dyrekcja generalna ds. polityki wewnĘ · 2015. 1. 16. · dyrekcja generalna ds. polityki...

DYREKCJA GENERALNA DS. POLITYKI WEWNĘTRZNEJ

DEPARTAMENT TEMATYCZNY C: PRAWA OBYWATELSKIE I SPRAWY KONSTYTUCYJNE

SPRAWY PRAWNE I PARLAMENTARNE

SZKOLENIE PRACOWNIKÓW WYMIARU SPRAWIEDLIWOŚCI

W PAŃSTWACH CZŁONKOWSKICH UNII EUROPEJSKIEJ

STRESZCZENIE

Abstrakt Niniejsza ekspertyza opisuje stan szkolenia pracowników wymiaru sprawiedliwości w Unii Europejskiej, zwłaszcza z zakresu prawa UE. Przedstawia wyniki dużego badania przeprowadzonego wśród sędziów, prokuratorów i pracowników sądowych na temat ich doświadczeń dotyczących szkolenia pracowników wymiaru sprawiedliwości. Uwzględnia również charakterystykę podmiotów szkolących pracowników wymiaru sprawiedliwości na szczeblu UE i we wszystkich 27 państwach członkowskich. Zawiera szczegółowe zalecenia dotyczące sposobów na usunięcie przeszkód w uczestnictwie w szkoleniu pracowników wymiaru sprawiedliwości i upowszechnienie najlepszych praktyk w UE. Ekspertyzę na wniosek Parlamentu Europejskiego opracowała Akademia Prawa Europejskiego (ERA) we współpracy z Europejską Siecią Szkolenia Kadr Wymiaru Sprawiedliwości (EJTN).

PE 453.198 PL

Niniejszy dokument został przygotowany na wniosek Komisji Prawnej Parlamentu Europejskiego. AUTORZY John COUGHLAN Jaroslav OPRAVIL Wolfgang HEUSEL URZĘDNIK PROWADZĄCY Danai PAPADOPOULOU Departament Tematyczny C – Prawa Obywatelskie i Sprawy Konstytucyjne Parlament Europejski B-1047 Bruksela E-mail: [email protected] WERSJE JĘZYKOWE Oryginał: EN Streszczenie: BG, CS, DA, DE, EL, ES, ET, FI, FR, HU, IT, LT, LV, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, SV O WYDAWCY Aby skontaktować się z Departamentem Tematycznym lub zamówić jego comiesięczny biuletyn, należy napisać na adres: [email protected]. Dokument ukończono w październiku 2011 r. © Parlament Europejski, Bruksela, 2011 r. Niniejszy dokument jest dostępny w Internecie na stronach: http://www.europarl.europa.eu/activities/committees/studies.do?language=PL http://www.ipolnet.ep.parl.union.eu/ipolnet/cms UWAGA Opinie wyrażone w niniejszym dokumencie pochodzą wyłącznie od autorów i nie muszą odzwierciedlać oficjalnego stanowiska Parlamentu Europejskiego. Powielanie i tłumaczenie niniejszego dokumentu do celów niekomercyjnych jest dozwolone pod warunkiem wskazania źródła oraz uprzedniego powiadomienia wydawcy i przesłania mu kopii.

Szkolenie pracowników wymiaru sprawiedliwości w państwach członkowskich Unii Europejskiej ____________________________________________________________________________________________

3

STRESZCZENIE

Celem niniejszej ekspertyzy jest dokonanie dogłębnej, obiektywnej analizy szkolenia pracowników wymiaru sprawiedliwości w państwach członkowskich UE z zakresu prawa UE, prawa innych państw członkowskich i prawa porównawczego, umożliwiającej:

przedstawienie aktualnego stanu szkolenia pracowników wymiaru sprawiedliwości w UE w odniesieniu do uczelni i instytucji odpowiedzialnych za szkolenie;

opracowanie wykazu najlepszych praktyk w szkoleniu pracowników wymiaru sprawiedliwości, zwłaszcza z zakresu prawa UE, z myślą o wymianie takich praktyk pomiędzy poszczególnymi systemami sądownictwa;

sformułowanie zaleceń zawierających ewentualne rozwiązania problemów występujących obecnie w szkoleniu pracowników wymiaru sprawiedliwości na szczeblu UE.

