-
7/24/2019 The proactive usage of geographical information; Mobile geography
1/28
Volume: 10 Issue: 2 Year: 2013
The proactive usage ofgeographical information;
Mobile geography
Corafi bilginin proaktifkullanm; Mobil corafya1
Muhammet Kamaz2
AbstractAs an oldest but an ageless discipline geography,most generally and most simply defined toresearch the relationship between human andenvironment, has been maintained itsimportance by helping and coming along withhuman being in the adventure of earth.
The importance of geography has beendetermined by geographers and nowadays while
technology is becoming more effective in dailylife, the proactive usage of geographic data isbeing exploited by the disciplines as economics,management, engineering and by the businessfirms that actively using technology. Even theexistence of human being in earth can bedefined as a valuable data in daily life andeconomy, the importance of having geographicdata has also been increased by business firmsthat desire to make more profit by the analysisfrom data. Mobile technologys importance
cannot be underestimated of collecting datasabout when where and what individualsdo. The proliferation of technological firms thatserve with the softwares which provide dataover internet and smart phones in the marketare indicators of how this market is importantfor geographers too.In this study we will be trying to show bysample applications, how geographic datatransform to a manageable and a marketable
zetEn genel ve en basit tanm ile insan ve meknarasndaki ilikiyi inceleyen bir bilim dal olancorafya en eskilerden ama eskimeyen bir bilimdal olarak insann yeryzndeki servenindeona her zaman elik ve yardm eden bir bilimdal olarak nemini korumutur. Bu nem kimizaman corafyaclar sayesinde ortaya konulmu
ve corafyaclarn nemi artmsa da zellikle
bilimde ve ekonomide teknolojinin arlnhissettirdii gnmzde, corafi bilginin proaktifkullanm corafyaclardan ok iktisat, iletme,mhendislik gibi bilim dallar ile teknolojiyiefektif bir biimde kullanan ticari iletmelertarafndan adeta smrlmektedir. nsannmekn zerindeki varlnn bile deerli bir veriolduu gnlk yaam ve ekonomide ticariiletmelerinin bu veriye sahip olmak ve onlardankarlacak analizlerle daha fazla kazan eldeetmek istemeleri corafi bilginin nemini
giderek arttrmaktadr. Bireylerin nerede, nezaman, ne yaptklarna ilikin verilerintoplanmasnda ise mobil teknolojilerin nemiyadsnamaz. zellikle internet ve akll telefonlararacl ile veri toplamay salayan yazlmlarn
ve bu alanda hizmet veren teknoloji irketlerininson birka ylda hzla yaygnlamas corafyaclarasndan da bu pazarn ne kadar nemli vedeerli olduunun bir gstergesidir.
1 Bu alma 19-21 Haziran 2013 tarihleri arasnda stanbulda dzenlenen Corafyaclar Dernei Yllk Kongresindeszl bildiri olarak sunulmutur.2Assist. Prof., Sakarya University, Arts and Sciences Faculty, Geography,[email protected]
mailto:[email protected]:[email protected]:[email protected]://www.j-humansciences.com/mailto:[email protected] -
7/24/2019 The proactive usage of geographical information; Mobile geography
2/28
Kamaz, M. (2013). Corafi bilginin proaktif kullanm; Mobil corafya. International Journal of Human Sciences, 10(2), 751-
778.
752
data with internet and mobile technologic tools.According to this we will be trying to examinethe opportunities for geography andgeographers in new century and also will be
trying to examine the rivalry and competitors inthe market.Model applications have beenobtained with a mobile device using the androidoperating system and the importance of theseapplications have been tried to put forward forgeography and geographers. Thus, forgeography and geographers, outside the teachingand academia, significant business opportunitieshave been to seen to emerge in many differentindustries. In order to evaluate theseopportunities, geographers need to develop
themselves in the field of software andtechnology. In this way, in the correct use ofgeographic information, in marketing ofproducts and services, based on the analysis oflocation, geographers may find themselves in astrong position.
Keywords: Mobile geography, Geomarketing,Internet geography
(Extended English abstract is at the end of this
document)
Bu makalede corafi bilginin internet ve mobilteknoloji aralar ile nasl pazarlanabilir veynetilebilir bir veriye dnt rnekuygulamalar ile gsterilecektir. rnek
uygulamalar android iletim sistemine sahipmobil bir cihaz ile elde edilmi ve buuygulamalarn corafya ve corafyaclar iinnemi ortaya konmaya allmtr. Dolays ilecorafya ve corafyaclar iin retmenlik veakademisyenlik dnda ok farkl sektrlerdenemli i frsatlarnn ortaya ktgrlmektedir. Bu frsatlar deerlendirmek iincorafyaclarn kendilerini teknoloji ve yazlmkonusunda da gelitirmeleri gerekmektedir. Busayede corafi bilginin doru kullanlmasnda,
rn ve hizmetlerin lokasyona dayal analizi ilepazarlamasnda corafyaclar da kendilerini glbir konumda bulabilirler.
Anahtar Kelimeler: Mobil corafya, Corafipazarlama, nternet corafyas
Giri
Corafya; en genel tanm ile insan ve mekn arasndaki ilikiyi inceleyen bir bilim dal olarak ifade
edilebilir. Aslnda insanlar ve meknlarn kendi aralarndaki iliki de corafyann konusu ierisinde
yer alabilmektedir. Bu durum oulcu ve olduka karmak ilikiler ann genel teoriler nda
aklanmasn zorlatrmaktadr. zellikle gnmz hzl iletiim ve ulam aralarnn (uak,telefon, internet vb.) insanlar ve meknlar fiziki mesafe olarak aralarnda yzlerce, binlerce
kilometre olsa da network ortamnda birbirine komu olacak hatta i ie geecek yaknla getirmesi
gnmz corafyaclarnn insan, mekn3 ve corafya kavramlarna bakn deitirecek nitelikte
devrimsel gelimelerdir. Harveyin (1999, 291) zaman-mekn skmas deyimi zellikle internet
3 Pattison (1990, 203) Amerikan corafyasnn klasikleri arasna giren The Four Traditions of Geography isimlimakalesinde Corafyann drt geleneinden biri olarak mekansal gelenei belirtmitir ve mekansal gelenek dncesininbalangtan beri Amerikan corafyasn derinden etkiledii ifade edilmitir (Ar, 2003, 120-121 ). Aslnda corafyadamekann odak noktas olarak grlmesi 18. yzylda Kantn dikkati ekmesinden beri geni lde benimsenmitir. lk
zamanlardan beri corafya lokasyon, yn, mesafe ve yeryzndeki zelliklerin yayl gibi meknsal karakterlerle zatenilgiliydi. ada corafyaclar bu gelenei yeryzndeki olgularn meknsal karlkl etkilerinin ve meknsal dzenlerininincelenmesi eklinde genilettiler (Tmertekin, zg; 2010, 34 ).
-
7/24/2019 The proactive usage of geographical information; Mobile geography
3/28
Kamaz, M. (2013). Corafi bilginin proaktif kullanm; Mobil corafya. International Journal of Human Sciences, 10(2), 751-
778.
753
sayesinde farkl bir gereklik kazanm; insanlar, toplumlar ve meknlar sanal bir dnyada her an
eriebilir klm ve bu sanal dnya en az yeryz kadar nemli bir mekn haline gelmitir. 4 Zira
insanlar zamanlarnn nemli bir ksmn bu sanal meknlarda harcamakla birlikte bireylerin
gerektiinde sanal iletiim ve organizasyonlar gerek bir harekete dntrme kapasitesine sahipolduu son yllarda dnyann farkl yerlerinde birok kez teyit edilmitir.5Bu durum zellikle gen
kuan teknolojik imknlar da kullanarak farkl bir mekn algsna sahip olduunu kantlar
niteliktedir. Ayn zamanda sanal meknlarn olumasnda insanlar kendine eken ehirlerin etkisini
yadsmamak gerekir. Greenstein (2004, 2) bu durumu Amerikada nternet Altyapsnn Ekonomik
Corafyas isimli almasnda Manhattanda bu altyapnn ok ama Mojove lnde olmaynn
srpriz olmadn, internet servislerini ekillendiren en gl talebin yerlemelerin younluu ve
sanayinin yeri olduunu ifade etmektedir. Corafya asndan bakldnda sanal mekanlarla ilgiliolarak sanal corafya ve sibercorafya gibi kavramlar karmza kmaktadr. lgen (2001, 53) bu
konuda iki ayr yaklam trnn n plana ktn ifade etmektedir. Bunlardan birincisi siber
dnyay toplumun kltrel bir eleman olarak ve daha ok kltrel corafya prensipleri kullanlarak
yaplan almalar, ikinci olarak da bilgi trafiinin haritalanmasve analiz edilmesini amalayan ve
daha ok kartografik prensipleri kullanarak yaplan almalardr. Bu makalenin konusu ise internet
kullanclarnn sanal meknlara iledii verinin takibini yaparak, bunlardan elde edilen verilerin nasl
ve ne ekilde ekonomik fayda salandn gstermek ve corafyaclar iin nemini ortaya
koymaktr.
Sanal ve gerek mekn arasndaki bu farkl etkileim biimi ayn zamanda farkl bir zaman algsnn
da ortaya kmasna neden olmutur. Bu durum bireylerin yaam tarzlarn derinden etkilemekte kii,
mekn ve olaylara yaklamn deitirmektedir. Bilgiye eriimin hz kiileri mevcut durumu
anlamaktan ziyade gelecei anlama ve planlamaya yneltmekte ve yeni bir yaklam tarznn
yaygnlamasna neden olmaktadr. Proaktif kiilik olarak ifade edilen bu yaklam tarz bireylerin
dnme, meknlar kullanma, sanal ve gerek yaam biimini deitirmektedir. Ayrca ticari niteliibulunan meknlar ve iletmeler arz talep dengesini salkl bir ekilde gelitirme, yeni mteri bulma
ya da mevcut mteri bamlln srdrebilmek iin sanal ortamlarda bireyler gibi proaktif bir
ekilde hareket ederek, etki alanlarn sahip olduu fiziki alandan ve yakn evresinden ok daha
geni bir alana tamaya almaktadrlar. Bu nedenle lkemizde yakn zamanlarda zellikle kiisel
geliim, i ve teknoloji dnyasnda daha fazla kullanlan ama az bilinen bir kavram olan proaktif
kiilik zellerini aklamak gerekmektedir.
4Bauman (2012, 28) bu durumu u ekilde aklamaktadr; Siber meknda bedenlerin nemi yoktur, ama bedenlerinhayatnda siber meknn kesin ve vazgeilmez bir nemi vardr.5Son yllarda Msr, Trkiye ve Brezilyada yaplan geni apl gsteri ve eylemler bu duruma rnek olarak verilebilir.
-
7/24/2019 The proactive usage of geographical information; Mobile geography
4/28
Kamaz, M. (2013). Corafi bilginin proaktif kullanm; Mobil corafya. International Journal of Human Sciences, 10(2), 751-
778.
