E Drejta e Procedures Penale

Dr. Lulzim Lelçaj

  

ALBANIAN UNIVERSITYFAKULTETI I SHKENCAVE SHOQËROREDEPARTAMENTI I SHKENCAVE JURIDIKE 

Create your first presentation

Mjetet e kerkimit te proves Mjetet e kerkimit te proves jane veprime procedurale

qe kryehn per te gjetur, individualizuar dhe per te siguruar prova ne cdo faze te procedimit penal.

(gjetjen e sendeve matariale dhe njohjet e nevojshme per te provuar faktetmobjekt I te provuarit)

Mjetet e kerkimit te proves jane:

Kqyrjet

Kontrollet

Sekusestrimet

Pergjimet

Create your first presentation

Kqyrja

1. Këqyrja e personave, e vendeve dhe e sendeve vendoset nga organi procedues kur është e nevojshme të zbulohen gjurmët dhe pasojat e tjera materiale të veprës penale.

2. Kur vepra penale nuk ka lënë gjurmë ose pasoja materiale ose kur këto janë zhdukur, kanë humbur, janë ndryshuar a lëvizur, organi procedues përshkruan gjendjen dhe, kur është e mundur, verifikon se si ka qenë ajo para ndryshimeve, si dhe merr masa që të saktësojë mënyrën, kohën dhe shkaqet e ndryshimeve që mund të kenë ndodhur.

3. Organi procedues mund të urdhërojë fotografime, filmime dhe çdo veprim tjetër teknik.

Create your first presentation

Këqyrja e personave 1. Këqyrja bëhet duke respektuar dinjitetin dhe, me sa është

e mundur, mbrojtjen e atij që këqyret.

2. Para se të bëhet këqyrja, personit që do të këqyret i bëhet e njohur e drejta për të kërkuar praninë e një të besuari, me kusht që ky të mund të gjendet menjëherë dhe të jetë i përshtatshëm.

3. Këqyrja mund të bëhet edhe me anën e një mjeku. Në këtë rast organi procedues mund të mos marrë pjesë në veprimin e këqyrjes.

4. Kur është e nevojshme për konstatimin e fakteve që kanë rëndësi për çështjen, lejohet marrja e gjakut dhe ndërhyrje të tjera trupore, edhe pa vullnetin e personit, nëse nuk ka rrezik për shëndetin.

Create your first presentation

Këqyrja e kufomës

1. Këqyrja e kufomës bëhet nga organi procedues në prani të mjekut ligjor

2. Për të bërë këqyrjen e kufomës, gjyqtari ose prokurori mund të urdhërojnë zhvarrimin, duke njoftuar një pjesëtar të familjes së të vdekurit për të marrë pjesë, me përjashtim të rasteve kur kjo pjesëmarrje mund të dëmtojë qëllimin e këqyrjes.

Create your first presentation

Këqyrja e vendeve dhe e sendeve

1. Të pandehurit dhe atij që ka në dispozicion vendin ku do të bëhet këqyrja ose sendin që do të këqyret u dorëzohet në fillim kopja e vendimitër kryerjen e këqyrjes.

2. Në këqyrjen e vendeve, organi procedues mund të urdhërojë, për arsye të motivuara, që të pranishmit të mos largohen para se të ketë përfunduar këqyrja dhe t’i kthejë forcërisht ata që largohen.

Kqyrja e vendit te ngjarjes vendi ku ka ndodhur ngjarja apo ku ndodhen rrethanat qe lidhen me pasojat e saj.

Create your first presentation

Kontrollet Konrolli konsiston ne kerkimin e provave qe d te

ndihmonin ne zbulimin e autorit qe ka kryer vepren penale.

Kur ka arsye të bazuara për të menduar se dikush fsheh në personin e tij prova materiale të veprës penale ose sende që i përkasin veprës penale gjykata merr vendim për kontrollin personal. Kur këto sende ndodhen në një vend të caktuar, vendoset kontrolli i vendit ose banesës.

