1

Zaterdag8enzondag9september2018

EchteWarmonders waarkomenzevandaan?

Dorpelingen,vluchtelingenenmigrantenbijname

2

OpenMonumentendagenWarmondprogramma:BuitenplaatsVroenhof,Herenweg52-za.enzo.van10.00-17.00uur

! Opentuinen,rondwandelinglangsbijzonderebomen.Proeverijuiteigentuin.

Schippertjesdagen,Gemeentehaven-za.enzo.geheledag

! Nautischevenementmetmarkt,muziekenandereactiviteitenrondhistorischesleep-ensalonboten.

GratisrondvaartantiekesalonbootHeereSchoutennaardeZwanburgermolen

! Afvaartza.enzo.Gemeentehaven,overdeKoudenhoornbruglinksVan11.00-16.00uur

Zwanburgermolen,Zwanburgerpolder3

! Rondleidingdoordemolenaarza.enzo.van11.00-17.00uurPKN-kerk,Herenweg82zaterdag“TheSoundofWarmond”gratistoegang

! 10.30uur:Kerkopen-koffie,theeoffrisdrank! 11.00-11.30uur:OpeningsconcertLohmanorgeldoorJanPieterLanooy! 12.00-12.30uur:ConcertoporgelenhobodoorG.vandeWeteringenA.

Klaassens! 13.00uur:OpenPodium–iedereen:jong,oud,solisten,groepen,korenkan

zichaanmeldenvooreenoptreden(margreetvanschie@telfort.nl)! 14.30uur:PrinsesSerenaendeEenhoornMuzikalefamilievoorstellingvoor

jongenoud(M.vanSchieenH.Visscher)zondag

! 16.00uurMatineeconcertuitgevoerddoorHetCollegiumMusicumLeiden,meteengevarieerdprogrammameto.a.zang,viool,fluitenorgeltoegangsprijs:€10pp;geopend,vanaf15.30uur

! presentatierecentopgerichteSt.VriendenKerkelijkErfgoedWarmond.RK-kerk,Herenweg76-78,zaterdag10.00–16.00uur

! Tentoonstellingvanhistorischzilverenrelikwieënvano.a.PeerkeDonders.DeOudeSchool,Dorpsstraat,Pleintjebijdepomp–za.enzo.

! Tentoonstellingover“WarmondersenEuropa”.Broekdijkmolen,noordMerenwijk,Broekpolder1,2361PA,Warmond

! Rondleidingdoordemolenaar;zaterdagvan10.00–17.00uur

3

Inhoudsopgave:Inleiding blz.4Hoofdstuk1-EchteWarmonders,waarkomenzevandaan? blz.5

! Herkomstvannamen blz.5! Fransenamen blz.6! Duitsenamen blz.10! Joodsenamen blz.14! Slavernij blz.15! Vluchtelingeninde20eeeuw blz.16

Hoofdstuk2-Aanvullendebeschrijvingen blz.17

! AdellijkeachternamenindegeschiedenisvanWarmond blz.17! Professorenvanhetseminariemet“vreemdenamen” blz.19

Hoofdstuk3-BekendeWarmondseachternamen blz.20

! Warmondseachternamen(>25)dieindegemeenteTeylingenmeervoorkomendaneldersinNederland blz.20

! MeestvoorkomendeWarmondseachternameninTeylingen blz.20! FamiliegeschiedenisvantypischWarmondseachternamen blz.21

Fotoomslag(circa1918):v.l.n.r.JanTerpstra,GerritVersluys,WillemSchouten,KeesvanWinsen,DorusvanderVen,BasvanStijnenDorusBeugelsdijk

Meerwetenoveruwvoorouders?ClaraLeenstraisaanwezigbijdeVVVmetaanvullendeinformatieoverdefamiliesinditboekje.Opza.enzo.tussen14.00–15.00uur

4

Inleiding

De natuur kent geenlandsgrenzen. Wintergastenbezoeken ons land vanuit hethoge noorden. Grote groepenganzen en smienten vliegenover Warmond op zoek naarvoedsel. ‘s Zomers makenanderevogelsvanuithetverrezuidendelangereisomhiertebroeden. Gierzwaluwennestelen in huize Liduina enboerenzwaluwen in deboerderijen aan hetOosteinde.

Voormensenisimmigrerenheelwatingewikkelder.ZijstuitenopdegrenzenvanEuropaendegrensvan Nederland. Pas in de 19e eeuw wordt onder invloed van politieke stromingen en landelijkekranten een nationalistisch besef aangewakkerd. Nederland krijgt een heuse koning en met hetontstaan van de vaderlandsliefde, nemen ook de zorgen over het verlies van onze cultuur enidentiteittoe.

EenpaareeuwenterugwasjealsgewoneinwonervanWarmondineersteinstantieWarmonderenkwam je vaak niet verder dan de buurdorpen of Leiden. Je was betrokken bij je eigengeloofsgemeenschap,rooms-katholiekofprotestants.Vandestadhouderhadjemisschienweleenseenafbeeldinggezien.En toch laatditboekjeziendatookhetbegrip“EchteWarmonders”zozijnbeperkingen heeft. Want lange tijd was migratie naar veiliger en economisch sterkere gebiedenvanzelfsprekenderdannu.

WezullenziendatveelvandebekendeWarmondsefamiliesoorspronkelijkuitanderestrekenvanNederland komen, of zelfs uit andere delen van Europa. Zo ontstaat een levendig beeld van devoortdurendeverplaatsingvanmensenengezinnenenblijktWarmondalheel langeensmeltkroesvanmigranten,culturenenreligiestezijn.Wevolgendefamiliesgemakshalveaandehandvandemannelijkenakomelingen,hoewelviadevrouwennatuurlijkookbandenmetWarmondlopen.VoorditstukhebbenweveelgebruikgemaaktvandekennisvanhetCentrumvoorFamiliegeschiedenis,hetCBG.

Veelleesplezier!

NamenshetComitéOpenMonumentendagWarmond:

ClaraLeenstra,JanPaulKruimel,HennyLangenberg,RuudvanderLoos,EppovanBolhuis

5

Hoofdstuk1-EchteWarmonders,waarkomenzevandaan?

Herkomstvannamen

DeherkomstbepalenvanWarmondseachternamenlijkteenvoudig,wantveelboerenfamiliesuitWarmondblijkenoorspronkelijkvanelderstekomen.Datkunjeduidelijkzienaanhunnamen:

Naam Plaatsvanherkomst Aantalfamilieledenin2007

Warmerdam grensWarmond/Sassenheim (Teylingen138,Hillegom193)

vanderGeest duinstreekbijWassenaar (Teylingen108,Alkemade192)

vanRijn streekOudeRijn (Teylingen123,Katwijk796)

vanEgmond Egmond(NH) (Teylingen124,Katwijk726)

VanSchie riviertjeDelft-Rotterdam (Teylingen76,Westland315)

Heemskerk HeemskerkbijBeverwijk(NH) (Teylingen253,Katwijk723)

VanMoorsel plaatsbijSomeren(NB)ofAalst(België)(Teylingen22,Deurne124)

vanWinsen Winsum(GR) (Teylingen71,35Hilversum)

Sikking Sikkinge(FR) (Teylingen35,25Hilversum,25Wijdemeren)

vanStaveren Stavoren(FR) (Teylingen11,Rotterdam105)

Maaranderenamenzijnalmoeilijkerteherleiden.Sommigenamenzijntealgemeenendaardoormoeilijkteachterhalen.AnderezoalsKortekaasofSchramazijnechteHollandsenamen,maarwatbetekenenze?AnderebekendeachternameninWarmond–methunaantallenpergemeente:Beugelsdijk van Bokelsdijk bij Rotterdam, Bokelsdike, gebied rond Weeda dat eind van de

middeleeuwenbijeenoverstromingisweggevaagd.(Teylingen30,Noordwijk34)VanDam (Teylingen165,veelingrotesteden)VanDijk (Teylingen167,Amsterdam1489,Rotterdam1482,Utrecht1109,DenHaag1037)Haverkort haverkot(kot=eenvoudighuis/hut).(Teylingen17,Harderberg72)Heijl (Teylingen9,Cuijk30)VanderHulst (meesteTeylingen113,naAmsterdam127)Juffermans manofknechtvaneenjonkvrouw?(Teylingen31,naLeiden32)Ketelaar ketelsmid.(Teylingen7,OudeIJsselstreek108)Kool mogelijkvanCole,afkortingvanNicolaas.(Teylingen19,Amsterdam277)Koppers zoonvanCoppe(afkortingvanJacob),jachthaven1922Kortekaas vanCoppe(afkortingvanJacob),mogelijkeenafkortingvandenaamNicasiusof

tochgewoonvankaas.(Teylingen136,DenHaag148,Westland148)VanNoort mogelijkeenafgeleidevanhetadellijkegeslachtVanNoordeofeenafkortingvan

Noortwijck(Noordwijk).(Teylingen67,Rotterdam123,DenHaag103)Oudshoorn Oudshoorn verdwenen gemeente bij Alphen aan den Rijn. (Teylingen 55, de

RondeVenen153,Katwijk151,Leiden121).

6

Schrama ’sGravenmade,weilandvandegraaf,naamkomtinde17eeeuwvoorinHillegomenLisse.(Teylingen52,Haarlemmermeer115)

Verkaik van de kaaidijk/kadedijk= lichte smalle (zomer)dijk, of toch van de waterloopKaaikbijAssendelft?(Teylingen6,Rotterdam113)

Vergeer vande geer = spits toelopend stuk land, vervolgenswaarschijnlijk eenboerderijgenoemddeGeer,naamkomtveelvoorinBoskoop,ReeuwijkenAlphenaandenRijn.(ErzijnooktweebuurtschappendieGeerheten;bijWilnisenLeerbroek.Denaam de Geer komt uit de buurt van Luik en is een voornaam geslacht metadellijketakken).(Teylingen26,Woerden100)

Versluijs vandesluis.(Teylingen28,Rotterdam36)Vink In1369woontHanneVincinNoordwijk,naamdieoveralvoorkomtenwellichtte

makenheeftmetdevangstvandezezangvogel.(Teylingen87,DenHaag644)Zwetsloot devoorvadervanalleZwetsloten is LeendertDirckszSwetsloot,die leefde inde

17eeeuw inHoogmade.Een ‘zwet’ofeen ‘zwetsloot’ iseengrenssloot, zoalsereentenzuidenvanHoogmadelag.(Teylingen90)

EentypischeWarmondsenaamdieverdwenenisinNederland:

Entepoel Kasteel Endepoel teWarmond, stondwaar nu de Endepoellaan eindigt. Zie ookboerderij Nieuw Endepoel, Jan Steenlaan 9-11. Foyt Sachariasz Entepoel, zoonvanSachariasMatthijszenMaritgenMathijsdr.Trouwtin1615.

