Download - Stefnumótun Mosfellsbæjar
Mosfellsbær
Skalat maðr rúnar rista,nema ráða vel kunni,
þat verðr mörgum manni,es of myrkvan staf villisk;
sák á telgðu talkni,tíu launstafi ristna,
þat hefr lauka lindi,langs ofrtrega fengit.
- úr Egilssögu
ÞVERHOLTI 2270 MOSFELLSBÆR
KT. 470169-5969SÍMI 525 6700FAX 525 6729WWW.MOS.IS
MOSFELLSBÆRLokaskýrsla stefnumótunarApríl 2008
Mosfellsbær 1Lokaskýrsla stefnumótunarApríl 2008
EFNISYFIRLIT
Efnisyfirlit .......................................................................................................................................... 1
Inngangur .......................................................................................................................................... 2
Aðferðarfræði og helstu niðurstöður ............................................................................................. 3Vinnuferlið.................................................................................................................................................... 3Helstu niðurstöður........................................................................................................................................ 4
Greining............................................................................................................................................. 6Greiningarfundur.......................................................................................................................................... 6Forgangsröðun viðfangsefna (PIP) .............................................................................................................. 6Niðurstöður greiningarfundar ....................................................................................................................... 7
Hlutverk og framtíðarsýn ............................................................................................................... 10Hlutverk...................................................................................................................................................... 10Framtíðarsýn.............................................................................................................................................. 10Stefnuáherslur ........................................................................................................................................... 10
Gildi.................................................................................................................................................. 12Virðing........................................................................................................................................................ 13Jákvæðni ................................................................................................................................................... 13Framsækni................................................................................................................................................. 14Umhyggja................................................................................................................................................... 14
Skipurit Mosfellsbæjar 2008.......................................................................................................... 15
Lokaorð............................................................................................................................................ 17
Mosfellsbær 2Lokaskýrsla stefnumótunarApríl 2008
INNGANGUR
Mosfellsbær er á margan hátt sérstakt bæjarfélag. Á tiltölulega skömmum tíma hefur bærinn breyst úr friðsællisveit í kraftmikið nútíma bæjarfélag með öllum þeim samfélagshræringum sem því fylgja. Fólk er meðvitaðra umsitt nánasta samfélag en áður og gerir jafnframt meiri kröfur. Það er frumskylda bæjaryfirvalda hverju sinni aðspyrja spurninga um það hvort unnið sé í samræmi við stefnu sem stuðlar að bættum hag og velferð bæjarbúa.
Mikilvægt er að endurskoða stefnu Mosfellsbæjar reglulega. Starfsemi og skipulag bæjarins byggir á stefnu semvar mótuð fyrir rúmum áratug. Það var því mitt mat þegar ég tók við starfi bæjarstjóra 1. september síðastliðinn aðvið þau tímamót sem eru framundan væri tímabært að starfsmenn Mosfellsbæjar færu að nýju í gegnum slíkt ferli.
Margt hefur breyst í innra og ytra umhverfi bæjarins á þessum tíma. Mosfellsbær hefur stækkað og því fylgja nýjaráherslur sem taka þarf tillit til. Skipulag stjórnkerfis þarf að taka mið af nýjum áherslum og nýjum sjónarmiðumbæjarbúa.
Í ljósi þess sem fyrr greinir lagði ég til við bæjarráð að hafin yrði vinna við stefnumótun hjá Mosfellsbæ með þaðað markmiði að gera gott bæjarfélag enn betra.
Vinnan hófst formlega í byrjun október og hefur því tekið um fimm mánuði. Ljóst er að það er stuttur tími miðað viðumfang verkefnisins. Stjórnun og rekstur sveitarfélaga er í eðli sínu mjög flókinn og víðfeðmur. Verkefnin eru alltfrá einföldum framkvæmdum til flókinna og viðkvæmra verkefna sem snerta tilfinningar og hag íbúa. Það er þvívandasamt að móta stefnu sem tekur til allra þessara þátta. Við vinnuna var leitast við að móta stefnu semstendur fyrir sínu óháð því hvaða stjórnmálaflokkar eru í meirihluta og er það von mín að það hafi tekist.
Ég þakka þeim fjölmörgu sem lögðu hönd á plóginn við þetta mikla verkefni. Starfmenn Capacent ráðgjafar meðHákon Gunnarsson í broddi fylkingar hafa unnið afar gott starf. Ég þakka sviðsstjórum fyrir þá miklu vinnu,þolinmæði og skilning sem þeir sýndu verkefninu. Starfsfólk bæjarskrifstofunnar og forstöðumenn stofnana hafalagt drjúga hönd á plóg. Kjörnir fulltrúar og nefndarfólk hafa lagt verkefninu mikið lið og skilning. Síðast en ekkisíst vil ég þakka þeim bæjabúum sem komu að verkinu fyrir þeirra óeigingjarna framlag.
