Dziennikarstwo Dziennikarstwo sportowesportowe

Specjalizacja dziennikarskaSpecjalizacja dziennikarska

Mówiliśmy o kluczowej roli zainteresowań Mówiliśmy o kluczowej roli zainteresowań w dziennikarstwie. w dziennikarstwie.

Dziennikarstwo wymaga specjalizacji – Dziennikarstwo wymaga specjalizacji – wyodrębnianie się pewnych dziedzin. wyodrębnianie się pewnych dziedzin. Biegłość w danej tematyceBiegłość w danej tematyce

Wiedzieć trochę o wszystkim i bardzo dużo Wiedzieć trochę o wszystkim i bardzo dużo o jednym. Znam się dobrze na czymś, na o jednym. Znam się dobrze na czymś, na określonej tematyceokreślonej tematyce

Dziennikarz – ekspert (łac. expertus: Dziennikarz – ekspert (łac. expertus: doświadczony, wypróbowany). Dziennikarz doświadczony, wypróbowany). Dziennikarz – watykanista, amerykanista, sportowy, – watykanista, amerykanista, sportowy, krytyk kulturalny. Podobieństwo do krytyk kulturalny. Podobieństwo do specjalizacji naukowejspecjalizacji naukowej

Dziennikarze i uczeniDziennikarze i uczeni Dobre dzieło dziennikarskie wymaga co Dobre dzieło dziennikarskie wymaga co

najmniej tyle samo intelektu, co dzieło najmniej tyle samo intelektu, co dzieło uczonego. uczonego.

Często powstaje z konieczności, natychmiast, Często powstaje z konieczności, natychmiast, na rozkaz, i musi natychmiast oddziaływać, w na rozkaz, i musi natychmiast oddziaływać, w trudniejszych warunkachtrudniejszych warunkach

Prawie nigdy nie docenia się faktu, że na Prawie nigdy nie docenia się faktu, że na dziennikarzu ciąży dużo większa dziennikarzu ciąży dużo większa odpowiedzialność niż na uczonym odpowiedzialność niż na uczonym

Max Weber, Max Weber, Polityka jako zawód i powołaniePolityka jako zawód i powołanie

Popularne specjalizacjePopularne specjalizacje

KulturalnaKulturalna SportowaSportowa ReligiljnaReligiljna NaukowaNaukowa Każdy aktywność człowieka Każdy aktywność człowieka

może stać się przedmiotem może stać się przedmiotem odrębnej specjalności odrębnej specjalności dziennikarskiejdziennikarskiej

LekturaLektura

Andrzej Andrzej Ostrowski, Ostrowski, Dziennikarstwo Dziennikarstwo sportowe, sportowe, Wrocław 2003.Wrocław 2003.

Dlaczego dziennikarstwo Dlaczego dziennikarstwo sportowe?sportowe?

Sport – bardzo ważna i popularna Sport – bardzo ważna i popularna dziedzina naszej aktywności i dziedzina naszej aktywności i poznaniapoznania

Częsty przedmiot naszych Częsty przedmiot naszych zainteresowańzainteresowań

Odrębna i wszechobecna Odrębna i wszechobecna specjalizacja dziennikarskaspecjalizacja dziennikarska

Regionalne dziennikarstwo sportowe Regionalne dziennikarstwo sportowe – pomysł na rozpoczęcie praktyki – pomysł na rozpoczęcie praktyki zawodowejzawodowej

Dziennikarstwo sportowe – Dziennikarstwo sportowe – konieczna dalsza specjalizacjakonieczna dalsza specjalizacja

Specjalizowanie się w Specjalizowanie się w określonych dyscyplinach określonych dyscyplinach sportowychsportowych

Zawężenie terytorialne – Zawężenie terytorialne – regionalne dziennikarstwo regionalne dziennikarstwo sportowesportowe