Ekspertyza obejmuje:

charakterystykę podmiotów szkolących pracowników wymiaru sprawiedliwości na szczeblu UE, w tym organizacji specjalizujących się w szkoleniu pracowników wymiaru sprawiedliwości, organizacji zajmujących się szkoleniem sędziów i prokuratorów uzupełniająco w stosunku do swojej głównej działalności oraz stowarzyszeń sędziów zapewniających swoim członkom obsługę szkoleniową;

charakterystykę podmiotów szkolących pracowników wymiaru sprawiedliwości na szczeblu krajowym we wszystkich 27 państwach członkowskich Unii Europejskiej, w tym szczegółowe informacje o organizacji szkolenia pracowników wymiaru sprawiedliwości w każdym państwie członkowskim, zasobach kadrowych i budżetowych przeznaczanych na ten cel, liczbie sędziów, prokuratorów i pracowników sądowych szkolonych każdego roku oraz inne podstawowe informacje;

wyniki badania przeprowadzonego w ramach ekspertyzy, w którym poszczególnym sędziom, prokuratorom i pracownikom sądowym z Unii Europejskiej zadano pytania o ich wiedzę i doświadczenie z zakresu prawa UE, kontakty z zagranicznymi organami sądowymi, ocenę stanu szkolenia pracowników wymiaru sprawiedliwości i inne czynniki warunkujące stworzenie wspólnej europejskiej kultury sądowniczej.

Ekspertyza zawiera podsumowanie danych dotyczących podmiotów krajowych szkolących pracowników wymiaru sprawiedliwości w skali ogólnoeuropejskiej, a także podsumowanie wyników badania przeprowadzonego, z jednej strony, wśród sędziów i prokuratorów oraz, z drugiej strony, wśród pracowników sądowych, również w skali ogólnoeuropejskiej.

Ekspertyza uwzględnia ocenę porównawczą zgromadzonych informacji i danych oraz zalecenia co do najlepszych praktyk i ewentualnych rozwiązań problemów występujących w szkoleniu pracowników wymiaru sprawiedliwości.

Wiedza i doświadczenie z zakresu prawa UE NAJWAŻNIEJSZE USTALENIA Wydaje się, że bitwa mająca na celu przekonanie sędziów i prokuratorów o

znaczeniu prawa UE w ich pracy zakończyła się w dużej mierze zwycięstwem: we wszystkich państwach członkowskich istnieje wysoka świadomość znaczenia prawa UE, a ogólne wrażenie jest takie, że wzrasta liczba spraw dotyczących prawa UE.

Departament Tematyczny C: Prawa Obywatelskie i Sprawy Konstytucyjne ____________________________________________________________________________________________

4

Wiedza o tym, jak i kiedy stosować prawo UE, zwłaszcza postępowanie

prejudycjalne, jest wciąż niedostateczna: trzy piąte sędziów w UE odpowiedziało, że w ogóle nie wie, jak odesłać pytanie do Trybunału Sprawiedliwości, lub że tylko w niewielkim zakresie wie, jak to uczynić.

Spora liczba sędziów i prokuratorów korzysta pomocniczo z internetowych

baz danych UE (np. Eur-Lex, Curia), aby znaleźć lub zrozumieć obowiązujące prawo w sprawach związanych z prawem UE. Mniej osób poszukuje wsparcia w ramach europejskich sieci sądowych w sprawach karnych oraz cywilnych i handlowych, które są stosunkowo mało znane nawet wśród sędziów specjalizujących się w tych dziedzinach.

Znajomość języków NAJWAŻNIEJSZE USTALENIA 88% sędziów i prokuratorów uczestniczących w badaniu zna inny język UE

oprócz swojego głównego języka roboczego, z czego 81% wymieniło język angielski, 40% – francuski, 17% – niemiecki, a 10% – hiszpański.

Choć większość sędziów i prokuratorów zna przynajmniej trochę inny język UE, jedynie stosunkowo niewielu z nich zna go wystarczająco dobrze, aby móc czynnie uczestniczyć w szkoleniu pracowników wymiaru sprawiedliwości lub używać tego języka zawodowo. Bariery językowe stanowią główną przeszkodę w

