e fΟΟ ΕΙ fΑΜΑ hΙΚΟ ΛΚΕΙΟ ΑΝΕΙ gΗΜΙΟ Α h fΩΝ 2013-14 · Γ. ροφικό...

ΠΡΟΤΥΠΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΠΑΤΡΩΝ 2013-14

ΒΒΙΙΟΟΛΛΟΟΓΓΙΙΑΑ ΓΓ’’ ΛΛΥΥΚΚΕΕΙΙΟΟΥΥ ΓΓΕΕΝΝΙΙΚΚΗΗΣΣ ΠΠΑΑΙΙΔΔΕΕΙΙΑΑΣΣ

1 Κατερίνα Καλόσακα, Βιολόγος

1o ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ Α. Να βάλετε σε κύκλο το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση 1. Χάρη στην ηλιακή ενέργεια οι παραγωγοί βασικά συνθέτουν

α. γλυκόζη β. χημική ενέργεια γ. ανόργανες ουσίες δ. όλα τα προηγούμενα

2. Ποιο από τα παρακάτω αποτελεί βιοτικό στοιχείο;

α. τα σπόρια των φυτών β. η υγρασία του εδάφους γ. τα πεσμένα κίτρινα φύλλα δ. η θερμοκρασία της περιοχής

3. Αβιοτικός παράγοντας είναι:

α. η τριανταφυλλιά β. το φυτοπλαγκτόν γ. τα κυανοβακτήρια δ. οι απεκκρίσεις ζωικών οργανισμών

4. Ένα οικοσύστημα περιλαμβάνει: α. τα ζώα μιας περιοχής β. τα μικρόβια μιας περιοχής γ. τα φυτά μιας περιοχής δ. όλα τα παραπάνω

5. Βασικό παράγοντα για την ικανότητα του οικοσυστήματος να αυτοσυντηρείται αποτελεί /αποτελούν α. η ηλιακή ενέργεια β. το διοξείδιο του άνθρακα γ. το νερό δ. όλοι οι προηγούμενοι παράγοντες

6. Ποιο είναι το οικοσύστημα με τα πιο σαφή όρια;

α. η βιοκοινότητα β. η βιόσφαιρα γ. ο βιότοπος δ. μία λίμνη

7. Η ποικιλότητα ενός οικοσυστήματος σχετίζεται με: α. το πόσα διαφορετικά είδη αβιοτικών και βιοτικών παραγόντων διαθέτει β. το πόσα διαφορετικά είδη βιοτικών παραγόντων διαθέτει γ. το πόσο μεταβάλλεται στην διάρκεια του χρόνου δ. το πόσα διαφορετικά είδη αβιοτικών παραγόντων διαθέτει




8. Όταν τρώμε καρότα συμπεριφερόμαστε ως

α. παραγωγοί β. καταναλωτές πρώτης τάξης γ. καταναλωτές δεύτερης τάξης δ. καταναλωτές τρίτης τάξης

9. Κάθε παράγοντας σε ένα οικοσύστημα:

α. μεταβάλλεται ανεξάρτητα από τους άλλους β. όταν μεταβάλλεται, προκαλεί αντιδράσεις σε άλλους που τείνουν να τον επαναφέρουν στην αρχική του κατάσταση γ. μεταβάλλεται μόνο όταν μεταβληθούν οι άλλοι δ. μένει διαρκώς σταθερός, γι’ αυτό έχουν σταθερότητα τα οικοσυστήματα

10. Ως αυτότροφο οικοσύστημα χαρακτηρίζεται:

α. μια σπηλιά β. μια χορτολιβαδική έκταση γ. ο βυθός των ωκεανών δ. μια πόλη με μεγάλο πληθυσμό

Β. Να σημειώσετε με (Σ) τις σωστές και με (Λ) τις λανθασμένες από τις παρακάτω προτάσεις. ΝΝαα

ααιιττιιοολλοογγήήσσεεττεε ττιιςς λλααννθθαασσμμέέννεεςς.

1. Ως βιόσφαιρα ορίζεται το κατώτερο τμήμα της ατμόσφαιρας που έρχεται σε επαφή με την ξηρά.

2. Το σύνολο των ζώων μιας περιοχής αποτελεί τους βιοτικούς παράγοντες της περιοχής αυτής. 3. Η βιοκοινότητα διαφέρει από το οικοσύστημα, διότι δεν περιλαμβάνει τους αβιοτικούς

παράγοντες και τις σχέσεις που αυτοί αναπτύσσουν 4. Η μεταβολή ενός αβιοτικού στοιχείου είναι αδύνατον να επιδράσει στο πλήθος των ατόμων

κάποιου είδους. 5. Τα κυανοβακτήρια ανήκουν στους αποικοδομητές. 6. Η μεταβολή του πλήθους των ατόμων κάποιων ειδών μπορεί να μεταβάλει ένα αβιοτικό

στοιχείο. 7. Ένα δέντρο από μόνο του θα μπορούσε να θεωρηθεί ως οικοσύστημα. 8. Οι καταναλωτές τρέφονται με ζωντανούς οργανισμούς και γι’ αυτό διαφέρουν από τους

αποικοδομητές, που τρέφονται με νεκρή οργανική ύλη. 9. Οι οργανισμοί ανάλογα με το πως εξασφαλίζουν την τροφή τους, διακρίνονται σε

αυτότροφους και ετερότροφους δηλαδή σε αυτούς που παράγουν οι ίδιοι οργανική ύλη και σε αυτούς που παραλαμβάνουν έτοιμη την οργανική ύλη αντίστοιχα.

10. Η οικολογία είναι η επιστήμη που μελετά τις σχέσεις των οργανισμών με τους αβιοτικούς παράγοντες του περιβάλλοντος.




Γ. Άσκηση Στο σχήμα 1, παρουσιάζεται η μεταβολή της συγκέντρωσης του CO2 σε ένα λιμναίο οικοσύστημα. Να εξηγήσετε που οφείλεται η μεταβολή της συγκέντρωσης του CO2 σε βάθος 0-150 μέτρα;

Στο σχήμα 2, παρουσιάζεται ένα λιμναίο οικοσύστημα. Να γράψετε ποιοι είναι οι αβιοτικοί παράγοντες και ποιοι είναι βιοτικοί. Επίσης να αναφέρετε τις κατηγορίες των οργανισμών αναφορικά με το ρόλο που έχουν στο οικοσύστημα.

