Download - ZiekenhuisKrant, 13 januari 2010
-
8/14/2019 ZiekenhuisKrant, 13 januari 2010
1/20
V E R S C H I J N T G R A T I S T W E E W E K E L I J K S O P W O E N S D A G I N A L L E Z I E K E N H U I Z E N I N N E D E R L A N D E N O P I N T E R N E T
Jaargang 4
nummer 1
13 januari
2010
Extra miljoenen voorveilige geboorten
Extra service:op internet worden de
advertenties doorgelinkt
naar de eigen website
08 15 17 19Gedichten over het hart Bussemaker opent Zorgtruck Preventie wondinfectie Lezersactie Huishoudbeurs
In april 2010 start een nieuwe ronde van vac-
cinaties tegen het humaan papillomavirus
(hpv) dat baarmoederhalskanker kan ver-
oorzaken. De opkomst voor deze vaccinatie
viel vorig jaar tegen. Dit voorjaar gaat een
nieuwe informatiecampagne van start. Op
www.prikenbescherm.nl is alvast een voor-
proefje te zien.
Alle meisjes die voor 1 januari 2010 twaalf
jaar zijn geworden, krijgen van de GGD een
uitnodiging. Ook meisjes die eerder zijn uit-
genodigd maar geen prik hebben gehaald
krijgen een nieuwe uitnodiging. Volgens
het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en
Milieu (RIVM) had de lage opkomst vorig
jaar te maken met de indianenverhalen die
rond gingen over de vaccinaties tegen baar-moederhalskanker. Zo zouden meisjes die
zich laten inenten in coma kunnen raken. Van
de 70.725 opgeroepen meisjes hadden vorig
jaar in de eerste week 42.261 meisjes een
hpv-vaccinatie gehaald, een opkomst van zes-
tig procent. Het RIVM had gehoopt op zeker
75 procent. Bij gewone vaccinaties ligt de
opkomst rond de 95 procent.
Hpv-vaccinatie gaatin april van start
Een Franse delegatie, bestaande uit promi-
nente deskundigen op het gebied van de
ziekte van Alzheimer, brengt op 13 januari een
werkbezoek aan het Alzheimercentrum van
het UMC St Radboud in Nijmegen. Ook staats-
secretaris Jet Bussemaker van VWS is bij het
bezoek aanwezig.
De Franse president Sarkozy heeft dementie
uitgeroepen tot n van zijn belangrijkste be-
leidsprioriteiten. In onderzoek naar en behan-
deling van dementie wordt over een periode
van vijf jaar 1,6 miljard euro genvesteerd. Een
afvaardiging van de projectleiding bezoekt op
13 januari het UMC St Radboud om kennis te
maken met nieuwe behandelvormen voor de
ziekte van Alzheimer, die hier ontwikkeld zijn.
De Fransen hebben vooral belangstelling voor
ergotherapie aan huis bij ouderen met demen-
tie en hun mantelzorgers. Senioronderzoeker
dr. Maud Graff heeft de wereldwijd unieke
methode ontwikkeld om met ergotherapie aan
huis clinten en hun mantelzorgers te helpen.
Zij zal de Franse delegatie uitleg geven overdeze aanpak. Clinten leren, hoe zij dagelijkse
activiteiten die betekenisvol voor hen zijn,
kunnen blijven uitvoeren, bijvoorbeeld tuinie-
ren of huishoudelijk werk.
Franse delegatieop bezoek bij
Alzheimercentrum
Hardlopen op blote voeten goed voor gewrichten
Als er extra miljoenen nodig zijn om de baby-
sterfte in Nederland te verminderen, moet dat
geld beschikbaar worden gesteld. Minister
Klink zei dat vorige week bij de presentatie
van een rapport van de Stuurgroep zwanger-
schap en geboorte.
In Nederland sterven meer babys vlak voor,
tijdens en vlak na de geboorte dan in andere
Europese landen. Alleen Frankrijk en Letland
doen het nog slechter. De stuurgroep adviseert
onder meer dat artsen en ander medisch per-
soneel zeven dagen lang dag en nacht paraat
moeten staan. Bij noodgevallen moeten ze
binnen vijftien minuten in het ziekenhuis zijn.
Het rapport is opgesteld door een commissie
onder leiding van de hoogleraar Publieke
Gezondheidszorg dr. J. van der Velden, ver-
bonden aan het UMC St Radboud in Nijme-
gen. In de commissie waren alle beroepsgroe-
pen vertegenwoordigd. Minister Klink is blij
dat de gynaecologen en verloskundigen elkaar
door deze studie gevonden hebben. Het geefthem vertrouwen dat de doelstelling, tenmin-
ste vijftig procent minder vermijdbare baby-
sterfte, gehaald wordt. Klink vindt dat voor de
veilige geboorten extra geld beschikbaar moet
zijn, als blijkt dat er meer gynaecologen en/of
verloskundigen nodig zijn. Dat geld moet wel
binnen het bestaande budgettaire kader wor-
den gevonden. De minister stuurt volgende
maand een brief naar de Tweede Kamer met
verdere voorstellen.
Een geboorte moet veilig zijn voor moeder en kind.
Vraag gratis catalogus
aan via [email protected]
Uit Amerikaans onderzoek blijkt dat hard-
lopen op blote voeten beter is dan op specialehardloopschoenen. Bij het hardlopen op deze
schoenen zouden de enkel-, knie- en heup-
gewrichten extra belast worden, terwijl dat
op blote voeten niet het geval is. De hard-
loopschoenen kunnen wel effectief de voet-
zolen beschermen. Volgens het onderzoek is
de druk op de gewrichten bij hardloopschoe-
nen groter dan bij het lopen op hoge hakken.
De onderzoekers adviseren daarom bij het
ontwerp van hardloopschoenen eerder te
kiezen voor een model waarbij het lijkt alsof
men blootsvoets loopt.
De KNMG-richtlijn palliatieve sedatie heeft de
praktijkvoering rond palliatieve sedatie ver-
beterd. Dat concludeert Jeroen Hasselaar in
zijn proefschrift waarop hij promoveert op
26 januari aan de Radboud Universiteit Nijme-
gen.
Hasselaar concludeert dat palliatieve sedatietot het regulier medisch handelen behoort en
niet moet worden beschouwd als verkapte
euthanasie. Verder laat Hasselaar zien dat
na de introductie van de KNMG-richtlijn
meer patinten in de besluitvorming worden
betrokken. Een andere bevinding is dat artsen
weinig gebruik maken van de consultatie-
teams palliatieve zorg. Volgens de KNMG-
richtlijn is het juist om tijdig een deskundige
te consulteren, bij voorkeur via consultatie-
teams palliatieve zorg. De KNMG bepleit dat
artsen meer consulteren en zich dus toetsbaar-
der opstellen.
Groot tekort aanartsen in Duitsland
Bij palliatieve sedatievaker consulteren
A World of Service
ISS Cure & CareNieuwe naam, betere zorg!
Met ingang van 1 januari 2010 is de naam ISS Hospital Servicesveranderd in ISS Cure & Care. Als integrale facilitaire dienst-
verlener is ISS Cure & Care actief in alle onderdelen van de zorg.
Kijk voor meer informatie opwww.isscureandcare.comof bel 030 24 24 800.
Duitsland heeft een groot tekort aan artsen.
Het land heeft volgens de voorzitter van de
Duitse artsenorganisatie KBV, Andreas Khler
dringend behoefte aan meer dan 2000 huis-artsen, meer dan 1200 psychotherapeuten en
ruim 300 medische specialisten. Dat blijkt uit
een bericht in De Telegraaf.
Het grootste tekort blijkt te bestaan in de deel-
staten Nedersaksen en Noord-Rijnland-West-
falen. Veel Duitse huisartsen slagen er niet in
een opvolger te vinden en vele ziekenhuizen
moeten grote moeite doen om specialisten
binnen te halen. Het komt regelmatig voor dat
medici niet met pensioen gaan om hun patin-
ten niet in de steek te laten. Om de ergste nood
te lenigen zetten de ziekenhuizen freelance-
artsen in.
http://www.ziekenhuisstoelen.nl/http://www.ziekenhuisstoelen.nl/http://www.ziekenhuisstoelen.nl/http://www.ziekenhuisstoelen.nl/http://www.ziekenhuisstoelen.nl/http://www.ziekenhuisstoelen.nl/http://www.ziekenhuisstoelen.nl/http://www.ziekenhuisstoelen.nl/http://www.isscureandcare.com/http://www.isscureandcare.com/http://www.isscureandcare.com/http://www.isscureandcare.com/http://www.isscureandcare.com/http://www.isscureandcare.com/http://www.isscureandcare.com/http://www.isscureandcare.com/http://www.isscureandcare.com/http://www.isscureandcare.com/http://www.ziekenhuisstoelen.nl/http://www.isscureandcare.com/http://www.hospitallogistics.eu/ -
8/14/2019 ZiekenhuisKrant, 13 januari 2010
2/20
2 Actueel
Colofon
Nummer 113 januari 2010
Miljoenen eurosvoor Health sector
De Ministerraad heeft ingestemd met een
subsidieverlening van 81 miljoen euro aan de
Nederlandse Life Sciences & Health sector
vanuit de Nederlandse aardgasbaten (Fonds
Economische Structuurversterking).
De aanvraag is eerder dit jaar gezamenlijk
ingediend door de Nederlandse Universitaire
Medische Centra samen met (technische)
Universiteiten en tientallen grote farmaceu-
tische- en medische technologiebedrijven
en kleine tot middelgrote biotechnologie-
bedrijven. De aanvraag bestaat uit een drietal
deelgebieden - clusters genaamd: Diagnosis
(tien miljoen subsidie), Drugs (24 miljoen
subsidie, Regenerative Medicine (42 miljoen
subsidie) en drie miljoen voor sector over-
koepelende activiteiten. Het Erasmus MC
heeft een prominente positie als penvoerende
instantie voor het Drugs Cluster en het Rege-
nerative Medicine Cluster die tezamen meer
dan tachtig procent van de totale sectoraan-
vraag omvatten. Binnen het Cluster Drugs zal
innovatief onderzoek worden verricht op het
gebied van neurologische- en psychiatrische
ziekten, onder cordinatie van prof. Chris de
Zeeuw (Neurowetenschappen) en naar chro-
nische- en acute virale infectieziekten onder
cordinatie van prof. Ab Osterhaus (Viro-
logie). Het Cluster Regenerative Medicine
richt zich op stamcellen en weefseltechnolo-
gie. Onder medecordinatie van prof. Elaine
Dzierzak (Celbiologie) zal grensverleggend
fundamenteel onderzoek worden gecombi-
neerd met innovatieve toepassingen.
