energiebesparing op school docenten training ivam, universiteit van amsterdam 4 en 9 december 2009...
TRANSCRIPT
![Page 1: Energiebesparing op school Docenten Training IVAM, Universiteit van Amsterdam 4 en 9 december 2009 Deze presentatie geeft de mening van de auteurs weer](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b47d1/html5/thumbnails/1.jpg)
Energiebesparing op school Docenten Training
IVAM, Universiteit van Amsterdam 4 en 9 december 2009
Deze presentatie geeft de mening van de auteurs weer. De Europese Commissie kan niet verantwoordelijk gehouden worden voor het gebruik van de informatie uit deze publicatie
![Page 2: Energiebesparing op school Docenten Training IVAM, Universiteit van Amsterdam 4 en 9 december 2009 Deze presentatie geeft de mening van de auteurs weer](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b47d1/html5/thumbnails/2.jpg)
Vandaag
• Voorstelrondje• Het IUSES project in het kort• Mogelijke opzet lessen: introductie energie en
energiebesparing• Experimentele toolkit• Verdere ideeën voor in de lessen• Vragenlijst• Vragen, opmerkingen, suggesties
![Page 3: Energiebesparing op school Docenten Training IVAM, Universiteit van Amsterdam 4 en 9 december 2009 Deze presentatie geeft de mening van de auteurs weer](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b47d1/html5/thumbnails/3.jpg)
IUSES: Intelligent Use of Energy at School
• 12 Europese partners• Pilot: lesprogramma en wedstrijd• Doel: Leerlingen leren over energie
en energiebesparing. Docenten materialen aanreiken
• Nu in Nederland: 7 (8) deelnemende scholen
• Begin 2010: wedstrijd gelanceerd
![Page 4: Energiebesparing op school Docenten Training IVAM, Universiteit van Amsterdam 4 en 9 december 2009 Deze presentatie geeft de mening van de auteurs weer](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b47d1/html5/thumbnails/4.jpg)
IUSES materialen
• Handboek Gebouwen• Handboek Transport• Handboek Industrie• Leraren Handboek
– Engelse versies te downloaden via www.iuses.eu – Nederlandse versies later.
• Experimentele toolkit• DVD• Deze presentatie
![Page 5: Energiebesparing op school Docenten Training IVAM, Universiteit van Amsterdam 4 en 9 december 2009 Deze presentatie geeft de mening van de auteurs weer](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b47d1/html5/thumbnails/5.jpg)
Mogelijke opzet lessen
• Waarom zuinig omgaan met energie?• Wat is energie?
– Welke vormen zijn er? – Hoe werkt het? Eenheden; primair en secundair– Wat zijn de bronnen?
• Wat is het verbruik in de EU en in NL?• Energieverbruik en besparing• Experimenten• Energie Bespaar Plan voor op school (of thuis)
![Page 6: Energiebesparing op school Docenten Training IVAM, Universiteit van Amsterdam 4 en 9 december 2009 Deze presentatie geeft de mening van de auteurs weer](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b47d1/html5/thumbnails/6.jpg)
Waarom zuinig met energie?
• Broeikaseffect en klimaatverandering– Wat is klimaatverandering?