Pokrewna tematyka: sport i Pokrewna tematyka: sport i zdrowiezdrowie

ZagadnieniaZagadnienia

Zarys historii sportuZarys historii sportu Filozoficzne podstawy sportuFilozoficzne podstawy sportu Zarys historii prasy sportowejZarys historii prasy sportowej Specyfika dziennikarstwa Specyfika dziennikarstwa

sportowegosportowego Formy i gatunki dziennikarstwa Formy i gatunki dziennikarstwa

sportowegosportowego Język dziennikarstwa Język dziennikarstwa

sportowegosportowego

Definicja sportuDefinicja sportu

Podnoszenie sprawności fizycznej i jej Podnoszenie sprawności fizycznej i jej manifestacjamanifestacja

Działalność uprawiana systematycznie Działalność uprawiana systematycznie według pewnych regułwedług pewnych reguł

Element współzawodnictwaElement współzawodnictwa Dążenie do osiągania jak najlepszych Dążenie do osiągania jak najlepszych

wynikówwyników Pojecie wieloznaczne. Wielość definicjiPojecie wieloznaczne. Wielość definicji Nie tylko rozwój fizyczny. Nie tylko rozwój fizyczny.

Kształtowanie cech osobowych – Kształtowanie cech osobowych – zalecany dla młodzieżyzalecany dla młodzieży

Zarys historii sportuZarys historii sportu

Prehistoria – łowiectwo, wędkarstwo, łucznictwo, Prehistoria – łowiectwo, wędkarstwo, łucznictwo, walka wręcz, biegi, rzuty oszczepemwalka wręcz, biegi, rzuty oszczepem

Starożytna Grecja i Rzym. Spartanie – wzgl. Starożytna Grecja i Rzym. Spartanie – wzgl. natury militarnej; poezja sportowanatury militarnej; poezja sportowa

Igrzyska w Olimpii (VIII w. p. n. e.). Zasada „pokoju Igrzyska w Olimpii (VIII w. p. n. e.). Zasada „pokoju bożego”bożego”

Starożytny Rzym – sprawność żołnierska, jazda Starożytny Rzym – sprawność żołnierska, jazda konna, pływanie, szermierka, wyścigi rydwanów; konna, pływanie, szermierka, wyścigi rydwanów; gladiatorzygladiatorzy

Średniowiecze – rycerze, bractwa kurkowe; Średniowiecze – rycerze, bractwa kurkowe; strzelectwo; brak odpowiednich warunków dla strzelectwo; brak odpowiednich warunków dla rozwoju sportu – życie duchowe ważniejsze od rozwoju sportu – życie duchowe ważniejsze od fizycznościfizyczności

Nowożytna historia sportuNowożytna historia sportu

Rewolucja przemysłowa – sport wśród Rewolucja przemysłowa – sport wśród mieszczaństwamieszczaństwa

Kluby sportowe XIX w.: ekskluzywne dla Kluby sportowe XIX w.: ekskluzywne dla bogatych (myśliwskie, jockey-kluby, yacht-bogatych (myśliwskie, jockey-kluby, yacht-kluby); dla biednych – wioślarstwo, kluby); dla biednych – wioślarstwo, lekkoatletyka, piłka nożnalekkoatletyka, piłka nożna

Poł. XIX w. – przepisy sportowe, reguły Poł. XIX w. – przepisy sportowe, reguły zawodów, kluby i związki sportowezawodów, kluby i związki sportowe

1896 Pierre de Coubertain – idea igrzysk 1896 Pierre de Coubertain – idea igrzysk nowożytnychnowożytnych

Od końca XIX w. rozróżnienie: Od końca XIX w. rozróżnienie: Sport kwalifikowany: (a) zawodowy i (b) Sport kwalifikowany: (a) zawodowy i (b)

amatorski – zawody sportowe, dla wynikówamatorski – zawody sportowe, dla wyników Sport rekreacyjny – dla zdrowiaSport rekreacyjny – dla zdrowia

Filozoficzne podstawy sportuFilozoficzne podstawy sportu

Metafizyka i etyka sportuMetafizyka i etyka sportu Sport jest działaniem celowym. Sport jest działaniem celowym.

