Transmedia Story Telling“ถงเวลา...เลาเรองหลากสอ”
อาจารยสกลศร ศรสารคาม อาจารยจาก
คณะนเทศศาสตร สถาบนการจดการปญญาภวฒน
ไดกรณาใหสมภาษณกบกองบรรณาธการ 4PM ถง
วธการประยกตใชสอทมอยอยางหลากหลายใหเกด
ประโยขนและกาวทนความเปลยนแปลงของเทคโนโลย
การสอสารทงดานพฤตกรรมผรบสารเนอหารปแบบ
การนำาเสนอ และจำานวนชองทางการสอสารทถก
พฒนาใหหลากหลายมากขน
อาจารยสกลศร ศรสารคาม (อาจารยไอซ)คณะนเทศศาสตร สถาบนการจดการปญญาภวฒน
Q:ในปจจบนเรามกไดยนคำาวาTransmediaStory
Tellingอยบอยๆสงนคออะไร
Transmedia Story Telling คอการเลาเรองๆ
หนงบนสอหลายๆสอแตไมใชการทำาซำาแตเปนการหยบ
ชนสวนเรองราวแตละมมมองมาเลาบนสอทแตกตางกน
มวธการเลาเรองทหลากหลายเพอทจะเชอมโยงใหคนจาก
สอหนงไปดอกสอหนงตอเนองกนไปและเมอดครบทกสอ
แลวผชมจะไดเนอหาทมความรอบดานมากขนมอรรถรส
และประสบการณในการรบรเรองราวทหลากหลายมากขน
Q: Transmedia Story Telling ควรถกนำาไปใช
อยางไร
เนองจากในยคทวดจตอลนนผชมมพฤตกรรมใน
การรบขอมลขาวสารทเปลยนแปลงไปดงน
1.ผชมไมไดตองการเพยงชมรายการเทานนแต
สงทเพมมากขนคอความตองการทจะมสวนรวม เชน
การมปฏสมพนธกบทางรายการในระหวางออกอากาศ
การแสดงความคดเหนการไดพดคยกบกลมคนทมความ
ชนชอบเหมอนๆกน
2.ผชมไมไดนงชมอยหนาจอโทรทศนเพยงอยาง
เดยว แตทำากจกรรมอยางอนไปดวยขณะรบชม และ
รบขอมลขาวสารผานหนาจอทหลากหลาย (Multiple
Screen)เชนคอมพวเตอรแทปเลตสมารทโฟนเพราะ
ฉะนนจะตองทำาใหผชมสามารถรบขอมลเกยวกบรายการ
ไดจากทกชองทาง
3. ผชมไมไดอยากรบชมเพยงลำาพง แตอยากท
จะมสงคมมความเชอมโยงกบบคคลอนๆสงเกตไดจาก
พฤตกรรมการโพสขอคดเหนหรอพดคยเกยวกบรายการ
ลงในเฟสบค
จากพฤตกรรมของผชมในขางตน Transmedia
Story Telling สามารถตอบโจทยนได โดยการใชสอ
ประเภทตางๆใหสามารถเลาเรองไดหลากหลายมความ
สอดคลองและเชอมโยงกนเชนการทำาเวบไซตทสามารถ
โตตอบกบผชมได(interactive)เกมหรอวดโอตอนพเศษ
บนสงคมออนไลนแอพพลเคชนบนโทรศพทมอถอหรอ
แมแตรายการทำาอาหารบางรายการทใชสอประเภทอน
เขามาเสรมเชนขณะทผชมดรายการทางโทรทศนอยนน
สามารถดสตรอาหาร เคลดลบ แสดงความคดเหนหรอ
ตอบปญหาชงรางวลกบทางรายการผานแอพพลเคชน
ไปพรอมกน สงเหลานจะทำาใหการรบรของผชมมความ
สนกสนานมากขน
นอกจากการนำาสอหลายประเภทมาใช ให
สอดคลองกนแลว สอจะตองมวธการเลาเรองททรงพลง
และมมมมองของเรองทหลากหลาย นอกเหนอไปจาก
เนอหาเดมทมอยซงสอยงคงสามารถใชวธการเดมไดอย
แตจำาเปนทจะตองหาวธการนำาเสนอทแปลกใหมมลกเลน
ทสามารถดงดดใจผชมใหไดมากกวาเดม
สารคดเรอง The Code ชอง BBC มเนอหาท
อยากจะสอไปยงผชมวาบางสงบนโลกใบนทไมสามารถ
หาคำาตอบไดนน วทยาศาสตรสามารถทจะแกะเปน
รหสลบและอธบายสงเหลานนออกมาไดซงสารคดเรองน
มวธการทำาTransmediaStoryTellingไดอยางนาสนใจ
คอมการทำาเวบไซตของสารคดเรองนขนโดยในเวบไซต
จะมบลอกวดโอตอนพเศษทไมไดออกฉายทางโทรทศน
รวมทงเกมทใหผชมแกะรหส ซงการทผชมจะสามารถ
หาโคดมาถอดรหสในเกมไดนน จะตองดรายการทาง
โทรทศน เลนเกมในเวบไซต อานขอมลในบลอกแลวนำา
โคดทไดทงหมดมาเรยงกนผชมกจะไดคำาตอบในสปดาห
นน และเมอถงตอนสดทายของรายการผชมจะตองนำา