• Eindigheid fossiele brandstoffen• Afhankelijkheid
![Page 7: Energiebesparing op school Docenten Training IVAM, Universiteit van Amsterdam 4 en 9 december 2009 Deze presentatie geeft de mening van de auteurs weer](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b47d1/html5/thumbnails/7.jpg)
Het broeikaseffect
![Page 8: Energiebesparing op school Docenten Training IVAM, Universiteit van Amsterdam 4 en 9 december 2009 Deze presentatie geeft de mening van de auteurs weer](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b47d1/html5/thumbnails/8.jpg)
Klimaatverandering - broeikasgassen
![Page 9: Energiebesparing op school Docenten Training IVAM, Universiteit van Amsterdam 4 en 9 december 2009 Deze presentatie geeft de mening van de auteurs weer](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b47d1/html5/thumbnails/9.jpg)
Mondiale temperatuurveranderingen
![Page 10: Energiebesparing op school Docenten Training IVAM, Universiteit van Amsterdam 4 en 9 december 2009 Deze presentatie geeft de mening van de auteurs weer](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b47d1/html5/thumbnails/10.jpg)
Eindigheid aardolie
![Page 11: Energiebesparing op school Docenten Training IVAM, Universiteit van Amsterdam 4 en 9 december 2009 Deze presentatie geeft de mening van de auteurs weer](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b47d1/html5/thumbnails/11.jpg)
Afhankelijkheid Olie producerende en exporterende landen
Aardgasproductie per land
![Page 12: Energiebesparing op school Docenten Training IVAM, Universiteit van Amsterdam 4 en 9 december 2009 Deze presentatie geeft de mening van de auteurs weer](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b47d1/html5/thumbnails/12.jpg)
Afhankelijkheid (2)Wie heeft de aardolie?
![Page 13: Energiebesparing op school Docenten Training IVAM, Universiteit van Amsterdam 4 en 9 december 2009 Deze presentatie geeft de mening van de auteurs weer](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b47d1/html5/thumbnails/13.jpg)
Wat is energie?
• Eenheden– Joule en Watt– Kilowattuur– Ton olie equivalent– Rekenen met energie
• Primaire en secundaire energie
![Page 14: Energiebesparing op school Docenten Training IVAM, Universiteit van Amsterdam 4 en 9 december 2009 Deze presentatie geeft de mening van de auteurs weer](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b47d1/html5/thumbnails/14.jpg)
Rekenen met energie
• Joule = eenheid van energie
• 1 joule = energie de nodig is om een object met een kracht van 1 Newton over 1 meter te verplaatsen in de richting van die kracht.
• “de energie die het kost om één ons, één meter op te tillen”
![Page 15: Energiebesparing op school Docenten Training IVAM, Universiteit van Amsterdam 4 en 9 december 2009 Deze presentatie geeft de mening van de auteurs weer](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b47d1/html5/thumbnails/15.jpg)
Rekenen met energie
• Watt = eenheid van vermogen
• 1 Watt = 1 Joule per seconde
• 1 W = 1 J/s
• “er is een vermogen van 100 Watt nodig om 10 kilo in één seconde één meter op te tillen”
![Page 16: Energiebesparing op school Docenten Training IVAM, Universiteit van Amsterdam 4 en 9 december 2009 Deze presentatie geeft de mening van de auteurs weer](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b47d1/html5/thumbnails/16.jpg)
Rekenen met energie
• 1 W = 1 J/s
• 1 kWh = 1.000 x 3.600 (s) x 1 (J/s) = 3.600.000 J = 3,6 MJ
![Page 17: Energiebesparing op school Docenten Training IVAM, Universiteit van Amsterdam 4 en 9 december 2009 Deze presentatie geeft de mening van de auteurs weer](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b47d1/html5/thumbnails/17.jpg)
Energietransformatie
![Page 18: Energiebesparing op school Docenten Training IVAM, Universiteit van Amsterdam 4 en 9 december 2009 Deze presentatie geeft de mening van de auteurs weer](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b47d1/html5/thumbnails/18.jpg)
Rekenen met energie
• 1 m3 aardgas = 35 MJ • Hoeveel aardgas wordt per uur verstookt in een centrale van 400 MW?
![Page 19: Energiebesparing op school Docenten Training IVAM, Universiteit van Amsterdam 4 en 9 december 2009 Deze presentatie geeft de mening van de auteurs weer](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b47d1/html5/thumbnails/19.jpg)
Rekenen met energie
Wat is energiezuiniger:
Een wasmachine (op 40˚) ……
of een teiltje met 30 liter warm water?