ΣΧΗΜΑ 2




2ο ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ Α. Ποιες από τις παρακάτω προτάσεις είναι σωστές (Σ) και ποιες λανθασμένες (Λ); Να αιτιολογήσετε την απάντηση σας για τις λανθασμένες με μια πρόταση. 1. Όσο περισσότερα τροφικά επίπεδα αντιστοιχούν σε μια τροφική αλυσίδα, τόσο λιγότερη βιομάζα

ή ενέργεια είναι διαθέσιμη στο τελευταίο επίπεδο. 2. Οι επιστήμονες έχουν υπολογίσει ότι χρειάζονται 10 κιλά χορτάρι για την παραγωγή 1 κιλού

κρέατος. 3. Δύο πληθυσμοί του ιδίου είδους δεν νοείται να έχουν τον ίδιο βιότοπο. 4. Κατά την φωτοσύνθεση των περισσότερων φωτοσυνθετικών οργανισμών, απελευθερώνεται στο

περιβάλλον οξυγόνο. 5. Οι πρωτογενείς καταναλωτές τρέφονται με φυτοφάγα ζώα. 6. Η απεικόνιση των τροφικών σχέσεων που αναπτύσσονται ανάμεσα στους οργανισμούς ενός

οικοσυστήματος γίνεται με τροφικές αλυσίδες ή πλέγματα. 7. Κάθε καταναλωτής έχει την δυνατότητα να τρέφεται με οργανισμούς διαφορετικών ειδών. 8. Στα υδάτινα οικοσυστήματα δεν συναντάμε παραγωγούς. 9. Ένα πρωτόζωο που τρέφεται με κυανοβακτήρια μπορεί να χαρακτηρισθεί καταναλωτής δεύτερης

τάξης. 10. Αν μια τροφική αλυσίδα περιλαμβάνει τέσσερα είδη οργανισμών, τα τρία τουλάχιστον είναι είδη

καταναλωτών. 11. Όση ενέργεια αποβάλλεται με τη νεκρή ύλη και τα απορρίμματα των οργανισμών χάνεται για το

οικοσύστημα. Β. Να αντιστοιχήσετε τους όρους που αναγράφονται στη στήλη Ι με τις έννοιες ή τις φράσεις που αναγράφονται στη στήλη ΙΙ.

Ι ΙΙ Α. Βιότοπος 1. Το βάρος ή η ξηρή μάζα των οργανισμών

κάθε τροφικού επιπέδου Β. Βιοκοινότητα 2. Το σύνολο των οργανισμών του ιδίου

είδους που ζουν σε μια συγκεκριμένη περιοχή Γ. Τροφικό πλέγμα 3. Η περιοχή που ζει μια βιοκοινότητα Δ. Τροφική πυραμίδα 4. Απεικονίζει τον αριθμό των οργανισμών, τη

βιομάζα ή την ενέργεια κάθε τροφικού επιπέδου μιας τροφικής αλυσίδας

Ε. Βιομάζα 5. Το σύνολο των διαφορετικών πληθυσμών, που ζουν σε μια συγκεκριμένη περιοχή, σε μια συγκεκριμένη χρονική περίοδο.

6. Απεικονίζει τις τροφικές σχέσεις μεταξύ των οργανισμών ενός οικοσυστήματος




Γ.. ΑΣΚΗΣΕΙΣ

1. Να αντιστοιχήσετε καθεμιά από τις τροφικές αλυσίδες που ακολουθούν με την κατάλληλη

τροφική πυραμίδα πληθυσμού, από αυτές που υπάρχουν στο πλαίσιο: (α) σιτάρι αρουραίοι ψύλλοι (β) βελανιδιά ψείρες φυτοφάγα πουλιά (γ) γρασίδι κουνέλια αλεπούδες (δ) λάχανο κάμπιες σφήκες

2. Για ποιο λόγο οι καταναλωτές εξαρτώνται από τους παραγωγούς.. Σημειώστε ποιες από τις παρακάνω προτάσεις είναι σωστές και ποιες είναι λανθασμένες (α) τους εξασφαλίζουν ενέργεια, (β) τους εξασφαλίζουν νερό, (γ) τους εξασφαλίζουν θρεπτικές ουσίες, (δ) τους εξασφαλίζουν οξυγόνο

3. Το σχήμα που ακολουθεί παρουσιάζει ένα αυτότροφο οικοσύστημα. Να σημειώσετε μέσα στα άδεια κουτιά την κατηγορία των οργανισμών που συμπεριλαμβάνονται σε αυτό το οικοσύστημα και να εξηγήσετε τι υποδηλώνουν τα βέλη.

ατμόσφαιρα ήλιος

Έδαφος




4. Το παρακάτω σχήμα παριστάνει ένα τροφικό πλέγμα. Κάθε γράμμα παριστάνει ένα διαφορετικό είδος και τα βέλη δείχνουν τη ροή ενέργειας και υλικών

Η Ζ Ε Δ Α Β Γ

(ι) Η μεγαλύτερη βιομάζα αναφέρεται στο γράμμα (α) Α, (β) Ε, (γ) Ζ, (δ) Γ (ιι) Ο αποικοδομητής αναφέρεται στο γράμμα (α) Α, (β) Δ, (γ) Ζ, (δ) Γ (ιιι) Το σαρκοφάγο ζώο αναφέρεται στο γράμμα (α) Ε, (β) Η, (γ) Β, (δ) Δ

5. Ένα τροφικό πλέγμα περιλαμβάνει 5 είδη οργανισμών και 4 τροφικά επίπεδα. Το ανώτερο και

το κατώτερο τροφικό επίπεδο περιλαμβάνουν από ένα είδος οργανισμών. Κάθε είδος καταναλωτή τρέφεται μόνο από το αμέσως κατώτερο τροφικό επίπεδο. (α) να σχεδιαστεί το τροφικό πλέγμα (β) πόσες διαφορετικές τροφικές αλυσίδες μπορεί να περιλαμβάνει;




3ο ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ

Να βάλετε σε κύκλο το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση Οι τροφικές αλυσίδες μειονεκτούν στην απεικόνιση των τροφικών σχέσεων των οργανισμών

διότι: α. δείχνουν μόνο ένα είδος τροφής για τους οργανισμούς που περιλαμβάνουν β. δεν δείχνουν το σύνολο των ποσοτικών τροφικών σχέσεων γ. δεν δείχνουν το σύνολο των ποιοτικών τροφικών σχέσεων ούτε τις ποσοτικές σχέσεις. δ. ισχύει κάποιο από τα προηγούμενα, ανάλογα με τα πόσα είδη οργανισμών περιλαμβάνουν

