![Page 1: SAĞLIK, KAZANÇLI BIR METADIR! - rosalux.de · Bu broşür, sağlık alanında söz konusu olanın yüksek miktarda pa- ralar olduğunu ve bu paraların büyük bir bölümünün](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022020206/5dd0d879d6be591ccb62fbd9/html5/thumbnails/1.jpg)
Piyasalastırılan saglık sisteminin sorunları ve masalları
SAĞLIK, KAZANÇLI BIR METADIR!
![Page 2: SAĞLIK, KAZANÇLI BIR METADIR! - rosalux.de · Bu broşür, sağlık alanında söz konusu olanın yüksek miktarda pa- ralar olduğunu ve bu paraların büyük bir bölümünün](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022020206/5dd0d879d6be591ccb62fbd9/html5/thumbnails/2.jpg)
«Bir kaç yıl içinde sağlık hizmetleri ödenebilir olmayacak» – bu söy-lem ülkemizde onlarca yıl boyunca gösterilen tehdit senaryosunun özünü oluşturmaktadır. Nüfusun azalması ve tıp tekniğindeki iler-lemeler «masraf patlamasının« nedeniymiş. «Yüksek ücret yan gi-derleri» başlığı altında sağlık sistemi primlerinin şirketleri dünya piyasalarında rekabet edemeyecek derecede yük altına sokuldu-ğu iddia ediliyor. Nihâyetinde «ücretsiz» tıbbî hizmetler sonucunda hastalar arasında yaygınlaşan «bedavacılık mantalitesinin» yasal sağlık sigortasına ölümcül darbeyi vurduğu ileri sürülüyor. Zorun-luluk durumunu telkin eden böylesi «argümentasyonlarla» sağlık sistemindeki özelleştirmeler kaçınılmaz adımlar diyerek hızlandı-rılmaktadır. Dünyanın en zengin toplumlarından birinde yasal sağ-lık sigortası hizmetleri kısıtlanmakta, hastaneler özelleştirilmekte ve yasal sağlık sigortalarını özelleştirme girişimleri hızlandırılmak-tadır. Aynı zamanda hastanelerde veya eczanelerde tıbben gerekli olmayan tedbirler artırılmakta; ilaç sanayii devasa kârlar elde et-mekte ve yoksul mahalleler veya taşra bölgelerinde doktor sıkıntısı çekilirken, doktor sayısı her yıl daha da artmaktadır. Peki, tüm bun-lar neden böyledir?
Bu broşür, sağlık alanında söz konusu olanın yüksek miktarda pa-ralar olduğunu ve bu paraların büyük bir bölümünün ise henüz ka-pitalist çıkarların boyunduruğu altına alınmadığını göstermektedir. Sağlık sisteminde kimin neyi eleştirdiğine ve hangi teşhislere göre hangi çözümleri önerdiğine iyi bakmak gerekiyor. Birinci bölümde Almanya’daki sağlık sistemi kısaca açıklandıktan sonra, sağlık po-litikası tartışmalarında söylenen masallar deşifre edilecektir. İkinci bölümde farklı sorun teşhisleri ve çözümleri karşılaştırmalı olarak gözden geçirilecek ve arka planları analiz edilecektir. Üçüncü bö-lümde ise, kapitalist koşullar altında dahi hizmetlerin daha iyi veri-lebileceğini gösteren reform önerileri ve alternatifler sıralanacaktır.
![Page 3: SAĞLIK, KAZANÇLI BIR METADIR! - rosalux.de · Bu broşür, sağlık alanında söz konusu olanın yüksek miktarda pa- ralar olduğunu ve bu paraların büyük bir bölümünün](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022020206/5dd0d879d6be591ccb62fbd9/html5/thumbnails/3.jpg)
İÇİNDEKİLER
Giriş: Almanya’daki sağlık sistemi 2
Masallar1 «Masrafpatlaması» 42 «Ücretyangiderleriçokyüksek» 53 «Demografiksaatlibomba» 74 «Bedavacılık»veya«Fullkaskomantalitesi» 11
Teşhisler5 Sağlıktakieşitsizlik 136 İkisınıftıbbı 147 Kâğıdıyok,sigortasıyok,sağlığaulaşımıyok 168 Kasalardakidarlık 189 Doktoraçığıvedoktorfazlası 2010 Pahalıhastaneler 2211 İlaçsanayiininselfservisdükkânı 25
Alternatifler12 Yurttaşsigortası –Dayanışmanıngenişletilmesi 2813 Tektekmuayenehaneleryerine,ticarîolmayan
sosyal-tıpmerkezleri 2914 Gereksinimplanlaması 3015 Piyasasızlaştırma/Yenidenyerelleştirme 3116 Sosyaleşitsizliğinönlenmesi 32
Sonuç 33
Okuma önerileri 34
![Page 4: SAĞLIK, KAZANÇLI BIR METADIR! - rosalux.de · Bu broşür, sağlık alanında söz konusu olanın yüksek miktarda pa- ralar olduğunu ve bu paraların büyük bir bölümünün](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022020206/5dd0d879d6be591ccb62fbd9/html5/thumbnails/4.jpg)
2
GİRİŞ: ALMANYA’DAKİ SAĞLIK SİSTEMİ
Almanya’dakisağlıksistemibirkaçyıldanbuyana«dayanışmacısistemden»,«sağlıkiktisatına»dönüştürülüyor.Görüldüğüka-darıylaAlmansağlıksistemininortayaçıkmasınısağlayanuzlaşıfeshedilmişdurumda.Burjuva-monarşist toplumdüzenininRayhŞansölyesiBis-marck,1883yılındasiyasîişçihareketininbaskısıyladünyaça-pındakiilkyasalsağlıksigortasını(YSS)yürürlüğesoktu.«İşçisigortası»olarakdaadlandırılanbusistemde,bugündeönemi-niyitirmemişolanbirihtilafkendisinigösteriyordu:Tektekşir-ketlerinsağlıklıişçilereihtiyaçlarıolmasınarağmen,«sermaye»toplumsalaktörolarakhareketgeçmeyip,sermayesahipleribir-birleriylerekabetiçindebulunduklarından,insanınemekveye-nidenüretimyeteneğinigüvencealtınaalmaişlevinidevletüst-lendiveülkeçapındageçerliolanbirsağlıksisteminioluşturdu.Busistemöncelikleücretparçalarının(sağlıksigortasıprimle-rinin)dağılımıylafinanseedildi.YSSsistemibugünekadarsondereceuyumluolduğunugösterdivetemelesaslarıylabugünekadarayaktakaldı.
Hastanesektörü1990’lıyıllarınbaşınakadarkamusalveyaser-bestkamuyararlıhastanelerin(genelliklekilisehastanelerinin)elindeydi.Sağlıksistemindekiparalarınbüyükbirbölümü –yur-tiçiGSMH’nınyaklaşıkyüzdeonu,yani2012’deyaklaşık280milyarEuro –bunedenlekamusal,kâramacıgütmeyenkurum-lararasındadolaşımdabulunuyordu.Buparasermayehâlinegelmedi –veiştebugerçek,özellikleekonomikkrizdönemlerin-de,bazılarınıniştahınıkabarttı.DiğertaraftanAlmansağlıksistemininbazıönemlibölümleriherzamanticarîörgütlenmealtındaydı:ÖzelsigortatekellerihalkınyaklaşıkyüzdeonunudayanışmacıYSSdışındasigortalamakta-dır.AralarındaBoehringer,Ingelheim,BayerHealthCarePhar-macentials,FreseniusMedicalCareveSiemensgibiküreseloyuncularındabulunduğuözeltıptekniğiveilaçsanayii,Alman-ya”dakiyapılanmanedeniylebüyükkârlareldeetmektedirler.
![Page 5: SAĞLIK, KAZANÇLI BIR METADIR! - rosalux.de · Bu broşür, sağlık alanında söz konusu olanın yüksek miktarda pa- ralar olduğunu ve bu paraların büyük bir bölümünün](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022020206/5dd0d879d6be591ccb62fbd9/html5/thumbnails/5.jpg)
3
Yatılıtedaviyenazaranayaktatedavialanıherzamanözelsek-törünelindeydi.Ülkeçapındatümuzmanlıkalanlarındayerleşikdoktorsayısı –kibuikilikdünyadabaşkahiçbirülkedebulunma-maktadır –yerleşiközeldoktorlarınçıkarlarınısiyasetençokiyikoruyabildiklerinikanıtlamaktadır.
İkialanda –yatılıveayaktatedavi –katıbirbiçimdebirbirlerin-denayrıtutulmaktadır.Finansmanlarıfarklımantıklagerçekleş-tirilmektevebirbirlerindenfarklıolarakorganizeedilmektedirler.Azsayıdakinoktadaikialansistematikbirbağlantıdadırlar,amagenelliklebirbirleriyle –hastalarınaleyhineolan –birrekabetiçe-risindedirler.Çünkütıpvebakımhizmetlerindekibütünseviye-lerinvekişilerinhizmetfikrineyabancıolansistemvefinansmansınırlarıolmaksızınişbirliğinegirmeleri,hastalarınlehineolacak-tır.Ancakbununiçinsağlıksisteminintoplumsalvemakulplan-lamasıgereklidir.
Egemenpolitikabunakarşın,entegrehizmetleryerine,sağlıksisteminepiyasakoşullarınıdayatmayaçalışmaktadır.Bizisesağlıksistemininticarîkaygılaragöredeğil,ihtiyaçlaragörevedemokratikbiçimdeörgütlenmesigerektiğini –hattabuşekildedahaiyikalitedevedahaucuzagüvencealtınaalınabileceğinisavunuyoruz.
![Page 6: SAĞLIK, KAZANÇLI BIR METADIR! - rosalux.de · Bu broşür, sağlık alanında söz konusu olanın yüksek miktarda pa- ralar olduğunu ve bu paraların büyük bir bölümünün](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022020206/5dd0d879d6be591ccb62fbd9/html5/thumbnails/6.jpg)
4
MASALLAR
Sağlıkreformuvesağlıksistemiüzerineyürütülentartışmalar-dagenellikle,reformdiyeadlandırılantedbirlerigerçekleştirmekiçinbelirlibirsorundurumunutelkinedenmasallarhakimdu-rumda.Aşağıdabumasalları,arkalarındadurançıkarlarıaçığaçıkartmaamacıylaelealacağız.Çıkarlarcabelirlenensorunanla-tımlarınınmasalolduklarıaçığaçıkartılırsa,ozamansağlıksiste-mindekigerçeksorunlarınneredeolduğunuvehangiterapininyardımcıolabileceğinigösterenbirteşhisortayaçıkacaktır.
1
«MASRAF PATLAMASI»
masalı:Sağlıksistemindekimasraflar«patladığı»için,yasalsağlıksigor-tasıhizmetlerikısıtlanmalıvesigortalılarıneködemeleriylegü-vencealtınaalınmalıdır.
Arka plan ve bilgiler:Sağlıksistemindemasraflarınyükseldiğidoğrudur.HemdeAl-mansağlıksisteminindünyadakienpahalı(amaaynızamandaeniyi)sistemlerdenbirisiolmasınarağmen –sadeceABD,İs-viçreveFransa’dasağlıkhizmetleriiçindahafazlaparaharcan-maktadır.AmaaynızamandaAlmanya’dakiyurtiçiGSMHdün-yanınenyüksekleriarasındadırvesürekliolarakdaartmaktadır.Demekkiartaniktisadîgüçleilişkideelealındığında,bir«masrafpatlamasından»bahsedilemez –sağlıksistemiharcamalarısa-deceGSMHnekadarartıyorsa,okadarartmaktadır.Sonucu:iktisadîgücegöresağlıkharcamalarıGSMH’nınyüzdeon –onbiriyleonyıllardıraynıorandadır.Bazılarıbuyüksekücretseviyesindenkâreldeederken,bazılarıdarahatsızolmaktadır:Şirketlerçalıştırdıklarıişçilerinbrütma-aşlarınınyüzde7,3’üylegiderlerekatılmaktadırlar.Onlarbuora-nıazaltmayaveyaeniyisi,«yüksekücretyangiderleri»gerekçe-siylesıfırlamayaçalışmaktadırlar.Devlettetasarrufedilmesiniistemektedir,çünkü –zenginlerveşirketleriçinvergileridüşür-düklerinden –sürekli«boşkasalardan»şikâyetetmektedir.