![Page 20: Energiebesparing op school Docenten Training IVAM, Universiteit van Amsterdam 4 en 9 december 2009 Deze presentatie geeft de mening van de auteurs weer](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b47d1/html5/thumbnails/20.jpg)
Energievormen
• Thermische energie • Elektrische energie• Magnetische energie• Chemische energie• Nucleaire energie
![Page 21: Energiebesparing op school Docenten Training IVAM, Universiteit van Amsterdam 4 en 9 december 2009 Deze presentatie geeft de mening van de auteurs weer](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b47d1/html5/thumbnails/21.jpg)
Duurzame energie
• Zonne-energie• Biobrandstof• Waterkracht• Windenergie• Geothermische energie
![Page 22: Energiebesparing op school Docenten Training IVAM, Universiteit van Amsterdam 4 en 9 december 2009 Deze presentatie geeft de mening van de auteurs weer](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b47d1/html5/thumbnails/22.jpg)
Energieverbruik EU
![Page 23: Energiebesparing op school Docenten Training IVAM, Universiteit van Amsterdam 4 en 9 december 2009 Deze presentatie geeft de mening van de auteurs weer](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b47d1/html5/thumbnails/23.jpg)
Duurzame energiebronnen
![Page 24: Energiebesparing op school Docenten Training IVAM, Universiteit van Amsterdam 4 en 9 december 2009 Deze presentatie geeft de mening van de auteurs weer](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b47d1/html5/thumbnails/24.jpg)
Verbruik per sector
![Page 25: Energiebesparing op school Docenten Training IVAM, Universiteit van Amsterdam 4 en 9 december 2009 Deze presentatie geeft de mening van de auteurs weer](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b47d1/html5/thumbnails/25.jpg)
Energieverbruik EU per sector
![Page 26: Energiebesparing op school Docenten Training IVAM, Universiteit van Amsterdam 4 en 9 december 2009 Deze presentatie geeft de mening van de auteurs weer](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b47d1/html5/thumbnails/26.jpg)
Energieverbruik Nederland
![Page 27: Energiebesparing op school Docenten Training IVAM, Universiteit van Amsterdam 4 en 9 december 2009 Deze presentatie geeft de mening van de auteurs weer](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b47d1/html5/thumbnails/27.jpg)
Duurzame energie in Nederland
![Page 28: Energiebesparing op school Docenten Training IVAM, Universiteit van Amsterdam 4 en 9 december 2009 Deze presentatie geeft de mening van de auteurs weer](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b47d1/html5/thumbnails/28.jpg)
Verbruik in huishoudens
![Page 29: Energiebesparing op school Docenten Training IVAM, Universiteit van Amsterdam 4 en 9 december 2009 Deze presentatie geeft de mening van de auteurs weer](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b47d1/html5/thumbnails/29.jpg)
Jaarverbruik van apparaten
Apparaat Vermogen Bezit Tijd Verbruik (W) (%) (h) (kWh/hh)
Straalkachel 600 10 150 9
Koelkast 100 100 4.380 438
![Page 30: Energiebesparing op school Docenten Training IVAM, Universiteit van Amsterdam 4 en 9 december 2009 Deze presentatie geeft de mening van de auteurs weer](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b47d1/html5/thumbnails/30.jpg)
Trias Energetica
![Page 31: Energiebesparing op school Docenten Training IVAM, Universiteit van Amsterdam 4 en 9 december 2009 Deze presentatie geeft de mening van de auteurs weer](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b47d1/html5/thumbnails/31.jpg)
Energieverbruik beperken: apparaten in huis
• Energiezuinige apparaten kopen:– Energielabel voor koelkast,
vaatwasser, verlichting– A: zuinigst– G: minst zuinig
![Page 32: Energiebesparing op school Docenten Training IVAM, Universiteit van Amsterdam 4 en 9 december 2009 Deze presentatie geeft de mening van de auteurs weer](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b47d1/html5/thumbnails/32.jpg)
Energieverbruik beperken: spaarlampen
Gloeilamp(Watt)
Spaarlamp(Watt)
Verschil(Watt)
Tijd(Uur/week)
Verbruik(kWh)
60 11 49 30 1,470
…
