๑

ปรชญาตะวนออก ในวฒนธรรมตะวนตก คาวา ปรชญาตะวนออก มความหมายกวางๆ ครอบคลมถงแนวคดทาง

ปรชญาของ “ตะวนออก” กลาวคอ ทางเอเชย ทรวมถงจน อนเดย ญปน และพนททวไป สวนใหญแลวมหาวทยาลยในประเทศตะวนตก การเรยนการสอน และภาควชาปรชญาจะมงศกษาเฉพาะวถคดและแนวคดทางปรชญาตะวนตก (แตกยงมขอยกเวนในหลายๆท) ดงนนการใชคาวา “ปรชญา” ในแวดวงวชาการตะวนตก มกหมายถงแนวคดทางปรชญาทมรากฐานมาจากกรกโบราณ และปรชญาตะวนออกมกถกมองขาม อยางไรกตามการเชอมโยงระหวาง “ตะวนออกและตะวนตก” ในปจจบนน ชวยลดชองวางทางวฒนธรรมดงกลาวไปไดมาก (จากวกพเดย สารานกรมเสร)

ปรชญาตะวนออก : ภยคลนยกษ อกรปแบบแสดงตว"โลกาภวตนวกกลบ"

ถอยตวออกมาจาก ตนไมตนหนง เพอมองใหเหน ภาพรวม ของ ปาทงปา จะพบเหนไมยากนกวาสงท “เซยงเสาหลง” และผคนจานวนมากใจตรงกนเรอง ความหวยแตกของโทรทศนไทย กเปนตนไมอกตนหนงทมลกษณะพนฐานไมตางไปจากตนไมตนอน ๆ กอนหนา จเอมโอ, ไกเคเอฟซ, เนอแมคโดนลด, อตสาหกรรมทาลายสงแวดลอม และ ฯลฯ ทเปนผลตผลของ ระบบทนนยมเตมรป (หรอนยหนง ลทธเสรนยมใหม) ทบรรดาบรรษทยกษใหญในแขนงตาง ๆ จะตอง กระตนการบรโภค, เรงการผลต โดย ทกวถทาง เพอปน ผลกาไรตอหน ให สง, สงขน ความหมายของ ระบบทนนยมในวนนทเปน ปลาใหญกนปลาเลก จงแตกตางกบเมอยค เศรษฐกจพอเพยง

เราฝากวถชวตของประเทศไวกบ การสงออก, อตสาหกรรมการทองเทยว บนสมมตฐานทเสมอน คงท, ไมแปรเปลยน แตในรอบ 2 ปมานเราเรมเผชญหนากบ ไขหวดมรณะ, ไขหวดนก และ ภยพบตธรรมชาต บางสวนเกดขนกบ ตางประเทศ ในขณะทบางสวนเกดขนกบ ประเทศไทย ลวนแลวแต สงผลสะเทอนตอความเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ นบวนสถานการณพนฐานตาง ๆ ยง ไมแนนอน ปจฉาทตองการวสชนากคอ ยทธศาสตรของประเทศในระยะยาว ทจะตอง ไมขนตอ รายไดจากทง 2 สาขานมากเกนไป วสชนาทวานไมใชงาย ๆ แค ทมเงนซอม-สราง แตจะตองกลบไปสเรองเดม ๆ ทพดแลวพดอกกคอจะตอง ทบทวนกระแสพระราชดารส วาดวย เศรษฐกจพอเพยง ทไมไดมความหมายเถรตรงชนดทบรรดาสาวกของลทธเสรนยมใหมชอบยกมาคอนขอดวา “...จะใหไปทาไรไถนาปลกกระทอมปลายนาหรอ คนเขยนทาใหไดเสยกอนเถอะ.” เทานน กระแสโลกาภวตนวกกลบ หรอทเรยกขานกนวา Deglobalization กาลงเรมตน แสดงตว ออกมาใน หลากหลายรปแบบ ทลวน อยนอกเหนอการควบคมของมนษย และจะสงผลกระทบอยางใหญหลวงตอ ความเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ ทพง การสงออก, อตสาหกรรมการทองเทยว ทงสน

แตท “เซยงเสาหลง” เหนวา ความไรระบบปรชญาการศกษาไทยรายแรงกวาคลนยกษสนาม ตวอยางเชน ความเปน สอ ททง ใกลชดประชาชนมากทสด และ มอทธพลทางความคดตอประชาชนมาก

๒

ทสด เมอไมปฏบตหนาท เตอนภย, ใหขอมลขาวสาร (ใน ทก ๆ ดาน) แตกลบทาหนาทเปน โฆษกทดของระบบทนนยม กเทากบเปน ตวเรง ใหประชาชน หหนวก – ตาบอด เรวขนนนเอง

ผคนสวนใหญโดยองครวมของบานนเมองนจงไมมโอกาส ฉกคด ถง ของดมอย หลากหลายทจะสามารถผนกเปน ยทธศาสตรพงตนเอง ทจะมาเสรมรายไดจาก การสงออก, อตสาหกรรมการทองเทยว โดยไมตอง ตามแห ไปใน ทศทางเดยวกน อยางทเปนอย

ตองไมลมวารากฐานของ ปรชญาตะวนออก รากฐานของ พทธศาสนา, ศาสนาตะวนออกอน ๆ กคอ อยรวมกบธรรมชาต ตรงกนขามกบรากฐานเบองตนของ ปรชญาตะวนตก ทมงหมาย ดดแปลงธรรมชาต, เอาชนะธรรมชาต ทสดทายแลว ไมชนะ และกาลงเกดการปรบเปลยนความคดขนานใหญในหมประชาชนมงไปส กฎเกณฑชดใหมในการดารงชวต ซงกคอรากฐาน ปรชญาตะวนออก เกด Green Politics, Ecologist Politics กนจนเปน กระแสใหญ แตคนตะวนออกจานวนหนงในบานเรากลบยง หลบใหลไมไดสต ตกเปน ทาส ของกระบวนการ โฆษณาชวนเชอ อยทกเมอเชอวน โทรทศน หรอกลาวใหชดเจนวา ระบบโทรทศนไทยยคเปนบรษทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพย เปนหนงใน ผตองหา ลาดบตน ๆ แนนอน

จาก ไขหวดมรณะ มาถง ไขหวดนก และ คลนยกษสนาม นคอ สญญาณเตอนจากธรรมชาต คนไทยทงมวลนาจะใชโอกาสในชวงวนหยดปลายป 2547 ตนป 2548 น ทบทวนอยางจรงจง เพอนาไปส การปรบตว แมไมอาจจะไปกาหนดกฎเกณฑ การปรบตวของประเทศ แตหากเรมตนดวย การปรบตวของบคคลแตละคน กจะเปน คณ ในระดบหนงแนนอน

ในมมหนงของชวต “เซยงเสาหลง” เปน คนโบราณ เทาทตดตาม เหตใหญในประวตศาสตร ทผาน ๆ มาลวนแลวแตม สญญาณเตอนจากธรรมชาตกอน แทบทกครง บนทกตาง ๆ ลวนระบไว ป 2546 – 2547 ม สญญาณเตอนหลายครง – แตละครงแรงขน ๆ หากพวกเรายงคง ไมตน เมอเกดเภทภยใหญกวานนอกจากจะมความเปนไปไดสงทจะตองเผชญหนากบ ความตาย แลวยงเปน การตายทโงเขลา – ตายไปทง ๆ ทไมรวาตายเพราะอะไร อกตางหาก