![Page 7: SAĞLIK, KAZANÇLI BIR METADIR! - rosalux.de · Bu broşür, sağlık alanında söz konusu olanın yüksek miktarda pa- ralar olduğunu ve bu paraların büyük bir bölümünün](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022020206/5dd0d879d6be591ccb62fbd9/html5/thumbnails/7.jpg)
5
Diğertaraftaisesağlıksisteminde,yadadoğrubirdeyimle,sağ-lıksektöründesağlıkiçinsürekliçokvehepartanbirbiçimdeparaharcanmasınıisteyenaktörlerbulunmaktadır:ilaçveteç-hizatsanayii,özelhastaneşirketleri,amayerleşikdoktorlarda.Elbetteyeterinceparaakması,sağlıksistemiçalışanlarınınçıka-rınadır.Ancakasılsorun,buparanınnasıldağıtılacağıvenereyeharcanacağıdır.
Sonuç:Toplumsalolarakbakıldığındasağlıksistemindeher-hangibirmasrafpatlamasısözkonusudeğildir.Giderlerinartması,siyasîtartışmalarlaüretilenzenginliğinartmasıilebağlantılıhâlegetirilmemektedir.Bunakarşınsadeceartangi-derleredikkatçekilmektedir.Böyleliklede,bilhassaYSS’ndahizmetkısıtlamalarıvehastalarınyapacaklarıeködemelerlefinanseedilecektasarruf«zorunlulukları»ortayaçıkmaktadır.«Maliyetlerinyenidağılımından»neredeyseherkesfaydalanı-yor:sağlıksanayii,işverenlervedevlet –birtekhastalarveça-lışanlarhariç.
2
«ÜCRET YAN GİDERLERİ ÇOK YÜKSEK»
masalı:Sağlıksistemibüyükölçüdeşirketlerinkendiçalışanlarınınbrütmaaşındankestiğivesağlıkkasalarınaödediğisağlıksifortasıprimlerincefinanseedilmektedir.Buşekildebuprimlerücretyangiderlerininparçasıolmaktadırveartanmaliyet,artanücretyangiderlerianlamınagelmektedir.Bu,şirketlerinrekabetyeti-siniazaltmaktavesonucundaişyerlerinitehlikeyesokmaktadır.Bunedenleşirketleriçinprimlerazaltılmalıdır.
Arka plan ve bilgiler:Neoliberaliktisatdoktrinininarzteorisibuargümantasyonunarkaplanınıoluşturmaktadır:Siyasetin,«arzedenlerin» –yanişirketlerin –olanaklıolduğuncaiyiüretimvebirikimkoşulları-nasahipolmalarınısağlamasıistenmektedir.Budaşirketlerinkârlarınınolanaklıolduğuncayüksekolabilmesiiçin,olanaklıolduğuncaucuzaüretimyapabilmeleri(ürettirebilmeleri)an-
![Page 8: SAĞLIK, KAZANÇLI BIR METADIR! - rosalux.de · Bu broşür, sağlık alanında söz konusu olanın yüksek miktarda pa- ralar olduğunu ve bu paraların büyük bir bölümünün](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022020206/5dd0d879d6be591ccb62fbd9/html5/thumbnails/8.jpg)
6
lamınagelmektedir.Şirketlerbunedenlebirtaraftanücretleri,diğertaraftandaücretyangiderleriniazaltmayaçalışıyorlar.1 Sosyalsigortaprimleribunlararasındasayılıyorlar.Rekabetye-tisininteşvikiiçinbunlarınsiyasetenazaltılması(uzunvadededayanışmacısosyalsigortalarınbütünüyleözelleştirilmesi)is-tenmektedir.«Dahafazlasağlık,dahaazistihdamdemekolanşeytandöngü-sününihâyetkırmalıyız»diyenFDPbaşkanıveeskisağlıkbakanıPhilipRöslergibi,FDP«sağlıksigortasımaliyetlerininücretyangiderlerindenkoparılmasını»istemektedir.Bununardında,‹Al-manya’dakiişsizliğinveişyerikaybınınentemelnedenlerindenbirisiücretyangiderleridir›anlayışıdurmaktadır.
Bugünekadarbutezhiçkimsetarafındankanıtlanamamıştır.Fii-lensağlıkgiderlerişirketmaliyetlerindeherhangibirroloynama-maktadırlar.Sadecesendikacılarvesolcusağlıkekonomistlerideğil,işverenlereyakınlığıylatanınanHandelsblatt(23.9.2010)biletartışmalarda,«ücretyangiderlerinintipikbirihracatürünü-nüntoplammaliyetininyüzdebirindenazınıoluşturduğunu»be-lirtmektedir.Ver.disendikasınınhesabınagöre54,15Euro’danhesaplananbirzanaatkârsaatindesağlıksigortasıgiderisadece98Cent’tir.2
Almanya’nınherdefasında«dünyaticaretşampiyonluğuikin-cisi»olduğuanımsanırsa,Almanya’daüretilenürünlerinüretimmaliyetlerininpekdeyüksekolmadığıgörülür!Bunarağmenücretyangiderlerininyüksekolduğuargümentas-yonu,dayanışmacıveeşitkatılımlıfinansmandanvazgeçipherinsanınaynıprimiödeyeceğibirkafaparasısisteminiyürürlüğesokmakiçinkullanılmaktadır.
1 Bukavram,sankiönemsizbirşeydenbahsedildiğinitelkinediyor.Aslındabukavrambaşkaülkelerdeve-yadillerdeolmayanözelbirAlmancakavramdır.Ekonomikolarakbakıldığındaücretyangiderleri«yangi-der»veyaişçiyeverilenözelbirödemedeğil,ücretkalemininbirparçasıdır. 2 Bkz.:Weisbrod-Frey,Herbert:Kopfpauschalestoppen!FüreinsolidarischesGesundheitssystemderZukunft,ver.diBundesvorstand,BereichGesundheitspolitik,Berlin2010.
![Page 9: SAĞLIK, KAZANÇLI BIR METADIR! - rosalux.de · Bu broşür, sağlık alanında söz konusu olanın yüksek miktarda pa- ralar olduğunu ve bu paraların büyük bir bölümünün](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022020206/5dd0d879d6be591ccb62fbd9/html5/thumbnails/9.jpg)
7
3
«DEMOGRAFİK SAATLİ BOMBA»
masalı:Almanya’dakiyaşlıinsanoranınınartmasıveyaşlıinsanlarında-hasıkvedahauzunhastaolmalarınedeniylegelecektesağlıksistemiödenebilirolmaktançıkacaktır.«Yasalsağlıksigortasınınyapısı,organizasyonuvefinansmanıbunauygunhâlegetiril-melidir»talebibunedenle,örneğinCDU/CSUveFDParasındaimzalanankoalisyonsözleşmesindeyeralıyordu.«Uygunhâlegetirmekten»anlaşılan,sisteminözelleştirilmesi,hizmetlerinkı-sıtlanmasıvefinansmandasermayefonudur.
Arka plan ve bilgiler:Demografikdeğişim(yanidoğumoranınınazalması)genellikletelevizyonlardakitartışmaprogramlarındasloganvariifadeola-rakkullanılmaktadır;ancakbununneanlamageldiği,hangiso-nuçlarayolaçtığı,hangitahminleregörebutespitinyapıldığıhemenhiçsöylenmemektedir.Birçokbilimselyayındadade-mografikdeğişimtezivebununlabağlantılıolaraksağlıksistemi-ninveyafinansmanınınzorunluyenidenyapılanmasıiddiasıyeralıyor.Söylenenlere«bilimsel»kisvesinigiydirmekiçinçoğunluk-la,«geleceğinsağlıksistemlerinişimdidenşekillendirmek»baş-lığıgibi,çeşitlibaşlıklardayayınladığıbroşürlerde,2050yılındahastalaraverilecekhizmetlerinkaçEurotutacağınıhesapladığınıiddiaedenFritzBeskeEnstitüsündenalıntıyapılmaktadır.3
Tartışmalarınhedefiyasalsağlıksigortasınınşimdiyekadarkidayanışmacıvetaksimlifinansmanını(gerekliolanparaşimdi-kisigortalılarcakarşılanmaktadır),şirketlerinfinansmanınakatıl-mayacaklarıkafaparasıveyamalîpiyasaaktörlerininçıkarlarınayarayansermayefinansmanıgibidahafarklıfinansmanbiçimle-rininsağlıksisteminikurtaracağınainanmayantekbirinsankal-mayanadek,sorgulamaktır.
İlerisürülenbuzorunlulukiddiasınıyalanlayanyeterinceiyiar-gümentasyonmevcut.Sözkonusuolandemografikdeğişimin
3 Bkz.:KielSağlıkSistemiAraştırmalarıyayınları,http://www.igsf.de.
![Page 10: SAĞLIK, KAZANÇLI BIR METADIR! - rosalux.de · Bu broşür, sağlık alanında söz konusu olanın yüksek miktarda pa- ralar olduğunu ve bu paraların büyük bir bölümünün](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022020206/5dd0d879d6be591ccb62fbd9/html5/thumbnails/10.jpg)
8
olduğunukabuletmemekdeğil,buradaçıkartılansosyalsonuç-larındoğayasalarıymışgibizorunlulukolarakgösterilmesinekarşıçıkmaktır.
Almantoplumukuşaklardanberi,bugüniddiaedilensonuçlar-danbirtanesinindahigerçekleşmediğibirdemografikdeğişimyaşamaktadır.1900yılında1yaşlıya(64yaşüzeri)12,4çalışabi-lecekkişi(15–64yaşarası)düşüyordu;buoran50yılsonra6,9;bir50yıldahasonra(yani2000’de)4,1olduve2050’dede2olacağıtahminedilmektedir.Bunarağmenbuzamandilimiiçe-risindetümyaşgruplarıiçinmaddîzenginlikbüyükölçüdearttıveson50yıldademografikyaşlanmayaparalelolaraksosyalsis-temgenişletildi.AFC’niniktisadîgelişmesi(yanisavaşsonrasıekonomikcanlılık,tamistihdamvs.)bunaolanaktanıdı;demog-rafikdeğişiminrolisehemenhemenhiçyoktu.
GeçmişebakarakgelecektekigelişmeleritahminetmeninnedenlizorolduğunuFederalİstatistikDairesi’nin1970’lyıllarınortasında2000yılıiçinyaptığıtahminlergöstermektedir.Daire,hesaplamalarındanüfussayısında15–18milyoninsansayısında(yalnızBatıAlmanyaiçin)yanıldı.Ancakburadakisorunistatis-tikçilerdeğil,böylesiyanıltıcıtahminlertemelindesosyalsistem-lerimizikökündendeğiştirmekisteyensiyasetçilerdir.
