Informacja prasowa

19.09.2019

*****

Biennale Industrii w Muzeum Śląskim

Biennale Industrii to nowe wydarzenie na kulturalnej mapie Polski, na które składają się interdyscyplinarne projekty artystyczne oraz działania służące refleksji nad stanem kultury i społeczeństwa, w którym dziedzictwo przemysłowe odegrało i odgrywa nadal ważną rolę. Pierwsza edycja Biennale Industrii odbędzie się w Muzeum Śląskim w Katowicach w dniach 26–29 września 2019 r.

Muzeum Śląskie, obchodzące w tym roku jubileusz 90-lecia istnienia, od czterech lat zlokalizowane jest na terenie byłej kopalni węgla kamiennego przekształconej w „kopalnię kultury”. Mając świadomość, że przestrzeń postindustrialna ma wartość kulturową, społeczną i gospodarczą, Muzeum Śląskie podejmuje kwestie związane z dziedzictwem przemysłowym w swojej działalności programowej. Aby ukazać pełny obraz tego zjawiska, odnosi się zatem zarówno do pozytywnych, jak i negatywnych aspektów industrializacji.

Z jednej strony ukazuje wpływ rewolucji przemysłowej na rozwój gospodarki, ukształtowanie aglomeracji oraz postęp w dziedzinach medycyny, nauki i techniki, z drugiej – na reorganizację krajobrazu, degradację środowiska, w tym także na skutki wydobycia w postaci szkód górniczych. Co istotne, temat dziedzictwa przemysłowego nie jest rozpatrywany jedynie w perspektywie historycznej czy w odniesieniu do teraźniejszości, ale przede wszystkim towarzyszy mu refleksja nad przyszłością.

Jako członkowie zespołu muzeum będącego częścią obszaru przemysłowego chcemy angażować się w kwestie związane z ochroną otaczającego nas krajobrazu i relacji między industrią a jednostką i społeczeństwem oraz propagować działania dotyczące tej problematyki. Przygotowane przez nas Biennale Industrii jest wydarzeniem pozwalającym na głębsze zrozumienie fenomenu dziedzictwa industrialnego.

PROGRAM BIENNALE INDUSTRII

26.09.2019

KONFERENCJA NAUKOWA INDUSTRIA. KONTEKSTY NIEOCZYWISTE, II EDYCJA

10.30–17.00 / sala H, poziom -4 / opłata konferencyjna: 7 zł / więcej informacji na stronie Muzeum Śląskiego / konferencja tłumaczona na PJM

Pierwsza edycja konferencji Industria. Konteksty nieoczywiste odbyła się w październiku 2018 roku, a jej głównym celem była próba odpowiedzi na pytanie, do jakiego stopnia mechanizmy wpływu industrializacji na otoczenie, kulturę i wartości mają charakter uniwersalny, a na ile są wypełnione okolicznościami okazjonalnymi, unikalnymi. Celem drugiej edycji jest prezentacja kontekstów bezpośrednio związanych z Biennale Industrii:

kultura wysoka, popularna i niszowa (subkultura industrialna) – tematyka, sposób prezentacji, krąg odbiorców,

twórczość wybranych artystów doby industrialnej (architektura, malarstwo, literatura, poezja, fotografia),

kwestia degradacji środowiska naturalnego na przykładzie wybranych regionów przemysłowych, szczególnie żywa i intensywna religijność katolicka i pozakatolicka, sposoby spędzania wolnego czasu, hobby, model zarządzania klubami sportowymi, uprzednio sponsorowanymi przez wielki przemysł, poziom przestępczości w zakresie liczby i rodzaju popełnianych czynów karalnych, autostereotyp

mieszkańca regionu przemysłowego.

OFICJALNE OTWARCIE BIENNALE INDUSTRII POŁĄCZONE Z WERNISAŻEM WYSTAWY COUNTING MEMORIES, INSTALACJI TO CO UKRYTE ORAZ INTERWENCJI ARTYSTYCZNYCH STOPNIE NACHYLENIA

18:00 / foyer p.-2

SILESIA EX MACHINA. KONCERT Z MAPPINGIEM ZESPOŁU KARBIDO

21.00–22.30 / przestrzeń wystaw czasowych, poziom -4 / bilety w cenie 10 zł dostępne on-line / pętla indukcyjna

Z myślą o Święcie Szlaku Zabytków Techniki – Industriada w 2017 r. grupa Karbido przygotowała kompozycję M4B Vol. 11 / Muzeum Śląskie. Przygotowywany w ramach Biennale Industrii koncert to nie tylko ponowna prezentacja utworu zainspirowanego dźwiękami Śląska, muzeum oraz budynków kopalni Katowice, ale też jego nowa odsłona, przygotowana z myślą o przestrzeni wystaw czasowych. To właśnie na poziomie -4 będzie można uczestniczyć w unikatowym, muzyczno-wizualnym wydarzeniu będącym dźwiękowym pejzażem Śląska.

