enerj İ ve tabİİ kaynaklar bakanli Ği dünyanın 18. ve avrupa’nın 7. büyük ekonomisi olan...

ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR

BAKANLIĞI

ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR

BAKANLIĞI İLE

BAĞLI, İLGİLİ VE İLİŞKİLİ KURULUŞLARININ

AMAÇ VE FAALİYETLERİ

ANKARA, 2016 Bağlı ve İlgili Kuruluşlar Dairesi Başkanlığı

Dünyanın 18. ve Avrupa’nın 7. büyük ekonomisi olan ülkemizde, 2003-2015 döneminde yakaladığımız ortalama yüzde 5’lik büyümede enerji sektörü hayati bir rol oynamıştır. Gerçekleşen ekonomik gelişme ve artan refah seviyesinin sonucu olarak enerji sektörünün her alanında hızlı bir talep artışı olmaktadır. Türkiye, gelişmekte olan ülkeler içerisinde geçtiğimiz 13 yıllık dönemde enerji talep artışının en hızlı gerçekleştiği ülkelerden biri konumundadır. Önümüzdeki 10 yılda da enerji talebinin iki katına çıkması beklenmektedir.

Enerji sektöründe tüm dünyada dengelerin değiştiği, enerji sektörünün son derece dinamik olduğu bu dönemde, enerji talebi artmaya devam eden ülkemizin belirleyeceği enerji stratejisi çok kritik ve uzun dönemli etkileri olacak bir konudur.

Enerji ve tabii kaynaklar alanını yönetirken, dışa bağımlılığı azaltmak, kaynak çeşitliliğini artırmak, iki katına çıkacak olan enerji talep artışını sorunsuz karşılamak ve arz güvenliğini sağlamak için çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Enerji arz güvenliği için kritik bir unsur olarak gördüğümüz, son on yılda hızlanarak enerji sektörümüzün çehresini ciddi şekilde değiştiren serbestleşme çabaları ile kurulmaya çalışılan rekabetçi piyasa yapısı, enerji politikalarımızın en önemli odak noktalarıdır. Bu bağlamda rekabetçi, şeffaf, tüketicinin korunduğu, çevresel sürdürülebilirliği de dikkate alan bir enerji sektörü önceliğimiz olmuştur ve olmaya da devam edecektir.

Ülkemizin enerji talebini karşılamak için sınırlı olan doğal kaynaklarımızı rasyonel bir şekilde kullanmaya, yeni teknolojilerle enerji üretimini çeşitlendirmeye ve mevcut teknolojilerin verimliliğini arttırmaya, alternatif enerji kaynaklarını değerlendirmeye yönelik politika ve stratejilerin uygulanmasına büyük önem veriyoruz.

Türkiye, son 13 yılda bölgesindeki birçok önemli projede yer alan bir ülke haline gelmiştir. Çevresindeki kaynakların batıya ulaştırılmasında güvenli bir liman ve köprü konumunda olan Ülkemizin enerjide 2023 hedeflerini belirledik ve bu hedefler doğrultusunda ilerliyoruz.

Bu çerçevede, jeopolitik konumumuzun sağladığı avantajlar kullanılarak, ülke gerçekleri ile küresel ölçekli dinamikler dikkate alınarak geliştirdiğimiz enerji strateji ve politikalarımızı ana başlıklar itibariyle şu şekilde sıralayabiliriz;

• Yerli kaynaklara öncelik vermek suretiyle kaynak çeşitliliğini sağlamak,

• Yenilenebilir enerji kaynaklarının enerji arzı içindeki payını arttırmak,

• Nükleer gibi yeni enerji kaynaklarını enerji portföyümüze eklemek,

• Enerji verimliliğini artırmak,

• Rekabete dayalı piyasa koşullarına tam işlerlik kazandırmak ve yatırım ortamının iyileşmesini sağlamak,

• Petrol ve doğal gaz alanlarında kaynak çeşitliliğini sağlamak ve ithalattan kaynaklanan riskleri azaltacak tedbirleri almak,

• Jeopolitik konumumuzu etkin kullanarak uluslararası enerji projelerinde yer almak,

• Enerji ve doğal kaynaklar alanlarındaki faaliyetlerin çevreye duyarlı halde yürütülmesini sağlamak,

• Doğal kaynaklarımızın ülke ekonomisine katkısını artırmak,

• Endüstriyel hammadde, metal ve metal dışı madenlerimizin üretimlerini arttırarak yurt içinde değerlendirilmesini sağlamak,

• Maliyet, zaman ve miktar yönünden enerjiyi tüketiciler için erişilebilir kılmak.

Enerji ve maden politikalarımızın uygulanması ve geliştirilmesi Bakanlığımız ile Bağlı, İlgili ve İlişkili Kuruluşlarımız tarafından gerçekleştirilmektedir. Bu çalışma Bakanlığımız ile söz konusu kuruluşlarımızın faaliyetlerini, bu faaliyetler için tahsis edilen personel, makine ve ekipman bilgilerini ve 2016 yılı yatırım programlarını içermektedir.

Kitabın hazırlanmasında emeği geçen Bakanlığımız Bağlı ve İlgili Kuruluşlar Daire Başkanlığı çalışanlarına teşekkür eder, Mavi Kitap’ın ilgilenenlere yararlı olmasını dilerim.

Dr. Berat ALBAYRAK Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı

İÇİNDEKİLER ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANLIĞI KURULUŞ AMACI VE GÖREVLERİ SAYFA NO 1. Kuruluş Amacı 2. Görevleri MERKEZ KURULUŞU I. HİZMET BİRİMLERİ 1. Bakanlık Makamı 2. Ana Hizmet Birimleri 2.1. Maden İşleri Genel Müdürlüğü 2.2. Enerji İşleri Genel Müdürlüğü 2.3. Dış İlişkiler ve Avrupa Birliği Genel Müdürlüğü 2.4. Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü 2.5. Petrol İşleri Genel Müdürlüğü 2.6. Bağlı ve İlgili Kuruluşlar Dairesi Başkanlığı 2.7. Transit Boru Hatları Dairesi Başkanlığı 2.8. Nükleer Enerji Proje Uygulama Dairesi Başkanlığı 3. Danışma Ve Denetim Birimleri 3.1. Denetim Hizmetleri Başkanlığı 3.2. İç Denetim Birimi Başkanlığı 3.3. Strateji Geliştirme Başkanlığı 3.4. Hukuk Müşavirliği 3.5. Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği 3.6. Bakanlık Müşavirleri 4. Yardımcı Birimler 4.1. Özel Kalem Müdürlüğü 4.2. Personel Dairesi Başkanlığı 4.3. İdari ve Mali İşler Dairesi Başkanlığı II. PERSONEL DURUMU III. BÜTÇE VE YATIRIM DURUMU 1. 2015 Yılı Bakanlık Bütçesi 2. 2016 Yılı Bakanlık Bütçesi IV. HİZMET ALANLARI İLE İLGİLİ ÜLKE POTANSİYELİ 1. Birincil Enerji Kaynakları Rezervi (2015 Yılı) 2. Yenilenebilir Enerji Kaynak Potansiyeli (2015 Yılı) V. TÜRKİYE GENEL ENERJİ DURUMU 1. Birincil Enerji Kaynaklarının Yerli Üretim Miktarı (Orijinal Değerler) 2004-2014 2. Birincil Enerji Kaynaklarının Yerli Üretim Miktarı (Bin TEP) 2004-2014 3. Birincil Enerji Kaynakları Arz Miktarı (Orijinal Değerler) 2004-2014 4. Birincil Enerji Kaynakları Arz Miktarı (Bin TEP) 2004-2014 5. Sektörel Enerji Tüketimi (Bin TEP) 2004-2014 6. Türkiye Elektrik Enerjisi Kuruluşlara Göre Kurulu Gücü 2009-2015 7. Türkiye Elektrik Enerjisi Yakıt Cinslerine Göre Kurulu Gücü 2009-2015 8. Üretilen Enerjinin Sistem ve Kuruluşlara Göre Dağılımı 2009-2015 9 Üretilen Enerjinin Birincil Kaynaklara Dağılımı 2009-2015 10. Türkiye Elektrik Enerjisi Brüt-Net Üretimi, İthalat, İhracat ve İletim Kayıplarının Yıllar İtibariyle Gelişimi 2011-2015 11. 2015 Yılında İşletmeye Giren Üretim Tesisleri 12. 2015 Yılında İşletmeden Çıkarılan/Güç Revizesi Yapılan/Lisans Tipi Değişen Üretim Tesisleri

VI. TÜRKİYE ELEKTRİK ENERJİSİ TALEP PROJEKSİYONU VII. DÜNYADA GENEL ENEJİ DURUMU 1. Bazı Ülkelerde Enerji Göstergeleri 2. Bazı Ülkelerde Enerji Göstergeleri 3. Bazı Ülkelerde Kömür Üretimi 4. Bazı Ülkelerde Nükleer Güç Üretimi 5. Bazı Ülkelerde Hidroelektrik Üretimi 6. Bazı Ülkelerde Ham Petrol Üretimi 7. Bazı Ülkelerde Doğal Gaz Üretimi VIII. HİZMET ALANLARINDA YÜRÜTÜLEN FAALİYETLER 1. Arz Güvenliğine İlişkin Faaliyetler 2. Elektrik Enerjisi Sektörü Reformu ve Özelleştirme Çalışmaları 3. Elektrik Üretim Tesis Uygulamaları 4. 3096 Sayılı Kanun Kapsamında Yer Alan Projelere İlişkin Çalışmalar 5. Nükleer Enerji İle İlgili Çalışmalar 5.1. Nükleere ilişkin hukuksal altyapının hazırlanması ve bunu uygulayacak örgütsel değişimin sağlanması için mevzuat hazırlık çalışmaları 5.2. Nükleer Güç Santralı (NGS) Projelerinde Yerli Katkı Çalışmaları 5.3. Halkla İlişkiler Faaliyetleri 5.4. İnsan Kaynağı Geliştirme Faaliyetleri 5.5. Entegre Nükleer Alt Yapının Gözden Geçirilmesi Programı 5.6. Nükleere İlişkin Yapılan Araştırmalar 5.7. Akkuyu NGS Projesi 5.7.1. Akkuyu NGS Öz Sermaye Artımı 5.7.2. Akkuyu Nükleer A.Ş. ÇED Kararı 5.7.3. Akkuyu Nükleer A.Ş. Elektrik Üretim Lisansı Başvurusu 5.7.4. Akkuyu NGS Tasarım Çalışmaları 5.7.5. Deprem ve Tsunami Çalışmaları 5.8. Sinop NGS Projesi 5.9. Üçüncü NGS Projesi 5.9.1. Üçüncü NGS İçin Saha Seçimi Çalışmaları 6. Enerji ve Çevre Yönetimi Alanında Yapılan Çalışmalar 7. Elektrik Dağıtım Şirketlerinin İnceleme ve Denetim Faaliyetleri 7.1. Genel Aydınlatma Faaliyetleri 7.2. Genel Aydınlatma Ödemeleri 7.3. Genel Aydınlatma Denetimleri 7.4. Mevzuat Çalışmaları 7.4.1. Aydınlatmaya İlişkin Mevzuat Çalışmaları 7.4.1.1. Genel Aydınlatma Yönetmelik Değişikliği 7.4.1.2. BKK (Bakanlar Kurulu Kararı) 8. Yenilenebilir Enerji Alanında Yürütülen Çalışmalar 8.1. Rüzgar Enerjisi Santralları (RES) Önlisans Başvurularının Teknik Değerlendirilmesi 8.2. Güneş Enerjisi Santralları (GES) Başvurularının Teknik Değerlendirilmesi 8.3. Rüzgar Enerjisi Potansiyeli Atlası (REPA) 8.4. Güneş Enerjisi Potansiyel Atlası (GEPA) 8.5. Biyokütle Enerjisi Potansiyeli Atlası (BEPA) 8.6. Dalga Enerjisi Potansiyel Atlası (DEPA) 8.7. Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanları (YEKA) Belirleme Çalışmaları 8.8. Enerji Verimliliği Çalışmaları

8.8.1. Etüt, Eğitim ve Sertifikalandırma Hizmetleri 8.8.2. Üniversitelerin, Meslek Odalarının ve Enerji Verimliliği Danışmanlık (EVD) Şirketlerinin Yetkilendirilmesi 8.8.3. Enerji Verimliliği (EnVer) Portalı 8.8.4. Ölçme ve Değerlendirme Sistemi (ÖDES) Projesi 8.8.5. Uluslararası Projeler 8.8.5.1. Sanayide Enerji Verimliliğinin Artırılması Projesi (Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı-Küresel Çevre Fonu) (UNDP-GEF) 8.8.5.2. Binalarda Enerji Verimliliğinin Artırılması Projesi (UNDP/GEF) 8.8.5.3. Enerji Verimli Elektrikli Ev Aletlerinin Piyasa Dönüşümü Projesi (UNDP/GEF) 8.8.5.4. Avrupa Enerji Şebekesi (European Energy Network EnR) Üyeliği ve İşbirliği 8.8.5.5. Türkiye’de Boyahanelerde Kurutma Prosesinin Optimizasyonu için bir Demonstrasyon Projesi (PSOM) 8.8.5.6. JICA ve TİKA İşbirliğinde Üçüncü Ülke Eğitim Programı 8.8.6. Destekler 8.8.6.1. Verimlilik Artırıcı Projeler (VAP) 8.8.6.2. Gönüllü Anlaşmalar 8.8.6.3. Beşinci Bölge Teşvikleri 8.9. Tanıtım ve Bilinçlendirme Çalışmaları 8.9.1. Ulusal Enerji Verimliliği Forumu 8.9.1.2. Yarışmalar 8.9.2. Yarışmalar 8.9.3. Bilinçlendirme Eğitimi 8.9.4. Örnek Bina 8.9.5. Tanıtım ve Bilinçlendirme Materyalleri 8.10. Enerji Teknolojileri Ve Ar-Ge Çalışmaları 8.10.1. Milli Rüzgâr Enerji Sistemleri Geliştirilmesi ve Prototip Türbin Üretimi (MİLRES) 8.10.2. Milli Güneş Enerjisi Santralı Geliştirilmesi (MİLGES) Projesi 8.10.3. LED ve OLED Üretim Teknolojilerinin Geliştirilmesi Projesi 8.10.4. Biyokütle ve Kömür Karışımlarından Sıvı Yakıt Üretimi Projesi (TRİJEN) 8.10.5. Milli Hidroelektrik Santral Sistemi Geliştirilmesi (MİLHES) Projesi 8.10.6. Yüksek Gerilim Yüksek Güç Çevirgeçlerinin Geliştirilmesi Projesi 8.10.7. Gaz Türbini Kanatlarının Yerli İmalatı Projesi 8.10.8. Sokak aydınlatmasında LED ile aydınlatma ve Otomatik Sayaç Okuma Sisteminin Kurulması Projesi 8.10.9. Hidrojen Enerjisi Teknolojileri Laboratuvar Çalışmaları 8.10.10. Yeşil Sertifikalar 8.10.11. Enerji Sektörü Araştırma-Geliştirme Projeleri Destekleme Programı (ENAR) 8.11. Yenilenebilir Enerji Kullanımına Dair Pilot ve Uygulama Projeleri Geliştirilmesi 8.12. Hibrit Sistemlere Dayalı Pilot Projelerin Geliştirilmesi ve Uygulanması 8.12.1. Yahyalı Pompajlı HES Destekli Rüzgâr Enerjisi Projesi (Hibrit) 8.13. İnşaat ve İşletme Denetimi Çalışmaları 8.14. Rüzgâr Gücü İzleme ve Tahmin Merkezi (RİTM) 8.15. Harita Çalışmaları 8.16. Mevzuat Çalışmaları 9. Madencilik Alanında Yürütülen Çalışmalar 9.1. Denetim Çalışmaları 9.2. Müracaatların Dağılımı

9.3. Müracaatların Maden Grubuna Göre Dağılımı 9.4. Hammadde Üretim İzinleri (2015) 9.5. Ruhsatlar (2015) 9.6. Maden Saha İhaleleri 9.7. Mali İşlemler 9.8. e-Devlet Projeleri 9.8.1. İnternet Üzerinden Verilen Hizmetler 9.8.2. Devam Eden Projeler 9.8.3. Doküman Arşiv Tarama Sistemi Projesi (Dats) 10. Petrol Arama Alanında Yürütülen Çalışmalar 10.1. Petrol Arama Ruhsatnamelerinin Yıllara Göre Adet ve Yüzölçümleri (2011-2015) 10.2. Yıllar İtibariyle Türkiye’de Petrol Şirketlerince Yapılan Jeolojik ve Jeofizik Etütler (2011-2015) 10.3. Türkiye’de Açılan Petrol Kuyularının Yıllar İtibariyle Cinslerine Göre Adet ve Metrajları (2011-2015) 10.4. Yıllar İtibariyle Türkiye Petrol ve Petrol Ürünleri Hareketleri (2011-2015) 10.5. 2011-2015 Yılları Arası Türkiye Ham Petrol Üretimi 10.6. 2011-2015 Yılları Arası Türkiye Doğal Gaz Üretimi 10.7. Yıllar İtibariyle İthal Edilen Ham Petrol ve Ödenen Döviz (2011-2015) 10.8. Yıllar İtibariyle Türkiye Doğal Gaz Hareketleri (2011-2015)

IX. TAHKİM DAVALARI 1. Uluslararası Tahkim Davaları 2. Yerli Tahkim Davaları

BAĞLI KURULUŞLAR MADEN TETKİK VE ARAMA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (MTA) 1. Statüsü 2. Kuruluş Amacı 3. Görevleri I. PERSONEL DURUMU II. MAKİNA VE EKİPMAN DURUMU III. GEÇMİŞ YILLARDAN BU YANA ÜRETİLEN HİZMETLER 1. Sunulan Hizmetler 2. Sondaj Çalışmaları 3. Jeolojik ve Jeofizik Araştırmalara Yönelik Çalışmalar 4. Maden, Enerji Hammaddeleri ve Jeotermal Enerji Aramalarına Yönelik Çalışmalar 4.1. Metalik Maden Ve Endüstriyel Hammadde Aramalarına Yönelik Çalışmalar 4.1.1. Metalik Maden Aramaları 4.1.2. Endüstriyel Hammadde Aramaları 4.2. Enerji Hammadde ve Jeotermal Aramalarına Yönelik Çalışmalar 4.2.1. Enerji Hammadde Aramaları 4.2.1.1. Kömür Aramaları 4.2.1.2. 2015 Yılında İşbirliği Kapsamında Yürütülen Çalışmalar 4.2.1.3. Radyoaktif Hammadde Aramaları 4.2.1.4. Jeotermal Enerji Aramaları 5. Maden Analizleri ve Teknolojisi Çalışmaları 6. 2015 Yılında MTA Genel Müdürlüğünce Belirlenen Rezerv Tabloları ve Ruhsat Bilgileri 6.1. 2015 Yılında MTA Genel Müdürlüğü Tarafından Belirlenen Kömür Rezervleri 6.2. 2015 Yılında MTA Genel Müdürlüğü Tarafından Belirlenen Metalik Maden Rezervleri

6.3. 2015 Yılında MTA Genel Müdürlüğü Tarafından Belirlenen Endüstriyel Hammadde Rezervleri 6.4. 2015 Yılında MİGEM’e Devredilen Sahalar 6.5. Jeotermal Ruhsatları – İhale ve Devirleri 6.6. MTA Genel Müdürlüğü Tarafından Alınan Jeotermal Arama Ruhsatları Dağılımı

IV. 2016 YILI BÜTÇE DURUMU V. 2016 YILI YATIRIM PROGRAMINDA YER ALAN ÖNEMLİ PROJELER HAKKINDA BİLGİ

TÜRKİYE ATOM ENERJİSİ KURUMU BAŞKANLIĞI (TAEK) 1. Statüsü 2. Kuruluş Amacı 3. Görevleri I. PERSONEL DURUMU II. TEKNİK ALTYAPI III. GEÇMİŞ YILLARDAN BU YANA ÜRETİLEN HİZMETLER 1. Acil Durumlara Müdahale Kapsamında Verilen Hizmetler 2. Radyasyon Güvenliği Kapsamında Verilen Hizmetler 3. Ülkemizdeki Nükleer Tesislerde ve Nükleer Madde ile Yapılan Uygulama ve Faaliyetlerde, Uluslararası Normlara Uygun Seviyede Güvenlik ve Emniyet Tedbirlerinin Alınmasını Garanti Altına Almak Kapsamında Verilen Hizmetler 4. Ölçüm ve Analiz Hizmetleri 5. Kişisel Doz İzleme ve Değerlendirme Hizmetleri 6. Işınlama Hizmetleri 7. Radyasyondan Korunma Hizmetleri 8. Kurs Hizmetleri 9. Sınav Hizmetleri 10. Radyasyondan Korunma Eğitimlerini Vermek Üzere Onay Belgesi Verme Hizmetleri 11. Kayıp Sertifika Yenileme Hizmetleri IV. 2016 YILI BÜTÇE DURUMU V. 2016 YILI YATIRIM PROGRAMINDA YER ALAN ÖNEMLİ PROJELER

HAKKINDA BİLGİ 1. Radyasyondan Korunmada Teknik Alt Yapı 2. Nükleer Tesislerin Lisanslanması 3. Nükleer ve Radyasyon Alanlarında Uygulama ve Ar-Ge Projeleri 3.1. Çalışanların, Halkın ve Çevrenin Radyasyondan Korunması Amacıyla Gerekli Belgelendirme, Ölçüm ve Analiz Hizmetlerini Vermek ve Radyasyon Ölçüm Sistemlerini Geliştirme projesi 3.2. Nükleer Alanda Uygulama ve Araştırmalar Yapmak ve Teknoloji Geliştirme Projesi 3.3. Nükleer Alanda Ulusal ve Uluslararası Kuruluşlarla Araştırma Koordinasyon ve İşbirliğinin Geliştirilmesi projesi

İLGİLİ KURULUŞLAR ELEKTRİK ÜRETİM ANONİM ŞİRKETİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (EÜAŞ) 1. Statüsü 2. Kuruluş Amacı 3. Görevleri I. PERSONEL DURUMU II. MAKİNE VE EKİPMAN DURUMU (2015) III. EÜAŞ VE BAĞLI ORTAKLIK SANTRALLARI (2015) 1. Termik Santrallar 1.1. EÜAŞ Termik Santralları

1.2. Bağlı Ortaklık Termik Santralları (2015 Yılı) 2. EÜAŞ Hidrolik Santralları (2015 Yılı) IV. GEÇMİŞ YILLARDAN BU YANA ÜRETİLEN HİZMETLER 1. 2011–2015 Döneminde Devreye Giren Santrallar 1.1. Termik Santrallar 1.2. Hidrolik Santrallar 2. EÜAŞ Kurulu Gücünün Yıllar İtibariyle Gelişimi (2011–2015) (Bağlı Ortaklıklar Dahil) 3. EÜAŞ Elektrik Enerjisi Üretiminin Yıllar İtibariyle Gelişimi (2011–2015) (Bağlı Ortaklıklar Dahil) V. 2016 YILI YATIRIM PROGRAMI 1. Enerji Sektörü 2. Madencilik Sektörü 3. Kültür Sektörü VI. 2016 YILI YATIRIM PROGRAMINDA YER ALAN BAZI ÖNEMLİ PROJELER HAKKINDA BİLGİ 1. Keban HES Rehabilitasyonu 2. Kadıncık-1 ve Kadıncık-2 HES'de Türbin Verimliliğinin Artırılması, Danışmanlık, Etüt ve Rehabilitasyon İşleri 3. Seyhan-1 HES’deTürbin Verimliliğinin Artırılması 4. Dicle HES Rehabilitasyon İşleri Projesi 5. Çayırhan II. Saha Fleksür Güney Bölümü Sondajlı Etüt Projesi 6. Karapınar-Ayrancı Linyit Havzası Teknik Etütleri Projesi 7. Çayırhan Linyit Havzası Teknik Etütleri Projesi 8. Afşin-Elbistan Linyit Havzası Teknik Etütleri Projesi

TÜRKİYE ELEKTRİK İLETİM ANONİM ŞİRKETİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (TEİAŞ) 1. Statüsü 2. Kuruluş Amacı 3. Görevleri I. PERSONEL DURUMU II. MAKİNA VE EKİPMAN DURUMU (2015) III. GEÇMİŞ YILLARDAN BU YANA ÜRETİLEN HİZMETLER 1. İletim Hat Uzunluklarının Yıllık Gelişimi (2011-2015) 2. Yer Altı Kablosu Uzunluklarının Yıllık Gelişimi (2011-2015) 3. İletim Trafolarının Yıllık Gelişimi (2011-2015) 4. TEİAŞ 2015 Yılı Yatırım Programında Yer Alan İletim Tesisleri 5. TEİAŞ 2015 Yılı Yatırım Programında Yer Alan İletim Tesisi Projeleri Özeti IV. 2016 YILI YATIRIM PROGRAMI 1. TEİAŞ 2016 Yılı Yatırım Programı Özeti 2. TEİAŞ 2016 Yılı Yatırım Programında Yer Alan Üretim Tesisi Projelerinin Özeti V. 2016 YILI YATIRIM PROGRAMINDA YER ALAN ÖNEMLİ İLETİM TESİSİ PROJELERİ 1. Enerji İletim Hatları Proje Çalışmaları 1.1. 380 kV 1.2. 154 kV 2. Trafo Merkezleri 2.1. 380 kV 2.2. 154 kV 3. Kablo Projeleri 3.1. 380 kV 3.2. 154 kV

TÜRKİYE ELEKTRİK TİCARET VE TAAHHÜT ANONİM ŞİRKETİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (TETAŞ) 1. Statüsü 2. Kuruluş Amacı 3. Görevleri I. PERSONEL DURUMU II. GEÇMİŞ YILLARDAN BU YANA ÜRETİLEN HİZMETLER 1. 2011-2015 Yılları Enerji Alış Değerleri 2. 2011-2015 Yılları Enerji Satış Değerleri III. 2016 YILI YATIRIM PROGRAMI

TÜRKİYE KÖMÜR İŞLETMELERİ KURUMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (TKİ) 1. Statüsü 2. Kuruluş Amacı 3. Görevleri I. PERSONEL DURUMU II. MAKİNA VE EKİPMAN DURUMU(2015) III. GEÇMİŞ YILLARDAN BU YANA ÜRETİLEN HİZMETLER (2011-2015) 1. (2011-2015) Yılları Linyit Kömürü Üretim Ve Tüketimi 2. (2011-2015) Yılları Dekapaj Miktarları IV. 2016 YILI YATIRIM PROGRAMI V. 2016 YILI YATIRIM PROGRAMINDA YER ALAN ÖNEMLİ PROJELER HAKKINDA BİLGİ 1. Yeraltı İşletmeciliği İle Üretilebilecek Rezervlerin Değerlendirilmesi Çalışmaları 2. Termik Santral Kurma Şartlı İhale Edilen Sahalara Ait Çalışmalar 2.1. Geçmiş Yıllarda İhalesi Yapılarak Halen Projeleri Devam eden Sahalar; 3. Kömür Arama Faaliyetleri 3.1. 2015 Yılında Yapılan Çalışmalar 4. AR-GE Faaliyetleri 4.1. AR-GE Çalışmaları 4.2. Planlanan Faaliyetler

TÜRKİYE TAŞKÖMÜRÜ KURUMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (TTK) 1. Statüsü 2. Kuruluş Amacı 3. Görevleri I. PERSONEL DURUMU II. MAKİNA VE EKİPMAN DURUMU (2015) III. GEÇMİŞ YILLARDAN BU YANA ÜRETİLEN HİZMETLER (2011-2015) IV. 2016 YILI YATIRIM PROGRAMI V. 2016 YILI YATIRIM PROGRAMINDA YER ALAN ÖNEMLİ PROJELER HAKKINDA BİLGİ