Në rast flagrance ose në rast ndjekje të personit që është duke ikur, që nuk lejojnë nxjerrjen e një vendimi kontroll, oficerët e policisë gjyqësore kryejnë kontrollin e personit ose të vendit.

Create your first presentation

• Kontrolli ndaj personit duhet te plotesoje:

Garantimi I mbrojtje dhe moscenimi I dinjitetit te personit

Dorezimi I vendimit te kontrollit dhe e drejta per te patur nje person te besuar te pranishem.

• Kontrollii vendit dhe baneses • Kontrolli si veprim procedural kerkon

domosdoshemnerisht nxjerrjen e nje vendimi gjyqesor.

• Ne cdo rast kontrolli mbahet nje procesverbal ne te clin pershkruhen te gjithe veprimet qe kryhen perfshire edhe sekustrimin e sendeve te zbuluara per te cilat zbatohen dispozitat e sekuestrimit.

Create your first presentation

Sekusestrimet

• Sekuestrimi eshte mjet I kerkimit te proves qe ka per qellim marrjen nga organi I procedimit penal te provave dhe sendeve qe kane lidhje dhe I perkasin vepres penale.

• Gjyqtari ose prokurori disponojnë me vendim të arsyetuar sekuestrimin e provave materiale dhe të sendeve që lidhen me veprën penale kur ato janë të domosdoshme për vërtetimin e fakteve.

• Sekuestrimin e kryen vetë ai që ka nxjerrë vendim ose oficerët e policisë gjyqësore të deleguar me të njëjtin vendim.

Create your first presentation

Sekuestirmi I provave mund te kryhet edhe me iniciativen e Policise Gjyqesore. Eshte detyre e saj fiksimi dhe ruajtja e provave

Kur ka rrezik te humbjeje ato sekustrohen nga policia gjyqesore duke hartuar procesverbalin perkates.

Sekuestroja duhet te vleresohet nga prokurori brenda 48 oreve me vedim te motivuar.

Kunder ketij vendimi mund te behet ankim ne gjykate brenda 10diteve.

Kopja e vendimit te sekuestrimit I dorezohet te interesuarit.

Create your first presentation

Sekustrimi I pasurive te krimit te organizuar• Ne rast te rrezikut te hubjes apo tjeteresimit te kesaj

pasurie prokurori mund te kerkoje qe gjykata te te vendoset paraprakisht dsekuesitrimin e tyre edhe perpara caktimit te dates se seances gjyqesore.

• Ne perfundim te gjykimit perfundimtar te personave pergjegjes gjykata vendo:• Rivendosja ne afat e mases se sekuestros• Konfiskimin e pasurive• Revokimin e mases se sekustros.

• Prokuror mund ti kerkoje gjykates te detyrorje tpersonin te justifikoje ligjshmerine e prejardhjes se pasurise.

Create your first presentation

Llojet e sekustrimeve

• Sekuestreve prane bankave• Sekuestrimi I korrespondences. Kujdesi per te

respektuar te drejtat e njeriut fshhehtesine e korrespondences. Kryhet nga policia gjyqesore por njoftohet menjehere prokurori. Sekuestrimi eshte veprim hetimor (sekret)

• Sekuestrimi i të dhënave kompjuterike• Ne perfundim te procesit sendet e sekustruara

kthehen me vendim te gjykates. Sendet e sekuestruara qe jane prove matariale trajtohen si provat matariale pas perfundimit te procesit gjyqesor.

Create your first presentation

Sekuestrimi I korrespondences behet vetem me vendim te gjykates dhe ne raste te ngutshme me urdher te prokuririt

Vendimi I gjyqtarit ose urdheri I prokurorit duhet te jete I bazuar ne te dhena e fakte bindese.

