8e jaargang nr. 6 30 november 2017
Vol van verwachting zijn wij gekomen om weer te weten waartoe wij bestaan.
Verstillend van binnen, verlangend te horen het levende Woord dat op-nieuw wordt geboren waar mensen in aandacht en liefde verstaan.
2
KERKDIENSTEN
Beverwijk, Meerstraat 62, aanvang 10.00 uur
03 dec Geen dienst
10 dec 10:00 Ds. J. Klanderman
Pianist: Justina Oosters
Kosterdienst: zr. Joke van Meningen
17 dec Geen dienst
24 dec 19.15 Ds. J. Kubacki, Kerstavond
Organist: Ronald Molenaar
M.m.v. het Doopsgezind Gemengd Koor IJmond
o.l.v. Justina Oosters
Kosterdienst: zr. Mies Brandenburg
31 dec 10:00 Geen dienst
07 jan 10:00 Geen dienst
14 jan 10:00 Ds. J. Klanderman
Pianist: Justina Oosters
Kosterdienst: zr. Jantie Vegter
21 jan 10:00 Ds. J. Kubacki, Broederschapsdienst
Organist: Ronald Molenaar
Kosterdienst: zr. Tineke Beems
28 jan 10:00 Justina Oosters, Zangdienst
Kosterdienst: zr. Betty Spigt
AGENDA
Tenzij anders aangegeven, vinden alle activiteiten plaats in onze kerk, Meerstraat 62, Beverwijk.
Dag dtm tijd activiteit december 2017
Vr 01 17:30 70+ maaltijd
Do 07 20:00 Lezing Sander Wassing over de Wederdopers
Wo 13 14:00 Moerberggroep
Do 14 10:30 Bijbelkring
Januari 2018
Do 11 10:30 Bijbelkring
Vr 12 17:30 70+ maaltijd
GEEN VERJAARDAG VAN JEZUS
Ik merk dat ik tegenwoordig steeds meer moeite heb om mezelf als
‘gelovig’ te bestempelen. Ik heb helemaal niet het idee dat er met mijn ge-
loof iets aan hand zou zijn: het is zoals het is, het verandert ook voortdu-
rend maar. Het punt is echter dat, wanneer iemand vraagt of ik ‘gelovig’
ben, ik dan gelijk een tegenvraag bij mezelf voel opkomen: ‘Wat bedoel je
daarmee?’.
J.H. Hylkema, een oud-collega die lang geleden onder meer in de doops-
gezinde gemeenten in Assen en op Texel heeft ‘gestaan’, schreef in 1994
een boekje dat ik ooit bij ‘De Slegte’ aanschafte: Tragiek van een verkeer-
de God. Onlangs haalde ik het weer tevoorschijn. Reeds op de eerste pagi-
na schreef Hylkema: Dat het christendom zich tot zo’n invloedrijke macht
heeft kunnen ontwikkelen, moet vooral verklaard worden door het feit, dat
het de mensen heeft geconfronteerd met een imposante en duidelijke
‘heilsleer’... En juist die leer wilde hij in zijn boek dus principieel aanvech-
ten. Welnu, persoonlijk ben ik niet zo’n vechter maar met duidelijke en im-
posanten leersystemen kan ik ook weinig beginnen. Daarom aarzel ik elke
keer om de vraag of ik ‘gelovig’ ben met een volmondig ‘ja’ te beantwoor-
den. Want ik vermoed dat diegene die de vraag stelt juist zoiets voor ogen
heeft: geloven als het aanhangen van een ‘heilsleer’. En die hang ik even-
zomin als J.H. Hylkema aan.
Toch noem ik me soms wel ‘gelovig’ maar wat wil ik daarmee zeggen? In
de eerste plaats heeft geloof voor mij alles met het verzet te maken tegen
3
de om zich heen grijpende neiging to cynisme. Ik ben zeker geen toon-
beeld van positiviteit en optimisme maar cynisch probeer ik koste wat
het kost niet te worden. En om die strijd tegen het cynisme, en vooral te-
gen de cynicus in mezelf, vol te houden, heb ik inspiratie nodig. Die in-
spiratie vind ik onder meer juist in die oude verhalen die in de bijbel
staan. Ze vormen geen kant en klare ‘heilsleer’. Absoluut niet! Wat zijn
ze dan wel: voor mij? Hylkema had het over onze oer-inspiratiebron om
God tot leven te kunnen brengen.
Wacht eens even: GOD tot leven brengen? En dan WIJ als diegenen die
het zouden moeten/kunnen doen? Precies! Daar gaat het om, volgens mij.
