-
8/17/2019 Što Američki Kongres Zna o Bosni i Hercegovini
1/12
ŠTO AMERIČKI KONGRES ZNA O BOSNI I HERCEGOVINI?
Dražen Pehar
Steven Wehre!" #$e%&'a!ta (a e)r$#*a $&tan'a" ) #v'#tv) 'e traž&va+a +!anv&,a &
*,&'a,a Kn-re#a SAD .#tav& /01 #&'e+n'a /2341 I(v'e56e B#n& & Her%e-v&n&1
I(v'e56e 'e na#!v!'en 7B#na & Her%e-v&na8 .ana5n'& $r9!e,& & $!&t&*a SAD":3 &
$re.+en 'e a,er&+*, *n-re#) $. 9r'e, R020;< *a re()!tat ra.a S!)ž9e (a
traž&van'a a,er&+*- *n-re#a =Cn-re##&na! Re#ear%h Serv&%e>1 I#traž&van'e&(v'e56e
&(!žen 'e na 3/ #tran&%a" & $re.#tav!'a n 5t 9& .ana# #va*& +!an a,er&+*- Kn-re#a
tre9a (nat& B#n& & Her%e-v&n& =B&H>1 K!')+n $&tan'e" ) t,e #,!)" ,že #e $#tav&t& na
#!'e.e6& na+&n8 na*n 5t 'e.an $r#'e+n& a,er&+*& *n-re#,en $r+&ta v &(v'e56e" h6e !&
,) #!&*a B#n& & Her%e-v&n& 9&t& 'a#n&'a . .#)#tva 9&! *a*ve #!&*e? Dr)-" h6e !& #!&*a
*') .9&'e 9&t& a.e*vatna & re!evantna ) .va *!')+na #,!a8 $rv" h6e !& *n-re#,en .9&t&
#!&*) *'a -vr& (a B&H )t&n) *!')+n&, #tvar&,a & .n#&,a@ .r)-" h6e !& *n-re#,en
.9&t& *n(tentn) & .v!'n &nr,at&vn) #!&*) na #nv& *'e 9& #e ,-! $r'&%&rat&
.reen .'e!van'e SAD ) .n#) na B&H" ne*a rea!t&+na & $rve.&va van'#*$!&t&+*a
&n&%&'at&va?
v,e *rat*, -!e.) 9'a5n'ava, (a5t 'e .-vr na 9a $&tan'a ne-at&van1 Na*n
+&tan'a Wehre!va &(v'e56atraž&van'a" $r#'e+n& a,er&+*& *n-re#,en ne6e .9&t& n&t&
'a#n) n&t& *n(tentn) n&t& .v!'n a.e*vatn) #!&*) B&H@ #a,&, t&, na ne6e ,6& na
#nv& v-a traž&van'a )$6e )te,e!'&t& ne*) $rve.&v) & *n(tentn) van'#*) $!&t&*) )
.n#) na B&H1 Dr)-&, r&'e+&,a" #).e6& $re,a Wehre!v, &(v'e56)" a,er&+*& Kn-re# B&H &!& ne (na na'važn&'e +&n'en&%e" )*!')+)')6& $r&'e #ve-a narav $!&t&+*&h .n#a )
.ana5n'' B&H" &!& ra#$!aže ne*, vr#t, *ntra.&*trne & ne'a#ne #!&*e na #nv& *'e
na+e!n n&'e ,-)6e r,)!&rat& ne*) ,že9&tn .'e!tvrn) & $ra*t&+n) van'#*$!&t&+*)
&n&%&'at&v)1 O #tvarn&, )(r%&,a ta*v-a #tan'a #tvar& ,že," naravn" #a, na-aat&1
Pr&,a a%&e n&'e 'a#n *a* 'e.na #)$er#&!a" #a $re* 422 ,&!&')na #tanvn&*a" & na'9!'&,
#ve)+&!&5t&,a na #v&'et)" na've6&, 9r'e, n9e!va%a" (av&.n, tra.&%&', $!&t!5*e ,!&"
& .e&n&t&vn .a!e* na'v&5e #t&%&ran, tehn!-&', na #v&'et)" n&'e ) #tan') $r&(ve#t& $!a)(&9&!n) & t&n!')9&v) ana!&() $!&t&+*&h .n#a ) 'e.n' .ržav& *', #) #e a,er&+*&
-
8/17/2019 Što Američki Kongres Zna o Bosni i Hercegovini
2/12
$!&t&+ar& re!at&vn ,n- & +e#t 9av&!&1 N" t,e #e &$a* ,-) r,)!&rat& ne*a .9ra
na-aan'a &" važn&'e" ,-) #e $#tav&t& ne*a &n#$&rat&vna & (an&,!'&va $&tan'a *'a 9& ,-!a
