elektronİk sektÖrÜ -...

ELEKTRONİK

SEKTÖRÜ

T.C. GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI

RİSK YÖNETİMİ VE KONTROL GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

EKONOMİK ANALİZ VE DEĞERLENDİRME DAİRESİ

07. 08. 2017

ANKARA

YAYIN NO: 983

İÇİNDEKİLER

YÖNETİCİ ÖZETİ ................................................................................................................................... 1

GİRİŞ ....................................................................................................................................................... 2

A. ELEKTRONİK SEKTÖRÜ İHRACATI ....................................................................................... 7

A.1: 2015-2016 Yılları Elektronik Sektörü İhracatı ................................................................. 7

A.2: 2016-2017 Yılları Ocak-Haziran Dönemi Elektronik Sektörü İhracatı ...................... 10

B. ELEKTRONİK SEKTÖRÜ İTHALATI ..................................................................................... 14

B.1: 2015-2016 Yılları Elektronik Sektörü İthalatı ................................................................ 14

B.2: 2016-2017 Yılları Ocak-Haziran Dönemi Elektronik Sektörü İthalatı ....................... 17

1

YÖNETİCİ ÖZETİ

2016 yılında;

Elektronik sektörü ihracatı %6,6 oranında azalarak 5,34 milyar dolar olarak

gerçekleşirken; sektör ithalatı %10,9 oranında artmış ve 19,17 milyar dolar olarak

gerçekleşmiştir. Sektörün dış ticaret hacmi bir önceki yıla göre %6,5 oranında artmış ve 24,5

milyar dolar olmuştur. 2015 yılında sektör dış ticaret dengesi 11,6 milyar dolar açık verirken

2016 yılında dış ticaret dengesi 13,8 milyon dolar açık vermiştir.

Elektronik ihracatının toplam ihracat içindeki payı %3,7, elektronik ithalatının toplam

ithalat içindeki payı ise %9,6 olarak gerçekleşmiştir.

Elektronik sektörü ihracatının %38,2’sini, telekomünikasyon cihazları, %28’ini tüketici

cihazları, %19’unu bileşenler alt sektörü ihracatı oluşturmuştur. Aynı dönemde sektör

ithalatının %31,2’sini telekomünikasyon cihazları, %23’ünü diğer endüstriyel cihazlar,

%22,5’ini bileşenler, %12,8’ini bilgisayar cihazları, %10,5’unu tüketici cihazları ithalatı

oluşturmuştur.

Türkiye’nin en çok elektronik ürünleri ihracatı gerçekleştirdiği ülke %14,5’luk pay ile

İngiltere olmuştur. Söz konusu ülkeyi %11,5’luk payla Almanya ve %6’lık pay ile Suudi

Arabistan izlemiştir.

Türkiye’nin en çok elektronik ürünleri ithalatı yaptığı ülke %47’lik pay ile Çin olmuştur.

Söz konusu ülkeyi %7’lik pay ile Almanya ve %5,3’lük pay ile Güney Kore izlemiştir.

Sektör ihracatında en çok kullanılan döviz cinsi %46,3’lük payla A.B.D Doları olmuştur.

İthalatta ise en çok %63’lük payla A.B.D. Doları kullanılmıştır.

2017 Ocak-Haziran döneminde;

Sektör ihracatı geçen yılın aynı dönemine göre %5,33 oranında azalarak 2,48 milyar dolar

olarak gerçekleşirken; sektör ithalatı %3,59 oranında azalarak yaklaşık 9 milyar dolar olarak

gerçekleşmiştir. Sektörün dış ticaret hacmi bir önceki yılın aynı dönemine göre %3,97

oranında azalmış ve 11,5 milyar dolar olmuştur. 2017 yılı Ocak-Haziran döneminde sektör dış

ticaret dengesi 6,5 milyar dolar açık vermiştir.

Elektronik ihracatının toplam ihracat içindeki payı %3,2 olmuş, elektronik ithalatının

toplam ithalat içindeki payı ise %8,3 olarak gerçekleşmiştir.

2

GİRİŞ

Bu rapor, T.C. Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından yayımlanan Türkiye Elektrik ve

Elektronik Sektörü Strateji Belgesi ve Eylem Planı 2012-2016 metninde yer alan elektronik

sektörü tanımlamasına göre hazırlanmıştır.1 Buna göre elektronik sektörü, 6 alt sektörden

oluşmaktadır: Bileşenler Alt Sektörü, Tüketici Elektroniği Alt Sektörü, Telekomünikasyon

Cihazları Alt Sektörü, Bilgisayar Cihazları Alt Sektörü, Profesyonel ve Endüstriyel Cihazlar Alt

Sektörü, Savunma Elektroniği Alt Sektörü. Söz konusu Eylem Planında yer alan tanımlamalara

aşağıda yer verilmiştir:

1. Bileşenler Alt Sektörü

Bileşenler, cihaz imalatında kullanılan her türlü mamulü üreten bir alt sektördür. Elektroniğin

tüm alt sektörlerini ilgilendiren bileşenler, elektronik dışında, otomotiv, ölçüm cihazları, tıbbi

ve analitik cihazlar, saat, fotoğrafçılık cihazları, optik cihazlar ile taşımacılık gibi sektörlerin

de önemli bir parçası durumundadır.

Devre elemanları (direnç, kondansatör vb.), bobin ve trafolar, baskı devreler, tunerler,

uzaktan kumanda cihazları, bağlantı elemanları, kalın film devreler, ince film devreler, röleler,

akustik elemanlar, cihaz kabloları ve aksesuarlar, bileşenler alt sektörünü oluşturan başlıca

ürün ve ürün gruplarıdır.

2. Tüketici Elektroniği Alt Sektörü

Genel olarak, son kullanıcılar tarafından kullanılan tüm yazılı, işitsel ve görsel ürünler ile

aksesuarlar, bu alt sektörün ürün ve ürün gruplarını oluşturmaktadır.

Televizyon, video cihazları, ses cihazları, anten ve yükselticiler, uydu alıcıları, yazar kasa,

pompa kasa, POS cihazları, elektronik hesap makineleri, monitör, audio-videokasetler,

elektronik terazi ve baskül, tüketici elektroniği alt sektörünü oluşturan başlıca ürün ve ürün

gruplarıdır.

3. Telekomünikasyon Cihazları Alt Sektörü

Telekomünikasyon sektörü, çok hızlı gelişmesiyle, bilgi ve otomasyon çağının en önemli itici

güçlerinden birini oluşturmaktadır. Özellikle son 20-30 yıl içinde, bilgi teknolojilerinin

ekonomik ve sosyal yaşamın her alanında kullanılmasına yol açan gelişmeler,

telekomünikasyon hizmetlerinin yenilikçi ve yaygın uygulamaları ile gerçekleşmiştir.

1 Elektronik sektörü ve alt sektörlerinde yer alan ürün gruplarına Türk Elektronik Sanayicileri Derneği (TESID) tarafından yayımlanan TESID Elektronik Sanayi Almanağı 2016’dan erişilebilmektedir.

3

Ana şebeke santralleri, PABX (Otomatik Özel Santral), GSM ve DECT gibi telsiz telefon

sistemleri, telefon makineleri, multipleks cihazları, radyo link sistemleri, fiber optik hat

teçhizatı, data modem / radyo modem, mobil ve sabit telsizler, bakır telekom kabloları, fiber

telekom kabloları, dağıtım çatıları, servis sağlayıcılar, bilgi teknolojileri ve ilgili hizmet

sektörü yazılımları, telekomünikasyon cihazları alt sektörünü oluşturan başlıca ürün ve ürün

gruplarıdır.