Diğerbirargümentasyonise,OECDüyesi20sanayiülkesiara-sındayapılankarşılaştırmalıuluslararasıbiraraştırmada,sağlıkiçinyapılanharcamalarınyüksekliğiilebirtoplumunyaşoran-larıarasındaherhangibiristatistikbağlantıbulunmadığıtespitedilmiştir.4
Demografikdeğerlendirmelergenellikleçalışabilirolanlarilegerçektençalışanlarınsayısınınaynıolduğunuvarsayar.Budik-katealınmazsa,ozamandemografiknedenlerdendolayıbek-lenengelirazalmasınınbüyükbirbölümününbugündenişsiz-liktenkaynaklandığıgörülr.Realistolmakiçinçalışabilirnüfusiçerisindekikayıtlı,gizlivegörünmezişsizolanmilyonlarcainsa-
4 Karşılaştırmakiçinbkz.:Kühn,Hagen:DemographischerWandelunddemographischerSchwindel.ZurDebatteumdiegesetzlicheKrankenversicherung,BlätterfürdeutscheundinternationalePolitikdergisin-de,6/2004;Marmor,Theodore:HowNottoThinkAboutMedicareReform,JournalofHealthPolitics,Po-licy,andLaw,1/2001,S. 107–117.
![Page 11: SAĞLIK, KAZANÇLI BIR METADIR! - rosalux.de · Bu broşür, sağlık alanında söz konusu olanın yüksek miktarda pa- ralar olduğunu ve bu paraların büyük bir bölümünün](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022020206/5dd0d879d6be591ccb62fbd9/html5/thumbnails/11.jpg)
![Page 12: SAĞLIK, KAZANÇLI BIR METADIR! - rosalux.de · Bu broşür, sağlık alanında söz konusu olanın yüksek miktarda pa- ralar olduğunu ve bu paraların büyük bir bölümünün](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022020206/5dd0d879d6be591ccb62fbd9/html5/thumbnails/12.jpg)
10
nıkatmakgerekmektedir.İşteozamanda,demografikdeğişimpropagandasının30yılsonrasözkonusuolacağınıiddiaettiğibiçimiyleçalışanlarınsırtınayüklenecekyükünbugünçoktanvarolduğugörülür.Asılsorundemekkiyaşlanmadeğil,istih-damınyetersizolmasıveistihdampolitikalarınınolmamasıdır.Ayrıçaçeşitliaraştırmaları,ortakatmanlardaninsanlarilezen-ginlerarasındakikronikhastalıkbaşlangıcınınileriyaşlardagö-rüldüğünügöstermektedir.5Bukatmanlardaninsanlardahauzunsüresağlıklıkalmaktadırlar.Bunakarşınaltkatmanlardaninsanlarınveortakatmanlarınaltkesimlerininbazıbölümleriya-şayacaklarıyıllarısadecedüşükbirmaddîseviyededeğil,aynızamandahayligençyaşlardabaşlayankronikrahatsızlıklarlage-çirmeleritahminedilmektedir;yaşlılığınhastaolmaklaeşitoldu-ğukötüleşmetezi,sadecebukesimleriçingeçerlidir.Toplumunyaşlanmasınedeniyleyaşlıhastalariçinyapılanharcamalarınnedenisosyaladaletsizliktir!Yaşlılıkdeğil,yoksullukinsanıhastayapmaktadır.
Sonuç:Demografikdeğişimdençıkartılanzorunluluksonucuinandırıcıdeğildir.Güya«doğal»veengellenemezgelişmediyeanlatılanmasaldeşifreedilmelivesosyalsorunolaraktartışılma-lıdır –nihâyetindendemografikdeğişimeyaratıcıbirşekildeya-nıtverebilmekvetehditmaskesinialaşağıedebilmekiçin.
5 Bkz.:Reiners,Hartmut:KrankundPleite?DasdeutscheGesundheitssystem,Frankfurta.M.2011;Nö-then,Manuela:HoheKostenimGesundheitswesen:EineFragedesAlters?,WirtschaftundStatistik,Sta-tistischesBundesamt,Juli2011,S. 665–675.
![Page 13: SAĞLIK, KAZANÇLI BIR METADIR! - rosalux.de · Bu broşür, sağlık alanında söz konusu olanın yüksek miktarda pa- ralar olduğunu ve bu paraların büyük bir bölümünün](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022020206/5dd0d879d6be591ccb62fbd9/html5/thumbnails/13.jpg)
11
4
«BEDAVACILIK» VEYA «FULLKASKO MANTALİTESİ»
masalıTıbbîhizmetlersigortalılarvehastalariçinücretsizdir.Ücretsizolanadeğerverilmez.Sonuç:Sigortalılar,bedavaolduğundan,hizmetlerimüsrifçekullanmaktadırlar.
Arka plan ve bilgiler:Buargümantasyonunarkaplanı,insanların(güya)bedavaala-bildiklerinidüşüncesizceharcadıklarıvarsayımındanhareketedenbirekonomiöğretikitabımodelidir(«ahlakitehlike»veya«rasyonalitetuzağı»).Örneğinbirabedavaysa,insaniçebilece-ğindenveyaaslındaistediğindendahafazlabirasiparişedermiş(ve/veyaiçermiş).Sankidişdoktorınaköktedavisiveyabirkalpuzmanınakalpsondakontrolüne,tümbunlarbedavaveyasağ-lıksigortasıprimlerinceödenmişolduğuiçin,öylesinekeyifiçingidiliyormuşgibi!
Doğru:Almansağlıksistemininbazıalanlarındainsanlaratıb-bîaçıdangerekliolmayanilaçlarınverilmesiveyatıbbîtedbirle-rinuygulanmasıylabirfazlalıkyaşanmaktadır.Bunubugünlerdeözelliklehastanelerdegörmekteyiz.Ancakbedavabiratezi,hastalarahangitıbbîtedaviuygulanaca-ğınagenelliklebirdoktorun,yanihizmetsunanın(vesonucun-dabundanparakazananın)kararverdiğinikaalealmamaktadır.Araştırmalar,6bufazlalığın,sisteminkoyduğuteşviklerdenkay-naklandığınıgöstermektedir.Eğerbirdoktorher«hareketi»veherhizmetiiçinparaalırsa(hizmetbaşıücretlendirme),yaniör-neğinbirmaaşlaçalışmayınca,(birküçükgirişimciveyahizmetbaşıücretsözleşmesiolanbirhastanedoktoruolarak)olanaklıolduğuncafazlahizmetekararvermevebunlarıfaturalandırmayatkınlığıodenlibüyükolmaktadır.
Demekkihizmetfazlalığısorunununnedenihastalarıntarafındadeğil,arzedicilerintarafındaaramakgerekiyor.Ancaksoruna
6 Örnekiçinbkz.:Reiners,Hartmut,a.g.e.
![Page 14: SAĞLIK, KAZANÇLI BIR METADIR! - rosalux.de · Bu broşür, sağlık alanında söz konusu olanın yüksek miktarda pa- ralar olduğunu ve bu paraların büyük bir bölümünün](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022020206/5dd0d879d6be591ccb62fbd9/html5/thumbnails/14.jpg)
12
hastalarıntarafındanyaklaşılmaktadır –hizmetlerinhizmetkata-loğundansilinmesive«dahafazlakendikendinesorumlulukla«,kibuşuanlamagelmektedir:Sigortalılaryadahastalartıbbihiz-metleriçinolanaklıolduğuncamasraflarınçoğunluğunukendiceplerindenkarşılamalarıveyaenazındaneködemeleryapma-ları,dahası:bireyselözeleksigortayapmalarıistenmektedir.
Hastalarayönelmekyerine,arzedenlerveücretlendirmesistemihedefekonulmalıdır –ancakbununsonucundadahizmetlerinhastalarınaleyhinerasyonelleştirilmesi,yanitıbbiolarakgereklihizmetlerinverilmemesiçıkmamalıdır.
Toplum,sağlıkpolitikalarıtasavvurlarınınötesinde,birçokyaşlıveyalnızinsanınsırf«birisiylekonuşabilmekamacıyla»evdok-torunagitmelerisorununuelealmalıdır.Buradasözkonusuolan,sağlıksisteminiyoketmekyerine,birlikteyaşamanınsos-yalsorunolarakgörülmesigerekenesaslısorularıdır.
![Page 15: SAĞLIK, KAZANÇLI BIR METADIR! - rosalux.de · Bu broşür, sağlık alanında söz konusu olanın yüksek miktarda pa- ralar olduğunu ve bu paraların büyük bir bölümünün](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022020206/5dd0d879d6be591ccb62fbd9/html5/thumbnails/15.jpg)
13
TEŞHİSLER
5
SAĞLIK SİSTEMİNDEKİ EŞİTSİZLİK
Teshis:İnsanlarınsağlıklıveyahastaolmaları,sadecefizikseldurumları-nadeğil,aynızamandaiçerisindeyaşadıklarısosyalkoşullaradabağlıdır.Yoksulolandahaçokhastaolmaktavedahakısayaşa-maktadır.
Genellikle önerilen terapi:Yardımolarakçoğunluklabireyseltavırdeğişikliğiyapılmasıönerilmektedir.Böylecetoplumsalzenginliğineşitsizdağılımıüzerine –yapılmasızorunluolan –tartışmanınüstüörtülmektevehastalıkrizikosu«özelleştiril-mektedir».
Arka plan ve Bilgiler:Dünyadakihertoplumdasosyaleşitsizlikvesağlıksıkıbirşekil-debirlerinebağlıdır –sağlıksisteminasılorganizeedilmişolur-saolsun.Almanyagibizenginbirtoplumdadasosyalvesağlıkdurumlarıarasındabirbağlantıbulunmaktadır:Düşükgelirli,azeğitimlivealtmeslekstatüsündeninsanlarsadecehastalıklarverahatsızlıklardandahaçokmustaripolmaklakalmamakta,aynızamandayaşambeklentileridahadüşükolmaktadır.
Demekkiyoksulluk,hastalıkrizikosunuönemliölçüdeyük-seltmektevetoplumiçerisindekisağlıkeşitsizliğininbüyükbirbölümünüaçıklamaktadır.Sağlıkeşitsizliğifarklıyükler,farklıiyileşmekaynaklarıvesağlıkhizmetlerindekifarklılıklarilebağ-lantılıgörülebilir.Tıbbîhizmetlerinulaşılabilirliğiveyakalitesigibifaktörlersağlıktakieşitsizliğinaçıklanmasındaikincilöne-mesahiptirler.Asılağırlıktoplumsalkatmanlaraözgüçalışma,yaşamaveçevrekoşullarıileburadançıkansağlıktehditleridir(Örneğinvardiyalıçalışmanın,özelliklegecevardiyasındaçalış-manınsağlığıtehditettiğikanıtlanmıştır).Sosyalvesağlıkdu-rumlarınınbirbirinietkilemeilişkisidiğeryöndedeetkidebu-lunmaktadır:Sağlıkdurumukötüolaninsanlarınyoksullaşmarizikosuartmaktadır.Hastalıklaröğrenimbaşarısızlıklarına,bir
![Page 16: SAĞLIK, KAZANÇLI BIR METADIR! - rosalux.de · Bu broşür, sağlık alanında söz konusu olanın yüksek miktarda pa- ralar olduğunu ve bu paraların büyük bir bölümünün](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022020206/5dd0d879d6be591ccb62fbd9/html5/thumbnails/16.jpg)
14
işyeribulmaveyaoradakalabilmesorunlarına,meslekîkariyerşansınınazalmasınanedenolmaktadır.Busadecebireyleriçingeçerlideğil:eşitlikgenelolaraktoplumlarıdadahasağlıklıhâlegetirir.Toplumdakieşitsizliğinbüyüklüğü,önemliölçüdesosyalvesağlıksorunlarınıbelirler.Yoksullarvezenginlerarasındakigelirfarklılığınınazolduğutoplumlardainsanlardahayüksekyaşambeklentisinesahiptirlervedahaazhastaolurlar.7 Demek kisağlıkpolitikasıangajmanışuhedeflereyönelmelidir:zengin-liğineşitorandadağılımıvedenkleştiricisosyalpolitika,iyiçalış-maveyaşamkoşullarıvesağlıklıbirçevre.Ancaksağlıkhizmet-lerindekisosyaleşitsizlik,sağlıkpolitikalarıylasadeceküçükbirorandaaşılabilir.