Η βιομάζα ή η ενέργεια των καταναλωτών τρίτης τάξης συνήθως αποτελεί ως προς τη συνολική

βιομάζα ή ενέργεια της πυραμίδας: α. το μεγαλύτερο ποσοστό β. το 1 % γ. το 0,1 % δ. ποσοστό μικρότερο από το 0,1 %

Στο διάγραμμα που ακολουθεί δίνεται η ροή των οργανικών ουσιών. Να βρεθούν: α)οι παραγωγοί, β)οι καταναλωτές πρώτης τάξης, γ)οι καταναλωτές δεύτερης τάξης και δ)οι αποικοδομητές Κατά την μεταφορά ενέργειας μεταξύ τροφικών επιπέδων στους καταναλωτές δεύτερης τάξης

καταλήγει το: α. 1 %, β.10 %, γ. 90 %, δ. 99 % από το επίπεδο των παραγωγών

Σ

Υ Ζ

Χ




Να τοποθετήσετε τους παρακάτω οργανισμούς που σας δίνονται στη σωστή θέση και να σχεδιάσετε τις τροφικές αλυσίδες που προκύπτουν Άνθρωπος, πρόβατο, ακρίδα, χορτάρι, σαύρα, αγελάδα Καταναλωτές Δεύτερης τάξης Καταναλωτές Πρώτης τάξης Παραγωγός

Σε μια τροπική περιοχή παρατηρήθηκε ότι τριτογενείς καταναλωτές που έχουν ίδιο βάρος με τους δευτερογενείς, νέμονται δεκαπλάσια έκταση προκειμένου να επιβιώσουν. Πως το εξηγείτε;

Να σημειώσετε ποια από τις παρακάτω σχέσεις είναι τροφική αλυσίδα: (α) χορτάρι πασχαλίτσα άλογο (β) τριανταφυλλιά πασχαλίτσα γεράκι (γ) κότα αυγό άνθρωπος (δ) φυτοπλαγκτόν ζωοπλαγκτόν ψάρι

Πόσα «βήματα» χωρίζουν τους αποικοδομητές από τους παραγωγούς;

Η παρακάτω καμπύλη του σχήματος παριστά την μεταβολή του αριθμού των διαφορετικών ειδών σε ένα χερσαίο οικοσύστημα. Πότε παρατηρείται η μεγαλύτερη σταθερότητα στο οικοσύστημα και γιατί;

0 20 40 60 80

ΧΡΟΝΟΣ, έτη

ΑΡ

ΙΘΜ

ΟΣ

ΕΙΔ

ΩΝ

ειδώ

ν




4ο ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ 1. Tι ποσό ενέργειας νομίζετε ότι μεταφέρεται από τους αποικοδομητές στους παραγωγούς;

(α) 10 % της ενέργειας που κατέληξε στους αποικοδομητές (β) μηδέν (γ) το 90 % της ενέργειας που κατέληξε στους αποικοδομητές (δ) το 100 % της ενέργειας που κατέληξε στους αποικοδομητές

2. Το έντομο Α αποτελεί τροφή για το έντομο Β. Το ένα έντομο από αυτά είναι ευαίσθητο σε ένα

εντομοκτόνο με το οποίο ψεκάζουμε την περιοχή στην οποία ζουν. Στο διάγραμμα φαίνεται η % μεταβολή σε σχέση με την αρχική ποσότητα του αριθμού των εντόμων και της συγκέντρωσης του εντομοκτόνου μετά τον ψεκασμό.

(α) ποιο έντομο πλήττεται από το εντομοκτόνο και γιατί; (β) Αν το εντομοκτόνο έπληττε μόνο το έντομο Β ο τρόπος μεταβολής του αριθμού των εντόμων θα περιγραφόταν καλλίτερα με το σχήμα:

Να απαντήσετε στα κατωτέρω ερωτήματα 1. Γιατί κατά την γνώμη σας ο ελέφαντας είναι φυτοφάγο ζώο; 2. Τι είδους χημικές ενώσεις χρησιμοποιούν οι οργανισμοί για να τραφούν και από που τις

προμηθεύονται;

Χρόνος % π

οσ

ότη

τα ε

πί

της

αρχι

κή

ς

Εντομοκτόνο

Α Β

100

0




5ο ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ Να βάλετε σε κύκλο το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση 1. Η γλυκόζη είναι χρήσιμη για τους οργανισμούς κυρίως γιατί

α. όταν οξειδώνεται τους παρέχει διοξείδιο του άνθρακα β. όταν οξειδώνεται τους παρέχει ενέργεια γ. είναι προϊόν της φωτοσύνθεσης δ. ισχύουν όλα τα παραπάνω

2. Μια βιοκοινότητα αποτελείται από:

α. όλους τους πληθυσμούς ενός οικοσυστήματος β. όλους τους αυτότροφους και ετερότροφους οργανισμούς ενός οικοσυστήματος γ. όλους τους οργανισμούς ενός οικοσυστήματος και την περιοχή που ζουν δ. όλους τους αυτότροφους και ετερότροφους οργανισμούς ενός οικοσυστήματος και τις μεταξύ τους σχέσεις

3. Ένα τροφικό πλέγμα πέντε οργανισμών α-ε παριστάνεται με το σχήμα:

α

β γ

δ ε Αν ο οργανισμός γ ξαφνικά χαθεί από το τροφικό πλέγμα: α. θα ελαττωθεί σε πρώτο στάδιο ο οργανισμός α β. θα αναπτυχθεί νέα ισορροπία μεταξύ των οργανισμών α, β, δ γ. ο πληθυσμός ε θα αυξηθεί δ. ο οργανισμός ε θα τρέφεται από τον οργανισμό α και θα αποτελεί τροφή του δ

Να απαντήσετε αναλυτικά στα κατωτέρω ερωτήματα 1. Μπορεί να μεταβάλλεται η δομή του τροφικού πλέγματος ενός οικοσυστήματος; 2. Στο οικοσύστημα ενός φυλλοβόλου δάσους οι φυτικοί οργανισμοί κατά το χειμώνα μειώνουν την

παραγωγή τους λόγω της πτώσης των φύλλων και της ελάττωσης της διάρκειας της ημέρας. Να εξηγήσετε αν θα γίνει και γιατί κάποια αλλαγή το χειμώνα στον πληθυσμό των καταναλωτών πρώτης και δεύτερης τάξης.