754
yaamna ait szlkte6;proaktif kiiler ne olacan bekleyip grdkten sonra ona tepki veren deil
aksiyon ve sonu odakl davran biimini benimseyen kiiler olarak tarif edilmektedir. Proaktif
kiilerin amalar; seenekleri saptamak, aklamak ve muhtemel problemlere ve tehditlere kar
nceden nlemler almaktr.
Proaktif kiilik zelliinin corafyann ve corafyaclarn kendi durumunu sorgulama hem de
bireylerin ve kurumlarn postmodern meknsal davran biimlerini anlama adna nemli katks
olacaktr. Corafya eitimi alan kiiler iin de nerilebilecek proaktif kiilik zellii sayesinde mevcut
durumdan ikyet ederek kurtulmak yerine etkin ve etkili almalar ile corafyann saygnl
arttrlabilir. Yeniliklere ak, akademik ve politik tecrbeleri gl, biliim teknolojilerinde ileri
seviyede, teorik bilgilerini srekli arazi uygulamalar ile destekleyen gemi ve gncelden ziyadegelecee odaklanp frsat ve tehditleri anlayarak corafya nehrinin gl bir mecrada akmas ancak
bu sayede gerekleebilir. Corafi bilginin ok daha nemli hale geldii gnmzde corafya bir
meslek olarak tannmyor ve gerektii dzeyde nem verilmiyorsa corafyacnn kiilere, meknlara
ve olaylara yaklamn deitirmesinin kanlmazl da ortaya kmaktadr. Bu elbette ki bugne
kadar byk bir zveri ile ve de birok corafyacnn nemli katklar ile bugne kadar varln
devam ettirmi bir bilim dalnn felsefesi ve uygulamasnn reddedilmesi anlamndadeildir. Bilakis
tm bunlarn zmsenip, doru deerlendirilip gncel teknolojik,meknsalve felsefi bak alarnn
da dahil edilmesi ile ada bilimin gerekliliklerini ve toplumun ihtiyalarn karlamaya ynelik yeni
bir admn daha atlmas anlamnda sylenmektedir.
Corafi bilgi ve verinin muazzam boyutlara ulat teknoloji dnyasnda corafya ya da
corafyacnn tek bana bunu ynetebileceini iddia etmek olduka mantksz olacaktr ama
corafyacnn da bu bilginin ynetiminde nemli rol alabileceini gstermek gerekir. Bu da corafya
felsefesini iyi zmsemi, gncel biliim teknolojilerini yakndan takip eden, yeni fikir ve projeler
reten corafyaclar sayesinde olacaktr. Bu makale corafi bilginin mobil teknolojiler ve internetasndan ne denli nemli olduuve corafyay bir meslek olarak seenler asndan yeni frsatlarn
kapmz aldn gstermeyi amalamaktadr.
1. Temel Kavramlar
Mobil corafya konusunda Trkiyede daha nce corafyaclar tarafndan yaplm yeterli akademik
alma olmadndan ncelikle internet corafyas, corafi pazarlama, mobil corafya gibi temel
6http://www.businessdictionary.com/definition/proactive.html#ixzz2Ic6mWWkn
http://www.businessdictionary.com/definition/proactive.html#ixzz2Ic6mWWknhttp://www.businessdictionary.com/definition/proactive.html#ixzz2Ic6mWWknhttp://www.businessdictionary.com/definition/proactive.html#ixzz2Ic6mWWknhttp://www.businessdictionary.com/definition/proactive.html#ixzz2Ic6mWWkn -
7/24/2019 The proactive usage of geographical information; Mobile geography
5/28
Kamaz, M. (2013). Corafi bilginin proaktif kullanm; Mobil corafya. International Journal of Human Sciences, 10(2), 751-
778.
755
kavramlar zerinde durulmas faydal olacaktr. Bu kavramlar zerinde durulduktan sonra mobil
uygulamalar corafi boyutu ile incelenecektir.
1.1.
nternet Corafyas
2012 ikinci eyreinde dnya nfusunun te biri (%34,3) internet kullanmaktadr. nternet
kullanm Ortadou (% 40,2) , Latin Amerika (%42,9), Avrupa (% 63,2), Okyanusya/Avustralya
(%67,6) ve Kuzey Amerikada (%78,6) dnya ortalamasnn zerinde iken Asya (%27,5) ve Afrika
(%15,5) ise dnya ortalamasnn altnda yer almaktadr.7 nternet kullanmnn dnya zerindeki
dalm olduka farkllk arz etmektedir. Nfusun fazla olduu ve gelimilik seviyesi dk olan
yerlerde internet kullanm oran olduka dktr. Ancak bu ayn zamanda internet geliimi
asndan yeni pazarlar anlamna gelmektedir. Trkiyede ise 2000 ylnda 2 milyon olan internet
kullanc says 2010 ylnda 35 milyona ulamtr.8Grld zere Trkiyede internet kullanc
says hzla artm ve nfusun neredeyse yars internet kullanr duruma gelmitir. zellikle gnlk
yaamda etkisini fazlas ile hissettirmeye balayan internet, bireylerin iinde yaad (alveri,
elence, aratrma, sosyalleme vb. faaliyetler) sanal bir ortam haline gelmi ve bireyler gnde 3-4
saatini bu ortamda geirmeye balamtr. Elbette ki bu hzl deiim herkes tarafndan fark edilen
bir sre olmasna ramen bu deiimi anlayarak frsatlara evirebilen ise azdr. Dolays ile zaman -
mekn-insan ilikisinde corafyaclarn da zerinde nemle durmas gereken bir unsura internetcorafyasna dikkat ekmek gerekir. Bilgi anda artk zaman ve mekn sknts olmadan bilgiye,
bireye, mekna erimek kolaylamtr. Teknoloji sayesinde birbirine ok yaknlaabilen insan ve
meknlarn olduu bir dnyada yayoruz. Dolays ile insan ve meknlar arasnda meydana gelen bu
iletiim gerek, gncel ve snrsz bir veri kaynana da ulamay mmkn klyor. Her ne kadar veri
gvenilirlii konusunda baz skntlar olsa da, internet zerinden iletiim ve haberlemenin askeri
istihbarat servisleri tarafndan denetlenmesi Assangenin (2012, 37) ifadesi ile yatak odasna tank
girmesi olarak belirtilse de, bireylerin yaam kltrlerine ait yerel ve blgesel veriler gerek kamu
kurumlar gerekse zel irketler iin yeni kefedilmi bir maden yata olarak grlmektedir. Zaten
yeni bir i kolu olarak veri madencilii9belki henz akademik olmasa da piyasada aranlan bir i alan
haline gelmi durumda. Gnmzde 10 milyon dolara ortalama byklkte bir lkenin kitlesel
verilerini ebediyen arivleyecek bir sistem alnabilmektedir. Veri arivlemenin ne denli byk
ekonomik ve siyasi g olduunu inin baz Afrika lkelerine tam takm internet altyapsn hediye
7http://www.internetworldstats.com/stats.htm
8http://www.internetworldstats.com/eu/tr.htm9Veri madencilii byk lekli veriler arasndan daha nce bilinmeyen ancak kullanm asndan faydal olacak yeni
verilerin ve bilgilerin karlma ilemidir.
http://www.internetworldstats.com/stats.htmhttp://www.internetworldstats.com/stats.htmhttp://www.internetworldstats.com/stats.htmhttp://www.internetworldstats.com/eu/tr.htmhttp://www.internetworldstats.com/eu/tr.htmhttp://www.internetworldstats.com/eu/tr.htmhttp://www.internetworldstats.com/eu/tr.htmhttp://www.internetworldstats.com/stats.htm -
7/24/2019 The proactive usage of geographical information; Mobile geography
6/28
Kamaz, M. (2013). Corafi bilginin proaktif kullanm; Mobil corafya. International Journal of Human Sciences, 10(2), 751-
778.
756
etmesi gsterilebilir. Bylesine byk yatrmlar karlnda para beklemeyen inliler, karlnyeni
para birimi olarak ifade edilen veri cinsinden almaktadrlar (Assange, 2012, 48-50).
Akademik olarak da internet birok bilim dalnn ilgisini ekmekle birlikte corafyaclar iin dahazel bir nemi vardr, zira mekn ve meknsal ilikiler corafyann balca aratrma alanlarndan
olduundan sanal meknlara ve ilikilere ait konular da corafyaclarn ilgisini ekmitir. Bu konuda
ok eitli almalara rastlamak mmkndr. rnein wi-fi alanlarn corafyas(Torrens, 2008, 59-
84) dahi nitelikli bir akademik almaya dnebilmektedir. Veri elde etme aamas corafyann
dier konularnda olduu gibi skntl olsa da elde edilecek verinin boyutu, nitelii ve kalitesi
dnldnde bu verilerden elde edilecek alma ve sonular ok daha nitelikli ve gereki
olacaktr. Ayrca internette srf yapmak olduka uygun bir metafor olsa da zamann byk birksm bulmaktan ziyade aramakla gemekte, veri miktar da stel bir ekilde bymeye devam
etmektedir. Aktif web sitesi says adeta tahminlere meydan okumaktadr. Arama motorlar nemi
gelimeler salasa da internet kullanclar asndan mekanda kaybolma hissi kanlmasgereken
bir durum. Haritalar ve mekansallatrma grntlerdeki karmak ilikilerin ok daha kolay
anlalmasn salamaktadr (Cikic, S, vd., 2008, 392-393). Dolays ister sanal olsun ister gerek
mekanda kaybolmamak adn bata lokasyon bilgisi olmak zere ok sayda corafi bilgi internet
corafyas asndan son derece deerli olmaktadr.
Gnmzde internet tm ya ve meslek gruplarnn ilgi alanna girmekle birlikte en ok genleri
etkilemekte ve yaam biimlerini ekillendirmektedir. ntelin 26 ilde 13-29 ya aras 3000 gen ile
gerekletirdii Gen Trkiye Aratrmasnn10sonularna gre dijital cihazlar, internet ve sosyal
alar genlerin vazgeilmezleri haline gelmi durumdadr. Nfusun yaklak %30unu oluturan 13-
29 ya aras genlerin yaad hanelerin %71,4nde bilgisayar, %85,5inde cep telefonu
bulunmaktadr. Genlerin 3te 2si bilgisayarn sanlann aksine kendilerini sosyalletirdiini
sylemekte ve genler sosyal alarda girdikleri iletiim ile gerek meknda girdikleri iletiim arasndabir fark grmemektedir.
nternet eriimi konusundaki sonulara baktmzda 5 genten 3nn dzenli internet eriimi
olduu grlmekle birlikte bu oran krsal alanlarda 2ye dmektedir. nternette yaplan aktiviteler
ehirden ehre farkllk gsterebilmektedir. Bankaclk ve online rezervasyon ilemlerini en ok
kullanan Zonguldakl genler iken, Manisal genler haber okuyup grntl konumay,
10http://sosyalmedya.co/intel-genc-turkiye-arastirmasi/
http://sosyalmedya.co/intel-genc-turkiye-arastirmasi/http://sosyalmedya.co/intel-genc-turkiye-arastirmasi/http://sosyalmedya.co/intel-genc-turkiye-arastirmasi/http://sosyalmedya.co/intel-genc-turkiye-arastirmasi/ -
7/24/2019 The proactive usage of geographical information; Mobile geography
7/28
Kamaz, M. (2013). Corafi bilginin proaktif kullanm; Mobil corafya. International Journal of Human Sciences, 10(2), 751-
778.