4. Bilgisayar Cihazları Alt Sektörü

Bilişim teknolojilerinin işlemci tarafını oluşturan cihazları kapsamaktadır. Bilgi işlem

makineleri ve ilgili birimler, aksesuarlar, yazılımlar, veri merkezi altyapı donanım ve

yazılımları, bilgisayar cihazları alt sektörünü oluşturan başlıca ürün ve ürün gruplarıdır.

5. Profesyonel ve Endüstriyel Cihazlar Alt Sektörü

Özellikle bilişim teknolojileri ile birlikte, üretim süreçlerinin gerçekleştirilmesini ve

kontrolünü sağlamakta kullanılan cihazlardan oluşmaktadır.

Kesintisiz güç kaynakları, invertörler, konvertörler, endüksiyon ocakları, redresörler, motor

hız kontrol cihazları, otomasyon sistemleri, sinyalizasyon ve alarm sistemleri, otomotiv

elektroniği, taksimetreler, takometreler, araç takip sistemleri, ölçü ve test aletleri, tıbbi

elektronik, elektromekanik donanımlar, ses ve görüntü sistemleri, güvenlik sistemleri,

profesyonel ve endüstriyel cihazlar alt sektörünü oluşturan başlıca ürün ve ürün gruplarıdır.

6. Savunma (Askeri) Elektroniği Alt Sektörü2

Silahlı kuvvetler için, insan unsurunun yanı sıra, en büyük itici güç ve kuvvet çarpanını

oluşturan savunma sanayi, silahlı kuvvetlere taktik, stratejik ve savunma amacına yönelik

silah sistemleri ile donanım ve yazılımlarını tasarlayan, geliştiren ve üreten bir sektör olup;

bu teçhizatın elektronik bölümü, savunma elektroniği alanını oluşturmaktadır.

Telsiz haberleşme sistemi, elektro optik teçhizat, radar, atış kontrol ve güdüm sistemi,

elektronik harp, dost/düşman tanıma cihazları, seyrüsefer cihazları, komuta kontrol

terminalleri, simülatör ve eğitim sistemleri, mayın arama detektörleri, savunma amaçlı

yazılım, kripto, savunma elektroniği alt sektörünü oluşturan başlıca ürün ve ürün gruplarıdır.

2 Raporda savunma elektroniği ihracat ve ithalat rakamları diğer alt sektör rakamlarının içinde ele alınmıştır.

4

Tablo 1: 2015 ve 2016 Yılları Elektronik Sektörü İhracat, İthalat, Dış Ticaret Hacmi ve Dış Ticaret Dengesi (Dolar)

2015 2016 Değişim

İhracat 5.719.667.760 5.339.779.746 -6,64%

İthalat 17.288.853.535 19.166.229.445 10,86%

Dış Ticaret Hacmi 23.008.521.295 24.506.009.191 6,51%

Dış Ticaret Dengesi -11.569.185.775 -13.826.449.699

Kaynak: Gümrük ve Ticaret Bakanlığı (GTB)

Tablo 1’de elektronik sektörünün 2015 ve 2016 yılları itibarıyla ihracat, ithalat, dış ticaret

hacmi, dış ticaret dengesi verileri ve bunların yıllık değişim oranları yer almaktadır. Buna

göre, 2016 yılında sektör ihracatı %6,6 oranında azalarak 5,34 milyar dolar olarak

gerçekleşirken; sektör ithalatı %10,9 oranında artmış ve 19,17 milyar dolar olarak

gerçekleşmiştir. Sektörün dış ticaret hacmi bir önceki yıla göre %6,5 oranında artmış ve 24,5

milyar dolar olmuştur. 2015 yılında sektör dış ticaret dengesi 11,6 milyar dolar açık verirken

2016 yılında dış ticaret dengesi 13,8 milyar dolar açık vermiştir.

Grafik 1: İhracat, Toplam İhracat, İthalat, Toplam İthalat (2015-2016) (Milyar Dolar)

Kaynak: GTB

Grafik 1’de, toplam ihracat ve ithalat ile elektronik sektörü ihracat ve ithalatı

karşılaştırılmıştır. Buna göre 2016 yılında elektronik sektörü ihracatının toplam ihracat

içindeki payı %3,7, elektronik sektörü ithalatının toplam ithalat içindeki payı ise %9,6 olarak

gerçekleşmiştir.

Tablo 2: 2015 ve 2016 Yılları Elektronik Sektörü İhracat ve İthalatı(Dolar)

İhracat İthalat

Alt Sektör 2015 2016 Değ. 2015 2016 Değ. Bileşenler 1.003.846.644 1.022.436.732 1,9% 1.982.325.433 4.303.607.963 117,1% Bilgisayar Cihazları 171.964.387 143.351.522 -16,6% 2.740.121.638 2.458.078.362 -10,3% Diğer Endüstriyel Cihazları

681.352.210 653.069.859 -4,2% 4.247.368.019 4.411.541.962 3,9%

2015 2016

Elektronik İhracatı 5,72 5,34

Toplam İhracat 143,84 142,53

Elektronik İthalatı 17,29 19,17

Toplam İthalat 207,23 198,62

0,00

50,00

100,00

150,00

200,00

250,00

5

Telekomünikasyon Cihazları

2.177.117.796 2.039.819.581 -6,3% 5.782.477.564 5.981.832.698 3,4%

Tüketici Cihazları 1.685.386.723 1.481.102.052 -12,1% 2.536.560.881 2.011.168.460 -20,7% Elektronik Toplam 5.719.667.760 5.339.779.746 -6,6% 17.288.853.535 19.166.229.445 10,9%

Kaynak: GTB

Tablo 2’de, 2015 ve 2016 yılları elektronik sektörünün alt bileşenler itibariyle ihracatı ve

ithalatı verilmiştir. Buna göre, 2016 yılında elektronik sektörü ihracatının %38,2’sini,

telekomünikasyon cihazları, %28’ini tüketici cihazları, %19’unu bileşenler alt sektörü

ihracatı oluşturmuştur. Aynı dönemde sektör ithalatının %31,2’sini telekomünikasyon

cihazları, %23’ünü diğer endüstriyel cihazlar, %22,5’ini bileşenler, %12,8’ini bilgisayar

cihazları, %10,5’unu tüketici cihazları ithalatı oluşturmuştur. Sektör ihracatı bir önceki yıla

göre %6,6 oranında azalırken benzer şekilde tüm alt sektörlerde ihracatta azalış gözlenmiştir.

Sektör ithalatında bir önceki yıla göre %10,9 oranında artış gözlenirken bileşenler sektörü

ithalatı %117’lik artışla en fazla katkıyı sağlayan alt sektör olmuştur.

Tablo 3: 2016-2017 Yılları Ocak-Haziran Dönemi Elektronik Sektörü İhracat, İthalat, Dış Ticaret Hacmi ve Dış Ticaret Dengesi (Dolar)

2016 Ocak-Haziran

2017 Ocak-Haziran

Değişim

İhracat 2.624.575.299 2.484.806.024 -5,33%

İthalat 9.320.772.799 8.986.500.609 -3,59%

Dış Ticaret Hacmi 11.945.348.098 11.471.306.633 -3,97%

Dış Ticaret Dengesi -6.696.197.500 -6.501.694.585

Kaynak: GTB

2017 yılının ilk 6 ayında sektör ihracatı geçen yılın aynı dönemine göre %5,33 oranında

azalarak 2,48 milyar dolar olarak gerçekleşirken; sektör ithalatı %3,59 oranında azalarak

yaklaşık 9 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Sektörün dış ticaret hacmi bir önceki yılın aynı

dönemine göre %3,97 oranında azalmış ve 11,5 milyar dolar olmuştur. 2017 yılı Ocak-

Haziran döneminde sektör dış ticaret dengesi 6,5 milyar dolar açık vermiştir.