3. Να εξηγήσετε αν το δέρμα του ανθρώπου μπορεί να θεωρηθεί ως οικοσύστημα




Πρόβλημα Η συνολική βιομάζα των οργανισμών του οικοσυστήματος που παρουσιάζεται στο πιο κάτω σχήμα ανέρχεται στους 50000 τόνους. Η βιομάζα του πληθυσμού Β ισούται με τη βιομάζα του Γ. Να υπολογίσετε πόση είναι η βιομάζα καθενός από αυτούς τους πληθυσμούς.

Β

Γ

Α




6ο ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ Να βάλετε σε κύκλο το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση 1. Οι βιογεωχημικοί κύκλοι εξυπηρετούν τους οργανισμούς, διότι

α. τους παρέχουν τα απαραίτητα χημικά στοιχεία β. τους παρέχουν τα απαραίτητα χημικά στοιχεία και μέσο δέσμευσης και

διακίνησης της ενέργειας γ. περιορίζουν την αφθονία των άχρηστων γι΄ αυτούς χημικών στοιχείων δ. περιορίζουν την βιομάζα που μπορεί να παραχθεί

2. Tο διοξείδιο του άνθρακα απελευθερώνεται από: α. όλους τους οργανισμούς β. μόνο τους παραγωγούς γ. μόνο τους καταναλωτές και αποικοδομητές δ. μόνο τους αποικοδομητές

3. Η μείωση του CO2 στην ατμόσφαιρα είναι δυνατόν να επιτευχθεί με α. μείωση των καύσεων β. αύξηση των καταναλωτών γ. αύξηση των παραγωγών δ. αποψίλωση ποιες από τις απαντήσεις είναι σωστές;

Β. Ποιες από τις παρακάτω προτάσεις είναι σωστές (Σ) και ποιες λανθασμένες (Λ); Να αιτιολογήσετε την απάντηση σας για τις λανθασμένες με μια πρόταση. 4. Με τη διαδικασία της κυτταρικής αναπνοής το διοξείδιο του άνθρακα της ατμόσφαιρας

μετατρέπεται σε γλυκόζη 5. Το φαινόμενο του θερμοκηπίου οφείλεται στη δραστηριότητα των φυτικών οργανισμών 6. .Η αύξηση της συγκέντρωσης του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα θα επιτρέψει την

αύξηση της βλάστησης

Γ. Να απαντήσετε στις ερωτήσεις 7. Από τι εξαρτάται η φύση και η λειτουργία ενός οικοσυστήματος; 8. Γιατί υπάρχει όριο στον αριθμό των τροφικών επιπέδων που μπορεί να υπάρξουν σε ένα

οικοσύστημα; 9. Πώς συμμετέχουν οι παραγωγοί στον κύκλο του άνθρακα; Ποιος είναι ο ρόλος τους στην

εμφάνιση του φαινομένου του θερμοκηπίου; 10. Οι αποικοδομητές διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη λειτουργία των οικοσυστημάτων. Ποιες

θα είναι οι επιπτώσεις στη ροή του άνθρακα αν εκλείψουν οι αποικοδομητές;




11. Ποιο είναι το αποτέλεσμα της οξείδωσης των οργανικών ενώσεων από τους παραγωγούς; 12. Που οφείλεται η ήπια θερμοκρασία του πλανήτη μας;

Το διάγραμμα που ακολουθεί παρουσιάζει ένα τμήμα του κύκλου του άνθρακα. Να προσδιορίσετε σε τι αντιστοιχούν τα γράμματα Α, Β, Γ.

Β Γ Α ΠΡΟΒΛΗΜΑ Ένα υδάτινο οικοσύστημα αποτελείται από τους παρακάτω οργανισμούς με βιομάζες ως εξής: Πέστροφα 5000 Kg Γυρίνος 25000 Kg Πελεκάνος 620 Kg Φύκη 100000 Kg Α. Να σχεδιάσετε την τροφική πυραμίδα βιομάζας Β. Να υπολογίσετε το ποσοστό της βιομάζας που περνάει από το 2ο στο 3ο τροφικό επίπεδο Γ. Να υπολογίσετε τις απώλειες ενέργειας μεταξύ 1ου και 2ου τροφικού επιπέδου (1 Kg βιομάζας κάθε τροφικού επιπέδου αντιστοιχεί σε 100 KJ ) Δ. Αν η μέση βιομάζα της πέστροφας, του γυρίνου, του πελεκάνου και των φυκών είναι αντίστοιχα 1 Kg, 0.5 g, 10 Kg και 10 gr, να κατασκευασθεί η τροφική πυραμίδα πληθυσμού

CO2, AEΡAΣ

ΦΥΤΑ

ΖΩΑ

ΞΥΛΑ,

ΚΑΡΒΟΥΝΟ,

ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ




7ο ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ Α. Να βάλετε σε κύκλο το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση 1. Το άζωτο παίρνει μορφή κατάλληλη για να προσληφθεί από τους οργανισμούς, κυρίως χάρη:

α. στην ατμοσφαιρική αζωτοδέσμευση, όταν μετατρέπεται σε αμμωνία β. στην ατμοσφαιρική αζωτοδέσμευση, όταν μετατρέπεται σε νιτρικά ιόντα γ. στη βιολογική αζωτοδέσμευση, όταν μετατρέπεται σε νιτρικά ιόντα δ. σε όλες τις προηγούμενες διαδικασίες

2. Η απορρόφηση του αζώτου από την ατμόσφαιρα και η επιστροφή του σε αυτή επιτυγχάνεται από: α. τα απονιτροποιητικά βακτήρια και τα αζωτοδεσμευτικά αντιστοίχως β. τα απονιτροποιητικά, τα νιτροποιητικά και τα αζωτοδεσμευτικά βακτήρια γ. τα αζωτοδεσμευτικά βακτήρια και τα απονιτροποιητικά αντιστοίχως δ. τα αζωτοδεσμευτικά βακτήρια και τους αποικοδομητές αντιστοίχως

3. Μόνο οι αποικοδομητές απελευθερώνουν από τις οργανικές ουσίες α. διοξείδιο του άνθρακα β. αμμωνία γ. νιτρικά ιόντα δ. όλα τα προηγούμενα

4. Η διαδικασία μετατροπής του αζώτου σε μορφές που μπορούν να χρησιμοποιηθούν από τους

αυτότροφους οργανισμούς ονομάζεται α. απονιτροποίηση β. αζωτοδέσμευση γ. ευτροφισμός δ. οικολογική διαδοχή

5. Οι ενώσεις που φτάνουν στο έδαφος έπειτα από καταιγίδα που συνοδεύεται από αστραπές είναι α. οι χλωριούχες β. οι φωσφορικές γ. οι θειούχες δ. οι αζωτούχες