TÜRKİYE PETROLLERİ ANONİM ORTAKLIĞI GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (TPAO) 1. Statüsü 2. Kuruluş Amacı 3. Görevleri I. PERSONEL DURUMU (2015) II. MAKİNE VE EKİPMAN DURUMU (2015) III. GEÇMİŞ YILLARDAN BU YANA ÜRETİLEN HİZMETLER (2011-2015) 1. Jeolojik ve Jeofizik Saha Çalışmaları (2011-2015) 2. Hampetrol ve Doğal Gaz Üretimi (2011-2015) 3. Sondaj Çalışmaları (2011-2015) IV. 2016 YILI YATIRIM PROGRAMI

V. 2016 YILI YATIRIM PROGRAMINDA YER ALAN ÖNEMLİ PROJELER HAKKINDA BİLGİ 1. Arama Projeleri 1.1. Trakya Arama Projesi 1.2. Güneydoğu Anadolu Arama Projesi 1.3. Denizler Arama Projesi3. Yurtdışı Projeleri 2. Ortak Arama Projeleri 2.1. Kara Alanları 2.1.1. TP-AMITY OIL (Avustralya) 2.2. Deniz Alanları 2.2.1. TP-SHELL (Karadeniz) 3. Kuzey Marmara ve Değirmenköy Sahaları Doğalgaz Depolama Kapasite Artırım Projeleri 4. Yurtdışı Projeler 4.1. Azerbaycan 4.1.1. ACG (Azeri-Çıralı-Güneşli) Projesi 4.1.2. Şah Deniz Projesi 4.1.3. Bakü-Tiflis-Ceyhan Ana İhraç Ham Petrol Boru Hattı (BTC)Projesi 4.1.4. Güney Kafkasya Doğal Gaz Boru Hattı (SCP) Projesi 4.1.5. Libya 4.1.6. Irak 4.1.6.1. Badra 4.1.6.2. Missan 4.1.6.3. Mansuriya 4.1.6.4. Siba 4.1.7. Afganistan 4.1.7.1. Mezar-ı Şerif Projesi 4.1.7.2. Sandıklı Projesi 4.1.8. Rusya Federasyonu BORU HATLARI İLE PETROL TAŞIMA ANONİM ŞİRKETİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (BOTAŞ) 1. Statüsü 2. Kuruluş Amacı 3. Görevleri I. PERSONEL DURUMU II. MAKİNA VE EKİPMAN DURUMU (2015) 1. Sahip Olunan Sabit Kıymetler 1.1. Ham Petrol Boru Hatları 1.2. Doğal Gaz İletim Sistemi 1.3. LNG İthal Terminali 2. Ana İletim Hattı Üzerindeki Looplar 3. Ana Ölçüm İstasyonları III. GEÇMİŞ YILLARDAN BU YANA ÜRETİLEN HİZMETLER IV. 2016 YILI YATIRIM PROGRAMI V. 2016 YILI YATIRIM PROGRAMINDA YER ALAN ÖNEMLİ PROJELER HAKKINDA BİLGİ 1. Doğal Gaz Dağıtım Hatları 2. Tuz Gölü Doğal Gaz Yer Altı Depolama Projesi 3. Marmara Ereğlisi LNG Terminali 4. Tank Yapımı Projesi VI. BAĞLI ORTAKLIKLAR 1. Botaş International Limited Şirketi (BIL) 2. Turkish Petroleum International Company (TPIC) VII. İŞTİRAKLER

1. Turusgaz Taahhüt, Pazarlama ve Ticaret A.Ş. 2. TANAP Doğalgaz İletim A.Ş. ETİ MADEN İŞLETMELERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 1. Statüsü 2. Kuruluş Amacı 3. Görevleri I. PERSONEL DURUMU II. MAKİNE VE EKİPMAN DURUMU (2015) III. PAZARLAMA SATIŞ DURUMU IV. GEÇMİŞ YILLARDAN BU YANA ÜRETİLEN HİZMETLER 1. Rezerv ve Üretim Durumu 1.1. Rezerv Durumu (Görünür + Muhtemel + Mümkün) 1.2. Üretim Durumu 1.3. Yıllar İtibarıyla Üretim Durumu 2. 2015 Yılında Tamamlanan Önemli Yatırım Projeleri 2.1. V. Boraks Pentahidrat Tesisi / Kırka- ESKİŞEHİR 2.2. Üretimin İzlenmesi Kamera Sistemi - MUHTELİF 2.3. Kırka Lepçek Deresi Islahı ve Su Toplama Havuzu Kapasite Arttırımı / Kırka-ESKİŞEHİR V. 2016 YILI YATIRIM PROGRAMI VI. 2016 YILI YATIRIM PROGRAMINDA YER ALAN ÖNEMLİ PROJELER 1. Emet Sülfürik Asit Tesisi / Emet-KÜTAHYA 2. Katı Atık Depolama Alanı İnşaatı / Emet-KÜTAHYA 3. Çinko Borat Üretimi Tesisi / Bandırma-BALIKESİR 4. Turbojeneratör Grubu / Bandırma-BALIKESİR 5. Kompleks Cevher (NTE, Toryum, Barit, Florit) Master Arama Projesi 6. Susuz Boraks Tesisi / Kırka-ESKİŞEHİR 7. Kırka 7. Atık Göleti I. Etap İnşaatı/Kırka-ESKİŞEHİR 8. Hisarcık-Espey Yeni Atık Barajı/Emet-KÜTAHYA 9. Bigadiç Bor Havzası Master Projesi (BİGMAP) /Bigadiç-BALIKESİR 10. Konsantratör ve IV. Öğütme Tesisi/Bigadiç-BALIKESİR 11. Bigadiç Kalsine Kolemanit Tesisi/Bigadiç-BALIKESİR 12. Etidot-67 Üretim Tesisi Tevsii/Bandırma-BALIKESİR 13. Katı Atık Atma Ünitesi/Emet-KÜTAHYA VII- AR-GE PROJELERİ

İLİŞKİLİ KURULUŞLAR ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMU BAŞKANLIĞI (EPDK) 1. Statüsü 2. Kuruluş Amacı 3. Görevleri I. PERSONEL DURUMU II. 2015 YILI FAALİYETLERİ 1. Elektrik Piyasası Faaliyetleri 1.1. Düzenlemeler 1.2. Lisans İşlemleri 2. Doğal Gaz Piyasası Faaliyetleri 2.1. Düzenlemeler

2.2. Lisans İşlemleri 2.3. Dağıtım İhaleleri 2.4. Sertifika İşlemleri 2.5. Dağıtım İzleme ve İnceleme Faaliyetleri 3. Petrol Piyasası Faaliyetleri 3.1. Düzenlemeler 3.2. Lisans İşlemleri 3.3. Piyasa Gözetim ve Denetimi 3.3.1. Petrol Piyasası Bilgi Sistemi 3.3.2. Ulusal Marker 3.3.3. Akredite Laboratuvar Kurulması 3.3.4. İstasyon Otomasyon Sistemi 3.3.5. Akaryakıt Harici Ürünler 4. Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) Piyasası Faaliyetleri 4.1. Düzenlemeler 4.2. Lisanslar 4.3. Piyasa Gözetim ve Denetimi 4.3.1. LPG Piyasası Bilgi Yönetim Sistemi 4.3.2. Teknik Düzenlemeler ve Gözetim Faaliyetleri

III. BÜTÇE DURUMU

ULUSAL BOR ARAŞTIRMA ENSTİTÜSÜ BAŞKANLIĞI (BOREN) 1. Statüsü 2. Kuruluş Amacı 3. Görevleri I. PERSONEL DURUMU II. GEÇMİŞ YILLARDAN BU YANA ÜRETİLEN HİZMETLER (2004-2015) III. 2015 YILI FAALİYETLERİ IV. 2016 YILI BÜTÇE DURUMU V. 2016 YILI YATIRIM PROGRAMINDA YERALAN ÖNEMLİ PROJELER 1. BOREN Çağrı Programı Kapsamında Desteklenen Projeler 2. Tarım-Bor Araştırma ve Uygulama Programı Kapsamında Desteklenen Projeler 3. BOREN-TÜBİTAK Ortak Çağrısı Kapsamında Desteklenen Projeler 4. Yetkinlik Merkezlerinde Desteklenen Projeler 5. İşbirlikleri Çerçevesinde Desteklenen Projeler 6. Çağrılı Sistem Öncesi Projeler 7. Sürekli Gelişim Projeleri 8. BOREN-Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü İşbirliği

ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANLIĞI (ETKB)

Kuruluş Tarihi : 25.12.1963 Kuruluş Kanunu Tarih : 19.02.1985

No : 3154 Adres : İnönü Bulvarı No:27

Bahçelievler/ANKARA

Tel : 212 64 20 (Santral)

Faks : 222 57 60

İnternet : www.enerji.gov.tr

ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANLIĞININ KURULUŞ AMACI VE GÖREVLERİ 1. Kuruluş Amacı

Kuruluş amacı; enerji ve tabii kaynaklarla ilgili hedef ve politikaların, ülkenin savunması, güvenliği ve refahı, milli ekonominin gelişmesi ve güçlenmesi doğrultusunda tespitine yardımcı olmak, enerji ve tabii kaynakların bu hedef ve politikalara uygun olarak araştırılmasını, geliştirilmesini, üretilmesini ve tüketilmesini sağlamaktır. 2. Görevleri

Ülkenin enerji ve tabii kaynaklara olan kısa ve uzun vadeli ihtiyacını belirlemek, gerekli politikaların saptanmasına yardımcı olmak, planlamalarını yapmak, enerji ve tabii kaynakların ülke yararına, teknik gereklere ve ekonomik gelişmelere uygun olarak araştırılması, işletilmesi, geliştirilmesi, değerlendirilmesi, denetimi ve korunması amacıyla genel politika esaslarının belirlenmesine yardımcı olmak, gerekli programları yapmak, plan ve projeleri hazırlamak ya da hazırlatmak, bu kaynakların değerlendirilmesine yönelik arama, tesis kurma, işletme ve faydalanma haklarını vermek, gerektiğinde bu hakların devir, intikal, iptal işlemlerini yapmak; ipotek, kamulaştırma ve öteki kısıtlayıcı hakları tesis etmek, bunların sicillerini tutmak ve saklamak, kamu ihtiyaç, güvenlik ve yararına uygun olarak enerji ve tabii kaynaklar ile enerjinin üretimi, iletimi, dağıtımı, tesislerin etüt, kuruluş, işletme ve devam ettirme hizmetlerinin genel politikasını saptama çalışmalarının eşgüdümünü yapmak ve denetlemek, yeraltı ve yerüstü enerji ve tabii kaynaklar ile ürünlerinin üretim, iletim, dağıtım ve tüketim, fiyatlandırma politikasını tayin ve gerektiğinde fiyatlarını saptamak; Bakanlığın bağlı ve ilgili kuruluşlarının işletme ve yatırım programlarını inceleyerek onaylamak ve yıllık programlara göre faaliyetlerini izlemek, değerlendirmek; Bakanlığın bağlı ve ilgili kuruluşlarının çalışmalarını ve işlemlerini her bakımdan incelemek, araştırmak ve teftiş etmek, gerekli her türlü emri vermek ve desteklemek, yenilenebilir enerji kaynaklarının değerlendirilmesi ve enerji verimliliğinin artırılmasına yönelik politikaların ve stratejilerin belirlenmesine yönelik çalınmalarda bulunmak, yukarıda belirtilen görevleri yerine getirmek amacıyla gerekli bilgileri toplamak, değerlendirmek ve uzun vadeli politikaların saptanması ve geliştirilmesi ile ilgili hazırlık çalışmalarını yapmaktır.

ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANLIĞI

MÜSTEŞAR

ÖZEL KALEM MÜD.

PERSONELDAİRESİ

BAŞKANLIĞI

DENETİMHİZMETLERİBAŞKANLIĞI

PETROL İŞLERİGENEL

MÜDÜRLÜĞÜ

ENERJİ İŞLERİGENEL

MÜDÜRLÜĞÜ

DIŞ İLİŞKİLERVE A.B. GENELMÜDÜRLÜĞÜ

YENİLENEBİLİRENERJİ GENELMÜDÜRLÜĞÜ

MADEN İŞLERİ GENEL

MÜDÜRLÜĞÜ

BAĞLI KURULUŞLAR

MTA TAEK

BOREN

İLİŞKİLİ KURULUŞLAR

EPDK

EÜAŞ TEİAŞ

İLGİLİ KURULUŞLAR

TETAŞ TKİ TPAO BOTAŞTTK ETİ MADEN

MÜSTEŞAR YARDIMCISI





BAKANLIKMÜŞAVİRLERİ

HUKUKMÜŞAVİRLİĞİ

İÇ DENETİMBİRİMİ

BAŞKANLIĞIBASIN VE HALKLA

İLİŞKİLERMÜŞAVİRLİĞİ

BAĞLI VE İLGİLİKURULUŞLAR

DAİRESİBAŞKANLIĞI

TRANSİT PETROL BORU

HATLARIDAİRESİ

BAŞKANLIĞI

STRATEJİGELİŞTİRMEBAŞKANLIĞI

NÜKLEER ENERJİPROJE UYGULAMA


BAKAN YARDIMCISI

İDARİ VE MALİİŞLER


BAKAN

MERKEZ KURULUŞU

Bakanlığımız Merkez Teşkilatı, Bakan, Müsteşar ve Müsteşar Yardımcıları, Ana Hizmet ve Danışma Denetim ile Yardımcı Birimlerinden oluşmaktadır.

I. HİZMET BİRİMLERİ

1. Bakanlık Makamı

Bakan, Müsteşar ve Müsteşar Yardımcılarından oluşur.

2. Ana Hizmet Birimleri 2.1. Maden İşleri Genel Müdürlüğü

Maden hakları ile ilgili ruhsatları verir ve bu ruhsat sahalarındaki madencilik faaliyetlerini izler, maden aranmasını ve üretimini teşvik etmek amacıyla, mali olanaklar getirici arama ve üretimle ilgili faaliyetleri destekleyici önlemleri alır, madencilik faaliyetlerinin ülke ihtiyaçları, yararı, güvenliği ve gelişen teknoloji doğrultusunda yürütülmesini sağlayacak önlemleri alır ve teşvik için gerekli önerilerde bulunur, faaliyetlerin iş güvenliği ve işçi sağlığı ilkelerine uygun yürütülmesini izler, madencilik faaliyetlerinin çevre ve kaynak koruma ilkesine uygun olarak yürütülmesini, ilgili kuruluşlar ile işbirliği içinde izler ve gerekli önlemleri alır, maden kaynaklarının ülke yararına en uygun şekilde değerlendirilmesi için gerekli arama, üretim, stoklama ve pazarlama politikalarının esaslarını saptar, ülke ve dünya madencilik faaliyetlerini izler, gerekli bilgileri derler, değerlendirir ve yayınlar, maden sicilini tutar, madenlerin genel envanterini yapar.

2.2. Enerji İşleri Genel Müdürlüğü Enerji kaynaklarının ve tesislerinin envanterini tutar, memleketin her türlü enerji ihtiyacını karşılamak için gerekli planlamaları yapar, enerji kaynaklarının ve enerjinin plan ve programlara uygun miktar ve evsafta üretilmesi, nakli ve dağıtımı için gerekli tedbirleri alır ve aldırır, enerji kaynaklarının üretim, iletim ve dağıtım tesislerinin milli menfaatlere ve modern teknolojiye en uygun şekilde kurulmaları ve işletilmeleri için gerekli tedbirleri alır ve aldırır, enerji kaynaklarının araştırılması, geliştirilmesi, işletilmesi, değerlendirilmesi, kontrolü, korunması ve enerji tasarrufu ile ilgili çalışmaları teşvik ve koordine eder, enerji fiyatlandırma esaslarını tespit eder, kamu yararı ve piyasa ihtiyaçlarını dikkate alarak tüketicilere yapılan her türlü enerji satışında taban ve tavan fiyatlarını belirler ve uygulanmasını denetler, enerji konusunda teknolojik araştırma-geliştirme faaliyetlerini izler, değerlendirir, envanterini hazırlayarak sonuçlarını ilgili mercilere iletir ve koordine eder, enerji kaynaklarının yol açtığı çevresel kirlenmenin azaltılması konusunda ulusal ve uluslararası boyutlarda çalışmalar yapar ve bunu teşvik eder. 2.3. Dış İlişkiler ve Avrupa Birliği Genel Müdürlüğü

Bakanlığın görev alanına giren uluslararası ilişkilere ait konularda görevli kuruluşlarla sürekli temas halinde bulunur ve bunlar arasında koordinasyonu sağlar, Bakanlığın görev alanına giren uluslararası ilişkilerde ortaya çıkan meseleler hakkında inceleme ve araştırmalar yapar ve yaptırır, bunları değerlendirir ve teklifleri hazırlar, Bakanlığın koordinatörlüğünde görevleri ile ilgili konularda teşkil edilen kurullara

sekreterya hizmeti yapar, Bakanlığın, bağlı ve ilgili kuruluşlarının uluslararası ilişkilerini düzenleyip yürütür ve koordinasyonu sağlar, Bakanlığın görev alanına giren konularda Avrupa Birliği ile ilgili iş ve işlemleri yürütür ve ilgili kurumlarla işbirliği sağlar, Bakanlıkça verilen benzeri görevleri yapar. 2.4. Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü

Ülkenin hidrolik, rüzgâr, jeotermal, güneş, biyokütle ve diğer yenilenebilir enerji kaynakları öncelikli olmak üzere tüm enerji kaynaklarının tespiti ve değerlendirilmesine yönelik ölçümler yapar, fizibilite ve örnek uygulama projeleri hazırlar; araştırma kurumları, yerel yönetimler ve sivil toplum kuruluşları ile işbirliği yaparak pilot sistemler geliştirir, tanıtım ve danışmanlık faaliyetleri yürütür, sanayide ve binalarda enerjinin verimli kullanımı ile ilgili olarak farkındalık oluşturarak bu amaçla çalışmalar yürütür, Enerji Verimliliği Koordinasyon Kurulu tarafından onaylanan enerji verimliliği uygulama projelerini ve araştırma ve geliştirme projelerini izler ve denetler, yenilenebilir enerji ve enerji verimliliği alanlarındaki çalışmaları ve gelişmeleri izler ve değerlendirir, ülkenin ihtiyaç ve şartlarına uygun olarak araştırma ve geliştirme hedef ve önceliklerini belirler, bu doğrultuda araştırma ve geliştirme çalışmaları yapar, yaptırır, çalışma sonuçlarını ekonomik analizleri ile birlikte kamuoyuna sunar, yenilenebilir enerji kaynaklarının değerlendirilmesine ve enerji verimliliğinin artırılmasına yönelik projeksiyonlar ve öneriler geliştirir. Bakanlıkça verilen benzeri görevleri yapar.

2.5. Petrol İşleri Genel Müdürlüğü

Petrol faaliyetleri ile ilgili konularda ülke stratejisi ve politikalarını belirlemek için gerekli çalışmaları yapar, ülkemizin petrol kaynaklarının ortaya çıkarılarak hızlı, sürekli ve etkili bir şekilde değerlendirilmesini sağlar, petrol arama ve üretimi ile ilgili bilgileri toplar, tanıtım ve pazarlama faaliyetlerinde bulunur, yerli ve yabancı girişimcilerin yatırım yapmalarını özendirecek ortamı sağlar, yerli ve yabancı yatırımcıların petrol arama ve üretim yatırımlarını, bir program dâhilinde rekabetçi, şeffaf, güvenli ve istikrarlı bir ortam içerisinde yapmalarını temin eder, petrol açısından potansiyel olarak tespit ettiği sahaları ilanla açık artırmaya çıkarıp arama ruhsatı verir, ülkemizin üye olduğu uluslararası kuruluşlar ve taraf olduğu uluslararası anlaşma ve sözleşmelere ilişkin olarak faaliyet alanına giren konulardaki işlemleri yürütür, şirketlerin petrol hakkı sahibi olmak için yapmış oldukları başvuruları inceler, araştırma izni, arama ve işletme ruhsatı verir ve bunlarla ilgili diğer işlemleri yapar, petrol hakları ile ilgili petrol sicil kayıtlarını tutar, petrol arama ve üretim faaliyetlerinin takip ve denetimini yapar, petrol hakkı sahibi şirketlerin faaliyetleri ile ilgili her türlü bilgi ve verileri arşivler ve gerektiğinde kullanıma açar, Devlet hissesi ile ilgili işlemleri yapar, petrol hakkı sahibi şirketlerin petrol işlemlerinde kullandıkları malzeme ile ilgili ithalat, ihracat ve devir işlemlerini gerçekleştirir, petrol hakkı sahipleri ile diğer kamu kurum ve kuruluşları arasında koordinasyonu sağlar, Bakanlıkça verilen benzeri görevleri yapar.

2.6. Bağlı ve İlgili Kuruluşlar Dairesi Başkanlığı

Bakanlığın bağlı ve ilgili kuruluşlarının faaliyetlerini izler, bunların Bakanlık politika esaslarına, program ilke ve hedeflerine uygun olarak yürütülmesini sağlar, Kamu İhale Kurulu kararlarıyla ilgili işlemlerin koordinasyonunu sağlar, ihaleden yasaklama kararları ile ilgili olarak Bakanlık merkez teşkilatıyla bağlı ve ilgili kuruluşların işlemlerini yürütür, Bakanlıkça verilen benzeri görevleri yapar.

2.7. Transit Petrol Boru Hatları Dairesi Başkanlığı

Milletlerarası transit petrol geçiş projelerinin her aşamasında hukuki, teknik, idari ve mali konulardaki hizmetlerin gerçekleştirilmesi için hizmet satın alınmasını sağlar, milletlerarası tahkime gidilmesi durumunda tahkim davalarının takibi ve teminat mektuplarının teminini zamanında yerine getirir, milletlerarası transit petrol geçiş proje anlaşmaları uyarınca yatırımcıya sağlanması öngörülen tüm haklar, ruhsatlar, vizeler, izinler, sertifikalar, yetkilendirmeler, kabuller ve onaylar ile ilgili gerekli işlemleri yürütür, milletlerarası transit petrol geçiş proje yatırımcılarının talep ettiği dokümantasyon, veri ve diğer bilgileri sağlar, milletlerarası transit petrol geçiş proje anlaşmalarının hükümleri ile uyum sağlamak üzere gerekli hukuki düzenlemelerin yapılması için öneride bulunur ve çalışmalar yapar, milletlerarası transit petrol geçiş projelerinin etkin bir şekilde yürütülebilmesi için gerekli faaliyetlerde bulunur, milletlerarası transit petrol geçiş projeleri kapsamındaki arazi kamulaştırma bedeli, teminat bedelleri ve transit geçiş ücretlerinin tahsili ile ilgili işlemleri yürütür, milletlerarası transit petrol geçiş projeleri ile ilgili sigortalama işlemlerini yürütür, milletlerarası transit petrol geçiş projeleri ile ilgili olarak bakanlıklar nezdinde koordinasyonu sağlar, Transit Petrol Boru Hatları Kurulunca verilecek her türlü görevi yerine getirir ve bu Kurulun sekreterya hizmetlerini yürütür, Bakanlıkça verilen benzeri görevleri yapar.

2.8. Nükleer Enerji Proje Uygulama Dairesi Başkanlığı

Nükleer Güç Santralları (NGS) projelerinin gerçekleştirilmesi için bakanlıklar, kamu kurum ve kuruluşları, üniversiteler, sivil toplum ve özel sektör kuruluşları arasında koordinasyonu sağlar, nükleer güç santralları projelerinin uygulanması ile ilgili olarak mevzuat, insan kaynakları, eğitim, sanayi ve teknoloji gibi alanlarda gerekli altyapının hazırlanması için kurumlararası koordinasyonu sağlar ve bu alanlarda gerekli çalışmalar yapar veya yaptırır, nükleer güç santrallarına ilişkin olarak kamuoyunun bilgilendirilmesi ile ilgili çalışmalar yapar veya yaptırır, nükleer güç santralları ile ilgili ulusal ve uluslararası kuruluşlar tarafından yürütülen çalışmalara katılır ve Bakanlıkça verilen benzeri görevleri yapar.

3. Danışma ve Denetim Birimleri

3.1. Denetim Hizmetleri Başkanlığı

Bakanlık teşkilatının her türlü faaliyet ve işlemleriyle ilgili olarak inceleme, denetim ve soruşturma yapar, Bakanlığın denetimi altındaki her türlü kuruluş ile gerçek ve tüzel kişilerin faaliyet ve işlemleri ile ilgili olarak Bakanlığın görev ve yetkileri çerçevesinde inceleme, denetim ve soruşturma yapar, Bakanlığın amaçlarını daha iyi gerçekleştirmek, mevzuata, plan ve programa uygun faaliyet göstermesini sağlamak üzere çalışmalar yapar ve gerekli teklifleri hazırlar, Mevzuatın Bakanlığa tanıdığı inceleme, denetim ve soruşturma yetkilerini kullanır, Bakanlıkça verilen benzeri görevleri yapar. 3.2. İç Denetim Birimi Başkanlığı

5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu 63 ve 64 üncü maddesi çerçevesinde iç denetim faaliyetlerini yürütür. İdarenin her türlü faaliyetini geliştirmek, iyileştirmek ve idareye değer katmak amacıyla, bağımsız ve tarafsız bir şekilde güvence ve danışmanlık hizmeti verir. Risk yönetimi, iç kontrol ve kurumsal yönetim süreçlerinin etkinliği ve verimliliğinin değerlendirilmesi ve geliştirilmesi için sistematik yaklaşımlar geliştirerek idarenin hedeflerinin gerçekleştirilmesine yardımcı olur.

3.3. Strateji Geliştirme Başkanlığı

5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu, 22/12/2005 tarihli ve 5436 sayılı Kanunun 15 inci maddesi ve diğer mevzuatla strateji geliştirme ve malî hizmetler birimlerine verilen görevleri yapar, Bakanlıkça verilen benzeri görevleri yapar. 3.4. Hukuk Müşavirliği

Bakanlığın diğer birimlerinden sorulan hukuki konular ile hukuki, mali, cezai sonuçlar doğuracak işlemler hakkında görüş bildirir, Bakanlığın menfaatlerini koruyucu, anlaşmazlıkları önleyici hukuki tedbirleri zamanında alır, anlaşma ve sözleşmelerin bu esaslara uygun olarak yapılmasına yardımcı olur, 8 Ocak 1943 tarih ve 4353 sayılı Kanun hükümlerine göre adli ve idari davalarda gerekli bilgileri hazırlar ve Hazineyi ilgilendirmeyen idari davalarda Bakanlığı temsil eder, Bakanlığın amaçlarını daha iyi gerçekleştirmek, mevzuat, plan ve programa uygun çalışmasını temin etmek amacıyla gerekli hukuki teklifleri hazırlar ve Bakana sunar, Bakanlık kuruluşları tarafından hazırlanan, diğer Bakanlıklardan veya Başbakanlıktan gönderilen kanun, tüzük ve yönetmelik tasarılarını hukuki açıdan inceleyerek görüşlerini bildirir. 3.5. Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığında basın ve halkla ilgili faaliyetleri planlar ve bu faaliyetlerin belirlenecek usul ve ilkelere göre yürütülmesini sağlar. 3.6. Bakanlık Müşavirleri

Bakanlıkta özel önem ve öncelik taşıyan konularda Bakana yardımcı olur, Bakanlık Müşavirleri Bakanlık Makamına bağlıdır. 4. Yardımcı Birimler 4.1. Özel Kalem Müdürlüğü

Bakanın resmi ve özel yazışmalarını yürütür, Bakanın her türlü protokol ve tören işlerini düzenler ve yürütür, Bakanın ziyaret, davet, karşılama, uğurlama, ağırlama, milli ve dini bayramlarla ilgili hizmetini düzenler, yürütür ve diğer kuruluşlarla koordine eder, Bakanca verilecek diğer görevleri yerine getirir. 4.2. Personel Dairesi Başkanlığı

Bakanlığın insan gücü planlaması ve personel politikasıyla ilgili çalışmaları yapar, personel sisteminin geliştirilmesiyle ilgili tekliflerde bulunur, Bakanlık personelinin atama, özlük ve emeklilik işlemleriyle ilgili işleri yapar, eğitim planını hazırlar, hizmet öncesi ve hizmet içi eğitim programlarını düzenler ve uygular, Bakanlıkça verilecek benzeri işleri yapar.