$#!)ž&t& 9).)6&, traž&va+&,a *a #,'ern&%e (a e,$&r&'#* 'a#n )#,'erena traž&van'a &(
9!a#t& #%&'a!ne &!& $!&t&+*e e$te,!-&'e1
$rv,e .&'e!) v-a -!e.a *)#&ra, #e na Wehre!ve *a(e B&H ) #,!) n'&hve
ver&.&+*e vr&'e.n#t& na$r#t" $*a()'e, (a5t t& *a(& ne $rež&v!'ava') ) #)+e!'avan') #a
$v&'e#n&, & $!&t&+*&, +&n'en&%a,a" &,a')6& na ),) .a $tn'e )*!')+)') & $ravne & ,ra!ne
+&n'en&%e1 .r)-,e .&'e!) -!e.a *)#&ra, #e na Wehre!ve *a(e ) #,!) n'&hve
*herentn#t& & n'&hve re!evantn#t&@ ) t,e .&'e!) $#e9n 6e ,e (an&,at& Wehre!ve
F#!&'e$e ,r!'eF" .a*!e" +&n'en&%e &!& .n#& *'& ) n'e-v, narat&v) B&H ne na!a(e ,'e#t" a
tre9a!& 9&" &( +e-a #e ,že (a*!')+&t& .a n ne*e +&n'en&%e &!& .n#e na#t'& $r&*r&t&1 tre6e,
.&'e!) *na+n #e 9av&, & $r9!e,, 9'a5n'en'a ,-)6n#t& $re.+avan'a a,er&+*,e
Kn-re#) ana!&(e &!& traž&van'a ta* n*e *-n&t&vne *va!&tete1
Ver&.&+*& a#$e*t&
Ve6 na $rv' #tran&%& Wehre!v- traž&van'a na!a(&, a9r&*at" .n#n a!#&&*a%&')
$v&'e#n&h +&n'en&%a8 7B#an#*& $re.#'e.n&* A!&'a I(et9e-v&6" B5n'a*" 9& 'e (a9r&n)t 3 &( $r#&n%a 3
-
8/17/2019 Što Američki Kongres Zna o Bosni i Hercegovini
3/12
rea-&ra!& #&!, &!& r)žan, $9)n,1 Na'važn&'e" I(et9e-v&6 'e $an *a F.9ar .e+*F
*'& 'e +a* traž& *,$r,na r'e5en'a1 Naravn .a 'e ta #!&*a $#ve nea.e*vatna1 G!e.e
B&H" I(et9e-v&6 n&'e traž& *,$r,n r'e5en'e8 n'e-va 'e $r)*a t&'e*, 3 važe6&, #tav, B&H10
Wehre!ve a!#&&*a%&'e +&n'en&%a $rtež) #e ne #a, na ra(.9!'e $r&'e r)žan-a #)*9a"
ne- & na $#tDatn#* ra(.9!'e" *'e 9& tre9a! 9&t& ra(.9!'e $rve.9e 'e.n- ,&rvn-
*v&ra1 Pr&,'er&%e" na #tr1 4 Wehre! re.) V*- Pre.#tavn&*a tvr.& #!'e.e6e8 7
$r#&n%) 3
-
8/17/2019 Što Američki Kongres Zna o Bosni i Hercegovini
4/12
*r&v) #!&*) PIC) *a &(vr) a)tr&teta V*- Pre.#tavn&*a na$r#t (9- t-a 5t" $re,a
t' #!&%&" V*& Pre.#tavn&* &(-!e.a ,an'e a)tr&tarn" .n#n v&5e .e,*rat#*&" ne- n.a
*a.a #e .rž&, #tr&*tn&h $ravn&h +&n'en&%a" )*!')+)')6& n) .a 'e PIC F$(.rav&F .!)*)
V*- Pre.#tavn&*a .a .'e!)'e $re,a 5&r*,e" .&*tatr#*, ,an.at)1 N" ) .r)-,e
.&'e!) $*a(at 6) .a Weh!erva $re(enta%&'a" ) n,e .&'e!) ) *'e, -vr& F'e.&n#tv) &
rer,& B#neF" #a.rž& '5 'e.an *-n&t&vn& ne.#tata*1
Weh!erva $re(enta%&'a #a.rž& '5 'e.n)" .a!e* -r) a!#&&*a%&') +&n'en&%a@ ta #e
a!#&&*a%&'a ne t&+e n&t& $re.Datn#*- n&t& $#tDatn#*- ra(.9!'a )(et&h $6en&t"
.n#n" !n-&t).&na!n@ na #e t&+e F.ana5n'e- tren)t*a B&HF" .n#n ta 'e a!#&&*a%&'a