Doskonalenie ciała i duszy Doskonalenie ciała i duszy (integralna wizja człowieka)(integralna wizja człowieka)

Aspekty moralneAspekty moralne problem sportu wyczynowego, czy problem sportu wyczynowego, czy

służy zdrowiu i życiu?służy zdrowiu i życiu? problem nieuczciwej rywalizacjiproblem nieuczciwej rywalizacji

Teologia sportu. Nauczanie Teologia sportu. Nauczanie KościołaKościoła

1 Kor 9, 24 – 27 św. Paweł; metafora 1 Kor 9, 24 – 27 św. Paweł; metafora lekkoatletyczna – bieg po nagrodę; my lekkoatletyczna – bieg po nagrodę; my biegniemy po nieprzemijające życie wiecznebiegniemy po nieprzemijające życie wieczne

Św. Jan Kalasancjusz (1557 – 1648), zał. Św. Jan Kalasancjusz (1557 – 1648), zał. Pijarów, ruch parafiadowyPijarów, ruch parafiadowy

Pius XII: troska o duszę, ale i o ciałoPius XII: troska o duszę, ale i o ciało Sobór Wat. II: krócej pracujemy, po pracy Sobór Wat. II: krócej pracujemy, po pracy

potrzebujemy rozrywki; czas wolny ma służyć potrzebujemy rozrywki; czas wolny ma służyć odprężeniu duchowemu i fizycznemu: turystyka, odprężeniu duchowemu i fizycznemu: turystyka, sport (sport (Gaudium et spes, nr 61); Gaudium et spes, nr 61); Kościół ceni i Kościół ceni i zaleca ćwiczenie fizyczne (zaleca ćwiczenie fizyczne (O wychowaniu O wychowaniu chrześcijańskim, chrześcijańskim, nr 3)nr 3)

Przemówienia Jana Pawła II do ludzi sportu Przemówienia Jana Pawła II do ludzi sportu (Jubileusz Sportowców, X 2000 r.)(Jubileusz Sportowców, X 2000 r.)

Początki prasy sportowej w Początki prasy sportowej w PolscePolsce

XVII i XVIII w. – temat uznawany za XVII i XVIII w. – temat uznawany za niepoważny; nieobecny w prasieniepoważny; nieobecny w prasie

Pierwsze artykuły w polskiej prasie o Pierwsze artykuły w polskiej prasie o sporciesporcie Jędrzej Śniadecki, O fizycznym Jędrzej Śniadecki, O fizycznym

wychowaniu dzieci (1805 r., „Dziennik wychowaniu dzieci (1805 r., „Dziennik Wileński”)Wileński”)

Art. o jeździe na łyżwach – uznawany za Art. o jeździe na łyżwach – uznawany za pierwszy: 1838 r., „Gazeta Krakowska”pierwszy: 1838 r., „Gazeta Krakowska”

„„Przewodnik gimnastyczny”, od 1881 Przewodnik gimnastyczny”, od 1881 r. Tow. Gimnastyczne Lwowskie. r. Tow. Gimnastyczne Lwowskie. Początek prasy sportowejPoczątek prasy sportowej

Prasa sportowa w PolscePrasa sportowa w Polsce

1888 r. Warszawa – nr 1 „Sport” – nie mylić ze 1888 r. Warszawa – nr 1 „Sport” – nie mylić ze „Sportem” katowickim, publicystyka sportowa„Sportem” katowickim, publicystyka sportowa

Pierwszy dział sportowy: dziennik „Słowo Pierwszy dział sportowy: dziennik „Słowo Polskie” (Lwów, Kazimierz Hemerling, Zygmunt Polskie” (Lwów, Kazimierz Hemerling, Zygmunt Kłośnik)Kłośnik)

Do 1918 r. – ok. 40 tytułów sportowych. Do 1918 r. – ok. 40 tytułów sportowych. Związek Dziennikarzy i Publicystów Sportowych Związek Dziennikarzy i Publicystów Sportowych RPRP

1921 r. – „Przegląd sportowy” Kraków; ukazuje 1921 r. – „Przegląd sportowy” Kraków; ukazuje się do dziś; reaktywowany po II wojnie; od się do dziś; reaktywowany po II wojnie; od listopada 2007 należy do Axel Springer Polskalistopada 2007 należy do Axel Springer Polska

