Elaborado por Isaac Buzo SánchezAdaptado por : Xoán Ferreira

ELEMENTOS E FACTORES E ELEMENTOS

Imagen del diario digital elmundo.com

INTRODUCIÓN:Diferencia entre tempo e clima

O tempo é o estado físico da atmosfera nun momento e un lugar determinado, mentres que o clima é a sucesión dos estados de tempo. Mentres que o tempo atmosférico o estuda a meteoroloxía (rama da física), o clima é o obxecto de estudo da climatoloxía, rama da xeografía física.

Exemplo: se estivésemos a ver unha película, o tempo atmosférico viría representado por cada filmograma, mentres que o clima sería a sucesión de filmogramas ou o que é o mesmo, a película enteira.

INTRODUCIÓN

Tempo-climaComponse de Son modificados por

elementos factores

TemperaturaPrecipitación

HumidadeInsolación

NubosidadePresiónventos

Astronómicos-zonalidade

Factores dinámicos Correinte en chorro,

Frente polarCaracterísticas masas de aire

Ventos de Acción

FACTORES XEOGRÁFICOSInfluencia Mariña-Altitude media

Orientación-Proximidade aos continentes

ELEMENTOS CLIMÁTICOS

Os elementos do tempo ou do clima son aquelas calidades físicas da atmosfera que son cuantificables e polo tanto pódense medir mediante aparatos específicos: temperatura, precipitacións, humidade, presión, vento, insolación, humidade, etc.

-Para medir estas variables utilízase un sistema normalizado de aparatos que se localizan nas estacións meteorolóxicas. Para ser válida a medida e polo tanto poder comparar uns lugares con outros deben ter as mesmas características (distancia ao chan, tamaño, localización despexada,etc...)

Fuente: wikimedia

ELEMENTOS CLIMÁTICOS:Temperaturas

•É o grao de calor do aire.Mídese en graos centígrados (º C) ou graos Farenheit (º F).Para a súa medición utilízase o termómetro.Pódese representar mediante mapas de liñas (isotermas) ou mediante mapa de coropletas (con tintas isométricas).As temperaturas varían debido a: Proximidade ao mar Latitude Altitude•A amplitude térmica é a diferenza entre a temperatura máxima e a mínima.Cando as temperaturas baixan de 0º C prodúcense xeadas, maior no interior que na costa.

Fuente: banco de imágenes CNICE

ELEMENTOS CLIMÁTICOS:Mapa de temperaturas

Mapa de Isotermas

Mapa de coropletas

Fuente: http://www.proteccioncivil.org/informes/manueltrujillo/inun_ciudadreal_2.htm y http://espanol.weather.com/maps/intleuropa.html

ELEMENTOS CLIMÁTICOS:Humidade do aire

-Cantidade de vapor de auga que contén o aire.Depende de factores como a proximidade ao mar e da temperatura (diminúe cando aumenta a temperatura).Ela aparato que mide a humidade é o Higrómetro.Mídese en tantos por cento en relación coa cantidade de vapor de auga que puidese conter a masa de aire en caso de estar saturado.En España supera o 70% nas áreas costeiras e na submeseta norte(aquí con diferencias estacionais).

Fuente: banco de imágenes CNICE

ELEMENTOS CLIMÁTICOS:Precipitacións

-É a caída de auga procedente das nubes.Pode ser en forma líquida ou sólida.Mídese co pluviómetro en milímetros (mm) ou litros por metro cadrado (l/m2).Represéntase nos mapas mediante liñas (Isohietas) ou mediante tintas isométricas de todos azuis (mapas de coropletas).Orixínanse pola elevación, arrefriamento e condensación do vapor de auga contido no aire.Tipos de chuvia: Orográfica, convectiva e frontal.En España caracterízanse por ter un volume anual modesto e por ter unha gran variabilidade interanual, estacional e espacial en función dos factores climáticos.Identifícanse tres rexións atendendo á cantidade de preicipitaciones: España húmida, España seca e España árida.

Fuente: wikimedia

ELEMENTOS CLIMÁTICOS:Precipitacións:Tipos

As precipitacións prodúcense por gravidade, cando o tamaño da gotiña de auga que compón a nube aumenta e o seu peso é maior que a forza do aire ascendente.

Para que chova debe haber auga condensada na atmósfera (nubes) e esta se condénsa cando a masas de aire ascenden e arrefríanse, condensándose o vapor de auga.

Polo tanto, cando hai ascensos de masas de aire, pódense producir precipitacións, e cando se produce o contrario (o aire descende) hai tempo estable e soleado..

Elaboración :Isaac Buzo

ELEMENTOS CLIMÁTICOS:Precipitacións: Convectiva

O aire ascende e polo tanto se condensa formando nubes e precipitacións cando

Chuvia Convectiva:O aire en contacto con unha superficie quente, elévase polo calor, e a humidade que contén se condensa producíndose precipitacións (situación de tormentas de verán.