6

Grafik 2: İhracat, Toplam İhracat, İthalat, Toplam İthalat (2016-2017 Ocak-Haziran) (Milyar Dolar)

Kaynak: GTB

2017 yılı Ocak-Haziran döneminde elektronik ihracatının toplam ihracat içindeki payı %3,2

olmuş, elektronik ithalatının toplam ithalat içindeki payı ise %8,3 olarak gerçekleşmiştir.

Tablo 5: 2016-2017 Yılları Ocak-Haziran Dönemi Elektronik Sektörü İhracat ve İthalatı(Dolar)

İhracat İthalat

Alt Sektör 2016 Ocak-Haziran

2017 Ocak-Haziran

Değ. 2016 Ocak-

Haziran 2017 Ocak-

Haziran Değ.

Bileşenler 498.709.174 415.490.804 -16,69% 1.900.642.481 2.130.156.784 12,08% Bilgisayar Cihazları

72.434.758 77.591.186 7,12% 1.171.188.251 1.133.579.842 -3,21%

Diğer Endüstriyel Cihazları

324.018.138 340.737.867 5,16% 2.180.334.685 2.253.006.324 3,33%

Telekomünikasyon Cihazları

1.033.725.717 1.070.011.915 3,51% 3.080.093.780 2.519.803.157 -18,19%

Tüketici Cihazları

695.687.512 580.974.252 -16,49% 988.513.602 949.954.502 -3,90%

Elektronik Toplam

2.624.575.299 2.484.806.024 -5,33% 9.320.772.799 8.986.500.609 -3,59%

Kaynak: GTB

2017 yılı Ocak-Haziran döneminde elektronik ihracatının %43’ünü telekomünikasyon cihazları,

%23,4’ünü tüketici cihazları, %16,7’sini bileşenler oluşturmuştur. Aynı dönemde ithalatın

%28’ini telekomünikasyon cihazları, %25’ini diğer endüstriyel cihazlar, %24’ünü bileşenler alt

sektörü oluşturmuştur.

2016 Ocak-Haziran 2017 Ocak-Haziran

Elektronik İhracatı 2,62 2,48

Toplam İhracat 71,58 77,45

Elektronik İthalatı 9,32 8,99

Toplam İthalat 99,66 108,32

0,00

20,00

40,00

60,00

80,00

100,00

120,00

7

A. ELEKTRONİK SEKTÖRÜ İHRACATI

A.1: 2015-2016 Yılları Elektronik Sektörü İhracatı

Tablo 6: Ülkelere göre Elektronik Sektörü İhracatı (Dolar) Ülke 2015 Pay 2016 Pay Değişim

İngiltere 927.484.321 16,22% 775.027.324 14,51% -16,44%

Almanya 660.785.480 11,55% 614.814.796 11,51% -6,96%

Suudi Arabistan 363.710.246 6,36% 322.980.516 6,05% -11,20%

Fransa 318.087.451 5,56% 320.722.548 6,01% 0,83%

Irak 315.412.814 5,51% 199.412.137 3,73% -36,78%

İtalya 207.689.883 3,63% 170.528.994 3,19% -17,89%

Hollanda 117.290.172 2,05% 152.208.198 2,85% 29,77%

BAE 93.498.478 1,63% 145.402.175 2,72% 55,51%

Türkmenistan 263.321.836 4,60% 139.203.986 2,61% -47,14%

İsrail 144.986.477 2,53% 136.072.317 2,55% -6,15%

Diğer 2.307.400.602 40,34% 2.363.406.755 44,26% 2,43%

Toplam 5.719.667.760 100,00% 5.339.779.746 100,00% -6,64%

Kaynak: GTB

2016 yılında Türkiye’nin en çok elektronik ürünleri ihracatı gerçekleştirdiği ülke %14,5’luk

pay ile İngiltere olmuştur. Söz konusu ülkeyi %11,5’luk payla Almanya ve %6’lık pay ile Suudi

Arabistan izlemiştir.

Tablo 7: Ülke Gruplarına göre Elektronik Sektörü İhracatı (Dolar) Ülke Grubu 2015 Pay 2016 Pay Değişim

Avrupa Birliği 28 3.027.192.327 52,93% 2.881.189.366 53,96% -4,82% Yakın ve Orta Doğu 1.287.930.704 22,52% 1.148.791.984 21,51% -10,80% Diğer Asya 536.186.436 9,37% 482.633.569 9,04% -9,99% Diğer Avrupa (AB Hariç) 278.000.123 4,86% 239.092.807 4,48% -14,00% Kuzey Afrika 254.451.673 4,45% 202.310.057 3,79% -20,49% Diğer Afrika 148.250.897 2,59% 151.825.944 2,84% 2,41% Serbest Bölgeler 92.290.574 1,61% 115.395.476 2,16% 25,03% Kuzey Amerika 55.483.559 0,97% 57.244.580 1,07% 3,17% Güney Amerika 20.840.752 0,36% 31.546.385 0,59% 51,37% Avustralya ve Yeni Zelanda 5.480.858 0,10% 18.459.402 0,35% 236,80% Orta Amerika ve Karayipler 13.352.392 0,23% 11.108.760 0,21% -16,80% Diğer Okyanusya ve Kutup Bölgesi Ülkeleri

201.624 0,00% 172.401 0,00% -14,49%

Belirlenemeyen Ülke ve Askeri Bölgeler Bölgesi Ülkeleri

5.841 0,00% 9.015 0,00% 54,34%

Toplam 5.719.667.760 100% 5.339.779.746 100% -6,64% Kaynak: GTB

2016 yılında elektronik ihracatımızdaki AB’nin payı %54, Yakın ve Orta Doğu’nun payı %22

ve Diğer Asya’nın payı %9’dur.

8

Tablo 8: Gümrüklere Göre Elektronik Sektörü İhracatı (Dolar)

Gümrük Adı 2015 Pay 2016 Pay Değişim

Aliağa 1.141.371.420 19,96% 999.797.975 18,72% -12,40%

İzmir 661.859.883 11,57% 650.780.373 12,19% -1,67%

Halkalı 616.286.245 10,77% 617.240.018 11,56% 0,15%

Erenköy 604.248.331 10,56% 518.135.536 9,70% -14,25%

Ambarlı 435.576.649 7,62% 427.785.219 8,01% -1,79%

A.H.L. Kargo 318.455.320 5,57% 333.491.152 6,25% 4,72%

Derince 375.058.947 6,56% 317.204.146 5,94% -15,43%

Manisa 182.044.169 3,18% 183.324.801 3,43% 0,70%

Haydarpaşa 108.744.508 1,90% 156.572.287 2,93% 43,98%

Esenboğa 127.851.534 2,24% 127.289.003 2,38% -0,44%

Diğer 1.148.170.754 20,07% 1.008.159.236 18,88% -12,19%

Toplam 5.719.667.760 100,00% 5.339.779.746 100,00% -6,64%

Kaynak: GTB

En çok elektronik ürünleri ihracatı yaptığımız gümrük müdürlüğü %18,7’lik pay ile Aliağa

Gümrük Müdürlüğü olmuştur. Söz konusu gümrük müdürlüğünü %12,2’lik pay ile İzmir ve

%11,6’lık pay ile Halkalı Gümrük Müdürlükleri izlemiştir.

