (80 хувь)

Зохиомол аргаар гаргаж авсан түүхий эд /синтетик, каучук, ширхэглэг пластмасс гэх мэт/

ОУХ-ны хэлбэрээс хамаарч түүхий эдийн барааг:

Биржийн /үр тариа, сахар, байгалийн каучук, хөвөн, бусад төрлийн өнгөт металл/

Биржийн бус /нефть, байгалийн хий, нүүрс, хар төмрийн хүдэр, өнгөт, хар металл, ой, ислэг цаасан материал/

ОЛОН УЛСЫН БАРААНЫ БИРЖ

ТОВЧ ТҮҮХ 15-16-р зуунд Европод үүссэн АНУ-д 19-р зууны үед улаан буудай, үр тариа,

үхэр гахайн худалдаа Одоогоор дэлхийд хэд хэдэн томоохон барааны

төвүүд болтлоо хөгжсөн.

ОЛОН УЛСЫН БАРААНЫ БИРЖ, БИРЖИЙН ҮЙЛ АЖИЛЛАГАА

нэг ижил чанар, төрөл зүйл бүхий их хэмжээний түүхий эд, хүнсний бараа худалдах, худалдан авах, харилцан солилцох, хэлцэл хийгддэг зах зээлийн цэвэр өрсөлдөөний онцлог төрөл

Commodity exchange

Барааны биржийн үйл ажиллагаа

http://www.bse.hu/data/cms83993/aru_montazs5_01.png

Биржийн бараа бүтээгдэхүүнүүд

Ургамлын гаралтай бүтээгдэхүүн /үр тариа, тослог ургамал, сахар, кофе, какао, цай, хөвөн, жүржийн шүүс, каучук/

Амьтны гаралтай бүтээгдэхүүн /амьд мал, шинэ болон хөлдөөсөн мах, өндөг, өөхөн тос, гахайн хялгас, арьс ноос г.м/

Эрчим хүч, тослог материал /нефть, бинзен, тослог зүйлс, кокс, ацтон, спирт сод/

Металл, түүгээр хийсэн хагас боловсруулсан бүтээгдэхүүн

Биржийн барааны онцлог шинжүүд

Нэг төрлийн байх ёстой Стандартын шаардлага хангасан байх Хурдан муудаж, гэмтэх ёсгүй байх Эрэлт, нийлүүлэлт нь өргөн, олон түмнийг

