Download - Sternberg ve Zekanın Üçlü Kuramı
![Page 1: Sternberg ve Zekanın Üçlü Kuramı](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022061403/5681594e550346895dc68d43/html5/thumbnails/1.jpg)
Sternberg ve Zekanın Üçlü Kuramı
Robert J. Sternberg
Zeka gelişiminde bilişsel psikoloji
Fatma Nevra Seggie B.Ü. Eğitim Bilimleri
![Page 2: Sternberg ve Zekanın Üçlü Kuramı](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022061403/5681594e550346895dc68d43/html5/thumbnails/2.jpg)
İnsanlar bilgiyi nasıl toplar ve kullanırlar?
Bu bilgilere göre nasıl problem çözer ve zekice davranırlar?
Bu soruların cevabı: Zekanın Üçlü Kuramı
![Page 3: Sternberg ve Zekanın Üçlü Kuramı](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022061403/5681594e550346895dc68d43/html5/thumbnails/3.jpg)
IQ harici zekalar
Zekayla ilintili 3 boyut
1) Parçasal boyut
2) Deneysel boyut
3) İçeriksel boyut
![Page 4: Sternberg ve Zekanın Üçlü Kuramı](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022061403/5681594e550346895dc68d43/html5/thumbnails/4.jpg)
Parçasal boyut:
Kişiyi yapılacak şeyleri ayrı ayrı planlamaya, yaparken onların tümünü kontrol ve idare etmeye, yaptıktan sonra da onları değerlendirmeye iter.
![Page 5: Sternberg ve Zekanın Üçlü Kuramı](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022061403/5681594e550346895dc68d43/html5/thumbnails/5.jpg)
Deneysel boyut:
Zekanın deneyimle ilgili olduğunu, kişilerin yapacakları işlerin geçmişle var olan tüm bilgilerini kullanmasıyla ortaya çıkacağını ileri sürer.
Fakat geçmiş deneyimlerden ortaya çıkan bu yapılan iş daha evvel hiç görülmemiş, duyulmamış, yani yeni ve orijinal olmalıdır.
![Page 6: Sternberg ve Zekanın Üçlü Kuramı](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022061403/5681594e550346895dc68d43/html5/thumbnails/6.jpg)
İçeriksel boyut:
İçinde yaşadığımız yerlerle ilgilidir. İçinde bulunduğumuz çevrelere adapte olma, etrafımızdaki çevreleri kendine uydurma, farklı çevreleri seçebilme gibi.
![Page 7: Sternberg ve Zekanın Üçlü Kuramı](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022061403/5681594e550346895dc68d43/html5/thumbnails/7.jpg)
Her boyutun bir yetenekle ilişkisi vardır:
Parçasal boyut: Analetik yetenek
Deneysel boyut: Yaratıcı yetenek
İçeriksel boyut: Uygulamalı yetenek
![Page 8: Sternberg ve Zekanın Üçlü Kuramı](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022061403/5681594e550346895dc68d43/html5/thumbnails/8.jpg)
Analetik yetenek:
Analetik düşünen kişi başkalarının düşüncelerini, fikirlerini hatırlamakta ve analiz etmekte ustadır.
Öğrendiği bilgiyi kolaylıkla başka bilgilerle karşılaştırabilir, tahminler ve değerlendirmeler yapabilir ve eleştirebilir.
Sebep sonuç ilişkilerini hemen kurar.
Ama kendileri fikir üretmekte o kadar başarılı olamaz.
![Page 9: Sternberg ve Zekanın Üçlü Kuramı](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022061403/5681594e550346895dc68d43/html5/thumbnails/9.jpg)
Uygulamalı yetenek:
Öğrenilen bilginin ne işe yaradığını, onları nasıl kullanabileceğini düşünen kişiler bu yeteneğe sahiptir.
Çevrelerine daha kolay adapte olurlar. İnsanlarla konuşmasını daha iyi bilirler.
Sınav notları pek iyi değildir, zaten pek de çaba sarf etmezler.
Eksik yanlarını bilirler ve öğretmenden yardım isterler.
![Page 10: Sternberg ve Zekanın Üçlü Kuramı](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022061403/5681594e550346895dc68d43/html5/thumbnails/10.jpg)
Bu kurama göre:
Öğretmenler hep sınavdan yüksek not alanlara özen göstermeyip, diğer öğrencilerin de neler yapabileceklerine bakmalarının, bunun hem öğrenci hem de öğretmen için çok faydalı olduğuna inanılır.