2

27.09.2019

OPROWADZANIE Z AUDIODESKRYPCJĄ PO WYSTAWACH I INSTALACJACH PREZENTOWANYCH W RAMACH BIENNALE INDUSTRII

12.00 / zbiórka przy kasach Muzeum / wstęp 1 zł – bilety do nabycia przed wydarzeniem

PANEL DYSKUSYJNY SCENA INDUSTRIAL POŁĄCZONY Z PROJEKCJĄ FILMU INDUSTRIAL SOUNDTRACK FOR THE URBAN DECAY AMÉLIE RAVELAC I TRAVISA COLLINSA

17.00–19.00 / sala H / wstęp 1 zł – bilety do nabycia przed wydarzeniem Panel z udziałem dyrektorów artystycznych i organizatorów Wrocław Industrial Festival, członków Job Karma – Maćka Fretta i Arka Bagińskiego oraz Darka Misiuny (socjologa, tłumacza, dziennikarza).

Moderator: Rafał Księżyk

MUZEALNY CHÓR SPOŁECZNY

20.15–20.45 / łaźnia / wstęp 1 zł – bilety do nabycia przed wydarzeniem

Pierwszy publiczny występ Muzealnego Chóru Społecznego będzie związany z tematyką podejmowaną przez Biennale Industrii. Wśród repertuarowych źródeł znajdą się utwory inspirowanych przemysłem czy kulturą robotniczą. Dyrygent: Krzysztof Dudzik

KONCERT PUCE MARY

21.00 / budynek administracyjny, foyer, poziom -4 / bilety w cenie 40 zł dostępne on-line / pętla indukcyjna

Koncert duńskiej artystki reprezentującej ekstremalną scenę elektroniczną. Puce Mary to performerka, producentka, legenda kobiecej sceny power electronics / noise / industrial.

28.09.2019

MARATON MUZYCZNY: JOHN ZORN I PRZYJACIELE

11.00–19.30 / przestrzeń wystaw stałych / bilety wyprzedane / pełny maraton w 3 częściach trwa w godz. 11.00–19.30) / więcej informacji na stronie www.muzeumslaskie.pl

Do udziału w tegorocznej edycji zaprosiliśmy światowej klasy amerykańskiego kompozytora Johna Zorna, który wraz z ponad dwudziestoma wybranymi przez siebie muzykami przygotuje niezwykły maraton. Zespół muzyków pod przewodnictwem Zorna dokona muzycznej interpretacji kolekcji Muzeum Śląskiego prezentowanej na ekspozycjach stałych, odnosząc się jednocześnie do architektury samego budynku. To

3

niezwykłe wydarzenie, odbywające się w roku obchodów 90-lecia Muzeum Śląskiego, umożliwi zupełnie nowe spojrzenie na prezentowane w muzeum wystawy, sprzyjać też będzie refleksji związanej z historią miejsca, w którym znajduje się siedziba instytucji.

Kompozytor / artysta John Zorn urodził się i wychował w Nowym Jorku, od 1975 roku jest kluczową postacią nowojorskiej sceny muzycznej, angażuje wielu kreatywnych muzyków w rozmaite formaty kompozycyjne. Jego twórczość jest niezwykle zróżnicowana, inspirowana sztuką, literaturą, filmem, teatrem, filozofią, alchemią i mistycyzmem oraz muzyką.