Een geriater en een werktuigkundig ingenieur
hebben samen een rollator ontwikkeld die
moeiteloos hoogteverschillen tot zes centi-
meter neemt. Het meest vernieuwende onder-
deel van deze rollator wordt gevormd door
de voorwielen, die zijn uitgerust met rups-
bandjes.
Deze rollator ondersteunt door de gebogen
vorm van de handvatsteun het oprichten van de
romp. Dat geeft meer stabiliteit bij het lopen,
zegt prof. dr. Werner Vogel, een van de ont-
wikkelaars van de rollator. Hij is chef arts en
specialist in klinische geriatrie in het Centrum
voor Geriatrie en Neurologische revalidatie in
het Duitse Hofgeismar. Volgens Vogel neemt
met deze rollator de kans op ongelukken af. In
Nederland belanden jaarlijks gemiddeld 1700
ouderen op de spoedeisende hulp na een val
met een rollator. Bijna de helft van hen wordt
vervolgens in het ziekenhuis opgenomen.
Ongelukken ontstaan vaak doordat de rollator
vastloopt op een hoogteverschil, of doordat
de gebruiker de rollator met n in plaats van
twee remmen vastzet. Wanneer zij vervolgens
op de rollator leunen, kan deze wegglijden.
Minder ongelukkendoor rollatormet rupsbanden
Huisartsen volgen richtlijnen die meer tijd
kosten minder frequent dan richtlijnen die
minder tijdrovend zijn. Ze volgen ook vaker
de richtlijnen zonder follow-upconsult, zo
blijkt uit een publicatie van onderzoekers van
het NIVEL en IQ healthcare in BMC Family
Practice.
Trouw van huisartsen aan richtlijnen lijkt in
Nederland meer aan de inhoud van de richt-
lijn te liggen dan aan de individuele huisarts.Opmerkelijk genoeg blijken huisartsen die
minder trouw zijn aan de richtlijnen, meer
tevreden met de hoeveelheid beschikbare tijd.
Wanneer het naleven van een richtlijn veel tijd
kost, wordt deze vaak minder goed nageleefd
dan richtlijnen die geen extra tijdsinvestering
met zich meebrengen. Richtlijnen waarmee
juist tijd bespaard kan worden, bijvoorbeeld
doordat een follow-upconsult wordt voor-
komen, worden het beste nageleefd. NIVEL-
afdelingshoofd Dinny de Bakker: Bij de
keuze van huisartsen om een richtlijn wel
of niet te volgen zijn medische overwegin-
gen natuurlijk altijd de primaire drijfveer.
Werkdruk is slechts n aspect in het beslis-
singsproces. Maar bij het opstellen en imple-
menteren van een richtlijn moet wel reke-
ning worden gehouden met de uitvoerbaarheid
en de hoeveelheid tijd die het volgen van de
richtlijn kost.
Methode
Voor het onderzoek zijn data gebruikt van
130 huisartsen uit 83 praktijken met 98.577
patinten uit De Tweede Nationale Studie
naar ziekten en verrichtingen in de huis-
artspraktijk. De onderzoekers maakten een
analyse van 170.677 beslissingen van huisart-
sen met betrekking tot 32 verschillende richt-
lijnen.
In spagaat tussen richtlijn en tijdgebrek
Vanuit de Nederlandse aardgasbaten gaat 81 miljoen euro naar de Life Sciences & Health sector.
Het aantal meldingen van euthanasie stijgt
per jaar met 200. Dat meldde mr. Jan Suyver,
cordinerend voorzitter van de vijf regionale
toetsingscommissies euthanasie, in het tv-
programma Nova.
In 2006 werden nog 1923 euthanasiegevallen
gemeld, tegen 2500 afgelopen jaar. Hoeveel
gevallen van euthanasie er werkelijk per jaar
zijn is niet bekend. Sinds 2003 worden ookde gevallen van euthanasie bij demente be-
jaarden gemeld. In 2009 waren dat er zes. Het
gaat daarbij dan om bejaarden met een lichte
vorm van dementie die hun doodswens nog
zelfstandig kunnen uiten. Hoogleraar Oude-
rengeneeskunde Cees Hartogh zei in hetzelfde
programma dat veel artsen denken dat eutha-
nasie bij dementeerden onmogelijk is. Dat is
een vorm van onwetendheid, aldus Hartogh,
het gaat er bij euthanasie niet om of er sprake
is van terminale ziektes maar of de betrokken
persoon meent dat er sprake is van ondraaglijk
en uitzichtloos lijden.
Stijging aantalgemelde gevallenvan euthanasie
Huisartsen volgen over het algemeen meer tijdrovende richtlijnen minder frequent op.
Uitgever:
Gouda Media Groep B.V.
Crabethstraat 38 D, 2801 AN Gouda
T (0182) 322456
F (0182) 322466
Eindredactie:
Marja den Otter
Opmaak en fotografie:
Gouda Media Groep B.V.
Druk:
Wegener NieuwsDruk Gelderland
Verspreiding:
DHL Amsterdam
Redactie-adres:
Crabethstraat 38 D, 2801 AN Gouda
T (0182) 322456
Advertentieverkoop:
Gouda Media Groep B.V.
T (0182) 322 451
Mw. Anneke de Pater
Mw. Laura Fuykschot
Alhoewel deze krant met de grootst mogelijke
zorg is samengesteld, kan geen van betrokken
partijen aansprakelijk worden gesteld voor even-
tueel voorkomende fouten.
Algemene servicevragen:
maandag tot en met vrijdag van 9.00-16.00 uur;
telefoon (0182) 322 456 of mail naar:
Abonnementen
adres: Crabethstraat 38-D
2801 AN Gouda
Tel: (0182) 322 456
Prijzen: per jaar 74,20 euro
Redactie/tips:
Tips voor de redactie, een redactionele tekst of
een persbericht kunt u mailen naar
De redactie houdt zich het recht voor om artike-
len niet te plaatsen of in te korten.
Verspreiding:
De krant wordt tweewekelijks beschikbaar ge-
steld in het personeelrestaurant van alle zieken-
huizen in Nederland. Daarnaast wordt de krant
toegestuurd aan leidinggevenden onder wie de
hoofden inkoop in de ziekenhuizen.
De oplage bedraagt 25.000 exemplaren.
Webkrant:
De webkrant is op de avond vr het verschijnenvan de papieren krant beschikbaar op
www.ziekenhuiskrant.nl In de webkrant worden
enkele paginas dagelijks ververst.
Komende verschijningsdata 2010:
Tweewekelijks. Klik op:
www.ziekenhuiskrant.nl/verschijning
Bezorging:
Bezorgklachten kunt u mailen naar
[email protected] of bel (0182) 322456
http://www.ziezobeurs.nl/ -
8/14/2019 ZiekenhuisKrant, 13 januari 2010
3/20
3Actueel Nummer 113 januari 2010
SEHs voldoen nietaan basiseisenMinister Klink van Volksgezondheid vindt de
spoedeisende hulp in ziekenhuizen onder-
maats. Dat blijkt uit een brief die hij onlangs
heeft geschreven aan de Tweede Kamer.
Uit onderzoek onder 23 ziekenhuizen, met
27 spoedeisende hulplocaties, is onverwacht
gebleken dat geen enkele spoedeisende hulp-
afdeling voldoet aan de basiseisen, zo schreef
minister Klink in deze brief. De spoedeisen-
de hulp schiet volgens dit onderzoek vooral
tekort bij de training aan arts-assistenten en
verpleegkundigen. Niet alle ziekenhuizen
blijken het inwerkprogramma voor de arts-
assistent te hebben afgerond voor aanvang van
de werkzaamheden. De benodigde zogeheten
ABCDE-training, waarbij arts-assistenten
leren om patinten in een bepaalde volgorde
te onderzoeken op complicaties, wordt vol-
gens dit onderzoek in geen enkel ziekenhuis
aangeboden.
Kennis en vaardigheden
De ziekenhuizen gaan er van uit dat de assis-
tenten de kennis en vaardigheden wel in de
loop van de tijd opdoen. Ook schort het soms
aan de aanwezigheid van het medisch per-
soneel. Zo is niet in alle ziekenhuizen mini-
maal n verpleegkundige per dienst met een
afgeronde training in de opvang van ernstig
zieke kinderen aanwezig. In n ziekenhuis
is zelfs geconstateerd dat er helemaal geen
arts aanwezig was tijdens de openingsuren
van de spoedeisende hulp buiten kantoortijd.
Minister Klink wil dat de ziekenhuizen binnen
negen maanden aan alle eisen voor de spoed-
eisende hulp voldoen. De Inspectie voor de
Gezondheidszorg zal vanaf september 2010
onderzoeken of de zaken op orde zijn. Als dat
niet zo is, moet de spoedeisende hulp dicht.
Prof.dr. Ren Bindels heeft vorige week de
Radboudpenning ontvangen uit handen van
drs. Emile Lohman, voorzitter van de Raad van
Bestuur van het UMC St Radboud in Nijme-
gen.
Hoogleraar Fysiologie Bindels krijgt deze
hoogste UMC-onderscheiding voor zijn grote
individuele verdiensten als opleider van artsen
en onderzoekers, zijn excellente onderzoeks-
resultaten en zijn brede inzet voor het UMC
in het algemeen. Vorig jaar ontving hij de drie
meest prestigieuze internationale prijzen op
zijn vakgebied. De Radboudpenning van het
UMC St Radboud wordt jaarlijks toegekend
aan een persoon die door een bijzondere per-
soonlijke inzet een bijdrage heeft geleverd aan
de verwezenlijking van de doelstelling van het
UMC als topkenniscentrum voor academische
geneeskunde en gezondheidszorg.
Radboudpenning hoogleraar Fysiologie
Vuurwerk kan oogletsel veroorzaken. Steeds meer ziekenhuizen waarschuwen daarvoor.
Hulpdiensten, ambulances en ziekenhuizen hebben het de afgelopen week druk gehad door de vele honderden
ongelukken op het ijs of op gladde straten. Patinten kwamen binnen met botbreuken, kneuzingen, hoofdwonden
en snijwonden.