4.3. İdari ve Mali İşler Dairesi Başkanlığı

Bakanlık için gerekli araç, gereç ve malzemenin temini ile ilgili hizmetleri yürütür, İhtiyaç duyulan bina ve arazinin kiralanma, satın alma işlemlerini yürütür, Bakanlığın mali işlerle ilgili hizmetlerini yürütür, temizlik, aydınlatma, ısıtma, bakım, onarım ve taşıma hizmetlerini yapar, Bakanlık personelinin ve ailelerinin sağlık hizmetlerinden yararlanmalarını sağlar, genel evrak, arşiv ve haber merkezinin hizmet ve faaliyetlerini düzenler ve yürütür, Bakanlıkça verilen benzer görevleri yapar.

II- PERSONEL DURUMU

PERSONEL 31.12.2015

Tarihi İtibariyle A) Merkez Kadrolu : - Genel İdari Hizmetler 848

- Teknik Hizmetler 529

- Yardımcı Hizmetler 44

- Sağlık Hizmetleri 7

- Avukatlık Hizmetleri 7

- İşçi 75

- Sözleşmeli Personel 9

- Geçici Personel 23

Toplam 1542 B) Bağlı ve İlgili Kuruluş Kadrolu:

- Memur 19

- Sözleşmeli Personel 34

- İşçi 111 Toplam 164

GENEL TOPLAM 1706

III- BÜTÇE VE YATIRIM DURUMU 1. 2015 Yılı Bakanlık Bütçesi

(TL) 2015 YILI BÜTÇESİ BÜTÇE ÖDENEĞİ HARCAMA GERÇ.(%)

Bakanlık 1.890.023.000 1.478.847.148 78.24

2. 2016 Yılı Bakanlık Bütçesi

(TL) 2016 YILI BÜTÇESİ CARİ YATIRIM TRANSFER TOPLAM

Bakanlık 1.335.814.000 73.900.000 579.116.500 1.988.830.500

IV- HİZMET ALANLARI İLE İLGİLİ ÜLKE POTANSİYELİ 1. Birincil Enerji Kaynakları Rezervi (2015 Yılı)

KAYNAKLAR GÖRÜNÜR MUHTEMEL MÜMKÜN TOPLAM

Taşkömürü (Milyon Ton) 506,5 425 368,4 1.308,5

Linyit (Milyon Ton)

Elbistan 4.845,5 4.845,5

Diğer 9.146,0 768,9 4,5 9.919,4

Toplam 13.991,5 768,9 4,5 14.764,9

Asfaltit (Milyon Ton) 82 82

Bitümler (Milyon Ton) 1.641,4 1.641,4

Hidrolik

GWh/Yıl 59.245,8 59.245,8

MW 22.748,9 22.748,9

Ham Petrol (Milyon Varil) 7.167 7.167

Doğalgaz (Milyar m3) 23,2 23,2

Nükleer Kaynaklar (Ton)

Uranyum 9.129 9.129

Toryum 380.000 380.000

2. Yenilenebilir Enerji Kaynak Potansiyeli (2015 Yılı)

HİDROLİK RÜZGAR GÜNEŞ BİYOKÜTLE JEOTERMAL

Kurulu Güç (MW)

25.867,8 4.503,2 248,8 362,4 623,9

Elektrik Üretimi (GWh)

67.1453,8

11.652,5 194 1.758,2 3.424,0

Isı (Bin TEP)

- - 795 - 4,99

2023 Hedefi (MW)

36000 20000 5000 1000 1000

Potansiyel

160 TWh/yıl 48000 MW 1500 kWh/m2-yıl 20 Milyon TEP 31500 MWt

2000 MW

V- TÜRKİYE GENEL ENERJİ DURUMU 1. Birincil Enerji Kaynaklarının Yerli Üretim Miktarı (Orijinal Birimler) 2004-2014

* 2015 yılına ait verilerin hesaplanması işlemleri Kasım-2016 tarihinden önce tamamlanamadığından verilememektedir.

YILLAR TAŞKÖMÜRÜ (Bin Ton)

LİNYİT (Bin Ton)

ASFALTİT (Bin Ton)

PETROL (Bin Ton)

DOĞAL GAZ

(106 m3)

HİDROLİK ve JEOTERMAL

ELEKTRİK (GWh)

JEOTERMAL ISI VE DİĞER

ISI (Bin Tep)

RÜZGAR (GWh)

GÜNEŞ (Bin Tep)

ODUN (Bin Ton)

HAYVAN VE BİTKİ

ART. (Bin Ton)

BİYOYAKIT (Bin Ton)

TOPLAM (Bin Tep)

2004 1.946 43.709 722 2.276 708 46.177 811 58 375 14.393 5.278 24.268

2005 2.170 57.708 888 2.281 897 39.655 926 59 385 13.819 5.127 24.469

2006 2.319 61.484 452 2.176 907 44.338 898 127 403 13.411 4.984 2 26.497

2007 2.462 72.121 782 2.134 893 36.007 914 355 420 12.932 4.850 14 27.373

2008 2.601 76.171 630 2.160 1.017 33.432 1.011 847 420 12.264 4.883 20 29.117

2009 2.863 75.577 1.058 2.237 685 36.394 1.250 1.495 429 11.766 4.862 10 30.266

2010 2.524 69.698 1.177 2.544 682 52.464 1.391 2.916 432 11.306 4.960 7 32.425

2011 2.528 72.550 900,1 2.433 790 53.033 1.463 4.724 630 8.154 4.745 20 32.229

2012 2.292 68.125 1.044 2.324 632 58.764 1.463 5.861 768 7.834 4.788 26 31.964

2013 1.968 57.525 899 2.367 537 60.784 1.463 7.558 795 7.520 4.752 58 31.944

2014 1.833

62.573

843

2.354

502

40.645

3.524

8.520

803

7.206

4.577

91

31.049

2. Birincil Enerji Kaynaklarının Yerli Üretim Miktarı (Bin TEP) 2004-2014

* 2015 yılına ait verilerin hesaplanması işlemleri Kasım-2016 tarihinden önce tamamlanamadığından verilememektedir. * 2014 yılı ve sonrası için “Jeotermal” ile “Jeotermal Isı ve Diğer Isı” sütunları Uluslararası Enerji Ajansının sınıflamasına göre birleştirilmiştir.

YILLAR TAŞKÖMÜRÜ LİNYİT ASFALTİT PETROL DOĞAL GAZ HİDROLİK JEOTERMAL RÜZGÂR GÜNEŞ ODUN HAYVAN VE

BİTKİ ARTIKLARI

BİYOYAKIT

JEOTERMAL

ISI VE DİĞER ISI

TOPLAM

2004 1 081 9 141 310 2 389 581 3 963 80 5 375 4 318 1 214 - 811 24 268

2005 1 184 9 648 382 2 395 736 3 402 81 5 385 4 146 1 179 - 926 24 469

2006 1 348 11 545 195 2 284 757 3 886 - 11 403 4 023 1 146 2 898 26 497

2007 1 089 13 372 336 2 241 745 3 217 - 31 420 3 880 1 116 12 914 27 373

2008 1 204 15 205 265 2 268 839 2 861 140 73 420 3 679 1 134 18 1 011 29 117

2009 1 294 15 632 476 2 349 565 3 092 375 129 429 3 530 1 136 9 1 250 30 266

2010 1 511 15 505 508 2 671 563 4 454 575 251 432 3 392 1 166 7 1 391 32 425

2011 1 308 16 138 423 2 555 652 4 501 597 406 630 2 446 1 091 18 1 463 32 229

2012 1 095 15 355 567 2 440 533 4 976 773 504 768 2 350 1 115 23 1 463 31 964

2013 990 13 973 488 2 485 443 5 110 1 173 650 795 2 707 1 616 51 1 463 31 944

2014 1 118 14 830 411 2 471 414 3 495 - 733 803 2 162 1 007 81 3 524* 31 049

3. Birincil Enerji Kaynakları Arz Miktarı (Orjinal Birimler) 2004-2014

* 2015 yılına ait verilerin hesaplanması işlemleri Kasım-2016 tarihinden önce tamamlanamadığından verilememektedir. * 2014 yılı ve sonrası için “Jeotermal” ile “Jeotermal Isı ve Diğer Isı” sütunları Uluslararası Enerji Ajansının sınıflamasına göre birleştirilmiştir.

YILLAR TAŞ

KÖMÜRÜ (Bin Ton)

LİNYİT (Bin Ton)

ASFALTİT (Bin Ton)

KOK (Bin Ton)

PETROKOK (Bin Ton)

ODUN (Bin Ton)

HAYVAN VE

BİTKİ ARTIKLARI (Bin Ton)

PETROL (Bin Ton)

DOĞAL GAZ

(106 m3)

HİDROLİK (GWh)

JEOTERMAL (GWh)

BİYOYAKIT (Bin Ton)

RÜZGAR (GWh)

ELEKTRİK (GWh)


ISI (Bin TEP)

GÜNEŞ (Bin TEP)

2004 18 904 44 823 722 343 1 866 14 393 5 278 31 729 22 446 46 084 93 - 58 - 681 811 375

2005 19 421 56 571 738 436 2 168 13 819 5 127 31 062 27 171 39 561 94 - 59 - 1 162 926 385

2006 22 798 60 184 602 435 1 981 13 411 4 984 31 395 31 187 44 338 - 2 127 - 1 663 898 403

2007 25 388 72 317 632 481 1 877 12 932 4 850 32 143 36 682 36 007 - 14 355 - 1 558 914 420

2008 22 720 75 264 630 219 2 339 12 264 4 883 30 877 36 928 33 270 162 20 847 - 333 1 011 420

2009 23 698 75 641 1 010 64 2 684 11 766 4 862 29 845 35 800 35 959 436 10 1 495 - 734 1 250 429

2010 25 568 69 239 1 046 179 2 777 11 306 4 960 28 359 38 129 51 795 668 7 2 916 - 774 1 391 432

2011 26 228 73 933 865 569 2 620 8 154 4 745 29 031 44 710 52 339 694 20 4 724 911 1 463 630

2012 31 460 68 461 868 410 3 696 7 834 4 788 29 876 45 259 57 865 899 26 5 861 2 873 1 463 768

2013 28 178 55 201 767 397 3 956 7 520 4 752 32 283 45 610 59 420 1 364 56 7 558 6 202 1 463 795

2014 31 464 64 656 771 347 3 841 7 206 4 577 30 059 48 751 40 645 - 87 8 520 5 109 3 524* 803

4. Birincil Enerji Kaynakları Arz Miktarı (Bin TEP) 2004-2014

* 2015 yılına ait verilerin hesaplanması işlemleri Kasım-2016 tarihinden önce tamamlanamadığından verilememektedir * 2014 yılı ve sonrası için “Jeotermal” ile “Jeotermal Isı ve Diğer Isı” sütunları Uluslararası Enerji Ajansının sınıflamasına göre birleştirilmiştir.

YILLAR TAŞ KÖMÜRÜ LİNYİT ASFALTİT KOK PETROKOK ODUN

HAYVAN VE

BİTKİ ARTIKLARI

PETROL DOĞAL GAZ HİDROLİK JEOTERMAL BİYOYAKIT RÜZGAR ELEKTRİK


ISI

GÜNEŞ

TOPLAM

2004 12 326 9 450 310 240 1 437 4 318 1 214 32 922 18417 3 963 80 - 5 - 59 811 375 85 809

2005 12 514 9 326 317 305 1 670 4 146 1 179 32 192 22294 3 402 81 - 5 - 100 926 385 88 642

2006 14 721 11 188 259 305 1 526 4 023 1 146 32 551 26028 3 886 - 2 11 - 143 898 403 96 802

2007 15 411 13 444 272 337 1 445 3 880 1 116 33 310 30613 3 217 - 12 31 - 134 914 420 104 287

2008 14 179 15 003 265 149 1 795 3 679 1 134 31 915 30482 2 861 140 18 73 - 29 1 011 420 103 096

2009 14 768 15 672 450 8 2 015 3 530 1 136 30 565 29551 3 092 375 9 129 - 63 1 250 429 102 915

2010 15 479 15 385 460 114 2 093 3 392 1 166 29 221 31474 4 454 575 7 251 - 67 1 391 432 105 827

2011 16 666 16 420 403 389 1 963 2 446 1 091 30 499 36 909 4 501 597 18 406 78 1 463 630 114 480

2012 20 316 15 433 471 275 2 800 2 350 1 115 31 205 37 373 4 976 773 23 504 247 1 463 768 120 093

2013 17 692 13 182 416 273 3 103 2 707 1 616 33 896 37 628 5 110 1 173 51 650 533 1 463 795 120 290

2014 20 220 15 296 376 234 2 923 2 162 1 007 32 428 40 219 3 495 - 77 733 439 3 524* 803 123 937

5. Sektörel Enerji Tüketimi (Bin TEP) 2004-2014

Yıllar Sanayi Ulaştırma Konut ve Hizmetler Tarım Enerji Dışı

Kullanım

Toplam Nihai Enerji

Tüketimi

Çevrim Sektörü

Birincil Enerji Arzı

2004 28.348 13.774 20.541 3.314 2.174 68.151 -17.658 85.809

2005 27.562 13.849 22.394 3.359 3.296 70.459 -18.182 88.642

2006 30.317 14.982 22.995 3.610 4.163 76.068 -20.735 96.802

2007 31.685 17.265 23.870 3.945 4.430 81.195 -23.092 104.287

2008 26.266 15.976 27.609 5.174 3.244 78.269 -24.826 103.096

2009 25.424 15.895 28.781 5.073 4.153 79.326 -23.589 102.915

2010 29.982 15.136 28.315 5.095 3.459 81.987 -23.839 105.827

2011 30.929 15.852 29.974 5.755 4.442 86.952 -27.528 114.480

2012 30.411 20.753 31.509 1.944 4.390 89.007 -31.086 120.093

2013 30.137 22.772 31.402 1.633 3.479 89.424 -30.866 120.290

2014 28.115 24.351 29.675 1.896 3.131 87.131 -36.805 123.937

* 2015 yılına ait verilerin hesaplanması işlemleri Kasım-2016 tarihinden önce tamamlanamadığından verilememektedir.

6. Türkiye Elektrik Sisteminin Kuruluşlara Göre Kurulu Gücü (2009 - 2015)

(MW)

KURULU GÜÇ YILLAR

2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

EÜAŞ K. Güç MW 20.368,8 20.368,8 20.280,4 20.904,8 21.066,7 20.845,2 20.278,6

Katkı % 45,5 41,1 38,3 36,6 32,9 30,0 27,7

EÜAŞ'A BAĞLI ORTAKLIK SANTRALLARI K. Güç MW 3.834,0 3.834,0 3.870,0 3.870,0 2.714,0 1.034,0 44,0

Katkı % 8,6 7,7 7,3 6,8 4,2 1,5 0,1

İŞLETME HAKKI DEVREDİLEN SANTRALLAR K. Güç MW 650,1 650,1 747,7 747,7 938,3 946,2 946,2

Katkı % 1,5 1,5 1,4 1,4 1,5 1,4 1,3

MOBİL SANTRALLAR K. Güç MW 262,7 262,7 - - - - -

Katkı % 0,6 0,5 - - - - -

YAP İŞLET SANTRALLARI K. Güç MW 6.101,8 6.101,8 6.101,8 6.101,8 6.101,8 6.101,8 6.101,8

Katkı % 13,6 12,3 11,5 10,7 9,5 8,8 8,3

YAP İŞLET DEVRET SANTRALLARI K. Güç MW 2.439,4 2.439,4 2.419,8 2.419,8 2.335,8 2.319,3 2.309,3

Katkı % 5,4 4,9 4,6 4,2 3,6 3,3 3,2

SERBEST ÜRETİM ŞİRKETLERİ K. Güç MW 8.048,6 12.724,2 16.472,7 19.823,0 27.429,4 38.193,4 43.129,8

Katkı % 17,9 25,7 31,1 34,7 42,9 54,9 59,0

OTOPRODÜKTÖR SANTRALLARI K. Güç MW 3.055,9 3.143,1 3.018,7 3.204,4 3.421,4 27,2 26,4

Katkı % 6,8 6,3 5,7 5,6 5,3 0,0 0,0

LİSANSSIZ (DAĞITIM ŞİRKETLERİ) K. Güç MW - - - - - 52,8 310,7

Katkı % - - - - - 0,1 0,4

KURULU GÜÇ TOPLAMI K. Güç MW 44.761,2 49.524,1 52.911,1 57.071,4 64.007,5 69.519,8 73.146,7

Katkı % 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0

7. Türkiye Elektrik Sisteminin Yakıt Cinslerine Göre Kurulu Gücü (2009-2015)

(MW)

KURULU GÜÇ YILLAR

2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

FUEL-OİL K. Güç MW 1.540,6 1.482,8 1.196,1 1.196,1 527,9 508,7 440,3

Katkı % 3,4 3,0 2,3 2,1 0,8 0,7 0,6

MOTORİN K. Güç MW 26,5 26,5 26,5 26,5 25,4 11,5 1,0

Katkı % 0,1 0,1 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0

İTHAL KÖMÜR K. Güç MW 1.921,0 3.281,0 3.881,0 3.912,6 3.912,6 6.062,6 6.064,2

Katkı % 4,3 6,6 7,3 6,9 6,1 8,7 8,3

DOĞALGAZ K. Güç MW 14.555,0 16.112,2 16.002,9 17.161,8 20.253,0 21.474,1 21.258,9

Katkı % 32,5 32,5 30,2 30,1 31,6 30,9 29,1

LNG K. Güç MW - - 2,0 2,0 2,0 2,0 2,0

Katkı % - - 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0

NAFTA K. Güç MW 21,4 16,9 4,7 4,7 4,7 4,7 4,7

Katkı % 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0

ÇOK YAKITLI (KATI+SIVI+D.GAZ)

K. Güç MW 2.613,5 2.652,7 4.092,9 3.949,2 5.048,2 4.741,8 4.351,1

Katkı % 5,8 5,4 7,7 6,9 7,9 6,8 5,9

YABANCI KAYNAK TOPLAMI

K. Güç MW 20.677,9 23.571,9 25.206,0 26.255,5 29.773,7 32.805,3 32.122,2

Katkı % 46,2 47,6 47,6 46,0 46,5 47,2 43,9

TAŞKÖMÜR K. Güç MW 335,0 335,0 335,0 335,0 335,0 335,0 350,0

Katkı % 0,7 0,7 0,6 0,6 0,5 0,5 0,5

LİNYİT K. Güç MW 8.109,7 8.139,7 8.139,7 8.147,8 8.180,2 8.238,4 8.663,4

Katkı % 18,1 16,4 15,4 14,3 12,8 11,9 11,8

ASFALTİT K. Güç MW 135,0 135,0 135,0 135,0 135,0 135,0 405,0

Katkı % 0,3 0,3 0,3 0,2 0,2 0,2 0,6

DİĞER + ATIK + PİROLİTİK YAĞ

K. Güç MW 81,5 96,9 115,4 158,5 224,0 288,1 362,4

Katkı % 0,2 0,2 0,2 0,3 0,3 0,4 0,5

HİDROLİK BARAJLI K. Güç MW 12.681,7 13.067,1 13.529,3 14.744,6 16.142,5 16.606,9 19.077,2

Katkı % 28,3 26,4 25,6 25,8 25,2 23,9 26,1

HİDROLİK AKARSU K. Güç MW 1.871,7 2.764,2 3.607,7 4.864,8 6.146,6 7.036,3 6.790,6

Katkı % 4,2 5,6 6,8 8,5 9,6 10,1 9,3

RÜZGAR K. Güç MW 791,6 1.320,2 1.728,7 2.260,5 2.759,6 3.629,7 4.503,2

Katkı % 1,8 2,7 3,3 4,0 4,3 5,2 6,2

JEOTERMAL K. Güç MW 77,2 94,2 114,2 162,2 310,8 404,9 623,9

Katkı % 0,2 0,2 0,2 0,3 0,5 0,6 0,9

GÜNEŞ K. Güç MW - - - - - 40,2 248,8

Katkı % - - - - - 0,1 0,3

YERLİ KAYNAK TOPLAMI

K. Güç MW 24.083,3 25.952,1 27.705,0 30.803,9 34.233,7 36.714,5 41.024,6

Katkı % 53,8 52,4 52,4 54,0 53,5 52,8 56,1

TERMİK K. Güç MW 29.339,1 32.278,5 33.931,1 35.029,2 38.648,0 41.801,8 41.903,0

Katkı % 65,5 65,2 64,1 61,4 60,4 60,1 57,3

HİDROLİK K. Güç MW 14.553,4 15.831,2 17.137,1 19.619,7 22.289,0 23.643,2 25.867,8

Katkı % 32,5 32,0 32,4 34,4 34,8 34,0 35,4

RÜZGAR K. Güç MW 791,6 1.320,2 1.728,7 2.260,5 2.759,6 3.629,7 4.503,2

Katkı % 1,8 2,7 3,3 4,0 4,3 5,2 6,2

JEOTERMAL K. Güç MW 77,2 94,2 114,2 162,2 310,8 404,9 623,9

Katkı % 0,2 0,2 0,2 0,3 0,5 0,6 0,9

GÜNEŞ K. Güç MW 40,2 248,8

Katkı % 0,1 0,3

TÜRKİYE TOPLAMI K. Güç MW 44.761,2 49.524,1 52.911,1 57.071,6 64.007,5 69.519,8 73.146,7

Katkı % 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0

YENİLENEBİLİR ENERJİ (HİD+RÜZ+JEO+ DİĞER+ATIK+GÜNEŞ) TOPLAM

K. Güç MW 15.503,6 17.342,5 19.095,4 22.200,9 25.583,5 28.006,1 31.606,1

Katkı % 34,6 35,0 36,1 38,9 40,0 40,3 43,2

8. Üretilen Enerjinin Sistem Ve Kuruluşlara Göre Dağılımı (2009 - 2015)

(Milyon kWh)

SİSTEMLER

2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

EÜAŞ Üretim GWh 70.784,8 79.258,3 73.524,1 70.423,5 66.156,1 57.286,6 53.488,7

Katkı % 36,3 37,5 32,1 29,4 27,5 22,7 20,4

EÜAŞ'A BAĞLI ORTAKLIK SANTRALLARI

Üretim GWh 18.668,9 16.274,1 18.826,5 20.151,5 13.961,7 13.182,4 1.830,5

Katkı % 9,6 7,7 8,2 8,4 5,8 5,2 0,7

İŞLETME HAKKI DEVREDİLEN SANTRALLAR

Üretim GWh 4.373,1 4.323,6 4.558,0 5.023,3 5.161,1 4.863,2 4.251,6

Katkı % 2,3 2,1 2,0 2,1 2,1 1,9 1,6

MOBİL SANTRALLAR Üretim GWh 0,0 0,0 - - - - -

Katkı % 0,0 0,0 - - - - -

YAP İŞLET SANTRALLARI Üretim GWh 43.767,7 45.218,1 44.944,2 43.083,1 44.243,3 43.868,5 42.772,8

Katkı % 22,5 21,4 19,6 18,0 18,4 17,4 16,3

YAP İŞLET DEVRET SANTRALLARI

Üretim GWh 13.860,0 13.576,0 12.840,6 14.013,5 13.481,6 11.539,6 12.278,1

Katkı % 7,1 6,4 5,6 5,9 5,6 4,6 4,7

SERBEST ÜRETİM ŞİRKETLERİ

Üretim GWh 29.860,0 40.110,1 62.458,7 73.547,6 84.078,6 116.744,6 146.681,2

Katkı % 15,3 18,9 27,2 30,7 35,0 46,3 56,0

OTOPRODÜKTÖR SANTRALLARI

Üretim GWh 13.498,4 12.447,4 12.243,1 13.254,2 13.071,5 4.440,5 34,2

Katkı % 6,9 5,9 5,3 5,5 5,4 1,8 0,0

LİSANSSIZ SANTRALLAR Üretim GWh 37,4 396,1

Katkı % 0,0 0,2

ORGANİZE SANAYİ BÖLGELERİ

Üretim GWh 50,1

Katkı % -

TÜRKİYE ÜRETİM TOPLAMI Üretim GWh 194.812,9 211.207,7 229.395,1 239.496,8 240.154,0 251.962,8 261.783,3

Katkı % 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0

BULGARİSTAN (MARİTSA-3)

- 0,0 2.094,1 3.966,8 4.571,2 5.300,7 4.842,0

YUNANİSTAN (NEOSANTA)

0,0 0,0 838,7 3,7 173,2 4,0 8,4

GÜRCİSTAN (BATUM)

182,1 303,2 218,5 79,0 0,0 17,0 1,4

GÜRCİSTAN (BORÇKA - AHISKA)

3,3 276,9 416,1

NAHÇİVAN (BABEK)

125,3 156,0 329,9 277,4 276,7 102,7 0,0

İRAN (D.BAYAZIT + BAZERGAN)

- - - - 265,2 2.010,4 0,0

İRAN (KHOY + BAZERGAN)

504,5 684,6 1.074,5 1.499,7 2.139,8 241,6 1.867,7

DIŞ ALIM TOPLAM 812,0 1.143,8 4.555,8 5.826,7 7.429,4 7.953,3 7.135,5

BULGARİSTAN (MARİTSA-3)

- 0,0 621,8 1,7 0,2 0,2 1,9

YUNANİSTAN (NEOSANTA)

0,0 0,0 1.790,3 1.704,9 804,7 1.909,4 2.818,6

GÜRCİSTAN (BATUM)

0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 1,4

GÜRCİSTAN (BORÇKA - AHISKA)

0,1 0,9 0,8

NAHÇİVAN (BABEK)

0,1 0,3 19,4 12,9 0,2 0,1 0,0

İRAN (KHOY + BAZERGAN)

- 0,0 - - - - -

IRAK (ZAKHO) 1.215,0 1.288,1 42,5 0,0 421,6 785,4 371,8

SURİYE (HALEP)

330,7 629,1 1.170,6 1.234,1 0,0 0,0 0,0

DIŞ SATIM TOPLAM 1.545,8 1.917,6 3.644,6 2.953,6 1.226,7 2.696,0 3.194,5

TÜRKİYE TÜKETİM TOPLAMI

194.079,1 210.433,9 230.306,3 242.369,9 246.356,6 257.220,1 265.724,4

ARTIŞ % -2,0 8,4 9,4 5,2 1,6 4,4 3,3

9. Üretilen Enerjinin Birincil Kaynaklara Dağılımı (2009 - 2015) (Milyon kWh)

BİRİNCİL KAYNAKLAR YILLAR

2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

FUEL-OİL Üretim GWh 4.439,8 2.143,8 900,4 981,3 1.192,5 1.662,9 980,4

Katkı % 2,3 1,0 0,4 0,4 0,5 0,7 0,4

MOTORİN Üretim GWh 345,8 4,2 3,1 657,4 546,3 482,4 1.243,6

Katkı % 0,2 0,0 0,0 0,3 0,2 0,2 0,5

İTHAL KÖMÜR Üretim GWh 12.813,2 14.531,7 22.817,9 29.210,5 29.453,7 35.086,0 39.986,0

Katkı % 6,6 6,9 9,9 12,2 12,3 13,9 15,3

DOĞALGAZ Üretim GWh 96.094,7 98.143,7 104.047,6 104.499,2 105.116,3 120.576,0 99.218,0

