![Page 1: Tematrozpuścić w wodzie w danej temperaturze, aby otrzymać roztwór nasycony. Dla większości substancji rozpuszczalność ciał stałych w wodzie rośnie ze wzrostem temperatury](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050109/5f474816b7c7a43d37038ddf/html5/thumbnails/1.jpg)
Temat:
Rozpuszczalność substancji
![Page 2: Tematrozpuścić w wodzie w danej temperaturze, aby otrzymać roztwór nasycony. Dla większości substancji rozpuszczalność ciał stałych w wodzie rośnie ze wzrostem temperatury](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050109/5f474816b7c7a43d37038ddf/html5/thumbnails/2.jpg)
Mieszanina
● Mieszanina to układ wieloskładnikowy (zawierający dwa lub więcej składników) utworzony z pierwiastków, związków chemicznych lub pierwiastków i związków chemicznych.
● W mieszaninie możemy wyróżnić:
- substancje rozpraszającą
- substancję w niej rozproszoną
![Page 3: Tematrozpuścić w wodzie w danej temperaturze, aby otrzymać roztwór nasycony. Dla większości substancji rozpuszczalność ciał stałych w wodzie rośnie ze wzrostem temperatury](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050109/5f474816b7c7a43d37038ddf/html5/thumbnails/3.jpg)
Rozpraszanie
● Przez rozpraszanie należy rozumieć równomierne mieszanie się atomów, jonów lub cząsteczek różnych substancji.
● W mieszaninach zarówno substancja rozpraszająca jak i substancja rozproszona mogą występować w różnych stanach skupienia: stałym, ciekłym oraz gazowym.
● Przykłady mieszanin:
- powietrze
- gleba
- skały
- woda w rzekach, jeziorach i oceanach
![Page 4: Tematrozpuścić w wodzie w danej temperaturze, aby otrzymać roztwór nasycony. Dla większości substancji rozpuszczalność ciał stałych w wodzie rośnie ze wzrostem temperatury](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050109/5f474816b7c7a43d37038ddf/html5/thumbnails/4.jpg)
Typy mieszanin
● Mieszaniny jednorodne – jeśli nie jesteśmy w stanie rozróżnić składników mieszaniny, np. woda i sól
● Mieszaniny niejednorodne – gdy w mieszaninie jesteśmy w stanie wyróżnić jej składniki np. woda i piasek
![Page 5: Tematrozpuścić w wodzie w danej temperaturze, aby otrzymać roztwór nasycony. Dla większości substancji rozpuszczalność ciał stałych w wodzie rośnie ze wzrostem temperatury](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050109/5f474816b7c7a43d37038ddf/html5/thumbnails/5.jpg)
Roztwór właściwy
Roztworem nazywamy mieszaninę jednorodną, która składa się z substancji rozpraszającej, nazywanej rozpuszczalnikiem, oraz substancji w niej rozproszonej, czyli substancji rozpuszczonej.
● Roztwór jest taką mieszaniną, w której składników nie jesteśmy w stanie zaobserwować nawet pod mikroskopem.
![Page 6: Tematrozpuścić w wodzie w danej temperaturze, aby otrzymać roztwór nasycony. Dla większości substancji rozpuszczalność ciał stałych w wodzie rośnie ze wzrostem temperatury](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050109/5f474816b7c7a43d37038ddf/html5/thumbnails/6.jpg)
Rozpuszczanie
● Nie jest reakcją chemiczną● To proces fizyczny, w którym w wyniku kontaktu substancji
rozpuszczonej z cząsteczkami rozpuszczalnika zostaje ona rozproszona, czyli rozdrobniona do rozmiarów, których nie jesteśmy w stanie zaobserwować.
● Szybkość rozpuszczania zależy od :
- stopnia rozdrobnienia substancji
- temperatury
- mieszania
- rodzaju substancji rozpuszczonej i rozpuszczalnika
![Page 7: Tematrozpuścić w wodzie w danej temperaturze, aby otrzymać roztwór nasycony. Dla większości substancji rozpuszczalność ciał stałych w wodzie rośnie ze wzrostem temperatury](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050109/5f474816b7c7a43d37038ddf/html5/thumbnails/7.jpg)
Zobacz film
● https://www.youtube.com/watch?v=cGeg_6jYFak
![Page 8: Tematrozpuścić w wodzie w danej temperaturze, aby otrzymać roztwór nasycony. Dla większości substancji rozpuszczalność ciał stałych w wodzie rośnie ze wzrostem temperatury](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050109/5f474816b7c7a43d37038ddf/html5/thumbnails/8.jpg)
Rozpuszczalność
● Rozpuszczalność to maksymalna liczba gramów substancji, którą w określonej temperaturze oraz pod określonym ciśnieniem można rozpuścić w 100 g rozpuszczalnika, otrzymując roztwór nasycony.
● Roztwór nienasycony – to taki, w którym w danej temperaturze i pod danym ciśnieniem można rozpuścić dodatkową ilość substancji, aż do osiągnięcia nasycenia roztworu.
● Roztwór nasycony- to taki, w którym w danej temperaturze i pod danym ciśnieniem znajduje się maksymalna ilość substancji rozpuszczonej
![Page 9: Tematrozpuścić w wodzie w danej temperaturze, aby otrzymać roztwór nasycony. Dla większości substancji rozpuszczalność ciał stałych w wodzie rośnie ze wzrostem temperatury](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050109/5f474816b7c7a43d37038ddf/html5/thumbnails/9.jpg)
Krzywe rozpuszczalności
● Krzywa rozpuszczalności to wykres zależności rozpuszczalności danej substancji w określonym rozpuszczalniku od temperatury, w której zachodzi proces rozpuszczania.