6
İKİ SINIF TIBBI
Teshis:Almanya’dasigortalılarikigrubaayrılırlar:Büyükçoğunlukya-salsağlıksigortasında(YSS)sigortalıyken,küçükbirazınlıközelsağlıksigortalarınca(ÖSS)sigortalanmıştır.Özelsigortalılardok-tordadahaçabukrandevualabilmektevebazıalanlardadahayüksekgiderenedenolmaktadırlar.
Uzun zamandır uygulanan terapi:Dünyaçapındaneredeysebenzersizolanözelveyasalsigortalıayrımınıkaldırmakvehal-kınbütününüdayanışmacıyasalsigortaiçerisinealmakyerine(bkz.:yurttaşsigortası),yasalsağlıksigortalarıdahaçoközelsi-gortalarabenzeştirilmeyeçalışılmaktadır.BöylelikleYSSsiste-miniyaşatandayanışmavedağılımdüşüncesininiçigiderekda-haçokoyulmaktadır.
Arka plan ve bilgiler:Almanya’dasağlıksistemlerineulaşımdakisistemseleşitsizlik,yüzde90yasalveyüzde10özelsigortalıayırımındadır.Özelsi-gortalılardoktordadahaazbeklemekgibibazıimtiyazlarasahip-tirler,amahizmetlerisunanlarıngelirleriniartırmayayarayan,an-
7 Bkz.:Wilkinson,Richard/Pickett,Kate:GleichheitistGlück.WarumgerechteGesellschaftenfürallebes-sersind,Frankfurta.M.2009.
![Page 17: SAĞLIK, KAZANÇLI BIR METADIR! - rosalux.de · Bu broşür, sağlık alanında söz konusu olanın yüksek miktarda pa- ralar olduğunu ve bu paraların büyük bir bölümünün](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022020206/5dd0d879d6be591ccb62fbd9/html5/thumbnails/17.jpg)
15
caktıbbengerekliolmayanhizmetlerveyaterapilerinverilmesirizikosuylakarşıkarşıyadırlar.
YSS(2012yılında145sağlıksigortasıkurumuvardı)bugünekadardayanışmailkesinedayanmaktadır:Herkesgelirlerineoranlaeşitprimödemekte,amaherkes –ödenmişolanprim-lerdenbağımsızolarak –OrtakFederalKomisyon(G-BA)tara-fındansiyasîkararlabelirlenenvetıbbengerekliolanhizmetlerialmaktadırlar.Hernekadargünümüzdebudayanışmayakıs-menkısıtlamalargetirilmişolsada,builkemutlakasavunulma-lıdır.Builke,kapitalistmantığıreddetmektedirvebirtoplumsalkazanımdır.
Builkedeyapılankısıtlamalarşunlardır:Primleriçinbütüngelir-lerdeğil,sadeceücretlervemaaşlartemelalınmaktadır,hemdebelirlibiryüksekliğekadar(2013yılındakiprimhesaplamasınırıaydabrüt3.937,50Euro’dur).Bu,üstgelirsahiplerininavantajlıolmalarıanlamınagelmektedir.
Gerçigerçekleştirilensonsağlıkreformlarıylabazısorunluhiz-metkısıtlamaları(özelliklegözlüklerdevedişprotezlerinde)ya-pılmıştır,ancakyasalsigortalılarbüyükölçüdetıbbengerekliolanbütünhizmetlerialabilmektedirler.Hastalara,YSS’nın«çokönemlihizmetleri»karşılamadıpropagandasınıyapanlar,yerle-şikdoktorlardır.Aslındabu«çokönemli»hizmetler,doktorlarınözelfaturaçıkarabilecekleribireyselsağlıktedbirleridir.Buted-birlerinçoğunluğununkanıtlanmışbirfaydasıdabulunmamak-tadır.Onedenledikkatliolmalısınız!Vemutlakawww.igel-moni-tor.deadresindekisayfadanbilgilenmeyeçalışın.
Yasalsağlıksigortalarışirketdeğildirlerveticarîfaaliyetlerdebulunamazlar.Dayanışmailkesiiçinbunusavunmaksondere-ceönemlidir,çünkühükümetlerbirkaçyıldanberiyasalsağ-lıksigortasıkurumlarınışirketleştirmeyeveözelsağlıksigortaşirketlerinebenzetmeyeuğraşmaktadırlar:ArtıkYSSkurumlarıarasındarekabetbaşlamıştır,bukurumlarakonkordatouygu-lanabilmektevesağlıkhizmetleriiçinkullanılmayanprimfaz-lasınınsigortalılarageriödenmesisağlanmıştır.ŞuandaFDP
![Page 18: SAĞLIK, KAZANÇLI BIR METADIR! - rosalux.de · Bu broşür, sağlık alanında söz konusu olanın yüksek miktarda pa- ralar olduğunu ve bu paraların büyük bir bölümünün](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022020206/5dd0d879d6be591ccb62fbd9/html5/thumbnails/18.jpg)
16
kartelhukukunukullanarakYSS’nıözelşirketleredahaçokben-zetmekiçinuğraşvermektedir.EğerFDPbunubaşarabilirse,ozamanYSStamamenşirketleşmişolacaktır.Budadayanışmailkesininsonudemektir.
Özelsağlıksigortaları(yaklaşık45şirket)YSS’danfarklıçalış-maktadırlar.Halkınsadeceyüzdeonuiçinözeltamsigortaol-ması,başkaülkelerdebulunmayanbirAlmanyaözelliğidir.Serbestçalışanlar,memurlarveyabelirlibirgelirsınırınıaşankişiler(aydabrüt4.350,00Euro)sigortalıolmayükümlülüğüal-tındadırlar.ÖSSsigortaprimlerinisigortalınınbireyselhastalıkgeçmişinegörehesaplamaktadır,yanidahafazlakârsağlaya-bileceğikişilerisigortalamaktadır.Özelsigortalılardoktorveyahastanedenaldıklarıfaturayıöncekendileriödemekte,dahasonradabununsigortadaniadesiniistemektedirler(masrafgeriödemeilkesi).Özelsigortalar,dağılımilkesideğil,sermayefonuüzerindenişlemektedirler,yanisigortalılarınödedikleriprimle-risermayepiyasasınakârsağlamaumuduylayatırmaktadırlar(Kriznedeniyleözelsigortalarsonyıllardadevasamiktardaparakaybettiler).
7
KÂĞIDI YOK, SİGORTASI YOK, SAĞLIK HİZMETLERİNE ULAŞIMI YOK
Teshis:Almanya’dabirçokinsanillegalkoşullaraltındayaşamayazor-lanmaktadır.Bukişiler,resmîevraklarıolmadığından –vekendi-lerideödeyemediklerinden –sağlıkhizmetlerineulaşamamak-tadırlar.
Terapi:Busoruniçinsağlıkpolitikasıçözümüretemez,çünkübusorununçözümüancakiçpolitikadaolanaklıdır.Hükümet-lersınırlarıkapatarakveAByönetmelikleriyardımıylamülteciler-denkurtulmayaçalışmaktadırlar.Amaaynızamandayoksullarınyoksullarınayardımedengönüllütıpbürolarına,tıpnetworkle-rineveMalteserGöçmenHizmetlerinemüsamahagöstermek-tedirler.
![Page 19: SAĞLIK, KAZANÇLI BIR METADIR! - rosalux.de · Bu broşür, sağlık alanında söz konusu olanın yüksek miktarda pa- ralar olduğunu ve bu paraların büyük bir bölümünün](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022020206/5dd0d879d6be591ccb62fbd9/html5/thumbnails/19.jpg)
17
Arka plan ve bilgiler:Günümüzdesigortalıolmayükümlülüğüuygulamayasokul-muşolsada,Almanya’dahâlâsağlıksigortasıolmayanvesağlıksistemineulaşamayaninsanlarvar.Tahminleregöre1.000Al-mandanikisi(yaklaşık160.000insan)sigortasız;bunlarasayıları300.000ile1milyonarasındageçerliikâmetizninesahipolma-yanmültecilerdeeklenmelidir.Buinsanlarınsağlıkhizmetleri-neulaşımısonderecekısıtlıdır,çünkükamuçalışanlarıillega-lizeedilmişolankişileriyabancılarpolisinebildirmekzorundaolduklarından,İkâmetİzniYasası’nın87.2maddesiilebuin-sanlarınsağlıkhizmetlerindenfaydalanmahakkıkısıtlanmıştır,kiyakalandıklarındayurtdışıedilmetehlikesiylekarşıkarşıyadır-lar –2009Eylül’ündeyürürlüğesokulanGenelİdarîYönetme-lik«sırlarınkorunmasüresininuzatılmasını»öngördüğünden,biristisnadır.Bu,şuanlamagelmektedir:eğerillegalizeedilmişolankişileracildurumnedeniylehastaneyegetirilirlerse,oza-mankişihakkındabilgilerinsaklanmasıyükümlülüğüidarîme-murlariçindegeçerliolur;budurumdafaturayı –enazındanteoride –sosyaldaireöder.Pratikteisebugenellikleböyleolma-maktadır.Sadeceözelsigortalıolanveyadoğrudannakitöde-meyapankişilerbudurumdankendilerinikurtarabilmektedirler.Ağırhastalıklardurumundaikâmetemüsamahaedilmesidilek-çesiverilebilmektedir.
İllegalizeedilenleresağlıkhizmetlerindenfaydalanmaolanağınıtanıyacakbiranonimsigortakâğıdınınverilmesi,geçicibirçö-zümolabilir.
![Page 20: SAĞLIK, KAZANÇLI BIR METADIR! - rosalux.de · Bu broşür, sağlık alanında söz konusu olanın yüksek miktarda pa- ralar olduğunu ve bu paraların büyük bir bölümünün](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022020206/5dd0d879d6be591ccb62fbd9/html5/thumbnails/20.jpg)
18
8
BOŞ KASALAR
Teshis:Sağlıksistemininfinansmanıgiderekzorlaşmakta,sağlıksigor-talarınınbütçeleriazalmaktadır.Bununnedeniolarakbiryandan«masrafpatlaması»(bkz. 1.masal)anılmakta,diğeryandandaücretyangiderlerininartmamasıiçinsağlıksigortalarınıngelirle-riniartıramadıklarıilerisürülmektedir(bkz.2.masal).
Terapi:Sağlıksistemininfinansmanıdeğiştirilmekistenmekte(emekgiderlerindençıkartılmayaçalışılmakta),YSShizmetlerikısıtlanmaya(sigortalılarınbuhizmetlerikendilerininödemesi)veyapersonelsayısıazaltılmayaçalışılmaktadır –halbukisiste-matikmüsriflikvegereksiztedbirlerlemücadeleetmekgerekir-ken.
Arka plan ve bilgiler:Sağlıksistemisosyalsigortalarprimleri,ÖSSprimleri,vergilervehanebaşıgiderlerüzerindenfinanseedilmektedir.Sosyalsi-gortaprimlerisadeceücretlervemaaşlardan –odaprimhesap-lamasınırınakadar –alınmaktadır.Primhesaplamasınırınınüs-tündegeliriolanlar,sadecebusınırakadarhesaplananprimleriödemektedirler.Sonyıllardasağlıkgiderlerigiderekdahaçokişçilerinvehalkınsırtınayüklenmektedir.Ancak«masrafpatlaması»(bkz.1.ma-sal)sözkonusudeğildir.