ลกษณะทวไปของปรชญาอนเดย

ความหมายของปรชญาอนเดย มผเขาใจวา “ปรชญาอนเดย” หมายถงปรชญาฮนด ซงเปนความเขาใจทคลาดเคลอนหรอไมตรงกบความเปนจรง ความหมายทถกตองของคาวา “ปรชญาอนเดย” กคอ หมายถงปรชญาทกสานกหรอทกระบบทเกดขนในอนเดย หรอทคดสรางสรรคขนไวโดยศาสดาและนกคดทเคยมชวตอยหรอกาลงมชวต

๓

อยในอนเดย เพราะฉะนน ปรชญาอนเดยจงไมไดหมายถงเฉพาะแตปรชญาฮนด แตหมายรวมถงปรชญาอนทไมใชปรชญาฮนดดวย เชน พทธปรชญา ปรชญาเชน เปนตน ความแตกตางระหวางปรชญาอนเดยกบปรชญาตะวนตก ปรชญาอนเดยมงแสวงหาความจรงเกยวกบโลกและชวตเชนเดยวกบปรชญาตะวนตกแตมขอแตกตางทสาคญคอ ปรชญาตะวนตกมงแสวงหาความจรงหรอขอเทจจรงเพยงอยางเดยวโดยไมพยายามทจะปฏบตตนเพอใหเขาถงความจรงทไดแสวงหาพบแลว เพราะฉะนนนกปรชญาตะวนตกจงอาจดาเนนชวตไปในทางทตรงกนขามกบแนวความคดทางปรชญาของตนกได อกอยางหนง ปรชญาตะวนตกสวนใหญไมเกยวกบศาสนาหรอออกเปนคนละสวนกบศาสนา แตปรชญาอนเดยไมสามารถแยกออกจากศาสนาไดเดดขาด ทงนเพราะนกปรชญาหรอนกคดชาวอนเดยนน เมอแสวงหาความจรงจนพบแลว กพยายามทจะปฏบตตนตามวธการทกาหนดขนไว เพอเขาถงความจรงนนๆ ฉะนน ปรชญาอนเดยทกระบบจงเปนปรชญาชวต เพราะแนวความคดทางปรชญาทคนคดขนไดนน ไดนามาใชปฏบตในชวตประจาวนดวย โดยลกษณะดงกลาวนปรชญากบศาสนาของอนเดยมกไปดวยกนเสมอ วธการแหงปรชญาอนเดย ปรชญาอนเดยมวธการเปนแบบฉบบของตนเอง คอกอนทจะเสนอแนวความคดของตนเองขนมานกปรชญาหรอนกคดอนเดยจะเสนอแนวความคดของนกปรชญาคนอนหรอระบบอนเสยกอน แนวความคดของนกปรชญาคนอนหรอระบบอนทเสนอกอนนเรยกวา ปรวปกษ เมอเสนอแนวความคดของคนอนขนมาแลว ตอจากนน นกปรชญาคนนนกจะวพากษวจารณโจมตวา แนวความคดเชนนนมจดออนหรอขอบกพรองอยางไร มความหมายสมควรแกการยอมรบเชอถอหรอไม การวพากษวจารณโจมตน เรยกวา ขณฑนะ เมอไดยกทรรศนะของคนอนขนมาวพากษวจารณโจมตชใหเหนขอบกพรองแลวนกปรชญาคนนนจงเสนอแนวความคดทางปรชญาของตน พรอมกบพยายามอธบายใหเหนวา ทรรศนะของตนนนปราศจากขอบกพรองและเปนทรรศนะทถกตองอยางไรบาง ทรรศนะของตนเองทเสนอขนมาทหลงนเรยกวา อตตรปกษ ดวยเหตทวธการแหงปรชญาอนเดยมลกษณะดงกลาวมาน จงปรากฏวาในบนทกแนวความคดทางปรชญาระบบตางๆของอนเดย นอกจากจะมแนวความคดของตนเองโดยเฉพาะแลว ยงมคาวพากษวจารณโจมตแนวความคดของระบบอนๆ ปรากฏรวมอยดวยเสมอ ระบบตางๆแหงปรชญาอนเดย ตามวธทปฏบตกนมาในการจดแบงระบบตางๆของปรชญาอนเดยนน ถอเอาลกษณะกวางๆโดยอาศยความขดแยงกนเปนสาคญ โดยวธดงกลาวน ปรชญาอนเดยจงแบงออกเปนระบบหรอสายใหญๆ 2 สาย คอ สายทเรยกวา อาสตกะ (Orthodox) สายหนง และทเรยกวา นาสตกะ (Heterodox) สายหนง

๔

สายอาสตกะมระบบปรชญาทสาคญทเรยกวาระบบทงหกแหงปรชญาอนเดยไดแก นยายะ ไวเศษกะ สางขยะ โยคะ มมามสา เวทานตะ การทปรชญาทงหกระบบนไดชอวาสายอาสตกะนน มใชเพราะวาระบบทงหกนมความเชอถอในความมอยของพระผเปนเจาสงสด แตเพราะระบบเหลานยอมรบนบถอความขลง ความถกตองสมบรณและความศกดสทธของพระเวท สายนาสตกะมระบบปรชญาทสาคญอย 3 ระบบ คอ ปรชญาจารวาก พทธปรชญา และปรชญาแหงศาสนาเชน ปรชญาอนเดยทกระบบลวนแตไดรบอทธพลจากคมภรพระเวททงสน จะตางกนกแตวาไดรบอทธพลจากพระเวทโดยตรงหรอโดยออมเทานน ปรชญาระบบตางๆทเชอถอในความขลงและความศกดสทธของพระเวทไดชอวา ไดรบอทธพลของพระเวทโดยตรง สวนปรชญาทคดคานหรอไมยอมเชอในความขลงและความศกดสทธของพระเวทไดชอวา ไดรบอทธพลของพระเวทโดยออม ปรชญาพวกแรกไดแกระบบทงหกแหง ปรชญาอนเดย สวนพวกหลงไดแกปรชญาจารวาก พทธปรชญาและปรชญาแหงศาสนาเชน ดงกลาวมาแลว พฒนาการแหงปรชญาอนเดย ในประวตแหงปรชญาอนเดยนน เราจะพบวาปรชญาทกระบบ แมวาจะไมไดเกดขนพรอมกนกตาม แตเมอเกดขนมาแลวกดารงอยรวมกนกบระบบอนๆทเปนเชนนกเนองจากวาปรชญาอนเดยเปนปรชญาชวต เมอเกดขนแลวกมประชาชนกลมหนงเลอมใสและนาเอาแนวความคดทางปรชญานนมาประยกตใชในชวตประจาวนของตน และถายทอดใหแกอนชนในยคตอๆมา พฒนาการแหงปรชญาอนเดยนน เปนไปในลกษณะทตางกวพากษวจารณโจมตซงกนและกน ซงไมเพยงแตเปนวธทรกษาและเชดชปรชญาของตนเทานน แตยงทาใหมการเคลอนไหวทางปรชญาอยเสมออกดวย โดยประการดงกลาวมาน วงการทางปรชญาของอนเดยจงไมมการหยดนงนบตงแตกาลอนเปนอดตมาจนกระทงปจจบนน ปรชญาอนเดยทกระบบเรมตนดวยการแสดงทรรศนะทางวาจาหรอคาพดทรรศนะทางปรชญาเชนนนจะถกถายทอดใหแกสานศษยหรอผเลอมใส ซงสานศษยทงหลายจะทรงจาหรอทองจาเอาไวแลวถายทอดใหแกผเปนศษยตอๆไปโดยลาดบ กาลตอมาผสบตอปรชญาแตละระบบเหนความจาเปนทจะรกษาแนวความคดทางปรชญาในระบบของตนไวไมใหเสอมสญ จงรวบรวมแนวความคดทางปรชญานนไวเปนหมวดหม เรยกวา สตร คาวา สตร เปนภาษาสนสกฤต บาลใชวา สตตะ แปลวาเสนดาย ใชในความหมายวา รวบรวมเอาคาสอนเขาไวดวยกน เหมอนเสนดายทรอยดอกไมตางๆเขาดวยกนไมใหกระจดกระจายไปฉะนน สตรดงกลาวน เชน พรหมสตร ของพาทรายณะซงแตงอธบายแนวความคดทางปรชญาแหงคมภรอปนษท โยคสตรของกนาทะ มมามสาสตรของไชมน นยายสตรของโคตรมะ เปนตน สตรตางๆเหลานทแรกกใชทองจาตอๆกนมา แตภายหลงไดจดจารกขนไวเปนรายลกษณอกษร เพอเกบรกษาไวใหคงอยตลอดไป