Tijdens de afgelopen jaarwisseling zijn weer
vele ogen onherstelbaar beschadigd. Inmid-
dels zijn 21 slachtoffers in Het Oogzieken-
huis Rotterdam binnengekomen. Onder deze
slachtoffers bevinden zich zeker acht zeer
ernstige gevallen; drie ogen zijn inmiddels
blind, aldus Tjeerd de Faber, oogarts in Het
Oogziekenhuis Rotterdam en oud-voorzitter
van het Nederlands Oogheelkundig Gezel-
schap (NOG). De definitieve cijfers van de
tweede landelijke registratie worden door het
NOG in de tweede week van januari bekend
gemaakt.
De jaarlijkse vuurwerkcampagne Zien wij
elkaar nog in het nieuwe jaar? van Het Oog-
ziekenhuis Rotterdam krijgt elk jaar meer
navolging in het land. Steeds meer zieken-
huizen waarschuwen in hun eigen regio tegen
oogletsel veroorzaakt door vuurwerk. Het
Oogziekenhuis Rotterdam werkt voor het
tweede jaar samen met Vuurwerkpreventie,
de leverancier van de Firegoogs vuurwerkbril.
Volgens Vuurwerkpreventie zien steeds meer
partijen het belang van het dragen van een
vuurwerkbril in. Naar hun verwachting wor-
den er dit jaar meer dan 400.000 vuurwerk-
brillen worden verkocht in Nederland. Tijdens
deze jaarwisseling registreren oogartsen voorde tweede maal het aantal en de ernst van
oogletsels veroorzaakt door zelf afgestoken
vuurwerk (consumentenvuurwerk). Dit op ini-
tiatief van het NOG waarbij alle in Nederland
werkzame oogartsen aangesloten zijn. Tijdens
de vorige jaarwisseling zijn 24 ogen volledig
blind geworden waarvan er vijftien operatief
verwijderd werden. Opmerkelijk was dat bijna
57 procent van de slachtoffers omstanders
waren, terwijl 43 procent getroffen werd door
zelf afgestoken vuurwerk. Ook dit jaar blijkt
dat vooral de omstanders het moeten ontgel-
den wat betreft oogletsel.
Weer mensen blind door vuurwerk
Extra druk door schaatspret en gladheid
Om meer patinten goede orthopedische
zorg te kunnen bieden, bundelen Sint Maar-
tenskliniek (Nijmegen/Woerden) en kliniek ViaSana in de toekomst hun krachten. Dat
is de insteek van de intentieverklaring die op
5 januari door beide partijen is ondertekend.
De komende maanden moet duidelijk worden
hoe de strategische samenwerking er precies
uit gaat zien. De Sint Maartenskliniek neemt
een financieel belang in zelfstandig behandel-
centrum ViaSana.
Beide klinieken verwachten grote voordelen
van de samenwerking. Peter Hoppener, voor-
zitter van de Raad van Bestuur van de Sint
Maartenskliniek: ViaSana heeft de afgelopen
vijf jaar een zeer goede reputatie opgebouwd
in de behandeling van patinten met schou-
der-, rug-, knie- en heupklachten waarbij
kleinschalige, persoonlijke zorg centraal staat.
Aan dit succesverhaal willen we niks verande-
ren. Wel kunnen wij patinten, die bij de Sint
Maartenskliniek vaak lang moeten wachten, beter van dienst zijn. Johan de Bruin, alge-
meen directeur van ViaSana: Wij beschou-
wen het als een geweldige kans om met een
van de beste orthopedische centra van de
wereld samen te kunnen werken. Met de ken-
nis, ervaring en onderzoekstraditie van de Sint
Maartenskliniek kunnen wij de kwaliteit van
onze behandelingen in de toekomst verder
verhogen. Wij vullen elkaar prima aan. De
Sint Maartenskliniek is als enige ziekenhuis
in Nederland gespecialiseerd in houding en
beweging. Jaarlijks behandelt de Sint Maar-
tenskliniek 50.000 patinten. Kliniek ViaSana
is een IMSZ (Instelling voor Medisch Specia-
listische Zorg) en gespecialiseerd in verzeker-
de orthopedische zorg.
Sint Maartenskliniek en ViaSana samen
Subsidie voor weefseltechnologie
Hartcellen maken uit huidcellen. Brandwon-
den behandelen met in het laboratorium
gekweekte huid. Dit soort baanbrekende
onderzoeksresultaten krijgen zeker een ver-
volg nu het kabinet 42 miljoen euro heeft
toegekend aan het Netherlands Institute for
Regenerative Medicine (NIRM). Het instituut
gebruikt de subsidie om de belangrijkste
laboratoria op het gebied van stamcellen
en weefseltechnologie te laten samenwer-
ken zodat de onderzoekers gezamenlijk hun
kennis op beide gebieden nog verder kunnen
vergroten.
De afgelopen tijd zijn er veel doorbraken
geweest op het gebied van stamcellen en weef-
seltechnologie. Twee belangrijke onderzoeks-
netwerken hebben daar een grote bijdrage aan
geleverd, namelijk Stem Cells in Development
and Disease (SCDD) en het Dutch Platform
for Tissue Engineering (DPTE). Deze twee
netwerken worden nu samengevoegd NIRM,
dat wordt gecordineerd door het Erasmus
MC in Rotterdam. Op vrijdag 18 december
nam het kabinet de beslissing om een subsi-
die van 42 miljoen euro toe te kennen aan het
NIRM. Het is geweldig dat we deze subsidie
voor NIRM hebben gekregen, aldus Elaine
Dzierzak, toekomstig mededirecteur van
NIRM. Dit bevestigt de kwaliteit van de be-
staande netwerken SCDD en DPTE. Maar wat
veel belangrijker is: het geeft ons de mogelijk-
heid onze kennis over stamcellen en weefsel-
technologie nog verder te vergroten. Hiermee
wordt messcherp wetenschappelijk onderzoek
gecombineerd met innovatieve toepassin-
gen. De afgelopen vijf jaar hebben SCDD
en DPTE hun steentje bijgedragen aan de
wetenschappelijke vooruitgang. Aan de Uni-
versiteit Leiden maakte Christine Mummery
bijvoorbeeld kloppende hartcellen uit geher- programmeerde huidcellen. Bij het Hubrecht
Instituut in Utrecht ontdekte Hans Clevers
stamcellen in de darm en wist daar vervolgens
in een schaaltje een minidarm van te kweken.
In het Erasmus MC in Rotterdam vond Joost
Gribnau de schakelaar die in vrouwelijke
cellen een van de twee X-chromosomen uit-
zet. Bovendien kunnen dankzij geavanceerde
biomaterialen hartkleppen worden gemaakt
die met kinderen kunnen meegroeien. En is
het gelukt bloedvaten te kweken, een essen-
tile stap op weg naar de kweek van grotere
weefsels.
Minister Klink
-
8/14/2019 ZiekenhuisKrant, 13 januari 2010
4/20
4 AdvertentieNummer 113 januari 2010
Het BouwsteentjeBouwsteentjes bestaan uit een zeer luchtig cakegebak met een zachte romige vulling.Ze bevatten bestanddelen die een belangrijke bijdrage leveren aan het terugdringen
van ondervoeding. Bovendien bevorderen ze het herstel.
.
veren aan het terugdringen
WINNER
WINNAAR VAN DE
INNOVATIE AWARD
Kijk op www.bouwsteentjes.nl
Meld u aan voor de nieuwsbrief
Vroegtijdige herkenning van ondervoeding
is in veel zorginstellingen de prestatie-
indicator. De SNAQ-score of de MUST worden
veelal als meetinstrument gebruikt. Volwas-
senen, maar ook kinderen die onbedoeld
afvallen, krijgen op basis van deze score
diverse tussendoortjes aangeboden die rijk
zijn aan energie en eiwit.
Energie- en eiwitrijk
Het Bouwsteentje is een energie en eiwitrijk
gebakje, verkrijgbaar in de smaken banaan
en aardbei. Beide smaken zijn verassend
lekker en een welkome aanvulling op
uw assortiment. Extra energie, vitamines,
mineralen en spoorelementen worden aan
de Bouwsteentjes toegevoegd. Het Bouw-
steentje is naast energierijk, opgebouwd
uit hoogwaardige eiwitten die het herstel
bevorderen. Een Bouwsteentje weegt ca. 57
gram, heeft de afmeting van een Petit Four
en geeft per verstrekking 9 gram hoog-
waardig eiwit.
Makkelijk te consumeren
Het Bouwsteentje is een gebakje wat be-
staat uit 2 laagjes zachte cake met bananen-,
of aardbeiensmaak. Ook het Bouwsteentje
is door mensen met lichte slikproblemengoed te consumeren en zij die grof gemalen
voeding geserveerd krijgen, kunnen van de
Bouwsteentjes genieten.
Vriendelijk geprijsde traktatie
U kunt dit gebakje op gastvrije wijze presen-
teren aan uw clinten door het in de menu-
cyclus op te nemen als nagerecht, of als
traktatie bij de koffie of thee! Een opbouwend
tussendoortje en is daarmee het lekkerste
wapen tegen ondervoeding. De Bouw-
steentjes hebben in 2008 de eerste prijs
voor innovatie gewonnen welke uitgereikt
werd door Koks!
Bouwsteentjes worden diepgevroren in
kleine verpakkingen, per 10 stuks uitgele-
verd en zijn na het ontdooien nog 6 dagen
gekoeld houdbaar.
http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/ -
8/14/2019 ZiekenhuisKrant, 13 januari 2010
5/20
5Voeding Nummer 113 januari 2010
Soja en kans op sterfte bij borstkanker
Een sojarijke voeding zou de kans op het
overleven van borstkanker vergroten, volgens
een studie gepubliceerd in the Journal of the
American Medical Association. Verder stellen
de onderzoekers dat er een kleinere kans is
dat de ziekte terugkomt als minimaal elf gram
soja-eiwitten per dag worden geconsumeerd.
Dit staat ongeveer gelijk aan bijvoorbeeld
twee glazen sojamelk.
De wetenschappers van de Amerikaanse
Vanderbilt University Medical Center uit
Nashville, Tennesee onderzochten in China
5042 vrouwen tussen de 20 en 75 jaar met
borstkanker. Dit gebeurde in de periode 2002-2006. Een vervolgonderzoek vond plaats
in juni 2009. Tijdens de onderzoeksperiode
bleek dat vrouwen in de groep met de hoogste
sojaconsumptie 29 procent minder kans
hadden om te overlijden en 32 procent minder
kans hadden op terugkeer van de ziekte. Dit
in vergelijking met de groep met de laagste
soja-inname. Een aantal wetenschappers van
kankeronderzoekscentra in de Verenigde
Staten schrijven als reactie op het onderzoek
dat er grote verschillen zijn in de kwaliteit en
sojasoort en in de hoeveelheid geconsumeerde
soja tussen de Verenigde Staten en China. In
het Aziatische land is de sojaconsumptie veel
hoger. Vervolgstudies zijn daarom noodzake-
lijk. Maar de critici stellen ook dat het duide-
lijk is dat het voor borstkankerpatinten veilig
is om sojaproducten te eten en dat ze moge-
lijk bescherming bieden voor de gezondheid
op lange termijn. Er bestaat nog onvoldoende
bewijs dat voedingssupplementen met soja
dezelfde effecten bieden. Overigens wordt
al jaren regelmatig aangeraden soja te eten
in verband met de mogelijk beschermende
werking van fyto-oestrogenen bij hormoon-gevoelige soorten kanker zoals borstkanker.