Vinnan við stefnumótunina hefur verið skemmtileg og lærdómsrík og bind ég vonir við að hún eigi eftir að stuðlaað betra samfélagi, ánægðara starfsfólki og íbúum.
Mosfellsbæ, 27. febrúar 2008
Haraldur SverrissonBæjarstjóri Mosfellsbæjar
Mosfellsbær 3Lokaskýrsla stefnumótunarApríl 2008
AÐFERÐARFRÆÐI OG HELSTU NIÐURSTÖÐUR
VINNUFERLIÐ
Á fundum Haraldar Sverrissonar, bæjarstjóra Mosfellsbæjar, og Hákonar Gunnarssonar, ráðgjafa hjáCapacent, í september 2007, kom í ljós vilji fulltrúa Mosfellsbæjar til að endurskoða hlutverk ogframtíðarsýn Mosfellsbæjar og byggja upp stefnumótun bæjarfélagsins á breiðum grunni.
Mosfellsbær og Capacent gerðu með sér samning um að verkefnisstjórn um stefnumótun ogendurskoðun á hlutverki og framtíðarsýn bæjarfélagsins yrði í höndum Capacent. Samningur þar aðlútandi var undirritaður í septembermánuði 2007. Hákon Gunnarsson, ráðgjafi hjá Capacent, varverkefnisstjóri, en Haraldur Sverrisson, bæjarstjóri Mosfellsbæjar, stýrði verkinu fyrir höndMosfellsbæjar. Hátt á annað hundrað manns komu að verkefninu með einum eða öðrum hætti.
Meginmarkmið verkefnisins er að bæta hag bæjarbúa. Það var gert með því að:
Skilgreina hlutverk, gildi og framtíðarsýn Mosfellsbæjar. Forgangsraða úrbótaverkefnum með það að markmiði að bæta verkferla í þjónustu við bæjarbúa. Skoða hvort núverandi skipulag sé það besta sem völ er á til að ná hinum skilgreindu markmiðum. Setja fram aðgerðaáætlun og skilgreina mælanleg markmið. Setja fram heildstætt stefnumótunarskjal sem tekur á öllum þáttum stefnumótunarvinnunnar.
Verkefnið skiptist í sex hluta og vannst eins og eftirfarandi mynd sýnir.
OKT 07 NÓV 07 DES 07 JAN 08 FEB 08 MARS 08 APRÍL 08
Greiningarfundur
Framkvæmdahópar
Stýrihópur
Úrvinnsla og tillögugerð
Stefnumótunarskjal
Lokafundur
Framgangur verksins
Að skilgreina stefnu, framtíðarsýn, gildi og hlutverk
Hlutverk (Mission)Af hverju erum við til?
Gildi (Core Values)Hvað trúum við á?
Framtíðarsýn (Vision)Hvað langar okkur að vera?
Stefna (Strategy)Hverjar eru okkar stefnuáherslur?
Hvaðaárangri
á að ná?
Mosfellsbær 4Lokaskýrsla stefnumótunarApríl 2008
Í verkefnatillögu sem Capacent útbjó í lok september síðastliðnum var verkefninu skipt upp í nokkraverkþætti. Í eftirfarndi töflu má sjá hvar finna má umfjöllun um verkþættina í þessari skýrslu.
VERKEFNATILLAGA
(UMFANG VERKEFNIS / AFURÐIR SKV.VERKEFNATILLÖGU)
TILVÍSUN Í LOKASKÝRSLU
Verkþáttur 2: Greiningarfundur Kafli 2: Greiningarfundur, bls. 6-9
Verkþáttur 3: Hlutverk, framtíðarsýn ogstefnuáherslur Mosfellsbæjar
Kafli 3: Hlutverk, framtíðarsýn og stefnuáherslur, bls.10-11
Kafli 5: Skipurit, bls. 15-16
Verkþáttur 3: Gildi Mosfellsbæjar Kafli 4: Gildi, bls. 12-14
Leiðbeiningar um hvar fjallað er um atriði úr verkefnatillögu Capacent í þessari skýrslu
HELSTU NIÐURSTÖÐUR
Greiningarfundur var haldinn með íbúum og starfsfólki Mosfellsbæjar. Á honum komu fram 211úrbótartækifæri, það er að segja málefni sem geta talist hindranir í vegi þess að bæjarfélagið nær framsínu besta.
Niðurstöður greiningarfundarins, sem náðu til allra þátta í starfsemi Mosfellsbæjar, leiddu í ljós aðbæjarfélagið er á stöðugleikatímabilinu. Tímabilið einkennist meðal annars af því að Mosfellsbær ermótað af umhverfinu frekar en að vera þátttakandi í því að móta umhverfið en fyrirtæki og stofnanir áþessu skeiði eru oftar en ekki vel rekin. Stefnumótunarvinna sem fram fór í kjölfar greiningarfundarinstók meðal annars mið af þessari niðurstöðu. Nú er gott tækifæri til að snúa starfsemi Mosfellsbæjar íátt að blómaskeiði - sem er forsenda velsældar í æviskeiði allra stofnana og félaga.