2011yılındasağlıkiçinyapılanharcamalaryaklaşık290mil-yarEurodüzeyindeydi(bumeblağ –yurtiçiGSMH’nınyüz-de11,6’sınaeşittir);giderlerinenbüyükbölümünü179milyarEuroile(yurtiçiGSMH’nınyüzdeyedisi)YSSkarşıladı.Gider-ler1990’danberibuseviyededirvekişibaşınayılda3.500,00Euro’yaeşittir.Almanya –yurtiçiGSMH’naoranla –dünyanındördüncüpahalısağlıksisteminesahiptir.Toplamgiderlerinyüz-de49’uayaktatedavisektöründe,yüzde36’sıdayataktatedavisektöründeharcanmıştır.YSSgiderlerininyüzde35’iyataktate-davisektörüne,yüzde18’iayaktatedavisektörüçerçevesindekiilaçgiderlerineveyüzde16’sıdadoktortedavilerineharcanmak-tadır.
![Page 21: SAĞLIK, KAZANÇLI BIR METADIR! - rosalux.de · Bu broşür, sağlık alanında söz konusu olanın yüksek miktarda pa- ralar olduğunu ve bu paraların büyük bir bölümünün](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022020206/5dd0d879d6be591ccb62fbd9/html5/thumbnails/21.jpg)
19
Sağlıksistemininfinansmanı,primhesaplamasınırıolmaksı-zın –veyabusınıryükseltilerek –bütüngelirtürleriüzerinekuru-lursa,dahasağlamolabilir.Bu,dayanışmanıngenişletilmesian-lamınagelirvegiderlerinyükününbütünomuzlaradağılmasınısağlar.Bunadayurttaşsigortasıdenir(alternatiflerebkz.).
BunakarşınBirlikPartileriCDU/CSUileFDPkafaparasımodeli-niuygulamayasokmakistemektedirler.Buadımsağlıksigortasıprimleriningeliryüzdesihesabıyladeğil,«kişibaşına»eşityük-seklikteödenmesianlamınagelmektedir –ALDI’deçalışanka-siyerdenbankamüdürünekadar.CDU/CSUveFDPkoalisyonuşimdiden,hersağlıksigortasınıngelirlerigiderlerinikarşılama-masıdurumundasigortalılardanekprimistemehakkınıuygu-lamayasoktu.ŞuandaSağlıkFonu’ndamilyarlarcaEurobütçefazlasıolmasınedeniyleyasalsağlıksigortalarındanhiçbirisisi-gortalılarındanekprimödenmesinitalepetmedi.
Sigortalılarvehastalarödedikleriprimlerveolasıekprimlerinyanısırailaçlar,hastanetedavisi,fizyoterapiveyardımcıaraçlariçineködemeyapmakzorundadırlar.Budurum,YSS’ndabugü-nekadargeçerliolanhizmetilkesineaykırıdır:builke,doktorve-yahizmetsunucuilehastaarasındaherhangibirparailişkisininolmamasınıöngörmekteydi.Kamu,yasalolarakhastaneplanın-dayazılıolanhastaneyatırımgiderleriniüstlenmekleyükümlükılınmıştır.Ancakdevletbirkaçyıldanberibuyükümlülüğünüyerinegetirmediğinden,hastanelerde50milyarEuro’yuaşanbiryatırımaçığıortayaçıkmıştır.
![Page 22: SAĞLIK, KAZANÇLI BIR METADIR! - rosalux.de · Bu broşür, sağlık alanında söz konusu olanın yüksek miktarda pa- ralar olduğunu ve bu paraların büyük bir bölümünün](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022020206/5dd0d879d6be591ccb62fbd9/html5/thumbnails/22.jpg)
20
9
DOKTOR AÇIĞI VE DOKTOR FAZLASI
Teshis:Doktorlarınsayısıheryılartmaktadır.Ancakaynıandabirçokyerdedoktorveayaktatedaviaçığıortayaçıkmaktadır.
Genellikle önerilen terapi:«Doktoraçığına»doktorlaradahafazlaparakazandırantedbirlerlekarşılıkverilmektedir.Piyasalaş-tırılmışyapılanmalaraisedokunulmamaktadır.
Arka plan ve bilgiler:Almanya’dakiayaktatedavisektörünü,yanihastanedışında-kitıphizmetlerinibazıözelliklerkarakterizeetmektedir:Birke-reayaktatedavihastanelerdentamamenbağımsızdır,yanihas-tanelerayaktatedavitedbirlerinekatılmamaktadır.DiğertaraftaAvrupa’nınbirçokülkesindesadecehastanelerdebulunanuz-mandoktorlar,özelmuayenehanelerindehizmetvermektedir-ler.Kadındoktorları,radyologlar,gözdoktorlarıvs.,bu«uzmandoktorlarikiliği»hizmetlerdekayıplaraveyüksekgiderlerene-denolmaktadır –kibugereklibirşeydeğildir.FederalSigortaDoktorlarıBirliği2010yılısonundatoplam155.000doktorvepsikoterapistinikayıtaltınaalmıştı(bunlarınarasındayakındaemekliolacak60yaşüstüdoktorlarınsayısıhayliyüksek).Sa-dece1990ve2009yıllarıarasındakizamandilimindeyerleşikdoktorlarınsayısında47.000doktor,yaniyüzde51,3’lükartışkaydedildi –nüfusartışındadurgunlukolmasınarağmen.Ancakdoktorsayısınınartmasınarağmendoktorlarınkentvetaşrailezenginveyoksulmahallelerarasındakiorantısızdağılımıgözeçarpmaktadır.Ayrıcauzmandoktorlarınsayısı,evdoktorlarınınsayısındanfazladır.
Almanya’dakiayaktatedaviveyapsikoterapihizmetlerigenellik-le(tekbaşınaçalışanveyabaşkadoktorlarlaortakolan)serbestmesleksahibiyerleşikdoktorlarcaverilmektedir.2004yılındayürürlüğesokulanTıbbîHizmetMerkezleri(MVZ)uygulamasıiledoktorlarınbumerkezlerdemaaşlıçalışmalarıolanaklıhâlegetirilmiştir.Buönemlibirkonudur,çünküdoktorlarayapılanödemelerinbiçimifarklılıklaryaratmaktadır.Doktorlarıntektekhizmetlerinfaturalandırılmasıüzerindenparakazanıyorolmaları,
![Page 23: SAĞLIK, KAZANÇLI BIR METADIR! - rosalux.de · Bu broşür, sağlık alanında söz konusu olanın yüksek miktarda pa- ralar olduğunu ve bu paraların büyük bir bölümünün](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022020206/5dd0d879d6be591ccb62fbd9/html5/thumbnails/23.jpg)
21
tıbbengerekliolmayanhizmetlerindeuygulanmasıyatkınlığınıartırmaktadır.Şimdiyekadardoktorlarınçoğunluğutamolarakbunuyapmaktadır.1990’lıyıllardaolasıfazlalıklarıengelleyebil-mekiçinbütçevegötürüödemeuygulamalarıyürürlüğesokul-muştu.
2011yılındasadeceYSSsigortalarabağlıolarakçalışandoktor-lara33,1milyarEuroödedi.FederalSigortaDoktorlarıBirliği’ninhesabınagöre,bumeblağdoktorbaşınaortalama280.000,00Eurociroanlamınagelmektedir;bumeblağdanişletmegider-leriçıkartılınca,özeldoktorlukfaaliyetlerindenyıldaortalama140.000,00Euro’lukbirgelireulaşılabilmektedir –ancakbuge-lirfarklıuzmanlıkalanlarıarasındaeşitsizdağılmaktadır.BununyanısıraheryılBireyselSağlıkHizmetleri(IGeL)için1,5milyarEurovedurumagöre(örneğinilaçsanayiinin)uygulamagöz-lemleriiçinbaşkaparalardaharcanmaktadır.Doktorlarıngelir-lerimizdüşükbiçimindekişikâyetleri –sosyalsigortalılarınorta-lamagelirleriilekarşılaştırıldığında –hayliyersizgörünmektedir.
Muayenehanelerdeekonomikvepiyasacıdüşüncelerinteş-vikedilmesi,bilhassaneoliberalhükümdarlıkdönemlerin-deegemenpolitikanınisteğidoğrultusundadır.Para,giderekdoktor-hastailişkisininmerkezîunsuruhâlinegetirilmektedir –gerek«doktor»hizmetlerininpiyasalaştırılması,gereksede –yü-rürlüktenkaldırılmışolan –muayenehaneücretleriüzerinden.Doktor-hastailişkisininmerkezîunsuruolmasıgerekenhastaçı-karlarıyerinegiderekdoktorlarınekonomik-kişiselçıkarlarıyer-leşmektedir.Bugelişmetedaviişlemleriniolumsuzetkilemek-tedir;şöyleki,yahastagereksizkontrollerdengeçirilmektedir,yadadoktorrandevularıverildiğindeözelsigortalılaraönceliktanınmaktadır,kibutıbbîgereksinimönceliğiilkesineaykırıdır.
![Page 24: SAĞLIK, KAZANÇLI BIR METADIR! - rosalux.de · Bu broşür, sağlık alanında söz konusu olanın yüksek miktarda pa- ralar olduğunu ve bu paraların büyük bir bölümünün](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022020206/5dd0d879d6be591ccb62fbd9/html5/thumbnails/24.jpg)
22
10
PAHALI HASTANELER
Teshis:Kamusalvaroluşgüvencesininparçasıolanhastanelerinetkinli-ğiazalmaktavegiderekdahapahalıyamalolmaktadırlar.
Terapi:Hastanelerişlemlerinpiyasalaştırılmasıveözelleştirme-lerilefabrikalaradönüştürülmektedirler.
Arka plan ve bilgiler:Almanya’dabulunanyaklaşık2.000hastaneözel,kamusalveyakamuyararlıyönetimaltındadır.Almanya’dason20yıldager-çekleştirilenbüyükçaptaözelleştirmelersonucunda,hasta-nelerinyüzde30’undanfazlasıözelmülkiyetegeçmiştir.Yataksayısındakidurumisefarklıdır:yaklaşık500.000yatağınyarısıkamuyaaithastanelerdebulunmaktadır,çünkübunlargenellikleözelmülkiyetaltındaolankliniklerdendahabüyüktürler.Ancakhastanelerdenfarklıolarakbakımverehabilitasyonkurumların-dakiyataklarınüçteikisinesahipolanözelsektör,enbüyükhiz-metsunucudurumundadır.
GünümüzdeAlmanya’dakihastanelerbirbirleriylerekabetiçe-risindedirler.Burekabethastanehizmetlerininfinansmanının,bitirilmiştedavilereuygulananmünferitgötürüödemelerveyaDiagnosisRelatedGroups(DRG)ilesağlanmasıylagerçekleş-tirilmektedir.Buşuanlamagelmektedir:Hermünferittedavi,tıbbîtedbirlerinveteşhislerindetaylıbirşekildebelgelenmesitemelindeyapılanmasraflarbelirlibirDRGhesabınauyarlana-rakgötürüusulüücretlendirilmektedir.HerDRGhesaplanması,belirlibirhastanedekalmagününeeşittir:Hastagereklioldu-ğundandahaazgünhastanedekalırsa,buhastaneiçinkâran-lamınagelmektedir.Hastadahafazlagünkalırsa,hastanezararetmektedir.Bunedenlehastanelerhastalarınyataktakaldıklarısüreyiolanaklıolduğuncakısaltmayaçalışmaktadırlar.Vebunubaşardılarda:1990’lıyıllarınbaşındahastanedekalmasüresior-talamaolarak14güniken,bugünbuortalamayedigündenazadüşmüştür.Tektekhertıbbîprosedürveteşhisiçinyapılanmad-dîmasraflarınortalamasısürekliolarakhesaplanmaktadır.Ras-yonelleşmetedbirlerinivetasarruflarıherdefasındaDRG’lerde
![Page 25: SAĞLIK, KAZANÇLI BIR METADIR! - rosalux.de · Bu broşür, sağlık alanında söz konusu olanın yüksek miktarda pa- ralar olduğunu ve bu paraların büyük bir bölümünün](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022020206/5dd0d879d6be591ccb62fbd9/html5/thumbnails/25.jpg)
23
azaltmalartakipetmekte,böylecehastanelerherDRGiçindahaazparaalabilmektedirler.Buşekildegiderleringiderekdahaaşa-ğılaraçekilmesiamaçlanmaktadır.