Katkı % 49,3 46,5 45,4 43,6 43,8 47,9 37,9

LNG Üretim GWh - - 0,0 0,0 0,0 0,0 0,7

Katkı % - - 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0

LPG Üretim GWh 0,4 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0

Katkı % 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0

NAFTA Üretim GWh 17,6 31,9 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0

Katkı % 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0

YABANCI KAYNAK TOPLAM

Üretim GWh 113.711,5 114.855,4 127.769,1 135.348,4 136.308,9 157.807,3 141.428,6

Katkı % 58,4 54,4 55,7 56,5 56,8 62,6 54,0

TAŞKÖMÜR Üretim GWh 3.334,8 3.588,3 3.712,7 3.264,2 3.338,6 3.607,1 3.765,4

Katkı % 1,7 1,7 1,6 1,4 1,4 1,4 1,4

LİNYİT Üretim GWh 39.089,5 35.942,1 38.870,4 34.688,9 30.262,0 36.615,4 31.335,7

Katkı % 20,1 17,0 16,9 14,5 12,6 14,5 12,0

ASFALTİT Üretim GWh 447,6 984,3 816,9 849,5 731,7 954,2 1.078,5

Katkı % 0,2 0,5 0,4 0,4 0,3 0,4 0,4

DİĞER+ATIK+PİROLİTİK YAĞ

Üretim GWh 340,1 457,5 469,2 720,8 1.171,2 1.432,6 1.758,2

Katkı % 0,2 0,2 0,2 0,3 0,5 0,6 0,7

HİDROLİK TOP. Üretim GWh 35.958,4 51.795,5 52.338,6 57.871,7 59.420,5 40.644,7 67.145,8

Katkı % 18,5 24,5 22,8 24,2 24,7 16,1 25,6

RÜZGAR Üretim GWh 1.495,4 2.916,4 4.723,9 5.860,8 7.557,5 8.520,1 11.652,5

Katkı % 0,8 1,4 2,1 2,4 3,1 3,4 4,5

JEOTERMAL Üretim GWh 435,7 668,2 694,4 899,3 1.363,5 2.364,0 3.424,5

Katkı % 0,2 0,3 0,3 0,4 0,6 0,9 1,3

GÜNEŞ 17,4 194,1

0,0 0,1

YERLİ KAYNAK TOPLAM

Üretim GWh 81.101,5 96.352,3 101.626,1 104.148,4 103.845,1 94.155,4 120.354,7

Katkı % 41,6 45,6 44,3 43,5 43,2 37,4 46,0

TERMİK TOPLAMI Üretim GWh 156.923,5 155.827,6 171.638,3 174.871,7 171.812,5 200.416,6 179.366,4

Katkı % 80,6 73,8 74,8 73,0 71,5 79,5 68,5

HİDROLİK TOPLAMI Üretim GWh 35.958,4 51.795,5 52.338,6 57.871,7 59.420,5 40.644,7 67.145,8

Katkı % 18,5 24,5 22,8 24,2 24,7 16,1 25,6

RÜZGAR TOPLAMI Üretim GWh 1.495,4 2.916,4 4.723,9 5.860,8 7.557,5 8.520,1 11.652,5

Katkı % 0,8 1,4 2,1 2,4 3,1 3,4 4,5

JEOTERMAL TOPLAMI

Üretim GWh 435,7 668,2 694,4 899,3 1.363,5 2.364,0 3.424,5

Katkı % 0,2 0,3 0,3 0,4 0,6 0,9 1,3

GÜNEŞ TOPLAM Üretim GWh 17,4 194,1

Katkı % 0,0 0,1

TÜRKİYE ÜRETİMİ TOPLAMI

Üretim GWh 194.812,9 211.207,7 229.395,1 239.496,8 240.154,0 251.962,8 261.783,3

Katkı % 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0

YENİLENEBİLİR ENERJİ (HİD+RÜZ+JEO+GÜN+DİĞER+ATIK+PİROLİTİKYAĞ) TOPLAM

Üretim GWh 38.229,6 55.837,6 58.226,0 65.352,6 69.512,7 52.978,7 84.175,1

Katkı % 19,6 26,4 25,4 27,3 28,9 21,0 32,2

10. Türkiye Elektrik Enerjisi Brüt - Net Üretimi, İthalat, İhracat ve İletim Kayıplarının Yıllar İtibariyle Gelişimi (2011-2015)

(GWh)

YILLAR BRÜT

ÜRETİM İÇ

İHTİYAÇ NET

ÜRETİM İTHALAT

BRÜT TÜKETİM

İLETİM KAYBI

İHRACAT

2011 229.395,1 11.837,4 217.557,7 4.555,8 222.113,5 4.189,3 3.644,6

2012 239.496,8 11.789,5 227.707,3 5.826,7 233.534,0 6.024,7 2.953,6

2013 240.154,0 11.177,0 228.977,0 7.429,4 236.406,4 5.639,4 1.226,7

2014 251.962,8 12.513,9 239.448,8 7.953,3 247.402,1 6.271,2 2.696,0

2015 261.783,3 11.883,8 249.899,5 7.135,5 257.035,0 5.338,1 3.194,5

11. 2015 Yılında İşletmeye Giren Üretim Tesisleri

KURULUŞ ADI KURULU GÜÇ

(MW) ÜRETİM KAPASİTESİ (GWh)

Ortalama Güvenilir

TERMİK TOPLAM 2.732,4 17.975,8 17.975,8

SERBEST ÜR. ŞTİ. 2.688,3 17.666,8 17.666,8

LİSANSSIZ 44,1 309,0 309,0

RÜZGAR TOPLAM 873,5 3.057,2 1.310,2

SERBEST ÜR. ŞTİ. 868,9 3.041,3 1.303,4

LİSANSSIZ 4,6 15,9 6,8

JEOTERMAL TOPLAM 219,0 1.707,9 1.707,9

SERBEST ÜR. ŞTİ. 219,0 1.707,9 1.707,9

HİDROLİK TOPLAM 3.528,9 12.351,2 8.822,3

SERBEST ÜR. ŞTİ. 3.473,1 12.155,7 8.682,6

EÜAŞ+ İŞLETME HAKKI DEVİR 55,4 193,8 138,4

LİSANSSIZ 0,5 1,8 1,3

GÜNEŞ TOPLAM 208,7 333,9 166,9

LİSANSSIZ 208,7 333,9 166,9

İŞLETMEYE ALINAN TOPLAM 7.562,4 35.426,2 29.983,3

12. 2015 Yılında İşletmeden Çıkarılan / Güç Revizesi Yapılan / Lisans Tipi Değişen Üretim Tesisleri

KURULUŞ ADI KURULU GÜÇ (MW) ÜRETİM KAPASİTESİ (GWh)

Ortalama Güvenilir

TERMİK TOPLAM -2.631,2 -17.636,0 -17.636,0

SERBEST ÜR. ŞTİ.+ OTOP. -1.066,2 -7.463,5 -7.463,5

EÜAŞ+BAĞLI ORT. -1.565,0 -10.172,5 -10.172,5

HİDROLİK TOPLAM -1.304,3 -4.565,1 -3.260,8

EÜAŞ -46,3 -162,1 -115,8

İŞLETME HAKKI DEVİR+YİD -10,2 -35,7 -25,5

SERBEST ÜR. ŞTİ. -1.247,8 -4.367,3 -3.119,5

İŞLETMEDEN ÇIKARILAN TOPLAM -3.935,5 -22.201,0 -20.896,7

GENEL TOPLAM 3.626,9 13.225,0 9.086,5

VI- TÜRKİYE ELEKTRİK ENERJİSİ TALEP PROJEKSİYONU

6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanununun 20 nci maddesi ile Bakanlığımıza iki yılda bir Elektrik Talep Projeksiyonu hazırlama görevi verilmiştir. Yapılan çalışma sonucu elde edilen projeksiyonlar aşağıdaki tablo ve grafikte verilmektedir.

Yıllar Yüksek Talep (TWh)

Yüksek Talep

Artışı %

Referans Talep (TWh)

Referans Talep

Artışı %

Düşük Talep (TWh)

Düşük Talep

Artışı %

2016 297,01 8,0 284,56 5,9 278,16 5,2

2017 320,47 7,9 301,16 5,8 293,15 5,4

2018 340,58 6,3 318,43 5,7 307,72 5,0

2019 361,81 6,2 336,73 5,7 322,62 4,8

2020 384,22 6,2 355,88 5,7 338,06 4,8

2021 404,92 5,4 374,57 5,3 352,95 4,4

2022 426,61 5,4 393,91 5,2 368,20 4,3

2023 449,32 5,3 413,98 5,1 383,94 4,3

2024 473,10 5,3 435,01 5,1 400,65 4,4

2025 498,01 5,3 456,88 5,0 417,96 4,3

2026 524,08 5,2 479,66 5,0 435,91 4,3

2027 551,37 5,2 503,39 4,9 454,51 4,3

2028 579,93 5,2 528,11 4,9 473,79 4,2

2029 609,81 5,2 553,85 4,9 493,78 4,2

2030 641,08 5,1 580,67 4,8 514,50 4,2

2031 669,11 4,4 606,74 4,5 534,98 4,0

2032 698,23 4,4 633,58 4,4 555,90 3,9

2033 728,48 4,3 661,28 4,4 577,45 3,9

2034 763,98 4,9 689,91 4,3 599,70 3,9

2035 802,18 5,0 719,54 4,3 622,68 3,8

VII- DÜNYADA GENEL ENERJİ DURUMU 1. Bazı Ülkelerde Enerji Göstergeleri

Ülke Nüfus

(milyon) GSYİH

(Milyar Dolar)

Kişi Başına GSYİH (Dolar)

Enerji Üretimi (MTEP)

Toplam Birincil Enerji Arzı (MTEP)

Dünya 7118 56519 7940 13 594 13541

ABD 316,47 14451,51 45665 1881,03 2188,36

Kanada 35,15 1327,40 37764 435,07 253,20

Meksika 118,40 1044,04 8818 216,51 191,27

Arjantin 41,45 331,26 7992 71,43 80,59

Brezilya 200,00 1166,72 5834 252,92 293,68

Şili 17,64 172,01 9751 14,98 38,69

Almanya 82,10 3161,94 38513 120,38 317,66

Belçika 11,11 420,46 37845 14,91 56,35

Danimarka 5,61 265,14 47262 16,84 17,45

Fransa 65,90 2351,95 35690 136,25 253,32

İngiltere 64,11 2577,06 40197 110,08 190,95

İspanya 46,59 1172,45 25165 34,50 116,73

İsviçre 8,09 477,25 58993 12,95 26,73

İtalya 60,65 1754,56 28929 36,76 155,37

Lüksemburg 0,55 43,20 78545 0,14 3,97

Norveç 5,08 337,86 66508 191,62 32,71

TÜRKİYE 75,77 654,07 8632 32,35 116,49

Yunanistan 11,03 199,82 18116 9,31 23,40

Bulgaristan 7,27 34,93 4805 10,63 16,91

Macaristan 9,89 113,12 11438 10,21 22,56

Rusya 143,00 993,52 6948 1340,21 730,89

Ukrayna 45,49 97,27 2138 85,93 116,14

Azerbaycan 9,52 30,63 3217 59,35 13,88

Kazakistan 17,04 92,42 5424 169,07 81,54

B.A.Emirlikleri 9,35 234,97 25130 201,67 69,53

İran 77,45 242,55 3132 298,93 228,40

Mısır 82,06 128,55 1567 82,82 77,54

Suriye 22,85 41,21 1804 7,53 12,91

Etyopya 94,50 27,74 294 45,32 47,94

Kenya 44,35 28,05 632 17,59 21,49

Vietnam 89,71 92,28 1029 69,28 59,93

Japonya 127,33 4784,55 37576 27,96 454,65

Hindistan 1250,00 1489,78 1192 523,34 775,45

Avustralya 23,27 949,05 40784 343,90 129,14

Çin 1360,00 4864,00 3576 2565,67 3009,47

Kaynak: Uluslararası Enerji Ajansı (IEA), Key World Energy Statistics 2015 (2013 Yılı Verileri)

2. Bazı Ülkelerde Enerji Göstergeleri

Ülke Elektrik Tüketimi

(TWh)

CO2 Emisyonu

(milyon ton)

Kişi Başına Enerji

Tüketimi (TEP)

Kişi Başına Elektrik Tüketimi

(kWh)

Kişi Başına CO2 (ton)

Dünya 21538 32190 1,90 3026 4,52

ABD 4109,84 5119,70 6,92 12987 16,18

Kanada 545,59 536,32 7,20 15520 15,26

Meksika 254,53 451,76 1,62 2150 3,82

Arjantin 131,59 182,28 1,94 3175 4,40

Brezilya 516,63 452,39 1,47 2583 2,26

Şili 68,18 82,01 2,19 3865 4,65

Almanya 576,46 759,60 3,87 7022 9,25

Belçika 89,09 89,11 5,07 8023 8,02

Danimarka 33,91 38,81 3,11 6042 6,91

Fransa 486,48 315,57 3,84 7382 4,79

İngiltere 346,76 448,71 2,98 5409 7,00

İspanya 251,80 235,66 2,51 5404 5,06

İsviçre 63,16 41,54 3,30 7808 5,14

İtalya 310,76 374,77 2,56 5124 5,58

Lüksemburg 7,71 9,77 7,29 14150 17,93

Norveç 118,49 35,29 6,44 23324 6,95

TÜRKİYE 209,22 283,84 1,54 2761 3,75

Yunanistan 55,14 68,89 2,12 5000 6,25

Bulgaristan 33,71 39,32 2,33 4640 5,41

Macaristan 38,49 39,50 2,28 3890 3,99

Rusya 983,42 1543,12 5,11 6562 10,79

Ukrayna 163,77 265,05 2,55 3600 5,83

Azerbaycan 19,71 29,45 1,47 2092 2,12

Kazakistan 98,58 ,89 4,79 4893 14,38

B. A. Emirlikleri 98,58 167,61 7,44 10547 17,93

İran 223,67 525,92 2,95 2888 6,79

Mısır 148,72 184,32 0,94 1812 2,25

Suriye 21,77 33,47 0,57 953 1,47

Etyopya 6,11 8,50 0,51 65 0,09

Kenya 7,33 11,70 0,48 165 0,26

Vietnam 117,19 130,05 0,67 1306 1,45

Japonya 997,78 1235,06 3,57 7836 9,70

Hindistan 978,82 1868,62 0,62 783 1,49

Avustralya 234,27 388,68 5,55 10067 16,70

Çin 5121,93 8977,10 2,21 3766 6,60


3. Bazı Ülkelerde Kömür Üretimi

Ülke Üretim

(Milyon Ton) Dünya Üretimi İçinde Yüzdesi

Çin 3 650 46,1

ABD 916 11,6

Hindistan 668 8,4

Avustralya 491 6,2

Endonezya 471 5,9

Rusya 334 4,2

Güney Afrika 253 3,2

Almanya 187 2,4

Polonya 137 1,7

Kazakistan 115 1,5

Diğer Ülkeler 703 8,8

DÜNYA 7 925 100,0


4. Bazı Ülkelerde Nükleer Güç Üretimi

Ülkeler Reaktör Sayısı Net Elektrik Kapasitesi

(MWe)

Toplam Elektrik Üretimi İçindeki

Yüzdesi (%)

ABD 100 100.350 19.5

Fransa 58 63.130 76.9

Japonya 43 40.290 1.7

Çin 35 30.402 3.5

Rusya 36 26.557 18.6

Güney Kore 25 23.133 30.4

Kanada 19 13.500 16.8

Ukrayna 15 13.107 49.4

Almanya 8 10.799 15.8

İsveç 10 9.648 41.5

İngiltere 15 8.883 17.2

İspanya 7 7.121 20.4

Diğer Ülkeler 77 43.183 -

DÜNYA 448 390.165 11,00

Kaynak: Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı 2016

5. Bazı Ülkelerde Hidroelektrik Üretimi

Ülke Üretim (TWh)

Dünya Üretimi İçinde Yüzdesi

Çin 920 23,8

Kanada 392 10,1

Brezilya 391 10,1

ABD 290 7,5

Rusya 183 4,7

Hindistan 142 3,7

Norveç 129 3,3

Japonya 85 2,2

Venezuela 84 2,2

Fransa 76 2,0

Diğer Ülkeler 1 182 30,4

DÜNYA 3 874 100,0


6. Bazı Ülkelerde Ham Petrol Üretimi

Ülke Üretim

(Milyon Ton) Dünya Üretimi İçinde Yüzdesi

Suudi Arabistan 542 12,9

Rusya 529 12,6

ABD 509 12,1

Çin 212 5,0

Kanada 208 5,0

İran 166 4,0

Irak 160 3,8

Kuveyt 158 3,8

B.Arap Emirlikleri 157 3,7

Venezuela 151 3,6


DÜNYA 4 200 100,0


7. Bazı Ülkelerde Doğal Gaz Üretimi

Ülke Üretim

(Milyon m³) Dünya Üretimi İçinde Yüzdesi

ABD 730 20,7

Rusya 644 18,3

İran 169 4,8

Kanada 162 4,6

Katar 160 4,5

Çin 130 3,7

Norveç 113 3,2

Türkmenistan 87 2,5

Suudi Arabistan 84 2,4

Cezayir 80 2,3


DÜNYA 3 524 100,0


VIII- HİZMET ALANLARINDA YÜRÜTÜLEN FAALİYETLER

1. Arz Güvenliğine İlişkin Faaliyetler

Enerjinin yeterli, kaliteli, sürdürülebilir, düşük maliyetli ve çevreyle uyumlu bir şekilde temini için ülke politikalarını oluşturma çalışmaları devam etmekte ve Avrupa Birliği ile entegrasyonun sağlanması için gerekli çalışmalar yürütülmektedir. Ülkemizin Avrupa Birliği’ne tam üyeliği perspektifinde başlatılan enerji sektörünün liberalleştirilmesi çalışmalarında çıkarılan Kanun, Yönetmelik v.b. mevzuatın (Elektrik Piyasası Kanunu, Doğalgaz Piyasası Kanunu, Petrol Piyasası Kanunu, Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanun) uygulanması ve öngörülen piyasa yapılarına tam işler bir şekilde geçilmesi çalışılmalarına devam edilmektedir

Elektrik enerjisi sektöründe rekabete dayalı piyasa işleyişine geçiş dönemine

ilişkin yol haritası niteliğindeki “Elektrik Enerjisi Piyasası ve Arz Güvenliği Strateji Belgesi” nde arz güvenliğine ilişkin olarak arz-talep dengesinin yeterli yedekle sağlanması, kaynak çeşitliliği, dışa bağımlılık, çevresel etkiler ve piyasalarda oluşan fiyatlar açısından sektörün belirlenen hedeflere uygun olarak gelişmesi ve hedeflerden sapma halinde ise piyasanın yönlendirilmesini sağlayacak tedbirlerin alınması prensibi yer almaktadır.

2015 yılı Elektrik Enerjisi Arz Güvenliği Raporu hazırlanarak sözkonusu rapor, elektrik ve doğal gaz piyasalarının gelişimi ve işletilmesi hakkında değerlendirmeleri ve arz güvenliği açısından tespitleri, risk analizlerini ve önerileri ile doğal gaz depolama, yerli ve yenilenebilir enerji kaynakları, enerji verimliliği, çevre ve enerjide dışa bağımlılık konularını kapsamakta olup, enerji arz güvenliğinin sağlanması ve enerji kaynaklarında yerli üretime ağırlık verilmesi, Ülkemizin bölgesel bir ticari hub olması ve enerji ithalatında kaynak çeşitliliğinin sağlanması konuları vurgulanmıştır. Ayrıca, arz güvenliği risk değerlendirmesi yapılmış risklerin ortadan kaldırılabilmesi veya azaltılabilmesi için gerekli olan tedbirlere yönelik öneriler belirtilmiştir.

2. Elektrik Enerjisi Sektörü Reformu ve Özelleştirme Çalışmaları

Enerji konusunun ülkemiz gündemindeki ağırlığını koruduğu son 10 yıl içinde, ülkemiz enerji ve özellikle elektrik piyasası büyük ve hızlı bir gelişme kaydetmiştir. Birincil düzenleme olması nedeniyle piyasa aktörlerine geleceğe yönelik yol gösterici olması ve ikincil mevzuata da dayanak teşkil etmesi gereken Kanunun, reformun hedefleri doğrultusunda piyasa gelişmelerinin önünde olması gerektiği açıktır. Ancak sektörde gelinen aşama çerçevesinde; 4628 sayılı Kanunun mevcut haliyle ve içerdiği düzenlemeler ile piyasa aktörlerinin ve düzenleyici kurumların 2001 yılından beri kat ettiği bazı gelişmeleri kapsayamadığı görüldüğünden ve Avrupa Birliği, enerji ve özellikle elektrik piyasası mevzuatında yeni amaç ve hedeflere yönelen yeni bir piyasa yapısı öngördüğünden, 4628 sayılı Yasa ilgili kamu ve özel sektör görüşleri de alınarak düzenlenen 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu 2013 yılında yürürlüğe girmiş ve Kanunda öngörülen yönetmeliklerin de büyük bir kısmı yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

4628 sayılı Kanun ise içeriğinde sadece Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun

teşkilatına ilişkin düzenlemelerden oluşan ve adı “Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun” olarak değiştirilen bir Kanuna dönüşmüştür.

6446 sayılı Kanun ile değişen piyasa şartları nedeniyle Kanunda farklı yorumlara

yol açtığı tespit edilen veya yetersiz kalan bazı tanımlara açıklık getirilmiş ve yeni tanımlar ilave edilmiştir. Ayrıca, nihai dönem dengeleme ve uzlaştırma piyasası uygulamaları ile uyumun sağlanması amacıyla ilgili kavramlara açıklık getirilmiş, yeni kavramlar tanımlanmış, elektrik piyasasında yürütülecek elektrik piyasaları ve bu piyasalarda gerçekleştirilecek faaliyetlerin mali uzlaştırma işlemlerinin uygulama yetkisinin piyasa işletim lisansı kapsamında PMUM’un yeniden yapılandırılmasıyla oluşturulacak olan Enerji Piyasaları İşletme Anonim Şirketine (EPİAŞ) verileceği ve bu işlemlerin bu Kurum aracılığıyla nasıl yürütüleceğine ilişkin hususlar hükme bağlanmıştır.

Ayrıca üretim tesislerine yönelik olarak, tüm idari ve bürokratik iş ve işlemlerin

tamamlanması amacıyla lisanstan önce belirli bir süre için verilmek üzere önlisans uygulaması getirilerek usul ve esasları tanımlanmıştır. 31.12.2012 tarihinde sonra eren Geçiş Dönemi Anlaşmalarının süresi uzatılmamış ve EÜAŞ ve TETAŞ’a ellerindeki enerjiyi ikili anlaşmalarla piyasaya satma hakkı getirilmiş ve bu kapsamda TETAŞ ve EÜAŞ’ın hak ve yükümlülükleri ayrıntılı olarak yeniden düzenlenmiştir.

Kanun ile rüzgar ve güneş enerjisine yönelik yatırımlarda çakışma olması durumunda yapılacak yarışma süreçleri, yeniden düzenlenmiştir. Otoprodüktörler ve otoprodüktör grupları tanımları yürürlükten kaldırılmış ve bu özelliği taşıyan üretim şirketlerinin faaliyetlerine artık üretim lisansı alarak devam etmesi gerekliliği hükme bağlanmıştır. Lisanssız elektrik üretimine ilişkin 500 kW’lık sınır 1 MW’a çıkarılarak Bakanlar Kuruluna bu sınırı kaynak bazında 5 katına kadar artırma yetkisi verilmiştir. Bunlara ek olarak 6446 sayılı Kanun ile Tüketicilerin belirli bölgelere veya belirli amaçlara yönelik olarak desteklenmesi amacıyla sübvansiyon yapılması gerektiğinde bahse konu sübvansiyonun tutarı ile usul ve esaslarının ilgili bakanlığın teklifi üzerine Bakanlar Kurulu kararı ile belirlenmesi ve ilgili kurumun bütçesinden ödenmesine ilişkin yeni bir düzenleme yapılmıştır.

Benzer şekilde, reform ve tam rekabetçi piyasaya ulaşma çalışmaları devam eden doğal gaz sektörüne ilişkin olarak 4646 sayılı Doğal Gaz Piyasası Kanununda değişikliğe ilişkin “Elektrik Piyasası Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” 17.06.2016 tarih ve 29745 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.

Diğer taraftan, 24 Şubat 2016 tarih ve 29634 sayılı Resmî Gazete’de

yayınlanarak yürürlüğe giren “Enerji Yatırımları Takip ve Koordinasyon Kurulu ile İlgili 2016/6 Sayılı Başbakanlık Genelgesi” ile enerji yatırımlarının hız kazanması ve artması beklenmektedir.

Elektrik enerjisi sektörü reformu ve özelleştirme çalışmaları kapsamında; Üretim tesislerinin özelleştirmelerine ilişkin olarak EÜAŞ uhdesindeki 50

hidroelektrik santralın özelleştirilmesi tamamlanmış olup, 19 portföy grubuna bölünen 50 hidroelektrik santralın devir işlemlerine başlanmıştır. EÜAŞ uhdesindeki özelleştirilmesi planlanan diğer santrallara ilişkin teknik ve hukuki çalışmalar da sürdürülmektedir. Özelleştirme İdaresi Başkanlığı tarafından Orhaneli, Tunçbilek ve Soma B Termik Santrallarının özelleştirme işlemleri tamamlanarak özel sektöre devredilmiştir.

ÖYK’nun 15.06.2015 tarihli ve 2015/55 no.lu kararına istinaden kurulu gücü 180 MW olan Aliağa Kombine Çevrim ve Gaz Türbinleri Santralı ile bu Santral tarafından kullanılan taşınmazların “Varlık Satışı” yöntemi ile özelleştirilmesi ihale ilanına 15 Temmuz 2015 tarihinde çıkılmış olup, bu tarih yapılan ertelemelerden sonra 15 Mart 2016 olarak belirlenmiştir.

ÖYK’nın 15.06.2015 tarih ve 2015/55 no.lu kararına istinaden kurulu gücü 1.460 MW olan Bursa Doğal Gaz Santralı ile bu Santral tarafından kullanılan taşınmazların “Varlık Satışı” yöntemi ile özelleştirilmesi ihale ilanına 15 Temmuz 2015 tarihinde çıkılmış olup, ön yeterlilik ve son teklif verme tarihi yapılan ertelemelerden sonra 21 Mart 2016 olarak belirlenmiştir.

21 dağıtım bölgesinin özelleştirmesi 2013 yılının 3. çeyreğinde tamamlanmıştır.

3. Elektrik Üretim Tesis Uygulamaları

6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanununa dayalı olarak çıkartılan Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliğine tabi lisans alan tüzel kişilerin; elektrik üretim tesisi projelerinin onaylanması ve geçici kabul işlemleri yürütülmektedir.

2015 yılı içerisinde 6873MW’lık 74 adet elektrik üretim santralı ön projesi onaylanmış olup, 11 adedi (118MW) hidroelektrik, 7 adedi rüzgar (157MW), 2 adedi (13MW) güneş, 9 adedi (250MW) jeotermal, 14 adedi (79MW) biyokütle ve 31 adedi (6256MW) termik santraldır.

2015 yılı içerisinde 3729MW’lık 103 adet elektrik üretim santralı projesi

onaylanmış olup, 24 adedi (905MW) hidroelektrik, 32 adedi rüzgar (925MW), 10 adedi (230MW) jeotermal, 15 adedi (51MW) biyokütle ve 22 adedi (1617MW) termik santraldır.

2015 yılında toplam 4111MW kurulu gücündeki özel sektöre ait 123 adet elektrik üretim santralının geçici kabulleri yapılarak işletmeye açma izni verilmiştir. İşletmeye

açılan santralların 38 adedi (2053MW) hidroelektrik, 39 adedi (831MW) rüzgar, 8 adedi jeotermal (219MW), 15 adedi (36MW) biyokütle ve 23 adedi (972MW) termik santraldır.