Fransenamen

Nederlandheeftaltijdveelvluchtelingenopgevangen.Tijdensenna de calvinistische opstand tegen de Spanjaarden wordt DeRepubliek der Verenigde Nederlanden een toevluchtsoord voorandersdenkenden. Spaanse en Portugese Joden vluchten uit deSpaansegebieden.Inde17eeeuwvolgendeFranseprotestantsehugenoten, die proberen te ontsnappen aan de onderdrukkingvan de katholieke Lodewijk de XIV. Zo komen 35.000-50.000voornamelijkcalvinistischeenlutheraansevluchtelingenvanuitdeZuidelijkeNederlanden(België)enFrankrijknaarhetnoordenenLeiden.Derijkdomvansommigevandezevluchtelingenleidthiertotscheveogen.VluchtelingenhebbenhuneigenWaalsekerken.Tevens vangt de Republiek een beperkt aantal vluchtelingen opuitEngeland,denkaandePelgrimFathers,waarzespresidentenvanAmerikavanafstammen(o.a.2xBush,Obama).

Dit alles verklaart de hoeveelheid buitenlandse en met name Franse achternamen in Leiden enomstreken.VansommigeachternamenmerkjedirectdatzeeenFranseoorspronghebben.Anderenamen blijken vernederlandst te zijn. In de nog jonge Republiek bestaat de helft van de Leidsebevolking uit buitenlanders met Franse namen als: Durieux, Labruyere, des Tombe, Brussee,Mieremet,Segaar,Laman,Chaudronendeftigefamilienamenals:Villeneuve,deLanoye,Blois/BloysdeTreslong,Beaufort,deNeree,SixenvanderFeltz(delaRoche).

7

Bekooij

EenmooivoorbeeldinWarmondisdefamilieBekooij.DezefamilieuithetkleineplaatsjeBucquoybijArras (Atrecht) in Noord-Frankrijk is in twee golven naar Nederland gekomen. De eerste DuBucquoy’s in 1585 waren greinreders en greinwerkers (handelaren en wevers van dure stof) uitTourcoing.ZewarenredelijkwelgesteldenvluchttenalsprotestantennaarLeiden.Laterin1640zienwij ook armere familieledennaar Leiden en omgeving komen,om tewerken in de lakenindustrie.VeelvandeFransenwarengreinwerkers.

Een andere geloofsgroep in Frankrijk die werd vervolgd waren de Jansenisten,afgesplitstvandekatholiekekerkenvolgelingenvanJanseniusuitLeuven,diedepauselijke onfeilbaarheid (wat betreft dewereldlijke heerschappij van de paus)verwierpenookkritiekhadopabsolutistischevorsten.Depausbeschouwdehenals ketters. Eén van hun opgejaagde leiders, Pasquier Quesnel, vluchtte naarNederlandenligtbegraveninderuïnebijdeoudetoren.

(afbeeldingbisdomHaarlem-Utrecht)

Papôt

Deze naam klinkt Frans, maar komt alleen als woord voor in het Hongaars, waar het priesterbetekent.PierreofPetrusPapot(nogzonderdakje)iskanonniervandebrigadevanLombart,inhetleger van Napoleon. Hij is geboren in Varik, district d‘Angoulême. Hij trouwt in 1795 met AnnaVeldkamp, geboren in Amsterdam, wonende in Leyden. Het is een roerige tijd met veeloorlogsgeweld. Eén van de bloederigste veldslagen vindt plaats op 6 oktober 1799 bij Castricumtijdens de Tweede Coalitieoorlog tegen revolutionair Frankrijk. Aan Frans/Bataafse kant sneuvelen1382 soldaten; aan de Brits/Russische kant 2536 soldaten. Ook gaan 11 kanonnen verloren.WaarschijnlijkraaktPierredaarbijzwaargewondwanthijoverlijdtkortdaarna.

Als Pierre in 1795 in Nederland aankomt wordt zijn naam zonder dakje geschreven. Ook bij dehuwelijksaktevanzijnzoonAlbertusPetrusin1828wordtdenaamnogzonderdakjegeschreven.Bijdegeboortevandienskinderen in1830en1831wordt ietsbovende “ö”geplaatst,wat lijktop2puntjes. Kort daarna wordt bij alle officiële instanties het dakje gebruikt (mogelijk om geenverwarringtekrijgenmetdenaamPappot).

Zoon Albertus Petrus was in 1836 steenkolenhandelaar. Hij trouwt in 1828 te ‘s-GravenhagemetMariaGeertruidaMatthijs.ZijverhuizennaarWarmondenhunzoon,AlbertusPetrusJr.(Bart)wordtkasteleinvanherberg“HetWarmonderhek”bijdetol.De familiegaatbijenhoudenomkaarsentemakenvoordeherbergenzeteenkaarsenfabriekop.Tot 1967 was vooral het seminarie in Warmond eengrote afnemer,maar ookwordt geleverd aan de velekatholieke kerken in Nederland. Eén kaars is zelfsterechtgekomen in het Vaticaan. Ook is de familieeigenaarvantapperij/hotelDeZon(1832-1963).

De fabriek bestaat nietmeer,maar er is nogwel eenklein kaarsenmakerijmuseum (te bezoeken opaanvraag tel. 071-3019286). Op kleine schaal wordennogallerleisoortenkaarsenverhandeld.Foto:rechtsAlbertPapôtlinksJohanSikking

8

Franse/WaalseachternameninWarmondzijn:

Bekooy Bekooij/Boekkooi,DuBucquoybijArras.(Teylingen8,Leiden110)

Bommezijn bombasin=stevigestof,JanBombasinLeiden1642.(Teylingen8,A’dam16)

Brussee =struikgewas?(Teylingen11,Katwijk124)(18eeeuwLeiden)

Charbon =kool, kolenbrander, Jean Adam Charbon uit Treytorrens, Zwitserland, komt in1750naarA’damenkooptin1791huisRusthoffteSassenheim.(A’dam5)

Compier copier=kreupelbos.(begin20eeeuwLeiden)

deNie Denijs, Denis, Dionysius, eerste bisschop van Parijs, veel voorkomend inVlaanderen.Familiewoontalsindsde17eeeuwinLeiden.(Teylingen8).

HendrikdeNieuitLeidenkwamin1883naarWarmondennamhiereensmederijuittenminste1675over.(Dorpsstraat85),ziefoto.

Lafeber =smid.(Teylingen6)(17eeeuwLeiden)

Lardee uitVoupaixPicardieen/ofQuesnoijVlaanderen.(Leiden16)

Lagas =schop,spatel,afkomstigomgevingvanLuik.(Teylingen12)(17eeeuwLeiden)

Leget laguette=wacht ,bewaker, afkomstig uit Henegouwen. (Zuid België) (17e eeuwLeiden)

Papôt uitdestreekPoitouinWestFrankrijk.(Teylingen1,A’dam5)

Sieval cheval=paard,hugenotenuitFrankrijkviaHenegouwen. (Teylingen5, Leiden27)(18eeeuwLeiden)

vanTongeren TongereninBelgischLimburg.(Teylingen30) (eind18eeeuwWarmond,eind16eeeuwLeiden)

9

IndegeschiedenisvanWarmondduikenregelmatigFransenamenopdieveelalbelangrijkepositiesinnameninhetdorp.

EnkeleWarmondersvanvroegermeteenFransenaam:

PhilipsdeBaudousPhilips de Baudous is chirurgijn van tenminste 1668-1705. Hij is een nazaat van een zwaardveger(wapensmid)teBrusselenvaneenbekendeplaatsnijder(prentenmaker)teAmsterdam.FamilieClignet

Clignet komt van incliné, hellend, “krom”. Arnold Clignet (Leiden 1718) is begin 18e eeuw debaljuw/schout,dedagelijksbestuurdervanWarmond.HijisdezoonvanDavidClignet,koopmanuitAken.DefamiliekomtoorspronkelijkuitLuik.EénvanzijnschepenenisAlbertvanLutsenburg.FamilievanLutsenburg

InWarmondwoont Claes Pouwelsz (Vin). Zijn zoon Pieter Claeszoon, geboren in 1636, voegt alseerstevanLutsenburgtoe,watvanLuxemburgbetekent.JacobvanLutsenburgiskuiperengaarder(belastinginner). Hij woont in het Jan Steenhuisje (Jan Steenlaan 36) en huwt omstreeks 1690Annetje van Wassenaar. Hun zoon Albert van Lutsenburg is baljuw en schout van Warmond entrouwtmeerderemaleno.a.metJohannaCloppenburg(stadjeinN-WDuitsland).DefamiliebestaatnunogonderdenaamvanLutsenburgMaas.JanTeunisz.Lutsenburg is chirurgijn inWarmond van1729-1740.FamilieLeClercq

Cornelis is de achterkleinzoon van Gilles Le Clercq, die vanuit Frankrijk als hugenoot naar Leidenkwam en daar trouwde in 1695. Defamilie werd rijk door de wolhandel.Cornelis Le Clercq is secretaris teWarmond en vormt met zwagerLeonardus van de Kasteele, deschout/baljuw, het dagelijks bestuurvan de Heerlijkheid Warmond. Het iseen roerige tijd met schermutselingentussenorangistenenpatriotten.Overalwordenschutterijenopgerichttegendehuurlegers van stadhouder Willem V.Als Van de Kasteele geen schutterijweet op te zetten, wordt hij ontslagen. Cornelis Le Clercq wordt zo in 1785 ook schout/baljuw,waarmeehijdevolledigleidinghadoverdeheerlijkheidonderPieterbaronvanLeyden.Hijwoontopbuitenplaats Middendorp tot 1801 (zie foto). Cornelis Le Clercq trouwt in 1778 met Anna Boer,dochtervaneenschepenvanWarmond.ZoonAnthoniewordtsecretaris-generaalbijhetministerievan buitenlandse zaken, zoon Pieter gaat via zijn zwager in de koffiehandel in Indië en wordt

10

gouverneur vanMakassar (Celebes). Dochter Suzanna tenslotte trouwtmet de rijke AmsterdamsekoffiehandelaarLingeman.FamilieMachen

Machen komt van Mason, metselaar.CharlemagneMachen,geborenin1794,komt vanuit Picardië in Frankrijk naarSchipluiden. Zijn zoon is de bekendehuisarts Cornelis Machen, die in 1856naar Warmond komt. Hij woont opLeevliet en trouwt met Maria Reese.ZoonWilliamwordtookwelWarmondseerste historicus genoemd. Hij heeftveel belangrijk onderzoek gedaan naarde Warmondse middeleeuwen, metname naar de verschillende adellijkegeslachten.Hijwoondeopbuitenplaats

MiddendorpenDorpsstraat68,ziefoto(MachenmetkoetsiervanKeesvanWinsen)

DuitsenamenArbeidsmigratie isvanalletijden.Kooplieden,handwerklieden,turf-enlandarbeiders,zeeliedenensoldaten, voorhenwashierwerkgenoeg. LegersbestondenuithuurlingenuitDuitsegebiedenenanderelanden,netalsdematrozenopdeschepenvandeVOC.ScheepschirurgijnNicolaasdeGraaffschreef rond 1700 dat de VOC een toevluchtsoordwas voor armoedzaaiers alsPolakke, Sweeden,Deenen,Noordluyde,Jutte,Hamborgers,Bremers,Lubekkers,Dantsikers,Konixbergers,Hoogduytse,Oosterlingen, Wesfaalders, Bergse, Gulikse, Kleefse, en voorts allerhande Moffen, Poepe, Knoete,Hannekemaijersenanderekassoepers,die ’tgrasnogtussendetandensteekt… Vande16etotde19eeeuwkwamenveelDuitsersals(seizoens-)arbeidersnaarderepubliek.Hollandershaddeneenminachting voor deze ruige ”moffen”, zoals ze toen al werden genoemd. Veel van hen hebbennamendieverwijzennaareenberoep.DeDuitsekoopliedendienaaronzestrekenkwamen,haddenhun eigen lutherse kerken. Een aantal bekende winkelketens werd eind 19e eeuw door DuitseimmigrantenopgerichtzoalsVroomenDreesmann,Peek&KloppenburgenHunkemöller.DuitseachternameninWarmondzijn:

VanBentem Bentheim;oftochBenthembijHelmond(Teylingen9,Haarlemmermeer37)Beumer Böhmer,slagboombediener(Leiden,17eeeuw,Warmondbegin20eeeuw)VanBreemen Bremen(‘s-Hertogenbosch61)VanCleef Kleef(Sittard-Geleen68)Kleef(begin19eeeuw)Fengler van fangel=kool, naam equivalent van kolenbrander. Of toch van plaats

Wengeln.(Teylingen6,Nijkerk9)Finger =vinger(Teylingen5)VanKeulen Keulen(Rotterdam126)Keulen

11

Beerenfenger Bärenfänger(minderdan5inheelNederland)(Leidenbegin19eeeuw)Kruimel DeKruimels inNederlanden inWarmondkomenvandeKrümmelsmirke in

ElberfeldbijWuppertalwaarzeinde15eeeuwalwoonden. (DenHaag6,Amsterdam5)(eind17eeeuw)Kukler Kuchler=banketbakker(Teylingen6,Leiden15)Meskers eerder als Messcher/Meschers geschreven, metzker/metzger=slager, naar

Warmondgekomenin1817(Teylingen14)(begin19eeeuw)Roëll =“schreeuw van een beer“, oudadellijke Duitse familie, heer van Dolberg,

1670naarNederlandScheffer Schäfer=herder (Teylingen 10, Rotterdam 160, Amsterdam 143, Den Haag

124)(Leiden17eeeuw)Schlüter van schliessen=sluiten, bewaker of poort/gebouw afsluiter, noordwest

Duitsland(Leideneind19eeeuw)EnkeleWarmondersvanvroegermeteenDuitsenaam:JohanvanHall/JoannesHallius(1549-1619)

Hij isgeboren inKeulenenwasdeeerstepredikant inWarmondomstreeks1578,laterpredikantinLeidenenAmsterdam.TekentdeActevanseparatie,waarbij de contra-remonstranten zich afscheiden van de remonstranten.HalleligtinNoordrijn-Westfalen.MartenAlbertsz.vanDusseldorp(rond1613,na1679)

IndetextielindustrievindenweinWarmondinde17eeeuweenarmeDuitse'linnenwever'MartenvanDusseldorp.Hijnoemdezichschijnbaarnaarzijngeboortedorp.[Bron:MarcelKusse,KwartierstaatvanMariaElisabethvanderWerff]FamilievanAlphen

HieronymusSymonsvanAlphen (1665 - 1742) is geboren inHanaubij Frankfurt enwordt in1687predikantinWarmond.Zijnkleinzoonisdeberoemde(kinder)dichterHieronymusvanAlphen(1700-1758),diewoondeopbuitenplaatsLeevliet.

JohannConradAmmanJohannConradAmman(1669–1724),deoudstezoonvaneenvooraanstaandartsinhetZwitserseSchaffhausen,haaltzijnartsdiplomaalopzijn18e.Ammanisdegrondleggervanhetdovenonderwijsin Nederland en alom bekend in Europa. Een Ammann of Ambtmann is de rechterhand van eenlandsheerofvorst.EnwistudatdeAmishuitdeVSafstammenvanverbannenZwitsersevolgelingenvanJacobAmmann,anabaptisten,diepasopvolwassenleeftijdgedooptworden?MogelijkisJohanConradAmmanooknaarNederlandenWarmondgekomen,vanwegedetolerantietenopzichtevananabaptisten als de Mennonieten/Doopsgezinden en Remonstranten. Want Amman’sgeboorteplaatsSchaffhausenwaseenbolwerkvandeanabaptisten.

12

JohannesdeRothJohannesdeRothwasheel-envroedmeestervan1838-1846enzoonvanJohan(Antonie)FrederikdeRothuitDresden(±1766-1807).

GeorgeAdamPabstHuisarts/chirurgijnPabstwaswerkzaaminWarmondaanhetbeginvande19eeeuw.DenaamPabstbetekentPaus.Het iseenironischbedoeldeachternaam,dieveelvoorkomtinSaksen.ZijndochterBeliaPabsttrouwtmetdokterCarelLutgert,diewoondeopdeplaatsvanDeOudeSchool.

FamilieBijleveld

Bielefeld iseenstad inDuitsland.StamvaderBielefeltuitLunen inWestfalenkomteinde17eeeuwnaarLeidenalsgreinwerker.Defamiliewordtvervolgensrijkindelakenindustrie.TheodoorBijleveld,hoogheemraad van Rijnland, woonde op buitenplaats Weltevreden, de voorloper van Vroenhof.Ondankshetuitgebreidegrond-enhuizenbezitinde19eeeuw,lijktdefamilienaamnuuitWarmondtezijnverdwenen.PetrusJacobusHenstermanDr.Henstermanwasartsvan1846tot1856.DenaamkomtookvooralsHengsterman,Heistermanetc.Overdeoorsprongvandenaamhebbenweweinigkunnenvinden.HijwaseenzoonvaneenchirurgijninSassenheimengetrouwdmetJohannaMariaSchretlen.PetrusJacobusisplotselingmetdenoorderzonvertrokken.VermoedelijknaarZuid-Afrika,zijnarmegezinachterlatend.FamilieOsendarp

HendrikOsendarp(Delft1884)vestigtzichin1904inWarmondalskapperenfotograafopdeBaan,hoekDorpsstraat(Baan5),zijnzoonwordtvishandelaar.JohanHendrikKruseman(A’dam1866-Warmond1940)

Krauss, Kruse betekent in het Duitsgekruld. Nederlandse stamvader isAlexander Hendrik Kruseman in 1699geboren te Hamm, bij Münster inDuitsland en gestorven in Grave,Nederland. De Krusemannen zijn eenfamilie van kunstenaars envooraanstaande personen. Johan HendrikKruseman komt in 1887 wonen opHerenweg 54, het koetshuis vanbuitenplaats Vroenhof. In 1894 zal hij hethuis met de moestuin oranjerie,boomgaard,kasenbroeibakkopen.

13

De1½hagrondomvatwatnudewijkbij deKrusemanstraat is endeachtertuin vanbuitenplaatsVroenhofmetdeoranjerie. Later isdat laatste stukweerbij debuitenplaats gekomen. (KomtnietmeervoorinTeylingen,26keerinNederland)(begin19eeeuw).

FamilieSchoneveld

Dezefamilie isterugtevoerentotMelchiorSchönfelderuitEibenstock,Duitsland(1510).ViaPolenkomt de familie met Johan Schönfeldt in Warmond terecht (1705-1762). Het is een familie vanschilders en behangers (Teylingen 5, Katwijk 191) (begin 18e eeuw). Schilder Johannes Schoneveldwasaanwezigbijhethijsenvandevlagin1813.ZiefamilieOudshoorn.

HenrienDriesFöhn/Feun

Waarschijnlijk komt de familie Föhnoorspronkelijk uit het kleine dorpjeWiesenbronn inBeieren,Duitslandenverhuist begin 18e eeuw naar Buren.De eerste Feun inWarmond is HenriFeun(1831-1893).HijisinAmsterdamgeborenenkomtmetzijngrotegezinen vrouw Louisa van den Bergh inWarmondwonen.Henriwordtkokenkasteleinindeuitspanningbijdetol.

Zoon Dries Feun (1862-1922) is pachter van de tol. Eigenaar van de tol en uitspanning HetWarmonderhekisdebewonervankasteelHuysteWarmont,baronessevanLimburgStirumvanderWijck. Dries Feun haalt een paar keer per dag water met dehondenkar bij de waterpomp van slagerij van der Vooren opDorpsstraat 63. Dat was iedere keer weer een aardigewandeling.Hetkasteel,deuitspanningendeHerenwegkomeninhandenvandeheerKrantz.Detolrechtenendeuitspanningwordenin1902verkochtaandeheerLeenen.Driesisdangeenpachtermeer.HetbijLeidsestudenteneenszopopulairecaférestaurantHetWarmonderhekwordt in1916verkochtaandeheerMeddens,diedeuitspanningafbreekt.DebroervanDries,HenriLouisFeun(1859-1903)isbollenkwekerinWarmondengetrouwdmetAnnavanDijken latermetElisabethTücke.Alshun zoon Henri stationschef wordt in o.a. Elst verdwijnt denaamweeruitWarmond.

14

Joodsenamen:familieCohen

Mozes Cohen is geboren in Egmond in 1785.HijisslagerinWarmondopDorpsstraat34.DeCohen’szijnoorspronkelijkAshkenazim;Jodenafkomstig uit Oost en Midden Europa. Zijvestigden zich vanaf de 17e en 18e eeuw inNederland in vrije beroepen zoalsmarskramer, veehandelaar en slager. Andereberoepenstondennogondertoezichtvandegilden, die meestal geen Joden toelieten.Overigens werden ook katholieken,doopsgezinden en remonstranten veelal

buitengesloten.Indorpenwarenmeermogelijkhedenvoorandersgelovigen,omdatdaarvaakgeengildenwaren.ZowerdenveelJodenslagerennietalleenvoorhuneigengeloofsgemeenschap.

SlagerMozes’eerstevrouwheetEngeltjeEliVos,zijsterftjongenlaathemvierkinderenna.DaarnatrouwtMozesmet SarahMeier van Kleef. Zij hebben samen nog eens acht kinderen, in totaal 11dochtersenéénzoon:Abraham.DeslagerijbevindtzichopDorpsstraat34,nusnackresto’tPleintje,daarvoorschoenwinkelMunneke,daarvoorschoenwinkelvanDeVroomen(ziefoto).Laterverhuisthet gezin en de slagerij naar Kerpsdam5-7,waar hun dochterHeintje en slager SanderGobus uitLeiden de zaak overnemen. Na hen komt kleinzoon Meijer Gobus met Rachel van Gelder. Zijbeginnenuiteidelijkeenslagerij inAmsterdam.HunzoonenslagerAbrahamCohenwoontaanhetLevendaalinLeiden(1850)enlaterinAmsterdam(1886).HijoverlijdtinWarmond(1904).

familieSpeyer

Speyer is soms verbasterd tot Spier enShapiro.SpeyeriseenstadinDuitsland.DavidSpeyerkomtuitZaanstadenisgetrouwdmetFijtjeCohen,geboreninWarmondendochtervan bovengenoemdeMozes Cohen. Hij heefteenslagerijaandeLangeMareinLeiden.EenooggetuigenverslagvanC.Korsselaatzienhoeeenslagertewerkgingeind19eeeuw:“Opnr.43 had de Israëlitische familie SPEYER eenslagerswinkel met de slachtplaats ernaast.Afschuwelijk was het, dat kinderen door dekieren van de deuren van deze slachtplaatsstonden tekijkenendanhetgeloeiengebrul

hoordenvanhetslachtdierensomsookvaneenkoeofkalf,datdevolgendedagaandebeurtkwamenzokondenzien,waterdanginggebeuren.Naafloopkwamendebloederigeslagersallesaandewalkant schoonmaken, een weerzinwekkend gezicht. Later kwam er in dat pand een wijnhandel”(foto:denognietgedempteLangeMare,slagerijSpeyerlinksvandepoortrechtsopfoto).