&(re+ena # a#$&ra%&', .a $re.#tav!'a *!')+n) .&'a-n() .ana5n'e- #tan'a ) B&H" .a 9'a#n& 5t
'e t $r9!e,at&+n )$rav ) .ana5n'' B&H1 Ta a!#&&*a%&'a 'av!'a #e ) $rv' re+en&%& #a,-a
Sažet*a Weh!erva traž&van'a8 7P#!'e.n'&h -.&na ,n-& #) ana!&t&+ar& &(ra(&!& (a9r&n)t#t
+&n'en&%, .a na$r& ,e)nar.ne (a'e.n&%e" t&'e*, $#!'e.n'&h 3; -.&na" .a #e B&H
#ta9&!&(&ra" $r$a.a')1 M&!ra. D.&*" $re.#'e.n&* Re$)9!&*e Sr$#*e =RS>" 'e.n-a . .va
$!)a)tn,na Fent&tetaF )n)tar B#ne" $#tr)&ra 'e $*)5a'e .a #e #re.&5n'a v!a.a B#ne
)+&n& .'e!tvrn&',1 On 'e $etvan $tvr&va $rav RS .a #e .%&'e$& . B#ne" $re,.a
#e . #a.a #)(.rža . na#t'an'a .a rea!&(&ra t) $r&'etn')1 Ne*& !&.er& etn&+*&h Hrvata ) B#n&
(atraž&!& #) v&5e a)tn,&'e (a Hrvate ) B&H" 5t ,ž.a $r&'et& ..atn&, ra-,ent&ran'e, te
(e,!'e1: Da*!e" Weh!er v.'e $re(ent&ra D.&*a *a *!')+n& $r9!e,@ D.&* 'e na' *'&
na$r#t že!& .%&'e$&t& RS . B&H" & t 9'a5n'ava n'e-v $#tr)&ran'e $*)5a'a .a #e 'a+a
#re.&5n'a v!a.a B&H1 D.atn& #) $r9!e, Hrvat&" *'& #) ta*er #*!n& F.e(&nte-r&ran')F B#ne
& Her%e-v&ne1 I( Weh!erve $re(enta%&'e ta*er 'a#n #!&'e.& .a n&*a*v& $r9!e,& ne .!a(e
&( F*r)-a 95n'a+*&h $!&t&+ara1F On& #) *n#tr)*t&vn& & že!e )+&n&t& #re.&5n') v!a.)
)+&n*v&t&',1
N" Weh!er naravn *r&v $re(ent&ra & D.&*v) $!&t&*) &" '5 važn&'e" $!&t&*) hrvat#*&h
!&.era1 Prv" -!e.e $tn'e $!&t&*e" Weh!er n&t& 'e.n, r&'e+') n&'e #$,en) +&n'en&%) .a
#) 95n'a+*& -!a#v& B&H Hrvat&,a . #a.a .va $)ta &(a9ra!& hrvat#*-a +!ana Pre.#'e.n&5tva
B&H1 Na.a!'e Weh!er n&t& 'e.n, r&'e+') n&'e #$,en) +&n'en&%) .a &(9rna $rav&!a" (a'e.n
#a .ana5n', &n#t&t)%&na!n, #tr)*t)r, e.era%&'e B&H )*!')+)')6& & !e-!at&v) &
e-(e*)t&v)" 'e#) .e a%t na,etn)ta . #trane ,e)nar.ne (a'e.n&%e" & .a ta &(9rna $rav&!a
&(ravn *r5e #tat)# Hrvata *a 'e.n-a . tr& (a,&5!'en ravn$ravna *n#t&t)t&vna nar.aB&H1 Da*!e" *a.a #e . #trane hrvat#*&h $!&t&+ara & #$,&n'e" &!& +a* (a#t)$a" &.e'a tre6e-a
-
8/17/2019 Što Američki Kongres Zna o Bosni i Hercegovini
5/12
ent&teta" r&'e+ 'e ra%&na!n ,t&v&ran,e $te()" t 'e#t" .-vr) na 'e.n ne$rave.n &
&(vana na,etn)t $ravn$!&t&+* #tan'e *'e B&H +&n& & ne$rave.n, & te5* .rž&v,
)$rav ) $ravn$!&t&+*, 9!&*) ) *'e, na .ana# $#t'&" ne $6en&t & ne a$#tra*tn1
I#t vr&'e.& (a Weh!erv) $re(enta%&') D.&*ve t9žn'e $#tr)*%&'e8 D.&*ve #)
F$r&'etn'eF ra%&na!n ,t&v&rane naravn .a B&H" ) .ana5n'e, $ravn$!&t&+*, 9!&*)" ne
,že $#tat& na .)!'& r* 'er na ne ,že $#tat& ) r,& F,e)nar.neF .&*tat)re@ & naravn