6. Με τη διαδικασία της αζωτοδέσμευσης

α. ανακυκλώνεται το δεσμευμένο στην οργανική ύλη άζωτο β. εισέρχεται νέο άζωτο στην οργανική ύλη γ. μειώνεται συνεχώς η συγκέντρωση του αζώτου στην ατμόσφαιρα δ. οι φυτικοί οργανισμοί δεσμεύουν το άζωτο στην αέρια μοριακή μορφή του




7. Η πιο εύληπτη μορφή ανόργανου αζώτου για τα φυτά είναι

α. η αμμωνία β. τα νιτρώδη ιόντα γ. τα νιτρικά ιόντα δ. το ατμοσφαιρικό άζωτο

8. Η επαναφορά του αζώτου στην ατμόσφαιρα γίνεται από α. τα αζωτοδεσμευτικά βακτήρια β. τα απονιτροποιητικά βακτήρια γ. τα φυτά δ. τα φυτά της οικογένειας ψυχανθών

13. Η εναλλαγή στην καλλιέργεια σιτηρών και ψυχανθών ονομάζεται:

α. αγρανάπαυση β. αμειψισπορά γ. ευτροφισμός δ. λίπανση

14. Για το άζωτο ισχύει α. το προσλαμβάνουν τα φυτά β. υπάρχει σε όλα τα βιολογικά μακρομόρια γ. δεν διαλύεται στο νερό δ. μπορεί να δεσμευτεί από ελεύθερους μικροοργανισμούς του εδάφους

B. Να σημειώσετε με (Σ) τις σωστές και με (Λ) τις λανθασμένες από τις παρακάτω προτάσεις. Να αιτιολογήσετε τις λανθασμένες.

1. Ορισμένα φυτά εκμεταλλεύονται απευθείας το ατμοσφαιρικό άζωτο 2. Το άζωτο ελευθερώνεται στην ατμόσφαιρα πάντα με τη βοήθεια μικροοργανισμών 3. Το φαινόμενο του ευτροφισμού οφείλεται αποκλειστικά στη χρήση αζωτούχων λιπασμάτων 4. Τα ψυχανθή έχουν πολύ σημαντικό ρόλο στο κύκλο του αζώτου διότι, διαθέτουν

αζωτοδεσμευτικά βακτήρια που πετυχαίνουν τη βιολογική αζωτοδέσμευση 5. Τα λιπάσματα που καταλήγουν σε υδάτινα οικοσυστήματα προκαλούν υπέρμετρη αύξηση

των φυκών που εμποδίζουν την είσοδο της ηλιακής ακτινοβολίας, με συνέπειες την μείωση της παραγωγής οξυγόνου




Στο σχήμα που ακολουθεί, εικονίζονται σχέσεις που αναπτύσσονται στο τριφύλλι, τα αζωτοδεσμευτικά βακτήρια και το περιβάλλον τους. Να ονομάσετε τις ουσίες Χ, Υ, Ζ.

Τριφύλλι Ο2

Αζωτοδεσμευτικά Βακτήρια Υ

Χ Ζ

ΑΝΑΠΝΟΗ

ΕΝΕΡΓΕΙΑ

ΣΥΝΘΕΣΕΙΣ / ΜΕΤΑΤΡΟΠΕΣ




8ο ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ Α. Να βάλετε σε κύκλο το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση

1. Η επιφανειακή απορροή του νερού α. συντελεί στην υψηλή παραγωγικότητα ορισμένων υδάτινων οικοσυστημάτων β. σχετίζεται με τον ευτροφισμό γ. μειώνεται, όσο αυξάνεται η βλάστηση δ. έχει όλα τα προηγούμενα χαρακτηριστικά 2. Τα φυτά έχουν απώλειες νερού εξαιτίας α. της λειτουργίας της διαπνοής β. της επιφανειακής εξάτμισης νερού από την επιδερμίδα των φύλλων γ. της επιδερμικής εξάτμισης και της διαπνοής δ. της υψηλότερης θερμοκρασίας του περιβάλλοντος

B. Να σημειώσετε με (Σ) τις σωστές και με (Λ) τις λανθασμένες από τις παρακάτω προτάσεις. Να αιτιολογήσετε τις λανθασμένες.

3. Η επιφανειακή απορροή του νερού μειώνεται όσο αυξάνεται η βλάστηση 4. H διαπνοή σχετίζεται με την κυκλοφορία του νερού και δεν συνδέεται με τους

βιογεωχημικούς κύκλους των άλλων στοιχείων 5. Όταν δεν υπάρχει βλάστηση, απομακρύνονται από το χερσαίο περιβάλλον με την βροχή

θρεπτικά στοιχεία απαραίτητα για τους παραγωγούς Γ. Ποια είναι η σημασία της διαπνοής των φυτών για ένα οικοσύστημα;

Δ. Να σημειώσετε ποιες προτάσεις είναι σωστές και ποιες είναι λανθασμένες: 1. Ο ποιο σημαντικός κύκλος που επηρεάζει τις θερμοκρασιακές διακυμάνσεις είναι ο κύκλος του

(α) άνθρακα (β) του νερού (γ) του αζώτου (δ) τίποτα από αυτά. 2. Ο ρόλος του νερού στα φυτά (α) σχετίζεται με τη θερμορύθμιση τους (β) είναι απαραίτητη

προϋπόθεση για τη διαδικασία της φωτοσύνθεσης (γ) αποτελεί άριστο διαλύτη για τη μεταφορά των θρεπτικών συστατικών που προσλαμβάνονται από τις ρίζες τους (δ) όλα τα παραπάνω.

3. Χαρακτηριστικό ευτροφικών οικοσυστημάτων είναι (α) ο μεγάλος αριθμός παραγωγών (β) η

μεγάλη συγκέντρωση διαλυμένου οξυγόνου (γ) η μικρή συγκέντρωση αζωτούχων ενώσεων (δ) ο μικρός αριθμός αποικοδομητών

4. Η διαπνοή εξυπηρετεί τα φυτά (α) στην πρόσληψη θρεπτικών στοιχείων από το έδαφος (β) στην

αποβολή του νερού από την επιδερμίδα των φύλλων (γ) στην ανταλλαγή αερίων με την ατμόσφαιρα (δ) το α και β.