15

Slavernij

In 1834 schaften de Britten de slavernij af; de Nederlanders pas in 1860. Veel van de 36.000vrijgemaakte slaven bleven onbetaald werk doen op de, veelal als wreed bekend staande,Surinaamseplantages, omdat zedaarmochtenwonen.Vanaf 1776 zijn deweinige slavendiemethuneigenaarnaarNederlandkomen,veelalalsbediende,nazesmaandenofeenjaar,vrij.

De slavernij ging niet aan Warmond voorbij. Meerdere inwoners hebben geld verdiend metslavenhandelenplantages.Vanenkeleslavenwetenwemeer.

Coridon

NadedoodvanhaarechtgenootFrançoisGravedeRayneval,eigenaar van de vijf Surinaamse plantages Maagdenburg,Constantia, Ponthieu, Picardië en Schoonoord, trekt zijnweduweAnnaElisabethzichin1735terugopdebuitenplaatsSchoonoord inWarmond.Ophaar reis vanParamaribonaarWarmondneemtzenietalleenhaarkinderenmee,maarookCoridon, een 14-jarige jongen die in Suriname als slaafgeboren is. 33 jaar oud wordt hij in Warmond in deHervormdeKerkgedoopt,waarnahijnietmeerals”heiden”,maar als medechristen deel is van de gemeenschap. Vanafdat moment heet hij Jean. Hoe het hem verder is vergaanwetenweniet.Coridon(leeuwerik)komtveelvooralsnaamvanslavenenalsvoor-enachternaaminFrankrijk*.

Eendonkerebuurvrouw

De eigenaar van buitenplaats Ter Wegen ofClinkenberginSassenheim,EduardBoode,isin1799zelfs getrouwd met de Afro-Europese CatharinaBourda, een dochter van een vrijgemaakte slavinPolly en Joseph Bourda, de directeur-generaal vande kolonie Demerara (Guyana). Ook heeft hijmeerdere zwarte bedienden, een bijzonderheid indie tijd. Eduard Boode verloor zijn vermogen doorzijnweelderigeleefstijl*.

Foto:chineesgebouwvanTerWegen,nuboerderijKlinkenbergaandeA44

*[Bron:SporenvandeslavernijinLeiden,G.OostindiëenK.Fatah-Black,2017].

JohannavanWarmond

EenvrijgelatenslavininParamaribokreegin1844denaamWarmond.Vaaknoemdendevrijgelatenslavenzichnaarhunplantageofdeslavenhouder.HoeJohannaaandeachternaamWarmondkomtwetenweniet.HaarslavennaamwasJaba,eenbekendeAfrikaansemeisjesnaam.

16

Vluchtelingeninde20eeeuw

Tijdens de EersteWereldoorlog ontvangtNederland 1miljoen vluchtelingen vanuit België (op eenbevolking van 6 miljoen) waarvan het merendeel weer naar huis zal terugkeren. Duitsland enOostenrijk-Hongarije waren de verliezers. 200.000 Duitse vrouwen kwamen als dienstbodes naarNederland.150.000voornamelijkHongaarsekinderenuitOostenrijk-Hongarije logeerden voordriemaandenbijNederlandsegezinnen.En indeaanloopnaardeTweedeWereldoorlogkomenvanuitDuitsland50.000(Joodse)vluchtelingennaarNederland.

FriederikeKobilza

Het11-jarigemeisjeFriederikeKobilzakomtin1919uitVillach(ZuidOostenrijk)omhierbijdefamilieBergmanaantesterken.De familieBergmanbewoontdeboerderij indeKogjespolder,een eiland tegenover Kaagdorp. Ze voelt zich erg thuis in hetgastgezin, wil niet meer terug naar Oostenrijk en trouwt in1939meteenzoonvanboerBergman.

[Bron:Vijfeeuwenmigratie.nl].

Warmond ontving in de Eerste Wereldoorlog flink watBelgische vluchtelingen. Ook ten gevolge van de Hongaarseopstand in 1956 kwamen vluchtelingen naar Warmond.VoorbeeldisElviraFried,getrouwdmetPieterGeraedts.

Vandaagenmorgen

NadeTweedeWereldoorlogmaaktNederlandeentijdvaneconomischegroeidoorenmaaktdaarbijdankbaargebruikvanarbeidersuitEuropa. Ineerste instantieDuitsers, laterSpanjaarden,Griekenen Italianen.Vanafde jaren60dominerenTurkenen laterMarokkanen.Ookvindenveel inwonersvandevoormaligekoloniëneenthuisinNederland.

De vrijzinnigheid van Nederland en de individuele vrijheid leidde tot het opnemen van allerleivluchtelingen met vele vrijzinnige ideeën. Dat heeft het vrijzinnige karakter van Nederland weerverderversterkt.Nieuweinwonersbrachtenenbrengenkennis,kapitaalennieuwedenkbeeldenenreligiesmee. Dit kan een samenleving behoorlijk in beroering brengen. De laatste jaren zien veelmensenproblemenrondmigratiegroterworden,terwijldegeschiedenisonsookleertdatmigratiekansenenvoordelenbiedt.

MetditverhaaloverdeherkomstvannameninWarmond,latenweziendatmigratievanalletijdenis. En daaromheeft 98% van deNederlanders buitenlands bloed, is 9% van de Teylingerswestersallochtoon, is5%niet-westerseallochtoonen lijkteen“EchteWarmonder”nietzozeerdiegenediedemeesteWarmondsevooroudersheeft,maarvooraldiegenedieechtbetrokkenisbijWarmond.

17

Hoofdstuk2-AanvullendebeschrijvingenAdellijkeachternamenindegeschiedenisvanWarmond:

MariavanMathenesse(+/-1485–1558)

Mathenesse was een ambacht, later een gemeente, bijSchiedam. Van het kasteel van Mathenesse zijn nog altijdrestantenvandewoontorentezien.PhilipsvanMathenessetrouwt in de 15e eeuwmetMaria van denWoude, vrouwevanWarmond,WoudeenAlkemade.HundochterMariavanMathenesse trouwt rond 1504 met Jan van WassenaarDuivenvoorde. Zij erft het kasteel van haar oom Jacob vandenWoude.

Inde ruïnevandeoude toren ligt,ondereengrotegrafzerkbegraven, Heer Nicolaas van Mathenesse. Zijn vrouw is Geertruida van Lockhorst. Hun dochterJacobatrouwtin1619metJacobvanWassenaar–heervanWarmond.

FrançoiscomtedeRayneval(-1726)

Renneval iseenplaatsje inPicardië, tennoordenvanReims, inNoordFrankrijk.FrançoiscomtedeRayneval vluchttealshugenootenwerd luitenant in Suriname,waarhij deplantages Schoonoord,Maagdenburg, Picardië en Ponthieu bezat. De grond werd gratis verstrekt aan kolonisten, maarweinigengingenopditaanbodin.EengroepFranseadellijkehugenotenopdevluchtkwamwelnaarSuriname.Enhoewelzijzelfofhunvooroudersgevluchtwarenvooronderdrukking lietenzijopdeplantageshetzwarewerkverrichtendoorslaven.

HermineJacobadeThoms(1744–1814)

HerminewordtvrouwevanWarmondnahetoverlijdenvanCornelisPieterbaronvanLeyden,heervanWarmond. Haar vader Frederik Thomwas de zoon van een herbergier en kleinzoon van eenkleermaker uit het Duitse Giessen. Frederikwas een briljant diplomaat en omdat zijn eenvoudigekomafhemindewegzat,verzonhijdatzijngrootvaderdegraafDeThomawas,alswarehijdusvanadellijkeFranseafkomst.WatmoetFrederikgelukkigzijngeweestdathijalsnog, in1725, totgraafwerdverhevendoordekoningvanNapels!HijtrouwdemetdedochtervandeberoemdeprofessorBoerhaave en was een verwoed verzamelaar van antieke oudheden, nu te zien in verschillendemusea.ZijndochtertrouwdedusmetCornelisbaronvanLeyden,deadellijkeenpuissantrijkeheervanWarmond.

TweebaronessenvanPallandt

FrederikAugustvanLeydeniseenzoonvanbovengenoemdeCornelisbaronvanLeydenenHerminade Thom’s. Hij trouwtmet Augusta Leopolda Catharina baronesse van Pallandt. Helaas krijgen zijgeen kinderen. Het huis overerft in 1844 op haar nichtWoltera Geertruida van Pallandt. Deze isgetrouwdmetHendrikvanderWijck.Tweevanhundochterszullenmeteengraaftrouwenzoalsweverderop zullen zien. Het oud adellijke geslacht Van Pallandt stamt uit het hertogdom Gulik inNoordrijn-Westfalen. Het huis Pallandt is zeer recentelijk gesloopt samen met het dorpjeBorschemich,omplaatstemakenvoorbruinkooldagbouw.Zondetoch?

18

CornelisBarondeWijkerslooth(1786–1851)

Cornelis Ludovicus baron deWijkerslooth volgde de priesteropleiding inWarmond.Omdat hij vangoedekomafwas,hadhijeigenappartementeninWarmond,wegvandegewonejongens.LaterwashijhoogleraarophetGrootseminarie inWarmondendeeerstebisschopvandeHollandsezendingtoen,naeeuwenvancalvinistischstaatsgeloof,dekatholiekeneindelijkweeropenlijkerhungeloofkondenbelijden.Hoewelhijsociaal,bestuurlijkenintellectueeltekortzouzijngeschoten,washijweldegroteinitiatorvanhetseminarieendaarmeeeenaanjagervandeHollandsezendinginnoordelijkNederland. Cornelis is de enige bisschop met een adellijke titel buiten Limburg. Naast heer vanWijkersloothwashijookinnaamheervanSchalkwijkenWeerdensteijn:Wijkerslootisdenaamvaneen brede sloot bij Wijk bij Duurstede. Wijkersloot is ook de naam van het verpleeghuis inOegstgeest tegenover het Klein Curium, waar Cornelis baron de Wijkerslooth woonde. Hij was(titulair)bisschopvanCurium/KourionopCyprus,vandaar.

GravenLeopoldenOttoLeopoldvanLimburgStirum

De familie van Limburg Stirum stamt af van eenoud adellijk geslacht inDuitsland.Het graafschapLimburgligt inNoordrijn-Westfalen.AllenoglevendefamilieledeninNederland,Duitsland,ZwedenenBelgiëstammenafvangraafOttoErnst-Gelder(1685-1769).LeopoldisburgemeestervanLeidenenheervanNoordwijkerhout;OttoLeopoldwordtburgemeestervanZutphen.Deverrenevenzijnrespectievelijkgetrouwdmetde zussenAdolphinaenAleidavanderWijck.AleidakooptmetOttoLeopoldhuizeOostergeest in 1839;Adolphina (vrouwe vanWarmond)woontmet LeopoldophetHuysteWarmont.Beidedamesoverlijdenalvrijjongin1849.