Soja bevat naar verhouding veel fyto-oestro-
genen. Maar ook andere peulvruchten, de
granen rogge, haver, spelt, tarwe en gerst,
oliehoudende zaden en noten en enkele vruch-
ten en groenten zijn goede bronnen voor deze
stoffen. Onderzoek in de toekomst zal duide-
lijkheid moeten geven waardoor soja precies
een gunstig effect kan hebben bij (de preven-
tie van) borstkanker.
Roken en drinken tijdens zwangerschap
Vleesvervangers nog niet erg populair
Vleesvervangers op plantaardige basis zijn
nog niet goed genoeg om vleeseters te over-
tuigen om de karbonade of biefstuk te laten
staan. Vleesvervangers lijken te weinig op
echt vlees, maar vooral de onbekendheid met
dergelijke nieuwe producten zorgt voor weinig
animo ze in de winkelwagen te leggen.
Annet Hoek is op 12 januari gepromoveerd
op dit onderwerp aan Wageningen University
(onderdeel van Wageningen UR). Ze reali-
seerde zich al snel dat het heel lastig is een
geschikt substituut voor vlees te maken. Vlees
is geliefd en uniek qua smaak en textuur. Het
is een hele uitdaging iets te maken dat door
vleeseters wordt geaccepteerd. Daarom
bestudeerde Hoek welke aspecten belangrijk
zijn om vleeseters over de streep te trekken.
De consumenten van vleesvervangende pro-
ducten zijn voor een groot deel vegetarirs.
Zij kiezen voor deze producten vanwege het
milieu, het dierenwelzijn en de gezondheid.
De zogeheten vleesvervangers sluiten aan bij
de wensen en argumenten van die groep. Voor
de vleeseters spelen deze motieven bijna geen
rol. De relatief onbekende groenteburger of
het van soja gemaakte tofu komen qua smaak
niet bij vlees in de buurt en zijn dan ook aan de
meeste vleeseters niet besteed. Veel vleesver-
vangers geven volgens Hoek ook een minderverzadigd gevoel doordat er minder eiwit in
zit dan in vlees. Een campagne beginnen om
de vleeseters bewust te maken van duurzaam
voedsel in de hoop dat ze de volgende keer de
biefstuk laten staan, lijkt Hoek weinig zinvol.
Het is volgens haar beter om aan te sluiten
bij de behoeftes van de vleeseter. Vleesver-
vangers moeten volgens haar vooral lekker-
der worden en in de supermarkt tussen de
vleesproducten staan, niet in een apart schap.
Ook helpt het volgens haar als nepvlees qua
uiterlijk en bereidingswijze lijkt op echt vlees,
zoals bij een nepvleesworstje.
Bosbessen en blauwe bessen hebben gezond-
heidsbevorderende eigenschappen. Deze
vruchten worden in Canada nog als wilde bos-
vruchten geoogst en ook in Noord-Amerika
geteeld. Onderzoeker mevrouw dr. Willy Kalt
van Agriculture and Agri-Food Canada hield
op 12 november op de Canada Business Day
in Rotterdam een lezing over de gezondheids-
effecten van met name deze bosvruchten.
Dr. Willy Kalt begon haar presentatie met de
mededeling dat fruit en groente in zijn alge-
meenheid belangrijk bijdragen aan de ge-
zondheid. Wetenschappelijk is aangetoond dat
deze levensmiddelen een grote rol spelen bij
de preventie van (ernstig) overgewicht, type
2 diabetes, hart- en vaatziekten, degeneratie
van het zenuwstelsel, gelevlekdegeneratie(maculadegeneratie) en bepaalde soorten
kanker. In de afgelopen jaren zijn steeds meer
wetenschappelijke publicaties verschenen
over de positieve effecten van de antioxidan-
ten, flavonoden, carotenoden en vitamine C
en E uit groente en fruit. Dr. Willy Kalt ziet
in het onderzoek naar de gezondheidseffec-
ten van bosbessen en blauwe bessen een ver-
schuiving plaatsvinden van specifieke aan-
dacht voor antioxidanten naar meer de totale
gezondheidseffecten van deze bosvruchten.
Er wordt onderzoek gedaan in het laborato-
rium, bij proefdieren en in humane klinische
studies. Het meest recente onderzoek toont
een verband aan tussen het dagelijks eten van
bosbessen en de bescherming tegen nacht-
blindheid. Maar de bosbes heeft meer ge-
zondheidsbevorderende eigenschappen die
karakteristiek zijn voor deze vrucht. Het is in
Canada niet toegestaan om gezondheidsclaims
aan producten toe te voegen. De wetgeving
wat betreft dit soort claims is wel in ontwik-
keling. Alle informatie over de gezondheids-
waarde van levensmiddelen wordt wel in de
media gepubliceerd, in de vorm van artikelen
in bijvoorbeeld tijdschriften. Deze Business
Day was georganiseerd om Canadese expor-
teurs (van voedingsproducten) en wetenschap-
pers de kans te geven zich te presenteren. Het
Nederlandse bedrijfsleven en wetenschappers
verkregen inzicht in samenwerkingsmogelijk-
heden met Canada qua import, investeringen
aldaar en samenwerking op het gebied vanonderzoek.
Meer informatie: www.canadabusinessday.nl/
www.international.gc.ca
Gezonde bosbessenen blauwe bessen
Het meest recente onderzoek toont een verband aan tussen het dagelijks eten van bosbessen en de bescherming
tegen nachtblindheid.
Roken en drinken tijdens de zwangerschap
eisen hun tol: 220 extreme vroeggeboortes
per jaar. Roken is een directe oorzaak van
extreme vroeggeboorte. Ook blijkt dat zwan-
gere vrouwen die roken twee keer zo vaak
overmatig alcohol gebruiken dan zwangere
vrouwen die niet roken. En zwangere vrouwen
die roken geven minder vaak borstvoeding.
Roken tijdens de zwangerschap veroorzaakt
in Nederland jaarlijks 220 extreme vroeg-
geboortes, dat wil zeggen bij de 28ste zwan-
gerschapsweek of eerder. Ook worden jaar-
lijks als direct gevolg van het roken tijdens
de zwangerschap 3000 ondervoede babys in Nederland geboren. Dit blijkt uit onderzoek
van TNO onder 15.000 moeders. De resultaten
zijn vorige maand gepubliceerd in het weten-
schappelijke, open-acces tijdschrift PLoS
ONE. In opdracht van het ministerie van VWS
en STIVORO analyseerde TNO de gegevens
van de Peilingen Borstvoeding uitgevoerd
tussen 2001 en 2008. In totaal hebben 15000
aanstaande moeders een vragenlijst ingevuld.
Zwangere vrouwen die er niet in slagen te
stoppen met roken, stellen hun kinderen vaker
ook aan andere risicos bloot. Zo blijkt dat
overmatig alcoholgebruik tijdens de zwanger-
schap bij rokende zwangere vrouwen twee
keer zo vaak voorkomt als bij niet-rokende.
Ook kiezen zwangere vrouwen die roken
minder vaak voor het geven van borstvoe-ding. Volgens kinderart s en TNO-onderzoeker
Ko van Wouwe beginnen hierdoor teveel kin-
deren met een viervoudige achterstand: ze zijn
ondervoed, extreem te vroeg geboren, bloot-
gesteld aan overmatig alcoholgebruik en ze
missen de voordelen van borstvoeding. TNO-
onderzoeker Caren Lanting stelt: om zwange-
ren beter te motiveren tot een gezonde leefstijl
moeten al deze aspecten in de preventie inte-
graal aangepakt worden.
Meer informatie: www.tno.nl.
Dieet mislukt bij helft van de vrouwen
Veel mensen gaan in januari weer een afval-
poging wagen, maar of die pogingen ook gaan
lukken is de vraag. Volgens een onderzoek
van GlaxoSmithKline onder 2000 Belgische
vrouwen gaat driekwart van de vrouwen met
overgewicht op dieet in de eerste drie maan-
den van het nieuwe jaar.
Uit het onderzoek blijkt dat de helft van hen
niet zal slagen in hun poging om kilo's kwijtte raken. Van de ondervraagden heeft 74 pro-
cent van de vrouwen met een maatje meer de
afgelopen jaren minstens twee afslankpogin-
gen ondernomen. En op de tien stopt zelfs
nooit met diten. Drie op de vier vrouwen
zijn door hun overgewicht ontevreden over
hun uiterlijk, of hebben er minder zelfvertrou-
wen door. De vijftigplussers vrezen vooral de
nadelige gevolgen van hun overgewicht voor
hun gezondheid. Drie op de vier vrouwen zijn
er ook van overtuigd dat hun liefdesleven zal
verbeteren als ze enkele kilos afvallen.
Zwangere vrouwen die roken, blijken twee keer zo vaak
overmatig alcohol te gebruiken.
Januari is de maand waarin veel vrouwen zich voor-
nemen minder te gaan eten.
-
8/14/2019 ZiekenhuisKrant, 13 januari 2010
6/20
6 AdvertentieNummer 113 januari 2010
PATINTEN MONITORENEN JE EIGEN CARRIRE BEWAKEN
TMI ZOEKT ) ss CSA s sa
TMI BIEDT s o f 24 o ma a
W o ! of .
Ts TMI a s. ?
KOM EENS PRATEN BIJ TMI .D DETACHEERDER IN DE ZORG.
http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.tmi-interim.nl/http://www.zorgcarrierebeurs.nl/http://www.zorgcarrierebeurs.nl/http://www.zorgcarrierebeurs.nl/http://www.zorgcarrierebeurs.nl/http://www.zorgcarrierebeurs.nl/http://www.zorgcarrierebeurs.nl/http://www.zorgcarrierebeurs.nl/http://www.zorgcarrierebeurs.nl/http://www.zorgcarrierebeurs.nl/ -
8/14/2019 ZiekenhuisKrant, 13 januari 2010
7/20
7Werken in de Zorg Nummer 113 januari 2010
Boerka af in spreekkamer
Artsen zijn bevoegd voorbehouden handelingen te verrichten, maar dragen ze ook vaak over.