NAJWAŻNIEJSZE ZALECENIA

Dla państw członkowskich i ich organów sądowych Umożliwienie sędziom i prokuratorom odbywania staży w sądach UE i

innych instytucjach UE lub sądach innych państw członkowskich Zapewnienie dostatecznej liczby miejsc na stażach dla sędziów i

prokuratorów z innych państw członkowskich Zapewnienie sędziom i prokuratorom regularnie uaktualnianych informacji

o zmianach w prawie i orzecznictwie UE Upowszechnienie wykorzystania internetowych baz danych UE na szczeblu

krajowym

Dla Unii Europejskiej i jej instytucji • Zaoferowanie staży w sądach i innych instytucjach UE • Zapewnienie (lub sfinansowanie) biuletynu elektronicznego zawierającego

regularnie uaktualniane informacje o zmianach w prawie i orzecznictwie UE • Udostępnienie internetowych baz danych UE (np. Curia, Eur-Lex,

europejski atlas sądowy) we wszystkich językach UE • Upowszechnienie wykorzystania internetowych baz danych UE na szczeblu

krajowym • Upowszechnienie wiedzy o europejskich sieciach sądowych


5

uczestnictwie w europejskich programach szkolenia pracowników wymiaru sprawiedliwości.

Językiem obcym, który sędziowie i prokuratorzy znają najczęściej i najlepiej, jest angielski.

Dostęp do szkolenia pracowników wymiaru sprawiedliwości NAJWAŻNIEJSZE USTALENIA Sędziowie, prokuratorzy i pracownicy sądowi napotykają szereg przeszkód w

uczestnictwie w programach szkolenia ustawicznego pracowników wymiaru sprawiedliwości. Przeszkody te należy wyeliminować, jeżeli ma się zwiększyć liczba osób szkolonych z zakresu prawa UE.

Najistotniejszą przeszkodą w uczestnictwie w szkoleniu ustawicznym

pracowników wymiaru sprawiedliwości jest organizacja samego systemu sądownictwa, która hamuje uczestnictwo w szkoleniu, ponieważ liczba spraw rozpoznawanych przez uczestników szkolenia nie ulega zmniejszeniu, a ich samych nikt nie zastępuje podczas ich nieobecności.

Inne istotne przeszkody w uczestnictwie w programach szkolenia pracowników wymiaru sprawiedliwości to:


Dla państw członkowskich i ich organów sądowych Zniesienie ograniczeń w uczestnictwie w szkoleniu opartych na wykazaniu

umiejętności językowych

Dla podmiotów krajowych szkolących pracowników wymiaru sprawiedliwości Udostępnienie szkolenia językowego wszystkim sędziom, prokuratorom i

pracownikom sądowym

Dla Unii Europejskiej i jej instytucji • Zapewnienie środków na szkolenie językowe • Zapewnienie środków na szkolenie wielojęzyczne

Dla podmiotów szkolących pracowników wymiaru sprawiedliwości na szczeblu UE Udostępnienie szkolenia językowego wszystkim sędziom, prokuratorom i

pracownikom sądowym Zaoferowanie bardziej wielojęzycznych programów szkolenia


6

brak informacji o dostępnych programach szkolenia; późne powiadamianie o terminie organizacji programów szkolenia; brak miejsc, zwłaszcza w ramach wymiany pracowników wymiaru

sprawiedliwości; brak wkładu finansowego pracodawców; sprzeciw instytucjonalny; równowaga pomiędzy pracą a życiem osobistym; bariery językowe.


Dla państw członkowskich i ich organów sądowych • Uznanie szkolenia ustawicznego za prawo i obowiązek sędziów,

prokuratorów i pracowników sądowych równowartościowe w stosunku do ich normalnej pracy

• Zarezerwowanie minimalnej liczby godzin/ dni rocznie na szkolenie ustawiczne i zapewnienie dostatecznych środków na ten cel

• Zastąpienie sędziów, prokuratorów i pracowników sądowych przebywających na szkoleniu

• Wyznaczenie i wsparcie edukatorów, którzy mogą szkolić innych sędziów i prokuratorów w poszczególnych systemach sądownictwa

• Dopilnowanie, aby przedstawiciele wszystkich zawodów w systemie sądownictwa oraz sędziowie i prokuratorzy wszystkich instancji dysponowali wystarczającą wiedzą o szkoleniu i mieli do niego dostateczny dostęp

Dla podmiotów krajowych szkolących pracowników wymiaru sprawiedliwości • Zapewnienie większej oferty szkoleniowej w innych ośrodkach niż stolica w

terminach, które nie kolidują z kalendarzem rozpraw sądowych, oraz regularne powtarzanie takich szkoleń

• Opracowanie projektów szkoleniowych łączących szkolenie na szczeblu lokalnym ze szkoleniem na szczeblu unijnym we współpracy z podmiotami szkoleniowymi ze szczebla UE

• Zaoferowanie szkolenia przedstawicielom wszystkich zawodów w systemie sądownictwa