VanWickevoortCrommelin(1895-1940)

In de 16e eeuw vlucht de hugenoot Armand Crommelin uit Picardië, Frankrijknaar Kortrijk. Vandaaruit verspreidt de familie zich naar Zwitserland enNederland. In 1711 is de naamWickevoort vanmoederszijde toegevoegd. Defamilie isnietvanadel,maarwoondeoorspronkelijkwelopeenFranskasteel.GerardJanvanWickevoortCrommelin,sportcommissarisbijdeKNAC,woondeinWarmondenisheteersteoorlogsslachtofferinNederland(10mei1940).Hijligt begraven bij de oude toren. Gerard Jan was getrouwd met Marie-Louise

TeixeiradeMattos,grootmeesteresvankoninginJulianaenkoninginBeatrix.Zij iseentelguiteenjoodsPortugeseenlateradellijkgeslacht.

JonkheerLouisVonFisenne(1911–1990)

Von Fisenne is Belgische adel uit Luik (de Fisen). Van Aken kwam dewelgestelde familie naar Rijswijk. Jonkheer Louis von Fisenne was na deTweede Wereldoorlog burgemeester van Warmond en Hengelo, enwaarnemend dijkgraaf van Rijnland. Hij trouwde met Beatrix barones VanVoorst tot Voorst. Zijn grootvader was Eerste Kamerlid voor de rooms-katholiekestaatspartij.

19

Enkeleprofessorenvanhetseminariemet“vreemdenamen”:

Mgr.TheodoreBorret

HetgeslachtBorret isafkomstiguitBelgië(Tilleur).DeachternaamkomtvanLambertofLamboret.Voorvader Hubertus kwam in de 17e eeuw naar Dordrecht als wijnverkoper. De familie deedbestuurswerk inOostBrabant,omdateldersvoorkatholiekengeenpubliekambtbeschikbaarwas.De vader van Theodorus was de conservatieve gouverneur van Oost-Brabant. Theodore Borret(1812)washoogleraaraanhetGrootseminarie.EenjongerebroerwerdministervanJustitie.Mgr.JosefMichaëlChedeville

DeuitMechelenafkomstigeJosefMichaëlChedeville(ookgeschrevenalsChezdeVille)washoogleraar(1804)enpresident(1812)vanhetWarmondseSeminarie.Toenhijinmaart1839werdontslagenwerdhemdoorVanWijkersloothhuisvestingaangebodeninzijnbuitenplaatsDuinzigt.Mgr.WillemNolet(1885-1965)benoemdtotgeheimkamerheer,eenpauselijkeeretitel

DenaamNoletkomtveelvoorinBelgiëenNederlandeniseenFranstaligeafgeleidevanArnoldus.WillemNoletwasprofessorindekerkgeschiedenisbijhetGrootseminarie.Mgr.HenricusJosephusMariaTaskin

Taskinwordtin1865inHaarlemgeboren.Hijisvanaf1906-1939presidentvanhetGrootseminarie in Warmond. De familienaam Taskin komt voor in Frankrijk enBelgiëen isafgeleidvanTasquin,watweervande jongensnaamIstas=Eustachiuskomt.

MartinusJoseph(Tinus)Wenners

In 1868 verhuist de grootvader van Tinus Wenners, vanuit een plaatsje nabij Munster, naarMedemblikwaarhijeenmanufacturenwinkelbegint.OokdeoudersvanTitusWennershaddenzo’nwinkeltjeinRustenburgbijAlkmaar.

Na de lagere school gaat Tinus, met financiële steun vanfamilieinRotterdam,studereninHeemstede(KleinseminarieHageveld)enWarmond (Grootseminarie).Hijwordt in1936tot priester gewijd. In 1937 wordt hij door het bisdomuitgezonden naar Rome, waar hij 3 jaar theologie (moraal)gaat studeren. Tijdens de 2e wereldoorlog dient Tinus alskapelaanaanhetBegijnhof inAmsterdam.In1945wordthijbenoemd tot professor aan het Philosoficum

(Grootseminarie) te Warmond. Dat blijft hij tot 1965, als hij wordt benoemd tot pastoor inBloemendaal. Tinus wordt door zijn ooms en tantes als de trots van de familie beschouwd. (uit:geschiedenisvandefamilieWennersinNederland,Cr.PW)

20

Hoofdstuk3-BekendeWarmondseachternamen

Warmondse achternamen (>25) die in de gemeente Teylingen meervoorkomendaneldersinNederland:

Achternaam Teylingen %vanhettotaal. 2007 inNederland

1e Beugelsdijk 30 10%

2e Duijnhoven 27 45%

3e vanSeggelen 28 6,4%

4e Sikking 35 8,5%

5e vanStijn 26 3,7%

6e deVroomen 34 6,5%

7E vanWinsen 71 14%

8e Zwetsloot 90 10%

MeestvoorkomendeWarmondseachternameninTeylingen:1e vanDam 165 1%

2e vanDijk 167 0,3%

3e vanEgmond 124 2,5%

4e vanderGeest 108 5%

5e Heemskerk 253 5%

6e vanderHulst 113(2enaA’dam127) 4,5%

7e Kortekaas 136 6,5%

8e vanRijn 123 1,5%

9e Warmerdam 138 6%

DenaamVanWarmerdamkomt250keervoorinNederland,maarnietinTeylingen.

DenaamWarmond(vanafeind14eeeuw)komt10keervoor,verdeeldoverLeidenenDongen.

(gegevensafkomstigvanwww.cbgfamilienamen.nl)

AldezeWarmondseachternamenzullenwenuuitgebreidbespreken.

21

FamiliegeschiedenisvantypischWarmondseachternamen:Beugelsdijk

JacobAlbertsz.Beugelsdijk (geboren rond1684)woont aandeHoogeRijndijk te Soeterwoude.Hijtrouwtdriemaal.DeWarmondsefamilieBeugelsdijkstamtafvanAntonius(Teunis),dieeenzoonisvanJacobstweedevrouwDijnaJonker.DiensachterkleinzoonJohannesBeugelsdijk(geborenin1831in Voorhout) verhuist, een jaar voor zijn huwelijk, van Alkemade naar Warmond, waar hijmetselaar/timmerman is. ZijnbruidElisabethGerardavanWinsenkomtvanuit SchiedamooknaarWarmond.Hetechtpaarkrijgt12kinderen.Johannesoverlijdtin1905,74jaaroud.Vansommigenakomelingenwetenwe,dankzijdemiddenstandslijstvanWarmelda,ietsmeer.Zohadjevanca.1917totna1967hetbedrijfvandeGebroedersG.enB.Beugelsdijk–eenmetsel-en timmerbedrijf; tot circa 1951 aannemer L.J. (Leen) Beugelsdijk en in. de jaren 30 op Baan 99B(tegenwoordigBaan3a)groenten-enfruithandel‘Valencia’,vanB.Beugelsdijk.EndanwasernogAntoon(Toon)Beugelsdijk (metselaar)die in1946 het voormalige clubgebouwtje van de ijsclub aan deBeatrixlaankoopt.HetgebouwtjestondopdeplekwaarvroegerdetuinvanOnderwaterwasen latervanStijnmanHetwasookdeplekwaarje’szomersroeibotenkonhurenTot 1990 heeft hij hier gewoond, samen met zijn vrouw GréStaffeleu. Het huis bestaat niet meer, maar er is een mooieaquarelvanAadMustertdielaatzienhoehethuisjevanToonenGréeruitheeftgezien.

FamilieVanDam

KeesHuijge vanDam (officieel CornelisHuijgenszoon) isgeboreninNoordwijk.In1763trouwdehijmetAntjeJansMeerburguit Sassenheim.Kennelijkheefthet jonge stelmeteennahunhuwelijkvoorWarmondgekozen,wantalhunkinderen(zekregener7)zijn inWarmondgeboren.Vier generaties later vinden we zijn nazaat Hein(Henricus) van Dam (1884-1961) terug als groenteman,waarvan de winkel te vinden was op de Herenweg 39

(voor1926eigendomvandefamilieVanStijn).(FotoJoenTruus)

Hein(Henricus)woondemetzijngezinaandeLockhorstlaanopno.7.Opdebeganegrondstondende karren om de groenten uit te venten; het gezin vanVan Dam woonde er boven. Achter het huis lag demoestuin,toendeSweilandstraatnognietbestond(dieisaangelegd inde jaren ’50).Heinhadtweezoons,GerardenThijs,die laterdewinkelovernamen.Gerardstond indewinkel,terwijlThijsmetzijnpaardenwagendoorhetdorp ging omde groenten te verkopen.De zaak is laterovergenomen door Gerards neef Jos, terwijl zijn oudstebroer Hennie (beiden zijn zoons van Thijs) eengroentewinkelhadopDorpsstraat86.

22

FamilievanDijk

Hendrik van Dijk uit Heerenveen trouwde in Warmondmet Aaltje van Egmond. Zijn zoon Matthijs (1747),scheepsbouwer bij de scheepmakerij op deScheepmakersdam 20, kocht deze van neef Arie vanEgmond in 1790. Matthijs had een tijd eenzwavelstokjesfabriek naast zijn werf en een kleinechristelijke sekte, die op zijnwerf woonde. Op dewerfwerden schouwen, rijnschepen en roeiboten

vervaardigd. In 1877 werd de werf door ArendvanDijk (1837), timmerman inNoordwijkerhout,verkocht. Later zou Schakenbos deze werfovernemen.

Willem van Dijk was de baas van de Avro(autoverhuurenreparatieonderneming),bekendals taxi- en transportbedrijf (zie foto). ZoonWillem had na de oorlog een taxibedrijf enverzorgdederijlesseninhetdorp.

FamilieDuijnhoven

Hetisgrappigomtezienhoeachternamennogkunnenveranderen.DenaamVanDuijnhovenkomtaleeuwenvoorrondUdenenHelmond.ZoverliestdenaamonderwegnaarWarmondhetwoordjevan. Oudst bekende voorvader is ThomasDirkz. vanDuinhoven (1485-1550) uit Lieshout. Cornelisvan Duijnhoven (Noordwijkerhout 1760-Warmond 1803), woont in Voorhout en is getrouwdmetKeetje(Cornelia)HassinguitWarmondenlaatvaninzijnachternaamweg.

Zoontstaateennieuwe tak,de familieDuijnhoven. Zijnoudere zus Jannetje (Johanna)DuijnhoventrouwtmetwatermolenaarDirkHassinginWarmond,eenouderebroervanCornelia,devrouwvan

Cornelis Duijnhoven. Cornelis’ zoon Johannes,geboren in Sassenheim, wordt schoenmaker inWarmond. Hij trouwt met Maria de Groot uitZoeterwoude. In 1821 wordt Cornelia geboren.ZijisdeeerstekruidenieropDorpsstraat32,indeschoenmakerij van haar vader. Zij wordt lateropgevolgd door haar broer Theodorus (geb. in1829). De winkel heet achtereenvolgens DeKruibo,AttentenSpar.