Tüm öğrencilerin çeşitli zekalarını keşfetmek için neler yapılmalıdır?
Değişik öğrenim şekilleri
Her kişide bu üç zekadan bir miktar da olsa var.
![Page 11: Sternberg ve Zekanın Üçlü Kuramı](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022061403/5681594e550346895dc68d43/html5/thumbnails/11.jpg)
Öğrencilerimizin neye sahip olduklarını bulup çıkarmak, onlara göstermek, bu yetenekleri nasıl geliştirebileceklerini öğretmek gerekir.
Nelerde iyi, nelerde kötü olduklarını ve bunları nasıl geliştirebileceklerini öğrenciler, biz öğretmenler sayesinde öğrenir ve anlar.
![Page 12: Sternberg ve Zekanın Üçlü Kuramı](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022061403/5681594e550346895dc68d43/html5/thumbnails/12.jpg)
Ülkemizdeki bir çalışma (Kutlu: 1999)
MEB ilköğretim Türkçe ders kitapları yer alan sorular incelenmiş ve sekiz yıl boyunca bütün sınıf düzeylerinde soruların en çok hatırlama (ortalama 0.77), daha az kavrama (ortalama 0.21) ve en az da uygulama (ortalama 0.02) davranışlarını ölçtüğü; kitaplarda analiz ve analiz üzeri düzeyde sorular sorulmadığı görülmüştür.
Eğitim uygulamalı olmalıdır: Cumhuriyet Türkiye'sinin eğitim politikalarının temel ilkelerinden birisidir.
![Page 13: Sternberg ve Zekanın Üçlü Kuramı](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022061403/5681594e550346895dc68d43/html5/thumbnails/13.jpg)
YARATICI:
Orta veya düşük sınav notları vardır.
Okulda kendini kısıtlanmış hisseder.
Öğretmenleri tarafından zor bir öğrenci olarak algılanır.
Okul ortamına pek uymaz.
Yönlendirmeleri pek izlemez.
Yönlendirmenin kendisi olmasından hoşlanır.
Kendi fikirlerini öne sürmekten hoşlanır.
Doğal bir “fikirler” insanıdır.
![Page 14: Sternberg ve Zekanın Üçlü Kuramı](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022061403/5681594e550346895dc68d43/html5/thumbnails/14.jpg)
UYGULAMALI:
Orta veya düşük sınav notları vardır.
Okulda sıkılır ve okul ortamına pek uymaz.
Öğretmenleri tarafından derslerden kopuk olarak algılanır.
Verilen etkinliklerin ve yöntemlerin ne işe yaradığını görmek ister.
Kendini uygulama yapabileceği alanlarda görmek ister.
Fikirlerini uygulamaktan hoşlanır.
Doğal sağduyuludur.
![Page 15: Sternberg ve Zekanın Üçlü Kuramı](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022061403/5681594e550346895dc68d43/html5/thumbnails/15.jpg)
Analetik, yaratıcı ve uygulamalı yetenekleri ortaya çıkarmak ve
geliştirmek için -öğrettiğimiz ders ne olursa olsun- sorulacak soru
tipleri
![Page 16: Sternberg ve Zekanın Üçlü Kuramı](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022061403/5681594e550346895dc68d43/html5/thumbnails/16.jpg)
Analetik yetenekleri geliştirmek için:
Herhangi iki şeyi karşılaştır.
Herhangi iki şeyin ortak noktalarını bul.
Herhangi iki şeyin zıt taraflarını bul.
Analiz et.
Değerlendir.
Eleştir.
Niçin diye izah et.
Sebepleri izah et.
Tahminleri değerlendir.
![Page 17: Sternberg ve Zekanın Üçlü Kuramı](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022061403/5681594e550346895dc68d43/html5/thumbnails/17.jpg)
Yaratıcı yetenekleri geliştirmek için:
Yarat.
İcat et.
Hayal et.
Tasarla.
Nasıl olur/oluşur diye göster.
Tahminde bulun.
Geliştir.
Eğer böyle böyle olursa, ne olacağını söyle.
![Page 18: Sternberg ve Zekanın Üçlü Kuramı](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022061403/5681594e550346895dc68d43/html5/thumbnails/18.jpg)
Yaratıcı yetenekleri geliştirmek için:
Yarat.
İcat et.
Hayal et.
Tasarla.