Tablo 9: Rejimlere Göre Elektronik Sektörü İhracatı (Dolar) Rejim Adı 2015 Pay 2016 Pay Değişim

Dahilde işleme rejimi şartlı muafiyet sistemine tabi tutulan eşyanın yeniden ihracatı

2.069.169.686 36,18% 2.049.327.084 38,38% -0,96%

Daha önce bir rejime tabi tutulmamış eşyanın kesin ihracatı

1.812.495.051 31,69% 1.736.329.354 32,52% -4,20%

DİR geri ödeme sistemi kapsamında yurtiçi kullanıma giren eşyanın yeniden ihracatı

1.278.818.747 22,36% 940.776.053 17,62% -26,43%

Muafiyete tabi olmadan serbest dolaşım ile eş zamanlı yurtiçi kullanıma giren eşyanın kesin ihracatı

538.465.290 9,41% 584.742.185 10,95% 8,59%

Serbest dolaşımda bulunan eşyanın hariçte işleme rejimi kapsamında geçici ihracatı

13.794.284 0,24% 20.541.204 0,38% 48,91%

Diğer 6.924.702 0,12% 8.063.866 0,15% 16,45%

Toplam 5.719.667.760 100,00% 5.339.779.746 100,00% -6,64%

Kaynak: GTB

2016 yılında elektronik ihracatında en çok kullanılan rejim %38’lik payla “Dahilde işleme

rejimi şartlı muafiyet sistemine tabi tutulan eşyanın yeniden ihracatı” rejimi olmuştur. Daha

önce bir rejime tabi tutulmamış eşyanın kesin ihracatı, elektronik ihracatımızın %33’ünü

oluşturmaktadır.

9

Tablo 10: Taşıma Yollarına Göre Elektronik Sektörü İhracatı (Dolar)

Taşıma Şekli 2015 Pay 2016 Pay Değişim

Denizyolu 3.282.804.839 57,40% 3.139.950.620 58,80% -4,35%

Karayolu 1.891.085.205 33,06% 1.655.766.990 31,01% -12,44%

Havayolu 493.182.176 8,62% 506.712.141 9,49% 2,74%

Demiryolu 52.595.093 0,92% 37.342.647 0,70% -29,00%

Diğer 447 0,00% 7.348 0,00% 1543,85%

Toplam 5.719.667.760 100,00% 5.339.779.746 100,00% -6,64%

Kaynak: GTB

2016 yılında en çok elektronik ihracatı %59’luk payla denizyolu ile yapılmıştır. Denizyolu ile

yapılan ihracatı %31’lik pay ile karayolu ile yapılan ihracat izlemiştir.

Tablo 11: Döviz Cinsine Göre Elektronik Sektörü İhracatı (Dolar)

Döviz Cinsi 2015 Pay 2016 Pay Değişim

A.B.D Doları 2.823.634.004 49,37% 2.473.838.739 46,33% -12,39%

Avro 2.291.875.489 40,07% 2.299.981.233 43,07% 0,35%

İngiliz Sterlini 401.907.149 7,03% 382.644.596 7,17% -4,79%

Yeni Türk Lirasi 142.735.069 2,50% 151.729.112 2,84% 6,30%

Diğer 59.516.049 1,04% 31.586.066 0,59% -46,93%

Toplam 5.719.667.760 100,00% 5.339.779.746 100,00% -6,64%

Kaynak: GTB

2016 yılında elektronik ihracatında en çok kullanılan döviz cinsi %46,3’lük payla A.B.D Doları

olmuştur. Doları %43’lük payla Avro izlemektedir. Elektronik ihracatında en çok kullanılan

üçüncü döviz cinsi ise %7,2 payla İngiliz Sterlini olmuştur.

Tablo 12: Ödeme Şekillerine Göre Elektronik Sektörü İhracatı (Dolar)

Ödeme Şekli 2015 Pay 2016 Pay Değişim

Mal Mukabili Ödeme 4.277.253.496 74,78% 4.050.656.790 75,86% -5,30%

Peşin Ödeme 458.793.803 8,02% 435.137.356 8,15% -5,16%

Akreditif 452.373.358 7,91% 331.105.388 6,20% -26,81%

Vesaik Mukabili Ödeme 325.177.329 5,69% 311.200.520 5,83% -4,30%

Bedelsiz 128.651.303 2,25% 144.087.469 2,70% 12,00%

Diğer 77.418.471 1,35% 67.592.223 1,27% -12,69%

Toplam 5.719.667.760 100,00% 5.339.779.746 100,00% -6,64%

Kaynak: GTB

2016 yılında elektronik ihracatında %76’lık oranla en çok mal mukabili ödeme sistemi tercih

edilmiştir. Mal mukabili ödemeyi %8,2’lik payla peşin ödeme şekli takip etmiştir.

10

Tablo 13: Firma Yoğunluğuna Göre Elektronik Sektörü İhracatı( Dolar)

2015 Pay 2016 Pay Değişim

İlk 10 firma 2.562.329.127 44,80% 2.301.071.430 43,09% -10,20%

İlk 50 firma 3.887.822.478 67,97% 3.567.589.404 66,81% -8,24%

İlk 100 firma 4.379.681.722 76,57% 4.086.996.186 76,54% -6,68%

İlk 500 firma 5.188.541.976 90,71% 4.848.270.647 90,80% -6,56%

İlk 1000 firma 5.438.102.778 95,08% 5.071.349.184 94,97% -6,74%

Toplam İhracat 5.719.667.760 100,00% 5.339.779.746 100,00% -6,64%

Kaynak: GTB

2016 yılında elektronik sektöründe en fazla ihracat gerçekleştiren ilk 10 firmanın elektronik

ihracatındaki payı %43, ilk 50 firmanın payı %67, ilk 100 firmanın %77, ilk 500 firmanın payı

%91 ve ilk 1000 firmanın payı %95’tir. Aynı yıl elektronik sektöründe işlem yapan 11483

ihracatçının %8,7’sini oluşturan 1000 firma sektörün ihracatının %95’ini

gerçekleştirmektedir.

A.2: 2016-2017 Yılları Ocak-Haziran Dönemi Elektronik Sektörü İhracatı

Tablo 14: Ülkelere göre Elektronik Sektörü İhracatı (Dolar)

Ülke 2016 Ocak-Haziran Pay 2017 Ocak-Haziran Pay Değişim

İngiltere 347.469.461 13,24% 380.351.986 15,31% 9,46%

Almanya 288.409.631 10,99% 274.621.221 11,05% -4,78%

Fransa 187.626.421 7,15% 119.748.668 4,82% -36,18%

Irak 107.328.906 4,09% 119.505.484 4,81% 11,35%

Suudi Arabistan 163.210.638 6,22% 96.417.940 3,88% -40,92%

İtalya 82.489.683 3,14% 91.809.759 3,69% 11,30%

Türkmenistan 74.051.738 2,82% 80.502.056 3,24% 8,71%

İsrail 69.400.166 2,64% 73.443.197 2,96% 5,83%

Hollanda 80.169.577 3,05% 59.272.371 2,39% -26,07%

ABD 24.874.563 0,95% 44.958.336 1,81% 80,74%

Diğer 1.199.544.515 45,70% 1.144.175.006 46,05% -4,62%

Toplam 2.624.575.299 100,00% 2.484.806.024 100,00% -5,33%

Kaynak: GTB

2017 yılı Ocak-Haziran döneminde Türkiye’nin en çok elektronik ürünleri ihracatı

gerçekleştirdiği ülke %15,3’lük pay ile İngiltere olmuştur. Söz konusu ülkeyi %11’lik payla

Almanya ve %4,8’lik pay ile Fransa izlemiştir.