1

Elaboración :Isaac Buzo

ELEMENTOS CLIMÁTICOS:Precipitacións: Orográficas

Chuvia Orográfica: As masas de aire húmedas atópanse con una cordilleira véndose na obriga de elevarse para sobrepasala. Neste ascenso , o vapor de auga se condensa, producíndose precipitacións na ladeira de barlovento , sendo a ladeira de sotovento un lugar seco, pois o aire xa baixo a humidade. Efecto Foëhn

Fonte: wikipedia-Xóan Ferreira

ELEMENTOS CLIMÁTICOS:Precipitacións: frontal

Unha masa de aire frío (procedente do norte ) avanza sobre una masa de aire cálido (procedente do sur). O aire cálido é menos denso e vese obrigado a ascender sobre a masa de aire frío, condensándose nese ascenso rápido o vapor de auga

ELEMENTOS CLIMÁTICOS:Precipitacións: frontal

O aire ascende e polo tanto se condensa formando nubes e precipitación cando

Unha masa de aire cálido ( procedente do sur ) avanza sobre una masa de aire frío (porcedente do norte). O aire cálido é menos denso e ascende suavemente sobre a masa de aire frío que actua coma una cuña condensándose lentamente en nubes do tipo estracto e deixando gran cantidade de precipitacións diante do frente

ELEMENTOS CLIMÁTICOS:Precipitacións: Frontais

Frente Cálido

Frete Ocluido

Frente Frío

Fonte: elmundo.es

As frontes represéntanse nos mapas do tempo mediante símbolos, triangulares o frío, semicirculares o cálido, alternancia de ambos os dous o ocluído e un cara a diante e outro cara a atrás o estacionario.

ELEMENTOS CLIMÁTICOS:Mapa de precipitacións

Mapa de Isoietas

Mapa de Coropletas

Fonte: http://www.inm.es/web/sup/ciencia/divulga/tempoweb/mcr8/isoyetas.htm y http://hispagua.cedex.es/datos/agua_espana/img/preci.jpg

ELEMENTOS CLIMÁTICOS:Insolación

-É a cantidade de radiación solar recibida pola superficie terrestre.Varía coa latitude e a orientación do relevo.Mídese co heliógrafo en número de horas de insolación.En España supéranse as 2000 horas de sol ao ano.Existen notables diferenzas entre a cornixa cantábrica en que a insolación é menor e as áreas do sueste peninsular e Canarias, onde se superan ampliamente.

Fonte: wikimedia

ELEMENTOS CLIMÁTICOS:Nubosidade

É o estado da atmosfera no que o ceo aparece cuberto de nubes en maior ou menor grao . Mídese en octas ou oitavos da bóveda celeste cubertas por nubes (por observación directa).Para medir a altura das nubes utilízase o ceilómetro.-En España a área con máis nebulosidade é a cornixa cantábrica,mientras que o maior número de días despexados se encontran no Val do Guadalquivir, costa suratlántica e algunhas zonas de Canarias..

Fonte:Banco de imáxes do CNICEey wikimedia

ELEMENTOS CLIMÁTICOS:Presión e ventos

PRESIÓNÉ o peso do aire sobre a superficie da terra.Mídese en milibares (mb).Úsase o barómetro para a súa medición.Nos mapas represéntanse mediante liñas que unen puntos coa mesma presión(isobaras)Se a presión é maior de 1013 mb encontrámonos cun anticiclón. Se é menor cunha borrasca.Depende das características das masas de aire:Inverno: dominan as altas presiónsOutono e Primavera: as baixas presiónsVerán: as altas presións.

Fuente:Banco de imáxes do CNICE e wikimedia

ELEMENTOS CLIMÁTICOS:Presión e ventos

Mapa do tempo ou isobárico, no que se representa a presión mediante o uso de isóbaras que unen puntos que ten igual presión. Aqueles lugares que ten máis de 1013 mb denomínanse centros de alta presión ou anticiclóns, mentres que os que teñen menos son centros de baixa presión ou borrascas.Isobara

Centro de alta presión ou anticiclónCentro de baixa presión ou borrasca

Fonte: elmundo.es

ELEMENTOS CLIMÁTICOS:Presión e vento

VENTO

Os ventos son movementos horizontais de masas de aire.-Prodúcense como consecuencia das diferenzas de presión.Circulan dende as zonas de alta presión ás zonas de baixa presión, seguindo aproximadamente a dirección marcada polas isóbaras.Para medir a dirección utilízase o viraventos (arriba). Para medir a súa velocidade utilízase o anemómetro (abaixo).En España os ventos dominantes son os de poñente (de oeste a leste).

Fonte:wikimedia

ELEMENTOS CLIMÁTICOS:Presión e vento

No hemisferio norte, e debido ao efecto de Coriolis, o vento circula nos centros de baixa presión en contra das agullas do reloxo e nos centros de alta presión segundo as agullas do reloxo..