1945 r. – katowicki „Sport”1945 r. – katowicki „Sport” Lata 90-te rozwój dodatków sportowych w Lata 90-te rozwój dodatków sportowych w

dziennikachdziennikach Specjalistyczna prasa sportowa „Magazyn Specjalistyczna prasa sportowa „Magazyn

siatkówki”, „Piłka Nożna”siatkówki”, „Piłka Nożna”

Sport w radiu (przed II wojną)Sport w radiu (przed II wojną) 1921 r. pierwsza radiowa transmisja sportowa: 1921 r. pierwsza radiowa transmisja sportowa:

boks – mistrzostwa świata Dempsey (USA) – boks – mistrzostwa świata Dempsey (USA) – Carpentier (Francja); transmisje radiowe od Carpentier (Francja); transmisje radiowe od 1920 r.1920 r.

1925 – 1926 r. – Niemcy, transmisja z regat 1925 – 1926 r. – Niemcy, transmisja z regat wioślarskich; potem Puchar Europy w piłce wioślarskich; potem Puchar Europy w piłce nożnejnożnej

1927 r. – Anglia; emisja stałych programów 1927 r. – Anglia; emisja stałych programów sportowych – BBCsportowych – BBC

1927 r. – Polska; (PR od 1925 r.); audycje 1927 r. – Polska; (PR od 1925 r.); audycje dziennikarzy tygodnika „Stadjon” 2-3 razy w dziennikarzy tygodnika „Stadjon” 2-3 razy w tygodniu; pierwsza transmisja – mistrzostwa tygodniu; pierwsza transmisja – mistrzostwa polski, narciarstwo; polski, narciarstwo; pierwszy polski pierwszy polski sprawozdawca: Ada Arztównasprawozdawca: Ada Arztówna

Lata 30-te; gwiazdy sprawozdawstwa Lata 30-te; gwiazdy sprawozdawstwa radiowego: radiowego: Wojciech TrojanowskiWojciech Trojanowski: „Szkoda, że : „Szkoda, że Państwo tego, nie widzą” (o Kusocińskim). Państwo tego, nie widzą” (o Kusocińskim). „Jezus, Maria! Niemcy atakują”.„Jezus, Maria! Niemcy atakują”.

Wybitni powojenni, polscy Wybitni powojenni, polscy sprawozdawcy radiowisprawozdawcy radiowi

Bogdan Bogdan Tomaszewski – Tomaszewski – od 1955 r. w PR i od 1955 r. w PR i TVP; pierwsza TVP; pierwsza polska, radiowa, polska, radiowa, zagraniczna zagraniczna transmisja transmisja sportowasportowa

Bogdan Bogdan Tuszyński – Tuszyński – wyścigi pokojuwyścigi pokoju

Sport w telewizjiSport w telewizji

1936 r. – Olimpiada w Berlinie, transmisje w 1936 r. – Olimpiada w Berlinie, transmisje w stacji niemieckiejstacji niemieckiej

1937 r. – mecz bokserski na żywo; Anglia; 1937 r. – mecz bokserski na żywo; Anglia; 1939 r. – USA1939 r. – USA

1957 r. – Polska, transmisja meczu Skra (W-1957 r. – Polska, transmisja meczu Skra (W-wa) z Gwardią (Łódź); TVP od 1952 r.wa) z Gwardią (Łódź); TVP od 1952 r.

Lata 60-te: olimpiady Rzym (’60) i Meksyk (‘68); Lata 60-te: olimpiady Rzym (’60) i Meksyk (‘68); rozwój pol. transmisji sportowychrozwój pol. transmisji sportowych

Lata 80-te: nowi komentatorzy: Lata 80-te: nowi komentatorzy: DariuszDariusz Szpakowski, Włodzimierz Szaranowicz, Szpakowski, Włodzimierz Szaranowicz, Krzysztof MiklasKrzysztof Miklas

Lata 90-te; sport w telewizjach komercyjnych; Lata 90-te; sport w telewizjach komercyjnych; tematyczne kanały sportowetematyczne kanały sportowe