.a" ) #!)+a') ne$#t&(an'a *n#en()#a 9).)6e, 9!&*) B&H" #e%e#&'a RS & $.'e!a B&H na
ent&tete.ržave $re.#tav!'a 'e.n) . $.'e.na* !e-&t&,n&h $%&'a1 Na'važn&'e" D.&* n&*a.a
n&'e *a(a ,-)6n#t .a 9& #e RS .%&'e$&!a . B&H )*!&* 9& #e $5t&va!e &(vrne"
.atn#*e v!a#t& & RS & B&H" na* *a* #) #$e%&&+n & $re%&(n en),er&rane .atn#*&,
#tav,1 Za$rav" n'e-v #$,&n'an'e reeren.),a & .%'e$!'en'a t&+e #e #a, ..atn
%entra!&(&rane #tr)*t)re B&H" *') 'e na,etn)!a F,e)nar.na (a'e.n&%a"F ) #)-!a#') #a
95n'a+*, $!&t&+*, e!&t," #tr)*t)re *') 'e $a* ta (a'e.n&%a" $et 9e( &*a*ve #nve )
Datn#*, #tav)" $*)5a!a '5 & ..atn %entra!&(&rat&1
Kherentn#t" re!evantn#t" & F#!&'e$e ,r!'eF
Weh!erv &(v'e56etraž&van'e vr! 'e +e#t ne*herentn1 A,er&+*& *n-re#,en&" *'& #)
.9&!& v &(v'e56e" #t-a #)" na*n +&tan'a" ,ra!& *)#&t& (na+a'n) *!&+&n) *n)(&'e1
Pr&,'er&%e" *a* 'e ,-)6e" ) t,e traž&van')" tvr.&t& .a 'e T),anv rež&, &,a
a#$&ra%&'e $re,a ter&tr&'& B&H" a n.a" ne*!&* re+en&%a *a#n&'e" )#tvr.&t& .a #) na
reeren.), (a nevn#t B&H &(a5!& .,&nantn & B5n'a%& & B&HHrvat&? Pnvn" *a* 'e
,-)6e tvr.&t& .a 'e T),anv rež&, &,a a#$&ra%&'e $re,a ter&tr&'& B&H" a n.a" ne*!&*
re+en&%a *a#n&'e" na-!a#&t& .a #) $)t $re,a Datn#*,e #$ra(),) tvr&!e & (.r)žene v'ne
a*%&'e hrvat#*&h & 95n'a+*&h v'n&h #na-a?
N" . v&h" )v'etn re+en" htr&-ra#*&h ne*herentn#t&" ,n- #) -re ne *'e #e t&+)
$#tDatn#*- ra(.9!'a &,$!e,enta%&'e Datn#*- ,&rvn- *v&ra1 Pr&,'er&%e"
Weh!er .#ta t+n $)'e narav Datn#*e )#tavne #tr)*t)re (a B&H8 .va 'a*a ent&teta"
'e.na #!a9a #re.&5n'a v!a.a" $#e9n& $ara!e!n& .n#& &(,e) ent&teta & #)#'e.n&h .ržava1 N"
n n.a &nterven%&') ,e)nar.ne (a'e.n&%e" ) #,'er) 'a+an'a #re.&5n'&h v!a#t& .ržave B&H"
$)'e *a #*r $r&r.n& en,en" *'& #e $.ra(),&'eva & *'& 9& #e tre9a $r&r.n
na#tav&t&@ $#tr)*%&'a" v&.'e!& #," .!a(& . D.&*a & ." ) ne5t ,an'' ,'er&" hrvat#*&h $!&t&+ara" $re,a Weh!erv, narat&v)1 N" a* 'e &(vrna Datn#*a )#tavna #tr)*t)ra
-
8/17/2019 Što Američki Kongres Zna o Bosni i Hercegovini
6/12
na*va *a*v, ') 'e Weh!er $a" n.a n&'e D.&*va" &!& Fhrvat#*aF $!&t&*a" n 5t 'e
$r9!e,at&+n ) $#tDatn#*' B&H@ $r9!e,at&+na 'e )$rav $!&t&*a ,e)nar.ne
(a'e.n&%e *') #)" *a* Weh!er" $ravn na-!a5ava" 7$.rža!& #a, 95n'a+*& $!&t&+ar&:
=#tr1 4>1;
Me)t&," . #$,en)t&h ne*herentn#t& ,n- #) važn&'e +&n'en&%e *'e Weh!er (a$rav
$re5)6)'e" *'e )$6e ne #$,&n'e" &a* 'e +ev&.n .a 'e r&'e+ +&n'en&%a,a *'e #)" t&'e*,
&,$!e,enta%&'e Datn#*- ,&rvn- #$ra(),a" ,ra!e n#&t& (na+a'n) tež&n)" .a*!e .