Mensen in de zorg
De Raad van Toezicht van de Stichting Bro-
novo-Nebo in Den Haag heeft met ingang
van 15 maart dr. Rene Barge benoemd
als lid Raad van Bestuur van Stichting
Bronovo-Nebo. Rene Barge (1960) volgt
Huybert van Eck op die per 1 maart om per-
soonlijke redenen terugtreedt. Zij zal samen
met voorzitter Joop Hendriks de Raad van
Bestuur vormen en als lid Raad van Bestuur
medeverantwoordelijkheid dragen voor het
volledige reilen en zeilen van de StichtingBronovo-Nebo. Rene Barge is jarenlang
als specialist werkzaam geweest in het Leids
Universitair Medisch Centrum (LUMC),
waarna zij de overstap maakte naar een ma-
nagementfunctie en daar sinds 2006 de func-
tie van Directeur Medische Zaken vervulde.
Uroloog dr. R. Corten
van het Canisius-
Wilhelmina Zieken-
huis (CWZ) in Nij-
megen ontving op
18 december een
koninklijke onder-
scheiding. Tijdens
een symposium ter
Prof. dr. Jan Harm
Zwaveling (54) is
per 1 januari lid van
de Raad van Bestuur
van Mxima Medisch
Centrum Eindhoven/
eldhoven. Samen
met bestuursvoor-
Rik Riemens is per
1 januari toegetreden
tot de Raad van
Bestuur van het
Flevoziekenhuis in
Almere. De beslis-
sing om tot verster-
king van de top tekomen is ingegeven
De samenstelling van de Raad van Toezicht
van het academisch ziekenhuis Maastricht
is per 1 december 2009 gewijzigd. Er zijn
twee nieuwe leden benoemd en de raad
kent per die datum een nieuwe voorzitter.
Ir. R.L. van Iperen, voorzitter Raad van
Bestuur Oc NV, is benoemd tot voorzit-
ter. Prof.dr. G. Blijham, voormalig voorzit-
ter Raad van Bestuur Universitair Medisch
Centrum Utrecht, is benoemd tot lid, even-als mevrouw ir. C.E.G. van Gennip MBA,
Director Group Public & Government
Affairs ING. Vanwege het verstrijken van de
tweede benoemingstermijn is het lidmaat-
schap van de heren drs. J.H.M. Hommen,
voorzitter, en drs. H. Tent, lid, beindigd.
Binnen de gezondheidszorg komen steeds
meer nieuwe beroepsgroepen die zelfstandig
handelingen verrichten of zouden willen ver-
richten die vooralsnog aan artsen zijn voor-
behouden. Om deze ontwikkeling een wette-
lijke basis te geven en verdere ontwikkelingen
mogelijk te maken is het belangrijk dat de lijst
met voorbehouden handelingen wordt aan-
gepast, zo blijkt uit onderzoek van de afdeling
Sociale geneeskunde van het AMC en het
NIVEL (Nederlands instituut voor onderzoek
van de gezondheidszorg).
De medische technologie ontwikkelt zich
in rap tempo waardoor taken binnen de zorg
verschuiven. Er ontstaan nieuwe beroepen met
eigen taken en bestaande beroepen krijgennieuwe taken. Wie wat mag doen, ligt vast in
de Wet BIG (Wet op de beroepen in de indi-
viduele gezondheidszorg). Volgens deze wet
mogen de verschillende zorgverleners allerlei
taken verrichten behalve de risicovolle han-
delingen die staan beschreven in de lijst met
voorbehouden handelingen. Deze handelin-
gen mogen alleen worden uitgevoerd door
een beperkte groep zorgverleners. De lijst met
voorbehouden handelingen moet de veiligheid
van patinten waarborgen. De lijst is de af-
gelopen jaren echter niet aangepast aan de
veranderde werkelijkheid en loopt daardoor
achter op de ontwikkelingen.
Experimenteerartikel
De onderzoekers stellen voor de uitbreidingvan de zelfstandige bevoegdheid niet te beper-
ken tot artikel drie beroepen, zoals verpleeg-
kundigen, maar onder voorwaarden ook uit
te breiden tot bepaalde artikel 34 beroepen:
paramedici. Daarnaast dient volgens de onder-
zoekers een experimenteerartikel in de wet te
worden opgenomen, om op bescheiden schaal
en met een goed evaluatieprotocol, ervaring te
kunnen opdoen met bijvoorbeeld het werk van
de klinisch technoloog - een nieuw beroep -
die vanuit de techniek in de gezondheidszorg
werkzaam wil zijn.
Risicos
Artsen zijn bevoegd voorbehouden handelin-
gen te verrichten, maar dragen ze ook vaak
over. De wet biedt die ruimte, maar stelt ook
dat alleen mensen die daartoe bekwaam zijn
een handeling mogen uitvoeren. Sjef Gevers,
hoogleraar Gezondheidsrecht van het AMC:
Punt van zorg bij de overdracht van voor- behouden handelingen is dat de arts moet
checken of iemand bekwaam is, om te borgen
dat alleen mensen die bekwaam zijn die
handelingen uitvoeren. Daar liggen risicos.
Zorgorganisaties worden steeds ingewikkel-
der, waardoor een arts niet altijd zelf de
bekwaamheid kan vaststellen. Daar ligt een
verantwoordelijkheid voor de individuele
beroepsbeoefenaar, maar ook voor de Raad
van Bestuur van een zorginstelling, zoals
een ziekenhuis. Zij moeten zorgdragen voor
inzicht in en aanwezigheid van de benodigde
competenties op een afdeling. Verder komt
uit onze gesprekken met mensen die in de ge-
zondheidszorg werken het signaal naar voren
dat door verschraling in de zorg er niet altijd
een bekwaam iemand aanwezig is, zodat eenhandeling niet kan worden verricht, of uitein-
delijk wordt verricht door iemand die daartoe
niet bekwaam is. Dat is gevaarlijk.
Voor een goede behandeling van een patint
is communicatie essentieel. Daarom mag een
arts in de spreekkamer vragen om de boerka
af te zetten, aldus Paul Rijksen, algemeen
directeur van de KNMG. Hij reageert daar-
mee op een incident van 29 december in
een Utrechtse huisartsenpost. Een huisarts
weigerde om een vrouw in de spreekkamer
toe te laten omdat zij een boerka droeg.
De 23-jarige vrouw kwam met haar echt-
genoot en drie maanden oude zoontje naar
de huisarts omdat het kind diaree had en
niets dronk. Rijksen: Zowel patint als arts
moeten zich optimaal inzetten voor een goe-
de communicatie om verantwoorde zorg te
kunnen leveren. Bij zon jong kind zijn het
vooral de moeder en de vader die daar verant-
woordelijk voor zijn. De ongerustheid is soms
letterlijk van het gezicht af te lezen en dat kan
de arts helpen. Gezichtbedekking of het nou
een boerka, integraalhelm, bivakmuts of spie-
gelende zonnebril is, kan de communicatie
belemmeren en kan de kwaliteit van de zorg
onder druk zetten.
Afweging
De arts had haar echter wel moeten toelatentot de spreekkamer om in die beslotenheid
de moeder te kunnen uitleggen dat het ook
in het belang van het kind zou zijn om de
boerka af te zetten. Als de moeder desondanks
weigert de boerka af te zetten moet de zorg
toch geleverd worden. De arts moet dus in
iedere situatie opnieuw een afweging maken
of het mogelijk is om ondanks de boerka toch
verantwoorde zorg te leveren.
Laura van der Veldewint Nightingale 2009
Tijdens de nieuwjaarsreceptie van het Jeroen
Bosch Ziekenhuis in s Hertogenbosch op
4 januari is voor de derde keer de Nigh-
tingale prijs uitgereikt. Deze prijs voor de
meest patintvriendelijke medewerker van
het ziekenhuis is gegaan naar Laura van der
Velde, omdat zij zich in haar werk als MS-ver-
pleegkundige op bijzondere wijze inzet voor
het verbeteren van de zorg aan MS-patinten.
Naast een dinerbon en een kunstwerk ontvangt
de winnares 5.000 euro om in te zetten in het
MS-centrum voor de verdere verbetering van
de patintenzorg. Op initiatief van de clinten-
raad looft het Jeroen Bosch Ziekenhuis jaar-
lijks een prijs uit voor de meest patintvrien-
delijke medewerker. Op 18 december zijn de
drie genomineerden voor deze prijs bekend
gemaakt. In alfabetische volgorde waren dit:
MS-verpleegkundige Laura van der Velde,
verpleegkundig specialist oncologie Sylvia
Verhage en unithoofd kindergeneeskunde
Pieter van Vugt. Op de nieuwjaarsreceptie op
4 januari 2010 reikte Betsie van der Sloot,
juryvoorzitter en voorzitter van de clinten-
raad, de prijs uit aan Laura van der Velde.
De Nightingaleprijs gaat naar Laura van der
Velde omdat ze in de ogen van de jury over de
hele breedte van haar activiteiten het gedach-
tengoed van Florence Nightingale uitdraagt.
Laura zet zich op een originele en enthousi-
aste wijze in voor een goede communicatie
met MS-patinten.
Tergooi Talent Cafvoor verpleegkundigen
Tergooiziekenhuizen (Blaricum/Hilversum)organiseert op donderdag 28 januari voor
de derde keer het Tergooi Talent Caf. Het
Tergooi Talent Caf staat dit keer in het teken
van verpleegkundig talent en vindt plaats op
locatie Hilversum.