๕

ขอความในสตรตางๆมเนอความยอกะทดรด บรรจเอาไวเฉพาะใจสาคญ บางทเปนขอความสนๆแตอมใจความไวมาก ยากแกการเขาใจสาหรบผทยงไมสนทดตอแนวความคดนนๆ กาลตอมาคณาจารยของลทธนนๆ จงไดแตงคาอธบายขอความทกลาวไวในสตรเหลานน ขอความหรอคมภรทแตงอธบายสตรนเรยกวา ภาษยะ บาลใชวา อรรถกถา ขอทควรทราบในทนคอ คณาจารยตางๆแหงปรชญาแตละระบบนนมกจะตางคนตางแตงภาษยะ หรออรรกถาอธบายสตรขนตามทรรศนะของตน จงมกปรากฏวาสตรเดยวกน แตมภาษยะหลายภาษยะของหลายคณาจารย เชน พรหมสตรของพาทรายณะ มภาษยะทแตงโดยคณาจารยตางๆ เชน ศงกราจารย รามานชะ มทวะ วลลภะนมพารกะ เปนตน บรรดาสานศษยของคณาจารยเหลานตางกถอเอาความหมายของพรหมสตรตามทรรศนะแหงอาจารยของตน จงทาใหเกดนกายยอยแหงลทธเวทานตะขนมากมาย เมอกาลเวลาลวงไป กมคมภรฏกาแตงอธบายภาษยะหรออรรถกถา และอนฏกาซงแตงอธบายฏกาเกดขนอก นอกจากนยงมปกรณวเศษซงเปนวรรณกรรมอสระเกดขนอก ปกรณวเศษนไมจดอยในประเภทอรรถกถาฏกาหรออนฏกาโดยตรง เปนหนงสอทแตงเพมขนเพอเปนคมอสนบสนนแนวความคดทางปรชญาแหงระบบนนๆ พรอมกบวพากษวจารณแนวความคดทางปรชญาของระบบอนๆไปดวย โดยประการดงกลาวมาน ระบบตางๆแหงปรชญาอนเดยจงมพฒนาการมาเรอยๆ จนกระทงปรากฏอยในลกษณะดงทเราไดเหนอยทกวนน ลกษณะรวมแหงระบบตางๆของปรชญาอนเดย ปรชญาอนเดยแมจะมมากมายหลายระบบ และบรรดาระบบตางๆเหลานน แมจะมหลกคาสอนสาคญและหลกคาสอนปลกยอยแตกตางกนอยางไรกตาม แตกระนนกยงมลกษณะสาคญบางประการซงเปนลกษณะรวมแหงปรชญาอนเดยทกระบบ ซงพอจะแยกกลาวเปนขอๆไดดงน

1. ปรชญาอนเดยทกระบบถอวา แนวความคดทางปรชญามสาระอยทสามารถนามาใชใหเกด ประโยชนแกชวตประจาวน เพอใหชวตดาเนนไปสอดมการณทตงไวอยางดทสด ปรชญาอนเดยทกระบบจงเปนปรชญาชวต

2. ปรชญาอนเดยทกระบบเกดขนจากความรสกไมพงพอใจตอสภาพทเปนอยของชวต โดยเหน วาชวตของมนษยนนเตมไปดวยความทกขนานปการ นกคดหรอนกปรชญาของอนเดยจงพยายามคดคนแสวงหาทางทจะทาใหชวตนหลดพนไปจากสภาพททกข แลวบรรลถงความสขทไมเปลยนแปรหรอความสขนรนดร ดวยเหตนปรชญาอนเดยทกระบบจงมการเรมตนทมลกษณะเปนทนนยม (Pessimism) แตทนนยมในปรชญาอนเดยนไมใชทนนยมแทจรง เพราะมอยแตในตอนตนเทานน จดสดทายหรอจดหมายปลายทางปรชญาอนเดยจบลงดวยสนยม (Optimism) ทกระบบ

3. ปรชญาอนเดยทกระบบเชอในกฎแหงกรรม ทงในลกษณะทเปนกฎแหงสากลจกรวาล หรอ

๖

กฎแหงและผล และในลกษณะทเปนกฎแหงศลธรรม ทกระบบแหงปรชญาอนเดยเชอวา ทาดยอมไดรบผลด ทาชวยอมไดรบผลชว แมวาแตละระบบจะมความเหนแตกตางกนในเรองเกยวกบการกระทาอยางใดเปนการกระทาทดหรอชวกตาม

4. ปรชญาอนเดยทกระบบมทรรศนะตองกนในขอทวา อวชชาหรออวทยาเปนสาเหตแหงความ ตดของและการเวยนวายตายเกดในวฏสงสาร สวนวชชาหรอวทยาเปนสงทจะทาใหหลดพนจากการตดของและการเวยนวายตายเกดเชนนน การตดของอยในโลกและการทองเทยวไปในวฏสงสารทาใหตองไดรบความทกขไมมทสนสด ปรชญาอนเดยจงมงการบรรลโมกษะหรอความหลดพนจากทกขทงปวงเปนจดหมายปลายทาง อยางไรกตาม เกยวกบสงทเรยกวา อวชชาน ปรชญาอนเดยไมไดมความเหนตองกนทกระบบ สงทเรยกวาวชชาของระบบหนง อาจจะเปนอวชชาของอกระบบหนง เชน ระหวางปรชญาฮนดกบพทธปรชญา ปรชญาฮนดถอวา การเหนหรอรชดวามสงเทยงแทไมเปลยนแปรทเรยกวาอาตมนเปนวชชาหรอวทยา สวนพทธปรชญาถอวา การเหนวามสงทเทยงเชนนนเปนอวชชาเปนตน

5. ปรชญาอนเดยทกระบบถอวา การบาเพญสมาธและวปสสนาโดยพจารณาสงตางๆใหเหน ตามสภาพความเปนจรง เปนทางทจะนาไปสความหลดพนจากทกข แตเรองนกเปนเชนทกลาวแลวในขอ 4 คอ สภาพความเปนจรงตามทรรศนะของระบบหนงอาจแตกตางจากสภาพความเปนจรงตามทศนะของอกระบบหนง

6. ปรชญาอนเดยทกระบบเหนวา การควบคมตนเองหรอการควบคมจตใจไมปลอยใหเปนไป ในอานาจของตณหา เปนทางทขจดกเลสหรอความเศราหมองแหงจตใจใหหมดไปได และเมอความเศราหมองแหงจตใจหมดไปแลว กจะบรรลโมกษะซงเปนความสขนรนดร