Duhet te percaktohet identiteti ndaj te cilit zhvillohen hetime dhe personave te tjere qe kane korrespondece me te.

Ekzekutimi I vendimit te gjyqtarit apo urdheritte prokurorit behet nga oficeri I policise gjyqesore.

Oficeret e policisegjyqesore kane te drete ne raste te ngutshme te kerkojne pezullimin e dergimit te korresp.

Create your first presentation

Pergjimet, kufinjte e pergjimeve. • Pergjigmi eshte mjet per kerkimin e proves.

1. Pergjimi I bisedave, komunikimeve elektronike Përgjimi i komunikimeve të një personi ose të një numri telefoni me telefon, faks, kompjuter ose me mjete të tjera të çdo lloji, dhe regjistrimi i numrave të telefonit, hyrës dhe dalës

2. Pergjimi ambjental përgjimi i fshehtë me mjete teknike i bisedave në vende private, përgjimi me audio dhe video në vende private,

Create your first presentation

Kufinjte e pergjimeve• Pergjimet lejohen vetëm kur procedohet:

a) për krimet e kryera me dashje, për të cilat parashikohet dënim me burgim jo më pak, në maksimum, se shtatë vjet;

b) për kundërvajtjet penale të fyerjes e të kanosjes, të kryera me mjete të telekomunikimit.

Përgjimi i fshehtë fotografik, filmik ose me video i personave në vende publike dhe përdorimi i pajisjeve gjurmuese të vendndodhjes lejohen vetëm kur procedohet për krime të kryera me dashje, për të cilat parashikohet dënim me burgim jo më pak, në maksimum, se dy vjet.

Create your first presentation

Personat qe pergjohen

Pergjohen:

a) të dyshuarit për kryerjen e një vepre penale;

b) personit që dyshohet se merr ose transmeton komunikime nga i dyshuari;

c) personit që merr pjesë në transanksione me të dyshuarin;

ç) personit, vëzhgimi i të cilit mund të çojë në zbulimin e vendndodhjes ose të identitetit të të dyshuarit.

Create your first presentation

Vendimi për lejimin e përgjimit Me kërkesën e prokurorit, gjykata autorizon përgjimin me

vendim të motivuar për rastet e lejuara me ligj, kur ai është i domosdoshëm për vazhdimin e hetimeve të filluara dhe kur ka prova të mjaftueshme për vërtetimin e akuzës.

Përgjimi në vende publike, regjistrimi i numrave të telefonit, hyrës dhe dalës, si dhe përdorimi i pajisjeve gjurmuese të vendndodhjes autorizohen nga prokurori.

Kur njëri nga dy personat që do të përgjohen është i gatshëm të kryejë dhe të regjistrojë veprimin përkatës, sipas marrëveshjes me oficerin e policisë gjyqësore, veprimi është i lejuar me autorizim të prokurorit.

Create your first presentation

Pergjimet ne raste te ngutshme• Kur ka arsye të bazuara për të menduar se nga

vonesa mund t’i vijë një dëm i rëndë hetimeve, prokurori vendos përgjimin me akt të motivuar dhe njofton gjykatën menjëherë, por jo më vonë se njëzet e katër orë. Gjykata brenda dyzet e tetë orëve nga vendimi i prokurorit bën vleftësimin me vendim të arsyetuar. Kur vleftësimi nuk bëhet në afatin e caktuar, përgjimi nuk mund të vazhdojë dhe rezultatet e tij nuk mund të përdoren.

• Mosrespektimi I kerkesave te ligjit pergjimet jane te paligjshme dhe nuk mund te meren si prove nga gjykata.

Create your first presentation

E drejta e animit kunder nje pergjimi ne gjykaten e Apelit apo prane Prokurorit te Pergjithshem.