&()(etne #) re!evantn#t& & (a ra(),&'evan'e &,$!e,enta%&'e t- #$ra(),a1 Pr&,'er&%e" *a.a
'e )*rat* $a )!-) ,e)nar.ne (a'e.n&%e *a a*tra *'& t9že F)n#& 'e.&n#tv &
rer,) ) B#n)F" n.a ne$re(an +&tate!' ,že $,!&t& .a 'e #a, & *!')+&v r&'e+
'a+an') #re.&5n'&h v!a#t& B&H@ ,e)t&," naravn .a 'e r&'e+ ne+e,) 9&tn .r)-a+&'e, r&'e+
'e (a$rav $r,'en& &n#t&t)%&na!ne #tr)*t)re ne #a, na ra(&n& .ržave ne- & na ra(&n&
ent&teta@ & važn&'e" r&'e+ 'e $r,'en& *'a na#t'& $#ve 9e(vr&'e.&t& *n%e$t F*n#t&t)t&vn-
nar.aF *'& #t'& ) $rea,9)!& Datn#*- #tava1 O t,e ) Weh!erv, &(v'e56) ne
na!a(&, n&t& #$,ena1 Pr&,'er&%e" ne ,že, )$6e $rna6& #$,&n'an'e O.!)*e #tavn-
S).a B&H L
-
8/17/2019 Što Američki Kongres Zna o Bosni i Hercegovini
7/12
Weh!er $t*)'e '5 ne*e re!evantne +&n'en&%e -!e.e B&H" .n#n ne )*!')+)'e &h ) #v'e
&(v'e56e8 $r&,'er&%e" n e*#$!&%&te reer&ra na ta*(van& Travan'#*& $a*et )#tavn&h $r,'ena
&( /22 -.&ne@ n na$r#t *aže .a !*a!n& $!&t&+ar&!&.er& n) $r&hvat&!& ta' $a*et =#tr1 4>1
N" n&,a *'& #) )$(nat& #a +&n'en&%a,a 9&t 6e .,ah 'a#n .a Weh!er )$6e ne #$,&n'e
-!avne *r&v%e (a ne)#va'an'e t- $a*eta 'er t #$,&n'an'e ne 9& #e ,-! )#*!a.&t& #a
*!')+n&, .&'e!v&,a n'e-va narat&va1 Ne$re(an *n-re#,en (a#&-)rn 6e $,!&t& .a 'e
D.&*" &!& Sr9& &( RS" *r&va% (a ne)#va'an'e t- $a*eta" n" t 9&" naravn" 9& $v&'e#n&
a9r&*at1 Kr&v%& #) #e" '5 #e )v&'e* ž&v #'e6a," na!a(&!& ) 'e.n' 95n'a+*' & ) 'e.n'
,an'' hrvat#*' #tran%&1
Sve)*)$n" 'e.na 'e *!')+na F#!&'e$a ,r!'aF Weh!erva &(!a-an'a8 n na$r#t .9&'a )(et& )
9(&r +&n'en&%) .a 'e $#tDatn#*a B&H )#tvar& $r'&%&rana *a .ržava #a e.era!n&,
)#tr'e," *'a #e *a ta*va (a#n&va na *n%e$t) )#tavtvrn&h nar.a =) $!)ra!)>" & *'a ,že
)n*%&n&rat& #a, na te,e!') *n#en()#a1 B).)6& .a 'e r&'e+ e.era!n,e )#tr')"
$.ra(),&'eva #e .a .t&+na .ržava (aht'eva 9a!an# &(,e) etn&+*e a)tn,&'e" & #)ra.n'e na
#nv& $ar&tetn- $re.#tav!'an'a *n#t&t)t&vn&h nar.a" ) #,!) *n#%&'a%&'#*- aranž,ana"
# 'e.ne" & .ržavtvrne" &nte-rat&vne )n*%&'e" # .r)-e #trane1 P.ra(),&'eva #e" .a*!e" .a
.ržavn)#tavn& )#tr' 9'e.&n')'e & %entr&)-a!ne & %entr&$eta!ne &n#t&t)%&na!ne e!e,ente"
.a*!e" .a 'e ne,-)6e %entr&$eta!n) ten.en%&') vre.nvat& *a v&5e $(&t&vn) &!& *a v&5e
vr&'e.n) (a $#tDatn#*) B&H1
A )$rav 'e $tn'a &.e'a na *') Weh!er" *r( #v'e traž&van'e" na#t'& $r5ver%at& &
na,etn)t& $r#'e+n, a,er&+*, *n-re#,en)1 I )$rav (9- te &.e'e Weh!erv
traž&van'e ne )#$&'eva .-vr&t& na 'e.n *!')+n $&tan'e *'e #a, traž&van'e #nažn
#)-er&ra" &a* -a n&*a.a e*#$!&%&te ne *a()'e8 a* 'e 'e.&na .rž&va & 9&tna $r,'ena ) B&H,-!a .6& &(n)tra" *n#en()#, =" re%&," $#ve rev&.&ran,e $#tDatn#*, #tav)
*'& 9& #tvarn #tvr& )+&n*v&te .ržavne &n#t&t)%&'e>" & a* . te $r,'ene '5 )v&'e* n&'e
.5!" *a* )$6e 9'a#n&t& ,t&va%&') ,e)nar.n&h &nterven%&'a ) $er&.) *a.a #) #e te
&nterven%&'e & .-.&!e" $-tv )(&,a')6& ) 9(&r +&n'en&%) .a #)" *a* #a, Weh!er
$ravn na-!a5ava" $re.#tavn&%& .va" . tr&" *n#t&t)t&vna nar.a $n&ra!& t&,
&nterven%&'a,a? Ka* 'e 9&! ,-)6e (a,!&t& .a net* ,že na$rav&t& 'e.n) .ržav) (a
ne*-a .r)--a" a n.a" *a.a #e" 3; -.&na *a#n&'e" #hvat&! .a 'e t ne,-)6e" (a)#tav&t& #ena. '5 (a,r5en&', & ne)+&n*v&t, #tr)*t)r, &" 5t 'e '5 $ara.*#a!n&'e" traž&t& .