7. ปรชญาอนเดยทกระบบมความเชอตรงกนวา ความหลดพนจากทกขทงปวงหรอโมกษะนน เปนสงทเปนไปไดและสามารถบรรลถงไดดวยการปฏบตอยางเขมงวดตามวธทกาหนดไว แตวธปฏบตเพอบรรลความหลดพนจากทกขนน แตละระบบกมวธการเปนของตนเอง นอกจากนนสถานะเชนไรทเรยกวาเปนสถานะแหงความหลดพน แตละระบบกมทรรศนะไมเหมอนกน ฉะนน จงสรปกลาวไดวา แมวาทกระบบจะมความเหนพองกนวา โมกษะความหลดพนทเปนไปได แตในเรองของวธการและธรรมชาตของความหลดพน แตละระบบมทรรศนะไมตรงกน

ลกษณะทง 7 ประการดงกลาวมาน เปนลกษณะรวมแหงปรชญาอนเดยทกระบบยกเวนปรชญา จารวจากเพยงระบบเดยว เพราะปรชญาจารวจากเปนปรชญาวตถนยมซงมแนวความคดไมตรงกบแนวความคดของระบบอนๆทงหมดของอนเดย (สนทร ณ รงษ 2521 : บทนา 1 – 8)

๗

ปรชญาจน ๑. ลกษณะปรชญาจน

กอนกลาวถงลกษณะปรชญาจน กใครกลาวถงศาสนาในยคโบราณของจนสกเลกนอย ชาวจน

เชอวาตามธรรมชาตตางๆลวนแตมเทพเจาสงสถตอย ถามนษยทาใหเทพพอใจ กจะทรงประทานสงทดงามให แตถาไมทรงโปรดกจะทรงบลดาลใหมภยพบตตางๆ ความจรงความเชอแบบนกมอยทวไปในทกประเทศ ทงนกเพราะมนษยยงขาดความเขาใจในเรองธรรมชาต จงพากนสรางเทพเจาหรอพระเจาขนมา จากความไมเขาใจของตนแลวกพากนบชาสงทตนสรางขนมานนเอง เทพเจาทชาวจนเชอถอมลกษณะเหมอนมนษยทงรปราง หนาตา และอารมณตางๆ และในบรรดาเทพดวยกนกมองคหนงเปนจอมเทพ ชาวจนเรยกจอมเทพวา เทยน และชาวจนกเชอวา จอมเทพองคนน ตนไมมสทธเซนสรวงบชาได มแตพระมหากษตรยเทานนทสามารถทาการบชาเซนสรวงจอมเทพได จงเปนเหตใหเกดมราชพธบชาเซนสรวงเทพเจาอยางใหญโตขนมา เชน พระราชพธเซนสงเวยฟาดน พระราชพธเซนสงเวยพระอาทตย พระจนทร เปนตน เพราะเหตน กษตรยจงเปนศาสนาจารยโดยปรยาย ทาใหศาสนาตกอยในอานาจการเมอง ไมสามารถแยกตวเปนสถาบนอสระ พระจงไมมอานาจเหมอนศาสนาอน สวนราษฎร เมอไมสามารถบชาเซนสรวงจอมเทพได กหนมาเซนสรวงบชาบรรพบรษของตน ชาวจนเชอวา บรรพบรษตายไปแลว กจะกลายเปนเทพบรวารคอยรบใชจอมเทพ วญญาณของบรรพบรษจะคอยดแลญาตในโลกนอยเสมอ สามารถใหคณใหโทษได จาทจะตองเอาใจอยเสมอ ดวยเหตน ชาวจนจงถอสสานประจาสกลของตนเปนสถานทสาคญตองดแลใหด เพอเปนทเซนสรวงและบนบานวญญาณบรรพบรษของตน ดงนน คนทวไปกอาจตดตอกบจอมเทพไดโดยผานทางพระเจาแผนดนและวญญาณบรรพบรษของตนอกทอดหนง กาลตอมาความเชอเรองเทพเจาประจาธรรมชาตคอยๆจางลง เพราะไมสามารถมองเหนตวตนเทพเจาได จงไมคอยใหความสาคญใหมากนก เพยงรบรกพอแลว ดงทจวกงถวายโอวาทตกเตอนพระเจาจวเซงอวงวา “จะไปเชอถอในอานภาพของพระเจานกไมได” บางคนกอธบายเทพเจาไปอกรปแบบหนง อยางเชน พระเจาจวบอวง ตรสวา “พระเจาเหนกมาจากประชาชนของขาเหน พระเจาไดยนกมาจากประชาชนของขาไดยน” ขอนแสดงวาฐานะของพระเจาเรมลดความสาคญลง ในขณะเดยวกนเสยงของประชาชนกเพมความสาคญยงขน แตละคนมสทธแสดงความคดเหนของตน จงเปนเหตใหเกดนกปรชญาตางๆขนมาอยางทเรยกกนวาปรชญารอยสานก ปรชญาจนเกดขนโดยอาศยความเชอถอทผานมาเปนรากฐาน ปรชญาจนไมสนใจแสวงหาปฐมธาตอยางทปรชญาตะวนตกมงแสวงหา เมอไมสนใจถงปฐมธาตกไมจาตองหาวธทจะรถงปฐมธาตนน แตปรชญาจนใหความสาคญในเรองมนษยดวยกน วาจะทาอยางไรคนจงจะเปนคนดมความสข ทาอยางไรสงคม ประเทศ และโลกจะมความสงบสข ดงสตรของปรชญาจนซงม 8 คา คอ

๘

ซวก แปลวา อบรมฝกฝนตนเอง องนง แปลวา ยงความสงบสขใหแกผอน ไหลเสย แปลวา ทาภายในตนใหมคณธรรม ววอวง แปลวา ทาภายนอกใหเปนกษตรยนกปกครองทด ทง 8 คานมความหมายใหแตละคนสนใจฝกฝนตนใหมคณธรรมและความสามารถ แลวนาความดและความสามารถนนออกมาบาเพญประโยชนแกสงคม ปรชญาจนทงหมดจะถกเถยงกนในประเดนทวา จะฝกฝนอบรมตนใหดไดอยางไร และจะชวยสงคมใหสงบสขไดอยางไร โดยนยนปรชญาจนจะแตกตางจากปรชญาตะวนตกตรงทไมสนใจภววทยาและญาณวทยา แตจะเนนคณวทยาเปนสาคญ ชาวจนไมชอบเพอฝน แตชอบสงทนามาปฏบตในชวตจรงได ชาวจนจงเปนนกปฏบตไมใชนกทฤษฎ ไมตองการเพยงร เพอรอยางนกปรชญาตะวนตก ปรชญาจนเนนจรยธรรมมากกวาสตปญญา เพราะฉะนนปรชญาจนจงเปนไปในทางจรยศาสตรและสนทรยศาสตรในดานตางๆ สรปแลว ปรชญาจนใหความสาคญทตวมนษย และความสาคญของมนษยกอยทเปนคนด มความรและบาเพญประโยชนใหแกสงคมตลอดทงโลก ความรทปรชญาจนเนนกเฉพาะความรทสามารถทาใหคนเปนคนดมคณธรรมเทานน ความรอยางอน ปรชญาจนไมสนใจ และแมความรทสามารถทาใหคนเปนคนดกเชนกน ถารเพยงแคทฤษฎกใชไมได จะตองปฏบตตนใหไดตามความรนนดวย เมอเปนคนดแลวกเรยกวานกปราชญ จากนนกมงบาเพญประโยชนตอโลก เพราะฉะนนจดมงหมายสงสดของปรชญาจนแทบทกสาขา ตางกมงมนทจะสงเสรม “ความเปนปราชญภายในและกษตรยภายนอก” ความเปนปราชญภายใน คอบคคลทสามารถพฒนาตวเองใหมคณธรรม สวนเปนกษตรยภายนอก หมายถงบคคลผไดบาเพญประโยชนอยางมหาศาลใหแกชาวโลก ทกคนจะตองพยายามพฒนาคณลกษณะทง 2 อยางใหเกดขนในตน คนเปนนกปราชญไดกเพราะรคณธรรม และปฏบตตามคณธรรมเทานน สวนจะมความรอนหรอไมนนไมเปนประมาณ ทานองเดยวกบคนเลว กตองเปนคนเลวอยอยางนน ไมวาจะมความรตางๆมากมายเพยงไร นกปรชญา หวง หยง หมง (พ.ศ. 2016 – 2072) ไดเปรยบเทยบความเปนนกปราชญเหมอนทองคาบรสทธไววา คนจะเปนนกปราชญไดกเพราะมคณสมบตทจะเปนนกปราชญเทานน ไมคานงวาจะตองมความรสาขาตางๆมากหรอไม คณภาพแตกตางกบปรมาณ ทองคาหนก 8 ปอนด กบ 9 ปอนด ยอมมปรมาณตางกน แตคณภาพของทองคาหาไดแตกตางกนไม หากผใดยงคณสมบตทง 2 อยาง คอ ความเปนปราชญภายใน และกษตรยภายนอกใหสาเรจได ผนนกจะไดรบเกยรตวา ปราชญราชา (Sage - King) ทานองเดยวกบปรชญา – ราชะ (philosopher - King) ในปรชญาของเพลโต ปรชญาจนมมากมายอยางทเรยกวาปรชญา 100 สานก แตเมอแบงเปนสานกใหญๆแลวกม 6 สานก คอ สานกปรชญาเตา (Tao chia) สานกปรชญาขงจอ (Ju chia) สานกปรชญามอจอ (Mo chia) สานกปรชญานตนยม (Fa chia) สานกปรชญาหยน – หยาง (Yin – Yang chia) และสานกปรชญาหมง(Ming chia) ในบรรดา 6 สานกน 4 สานกแรกทยงมผลงานตกทอดมาถงปจจบน และมความสาคญตอ