757
Gaziantepli genler ise mzik ve film indirmeyi tercih etmektedirler. Facebook ve Twitter gibi
sosyal alarn kullanmnda ise %100 gibi rekor bir oranla ilk sray Kastamonulu genler almaktadr.
Genler bilgisayar banda gnde geirdikleri ortalama 330 dakikann 228 dakikasn internette
geirmekte ve internette geen ortalama sreye bakldnda 276 dakika ile Dou Karadeniz ve 264dakika ile Gneydou Anadolu Blgesi n plana kmaktadr.
Yukardaki aratrmada grld zere internet corafyasnda ya, lokasyon ve internet kullanm
bilgisine bal olarak ortaya kan sonular bile pazar aratrmalar asndan nemli veriler haline
gelmektedir. Yine internet sayesinde meslek, gelir, ilgi alanlar gibi ok sayda veriye yllk, aylk,
gnlk hatta anlk olarak erimek mmkn ve tm bunlar corafi bilginin internet aracl
pazarlama arac haline gelebileceini gstermektedir.
1.2.Corafi Pazarlama
Corafya ve bilgi ileme arasndaki iliki dramatik bir ekilde deimitir; corafi bilgi teknolojileri
enformasyon ve mekansal dnme almalarnn merkezine yerlemitir. Benzer ekilde corafya
ve dier sosyal bilimler arasndaki iliki de deimitir; gnmzde corafya sosyal bilimlerde fikir
oluumunda ok daha nc bir pozisyona sahiptir. Nitekim ou kompleks fenomen corafidir
(Torrens, 2010, 134-135). Bu durumda internet ve pazarlama dnyasnn karmak yaps ierisindecorafyaya olan ihtiyafazladr. Nitekim internetin aratrma, sosyalleme, rn bulma ve satn alma
asndan en gl ara haline gelmesi, rn ve hizmetlerini pazarlayanlarn da uzun zamandr
ilgisini ekmektedir. Pazarlamann corafi boyutu ile ele alnmasn kolaylatran internet sayesinde
corafi pazarlama yeni ama etkili bir pazarlama yntemi olarak iletmelerin ar ilgisini ekmekte
bata lokasyon bilgisi olmak zere mevcut ya da muhtemel mterilere ait corafi bilgiler nem
kazanmaktadr. Nitekim baz aratrmaclar corafi pazarlamay meknsal ekonominin zel bir
uygulamas olarak tanmlamaktadr (Cliquet, 2006, 13). Avrupada en fazla kullanlan navigasyon
yazlm irketlerinden biri olan Tomtom ilgili tantm brornde corafi pazarlamann faydalar
olarak analiz, etkinlik, lokasyon belirleme, gelecee uyumluluk ve mteri memnuniyetini
belirtmitir. Perakende, finansal hizmetler ve salk sektr gibi alanlarda corafi-analizler
kullanarak ya da kullanmayarak milyar dolar kazanabilir ya da kaybedebilirsiniz eklinde bir ifade ile
corafi pazarlamann nemini vurgulamaktadr. 11
11http://www.tomtom.com/lib/doc/licensing/S-GEO.EN.pdf,
http://www.tomtom.com/lib/doc/licensing/S-GEO.EN.pdfhttp://www.tomtom.com/lib/doc/licensing/S-GEO.EN.pdfhttp://www.tomtom.com/lib/doc/licensing/S-GEO.EN.pdf -
7/24/2019 The proactive usage of geographical information; Mobile geography
8/28
Kamaz, M. (2013). Corafi bilginin proaktif kullanm; Mobil corafya. International Journal of Human Sciences, 10(2), 751-
778.
758
Gnmzde reklam strateji uzmanlar artk neredeyse her hanenin gelir dzeyi, tketim
alkanlklar, salk koullar hakknda bilgi sahibidir. Corafi Pazarlama sayesinde tm bu veriler
haritalar zerinde grselletirilmektedir. Rauner Almanyada byk ilgi eken dll gazete
makalesinde Corafi Pazarlamay kiisel verilerin mahremiyeti ve korunmas asndan bir kabusolarak grrken, pazarlama camiasnn cenneti olarak deerlendirmektedir. Tanm olarak da saysal
stunlarn dokunabilir mteri haritalarna dnm hali olarak ifade etmektedir. Corafi
Pazarlama alannda hizmet veren firmalar tablolarla deil corafi dndklerini ifade etmektedir.
(GRDER, 2011, 7- 18) Dolays ile gnmzn en fazla gelir getiren ve istihdam salayan
sektrlerinden olan reklamclk ve pazarlama sektrnn en nemli zelliinin corafi
dnebilme olduu bir zamanda corafyaclarn bu konudan mahrum kalmas dnlemez.
Corafi pazarlama ksaca karmak verileri mekn ile ilikilendirerek ve anlalr bir biimde haritalarzerine tayarak birok soruna k tutmaktadr.
Corafi pazarlama uygulamalarn kullanan birok irketi bulunmaktadr. Bunlardan biri olan GFK,
Trkiye Geomarketing Aratrmalar Corafi Pazarlamann Adresi12 isimli almalarnda corafi
pazarlamann neden gerekli olduu ve kullanm alanlar ile ilgili aklamalar yaplmtr. Bu almaya
gre gnmzde perakende sat ve hizmet noktalarnda mterileri ile buluan kurumlarn,
lokasyon seimi ve lokasyon evresine dnk pazarlama aktivitelerini somut verilere gre yapmalar
gerekmektedir. Dijital haritalara temel veriler, gvenilir veri katmanlar ve mteri profili bilgileri
entegre edilerek corafi bilgi, sat ve datm dahil pazarlamann tm alanlarna entegre
edilebilmektedir. Bu yntem rnein finans sektr iin mteri davranlarn dikkate alarak ATM
dalmnn planlanmasnda baar ile uygulanmaktadr.
Corafi Pazarlamann dier Ynetim Bilgi Sistemlerinden fark eldeki zniteliksel verilerin meknsal
ilikilerin oluturulmas ve bu ilikilerin grselletirilmesinde yatmaktadr. Grselletirme nfus
verilerinin, iletme verilerinin ve ekonomik verilerin CBS aracl ile birletirilmesiyle salanr.Corafi pazarlama, pazarlamaya zel bir adan bakmaktadr. Pazar meknsal bir olgudur ve bu
nedenle iletmeye ait rakamlar blgesel farklara sahiptir. Zira pazarlama ve mekn arasndaki iliki
klasik pazarlama karmasn destekleyen ok sayda uygulama alanna mekn hazrlar. Artk mteriye
ilikin kim? sorusunun yan sra nerede? sorusuna da cevap bulunabilir (Grder, 2011, 38-40).
Corafi pazarlama zaman, mekn, iliki, sre, sonu gstergeleri karmak asndan, kullanm ve
uygulamada ok deiik rnekleri olan pazar ve pazarlama analizi disiplinlerinden en iyisidir. Pazar
olaylarndan ve i srelerinden, corafya temelli enformasyon karr, pazar aktrlerinin araylarna12http://www.gfk.com/gfkturkiye/
http://www.gfk.com/gfkturkiye/http://www.gfk.com/gfkturkiye/http://www.gfk.com/gfkturkiye/http://www.gfk.com/gfkturkiye/ -
7/24/2019 The proactive usage of geographical information; Mobile geography
9/28
Kamaz, M. (2013). Corafi bilginin proaktif kullanm; Mobil corafya. International Journal of Human Sciences, 10(2), 751-
778.
759
ynelik zmleriyle pazarlama faaliyetleri tasarmna son ekli vermede ve pazarn btn
zelliklerine bakta derin bak kazandrr (Fidan, 2009, 2167).
Genel itibari ile corafipazarlamann kullanm alanlarve en fazla kullanlan sektrlerbelirtilecek
olursa;
Kullanm Alanlar
Pazar analizi
Dorudan pazarlama
Sat blgesi planlamas
ube / maaza lokasyon planlamas
Risk ynetimi
Sat hedeflerinin planlanmas
Emlak uzmanl
Balca Sektrler
Gda perakendesi
Hzl tketim
Dayankl tketim
Telekomnikasyon
naat / emlak
Finans / Sigorta
Otomotiv
Tekstil / konfeksiyon
Sonu olarak pazar ve pazar unsular (insanlar-meknlar) arasndaki ilikiyi haritalar ile ifade ederek,
karar vericiler asndan karar destek sistemi oluturan corafi pazarlama, lokasyona dayal olarak
bireylerin kim olduklarn ve nerede yaadklar hakknda bilgi topladktan sonra bunlarn kendi
iletmeleri ile olan meknsal ilikilerini doru analiz etmede kullanlarak mteri ve gelir artna
dorudan katk salayarak corafi bilginin nemini ortaya koymaktadr.
Nitekim bilim devrimine corafi olarak yaklaan sorularn daha az ilgi grdn, tm ile ihmal
edilmese de nerede sorularnn ne ve neden sorularnn arkasnda zavall bir nclk elde
edebildii ifade eden Withers(2010, 87-88) bu durumu talihsizlik olarak nitelemitir. nk Bilim
Devrimi zaman iinde gerekletii kadar mekn iinde de gereklemi olduundan tarihinin
olduu kadar yerinin de belirlenmesi gerekir. Gnmzde de nerede ile balayan sorular ve
sorunlar ksa bir sre sonra ne ve neden sorularnn glgesinde kalmaktadr. rnein Gezi
Park ehir merkezinde kalan son kk yeil alan olduu iin nerede olmas ile nem kazanm
fakat ksa sre sonra ulusal hatta uluslararas sosyal ve siyasi bir mesele haline gelerek ne ve
neden sorularn ok gerisinde kalmtr. Ancak corafi pazarlama ve mobil corafya sayesinde
nerede sorusudolays ile corafi bilginin yeniden nem kazanmaya baladn ifade edebiliriz.
Corafi bilgiyi salt nerede sorusu ile snrlandrmak elbette ki doru olmaz ancak bu sorunun
corafi bilginin pazarlamada ne kadar nemli olduunu ortaya koymas bakmndan nemlidir.
-
7/24/2019 The proactive usage of geographical information; Mobile geography
10/28
Kamaz, M. (2013). Corafi bilginin proaktif kullanm; Mobil corafya. International Journal of Human Sciences, 10(2), 751-
778.
760
Corafi bilgigeni manada corafi dnce ve mantn bir rndr ve mekanla ilgi bilgi ise bir
fenomen ve entelektel bilgidir. Corafi bilgiayn zamandatemel corafi bilgiler ile bu temel corafi
bilgilerden elde edilen gelimi kavramlar arasndaki ilikinin anlalmas ve ayrntlanmasn
iermektedir. Gelimi kavramlar; dzenleme, organizasyon, dalm, model, boyut, hiyerari,uzaklk, yn, oryantasyon, blgeselleme, kategorizasyon, referans ereve, corafi birlik gibi
kavramlar ve bunlarn teorilerle ve genelletirmeler ile balantlardr. Corafyaclarn neden dier
akademisyenlerden farkl dnd sorusuna tam cevap verebilmenin mmkn olmad
belirtilmekle birlikte meknsal dnme, meknsal grntleme ve sunum ekillerinin benzersiz
olduu ne srlmtr (Golledge, 2002, 1-3). Dolays ile temel ve gelimi corafi bilgileri ne
srld ekilde dier akademisyen ve sektr alanlarndan benzersiz bir ekilde deerlendirme
ve sunma becerisini yakalarsak corafya ve corafyaclar iin byk admlar atm oluruz.