Nasıl olur/oluşur diye göster.
Tahminde bulun.
Geliştir.
Eğer böyle böyle olursa, ne olacağını söyle.
![Page 19: Sternberg ve Zekanın Üçlü Kuramı](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022061403/5681594e550346895dc68d43/html5/thumbnails/19.jpg)
Bu tarz işlenebilecek dersler
![Page 20: Sternberg ve Zekanın Üçlü Kuramı](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022061403/5681594e550346895dc68d43/html5/thumbnails/20.jpg)
Ders Psikoloji
Analetik Freud'ün rüya kuramını değerlendir.
Yaratıcı Kendi rüya kuramını kur ve geliştir.
Uygulamalı Birbirinize rüyalarınızı anlatarak, gerek Freud gerekse kendi kuramlarını
ile farklı tabirler yapın.
![Page 21: Sternberg ve Zekanın Üçlü Kuramı](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022061403/5681594e550346895dc68d43/html5/thumbnails/21.jpg)
Ders Tarih
Analetik Kurtuluş Savaşının sebepleri nelerdir?
Yaratıcı Kurtuluş Savaşı olmasaydı Türkiye ekonomik, politik ve sosyal
açıdan nasıl olurdu?
Uygulamalı Diyelim ki Kurtuluş Savaşı sırasında ailenizi sizin korumanız
gerekiyordu, neler yapardınız?
![Page 22: Sternberg ve Zekanın Üçlü Kuramı](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022061403/5681594e550346895dc68d43/html5/thumbnails/22.jpg)
Ders Coğrafya
Analetik Kuzey Anadolu ile Akdeniz Bölgesindeki bitki örtüsünü
karşılaştır.
Yaratıcı Toroslar olmasaydı Akdeniz Bölgesinde nasıl bir bitki örtüsü olurdu, hayal et.
Uygulamalı Diyelim ki Türkiye'de henüz olmayan bir bitkiyi ülkemize getirdik. Hangi bölgeye dikeceğini sebepleri ile anlat.
![Page 23: Sternberg ve Zekanın Üçlü Kuramı](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022061403/5681594e550346895dc68d43/html5/thumbnails/23.jpg)
Ders Resim
Analetik İbrahim Çallı ve Picasso'nun yetiştiriliş tarzlarını karşılaştır.
Yaratıcı İbrahim Çallı'nın herhangi bir resmini kubism kurallarına göre
hayal et.
Uygulamalı Bu hayalini kağıt üzerinde uygula.
![Page 24: Sternberg ve Zekanın Üçlü Kuramı](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022061403/5681594e550346895dc68d43/html5/thumbnails/24.jpg)
Ders Edebiyat
Analetik Shakespeare'in Romeo ve Juliet'inin kurgusunu eleştir.
Yaratıcı Ünlü mezar sahnesinde Juliet ölmeseydi ne olurdu düşün
ve oyuna yepyeni bir son yaz.
Uygulamalı Yazdığınız sonu sınıfta sahneleyin.
![Page 25: Sternberg ve Zekanın Üçlü Kuramı](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022061403/5681594e550346895dc68d43/html5/thumbnails/25.jpg)
Ders Biyoloji
Analetik Kuşlar kanatlarıyla nasıl bir sistemle uçar? Analiz et.
Yaratıcı İnsanların da kanatları olsaydı, ne olurdu? Hayal et.
Uygulamalı Gerçek bir kuşu düşünüp, maketini yap.
![Page 26: Sternberg ve Zekanın Üçlü Kuramı](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022061403/5681594e550346895dc68d43/html5/thumbnails/26.jpg)
Bu üç öğrenme tarzını uyguladığımız zaman neler
kazanabiliriz?
![Page 27: Sternberg ve Zekanın Üçlü Kuramı](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022061403/5681594e550346895dc68d43/html5/thumbnails/27.jpg)
Bilginin öğrencinin kontrolüne geçmesini sağlayabiliriz.
Bilginin öğrencinin kontrolüne geçmesini sağlayabiliriz.
Grup çalışması, eş ile çalışma ve tartışmalı çalışmalar önem kazanacaktır.
Öğrenci öğretmen ilişkisi yeni bir boyut kazanır: İletişim artar, fikir alışverişi doğar, olumlu, yapıcı tartışmalara yol açılır.
Böylece dersler hem sıkıcı olmaktan uzaklaşır, hem de öğrenme oranı fazlalaşır.