11

Tablo 15:Ülke Gruplarına göre Elektronik Sektörü İhracatı (Dolar)

Ülke Grubu 2016 Ocak-

Haziran Pay

2017 Ocak-Haziran

Pay Değişim

Avrupa Birliği 28 1.397.122.507 53,23% 1.317.356.897 53,02% -5,71%

Yakın ve Orta Doğu 595.584.576 22,69% 494.175.200 19,89% -17,03%

Diğer Asya 222.062.103 8,46% 244.930.454 9,86% 10,30%

Diğer Avrupa (AB Hariç) 116.173.726 4,43% 124.364.168 5,00% 7,05%

Kuzey Afrika 99.700.432 3,80% 86.601.622 3,49% -13,14%

Diğer Afrika 72.742.879 2,77% 77.612.660 3,12% 6,69%

Serbest Bölgeler 64.212.359 2,45% 67.744.444 2,73% 5,50%

Kuzey Amerika 26.389.463 1,01% 46.745.172 1,88% 77,14%

Güney Amerika 16.728.545 0,64% 13.888.451 0,56% -16,98%

Orta Amerika ve Karayipler 5.169.837 0,20% 7.135.987 0,29% 38,03%

Avustralya ve Yeni Zelanda 8.524.430 0,32% 4.026.252 0,16% -52,77%

Diğer Okyanusya ve Kutup Bölgesi Ülkeleri

164.442 0,01% 213.656 0,01% 29,93%

Belirlenemeyen Ülke ve Askeri Bölgeler

0 0,00% 11.061 0,00%

Toplam 2.624.575.299 100,00% 2.484.806.024 100,00% -5,33%

Kaynak: GTB

2017 Ocak-Haziran döneminde elektronik sektörü ihracatımızın %53’ü AB’ye

gerçekleştirilmiştir. AB’yi %20’lik pay ile Yakın ve Orta Doğu ile %10’luk pay ile Diğer Asya

bölgeleri izlemiştir.

Tablo 16: Gümrüklere Göre Elektronik Sektörü İhracatı (Dolar)

Gümrük Adı 2016 Ocak-Haziran Pay 2017 Ocak-Haziran Pay Değişim

Aliağa 458.822.274 17,48% 431.519.923 17,37% -5,95%

Halkalı 314.989.760 12,00% 327.165.599 13,17% 3,87%

İzmir 323.066.110 12,31% 311.838.133 12,55% -3,48%

Erenköy 258.669.842 9,86% 269.259.161 10,84% 4,09%

Ambarlı 212.876.849 8,11% 180.419.226 7,26% -15,25%

A.H.L. Kargo 157.724.657 6,01% 168.275.830 6,77% 6,69%

Derince 144.985.348 5,52% 147.848.594 5,95% 1,97%

Manisa 72.893.735 2,78% 59.344.192 2,39% -18,59%

Esenboğa 51.514.170 1,96% 52.870.927 2,13% 2,63%

Dilovası 34.025.682 1,30% 51.697.525 2,08% 51,94%

Diğer 595.006.872 22,67% 484.566.914 19,50% -18,56%

Toplam 2.624.575.299 100,00% 2.484.806.024 100,00% -5,33%

Kaynak: GTB

2017 Ocak-Haziran döneminde elektronik sektörü ihracatının %17,4’ü Aliağa Gümrük

Müdürlüğünden, %13,2’si Halkalı Gümrük Müdürlüğünden ve %12,6’sı İzmir Gümrük

Müdürlüğünden gerçekleştirilmiştir.

12

Tablo 17: Rejimlere Göre Elektronik Sektörü İhracatı (Dolar)

Rejim Adı 2016 Ocak-

Haziran Pay

2017 Ocak-Haziran

Pay Değ.

Dahilde işleme rejimi şartlı muafiyet sistemine tabi tutulan eşyanın yeniden ihracatı

953.711.831 36,34% 1.095.041.954 44,07% 14,82%

Daha önce bir rejime tabi tutulmamış eşyanın kesin ihracatı

867.552.845 33,05% 862.631.666 34,72% -0,57%

Muafiyete tabi olmadan serbest dolaşım ile eş zamanlı yurtiçi kullanıma giren eşyanın kesin ihracatı

280.283.279 10,68% 298.824.462 12,03% 6,62%

DİR geri ödeme sistemi kapsamında yurtiçi kullanıma giren eşyanın yeniden ihracatı

509.803.262 19,42% 215.337.551 8,67% -57,76%

Diğer 13.224.082 0,50% 12.970.391 0,52% -1,92% Toplam 2.624.575.299 100% 2.484.806.024 100% -5,33%

Kaynak: GTB

2017 yılı Ocak-Haziran döneminde elektronik ihracatında en çok kullanılan rejim %44’lük

payla “Dahilde işleme rejimi şartlı muafiyet sistemine tabi tutulan eşyanın yeniden ihracatı”

rejimi olmuştur.

Tablo 18: Taşıma Yollarına Göre Elektronik Sektörü İhracatı (Dolar)

Taşıma Şekli 2016

Ocak-Haziran Pay

2017 Ocak-Haziran

Pay Değişim

Denizyolu 1.516.890.409 57,80% 1.404.612.940 56,53% -7,40%

Karayolu 852.253.746 32,47% 818.103.117 32,92% -4,01%

Havayolu 237.032.843 9,03% 257.336.728 10,36% 8,57%

Demiryolu 18.393.667 0,70% 4.753.239 0,19% -74,16%

Diğer 4.634 0,00% 0,00%

Toplam 2.624.575.299 100,00% 2.484.806.024 100,00% -5,33%

Kaynak: GTB

2017 yılı Ocak-Haziran döneminde elektronik ihracatı en çok %57’lik payla denizyolu ile

yapılmıştır. Denizyolu taşımacılığını %33’lük payla karayolu taşımacılığı izlemektedir.

Tablo 19: Döviz Cinsine Göre Elektronik Sektörü İhracatı (Dolar)

Döviz Cinsi 2016

Ocak-Haziran Pay

2017 Ocak-Haziran

Pay Değişim

A.B.D Doları 1.162.574.600 44,30% 1.113.894.381 44,83% -4,19%

Avro 1.192.995.710 45,45% 1.057.710.791 42,57% -11,34%

İngiliz Sterlini 178.391.420 6,80% 217.244.145 8,74% 21,78%

Yeni Türk Lirası 77.088.489 2,94% 86.178.684 3,47% 11,79%

İsviçre Frankı 6.169.590 0,24% 3.798.575 0,15% -38,43%

Diğer 7.355.490 0,28% 5.979.448 0,24% -18,71%

Toplam 2.624.575.299 100,00% 2.484.806.024 100,00% -5,33%

Kaynak: GTB

13

2017 yılı Ocak-Haziran döneminde elektronik ihracatında en çok kullanılan döviz cinsi

%44,8’lik payla A.B.D Doları olmuştur. Aynı dönemde elektronik ihracatında en çok kullanılan

ikinci döviz cinsi %43’lük payla Avro olurken üçüncü döviz cinsi ise %8,7 pay ile İngiliz

Sterlini olmuştur.