Skoki Małysza – nawet 10 mln oglądalnościSkoki Małysza – nawet 10 mln oglądalności

Sprawozdanie i komentarz Sprawozdanie i komentarz sportowysportowy

Radio – zdaje sprawę, Radio – zdaje sprawę, opisujemy grę; dlatego mówimy opisujemy grę; dlatego mówimy o o sprawozdawcy sportowymsprawozdawcy sportowym

Telewizja – komentowanie; nie Telewizja – komentowanie; nie trzeba opisywać, co się dzieje, trzeba opisywać, co się dzieje, bo to widać bo to widać komentator komentator sportowysportowy

Specyfika dziennikarstwa Specyfika dziennikarstwa sportowegosportowego

Najlepiej jeśli mamy:Najlepiej jeśli mamy: Znajomość kilkudziesięciu dyscyplin Znajomość kilkudziesięciu dyscyplin

sportowych. Przyswojenie zasad gry i sportowych. Przyswojenie zasad gry i poznanie dyscyplin. Ogólnie o wszystkimpoznanie dyscyplin. Ogólnie o wszystkim

Styczność ze sportem od dziecka; bycie Styczność ze sportem od dziecka; bycie kibicem albo czynnym sportowcem jakiś kibicem albo czynnym sportowcem jakiś czasczas

Konieczne zawężenie: dziennikarz Konieczne zawężenie: dziennikarz sportowy od wszystkiego to przeszłość sportowy od wszystkiego to przeszłość – wybrana dyscyplina perfekcyjnie– wybrana dyscyplina perfekcyjnie

Brak odrębnej specyfiki gatunkowej. Brak odrębnej specyfiki gatunkowej. Specyfika: telewizyjny komentarz Specyfika: telewizyjny komentarz sportowy sportowy

Formy i gatunki dziennikarstwa Formy i gatunki dziennikarstwa sportowegosportowego

Gatunki dziennikarskie tak jak wszędzie. Gatunki dziennikarskie tak jak wszędzie. Tematyka sportowa – modyfikacjeTematyka sportowa – modyfikacje

Informacja sportowa; relacje, obiektywne Informacja sportowa; relacje, obiektywne fakty, wyniki – tabele; komentarz fakty, wyniki – tabele; komentarz sportowy – tu bardziej: omawianie sportowy – tu bardziej: omawianie przebiegu gry sportowej, niż własne przebiegu gry sportowej, niż własne zdaniezdanie

Publicystyka sportowa; wywiad, Publicystyka sportowa; wywiad, reportaż, felietonreportaż, felieton

Śledcze dziennikarstwo sportowe – afery Śledcze dziennikarstwo sportowe – afery PZPN, doppingPZPN, dopping

Reportaż obyczajowo-sportowy: Reportaż obyczajowo-sportowy: pseudokibicepseudokibice

Językowe błędy dziennikarzy Językowe błędy dziennikarzy sportowychsportowych

Niepotrzebny faul – z reguły faule są Niepotrzebny faul – z reguły faule są niepotrzebneniepotrzebne

Uderzył na bramkę – strzeliłUderzył na bramkę – strzelił Stał na bramce – stał w bramceStał na bramce – stał w bramce Wycofał się do tyłuWycofał się do tyłu W wypadku porażki – w przypadku W wypadku porażki – w przypadku

porażkiporażki Niecelne trafienie – trafienie może Niecelne trafienie – trafienie może

być tylko celnebyć tylko celne

Zbyt często używane zwrotyZbyt często używane zwroty

Dziękuję za uwagęDziękuję za uwagę Emocje sięgnęły zenituEmocje sięgnęły zenitu Zachował czyste kontoZachował czyste konto Beniaminek ligii – biblijne, Beniaminek ligii – biblijne,

najmłodsze dziecko Jakuba; najmłodsze dziecko Jakuba; słaby gracz ligii, który słaby gracz ligii, który awansowaławansował

Terminy wymagające wyjaśnieniaTerminy wymagające wyjaśnienia

Wazaari, yuko - dżudoWazaari, yuko - dżudo Backhand, forhand – tenisBackhand, forhand – tenis Wózek – zapasyWózek – zapasy Przywilej korzyści, derbyPrzywilej korzyści, derby Rittberger, salhoff – łyż. Rittberger, salhoff – łyż.