Í kjölfar greiningarfundarins voru myndaðir fjórir framkvæmdahópar um eftirfarandi málefni:
Fræðslu, menningu og tómstundir. Umhverfi og öryggi. Bætta mannauðsstjórnun. Ímynd og kynningarmál.
Hóparnir lögðu fram tillögur að aðgerðaráætlunum til úrbóta á þeim atriðum sem betur máttu farasamkvæmt niðurstöðum greiningarfundarins.
Auk framkvæmdahópanna var myndaður stýrihópur sem hafði yfirstjórn með breytingaferlinu.Stýrihópurinn leggur til að hlutverk Mosfellsbæjar verði skilgreint með eftirfarandi hætti:
Mosfellsbær – framsækið samfélag sem ræktar vilja og virðingu
Mosfellsbær 5Lokaskýrsla stefnumótunarApríl 2008
Ennfremur leggur stýrihópurinn til að framtíðarsýn Mosfellsbæjar verði þessi:
Mosfellsbær er eftirsótt bæjarfélag til búsetu þar sem fjölskyldan er í fyrirrúmi. Mosfellsbær erframsækið samfélag þar sem ábyrgðarkennd ríkir gagnvart náttúru og umhverfi auk þess semhagkvæmni í rekstri og samfélagsleg ábyrgð eru ávallt höfð að leiðarljósi. Stjórnsýsla og þjónustaMosfellsbæjar eru skilvirk, ábyrg, vönduð og í fremstu röð á Íslandi. Mosfellsbær er eftirsóknarverðurvinnustaður hæfra einstaklinga þar sem áhersla er lögð á persónulega og nútímalega þjónustu.
Þá er lagt til að gildi Mosfellsbæjar verði fjögur:
Virðing. Jákvæðni. Framsækni. Umhyggja.
Að lokum leggur stýrihópurinn til breytingar á skipulagi og skipuriti bæjarins. Fagsvið bæjarins verðifjögur: fræðslusvið, menningarsvið, fjölskyldusvið og umhverfissvið. Auk þess verði gert ráð fyrir einustoðsviði, stjórnsýslusviði, en verkefni þess eru þvert á skipulag bæjarins. Ennfremur að stofnaðarverði tvær deildir sem ekki eru hluti af fagsviðum eða stoðsviði; fjármáladeild og kynningarmál. Þáleggur stýrihópur til að starfsheiti yfirmanna fagsviða og stoðsviðs verði breytt úr forstöðumanni sviðs íframkvæmdastjóra sviðs. Er þetta annars vegar gert til aðgreiningar frá forstöðumönnum stofnana oghins vegar til að undirstrika hið veigamikla hlutverk yfirmanna sviða, sem er að sjá til þess aðákvarðanir og stefnumörkun bæjarstjórnar, bæjarráðs og fagnefnda sé hrint í framkvæmd meðskilvirkum og markvissum hætti.
Mosfellsbær 6Lokaskýrsla stefnumótunarApríl 2008
GREINING
GREININGARFUNDUR
Hinn 16. og 17. október 2007 komu saman 29 starfsmenn Mosfellsbæjar til þess að framkvæmagreiningu á bæjarfélaginu sem fólst í víðtækri athugun á öllu bæjarfélaginu til þess að komast að raunum heilbrigði þess og finna þau atriði sem unnt væri að bæta. Hópur sem starfar með þessum hættiætti að skila meiri árangri en samanlagður árangur þátttakendanna hvers og eins.
Á fundinum var staða bæjarfélagsins greind ásamt innri styrk þess, auk þess sem skoðað var hvaðkæmi í veg fyrir að Mosfellsbær næði hámarksárangri í starfseminni. Markmið greiningarfundarins vorueftirfarandi:
Að komast að raun um hvað gera þarf til að koma starfseiningunni á það stig að hún skilihámarksafköstum (hvað snertir árangur og ferli).
Að skapa umhverfi samvinnu og samstarfs. Að koma af stað breytingaferli. Að stuðla að auknum skilningi hópsins á því hvernig allir þættir bæjarfélagsins tengjast saman og
eru hver öðrum háðir. Að stuðla að lausn ágreinings með gagnkvæmri virðingu. Að kanna aðferðir til að greina og meta viðfangsefni og setja þau í forgangsröð með samvirkum
hætti.
FORGANGSRÖÐUN VIÐFANGSEFNA (PIP)
„PIP“ (úrbótatækifæri – Potential Improvement Points) má skilgreina sem stýranlega niðurstöðu eðaferli sem er óæskilegt, óvænt eða hvort tveggja. Til þess að flokka megi aðstæður sem PIP verða þærað uppfylla eftirtalin skilyrði:
Þær verða að vera stýranlegar. Stjórnendur ættu ekki að fást við atriði sem þeir hafa enga stjórná (t.d. verðbólgu). Betra er að einbeita sér að réttum lausnum á þeim verkefnum sem unnt er aðhafa stjórn á.