๙

วถชวตของคนจนมาก เพราะฉะนน จะขอกลาวเฉพาะปรชญาทง 4 สานกเทานน ทรรศนะโดยยอยของทง 4 สานก มดงน สานกปรชญาเตามความเหนวา ขนชอวาคนนนยงเหยงไมมทสนสดเปนทตงแหงปญหาทงปวง ยงคดยงทาอะไรมากกยงยงมาก จะแกไขอยางไรกไมมทสนสด สปลอยไปตามธรรมชาต สนบสนนใหเขาหาธรรมชาตจะดกวา พวกทมความเหนอยางนกมเหลาจอ จวงจอ เปนตวแทน สานกปรชญาขงจอมความเหนวา ขนบธรรมเนยมโบราณทดงามมอยมาก ควรทจะไดฟนฟเรองทดงามนนขนมาใหม แลวนามาเปนหลกประพฤตปฏบต พวกทมความเหนอยางนกมขงจอ เมงจอ เปนตวแทน สานกปรชญามอจอมความเหนวา เรองทลวงมาแลวกเหมาะกบคนสมยนน ไมควรรอฟนขนมาอก ควรจะหาอะไรใหมๆทเหมาะสมมาเปนหลกยดเหนยวจะดกวา พวกทมความเหนอยางนม มอจอ เปนตวแทน สานกปรชญานตนยมมความเหนวา ธรรมชาตดงเดมของคนมแตความชวราย จงจาตองใชอานาจและกฎหมายมาเปนเครองควบคม พวกทมความเหนอยางนม ฮน เฟย จอ เปนตวแทน

๒. ปฐมกาเนดปรชญาจน ปรชญาจนเกดขนมาในสมยปลายพทธกาล โดยม 2 สานกใหญๆ ไดแก สานกเหลาจอ คอ ปรชญาเตา กบสานกขงจอ คอปรชญาขงจอ ตอมาปรชญาทง 2 สานก ไดแตกตวออกไปเปนสานกตางๆอกมากมาย แตทงสานกเหลาจอ และสานกฃงจอตางกไดรบปรชญาสมยโบราณมาใชในปรชญาของตนดวย โดยคงไวบาง เปลยนแปลงบาง ตความหมายใหมบาง ตามความเหมาะสม เหตนจงควรไดศกษาปรชญาพนฐานสมยโบราณของจนดวย เชอกนวา สงทเปนบอเกดปรชญาจนสมยโบราณ กคอความคดเรองปา กวา (Pa Kua) หรอโปยกาย ปากวา หรอเสนตรง 3 เสน รวมเปนกลมได 8 กลม เรยงกนเปนวงกลม ลอมรป หยน – หยาง ซงอยตรงกลาง เสน 3 เสน แบงเปน 2 แบบ คอ เขยนเปนเสนตดกน ไมขาดทง 3 เสน ( ) แบบนเรยกวา หยาง – เหยา (yang - yao) กบอกแบบหนง เขยนเปนเสนตรง แตขาดแยกจากกน ( ) แบบนเรยกวา หยน – เหยา (yin - yao) ความจรงการขยนเสน กเปนเพยงสญลกษณแหงความคดเทานน กลาวคอ เสนทง 8 กลม แตละกลมแทนธาตทง 8 ตามความเชอของคนจนโบราณ ธาตทง 8 กม ดน นา ลม ไฟ สวรรคหรอฟา ฟารองหรอสายฟา ภเขา และหนองบง ตวอยางเชน แทนฟา แทนดน แทนนา แทนลม แทนไฟ เปนตน และธาตทง 8 น อาจยอลงเหลอ 4 คอ ดน นา ไฟ ลม และจากธาต 4 ยอลงเหลอ 2 คอ หยน (yin) กบหยาง (yang) หยนกบหยางจงเปนเรองมลฐานของปรชญาจน

๑๐

๓. หยน – หยาง คออะไร

หยน – หยางเปนสภาวะธรรมชาตทมอยคกน เปนมลธาต กอใหเกดสงตางๆขนมา หยนเปนพลงงานลบ สงบนง แสดงออกในรปตางๆ เชน ความมด ความหนาว ความชน ความแฉะ ความออนแอ ความออนโยนละเพศหญง เปนตน สวนหยางเปนพลงงานบวก เคลอนไหว ไมหยดนง แสดงออกในรปตางๆเชน ความสวาง ความรอน ความอบอน ความแหง ความแขงแรง ความมงคง และเพศชาย เปนตน หยนกบหยาง เปนสภาวะทตรงขามกน แตกไมเปนศตรกน ตางสมโยคเขาหากน สนบสนนกน กอใหเกดสรรพสงขนมาในโลก ฝายใดทมอตราสวนมากกวา หรอแขงแรงกวา กจะปรากฏผลออกมาในทางพลงงานนน อยางเชน ผชาย กมธาตหยางในอตราสวนมากกวาธาตหยน สวนผหญงกมธาตหยนมากกวาธาตหยาง เหลานเปนตน เพราะฉะนนในแตละอยางจงมทงหยนทงหยางผสมอยดวยกน ในอตราสวนทตางกน และกเพราะหยน – หยางนเอง จงเปนเหตใหเกดมสงคกนในโลก เชน ดวงอาทตยกบดวงจนทร รอนกบหนาว สขกบทกข สมหวงกบผดหวง กลางวนและกลางคน เปนตน