5. Στο φαινόμενο του ευτροφισμού παρατηρείται μια διαδοχική αύξηση των παραγωγών και των

καταναλωτών πρώτης τάξης στα υδάτινα οικοσυστήματα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη διαδοχική αύξηση του αριθμού των οργανισμών και στα υπόλοιπα τροφικά επίπεδα




ΑΣΚΗΣΗ Στην παρακάτω εικόνα παρουσιάζεται ο κύκλος του νερού. Να ονομάσετε τις διαδικασίες που αντιστοιχούν στους αριθμούς 1 έως και 7

1 2 3 4 5 6 7 ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ Σε μια μεμονωμένη τροφική αλυσίδα που εντοπίστηκε σε κάποια τεχνητή λίμνη, η συνολική μάζα

των οργανισμών που απαρτίζουν την τροφική αλυσίδα είναι 48500 kg. Αν η τροφική αλυσίδα αποτελείται από παραγωγούς και 4 επίπεδα καταναλωτών (α) να γράψετε την τροφική αλυσίδα (β) να υπολογίσετε τη μάζα κάθε τροφικού επιπέδου και να σχεδιάσετε την τροφική πυραμίδα βιομάζας.




Ένα οικοσύστημα περιλαμβάνει 4 είδη οργανισμών. Ο αριθμός και το μέσο βάρος των ατόμων

δίνονται στον ακόλουθο πίνακα:

ΕΙΔΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕΣΟ ΒΑΡΟΣ

Α 45000 200 gr

Β 10000 15 Kg

Γ 300 2 tn

Δ 50 15 Kg

α) Σε ποιο τροφικό επίπεδο πρέπει να καταταχθεί κάθε είδος και γιατί; Σχεδιάστε τις τροφικές πυραμίδες βιομάζας και πληθυσμού β) Μεταξύ ποιών επιπέδων χάνεται η μεγαλύτερη ποσότητα ενέργειας; γ) Σε τι οφείλονται οι απώλειες ενέργειας;




9ο ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ Α. Να βάλετε σε κύκλο το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση 1. Το μεσογειακό κλίμα χαρακτηρίζεται από

α. υγρό και ήπιο χειμώνα β. θερμό και υγρό καλοκαίρι γ. συνεχή εναλλαγή των εποχών δ. όλα τα παραπάνω

2. Η στιβάδα του όζοντος προστατεύει την επιφάνεια της γης από

α. την ηλιακή ακτινοβολία β. την υπέρυθρη ακτινοβολία γ. την υπεριώδη ακτινοβολία δ. την υπέρυθρη και την υπεριώδη ακτινοβολία

3. Η θερμότητα συγκρατείται στην ατμόσφαιρα χάρη στο:

α. διοξείδιο του άνθρακα και τους υδρατμούς β. μονοξείδιο του άνθρακα και τους υδρατμούς γ. μονοξείδιο και το διοξείδιο του άνθρακα δ. μονοξείδιο του άνθρακα, διοξείδιο του άνθρακα και στους υδρατμούς

4. Το μονοξείδιο του άνθρακα

α. εμποδίζει τους ιστούς να προσλάβουν οξυγόνο β. διευκολύνει την εκδήλωση πνευμονίας και προκαλεί εμφύσημα γ. έχει καρκινογόνο δράση δ. ερεθίζει τα μάτια

5. Η όξινη βροχή εκδηλώνεται εκεί όπου

α. είναι αυξημένη η συγκέντρωση οξειδίων του αζώτου και του θείου β. παράγονται καύσιμα ή έχει ρεύματα αέρα γ. έχει καταστραφεί η βλάστηση δ. υπάρχουν πολλοί υδρατμοί

6. Ποιο από τα επόμενα δεν φαίνεται να σχετίζεται με το φωτοχημικό νέφος

α. διάφοροι υδρογονάνθρακες β. το διοξείδιο του θείου γ. το μονοξείδιο του άνθρακα δ. τα οξείδια του αζώτου

7. Κατά την φωτοχημική ρύπανση τα περισσότερα προβλήματα στον ανθρώπινο οργανισμό

προκαλούνται από: α. τα οξείδια του αζώτου β. τους υδρογονάνθρακες γ. το μονοξείδιο του άνθρακα και το όζον δ. το ΡΑΝ




8. Το μονοξείδιο του άνθρακα:

α. ανταγωνίζεται το οξυγόνο για τη σύνδεση του στο μόριο της αιμοσφαιρίνης β. παράγεται από την ατελή καύση οξειδίων του αζώτου γ. είναι μια από τις αιτίες της όξινης βροχής δ. είναι μια από τις αιτίες του φαινομένου του θερμοκηπίου

Β. Να σημειώσετε με (Σ) τις σωστές και με (Λ) τις λανθασμένες από τις παρακάτω προτάσεις. Να αιτιολογήσετε τις λανθασμένες. 1. Τα μεσογειακά οικοσυστήματα ανακάμπτουν πάντοτε μετά τη φωτιά, γιατί αναπτύσσουν

συγκεκριμένους μηχανισμούς αναγέννησης. 2. Η καταστροφή των δασών επιδεινώνει το πρόβλημα του θερμοκηπίου 3. Η στιβάδα του όζοντος στην ανώτερη ατμόσφαιρα εξασφαλίζει βιώσιμες συνθήκες στη γη 4. Το φαινόμενο της όξινης βροχής έχει επιπτώσεις μόνο στις βιομηχανικές πόλεις. 5. Οτιδήποτε βλάπτει τους οργανισμούς αποτελεί ρύπο 6. Οι ρύποι μπορούν να κυκλοφορούν στην βιόσφαιρα, γι’ αυτό δεν πλήττουν ένα μόνο τμήμα της 7. Οι δευτερογενείς ρύποι παράγονται με την επίδραση της ηλιακής ακτινοβολίας. 8. Η κύρια αιτία για την εξασθένιση της στιβάδας του όζοντος είναι η αύξηση των επιπέδων

διοξειδίου του άνθρακα στην κατώτερη στρατόσφαιρα 9. Ορισμένοι υδρογονάνθρακες όπως το βενζοπυρένιο έχουν καρκινογόνο δράση 10. Ερημικά οικοσυστήματα μπορεί να αναπτυχθούν από φυσικές αιτίες Γ. Να συμπληρώσετε τον πίνακα βάζοντας ένα (+) στις ενώσεις που είναι υπεύθυνες για το κάθε ένα από τα φαινόμενα που αναφέρονται