figurowefigurowe Szczypiorniści – piłka ręcznaSzczypiorniści – piłka ręczna Atak po skosie - siatkówkaAtak po skosie - siatkówka

Figury stylistyczne w Figury stylistyczne w dziennikarstwie sportowymdziennikarstwie sportowym

W nadmiarze i używane zbyt często W nadmiarze i używane zbyt często szkodzą relacji sportowejszkodzą relacji sportowej

Metafory – gorączka przedmeczowa, Metafory – gorączka przedmeczowa, niepokryty zawodnik, gra skrzydłaminiepokryty zawodnik, gra skrzydłami

Personifikacja – Orły GórskiegoPersonifikacja – Orły Górskiego Porównania – walczył jak lewPorównania – walczył jak lew Animizacja – opinia publiczna Animizacja – opinia publiczna

domaga siędomaga się Metonimia – grad bramek, lawina Metonimia – grad bramek, lawina

ciosów (zastąpienie nazwy właściwej ciosów (zastąpienie nazwy właściwej inną)inną)

Jak zostać sprawozdawcą, Jak zostać sprawozdawcą, komentatorem sportowym?komentatorem sportowym? Duże zainteresowania sportowe. Duże zainteresowania sportowe.

Dziennikarska dociekliwość, wiedza i Dziennikarska dociekliwość, wiedza i nowość ujęcianowość ujęcia

Umiejętności aktorskie. Dykcja, prezencjaUmiejętności aktorskie. Dykcja, prezencja Konkursy redakcji sportowej TVP – tak do Konkursy redakcji sportowej TVP – tak do

branży trafił Przemysław Babiarz (lata 90-branży trafił Przemysław Babiarz (lata 90-te)te)

Dużo łatwiej radiowe serwisy sportowe, Dużo łatwiej radiowe serwisy sportowe, złożenie propozycji współpracy. Od prasy złożenie propozycji współpracy. Od prasy do mediów elektronicznych do mediów elektronicznych (Tomaszewski, najpierw „Express (Tomaszewski, najpierw „Express Wieczorny”, Szpakowski – „Sztandar Wieczorny”, Szpakowski – „Sztandar Młodych”)Młodych”)

Studia dziennikarsko-sportowe. To Studia dziennikarsko-sportowe. To niewiele zmienia naszą sytuację niewiele zmienia naszą sytuację zawodowązawodową

Humor komentatorów sportowychHumor komentatorów sportowych Żewłakow!! Ach! Bałem się o tą główkę ale na Żewłakow!! Ach! Bałem się o tą główkę ale na

szczęście piłka wyleciała za linię boczną i będzie szczęście piłka wyleciała za linię boczną i będzie rzut rożny - Szpakowski, mecz z Belgią (16 XI rzut rożny - Szpakowski, mecz z Belgią (16 XI 2007)2007)

Do końca połowy jeszcze tylko 45 minut – Do końca połowy jeszcze tylko 45 minut – Szpakowski Szpakowski

Zawody Strong Man. Odbywa się konkurencja Zawody Strong Man. Odbywa się konkurencja ciągnięcia ciężarówki, na dystansie 20 metrów. ciągnięcia ciężarówki, na dystansie 20 metrów. Zawodnik przeszedł ok. 5 metrów i tu komentator Zawodnik przeszedł ok. 5 metrów i tu komentator mówi: mówi: - Już widać metę! - Już widać metę!

Niezbyt udany występ Bjoerdalena można Niezbyt udany występ Bjoerdalena można powiedzieć że były to takie jego pierwsze śliwki za powiedzieć że były to takie jego pierwsze śliwki za płoty, albo jak kto woli koty robaczywki. – Tomasz płoty, albo jak kto woli koty robaczywki. – Tomasz Jaroński, Eurosport, biatlon Jaroński, Eurosport, biatlon

Sportowe autentyki:Sportowe autentyki: http://autentyki.pl/mundialowe/http://autentyki.pl/mundialowe/