Hastanealanındakimalîgelişmebilinçliolaraktıbbîhizmetge-reksiniminingelişiminebağlantılıhâlegetirilmemektedir.Hiz-metgereksinimlerihastalıkların,yaşlanmanınveterapilerinfark-lılaşmasısonucundadeğişmektedir.Bunakarşınhastanelerinmalîbütçeleritemelücretmeblağınıngelişiminebağlanmıştır.Bumeblağiseyıllardanberihastanelerinreelmasrafgiderlerininçokdahagerisindekalmaktadır.Hastanelerde –işletmeanla-yışıçerçevesinde –özelliklebakımveservisalanındakiperso-nelsayısındaazaltmalaryaparakmasrafkısıtlamasınagitmektevemünferittedavisayılarınınartırılmasınayoğunlaşmaktadırlar,çünkühermünferittedaviiçindahafazlaparaalabilmektedir-ler.Ancakburekabetteiktisadîaçıdanbaşarılıolanhastanelerinhastalaraeniyikalitedehizmetverebildiklerişimdiyekadarka-nıtlanmamıştırvemuhtemeleniyikalitedehizmetiverememek-tedirler.
Bununlabirlikteeyaletler1990’lıyıllarınbaşındanberi,«ka-mubütçelerininazaldığı»gerekçesiylehastaneyatırımlarınınçiftefinansmansistemiçerçevesindekiyükümlülüklerindenadımadımuzaklaşmaktadırlar.Yatırımaçığışimdiden50milyarEuro’yayükselmiştir.Bunedenlehastaneler,işletmegiderleri-nin,özelliklepersonelmasraflarınıkarşılamalarıiçinaldıklarıpa-ralarıtadilatişlemlerineveyatırımlarayöneltmektedirler.Sonu-cundabuparalarbakımpersonelinindahaiyiücretlendirilmesiveyaistihdamınartırılmasıiçinkullanılamamaktadır!Tamdabunoktadaözelhastanetekellerininpiyasacıişletmemodeliöneçıkmaktadır.Tekellerözelleştirilmişhastanelereöncebüyükya-tırımlaryapmaktadırlar,amasonrasındahastanelermüthişbirmasrafkısıtlamasıanlamınagelen«yenidenyapılandırma»ilehemkredigiderlerini,hemdekârdağıtımınıkarşılamakzorundakalmaktadırlar.ÖrneğinRhönklinikumAG2012yılında93mil-yonEurove2011’de156milyonEurokâryapabildi.
2004yılındaDRGuygulamasınınyürürlüğesokulmasındanson-raözelleştirilmişkliniklerdekirasyonelleştirmepotansiyelleribirkaçyıliçerisindetükenmişti.Bununüzerinebuklinikler –tamda«piyasaşartlarınauygunolarak» –münferittedavisayılarınıart-
![Page 26: SAĞLIK, KAZANÇLI BIR METADIR! - rosalux.de · Bu broşür, sağlık alanında söz konusu olanın yüksek miktarda pa- ralar olduğunu ve bu paraların büyük bir bölümünün](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022020206/5dd0d879d6be591ccb62fbd9/html5/thumbnails/26.jpg)
24
tırdılar,kibuartıştıbbîgereksinimlerüzerindenaçıklanamaya-cakderecededir.Artışlarnihâyetindebasınveyayınorganlarıze-rindenyürütülenkamusaltartışmalarındakonusuoldu.Artışlarıözellikleeklem,omurilikvesafrakesesiameliyatlarıilekardiyo-lojikmüdahalelerdeolmasıdikkatçekici:FederalİstatistikDaire-si’ninverilerinegöre2005ile2009yıllarıarasındaartroskopivedizprotezlerilerindeyüzde20artışsağlanmışveomurilikame-liyatlarında2010yılında2005’erağmenikiyekatlananbirartışgerçekleştirilmiş.Birkarşılaştırmayaparsak:Almanya’da,İsviç-re’yenazarandizvekalçaameliyatlarıikikatfazlayapılmaktavehastalarneredeysedörtkatfazlaolarakkardiyakkateterizasyonuygulanmaktadır.
Ancakaynızamandatedaviaçıklarıdasözkonusudur:BakımyoğunluğuDRGsistematiğiiçerisindeuygunbirbiçimdeelealınmadığından,bakımamuhtaç,kronikveyakomplikehasta-lıklaramaruzkalanhastalarauygulanantedavilerhastaneleriçinzararanlamınagelmektedir.Bunedenleböylesi«üretkenolma-yan»vezarargetirenhastalarhastanelerdetutulmakistenme-mekte,olanaklıolanenazmasraflatekrarhastanedençıkartıl-maktadırlar.
Bakımpersonelininsayısınınazlığıda(1996ile2008yıllarıara-sındatoplam50.000hastanebakımpersoneliiştençıkartıldı)tedaviaçığıolarakgörülmelidir.Hastaneçalışanlarıiçinortayaşöylebirdurumçıkmaktadır:birhastanın«kârlılığı»,ohastayanasılmuamelegösterileceğinibelirlemektedir,yanitemelted-birlerinötesindekalitelibakımvetedavialıpalamayacaklarını,hattaözelsigortalılardaolduğugibitıbbîolarakgereksizişlem-lerinuygulanıpuygulanmayacağınıbelirlemektedir.Hastalarakarşıgösterilenbupiyasaanlayışı,günümüzdehastanelerdekisüreçlerigiderekdahagüçlüolarakbelirlerhâlegelmiştir.DRGücretlendirmesistemindeki«prosedürlerin»süreklideğerlendi-rilmesive«hizmetleriartırabilen»başhekimlereverilenbonussistemleri,olasıalternatiflerigözönündetutmayan,hastaiçinrizikoluişlemanlamınagelenve –ülkeekonomisiçerçevesin-dede –sonderecepahalıolantıbbîtedbirlerinuygulamayaso-kulmasıtandansınıartırmaktadır,kibunlarsağlıkçalışanlarınınmakulveuyguntıbbîtedavileruygulamalarınıgiderekzorlaştır-maktadırlar.
![Page 27: SAĞLIK, KAZANÇLI BIR METADIR! - rosalux.de · Bu broşür, sağlık alanında söz konusu olanın yüksek miktarda pa- ralar olduğunu ve bu paraların büyük bir bölümünün](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022020206/5dd0d879d6be591ccb62fbd9/html5/thumbnails/27.jpg)
25
11
İLAÇ SANAYİİNİN SELF SERVİS DÜKKÂNI
Teshis:İlaçsanayii,Almansağlıksistemindenbolcakârsağlamaktadır.Buradasözkonusuolanlarbüyükgücesahipolan –aynızaman-dabüyükkârlaryapantekellerdir.BunarağmenbutekellerkâryapmaolanaklarınınazalmışolmasındanveAlmanya’nınmevkiiolarakçekiciliğinikaybettiğindenşikâyetetmektedirler.
Terapi:Şimdiyekadarsağlıksistemindeuygulamayasokulanhiçbir«reform»ilaçsanayiiningücünedokunamadı –görüldü-ğükadarıylahangipartidenolursaolsun,siyasetçilerarasındayaptıklarılobiçalışmalarısonderecebaşarılı.İlaçsanayiidahafazlakâryapmakiçinMe-too-preparatlarlapatentkorumasınıbaypasetmekteveyayenihastalıklar«icat»etmektedir.
Arka plan ve bilgiler:Hastalıklar,sanayileşmişkapitalisttoplumlardagiderekdahaçokilaçlarlatedaviedilmektedir.Bunedenledesonyıllardailaçlariçinyapılanmasraflaraşırıderecedeartmıştır.2010yı-lındaYSS’nınayaktatedavisektöründeilaçlariçinyaptığıhar-camalarilkkez30milyarEurosınırınıaştı.Bumeblağbütünhizmetgiderlerininyüzde18,2’sineeşittirveyerleşikdoktorlarayapılanödemelerdenyüksektir.Hastanelerinveözelsigortalıla-rınilaçgereksinimiilereçetesizverilenilaçlardahil,2011yılın-dakitoplamilaçgiderleri39,4milyarEuro’yaulaştı.Dünyailaçpiyasasınınhacmi2012yılıiçin750milyarEuroolaraktahminediliyordu.ŞuandaAlmanya’datoplam59.000ilaçpiyasayasürülmüşdurumda;positiflisteadıverilenlisteleritutanAvus-turyagibiülkelerdeisesadece10.000ilaçpiyasayasürülmüş-tür.
Patentliorijinalpreparatlarilegenelpreparatlararasındafarkko-nulmuştur.Yeniizinverilenilaçlarüzerindekipatentlerüreticileri-neyıllarboyuekstrakâryapmafırsatınıtanımaktadırkialternatifyokluğundabukârlarhayliyükseksayılır.Patentkorumasüresibittiktensonraaynıilaçlarbaşkaüreticilertarafından(Generikaadıaltında)dahaucuzaüretilebilirler.Patentkorumasüresige-nellikleufakdeğişiklikleryapılarakuzatılmaktadır.Budeğişiklik-
![Page 28: SAĞLIK, KAZANÇLI BIR METADIR! - rosalux.de · Bu broşür, sağlık alanında söz konusu olanın yüksek miktarda pa- ralar olduğunu ve bu paraların büyük bir bölümünün](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022020206/5dd0d879d6be591ccb62fbd9/html5/thumbnails/28.jpg)
26
8 Bkz.A.T.I.Arzneimittelinformation(Derl.):arznei-telegramm2/2008,S. 23.
lerinhastalariçinherhangibirgetirisiolmamaktadır(böyleside-ğişikliklereMe-too-preparatlarıdenilmektedir).
Kârmarjınısürekliyüksekseviyedetutmabaskısıaltındaolanilaçsanayii,yeterincepatentkorumalıilaçüretememesorunuy-lakarşıkarşıyadır.Gerçekyenilikbulmakneredeyseolanaksızhâlegelmiştir.İlaçüreticileri,ilaçlarınpahalıolanfiyatlarınıge-rekçelendirmekiçinaraştırmavegeliştirmemasraflarınınçokyüksekolduğunuiddiaetmektedirler.Bugiderlergüyayüzler-cemilyonEurotutuyormuş.AncakABD’ndekibağımsızsağlıkekonomistlerigiderlerinçokdahadüşükolduğunutespitettilervereklamgiderlerininaraştırmavegeliştirmegiderlerininikikatıolduğunadikkatçekmekteler.8
Hangiilacınüretilip,piyasayasürüleceğine,halkınihtiyaçlarıde-ğil,hangiilacın(enyüksek)kârıgetireceğibelirlemektedir.AğıtveyakronikhastalıklarıntedavisiiçingiderekBiologikaüretimi(bakteriler,insanveyafarehücreleriveyaürünlerindenüretilenilaçlar)olağankonseptlerinyerinekonulmaktadır.Böylelikleaşırıyüksekkârlarsağlanabilmektedir.
İlaçtekellerisistemeiçkinbüyümezorunluluğunedeniylehas-talıktanımlarınıgenişletmekteveyenihastalıklaricatetmekte-dirler(«Diseasemongering»):Yüksektansiyonveyakanlipitlerigibihastalıkrizikolarıhastalıkolarakgörülmekte,yaşlanmagibifizyolojikdurumlarhastalıkolaraktanımlanmakta,çekingenliksosyalfobihâlinegetirilmekte,kellikhormoneksikliğiolarakilânedilmektedir.Bugirişiminhedefi,paraödeyebilecekhasta(!)sa-yısınıartırmakveilaçpiyasasınıgenişletmekveyayenidendü-zenlemektir –hemdesanayiinin,biliminsanlarının,doktorların,hastagruplarınınvemedyanınyardımıyla.Örneğin«Helios»kli-nikleriilaçvetıptekniğiüreticisiFreseniusşirketineaittir;öndegelenpsikotropüreticisiJanssen-CilagilaçtekelininiseAşağıSaksonya’da«entegrehizmetler»sözleşmesiilepsikolojihasta-larınıntedavisinedoğrudankatılımısağlanmıştır.