-
8/17/2019 Što Američki Kongres Zna o Bosni i Hercegovini
8/12
!*a!n&h a*tera .a #e na#tave #a,& .-varat& *a .a #e ) ,e)vre,en) n&5ta n&'e .-.&!?
Weh!erva tvrena #)-e#t&'a .a 6e )$&ran'e $r#t, ) M&!ra.a D.&*a" *a t9žn'e-
F)(r+n&*a -!avne $#tr)*%&'eF" $,6& 9&! *,e .a r,)!&ra .-vr na $reth.n $&tan'e
(a$rav $re.#tav!'a &(ravn $9&'an'e #v&h re()!tata Weh!erva traž&van'a1 Prt&vn
Weh!er)" +ev&.n 'e .a #) (a$rav *!')+ne +!an&%e PICa" .a*!e ,e)nar.ne (a'e.n&%e"
)*!')+)')6& $r&'e #ve-a SAD & na')t'e%a'n&'e .ržave+!an&%e E" #v'&, &nterven%&'a,a
$r&(ve!e & .rža!e ) B&H $ve6an) $!&t&+*)" a #a,&, t&, & .r)5tven) & -#$.ar#*)"
ne#ta9&!n#t & )n)tarn') *n!&*tn#t132
P!&t&+*e ana!&(e" ,&tv&" & FGe#ta!tFee*t&
Na #nv& n-a 5t 'e Weh!er $n).& a,er&+*, *n-re#)" *a &(v'e56e #tan') ) B&H"
.-vr na $&tan'e FŠt a,er&+*& *n-re# (na B&H?F -!a#&8 5t-. .a (na" 9!'e 9& 9&! .a ne
(na n&5ta1 Na&,e" Weh!er 'e *n-re#) .a & net+n) & ne*herentn) &" (a re!evantne a#$e*te
)n)tarn'&h 9#an#*her%e-va+*&h .n#a" #!&'e$) #!&*)1 I( t-a ne$#re.n #!&'e.& .a" na
#nv& te #!&*e" n&'e ,-)6e r,)!&rat& ne*) *herentn) & #vrhv&t) van'#*$!&t&+*)
&n&%&'at&v)1
N" ,ž.a na'važn&'e" Weh!erv &(v'e56e ne -vr& n,e +e,) 9& #va*a (9&!'na
$!&t&+*a ana!&(a tre9a!a -vr&t&8 n ne -vr& $!&t&+*&, %&!'ev&,a" &.e'a,a" #tavv&,a" &!&
$r'e*t&,a1 K!')+n& !*a!n& a*ter& 9#an#*her%e-va+*e $!&t&*e $r&*a(an& #) *a a*ter& #a
#&,$at&'a,a &!& ant&$at&'a,a@ n" n) $r&*a(an& *a n#&te!'& .reen&h $!&t&+*&h #tavva &
%&!'eva" a 9e( ne*- $r&*a(a t&h #tavva & %&!'eva (a$rav n&'e ,-)6e 9'a#n&t& n&t& narav
$!&t&+*- #)*9a ) B&H n&t& #tvarn& *ara*ter )n)tarn'&h $!&t&+*&h .n#a1 Ta*er" n&'e
,-)6e 9'a#n&t& #,a ) *'e, .t&+n& #tavv& $.)$&r)" &!& $t*$ava')" važe6)"
Datn#*) )#tavn) #tr)*t)r) B&H1
Weh!erv narat&v B&H #!&+& ne+e,) 5t 'e $r&(ve ne*& .&v $r,atra')6& ne*) ,)h)" ne
$,až)6& #e $r& t,e ,&*r#*$,1 I(-!e.a *a .a 'e .&v na$r#t #tav& na $a$&r ne*e
$a#*e t,e 5t 9&" ) n'e-v&, +&,a" ,)ha ,-!a (na+avat&" nevn $re%&(n&'' &
.eta!'n&'' #tr)*t)r& #a,e ,)he1 Pr& t,e" ,)ha 'e ) #!&%& )ve!&+ana" a!& ne ,&*r#*$, ne-
ar9&trarn&, .ven'e, ,)he ) ve() #a 5&r&, *nte*#t," #)#'e.n&, (e,!'a,a &
,e)nar.n, (a'e.n&%," )*!')+)')6& $r&'e #ve-a E & NATO1 N" *a*v)-. ,etar) (a