● Możemy z nich odczytać, jaką ilość substancji możemy rozpuścić w wodzie w danej temperaturze, aby otrzymać roztwór nasycony.
● Dla większości substancji rozpuszczalność ciał stałych w wodzie rośnie ze wzrostem temperatury
● Podobnie jest w przypadku rozpuszczania cieczy w cieczach● Inaczej w przypadku rozpuszczania w cieczach gazów
![Page 10: Tematrozpuścić w wodzie w danej temperaturze, aby otrzymać roztwór nasycony. Dla większości substancji rozpuszczalność ciał stałych w wodzie rośnie ze wzrostem temperatury](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050109/5f474816b7c7a43d37038ddf/html5/thumbnails/10.jpg)
![Page 11: Tematrozpuścić w wodzie w danej temperaturze, aby otrzymać roztwór nasycony. Dla większości substancji rozpuszczalność ciał stałych w wodzie rośnie ze wzrostem temperatury](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050109/5f474816b7c7a43d37038ddf/html5/thumbnails/11.jpg)
Rozpuszczalność gazów w wodzie
● Maleje wraz ze wzrostem temperatury● Dlatego np. w ciepłej wodzie jest mniej
rozpuszczonego gazu niż w zimnej● Rozpuszczalność gazów w wodzie maleje wraz ze
wzrostem ciśnienia● Rozpuszczalność gazów wodzie zależy również od
obecności w niej innych substancji● Dlatego np. rozpuszczalność tlenu w wodzie
morskiej jest niższa niż w wodzie słodkiej
![Page 12: Tematrozpuścić w wodzie w danej temperaturze, aby otrzymać roztwór nasycony. Dla większości substancji rozpuszczalność ciał stałych w wodzie rośnie ze wzrostem temperatury](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050109/5f474816b7c7a43d37038ddf/html5/thumbnails/12.jpg)
![Page 13: Tematrozpuścić w wodzie w danej temperaturze, aby otrzymać roztwór nasycony. Dla większości substancji rozpuszczalność ciał stałych w wodzie rośnie ze wzrostem temperatury](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050109/5f474816b7c7a43d37038ddf/html5/thumbnails/13.jpg)
Przykład 1● Na podstawie wykresu rozpuszczalności soli określ, ile gramów cukru należy rozpuścić w 40g wody, aby
w temperaturze 10ºC otrzymać roztwór nasycony.● Rozwiązanie:
Z krzywej rozpuszczalności cukru w wodzie można odczytać, że w temperaturze 10ºC rozpuszczalność cukru wynosi 190g w 100g wody.
● Zatem:
jeżeli w 100g wody rozpuszcza się 190g cukru,
to w 40g wody rozpuszcza się Xg cukru● Zgodnie z proporcją: 100g = 190g
40 g X● Po przekształceniu wzoru:
100g * X = 190g * 40g /100gx=190g*40g
100g
x= 76g
Odpowiedź:
Aby otrzymać nasycony roztwór w temperaturze 10ºC, należy rozpuścić 76g cukru w 40g wody.
![Page 14: Tematrozpuścić w wodzie w danej temperaturze, aby otrzymać roztwór nasycony. Dla większości substancji rozpuszczalność ciał stałych w wodzie rośnie ze wzrostem temperatury](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050109/5f474816b7c7a43d37038ddf/html5/thumbnails/14.jpg)
Przykład 2
● Przygotowano wodny, nasycony roztwór azotanu(V) sodu poprzez rozpuszczenie 110g tego związku w 100g wody w temperaturze 40ºC. Korzystając z wykresu rozpuszczalności, oblicz, ile gramów azotanu(V) sodu trzeba dodatkowo rozpuścić w tym roztworze, aby po ogrzaniu roztworu do temperatury 60ºC otrzymać roztwór nasycony.
● Rozwiązanie:
Z krzywej rozpuszczalności azotanu(V) sodu można odczytać, że w temperaturze 60ºC rozpuszczalność azotanu(V) sodu wynosi 124g w 100g wody.
● Obliczamy masę azotanu(V)sodu, jaką trzeba dodać do 100g wody, aby w temperaturze 60ºC otrzymać roztwór nasycony:
ms = 124g – 110g = 14g
Odpowiedź: należy dodatkowo rozpuścić 14g azotanu(V) sodu.
![Page 15: Tematrozpuścić w wodzie w danej temperaturze, aby otrzymać roztwór nasycony. Dla większości substancji rozpuszczalność ciał stałych w wodzie rośnie ze wzrostem temperatury](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050109/5f474816b7c7a43d37038ddf/html5/thumbnails/15.jpg)
Zadanie domowe
● Rozwiąż zadania 1,2 i 3 str 211 z podręcznika● Rozwiązania jak zwykle wyślijcie na maila:
![Page 16: Tematrozpuścić w wodzie w danej temperaturze, aby otrzymać roztwór nasycony. Dla większości substancji rozpuszczalność ciał stałych w wodzie rośnie ze wzrostem temperatury](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022050109/5f474816b7c7a43d37038ddf/html5/thumbnails/16.jpg)
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 Unported License.
It makes use of the works of Mateus Machado Luna.