29.09.2019

SPOTKANIE Z TWÓRCAMI: ADĄ GRZELEWSKĄ I DANUTĄ KOWALIK-DURĄ AUTORKAMI ETIUDY FOTOGRAFICZNE KRAJOOBRAZY NOWEGO

15.00–15:40 / budynek główny, poziom -4 / wstęp 1 zł - bilety do nabycia przed wydarzeniem

SPOTKANIE Z ARTYSTĄ BARTKIEM AROBALEM KOCIEMBĄ AUTOREM INSTALACJI TO CO UKRYTE

16.00–16.40 / sala „H” poziom -4 / wstęp 1 zł –bilety do nabycia przed wydarzeniem

SPOTKANIE Z ARTYSTAMI I KURATORKĄ: MICHAŁEM ŁUCZAKIEM ORAZ JOANNĄ RZEPKĄ-DZIEDZIC I SZYMONEM SZEWCZYKIEM (INSTALACJA STOPNIE NACHYLENIA)

17.00–17:40 / Muzeum Śląskie / wstęp 1 zł – bilety do nabycia przed wydarzeniem

WIDOWISKO MUZYCZNO-FILMOWE TRYPTYK W CZERNI I ZIELENI

18.00 / łaźnia / bilety w cenie 10 zł w sprzedaży on-line od 1.09 oraz w dniu wydarzenia w kasie w holu centralnym / pętla indukcyjna + audiodeskrypcja / idea i scenariusz: Adam Kowalski

Tryptyk w czerni i zieleni jest opowieścią o relacji człowieka i przyrody na industrialnym Górnym Śląsku wyrażoną obrazami i wykonywaną na żywo muzyką. W czasie, kiedy szczególnie dużo rozmawiamy o zmianach klimatycznych erze człowieka, zrównoważonym rozwoju, warto zwrócić uwagę na kontekst przyrodniczy w narracji tożsamościowej o Górnym Śląsku. Do realizacji produkowanego na podstawie scenariusza Adama Kowalskiego widowiska muzyczno-filmowego zaprosiliśmy m.in. filmowca-dokumentalistę Anu Czerwińskiego oraz saksofonistę i kompozytora Michała Fetlera. Ponadto w realizacji najnowszej produkcji Muzeum Śląskiego wezmą udział kompozytor, improwizator, sound designer i gitarzysta Krzysztof Gawlas oraz Orkiestra Dęta Polskiej Grupy Górniczej pod dyrekcją Mirosława Kaszuby a także Jagoda Chalcińska – Jago VJ.

PROJEKTY SPECJALNE

4

FOTOGRAFICZNE KRAJOBRAZY NOWEGO

26–29.09.2019 / budynek główny, poziom -4 / scenariusz: Ada Grzelewska, Danuta Kowalik-Dura / realizacja: Michał Tatarek

Fotografię jako medium z industrializacją łączy status odrzucenia. Dopiero podyktowany przez tendencje awangardowe przymus poszukiwania nowych rozwiązań kompozycyjnych, pozwolił odkryć niespodziewane, acz dwuznaczne piękno industrialnego krajobrazu. Poszukiwania formalne, streszczające się m.in. w gotowości do wykorzystania nieoczekiwanych perspektyw w ujęciu motywu, spowodowały, że zaczął on być utożsamiany z obliczem nowoczesności. Sztandarowe hasła awangardzistów wykorzystujące pojęcia miasta, masy, maszyny zyskały ilustrację w postaci fotografii funkcjonujących samodzielnie lub w przetworzeniu po przez kolaż lub montaż. Etiuda eksponuje mało znany cykl autorstwa Jerzego Lewczyńskiego i Jana Lessaera BHP w konfrontacji z mitem nowoczesności i awangardowego imperatywu eksperymentu. Serię fotografii ukazano poprzez ich ekspresyjny potencjał w konfrontacji z hasłami entuzjastów nowego sposobu widzenia. Całość uzupełniają komentarze zespalające różnorodność wizualnych poszukiwań Lewczyńskiego i Lessaera, tworzące pomost pomiędzy postulatami awangardy a ich charakterystycznym dla przełomu lat 50. i 60. XX wieku przetworzeniem.