![Page 33: Energiebesparing op school Docenten Training IVAM, Universiteit van Amsterdam 4 en 9 december 2009 Deze presentatie geeft de mening van de auteurs weer](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b47d1/html5/thumbnails/33.jpg)
Energieverbruik beperken: Top 5 stand-by sluipverbruikers
1. Computer met randapparatuur: bespaar €33,- per jaar
2. Tv plus video- of dvd-speler: €12,- per jaar 3. Koffiezetapparaat: €6,- per jaar 4. Tuner, versterker en cd-speler: €6,- per jaar 5. (Combi) magnetron: €4,-per jaar
![Page 34: Energiebesparing op school Docenten Training IVAM, Universiteit van Amsterdam 4 en 9 december 2009 Deze presentatie geeft de mening van de auteurs weer](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b47d1/html5/thumbnails/34.jpg)
Energieverbruik beperken: energiezuinig bouwen
![Page 35: Energiebesparing op school Docenten Training IVAM, Universiteit van Amsterdam 4 en 9 december 2009 Deze presentatie geeft de mening van de auteurs weer](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b47d1/html5/thumbnails/35.jpg)
Energieverbruik beperken: Een huis isoleren
![Page 36: Energiebesparing op school Docenten Training IVAM, Universiteit van Amsterdam 4 en 9 december 2009 Deze presentatie geeft de mening van de auteurs weer](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b47d1/html5/thumbnails/36.jpg)
Gebruik duurzame energie
Samenstelling Stroom NUON (2007) Samenstelling Stroom Greenchoice (2007)
![Page 37: Energiebesparing op school Docenten Training IVAM, Universiteit van Amsterdam 4 en 9 december 2009 Deze presentatie geeft de mening van de auteurs weer](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b47d1/html5/thumbnails/37.jpg)
Gebruik duurzame energie:zonne-energie
![Page 38: Energiebesparing op school Docenten Training IVAM, Universiteit van Amsterdam 4 en 9 december 2009 Deze presentatie geeft de mening van de auteurs weer](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b47d1/html5/thumbnails/38.jpg)
Gebruik duurzame energie:PV-cellen
![Page 39: Energiebesparing op school Docenten Training IVAM, Universiteit van Amsterdam 4 en 9 december 2009 Deze presentatie geeft de mening van de auteurs weer](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b47d1/html5/thumbnails/39.jpg)
![Page 40: Energiebesparing op school Docenten Training IVAM, Universiteit van Amsterdam 4 en 9 december 2009 Deze presentatie geeft de mening van de auteurs weer](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b47d1/html5/thumbnails/40.jpg)
Gebruik duurzame energie: Zonneboiler
![Page 41: Energiebesparing op school Docenten Training IVAM, Universiteit van Amsterdam 4 en 9 december 2009 Deze presentatie geeft de mening van de auteurs weer](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b47d1/html5/thumbnails/41.jpg)
Efficiënt gebruik fossiele brandstof: Warmte Kracht Koppeling
Efficiency electriciteitscentrale: 42%
56 % afvalwarmte Stadsverwarming
![Page 42: Energiebesparing op school Docenten Training IVAM, Universiteit van Amsterdam 4 en 9 december 2009 Deze presentatie geeft de mening van de auteurs weer](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b47d1/html5/thumbnails/42.jpg)
Experimentele toolkit
• Energiemeter• PV paneel• Isolatiemateriaal• Mini gloeilamp en led lamp • Snoertjes en klemmetjes• Digitale thermometer• Molen met zonnecel
![Page 43: Energiebesparing op school Docenten Training IVAM, Universiteit van Amsterdam 4 en 9 december 2009 Deze presentatie geeft de mening van de auteurs weer](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b47d1/html5/thumbnails/43.jpg)
Energie op school: Energie Bespaar Plan
• Welke apparaten gebruiken energie? Maak een lijst
Ruimte Soort apparaat Elektrisch/elektronisch
Lerarenkamer Koffiezetapparaat Elektronisch
…
Ruimte Soort apparaat Ruimte verwarming/ koeling; waterverwarming
Soort brandstof
Aula Radiatoren Verwarming Aardgas …
![Page 44: Energiebesparing op school Docenten Training IVAM, Universiteit van Amsterdam 4 en 9 december 2009 Deze presentatie geeft de mening van de auteurs weer](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b47d1/html5/thumbnails/44.jpg)
Hoeveel energie verbruiken wij?