-
8/17/2019 Što Američki Kongres Zna o Bosni i Hercegovini
9/12
Weh!erv narat&v &(a9ra!&" 'a#n 'e .a n ne,a *ara*ter (9&!'ne" ar-),ent&rane" na
+&n'en&%a,a (a#nvane $!&t&+*e ana!&(e ne- *ara*ter ,&ta1
A,er&+*& .,&nantn& narat&v B&H ve6 .)že vr&'e,e $*a()'e $r&'e 9&!'ež'a ,&ta ne-!&
)te,e!'ene &!& rea!t&+ne #!&*e1 Ka* #a, $*a(a na .r)-,e ,'e#t)" +&n& #e .a tvr%e
a,er&+*- narat&va B&H" $+ev5& . $+et*a 9#an#*her%e-va+*e $!&t&+*e *r&(e
$+et*, 3
-
8/17/2019 Što Američki Kongres Zna o Bosni i Hercegovini
10/12
Weh!erv na#t'an'e +ev&.n ne,a ve(e #a $!&t&+*, rea!n56)" a ve6 #nvna )#tavna
#tr)*t)ra Datn#*e B&H $#tav!'a ,) ne$re,#t&ve $r9!e,e1 N" 9).)6& .a ta' narat&v n&'e
,t&v&ran $!&t&+*, rea!n56)" &,a, $rav (a$&tat& #e +&,e 'e n ) na've6' ,'er&
,t&v&ran1 Zna, .a 'e r&'e+ $r&+& *'a &,a #tat)# ,&ta" ne #tat)# )v'er!'&v- &
ar-),ent&ran- $a & .&'a-n(e@ +&,e 'e $a* #a, ,&t ,t&v&ran?
Z9- #v'&h *!')+n&h &(vrn&h narat&va" n&h *'& #) )-raen& ) *!e*t&vn) #!&*) #tvaran'a
a,er&+*e na%&'e" A,er&*a #e9e .ž&v!'ava *a ne$rave.n $rt'eran- t$a.n&*a . FStar-a
#v&'eta"F +e#t &.ent&&%&ran-a #a E)r$," *a žrtv) ne*&h #tar&h $re.ra#).a & ne$rav.&" *'a
#e vra6a ne ) !&*) F#vetn&*aF" ne- ) !&*) F$re9ra(&te!'a1F Ona 'e na *'a 9nav!'a $rav.)"
9ran& #!a9e" ne(a5t&6ene" $t!a+ene" & ) t,e $r%e#) a*t&vn & ra.&*a!n ,&'en'a $!&t&+*)
rea!n#t1 St-a #e a,er&+*& narat&v )v&'e* tvr& * t&$&+n .ra,at&+n&h $!&t&+*&h .n#a
9&!'ežen&h 'e.n(na+n F(!&,F & 'e.n(na+n F.9r&,F e!e,ent&,a1 t,e #,!)" a,er&+*a
$r'e*%&'a ta*v- narat&va ) B&H ,-)6ena 'e 'e.n&, Ge#ta!tee*t,8 na (e,!'$n&,
*arta,a B&H &(-!e.a $$)t na -!av) $#tav!'en- tr*)ta *r)žen- ne*&, .ržava,a *'e"
$re* #a,&h nar.a B&H =Sr9a & Hrvata>" $r&r.n $r.&r) ) ta' tr*)t & #tvara') .'a, &
)n)tarn'e & &(van'#*e $r&'etn'e1 O.n#& ) #a,' B&H ,-) 9&t& #avr5en&" n Ge#ta!tee*t
#ve'e.n .'e!)'e B&H .'e!)'e *a &(vana $t$)n $*!'en&" a!& & #avr5en& -e,etr&'#*& 9!&*
*'& $r&r.n #t'& $. $r&'etn', ra#$a.a & ),an'en'a#!a9!'en'a1
St-a A,er&*a t) Fv&.&"F &!&" 9!'e re+en" &*t&vn $r'&%&ra $r#tr (a #v') &nterven%&')" (a
9ran) =a!& & #tvaran'e &&!& 9nv)> #!a9e" ne(a5t&6ene" &!& $*!'ene &!& $t!a+ene" na%&'e .