Dla Unii Europejskiej i jej instytucji • Zapraszanie pracodawców sędziów, prokuratorów i pracowników sądowych

na regularne spotkania w celu zwracania uwagi na najlepsze praktyki w szkoleniu pracowników wymiaru sprawiedliwości

• Przyjęcie zalecenia dotyczącego minimalnej liczby godzin/ dni rocznie na szkolenie ustawiczne

• Uwzględnienie całkowitego kosztu pracodawcy przy finansowaniu szkolenia: • jako minimum uznanie wynagrodzenia płaconego pracownikom

przebywającym na szkoleniu za wkład pracodawcy w pokrycie kosztu szkolenia

• najlepiej pokrycie również kosztu pracowników zastępczych


7

Formy i metody szkolenia pracowników wymiaru sprawiedliwości NAJWAŻNIEJSZE USTALENIA Niemal wszystkie osoby podejmujące obecnie pracę w zawodach

sądowniczych studiowały prawo UE w ramach kształcenia uniwersyteckiego. Nie dotyczy to starszych pokoleń, z których tylko niewielka część osób uczyła się o prawie UE, europejskiej konwencji praw człowieka lub prawie innego państwa członkowskiego w ramach studiów uniwersyteckich.

Szkolenie początkowe na sędziego, prokuratora lub urzędnika sądowego znacznie się różni w zależności od państwa członkowskiego pod względem formy, czasu trwania i treści. Około połowa osób podejmujących obecnie pracę w zawodach sądowniczych lub prokuratorskich odbywa szkolenie z zakresu prawa UE w ramach szkolenia początkowego.

Sędziowie, prokuratorzy i pracownicy sądowi częściej odbywają szkolenie ustawiczne

z innych dziedzin niż prawo UE. Nieco ponad połowa sędziów i prokuratorów uczestniczących w badaniu (53%) odbyła szkolenie ustawiczne z zakresu prawa UE lub innego państwa członkowskiego, ale tylko jedna trzecia w ciągu ostatnich trzech lat (tj. w okresie, w którym wszedł w życie Traktat z Lizbony).

NAJWAŻNIEJSZE ZALECENIA (ciąg dalszy)

• Zapewnienie środków na:

• projekty wspierające szkolenie zdecentralizowane • projekty łączące szkolenie wstępne na szczeblu lokalnym ze

szkoleniem zaawansowanym na szczeblu unijnym • programy szkolenia dotychczas zaniedbywanych grup zawodowych,

np. pracowników sądowych • fundusz stypendialny dla sędziów, prokuratorów i pracowników

sądowych umożliwiający uczestnictwo w europejskich programach szkolenia w razie niedostępności środków krajowych

• badanie na temat szkolenia z zakresu prawa UE prawników prowadzących praktykę prywatną

Dla podmiotów szkolących pracowników wymiaru sprawiedliwości na

szczeblu UE • Opracowanie bardziej zdecentralizowanych programów szkolenia i ich

powtarzanie • Opracowanie projektów szkoleniowych łączących szkolenie na szczeblu

lokalnym ze szkoleniem na szczeblu unijnym we współpracy z krajowymi podmiotami szkoleniowymi

• Wcześniejsze powiadamianie o programach szkolenia krajowych systemów sądownictwa

• Inwestowanie w szkolenie szkoleniowców/ edukatorów na szczeblu k j


8

Największą popularnością wśród sędziów i prokuratorów cieszą się praktyczne, aktywne formy szkolenia, np. studium przypadku, ale tradycyjne formy szkolenia (np. seminaria, kursy, konferencje) są wciąż najczęściej stosowane przez podmioty krajowe szkolące pracowników wymiaru sprawiedliwości (odpowiednio 88%, 83% i 76% podmiotów). Jedynie 61% podmiotów krajowych wykorzystuje studium przypadku.

E-learning postrzegany jest przez wielu sędziów i prokuratorów jako efektywne rozwiązanie pozwalające pogodzić szkolenie z wymogami życia zawodowego i rodzinnego, ale oferowany jest przez mniej niż dwie piąte podmiotów krajowych szkolących pracowników wymiaru sprawiedliwości.