Þær verða að vera ófyrirsjáanlegar, óæskilegar eða hvort tveggja, m.ö.o. eitthvað sem hægt erað gera betur en nú. Ef eitthvað er fyrirsjáanlegt eða æskilegt, þ.e.a.s. ekki er hægt að gera beturflokkast það ekki undir PIP.
Á greiningarfundi Mosfellsbæjar söfnuðu þátttakendur sameiginlega gögnum um þau málefni sem getatalist hindranir í vegi þess að bæjarfélagið nái fram sínu besta, þ.e. hindranir fyrir því að bæjarfélagiðnái á stig „blómaskeiðsins“ og njóti með því til fulls möguleika sinna.
Greiningarfundurinn gekk afar vel en á honum voru sett fram 211 úrbótartækifæri (PIP) um málefnisem fundarmenn voru sammála um að breytingar gætu orðið til bóta. Úrbótatækifærunum var síðanforgangsraðað af þátttakendunum eftir mikilvægi að þeirra mati. Forgangsröðunin fór þannig fram aðþátttakendur gáfu þeim úrbótaatriðum sem safnað var á fundinum einkunn eftir mikilvægi. Helstuniðurstöður forgangsröðunarinnar má sjá í töflu á næstu síðu.
Mosfellsbær 7Lokaskýrsla stefnumótunarApríl 2008
PIP Lýsing Samtals
M1 Getum bætt mannauðsstjórnun sveitarfélagsins 215
V4 Bæta þarf kynningar- og markaðsmál sveitarfélagsins 175
U2 Bæta þarf starfsaðstöðu á bæjarskrifstofu 175
F1 Bæta þarf ferli við miðlun og söfnun fjárhagsupplýsinga 170
V2 Virka upplýsingamiðlun á heimasíðu bæjarins 140
U1 Bæta þarf öryggismál í sveitarfélaginu 140
U11 Tækifæri til að bæta stjórnsýslu með rafrænum hætti 135
U5 Bæta má tómstundastarf í Mosfellsbæ 110
U10 Bæta þarf aðstöðu stofnana bæjarins 110
M2 Bæta þarf upplýsingamiðlun 110
U8 Samþætta þarf grunnskóla við tómstundir 100
U14 Bæta þarf félagsleg úrræði 80
U24 Meiri sérfræðiþjónustu fyrir grunnskóla s.s. sálfræði og talmeinaþjónustu 70
U26 Þarf að ganga frá því að One kerfið verði þróað og það notað með öguðum hætti 70
V1 Móta þarf betur starfsumhverfi starfsfólks í daggæslu 60
U15 Bæta má þjónustu á bæjarskrifstofum 60
V3 Efla þarf upplýsingagjöf til foreldra 50
U3 Bæta þarf aðgengi að bæjarskrifstofum 50
U7 Þarf að hraða afgreiðslum á skipulags og byggingarsviði 50
U16 Styrkja leikskólastarf með yngstu börnunum 50
Forgangsröðun úrbótartækifæra - 20 efstu
NIÐURSTÖÐUR GREININGARFUNDAR
Til þess að unnt væri að átta sig nánar á þeim úrbótartækifærum sem fram komu á greiningarfundiMosfellsbæjar var orsakasamhengi þeirra greind frekar með notkun sérstakrar greiningartöflu (sjá ánæstu síðu). Í greiningartöflunni voru úrbótartækifærin flokkuð eftir eðli þeirra, þ.e. um hvað snýstmálið frekar en hvernig á að leysa það eða jafnvel hver á að leysa það. Með því að einbeita sér aðþví hvers konar vandamál er verið að glíma við, næst skýrari mynd og betri skilningur á undirliggjandiorsökum og þar með betri sýn á það hvernig best er að fást við að leysa málið.
Mosfellsbær 8Lokaskýrsla stefnumótunarApríl 2008
Orsakasamhengi úrbótartækifæra - greiningartafla
Þegar litið er til allra þátta í starfsemi Mosfellsbæjar má draga þá ályktun að bæjarfélagið sé ástöðugleikatímabili. Tímabilið einkennist einkum af því að bæjarfélagið hefur minni metnað og vill þaðsem það fær frekar en að fá það sem það vill; er mótað af umhverfinu frekar en að vera þátttakandi íað móta umhverfið. Slík starfsemi er að eldast, í neikvæðum skilningi þess orðs, og á það til að geraþað sem er hentugt frekar en það sem er nauðsynlegt. Að þessu sögðu má þó vera ljóst aðstjórnendur Mosfellsbæjar eru ekki sáttir við gang mála annars væri ekki tilefni til svonagreiningarvinnu.
Fyrirtæki og stofnanir á þessu skeiði eru oftar en ekki góð og vel rekin. Áhersla frumkvöðulsins á þóundir höggi að sækja í þessu umhverfi. Meira vægi er á form, á kostnað innihalds. Hætta er á aðeinstakar deildir og starfssvið lifi sínu sjálfstæða lífi með sér brag og einkenni, óháð fyrirtækinu eðastofnuninni sjálfri.