Mbajtja e procesverbaleve te pergjimit

Rastet e pergjimeve tej kohes se lejuar nga autorizimi per pergjim apo

Pergjimi parandalues (ligji per pergjimin e telekomunikacioneve)

Create your first presentation

Blerja e stimuluar

• Oficeret apo agjentet e policise gjyqesore I sherbimit te luftes kunder narkotikeve ose persona te ngarkuar kunder tyre mund te ngarkohen per te bere “blerje te stimuluara”

Create your first presentation

Provat indirekte

Gjykata merr ne konsiderate edhe provat indirete kur nga analiza e tyre arrihet ne nje zgjidhje te sigurte.

Ato jane rethana faktike te njohura dhe te sigurtaprej te cilave mund te vertetohet ekzistenca e nje fakti te panjohur.

Provat indirekte duhet te jene :

Te vertetan dhe Te kene lidhje me ngjarjen.

Provat indidrete kane karakter te kushtezuar.

Indiciet sherbejne per nxjerrjen e ekzistences se je fakti kur ato jane te rendesishme, te sakta dhe ne perputhje me njera-tjetren

Create your first presentation

Sigurimi I proves.Sipas sistemi procedural penale shqiptar prova formohet

ne gjykim gjate debatit gjyqesor

Mund te ndodhe qe te dhenat per vepren penale mund te ndryshojne ose te zhduken

Per te siguruar keto te dhena ekziston instituti I sigurimit te proves

Ne keto raste prova formohet ne fazen e hetimit nepermjet marrjes se saj nga gjykata me kerkese te prokurorit, te demtuarit akuzuares apo te pandehurit.

Kerkesa per sigurimin e proves behet nga prokuroris dhe shqyrtohet nga gjykata

Sigurimi I proves duhet te behet nga nje gjyqtar tjeter

Create your first presentation

Marrja e dëshmisë së një personi, kur ka arsye të bazuara për të menduar se ai nuk mund të pyetet në shqyrtimin gjyqësor për shkak sëmundjeje ose pengesë tjetër serioze;

Marrja e dëshmisë, kur ka arsye të bazuara për të menduar se personi mund të jetë objekt dhune, kanosje ose premtimi për t’i dhënë para ose përfitime të tjera me qëllim që të mos bëjë dëshmi ose të bëjë dëshmi të gënjeshtërt;

Pyetja e të pandehurit për faktet që kanë të bëjnë me përgjegjësinë e të tjerëve, kur ekziston një nga rrethanat e parashikuara ne dy pika e para

Create your first presentation

Ballafaqimi ndërmjet personave që para prokurorit kanë bërë deklarime kundërthënëse, kur ekziston një nga rrethanat e parashikuara ne 2 pikat e para

ekspertimi apo eksperimenti gjyqësor, kur prova ka të bëjë me një person, një send a një vend, gjendja e të cilëve mund të pësojë ndryshime të pashmangshme. Ekspertimi mund të kërkohet edhe kur është rasti që po të bëhet gjatë shqyrtimit gjyqësor do të sillte një pezullim të gjykimit mbi gjashtëdhjetë ditë;

paraqitja për njohje, kur për arsye të veçanta nuk mund të shtyhet veprimi deri në shqyrtimin gjyqësor.

• Vendimi I sigurimit te proves ankohet bashke me ate perfundimtar

Create your first presentation

Cmuarja e provave

Cmarja e provave nenekupton percaktimin e sakte dhe perfundimar te gjykates mbi vertetesine dhe fuqine provuese per zgjidhjen perfundmtare te nje procesi penal per te caktuar fajesine apo pafajsisne e personit qe eshte mare si I pandehur.

Cdo prove I nenshtrohet shqyrtimit dhe nuk ka vlere te paracaktuar. Mjetet e ligjshme te marrjes se saj kane rendesi te madhe.

Provat I nenshtrohen verifikimit dhe saktesimit.

Bindja e brendshme si metode e cmuarjes se provave eshte nje e drejte e gjyqtarit. ajo formohet vetem nga provat e marra ne séance gjyqesore.