Download - Persoonlijkheid
![Page 1: Persoonlijkheid](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022072013/56812a45550346895d8d7b4d/html5/thumbnails/1.jpg)
Persoonlijkheid
• Wat?• Instrumenten• Verschil tussen atleten en niet-atleten?• Verschil tussen succesvolle en niet-succesvolle
atleten?• Persoonlijkheid en keuze van sport?• Kritiek• Situationele en interactionele visie
![Page 2: Persoonlijkheid](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022072013/56812a45550346895d8d7b4d/html5/thumbnails/2.jpg)
• Persoonlijkheid = Individuele verschillen die verantwoordelijk zijn voor consistente gedragspatronen– Genetische factor– Vroegere leerervaringen– Omgevingsfactoren
• Trektheorieën– Persoonlijkheid bestaat uit een combinatie van
trekken– Trekken zijn genetisch bepaald
![Page 3: Persoonlijkheid](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022072013/56812a45550346895d8d7b4d/html5/thumbnails/3.jpg)
• Generische visies – Eysenck Personality Inventory
• Neurotisme• Extraversie• (Psychoticisme)
– Minnesota Multiphasic Personality Inventory (MMPI)
• Hypochondrie• Depressie• Hysterie• Psychopathie
– Big Five (McCae & Costa) (NEO-FFI, 60 items)
Meetinstrumenten
![Page 4: Persoonlijkheid](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022072013/56812a45550346895d8d7b4d/html5/thumbnails/4.jpg)
Big Five (NEO-FFI)
• Neuroticisme: Angst, ergernis, depressie, schaamte, impulsiviteit, kwetsbaarheid
– “Ik voel me vaak gespannen en angstig”
• Extraversie: Hartelijkheid, Sociabiliteit, Domminantie, Energie, Avonturisme en Vrolijkheid
– “Ik houd er van veel mensen om me heen te hebben”
• Openheid: Fantasie, Esthetiek, Gevoelens, Veranderingen, Ideeën
– “Ik ben geïntrigeerd door patronen die ik vind in de kunst en natuur”
• Altruisme: Vertrouwen, Oprechtheid, Zorgzaamheid, Inschikkelijkheid, Medeleven, Bescheidenheid
– “Ik werk liever met anderen samen dan met ze te wedijveren”
• Consciëntieusheid: Doelmatigheid, ordelijkheid, betrouwbaarheid, ambitie, zelf-discipline, bedachtzaamheid
– “Ik probeer alle aan mij opgedragen taken gewetensvol uit te voeren”
![Page 5: Persoonlijkheid](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022072013/56812a45550346895d8d7b4d/html5/thumbnails/5.jpg)
• Specifieke instrumenten– Trekangst (STAI van Spielberger )– Sensation Seeking (Zuckerman)– Telic dominance
![Page 6: Persoonlijkheid](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022072013/56812a45550346895d8d7b4d/html5/thumbnails/6.jpg)
Angst (STAI, Spielberger)
• Trekversie en toestandversie• 20 items met 4-puntenschaal
– “Ik voel me prettig”
– “Ik kan en tegenslag maar heel moeilijk verwerken”
– “Ik voel me nerveus en onrustig”
• Robuuste relatie tussen Neuroticisme en vage lichamelijke klachten– Bv.
![Page 7: Persoonlijkheid](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022072013/56812a45550346895d8d7b4d/html5/thumbnails/7.jpg)
• jeukende of pijnlijke ogen • hijgend of piepend ademhalen • duizeligheid • zenuwtrekking in het ooglid • stijve gewrichten • ….
Hoe vaak u last heeft van volgende symptomen-.nooit of bijna nooit-.minder dan 3 of 4 keer per jaar-.bijna elke maand-.bijna elke week
![Page 8: Persoonlijkheid](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022072013/56812a45550346895d8d7b4d/html5/thumbnails/8.jpg)
Sensation seeking (Zuckerman, 1979)
• Vier componenten– Opzoeken van spannende en avontuurlijke activiteiten– Neiging om impulsief te reageren– Zoeken naar nieuwe ervaringen– Snel verveeld raken
• Gecorreleerd met– Inname van drugs– Experimenteren met seks– Openbare dronkenschap– Deelname aan activiteiten met hoge risico
![Page 9: Persoonlijkheid](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022072013/56812a45550346895d8d7b4d/html5/thumbnails/9.jpg)
• Atleten versus niet-atleten – Geen consistente relatie tussen
persoonlijkheidstrekken en al of niet atleet zijn.
• Succesvol vs niet-succesvol– Er is enige evidentie, maar
• Relatie is zwak
• Niet alle studies hebben relatie gevonden
• Wellicht weinig bruikbaar in praktijk
• Keuze van sport– Groeps- en individuele sporten– Lage-risico en hoge-risico sporten
![Page 10: Persoonlijkheid](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022072013/56812a45550346895d8d7b4d/html5/thumbnails/10.jpg)
Kritiek• Conceptueel probleem
– vooraf geen hypothesen
• Methodologisch probleem– Representativiteit van steekproef– Representativiteit van meetinstrumenten– Cross-sectioneel ipv prospectief
• Interpretatieprobleem– Fundamentele attributiefout– Oorzaak-gevolg
• Praktisch probleem– Hoe persoonlijkheid veranderen– Eerder balans van sterke en zwakke kanten
• Theoretisch probleem– Gedrag is afhankelijk van Persoon én Omgeving
![Page 11: Persoonlijkheid](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022072013/56812a45550346895d8d7b4d/html5/thumbnails/11.jpg)
Fundamentele attributiefout
• behulpzaam• trouw• listig• koppig• verantwoordelij
k• zelfverzekerd
• twijfelachtig• inconsistent• goedgehumeur
d• tactvol• onvoorspelbaar• dominant
![Page 12: Persoonlijkheid](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022072013/56812a45550346895d8d7b4d/html5/thumbnails/12.jpg)
Oorzaak-gevolg
![Page 13: Persoonlijkheid](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022072013/56812a45550346895d8d7b4d/html5/thumbnails/13.jpg)
Kritiek• Conceptueel probleem
– vooraf geen hypothesen
• Methodologisch probleem– Representativiteit van steekproef– Representativiteit van meetinstrumenten– Cross-sectioneel ipv prospectief
• Interpretatieprobleem– Fundamentele attributiefout– Oorzaak-gevolg
• Praktisch probleem– Hoe persoonlijkheid veranderen– Eerder balans van sterke en zwakke kanten
• Theoretisch probleem– Gedrag is afhankelijk van Persoon én Omgeving
![Page 14: Persoonlijkheid](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022072013/56812a45550346895d8d7b4d/html5/thumbnails/14.jpg)
Theoretisch probleem• Trektheorie= gedrag consistent in verscheidene
situaties• Situationele benadering• Interactie tussen Persoon en Situatie
![Page 15: Persoonlijkheid](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022072013/56812a45550346895d8d7b4d/html5/thumbnails/15.jpg)
Interactionisme
![Page 16: Persoonlijkheid](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022072013/56812a45550346895d8d7b4d/html5/thumbnails/16.jpg)
Sociale leertheorie• Individuele verschillen in gedrag veroorzaakt door
verschillen in leren• Klassieke conditionering• Operante conditionering• Observationeel leren
– Aandacht– Onthouden– Reproduceren – Bekrachtiging
• Rolmodellen• Voorkeur voor sport en fysieke activiteit is
verworven