Sú stefnumótunarvinna sem fram fór í kjölfar greiningarfundar Mosfellsbæjar tók m.a. mið af þessariniðurstöðu en tækifæri til að snúa starfsemi Mosfellsbæjar í átt að blómaskeiði - sem er forsendavelsældar í æviskeiði allra félaga - eru tiltölulega aðgengileg.
Æviskeið fyrirtækja – staða Mosfellsbæjar
Mosfellsbær 9Lokaskýrsla stefnumótunarApríl 2008
Í kjölfar greiningarfundarins voru myndaðir fjórir átakshópar sem unnu að ákveðnum úrbótartækifærumsem voru þess eðlis að þau er hægt að leysa með sérstöku átaki. Hver og einn hópur fékk eittátaksverkefni til úrlausnar en átaksverkefnin voru eftirfarandi:
Bæta ferli við miðlun og söfnun fjárhagsupplýsinga. Bæta aðstöðu stofnana bæjarins. Bæta starfsaðstöðu á bæjarskrifstofu. Bæta stjórnsýslu með rafrænum hætti.
Ennfremur var stofnað til fjögurra framkvæmdahópa innan bæjarfélagsins. Hverjum þeirra var falið aðvinna áfram með ákveðið verkefni með það að markmiði að bæta verkferla innan bæjarfélagsins ogstuðla að betri þjónustu. Hóparnir fjölluðu um:
Fræðslu, menningu og tómstundir. Umhverfi og öryggi. Bætta mannauðsstjórnun. Ímyndar- og kynningarmál.
Til þátttöku í framkvæmdahópunum voru valdir íbúar og starfsmenn innan Mosfellsbæjar sem hafareynslu og færni sem nýttist við vinnuna. Einn í hverjum hópi var skilgreindur forsvarsmaður hans.
Fjallað er um störf átaks- og framkvæmdahópanna í sérstakri samantekt sem gerð var samhliðaþessari skýrslu.
Auk átakshópanna og framkvæmdahópanna var skipaður stýrihópur sem hafði yfirstjórn meðbreytingaferlinu en átaks- og framkvæmdahóparnir upplýstu stýrihópinn reglulega um framgangverkefna. Einnig tók stýrihópurinn fyrir skilgreiningar á hlutverki, framtíðarsýn og stefnuáherslumMosfellsbæjar, en í þeirri vinnu voru atriði greiningarfundarins notuð sem útgangspunktur. Ennfremursetti stýrihópurinn fram tillögu um nýtt skipurit fyrir bæjarfélagið ásamt starfslýsingum á lykilstörfum.
Stýrihópinn skipuðu Haraldur Sverrisson, bæjarstjóri, og sviðsstjórarnir Björn Þráinn Þórðarson,Jóhanna Björg Hansen, Stefán Ómar Jónsson og Unnur Valgerður Ingólfsdóttir.
Stýrihópur
Framkvæmdahópar
Samband stýrihóps og framkvæmdahópa
Mosfellsbær 10Lokaskýrsla stefnumótunarApríl 2008
HLUTVERK OG FRAMTÍÐARSÝN
HLUTVERK
Eitt af þeim verkefnum sem stýrihópnum var falið í samvinnu við ráðgjafa var að skilgreina hlutverkMosfellsbæjar. Áður en að því kom var búið að halda hinn svokallaða gildafund, sbr. umfjöllun á bls.12 í þessar skýrslu. Stýrihópnum fannst eðlilegt að hlutverk sveitarfélagsins rímaði við gildiMosfellsbæjar, sem valin voru af hátt í 40 þátttakendum með fjölbreyttan mosfellskan bakgrunn. Gildineru: virðing – jákvæðni – framsækni – umhyggja.
Til að tengja gildin við hlutverk bæjarfélagsins var m.a. leitað orðsifja, orðabókarmerkinga og samheitagildanna. Hugtakið umhyggja felur í sér að ala önn eða rækta; sama má segja um hugtakið jákvæðni,sem getur þýtt að vera uppbyggilegur eða ræktandi. Hugtakið framsækni felur í sér kostgæfni, iðni ogvilja. Þá var velt vöngum yfir hrynjandi í skilgreiningu hlutverksins. Úr varð að hlutverk Mosfellsbæjarvar skilgreint með eftirfarandi hætti:
FRAMTÍÐARSÝN
Mosfellsbær er eftirsótt bæjarfélag til búsetu þar sem fjölskyldan er í fyrirrúmi. Mosfellsbær erframsækið samfélag þar sem ábyrgðarkennd ríkir gagnvart náttúru og umhverfi auk þess semhagkvæmni í rekstri og samfélagsleg ábyrgð eru ávallt höfð að leiðarljósi. Stjórnsýsla og þjónustaMosfellsbæjar eru skilvirk, ábyrg, vönduð og í fremstu röð á Íslandi. Mosfellsbær er eftirsóknarverðurvinnustaður hæfra einstaklinga þar sem áhersla er lögð á persónulega og nútímalega þjónustu.