Ayrıca, DSİ Genel Müdürlüğünce devreye alınan Alaköprü Barajı ve HES

(28,89MW) ve TEMSAN Genel Müdürlüğü tarafından geçici kabulü yapılan 29 adet HES (148MW) olmak üzere 2015 yılında işletmeye açılan santralların toplam kurulu gücü 4288MW olarak gerçekleşmiş olup TEDAŞ Genel Müdürlüğünce proje onayı ve kabulü yapılmakta olan lisanssız santrallar bu toplama dahil değildir.

4. 3096 Sayılı Kanun Kapsamında Yer Alan Projelere İlişkin Çalışmalar

3096 sayılı Kanun kapsamında Yap-İşlet-Devret Modeli ile inşa edilen 2377,85 MW kurulu gücünde toplam 24 adet santral işletmeye alınmış olup, süresi biten 7 adet santral EÜAŞ’a devredilmiş olduğundan 2016 yılı itibari ile 17 adet santral mevcuttur. Bu santralların 4 adedi doğal gaz (toplam 1389 MW), 2 adedi rüzgar (toplam 17.4 MW) ve 11 adedi hidroelektrik santraldır. Bunların toplam kurulu gücü 746,35 MW’dır.

Çayırhan Termik Santralı 3 ve 4. ünitelerine kömür sağlayan maden sahasına ait yakıt anlaşmasının 29.12.2010 tarihinde sona ermesi üzerine bu sahanın da İmtiyaz Sözleşmesi kapsamına alınmasına ilişkin hazırlanan protokol Danıştay Başkanlığının uygun görüşü sonrasında taraflarca 04.06.2011 tarihinde imzalanarak yürürlüğe girmiştir.

İşletme Hakkı Devri gerçekleştirilmeyen Afşin Elbistan A Termik Santralı Projesinde ESA ve Devir Anlaşmalarının yapılmamasına ilişkin Görevli Şirketin açtığı dava Şirket lehine sonuçlandığından temyize gidilmiş olup, temyiz de Şirket lehine sonuçlandığından Bakanlığımızca karar düzeltme talebinde bulunulmuştur. Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu tarafından verilen red kararı sonucu şirket ve ilgili kuruluşlar görüşmelere başlanmış ve devir komisyonu kurularak devir işlemlerine başlanmıştır. Şirket ve Bakanlık arasında İmtiyaz Sözleşmesinin uygulanabilmesi için Uygulama Protokolü imzalanmıştır. İmtiyaz Sözleşmesi ve uygulama Protokolüne istinaden TETAŞ ile ESA Anlaşması ve EÜAŞ ile de İHDS imzalanmış ve 2015 yılı itibari ile devir işlemleri başlamış olup, çalışmalar halen devam etmektedir.

Adıyaman-Kahramanmaraş illerinde elektrik dağıtım işlerini 01.01.2011 tarihinden itibaren Göksu EDAŞ’tan fiili olarak teslim alan AKEDAŞ’a bölgedeki elektrik dağıtım tesislerinin devir işlemleri 30.05.2012 tarihi itibariyle tamamlanmış ve kesin devir gerçekleşmiştir.

Mülkiyeti TEDAŞ’a ait olan Aydın-Denizli-Muğla elektrik dağıtım bölgesindeki elektrik dağıtım faaliyetlerinin,15 Ağustos 2008 tarihinde AYDEM Elektrik Dağıtım A.Ş.’ne devredilmesinden itibaren söz konusu görev bölgesindeki elektrik dağıtım faaliyetleri, AYDEM Elektrik Dağıtım A.Ş. tarafından yürütülmektedir. 6446 sayılı Kanun ve ilgili Yönetmeliklerde yer alan amir hükümler gereğince, Kayseri ve Civarı Elektrik T.A.Ş ile TEDAŞ ve TETAŞ arasında İHD ve ESA sözleşmelerinin tadiline ilişkin çalışmalar sonuçlandırılarak, TETAŞ ile İHD tadiline ilişkin Ek Protokol ve Mutabakat Tutanağı, EÜAŞ ve TEDAŞ ile ESA’lar, Bakanlığımız ile Şirket arasında 17.03.2009 tarihli Ek Protokol 2 imzalanmıştır. Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu Kararı ile 15.07.2009 tarihi itibariyle Şirket’e Dağıtım ve Perakende Satış Lisansı verilmiştir. Şirket aynı tarih itibariyle mevzuat gereğince, elektrik piyasası katılımcısı hüviyeti kazanarak görev bölgesinde faaliyetini sürdürmektedir.

İşletmede olan hidroelektrik santralların yıllık enerji satış tarifeleri belirlenmiştir.

YİD modeli ile işletilmekte olan hidroelektrik santralların kuraklıktan kaynaklanan eksik üretim bedelleri ile doğal gaz santralların yedek yakıt bedelleri ödenmiştir.

3291 sayılı Kanunun Ek 2’nci maddesinin dördüncü fıkrası gereğince nihai tüketiciye elektrik satışı yapan şirketlerden Fon Katkı Payı tahsil edilmiştir.

3096 sayılı Kanun kapsamında faaliyette olan üretim santrallarının projelerine ait aylık, üç aylık ve yıllık üretim raporları incelenmiştir.

4760 sayılı Kanun gereği, 6446 sayılı Kanun kapsamında çalışmakta olan bir

şirkete motorin ile elektrik üretme izni verilmiştir.

5. Nükleer Enerji İle İlgili Çalışmalar

5.1. Nükleere İlişkin Hukuksal Altyapının Hazırlanması Ve Bunu Uygulayacak Örgütsel Değişimin Sağlanması İçin Mevzuat Hazırlık Çalışmaları

Bu çerçevede;

- Nükleer Enerji Alanında Üçüncü Kişilere Karşı Hukuki Sorumluluk Hakkında Kanun Tasarısı Taslağının hazırlanması,

- Nükleer güvenlik, emniyet ve nükleer güvenceyi temin edecek bağımsız

düzenleyici ve denetleyici bir kurumun oluşturulması, lisans ve izinler, kullanılmış yakıt ve radyoaktif atık yönetimi, işletmeden çıkarma, denetim ve yaptırım konularını içeren Nükleer Enerji Kanunu Tasarısı Taslağının hazırlanması,

- Nükleer güç santralı projelerinin yürütülebilmesi için gerekli bulunan mevzuat değişikliği çalışmaları yürütülmektedir.

5.2. Nükleer Güç Santralı (NGS) Projelerinde Yerli Katkı Çalışmaları

Yerli tedarik faaliyetleri kapsamında; özel sektörün nükleer enerjiye ilgisini artırmak, milli sanayimizi nükleer santrallara ürün tedarik edebilecek kapasiteye ulaştırmak ve ülkemizde uluslararası işbirlikleri ile kurulacak nükleer güç santrallarının inşasında Türk şirketlerinin tedricen artacak şekilde projelere tedarikçi olarak katkı sağlamalarını mümkün kılmak hedeflenmektedir.

Türk sanayisini nükleer santrallara ürün tedarik edebilecek kapasiteye ulaştırmak için Bakanlığımız tarafından yürütülen çalışmaların ana başlıkları aşağıda özetlenmektedir:

- Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı, Sanayi Odaları, Kalkınma Ajansları, Üniversiteler, TÜBİTAK ve Firmaların katılımı ile toplantılar ve çalıştaylar düzenlenmektedir. Bu toplantılarda; dünyadaki nükleer santrallar ve projelerde yerli sanayimiz için doğabilecek iş imkanları, nükleer sanayinin gereksinimleri, nükleer ekipman ve malzemeler konusunda temel bilgiler, ülkemizdeki teşvik ve destek mekanizmaları hususlarında bilgi ve görüş paylaşımı yapılmaktadır.

- Donanım ve hizmetlerin tedariki için hem nükleer güvenlikle ilgili hem de

nükleer güvenlikle ilgili olmayan faaliyetlerdeki ulusal kapasite gerçekçi biçimde ortaya konulmasını teminen yerli endüstriyel kapasitenin değerlendirilmesi için; İnternet üzerinden tüm Firmaların ulaşabileceği Firma Envanter Formu oluşturulmuştur. Formda; Firmaların ürünleri, kalite belgeleri, insan kaynakları, makine parkı, tasarım yeteneği ve üretim tesisleri hakkında temel bilgiler yer almaktadır.

- Firma Envanter Formu vasıtasıyla internet üzerinden 546 Firmanın bilgileri

toplanmıştır. 278 Firma ise; Bakanlığımız koordinasyonunda üniversiteler, sanayi odaları ve kalkınma ajansları ile birlikte ziyaret edilerek raporlar hazırlanmıştır.

- 2014 yılında, Ankara’da 33 Firmanın katılımı ile Ankara Sanayi Odası ile

birlikte Ekonomi Bakanlığı’nın Uluslararası Rekabeti Geliştirme (URGE) Projesi desteğine başvurulmuştur. İhtiyaç analizi çalışması Ekim 2015 sonunda tamamlanmıştır. 2016 yılında ihtiyaç analizi sonuçlarına göre Firmaların ihtiyaç duydukları eğitimler için danışmanlık alınacak ve yurtdışı pazarlama, teknoloji geliştirme için yabancı ortak aramaya yönelik tanıtım ve B2B görüşme faaliyetleri yürütülecektir.

- URGE Projelerinin sanayinin yoğun olduğu İstanbul, Kocaeli ve Bursa illerinde

de başlatılması için sanayi odaları/sanayi ve ticaret odaları ile koordineli çalışmalar yürütülmektedir. 2016 yılı içerisinde İstanbul ilinde de URGE projesi başlatılması için İstanbul Sanayi Odası koordinatörlüğünde Ekonomi Bakanlığına proje başvuru iletilmiştir.

- Bakanlığımız koordinasyonunda Ankara Kalkınma Ajansı ile Ankara Sanayi

Odası işbirliğinde bir “güdümlü proje” başlatılmıştır. Ağustos 2015 itibari ile fizibilite çalışmasına başlanmıştır. Projenin kapsamı; Türk Firmalarının önümüzdeki dönemlerde nükleer sektöre yönelik olarak ihtiyaç duyabileceği eğitimlerin planlanması, bu plan kapsamında yerel ve ulusal düzeyde kalifiye personel ihtiyacının karşılanması için nükleer sanayinin gerektirdiği alanlarda uluslararası geçerliliği olan eğitimleri ve eğitim sonunda sertifikaları verebilecek bir merkezin kurulması konusunda gerekli çalışmaların yapılmasıdır.

- Nükleer sektöre yeni girmeye hazırlanan bir ülke olarak, birbiri ile rekabet

eden ve benzer ürünler üreten Firmalar yerine, birbirini bütünleyici sinerji yaratan bir tedarik zinciri kurulmasında kümelenme mantığının uygun olacağı değerlendirilmektedir. Bu kapsamda, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından finansal olarak desteklenen “Kümelenme Destek Projesi’ne; 41 Firma, 2 üniversite, 2 sanayi odası ve TÜBİTAK MAM’ın katılımı ile

oluşturulan küme için gerekli başvurular yapılmış olup, değerlendirme sonuçları beklenmektedir.

- Türk Firmalarının yurtdışına açılması için B2B görüşme, toplantı, seminer gibi

organizasyonların düzenlemesinde Bakanlığımızca aktif olarak destek sağlanmaktadır. Bu kapsamda; yerli Firmalar ile nükleer alanda deneyimli yabancı Firmalar arasında işbirliklerine zemin hazırlamak amacı ile bir Firma kataloğu bastırılmıştır. Bu katalog, dünyada önde gelen nükleer donanım üreticileri ile paylaşılmaktadır.

5.3. Halkla İlişkiler Faaliyetleri

Bakanlığımızca, nükleer enerjiyle ilgili olarak vatandaşlarımızın doğru bilgilendirilmesi amacıyla gerekli çalışmalar sürdürülmektedir. Bu çalışmalarda, internet sitesi ve hazırlanan yayınlarla nükleer enerjinin çevreyi tahrip etmeden ekonomik olarak elektrik enerjisi üretimindeki önemi hakkında bilgiler verilmesi, seminer, konferanslar ve çalıştaylar organize edilerek, yazılı ve görsel basın araçları ile halkımızın bilgilendirilmesi nükleer enerji hakkında tanıtımlar yapılarak halkımızın nükleer enerji konusunda farkındalığının artırılması amaçlanmaktadır.

Bu kapsamda ;

• Nükleer enerji bilgilendirme kitapçığı Bakanlığımız internet sitesinde yayınlanmış ve milletvekillerine dağıtılmak üzere basılmıştır.

• Çeşitli konularda halkı bilgilendirmek adına broşürler basılmıştır.

• Mersin ve Sinop illerinde bulunan balıkçı, çiftçi, ziraat odası başkanı ve öğretmen gibi çeşitli meslek dallarının temsilcilerin, Fransa’daki nükleer tesisleri yerinde incelemeleri ve düzenleyici kuruluşun yetkilileri ile aynı meslek dallarındaki kişilerle etkileşim içine girmelerini teminen 2015 yılı Ekim ayında bir teknik gezi düzenlenmiştir.

Ayrıca, Akkuyu Nükleer A.Ş tarafından Nükleer Enerji ve Akkuyu NGS projesi hakkında halkın bilgilendirilmesi amacıyla 2012 yılında açılan Mersin Toplum Bilgilendirme Merkezi büyüklüğü ve teknik donanımı itibariyle Türkiye’de bu alanda hizmet veren en önemli merkez olma özelliğini taşımaktadır.

5.4. İnsan Kaynağı Geliştirme Faaliyetleri

Türkiye’nin Nükleer Enerji Programında ihtiyaç duyacağı ulusal iş gücü niteliğinin ve niceliğinin belirlenmesi ile bu ihtiyacın karşılanması için insan kaynakları politikasının geliştirilerek yürütülmesi konularında çalışmalar sürdürülmektedir.

Bakanlığımız ve üniversitelerin mühendislik fakülteleri ile işbirliği kapsamında NGS’lerin inşaatında kamu kurum ve kuruluşları ile özel sektör kuruluşlarında ülkemizden istihdam edilecek işgücünün tedarikini güvence altına almak amacıyla, işgücünün sahip olması gereken mesleklere göre ülkemizdeki işgücü envanterinin değerlendirilmesi için bir çalışma başlatılmış olup, söz konusu çalışma 2014 yılı Ekim ayında tamamlanmıştır. Bu çalışma kapsamında NGS inşaatında ülkemizden istihdam

edilecek işgücünün sahip olması gereken meslek, nitelik ve çalışma süresini temel alan orta ve uzun dönemli modellemesi gerçekleştirilmiştir.

Ayrıca Akkuyu Nükleer A.Ş. tarafından, Rusya Federasyonu’nun Moskova ve Obninsk şehirlerinde yerleşik MEPhI Üniversitesine (Ulusal Nükleer Araştırma Üniversitesi) Akkuyu NGS işletmesinde istihdam edilmek üzere halen devam eden öğrenci sayısı 266 olup, toplam 600 öğrenci gönderilmesi planlanmaktadır. Öğrenciler 1 yıl sürecek Rus dili hazırlık eğitimini müteakiben 5,5 yıl süresince Nükleer Enerji Mühendisliği alanında teorik eğitim göreceklerdir. Teorik eğitimin tamamlanması sonrasında çalışılacak birime göre 1 ila 3 yıla kadar Rusya Federasyonunda faaliyet gösteren referans NGS’lerde uygulamalı eğitim göreceklerdir.

5.5. Entegre Nükleer Altyapının Gözden Geçirilmesi Programı

Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) tarafından geliştirilen “Entegre Nükleer Altyapının Gözden Geçirilmesi (INIR) Programı” kapsamında ülkemizin nükleer alandaki teknik ve hukuki altyapısı gözden geçirilerek iyileştirilecek alanların tespit edilmesi amaçlanmış olup, 2012 yılında INIR Programı çalışmaları başlamıştır.

Bu çerçevede, 3 Ocak 2013 tarihinde Bakanlığımızca Uzman Çalışma Grubu oluşturulmuş ve ülkemizin Öz-Değerlendirme Raporu hazırlanarak 1 Ağustos 2013 tarihinde UAEA’ya sunulmuştur. 4 - 14 Kasım 2013 tarihleri arasında UAEA uzmanları ve nükleer enerji konusunda faaliyet gösteren 22 kurum ve kurulun katılımı ile 19 konu başlığı altında görüşmeler gerçekleştirilmiştir. 29 Kasım 2013 tarihinde Taslak Ülke Raporu UAEA tarafından hazırlanmış kurum ve kuruluşların görüşlerinin alınması sonrasında 20 Şubat 2014 tarihinde Bakanlığımıza sunulmuştur.

5.6. Nükleere İlişkin Yapılan Araştırmalar

Nükleer enerji alanında ulusal altyapımızın güçlendirilmesi amacıyla;

- Yerli Sanayinin Katılımı:

• Nükleer tedarik zincirinin oluşturulması çalışmaları, • Uluslararası sertifikasyonların adaptasyonu çalışmaları, • Eğitim programlarının geliştirilmesi, • Ulusal standartların geliştirilmesi, • Ekonomik etki değerlendirme çalışmaları,

- İnsan Kaynaklarının Geliştirilmesi:

• Sürdürülebilir insan kaynaklarının oluşturulması çalışmaları, • Uluslararası sertifikasyonların adaptasyonu çalışmaları, • Akademik ve teknik eğitim programlarının geliştirilmesi,

- Nükleer Altyapı:

• Hukuki ve düzenleyici mevzuat üzerine çalışmalar, • AB müktesebatı ile uyum çalışmaları, • Nükleer tesislerin işletmeden çıkartma ve radyoaktif atık yönetimi

ile üçüncü taraf sorumluluğu finansmanı üzerine çalışmalar, • Bilgi yönetim metotları üzerine çalışmalar,

• Acil durum hazırlık ve müdahale metotlarının geliştirilmesi, • Emniyet ve fiziksel koruma üzerine çalışmalar,

- Nükleer Yakıt Çevrimi

• Uluslararası yükümlülükler kapsamında nükleer yakıt çevrim politikası çalışmaları,

- Nükleer Tesislerin Kurulumu

• Saha seçimi ve saha çalışma çalışmalarının yönetimi, • Nükleer tesis yatırım finansmanı üzerine çalışmalar, • Proje yönetimi üzerine çalışmalar.

konularında araştırmalar yürütülmektedir.

5.7. Akkuyu NGS Projesi

Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Rusya Federasyonu Hükümeti arasında 12 Mayıs 2010 tarihinde Ankara’da imzalanan ve 15.07.2010 tarihli ve 6007 sayılı Kanunla onaylanması uygun bulunan “Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Rusya Federasyonu Hükümeti Arasında Türkiye Cumhuriyeti’nde Akkuyu Sahasında Bir Nükleer Güç Santralının Tesisine ve İşletilmesine İlişkin Anlaşma”nın onaylanması Bakanlar Kurulu’nca 27.08.2010 tarihinde kararlaştırılmış ve 6 Ekim 2010 tarih ve 27721 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.

Anlaşma uyarınca, kurulacak santral, VVER-1200 tipi (AES-2006) 4 adet

üniteye ve toplam 4800 MW kurulu güce sahip olacaktır. Santralın toplam işletme ömrü 60 yıldır.

Anlaşma çerçevesinde projenin yürütülmesi için 13 Aralık 2010 tarihinde Akkuyu Nükleer Güç Santralı Elektrik Üretim A.Ş. adı ile proje şirketi kurulmuştur. (Şirketin ticaret unvanı daha sonra “Akkuyu Nükleer A.Ş.” olarak değiştirilmiştir.) Anlaşma uyarınca, Proje’nin başlangıç aşamasında Proje Şirketi’nin %100 hisse payı ROSATOM tarafından yetkilendirilen Rus şirketlerine aittir. Sonraki aşamalarda ise Rus şirketlerinin Proje Şirketi’ndeki toplam payları hiçbir zaman %51’den az olmayacaktır. Anlaşma uyarınca, santralın ilk ünitesinin 2021 yılı sonuna kadar, diğer ünitelerinin ise birer yıl arayla 2024 yılı sonuna kadar işletmeye alınması planlanmaktadır.

5.7.1. Akkuyu NGS Öz Sermaye Artımı

Akkuyu NGS Sahasında geniş çapta inşaat çalışmaları ve ekipman siparişlerine başlanması ile ilgili hazırlık çalışmaları kapsamında 2015 yılının başında Proje Şirketi’nin kayıtlı sermayesi yaklaşık 2 milyar 500 milyon Türk Lirası tutarında arttırılmıştır. Akkuyu Nükleer A.Ş.'nin kayıtlı sermayesi 2015 yılı sonu itibarıyla 6.091.590.600 TL’dir.

5.7.2. Akkuyu Nükleer A.Ş. ÇED Kararı

Akkuyu NGS Projesi için hazırlanan ÇED Başvuru Dosyası, 2 Aralık 2011 tarihinde Çevre ve Şehircilik Bakanlığına sunulmuştur. 29 Mayıs 2012 tarihinde, Mersin Büyükeceli Beldesinde Halkın Katılımı Toplantısı düzenlenmiştir. 3 Nisan 2012 tarihinde ise Ankara’da Kapsam ve Özel Format Belirleme toplantısı düzenlenmiş ve

proje için hazırlanan özel ÇED formatı Proje Şirketi’ne 21 Mayıs 2012 tarihinde verilmiştir.

2014’te ÇED Raporu tamamlanarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığına sunulmuştur. Rapor 24 Ekim 2014 tarihinden 12 Kasım 2014 tarihine kadar Mersin Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğünde askıya çıkarılmıştır. Halktan gelen görüşler ve itirazlara ilişkin cevaplar Proje Şirketi tarafından hazırlanarak rapora eklenmiştir. Hazırlanan rapor, 25 Kasım 2014 tarihinde ÇED İzin ve Denetim Genel Müdürlüğüne teslim edilmiştir. 1 Aralık 2014 tarihinde Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından “ÇED olumlu” kararı alınmıştır.

5.7.3 Akkuyu Nükleer A.Ş. Elektrik Üretim Lisansı Başvurusu

Akkuyu Nükleer A.Ş. (Proje Şirketi), Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliği’ne göre Akkuyu Nükleer Güç Santralından 4.800 MW kurulu gücünde elektrik üretimi yapabilmek için gerekli olan Elektrik Üretim Lisansı için 2011 yılında EPDK’ya başvuru yapmıştır.

14.03.2013 tarih ve 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu ile mevcut lisans başvurularının önlisans başvurusu olarak değerlendirileceği hüküm altına alınmıştır. Bu çerçevede 25 Haziran 2015 tarihinde 3 yıl süreli önlisans alınmıştır.

5.7.4. Akkuyu NGS Tasarım Çalışmaları

Akkuyu NGS projesi için sahada gerçekleştirilen tüm fizibilite çalışmaları ilk olarak ön tasarım safhasında değerlendirilmiştir. Buna ek olarak sahadaki doğal ve insan kaynaklı etkiler güncellenerek tasarım sürecine geçilmiştir.

5.7.5. Deprem ve Tsunami Çalışmaları

Proje Şirketi bugüne kadar sahada depremsellik, tsunami, meteoroloji, jeoloji çalışmalarını yenilemiştir. Bu çalışmalardan bazıları Türk şirketler ve Kandilli Rasathanesince gerçekleştirilmiştir.

5.8. Sinop NGS Projesi

Ülkemizde ikinci bir nükleer santralın kurulmasına yönelik olarak, 3 Mayıs 2013'te Japonya ile Sinop’ta nükleer santral kurulmasına ilişkin hükümetlerarası anlaşma imzalamıştır. Söz konusu anlaşma ile anlaşmanın ekinde yer alan Ev Sahibi Ülke Anlaşması 10 Nisan 2015 tarihinde TBMM’ce onaylanmış ve 23 Mayıs 2015 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanmış ve 31 Temmuz 2015 tarihi itibariyle yürürlüğe girmiştir. Proje Şirketi kurulmasına yönelik çalışmalar sürmektedir.

Söz konusu anlaşma uyarınca, Sinop ili sınırları içerisinde kurulacak nükleer güç santralı, ATMEA-1 tipi 4 üniteye ve toplam 4480 MW kurulu güce sahip olacaktır. Santralın her bir ünitesinin toplam çalışma süresinin 60 yıl olması planlanmaktadır. Santralın ilk iki ünitesinin 2023 ve 2024, diğer ünitelerinin ise 2027 ve 2028 yıllarında işletmeye alınması planlanmaktadır.

Nükleer santral için fizibilite çalışmalarının yapılabilmesi adına kamu

kurumlarından gerekli izinler alınmış olup, EÜAŞ ve Sinop Nükleer Santral Projesi Ortakları (Japon Konsorsiyumu) fizibilite çalışmalarına 31 Temmuz 2015 tarihinde

başlamıştır. Bu tarihten itibaren 18 ay içerisinde teknik fizibilite aşamasının tamamlanması planlanmaktadır.

Sinop Nükleer Santral Projesi için fizibilite çalışmaları ile ilgili olarak sismolojik

katalog oluşturma çalışmalarına başlanmış ve veri toplama istasyonlarının kurulumu tamamlanarak istasyonlar devreye alınmış olup, istasyonlardan gerçek zamanlı veri akışı devam etmektedir. Deniz tarafında Oşinografik parametrelerin ölçüm çalışması ile karadaki sismik ve paleosismolojik çalışmalar 2014 Ağustos ayında tamamlanmıştır.

Diğer taraftan ÇED çalışmalarının yaptırılmasına yönelik olarak Japon

Konsorsiyumu (JAPCO) tarafından 2014 Haziran ayı sonunda danışman Firma ile imzalanan sözleşme ile ÇED çalışmalarına başlanmıştır. Saha çalışmalarının yürütülmesi için 15 Temmuz 2014 tarihinde Sinop Sahası’nda Bakanlığımız adına 60 ay süre ile ön izin alınmıştır.

5.9. Üçüncü NGS Projesi

5.9.1. Üçüncü NGS İçin Saha Seçimi Çalışmaları

24 Kasım 2014 tarihinde EÜAŞ, Westinghouse Electric ve SNPTC (State Nuclear Power Technology Corporation) arasında üçüncü NGS projesine ilişkin mutabakat zaptı imzalanmış olup, sözü geçen şirketler tarafından 2015 Haziran ayında hazırlanan Geliştirme Raporunun incelemesi devam etmektedir.

6. Enerji ve Çevre Yönetimi Alanında Yapılan Çalışmalar

Bakanlığımız Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) sürecinde İnceleme Değerlendirme Komisyonu’nda yer almaktadır. Enerji yatırımlarına ilişkin olarak, ÇED Raporlarına, enerji politikamız ve arz güvenliği kapsamında görüş verilmekte ve yapılan İnceleme Değerlendirme Komisyonu ve halkı bilgilendirme toplantılarına katılım sağlanmaktadır. 2015 yılı içerisinde toplam 28 adet ÇED sürecindeki enerji projeleri incelenmiş, görüş verilmiş, halkı bilgilendirme ve İnceleme Değerlendirme Komisyonu (İDK) toplantılarına katılım sağlanmıştır.

Ülkemiz çevre mevzuatının geliştirilmesi ve AB çevre mevzuatının ülkemiz mevzuatına uyarlanması kapsamında Çevre ve Şehircilik Bakanlığı koordinatörlüğünde, enerji alanında 14 adet çevre mevzuatı, il çevre planı ve imar planına Bakanlığımızın görüşü oluşturulmuştur.

Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Sekretaryasına sunulan Ulusal Sera Gazı

Envanter Raporu’nun enerji başlığı altında yer almakta olan “Yıllık Elektrik Üretiminden Kaynaklanan Sera Gazları”nı 2014 yılı için hesaplamış ve yayımlamak üzere Türkiye İstatistik Kurumuna iletilmiştir. Ulusal Bildirim’in enerji kısmı ve BM NIR (Ulusal Envanter Raporu) raporunun elektrik üretimi kısmı hazırlanmıştır.

