THEMABIJEENKOMST KPT
TUNNELVERLICHTINGHuidige mogelijkheden aan de hand van praktijkvoorbeelden
11 September 2019
WELKOM IK BEN HANS POS
IK BEN HARRY ENGWIRDAIK BEN ONNO SMINIA
M +31 6 20 74 29 [email protected]
Innovatie Manager
Utiliteit Marine & OffshoreInfraIndustrie
KERNACTIVITEITEN & KARAKTERISTIEKEN
INFORMATISERINGAUTOMATISERING
ELEKTROTECHNIEK
WERKTUIGBOUW
Energie
reductie/neutraliteit
Innovatie
cultuurCirculariteit
Rijnlandroute A13-A16 Sluis Eefde
Maastunnel Afsluitdijk VIT2: 8 tunnels
ONDER ANDERE…
RWS 2030: • circulair
• energieneutraal
”THE ONLY CONSTANT IS CHANGE”
Intrinsiek:• “het goede bouwen”
VAN E-SLURPER NAAR E-NEUTRAAL
TUNNELS ZIJN ENORME ENERGIESLURPERS, DAG-IN DAG-UIT
• Moeilijk te testen
• Hoge beschikbaarheid
• Veiligheid!
KAN
WEL!
Wordt nu gebouwd!
2,5 km lang 11 km langVerlengde A16 /
Nieuw NO-deel Ring R’dam
Nieuwe N434 /
RijnlandRoute
WERELDPRIMEUR CROONWOLTER&DROS
BINNEN ‘GROENE BOOG’-CONSORTIUM
Ons concept:
Energieneutrale tunnel .nlVAN ENERGIESLURPER NAAR ENERGIENEUTRAAL
www.energieneutraletunnel.nl
Onder andere al toegepast op projecten:• Rijnlandroute
• A13/A16 (eerste energieneutrale)
LED verlichting
Minder licht nodig voor ingangszone:
- aanpassen luminantiemeting
- licht via glasvezel
VERLICHTING = GROOTSTE
ENERGIEVERBRUIKER
SLIMME
AANPASSINGEN
LICHTE WANDEN
DEELS LICHT
ASFALT
LICHT VIA
GLASVEZEL
1. Licht in “onze tunnel” monument
Maastunnel
2. Luminantiemeting (L20 meter)
3. Zonlicht over Glasvezel
INHOUD
1. LICHT IN “ONZE
TUNNEL” DE
MAASTUNNEL
Verlichting Maastunnel
Project: Renovatie Maastunnel. Monumentaal object
Gebouwd in 1942, oudste afgezonken tunnel in Nederland.
4 buizen, twee voor autoverkeer, een voor fietsverkeer en een voor voetgangers.
Doel verbouwing: Restauratie en renovatie.
Verwijderen betonrot
Herstellen in oorspronkelijke uitstraling
Voldoen aan de Europese veiligheidsnormen
Intelligentie door technologie | 01 januari 2017 | Pagina 16
Verlichting Maastunnel
Oorspronkelijke verlichting: 720 ingebouwde armaturen met gele, lage druk natrumverlichting (SOX)
Vraagstelling: Verlichting behouden, omdat gele kleur kenmerkend onderdeel is van de tunnel, en daarmee
onder de monumenten wet valt.
Laten voldoen aan de nieuwe Europese veiligheidsnormen.
Intelligentie door technologie | 01 januari 2017 | Pagina 17
Oplossing
Vaststellen wat nu eigenlijk de drivers zijn van de oplossing. Moet er directe, of indirecte verlichting zijn
Wat is de kleur voor de weggebruiker
Wat zie je als je in de lamp kijkt
Randvoorwaarden: Moet passen in huidig armatuur
Veiligheid bij calamiteiten moet gewaarborgd zijn
Intelligentie door technologie | 01 januari 2017 | Pagina 18
Intelligentie door technologie | 01 januari 2017 | Pagina 19
Tijdens de bouw
Intelligentie door technologie | 01 januari 2017 | Pagina 21
Intelligentie door technologie | 01 januari 2017 | Pagina 22
Verlichting geel geschakeld
Intelligentie door technologie | 01 januari 2017 | Pagina 23
Verlichting wit geschakeld
Intelligentie door technologie | 01 januari 2017 | Pagina 24
2. LUMINANTIEMETING OM
LICHTBEHOEFTE IN
TUNNELINGANG TE
VERBETEREN:
NAAR REËLERE WAARDES
LuminantiemetingDe ingangsverlichting voorkomt verblinding bij inrijden van een tunnel en laat je ogen
wennen aan het lagere lichtniveau in het centrale deel van de tunnel.
De ingangsverlichting beweegt mee met de intensiteit van zonlicht buiten, door middel van
een luminantiemeting-camera (L20) buiten. Dit bepaald dus energieverbruik!
L20
Luminantiemeting: nieuwe techniek1. Luminantiemetingscamera ziet ander beeld dan de weggebruker
• Staat namelijk in buitenberm op 5 meter hoogte want in middenberm is deze niet onderhoudbaar.
o Plaatje 1 laat het beeld zien van de weggebruiker.
o Plaatje 2 kijk vanuit L20 camera en laat de beinvloeding zien van de berm.
2. Over de Jaren heen venanderen instellingen van de luminantiemeting… te hoog signaal = veel energie!
Nieuwe techniek voegt een digitale tweede camera toe aan de traditionele analoge camera.
• wegbeeld van weggebruiker wordt beter beschouwd door wegfilteren van niet relevante vlakken bijvoorbeeld wanden, geluidschermen
of sneeuw.
• Tweede digitale beeld houdt de camera gedurende de jaren gecalibreerd = optimal signaal en energieverbruik
Plaatje 1: wegbeeld weggebruiker Plaatje 2: beeld L20
ZONLICHT OVER
GLASVEZEL
Energieverbruik ingangszone
L20
Lichtkokers..?
Zonlicht over glasvezel
Lichtkokers
XSolar Optic Fiber (SOFi)
L20
SOLAR OPTIC
FIBER
LICHT
COLLECTOREN
LICHT
COLLECTOREN
OPTICAL FIBERS
‘LAMPEN’
EERSTE ±100 METER
Solar Optic Fiber - Zonlicht over glasvezel
Zonlicht over glasvezel: tunnelmond RLR
Nu geen tijd voor:• Licht op gelijkstroom (DC) (A13/A16)
• Lichter asfalt (A13/A16)
• Nieuw OVL armatuur (A13/A16)
• WKO (A13/A16)
37
WARMTE- EN
KOUDE-OPSLAG: WKO
Restwarmte
opslaan voor winter
via WKO
Voor gasloze
opwarming
hulpgebouwen