Tablo 20: Ödeme Şekillerine Göre Elektronik Sektörü İhracatı (Dolar)

Ödeme Şekli 2016

Ocak-Haziran Pay

2017 Ocak-Haziran

Pay Değişim


Peşin Ödeme 207.898.721 7,92% 212.585.842 8,56% 2,25%


Akreditif 170.139.321 6,48% 94.815.083 3,82% -44,27%

Bedelsiz 65.622.329 2,50% 75.164.334 3,02% 14,54%

Diğer 43.695.948 1,66% 34.818.208 1,40% -20,32%

Toplam 2.624.575.299 100,00% 2.484.806.024 100,00% -5,33%

Kaynak: GTB

2017 yılı Ocak-Haziran döneminde elektronik ihracatında %78’lik oranla en çok mal mukabili

ödeme kullanılmış, ardından %8,6’lık oranla en çok peşin ödeme tercih edilmiştir.

Tablo 21: Firma Yoğunluğuna Göre Elektronik Sektörü İhracatı (Dolar)

2016 Ocak-

Haziran Pay

2017 Ocak-Haziran

Pay Değişim

İlk 10 firma 1.100.921.751 41,95% 981.508.416 39,50% -10,85%

İlk 50 firma 1.743.783.276 66,44% 1.590.638.343 64,01% -8,78%

İlk 100 firma 2.000.303.463 76,21% 1.842.983.454 74,17% -7,86%

İlk 500 firma 2.392.099.478 91,14% 2.260.216.546 90,96% -5,51%

İlk 1000 firma 2.506.360.122 95,50% 2.371.527.159 95,44% -5,38%

Toplam İhracat 2.624.575.299 100,00% 2.484.806.024 100,00% -5,33%

Kaynak: GTB

2017 Ocak-Haziran döneminde elektronik sektöründe en fazla ihracat gerçekleştiren ilk 10

firmanın elektronik ihracatındaki payı %40, ilk 50 firmanın payı %64, ilk 100 firmanın %74,2,

ilk 500 firmanın payı %91 ve ilk 1000 firmanın payı %95,4’tür. Söz konusu dönemde

elektronik sektöründe işlem yapan 8414 ihracatçının %12’sini oluşturan 1000 firma sektörün

ihracatının %95’ini gerçekleştirmektedir.

14

B. ELEKTRONİK SEKTÖRÜ İTHALATI

B.1: 2015-2016 Yılları Elektronik Sektörü İthalatı

Tablo 22: Ülkelere göre Elektronik Sektörü İthalatı (Dolar)

Ülke 2015 Pay 2016 Pay Değişim

Çin 7.455.853.677 43,13% 8.981.540.145 46,86% 20,46%

Almanya 1.234.577.324 7,14% 1.296.404.996 6,76% 5,01%

Güney Kore 1.533.905.960 8,87% 1.022.714.992 5,34% -33,33%

Vietnam 926.453.755 5,36% 943.459.431 4,92% 1,84%

ABD 758.076.233 4,38% 785.846.011 4,10% 3,66%

Japonya 355.654.261 2,06% 501.785.925 2,62% 41,09%

Tayvan 614.007.477 3,55% 497.504.022 2,60% -18,97%

Malezya 182.633.728 1,06% 433.064.408 2,26% 137,12%

Çek Cumhuriyeti 322.598.577 1,87% 408.815.151 2,13% 26,73%

İtalya 390.596.349 2,26% 398.622.633 2,08% 2,05%

Diğer 3.514.496.194 20,33% 3.896.471.731 20,33% 10,87%

Toplam 17.288.853.535 100,00% 19.166.229.445 100,00% 10,86%

Kaynak: GTB

2016 yılında Türkiye’nin en çok elektronik ürünleri ithalatı yaptığı ülke %47’lik pay ile Çin

olmuştur. Söz konusu ülkeyi %7’lik pay ile Almanya ve %5,3’lük pay ile Güney Kore izlemiştir.

Tablo 23: Ülke Gruplarına göre Elektronik Sektörü İthalatı (Dolar) Ülke Grubu 2015 Pay 2016 Pay Değişim

Diğer Asya 11.532.486.968 66,70% 13.045.547.173 68,07% 13,12%

Avrupa Birliği 28 4.343.111.732 25,12% 4.592.012.773 23,96% 5,73%

Kuzey Amerika 808.897.137 4,68% 831.673.766 4,34% 2,82%

Diğer Avrupa (AB Hariç) 264.942.799 1,53% 263.755.865 1,38% -0,45%


Serbest Bölgeler 74.040.726 0,43% 104.691.723 0,55% 41,40%

Yakın ve Orta Doğu 67.254.644 0,39% 82.950.500 0,43% 23,34%

Kuzey Afrika 26.261.160 0,15% 45.951.465 0,24% 74,98%

Avustralya ve Yeni Zelanda 10.219.690 0,06% 18.810.015 0,10% 84,06%

Güney Amerika 9.028.927 0,05% 4.962.814 0,03% -45,03%

Diğer Afrika 1.945.944 0,01% 3.915.292 0,02% 101,20%


20.137 0,00% 24.102 0,00% 19,69%


1.207 0,00% 14.578 0,00% 1107,79%

Toplam 17.288.853.535 100,00% 19.166.229.445 100,00% 10,86%

Kaynak: GTB

2016 yılında elektronik ithalatında Diğer Asya’nın payı %68, AB’nin payı %24 ve Kuzey

Amerika’nın payı %4’tür.

15

Tablo 24: Gümrüklere Göre Elektronik Sektörü İthalatı (Dolar) Gümrük Adı 2015 Pay 2016 Pay Değişim

A.H.L. Kargo 7.035.833.526 40,70% 7.059.445.998 36,83% 0,34%

Erenköy 1.834.047.384 10,61% 1.768.950.558 9,23% -3,55%

Ambarlı 1.848.721.735 10,69% 1.634.363.494 8,53% -11,59%

Halkalı 1.717.055.638 9,93% 1.493.599.993 7,79% -13,01%

Mersin 182.232.014 1,05% 1.366.145.329 7,13% 649,67%

Derince 334.885.530 1,94% 635.497.637 3,32% 89,77%

Esenboğa 489.645.466 2,83% 616.090.553 3,21% 25,82%

İzmir 411.839.331 2,38% 553.297.436 2,89% 34,35%

Aliağa 601.105.032 3,48% 508.392.095 2,65% -15,42%

Dilovası 365.940.939 2,12% 447.885.852 2,34% 22,39%

Diğer 2.467.546.940 14,27% 3.082.560.500 16,08% 24,92%

Toplam 17.288.853.535 100,00% 19.166.229.445 100,00% 10,86% Kaynak: GTB

En çok elektronik ürünleri ithalatının yapıldığı gümrük müdürlüğü %34’lük payı ile A.H.L

Kargo Gümrük Müdürlüğü olmuştur. Söz konusu gümrük müdürlüğünü %9,2’lik pay ile

Erenköy ve %8,5’lik pay ile Ambarlı Gümrük Müdürlükleri izlemiştir.

Tablo 25: Rejimlere Göre Elektronik Sektörü İthalatı (Dolar)

Rejim Adı 2015 Pay 2016 Pay Değişim

Daha önce bir rejime tabi tutulmamış eşyanın muafiyete tabi olmadan yurtiçi kullanımı

11.021.217.994 63,75% 11.519.782.150 60,10% 4,52%

Gümrük antrepo rejimine tabi tutulan eşyanın muafiyete tabi olmadan yurtiçi kullanımı

4.404.687.265 25,48% 5.781.786.037 30,17% 31,26%

Daha önce bir rejime tabi tutulmamış eşyanın DİR şartlı muafiyet sistemine tabi tutulması

732.012.789 4,23% 885.573.372 4,62% 20,98%

Daha önce bir rejime tabi tutulmamış eşyanın DİR geri ödeme sistemi kapsamında yurtiçi kullanımı

652.936.826 3,78% 461.096.698 2,41% -29,38%

Gümrük antrepo rejimine tabi tutulan eşyanın dahilde işleme rejimi şartlı muaf. Sistemine tabi tutulması

307.651.664 1,78% 320.348.864 1,67% 4,13%

Diğer 170.346.997 0,99% 197.642.324 1,03% 16,02%

Toplam 17.288.853.535 100,00% 19.166.229.445 100,00% 10,86%

Kaynak: GTB

2016 yılında elektronik ithalatında en çok kullanılan rejim %60’lık payla ”Daha önce bir

rejime tabi tutulmamış eşyanın muafiyete tabi olmadan yurtiçi kullanımı” rejimi olmuştur.