(foto:ArievanDuijnhoven,kasteleinvanhetStationskoffiehuismetChristineWarnars,zijnvrouw)

FamilieVanEgmond

Alsindsde17eeeuwzienwijdenaamVanEgmondopduikeninWarmond,maarnietallefamiliesdieVan Egmond heten en inWarmondwonen hebben dezelfde stamvader. Zo heb je de familie vanTheoenFervanEgmond.FerwasgidsbijdeVVVWarmondenkondemooisteverhalenvertellenoverzijnwoonplaatsterwijlTheo inhetbestuurzat. ‘Echte’Warmonderszou jezeggen.Tochwas

23

hetpashetwerkvanhunvaderWillemHendricusvanEgmond,geborenin1911inAlphenaandenRijn,diedefamilienaarWarmondbracht.HijwassmidvanberoepentoendestalenbuizenfabriekRenaniaverhuisdenaarArnhem,kwamvaderWillemwerkenbijPadox.ZijnkinderenzijngeboreninWarmond.

OpvallendbijdezefamilieisdatzijvoortdurendrondomWarmondhebbengewoond.Wenoemdenal Alphen aan den Rijn, maar we vonden ook Oegstgeest, Leiderdorp, Voorschoten, Hoogmade,Leiden,RijnsburgenOudenvliet(Rijnsburg?).

Deoudstevoorvader, JoostvanEgmond is inhet jaar1425geboren inOegstgeest.Zijn zoonDirckJoosten‘deJonge’vanEgmondwasambachtsbewaarderteOegstgeestenbouwmanachterhetSt.Catharina Gasthuis. Een andere voorvader Gijsbert Dircksz. (1490-1561) was boer in Rijnsburg enGerritDirksz(±1585-1652)wasvlasservanberoep.AlsjerekentvanafWillenHendricusvanEgmondkun je15generatiesterugtellenombij JoostvanEgmonduit tekomen.Bijnaniemandkanzoveelvoorvaderenvinden,dusalleenaldaaromisdezefamilieheelbijzonder.

Delijngaatdusterugtot1425,maarkomtnognietuitinEgmond.Blijkbaarisdefamilienogouder.IndemiddeleeuwenzienweookdebekendeadellijkeherenvanEgmond,dieinkringenvandegraafvanHollandverkeerde. JacobXII vandenWoude (1278 -1302),heervanWarmond, trouwdemetSophiavanEgmond.ZijwoondenopvoorlopervanhetHuysteWarmonddatachterdeoudetorenlag.OfdefamilievanEgmonddanmisschienadellijkevoorvaderenheeft?Waarschijnlijkniet.

FamilievanderGeest

AlleWarmondsefamiliesVanderGeeststammenafvanHuybrechtDircxz,dierond1520isgeboreninWassenaar. De boerderij van kleinzoon Leendert Dircx (1575-1637),met 22morgens land,wasgelegen aanDeHoogeGeest,waarschijnlijk komthun achternaamdaar vandaan.Nadedood vanLeendertvindenwezoonPieter (1611-1681) inVoorschoten.De familie is zekerniethonkvast.Alsgeboorte-enoverlijdensplaatsenkomenookZoeterwoude,OudeAde,AlkemadeenZwammerdamvoor,afgewisseldmetWarmond.DeeersteechteWarmonderwasAriJacobsevanderGeest(1732-1795)die,doorzijnhuwelijkmetMarijtjePietersVromesteijn,boerwordtopdehoeve‘HetKlaverblad’aanhetVennemeer.

Eén van zijn nazaten Christianus van der Geest wordt pachter van Wasbeeklaan 31. Zijn achter-achterkleindochterLisavanderGeest iseenbekende langeafstandschaatsster.Zijwono.a. in2017deAlternatieveElfstedentochtopdeWeissenseeinOostenrijk.[Bron:Hetboek“Geestverwanten”doorTheovanderPoel]

FamilievanGrieken(14eeeuw)

DeoudsteVanGriekenswordenvermeldinhetmiddenvande14deeeuw.ZijzijneenzijtakvandefamilievandeherenvanWarmond,zoalsblijktuithetfeitdatzijhetzelfdewapenvoerden.

HetfamiliewapenvandeVanGriekensbevatechterookietsextra’s:eenschuinebastaardstreep.DeallereersteVanGriekenisdanookeenbuitenechtelijkkindvandeheervanWarmondJacobvandenWoude.Als leenheervanzijnvadermoetJanvanGrieken(evenals leenheerDirkHoogstraten)een“lans”vanvijfmanaanvoereninhet500mansterkeHollandseleger,datvechtvoorKareldeStoute,de hertog van Bourgondië. Het is dan niet ongebruikelijk een bastaardzoon als vervanger aan tewijzen voor het leger. Aangezien 'Grieken' in die dagen (1356) de naam is van een deel van hettoenmaligdorpRijnsburg,ishetmogelijkdateenmoederdaarwoonachtigwas

24

.VanwegehunverwantschapmetdeherenvanWarmondkrijgende Van Griekens bezittingen van dezelfde heren. Zo worden deVan Griekens in de 14de eeuw expliciet vermeld in bezit vanlanderijen in Esselijkerwoude (heden Woubrugge), wat hetvoorvaderlijkbezitvandeherenvanWarmondis.Uiteindelijkzijnde Van Griekens uitgezwermd naar heel Rijnland en ook naarHaarlemenomstreken.Ook daar weer blijkt de verwantschap uit het voeren vanhetzelfdewapen.UiteraardzijnerindeloopdertijdookeenpaarnieuwefamiliesVanGriekenontstaan,dienietmetdeoudeVanGriekens verwant zijn, of althans: verwantschap kan (nog?) nietworden aangetoond. Toch zijn circa 60% van de huidige VanGriekens met zekerheid afstammelingen van de heren van

Warmond.DaarmeebehorendevanGriekenstotdeoudstefamiliesvanWarmond.

Heelveelverder terugkunnenwijnietgaan.AlleenvanNannekinvanWarmondenGerardDuker,beidegenoemdin1285,vindenwenoglangnakomelingenterug,respectievelijkinde16eende19eeeuw.WaarschijnlijkstroomtookhetbloedvandezeherennogdoormenigWarmonder.

(bronMathieuFannee/A.G.vanderSteur) (Teylingen24,Amsterdam35)

FamilieHeemskerk

De oudst bekende Heemskerk isMatheus Cors Heemskerk, geboren in1570 in Heemstede. Hij is zowelSchepen vanHeemstede, landman envanaf1599soldaatvandedorpsmilitiein Heemstede. Twee zoons zijn ookSchepen van Heemstede. De jongstezoon Hendrik wordt later Schepen inNoordwijkerhout. Zijn achter-achterkleinzoon Leonardus is de

eersteWarmondseHeemskerk.Hijkooptin1803boerderijWeltevredenbijhetbos.Hetscheeltnietveel of de familie Heemskerk in Warmondsterft uit. Leonardus overlijdt namelijk al 2maanden na het huwelijk met HelenaLangeveld,dieopdatmomentalzwangerisenlater het leven schenkt aan een zoon. Dezezoon, Leendert, genoemd naar zijn vader,trouwtdedochtervaneenvoornameboeruitWijk aan Duin (Beverwijk). In 1859 is deboerderij herbouwd. Het is een vaarboerderijmet zoveel land (rond 26 ha.) in deKlinkenbergpolder en de Zwanburgerpolder,datophetdakvandeBoerderijHeemskerk,Beatrixlaan14(naasthetbosHuysteWarmond).Linksdein1918afgebrokenwagenschuur.VLNRPietjeHeemskerk,AagtRotteveel(vrouwvanLeenHeemskerk),LeenHeemskerk,RikaNijssen(vrouwvanPietHeemskerk),PietHeemskerk(bron:Warmelda).

Zegel van de Warmondse schout Jan vanGrieken,1399

25

boerderij een luidklokwordt geplaatst om de arbeiders tewaarschuwen als het schafttijd is. OokboerderijDeBoschhoeve,aandeHerenweg,behoort toeaandeze familie.Deboerderij is in1918gebouwd door Leendert, die daarvoor o.a. de stenen en de deuren gebruikt van de schuur vanboerderijWeltevreden,diedaneigendom isvanzijnbroerPetrus. Inde familieHeemskerkkomenmeerdereberoepenvoorbakker,boeren,bollenkwekersensmid.FamilieVanderHulst

Pieter (geboren rond1535) isde stamvadervandeze familie, al ishetonwaarschijnlijkdathij zichooitVanderHulstheeftgenoemd.Hijwaswaarschijnlijklijndraeyer(=touwslager)enkwammogelijkuitNoordwijk.Datnamennognietzovaststondenblijktuitzijnnakomelingen.ZoonMaerten,ooklijndraeyer,noemdezichDeComen(ookd’Come)evenalszijnkleinzoonAdriaen.

DezoonvanAdriaen,Jacob,noemdezichalseersteVanderHulstAliasBoot.DaarnaverdweenAliasBootenbleefalleenVanderHulstover.AlsberoepstaatbijJacobvermelddathijwaarschijnlijkietsmetbotenhad,vandaarAliasBoot.Waardenaam“VanderHulst”vandaankomthebbenwenietkunnen achterhalen. Alle families Van der Hulst uitWarmond zijn aan elkaar verwant, almoet jesoms ver terug om uit te komen bij de gezamenlijke voorvader. Voor één van de families is datCornelis (Krelis) Jacobs van der Hulst, geboren in 1679. Voor een andere familie is datbovengenoemde Jacob Jacobsz. Van derHulst Alias Boot, diewaarschijnlijk geboren is rond 1670.VoorweeranderenisdatCnelis,geborenin1702ofTeunis,geborenin1705.EenechteWarmondsefamilieVanderHulstishetgezinvanJacobus(Jaap),geborenin1885inAalsmeerengetrouwdmetHelenaSikkinguitWarmond.DefamilieSikkingwordtverderopbesproken.JaapisbloemistarbeiderbijMacheninWarmond.