ชาวจนสมยโบราณ เชอวาทองฟาเปนหยาง และแผนดนเปนหยน อาศยหยนและหยางมาประกอบกน เปนเหตใหเกดสงทงหลายขนในโลก เรองหยน – หยางกทานองในวทยาศาสตร เรองกรยา (Action)และปฏกรยา (Reaction) ซงเปนของคกน ทใดมกรยา ทนนกมปฏกรยา ๔. ประวตการใชเครองหมาย ปา กวา สนนษฐานกนวา เมอประมาณ 5,000 ปเศษมาแลว พระเจาฟส (Fu - Hsi) ทรงเปนผคดขน พระราชาองคน ทรงนาความเจรญหลายอยางมาใหชาวจน เชน ทรงวางระเบยบการสมรส และระเบยบใหคนมแซมเหลา เปนตน พระองคทรงเปนนกปราชญ ทรงครนคดปรชญาโลกหรอชวต ทรงเหนวาโลกหรอชวต ประกอบดวยธาต 8 อยาง ดงกลาวมาแลวน ตอมาถงสมยพระเจาเหวน หรอเหวน (King - Wen) ผสถาปนาราชวงศโจว (Chou) และอปราช ไดจดทาใหเสนเหลานเปนระบบระเบยบขนมาเพอใชเปนเครองหมายแหงความคด และตงแตนนเปนตนมา ความคดเรองปา กวา ไดกลายเปนรากฐานทงของปรชญาและไสยศาสตรจน สวนเครองหมายหยน – หยาง ตอมาถอกนวาเปนของศกดสทธ ชาวจนนยมตดไวตามประตบาน เพอปองกนภตผปศาจ และเครอหมายหยน – หยางนตลอดทงเสน ปา กวา ทางประเทศเกาหลใตกไดนาไปใชเปนตราในธงชาตของตนดวย ปรชญาจนทสาคญม 4 สานกดงกลาวแลว แตเมอวาถงนกปรชญาทเดนๆของทง 4 สานก กม 8 คน คอ เหลาจอ ขงจอ มอจอ หยางจอ เมงจอ จวงจอ ซนจอ และฮน เฟย จอ ซงจะไดกลาวถงปรชญาของแตละคนไปตามลาดบทเรยงไวดงตอไปน

๕. ปรชญาจน : โหงวเฮงของสนข

๑๑

การดโหงวเฮงของสนข ตามตาราจน ในสมยกอน คนจนไดมการดโหงวเฮงของสนข หรอลกษณะของสนขวา สนขตวไหนมอปนสยอยางไร สนขตวไหนใหคณใหโทษอยางไร หรอแมแตลกษณะ หรอโหงวเฮงของสนขนนบอกถง เคราะหรายของสนขตวนนอยางไร แลวกไดจดสถตเอาไวใหชนรนหลงไดนามาศกษา

กอนทเราจะมาเรยนรถงโหงวเฮงของสนข เรามาทาความรจกกบ ปรชญาจน ทไดเปรยบความหมาย ของธาตทง 5 กบอวยวะตางๆบนใบหนาของสนขกนกอน

ปรชญาจน ไดเปรยบเทยบอวยวะบนใบหนาของสนขกบธาตทง 5 เอาไวดงน ธาตดน คอ จมก ธาตนา คอ ปาก ธาตไม คอ คว (โหนกคว) ธาตไฟ คอ ตา ธาตทอง คอ ใบห

ปรชญาจนไดกลาวเปรยบเทยบธาตกาเนด หรอเสรมและธาตปรปกษ หรอขมกน ดงน ธาตกาเนด หรอ เสรมกน ดน ใหกาเนด ทอง ทอง ใหกาเนด นา นา ใหกาเนด ไม ไม ใหกาเนด ไฟ ไฟ ใหกาเนด ดน

ธาตปรปกษ หรอขดกน ดน ปรปกษหรอขม นา นา ปรปกษหรอขม ไฟ ไฟ ปรปกษหรอขม ทอง ทอง ปรปกษหรอขด ไม ไม ปรปกษหรอขม ดน

เมอเราไดเรยนรถงการเปรยบเทยบของปรชญาจนเกยวกบอวยวะบนในหนาสนขและธาตกาเนดและธาตปรปกษแลว ทนเรามาดลกษณะหรอโหงวเฮงสนขตามตาราจนทไดกลาวเอาไว

ลกษณะของสนขทมจมกใหญสมลกษณะดจดงจมกราชสห (ธาตดนสมบรณ) มโหนกควใหญสมลกษณะ มขนควตงเดนชดมสงา (ธาตไมสมบรณ) คอ ธาตดน และธาตไมทสมดลไมขมหรอเปนปรปกษตอกน สนขนนจะมอปนสยใจกลา ดแตขม ปากไมพลอยไมเหาสงเดชใหศตรไดรตว จากลกษณะทมธาตดนทสมบรณนนยอมใหกาเนดหรอเสรมใหธาตทองสมบรณไปดวย กลาวคอ หจะด เมอไดยนเสยงอะไรททาใหเปนทนาสงสย หจะตงขนอยางสงา เพอฟงทศทางของเสยงนนใหแนชดกอนทจะวงไปหาทศทางทเกดเสยง จดไดวาเปนสนขทฉลาดมาก มหทวองไวตอเสยง เหมาะเปนสนขเฝาบาน หรอสนขปฏบตการตางๆ

ในดานตรงกนขาม หากสนขนน มจมกทเลก หรอบแบนไมมสงาราศ (ธาตดนพรอง) แตมโหนกคว หรอขนควตงชนเดนชด (ธาตไมสมบรณ) คอ ธาตไมขมหรอเปนปรปกษกบธาตดน ลกษณะหรอโหงวเฮงของสนขแบบนจดวาเปนสนขท ดแตขขลาด ไมฉลาด ไมวองไว ปากพลอยเหาไปทวไมวาจะเหนอะไร กลาวคอชอบใชเสยงขมศตรเพราะความกลวของตวเอง ทาใหเปนทราคราญแกเจาของ เมอธาตดน

12

พรอง การใหกาเนดธาตทองยอมไมสมบรณ กลาวคอ หจะไมไว การประเมนผลทางสายตาจะชาไมทนการณ บางครงหนศตร แตกยงเหาทงๆทเจาตวกเดนหนไปดวย สนขชนดนเหมาะกบ เจาของทไมชอบความเงยบ และเลยงสนขไวเพอเปนเพอนเทานนหมายเหต หากจมกเลกไมสมสวน และมโหนกควเลก ขนควไมเดนชด เรยกวา ธาตสมดลยในเชงพรอง จดเปนสนขทไมเดน หากจะเลยงไวกแคไวเปนเพอน ทาใหเจาของมงานทาเพมขนเพราะตองหาอาหารมาเลยงมนเทานนเอง