Söz konusu rejimi %30’luk pay ile “Gümrük antrepo rejimine tabi tutulan eşyanın muafiyete

tabi olmadan yurtiçi kullanımı” rejimi izlemiştir.

16

Tablo 26: Taşıma Yollarına Göre Elektronik Sektörü İthalatı (Dolar) Taşıma Şekli 2015 Pay 2016 Pay Değişim

Havayolu 7.679.021.284 44,42% 7.486.027.294 39,06% -2,51%

Denizyolu 5.041.447.878 29,16% 6.850.095.917 35,74% 35,88%

Karayolu 4.511.119.448 26,09% 4.743.327.191 24,75% 5,15%

Demiryolu 56.847.919 0,33% 86.511.241 0,45% 52,18%

Diğer 417.006 0,00% 267.802 0,00% -35,78%


Sektörde 2016 yılında en çok ithalat %39’luk payla havayolu ile, %36’lık payla denizyolu ile

yapılmıştır.

Tablo 27: Döviz Cinsine Göre Elektronik Sektörü İthalatı (Dolar) Döviz Cinsi 2015 Pay 2016 Pay Değişim

A.B.D Doları 10.948.703.304 63,33% 12.091.389.089 63,09% 10,44%

Avro 4.799.172.082 27,76% 5.660.303.622 29,53% 17,94%

Yeni Türk Lirası 1.282.266.991 7,42% 1.166.770.652 6,09% -9,01%

İsviçre Frankı 135.182.276 0,78% 120.402.759 0,63% -10,93%

Diğer 123.528.882 0,71% 127.363.323 0,66% 3,10%


2016 yılı elektronik ithalatında en çok %63’lük payla A.B.D. Doları kullanılmıştır.

Tablo 28: Ödeme Şekillerine Göre Elektronik Sektörü İthalatı (Dolar) Ödeme Şekli 2015 Pay 2016 Pay Değişim

Peşin Ödeme 12.595.495.735 72,85% 11.690.643.421 61,00% -7,18%

Mal Mukabili Ödeme 2.814.035.858 16,28% 5.344.665.678 27,89% 89,93%

Vadeli Akreditif 852.558.411 4,93% 906.215.421 4,73% 6,29%


Bedelsiz 272.467.165 1,58% 444.531.636 2,32% 63,15%

Diğer 249.682.823 1,44% 316.126.683 1,65% 26,61%


2016 yılında elektronik ürünleri ithalatında %61’lik pay ile en çok peşin ödeme sistemi tercih

edilmiştir.

Tablo 29: Firma Yoğunluğuna Göre Elektronik Sektörü İthalatı (Dolar) 2015 Pay 2016 Pay Değişim

İlk 10 firma 6.509.555.572 37,65% 6.029.991.240 31,46% -7,37%

İlk 50 firma 10.544.563.384 60,99% 10.320.106.767 53,85% -2,13%

İlk 100 firma 11.700.434.399 67,68% 11.801.251.928 61,57% 0,86%

İlk 500 firma 14.371.413.161 83,13% 15.143.314.429 79,01% 5,37%

İlk 1000 firma 15.377.162.941 88,94% 16.669.661.080 86,97% 8,41%

Toplam İthalat 17.288.853.535 100,00% 19.166.229.445 100,00% 10,86%

Kaynak: GTB

17

2016 yılında elektronik sektöründe en fazla ithalat gerçekleştiren ilk 10 firmanın elektronik

ithalatındaki payı %31,5, ilk 50 firmanın payı %54, ilk 100 firmanın %62, ilk 500 firmanın

payı %79 ve ilk 1000 firmanın payı %87’dir. Söz konusu dönemde elektronik sektöründe

işlem yapan 22464 ithalatçının %4,5’unu oluşturan 1000 firma sektörün ithalatının %87’sini

gerçekleştirmiştir.

B.2: 2016-2017 Yılları Ocak-Haziran Dönemi Elektronik Sektörü İthalatı

Tablo 30: Ülkelere göre Elektronik Sektörü İthalatı (Dolar) Ülke 2016 Ocak-Haziran Pay 2017 Ocak-Haziran Pay Değişim

Çin 4.350.296.530 46,67% 3.236.621.238 36,02% -25,60%

Vietnam 428.409.022 4,60% 778.562.775 8,66% 81,73%

Almanya 661.851.269 7,10% 684.850.754 7,62% 3,48%

Malezya 160.914.332 1,73% 466.314.955 5,19% 189,79%

ABD 369.998.749 3,97% 386.055.270 4,30% 4,34%

Güney Kore 596.610.569 6,40% 359.326.510 4,00% -39,77%

Tayland 72.183.243 0,77% 356.284.609 3,96% 393,58%

Tayvan 253.903.744 2,72% 323.752.833 3,60% 27,51%

Japonya 225.800.494 2,42% 228.818.180 2,55% 1,34%

Çek Cumhuriyeti 203.151.079 2,18% 205.497.447 2,29% 1,15%

Diğer 1.997.653.768 21,43% 1.960.416.038 21,82% -1,86%


2017 yılı Ocak-Haziran döneminde Türkiye’nin en çok elektronik ürünleri ithalatı yaptığı ülke

%36’lık pay ile Çin olmuştur. Söz konusu ülkeyi %8,6’lık pay ile Vietnam ve %7,6’lık pay ile

Almanya izlemiştir.

Tablo 31: Ülke Gruplarına göre Elektronik Sektörü İthalatı (Dolar)

Ülke Grubu 2016

Ocak-Haziran Pay

2017 Ocak-Haziran

Pay Değişim

Diğer Asya 6.272.193.315 67,29% 5.893.408.985 65,58% -6,04%

Avrupa Birliği 28 2.301.778.459 24,70% 2.320.437.089 25,82% 0,81%

Kuzey Amerika 392.498.576 4,21% 418.596.785 4,66% 6,65%

Diğer Avrupa (AB Hariç) 134.915.865 1,45% 123.786.946 1,38% -8,25%


Serbest Bölgeler 66.768.476 0,72% 62.339.311 0,69% -6,63%

Yakın ve Orta Doğu 33.223.617 0,36% 41.656.320 0,46% 25,38%

Kuzey Afrika 19.238.944 0,21% 18.937.248 0,21% -1,57%

Diğer Afrika 2.183.896 0,02% 8.623.369 0,10% 294,86%

Avustralya ve Yeni Zelanda 11.119.264 0,12% 3.334.583 0,04% -70,01%


9.388 0,00% 1.833.471 0,02% 19429,94%

Güney Amerika 3.034.097 0,03% 1.312.992 0,01% -56,73%


19.038 0,00% 3.800 0,00%


18

2017 Ocak-Haziran döneminde elektronik ithalatının %66’sı Diğer Asya’dan

gerçekleştirilmiştir. AB’den ithalatımız %26, Kuzey Amerika’dan ithalatımız %4,7

oranındadır.