![Page 29: SAĞLIK, KAZANÇLI BIR METADIR! - rosalux.de · Bu broşür, sağlık alanında söz konusu olanın yüksek miktarda pa- ralar olduğunu ve bu paraların büyük bir bölümünün](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022020206/5dd0d879d6be591ccb62fbd9/html5/thumbnails/29.jpg)
27
![Page 30: SAĞLIK, KAZANÇLI BIR METADIR! - rosalux.de · Bu broşür, sağlık alanında söz konusu olanın yüksek miktarda pa- ralar olduğunu ve bu paraların büyük bir bölümünün](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022020206/5dd0d879d6be591ccb62fbd9/html5/thumbnails/30.jpg)
28
ALTERNATİFLER
12
YURTTAŞ SİGORTASI – DAYANIŞMANIN GENİŞLETİLMESİ
Genelekprimlerveyafinansmanınıkafaparasıveyahutserma-yefonubiçimindetamamıyladeğiştirerek –YSS’nındayanışmailkesininiçinioymakyerine,YurttaşSigortasıbiçimindedayanış-manıngenişletilmesienazındansağlıksistemininmalîsorunla-rınınçözümünüsağlayabilir.Ancakbuöneriyiiyiceincelemekgerekiyor.DayanışmacıYurttaşSigortasıherkesinüyeolmasıdurumundaişlerlikkazanabilir;budurumdaözelsağlıksigortasıuygulama-sıyürürlüktenkaldırılmalıdır,yadaenfazlaeksigortahizmetleriiçinolanaklıkılınmalıdır.BöyleceAvrupa’dabenzersizolanyasalveözelsağlıksigortasıuygulamasınihâyetsonlandırılmışola-caktır.YurttaşSigortasınınfinansmanınabütüngelirtürlerite-melalınmalıdır:Yaniinsanlarmaaşlardan,özelödemelerden,ki-ravesermayekârlarındaneldeettiklerigelirlerineoranlaYurttaşSigortasınaprimödemelidirler.Primhesaplamasınırıyükseltil-meli,uzunvadedeuygulamadankaldırılmalıdır.Adaletsizlikle-riengellemekiçinkısmimuafiyetleruygulanmalıdır.Pariteye-nidensağlanmalıdır:Şirketler,çalışanlarınınücretlervemaaşlarüzerindenhesaplananprimlerininyarısınıödemelidirler.Eköde-melerveözelprimlerkaldırılmalıdır.YurttaşSigortasıprensibi,gelecektekiistikrarlıfinansmanınısağlamakaçısındanbakımsigortasıiçindeuygundur.Böylecebugünküyüzde15,5’likYSSprimoranıyüzde10,5’eindirilebilir.Böyleliklemaaşlarveücretlerileemeklilikaylığıüzerindenprim-lerihesaplanansigortalılaryüzde8,2yerinesadeceyüzde5,2oranındaprimödeyebilirler.Bakımsigortasındakiprimoranı,hizmetkalitesininartırılmasınarağmen,buşekildesürekliolarakyüzde2düzeyindetutulabilir.9
9 YurttaşSigortasıileilgilibütünhesapörnekleri,DIELINKEpartisinin2011yılındayaptırdığıbiraraştır-manınsonuçlarındanalınmıştır.YEŞİLLERveSPD’deaynısonuçlaravarmışlardır.Bkz.:GesundheitundPflegegerechtfinanzieren.StudiezursolidarischenBürgerinnen-undBürgerversicherungderFraktionDIELINKEimBundestag,26.8.2011.
![Page 31: SAĞLIK, KAZANÇLI BIR METADIR! - rosalux.de · Bu broşür, sağlık alanında söz konusu olanın yüksek miktarda pa- ralar olduğunu ve bu paraların büyük bir bölümünün](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022020206/5dd0d879d6be591ccb62fbd9/html5/thumbnails/31.jpg)
29
Buarada:FDPveCDU/CSU’lusiyasetçilerinçoğununsosyalistuygulamadiyeeleştirdikleri,AvusturyagibiAvrupaBirliği’nin«olağan»kapitalistülkelerindeuzunzamandanberiyürürlükte-dir.Avusturya’daherkesiçinyasaldayanışmacısağlıksigortasıyıllardanberiyürürlüktedir.
13
ÖZEL MUAYENEHANELER YERİNE, TİCARÎ OLMAYAN SOSYAL TIP MERKEZLERİ
Ayaktatedavihizmetleriniküçüközelteşebbüsolanözelmua-yenehanelerebırakmakyerine,buhizmetlerTıpHizmetleriMer-kezlerinde(MVZ)istihdamedilecekprofesyonelçalışanlarının(doktorlar,terapistler,bakımelemanlarıvs.)görevihâlinegetirile-bilir.Bumerkezlervepoliklinikleraynızamanda –ticarîolmayan –hastanelerebağlanabilirveyabunlarlaortakçalışabilirler.Buradayüksekkalifiyeliveiyieğitilmiş,psikososyaleğitimdengeçmişvebilimselaraştırmalaradayananbirtıpanlayışınasahipdoktor-larözelbirroloynamaktadırlar;budoktorlarıngörevi,hizmetle-rininmerkezinesosyalmuhitivedoğalçevresiyleinsanıkoyarakkoordineedici,sürekliveyüksekkaliteliçalışmalargerçekleştir-mekolmalıdır.İlaçtekellerinintemsilcilerininmuayenehanelerdevehastanelerdeeğitimçalışmasıyapmalarıyasaklanmalı,bununyerineyenigeliştirilmişilaçlarüzerinebilgiverenvegelişmeeği-timlerisunanbağımsızkurumlardanfaydalanılmalıdır.Busosyaltıpmerkezleriönleyicitedbirleralanındadaangajmangöstermeliveyerelyapılarlasıkıişbirliğinegirerek,hastalıklarınengellenmesiiçinçalışmalaryürütmelidirler.Bakımhizmetleriçalışanları,hizmetsunucularilesosyalhizmetçalışanlarıveözörgütlerin(kamuyararlı)üyeleribuişbirliğiiçerisinealınmalıdır-lar.Hastalıkönleyicialanlarda,hastahizmetlerindeverehabili-tasyondaçalışanfarklımeslekgruplarınınağlarıoluşturulmalıdır.Bugünekadarböylesiöneriler,doktorlarınbüyükçoğunluğu-nunmuhafazakârlığıncaengellenmişti.Amaartıkgençtıpçalı-şanlarıvedoktorlarözelmuayenehanelerdeçalışmakyerine,tıpmerkezlerindeistihdamedilmeyiöncelemektedirler.
![Page 32: SAĞLIK, KAZANÇLI BIR METADIR! - rosalux.de · Bu broşür, sağlık alanında söz konusu olanın yüksek miktarda pa- ralar olduğunu ve bu paraların büyük bir bölümünün](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022020206/5dd0d879d6be591ccb62fbd9/html5/thumbnails/32.jpg)
30
14
GEREKSİNİM PLANLAMASI
Sağlıkhedeflerinintanımlanmasıvebutanımlanmayayönelikolanhizmetyapılanmalarınıninşası,siyasîtartışmavedemok-ratikkontrolügereklikılanbirtoplumsalgörevolarakalgılan-malıdır.Bilhassailgililerin(yanisigortalılar,hastalar,hizmetsu-nucularvedoktorlar,sağlıksigortaları,devletkurumlarıgibi)busürecekatılımısağlanmalıdır.İktisadîçıkarlardanbağımsızbirhizmetaraştırması,demokratiksağlıkplanlamasınınönkoşulu-dur.Sorun,bununinşasıdır.
Planlama,özelgruplarınçıkarlarınavenasılolduğubelliolma-yanbirpiyasanıngörünmezellerinebırakılmamalıdır.Siyasîso-rumlularolaraközellikleyerelyönetimkurumlarıgereksinimplanlamasınasıkıbirbiçimdebağlıkılınmalıdırlar.Ayaktatedaviileyataktatedavisektörleriarasındakişimdiyekadarkikatısek-törelsınırlarıaşabilecek,küçükalanlıbölgeselhizmetplanlama-sıhedeflenmelidir.Etkinbiraraç-gereçyönetmeliği(bu1990’lıyıllardaAvrupaBirliği’ninbaskılarısonucundayürürlüktenkal-dırılmıştı),gereksinimplanlamasınınbirunsuruolacaktır.SonuçitibariyleAmerika’yıyenidenkeşfetmeyegerekyoktur,okadardaeskiolmayanbirçokdeneyimdenfaydalanmakolanaklıdır.
Hizmetaçığıolanbölgelerde(örneğinDoğuAlmanya’nıntaşrabölgeleriveyayoksulmahallelerde) –veelbettesadeceoralardadeğil –yerelyönetimlerintaşıyıcılığıaltındaayaktatedavihizmetmerkezlerikurulmalıdır.Bumerkezleretıphizmetlerivepsiko-sosyalçalışmalarentegreedilebilir.Ayrıcahizmetsunucularınınhizmetaçığıolanbölgelerdedahafazlaangajmangöstermeleriiçinnelerinyapılabileceğidüşünülmelidir.
Hastanelerinveayaktatedavisektörününgereksinimleri,ikisektörünbirlikteelealınmasıtemelindeberaberceplanlanmalıvebunauygunolarakbölgeselveyereldüzeydekarşılanmalıdır.
![Page 33: SAĞLIK, KAZANÇLI BIR METADIR! - rosalux.de · Bu broşür, sağlık alanında söz konusu olanın yüksek miktarda pa- ralar olduğunu ve bu paraların büyük bir bölümünün](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022020206/5dd0d879d6be591ccb62fbd9/html5/thumbnails/33.jpg)
31
15
PİYASASIZLAŞTIRMA/YERELLEŞTİRME
HessenCDUörgütü,hastanelerinözelleştirilmesindeöncüroloynamıştı.AncakHessenCDU’subile,RhönklinikumAGtekeli-nesatılanGiessen/MarburgÜniversiteHastanesi’niniçindebu-lunduğudurumnedeniyle,yenidenkamusallaşmaüzerinedü-şünmektedir.10ÇünküRhöntekelininkârbeklentileriilekalitelibirhizmetsunumubirbirlerineaykırıdüşmektedirler.
Sağlıksisteminegeridönmeyenherözelhastanekârı(örneğinRhönklinikumAGgibianonimşirketlerinhissedarlarınadağıttık-larıkârpaylarıveyadiğerözelsermayekârları)YSS’ndasigortalıolanlarındayanışmacısisteminezararvermektedir.Uzunvade-debununönünegeçmekgerekmektedir.Özelhastaneleryeni-denkamusallaştırılmalıdırlar,amabukamusalhastanelerdekieskiyapılaradönüşanlamınagelmemektedir:doktorlarlehineolanhiyerarşiegemenliklerivebelirlikamusalidarelereözgüolanbürokratikyapılanmalar,hastalarınçıkarınadeğildirveaşıl-malarıgerekmektedir.
Hastanelerarasındakiiktisadîrekabetvehastanelerigiderekda-hafazlamasraftasarrufuna,amaaynızamandamünferitteda-visayılarınıartırmayazorlayanDRGmantığıhemenkaldırılmalı-dır.Sektörünpiyasalaştırılmasındanöncehaklıolarakeleştirilen(hastanetedavisindekiuzunsürelergibi)sorunlarıyenidenüret-medenkamuilkesininnasıluygulanacağıüzerinebirtartışmayürütülmelidir.