хамрах Нийлүүлэлт нь гол төлөв урт хугацааны

туршид эрэлтээсээ давж байх

Олон улсын барааны биржүүд

БиржТовчо

лБайрла

л Бүтээгдэхүүний төрөл

Чикагогийн Худалдааны Танхим

CBOT Чикаго ХАА, Био-түлш, Үнэт Металл

Чикагогийн Цаг Агаарын Бирж

CCX Чикаго Дулаан

Чикагогийн Худалдааны Бирж

CME Чикаго ХАА, Био- түлш

Лондонгийн Металлын Бирж LME Лондон

Аж үйлдвэрлэлийн металл, Хуванцар

Нью-Йоркын Худалдааны Танхим

NYBOT Нью-Йорк

ХАА-н болон био-түлш

Нью-Йоркын Худалдааны Бирж NYMEX

Нью-Йорк

Энерги, ХАА, Аж үйлдвэрийн металл, Үнэт

металл Америкийн Фьючерсийн

БиржUSFE Чикаго Энерги

ХАА бараа б тээгдэх нү үүБараа бүтээгдэхүүн Гол бирж

Улаан буудай Чикагогийн Худалдааны Танхим

Үр тариа Чикагогийн Худалдааны Танхим

Шар Буурцаг Чикагогийн Худалдааны Танхим

Шар Буурцагны ТосЧикагогийн Худалдааны Танхим

Шар Буурцагны ХоолЧикагогийн Худалдааны Танхим

ОвъёосЧикагогийн Худалдааны Танхим

БудааЧикагогийн Худалдааны Танхим

КакаоНью-Йоркын Худалдааны Танхим

КофеНью-Йоркын Худалдааны Танхим

ДаавууНью-Йоркын Худалдааны Танхим

Элсэн ЧихэрНью-Йоркын Худалдааны Танхим

Малын гаралтай б тээгдэх н, махү үү

Бараа Нэгж Валют Бирж

Гахайны хар мах

1 фунт ам.дол ($)Чикагогийн

Худалдааны Бирж

Гахайны гэдэс

1 фунт ам.дол ($)Чикагогийн

Худалдааны Бирж

Үхрийн элэг 1 фунт ам.дол ($)Чикагогийн

Худалдааны Бирж

Үхрийн тэжээл

1 фунт ам.дол ($)Чикагогийн

Худалдааны Бирж

ЭнергиБараа Гол Биржүүд

WTI Круд Тив Хоорондын Бирж

Гэрэл, Шинэ Круд Нью-Йоркын Худалдааны Бирж

Брент Круд Тив Хоорондын Бирж

Байгалийн хий Нью-Йоркын Худалдааны Бирж

Халаагуурын тос Нью-Йоркын Худалдааны Бирж

Газолин Нью-Йоркын Худалдааны Бирж

Пропен Нью-Йоркын Худалдааны Бирж

Уран Нью-Йоркын Худалдааны Бирж

нэт Ү металлБараа Нэгж Валют Үнэ (2007) Бирж

Алт трой унци ам.дол ($) $674.60Чикагогийн

Худалдааны Танхим

Цагаан алт трой унци ам.дол ($) $1,300.10Нью-Йоркын Худалдааны

Бирж

Палладьюм трой унци ам.дол ($) $374.90Нью-Йоркын Худалдааны

Бирж

Мөнгө трой унци ам.дол ($) $13.72Чикагогийн

Худалдааны Танхим

Аж йлдвэрлэлийн металлүБараа Нэгж Валют Үнэ (2006) Бирж

Зэс Мян.тонн ам.дол ($) 6,670 Лондонгийн Металлын Бирж Нью-Йорк

Хар тугалга Мян.тонн ам.дол ($) 1,515 Лондонгийн Металлын Бирж

Цайр Мян.тонн ам.дол ($) 4,110 Лондонгийн Металлын Бирж

Тугалга Мян.тонн ам.дол ($) 9,675 Лондонгийн Металлын Бирж

Хөнгөн цагаан Мян.тонн ам.дол ($) 2,595 Лондонгийн Металлын Бирж Нью-Йорк

Хөнгөн цагааны хайлш Мян.тонн ам.дол ($) 2,595 Лондонгийн Металлын Бирж

Никель Мян.тонн ам.дол ($) 30,050 Лондонгийн Металлын Бирж

Хөнгөн цагааны хайлш Мян.тонн ам.дол ($) 2,310 Лондонгийн Металлын Бирж

Ховор металлууд

Гераниум Гадмиум, Кобальт Хром, Магни, Мангани, Молибдень, Силикон, Родиум, Селени, Титан, Мөнгөлжин, Вольфрам, Гянт

БусадБараа Нэгж Валют

Үнэ (2006) Бирж

Этан 29,000 галлон (110 m³)

ам.дол ($) Чикагогийн

Худалдааны Танхим

Каучук 1 kg Евро, цент (¢) Сингапурын Барааны Бирж

Дал модны тос 1000 kg

Малайз Ринггит (RM) Бурса Малайз

Ноос 1 kgАвстрали.дол

(p) Австралийн үнэт

цаасны бирж

Полипролин 1000 kg ам.дол ($) 1,165 Лондонгийн Металлын Бирж

Spot trading Forward contracts Futures contracts Hedging Delivery and condition guarantees

Commodities trading

Transaction where delivery either takes place immediately visual inspection of the commodity or a sample of the commodity, and is carried out in markets such as wholesale markets.

Commodity markets, on the other hand, require the existence of agreed standards so that trades can be made without visual inspection.

Spot trading

A forward contract is an agreement between two

parties to exchange at some fixed future date a given quantity of a commodity for a price defined today. The fixed price today is known as the forward price.

Forward contracts

A futures contract has the same general features as a

forward contract but is transacted through a futures exchange.

Futures contracts

Commodity and futures contracts are based on

what’s termed forward contracts. Early on these forward contracts — agreements to

buy now, pay and deliver later — were used as a way of getting products from producer to the consumer.

Futures Vs. Forward contracts

These typically were only for food and agricultural

products.

Although more complex today, early forward contracts for example, were used for rice in seventeenth century Japan.

Futures Vs. Forward contracts

Modern forward, or futures agreements, began in

Chicago in the 1840s, with the appearance of the railroads.

Forward contracts have evolved and have been standardized into futures contracts.

Futures Vs. Forward contracts

is a standardized forward contract in which the

buyer and the seller accept the terms in regards to product, grade, quantity and location and are only free to negotiate the price

Futures contracts

a common practice of farming cooperatives, insures against a poor harvest by purchasing futures

contracts in the same commodity. If the cooperative has significantly less of its product

to sell due to weather or insects, it makes up for that loss with a profit on the markets.

Hedging

Largest commodities exchanges

Exchange Country

CME Group USA

Tokyo Commodity Exchange Japan

NYSE Euronext EU

Dalian Commodity Exchange China

Multi Commodity Exchange India

Intercontinental Exchange USA, Canada, China, UK

Чикагогийн Худалдааны Танхим

Нэгдэл Чикагийн Худалдааны Биржтэй нэгдсэн

Байгуулагдсан 1848Хаагдсан 2007-7-12Байрлал Чикаго, Илинойс

Үйлдвэрлэл Бизнес үйлчилгээБүтээгдэхүүн Дурын, Фьючерс гэрээ

НЬЮ-ЙОРКЫН ХУДАЛДААНЫ БИРЖ

Хэлбэр NYSE олон нийтийн компани

Байгуулагдсан 1882

Толгой компани АНУ, Нью-Йорк

Веб хаяг www.nymex.com

Баярлалаа