[Type the document title]

آموزش رایگان اقتصاد خرد

1 تولید: پنجمگام

مفهوم تولید :موقعیت ,تولید در واقع فرایندي است که از طریق ایجاد تغییرات در ساختار

منابع را به کاالها یا خدمات ,یا زمان و بر طبق نیازها و خواست هاي مشتریان تبدیل می نماید. ویژگی اصلی تولید رابطه ي بین داده ها و خروجی هاي آن

ن تعریف منظور از خروجی همان کاالها یا خدماتی است که تولید است. در ایمی شوند و داده ها نیز منابع یا عوامل تولید می باشند که در تولید کاال یا خدمات مورد استفاده قرار می گیرد. فرایند اصلی تولید در راستاي تبدیل داده

به خروجی هاي هایی که براي مشتري مطلوبیت ندارند یا مطلوبیت کمی دارند داراي مطلوبیت بیشتر است.

چون هدف از تولید بدست آوردن سود است لذا بنگاه هاي اقتصادي روشهاي تولیدي که داراي کارایی فنی هستند را مورد استفاده قرار می دهند. یعنی با استفاده از این روشها عوامل تولید ضایع نمی شوند. بعبارت دیگر با روشهاي

کارا نمی توان همان مقدار کاال یا خدمات را با استفاده ي کمتر از تولیدي غیر یک داده و بدون افزایش مقدار داده هاي دیگر تولید نمود. این روشها به لحاظ

فنی غیر کارا می باشند.

[Type the document title]

آموزش رایگان اقتصاد خرد

تابع تولید :تابع تولید رابطه ي فیزیکی بین داده ها و ستاده ها ( محصول تولیدي ) در

نشان می دهد. یک تابع تولید حداکثر محصولی را که می توان فرایند تولید رااز یک مقدار معین داده ها در یک زمان معین بدست آورد نشان می دهد. کلمه حداکثر نمایانگر این مطلب است که یک تابع تولید فقط ترکیباتی که از

نوان نظر فنی کارا هستند را نشان می دهد. همچنین تابع تولید را می توان بعیک رابطه ي فنی تعریف کرد که از طریق آن با استفاده از حداقل مقادیر داده ها مقدار معین و ثابتی از محصول تولید نمود. با فرض اینکه بنگاه در تولید از

دو عامل کارگر و سرمایه استفاده می کند.( , )Q f K L

Kکاال در یک دوره زمانی معین است و نمایانگر مقدار تولید یک Qکه در آن

به ترتیب نمایانگر مقدار ماشین و کارگر مورد استفاده در همان دوره می L وتابع تولید داراي اشکال مختلفی است دو شکل ساده ي آنرا می توان باشند.

Qجمع بصورت aK bL و یا بصورت حاصلضرب b cQ aK L .نشان داد داده هاي ثابت و متغیر :

داده متغیر داده اي است که مقدار آن می تواند در طول دوره زمانی تولید مورد نظر تغییر کند. داده ثابت داده اي است که در دوره زمانی تولید مورد

می تواند تغییر کند. بعنوان مثال در تولید اتومبیل در یک دوره دو ماهه نظر ن

[Type the document title]

آموزش رایگان اقتصاد خرد

اندازه کارخانه ثابت است چون دو ماه فرصت زیادي براي گسترش کارخانه موجود یا ساخت یک کارخانه جدید نیست اما تغییر تعداد کارگران در این

ده متغیر و اندازه دوره دو ماهه بسیار آسان است. بنابراین تعداد کارگران یک دا کارخانه یک داده ثابت است.