1.3.Mobil Corafya
Modern dnyada nfusun hareketlilii hzl bir ekilde artmaktadr. Hareketlilik (mobility)
paradigmasna gre hareket 21. yzylda kendi kurallar olan bir fenomen haline gelmitir. dnyas
ok fazla mobil, turizm bir yaam biimi haline geldi ve birok kii iin birden fazla ev ve i hayat
sz konusu. Gnlk hareketliliin art mobil telefonlarn ve dier iletiim aralarn hzl bir ekilde
bymesi ile ilgilidir. Mobil telefonlarn boyutlarndaki ve fiyatlarndaki hzl d ve alarngelitirmek iin dk altyap gereksinimi, mobil telefonlar ok fazlakii iin uygun ve kullanl
hale getirmitir (Warf, 2013, 222). Bu mobil dnyada bireylerin ve topluluklarn lokasyonuna ait
analizler iin yeni metot ve yaklamlar gerekmektedir. Geleneksel yaklamlar daha ok uzun
dnem nfus hareketlilii ile ilgili iken ksa dnem ve gnlk hareketlilik iin daha esnek, eitli
girdileri ve veritaban olan uydu tabanl ya da modern teknolojileri kullanan yaklamlara ihtiya
vardr (Ahas vd., 2010, 3). Gerek akademik gerekse ticari adan olduka deerli olan bu mobil
konum ve hareket bilgileri corafyaclar iin de yeni ufuklar aacak niteliktedir. Anlk toplanan bu
verilerin saat, gn, ay, yl boyutunda zamansal; yerel, lkesel ve ktasal boyuttaki blgesel dalmlar
ok farkl meknsal kullanm biimlerinin tespitinde nemli rol oynamaktadr. Ayrca ekonomik
faaliyetlerin dalmnda ve toplumsal olaylarn aklanmasnda da mobil verilerden istifade edilebilir.
Lokasyon, ya, cinsiyet, medeni durum, meslek, gelir dzeyi, etnik yap, siyasi gr vb. birok
konuda veriler temin edilebilen mobil telefonlarn gnmzde bir corafyac iin en az bir GPS
cihaz kadar nemli olduu ifade edilebilir. zellikle mobil cihazlarn kullanmnn tm dnyada
hzl bir ekilde artt gnmzde veri byklnn boyutu ve faydas tm corafyaclar cezp
edecek niteliktedir.
-
7/24/2019 The proactive usage of geographical information; Mobile geography
11/28
Kamaz, M. (2013). Corafi bilginin proaktif kullanm; Mobil corafya. International Journal of Human Sciences, 10(2), 751-
778.
761
Uluslararas Telekomnikasyon Birliinin (ITU, 2013, 1) almasnda son 10 ylda mobil
telefonlarn ok hzl ykseliini grmek mmkndr. 2003 ylnda her 100 kiiden yalnzca 20si cep
telefonu iin bavuru yaparken 2013 ylnda ise bu say 96ya kmtr. Benzer ekilde mobil yksek
bant kullanm bavuru says da 2007 ylna kadar hi yokken 2013 ylnda 29,5e kadar kmtr.Buna karn evden internet kullanm bavurusu ancak 41,3e ykselirkensabit telefon bavurusunda
ise son 10 ylda d gzlenmitir. Bu durum artk iletiimin byk oranda mobil cihazlar aracl
ile gerekletiinin en nemli gstergelerinden biri olmaktadr.
nternet ve teknoloji konusunda Trkiye de hzla byyen lkeler arasnda yer almaktadr. Son
yaplan aratrmalar, Trkiyenin akll telefon konusunda en hzl byyen lkeler arasna girdiini
gstermektedir. Flurrynin gerekletirdii aratrma sonularna gre Trkiyedeki Android ve iOSiletim sistemli akll telefonlarn aktivasyonu, 2012 yl Ocak ay ile 2013 yl Ocak ay
arasnda%247 byme gstermitir. Bu byme oranyla birlikte Trkiye akll telefon aktivasyonu
art bakmndan dnya sralamasnda ilk te yer almaktadr. Listenin ilk iki srasnda ise % 278 ile
Kolombiya ve % 266 bymeyle Vietnam bulunmaktadr.13 2012 Q1 Trkiye mobil internet
kullanc says 7.1 milyon, tketilen toplam mobil internet data miktar ise 14.1 Milyon Gbyte
olduu grlmektedir. Her iki rakamda bir nceki eyrekle karlatrldnda %30un zerinde
art meydana gelmitir. Trkiyedeki mobil uygulama maazalarndan elde edilen gelir arlkl
olarak cretsiz uygulamalardan salanmakla birlikte son 1 yl ierisinde gelir art orananaliz
edildiinde Trkiye, Brezilya, Rusya, Meksika ile birlikte ilk 4te yer almaktadr. Trkiyede indirilen
her 100 cretsiz uygulamaya karlk 2 adet cretli uygulama indirilmektedir. Navigasyon
uygulamalar Apple Storeda oyun kategorisinden sonra en ok ciro oluturan uygulama
kategorisidir. Fiyat olarak farkl kategorilerle karlatrldnda en pahal uygulamalarn bu alanda
yer ald belirtilebilir. go ve SygicGPS uygulamalar kullanclardan ald yksek beeni oranlaryla
dikkat eken dier navigasyon uygulamalardr.14
Facebookun 2012nin son eyreine ait aklad istatistiklerde, irketin mobil kullanclarnn
masast bilgisayar kullanclarn ilk kez getii ifade edilirken mobilden kazanlan gelirin ise 306
milyon dolar olduu aklanmtr. irket, drdnceyrekte gelirinin %23n mobil cihazlarda
verilen reklamlardan kazanm ve kullanc says 1 milyarn zerine kmtr. Mobilden sosyal aa
giren kullanc says ise %57 artarak 680 milyona kmtr.15 Burada en dikkat ekici husus ise
13http://www.webrazzi.com/2013/02/19/turkiyedeki-akilli-telefon-aktivasyonu-son-bir-yilda-yuzde-247-buyudu14http://mobilike.com/mobilike-3/basin/mobil-sektor-raporu/15http://www.ntvmsnbc.com/id/25418372/
http://www.webrazzi.com/2013/02/19/turkiyedeki-akilli-telefon-aktivasyonu-son-bir-yilda-yuzde-247-buyuduhttp://www.webrazzi.com/2013/02/19/turkiyedeki-akilli-telefon-aktivasyonu-son-bir-yilda-yuzde-247-buyuduhttp://www.webrazzi.com/2013/02/19/turkiyedeki-akilli-telefon-aktivasyonu-son-bir-yilda-yuzde-247-buyuduhttp://mobilike.com/mobilike-3/basin/mobil-sektor-raporu/http://mobilike.com/mobilike-3/basin/mobil-sektor-raporu/http://mobilike.com/mobilike-3/basin/mobil-sektor-raporu/http://www.ntvmsnbc.com/id/25418372/http://www.ntvmsnbc.com/id/25418372/http://www.ntvmsnbc.com/id/25418372/http://www.ntvmsnbc.com/id/25418372/http://mobilike.com/mobilike-3/basin/mobil-sektor-raporu/http://www.webrazzi.com/2013/02/19/turkiyedeki-akilli-telefon-aktivasyonu-son-bir-yilda-yuzde-247-buyudu -
7/24/2019 The proactive usage of geographical information; Mobile geography
12/28
Kamaz, M. (2013). Corafi bilginin proaktif kullanm; Mobil corafya. International Journal of Human Sciences, 10(2), 751-
778.
762
2012ye mobil platformda sfr reklamla balanp ylsonunda gelirin %23n mobilden elde edilmesi
olmutur. Bu durum sadece bir yl iinde internetin cep telefonlar aracl kullanmnn ne kadar
hzl bir ekilde arttnn bir gstergesi olmutur.
nternet pazarnn ne kadar geni ve hzl byyen bir pazar olduu teknoloji konusunda baka bir
dev olan Applen 25 milyarnc arksn sattn aklamas ile daha iyi anlalabilir.16 Tabi bu
durumun kltrel corafyay ilgilendiren ksmna da bakmak lazm; zira satlan arknn Monkey
Drumsby Chase Buch isimli arknn Trk mzisyen GkselVanin tarafndan remiks yaplm
versiyonunun Almanyada yaayan Phillip Lpke tarafndan satn alnmas internet corafyasnn
farkl kltrleri sanal bir meknda pazarlama ilikisi ierisinde nasl yaknlatrdnn da bir
gstergesi olsa gerek.
Akll cep telefonlar corafi pazarlamann en etkin bir biimde kullanlmasn salayan aralardan
biri haline gelmitir. zellikle telefonlara eklenen GPS zellii ve mobil internet eriimi (3G) ve
eitli uygulamalar sayesinde ne zaman, nerede ve neden orada olunduuna dair bilgileri akll
telefonlar aracl firmalarn talep etmesine gerek kalmakszn ounlukla kullanclar sisteme
girmektedir. Dolays ile tm kullanclar bir anlamda gnll veri girii yapan alanlar haline
gelmektedir. Aramalar, check-inler, beenmeler, fotoraflar, videolar, yazlar, satn almalar vs.
tm bu veriler bir araya geldiinde ortaya kan muazzam bilgi pazarlamaclara yeni bir dnyann da
kaplarn amaktadr. Saha almas, anket, gzlem, mlakat yapmadan milyonlarca, milyarlarca
veriye ulaabilmek byk bir g oluturmaktadr. Bu konuda toplumsal ve siyasi de byk
kazanmlar ve kaybediler olsa da bu makalenin konusu iin ekonomik boyutu olduundan ilgili
uygulamalarn nasl byk bir ekonomiye hkmettiini anlamak ve corafyaclara bu alanda yer
amak iin baz rnek uygulamalara deinmek gerekmektedir. Temelde bu uygulamalarn byk bir
ksm lokasyon verisinin toplanmasna ilikin olmakla birlikte bunlarn kullanm alanlarn yol, yer,
mekn bulmak olarak ifade edebiliriz. Bu sayede iletmeler ilgi ve ihtiyaca uygun pazarlamarnlerini tketiciye kolay ve hzl bir ekilde sunabiliyor, hem mteri hem de sat hacmini
bytebiliyor. Hatta yle ki baz almalarsosyal ilikilerin ounlukla mobil kullanclarn corafi
konumlar ile gl balants olduutezinden yola karak, pazarlama verilerini mobil sosyal alar
aracl ile datlmasnda corafi farkndalk zerine younlatrmaktadr (Fan vd., 2010, 109).