“İklim Değişikliği ve Hava Yönetimi Koordinasyon Kurulu” üyesi olarak Birleşmiş

Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi Sekretaryasına sunulmak üzere hazırlanan Ulusal Bildirimi projesine enerji alanında raporlamalar yapılarak katkıda bulunulmuştur.

Enerji ve Çevre alanında gelecek kısa, orta ve uzun vadede her türlü planlama adına modelleme çalışmaları yapılmaktadır. Bu çerçevede, ülkemizin ulusal katkısının (INDC) belirlenmesi amacıyla farklı model ve senaryolarla katkı sunulmuştur. Bakanlığımız Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi (BMİDÇS) kapsamında devam eden iklim değişikliği müzakereleri ve Ülkemizin de taraf olduğu Kyoto Protokolü başta olmak üzere iklim değişikliği ile ilgili diğer ulusal ve uluslararası toplantılara katılım sağlanmıştır.

BMİDÇS kapsamında 2015 yılı içerisinde konu ile ilgili olarak İsviçre (Cenevre),

Almanya (Bonn) ADP toplantıları ve Fransa’daki (Paris) 21. Taraflar Konferansına (COP21) katılım sağlanmış ve ülkemiz adına yapılan bildirimlere katkı verilerek müzakerelerde aktif tutum takınılmıştır.

7. Elektrik Dağıtım Şirketlerinin İnceleme ve Denetim Faaliyetleri 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanununun 15 inci maddesinin birinci fıkrası

kapsamında Bakanlığımızca hazırlanan Elektrik Dağıtım Şirketlerinin Faaliyetlerinin İncelenme ve Denetlenmesine Dair Yönetmelik ve Elektrik Dağıtım Şirketlerinin Faaliyetlerinin İncelenme ve Denetlenmesine Dair Tebliğ doğrultusunda, 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu, İkincil Mevzuatı ile Yönetmelik ve Tebliği kapsamında belirtilen 21 adet elektrik dağıtım şirketinin her yıl periyodik denetimleri Mart ayı sonuna kadar planlanarak yayımlanmaktadır.

2015 yılında, 17 elektrik dağıtım şirketinin denetimi gerçekleştirilmiştir.

DÖNEMİ DAĞITIM ŞİRKETLERİ BAŞLANGIÇ BİTİŞ

RAPORLARIN EPDK'YA

GÖNDERİLME TARİHİ

2012

YIL

I F

AA

LİY

ET

LE

RİN

E

İLİŞ

KİN

İNC

EL

EM

E

VE

DE

NE

TİM

GB 1 AYEDAŞ 19.06.2013 06.07.2013 11.09.2013 GB 2 TOROSLAR EDAŞ 13.08.2013 29.08.2013 18.11.2013 GB 3 KAYSERİ VE CİVARI T.A.Ş. 24.09.2013 11.10.2013 16.12.2013 GB 4 AKEDAŞ 22.10.2013 08.11.2013 29.01.2014 GB 5 AYDEM EDAŞ 18.11.2013 07.12.2013 27.02.2014 GB 6 YEŞİLIRMAK EDAŞ 16.12.2013 05.01.2014 02.04.2014 GB 7 BAŞKENT EDAŞ 30.12.2013 29.01.2014 07.04.2014 GB 8 MERAM EDAŞ 04.03.2014 23.03.2014 25.06.2014

2013

YIL

I FA

ALİY

ET

LE

RİN

E İLİŞ

KİN

İN

CE

LE

ME

VE

DE

NE

TİM

GB 9 SAKARYA EDAŞ 01.04.2014 20.04.2014 22.08.2014 GB 10 ULUDAĞ EDAŞ 01.04.2014 20.04.2014 15.08.2014 GB 11 TRAKYA EDAŞ 21.04.2014 10.05.2014 15.08.2014 GB 12 ÇORUH EDAŞ 21.04.2014 10.05.2014 26.09.2014 GB 13 FIRAT EDAŞ 20.05.2014 06.06.2014 21.09.2014 GB 14 TOROSLAR EDAŞ 20.05.2014 06.06.2014 23.09.2014 GB 15 ARAS EDAŞ 09.06.2014 27.06.2014 12.12.2014 GB 16 VANGÖLÜ EDAŞ 09.06.2014 27.06.2014 12.12.2014 GB 17 DİCLE EDAŞ 18.08.2014 06.09.2014 28.11.2014 GB 18 YEŞİLIRMAK EDAŞ 07.09.2014 26.09.2014 05.03.2015 GB 19 ÇAMLIBEL EDAŞ 15.09.2014 03.10.2014 20.02.2015 GB 20 AKDENİZ EDAŞ 20.10.2014 07.11.2014 12.03.2015 GB 21 AYDEM EDAŞ 20.10.2014 07.11.2014 31.01.2015 GB 22 GEDİZ EDAŞ 10.11.2014 29.11.2014 11.03.2015 GB 23 BOĞAZİÇİ EDAŞ 10.11.2014 29.11.2014 05.06.2015 GB 24 OSMANGAZİ EDAŞ 08.12.2014 26.12.2014 08.06.2015 GB 25 BAŞKENT EDAŞ 08.12.2014 31.12.2014 06.07.2015 GB 26 AKEDAŞ 01.02.2015 20.02.2015 03.07.2015

GB 27 KAYSERİ VE CİVARI T.A.Ş. 01.02.2015 20.02.2015 19.06.2015 GB 28 AYEDAŞ 23.02.2015 13.03.2015 11.09.2015 GB 29 MERAM EDAŞ 23.02.2015 13.03.2015 30.06.2015

2014

YIL

I FA

ALİY

ET

LE

RİN

E İLİŞ

KİN

İN

CE

LE

ME

VE

DE

NE

TİM

GB 30 TRAKYA EDAŞ 06.04.2015 24.04.2015 25.08.2015 GB 31 ULUDAĞ EDAŞ 06.04.2015 24.04.2015 27.11.2015 GB 32 ÇORUH EDAŞ 04.05.2015 22.05.2015 21.10.2015 GB 33 FIRAT EDAŞ 04.05.2015 22.05.2015 11.11.2015 GB 34 ARAS EDAŞ 20.05.2015 05.06.2015 16.09.2015 GB 35 TOROSLAR EDAŞ 20.05.2015 05.06.2015 05.10.2015 GB 36 SAKARYA EDAŞ 21.07.2015 08.08.2015 02.03.2016 GB 37 VANGÖLÜ EDAŞ 10.08.2015 28.08.2015 13.03.2016 GB 38 DİCLE EDAŞ 31.08.2015 18.09.2015 15.02.2016 GB 39 ÇAMLIBEL EDAŞ 05.10.2015 23.10.2015 31.03.2016 GB 40 YEŞİLIRMAK EDAŞ 05.10.2015 23.10.2015 04.04.2016

GB 41 AKDENİZ EDAŞ 02.11.2015 20.11.2015 23.02.2016

GB 42 ADM EDAŞ 02.11.2015 20.11.2015 23.03.2016

GB 43 BAŞKENT EDAŞ 04.01.2016 22.01.2016 02.05.2016

GB 44 OSMANGAZİ EDAŞ 05.01.2016 22.01.2016 14.06.2016

GB 45 KAYSERİ VE CİVARI T.A.Ş. 25.01.2016 12.02.2016 16.06.2016

GB 46 AKEDAŞ 25.01.2016 12.02.2016 06.06.2016

GB 47 AYEDAŞ 15.02.2016 04.03.2016

GB 48 MERAM EDAŞ 15.02.2016 04.03.2016

Diğer yandan, 2015 yılı içerisinde Gediz EDAŞ, Osmangazi EDAŞ, Başkent

EDAŞ, Boğaziçi EDAŞ, Toroslar EDAŞ, Meram EDAŞ ve Çamlıbel EDAŞ’ın kısmi denetimleri gerçekleştirilmiştir. 7.1. Genel Aydınlatma Faaliyetleri

6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunun geçici 6 ncı maddesi kapsamında

Bakanlığımızca düzenlenen Genel Aydınlatma Yönetmeliği ve Genel Aydınlatma Tebliği, 01.07.2013 tarihinden geçerli olmak üzere yürürlüğe girmiş olup, Genel Aydınlatma kapsamındaki aydınlatma giderleri Bakanlığımızın bütçesine konulacak ödenekten ve ilgili belediyeler ile il özel idarelerinin genel bütçe vergi gelirleri payından karşılanmasına başlanmıştır. Çıkarılan mevzuat hükümleri ile genel aydınlatma giderlerine belediye ve il özel idareleri katkıları sağlanarak ortak yönetim anlayışı getirilmeye çalışılmıştır.

Genel Aydınlatma Yönetmeliği hükümleri doğrultusunda her il için Aydınlatma Komisyonu oluşturulmasını teminen Valilikler ve ilgili Kuruluşlar tarafından görevlendirme yapılması sağlanmıştır. 7.2. Genel Aydınlatma Ödemeleri

2015 yılında elektrik dağıtım şirketlerince gönderilen genel aydınlatma fatura bilgileri TEDAŞ tarafından incelenip, ödeme tabloları oluşturularak Bakanlığımıza iletilmiş olup, genel aydınlatma ödemeleri Bakanlığımıza aktarılan ödenekten ve ilgili belediyeler ile il özel idarelerinin genel bütçe vergi gelirleri payından karşılanmıştır.

* 2015 yılı Bakanlık tutarları hesaplanırken Kasım 2014-Ekim 2015 tahakkuklarının ödeme dönemi (01.01.2015-31.12.2015) baz alınmıştır. ** 2015 İlbank tutarı hesaplanırken Eylül-Ekim 2014 tahakkukları ve öncesi ödeme dönemi (01.01.2015 - 28.02.2015) baz alınmıştır. *** 2015 yılı Maliye tutarları hesaplanırken Kasım 2014-Eylül 2015 tahakkukları dahil edilmiştir. **** 01.01.2012-30.06.2013 arası döneme ait (17 nci madde kapsamında) taleplerden kesilen hata ispatlarından kabul edilen tutarlar.

7.3. Genel Aydınlatma Denetimleri

6446 sayılı Kanununun “Aydınlatma” başlıklı geçici 6 ncı maddesinin dördüncü fıkrası ile Genel Aydınlatma Yönetmeliğinin 13 üncü maddesinin birinci fıkrası kapsamında genel aydınlatma denetimlerinin Bakanlığımızca onaylanan inceleme ve denetim programları çerçevesinde TEDAŞ tarafından yapılması hüküm altına alınmıştır.

2013 - 2016 yılları arasında genel aydınlatma denetimi yapılan elektrik dağıtım

şirketleri aşağıdaki tabloda verilmektedir. Sıra No

Denetlenen Şirket YIL Başlama Tarihi Bitiş Tarihi Süre (Gün)

1 Akedaş 1. Den. 2013

21 Ekim 2013 31 Ekim 2013 10

2 Aydem EDAŞ 1. Den 17 Kasım 2013 27 Kasım 2013 10

1 Akedaş 2. Denetim 2014

7 Nisan 2014 16 Nisan 2014 10

2 Aydem EDAŞ 2. Den.

8 Nisan 2014 17 Nisan 2014 10

2015 YILI GENEL AYDINLATMA ÖDEMELERİ (01.01.2015-31.12.2015)

ŞİRKET ADI BAKANLIK MALİYE İLBANK TOPLAM

AKDENİZ 56.562.626,54 2.180.443,22 51.464,86 58.794.534,62 AKEDAŞ 18.444.279,06 382.092,48 18.941,74 18.845.313,28 ARAS 37.220.316,43 0,00 71.569,67 37.291.886,10 AYDEM 54.583.791,38 3.484.087,96 273.686,34 58.341.565,68 AYEDAŞ 38.540.909,85 1.253.735,84 102.470,52 39.897.116,21 BAŞKENT 107.793.294,82 5.163.676,52 205.128,31 113.162.099,65 BOĞAZİÇİ 74.588.724,43 2.814.707,36 227.383,44 77.630.815,23 ÇAMLIBEL 38.047.154,86 0,00 31.613,06 38.078.767,92 ÇORUH 55.212.189,07 0,00 50.853,42 55.263.042,49 DİCLE 24.410.536,38 895.244,23 20.403,76 25.326.184,37 FIRAT 25.273.268,62 1.428,04 31.173,92 25.305.870,58 GEDİZ 61.701.589,23 862.630,32 175.862,18 62.740.081,73 KAYSERİ 26.280.215,19 343.449,64 8.073,65 26.631.738,48 MERAM 68.738.840,46 951.809,55 126.961,07 69.817.611,08 OSMANGAZİ 50.669.637,78 214.351,54 33.899,51 50.917.888,83 SAKARYA 49.227.968,99 1.198.040,16 171.083,63 50.597.092,78 TOROSLAR 83.611.202,16 3.232.135,39 171.874,90 87.015.212,45 TRAKYA 27.377.286,10 1.429.378,24 30.317,72 28.836.982,06 ULUDAĞ 81.826.948,86 432.820,00 116.255,69 82.376.024,55 VANGÖLÜ 17.479.075,72 0,00 28.957,26 17.508.032,98 YEŞİLIRMAK 63.326.389,34 298.715,54 107.991,87 63.733.096,75 ARA TOPLAM 1.060.916.245,27 25.138.746,03 2.055.966,52 1.088.110.957,82 01.01.2012-30.06.2013 1.792.711,86 GENEL TOPLAM 1.062.708.957,13 1.089.903.669,68

3 Kayseri EDAŞ 1. Den.

21 Nisan 2014 30 Nisan 2014 10

4 Meram EDAŞ 1. Den.

21 Nisan 2014 30 Nisan 2014 10

5 Yeşilırmak EDAŞ 26 Mayıs 2014 5 Haziran 2014 10

6 Akdeniz EDAŞ 26 Mayıs 2014 5 Haziran 2014 10

7 Çoruh EDAŞ 23 Haziran 2014 3 Temmuz 2014 10

8 Osmangazi EDAŞ 23 Haziran 2014 3 Temmuz 2014 10

9 Başkent EDAŞ 8 Temmuz 2014 8 Ağustos 2014 21

10 Gediz EDAŞ 12 Ağustos 2014 22 Ağustos 2014 10

11 Çamlıbel EDAŞ 12 Ağustos 2014 22 Ağustos 2014 10

12 Kayseri EDAŞ 2. Den.

9 Eylül 2014 19 Eylül 2014 10

13 Meram EDAŞ 2. Den 9 Eylül 2014 19 Eylül 2014 10

14 Fırat EDAŞ 9 Eylül 2014 19 Eylül 2014 10

15 Boğaziçi EDAŞ 27 Ekim 2014 5 Kasım 2014 10

16 Ayedaş EDAŞ 27 Ekim 2014 5 Kasım 2014 10

2014 TOPLAM 171

1 Akdeniz EDAŞ

2015

16 Şubat 2015 26 Şubat 2015 10

2 Gediz EDAŞ 16 Şubat 2015 26 Şubat 2015 10

3 Trakya EDAŞ 30 Mart 2015 9 Mart 2015 10

4 Toroslar EDAŞ 30 Mart 2015 9 Mart 2015 10

5 Gediz EDAŞ 8 Haziran 2015 17 Haziran 2015 10

6 Akdeniz EDAŞ 8 Haziran 2015 21 Haziran 2015 13

7 Başkent EDAŞ 27 Temmuz 2015 5 Ağustos 2015 10

8 Çoruh EDAŞ 17 Ağustos 2015 26 Ağustos 2015 10

2015 TOPLAM 83

1 Toroslar EDAŞ 2.Den.

2016

29 Şubat 2016 9 Mart 2016 10

2 Trakya EDAŞ 2.Den. 29 Şubat 2016 9 Mart 2016 10

3 AYEDAŞ EDAŞ 2.Den.

4 Nisan 2016 13 Nisan 2016 10

4 Boğaziçi EDAŞ 2.Den.

4 Nisan 2016 13 Nisan 2016 10

5 ARAS EDAŞ 2 Mayıs 2016 12 Mayıs 2016 10

6 SAKARYA EDAŞ 25 Mayıs 2016

7 ULUDAĞ EDAŞ 25 Mayıs 2016

2016 TOPLAM 50

7.4. Mevzuat Çalışmaları 7.4.1. Aydınlatmaya İlişkin Mevzuat Çalışmaları 7.4.1.1. Genel aydınlatma yönetmelik değişikliği

Genel Aydınlatma Yönetmeliği’nin Geçici 1 inci maddesinin birinci fıkrasında “Bu Yönetmeliğin yayımı tarihinden önce belediyeler, il özel idareleri, karayolları, küçük sanayi siteleri, konut kooperatifleri, site yönetimleri, dağıtım lisansı olmayan OSB’ler ve Toplu Konut İdaresi tarafından genel aydınlatma kapsamında tesis edilerek işletmeye alınmış olan aydınlatma tesisleri; proje, onay ve kabul şartı aranmaksızın mevcut durumun tespiti yapılarak taraflar arasında imzalanacak bir protokolle, mülkiyeti TEDAŞ’a ait olmak üzere, 30.06.2014 tarihine kadar ilgili dağıtım şirketine iz bedelle devredilir.” hükmüne ilişkin “30.06.2014” ibaresi “30.06.2016” olarak değiştirilmiş ve 30.10.2015 tarih ve 29517 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. 7.4.1.2. BKK (Bakanlar Kurulu Kararı)

6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunun Geçici 6 ncı maddesinin birinci fıkrasında “31.12.2015 tarihine kadar, genel aydınlatma kapsamında aydınlatılan yerlerde gerçekleşen aydınlatma giderleri Bakanlık bütçesine konulacak ödenekten ve ilgili belediyeler ile il özel idarelerinin genel bütçe vergi gelirleri payından karşılanır. Bakanlar Kurulu bu süreyi iki yıla kadar uzatmaya yetkilidir.” hükmü kapsamında Bakanlar Kuruluna verilen yetki sonucunda 24.12.2015 tarih ve 29572 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2015/8317 sayılı BKK’nın “Süre uzatımı” başlıklı 1 inci maddesinin üçüncü fıkrasına göre “31.12.2017” tarihine kadar uzatılmıştır.

8. Yenilenebilir Enerji Alanında Yürütülen Çalışmalar

8.1. Rüzgâr Enerjisi Santralları (RES) Önlisans Başvurularının Teknik Değerlendirilmesi

Rüzgâr enerjisine dayalı önlisans başvurularının teknik değerlendirmeleri ile önlisans/lisans sahibi kişilerce talep edilen türbin koordinatı değişikliği veya kapasite artışı ile ilgili talepler Rüzgâr Enerjisine Dayalı Lisans Başvurularının Teknik Değerlendirilmesi Hakkında Yönetmelik esaslarına göre değerlendirilmekte ve oluşan teknik değerlendirme görüşleri Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu Başkanlığına gönderilmektedir.

8.2. Güneş Enerjisi Santralları (GES) Başvurularının Teknik Değerlendirilmesi

01.06.2013 tarih ve 28664 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren “Güneş Enerjisine Dayalı Lisans Başvurularının Teknik Değerlendirilmesi Hakkında Yönetmelik” kapsamında 10-14 Haziran 2013 tarihleri arasında alınan 496 adet Güneş Enerjisi Santralı (GES) lisans başvurularının teknik değerlendirme çalışmaları tamamlanmış olup, lisans işlemleri için Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu Başkanlığı'na gönderilmiştir. Başvurusu yapılan santralların toplam kurulu gücü 7.914 MW’dır. Bu başvurularla ilgili revizyon taleplerinin teknik değerlendirmeleri yapılmaktadır.

Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretimine İlişkin Yönetmelik kapsamında

dağıtım şirketlerine yapılan başvuruların teknik değerlendirmesi yapılmaktadır.

8.3. Rüzgâr Enerjisi Potansiyeli Atlası (REPA)

Coğrafi Bilgi Sistemleri Teknikleri ve uydu görüntülerinden yararlanarak rüzgâr enerjisi potansiyeli belirlenmiş olup, Rüzgâr Enerjisi Potansiyeli Atlası tamamlanarak Yenilenebilir Enerji YEGM web sayfasında yayımlanmaktadır. Ülkemizde rüzgâr enerjisine dayalı üretim tesisleri kurmak isteyen birçok yatırımcı, ilgilendikleri alanların rüzgâr kaynak bilgilerini YEGM’e başvuru yaparak temin edebilmektedir.

Türkiye Toplam Rüzgâr Enerjisi Potansiyeli – 50 metre

RÜZGÂR HIZI (m/s)

RÜZGÂR GÜCÜ (W/m2)

TOPLAM ALAN (km2)

RÜZGÂRLI ARAZİ

YÜZDESİ

TOPLAM KURULU GÜÇ

(MW)

7,5 – 8,0 400 – 500 5.851,87 0,80 29.259,36

8,0 – 8,5 500 – 600 2.598,86 0,40 12.994,32

8,5 – 9,0 600 – 800 1.079,98 0,10 5.399,92

> 9,0 > 800 39,17 0 195,84

TOPLAM 9.569,89 1,30 47.849,44

8.4. Güneş Enerjisi Potansiyel Atlası (GEPA)

Hazırlanan atlas ile ülkemizdeki güneş enerjisi uygulamaları açısından en iyi alanların nereler olduğu ve belirlenen bu alanlardaki güneş enerjisine dayalı elektrik veya ısı enerjisi üretim imkânlarının belirlenmesi amaçlanmıştır.

Güneş enerjisinin elektrik üretiminde de kullanılabilmesi amacıyla GEPA hazırlanarak YEGM internet sayfası üzerinden kullanıcıların hizmetine sunulmuştur. Kullanıcılar internet sayfası üzerinden İl ve İlçe bazlı aylık güneş enerjisi potansiyellerini ve güneşlenme sürelerini öğrenebilmektedirler.

8.5. Biyokütle Enerjisi Potansiyel Atlası (BEPA)

Ülkemizdeki yenilenebilir enerji kaynaklarının potansiyelini belirlemek amacıyla hazırlanan Biyokütle Enerjisi Potansiyel Atlasında, İl ve İlçe bazında bitkisel üretim, hayvan ve orman varlığımız, bitkisel, hayvansal, orman atıkları ile kentsel organik katı atıkların miktarı, bu atıklardan elde edilebilecek enerji değerleri yer almakta olup, 2014 Şubat ayında YEGM internet sayfası üzerinden kamuoyuna sunulmuştur.

8.6.Dalga Enerjisi Potansiyel Atlası (DEPA)

Türkiye’nin dalga enerjisi potansiyelini tespit etmek amaçlı Dalga Enerjisi Potansiyel Atlası kapsamında, verilere sağlıklı bir şekilde ulaşılabilmesi için ilgili kamu kurumları ile koordinasyon çalışmaları devam etmektedir.

8.7. Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanları (YEKA) Belirleme Çalışmaları

5346 sayılı YEK Kanunu’nun 6/B maddesine dayanılarak hazırlanan Elektrik Enerjisi Üretimine Yönelik Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanlarının Belirlenmesi, Derecelendirilmesi, Korunması ve Kullanılmasına İlişkin Usul ve Esaslara Dair Yönetmelik 27.11.2013 tarih ve 28834 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

Bu yönetmeliğin amacı; ülkemizde çevreye azami önemin verilerek yatırımları bir an önce devreye almak, gereksiz yatırımlardan kaçınmak ve belirlenen hedeflere ulaşmak için gereken düzenlemelerin yapılmasıdır. Bu kapsamda, 16 Temmuz 2012 tarihli Bakanlar Kurulu Kararı ile Karapınar Enerji İhtisas Endüstri Bölgesi olarak ilan edilen bölge; Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile Bakanlığımız arasında imzalanan 07.05.2015 tarihli “Karapınar Enerji İhtisas Endüstri Bölgesinde Yer Alacak Yatırımcılara Yapılacak Yer Tahsisine İlişkin İşbirliği Protokol” gereğince protokolde adı geçen alan, 09.09.2015 tarih ve 29470 sayılı Resmi Gazete'de Karapınar Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanı olarak ilan edilmiştir. Bu çerçevede Bakanlığımızca Karapınar Enerji Endüstri İhtisas Bölgesine (I Kısım) GES projelerine yönelik kapasite tahsisi 500 MW olarak belirlenmiştir.

8.8. Enerji Verimliliği Çalışmaları

Enerji verimliliği; enerjide arz güvenliğinin sağlanması, dışa bağımlılıktan kaynaklanan risklerin azaltılması, enerji maliyetlerinin sürdürülebilir kılınması, iklim değişikliği ile mücadelenin etkinliğinin artırılması ve çevrenin korunması gibi ulusal stratejik hedefleri tamamlayan bir kavramdır.

Enerji üretimi ve iletiminden nihai tüketime kadarki bütün aşamalarda enerji verimliliğinin geliştirilmesi, bilinçsiz kullanımın ve israfın önlenmesi, enerji yoğunluğunun gerek sektörler bazında gerekse makro düzeyde azaltılması ulusal enerji politikamızın öncelikli ve önemli bileşenlerindendir.

Enerjinin üretim, iletim, dağıtım ve tüketim aşamalarında, endüstriyel işletmelerde, binalarda, elektrik enerjisi üretim tesislerinde, iletim ve dağıtım şebekeleri ile ulaşımda enerji verimliliğinin artırılmasına ve desteklenmesine, toplum genelinde enerji bilincinin geliştirilmesine, yenilenebilir enerji kaynaklarından yararlanılmasına yönelik olarak 2007 yılında Enerji Verimliliği Kanunu çıkarılmıştır.

Enerji Verimliliği Kanunu ile birlikte sonuç odaklı ve somut hedeflerle desteklenmiş bir politika seti belirlemek, bu hedeflere ulaşmak için yapılması zorunlu eylemleri tespit etmek ve süreç içinde kuruluşların yüklenecekleri sorumlulukları tanımlamak üzere hazırlanan Enerji Verimliliği Strateji Belgesi 2012 yılında yürürlüğe girmiştir.

8.8.1. Etüt, Eğitim ve Sertifikalandırma Hizmetleri

Enerji verimliliği bilincini oluşturmak, enerji tasarrufu odaklarını ve miktarlarını tespit etmek, endüstriyel işletmeler ile kamu, ticari ve hizmet binalarında etkili bir enerji yönetim sistemi kurulmasına yardımcı olmak amacıyla sanayi ve bina gibi nihai enerji tüketim sektörlerinde enerji verimliliği etüt çalışmaları ile mevcut durum ve tasarruf potansiyeli tespit edilmekte ve yapılan eğitim ile enerji yöneticileri yetiştirilmektedir.

Enerji Verimliliği Kanunu kapsamında yıllık enerji tüketimi 1.000 TEP ve üzeri olan endüstriyel işletmelerde, bünyesinde en az 50 faal işletme bulunan organize sanayi bölgelerinde, kurulu gücü 100 MW ve üzeri olan elektrik üretim tesislerinde, toplam inşaat alanı en az 20.000 m2 veya yıllık toplam enerji tüketimi 500 TEP ve üzeri olan ticari ve hizmet binalarında toplam inşaat alanı en az 10.000 m2 veya yıllık toplam enerji tüketimi 250 TEP ve üzeri olan kamu kesimi binalarında da enerji yöneticisi görevlendirilmesi gerekmektedir.

YEGM veri tabanına kayıtlı bulunan ve 5627 sayılı Enerji Verimliliği Kanunu kapsamında enerji yöneticisi bulundurmakla yükümlü bulunan kamu kesimine ait binalarda Enerji Verimliliği Etüdü Yapılması ve Enerji Kimlik Belgesi düzenlenmesi işine yönelik olarak belirlenen 30 gruptan (166 adet Kamu Binası) oluşan bina listesine yönelik hizmet alımı ihalesi gerçekleştirilmiş, 166 adet kamu binasında yapılan detaylı etüt çalışmaları 2015 yılında tamamlanarak binalara ilişkin etüt raporları ve enerji kimlik belgeleri hazırlanmış olup, kontrol edilmiş ve bina sorumlularına gönderilmiştir.