ΕΝΩΣΗ Φωτοχημικό νέφος

Φαινόμενο Θερμοκηπίου

Όξινη βροχή Εξασθένηση στιβάδας Ο3

Διοξείδιο του άνθρακα

Διοξείδιο του θείου

Φρέον

Οξείδια του αζώτου




10o ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ

Α. Στο παρακάτω διάγραμμα παρουσιάζεται η μεταβολή της ποσότητας του διαλυμένου οξυγόνου, του αριθμού των μικροοργανισμών και των ψαριών συναρτήσει της απόστασης από ένα σημείο απόρριψης αποβλήτων, σε ένα ποταμό. Να εξηγήσετε την μορφή των καμπυλών

Β. Να σημειώσετε με (Σ) τις σωστές και με (Λ) τις λανθασμένες από τις παρακάτω προτάσεις. Να αιτιολογήσετε τις λανθασμένες. 1. Στοιχείο για την αυξημένη ρύπανση ενός υδάτινου οικοσυστήματος μπορεί να είναι α. Η αύξηση της βιομάζας του φυτοπλαγκτού β. Η χαμηλή θερμοκρασία γ. Η μεγάλη συγκέντρωση οξυγόνου δ. Η έλλειψη αποικοδομητών 2. Λόγω του φαινομένου της βιοσυσσώρευσης, το πρόβλημα είναι μεγαλύτερο α. Στους παραγωγούς β. Στους καταναλωτές γ. Στους καταναλωτές δεύτερης τάξης δ. Στους κορυφαίους καταναλωτές 3. Δεν αληθεύει για τη ρύπανση των υδάτων ότι: α. αφορά και τα υπόγεια ύδατα β. επηρεάζει την ποιότητα ζωής του ανθρώπου γ. οξύνονται οι επιδράσεις της λόγω της όξινης βροχής δ. είναι ή φυσική ή χημική ρύπανση




Γ. Να χαρακτηρίσετε με σωστό ή λάθος (Σ ή Λ) τις παρακάτω προτάσεις. 1. Μόλυνση των νερών προκαλείται από βαριά μέταλλα 2. Το φαινόμενο του ευτροφισμού σε ένα υδάτινο οικοσύστημα προκαλείται από την είσοδο

νιτρικών και φωσφορικών αλάτων 3. Η έλλειψη νιτρικών αλάτων αποτελεί αρνητικό παράγοντα για την αύξηση των παραγωγών. 4. Το φαινόμενο της βιοσυσσώρευσης δεν αφορά την υγεία του ανθρώπου. 5. Το φαινόμενο της ατμοσφαιρικής ρύπανσης που επηρεάζει όλη τη γή είναι το φαινόμενο του

θερμοκηπίου. 6. Η βιοσυσσώρευση είναι η αύξηση του αριθμού των οργανισμών στα ανώτερα τροφικά επίπεδα 7. Το νιτρικό υπεροξυακετύλιο ανήκει στους δευτερογενείς ρύπους. 8. Το φαινόμενο του ευτροφισμού εκδηλώνεται κυρίως με υπερβολικό πολλαπλασιασμό των

παραγωγών και των αποικοδομητών Δ. Να αντιστοιχήσετε τους όρους που αναγράφονται στη στήλη Ι με τις έννοιες που αναγράφονται στη στήλη ΙΙ.

Ι ΙΙ α. βιοσυσσώρευση 1. Διοξείδιο του άνθρακα β. εξασθένηση της στιβάδας του όζοντος 2. Διοξείδιο του θείου γ. ευτροφισμός 3. εντομοκτόνα δ. όξινη βροχή 4. Μονοξείδιο του άνθρακα ε. φαινόμενο του θερμοκηπίου 5. Νιτρικά άλατα στ. φωτοχημικό νέφος 6. Οξείδια του αζώτου 7. παρασιτοκτόνα 8. ραδιενεργές ουσίες 9. υδρογονάνθρακες 10. Φωσφορικά άλατα 11. Χλωροφθοράνθρακες




Κατά την χρονική περίοδο 1945-1950 στα πλαίσια ενός επιστημονικού προγράμματος με σκοπό

τη γρήγορη αύξηση του πληθυσμού των ψαριών σε μια λίμνη στη Σκωτία, προστέθηκε μια μεγάλη ποσότητα λιπασμάτων. Όμως το πρόγραμμα απέτυχε καθώς μειώθηκε σημαντικά ο αριθμός των ψαριών ενώ αυξήθηκε των φυκών. Τα αποτελέσματα στους πληθυσμούς της λίμνης φαίνονται στο παρακάτω διάγραμμα. Να δώσετε μια εξήγηση για τους λόγους που οδήγησαν στην αποτυχία του πειράματος και ποια ήταν η σκέψη πάνω στην οποία στηρίχθηκε το πείραμα.

Γιατί τα αστικά λύματα επιβαρύνουν τα υδάτινα οικοσυστήματα; Ποιες ανθρώπινες δραστηριότητες ρυπαίνουν τα υπόγεια και τα επιφανειακά ύδατα; Ποια γεγονότα μπορούν να διαταράξουν τον κύκλο του νερού;

Πο

σό

τητα

Χρόνος

Προσθήκη λιπάσματος

φύκη

ζωοπλαγκτόν

φυτοπλαγκτόν




ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ στις ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΘΕΩΡΙΑΣ 10o ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ Τα αστικά λύματα μπορεί να μεταφέρουν στα υδάτινα οικοσυστήματα α) μικρόβια, αυξάνοντας

με αυτό τον τρόπο τον κίνδυνο λοιμώξεων β) ουσίες που δεν διασπώνται από τους αποικοδομητές (μη βιοδιασπώμενες ουσίες) ή οργανικό υλικό το οποίο οι αποικοδομητές δεν προλαβαίνουν να αποικοδομήσουν γ) νιτρικά και φωσφορικά άλατα που οδηγούν στον ευτροφισμό

στα υπόγεια ύδατα ρύπανση προκαλούν ανθρώπινες δραστηριότητες όπως η εντατική

καλλιέργεια εδαφών και η βιομηχανία καθώς στην εντατική καλλιέργεια τα φυτοφάρμακα και τα λιπάσματα εισχωρούν στο έδαφος διαλυμένα στο νερό της βροχής, ενώ από τη βιομηχανία τα απόβλητα μπορεί να εισχωρήσουν σε υπόγεια ύδατα Τα επιφανειακά ύδατα ρυπαίνονται και λόγω εντατικής καλλιέργειας αλλά και από τη βιομηχανία όπως αναλύθηκε πιο πάνω επιπλέον η καύση ορυκτών καυσίμων που δημιουργεί την όξινη βροχή ρυπαίνει επιφανειακά ύδατα. Επίσης το θερμό νερό από τις ψυκτικές εγκαταστάσεις βιομηχανιών και τα ραδιενεργά απόβλητα πυρηνικών σταθμών, αποτελούν παράγοντες ρύπανσης ενώ τα βαρέα μέταλλα ( μόλυβδος, ψευδάργυρος και υδράργυρος), τα φυτοφάρμακα, τα εντομοκτόνα και τα πετρελαιοειδή προκαλούν χημική ρύπανση που μπορεί να δημιουργήσουν το φαινόμενο της βιοσυσσώρευσης