16http://teknoloji.milliyet.com.tr/25-milyarinci-sarkiya-turk-imzasi/teknoloji/haberdetay/08.02.2013/1666240/default.htm
http://teknoloji.milliyet.com.tr/25-milyarinci-sarkiya-turk-imzasi/teknoloji/haberdetay/08.02.2013/1666240/default.htmhttp://teknoloji.milliyet.com.tr/25-milyarinci-sarkiya-turk-imzasi/teknoloji/haberdetay/08.02.2013/1666240/default.htmhttp://teknoloji.milliyet.com.tr/25-milyarinci-sarkiya-turk-imzasi/teknoloji/haberdetay/08.02.2013/1666240/default.htmhttp://teknoloji.milliyet.com.tr/25-milyarinci-sarkiya-turk-imzasi/teknoloji/haberdetay/08.02.2013/1666240/default.htmhttp://teknoloji.milliyet.com.tr/25-milyarinci-sarkiya-turk-imzasi/teknoloji/haberdetay/08.02.2013/1666240/default.htm -
7/24/2019 The proactive usage of geographical information; Mobile geography
13/28
Kamaz, M. (2013). Corafi bilginin proaktif kullanm; Mobil corafya. International Journal of Human Sciences, 10(2), 751-
778.
763
Aratrmalarda da belirtildii zere mobil pazarda en fazla kullanlan uygulamalarn banda harita,
navigasyon uygulamalar gelmektedir. Bata Google ve Microsoft olmak zere biliim alannda
faaliyet gsteren byk birok firmann harita uygulamalar mevcuttur. nternetin en nemli ve
kazanl irketlerinden biri olan Google mobil pazarda kendine yer edinen irketlerin bandagelmektedir. Destek blmnde yer alan Mobil Reklamlarnz Krl Corafi Yerlere Hedefleme17
blm mobil pazarda lokasyon bilgisinin dahi ne denli nemli olduunu tek bana gstermeye
yeter niteliktedir. Her blgenin/ehrin internet ve mobil performanslar hakknda verileri kullanacak
ekilde reklam ve pazarlama sistemi kuran Google, reklam verenlerine hedeflenmi corafi
blgelerde ya, cinsiyet ve ilgi alanlarna gre eletirme yapmakta ve bu sayede doru kiiye reklam
yaparak satn almalarn artmasn salamaktadr. Yine destek blmnde verilen bir rnek corafi
adan da olduka kayda deer niteliktedir;
rnein, birseyahat irketi ngiltere'deki mobil cihaz kullanclarnn yksek bir e-ticaret dnm oranna sahip
olduunu saptarsa ngiltere iin corafi olarak hedeflenmi bir mobil cihaz kampanyas hazrlayp, reklam metninde
"Ucuz ngiltere Biletleri" ifadesini kullanabilir. AdWords18 kampanyalarnza, corafi zellikler kullanlarak
deitirilmi anahtar kelimeler de ekleyebilirsiniz. rnein, zaten "indirimli biletler" eklinde bir hedeflemeniz varsa,
sral veya tam elemeye sahip yeni bir anahtar kelime olarak "indirimli ngiltere biletleri" anahtar kelimesini
ekleyebilirsiniz.
2. Mobil Uygulamalar
Mobil telefon kullanmna aitveri setlerinin artmas son yllarda beeri hareketlilik, sosyal yap, sosyal
etkinlik faaliyetleri ve de zellikle sosyal alarn ve ekonomisinin incelenmesi gibi ok sayda
almann yaplmasn salamtr. Beeri hareketliliin anlalmasnda bulut biliim, ierik temelli
alar, lokasyon temelli tavsiye sistemleri kullancnn lokasyon bilgisini nicel ve nitel bilgi olarak
kullanmaktadr. Beeri hareketlilie ait doru modeller ehir planlama ve beeri g desenlerinianlamak iin de ok nemlidir. Mobil telefonlarn birok insann yaamnn vazgeilmez bir paras
olmas insan davranlarnn llmesine olanak salamaktadr (Phithakkitnukoon vd., 2012, 1-6).
Akll cep telefonlar iin yazlan uygulamalarn byk ounluu lokasyon bilgisini ya sunduu
hizmet iin veri olarak ya da uygulamay kullananlarn lokasyonunu tespit etmek iin kullanmaktadr.
nternet balants ve telefonlardaki gps zellii sayesinde ve genellikle uygulamay yklerken istenen
17http://support.google.com/analytics/bin/answer.py?hl=tr&answer=2682951
18Google kullanclar internette belirli anahtar kelimeler zerinde arama yapmaktadrlar. Reklam verenler de bu anahtarkelimeleri satn alarak bu aramalar yapldnda reklamlar Google aramalarnn yannda ya da stnde yer almakta vekullancnn dikkatini ekmektedir. yle ki satn alma gerekleene kadar bu takibi devam ettirebilmektedir.
http://support.google.com/analytics/bin/answer.py?hl=tr&answer=2682951http://support.google.com/analytics/bin/answer.py?hl=tr&answer=2682951http://support.google.com/analytics/bin/answer.py?hl=tr&answer=2682951http://support.google.com/analytics/bin/answer.py?hl=tr&answer=2682951 -
7/24/2019 The proactive usage of geographical information; Mobile geography
14/28
Kamaz, M. (2013). Corafi bilginin proaktif kullanm; Mobil corafya. International Journal of Human Sciences, 10(2), 751-
778.
764
onay ile izinli olarak toplanan bu veriler corafi pazarlama adna nemli bir maden kaynadr.
Makalede rnekleri verilen uygulama bilgi ve grselleri Android iletim sistemi kullanan Samsung
marka akll bir cep telefonu ile elde edilmitir. Dier iletim sistemlerinde de ayn ya da benzer
uygulamalar mevcuttur. Tm iletim sistemlerinde birok uygulama yer almakla birlikte buradaverilen rnekler corafi olarak da nemli grlenler arasndan seilmitir.
Mobil cihazlar ve internet sayesinde Google haritalar kullanarak kullanclar konum bilgilerini
sorgulayabildikleri gibi yakn evrede yer alan mekan ve tesislere ait bilgileri de grntleyebilir ler
(ekil1, 2, 3). Gidilmek istenen hedefe zamansal ve meknsal olarak ne kadar uzak olunduu tespit
edilebilir (ekil 4). Latitude uygulamas (ekil 5) ile ayn uygulamay kullanan kullanclar kaytl
balantlarnn o an nerede olduunu grebilir. Birok yazlm firmas bu uygulama mantndaalan yazlmlar ile ailelerin ocuklarn ya da irketlerin ara ve personellerini izlemede anlk veri
ak salayan takip sistemleri kurabilmektedir. Anlk veri takip sistemlerinin gnlk kullanmda da
olduka yarar salad grlmektedir. Herkesin rahatlkla eriebilecei bu uygulamalar ile zellikle
bykehirlerde trafiin younluunu tespit edebilir ve ona gre yol seimi yaplabilmektedir (ekil
6). ou cretsiz olarak sunulan bu hizmetlerden ne ekilde kazan elde edilebilecei aslnda
internet mimarisinin yaps ile ilgilidir. Zira cretsiz de olsa bu hizmeti satn alan bireylere ait birok
kiisel veri bata Google olmak zere internette hizmet veren irketlerin veritabannda birleince
pazarlanabilir bilgi ynlar ortaya kmaktadr. Pazarlama dnyasnda irketler asndan bu bilgilere
erimek iin hatr saylr bteler ayrmak rekabetin lmcl olduu piyasa ekonomisinde hayatta
kalmak iin bir zorunluluk haline gelmitir. Dolays ile bu verileri toplayan, ileyen ve kullancsna
anlaml ktlar haline getiren irketlerin baarl olma ans ok daha yksektir. Nitekim Google
ou kullanc iin bir arama motoru olarak gzkse de aslnda veri toplayan, ileyen ve bunlar
rn haline getiren dnyann her tarafnda ubeleri olan byk bir fabrikadr. Turizmden sonra
interneti de bacasz sanayi olarak grmek mmkndr.
ou zaman farknda bile olmadan veri giriini gnll olarak salayan kullanclar, bu iten gelir
elde etmemekle birlikte kiisel adan salad fayda dolays (ihtiyac olan bilgiye ulaabilme,
elence vs.) ile srekli veri giriine devam etmektedir. Zamansal ve meknsal andan kiilere ait
bilgilerin her saniye srekli olarak bymesi karsnda corafyaclarn bu konulara ilgisiz kalmas
dnlemez. Corafyaclar da sreklilii olan bu veri ynlar arasnda kendine yeni i olanaklar
bulabilir, anlaml ve btncl akademik almalar yapabilir.
-
7/24/2019 The proactive usage of geographical information; Mobile geography
15/28
Kamaz, M. (2013). Corafi bilginin proaktif kullanm; Mobil corafya. International Journal of Human Sciences, 10(2), 751-
778.
765
ekil 1: Google uydu grnts
zerinde bulunduumuz konum.
ekil 2: Google harita zerinden
evremizdeki oteller.
ekil 3: Googleda konumumuza
yakn benzin istasyonlar listesi.
ekil 4: Bulunduumuz konum
ile gideceimiz yer arasndakifiziki mesafenin (km) ve srenin
(saat, dakika) hesaplanmas.
ekil 5: Latitude uygulamasn
kullanan kullanclarnn haritazerinde birbirini anlk
grntleyebilmesi.
ekil 6: Yandex harita uygulamas
ile trafiin youn olduugzerghlarn grlmesi.
Dnyada milyarlarca insann kulland Facebook lokasyona nem vermesi bakmndan ilgi
ekmektedir. Kiisel ana sayfalarda en ok paylalan 3 ey; durum, fotoraflarve yer bildirimi ile
lokasyon bilgisidir. Lokasyona ait bilgi ve fotoraflar da eklenince pazarlama asndan
deerlendirilebilecek muazzam byklkte veri depolar ortaya kmaktadr. Paylalan her yaz,
fotoraf, video ile beenilen, yorum yaplan, izlenilen tm her ey kayt altna alnmakta ve
-
7/24/2019 The proactive usage of geographical information; Mobile geography
16/28
Kamaz, M. (2013). Corafi bilginin proaktif kullanm; Mobil corafya. International Journal of Human Sciences, 10(2), 751-
778.
766
algoritmik ilemlerle bu veriler arasnda ilikiler kurularak internet zerinde yaplan her faaliyet
kullancya pazarlama faaliyetiolarak geri dnmektedir. Aslnda Assangenin (2012, 56) Facebook
kullancs aslnda rnn ta kendisi, asl mteri reklam irketleri sz sanrm durumu en iyi
ekilde zetlemektedir.
ekil 7: Facebook ekran grntleri zerinde evrede yer alan meknlarn konumunun ve kullancnn lokasyonunaolan
uzaklklarnn grlmesi.