โคดคำาตอบของทกสปดาหมารวมกนเพอทจะไดไปรวม
ปารตททางรายการจดขน
จะเหนไดวาทงหมดนเปนกลยทธทสามารถดงดด
ความสนใจชองผชมใหตดตามรายการตงแตตนจนจบ
และเขารวมกจกรรมตางๆ จากสอหลายประเภท ซง
เนอหาททางรายการใชจะแบงยอยออกเปนสวนๆ แลว
กระจายไปยงสอแตละประเภทใหมความแตกตางกนแต
มจดทเชอมโยงกนอย นคอลกษณะของการเลาเรองราว
ผานสอทหลากหลายซงจะมประโยชนมากในการทำาให
ผชมมปฏสมพนธ ดงผชมเอาไวกบรายการและในขณะ
เดยวกนกสรางสงคมของผชมทดรายการขนมา
Q: ผผลตรายการจะมวธการคดเลอกเนอหาทมไปนำา
เสนอผานสอแตละประเภทใหเหมาะสมไดอยางไรบาง
สำาหรบหลกในการคดเลอกในหาแตละสวนให
สอดคลองกบสอแตละประเภทนน ผผลตตองพจารณา
เนอหาใหเหมาะสมกบประเภทของสอและลกษณะการ
รบชมของผรบสาร หากเปนการนำาเสนอเรองราวบน
เวบไซตตองพจารณาธรรมชาตและคณสมบตของเวบไซต
วาสามารถใชประโยชนนในรปแบบใดไดบางตวอยางเชน
การทำารายการทองเทยวและใชเวบไซตเปนองคประกอบ
เสรมผผลตสามารถทำาเวบไซตทองเทยวของรายการทม
ปฏสมพนธกบผชมได โดยการทำาแผนททองเทยว เมอ
ผชมกดเขาไปยงสถานทบนแผนทจะปรากฎขอมลภาพ
วดโอทองเทยวหรอแมแตสตรอาหารทองถน ซงจะชวย
สรางปฏสมพนธและความสนกสนานใหกบผชมมากขน
ซงผผลตรายการในปจจบนนยมนำาวดโอยอน
หลงไปโพสบนโซเชยลมเดยหรอการโปรโมทกอนเขา
รายการเทานนแตผผลตตองคำานงวาโซเชยลมเดยคอการ
สรางสงคม ดงนนจะตองทำาอยางไรใหผชมเขามาพดคย
กนเขามามสวนรวมและมความรสกวาผชมเปนเจาของ
รายการ
ในสวนของการเลอกเนอหาใหเหมาะสมกบแตละ
สอนน จะตองพจารณาจากผชมและแกนเนอหาหลกท
ตองการจะนำาเสนอ ใหดวาสอหลกทใชนำาเสนอนนมขด
จำากดใดบางเชนพนทไมพอหรอถานำาเสนอบนสอหลก
แลวไมสรางประสบการณทนาสนใจ ผผลตกสามารถ
นำาไปพฒนาและเชอมโยงกบสอรปแบบอนแทนได
ขอแนะนำาแนวคดสำาหรบคนทำาสอในยคดจตอล
ยคดจตอล คอยคของสอทมความหลากหลาย
มลกเลนมาก สามารถตอบโจทยในเรองของการม
ปฏสมพนธกบผชมไดดงนนผผลตจงควรเนนเรองนเปน
สำาคญ เพราะเมอผชมรสกตนเองมสวนรวมแลว กจะ
เกดความรสกเปนสวนหนงของรายการเมอผชมมความ
เปนอนหนงอนเดยวกบรายการแลวจะมผลตอการปรบ
เปลยนพฤตกรรมของผชมตามทรายการนำาเสนอซงจะม
ประโยชนมากตอรายการทเปนสาระความร ซงจากเดม
บทบาทของสอคอการใหความรและใหความบนเทง แต
ในยคดจตอลสงทเพมขนมาคอการทำาใหผชมมสวนรวม
ผชมจะรสกวาตนเองสามารถมบทบาทเกยวกบเรองนนๆ
ทำาใหเรองไกลตวกลายเปนเรองใกลตว แลวสรางความ
เปลยนแปลงใหกบสงคม
ขอแตกตางของ Multiplatform กบ Transme-dia Story Telling - Multiplatform: การเลาเรองใดเรองหนงผานสอหลายประเภทเชนการนำาวดโอทออกอากาศแลวไปโพสขนเฟสบค อพขนยทป โดยใชวดโออนเดยวกน -TransmediaStoryTelling:ในแตละสอจะตองมลกเลนของเนอหาทแตกตางกนแยกสวนกนและเมอดครบทกสอแลวจะไดเนอหาในภาพรวมทงหมดอกทหนง แตผผลตตองเลอกดวยวาเนอหาสวนหลกจะอยบนสอไหน แลวใชอนๆ เปนองคประกอบเสรมเพอเพมอรรถรสใหกบผชม
“สงสำ�คญคอก�รรจกธรรมช�ตของสอท
นำ�ม�ใชและดว�ผชมทอยในแตละสอทำ�
กจกรรมใดบ�งบนสอเหล�นน จ�กนนผผลต
จะตองสร�งแกนเนอห�หลกและรปแบบก�ร
เล�เรองทตอบโจทยประสบก�รณในก�รรบร
ในแตละสอ แลวพย�ย�มดงใหเชอมโยงกลบ
ม�ยงสอหลกใหได”