دوره زمانی کوتاه مدت و بلند مدت :دوره زمانی بلند مدت دوره اي است که درآن همه داده ها متغیر هستند. تفاوت بین دوره زمانی کوتاه مدت و بلند مدت تنها به زمان بستگی ندارد بلکه

مدت زمان ساخت کارخانه به ماهیت صنعت نیز بستگی دارد. در صورتی کهبراي صنعت اتومبیل دو سال باشد براي صنعت اتومبیل هر دوره زمانی کمتر از دو سال دوره زمانی کوتاه مدت و هر دوره زمانی بیش از دو سال دوره زمانی بلند مدت است. در فرایند تولید دیگري مانند مغازه میوه فروشی اگر در طول

اند ساخته یا اجاره و آماده شود دوره زمانی کوتاه یک هفته یک مکان جدید بتومدت آن کمتر از یک هفته و دوره بلند مدت آن بیشتر از یک هفته خواهد

بود. محصول نهایی :

محصول نهایی یک داده متغیر عبارت است از محصول اضافی که توسط یک تغییر واحد اضافی از آن داده حاصل می شود و یا بعبارت دیگر محصول نهایی

[Type the document title]

آموزش رایگان اقتصاد خرد

در محصول کل به ازاي تغییر در یک واحد داده متغیر است در شرایطی که سایر داده ها ثابت باشند.

LdQMPdL

محصول متوسط :

محصول متوسط مقدار محصول تولید شده توسط هر واحد داده متغیر است به شرطی که بقیه داده ها ثابت باشند.

LQAPL

بعبارتی محصول متوسط نسبت محصول کل به مقدار داده متغیر می باشد.

مراحل تولید :

I. از مبدا شروع می شود و در نقطه اي که محصول متوسط در ماکزیممقرار دارد ختم می شود. در این مرحله محصول کل با شتاب زیادي

ش می یابند افزایش می یابد. ابتدا هر دو محصول نهایی و متوسط افزایمحصول ,ولی نرخ افزایش محصول نهایی بیش از محصول متوسط است

نهایی بعد از رسیدن به نقطه ماکزیمم کاهش پیدا می کند ولی مقدار محصول متوسط همچنان افزایش می یابد. در نقطه اي که در آن

[Type the document title]

آموزش رایگان اقتصاد خرد

محصول نهایی و متوسط با هم برابر هستند محصول متوسط در حداکثر قرار دارد.

II. مرحله دوم وقتی شروع می شود که محصول متوسط به نقطه ي حداکثررسیده باشد و این مرحله وقتی به پایان می رسد که محصول کل به مقدار ماکزیمم برسد. در این مرحله محصول کل با نرخ کاهنده اي

افزایش می یابد. محصول نهایی و محصول متوسط هر دو کاهش می خ کاهش محصول نهایی از محصول متوسط بیشتر است.یابند و نر

III. چنانچه تعداد کارگران همچنان افزایش یابد مرحله سوم تولید آغاز میشود. مرحله سوم وقتی شروع می شود که محصول کل در ماکزیمم قرار

دارد و یا محصول نهایی صفر می باشد. در این مرحله محصول کل و محصول نهایی منفی است. متوسط هر دو نزولی می باشند و

از مراحل سه گانه فوق چنین استنباط می شود که بنگاه تولیدي در مرحله یک تولیدش را متوقف نمی کند زیرا در این مرحله محصول کل افزایش می

یابد و محصول نهایی نیز مثبت است. در نتیجه ادامه تولید در این مرحله ردن واحدهاي بیشتري از داده متغیر بسیار به صرفه می باشد. لذا با بکار ب

سبب می شود که محصول کل افزایش یابد. بنابراین تولید کننده تمایل دارد که تولید خود را از مرحله اول به مرحله دوم انتقال دهد. ولی در اینجا نمی

[Type the document title]

آموزش رایگان اقتصاد خرد

توان گفت که بنگاه در کدام نقطه از مرحله دوم تولید خود را متوقف می کند. ن موضوع داشتن اطالعات در خصوص هزینه هاي تولید براي تشخیص ای

ضروري است. در گام بعد به این موضوع خواهیم پرداخت.

منحنی هاي هم تولیدي یا منحنی هاي با محصول برابر :

عامل منحنی هم تولیدي منحنی اي است که نمایانگر ترکیبات مختلفی از دو کارگر و سرمایه می باشد.