Aylar, yllar ncesinde meydana gelmi olaylara, gidilen yerlere ait bilgilerin kayt altnda tutulmas
insan dehete dren derecede ilgi ekici olsa da her internet kullancsnn sanal meknda ina
ettii kimlikleri mevcut. 19nternete ilk girilenandan itibaren kullancy kendindendaha iyi tanyan,
analiz eden en iyimser bak as ile bu sanal kiilikzerinden bilgi toplayarak kullancya en uygun
rnleri sunan teknolojik bir sistemvar. Son gnlerde tm internet iletiiminin Prizma (Prism) ad
verilen bir programla Amerika tarafndan izlendiine dair ortaya atlan iddialar da bu verilerin nasl
siyasi ve ekonomik bir g haline dnebileceinin en gzel rneidir. Bilginin g olduuna dair
gemiten gnmze gelen ok sayda alma olsa da internet sayesinde bilgiye eriim imknnn
artmas, eriim hz ve anlk bilgi transferi yeni dnya dzeninin ekonomik ve siyasi yapsn
deitirecek nitelie ulamtr.
19kiele gre(2003) meknn yeniden inas; insann var olduu mekn kltrel kapasitesine gre ve snrsz ihtiyalarnkarlamak amacyla deitirme ve dzenleme faaliyetidir. Bilimsel ve teknolojik gelimeler insana var olduu meknda
dier yerlere de eriilebilirlik imknlarsalad gibi ayn zamanda deiimi gerekletirmek isteyenlerin de meknkendiihtiyalarna gre dzenleme ve organize etme eylemini zorunlu hale getirmitir.
-
7/24/2019 The proactive usage of geographical information; Mobile geography
17/28
Kamaz, M. (2013). Corafi bilginin proaktif kullanm; Mobil corafya. International Journal of Human Sciences, 10(2), 751-
778.
767
Dnyada mobil teknoloji alannda en fazla kullanlan uygulamalarn banda otel, restoran, eczane,
akaryakt istasyonu vb. eitli meknlara hzl ve kolay bir ekilde ulamay salayan uygu lamalar
gelmektedir. Bu uygulamalar sayesinde bulunulan yeri ya da gidilecek blgeyi haritada seerek,
evresinde yer alan meknlarbulabilme ve hatta rezervasyon yapma imkn salanmaktadr.Mekan
aramalarn booking.comda olduu gibi (ekil 8) fiyat, tema, tip, zellik, semt gibi eitli filtreler
aracl ile snrlandrp hedefe en yakn ve de beklentilere en uygun mekn bulma imkan
sunulmaktadr.
ekil 8: Booking.com uygulamasnda otellerin haritada grnm, filtreleme zellii ve otel detaylar
Yine benzer bir uygulama olan Expedia sayesinde ise harita zerinde kampanyal oteller farkl renkte
grlebilmektedir(ekil9). Bu zellik bireylere ilgili hizmeti daha ucuza alma imkn tand gibi
kurumlara da yeni mteri kazanma imkn tanmaktadr. Zamansal perspektiften bakldnda daha
nceden byle bir tercih yaplabilecei gibi, cep telefonu ve mobil internet sayesinde anlk bir tercih
de sz konusu olabilir. Yani seyahat iin gidilen blgede mobil iletiim aralar ile bteye vekiisel
tercihlere en uygun otel bulunup hemen bu hizmet satn alnabilir. Bu durumu corafi bilginin
ekonomiye anlk katks eklinde zetleyebiliriz. Yine benzer bir uygulama olarak TripAdvisor
uygulamas da seyahatleri planlama asndan dnyada en fazla kullanlan uygulamalarn banda
gelmektedir (ekil 10).Yer ve mekn tercihinde gerek mesafe gerekse poplerlik asndan bilgiler
vermektedir. Turistler asndan bir kitap ya da kii olarak rehbere ihtiya duymadan yakn evrede
gezilecek turistik meknlar hakknda hzl ve doru bilgi edinmek son derece nemlidir.Bu sayede
zaman ve mekn planlamas daha iyi bir ekilde yaplabilir, turistlerin memnuniyet derecesi
arttrlabilir. Turist memnuniyeti asndan gerek kamu gerek zel sektre corafyaclarn
-
7/24/2019 The proactive usage of geographical information; Mobile geography
18/28
Kamaz, M. (2013). Corafi bilginin proaktif kullanm; Mobil corafya. International Journal of Human Sciences, 10(2), 751-
778.
768
sunabilecei birok mobil proje olabilir. rnein turistlerin lkeye girite telefonlarna kuracaklar
bir uygulama sayesinde acil durumlarda polise eriebilmeleri ve en yakn polis biriminin olay yerine
ynlendirilmesi salanabilir. Bunun iin turistin yer ve mekan bildirimi yapmakszn, gerek dil
anlamazl gerekse bilinmeyen bir blgeyi tarif edememe dolays ile, uygulama sayesinde yerinin
kolayca tespiti salanabilir. Hatta merkezi bir sistem ynlendirmesine gerek kalmakszn ary
gren en yakn birim kendiliinden olay yerine intikal edebilir. Nitekim buna benzer ticari bir
uygulamay taksicilerin kullandn grmekteyiz. BiTaksi uygulamas kullanclar ve taksiciler
arasnda anlk iletiimi salayarak mterinin taksiye, taksicinin de mter iye herhangi bir telefon
grmesi ve yer tarifi yapmadan ulamasn salamaktadr.
ekil 9: Expedia uygulamas ile
kampanyalotellerin haritada grnm.
ekil 10: Tripadvisor uygulamasnda konumunuza yakn
gezilecek yerlerin listesi, mesafesi, yorumlar ve seilen
mekna ait ayrntlarn grntlenmesi.
Lokasyon bilgisi sayesinde anlk iletiim anlk ekonomik kazanca dnebilmektedir. Bu uygulamay
kullananlar bulunduklar lokasyonu haritadan grerek, kendilerine en yakn taksiyi arabilme
ansna sahipler. Ayn zamanda bu uygulama sayesinde gidecekleri mesafeyi ve tahmini creti de
hesaplatarak verecekleri taksi cretinin ne kadar olaca ile ilgili fikir sahibi olabilmektedirler. Bu
corafi bilgi hem fazla cret deme ihtimalini ortadan kaldrmakta hem de gelen taksi sisteme kaytl
olduundan taksi ve taksi ofrne her zaman ulaabilme imkn tanmaktadr. stanbulda ok
sayda taksinin bu uygulamay kullanyor olmas (ekil 11) corafi bilginin i yaamnda pratik ve
kazanl olduunun dier bir rnei olarak karmza kmaktadr.
-
7/24/2019 The proactive usage of geographical information; Mobile geography
19/28
Kamaz, M. (2013). Corafi bilginin proaktif kullanm; Mobil corafya. International Journal of Human Sciences, 10(2), 751-
778.
769
ekil 11: BiTaksi uygulamas iletaksilerin haritada dalm, konuma en yakn taksilerin grntlenmesi, mesafecretve
sre hesaplama.
Kiisel kullanm asndan faydal olacak bir uygulama olan Maverick; yry rotasnn izilmesi,
hz ve ykseklik bilgisini vermesi, toplam mesafe ve sreyi hesaplamas, bulunan yerin enlem,
boylam ve hatta gnein dou zamann vermesi (ekil 12, 13) asndan corafi bilginin gnlk
yaamda pratik kullanmna gzel bir rnek tekil etmektedir. Ayn zamanda bu tr uygulamalarn
binler hatta milyonlar tarafndan kullanldnda byk bir gelir kaps olaca da ifade edilebilir. Zirakaliteli olan uygulamalar belirli bir cret karlnda kullanlmakta (ekil 13)bu cretler programn
ilevselliine bal olarak deimekle birlikte birka dolarlk bir uygulamann bile milyonlarca kii
tarafndan satn alndnda hatr saylr bir gelir elde edilmektedir. Ayrca uygulamalara eklenen
reklam alanlar sayesinde de gelir elde etmek mmkndr. zellikle birok cretsiz uygulama bu
tr reklamlarla gelir elde etmeye almaktadr. Ayrca program kurarken verilen izinler ile
bireylerden toplanacak verilerden elde edilecek deerlendirmelerin ve hatta bizzat bu verilerin
satlabilmesi durumu da sz konusu olduundan mobil corafya sayesinde farkl gelir elde etme
yntemleri de bulunmaktadr. Aslnda mobil uygulamalarn hzl yaygnlamas ve poplerlemesinde
pazarlama stratejileri iin veri toplanmas nemli bir sebeptir. Elde edilen verilerin analiz edilerek
mekansal dalmlarnn incelenmesi sonucu daha etkin pazarlama fikir ve yntemleri kmaktadr.
-
7/24/2019 The proactive usage of geographical information; Mobile geography
20/28
Kamaz, M. (2013). Corafi bilginin proaktif kullanm; Mobil corafya. International Journal of Human Sciences, 10(2), 751-
778.
770
ekil 12: Yry rotasnn izilmesi, hz ve irtifa grafii, mesafe, sre ve hzn grntlenmesi
ekil 13: Yn belirleme, navigasyon yelik cretleri, enlem, boylam ve gnein douunun grntlenmesi.
Kullanclarndirek veri girii salad uygulamalardan bir tanesi ise dnyada milyonlarca insannkulland forsquare adl uygulamadr. Gidilen herhangi bir meknda check in yaparak ben
buradaym demek, aslnda sisteme bir kayt dmektedir. Ve sistem yaplan checkinlere bal
olarak kiinin gnlk, aylk ve hatta yllk takibini yapmakta, kiiye bilgi ve dostane uyarlar vererek
kullancnn ilgisini ekmektedir. rnein gn ierisinde fazla seyahat edildiinde Bir gnde 83
mil? Bu gece iyi uyu! ifadesi ile uygulamaya olan ballk arttrmaya almakta, Welcomeback !
ubattan beri ark Caddesine gelmedin ifadesi ile de kullancy takip ettiini gstermektedir.
Ayrca uygulama aldnda daha nce yakn evrede yaplm checkinler sayesinde sisteme kaytl
meknlarn listesini de getirerek kullancya tavsiyelerde bulunmaktadr. letmeler de eitli
-
7/24/2019 The proactive usage of geographical information; Mobile geography
21/28
Kamaz, M. (2013). Corafi bilginin proaktif kullanm; Mobil corafya. International Journal of Human Sciences, 10(2), 751-
778.
771
kampanyalar yaparak sistem ierisinde mterinin dikkatini ekmeye almaktadr. rnein
kullanc uygulamay aarak bulunduu yerde bir restoran aradnda, uygulama ierisinde bir
meknda check in yapana kahvenin cretsiz olduu bir mekn grlebilir ya da farkl bir neri ,
elbette ki bu durum kullancn tercihini etkileyebilir. zellikle meknlar ile ilgili yorumlar da sistemierisinde yer aldndan kullanclarnmekn tercihlerinde belirgin rol oynamaktadrlar. Yukardaki
rnek bile corafi verilerin ekonomik bir deeri olduunun gstergesi olsa da eer byk resme
odaklanrsak bu check inler sayesinde dnyann, lkelerin, ehirlerin, semtlerin youn faaliyet
alanlar ortaya kacaktr. Bu faaliyetleri gerekletirenlerin sosyal ve ekonomik zellikleri de
bilindiine gre mekan ve insan ilikisine bal olarak bu verilerle ok sayda anlaml sonular elde
etmek mmkndr. rnein hi bilmediiniz bir ehirde amak istediiniz bir iletmenin yerini
mteri profilinize gre tespit edebilir, aratrma yapmak iin rneklem aldnz grubun hangisaatlerde nerede yer aldn bulabilirsiniz. Bu sayede istatiksel olarak en doru sonulara ulaabilir
iletmenizin ya da almanzn baarsn arttrabilirsiniz. Doru mekndadoru yatrmlar ve iler
yapmak iletmeler ve bireyler iin son derece nemlidir.
ekil 14. Forsquarede bulunulan konuma yakn yerlerin haritada listelenmesi ve kullanc verilerinin analiz edilerek
(meknsal ve zamansal) neri ve bilgiye dntrlmesi.