Geloof moet je doen was de bevleugelde uitspraak van de, dit jaar over-
leden, oprichter van de KGIJ, Jan Ruijter. De doopsgezinden wisten daar
reeds wat eerder van. Daden gaan woorden te boven, zeiden zij. Geloven
is een werkwoord. Maar je kunt nog een stapje verder gaan. Rabbijn Da-
vid A. Cooper schrijft: We komen het dichtst bij een denken over God
als we ons God voorstellen als een proces in plaats van als een wezen.
We kunnen eraan denken als ‘wezen‑d’, als een werkwoord in plaats van
een zelfstandig naamwoord. Misschien begrijpen we dit concept beter als
we God een andere naam geven, bijvoorbeeld Goddend, een proces in
plaats van God, wat een zelfstandig naamwoord suggereert. Stel je voor:
wanneer je het over ‘god’ hebt heb je het niet over een ding, iets dat be-
staat, maar over een proces, over iets/iemand dat/die in wording is, een
werk in uitvoering. En wij hebben onze handen vol: aan dat werk. Het is
dus helemaal niet gek om te zeggen dat we God tot leven brengen! Met
alles wat we doen en laten kunnen we het proces van het ‘godden’ bevor-
deren of juist belemmeren.
Ik schrijf deze woorden aan het begin van de Advent. Gisteravond heb
ik me net voor de ‘digitale adventsretraite’ van de Nederlandse en Belgi-
sche jezuïeten opgegeven. En ik deed het eigenlijk uitsluitend vanwege
de volgende uitspraak van de maker ervan, Ben Frie: Het is niet zo dat
wij de verjaardag van Jezus gaan vieren. Zijn geboorte is een actuele ge-
beurtenis. Het heil herhaalt zich. Jezus wordt in ons geboren: van be-
droefd worden wij opgewekt, van duister gaan wij naar licht, van dood
naar leven. Die geboorte kunnen wij beleven door ons met het Kerstver-
haal in te laten. Wij zijn die herders en die wijzen. En gaan Maria en Jo-
zef op stap, ga met ze mee. Wees onderdeel van hun reis. En kijk dan:
wat gebeurt er met mij?
Maar ja: hoe mooi het ook klinken mag, wat betekent het eigenlijk? Ik
4
denk dat we dit uitsluitend al doende kunnen ontdekken. Wanneer we,
midden in ons verdriet, door blijdschap en geluk verrast worden, waarvan
we niet eens weten waar ze vandaan komen. Wanneer we, wellicht na een
lang tasten in het duister van onze vragen en problemen, plotseling toch
een weg naar licht vinden. Of wanneer we, tot onze eigen verbazing, een
bron van kracht in onszelf ontdekken en daardoor zelf tot een bron van
kracht voor anderen worden.
Ik wens ons allemaal een geïnspireerd Kerstfeest toe! Laten we samen
met Maria en Jozef op stap gaan, onderdeel worden van hun reis. En
kijken: wat er dan met ons gebeurt!
Jarek Kubacki
OVER EN VAN ONZE LEDEN
Verjaardagen
Br. D.N. Heyhoff 90 jaar 2 december
Zr. S.M. Kranendonk-Kluft 92 jaar 8 december
Br. R. Huisman 85 jaar 9 december
Zr. J.H.J. Docter - de Vries 77 jaar 10 december
Zr. H.G. Tabak - de Vries 96 jaar 13 december
Zr. E.A. Spigt-Poortman 85 jaar 21 december
Zr. G.M.C. Wiechmann-Maas 83 jaar 08 januari
Zr. A. de Willigen-Spits 84 jaar 21 januari
Zr. R. Huisman 86 jaar 23 januari
5
Allen een hele fijne verjaardag
gewenst en een goed nieuw
levensjaar!
DE BLOEDWREKER IS ACHTER U’
Radicale wederdopers uit Beverwijk
en hun visioen van het Nieuwe Jeruzalem (1534-1536)
In een van de Martelaarsspiegels uit de zeventiende eeuw vinden we het
verhaal terug van Augustijn, een bakker uit Beverwijk. De man werd
opgepakt omdat hij doopsgezind was en stierf na een periode van
gevangenschap de vuurdood. Op de prent hieronder van Jan Luyken zien
we hoe hij gevangen werd genomen. Waarom moest hij dit gruwelijke lot
ondergaan? Voor aan antwoord op die vraag moeten we terug naar de tijd
dat de doperse geloofsrichting ontstond. Zonder twijfel vormden de
radicale wederdopers van 1530 tot 1536 namelijk de grootste bedreiging
voor de gevestigde orde. Zij luisterden niet naar het wereldlijke of
geestelijke gezag maar alleen naar ‘profeten’ die spraken over de komst
van het einde der tijden. In 1534 grepen wederdopers de macht in
Münster. Hier moest het Nieuwe Jeruzalem op aarde tot stand komen
zoals voorspeld in het Bijbelboek Openbaringen. De Münsterse
wederdopers stonden onder leiding van de Leidse Jan Beukelsz (Jantje
van Leiden) en de Haarlemse bakker Jan Matthijszoon.