نی هم تولیدي به درجه جانشینی بین عوامل بستگی شکل و موقعیت یک منحدارد. شیب منحنی اندازه درجه جانشینی بین دو عامل را نشان می دهد و یا از

یعنی نشان داده می شود. L به تغییر در عامل Kتقسیم تغییر در عاملکمتر استفاده شود براي اینکه سطح تولید ثابت Kچنانچه یک واحد از عامل

بعبارت دیگر براي استفاده از بیشتر استفاده شود. L باقی بماند باید از عاملاین رابطه نرخ نهایی فنی اده شود.کمتر استف Kباید از عامل Lیک واحد عامل

جانشینی کار براي سرمایه نامیده می شود. و در هر نقطه بر روي یک منحنی )هم تولیدي برابر است با شیب منحنی در آن نقطه )K

L

لذا در هر نقطه بر . روي یک منحنی هم تولیدي نرخ نهایی جانشینی فنی از شیب خط مماس در آن نقطه بدست می آید. یک کاهش در استفاده از عامل سرمایه بدون افزایش

نیروي کار باعث کاهش در تولید می شود. براي اینکه تولید بر روي همان

[Type the document title]

آموزش رایگان اقتصاد خرد

منحنی هم تولیدي قرار گیرد این کاهش تولید با بکارگیري نیروي کار بیشتر مل سرمایهجبران می شود. لذا کاهش در سرمایه ضرب در محصول نهایی عا

( . )KK MP با افزایش در نیروي کار ضرب در محصول نهایی عامل کار ( . )LL MP بران می شود.ج

L

K

MPKL MP

شیب منحنی هم تولیدي و یا نرخ نهایی جانشینی فنی سرمایه براي کار برابر صول نهایی سرمایه است.با نسبت محصول نهایی کار و مح

مشخصات منحنی هاي هم تولیدي ( منحنی هاي محصول برابر ) :

I. داراي شیب نزولی بسمت راست می باشند. منحنی هاي هم تولیدي ازخیلی جهات مشابه منحنی هاي بی تفاوتی می باشند. این منحنی ها

مانند منحنی هاي بی تفاوتی شیب نزولی بسمت راست دارند. و چنانچهو به این صورت نباشند بایستی شیب صعودي بطرف راست داشته باشند

یا اینکه بصورت افقی باشند.

II. منحنی هاي هم تولیدي نسبت به مرکز محدب می باشند. از اینخاصیت منحنی هاي هم تولیدي چنین استنباط می گردد که در امتداد

ب منحنی هم تولیدي نرخ نهایی جایگزینی فنی نزولی است. تحد

[Type the document title]

آموزش رایگان اقتصاد خرد

منحنی هاي هم تولیدي به جانشینی دو عامل تولید بستگی دارد. یعنی هر اندازه عوامل تولید جانشین نزدیک تري باشند تحدب منحنی هم

تولیدي کمتر می باشد.

III. منحنی هم تولیدي که در سمت راست قرار دارد نمایانگر محصول بیشتري می باشد.

IV. نند.منحنی هاي هم تولیدي همدیگر را قطع نمی ک

کارایی فنی و اقتصادي :

با استفاده از منحنی هاي هم تولیدي نیز می توان کارایی فنی را بررسی نمود. ترکیباتی از سرمایه و نیروي کار را از لحاظ فنی داراي کارایی گویند که با تغییر و جایگزینی هر یک از دو عامل فوق به شرط ثابت بودن سایر عوامل

ید ایجاد نگردد. بعبارت دیگر ترکیبی از سرمایه و کار به تغییري در میزان توللحاظ فنی کارا است که به شرط ثابت بودن سایر عوامل کاهش هر یک از دو عامل بدون کاهش در میزان محصول امکان پذیر نباشد. تمام ترکیباتی که در قسمت هاي شیب منفی منحنی هاي هم تولیدي قرار دارند داراي کارایی فنی

باشند زیرا اگر مقدار یک عامل کم شود و عامل دیگر ثابت باقی بماند میتولید کاهش خواهد یافت و ترکیب جدید عوامل ( داده ها ) بر روي یک

منحنی هم تولیدي پایین تر قرار خواهد گرفت. از طرف دیگر تمام ترکیباتی

[Type the document title]

آموزش رایگان اقتصاد خرد

طه نظر که بر روي قسمت شیب مثبت منحنی هاي هم تولیدي قرار دارند از نقفنی غیر کارا می باشند زیرا ممکن است مقداري از هر دو عامل کم شوند

بدون اینکه مقدار تولید کاهش یابد.