(1) Aantal
(2)Vermogen
(W) (3)
Vraag Factor
(4)
Aantal uur per week gebruik
Wh per Week (2) x (3) x
(4) x (7)Uren per dag (5)
Dagen gebruik X
Week (6)
Uren per week (7)
= (5) x (6)
Verlichting
Gloeilamp 40W 40 1 0 0
TL-verlichting/ Spaarlamp 13W 13 1 0 0
…
Elektronische Apparaten
Personal computer + monitor 140 0,9 0 0
…(8) TOTAAL Wh x Week:
0Aantal weken per maand = 30/7=
4,3
(9) Wh x Maand = (7) x 4,3 0(10) Omzetten naar kWh x Maand = (9) /1000
0,00
Per apparaat kun je het elektriciteitsverbruik bepalen:
![Page 45: Energiebesparing op school Docenten Training IVAM, Universiteit van Amsterdam 4 en 9 december 2009 Deze presentatie geeft de mening van de auteurs weer](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b47d1/html5/thumbnails/45.jpg)
Hoeveel energie verbruiken wij? (2)De hoeveelheid verbruikte brandstof is het gemakkelijkst te bepalen door deze af te lezen van de energierekening.
Omzetten van brandstoffen naar kWh (1)
Berekend o.b.v. [Net Calorific Value/ Netto stookwaarde]
Soort brandstofVerbruikte
hoeveelheid (per maand)
Eenheid Eenheid XConversie factor (1) (kWh
per eenheid)Totaal kWh
Aardgas kgm³
× 13,1 kWh/kg 7,85 kWh/m³ 0
Vloeibaar Petroleum Gas (LPG) (Butaan/Propaan)
kg liter
× 12,78 kWh/kg 7,65 kWh/l 0
Steenkool kg
× 6,65 kWh/kg 0
Stookolie kg liter
× 11,75 kWh/kg 9,87 kWh/l 0
Hout (25 % vochtigheid) kg
× 3,83 kWh/kg 0
Houtpellets kg
× 4,67 kWh/kg 0
TOTAAL
![Page 46: Energiebesparing op school Docenten Training IVAM, Universiteit van Amsterdam 4 en 9 december 2009 Deze presentatie geeft de mening van de auteurs weer](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b47d1/html5/thumbnails/46.jpg)
Omrekenen naar CO2 (eq.) uitstoot
Emissiefactoren voor geselecteerde brandstoffen voor eindgebruik
Voeg hier je verbruik in
kg CO2 per eenheid: kg aan CO2 equivalent (1)
Emissies
EnergietypeEnergieverbruik
X kWhKg
brandstofliter
brandstofm³
brandstofTJ per kWh kg CO2
kg CO2 equivalent
Elektriciteit X 0,5108 --- --- --- --- 0,5387 0 0
Aardgas X 0,2019 2,6479 --- 3,7827 56100 0,2178 0 0
LPG X 0,2271 2,9026 4,8457 --- 63100 0,2440 0 0
Steenkool X 0,3459 1,9220 --- --- 96100 0,3470 0 0
Stookolie (voor boiler) X 0,2786 3,2740 3,8976 --- 77400 0,2800 0 0
Andere brandstoffen X 0 0
TOTAAL 0 0
![Page 47: Energiebesparing op school Docenten Training IVAM, Universiteit van Amsterdam 4 en 9 december 2009 Deze presentatie geeft de mening van de auteurs weer](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b47d1/html5/thumbnails/47.jpg)
Wat doen wij aan besparing?