Fonte: I.Buzo

ELEMENTOS CLIMÁTICOS:Presión e vento

Canto maior sexa o gradiente de presión (é dicir canto maior sexa a diferenza de presión dende un lugar a outro) maior será a intensidade do vento. Nun mapa do tempo o gradiente de presión obsérvase nos lugares onde existen moitas isóbaras xuntas.

. O gradiente de presión é moi alto, existen moitas isóbaras xuntas, o vento neste lugar será moi forte

Non existen isóbaras próxima o que indica que apenas varía a presión e polo tanto non hai movemento de masas de aire.

Fonte:elmundo.es

FACTORES CLIMÁTICOS:Astronómicos: Zonalidade

-A Península Ibérica encóntrase na zona temperán do planeta (35º-43 º N)Esta localización provoca unha marcada estacionalidade nos nosos climas, debido á diferenza na incidencia dos raios de sol ao longo do ano.Esta zonalidad fai que exista variación de temperatura de Norte a Sur da península.

Fonte: Educaplus e wikimedia

FACTORES CLIMÁTICOS:Factores dinámicos: Corrente en chorro

-Trátase dunha corrente tubular de fortes ventos que circulan nas capas altas da atmosfera entre os 30º e os 50º de latitude Norte con sentido Oeste-Leste. Pode alcanzar velocidades de entre 300 e 400 km/h. Formando un cinto arredor da Terra.Esta corrente fai que os ventos que chegan á Península veñan cargados de grande humidade por estar en contacto co Océano Atlántico.Tamén recibe o nome de Jet Stream.

Fonte:wikimedia

FACTORES CLIMÁTICOS:Factores dinámicos: Frente Polar

-É a separación entre as dúas masas de aire de características físicas (temperatura, humidade...) diferente: aire polar frío e aire tropical cálido.Nas frontes prodúcense gran cantidade de precipitacións debido a que as masas de aire cálido ascenden sobre as de aire frío, provocando a condensación da humidade e a conseguinte precipitación.En verán esa liña móvese cara ao norte de Europa, quedando a Península baixo a influencia das masas de aire cálido, polo tanto sen moitas posibilidades de precipitacións e con maiores temperaturas.

Fonte: wikimedia

FACTORES CLIMÁTICOS:Factores dinámicos: Centros de acción

-Son centros de altas(anticiclón) ou baixas presións (borrascas).As altas presións provocan que descendan masas de aire e polo tanto non se produzan precipitacións.Nas zonas de baixas presións o aire é ascendente, condensándose e podendo producirse precipitacións.Na península dominan os seguintes centros de acción:centros de acción:Anticiclónicos: Anticiclón dos Azores, Escandinavo, Anticiclón térmico europeo e iberico.Borrascosos: Depresión de Islandia; depresión do golfo de Xénova; depresión térmica do norte de África e do interior peninsular.

Fonte: http://www.cdlibre.org/pau/2003S/PAU_CV_2003S_CTM_02g.jpg

FACTORES CLIMÁTICOS:Factores dinámicos: Centros de acción

Fonte:wikimedia

FACTORES CLIMÁTICOS:Factores xeográficos: influencia mariñaA proximidade ao mar exerce un efecto termorregulador , suaviza as temperaturas , diluíndose o seu efecto a medida que nos adentramos no continente. As características das correntes mariñas (frías e cálidas) tamén infúen no clima das zonas costeiras.-A constitución maciza da península fai quue se noten as diferenzas térmicas entre o interior e acosta

FACTORES CLIMÁTICOS:Factores xeográficos: A ALTITUDE

-A Altitude provoca un descenso da temperatura , denominado “ gradiante térmico vertical”, consistente no descenso dunha media de 0,6 ºC por cada 100 metros de altitude- Na Península Ibérica con una altitude media de 660 m. e a presencia de relevos montañosos que superan os 1000 m. o gradiente térmico vertical faíse patente

Podemos observar neste mapa de tempereaturas medias anuais, como as menores temperaturas danse nas zonas coincidentes coas cordilleiras (efecto do gradiente térmico vertical)

Fonte: Hispagua.Adapatada:Xoán Ferreira

A existencia de relevos montañosos dificulta a aentrada de masas de aire, provocando precipitacións oográficas na ladeira costeira (barlovento) e descenso das precipitacións na ladeira interior (sotavento). Isto é coñecido

por efecto Föehn e vai acompañado dun aumento da presión e as temperaturas na ladeira de sotavento debido a que a masa de aira xa baixa seca.A orientación dos sistemas montañosos con respeito ao sol tamén produce que teña maior temperatura a ladeira de maior insolación (solaina) da aposta (umbría)La disposición do relevo peninsular bordeando a meseta, provoca un descenso das precipitacións hacia o interior

FACTORES CLIMÁTICOS:Factores xeográficos: orientación

Fonte: I.Buzo-Adaptada: Xoán Ferreira