In het Talent Caf kunnen genteresseerden
in een baan bij Tergooiziekenhuizen in een
ongedwongen sfeer kennismaken met mede-
werkers van Tergooi. Er is informatie over
de meest actuele vacatures en medewerkers
van verschillende afdelingen vertellen over
hun ervaringen. Ook biedt het Tergooi Talent
Caf werkzoekenden de kans zich persoon-
lijk te presenteren aan de adviseurs Werving
& Selectie van Tergooiziekenhuizen. Op het
programma staat dit keer een presentatie doorReinder Wolvius en Ronald Verhagen, ortho-
peden bij Tergooiziekenhuizen, over Host-
manship in de zorg; de kunst om mensen het
gevoel te geven dat ze welkom zijn. Aanslui-
tend is er een borrel. Tergooi Talent Caf vindt
plaats op donderdag 28 januari van 16.00
tot 18.00 uur in het restaurant van locatie
Hilversum, begane grond. Aanmelden en meer
informatie via www.tergooiziekenhuizen.nl/
werkenenleren/talentcaf.
afsluiting van zijn loopbaan als medisch
specialist werd hij door burgemeester T. de
Graaf van Nijmegen benoemd tot Ridder in
de Orde van Oranje Nassau.
zitter dr. Rob van t Hullenaar vormt
Zwaveling de Raad van Bestuur. Zwavelingwerkte bij UMC+ (azM en de universiteit
Maastricht). Daar was hij hoofd van de af-
deling Intensive Care en voorzitter van het
stafconvent. Sinds 2005 is hij daarnaast
hoogleraar intensive care geneeskunde
aan de Universiteit van Maastricht. Eerder
was hij werkzaam bij het Academisch Zie-
kenhuis in Groningen. Prof. dr. Jan Harm
Zwaveling volgt prof. dr. Erik Heineman op
die in april 2009 MMC heeft verlaten.
door de groei van het ziekenhuis en de
ambities van groeigemeente Almere.
Riemens is al sinds december 2008 werk-
zaam in het Flevoziekenhuis als financieel
directeur en is een belangrijke stimulator
van ondernemerschap in de zorg.
Ruimte voor nieuweberoepsgroepen
Laura van der Velde
-
8/14/2019 ZiekenhuisKrant, 13 januari 2010
8/20
8 PatintenzorgNummer 113 januari 2010
Operatierobot in Rijnstate Arnhem
De Alysis Zorggroep in Arnhem beschikt sinds
deze maand over een geavanceerde operatie-
robot, de Intuitive Da Vinci SI. Deze bestaat uit
vier mechanische armen die bediend worden
door de chirurg. De chirurg voert via een drie-
dimensionaal beeld de operatiehandelingen
uit.
De robot vertaalt de bewegingen van de chirurg
met extreme precisie, waardoor omliggend
weefsel optimaal wordt gespaard. De kans op
complicaties neemt hierdoor af en het herstel
verloopt sneller. De Alysis Zorggroep zet de
robot in eerste instantie in voor verwijdering
van de prostaat bij patinten met prostaat-
kanker. De Da Vinci robot is gemaakt voor
de zogenoemde laparoscopische ingrepen, de
kijkoperaties. Per januari 2010 wordt de robot
in ziekenhuis Rijnstate gebruikt voor alle ope-
raties van prostaatkanker waarbij de kankernog niet is uitgezaaid. Later wordt de robot
ook ingezet voor operatieve verwijdering van
blaas- en nierkanker.
Cardioloog Henk Oskam is geboeid door
taal. Al jaren schrijft hij gedichten en vorige
maand is zijn eerste bundel verschenen. Met
als thema (hoe kan het ook anders): het hart.
Niet alleen in zijn vrije tijd, ook in zijn vak
speelt taal een belangrijke rol. Het is de kunst
de klacht van de patint te vertalen naar de
juiste behandeling. Mijn vak bestaat voor een
belangrijk deel uit taal, zegt Henk Oskam
die op Eerste Kerstdag zijn laatste dienst
draaide in het Groene Hart Ziekenhuis (GHZ)
in Gouda.
Het is deze maand 27 jaar geleden dat Henk
Oskam als cardioloog aan de slag ging in
het GHZ. Aanvankelijk leek het erop dat hijiets heel anders zou gaan doen. Hij studeerde
immers af op de HTS, richting werktuigbouw.
Maar met zijn diploma op zak, besefte hij dat
hij nog niet klaar was met studeren. Hij wilde
verder en koos voor een medische studie.
Cardiologie biedt een goede combinatie van
techniek en omgaan met mensen. Achteraf is
gebleken dat de nadruk meer op de mensen
dan op de techniek lag, maar dat beviel hem
juist wel. Op het technische vlak is er de afge-
lopen 27 jaar heel wat veranderd in zijn vak.
Eerst kreeg de echocardiografie een plaats
in het Goudse ziekenhuis. Daarna deed het
Doppleronderzoek zijn intrede. Er kwam een
hartkatheterisatiekamer, pacemakers werden
steeds geavanceerder en recent is er CT-appa-
ratuur in het ziekenhuis gekomen waarmee dekransslagaders beter zijn te bekijken. Er zijn
volgens Henk Oskam nog niet zoveel zieken-
huizen die deze apparatuur gebruiken. Het is
zaak voor de cardiologen om goed bij de les te
blijven. Steeds de nieuwe technieken binnen
te halen. Je moet ervoor zorgen dat patinten
naar je toe blijven komen. Bovendien maakt
die apparatuur het vak leuker. Je kunt steeds
betere diagnoses stellen.
Angsten
De techniek mag dan zijn veranderd, de
patinten zijn dat niet. Ik zie dezelfde
gebeurtenissen, dezelfde angsten en ontken-
ningen als 27 jaar geleden. De communicatie
met deze mensen is door de jaren heen onver-
anderd belangrijk gebleven. Elke minuut die
je in de communicatie steekt, krijg je dubbel
en dwars terug. Het blijkt niet eenvoudig om
precies te achterhalen wat de klacht van de
patint is. Mensen praten niet zo gemakkelijk
over zichzelf. Soms is een tweede bezoek
nodig om dingen echt helder te krijgen. Niet
alles wat zich aandient als een hartkwaal,
is dat in werkelijkheid ook. Het is voor de
cardioloog van belang de sociale omstandig-
heden van de patint te kennen. In ons vak
kom je relatief vaak in aanraking met klachten
die een hartafwijking simuleren.
KunstInmiddels is cardioloog Oskam vanwege
zijn leeftijd gestopt met zijn werk. Of hij het
mist? Niet de vermoeienis. Het is fysiek een
pittig vak. De toeloop wordt steeds groter, je
doet steeds meer. Maar de sport blijft om het
menselijk te houden. Dat is leuk!
Hij kan nu al zijn tijd geven aan zijn andere
liefde: de taal en de kunst. De tweede
gedichtenbundel ligt al klaar om uitgegeven
te worden.
N.a.v. Van het hart, gedichten en fotos van Henk
Oskam,30 paginas, prijs: vijf euro.
ISBN 978-94-90650-01-8. Verkrijgbaar bij Boekhandel
Verkaaik in Gouda: www.boekhandelverkaaik.nl.
Door Marja den Otter
Cardioloog maaktgedichten over hart
Mevrouw Wassink uit Mill bracht op 22 december haar dochter Emre ter wereld. Het was de 844ste bevalling in
Maasziekenhuis Pantein, waarmee het recordaantal van 2004 werd overschreden. Links van haar, procesmanager
Inge de Baas, van de afdeling Moeder en kind, rechts verpleegkundige Truus van Langen.
In Maasziekenhuis Pantein in Boxmeer zijn in
2009 mr babys geboren dan in welk voor-
gaand jaar ooit. Het vorige record stond op
843 bevallingen (2004); vorig jaar stopte de
teller bij 868. Van die bevallingen leverden
er dertien een tweeling op. De natuur zorgde
voor een mooi evenwicht met 442 meisjes en
439 jongens.
Steeds meer aanstaande ouders kiezen voor
Maasziekenhuis Pantein als plek voor de
bevalling. Daar komt bij dat steeds meer
vrouwen op later leeftijd moeder worden en
op advies van hun verloskundige kiezen vooreen ziekenhuisbevalling. Mocht het aantal
bevallingen in Maasziekenhuis Pantein nog
verder gaan stijgen, dan is het ziekenhuis
hierop toegerust.
Vader
In het huidige ziekenhuis zijn drie verlos-
kamers; in het nieuwe ziekenhuis (begin 2011
gereed) zijn tien SRM-kamers waar vrouwen
kunnen bevallen. SRM staat voor single
room maternity. Dit houdt in dat de aanstaan-
de moeder vanaf het moment dat ze in het
ziekenhuis arriveert, totdat ze het ziekenhuis
verlaat, een eigen kamer heeft. Hier vindt ook
de bevalling plaats. Vader mag op deze kamer
blijven logeren; iets wat in het huidige zieken-huis overigens ook al mogelijk is.
Patinten en bezoekers van MC|Zuiderzee hun medicijnen snel en eenvoudig ophalen bij de Poliklinische Apotheek
Lelystad. De apotheek is gevestigd in de centrale hal van het ziekenhuis. Mensen die na het bezoek aan de poli-
kliniek een recept mee krijgen, kunnen nu direct hun medicijnen ophalen bij de poliklinische apotheek. Ook bij
ontslag uit het ziekenhuis kan de patint de medicijnen, die hij of zij na ontslag moet gebruiken, ophalen bij de
Poliklinische Apotheek Lelystad. Op de foto apotheker Aroena Panday (derde van rechts) en haar team.
Record aantal bevallingen in Maasziekenhuis
Poliklinische apotheek geopend
Cardioloog Henk Oskam: Mijn vak bestaat voor een belangrijk deel uit taal.
Het St. Jans Gasthuis (SJG Weert) heeft sinds
4 januari zijn zorg uitgebreid met het specia-
lisme Mondziekten, Kaak- en Aangezicht-
chirurgie.
Daardoor kunnen patinten met kaak- en
mondklachten uit de regio Weert in hun eigen
ziekenhuis terecht. In Nederland is er een
tekort aan kaakchirurgen. Tot nu toe moest
Weert het stellen zonder dit specialisme. Sinds
begin 2010 kunnen patienten terecht voor
diverse mond- en kaakbehandelingen. Drie
kaakchirurgen afkomstig uit het Eindhovense
Catharina Ziekenhuis zijn ieder n dag per
week aanwezig.
Start kaakchirurgie SJG Weert
dag
kom je groeten
nog ontmoeten
kom je zeggen
weg te leggen
omgekeken
ogen spreken
o hart dat laat
een hart dat gaat
-
8/14/2019 ZiekenhuisKrant, 13 januari 2010
9/20
9Patintenzorg Nummer 113 januari 2010
Smiley voor moeder-kindcentrum
SportMx, de afdeling sportgeneeskunde van
Mxima Medisch Centrum (Eindhoven/Veld-
hoven), heeft het certificaat Topsport Medisch
Samenwerkingsverband in oprichting. (TMS)
gekregen. Dit is een kwaliteitskeurmerk van
de Federatie van Sportmedische Instellingen.
Door de toekenning is SportMx volgens MMC
de enige sportmedische instelling in Zuidoost-
Brabant waar topsporters terecht kunnen voor
medische begeleiding.