STEFNUÁHERSLUR
Meginstefnuáherslur bæjarfélagsins voru skilgreind út frá fjórum víddum:
Fjármálum og áætlunum. Viðskiptavinum. Starfsmönnum. Innri virkni og stjórnkerfi.
Mosfellsbær – framsækið samfélag sem ræktar vilja og virðingu
Mosfellsbær 11Lokaskýrsla stefnumótunarApríl 2008
Meginstefnuáherslur Mosfellsbæjar eru eftirfarandi:
Fjármál og áætlanir
Traustur rekstur sem hefur skilvirkni og hagkvæmni að leiðarljósi. Stofnanir hafa faglegt og fjárhagslegt sjálfstæði sem byggir á ábyrgri og raunhæfri áætlanagerð. Starfsáætlanir eru mikilvægur hlekkur í stjórnun bæjarins. Virkt eftirlit er með áætlunum og framkvæmd verkefna bæjarins. Ráðstöfun verðmæta er ávallt með hagsmuni bæjarbúa að leiðarljósi. Leitað er skapandi leiða í rekstri þar sem hagkvæmni og samfélagsleg og umhverfisleg ábyrgð er í
heiðri höfð.
Viðskiptavinir
Mosfellsbær er eftirsótt bæjarfélag til búsetu þar sem fjölskyldan er í fyrirrúmi. Framsækið skólastarf í mennta- og menningarbæ. Afbragðs starfsskilyrði til að reka umhverfisvæna atvinnustarfsemi. Uppbygging, nýsköpun og þróun í sátt við umhverfi og íbúa. Sjónarmið íbúa og fyrirtækja eru virt með virku samráði og hagsmuni heildarinnar að leiðarljósi. Útivistabær sem býður upp á fjölbreytt og kraftmikið tómstunda- og íþróttastarf í fallegu umhverfi.
Starfsmenn
Mosfellsbær er eftirsóttur vinnustaður sem ræktar þekkingu og færni starfsmanna. Starfsumhverfi Mosfellsbæjar leggur grunn að samkeppnishæfni bæjarfélagsins á vinnumarkaði. Virðing og samheldni eru sköpuð í jákvæðu starfsumhverfi. Starfsmannastefna er sveigjanleg og fjölskylduvæn. Örvandi starfsumhverfi þar sem metnaður hvers og eins fær notið sín.
Innri virkni og stjórnkerfi
Stjórnsýsla Mosfellsbæjar er í fremstu röð þar sem skilvirk, ábyrg og vönduð vinnubrögð eruviðhöfð.
Persónuleg og nútímaleg þjónusta sem byggir á fagmennsku. Lýðræðisleg og sanngjörn málsmeðferð. Mosfellsbær er leiðandi í rafrænni stjórnsýslu, með stuttan afgreiðslutíma erinda og gott aðgengi
að þjónustu. Vinnubrögð í anda Staðardagskrár 21.
Mosfellsbær 12Lokaskýrsla stefnumótunarApríl 2008
GILDI
Gildi hvers fyrirtækis eða stofnunar er það hugarfar sem sérhverjum starfsmanni á að vera eiginlegt ídaglegu starfi og leiðarljós þegar hann kemur fram fyrir hönd síns vinnuveitanda. Spyrja þarf nokkurralykilspurninga áður en gildin eru ákveðin:
Hvað viljum við að einkenni okkar menningu? Hvað viljum við hafa að leiðarljósi? Hvað er það sem við erum með í huga leynt og ljóst og viljum að bæjarfélagið Mosfellsbær standi
fyrir? Hvernig eigum við og hvernig eigum við ekki að starfa/vinna? Hvernig gerum við hlutina hérna?
Við höfum gildin að leiðarljósi í vinnu okkar og samskiptum innan Mosfellsbæjar og út á við. Þetta eruþau gildi sem leynt og ljóst verður unnið eftir þannig að þau verði hluti af brag heildarinnar. Þeim erætlað að vera eins konar innri óskrifaðar reglur um hvernig við gerum hlutina. Gildin hafa þannig áhrifá daglega starfsemi og endurspeglast í samskiptum, ákvarðanatöku og framkvæmd.
Gildin eru í raun allt sem við segjum og allt sem við gerum. Gildin eru hugtök og áherslur sem eru rauði þráðurinn í öllu starfi innan Mosfellsbæjar. Gildin hjálpa okkur í daglegri starfsemi. Gildin auðvelda ákvörðunartöku og framkvæmd. Gildin liðka fyrir samskiptum.
Gildisvinna Mosfellsbæjar fór fram á fundi 12. desember 2007. Gunnar Hersveinn heimspekingur varmeð framsögu þar sem hann fjallaði um hvað gildi standa fyrir. Þátttakendur voru hátt á fjórða tugtalsins. Bakgrunnur þeirra var fjölbreyttur; starfsmenn bæjarfélagsins, kjörnir fulltrúar, fulltrúar ínefndum, fulltrúar áhugasamtaka og grasrótar auk almennra bæjarbúa.