Mobil corafya corafyaclarn kamu kurumlarnda i sahas bulmasna araclk edebilir. Sakarya
Bykehir Belediyesi tarafndan yaynlayan iki uygulama bu duruma rnek tekil edebilir. SAKUS
uygulamas (ekil 15) kullanlarak otobslerin gzerghlar ve anlk olarak otobsn nerede
olduunu grlmektedir. Sakaryada Trekking (ekil 16) uygulamas koordinatlar tespit edilmi
gzergahlarn haritaya ilenmesi ile hazrlanmtr, zellikle daclk ile ilgilenen ya da trekkingplanlayanlar asndan son derece faydal bir uygulama olarak gze arpmaktadr.Kamu kurumlar
-
7/24/2019 The proactive usage of geographical information; Mobile geography
22/28
Kamaz, M. (2013). Corafi bilginin proaktif kullanm; Mobil corafya. International Journal of Human Sciences, 10(2), 751-
778.
772
asndan sorumluluk blgeleri ierisinde yer alan kiilere hayatlarn kolaylatracak projeler retmek
son derece nemlidir. Mobil corafya sayesinde vatandalarn direk hizmet alabilecei ok sayda
proje retebilir. Corafyaclar da bu projeleri reten ve yneten ekipler ierisinde yer alabilir.
ekil 15:SAKUS uygulamas ile Sakarya Bykehir
Belediyesine ait otobslerin cep telefonu ile anlk takip
edilmesi.
ekil 16: Sakaryada Trekking uygulamas ile Beikta
Deresi parkuruna ait koordinatlarn grntlenmesi.
Baarsoft firmas tarafndan gelitirilen uygulamalar ise gnlk yaamda kullanclarn ihtiyac olan
bilgilere kolay erimesini salamaktadr. rnein Cami ve Eczane uygulamalar (ekil 17,18)
bulunulan konuma en yakn camiyi ya da eczaneyi harita zerinde gstererek, ilgili meknn kiiye ne
kadar uzaklkta olduunu hesaplayp harita zerinde bir yol tarifi yapmaktadr. Gece nbeti eczane
arayan biri iin bu uygulama kesinlikle ok faydal olacaktr.Bir baka somut rnek olarak emlak
uygulamasn gsterebiliriz. Emlak uygulamas aracl ile bulunulankonuma en yakn kiralk (K)ve
satlk (S) evler haritada gsterilmekteve bu evlerin bilgilerine ulalabilmektedir. Pratik ve faydal
bilgiler sunan bu tr uygulamalar ok fazla kullancya ulat takdirde bir reklam ve pazarlama aracolarak byk firmalarn da dikkatini ekecektir. Hedef mteriye dorudan ve hzl bir ekilde
ulamak tm firmalar iin hayati neme sahiptir. rnein Forsquare gibi check-inlerin yapld
Meknist uygulamasnn ana sayfasnda Sony, Trkcell ve Sodexo gibi dnya devlerini grmek
artc deildir (ekil 19). Doru zamanda, doru meknda, doru insana ulatracak her trl
uygulama, pazarlama dnyasnn fazlas ile ilgisini ekecektir. Yukarda verilen ok sayda rnekte
grld zere farkl sektrler tarafndan deerlendirilen mekn ve insan ilikisi mobil
teknolojilerin hzl bir ekilde yaygnlamas ile birlikte nmzdeki yllarda ok daha cazip halegelecektir. nsan ve mekn arasndaki ilikiyi en iyi aklayacan ifade eden corafyaclar asndan
-
7/24/2019 The proactive usage of geographical information; Mobile geography
23/28
Kamaz, M. (2013). Corafi bilginin proaktif kullanm; Mobil corafya. International Journal of Human Sciences, 10(2), 751-
778.
773
da internet corafyas ve mobil corafya gn ve gelecei yakalamak ve deerlendirmek adna nem
verilmesi gereken konularn banda gelmektedir. Corafi farkndalk ve yararllk zerine kurgulanan
bu tr uygulamalarn fikir, retim ve pazarlama aamasnda corafyaclar iin de uzmanlk alanlarn
gsterebilecei frsatlar bulunmaktadr. Morfoloji, iklim, bitki, nfus, yerleme, ekonomi (tarm,sanayi, turizm, hizmet), ulam gibi insann mekn zerindeki faaliyetlerini, meknn insan
zerindeki etkilerini inceleyen birok konuda ders alan corafyaclar; bu olaylar arasndaki ilikiyi
grsel biimde daha etkili kavratacak corafi bilgi sistemlerini de kullanarak, var olan uygulamalar
gelitirilme, yeni uygulama retimi ve de uygulamalarn temel amac olan rn ve hizmetlerin
meknsalpazarlama aamalarnda rahatlkla yer alabilirler. Bu uygulamalar kullanc olarak fazlas ile
kullanan corafya blm rencilerinin de lokasyon tabanl internet mimarisi ve uygulamalarnn
corafi altyaps hakknda ok az bilgi ve fikir sahibi olduu grlmektedir. Bu balamda corafyarencilerinde farkndalk oluturarak zaten ilgi alanlarnda yer alan bu konulara ve uygulamalara
corafi perspektiften bakmay ve kendilerinin de yeni uygulamalar gelitirme potansiyellerinin
olduunu gstermek gerekir. yle ki gelitirilen baarl uygulamalar sayesinde atanma ya da i
bulma kaygs olmadan, giriimci yanlarn kefederek i dnyasna adm atabileceklerinin farkna
vardklarnda corafya ve corafyaclarn nnde set olan engellerin birou alabilecektir.
ekil16: EmlakMap uygulamas ile lokasyona yakn satlk (S) ekil 17: Cami Bul uygulamas ile lokasyona
ve kiralk (D) dairelerin grntlenmesi ve detaylar yakn camilerin grntlenmesi
-
7/24/2019 The proactive usage of geographical information; Mobile geography
24/28
Kamaz, M. (2013). Corafi bilginin proaktif kullanm; Mobil corafya. International Journal of Human Sciences, 10(2), 751-
778.
774
ekil 18: Eczane uygulamas ile yakn evredeki eczanelerin listelenmesi, seilen eczaneye ait rotann izilmesi
ve yol tarifinin alnmas.
ekil 19: Mekanist uygulamas ile yakn evrede yer alan tesislerin listelenmesi
ve uygulamann ald reklamlarn grnts.
Sonu ve neriler
Corafi bilginin teknoloji ile birlemesi ortaya muazzam byklkte veritabanlar kartmaktadr.
Mikro veri olarak tabir edilebilecek salt kiiye zel bilgilerin de toplanmas ile elde edilen bu
veritabanlar yeni i fikirleri ortaya koyma, mevcut ileri gelitirme, hedef kitleyi belirleme,
pazarlama, pazarlama yntemleri gelitirme vb. ksaca i hayatnn hemen hemen her evresinde
kullanclara faydal olmaktadr. Mobil teknoloji aralar ise corafi bilginin toplanmasnda
-
7/24/2019 The proactive usage of geographical information; Mobile geography
25/28
Kamaz, M. (2013). Corafi bilginin proaktif kullanm; Mobil corafya. International Journal of Human Sciences, 10(2), 751-
778.
775
kolaylatrc unsur olarak gze arpmaktadr. Hatta bireyin bilgisi ve istei olmasa dahi kullanlan
telefon operatr, internet irketi, yazlmlar ve yklenenuygulamalar sayesinde bu bilgiler dorudan
ilgili firmalarn veri tabanlarnda depolanmakta ve veri madencilii sayesinde bu veri tabanlarnda
uygun hedef kitle tespit edilebilmektedir. Kiiye zel bilgilerin toplanabilmesinden dolay etik olarakdikkat edilmesi gereken birok mevzuu olmakla birlikte corafyaclarn corafi bilgi ve teknoloji
ilikisini iyi bir ekilde kavramas gerekmektedir. Bu sayede hem yeni i frsatlarn grme ve
yakalama ans elde edebilir hem de gerek akademik gerekse ticari yaamda corafyann ve
corafyacnn yeniden nem kazanmas salanabilir. En nemlisi ise teknoloji sayesinde zaman ve
mekn alglarnn deitii, dnyann yeniden ina edildii bir srete meknn ekillenmesinde
corafyaclar da nemli roller stlenebilir. Bu balamda insan faaliyetlerini salt fiziki mekn ile
aklamaya almann zorluu ortaya kmakta sanal meknlarda gerekletirilen faaliyetlerin debata ekonomik olmak zere siyasi, kltrel ve toplumsal andan nemli hale geldii grlmektedir.
Kaynaka
Ahas R., Silm S.,Jrv O., Saluveer E.& Tiru M.; (2010), Using Mobile Positioning Data to ModelLocations Meaningful to Users of Mobile Phones,Journal of Urban Technology, 17:1, 3-27.
Ar, Y.; (2003), Corafyann Drt Gelenei (The Four Traditions of Geography), Ege CorafyaDergisi, 12,119-125.
Assange, J., Appelbaum J., Mller, A., Zimmerman, J.; (2012), ifrepunk zgrlk ve nternetin Geleceizerine BirTartma, stanbul: Metis.
Bauman, Z.; (2012), Kreselleme, Toplumsal Sonular, stanbul: Ayrnt Yaynlar.Withers C. W.J.; (2010), Corafya, Bilim ve Bilim Devrimi, Corafya ve Devrim(ss. 87-88). stanbul:
Yap Kredi Yaynlar.Cliquet, G.; (2006), Geomarketing; Methods and Strategies in Spatial Marketing, Great Britain: ISTE Ltd.Fan, J., Du, Y., Gao W., Chen, J., Sun, Y., (2010), Geography-Aware Active Data Dissemination in Mobile
Social Networks, Hangzhou, Zhejiang University.Fidan, H.; (2009), Pazarlama Bilgi Sistemi (PBS) ve Corafi Bilgi Sisteminin (CBS) Pazarlamada
Kullanm,Journal of Yasar University, 4(14), 2151-2171.Greenstein, S. M.; (2004), The Economic Geography of Internet Infrastructure in the United States, The Center
For The Study Of Industrial Organization, WorkingPaper 0046, Northwestern University.Grder, F.; (2010), Finansal Hizmet letmelerinde Corafi Pazarlama le Risk Analizi,Marmara
niversitesi, . . B. F. Dergisi,Cilt XXVIII, Say I, 385-410.Grder, F.; (2011), Corafi Enformasyon Sistemi ve Pazarlama Alanndaki Kullanm: Corafi
Pazarlama, International Journal of Economic and Administrative Studies, 35-60.Grder, F.; (2012), Corafi Pazarlama ve Trkiyede Corafi Pazarlama, Ankara: Sekin Yaynlar.Haryvey, D.; (1999), Postmodernliin Durumu, stanbul:Metis Yaynlar.kiel, C., (2003), Mekann Yeniden naas, Editr Dergisi, Cilt 9-10.ITU (International Telecommunication Union); (2013),Measuring The Information Society, Geneva.lgen, M. K., (2001), Sibercorafya, Yeni Bir Corafi Yaklam,Ege Corafya Dergisi, 12, 51-58Pattison, W. D.; (1990), The Four Traditons of Gegraphy,Journal of Geography, September/October,
pp. 202-206.