Tablo 32: Gümrüklere Göre Elektronik Sektörü İthalatı (Dolar) Gümrük 2016 Ocak-Haziran Pay 2017 Ocak-Haziran Pay Değişim

A.H.L. Kargo 3.517.909.775 37,74% 3.081.801.196 34,29% -12,40%

Erenköy 893.371.108 9,58% 782.426.622 8,71% -12,42%

Ambarlı 776.764.537 8,33% 688.904.777 7,67% -11,31%

Halkalı 750.357.554 8,05% 668.477.057 7,44% -10,91%

Mersin 464.858.876 4,99% 649.640.193 7,23% 39,75%

Aliağa 223.843.069 2,40% 383.865.918 4,27% 71,49%

İzmir 270.200.013 2,90% 335.197.252 3,73% 24,06%

Dilovası 220.667.827 2,37% 326.881.171 3,64% 48,13%

Derince 285.065.733 3,06% 319.974.061 3,56% 12,25%

Esenboğa 307.719.882 3,30% 308.380.096 3,43% 0,21%

Diğer 1.610.014.425 17,27% 1.440.952.266 16,03% -10,50%


2017 Ocak-Haziran döneminde en çok elektronik ithalatının yapıldığı gümrük müdürlüğü

%34,3’lük pay ile A.H.L Kargo Gümrük Müdürlüğü olmuştur. A.H.L’yi %8,7’lik pay ile Erenköy

ve %7,7’lik pay ile Ambarlı Gümrük Müdürlükleri izlemiştir.

Tablo 33: Rejimlere Göre Elektronik Sektörü İthalatı (Dolar)

Rejim Adı 2016 Ocak-

Haziran Pay

2017 Ocak-Haziran

Pay Değişim

Daha önce bir rejime tabi tutulmamış eşyanın muafiyete tabi olmadan yurtiçi kullanımı

5.739.883.052 61,58% 5.349.179.598 59,52

% -6,81%

Gümrük antrepo rejimine tabi tutulan eşyanın muafiyete tabi olmadan yurtiçi kullanımı

2.730.892.975 29,30% 2.467.644.894 27,46

% -9,64%

Daha önce bir rejime tabi tutulmamış eşyanın DİR şartlı muafiyet sistemine tabi tutulması

356.313.032 3,82% 741.754.159 8,25% 108,17%

Gümrük antrepo rejimine tabi tutulan eşyanın dahilde işleme rejimi şartlı muaf. sist. tabi tutulması

167.041.579 1,79% 195.723.448 2,18% 17,17%

Diğer 326.642.161 3,50% 232.198.510 2,58% -28,91% Toplam 9.320.772.799 100% 8.986.500.609 100% -3,59%

Kaynak: GTB

2017 yılı Ocak-Haziran döneminde elektronik ithalatında en çok kullanılan rejim %59,5’luk

payla ”Daha önce bir rejime tabi tutulmamış eşyanın muafiyete tabi olmadan yurtiçi

19

kullanımı” rejimi olmuştur. Söz konusu rejimi %27,4’lük pay ile “Gümrük antrepo rejimine

tabi tutulan eşyanın muafiyete tabi olmadan yurtiçi kullanımı” izlemiştir.

Tablo 34: Taşıma Yollarına Göre Elektronik Sektörü İthalatı (Dolar)

Taşıma Şekli 2016

Ocak-Haziran Pay

2017 Ocak-Haziran

Pay Değişim

Denizyolu 3.137.540.385 33,66% 3.448.142.169 38,37% 9,90%

Havayolu 3.714.976.423 39,86% 3.382.177.735 37,64% -8,96%

Karayolu 2.432.179.252 26,09% 2.105.388.831 23,43% -13,44%

Demiryolu 35.954.571 0,39% 50.682.996 0,56% 40,96%

Diğer 122.168 0,00% 108.878 0,00% -10,88%

Toplam 9.320.772.799 100,00% 8.986.500.609 100,00% -3,59% Kaynak: GTB

2017 yılı Ocak-Haziran döneminde en çok elektronik ithalatı %38,3’lük payla denizyolu ile

yapılmıştır. Havayolu ile yapılan ithalat da %37,6’lık paya sahip olmuştur.

Tablo 35: Döviz Cinsine Göre Elektronik Sektörü İthalatı (Dolar)

Döviz Cinsi 2016

Ocak-Haziran Pay

2017 Ocak-Haziran

Pay Değişim

A.B.D Doları 5.713.356.954 61,30% 5.672.235.724 63,12% -0,72%

Avro 2.856.369.151 30,65% 2.618.011.397 29,13% -8,34%

Yeni Türk Lirası 626.808.093 6,72% 564.395.309 6,28% -9,96%

İsviçre Frankı 60.502.025 0,65% 64.068.436 0,71% 5,89%

İngiliz Sterlini 36.687.707 0,39% 37.928.994 0,42% 3,38%

Diğer 27.048.869 0,29% 29.860.749 0,33% 10,40%

Toplam 9.320.772.799 100,00% 8.986.500.609 100,00% -3,59% Kaynak: GTB

2017 yılı Ocak-Haziran döneminde elektronik ithalatında en çok %63’lük payla A.B.D. Doları

kullanılmıştır.

Tablo 36: Ödeme Şekillerine Göre Elektronik Sektörü İthalatı (Dolar)

Ödeme Şekli 2016

Ocak-Haziran Pay

2017 Ocak-Haziran

Pay Değişim

Peşin Ödeme 5.740.762.277 61,59% 5.434.498.512 60,47% -5,33%


Vadeli Akreditif 474.608.628 5,09% 655.965.642 7,30% 38,21%

Vesaik Mukabili Ödeme 201.958.212 2,17% 224.252.592 2,50% 11,04%

Bedelsiz 212.908.524 2,28% 132.177.064 1,47% -37,92%

Diğer 173.332.370 1,86% 97.280.004 1,08% -43,88%

Toplam 9.320.772.799 100,00% 8.986.500.609 100,00% -3,59%

Kaynak: GTB

2017 yılı Ocak-Haziran döneminde elektronik ithalatında %60,5’lik pay ile en çok peşin

ödeme sistemi tercih edilmiştir.

20

Tablo 36: Firma Yoğunluğuna Göre Elektronik Sektörü İthalatı (Dolar)

2016 Ocak-

Haziran Pay

2017 Ocak-Haziran

Pay Değişim

İlk 10 firma 3.044.073.950 32,66% 2.955.515.980 32,89% -2,91%

İlk 50 firma 5.023.865.909 53,90% 4.953.455.139 55,12% -1,40%

İlk 100 firma 5.786.105.202 62,08% 5.701.297.025 63,44% -1,47%

İlk 500 firma 7.573.574.552 81,25% 7.408.383.766 82,44% -2,18%

İlk 1000 firma 8.341.567.261 89,49% 8.088.777.334 90,01% -3,03%

Toplam İthalat 9.320.772.799 100,00% 8.986.500.609 100,00% -3,59%

Kaynak: GTB

2017 Ocak-Haziran döneminde elektronik sektöründe en fazla ithalat gerçekleştiren ilk 10

firmanın elektronik ithalatındaki payı %33, ilk 50 firmanın payı %55, ilk 100 firmanın %63,

ilk 500 firmanın payı %82 ve ilk 1000 firmanın payı %90’dır. Söz konusu dönemde elektronik

sektöründe işlem yapan 17029 ithalatçının %5,8’ini oluşturan 1000 firma sektörün

ithalatının %90’ını gerçekleştirmiştir.

elektronİk sektÖrÜ -...

Documents