Stellingen huidige situatie Maatregel al toegepast? Opmerkingen
Nee
Ja, net mee begonnen
Ja, mee bezig
Ja, intensief mee bezig
Verlichting en Apparaten
Als er genoeg licht van de zon is of als niemand in een ruimte is dan zijn alle lichten UIT. X
Iemand zet de lichten uit, maar dit is niet standaard
In ruimtes waar iemand maar even is (bijv. gang, toilet, etc.) zijn de lichten uit als er niemand is X
Verwarming en koeling
Ramen en gordijnen worden aan het eind van een schooldag gesloten.
X
Sommige ramen en gordijnen worden gesloten, maar niet altijd. Het hangt ervan af of iemand er aan denkt.
Etc
Etc.
Energie Audit data schema:
![Page 48: Energiebesparing op school Docenten Training IVAM, Universiteit van Amsterdam 4 en 9 december 2009 Deze presentatie geeft de mening van de auteurs weer](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b47d1/html5/thumbnails/48.jpg)
Wat kunnen we verder doen en hoeveel bespaart dat?
Type Energie
VOORGESTELDE MAATREGELEN
Type Gedrag/
Technisch
% Besparing
Energie besparingen
CO2 emissie kg/maan
d
Financiele Besparing (€/maand)
Kosten van de Actie
(€)
Terug verdientijd (maanden)
Aanbevelingen voor haalbaarheid
Thermisch Verwarming
Verbeteren van thermische isolatie van de muren
T 30% 960,00 209 192 50.000 260,4In het geval van
renovatie
Installatie van dubbel glas T 15% 480,00 105 96 26.000 270,8
Als bestaande ramen enkel glas hebben en
niet recentelijk zijn geplaatst
Laat buitendeuren niet langer open dan nodig is.
G 2% 64,00 14 13 0 0,0 Altijd
ETC
ETC
![Page 49: Energiebesparing op school Docenten Training IVAM, Universiteit van Amsterdam 4 en 9 december 2009 Deze presentatie geeft de mening van de auteurs weer](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b47d1/html5/thumbnails/49.jpg)
Verdere ideeën voor in de lessen
• Vervoer en transport:– Energieverbruik en Luchtkwaliteit– Transport voor consumptie– Eigen vervoer: elektrisch vervoer vs op benzine– Vervoerplan voor de school
• Industrie– Grootverbruiker van energie– Voorbeeld: energieverbruik papierindustrie
![Page 50: Energiebesparing op school Docenten Training IVAM, Universiteit van Amsterdam 4 en 9 december 2009 Deze presentatie geeft de mening van de auteurs weer](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b47d1/html5/thumbnails/50.jpg)
• Auto benzine 187 grCO2/km• Auto diesel 210 gr CO2/km• Trein 45 grCO2/km• Metro 50 grCO2/km• Bus 65 grCO2/km• Tram 50 grCO2/km• Motor 132 grCO2/km• Bromfiets 75 grCO2/km
Vervoer en transport
![Page 51: Energiebesparing op school Docenten Training IVAM, Universiteit van Amsterdam 4 en 9 december 2009 Deze presentatie geeft de mening van de auteurs weer](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b47d1/html5/thumbnails/51.jpg)
Vragenlijst
• Meten of leerlingen meer over energie en energiebesparing weten en er naar handelen: De vragenlijst voor en na de lessen laten invullen
• Evalueren van materialen onder docenten na afloop van de lessen.
![Page 52: Energiebesparing op school Docenten Training IVAM, Universiteit van Amsterdam 4 en 9 december 2009 Deze presentatie geeft de mening van de auteurs weer](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b47d1/html5/thumbnails/52.jpg)
Verdere vragen, opmerkingen, suggesties?
Lieke Dreijerink: [email protected]
Jan Uitzinger: [email protected]