Ayrıca Enerji Kaynaklarının ve Enerjinin Kullanımında Verimliliğin Arttırılmasına Dair Yönetmelik Hükümleri gereğince YEGM’e 130 adet özel binaya ait enerji verimliliği etüt raporu ulaşmıştır.

Eğitim ve Sertifikalandırma çalışmaları kapsamında sertifikalandırılmış enerji yöneticileri Sanayide Enerji Yöneticisi (SEY) 2974, Binalarda Enerji Yöneticisi (BEY) 2228, Sanayi Etüt- Proje sertifikası (SEP) 233 ve Bina Etüt- Proje sertifikası (BEP) 226 kişidir. 27.10.2011 tarihinden itibaren sanayi ve bina eğitimleri birleştirilerek enerji yöneticisi eğitimi adı altında verilmeye başlanmış ve bu eğitimler sonucunda 2015 yılı sonu itibarı ile Enerji Yöneticisi (EY) Sertifikasına sahip kişi sayısı 1906’dır.

2013 yılından beri verilen eğitimler neticesinde sertifikalandırma faaliyetleri kapsamında merkezi sınavlar YEGM tarafından her yılın Ocak ve Temmuz aylarında olmak üzere yılda iki defa düzenlenmektedir. 2015 yılında Enerji Yöneticisi sınavına 725 kişi, Sanayi Etüt Proje (SEP) sınavına 40 kişi ve Bina Etüt Proje (BEP) sınavına 25

kişi katılmış olup Enerji Yöneticisi sınavından 593 kişi, Sanayi Etüt Proje Sertifikası sınavından 32 kişi ve Bina Etüt Proje Sertifikası sınavından 21 kişi başarılı olarak sertifika almaya hak kazanmıştır.

Bölgesel işbirliklerinin geliştirilmesi amacıyla başta Türk Cumhuriyetleri olmak üzere Asya, Orta Doğu ve Balkan ülkelerine yönelik olarak YEGM tarafından 2002 yılında başlatılan Uluslararası Eğitim programlarına Japon İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı (JICA) işbirliği ile gerçekleştirilen Üçüncü Ülke Eğitim Programlarıyla (TCTP) devam edilmektedir. 2004, 2007, 2010 ve 2013 yıllarında üçer yıllık olarak imzalanan işbirliği protokolleri kapsamında bugüne kadar 15 eğitim düzenlenmiş ve 285 kursiyer eğitilmiştir.

8.8.2. Üniversitelerin, Meslek Odalarının ve Enerji Verimliliği Danışmanlık (EVD) Şirketlerinin Yetkilendirilmesi

EVD Şirketlerine enerji yöneticisi eğitimi düzenleme, enerji etüdü ve verimlilik arttırıcı proje hazırlama, proje uygulama ve danışmanlık gibi enerji verimliliği hizmetlerini yürütmek üzere üç yıl süreli yetki belgesi verilmektedir. 2015 yılı sonu itibariyle 23’ü bina, 18’i sanayi, beşi sanayi ve bina kategorilerinde olmak üzere 36 adet yetki belgeli EVD Şirketi bulunmaktadır. Sanayi ve bina kategorilerinde yetkili bulunan altı şirketten ikisi aynı zamanda eğitim hizmeti de vermek üzere yetkilendirilmiştir.

Üniversitelere ve meslek odalarına uygulamalı eğitim yapabilmeleri ve şirketleri yetkilendirebilmeleri için Kurul onayı ile Genel Müdürlük tarafından beş yıl süreli yetki belgesi verilmektedir. 2015 yılında yetki almak üzere başvuruda bulunan kurum (üniversite veya meslek odası) bulunmamaktadır.

8.8.3. Enerji Verimliliği (EnVer) Portalı

2007 yılında Enerji verimliliği çalışmalarının yaygınlaştırılması, etkinliğinin artırılması ve enerji verimliliğinin gelişiminin izlenmesi amacıyla, etkileşimli bilgi akışının sağlanabileceği, dinamik envanter üzerinden sağlıklı projeksiyonların üretilebileceği, bilgi toplama, depolama, analiz ve raporlama fonksiyonlarına sahip Enerji Verimliliği (EnVer) Portalı kurulmuştur.

Enver Portalı ile esnek raporlama özelliğine sahip güncel ve güvenilir bir veri tabanının oluşturulması, YEGM tarafından sunulan hizmetlerin yanı sıra izleme ve denetim çalışmalarında etkinliğin artırılması ve kamuoyunun bilgi ve bilinç düzeyinin geliştirilmesi amaçlanmaktadır.

Endüstriyel işletmelerde son üç yıla ait yıllık toplam enerji tüketimlerinin ortalaması 1000 TEP ve üzeri ise, kamu binalarında toplam inşaat alanı on bin metre kare veya yıllık toplam enerji tüketimi 250 TEP ve üzeri ise, özel binalarda toplam kapalı inşaat alanı yirmi bin metre kare veya yıllık toplam enerji tüketimi 500 TEP ve üzeri ise bunların bilgilerini veri tabanına kaydetmesi gerekmektedir.

Endüstriyel işletmelerin çimento, demir-çelik, seramik ve tekstil sektörleri için ilgili sektör formu, diğer sektörlerdeki işletmeler için "Sanayi Formu", binalar için "Bina Formu" ve elektrik üretim tesisleri için sadece "Elektrik Üretim Tesisi Formu" doldurulmaktadır.

2015 yılı sonu itibariyle enerji verimliliği izleme çalışmaları kapsamında Enver Portalında bilgileri izlenen kapsam içi bina/işletme sayıları, binalarda toplam 1193, endüstriyel işletmelerde ise 1343’dür.

2015 yılı sonu itibariyle enerji yöneticisi görevlendiren endüstriyel işletme sayısı 928, bina sayısı 840, Enerji Üretim Tesisi (EÜT) sayısı 25 ve Organize Sanayi Bölgesi(OSB) sayısı 33’e ulaşmıştır.

8.8.4. Ölçme ve Değerlendirme Sistemi (ÖDES) Projesi

Proje ile yenilenebilir enerji kaynakları, enerji verimliliği ve enerji teknolojileri alanlarında güncel ve güvenilir veri tabanlarına dayanan yönetim bilgi sistemi oluşturularak gelişimin önceki yıllar ve diğer ülkeler ile kıyaslamasının yapılabileceği performans göstergeleri ve olası senaryolara bağlı gelecek öngörüleri üretilecek, mevzuat uygulamaları izlenecek ve değerlendirilecek, karar destek araçları kullanan düzenleyici etki analizleri yardımıyla mevzuat iyileştirici öneriler hazırlanacaktır.

Proje kapsamında performans göstergeleri, gelecek öngörüleri ve mevzuat iyileştirme çalışmaları, politika ve mevzuat uygulamaları; teknolojik, ekonomik, sosyal ve çevre faktörlerine dayandırılacak olup, çalışmalar devam etmektedir.

8.8.5. Uluslararası Projeler

8.8.5.1.Sanayide Enerji Verimliliğinin Artırılması Projesi (Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı-Küresel Çevre Fonu) (UNDP-GEF)

Küresel Çevre Fonu (GEF) tarafından desteklenen ve YEGM tarafından Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) ve Birleşmiş Milletler Sınai Kalkınma Teşkilâtı (UNIDO) işbirliği ile yürütülen “Sanayide Enerji Verimliliğinin Artırılması” projesinin temel amacı, Türk sanayinde enerji verimliliğinin iyileştirilmesidir. Projenin diğer ortakları Küçük ve Orta Ölçekli Sanayi Geliştirme İdaresi Başkanlığı (KOSGEB), Türk Standartları Enstitüsü (TSE), Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı (TTGV)’dır. Şubat 2011 tarihinde başlayan projenin süresi beş yıl olup toplam bütçesi 35.058.400 $’dır. Söz konusu projenin süresi 2 yıl uzatılmış olup, proje faaliyetleri devam etmektedir.

GEF Destekli Proje kapsamında 2015 yılında gerçekleştirilen faaliyetler aşağıda başlıklar halinde sıralanmaktadır:

• Projenin sağlayacağı olası katkıları tespit etmek, “Baseline” çalışmasını ve hesaplamalarını revize etmek üzere 2014 yılında başlatılan çalışmalar 2015 yılında tamamlanmıştır. Sanayi alt sektörlerindeki mal üretim ve enerji tüketim yönelimlerini dikkate alan ve Türkiye’de ilk kez bu proje kapsamında uygulanan bir yaklaşımla imalat sanayii enerji tüketim projeksiyonu gerçekleştirilmiştir. Çalışmada spesifik enerji tüketimleri ve enerji yoğunluğu değerleri üzerinden Türkiye’deki imalat sanayiinin enerji ihtiyaçları modellenmiş, alt sektörün uygunluk durumuna göre yukarıdan-aşağıya ve aşağıdan-yukarıya yaklaşımları birlikte kullanılmıştır. Yine bu çerçevede, proje faaliyetleri ile sağlanabilecek tasarruflar ve olası karbondioksit azaltım değerleri de hesaplanmıştır.

• Enerji verimliliği eğitim çalışmalarında kullanılmak üzere hâlihazırda UNIDO tarafından hazırlanmış bulunan sanayiye yönelik dokümanların çeviri çalışmaları başlatılmıştır.

• UNIDO tarafından yayımlanan Enerji Yönetim Sistemleri Kılavuzu (Practical Guide for EnMS) Türkçe’ye tercüme edilerek kitap dizaynı yaptırılmış ve 5.000 adet bastırılmıştır. Kılavuzun özellikle sanayi kuruluşlarına, enerji verimliliği alanında çalışan şirket ve uzmanlara, OSB’lere dağıtılması devam etmektedir.

• Finansal mekanizmalar bileşeni kapsamında YEGM, KOSGEB ve TTGV ihtiyaçlarına yönelik yeni finansal ürünler geliştirilmesi ve ayrıca enerji verimliliğine yönelik daha kapsamlı finansal mekanizmalar tasarlanması amacıyla çalışmalar yürütülmüştür. Türkiye’deki çeşitli fonların eşdügüm içinde kullanılmasını sağlamak üzere bir bütünleşik finansal mekanizma taslağı geliştirilmiş, bu taslak 19 Kasım 2015 tarihinde ilgili kamu kurum ve kuruluşları, enerji verimliliği finansmanında rol alan yabancı finans kuruluşları ve yerel kalkınma bankalarının katılımıyla gerçekleştirilen bir çalıştayda tartışmaya açılmıştır.

• Sanayide ön ve detaylı etütlerde kullanılmak üzere uzmanlarca hazırlanan bir kontrol listesinin kullanılabilirliğini test etmek ve etüd rehber ile ilgili geribildirimler almak üzere düzenlenen çalıştaydan sağlanan geribildirimler doğrultusunda söz konusu çalışma rehber ve kontrol listesi yeniden düzenlenmiş ve Aralık-2015’te Enerji Ön Etüt Kılavuzu ve Kontrol Listesi adıyla basılmıştır.

• Sanayide enerji etüdlerinin yapılması ve geliştirilen materyallerin uygulamasının gerçekleştirilmesi için 2015 yılında seçilen dokuz sanayi Firmasından ihaleyi kazanan altı EVD Şirketi tarafından ön etütler gerçekleştirilmiş, etüt raporlarında uygunluk düzeltmeleri yapıldıktan sonra detaylı etüt aşamasına geçilmiştir. Sanayi firmalarında yapılan detaylı etütlerin raporları YEGM uzmanları ve yabancı danışmanların katkılarıyla incelenmiş, EVD Şirketlerinin etüt yapma ve raporlama becerilerini geliştirmek üzere geribildirimler sunulmuş ve nihaî onaylardan sonra pilot aşama tamamlanmıştır.

• Organize Sanayi Bölgelerinde (OSB) yer alan Enerji Yönetim Birimlerinin (EYB) geliştirilmesi için bir program planlanmış, Şubat 2015’de uygunluğu tespit edilen 6 OSB’ye bir mektup gönderilmiş, ortak program yürütmek üzere kendilerinden bir taahhütname doldurmaları talep edilmiştir. Söz konusu taahhütnameyi dolduran ve işbirliğini resmileştiren Gebze OSB, Bursa OSB, İzmir-Kemalpaşa OSB, Gaziantep OSB, Ankara-Sincan OSB, Denizli OSB’dir. OSB’lere saha içi çalışmalarında kullanmaları için hibe edilecek -her birinden 6’şar tane olmak üzere- infrared termal kamera, infrared termometre, ultrasonik debimetre, enerji analizörü, çok fonksiyonlu nemölçer, baca gazı analizörü, ultrasonik sızıntı dedektörü, takometre, su iletkenlik ölçer cihazları temin edilmiştir. Cihazların teslimiyle seçilen OSB’lerdeki fabrikalarda enerji verimliliğinin iyileştirilmesine yönelik faaliyetler başlatılacaktır.

• 16-18 Şubat 2015 tarihleri arasında İstanbul’da 30 katılımcıya yönelik olarak Enerji Yönetim Sistemleri (EYS)-Eğiticilerin Eğitimi verilmiştir. Yerel kapasitenin artırılması ve EYS konusunda yerel uzmanların yetiştirilmesi amacıyla düzenlenen eğitimin sonunda bir sınav düzenlenmiş, sınavda başarı gösteren katılımcıların sonraki eğitimlerde yerel uzman olarak çalıştırılmasına yönelik bir altyapı oluşturulmuştur.

• Eğitimlerinin bir ileri aşamaya taşınması ve fabrikaların enerji yönetimini uygulayarak öğrenebilmeleri için EYS-Uzman Seviye eğitimleri başlatılmıştır. Bu çerçevede, kendilerine davet gönderilen 140 Firmadan başvuru yapan 38 Firmayla çalışmalara başlanılmış, coğrafi yakınlık ve ulaşım imkânı gibi faktörler gözetilerek bu fabrikalar üç gruba ayrılmıştır. Gruplar içinde yer alan her bir firma toplam 30 yerel danışmanla ikili veya üçlü olarak eşleştirilmiş, fabrika yetkililerinin yerel danışmanlarla müşterek bir çalışma yürütmeleri sağlanmıştır. Her bir grup

üç ayda bir eğitime tâbi tutulmakta, ilerlemeler her ay her bir grup için ayrı olarak düzenlenen webinarlar vasıtası ile değerlendirilmekte, ayrıca internet tabanlı Basecamp programı üzerinden bilgi paylaşımları yapılmaktadır. EYS-Uzman Seviye eğitimleri kapsamında bugüne kadar beş ayrı eğitim ile yedi webinar gerçekleştirilmiştir

• YEGM Eğitim Tesisindeki ünitelerin çalışmalarını anlatan ve teknik eğitimlerde kullanılması planlanan dokuz adet kısa film çekimi tamamlanmıştır. Açık brülör, aydınlatma, basınçlı hava, buhar, fan, fırın, kazan, pompa ve soğutma ünitelerini tanıtmak için çekilen filmlerin ayrıca birer de altyazılı versiyonları hazırlanmıştır. Altyazılı versiyonların Türkiye’de yurtdışından gelen misafirlere verilen eğitimlerde kullanılması öngörülmüştür.

• Türkiye’de faaliyet gösteren EVD şirketlerinin gerçek birer ESCO’ya (energy service company-enerji hizmet şirketi) dönüşmelerinin önündeki engellerin, bu alandaki uygulama güçlüklerinin ve muhtemel iyileştirme adımlarının tespit edilmesi için yabancı bir uzman tarafından yürütülmek üzere “ESCO Boşluk Analizi” çalışması başlatılmıştır. Çalışma kapsamında sanayi şirketleriyle, uluslararası finans kuruluşlarıyla, yerel bankalarla, EVD şirketleriyle ve bağımsız danışman olarak çalışan enerji yöneticileriyle bir dizi görüşme gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın ilk çıktıları olarak şu ana kadar uluslararası ECSO pratiklerini inceleyen ve en iyi uygulama örneklerini özetleyen iki ayrı rapor hazırlanmıştır.

8.8.5.2.Binalarda Enerji Verimliliğinin Artırılması Projesi (UNDP/GEF)

Mart 2011 tarihinde başlayan bu projenin amacı ülkemiz bina sektöründe enerji verimliliğinin arttırılmasıdır. GEF tarafından desteklenen ve YEGM koordinatörlüğünde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı (ÇŞB) ve Milli Eğitim Bakanlığı işbirliği ile yürütülmekte olan proje çerçevesinde ülkemiz bina sektöründe enerji verimliliğinin arttırılması amacı doğrultusunda bütüncül bina tasarım yaklaşımının tanıtılması, ülke şartlarına uygun bina tasarım kriterlerinin geliştirilmesi, pilot projelerde uygulanması “Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliği”nin güçlendirilmesi ve sektörde etkili aktörlere yönelik eğitim programlarının geliştirilerek uygulanması hedeflenmektedir.

Binalarda Enerji Verimliliğinin Artırılması Projesi kapsamında 2015 yılında:

• Beş adet binanın (MEB’e ait bir okul binası, bir atölye binası, bir pansiyon binası ve bir spor salonundan oluşan bir okul kampusu ile ÇŞB Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğüne ait bir hizmet binası) enerji verimli ve sürdürülebilir bina olarak tasarlanması ve ihale dosyalarının hazırlanmasının ardından inşaat işlerinin başlamıştır.

• MEB Okul Kampüsü inşaatı sırasında danışmanlık ve izleme faaliyetleri sürdürülmüş ve sürdürülmeye devam etmektedir. Bu hizmet kapsamında, düzenlenen saha gezilerindeki bulgular aylık raporlarda belirtilmiştir.

• MEB inşaat sahalarına periodik ziyaretler düzenlenmiş, binaların tasarım yaklaşımı ile ilgili olarak çeşitli kurumlarla bilgilendirme toplantıları gerçekleştirilmiştir.

• ÇŞB Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü Hizmet Binası inşaatı sırasında danışmanlık ve izleme faaliyetleri sürdürülmüştür. Bu hizmet kapsamında, düzenlenen saha gezilerindeki bulgular aylık raporlarda belirtilmiştir.

• ÇŞB inşaat sahalarına periodik ziyaretler düzenlenmiş, binaların tasarım yaklaşımı ile ilgili olarak ÇŞB başta olmak üzere çeşitli kurumlarla bilgilendirme toplantıları gerçekleştirilmiştir.

• Bütünleşik Bina Tasarımı Yaklaşımının (BBTY) Türkiye’ye uyarlanması ve uygulanması işleri kapsamında oluşturulan 15 kişilik uzman ekibi çalışmalarını tamamlamıştır.

• Bütünleşik Bina Tasarımı Yaklaşımı aktivitesi sonucunda BBTY Adaptasyon Raporu, BBTY Uygulama Kılavuzu ve BBTY Performans ve Öncelikleri Kitapları olmak üzere üç adet kitap üretimiştir. Sözkonusu kitaplar baskı aşamasındadır.

• BBTY nın kitaplarla beraber tanıtımı için verilecek eğitimler planlanmıştır.

• 2014 yılında eğitimlerinin de verildiği yeni binalara yönelik yapım işlerinde enerji verimliliği boyutunun kontrolü amaçlı proje kontrol formu ve açıklama kılavuzu için bir online eğitim modülü hazırlanmış ve www.yds.gov.tr sitesinde yayınlanmıştır.

• Proje kapsamında yürütülmekte olan “Yenilenebilir Enerji Teknolojileri Ekonomik Analiz Aracı” kapsamında ihale süreci gerçekleştirilmiş ve kazanan firma ile sözleşme imzalanmıştır.

• “Yenilenebilir Enerji Teknolojileri Ekonomik Analiz Aracı” aktivitesi devam etmektedir. Bu süreçte başlangıç raporu, iki adet gelişme raporu, yazılım geliştirici Kılavuzu ve excel modelleri firma tarafından üretilmiştir.

• Proje kapsamında gerçekleştirilecek olan “Binalarda enerji verimliliği ile ilgili yürürlükteki mevzuatın geliştirilmesi” faaliyeti altında “Binalarda Enerji Performansı (BEP) Yönetmeliğinin incelenmesi ve benzer uluslararası düzenlemelerle karşılaştırılması, yeni binalar için Minimum Enerji Performans Standartları (MEPS) geliştirilmesi ve sunulması ve Türkiye'deki yeni binalar için Yaklaşık Sıfır Enerjili Bina (nZEB) stratejisi, yol haritası ve uygulama planının geliştirilmesi” ile ilgili ihaleye çıkılmış, teklifler alınmış ve teknik değerlendirme süreci tamamlanmıştır. Kısa sürede sonuçlanması beklenmektedir.

• UNDP-IEA çalışması olan “Bina Enerji Mevzuatının Modernleştirilmesi” adlı yayın basılmıştır.

• “Enerji Etkin Binalara Ulaşma Yolunda Temel Tasarım Prensipleri” adlı broşür hazırlanmış ve basılmıştır.

8.8.5.3. Enerji Verimli Elektrikli Ev Aletlerinin Piyasa Dönüşümü Projesi (UNDP/GEF)

2010 yılında başlayan Projenin ilerlemesi ile ilgili olarak; “Türkiye’de Enerji Verimli Cihazların Piyasa Dönüşümü Projesi”nin beşinci uygulama yılı olan 2015 yılı içinde, küçük ev aletleri ile ilgili AB ekotasarım ve enerji etiketleme mevzuatının uyumlaştırılması hızlandırılmış bu kapsamda, hazır bekleme modu ekotasarım şartları

ile ilgili tebliğ, internet üzerinden enerji etiketleme tebliği hazırlanmıştır. Diğer taraftan Küçük Ev Aletlerinde Enerji verimliliği konulu bir çalıştay yapılmış ve Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı piyasa denetçilerine eğitim verilmiştir.

Ayrıca, konutlarda elektrikli ev aletlerinden kaynaklanan enerji tüketim planının izlenmesi için gerekli izleme cihazları satın alınmış olup, bunların kullanımına yönelik olarak eğitim verilmiştir.

8.8.5.4. Avrupa Enerji Şebekesi (European Energy Network EnR) Üyeliği ve İşbirliği

EnR, enerji verimliliği, yenilenebilir enerji ve iklim değişikliğinin etkilerinin azaltılması alanlarında, ulusal araştırmaların planlanması, yönetimi ve değerlendirilmesi veya yapılan programların yaygınlaştırılmasını amaçlanmaktadır. Tamamen gönüllülük esasına dayalı olarak enerji verimliliği ve sürdürülebilir enerji üzerine çalışmalarda bulunan kurumların üye olduğu EnR, işbirliklerinin güçlendirilmesi ve ortak projelerin yürütülmesi adına üye ülkelere büyük avantajlar sağlamaktadır.

17-18 Şubat 2015 tarihlerinde Bratislava’da düzenlenen Avrupa Enerji Ağının (EnR) 56. EnR Olağan ve Üst Düzey Toplantısına katılım sağlanmıştır.

8.8.5.5 Türkiye’de Boyahanelerde Kurutma Prosesinin Optimizasyonu için bir Demonstrasyon Projesi (PSOM)

Bakanlığımız ve Hollanda Ekonomik İşler Bakanlığı arasında imzalanan işbirliği çerçevesinde Türkiye’de boyahanelerde kurutma prosesinin optimizasyonu için bir demonstrasyon projesi yapılması amacıyla Hollanda hükümeti tarafından ayrılan 735.000 Euro’luk bütçe kapsamındaki projeye YEGM Temmuz 2011 tarihi itibariyle eş kuruluş olarak katılmıştır. Bu kapsamda YEGM tarafından yüksek enerji tasarrufu potansiyeline sahip, teknolojik gelişmelere açık, projeden elde edilecek bilgilerin sektörde faaliyet gösteren diğer fabrikalara da uygulanması konusundaki Proje, 2015 yılı sonu itibarıyla tamamlanmıştır.

8.8.5.6 JICA ve TİKA İşbirliğinde Üçüncü Ülke Eğitim Programı

Bölgesel işbirliklerinin geliştirilmesi amacıyla başta Türk Cumhuriyetleri olmak üzere Asya, Orta Doğu ve Balkan ülkelerine yönelik olarak 2002 yılında YEGM tarafından başlatılan 2003 yılında Japon Uluslararası İşbirliği Teşkilatı (JICA), 2011 yılında da Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı (TİKA)’nın katılımlarıyla üçlü işbirliği halinde yürütülen Sanayide Enerji Verimliliği ve Yönetimi Eğitimlerinin 2015 yılında 15’incisi düzenlenmiş olup, şimdiye kadar toplam 285 kursiyer eğitilmiştir.

25 katılımcıyı aşmayacak şekilde düzenlenen eğitimlere katılanların enerji verimliliği etüt tekniklerini ve uygulanabilir enerji maliyeti azaltma fırsatlarını belirlemeleri ve gerçekleştirmeleri, enerji kullanan cihaz ve ekipmanlar, ölçüm cihazları ve ölçüm metotları hakkında bilgi edinmeleri, kendi ülkelerinde enerji verimliliği sektörünün teşvik edilmesi ve Türkiye, Japonya ve katılımcı ülkeler arasında işbirliği kurma imkânlarının geliştirilmesi hedeflenmektedir.

8.8.6. Destekler

8.8.6.1. Verimlilik Artırıcı Projeler (VAP)

Enerji Kaynaklarının ve Enerjinin Kullanımında Verimliliğin Artırılmasına Dair Yönetmelik uyarınca, endüstriyel işletmelerin mevcut sistemlerinde enerji verimliliğini artırmaya yönelik projelerden proje bedeli 1.000.000 TL’yi aşmayan projeler, bedellerinin en fazla %30’u oranında desteklenmektedir. Yapılan yönetmelik değişikliği ile öngörülen proje bedeli 500.000 TL’den 1.000.000 TL’ye, ödenecek destek miktarı ise

en fazla 100.000 TL’den 300.000 TL’ye çıkartılmıştır.

2015 yılı Ocak başvurularından uygulamalarını tamamlandığını YEGM’e bildirilen 52 adet Projenin uygulama sonrası yerinde incelenmeleri tamamlanmıştır. Bunlardan üç adedi projesine uygun yapılmadığı için destek kapsamından çıkarılmıştır.

2015 yılı Ocak ve Nisan olmak üzere iki başvuru dönemi açılmış olup, Ocak döneminde alınan 55 adet VAP başvurunun 49 adedi için Enerji Verimliliği Koordinasyon Kurulu kararı ile Aralık ayında destekleme kararı verilmiş olup, 45 adet Proje için uygulama sözleşmesi imzalanmıştır. Söz konusu VAP’ların desteklenmesi ile yaklaşık 16.332.022 TL yatırım yapılması ve bunun 4.643.099 TL’lik kısmının desteklenmesi öngörülmektedir. Ayrıca yılda yaklaşık 8.421 Ton Eşdeğer Petrol (TEP) civarında enerji tasarrufu ile 10.288.734 TL civarında da parasal tasarruf sağlanması beklenmektedir.

Nisan döneminde alınan 26 adet VAP başvurusunun 23 adedi için Enerji Verimliliği Koordinasyon Kurulu kararı verilmiş olup, 21 adet Proje için uygulama sözleşmesi imzalanmıştır. Söz konusu VAP’ların desteklenmesi ile yaklaşık 9.650.414,24 TL yatırım yapılması ve bunun 2.668.001,17 TL’lik kısmının desteklenmesi öngörülmektedir. Ayrıca yılda yaklaşık 1.542 Ton Eşdeğer Petrol (TEP) civarında enerji tasarrufu ile 3.819.718,76 TL civarında da parasal tasarruf sağlanması beklenmektedir.

2009 yılından bugüne kadar Enerji Verimliliği Koordinasyon Kurulu kararı ile destekleme kararı verilen ve projesine uygun olarak tamamlanan 35 VAP için 2.275.963 TL destek ödemesi yapılmış olup, projelerin toplam yatırım tutarı 13.087.570 TL’dir. Bu projelerin uygulanması ile yıllık 25.702 TEP enerji, 22.057.553 TL parasal tasarruf sağlanmıştır.