*!e*t&vn&h $re.ra#).a & (a#ta!&h &.e'a h,-en&, na%&'a,a.ržava,a & etn&+*&,
$rav&,a130 Ova' narat&v" & #a, .'a, $r#tr) (a &nterven%&')" $#ve 'e &ra%&na!an
(a,!&, !& .a 'e B&H ,netn&+*a .ržava" na#tan'ena #a, 95n'a+*&, nar.," Ge#ta!t
ee*t '5 )v&'e* .'e!)'e1 N" ta' narat&v $re.#tav!'a .)9*) )n)tarn') $tre9) a,er&+*-van'#*$!&t&+*- .*)r#a =$r'et&, #e '5 ne*&h $r&,'era8 Ta'vana" K#va" & naravn
I(rae!a>" & )$rav ) #v&'et!) v-a narat&va A,er&*a 'e & .'e!va!a & na#tav!'a .'e!vat& ) B&H
nevn rea!n&, re()!tat&,a #v- .'e!van'a1 A,er&%& na$r#t tre9a v&(&'a .va 'a*a
G!&'ata & 'e.n- $r&v&.n #!a9- Dav&.a" tr& &-)re *'e )n)tar te v&(&'e 'a#n & 'e.n(na+n
.re)') )!-)" .a*!e #,a & #,'er .'e!van'a" & #a,e A,er&*e1 Ta 'e v&(&'a" a ne e,$&r&'#*&
a.e*vatna" $)(.ana & *herentna ana!&(a rea!n&h $!&t&+*&h .n#a" n 5t ,t&v&ra ,&t na
*'e, $+&va Weh!erv &(v'e56e B&H a,er&+*,e *n-re#)1 Na.a', #e .a 6e" )nat+
-
8/17/2019 Što Američki Kongres Zna o Bosni i Hercegovini
11/12
t,e" $ne*& a,er&+*& *n-re#,en na.6& na &.e') .a 9& #)vre,ene .ržave tre9a!e $+&vat&
na )#tav&,a" a ne na #tar(av'etn&, ,&t!5*&, $ara.&-,a,a1
B&!'e5*e
-
8/17/2019 Što Američki Kongres Zna o Bosni i Hercegovini
12/12
3 Wehre!" Steven =/234>" 7B#n&a an. Her(e-v&na8 C)rrent I##)e# an. 1S1 P!&%:htt$8a#1r-#-$%r#rR020;" Alija Izetbegović i rat u Bosni i Hercegovini =M#tar8 HKD Na$re.a*" .v'e(&+nhrvat#*en-!e#* &(.an'e>4
V&.& & De Krn'ev&%M*v&%" Da,'an =/224>" 7O9&t)ar8 A!&'a I(et9e-v&%" 3L
Za .eta!'e" v&.& Pehar D1 =/230>" 7Za5t V*& $re.#tavn&* # F9n#*&,F ,an.at, n&*a.a n&'e (na+& $(&t&vn& $,a*(a B#n) & Her%e-v&n)8 +et&r& re!e*#&'e:" In#t&t)t (a .r)5tven$!&t&+*a traž&van'a =IDPI>" M#tar" /
Za ar-),ente ) $r&!- v&, tvr.n'a,a" v&.& $#e9n Pehar D1 =/230>" 7De,*ra%&'a" .e,*rat#* $re.#tav!'an'e" &)#tavna !-&*a etn&+*&h &(9rn&h 'e.&n&%a ) B#n& & Her%e-v&n&:" IDPI M#tar" 331 r)'an@ htt$81&.$&19a$ehar.e,*ra%&'a =#tran&%a $#'e6ena 31 #&'e+n'a /23L>@ & V)*'a" I1 =/230>" 7I(9r& *a #re.#tv .*r&,&na%&'e Hrvata )B&H:" IDPI M#tar" ;
Za .eta!'e" v&.& Pehar" D1 =/230>" 7Ter&'a .e.*)r(a%&'e & &,$!e,enta%&'a Datn#*- ,&ra *a na#tava* #tan'a rata":IDPI M#tar" 41 #t).en&@ htt$81&.$&19a.e.*)r(a%&'a =#tran&%a $#'e6ena 31 #&'e+n'a /23L>
Za .eta!'e" v&.& Pehar" D1 =/230>" 7Kr&t&+*a %'ena &nter$retat&vn&h a#$e*ata O.!)*e #tavn- #).a B&H . 31 #r$n'a/2221: =I & II>@ IDPI M#tar" " 7A,er&%an nat&n9)&!.&n- a9ra.8 e%e$t&na! $er#" 9r*en $r,e#" an. the ,a*&n- B#n&a:" )8 Er&*##n" M1" K#t&6 R11 =/234>" Mediation and Liberal Peacebuilding Peace !ro" t#e As#es o! War$"
Jn.n an. Ne Qr*8 R)t!e.-e" #tr1 //4