Nadat Münster heroverd was vielen de wederdopers in
splintergroeperingen uiteen. In 1535 en 1536 doken zij op in Noord- en
Zuid-Holland. Zij pleegden daar een reeks bloedige aanslagen. Uit enkele
archiefbronnen blijkt dat er in Beverwijk al lang voor de arrestatie van
bakker Augustijn dopers woonden. Eén van de leidende figuren achter
zo’n aanslag was bijvoorbeeld een zekere Cornelis Pietersz uit Beverwijk.
Hij dook begin 1535 op in Leiden met een som geld waar zijn
geloofsgenoten wapens van moesten kopen. Een gevangen genomen
wederdoper vertelde dat Cornelis ‘…den broeders verkondicht heeft dat
die verlossinge van hemluyden aenstaende was.’ Waarom wilden
wederdopers uit o.a. Beverwijk, Wijk aan Zee en Krommenie in het
voorjaar van 1534 scheep gaan naar Münster om het Nieuwe Jeruzalem te
helpen stichten? Aan welke gevaren stonden de eerste wederdopers bloot?
Waarom moest de doperse bakker Augustijn uit Beverwijk in 1556 de
vuurdood sterven? Deze vragen worden tijdens de lezing aan de orde
gesteld.
Deze lezing wordt door Sander Wassing gehouden in de Doopsgezinde
Kerk, Meerstraat 62 in Beverwijk, op donderdagavond 7 december ’17.
6
Aanvang 20 uur, zaal open vanaf 19.30 u.
Leden van de Doopsgezinde Gemeente IJmond en HGMK-leden hebben
gratis toegang, anderen betalen € 5,- entree.
Joep Frerichs
ADOPTIEKIND
Van het Doopsgezind Wereldwerk ontvingen we bericht over de
voortgang van het adoptiewerk. De IMO (Internationale Mennonitische
Organisation) is opgeheven. Het werk wordt voortgezet door
Doopsgezind Wereldwerk.
Om de administratiekosten zo laag mogelijk te houden krijgen wij
voortaan bericht over de belevenissen op een centrum of school. In zo’n
bericht wordt ook de geschiedenis van één of meer kinderen vermeld. We
ontvangen dus niet meer een brief en/of tekening van ons “eigen”
adoptiekind. Een vertegenwoordiger van Wereldwerk heeft de projecten
van IMO bezocht. Een verslag kunt u lezen op http://
www.dgwereldwerk.nl
Hermien Fictoor
BIJEENKOMST MOERBERGGROEP
op woensdagmiddag 20-9-2017
Na een zoektocht vonden we uiteindelijk de ruimte waar we samen zou-
den komen.
Het thema van deze middag
had te maken met de vredes-
week. Na het openingsgebed
zongen we lied
221, Zo vriendelijk en veilig
als het licht.
Hierna las Jarek de bijbellezing
van Matteus 5: 38 tot 42.
38 Jullie hebben gehoord dat
gezegd werd: "Een oog voor
een oog en een tand voor een
7
tand."39 En ik zeg jullie je niet te verzetten tegen wie kwaad doet, maar
wie je op de rechter wang slaat, ook de linker wang toe te keren. 40 Als
iemand een proces tegen je wil voeren en je onderkleed van je wil afne-
men, sta hem dan ook je bovenkleed af. 41 En als iemand je dwingt een
mijl met hem mee te gaan, loop er dan twee met hem op. 42 Geef aan wie
iets van je vraagt, en keer je niet af van wie van je wil lenen. Na de uitleg
van Jarek werd ons gevraagd wat wij hier over konden zeggen.
Het komt er op neer dat bij "oog om oog en tand om tand" je geen kwaad
met kwaad moet vergelden. Bij het stukje "Als iemand dwingt een mijl
met hem mee te gaan loop er dan twee met hem op." Je kunt dan twee
dingen doen, of je gaat er in mee, of je neemt het recht van je eigen vrij-
heid door te zeggen ik loop twee mijl mee.
In deze roerige wereld zijn hier veel voorbeelden van te noemen en die
werden dan ook door ons aangedragen.