CARBONACTIVE. INSTALACJA INTERAKTYWNA PRZYGOTOWANA PRZEZ ELEKTRO MOON VISION (ELWIRA WOJTUNIK I POPESZ CSABA LÁNG)

26–29.09.2019 / od 19.00 / plac Grubiorza / opieka nad projektem: Monika Wolak / konsultacje: Beata Lisicka

Electro Moon Vision za pośrednictwem języka nowych mediów podejmuje problematykę dziedzictwa industrialnego z perspektywy społecznej, historycznej i ekologicznej. Zlokalizowana na terenie zewnętrznym Muzeum interaktywna instalacja będzie umożliwiała współtworzenie prezentowanych komunikatów / treści odnoszących się do charakteru i roli dziedzictwa industrialnego we współczesnym społeczeństwie. Przygotowana w ramach Biennale Industrii instalacja będzie reagowała na ruch odbiorców w interaktywnym obszarze, przypisując każdej znajdującej się w nim osobie informacje tekstowe z zakresu historii i kultury regionu oraz mało znane fakty dotyczące na przykład zmian klimatycznych, przeszłości, teraźniejszości i przyszłości środowiska oraz regionu Śląska, ale także alternatywnych możliwości wykorzystania węgla.

WYSTAWY I INSTALACJE

COUNTING MEMORIES CHIHARU SHIOTA

27.09.2019–26.04.2020 / Galeria jednego dzieła / kurator: Łukasz Adamski

5

Instalacja site specific przygotowana specjalnie do monumentalnej Galerii jednego dzieła. Artystka urodziła się w 1972 roku w japońskiej Osace. W swojej twórczości czerpie inspiracje z performansu oraz instalacji lat 70. XX wieku, a w szczególności z prac Mariny Abramović. Wpływy tej ostatniej widoczne są w niektórych performansach Shioty mieszczących się w nurcie endurance art, np. Try and Go Home z 1998 roku, w którym unurzana w błocie artystka spędziła cztery dni, poszcząc, w wykopanej w ziemi jamie. Widoczne też są nawiązania do sztuki Rebeki Horn, Any Mendiety, Louise Bourgeois i Evy Hesse, szczególnie w zakresie użycia tkanin i problematyki jej performansów, które często dotykają motywu niepokoju, zapomnienia i pamięci. Shiota jest rozpoznawalną autorką instalacji, w ramach których wypełnia przestrzenie galeryjne sieciami z nici, tworząc labirynty, wplatając rzeczy osobiste lub przedmioty codziennego użytku. Instalacja, która zostanie przygotowana w Galerii jednego dzieła, będzie refleksją nad tym, co nas tworzy oraz w jaki sposób wspomnienia budują naszą tożsamość w kontekście Górnego Śląska.

STOPNIE NACHYLENIA MICHAŁ ŁUCZAK

26.09–3.11.2019 / interwencje w przestrzeniach Muzeum Śląskiego / współpraca artystyczna: Joanna Rzepka-Dziedzic, Szymon Szewczyk / opieka nad projektem: Łukasz Adamski, Magdalena Czerny-Kehl / konsultacje: dr Seweryn Kuter

Projekt Michała Łuczaka, realizowany we współpracy z artystą Szymonem Szewczykiem i kuratorką Joanną Rzepką-Dziedzic, nawiązuje do tradycji wydobycia węgla na Śląsku i do samej architektury Muzeum Śląskiego. Węgiel zbudował Górny Śląsk, ale też nieustannie naznacza jego krajobraz, również ten miejski. Podziemna eksploatacja ma widoczny i wyraźny wpływ na architekturę. Z drugiej strony wraz z zamykanymi kopalniami zmienia się ich otoczenie, dzielnice przyzakładowe podupadają. Proces tych zmian trwa i będzie trwał nawet po zamknięciu ostatniej kopalni, bo ziemia będzie jeszcze przez lata reagować na nasze w niej działania. Miasta Górnego Śląska pełne są kamienic, których już prawie nie ma i domów tak pochylonych, że żyć i pracować w nich mogą tylko ludzie, którzy stopniowo „krzywili się” razem z nimi.

TO CO UKRYTE BARTEK AROBAL KOCIEMBA

26.09.2019–6.01.2020 / stolarnia / konsultacje i opieka nad projektem: Łukasz Adamski / projekt przestrzeni: Dominika Lorek

To co ukryte to podróż w podświadomość uruchomiona przez kontakt z energią konkretnego miejsca na Ziemi – Śląska. Tworząc osobistą mitologię, artysta otwiera przestrzeń, w ramach której wejdziemy w głąb świata fizycznego, w warstwy ziemi, w cielesność. Procesom rozkładu, stawania się i krążenia materii towarzyszyć będą mityczne postaci przetworzone przez indywidualną wrażliwość na granicy tego, co cielesne i intuicyjne.

6