ลกษณะของสนขทมใบหใหญ ใบหตงโดยใบหดานรบเสยงหนบดมาดานหนา ดสงาดจดงใบหของหมาปา(ธาตทองสมบรณ) มแววตาทสดใสกลมโต (ธาตไฟสมบรณ)คอ ธาตไฟและธาตทองสมดลไมขมกน บงบอกถงความเปนสนขทมพลงอานาจ กลาหาญ ฉลาด เหาเกงแตกสจรงไมใช เกงแตปาก ถากดศตรแลวไมคอยยอมปลอยงายๆ ลกษณะเชนน เพราะธาตทองสมบรณกจะไปเสรมธาตนาใหสมบรณคอ ปาก กรามแขงแรง เหาเกง และกดเกงคะ สนขชนดนเหมาะทจะเลยงไวเฝาบาน เฝาสวนไวเตอนภยจะดมากในดานตรงขาม หากสนขนนมใบหเลก ตงขนแตหงายคลอยไปดานหลง หรอใบหตกพบลง (ธาตทองพรอง)แตมแววตาสดใสกลมโต (ธาตไฟสมบรณ) คอ ธาตไฟขมธาตทอง ลกษณะนจดวาเปนสนขทขขลาด ชอบจองแตจะกนเทานน เหาเกง แตพอศตรเอาจรง จะวงแบบไมคดชวต พอตงหลก เหนศตรอยหางมากๆกจะหนมาเหาตอ เลยงเชองงาย เพราะชอบกน เมอใครใหของกนจะตสนททนท สนขชนดนเหมาะสาหรบเลยงไวเปนเพอนแกเหงา เพราะประจบเจาของเกง ไมเหมาะทจะเลยงไวหวงเฝาบาน เพราะเมอมคนแปลกหนาเอาของใหกนกจะตสนททนทหมายเหต หากใบหเลก หรอพบลงไมสมสวน และ แววตาระหอยไมแวววาวตาเลก เรยกวา ธาตสมดลในเชงพรองสนขชนดนจะเฉอย ไมวาคนแปลกหนาจะเขามาในบานกไมสนใจทจะเหา มแตจะเขาไปคลอเคลยเดนตามคนแปลกหนา เพอหวงจะมอะไรใหกนหรอไม สนขลกษณะนเลยงไวเปนเพอนแกเหงาเทานนเอง

ลกษณะสนขทมรปปากทยาวสมสวน เมออาปากมเขยวทดงามแขงแรงดจดงราชสหหรอหมาปา มกรามทไดสดสวน (ธาตนาสมบรณ) มจมกใหญ สนจมกงามไดสดสวน (ธาตดนสมบรณ) สนขทมลกษณะเชนน จดเปนสนขทมอปนสยเจาอารมณ เกเร เมอเหนสนขตวอนๆ จะขมไวกอน ไมยอมใหตวอนเปนใหญกวาตน ชอบเปนผนาไมยอมเปนผตาม หากเลยงไวรวมกบสนขอน เจาของตองคอยดหามไมใหไปรงแกตวอนๆ ชอบสงเสยงคารามขมศตร ดรายพอสมควร เจาเลห เปนสนขทคอนขางทจะหวงของในบาน หากมคนแปลกหนามาหยบฉวยของในบรเวณบาน จะคารามใสทนท ลกษณะทมธาตนาทสมบรณเชน นยอมสงผลใหเสรมหรอใหกาเนดธาตไมใหสมบรณดวยคอ จะหนาผากทใหญ โหนกควใหญ เปนผลใหมมนสมองทชวยในการประเมนผลไดด สนขชนดนเหมาะทจะเลยงไวเฝาบาน ไร สวนเพองานปฏบตการ เชน ดมกลนคนหา เปนตน

ในดานตรงขาม หากมปากทไมสมคอ สนไป หรอยาวจนเกนไป มเขยวทเลกไมแขงแรง มกรามทดแฟบไมสมสวน รปปากแคบ (ธาตนาพรอง) มจมกใหญ สนจมกงามสมสวน (ธาตดนสมบรณ) คอ ธาตดนขมธาตนา ลกษณะเชนนจดเปนสนขทเจาเลหดานเจาช และชอบกนไมเลอก ปากเปราะ เหาไมเลอก

13

เวลา เจาของเผลอไมไดชอบหนเทยวไปทว สนขชนดนเลยงไวเพอแสวงหาบญ คอ เลยงเอาบญนนเองนะครบ มนตองเจบตวเพราะโดนสนขอนกดเปนประจา แลวเจาของกตองรกษาแผลใหมนเอาบญ

ลกษณะสนขทมโหนกควใหญสมสวน มขนควดเดนชด กะโหลกดานหนาดใหญ (ธาตไมสมบรณ) มหทตงชนมสงา (ธาตทองสมบรณ) มองดรปหนาทวไปสมสวน จดเปนสนขทฉลาดคลองแคลววองไว ดเมอเจาของไมอยใกล เชอฟงเจาของเปนสนขทชางสงเกตอาการของเจาของไดเกง โดยเฉพาะเมอมคนแปลกหนาเขามาในบรเวณบาน หากเจาของแสดงความเปนมตรกบคนแปลกหนา มนจะไมทารายคนแปลกหนา แตถาหากคนแปลกหนาแสดงความเปนศตรกบเจาของ หรอเจาของมนแสดงอาการไมชอบใจทคนแปลกหนาเขามาในบาน มนจะแสดงความดรายเกรยวกราดออกมาทนท ลกษณะทมธาตไมทสมบรณ ยอมสงผลใหกาเนดหรอเสรมธาตไฟคอแววตาใหสมบรณดวยสนขชนดนเหมาะทจะเลยงไวเปนเพอน และเฝาบาน หรอไรสวนไดดทเดยว คอยเปนเพอนยามอยคนเดยวในบานในดานตรงขาม หากสนขนนม โหนกคว กระโหลกดานหนาเลก หรอขนควไมเดนชด (ธาตไมพรอง) แตกลบมใบหทใหญตงชน (ธาตทองสมบรณ) ลกษณะเชนนเรยกวา ธาตทองขมธาตไม จดเปนสนขทหทไว แตการประเมนผลของสมอง และการมองเหนไมดเทาทควร มความซอสตย เชอฟงเจาของไดด ขระแวงกบเสยงทไดยนเหาเกง สนขชนดนเหมาะทจะเลยงไวเฝาบาน เพอนเหาเตอนเจาของหากมคนเขามาในบรเวณบาน และเปนเพอนแกเหงาไดดเหมอนกน

หมายเหต หากธาตไมและธาตทองดงกลาว สมดลในเชงพรอง กคดเสยวาเลยงสนขดาวนสกตวเพอเอาบญ และเพอไมใหดเงยบเหงากแลวกนนะครบ ปลอยไปเดยวโดนสนขอนไลกด หรอไมอาจเกดอบตโดนรถทบตาย

ลกษณะสนขท มแววตาสดใส กลมโตสมสวน(ธาตไฟสมบรณ) มปากทยาวสมสวน มเขยวทใหญยาว และกรามทแขงแรง (ธาตนาสมบรณ) ลกษณะเชนนจดเปนสนขทดมาก ไมคอยเหา แตชอบคาราม มเสยงทนากลว เปนสนขทเอาจรง กดจรง เมอกดแลวจะไมคอยยอมปลอย เปนสนขทดเครงขรมนากลวเปนพเศษ การมธาตไฟทสมบรณยอมจะใหกาเนดหรอเสรมธาตดนใหสมบรณดวย กลาวคอจะทาใหดมสงาอยางนาเกรงขาม มความฉลาดในเชงตอสกบศตร ไมคอยเปนมตรกบคนแปลกหนา สนขชนดนเหมาะทจะเลยงไวเฝาบาน ไร สวน หรอเปนสนขปฏบตการ ในการดมกลน ฯลฯ

ในดานตรงขาม หากมลกษณะ แววตาระหอย ไมสดใส (ธาตไฟพรอง) แตมปากทยาวสมสวน มเขยวและกรามทแขงแรงสมบรณ (ธาตนาทสมบรณ) ลกษณะเชนนเรยกวาธาตนาขมธาตไฟ จะเปนสนขทเหาเกง ชอบขดวยเสยงเหา เพอใหศตรเกรงกลว การประเมนผลดานสายตาไมดเทาทควร สวนเมอมเสยงทาใหสงสย จะใชวธเหาขมไวกอน สนขชนดนเหมาะทจะเลยงไวเฝาบานนะดครบ ปากไวดพอสมควร