-
7/24/2019 The proactive usage of geographical information; Mobile geography
26/28
Kamaz, M. (2013). Corafi bilginin proaktif kullanm; Mobil corafya. International Journal of Human Sciences, 10(2), 751-
778.
776
Phithakkitnukoon, S., Zbigniew, S., Oliver P., Socio-Geography of Human Mobility; A StudyUsing Longitudinal Mobile Phone Data, PlosOne, 7(6), 1-10.
Sabine, C., Sabina J., Lehmann F.; (2008), Creating Local Geographies for Map-Based CyberNavigation, 12thInternational Conference Information Visualisation, London.
Torrens P. M.; (2008), Wi-Fi Geographies,Annals of the Association of American Geographers, 98:1,pp. 59-84.Torrens P. M.; (2010), Geography and Computational Social Science, GeoJurnal, 75, 133-148.Tmertekin, E., zg, N.; ( 2010), Beeri Corafya nsan Kltr Mekan, stanbul: antay Kitabevi.Warf, B.; (2013), Geographies of global telephony in the age of the internet, Geoforum, 45, 219-
229.http://www.tomtom.com/lib/doc/licensing/S-GEO.EN.pdf, (2012) Geo-Marketing, How
TomTom Geospatial Solutions Help Your Business. Son eriim tarihi: 09.11.2013; 14.09.http://www.businessdictionary.com/definition/proactive.html#ixzz2Ic6mWWkn Son eriim
tarihi: 09.11.2013; 13.49.http://www.internetworldstats.com/stats.htmSon eriim tarihi: 09.11.2013; 14.06.
http://www.internetworldstats.com/eu/tr.htmSon eriim tarihi: 09.11.2013; 14.06.http://sosyalmedya.co/intel-genc-turkiye-arastirmasi/Son eriim tarihi: 09.11.2013; 14.05.http://www.gfk.com/gfkturkiye/Son eriim tarihi: 09.11.2013; 13.49.http://www.webrazzi.com/2013/02/19/turkiyedeki-akilli-telefon-aktivasyonu-son-bir-yilda-yuzde-
247-buyudu/Son eriim tarihi: 09.11.2013; 13.48.http://mobilike.com/mobilike-3/basin/mobil-sektor-raporu/Son eriim tarihi: 09.11.2013; 13.45.http://www.ntvmsnbc.com/id/25418372/Son eriim tarihi: 09.11.2013; 13.46.http://teknoloji.milliyet.com.tr/25-milyarinci-sarkiya-turk-
imzasi/teknoloji/haberdetay/08.02.2013/1666240/default.htm Son eriim tarihi:09.11.2013; 13.47.
http://support.google.com/analytics/bin/answer.py?hl=tr&answer=2682951 Son eriim tarihi:
09.11.2013; 13.47.
Extended English Abstract
As an oldest but an ageless discipline geography, most generally and most simply defined toresearch the relationship between human and environment, has been maintained its importance byhelping and coming along with human being in the adventure of earth.
The importance of geography has been determined by geographers and nowadays while technology
is becoming more effective in daily life, the proactive usage of geographic data is being exploited bythe disciplines as economics, management, engineering and by the business firms that actively usingtechnology. Even the existence of human being in earth can be defined as a valuable data in dailylife and economy, the importance of having geographic data has also been increased by businessfirms that desire to make more profit by the analysis from data. Mobile technologys importancecannot be underestimated of collecting datas about when where and what individuals do.
The proliferation of technological firms that serve with the softwares which provide data overinternet and smart phones in the market are indicators of how this market is important forgeographers too.
In this study we will be trying to show by sample applications, how geographic data transform to a
manageable and a marketable data with internet and mobile technologic tools. According to this wewill be trying to examine the opportunities for geography and geographers in new century and alsowill be trying to examine the rivalry and competitors in the market.
http://www.tomtom.com/lib/doc/licensing/S-GEO.EN.pdfhttp://www.businessdictionary.com/definition/proactive.html#ixzz2Ic6mWWknhttp://www.businessdictionary.com/definition/proactive.html#ixzz2Ic6mWWknhttp://www.internetworldstats.com/stats.htmhttp://www.internetworldstats.com/stats.htmhttp://www.internetworldstats.com/eu/tr.htmhttp://www.internetworldstats.com/eu/tr.htmhttp://sosyalmedya.co/intel-genc-turkiye-arastirmasi/http://sosyalmedya.co/intel-genc-turkiye-arastirmasi/http://www.gfk.com/gfkturkiye/http://www.gfk.com/gfkturkiye/http://www.webrazzi.com/2013/02/19/turkiyedeki-akilli-telefon-aktivasyonu-son-bir-yilda-yuzde-247-buyudu/http://www.webrazzi.com/2013/02/19/turkiyedeki-akilli-telefon-aktivasyonu-son-bir-yilda-yuzde-247-buyudu/http://www.webrazzi.com/2013/02/19/turkiyedeki-akilli-telefon-aktivasyonu-son-bir-yilda-yuzde-247-buyudu/http://mobilike.com/mobilike-3/basin/mobil-sektor-raporu/http://mobilike.com/mobilike-3/basin/mobil-sektor-raporu/http://www.ntvmsnbc.com/id/25418372/http://www.ntvmsnbc.com/id/25418372/http://teknoloji.milliyet.com.tr/25-milyarinci-sarkiya-turk-imzasi/teknoloji/haberdetay/08.02.2013/1666240/default.htmhttp://teknoloji.milliyet.com.tr/25-milyarinci-sarkiya-turk-imzasi/teknoloji/haberdetay/08.02.2013/1666240/default.htmhttp://teknoloji.milliyet.com.tr/25-milyarinci-sarkiya-turk-imzasi/teknoloji/haberdetay/08.02.2013/1666240/default.htmhttp://support.google.com/analytics/bin/answer.py?hl=tr&answer=2682951http://support.google.com/analytics/bin/answer.py?hl=tr&answer=2682951http://support.google.com/analytics/bin/answer.py?hl=tr&answer=2682951http://teknoloji.milliyet.com.tr/25-milyarinci-sarkiya-turk-imzasi/teknoloji/haberdetay/08.02.2013/1666240/default.htmhttp://teknoloji.milliyet.com.tr/25-milyarinci-sarkiya-turk-imzasi/teknoloji/haberdetay/08.02.2013/1666240/default.htmhttp://www.ntvmsnbc.com/id/25418372/http://mobilike.com/mobilike-3/basin/mobil-sektor-raporu/http://www.webrazzi.com/2013/02/19/turkiyedeki-akilli-telefon-aktivasyonu-son-bir-yilda-yuzde-247-buyudu/http://www.webrazzi.com/2013/02/19/turkiyedeki-akilli-telefon-aktivasyonu-son-bir-yilda-yuzde-247-buyudu/http://www.gfk.com/gfkturkiye/http://sosyalmedya.co/intel-genc-turkiye-arastirmasi/http://www.internetworldstats.com/eu/tr.htmhttp://www.internetworldstats.com/stats.htmhttp://www.businessdictionary.com/definition/proactive.html#ixzz2Ic6mWWknhttp://www.tomtom.com/lib/doc/licensing/S-GEO.EN.pdf -
7/24/2019 The proactive usage of geographical information; Mobile geography
27/28
Kamaz, M. (2013). Corafi bilginin proaktif kullanm; Mobil corafya. International Journal of Human Sciences, 10(2), 751-
778.
777
Geography most generally can be defined as a discipline that researches the relationship betweenhuman and environment also examines the relationship among human beings and amongenvironments. That case makes difficult to explain multiple and complicated relations network inthe light of general theories. In particular the fast communication and transportation tools, which
brought close human and places as neighbors together by networks even kilometers between themare revolutionary developments that will change the geographers point of view to human,environment and geography. The unusual interaction type between virtual and actualenvironment induce to appear a different time perception. This situation deeply impacts individuallife styles and individuals change their approaches on environment and situations.
The speed of reaching data, steer individuals into planning and understanding future instead ofunderstanding current situation, and it causes the proliferation of new manner of approaching.Internet not only attracts attention of many disciplines but also attracts geographers and has moreimportance. Since environment and environmental relations are the primary research area ofgeography, geographers have been interested in virtual environment and virtual relations topics. It
is possible to encounter diverse studies about these topics in geography. Even if gathering data is aproblem as in the other topics of geography; thinking on the volume, quality and the qualificationof gathered data will make studies and results more qualified and real.
Product and service providers have been interested in internet since it became the most powerfuldevice by its researching, socializing, finding products and buying products specifications. With theinternet that makes marketing to handle with geography easier, as a new but an effective marketingstyle geographic marketing attracts attention of businesses and especially the locationinformations of current or possible customers become more crucial. Thus some of the researchersdefine geographic marketing as a special application of environmental economy.
In the modern world population mobility is expeditiously increasing. According to the mobilityparadigm, mobility has become as a phenomenon in the 21stcentury which has its own rules. Thebusiness world has become more mobile touristic life style and according to many individuals, thereare more than one house and more than one business life. Increase of daily mobility is related withmobile phones and the other communication devices that expeditiously increasing. New methodsand approaches are necessary for analyzing the locations of individuals and communities in mobile
world. Since traditional approaches are related with long term population mobility, it is neededsatellite based modern approaches which are more flexible for daily life, has more specious inputsand databases.
Mobile location and mobility datas are considerably valuable that could expand horizons both as
academic and as commercial. That constantly gathered datas are temporal dispersions in hourly,daily, monthly and yearly aspect; local, territorial and continental aspects in areal dispersions play acrucial role in examining the different temporal using styles. Mobile datas can be used in thedispersion of economic activities and in the explanation of social activities. Mobile phones are asimportant as a GPS device for a geographer because of its convenience to reach informations suchas location, age, gender, occupation, marital status, level of income, ethnicity, political view etc.Smart phones have become an instrument that can provide the most effective usage of geographicmarketing. We provide inputs as when where and why we are at somewhere for systems byGPS, mobile internet and applications without companies demand for that. So with that businessescan easily and effectively supply their marketing products according to the data of individualinterests and needs.
Thus, for geography and geographers, outside the teaching and academia, significant businessopportunities have been to seen to emerge in many different industries. In order to evaluate these
-
7/24/2019 The proactive usage of geographical information; Mobile geography
28/28
Kamaz, M. (2013). Corafi bilginin proaktif kullanm; Mobil corafya. International Journal of Human Sciences, 10(2), 751-
778.
778
opportunities, geographers need to develop themselves in the field of software and technology. Inthis way, in the correct use of geographic information, in marketing of products and services, basedon the analysis of location, geographers may find themselves in a strong position.