IndemiddenstandlijstvanWarmeldavindenwenaastVanderHulstookVanHulst:WenoemenHeinvanderHulst,diezorond1900poldermeesterwasvandeZwanburgerpolder.In 1911 kochtHenk vanHulst, verkoper vanmotorolie enbenzine, een rondvaartbootje.DaarmeestaathijaandewiegvanhetbekenderondvaartbedrijfVanHulst.Zo had je de Rijwielhandel van Hendrik (Henk) van Hulst, later opgevolgd door zijn zoon Piet. Derijwielhandelwasvanaftenminste1924tot1984tevindenop,Dorpsstraat99.OpDorpsstraat90vindenwevan1938totna1982caféSportHendrikusvanderHulst, laterHotelcaféslijterijdesportvanTh.A.VanHulstOpDorpsstraat108vindenwerond1968dekruidenierswinkelvanJovanderHulst-Roest.FamilieKortekaas

De geschiedenis van de familie Cortecase/Kortekaas laat zich construeren aandehand vande huwelijken en geboortedata van de kinderen.De eerste 6 generaties, met als oudste FransCoppe geboren rond 1565, vinden we terug inWassenaar. Zijn kleinkinderen noemden zichCoppe-Cortecaes. Later gewoon CortecaesoftewelKortekaas.CoppekomtvanJacob,netalsbij de familie Koppers. De eerste WarmondseKortekaas, Pieter Jansz. Kortekaas, geboren in

26

Wassenaarin1738,trouwtmetAntjevanderSon/ZonuitWarmond.Hunkinderen,zehebbener10,zijn nog allemaal geboren in Sassenheimvoor zenaarWarmond verhuizen.Via eenuitstapjenaarAlkemade, waar zoon Hendrik (1776 - 1861) gaat wonen door zijn huwelijk met Trijntje van derGeest,komtdefamilieKortekaastochweerinWarmondterechtenisdaarnanietmeerweggegaan.De familie woont dus al een kleine 2 eeuwen in Warmond. We vinden vervolgens Cornelis/KeesKortekaas, in1838geboreninWarmond,bouwknecht(fototweedevanrechts)enanalfabeet(veelmensenkunnen indie tijdoverigensniet lezenenschrijven)met10kinderen.Zijn jongstedochterCatharinalegtdeeerstesteenvanhetnieuwehuisdatCornelis laatbouwen.Hetheet“Wist ikhetmaar…”enistevindenopHerenwegno.8.ZijnoudstedochterAnnatrouwtmetArnoldusvanNoort,deovergrootvadervanAndrévanNoort,onzebekendegemeentearchivaris.FamilieVanMoorsel

De naam VanMoorsel zienwe veel in Noord-Brabant, vooral rond Deurne. Daar ligt dan ook heteeuwen oude gehuchtje Moorsel. Hoe de eerste Van Moorsel’s in de kuststreek terechtkwamenweten we niet. De voorouders van de Warmondse familie Van Moorsel zijn afkomstig uitSassenheim,NoordwijkerhoutenHeemstede.DeoudstevoorouderisJosephvanMoorsel,geborenin 1769 in Heemstede. Hij trouwt Gerritje Smit, geboren in Haarlem. Zoon Arie (1808-1870) islandbouwer op “Houtlust” aan de Leidsevaart in Noordwijkerhout. De familie VanMoorsel wordt‘echt’Warmonds,wanneerdegebroedersTheoenArie in1927eenbollenschuurbouwenaanhetOosteinde11aenvanveehoudersopboerderijKnorrenburginSassenheim,bollenboerenworden.

Omdatdeliefdevoorhetveehetwintvandebloembollen,wordennadeTweedeWereldoorlogdestellingen op de benedenverdieping verwijderd en verbouwd tot stal. Het bovenste deel blijftbeschikbaar voor de bollen, zodat je een gecombineerde bollenschuur/veestal krijgt. VeelmensenkennenAriejunior(dezoonvanArie)nogvandeschaatsclubenzijnnietaflatendenthousiasmevoordeSchippertjesdagen.Hij ishetdiein1963alséénvandeeersteninWarmondeencampingstichtophetweilandachterennaastzijnwoning.KamperenbijdeboerisdaninNederlandinopkomst.Dezoon van Arie, Toon van Moorsel, verandert de stal/bollenschuur in een campingwinkel metrecreatieruimtet.b.v.decampingmetdenaamRianto.NubeherenLidia,dedochtervanToon,enhaarmandecamping.FamilieVanNoort

De naam van Van Noort, Van Noord of Van Noordt komt van oudsherveelvuldig in de Leidse regio voor. Het is niet geheel duidelijk waar denaamprecies vandaan komt,maar het ismogelijk een afgeleide van hetoude adellijke geslacht Van Noorde of een afkorting van Noortwijck(Noordwijk).

Vande takvanAndrévanNoort isdeoudstbekendestamvaderHarmenClaesz. van Noort (ca. 1540 - ca. 1611). Hij was smid te Rijnsburg. Zijnnazaat Huyg Huygensz. van Noort (ca. 1648-ca.1718) trouwde op 25november1674 teWarmondmetNeeltge Jacobsdr. vander Son. ZijwaseengeborenengetogenWarmondse.Haarfamiliekomtalinhetbeginvan

(FotooudemevrouwvanNoort)

27

dezeventiendeeeuwinWarmondvoor.DezefamilienoemtzichdanCluftinplaatsvanVanderSon.VanafdithuwelijkkomtdetakVanNoortinWarmondvoor.HuygHuygensz.vanNoortkochtin1677van zijn schoonvader Jacob Jansz. van der Son een boerderij in het Oosteinde vanWarmond (nuWasbeeklaan)meteenstuklandindeKlein-Hemmeerpolder.Hijbetaaldeer200guldenvoor.Vanafdatmomentisdefamilietotopdedagvanvandaagwerkzaamindeagrarischesector.TegenwoordigruntzijnnazaatMarcovanNoorteenkwekerijaandeWasbeeklaaninWarmond.Erkomenmeer familiesVanNoortofVanNoord inWarmondvoor.Dezezijnnietallemaal familievanelkaar.ErisookeengroteVanNoort-familieafkomstiguithetgebiedVoorschoten,Stompwijk,Zoeterwoude,enHazerswoude.VeelbestaandeVanNoort-familiesstammenhiervanaf.

FamilieOudshoorn

Oudshoorn is nu een buurtschap van Alphen aan den Rijn en tot1916 een zelfstandige gemeente. Naar Pieter van Reede vanOudshoorn, heer van Oudshoorn, Ridderbuurt en Gnephoek, is deZuid-AfrikaansestadOudtshoorngenoemd.DefamilieOudshoornisal heel lang te vinden inWarmond.Weweten in ieder geval zekerdat Jacob Willemsz. Oudshoorn, tezamen met zijn echtgenoteBarbaraStarreveldin1746debakkerijvanCornelisPiekgelegenaandeBuurstraat no. 90 (nuDorpsstraat 69) heeft gekocht.De familieheeft 250 jaar lang de Warmonders van heerlijk brood voorzien,eerstvanafDorpsstraat69,vanaf1919tot2000op67A.

Maar waar komt deze familie vandaan? Hoe lang wonen ze al inWarmond? Dankzij de stamboom van de familie De Kleine kunnenwe dat achterhalen. De oudste voorvader is rond 1540 geboren in Rijnsaterwoude aan hetBraassemermeer.ZijnkinderennoemenzichLelijvelt,Capiteijn,RijnsburgerenOutshoorn.Deoudste‘echte’Warmonder isdusde vader van JacobWillemz.Hij is in1697gedoopt inWarmond.Het isbakkerWillemOudshoorndiein1813samenmettweeanderendevlaghijstindeoudetoren,wantPrinsWillem-Frederik(alsnelkoningWillemI)landtbijScheveningenendatmoetgevierdworden!NaarverluidisWillemOudshoornbijdezehistorischegebeurtenisaanwezig.

EennieuwekoningHet driemanschap van Gijsbert Karel van Hogendorp, Frans Adam van der Duyn en Leopold vanLimburgStirumriepenhetvorstendomderverenigdeNederlandenuitenvroegendebijnavergetenprinsvanOranjeinEngelandhierkoningWillemIteworden.

BijnakoninginLeopoldvanLimburgStirumwasdeovergrootvadervanMattie(AnnaMathilda)gravinvanLimburgStirum.ZijwasalsvrouwevanWarmondwoonachtigophetkasteelHuysteWarmontendegeliefdevankroonprinsWillem,zoonvankoningWillemIII.ToteenhuwelijkmetdejongeMattiemochthetnietkomenendeaffairevanzesjaareindigdemetdedoodvanWillemin1879.

In1829werdboerderij‘tFortopBurgemeesterKetelaarstraat17gekochtdoorbakkerOudshoorn.Alin1665stondhiereenboerderij.In1904werddeboerderijherbouwdenin1921dejachthavenmetdezelfdenaamaangelegd.

28

FamilieVanRijn

Dammes (Damijanus) van Rijn trouwde in 1854met Maria Raaphorst. Zij erfde de Oudershoevevan haar vader Cornelis Raaphorst. Dammes enMaria lieten in 1885 de boerderij opnieuwbouwen. In de gevel van de boerderij is hiervaneeneerstesteentevinden.

DammesenMariakregen11kinderenenzijndusstamoudersvandeWarmondsetakVanRijn.

Als we het spoor terug volgen via de lijn PetrusvanRijn(geb.1802);Dammes(geb.1769); PietvanRijn,JanusMeskersenJanSikkingPieter (geb.1734),Dammes (geb.±1706)enPietervanRhijn (geb.voor1680)komenwevoordeoudstevanRhijninNoordwijkerhoutterecht.FamilieSchavemaker

De stamvader van de familie Schavemaker isPieter Claesz Schavemaker (ook geschreven alsSchavemaacker). Hij is geboren in 1692,getrouwd(metLijsbetvanDuin)enoverleden inBeverwijk.ViaCastricumenUitgeestisdefamilieuiteindelijk in Warmond beland. Jacobus is deeersteWarmonder.Hijkomtin1901,op27-jarigeleeftijd naarWarmond, trouwt in datzelfde jaarmet Gertruida Verkleij en start een bakkerij. Zijkrijgen 10 kinderen. Meer dan 100 jaar heeftdezefamiliedeWarmondersvanhundagelijksbroodvoorzien,totdebakkerij in2008definitiefdedeurensloot.Dekoekisop!(FotooudebakkerijopDorpsstraat18)FamilievanSeggelen

Deze familie vinden we terug in Someren en Bergeijk. Deeerste Warmonder in de familie is Johannes Fransz. vanSeggelen. Hij wordt in 1810 in Haarlem geboren en islandarbeider/boerenknecht in Warmond. (Teylingen 28,Alkemade53,Cranendonck63)

FamilieSikking

Deze naam lijkt in vele varianten voor te komen als bijvoorbeeld Sikkinge, Sicking of SikkensmetnameinNoordNederland.DenaamiswaarschijnlijkgebaseerdopdejongensnaamSicco.Erwaseenboerderij Sickinge in Oosterwolde, Friesland. De variant Sickinge is zelfs een adellijke naam, eennaamdieteruggaattot1257engelinktlijktmetWarffuminGroningen.Verderheettehetlandgoed

29

bij Heerenveen, waarop de Oranjes het paleisOranjewoudbouwden,voor1676deSickingastate.

WarmondsstamvaderArnoldusSikking, is in1822teHoevelakengeborenenkleermakervanberoep,net als zijn vader en grootvader. Hij trouwt metPetronella van Noort. Alle families Sikking zijn teherleiden tot 3 van zijn zonen: Leo,Matteas (ookMartinus genoemd) en Herman, die eenbloemkwekerijhadaandeHerenwegopno.15.

OpdefotostaanWimenSienSikking-BerginDeMeloenBekend was de sigarenwinkel Over de Post van Piet en Coba Sikking-Koppers die zij in 1936overnamen.ZoonHennyenzijnvrouwJopiezettendewinkel langetijdvoort.OpDorpsstraat8en10zatGeschenkhuisSikkingvanJacobSikking,latereensoortWinkelvanSinkel(opgevolgddoorNolSikking).EnophetPleintjebijdePomp(Dorpsstraat33)wasdegroentewinkelDeMeloenvanWimSikkingenzoonThijstevinden.Dewinkel(toenwoonhuis)isin2009doorbrandverwoest.Op deze plek was in de 17e eeuw de dorpsherberg Het wapen van Leyden te vinden. Dat wasmisschien wel de plek waar de rederijkers van Jan Steen bier dronken. Achter het pand lag deremonstrantseschuilkerkFamilieVanSteyn(vanStijn)

De reeks voorvaderen van de familie Van Stijn gaatterug tot Dirrick Pietersz., ambachtsbewaarder teLisse.Hij is geboren rond1465ennoemde zichDirckvan Larum. Larum (Laerm) is een van de oudstegehuchten van Geel (België, prov. Antwerpen)waarvanreedssprake is in1433.Waarschijnlijk is zijnvader Pieter van Larum daar geboren. Later noemdeeen tak van het geslacht zich Van Steyn, ookgeschrevenalsSteijnenStijn.