หมายเหต หากธาตไฟ และธาตนา สมดลในเชงพรอง ลกษณะเชนน เลยงไวเปนเพอนๆเลนดครบ ไมเหา ไมกดใครด วนๆไดแตกนแลวกเดนเลนรอบบาน เปนเพอนเลนกบเจาของดคะ จากการดอปนสยของสนขดวยการเปรยบเทยบกบธาตตางๆตามหลกปรชญาจนดงไดกลาวมาในขางตน หากทานทสนใจศกษา กจะสามารถทราบถงอปนสยของสนขททานเลยงไวครบ ทกลาวมาทงหมดเปนเพยงสวนทชวยเปน

14

แนวทางในการศกษาใหลกซงตอไป ในแตละหวขอทกลาวมา หากลกษณะดตามแตละหวขอแลว ยงจะตองดลกษณะอนใน 5 ลกษณะควบคไปดวย หากลกษณะทง 5 หรอ โหงวเฮงทงหมดสมดลดแลว การดจะตองดลกษณะความเดนกวาหรอดอยกวาของแตละธาตแลวประเมนผลตามธาตทเดนกวาดอยกวา และตองเขาใจอกวาไมวาเปนคนหรอสนข ไมมอะไรทจะดไปเสยทงหมดรอยเปอรเซนตหรอก

เอกสารอานประกอบการเรยน วชาปรชญาตะวนออก (388512)

อดศกด ทองบญ. ปรชญาอนเดย, กรงเทพฯ : ราชบณฑตยสถาน, 2546. ____________ . ปรชญาอนเดยรวมสมย. กรงเทพฯ : ราชบณฑตยสถาน, 2543. ผศ.ดร. ทองหลอ วงษธรรมา. ปรชญาตะวนออก. กรงเทพฯ : โอเดยนสโตร, 2536 ศ.ดร. สนทร ณ รงษ. ปรชญาอนเดยประวตและลทธ. กรงเทพฯ : พพธวทยา, 2521. รศ. ผจญ คาชสงข. ปรชญาตะวนตกI (387211). กทม. : มหาวทยาลยเกษตรศาสตร, 2548. รศ.ผจญ คาชสงข. ศาสนาเบองตน. กทม. : มหาวทยาลยเกษตรศาสตร, 2545. เสถยร โพธนนทะ. เมธตะวนออก. กรงเทพฯ. บรรณาคาร, 2522. ฟน ดอกบว. ปวงปรชญาจน. กรงเทพฯ : โอเดยนสโตร, 2532. ชว ไช. ปรชญาจน. แปลโดย สกล นลวรรณ จาก The story chines Philosophy. : โอเดยนสโตร, 2523. นอย พงษสนท. ปรชญาจน. เชยงใหม. มหาวทยาลยเชยงใหม, 2528. ฉายมงกวง. เมธเมงจอ. แปลโดยบญศกด แสงระว. กรงเทพฯ : ธรรมชาต, 2529. หลน ย ถง. วถเตา. แปลโดยพจนา จนทรสนต จาก The wisdom of china. กรงเทพฯ : เคลดไทย, 2525. Radhakrishnan. Indian Philosophy. Fung yu – lan. A History of Chinese Phi losophy ( vol. 1).Tranlated by Derk Bodde New York :

Princeton university, 1973. Gai Fu Feng and Jane English. Tao Tsu : Tao te ching. New York : vintage books, 1972 Moore charles A, (Ed). The Chinese Mind. Honolulu : Eest – West center press, 1967 Muller F Max. Sacred Books of The East. Varanassi : motilal Bannasidass, 1968. Chandradhar Sharma, Dr., A Critical Survey of Indian Philososhy, Rider & Company,

London, 1960 Das Gupta, S.B., Aspects of Indian Religious Thought, A. Mukherjee & Co., Private Ltd.,

Culcutta, 1957 Hiriyanna, M., Outline of Indian Philososhy, George Allen & Unwin Ltd., London, 1958

15

A History of Indian Philososhy, 2 Vols., Sinha Publishing House, Culcutta 26, 1956 Nathmal Tatia, Studies in Jaina Philosophy, The Modern Art Press, Culcutta, 1951 รศ. ผจญ คาชสงข ผดแลวชา: ผบรรยาย/อภปราย

หนงสออเลกทรอนกส

ฟสกส 1(ภาคกลศาสตร( ฟสกส 1 (ความรอน)

ฟสกส 2 กลศาสตรเวกเตอร

โลหะวทยาฟสกส เอกสารคาสอนฟสกส 1ฟสกส 2 (บรรยาย( แกปญหาฟสกสดวยภาษา c ฟสกสพศวง สอนฟสกสผานทางอนเตอรเนต

ทดสอบออนไลน วดโอการเรยนการสอน หนาแรกในอดต แผนใสการเรยนการสอน

เอกสารการสอน PDF กจกรรมการทดลองทางวทยาศาสตร

แบบฝกหดออนไลน สดยอดสงประดษฐ

การทดลองเสมอน

บทความพเศษ ตารางธาต)ไทย1) 2 (Eng)

พจนานกรมฟสกส ลบสมองกบปญหาฟสกส

ธรรมชาตมหศจรรย สตรพนฐานฟสกส

การทดลองมหศจรรย ดาราศาสตรราชมงคล

แบบฝกหดกลาง

แบบฝกหดโลหะวทยา แบบทดสอบ

ความรรอบตวทวไป อะไรเอย ?

ทดสอบ)เกมเศรษฐ( คดปรศนา

ขอสอบเอนทรานซ เฉลยกลศาสตรเวกเตอร

คาศพทประจาสปดาห ความรรอบตว

การประดษฐแของโลก ผไดรบโนเบลสาขาฟสกส

นกวทยาศาสตรเทศ นกวทยาศาสตรไทย

ดาราศาสตรพศวง การทางานของอปกรณทางฟสกส

การทางานของอปกรณตางๆ

การเรยนการสอนฟสกส 1 ผานทางอนเตอรเนต

1. การวด 2. เวกเตอร3. การเคลอนทแบบหนงมต 4. การเคลอนทบนระนาบ5. กฎการเคลอนทของนวตน 6. การประยกตกฎการเคลอนทของนวตน7. งานและพลงงาน 8. การดลและโมเมนตม9. การหมน 10. สมดลของวตถแขงเกรง11. การเคลอนทแบบคาบ 12. ความยดหยน13. กลศาสตรของไหล 14. ปรมาณความรอน และ กลไกการถายโอนความรอน15. กฎขอทหนงและสองของเทอรโมไดนามก 16. คณสมบตเชงโมเลกลของสสาร

17. คลน 18.การสน และคลนเสยง การเรยนการสอนฟสกส 2 ผานทางอนเตอรเนต

1. ไฟฟาสถต 2. สนามไฟฟา3. ความกวางของสายฟา 4. ตวเกบประจและการตอตวตานทาน 5. ศกยไฟฟา 6. กระแสไฟฟา 7. สนามแมเหลก 8.การเหนยวนา9. ไฟฟากระแสสลบ 10. ทรานซสเตอร 11. สนามแมเหลกไฟฟาและเสาอากาศ 12. แสงและการมองเหน13. ทฤษฎสมพทธภาพ 14. กลศาสตรควอนตม 15. โครงสรางของอะตอม 16. นวเคลยร

การเรยนการสอนฟสกสทวไป ผานทางอนเตอรเนต

1. จลศาสตร )kinematic) 2. จลพลศาสตร (kinetics) 3. งานและโมเมนตม 4. ซมเปลฮารโมนก คลน และเสยง

5. ของไหลกบความรอน 6.ไฟฟาสถตกบกระแสไฟฟา 7. แมเหลกไฟฟา 8. คลนแมเหลกไฟฟากบแสง9. ทฤษฎสมพทธภาพ อะตอม และนวเคลยร

ฟสกสราชมงคล