Dla państw członkowskich i ich organów sądowych • Inwestowanie w technologię e-learningu i wideokonferencji

Dla podmiotów krajowych szkolących pracowników wymiaru

sprawiedliwości • Włączenie kształcenia na odległość do ogólnej strategii szkolenia

pracowników wymiaru sprawiedliwości • Wielokrotne wykorzystywanie materiałów szkoleniowych opracowanych na

szczeblu UE • Stosowanie studium przypadku i aktywniejszych form szkolenia

Dla Unii Europejskiej i jej instytucji • Zapewnienie środków na:

• projekty kształcenia na odległość • projekty szkolenia szkoleniowców/ edukatorów na szczeblu krajowym • materiały szkoleniowe do wielokrotnego użytku na szczeblu lokalnym

lub krajowym • projekty sprzyjające bardziej aktywnym i praktycznym formom

szkolenia

Dla podmiotów szkolących pracowników wymiaru sprawiedliwości na szczeblu UE • Opracowanie większej liczby projektów kształcenia na odległość • Opracowanie materiałów szkoleniowych do wielokrotnego użytku na

szczeblu krajowym • Stosowanie studium przypadku i aktywniejszych form szkolenia


9

Podmioty szkolące pracowników wymiaru sprawiedliwości na szczeblu UE NAJWAŻNIEJSZE USTALENIA Tylko 14% sędziów i prokuratorów uczestniczących w badaniu

odpowiedziało, że wzięło udział w europejskim programie szkolenia pracowników wymiaru sprawiedliwości: z tego zdecydowana większość w ramach ERA (7%) lub EJTN (6%). Kolejną najczęściej wymienianą formą europejskiego programu szkolenia pracowników wymiaru sprawiedliwości było uczestnictwo w działalności organizowanej przez podmioty krajowe innych państw członkowskich szkolące pracowników wymiaru sprawiedliwości. Inne podmioty szkoleniowe ze szczebla UE wymieniane były przez mniej niż 0,5% respondentów.

22% sędziów i prokuratorów uczestniczących w badaniu wzięło udział w wymianie pracowników wymiaru sprawiedliwości. Z tego 56% opisało to doświadczenie jako bardzo przydatne, a kolejne 35% – jako przydatne do pewnego stopnia.

90% uczestników badania odpowiedziało, że z zadowoleniem przyjęłoby środki na rzecz zacieśnienia kontaktu z sędziami lub prokuratorami z innych państw członkowskich, przy czym 57% deklaruje poparcie dla częstszych wspólnych szkoleń, 55% – dla częstszej wymiany, zaś 48% wyraża zainteresowanie bazą danych lub informatorem w wersji internetowej.


Dla państw członkowskich, ich organów sądowych i podmiotów krajowych szkolących pracowników wymiaru sprawiedliwości • Zapewnienie efektywnego i natychmiastowego przekazywania informacji o

europejskich lub zagranicznych programach szkolenia poszczególnym sędziom, prokuratorom i pracownikom sądowym

Dla Unii Europejskiej i jej instytucji

• Zapewnienie informacji o europejskich programach szkolenia pracowników

wymiaru sprawiedliwości na portalu „e-Sprawiedliwość”, w tym możliwości regularnego otrzymywania aktualnych informacji

• Uwzględnienie głównych podmiotów szkolących pracowników wymiaru sprawiedliwości na szczeblu UE (ERA i EJTN, w tym podmiotów krajowych szkolących pracowników wymiaru sprawiedliwości) w podstawie prawnej przyszłych unijnych programów finansowania w ramach nowej perspektywy finansowej (2014–2020) w celu zapewnienia długofalowego, stabilnego wsparcia dla szkolenia pracowników wymiaru sprawiedliwości na szczeblu UE


10

Podmioty szkolące pracowników wymiaru sprawiedliwości na szczeblu krajowym NAJWAŻNIEJSZE USTALENIA Podmioty krajowe szkolące pracowników wymiaru sprawiedliwości

odgrywają najważniejszą rolę pod względem zarówno szkolenia ogólnego, jak i szkolenia z zakresu prawa UE. Główne podmioty szkolące pracowników wymiaru sprawiedliwości w każdym państwie członkowskim dysponują łącznie budżetem rocznym w wysokości ponad 179 milionów euro i przeznaczają około 52 miliony euro na szkolenie ustawiczne ponad 130 000 sędziów, prokuratorów i pracowników sądowych w ramach ponad 5600 szkoleń każdego roku.

Większość szkoleń z zakresu prawa UE odbywa się na szczeblu krajowym. Nieco ponad połowa (53%) sędziów i prokuratorów uczestniczących w badaniu wskazała, że odbyła szkolenie ustawiczne z zakresu prawa UE lub innego państwa członkowskiego: 21% w ramach szkolenia zorganizowanego przez podmioty krajowe szkolące pracowników wymiaru sprawiedliwości, 12% – przez służby sądowe i prokuratorskie, 11% – przez rady sądownictwa.