Niðurstaða vinnufundarins var sú að gildi Mosfellsbæjar skyldu vera fjögur:
Virðing. Jákvæðni. Framsækni. Umhyggja.
Gildi Mosfellsbæjar eru sett fram hér á eftir ásamt tengdum gildum.
Mosfellsbær 13Lokaskýrsla stefnumótunarApríl 2008
VIRÐING
JÁKVÆÐNI
Réttlæti
Jafnrétti
Ábyrgð Heiðar-leiki
Áreiðan-leiki
Traust
Öryggi
Virðing
Þjónusta
Áhrif
Ánægja
Ímynd
Árangur
Gleði
Já-kvæðni
Mosfellsbær 14Lokaskýrsla stefnumótunarApríl 2008
FRAMSÆKNI
UMHYGGJA
Ný-sköpun
Frum-kvæði
Forysta Þjónusta
Ábyrgð
Metnaður
Fag-mennska
Fram-sækni
Frelsi
Sjálf-bjarga
VináttaSam-
félagslegábyrgð
Sam-vinna
Um-hverfis-vitund
Ánægja
Um-hyggja
Mosfellsbær 15Lokaskýrsla stefnumótunarApríl 2008
SKIPURIT MOSFELLSBÆJAR 2008
Hluti af stefnumótunarverkefninu var að fara yfir skipulag og skipurit Mosfellsbæjar. Stýrihópurinnfjallaði um skipulagið á nokkrum fundum. Áratugur er frá því að skipurit Mosfellsbæjar var staðfest.Hópurinn gerði í upphafi greiningu á þeim breytingum sem átt hafa sér stað í rekstri bæjarfélagsins áþeim tíma.
Ljóst er að miklar breytingar hafa orðið á þessum tíma. Á skömmum tíma hefur íbúum fjölgað úr um5000 í rúm 8000, auk þess sem verkefnum hefur fjölgað og þau orðið viðameiri. Einnig leit hópurinn tilþeirrar vinnu sem fór fram á greiningarfundi, í framkvæmdahópum og á gildafundum. Niðurstaðastýrihópsins er að eftirfarandi breytingar verði gerðar á skipulagi og skipuriti Mosfellsbæjar.
Sviðum bæjarins verði fjölgað um eitt. Þetta verði gert með því að skipta fræðslu- ogmenningarsviði upp í tvö svið; fræðslusvið og menningarsvið. Undir fræðslusvið heyri allir skólar ogfræðsla bæjarins. Undir menningarsvið heyri menningar-, tómstunda-, íþrótta- og þróunarmál.
Nöfn sviða verði einfölduð þannig að þau beri eitt heiti í stað samsettra, þ.e. stjórnsýslusvið,fræðslusvið, menningarsvið, umhverfissvið og fjölskyldusvið.
Í skipuriti verði fjögur fagsvið; fræðslusvið, menningarsvið, umhverfissvið og fjölskyldusvið. Aukþess verði eitt stoðsvið, stjórnsýslusvið. Verkefni þess gangi þvert á hin sviðin og vinni þannig meðöllum fagsviðum að úrvinnslu tiltekinna verkefna bæjarins.
Stofnaðar verði tvær deildir eða skrifstofur sem ekki verði hluti af fagsviðum eða stoðsviði, þærvinni þvert á skipulag bæjarins. Annars vegar er um að ræða fjármáladeild sem hafi með höndumfjármál, áætlanagerð og bókhald bæjarins að gera. Um er að ræða staðfestingu á verklagiundanfarinna ára. Þannig er fest í sessi áhersla sem lögð hefur verið á málaflokkinn við reksturbæjarins. Hins vegar leggur stýrihópurinn til að staðfest verði tillaga framkvæmdahóps um ímyndar-og kynningarmál og að ráðinn verði forstöðumaður kynningarmála.
Starfsheiti yfirmanna sviða verði breytt úr forstöðumanni sviðs í framkvæmdastjóra sviðs. Er þettaannars vegar gert til aðgreiningar frá forstöðumönnum stofnana og hins vegar til að undirstrika hiðveigamikla hlutverk yfirmanna sviða að sjá til þess að ákvarðanir og stefnumörkun bæjarstjórnar,bæjarráðs og fagnefnda sé hrint í framkvæmd með skilvirkum og markvissum hætti.
Í skipuritinu eru verkefni tilgreind undir einstökum sviðum. Þetta eru meginverkefni sem ekki erutæmandi upptalning á verkefnum einstakra sviða.
Stýrihópur leggur til að eftirtalin verkefni verði skoðuð sérstaklega í tengslum við framvinduskipulagsins og innleiðingu þeirra verkefna sem stefnumótunarvinna þessi leggur til:
Þeim möguleika verði haldið opnum að færa jafnréttismál frá fjölskyldusviði til nýs mannauðsstjóra,samþykki bæjarráð ráðningu í það nýja starf. Horft verði til hæfni og menntunar viðkomandistarfsmanns við mat á því hvort jafnréttismálin verði færð á ábyrgðasvið starfsins.