Ο κύκλος του νερού διαταράσσεται από την αποψίλωση ή το κάψιμο των δασών και από την

απώλεια εδαφών (διάβρωση) που έχουν ως αποτέλεσμα την αύξηση της επιφανειακής απορροής του νερού από τα χερσαία οικοσυστήματα. Οι παραγωγοί των δασικών οικοσυστημάτων μέσω της διαπνοής και της επιδερμικής εξάτμισης επιστρέφουν το νερό με τη μορφή υδρατμών στην ατμόσφαιρα




11ο ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ 1. Ποιες είναι οι συνέπειες από την αποψίλωση των δασών; 2. Να δώσετε ένα παράδειγμα διαδικασιών που μπορεί να οδηγήσουν σε ερημοποίηση μιας

περιοχής 3. Ποια είναι τα χαρακτηριστικά του μεσογειακού οικοσυστήματος; 4. Να εξηγήσετε πως ορισμένες ανθρώπινες δραστηριότητες μπορεί να επιφέρουν ελάττωση της

συγκέντρωσης του διαλυμένου οξυγόνου σε ένα υδάτινο οικοσύστημα. 5. Με βάση το παρακάτω σχήμα να εξηγήσετε (α) γιατί οι ψαράδες πιάνουν πιο πολλά ψάρια στο

σημείο Α απ’ ότι στο σημείο Γ, (β) γιατί τα κωνοφόρα δέντρα ξεραίνονται παρότι δεν υπάρχει πρόβλημα βροχοπτώσεων (γ) γιατί υπάρχει αύξησης της παραγωγής των υδρόβιων φυτών στο σημείο Γ και (δ) γιατί παρατηρείται θάνατος σε πουλιά που τρέφονται από ψάρια της περιοχής ειδικά την περίοδο που οι γεωργοί ψεκάζουν με εντομοκτόνα;

6. Με ποια προβλήματα της ρύπανσης σχετίζονται οι ενώσεις του αζώτου και πως εισάγονται αυτές

στα οικοσυστήματα; 7. Είναι γνωστό ότι τα εδάφη στην Ελλάδα είναι κυρίως ασβεστολιθικά. Με δεδομένο αυτό τι

επιπτώσεις πιστεύετε ότι έχει η όξινη βροχή στην Ελλάδα;




8. Να αντιστοιχήσετε τους όρους που γράφονται στην πρώτη στήλη με τις έννοιες που γράφονται

στη δεύτερη στήλη

Βιοποικιλότητα Εμπλουτισμός υδάτινου οικοσυστήματος με νιτρικά άλατα

Ερημοποίηση Εκφράζει και τις διαφορές που υπάρχουν μεταξύ των οργανισμών

Ευτροφισμός Η καταστροφή των φυτών μπορεί να οδηγήσει σε αυτή

Βιοσυσσώρευση Αύξηση της συγκέντρωσης μη βιοδιασπώμενης ουσίας

9. Να συμπληρώσετε τον παρακάτω πίνακα

Ποσότητα μη βιοδιασπώμενης ουσίας/ μονάδα μάζας

Ποσότητα βιοδιασπώμενης ουσίας/ μονάδα μάζας

Παραγωγοί 1 mg / Kg 10 mg / Kg

Καταναλωτές 1ης τάξης



κορυφαίοι

1. Να αντιστοιχήσετε τις καμπύλες του παρακάτω σχήματος που αναπαριστούν τη βιομάζα των

οργανισμών σε ένα υδάτινο οικοσύστημα όπου διοχετεύθηκαν απόβλητα αγροτικά, με το είδος των οργανισμών που αναφέρονται

(α) 1. αποικοδομητές 2. ζωοπλαγκτόν 3. φυτοπλαγκτόν (β) 4. ψάρια (γ) (δ)

χρόνος

Βιο

μά

ζα




ΑΣΚΗΣΕΙΣ 1.

Να συμπληρώσετε στο παραπάνω σχήμα που αναφέρεται στον κύκλο του αζώτου,

α) πάνω στα βέλη τις κατάλληλες λέξεις που δείχνουν διαδικασίες

β) μέσα στα πλαίσια τις κατηγορίες των οργανισμών




2.

Τα διαγράμματα παρουσιάζουν τη μεταβολή της ποσότητας των νιτρικών ιόντων στο έδαφος

συναρτήσει του χρόνου. Στο έδαφος αυτό έχει εφαρμοστεί η μέθοδος της αμειψισποράς για 2 έτη.

Στις αρχές του Σεπτέμβρη του πρώτου έτους έχουν σπείρει σπόρους ψυχανθών και τον επόμενο

Σεπτέμβριο σπόρους σιτηρών.

Ποιό από τα ακόλουθα διαγράμματα είναι το σωστό;




3.

Σε μια λίμνη που περιβάλλεται από χωράφια τα οποία καλλιεργούνται συστηματικά με χρήση λιπασμάτων διοχετεύονται πολλά από τα νερά της βροχής που δέχεται αυτή η περιοχή. Να θεωρήσετε ότι στη λίμνη ζουν υδρόβιοι φωτοσυνθετικοί οργανισμοί, ζωοπλαγκτόν και ψάρια που αποτελούν τροφιή αλυσίδα. Στο παραπάνω διάγραμμα φαίνεται η μεταβολή στον πληθυσμό των οργανισμών της λίμνης μετά το τέλος της περιόδου των βροχοπτώσεων. α) Να ερμηνεύσετε τη μορφή των καμπυλών του διαγράμματος β) Να περιγράψετε το φαινόμενο που προκαλεί τις μεταβολές στις καμπύλες α, β και γ. γ) Να σχεδιάσετε πώς μεταβάλλεται ο πληθυσμός των αποικοδομητών στη λίμνη.




4.




5.

e fΟΟ ΕΙ fΑΜΑ hΙΚΟ ΛΚΕΙΟ ΑΝΕΙ gΗΜΙΟ Α h fΩΝ 2013-14 · Γ. ροφικό...

Documents