Alle topsporters met A- en B- status moeten
door een NOC/NSF erkende TMS-organisatie
worden behandeld. Een TMS is een uitgebrei-
de sportmedische instelling met een sport-
arts, sportfysiotherapeuten en sportmasseurs.
Bovendien maakt een TMS afspraken met
andere specialismen over het leveren van
snelle en goede zorg, zoals snelle doorver-
wijzing naar een radioloog, orthopeed of een
voedingsdeskundige. SportMx fungeerde al
als een landelijk expertcentrum voor onder
meer hartproblemen, spierloge problemen en
vaatproblemen bij sporters. Circa een op de
vijf beroepswielrenners of schaatsers is voor
dergelijke problemen behandeld.
Kwaliteitsniveau
De Federatie van Sportmedische Instellingen
wil het kwaliteitsniveau van de aangesloten
sportmedische instellingen stapsgewijs verho-
gen. De interne zorgstructuur en organisatievan de aangesloten instellingen moet al sinds
2005 voldoen aan expliciete kwaliteitseisen
op het gebied van beleid, personeel, midde-
len, zorgprocessen en te behalen resultaten.
In totaal hebben 34 organisaties zich aange-
meld voor de volgende stap: de certificering
tot TMS. Zeventien van hen hebben nu de
instapnormen behaald en zijn daarmee gecer-
tificeerd als TMS in oprichting. De volledige
certificering volgt in 2010.
Topsporters kunnen terecht bij SportMx
Het Medisch Centrum Leeuwarden heeft
op dinsdag 29 december het eerste kinder-
pijnpaspoort overhandigd. Dit paspoort is
bedoeld voor kinderen die regelmatig naar het
ziekenhuis moeten.
Het is de bedoeling dat zorgverleners door dit
pijnpaspoort een beter inzicht krijgen in de
wensen en rituelen van een kind. Verder draagt
het bij aan een verbetering van de communi-
catie. Kinderen geven aan een groter gevoel
van controle te ervaren bij een onderzoek of
behandeling. Zij voelen zich veiliger wanneer
zij hun wensen en rituelen kunnen laten lezen.
Volgens ouders heeft hun kind het gevoel dat
er beter naar hen geluisterd wordt en hoeven
ze hun verhaal niet steeds opnieuw te vertel-
len. De verwachting is dat het pijnpaspoort
voornamelijk geschikt is voor kinderen die
regelmatig een medische handeling moeten
ondergaan in het ziekenhuis, waarvoor zij
regelmatig terug moeten komen. De pedago-
gisch medewerker geeft het pijnpaspoort uit
aan kinderen die geschikt zijn hiervoor. Zij
geeft informatie aan het kind en ouder en
adviseert bij het invullen. Het pijnpaspoort
blijft het eigendom van het kind en kan ook
gebruikt worden op andere afdelingen.
MCL introduceert kinderpijnpaspoort
Bij wie moet ik zijn voor de beste medische
zorgverlening? Hoe weet ik eigenlijk wat goede
zorg is? Onderzoekers van IQ healtcare (UMC
St Radboud Nijmegen) hebben voor twaalf
veelvoorkomende soorten van zorgverlening
sets van vragen samengesteld, die patinten,
zorgverzekeraars en andere publieke belang-
hebbenden zich zouden moeten stellen om de
kwaliteit van de zorgverlening te beoordelen.
De onderzoekers van IQ healthcare hebben
twaalf zogenoemde zorgproducten geselec-
teerd. Bijvoorbeeld diabeteszorg. Voor
diabetes hebben zij een set van achttien items
(kwaliteitsindicatoren) opgesteld, die sameneen belangrijke aanwijzing vormen voor de
kwaliteit van de diabeteszorg van een zorg-
verlener in de eerste lijn, bijvoorbeeld de
huisarts. Voorbeelden van de kwaliteitsindi-
catoren: hoeveel procent van de diabetes-
patinten heeft in deze huisartspraktijk een
eigen zorgcordinator? Hoeveel procent heeft
een gezonde bloeddruk? Hoeveel procent
heeft een gezond gewicht? De antwoorden op
dit soort vragen vormen een goede indicatie
voor het resultaat, dat de zorgverlener met de
behandeling van diabetes bereikt. En daarmee
voor de kwaliteit van de diabeteszorg. Voor de
elf andere onderzochte zorgproducten is het-
zelfde traject gevolgd, wat sets van tussen de
twaalf en twintig kwaliteitsindicatoren heeft
opgeleverd. Bij de opbouw van de sets indi-catoren is gezocht in binnen- en buitenland.
Ze zijn onder meer gehaald uit standaarden
en behandelrichtlijnen van de verschillende
medische en paramedische beroepsgroepen in
de eerste lijn. Ook inhoudelijke experts zijn
geraadpleegd. De onderzoekers hebben veel
waarde gehecht aan aspecten als samenwer-
king tussen verschillende zorgverleners op
n gebied en goede onderlinge afstemming
van de zorg. De sets moeten nu ter beoorde-
ling worden voorgelegd aan vertegenwoordi-
gers van patintenverenigingen, zorgverzeke-
raars en andere relevante gebruikers.
Scores en normen
Vragen stellen is n ding, antwoord krijgen
een ander. De indicatorensets hebben alleen praktische waarde als zorgverleners hun
registratie waar nodig aanpassen, en als ze
de benodigde informatie voor het bepalen
van scores op indicatoren beschikbaar stel-
len. Ook moeten er normen worden gesteld:
welke score kan worden beschouwd als slecht,
voldoende of goed? Dat is de norm. Pas als
zulke normen zijn vastgesteld, is een indi-
catorenset echt bruikbaar voor de dagelijkse
praktijk. De nu gepresenteerde sets vormen
een eerste stap op weg naar een bruikbare be-
oordeling van eerstelijnszorg. De twaalf zorg-
producten waarvoor indicatorensets beschik-
baar zijn: COPD, diabetes mellitus, hartfalen,
cardiovasculair risicomanagement, depressie,
dementie, zwangerschap en bevalling, lage-
rugpijn, decubitus, acute GGZ, acute zorgdoor huisartsen(posten) en SEHs, en zorg-
management in de eerste lijn.
Indicatoren voorbeoordeling zorg
De kraamafdeling en het moeder-kindcentrum
van St. Elisabeth Ziekenhuis Tilburg ontvan-
gen een Smiley omdat ze voldoen aan de
criteria die de Stichting Kind en Ziekenhuis
stelt aan de zorg aan moeders en hun pas-
geboren babys in een ziekenhuis.
Sonja van der Putten, kwaliteitsfunctionarisKindercentrum: We zijn er heel erg trots op.
Al geruime tijd is een werkgroep druk bezig
om te zorgen dat we aan de criteria voor de
Smiley voldoen. Belangrijke criteria zijn
bijvoorbeeld dat er twee lactatiekundigen
aanwezig zijn en dat ouders de gelegenheid
geboden wordt om bij hun kind te blijven
slapen (rooming-in). We proberen de ouders
overal bij te betrekken, zodat het voor hen en
de babys zoveel mogelijk net als thuis is.
De Smiley is echt een erkenning voor onze
medewerkers die iedere dag weer hun best
doen goed voor de pasgeborenen in ons zie-
kenhuis te zorgen. Ieder jaar reikt de Stich-ting Kind en Ziekenhuis Smileys uit aan
ziekenhuizen, een kwaliteitskeurmerk voor
kindvriendelijke ziekenhuizen. Voor ouders
die met hun kind naar het ziekenhuis moeten,
is de Smiley een aanwijzing dat de zorg kind-
vriendelijk is.
Het St. Elisabeth Ziekenhuis is n van de weinige ziekenhuizen in Nederland met een Smiley voor de kraam-
afdeling en het moeder-kindcentrum. Voor ouders die met hun kind naar het ziekenhuis moeten, is de Smiley een
aanwijzing dat de zorg kindvriendelijk is.
Justin van den Berg is het eerste kind dat van cliniclown Tup het pijnpaspoort heeft gekregen (foto M. van Huizen).
Het Deventer Ziekenhuis heeft onlangs het
duizendste kind geholpen op de Plaspoli.
De behandeling die er sinds 2002 wordt toe-
gepast, is succesvol.
Trots laat kinderarts Van der Deure de
cijfers zien. Van de kinderen die s nachts
bedplassen is tachtig tot negentig procent na behandeling droog. In de groep die overdag
niet zonder natte broek blijft, slaagt zestig tot
zeventig procent. Als ze eenmaal droog zijn,
blijven ze dat meestal ook. In Deventer is een
poliklinische behandeling van plasklachten
het uitgangspunt. Als het kind alleen naar
het spreekuur van de kinderarts gaat, hoeft
niemand in zijn omgeving te weten dat er zin-
delijkheidsproblemen zijn.
Duizendste patint op Plaspoli
Wie levert goede zorg? Met behulp van de indicatoren moet het mogelijk zijn een antwoord te geven op die vraag.
-
8/14/2019 ZiekenhuisKrant, 13 januari 2010
10/20
10 AdvertentieNummer 113 januari 2010
Verhoog nu de efficintievan uw zorgverlening metHospital Logistics!Hospital Logistics bekleedt sinds jaren een leidinggevende positie
op het vlak van logistieke processen voor de medische wereld.
Wij staan voor innovatie, kwaliteitsverhoging en bieden maatwerk-
oplossingen aan zorginstellingen. Dit resulteert in een uniek
totaal concept gericht op consolidatie van goederenstromen met
kostenreducties n serviceverhoging tot gevolg.
Hospital Logistics is opgericht voor de bevoorrading van verschillende ziekenhuizenen zorginstellingen vanuit n extern distributiemagazijn. Naast deze kernactiviteitbiedt Hospital Logistics ook andere diensten aan zorginstellingen en leveranciers
zoals het uitvoeren van studies naar logistiek.Deze dienstverlening is reeds jarenlang succesvol bij zowel grote ziekenhuizen alskleinere verzorgingsinstellingen en zal ook voor uw zorginstelling haar meerwaardebewijzen.
Logistieke dienstverlening waarbij praktisch alle goederen vanuit n externregionaal distributiecentrum geleverd en via n maandelijkse gedetailleerdefactuur berekend worden.
ontlast het ziekenhuis van zowel logistieke taken (magazijn-beheer, picking en transport) als administratieve taken (afroep/inkoop enfactuurverwerking).