Verder wees Jarek ons er op dat het niet zo belangrijk is of je nu echt in
God gelooft, maar dat het belangrijker is dat je het gevoel van binnen
hebt, om alle mensen te respecteren zo als ze zijn. Alleen dan kun je sa-
men verder iets opbouwen om verder te komen. Na stilte en gebed en het
samen uitspreken van "Het Onze Vader" zongen we als slotlied: Geef vre-
de Heer, geef vrede. De volgende bijeenkomst is op 13 december om
14.00 uur in De Moerberg.
Koen Koorn
DE WAARHEID EN DE WEG:
het onbekende gezicht van de Islam
Weleens van Bektashi gehoord? Het is een mystieke stroming binnen de
islam. ‘Mystiek’ betekent in dit geval: zoekend naar een diepere betekenis
van het geloof, de Koran. Die zoektocht vergt niet alleen veel betrokken-
heid en aandacht maar ook openheid naar de meningen en opinies van an-
deren. En zo zijn de Bektashi’s dus: open, verdraagzam en vreedzam. Ze
zoeken naar wat mensen verbindt, wat ze met elkaar kunnen delen. Hun
bakermat ligt weliswaar in Turkije maar vanwege de vervolgingen moes-
ten ze dat gebied verlaten. Tegenwoordig leven ze vooral in de Balkan, in
landen zoals Albanië en Macedonië waar ze trouwens ook veel problemen
8
ondervinden.
In februari 2018 zal de wereldleider van de
Bektashi Orde Baba Mondi voor de eerste
keer ons land bezoeken. Hij wordt door de
organisatie uitgenodigd waar Lukasz voor
werkt: The International Association for
Religious Freedom. Daar zijn de
Bektashi’s al een tijdlang bij betrokken
want het idee van open dialoog en samen-
werking van mensen van verschillende ge-
loofsrichtingen, waar IARF voor staat, past
bij hun eigen levenshouding. Ter gelegen-
heid van dit bezoek zal slechts één vrij toe-
gankelijke ontmoeting met de Baba geor-
ganiseerd worden en dat op 24 februari a.s.
in... ONZE KERK.
Deze bijeenkomst begint o 14 uur met een
korte inleiding waarna onze gast een lezing
zal houden. Vervolgens hebben we een
korte (koffie)pauze gepland en, in het ver-
volg, de gelegenheid om vragen te stellen. Baba Mondi spreekt Albanees
maar er is wel voor de vertaling gezorgd: door een professionele tolk Al-
banees-Nederlands. Om de reis- en verblijfkosten van de Baba en zijn se-
cretaris te dekken zien de organisatoren zich genoodzaakt om een entree-
prijs te vragen. Die bedraagt 10 euro (5 euro voor studenten) maar voor de
VDGIJ-leden is de toegang gratis (een vrijwillige bijdrage is uiteraard van
harte welkom!). Dus: kom op 24 februari, om 14 uur, naar onze verma-
ning en neem een introducee mee. Het zal zeker een leerzame en interes-
sante ontmoeting worden.
DONATIES
“U heeft uw hart laten spreken en gegeven om de slachtoffers van de ver-
woestende orkaan Irma op de Bovenwindse eilanden te helpen.
Onze vrijwilligers ter plaatste leveren momenteel directe noodhulp en dis-
tribueren water, voedsel en tentzeilen om huizen tijdelijk te kunnen repa-
reren. Tevens vinden er momenteel assessments plaats voor de uitrol van
9
langere termijn wederopbouw programma’s van o.a. huizen, scholen en
andere faciliteiten. Uw donatie maakt deze hulp mogelijk. Daar wil ik u,
namens onze vrijwilligers en alle inwoners van de Bovenwindse Eilanden,
heel hartelijke voor bedanken.”
Dit kwam van het Rode Kruis. Zij ontvingen van twee collectes (€103,-)
en drie maaltijden van de 70+ (€295,45). Een mooi bedrag samen!
Afgelopen maand doneerden de zusterkring en de 70+ maaltijd gezamen-
lijk €146,55 aan de stichting ‘Maaltijd voor een kind’.
Justina Oosters
COLLECTE ROOSTER
10 december Bijna Thuis Huis
24 december Collecte ten bate van projecten van de Stichting
Doopsgezind Wereld Werk
14 januari Stichting Voedselbank IJmond-Noord
21 januari Collecte ten bate het werk van de MWC (Mennonite
World Conference)
28 januari Adoptiekind
Elke dienst is er een tweede collecte bestemd voor het werk van de eigen
gemeente.
10
De v
olg
end
e editie v
an D
e Meerb
oei
versc
hijn
t op
25 ja
nuari 2
018
Kop
ij inlev
eren v
óór 1
2 ja
nuari b
ij de red
actie.
Ind
ien o
nb
estelbaar: reto
ur aa
n O
verb
ildtw
eg 1
2,
20
71
XN
Santp
oort
-Noord
.