Tillögur eru um að þróunarmál verði nýtt áhersluatriði í starfsemi bæjarins. Höfðar þetta til þróunarbæjarfélagsins almennt og nýsköpunar. Að mati strýrihópsins kemur til álita að nýtt starfforstöðumanns kynningarmála verði falin ábyrgð verkefnisins.
Töluverð umræða var innan stýrihópsins um málefni eignasjóðs. Hópurinn er sammála um aðnauðsynlegt sé að málaflokkurinn sé færður frá umhverfissviði til framtíðar og honum skipuð staðaþvert á skipulag bæjarins líkt og fjármál og áætlunargerð. Í það verkefni þarf að fara sem fyrst,þannig að umhverfissvið verði hreint fagsvið.
Mosfellsbær 16Lokaskýrsla stefnumótunarApríl 2008
Samkvæmt framangreindu er lagt til að skipurit Mosfellsbæjar líti út á eftirfarandi hátt:
Tillaga að nýju skipuriti Mosfellsbæjar 2008
Stýrihópur leggur til að hið nýja skipulag Mosfellsbæjar verði samþykkt og að innleiðing þess hefjiststrax þannig að það verði komið til framkvæmda 1. september 2008.
Kynningar-mál
Fjármál ogáætlanir
Fræðslusvið
Grunnskólar
Leikskólar
Listaskóli
Framhaldsskóli
Daggæsla
Sérfræðiþjónustaskóla
Umhverfissvið
Skipulagsmál
Byggingarmál
Umhverfismál
Staðardagskrá 21
Framkvæmdir
Eignasjóður
Þjónustustöð
Veitur
Fjölskyldusvið
Barnavernd
Félagsþjónusta
Félagsleghúsnæðismál
Jafnréttismál
Fjölskyldumál
Menningarsvið
Menning og listir
Íþróttamál
Tómstundamál
Safnamál
Vinabæjarmál
Menningar-aðstaða
Ferðamál
Nýsköpunar- ogþróunarmál
Bæjarstjórn
Bæjarráð
Bæjarstjóri
Stjórnsýslusvið
Stjórnsýsla
Mannauðsmál
Þjónustuver
Samningamál
Skjalamál
Upplýsingatækni
Innkaupamál
Mosfellsbær 17Lokaskýrsla stefnumótunarApríl 2008
LOKAORÐ
Tilgangur með stefnumótunarvinnu hlýtur ávallt að vera sá að leggja grunn að betra umhverfi til aðstarfa og lifa í miðað við það sem gildir í dag. Þetta á við hvort heldur sem um er að ræða fyrirtæki,opinberar stofnanir eða félagasamtök. Það er öllum hollt að fara í gegnum slíkt ferli, sé það gert áfagmannlegan og kerfisbundinn hátt.
Sú vinna sem hér er lögð fram tekur mið af hefðbundnum og nútímalegum aðferðum og vinnubrögðumí stefnumótunarvinnu skipulagsheilda. Þegar lagt var upp í þá vegferð sem hér er kynnt var okkur ljóstað sérstaða hennar er mikil. Sveitarfélög hafa ákveðnu hlutverki að gegna í samfélaginu sem eru afarmikilvæg fyrir einstaklinga og fjölskyldur. Stefnumótun fyrir sveitarfélög gengur ekki út á að hámarkafjárhag eigenda fyrirtækisins né hefur það stöðu opinberra stofnana og fyrirtækja nema að hluta til.
Í bæjarstjórnum eru lýðræðislega kjörnir fulltrúar íbúanna sem eiga að móta þær pólitísku línur semunnið er eftir og leggja þær meginlínur bæjarfélagið stendur fyrir. Þær áherslur sem settar eru fram íþessu skjali eru eingöngu sett fram til að hjálpa bæjaryfirvöldum, bæði kjörnum fulltrúum ogstarfsmönnum bæjarfélagsins, að ná fram markmiðum sínum um að skapa enn betra bæjarfélag en núer. Ennfremur að leggja grunn að því að Mosfellsbær nái að vaxa og dafna enn frekar í framtíðinni.Það er afar mikilvægt að þverpólitísk sátt náist um þau markmið sem hér eru sett.
Það er alveg ljóst að það skjal sem hér er kynnt hefur ekki mikla þýðingu nema að bæjaryfirvöld ogbæjarbúar í Mosfellsbæ vinni áfram með þær áherslur sem settar eru fram. Miðað við þann áhuga semallir sýndu sem að þessari vinnu komu þá höfum við ríka ástæðu til að halda að svo verði og aðMosfellsbær verði enn betri bær að lifa og starfa í. Ef svo er þá er tilganginum með þessu ferli náð.
Haraldur Sverrisson Hákon GunnarssonBæjarstjóri Mosfellsbæjar Verkefnisstjóri, Capacent