FotoWinkelvanVanStijn

In hun stamreeks vind je interessante namen zoals ‘Jonge Dirck van Larum’; Engel Adriaansz. VanLarum (Rebel);OudeDirck vanSteijn (of Larum); EverhardusEngelsz. vanSteijn; EngelmundusvanSteyn,omteeindigenbijFransvanStijnvandewoningwinkel.ZijnvoorvaderMartinusvanStijn,uitNoordwijkerhout, was kleermaker van beroep en trouwde in 1822 met Johanna van BergenHenegouwenuitWarmond.HijwasdaarmeedeeersteWarmondsevanStijn.

FamilieVersluijs(eind18eeeuw)

De familie Versluijs is afkomstig uit Het GroeneHart. De oudst gevonden voorvader Aries ThijszVersluijs is rond 1635 geboren in Montfoort. ViaOudewater, Bodegraven, Reeuwijk, Langeraar,Nieuwkoop, Aarlanderveen en Sassenheim belandt

30

defamilieinWarmond.MartinusAriensz.Versluijstrouwtin1822metJoannaPietersdr.vanDam.ZijzijndusdestamoudersvandeWarmondsefamiliesVersluijs.

FamilieWalenkamp

Van de familie Wale(n)kamp vinden we 6 generaties terug. De oudste,HermanusWalekamp,waskoekbakkerinLeiden.Ookzijnzoonenkleinzoonwarenbrood-enkoekbakkerenwinkelierinLeidenenNoordwijk.

ZijnachterkleinzoonHermanusJoannesAlphonsusWalenkamp,geborenin1866 in Nieuwer Amstel, was de eerste huisarts van de gerenommeerdeWarmondseartsenfamiliedie in1901naarWarmondkwam.Hijmoeteenintelligentkindzijngeweest,wanthijslaagterinalszoonvaneenwinkelierarts te worden en dat was destijds bijzonder. Afkomstig uit eenmiddenstandsmilieu behoort hij nu tot de notabelen van het dorp. Ookmaakt hij deel uit van de oprichters van de N.V. de LeidscheCourantin1909,eenkrantdiealin1688verscheen,alseenvan

deeerstekrantenterwereld.

Walenkampwas commissaris en president-directeur van de Leidsche Courant. Tevenskrijgt hij het erekruis Pro Ecclesia et Pontifice, een pauselijke onderscheiding voorjarenlangeinzetvoorkerkensamenleving.

Hermanus Walenkamp woonde en werkte op Dorpsstraat 45, het huis met de roodwitteluiken.Hijwashuisartsvan1901tot1934.In1934deedhijzijnpraktijkoveraanzijn zoon Hermanus Walenkamp junior, die tot 1971 huisarts was. Frank Walenkampvolgdezijnvaderopalshuisartsvan1971 tot2000.DriehuisartsenWalenkamp inprecieseeneeuw!

FamilieWarmerdam

Waarschijnlijk werd de oude Dam, het voetpad van Rijnsburg naarWarmond,parallelaande(oude)Schie,alseerstedeWarmonderdamgenoemd.DeoudeSchieofScheijverbonddeoudeRijnmetdeKaagen liep via de Poel langs de burcht vanDirk van Teylingen (de kinderboerderij )en langs het eerste kasteel van de heervan Warmond (ten westen vanOostergeest)enmonddetenslotteuitbijhet Vennemeer. In de loop van de tijd

verzanddeDeSchietoteenbredesloot.

DenaamWarmerdamkomtalin1332voor.Hetisdandenaamvandenieuwe toegangsdam, een verhoogd pad, tussen Sassenheim enWarmond over de restanten van de Schie. De nabijgelegen boerderijwordtookWarmerdamgenoemd.

JanvanEgmond(vandesigarenzaakopDorpsstraat92),zijnvrouwWilhelminaMariaWarmenhovenenhunkinderen(metdankaanLizetteWassenaar)

31

De eerste die de naamWarmerdam achter zijn naam zet, is pastoor Claas Janszoon in Reeuwijk(1492-1540),omzozijnafkomstaantegeven.DestamvadervandefamilieWarmerdamisCornelisJanszoon(ca.1582-1633).Dooroverervingisdeboerderijinzijntijdaanzienlijkuitgegroeidtot25hagrootte. Later zullen andere families de boerderij bij de Warmerdam bewonen. De familieWarmerdamvindenwijo.a.teruginRijpwetering,Lisse,SassenheimenSpaarnwoude.DeboerderijisuiteindelijkverdwenenonderdeA44enmotelSassenheim.

FamilievanWinsen(begin19eeeuw)

In het boek overWarmonds katholieke kerkgangers (“Parochianen van St.Matthias” van 1796 tot1912) staan91VanWinsensgenoemdendezenhebbenallemaaldezelfde stamvader.WekunnendaaromveiligaannemendatalleVanWinsensinWarmondfamilievanelkaarzijn.

DevroegsteVanWinsen isGerardusHendricsznvanWinsen,geborenrond1675engetrouwdmetMaria Jacobs.Hun kleinzoonGradus (Gerardus) vanWinsen (1727-1809) is geboren en begraven in Wageningen. De zoon van dezeGradus, Evert (Everardus) vanWinsen, vestigt zich in de omgevingvanDelftinVrijenbanenverhuistlatertussen1810en1818,metzijnvrouwElizabethCornelisse,naarWarmond,waarhijalstuinmanaanhet werk gaat. Beiden sterven echter al in 1818. Eerst overlijdtElisabeth, een maand later Evert, hij wordt slechts 51 jaar oud.Epidemieën van pokken, tyfus, tuberculose en cholera maken dannog regelmatig slachtoffers,metnameonderdearmerebevolking.Misschien zijn Elisabeth en Evert ook door zo’n nare ziektegestorven? Zoon Jan (Joannes) vanWinsen trouwt met Maria vanNoort.Voorzoverisnategaankrijgenzij8kinderenenzijndaarmeedestamoudersvanalleWarmondseVanWinsens.

JanvanWinsenJan isooktuinman,netalszijnvader.Het iseenberoepdatwevakertegenkomenbijdezefamilie(naastwatermolenaar,mollenvanger,arbeider,bouwknecht,kerkschilderentimmerman),maarhetmeestetochbloembollenkweker,bloemistenknechtofhovenier.Jekuntzeggendathettuinierendefamilieinhetbloedzit.Nogsteedswordtmetenigeweemoedgedachtaandetijd,datWarmondnogeenechttuincentrumrijkwas,datwerdgerunddoorKeesvanWinsenenzijnvrouwTrudy.

FamilieDeVroomen

Als stamvader komenwe (voorlopig) uit bijWillemFrommevandenBrink, geboren ca. 1700. Zijnzoon Otto (geboren ca. 1730) noemt zich Frome Fromme. Als geboorteplaats wordt vermeldHaaswinkel (D) of moet dat toch Hazerswoude zijn, omdat dat de geboorteplaats is van zijnkinderen?DekinderenvanOttoWillemsz.(erzijner5bekend)noemenzichFrommedeVroomen.PasdaarnavaltFrommewegennoemtmenzichDeVroomen.

EénvandemeestbekendepersonenvandezefamilieisGerardusBernardusdeVroomendieop10november1863 isgeboren inWarmond.Zijnvader,metselaarvanberoep, isReinierTheodorusdeVroomen die in Warmond trouwt met Johanna Stekers. Als Gerardus Bernardus de Vroomen opjongeleeftijdvanschoolkomt,gaathijwerkenopeenscheepswerfteWarmond.Daarnaastteelthijinz’nvrijetijdbloembollen.Zijnbaasvindtdatditnietsamengaatmetzijnwerkopdewerf,wantGerardusBernarduswasinzijnogenveeltegauwmoe.Hijstelthemvoordekeuzeòfdewerfòfde

32

bollen. Gerardus Bernardus kiest voor zichzelf en verlaat de scheepswerf. Daarmee wordt hijomstreeks1880deeerstebloembollenkwekerinhetgeslachtDeVroomen.

GerardusBernardusdeVroomenwordteenechtebollenkweker.Inzijnprijscourantuit1902wordenalleen hyacinten, tulpen, krokussen, narcissen en verdere bol- en knolgewassen genoemd. Vasteplantenkomen inhetassortimentnietvoor.Exportwordt steedsbelangrijker. In1915 laathijeen

Duitse catalogus drukken. Behalve naarDuitsland reizen zijn zonen ook naarNoorwegen, Zwedenen Engeland.Het bedrijfgroeit uit tot het grootste bloembollenbedrijfin Warmond. Jammer genoeg is het pandafgebrokenbijdeaanlegvandeSchiphollijn.

Gerardus Bernardus heeft veel voor hetbollenvak gedaan. Zo is hij één van deoprichters van de KAVB-afdelingWarmond in1891enheefthijvelemalenbestuursfunctieswaargenomen.

TezienisdevrachtautovankolenboerW.J.C.(Willem)Schouten(Willemzitzelfachterhetstuur);bovenopdevrachtwagenzitlinksCeesLeenenenstaatrechtsWillemvanWinsen;erachterstaatAntoonKoppers.Rechts van de opening (voor het muurtje) staat Jan Vink, daarnaast (met hoed) Theodorus (Dorus) de Vroomen, dan C.J. (Kees) deVroomen;KoosDuijnhoven;methoedJoSchulteenhelemaalrechtsG.B.deVroomen(deoudebaas)

FamilieZwetsloot

Van Leendert Dirkszoon Swetsloot weten we dat hij rond 1635 geboren is in Hoogmade. ZevengeslachtenlatervindenweeenJohannesZwetsloot(denaamwordtnumeteenZgeschreven)teruginWarmond.DezeJohannes(Jan)isgeborenin1829inSassenheimeninLeiderdorpgetrouwdmetMaria van der Ploeg. Jan is bloemist en later schipper. Al hun kinderen (ze kregen er 14) zijn inWarmondgeboren.Neef Jan Zwetsloot, geboren in 1842 in Lisse (hunbeider grootvaderwasDirkZwetsloot) trouwt met Jacoba van Hensbergen. Ook hun kinderen (er zijn er 5 bekend) zijn inWarmondgeboren.Deze Jan is tuinmanbijOttoLeopold,GraafVanLimburgStirum,bewonervanHuize Oostergeest en zijn vrouw Aleida van der Wijck die het huis grondig moderniseren en deFransetuinomvormentotdehuidigeEngelse landschapstuin.Het is leuktebedenkendatJandaareengrootaandeelinhad.

Er is een stenen bewijs van de familie Zwetsloot te vinden in de gevelsteen die is ingemetseld in“HuizePanorama”aanhetOosteinde.