Wsparcie UE dla szkolenia pracowników wymiaru sprawiedliwości

NAJWAŻNIEJSZE USTALENIA Jedna trzecia podmiotów krajowych szkolących pracowników wymiaru

sprawiedliwości uczestniczących w badaniu otrzymała dofinansowanie ze środków UE. Z tego ponad dwie trzecie oceniło dobór grupy docelowej szkolenia jako „dobry” lub „bardzo dobry”. Z kolei tylko jedna trzecia uznała procedurę składania wniosków o dofinansowanie za „dobrą” lub „bardzo dobrą”.

Większe dofinansowanie ze środków UE uznane zostało przez największą liczbę podmiotów krajowych szkolących pracowników wymiaru sprawiedliwości za najlepszy sposób na poprawę i wzrost uczestnictwa w szkoleniu pracowników wymiaru sprawiedliwości z zakresu prawa UE (odpowiedziało tak 25 z 45 podmiotów, które wypowiedziały się w tej kwestii). Kolejnym najczęściej sugerowanym zaleceniem dla UE było uproszczenie procedury dofinansowania ze środków UE (odpowiedziało tak 13 podmiotów).

NAJWAŻNIEJSZE ZALECENIE

Dla Unii Europejskiej i jej instytucji

• Uwzględnienie podmiotów krajowych szkolących pracowników wymiaru

sprawiedliwości za pośrednictwem EJTN w podstawie prawnej przyszłych unijnych programów finansowania w celu zapewnienia długofalowego, stabilnego wsparcia dla programów szkolenia pracowników wymiaru sprawiedliwości


11

Powodem najczęściej wymienianym przez podmioty krajowe szkolące pracowników wymiaru sprawiedliwości, które nie otrzymują dofinansowania ze środków UE, były zbyt skomplikowane procedury UE (odpowiedziała tak ponad jedna trzecia takich podmiotów). Inne ważne czynniki to zbyt wysoki próg minimalny przy dofinansowaniu, niemożność podjęcia zobowiązań wykraczających poza bieżący rok obrotowy lub brak wiedzy o możliwościach dofinansowania.

Wszystkie podmioty krajowe szkolące pracowników wymiaru sprawiedliwości, które wypowiedziały się w tej kwestii, wskazały, że istniejące organy/ struktury zajmujące się szkoleniem pracowników wymiaru sprawiedliwości na szczeblu UE są wystarczające. Kilka podmiotów zasugerowało, że należy wzmocnić EJTN, i choć większość uznała, że UE nie powinna koordynować działalności poszczególnych podmiotów szkolących pracowników wymiaru sprawiedliwości, niektórzy wskazali na potencjalną rolę pomocniczą UE w organizowaniu konferencji, opracowywaniu wspólnych wytycznych szkoleniowych itp.


Dla państw członkowskich i ich organów sądowych • Wyznaczenie osoby kontaktowej pomagającej wnioskodawcom

ubiegającym się o dofinansowanie ze środków UE

Dla podmiotów krajowych szkolących pracowników wymiaru sprawiedliwości Korzystanie z dofinansowania ze środków UE w celu uzupełniania braków

finansowych na szczeblu krajowym

Dla Unii Europejskiej i jej instytucji • Zwiększenie ilości środków na szkolenie i wymianę pracowników wymiaru

sprawiedliwości • Uproszczenie i ujednolicenie procedur składania wniosków o

dofinansowanie ze środków UE • Dopilnowanie, aby warunki dofinansowania ze środków UE (np.

harmonogram, zakres dofinansowania) uwzględniały ograniczenia i przeszkody opisane w niniejszej ekspertyzie

• Wyznaczenie osoby kontaktowej udzielającej pomocy i informacji wnioskodawcom przed rozpoczęciem, w trakcie i po zakończeniu procesu składania wniosków

• Obniżenie progu przy dofinansowaniu projektów lub opracowanie innego mechanizmu umożliwiającego dofinansowanie większej liczby małych projektów

• Odpowiednie dostosowanie programów i procedur dofinansowania w celu wyeliminowania niedociągnięć i zmierzenia się z nowymi wyzwaniami

• Regularne uaktualnianie niniejszej ekspertyzy

dyrekcja generalna ds. polityki wewnĘ · 2015. 1. 16. · dyrekcja generalna ds. polityki...

Documents