Plug-and-play: kwaliteitsverhogende dienstverlening op maat van de klant diezelf beslist welk assortiment van goederen uitbesteed wordt en tot waar de dienst-
verlening van Hospital Logistics reikt. Volledige prijs- en productneutraliteit waardoor ziekenhuizen autonoom blijven
beslissen welke goederen door Hospital Logistics in voorraad worden genomen en
met behoud van de prijs die het ziekenhuis met de leverancier heeft onderhandeld.
Kom met ons persoonlijk praten over de bedrijfsvoordelen... wij kunnen uperfect begeleiden bij uw kosten-/batenanalyse om uw managementbeslissingte ondersteunen!
Voor nadere informatie:
www.hospitallogistics.eu
Hospital Logistics NVIndustriezone A118Nieuwland 5b - BE-3200 AarschotTel. +32 (0)16 56 47 44Fax +32 (0)16 56 87 86
4935-www.f
bd.be
Hospital Logistics NederlandMedisch DistributiecentrumMolenbaan 4-10NL-2908 LM Capelle aan den IjsselTel. +31 (0)10 264 0240
http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/http://www.hospitallogistics.eu/ -
8/14/2019 ZiekenhuisKrant, 13 januari 2010
11/20
Geschiedenis van de gezondheidszorg
Het urinaal
11Gezondheid Nummer 113 januari 2010
Milde paniek leidt tot veel leed
Diagnose vasculaire dementie kan beter
Milde paniekklachten komen veel voor enverdienen meer aandacht. De klachten zijn
klinisch relevant, kosten de samenleving veel
geld, en bovendien is een behandeling voor-
handen die helpt de klachten te verminderen
en verergering te voorkomen. Psychiater Neel-
tje Batelaan van GGZ inGeest deed onderzoek
naar deze klachten. Zij pleit voor de herzie-
ning van het DSM IV-systeem. Batelaan pro-
moveerde 12 januari bij VU medisch centrum
in Amsterdam.
Een paniekstoornis is geclassificeerd in het
huidige DSM IV-systeem en wordt behandeld
met cognitieve gedragstherapie en/of medica-
tie. Elk jaar lijdt ongeveer 2,2 procent van de
volwassen Nederlanders hieraan. Eenzelfde
percentage kampt met milde paniekklachten.Deze klachten zijn echter niet opgenomen
in DSM IV, zodat behandeling niet vanzelf-
sprekend is. Milde paniek kost de samen-
leving zon 6.000 euro per persoon per jaar
aan zorgconsumptie en ziekteverzuim: dat is
121 miljoen euro per miljoen inwoners. Milde
paniek is ook de belangrijkste voorspeller
voor het ontstaan van angststoornissen en
het meest belangrijke aangrijpingspunt voor
preventie van angststoornissen. Batelaan pleitop basis van haar onderzoek voor meer be-
wustwording van deze milde paniek. Als de
behandelaars zich ervan bewust zijn dat er
sprake kan zijn van een paniekaanval en dat
er een effectieve behandeling beschikbaar is,
kun je veel ellende voorkomen. Door de hoge
kosten ten gevolge van werkverzuim zou een
vroegtijdige behandeling bovendien econo-
misch gunstig kunnen zijn.
Vasculaire dementie is na de ziekte van Alz-
heimer de meest voorkomende vorm van
dementie. Toch is er over vasculaire demen-
tie weinig bekend. Naar aanleiding van haar
promotieonderzoek pleit Salka Staekenborg
voor het formuleren van nieuwe criteria voor
diagnose van deze ziekte. Staekenborg pro-
moveerde eind december aan VU medisch
centrum in Amsterdam op dit onderwerp.
Al heel lang is bekend dat vasculaire demen-
tie gerelateerd is aan beschadiging van de
bloedvaten in de hersenen, maar daarnaast
spelen ook neurologische afwijkingen een
rol. Staekenborg onderzocht de schade aan de
bloedvaten in de hersenen rechtstreeks door
middel van MRI. Verder onderzocht zij de
relatie tussen schade en bloedvaten en neuro-logische symptomen als geheugenverlies en
gedragsverandering. Uit het onderzoek blijkt
dat het overgrote deel van de patinten voor-
al schade heeft aan kleine bloedvaten. Lang
is gedacht dat vooral de schade aan de grote
bloedvaten het belangrijkste probleem was.
Het beoordelen van de schade van bloedvaten
in de hersenen door middel van MRI levert
een veel directere diagnose op dan het meten
van neurologische symptomen.
Criteria hielprik ter discussie
De mening van ouders moet een veel grotere
rol gaan spelen bij de criteria voor de hielprik
bij pasgeboren babys. Uit onderzoek van VU
medisch centrum in Amsterdam blijkt dat een
overtuigende meerderheid van ouders het
ook wil weten als hun kind een onbehandel-
bare ziekte heeft. Vooral om een lange me-
disch zoektocht te voorkomen. Op dit moment
bepaalt de overheid dat alleen op behandel-
bare ziektes gescreend wordt door middel van
de hielprik.
In de huidige hielprik bij pasgeboren babys
zijn zeventien behandelbare aandoeningen
opgenomen. Door snelle technische ontwik-
kelingen is het echter mogelijk om veel meer
ziektes en aandoeningen op te sporen via het
hielprikbloed. Deskundigen en beleidsmakers
adviseren de overheid of een aandoening in
het hielprikprogramma opgenomen moet wor-
den. De mate waarin ernstige gezondheids-
schade bij het kind kan worden voorkomen
door vroege opsporing is daarbij doorslag-
gevend. In deze beslissing speelt de mening
van (aanstaande) ouders niet of nauwelijks eenrol. Ouders blijken echter ook over mogelijke
onbehandelbare aandoeningen in hun kind,
die al in de kindertijd tot uiting komen, infor-
matie te willen krijgen. De reden die zij aan-
geven is dat zij een lange medische zoektocht
naar de aandoening van hun kind willen voor-
komen. De onderzoekster, Anne Marie Plass,
pleit naar aanleiding van het onderzoek voor
herformulering van de criteria voor screening.
Aneurysmas ontstaan door problemen
met het steunweefsel van de vaatwand.
Niet de hoeveelheid, maar de structuur van
de collageenbundels is anders dan in een
gezonde vaatwand. Onderzoekers van het
Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC)
en de faculteit Wiskunde en Natuurweten-
schappen van de Universiteit Leiden publi-
ceerden hun bevindingen in Proceedings of
the National Academy of Sciences (PNAS) van
28 december.
Aneurysmas zijn uitstulpende, zwakke
plekken in slagaders. Ze zijn levensgevaar-
lijk, omdat ze kunnen scheuren en dan een
ernstige bloeding veroorzaken. Al langer
werd vermoed dat aneurysmas ontstaan door
veranderingen in het steuneiwit collageen
van de bloedvaten. Een duidelijke afwijking
kon echter nooit worden aangetoond. Leidse
onderzoekers onderzochten het collageen
van aneurysmas van de buikslagader en van
aneurysmas van mensen met de ziekte van
Marfan, een erfelijke afwijking van het bind-
weefsel. Zij ontdekten dat het probleem niet
zit in de hoeveelheid of kwaliteit van de colla-
geenmoleculen. In tegendeel, de aneurysmas
blijken juist meer collageen te bevatten. Maar
de opbouw van dat collageenweefsel is wel
anders. Het collageen ligt daar niet meer als
een flexibel net om de vaatwand, maar vormt
een strak korset waardoor de vaatwand niet
meer in staat is de krachten van de bloeddruk
goed op te vangen en terug te geven.
Netwerkgedrag
In dit multidisciplinaire onderzoek maakten
de onderzoekers ook gebruik van een tast-
microscoop om mechanische eigenschappen
van het weefsel op nano- en microniveau te
bestuderen. Dit onderzoek toonde een tweede
defect aan. Terwijl in gezond weefsel alle
collageenvezels met elkaar verbonden zijn en
een netwerk vormen, is dit bij de aneurysmas
niet het geval. Gevolg is dat individuele vezels
niet meer in staat zijn om uitgeoefende krach-
ten te spreiden over naast liggende vezels.
Netwerkgedrag is een bekend fenomeen
binnen de materiaal en constructiekunde,
vertelt LUMC-onderzoeker dr. Jan Lindeman.
Dat dit ook een rol speelt in weefsels als de
vaatwand is verrassend. Hoe het komt dat het
collageen anders wordt neergelegd, is nog niet
helemaal duidelijk. Waarschijnlijk speelt bij
het buikaneurysma een ontstekingsreactie een
rol. Dit zorgt voor overmatige afbraak van
collageen. Het nieuw neergelegde collageen
is van mindere kwaliteit en lijkt heel erg op
dat in littekenweefsel. Een structureel defect
in de collageenopbouw is waarschijnlijk het
probleem bij Marfanpatinten. Naar schatting
hebben ruim 70.000 mannen en ruim 17.000
vrouwen een aneurysma van de buikslagader,
waarnaar in dit onderzoek is gekeken.
Weeffouten oorzaakvan aneurysma
Op dit moment bepaalt de overheid dat alleen op behandelbare ziektes gescreend wordt door middel van de
hielprik.
Het strijkijzer, een urinaal voor vrouwen.
Ook bij een patint in het ziekenhuis gaat
de spijsvertering gewoon door, dit betekent
dat er steeds urine wordt geproduceerd.
Meestal is de patint niet in staat om naar
het toilet te gaan en daarom worden in het
ziekenhuis urinalen gebruikt. Zowel voor de
vrouw als de man waren de oudste urinalen
van tin gemaakt die werden opgevolgd door
urinalen van aardewerk, daarna van email
en weer later van glas en tegenwoordig vaak
van kunststof. Omdat email door stoten of
vallen heel gemakkelijk wordt beschadigd,
worden tegenwoordig in de gezondheids-
zorg geen voorwerpen van email meer ge-
bruikt. De flesvorm van het mannenurinaal
is handig, heeft weinig kans op morsen en is
eenvoudig te reinigen en te bewaren. Bij devrouw is de aansluiting op het urinaal nooit
volledig waterdicht te krijgen, daarom heeft
men in de loop der tijden allerlei urinaal-
varianten geprobeerd. De oudste urinaal-
vorm, zowel van tin als van aardewerk, had
veel weg van een juskom. Beroemd was de
Bourdaloue, genoemd naar de geestelijke die
zo lang van stof was. Een bijzonder fraaie
uitvoering was het zogenaamde strijkijzer,
van glas of porselein gemaakt. Volgens een
toelichting in het leerboek voor de ziekenver-
pleging van Zr. Melk staat het als volgt om-
schreven: Het strijkijzer is een urinaal van
glas of porselein gemaakt, dat bij de vrouw
de schaamdelen