1970’liyıllardageliştirilen,amamaalesefuygulamayasokulma-yan«sınıfsızhastane»konseptinenasılbağlantıkurulacağınıdü-şünmekgerekmektedir.Başhekimhiyerarşisininkaldırılması,YSSveÖSSsigortalılarıarasındakifarklımuamelelerdenvazge-çilmesivedoktorların,hemşirevebakıcıların,idareçalışanları-nın,yerelyönetimtemsilcilerivehastatemsilciliklerininiçerisin-deolduğudemokratik,katılımcıvekolektifhastaneyönetimiuygulaması,bukonseptinanabaşlıklarıydı.
10 Bkz.:Stompfe,Philipp:GenossenschaftsrechtlicheOrganisationdesUniversitätsklinikumsMarburg,Marburg2012.PhilippStompfeCDUMarburgpartivemeclisgrububaşkanıdır.
![Page 34: SAĞLIK, KAZANÇLI BIR METADIR! - rosalux.de · Bu broşür, sağlık alanında söz konusu olanın yüksek miktarda pa- ralar olduğunu ve bu paraların büyük bir bölümünün](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022020206/5dd0d879d6be591ccb62fbd9/html5/thumbnails/34.jpg)
32
16
SOSYAL EŞİTSİZLİĞİN ÖNLENMESİ
Sosyaleşitsizlik,insanıhastayapar.Birtoplumdakisosyalfark-lılıklarnekadarazolursa,herkesinsosyalvesağlıkdurumuodenliiyiolur.Yoksulluk,hastaolmarizikosunuönemliölçüdeartırmaktadırvehalkarasındakisağlıkeşitsizliğininnedenidir.Sağlıklıyaşamdakisosyaleşitsizlik,sağlıkpolitikalarıncasade-cekısmenaşılabilir;belirleyiciolandağılımpolitikalarıileistih-dam,eğitim,sosyalveailepolitikalarıgibisosyopolitikaalanları-nınsosyalyönelimidir.Bunedenleeşitoranlızenginlikdağılımı,denkleştiricibirsosyalpolitika,iyiçalışmaveyaşamkoşullarıilesağlıkbirçevre,sağlıkpolitikasıangajmanınınyönelmesigere-kenhedeflerdir.Hastalıklarınönlenmesiiçinbelirleyiciolan,sağ-lıklıtoplumsalkoşullardır.
![Page 35: SAĞLIK, KAZANÇLI BIR METADIR! - rosalux.de · Bu broşür, sağlık alanında söz konusu olanın yüksek miktarda pa- ralar olduğunu ve bu paraların büyük bir bölümünün](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022020206/5dd0d879d6be591ccb62fbd9/html5/thumbnails/35.jpg)
33
SONUÇ
Almansağlıksistemiönemliölçüdetoplumsalvesiyasîplan-lamanındeğil,aksinepastadanpayalmayaçalışangüçlüçıkargruplarının(arzedicilerinhakimiyetinin)birürünüdür.Buneden-leAlmansağlıksistemindeki –hastalarıniyiliğiiçinaslındabir-likteçalışmalarıgerekenalanlar –ayaktaveyataktatedavisek-törleri –birbirlerindenayrılmışlardır;bunedenleiktisadîrekabethakimdirvebunedenleaynıandahizmetaçıklarıvefazlalıklarıilekarşılaşmaktayız.Halbukiçokşeydahafarklıvedahaiyiyapılabilir:Finansman,bütünomuzlaraeşitorandadağıtılabilirveböylecedahaadilola-bilir.Dahaiyibirgereksinimplanlamasıylaaçıklarvefazlalıklarkapatılabilir.Tıbbîgereksinimverasyonelilaçterapisihedefle-nerek,hemdahayüksekkalitelihizmetsunulabilir,hemtasarrufyapılabilir.Veönleyiciyaklaşımlariledahaiyibirsosyalpolitikay-lahastalıklarınortayaçıkmasıengellenebilirveyaenazındansı-nırlandırılabilir.Kısacası:buülkedeyaşayanherkesiçinaynıparayla(belkideda-haazparayla)yüksekkalitelihizmetlersunulabilir –tabiisağlıksistemiiktisadîçıkarlarabağlıolmadanvemakulbirbiçimdeor-ganizeedilmesişartıyla.
![Page 36: SAĞLIK, KAZANÇLI BIR METADIR! - rosalux.de · Bu broşür, sağlık alanında söz konusu olanın yüksek miktarda pa- ralar olduğunu ve bu paraların büyük bir bölümünün](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022020206/5dd0d879d6be591ccb62fbd9/html5/thumbnails/36.jpg)
34
OKUMA ÖNERİLERİ
– Böhlke,Nils/Gerlinger,Thomas/Mosebach,Kai/Schmucker,Rolf/Schulten,Thorsten:PrivatisierungvonKrankenhäusern.ErfahrungenundPerspektivenausSichtderBeschäftigten,Hamburg2009.(Böhlke,Nils/Gerlinger,Thomas/Mosebach, Kai/Schmucker,Rolf/Schulten,Thorsten:Hastanelerinözelleştirilmesi)
– Deppe,Hans-Ulrich:KrankheitistohnePolitiknichtheilbar,Frankfurta.M.1987.(Deppe,Hans-Ulrich:Siyasetolmadan hastalıktedaviedilemez)
– Deppe,Hans-Ulrich:ZursozialenAnatomiedesGesundheitssystems.NeoliberalismusundGesundheitspolitikinDeutschland,3. aktualisierteAufl.,Frankfurta.M.2005.(Deppe,Hans-Ulrich:Sağlıksistemininsosyalanatomisiüzerine.Almanya’daneoliberalizmvesağlıkpolitikaları)
– Hoffmann,Peter:FabrikKrankenhaus?!ZurÖkonomisierung derKrankenhäuser,in:GesundheitbrauchtPolitik.ZeitschriftfüreinesozialeMedizin3/2012,www.vdaeae.de[unter:Rundbriefe].(Hoffmann,Peter:Hastanefabrikalarımı?!Hastanelerinpiyasalaştırılmasıüzerine.«ZeitschriftfüreinesozialeMedizin» adlıdergide,Sayı3/2012)
– Kühn,Hagen:LeereKassen.ArgumentegegeneinenvermeintlichenSachzwang,in:BlätterfürdeutscheundinternationalePolitik6/2003,www.wzb.eu/sites/default/files/u13/leere_kassen.pdf.(Kühn,Hagen:Boşkasalar.Sözdezorunlulukgerekçesinekarşıargümentasyonlar.«BlätterfürdeutscheundinternationalePolitik»adlıdergide,Sayı6/2003)
– Kühn,Hagen:DemographischerWandelunddemographischerSchwindel.ZurDebatteumdiegesetzlicheKrankenversicherung,in:BlätterfürdeutscheundinternationalePolitik6/2004, www.wzb.eu/sites/default/files/u13/demogrwandel.pdf (Kühn,Hagen:Demografikdönüşümvedemografikdalavere. Yasalsağlıksigortasıtartışmalarıüzerine.«Blätterfürdeutsche undinternationalePolitik»adlıdergide,Sayı6/2004)
– Pickett,Kate/Wilkinson,Richard:GleichheitistGlück.WarumgerechteGesellschaftenfürallebessersind,Berlin2009. (Pickett,Kate/Wilkinson,Richard:Eşitlikmutluluktur. Adiltoplumlarnedenherkesiçindahaiyidir)
– Rakowitz,Nadja:KritikderpolitischenÖkonomiedesGesundheits-wesens,www.links-netz.de/K_texte/K_rakowitz_gesundheit.html(Rakowitz,Nadja:Sağlıksistemininekonomipolitiğinineleştirisi)
![Page 37: SAĞLIK, KAZANÇLI BIR METADIR! - rosalux.de · Bu broşür, sağlık alanında söz konusu olanın yüksek miktarda pa- ralar olduğunu ve bu paraların büyük bir bölümünün](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022020206/5dd0d879d6be591ccb62fbd9/html5/thumbnails/37.jpg)
35
– Rakowitz,Nadja:BisaufdieKnochen,in:konkret9/2012. (Rakowitz,Nadja:Kemiklerekadar.Konkretdergisinde,Sayı9/2012)
– Reiners,Hartmut:Krankundpleite?DasdeutscheGesundheitssystem,Frankfurta.M.2011.(Reiners,Hartmut: Hastavemüflis?Almansağlıksistemi)
– Rosenbrock,Rolf/Gerlinger,Thomas:Gesundheitspolitik. EinesystematischeEinführung,2.,aktualisierteAufl.,Bern2006.(Rosenbrock,Rolf/Gerlinger,Thomas:Sağlıkpolitikası. Sistematikbirgiriş.Güncelleştirilmişikincibaskı)
– www.aok-bv.de/imperia/md/aokbv/zahlen/aok/zuf_2012_web_final.pdf– www.aok-bv.de/lexikon/a/index.html– www.bukopharma.de– www.igel-monitor.de– www.pillen-checker.de– www.unabhaengige-patientenberatung.de/startseite.html– www.gutepillen-schlechtepillen.de
![Page 38: SAĞLIK, KAZANÇLI BIR METADIR! - rosalux.de · Bu broşür, sağlık alanında söz konusu olanın yüksek miktarda pa- ralar olduğunu ve bu paraların büyük bir bölümünün](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022020206/5dd0d879d6be591ccb62fbd9/html5/thumbnails/38.jpg)
ImpressumluxemburgargumenteNr.6Rosa-Luxemburg-Stiftungtarafındanyayımlanmıştır.V.i.S.d.P.:StefanThimmelFranz-Mehring-Platz1·10243Berlin·www.rosalux.deISSN2193-5831·Redaktionsschluss:Juni2013Yazar:Dr.NadjaRakowitzRedaksiyon:Dr.AntonellaMuzzupappa,Dr.SabineNussFotoğraflar: Photo-K/Fotolia,Sayfa9;BirgitReitz-Hofmann/Fotolia,Sayfa27Çeviri:HakanYılmazDizgi/Üretim:MediaServiceGmbHDruckundKommunikationGedrucktaufCircleoffsetPremiumWhite,100 %Recycling
![Page 39: SAĞLIK, KAZANÇLI BIR METADIR! - rosalux.de · Bu broşür, sağlık alanında söz konusu olanın yüksek miktarda pa- ralar olduğunu ve bu paraların büyük bir bölümünün](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022020206/5dd0d879d6be591ccb62fbd9/html5/thumbnails/39.jpg)
WolfgangPomrehnARMUTSRISIKO ENERGIEWENDE?Mythen, Lügen, ArgumenteDieEnergiewendeistbeschlossenundwirdgleichzeitigvonSchwarz-Gelbtorpediert.WasistdranandenvielenMythen,LügenundArgumenten,mitdenendieÖffentlichkeitaktuellbearbeitetwird?luxemburg argumente Nr. 4, März 2013, ISSN 2193-5831Download unter: www.rosalux.de/publication/39097
SabineReiner«ALTE KASSIEREN! JUNGE ZAHLEN NUR DRAUF!»Mythen und Fakten zur RentenpolitikDieÄlterenwerdenimmermehrundimmerälter.WersolldieRentekünftigfinanzieren?Klarist:DasRentenproblemistkeinbiologisches,sonderneinöko-nomischesundpolitisches.luxemburg argumente Nr. 7, November 2013, ISSN 2193-5831Download unter: www.rosalux.de/publication/40003
AKTUELLE VERÖFFENTLICHUNGEN
![Page 40: SAĞLIK, KAZANÇLI BIR METADIR! - rosalux.de · Bu broşür, sağlık alanında söz konusu olanın yüksek miktarda pa- ralar olduğunu ve bu paraların büyük bir bölümünün](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022020206/5dd0d879d6be591ccb62fbd9/html5/thumbnails/40.jpg)