Verimlilik Artırıcı Projeler kapsamında uygulaması devam etmekte olan 157 Proje için ise yaklaşık 18,64 Milyon TL destek ödemesi yapılacağı öngörülmüş olup, projelerin uygulanması için toplam yatırım tutarı 65,96 Milyon TL öngörülmektedir. Bu projelerin uygulanması ile yıllık yaklaşık 34.529 TEP enerji ve 46,42 Milyon TL parasal tasarruf sağlanması beklenmektedir.

8.8.6.2. Gönüllü Anlaşmalar

Enerji Kaynaklarının ve Enerjinin Kullanımında Verimliliğin Artırılmasına Dair Yönetmelik uyarınca endüstriyel işletmelerin geçmiş beş yıllık referans enerji yoğunluğuna göre, anlaşma yapıldıktan sonraki üç yılda enerji yoğunluğunu ortalama olarak en az % 10 oranında azaltmayı taahhüt etmeleri ve bu taahhütlerini yerine getirmeleri halinde anlaşma yapılan yıla ait enerji giderinin %20'si oranında her durumda 200.000 TL’yi aşmamak üzere destek olarak verilmektedir. 2009-2014 yılları arasında 25 endüstriyel işletme ile Gönüllü Anlaşma imzalanmıştır.

2015 yılında, 2012 ve 2013 yıllarında Gönüllü Anlaşma yapılan üç endüstriyel işletmenin enerji yoğunluğunun izlemesine yönelik çalışmalara devam edilmiştir. Üç işletmenin taahhütlerini yerine getirmesi durumunda yaklaşık 1.340 TEP/yıl tasarruf sağlanacak olup, bu tasarrufun parasal karşılığı yaklaşık 2,5 Milyon TL/yıl olacaktır. Üç yıllık izleme dönemi içerisinde işletmelerin taahhüt ettiği oranlarda enerji yoğunluklarını azaltması durumunda işletmelere yaklaşık 600.000 TL destek ödemesi yapılacaktır.

2015 yılı başvuru döneminde 1 endüstriyel işletme Gönüllü Anlaşma yapmak üzere başvuruda bulunmuş olup, Enerji Verimliliği Koordinasyon Kurulunun kararına istinaden Gönüllü Anlaşma yapılması kararlaştırılmıştır. Ancak endüstriyel işletmenin yazılı talebi üzerine gönüllü anlaşma yapılmamıştır.

8.8.6.3. Beşinci Bölge Teşvikleri

Yıllık asgari 500 TEP (ton eşdeğeri petrol) enerji tüketimi olan mevcut imalat sanayi tesislerinde gerçekleştirilecek, birim ürün başına en az % 20 oranında enerji tasarrufu sağlayan ve yatırım geri dönüş süresi azami beş yıl olan enerji verimliliğine yönelik yatırımlar 5. bölgede yapılacak olan yatırımlara sağlanan teşviklerden yararlandırılmaktadır. 5. Bölge Teşvikleri, KDV ve gümrük vergisi muafiyetlerini, vergi indirimi, sosyal güvenlik prim destekleri, faiz desteği ve yer tahsisatı gibi destekleri ihtiva etmektedir.

Söz konusu teşvik kapsamında başvuruda bulunan iki adet endüstriyel işletmenin projeleri birim ürün başına en az %20 oranını sağlayamadığından kabul edilmemiştir.

8.9. Tanıtım ve Bilinçlendirme Çalışmaları

8.9.1. Ulusal Enerji Verimliliği Forumu

Toplumun enerji verimliliği bilincini artırmak, enerjinin üretiminde ve kullanımında verimliliğini arttırmak, ulusal enerji verimliliği hareketinin yaygınlaşmasını sağlamak amacıyla her yıl Ocak ayının ikinci haftasında “Enerji Verimliliği Haftası” etkinlikleri kapsamında Enerji Verimliliği Forumu ve Fuarı düzenlenmektedir. YEGM koordinasyonunda uluslararası düzeyde katılımlarla gerçekleştirilmesi kararlaştırılan Ulusal Enerji Verimliliği Forumunun ilki 2009 yılında düzenlenmiştir. 12-18 Ocak 2015 tarihleri arasında düzenlenen 34. Enerji Verimliliği Haftası etkinlikleri kapsamında 14-17 Ocak 2015 tarihlerinde İstanbul’da 6. Enerji Verimliliği Forumu ve Fuarı gerçekleştirilmiştir.

8.9.2. Yarışmalar

Bakanlığımızın enerji politikaları çerçevesinde; enerji verimliliğinin artırılması amacıyla başarılı projelerin duyurulması ve teşvik edilmesi etkin bir politika aracı olarak değerlendirilmektedir. Bu düşünceden hareketle endüstriyel işletmelerimizin uyguladığı enerji verimli ve çevreye duyarlı projelerin ve teknolojilerin ortaya çıkarılması, tanıtılması ve yaygınlaştırılması, endüstriyel işletmeler arasında bilgi alışverişinin artırılması, enerji verimliliği konusunda yeni ve benzer çalışmaların teşvik edilmesi amacıyla her yıl düzenlenen Sanayide Enerji Verimliliği Proje Yarışmalarının (SENVER) 2015 yılında 16’ncısı düzenlenmiştir. SENVER-15 yarışması “Sanayide Enerji Verimliliğinin Artırılması Projeleri (SEVAP)” ve “Enerji Verimli Endüstriyel Tesis (EVET)” olmak üzere iki ana gruptan oluşmaktadır. SENVER-15 yarışmasının SEVAP kategorisinde dokuz endüstriyel işletme 26 proje ile katılmış ve biri jüri özel ödülü olmak üzere toplamda yedi endüstriyel işletme uyguladıkları enerji verimliliği projeleri ile EVET kategorisinde ise YEGM “Enerji Verimliliği Portalı”na kayıtlı endüstriyel işletmeler arasından veri tabanındaki kayıtları esas alınarak belirlenen 10 endüstriyel işletme sağlamış oldukları enerji yoğunluklarındaki düşüşler ile ödül almaya hak kazanmıştır. Yarışma değerlendirmeleri 29 Aralık 2015 tarihlerinde yapılmış olup katılan ve dereceye giren firmalara ödülleri 14-16 Ocak 2016 tarihlerinde düzenlenen 7. Enerji Verimliliği Forumu ve Fuarında verilmiştir.

Ayrıca TÜBİTAK, YEGM ve Milli Eğitim Bakanlığı işbirliği ile düzenlenen İlköğretim Öğrencileri Arası Enerji Verimliliği Resim Yarışmasına ülke genelinde 60 ilden 166 resim, Öykü Yarışmasına ise 60 ilden 162 öykü katılmış ve ödül almaya hak kazanan projeler belirlenmiştir.

Enerji Verimliliği Proje Yarışması, her yıl Bakanlığımız ve TÜBİTAK işbirliği ile düzenlenerek gençlerimizi özellikle, konut, sanayi, ulaşım ve tarım sektörlerinde, enerjinin verimli kullanılması konusunda bilinçlendirmektir. Ülke genelinde toplam 94 adet proje başvurusu yapılmış ve ödül almaya hak kazanan projeler belirlenmiştir.

Ortaöğretim Öğrencileri Arası Enerji Verimliliği Proje Yarışması ile İlköğretim Öğrencileri Arası Enerji Verimliliği Konulu Resim ve Öykü Yarışmasına katılan ve dereceye giren öğrencilere ödülleri 14-17 Ocak 2015 tarihlerinde düzenlenen 6. Enerji Verimliliği Forumu ve Fuarında verilmiştir.

8.9.3. Bilinçlendirme Eğitimi

Enerji verimliliği ve yenilenebilir enerji kaynakları konusunda kamuoyunun bilgi ve bilinç düzeyini artırmak amacıyla çalışanlar, hane halkı ve öğrencilere yönelik toplam iki seminer verilmiş olup, bu etkinliklere 320 kişi katılmıştır.

8.9.4. Örnek Bina

Isı yalıtım tekniklerinin, güneş enerjisi uygulamalarının, jeotermal ısı pompasının, enerji verimliliği yöntemlerinin uygulandığı 2006 yılında açılan “Örnek Bina”, eğitim faaliyetlerinde kullanıldığı gibi yıl boyunca ziyaret edilebilmektedir. 2015 yılında toplam 325 kişi “Örnek Bina”yı ziyaret etmiş ve bu kişilere uygulamalar hakkında seminer verilmiştir.

8.9.5. Tanıtım ve Bilinçlendirme Materyalleri

YEGM tarafından hazırlatılıp bastırılmakta olan enerji verimliliği konulu afiş, broşür ve kitapçıklar çeşitli kamu kurum ve kuruluşları ile özel sektör firmalarına, okullar ile çeşitli eğitim kurumlarına ücretsiz kargo ya da posta yolu ile dağıtılmaktadır.

8.10. Enerji Teknolojileri ve Ar-Ge Çalışmaları

Bakanlığımız bağlı, ilgili ve ilişkili kuruluşlarının yakın, orta ve uzun vadede ihtiyaç duyduğu ve duyacağı sistem ve alt sistemlerin tasarımı, geliştirilmesi, uygulaması, işletmeye alınması ile birlikte mevcut sistemlerin güncel teknolojilere uyarlanması ve yurt dışına bağımlılığı en aza indirici çalışmaların yapılması ve ihtiyaç duyulabilecek danışmanlık hizmetlerinin karşılanması amacıyla, Bakanlığımız ile TÜBİTAK arasında 13.08.2012 tarihinde “İşbirliği Protokolü” imzalanmıştır.

Ulusal Bilim, Teknoloji ve Yenilik Stratejisi (UBTYS) 2011-2016’nın 2012 Eylem Planı, Bilim ve Teknoloji İnsan Kaynağı (BT-İK) Stratejisi ve Eylem Planı ve Ulusal Enerji, Su ve Gıda (ESG) Ar-Ge ve Yenilik Stratejileri ve Eylem Planları kapsamında Bakanlığımızın sorumlu olduğu eylemelere ilişkin koordinasyon çalışmaları da yürütülmektedir.

8.10.1. Milli Rüzgâr Enerji Sistemleri Geliştirilmesi ve Prototip Türbin Üretimi (MİLRES)

Projenin temel amacı, tasarımı ve teknolojisi Türkiye’ye ait, özgün ve dünya standartlarında rekabetçi bir rüzgâr sanayinin kurulması için gereken altyapıyı oluşturmaktır. Projede 2,5 MW’lık endüstriyel ölçekte elektrik üretimi yapan rüzgâr türbinlerinin tamamen özgün ve yerli teknoloji ile geliştirilmesi ve prototipinin üretilmesi hedeflenmiştir. TÜBİTAK hakem sürecinde proje iki aşamaya bölünmüştür. İlk etapta 500 kW’lık rüzgâr türbinleri geliştirilmiş olup, bu prototipler deneme amaçlı kullanılarak tasarım olgunlaştırıldıktan sonra 2,5 MW’lık türbin prototipi geliştirilecektir. Proje kapsamında hazır alınacak bazı alt sistemler (frenler, hidrolik donanım, asansör, trafo, kaplin vb.) dışında bütün ana bileşenler (kanatlar, göbek, dişli kutusu, jeneratör, evirici

makine kutusu, kule vb. gibi) proje ekibinin çalışmalarıyla geliştirilecek olup tamamen özgün tasarımlar olacaktır.

8.10.2.Milli Güneş Enerjisi Santralı Geliştirilmesi (MİLGES) Projesi

Güneş enerjisine dayalı elektrik üretimi için gerekli olan bileşenlerin yerli olarak üretilebilmesini hedefleyen bir Ar-Ge projesidir. Proje kapsamında başlıca fotovoltaik (PV) hücre, PV panel, inverter, GES İzleme ve Kontrol Sistemi Tasarımı (GES SCADA) ve 10 MW gücünde Komple GES kurulumu amaçlanmaktadır.

8.10.3. LED ve OLED Üretim Teknolojilerinin Geliştirilmesi Projesi

Proje ile aydınlatma ve ekran sistemlerinde kullanılan LED-OLED temelli teknolojilerin ülkemizde geliştirilmesi ve bu teknolojiler kullanılarak katma değeri yüksek prototiplerin yerli olarak üretilmesi amaçlanmaktadır. Projede, LED lambası prototipi, LED çip prototipi, aydınlatma amaçlı OLED panel ve OLED ekran teknolojilerinin yerli imkânlarla tasarımı ve üretimi hedeflenmektedir.

8.10.4. Biyokütle ve Kömür Karışımlarından Sıvı Yakıt Üretimi Projesi (TRİJEN)

Projede, biyokütle ve kömür karışımlarından; temiz ve çevre dostu teknolojiler ile sıvı yakıt üretimi, yüksek verimlilikte, merkezi santrallar için uygulanabilir teknolojilerin geliştirilmesi ve sonuçların pilot ölçekte demonstrasyonu amaçlanmıştır.

8.10.5. Milli Hidroelektrik Santral Sistemi Geliştirilmesi (MİLHES) Projesi

Proje ile ülkemizin mevcut hidroelektrik potansiyelinin verimli ve yüksek katma değerli olarak kullanılmasına yönelik olarak santral bileşenlerinin (Türbin, Generatör, Gerilim ve Hız Kontrolü vb.) yerli geliştirilmesidir. Yapılacak çalışma Elektrik Üretim A.Ş. Genel Müdürlüğüne ait Kepez-1 Santralına ait tüm bileşenlerin rehabilitasyonunu ve/veya modernizasyonunu içermektedir. Proje ile hedeflenen temel çıktılar; türbin, generator, türbin hız regulatörü, generatör ikaz sistemi ve scada sistemi olarak belirlenmişitr.

8.10.6.Yüksek Gerilim Yüksek Güç Çevirgeçlerinin Geliştirilmesi Projesi

Projenin amacı, ülkemiz ile komşu ülkeler arası (iki taraflı) elektrik enerjisi alış verişine olanak sağlayacak Sırt – Sırta Bağlı (Back to Back) Statik İki Yönlü Aktif Güç İletim Sisteminin (AA/DA/AA çevirgeç sistemi) yerli imkânlarla tasarlanarak geliştirilmesidir.

8.10.7.Gaz Türbini Kanatlarının Yerli İmalatı Projesi

Proje ile gaz türbinlerinin en az bir kademesinin sabit ve hareketli kanatlarının yerli imalatı amaçlanmaktadır.

8.10.8. Sokak aydınlatmasında LED ile Aydınlatma ve Otomatik Sayaç Okuma Sisteminin Kurulması Projesi

LED’li Yol ve Açık Alan Aydınlatmasına Geçiş Projesi kapsamında beş adet pilot proje gerçekleştirilerek, toplam 218 adet konvansiyonel armatür LED ile değiştirilmiş olup, projelerin izlenmesi çalışmaları devam etmektedir.

Bununla birlikte, 24.07.2013 tarihli Ekonomi Koordinasyon Kurulu toplantısında alınan karar doğrultusunda “Enerji Kaynaklarının ve Enerjinin Kullanımında Verimliliğin Arttırılmasına Dair Yönetmelik” uyarınca “Genel Aydınlatma Kapsamında LED Armatürlerin Kullanımına İlişkin Usul ve Esaslar” 23.01.2015 tarihinden itibaren Bakanlığımız ve YEGM resmi internet sitesinde yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

Uygulama yılı 2018’e kadar pilot projelerin izleme ve değerlendirilmesine devam edilecektir.

8.10.9.Hidrojen Enerjisi Teknolojileri Laboratuvar Çalışmaları

İstanbul/Cevizlibağ’da bulunan Uluslararası Hidrojen Araştırma Merkezi Ankara’da YEGM kampüs alanına taşınmış olup, Hidrojen Enerjisi Teknolojileri Laboratuvarının modernize edilmesi çalışmaları devam etmektedir.

Hidrojen enerjisi ve teknolojileri konusunda yerli tasarım ve üretime yönelik araştırma, geliştirme faaliyetlerine ilişkin proje başvurularının değerlendirilmesi, desteklenmesi, izlenmesi ve sonuçlandırılması ile görevlendirilecek uzmanların vasıfları ve bunlara yapılacak ödemelere ilişkin üniversiteler ile kamu kurum ve kuruluşlarıyla protokoller imzalanmıştır.

8.10.10. Yeşil Sertifikalar

YEGM tarafından yeşil sertifikalar ile ilgili mevzuat hazırlanmasına yönelik AB ve dünyanın diğer ülkelerinde bu alandaki çalışmalar incelenmiştir. Buradaki amaç sertifikasyon sisteminin hem elektrik enerjisi üreticisi hem de tüketicisi üzerinde farkındalık yaratmayı hedefleyerek fosil kaynaklı elektrik enerjisi üretimi yerine yenilenebilir kaynaklardan elektrik enerjisi üretiminin tercih edilmesi, yenilenebilir enerji kaynaklarının elektrik üretiminde yaygınlaştırılmasıdır.

Yenilenebilir Enerji Kaynaklarından Üretilen Elektriğe Yenilenebilir Kaynaktan Elektrik Üretim Belgesi Verilmesine İlişkin Yönetmelik Taslağı hazırlanmış ve ilgili kurum görüşleri alınmış olup söz konusu yönetmeliğin ilerleyen dönemde yayımlanması planlanmaktadır.

8.10.11 Enerji Sektörü Araştırma-Geliştirme Projeleri Destekleme Programı (ENAR)

Enerji konusunda teknolojik araştırma-geliştirme faaliyetlerinin izlenmesi, enerji sektöründe Kamu-Üniversite-Sanayi işbirliği ile teknoloji alt yapının geliştirilmesi ve enerji konusundaki Ar-Ge projelerinin Bakanlığımızca koordinesi sağlanarak desteklenmesi konularında çalışmalar yapılmaktadır.

08 Haziran 2010 tarih ve 27605 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Enerji Sektörü Araştırma Geliştirme Projeleri Destekleme Programına (ENAR) Dair Yönetmelik” ile ülkemizde yenilik odaklı enerji ekipman ve metotlarının geliştirilmesine katkı yapacak, bu alanda sektörü, istihdamı ve bilgi düzeyini yükselterek ülkemizin uluslararası alanda rekabet gücünü artıracak çalışmaları desteklemek ve yönlendirmek amacıyla, teknoloji geliştirme ve teknoloji transferi projeleri desteklenecektir. 2015 yılında yönetmeliğin işler hale getirilmesi için yönetmeliğin dayanağı olan kanun maddesinde değişiklik yapılmasına ihtiyaç duyulmuş olup değişiklik çalışmaları devam etmektedir. Bu çerçevede 2015 yılında proje başvurusu alınmamıştır.

8.11. Yenilenebilir Enerji Kullanımına Dair Pilot ve Uygulama Projeleri Geliştirilmesi

Yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanılmasının özendirilmesi ve artırılması amacına yönelik, kamuya ve yerel yönetimlere ait alanlarda pilot ve örnek uygulamaların yaygınlaştırılması için pilot ve uygulama projelerini geliştirmektir.

Bu kapsamda yenilenebilir enerji kaynağı olan güneş enerjisi ile YEGM Ankara kampüsünün enerji ihtiyacının bir kısmının karşılanması için 17,06 kW kurulu güçte örnek fotovoltaik güneş enerjisi santralı kurulum çalışmaları 2015 yılı sonu itibarıyla

tamamlanmıştır.

8.12. Hibrit Sistemlere Dayalı Pilot Projelerin Geliştirilmesi ve Uygulanması

Yenilenebilir enerji kaynakları potansiyelinden azami ölçüde yararlanılması, elektrik sistemine sorunsuz olarak entegrasyonunun sağlanması, mevcut ve planlanan enerji tesislerinden elde edilecek enerjinin artırılması amacıyla hibrit sistemlere dayalı pilot proje alanlarının tespit edilmesi, uygun alanlarda pilot projeler geliştirilmesi ve demonstrasyon uygulamalarının yapılması/yaptırılması planlanmaktadır.

8.12.1. Yahyalı Pompajlı HES Destekli Rüzgâr Enerjisi Projesi (Hibrit)

Türkiye’nin rüzgâr enerjisi potansiyelinden azami ölçüde yararlanılması amaçlı rüzgâr enerji santralı ve pompaj depolamalı hidroelektrik santralından oluşan Yahyalı Hibrit Enerji Projesi Kayseri ili, Yahyalı İlçesi sınırları içinde planlanmıştır.

2013 yılı içerisinde projenin rüzgâr verisini yerinde temin etmeyi amaçlayan rüzgâr gözlem istasyonu Yahyalı İlçesi Sazak Köyü mevkiinde teçhiz edilmiş ve projenin fizibilite raporu tamamlanmıştır. Teçhiz edilen rüzgâr gözlem istasyonundan gelen gerçek zamanlı rüzgâr ölçüm verileri Rüzgâr Gücü İzleme ve Tahmin Merkezi sisteminde kayıt altına alınmaktadır. Hâlihazırda projede görev alması beklenen kurumlar ile görüşmeler devam etmektedir.

8.13. İnşaat ve İşletme Denetimi Çalışmaları

3096 sayılı Kanun kapsamında özel sektör tarafından gerçekleştirilen tesislerin, gerek inşaat, gerekse işletme dönemi boyunca onaylanmış projelerine bu konuda yayınlanmış standartlarına ve Bakanlığımız ile özel şirketler arasında imzalanan sözleşme hükümlerine uygunluğu YEGM’ce denetlenmektedir.

Denetimlerde santrala/tesise suyun temin edildiği baraj ve/veya regülatöre ait tüm yapılar, su alma yapılarından kuyruksuyu çıkış kanalına kadar (inşaat-elektromekanik ekipmanlar) kontrol edilmektedir. Türbin-jeneratör performans testleri gerçekleştirilerek, türbin-jeneratör-trafo verimliliklerinin projeye ve önceki yıllarda yapılan testlerle karşılaştırılması/uygunluğu kontrol edilmekte, vibrasyon ve gürültü ölçümleri gerçekleştirilmekte ve sayaçların kontrolu yapılmaktadır.

Santralda üretilen aylık/yıllık enerji değerleri ile fizibilite raporundaki üretim değerleri karşılaştırılmakta, tesise ait fizibilite raporunda belirtilen enerji üretim değerleri gerçekleşmiyor/gerçekleştirilemiyorsa nedenleri araştırılmaktadır. Denetleme sonucunda İşletme Denetim Raporu hazırlanmaktadır.

8.14. Rüzgâr Gücü İzleme ve Tahmin Merkezi (RİTM)

Proje, rüzgâr kaynağından elektrik enerjisi üretiminin artırılması, rüzgâr enerjisi Santrallarının Türkiye Elektrik Sistemine etkili ve verimli bir biçimde entegrasyonunun sağlanması, bu konuda gerekli önlemlerin saptanması ve uygulamaya konulabilmesi amacıyla tasarlanmış bir projedir. Bu kapsamda; elektrik sistemine bağlanan rüzgâr enerjisi Santrallarının anlık üretimlerini izlemek ve geleceğe yönelik üretim tahminlerini üretmek üzere 2010 yılında Genel Müdürlük binası içerisinde “Rüzgâr Gücü İzleme ve Tahmin Merkezi” kurulmuş olup, bir rüzgâr gücü izleme ve tahmin sistemi geliştirilerek şebekeye bağlanan rüzgâr enerjisi santrallarının ve sistem operatörünün kullanımına sunulmuştur. 11.11.2013 tarihinde kurum, kuruluş ve rüzgâr enerjisi santralı sahibi şirket temsilcilerinin katılımları ile merkezin tanıtım programı yapılmıştır.

Ocak 2016 yılı sonu itibariyle merkeze bağlı işletmedeki Rüzgâr Enerji Santralların (RES) toplam kurulu gücü 4285 MW’a ulaşmıştır. Bu güç 31.01.2016

itibarıyla 4533 MW olan RES Kurulu gücümüzün %94’ünü karşılık gelmektedir. 25.02.2015 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren RİTM Yönetmeliği ile 10 MW ve üstü kurulu güçteki tüm RES’lerin RİTM’e bağlanması zorunludur. Merkeze bağlanacak RES'lerin tesis etmeleri gereken donanımlara ilişkin teknik özellikler YEGM web sayfasında ve www.ritm.gov.tr adresinde yayımlanmaktadır.

8.15. Harita Çalışmaları

YEGM’in çeşitli projelerinde ihtiyaç duyulan 1/1000 ve daha büyük ölçekli topografik haritaların üretimini yapmak/yaptırmak, projelerin çeşitli aşamalarında ihtiyaç duyulacak en kesit, boy kesit, aplikasyon gibi harita mühendislik hizmetlerini yapmak/yaptırmak, RGİ (rüzgâr gözlem istasyonu), RES (rüzgâr enerjisi santralı) gibi proje tesislerinin nokta ve saha kontrollerini ihtiyaç duyulması halinde yapmak/yaptırmak, projelerde altlık olarak kullanılabilecek sayısal olmayan basılı haritaların sayısallaştırılması işlerini yapmak, projelerin sabit yapılarında zaman içerisinde ortaya çıkabilecek jeodezik deformasyonların tespiti için gerekli ölçü ve hesapları yapmak/yaptırmak ve yaptırılan ölçümlerin kontrol işlemlerini gerçekleştirmek, bu projelerin çeşitli aşamalarında ihtiyaç duyulabilecek ifraz-tevhid (parsel bölünmesi-birleştirilmesi), imar değişikliği, vb. işlerin yapılmasını veya yaptırılmasını sağlamak, yaptırılan işlerin kontrol işlemlerini gerçekleştirmek, harita ve proje arşiv işlerinin yürütülmesini sağlayarak projeler için ihtiyaç duyulacak haritaların ilgili kurumlardan teminini sağlamak ve bu haritaları muhafaza etmek, haritacılık işleri ile ilgili olarak yetkili kuruluşlarla (HGK, TKGM vb.) gerekli işbirliği faaliyetleri yürütülmektedir.

8.16. Mevzuat Çalışmaları

Rüzgar Kaynağına Dayalı Elektrik Üretimi Başvurularının Teknik Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelik 20.10.2015 tarih ve 29508 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

9. MADENCİLİK ALANINDA YÜRÜTÜLEN ÇALIŞMALAR

Ülkemizdeki madencilik faaliyetlerini düzenleyen 3213 sayılı Maden Kanununda; madenlerin Devletin hüküm ve tasarrufu altında olduğu, bulunduğu yerin mülkiyeti ile ilgili olmadığı hükme bağlanmıştır. Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki madenlerde, ruhsatların verilmesi, denetimi, projelerinin incelenmesi ile ilgili madencilik faaliyetleri Bakanlığımız ana hizmet birimlerinden olan Maden İşleri Genel Müdürlüğü (MİGEM) tarafından yürütülmektedir. 9.1. Denetim Çalışmaları

01 Ocak 2015 – 31 Aralık 2015 tarihleri arasında 6.492 adet saha denetlenmiştir. Tetkik konusuna göre denetim ayrıntıları aşağıda verilmektedir.

TETKİK KONUSU 2015 YILINDA DENETLENEN SAHA SAYISI

Hammadde 492

İşletme izin alanı değişikliği talebi 70

7. Madde 50

OSB 13

16. Madde 4

İsletme Ruhsat Talebi (2, 24.Madde) 1228

Diğer 172

1-A 23

Mera 33

HES, RES, GES 166

29. Madde 46

Ağaçlandırma 7

Genel Denetim 2950

Tesis muafiyeti 25

12. Madde 85

Terk 320

İşletme izin alanı genişletme talebi 89

Temdit 657

Kamulaştırma 14

2. Madde 47

Katı Atık Depolama Alanı 1

TOPLAM 6492

9.2. Müracaatların Dağılımı

YILLARA GÖRE İLK MÜRACAAT DAĞILIMI

Yıllar Müracaat Sayısı Düzenlenen Ruhsat Adeti

2011 4342 1761

2012 5069 1551

2013 5577 579

2014 3177 54

2015 1169 96

9.3. Müracaatların Maden Grubuna Göre Dağılımı

2015 yılı müracaat ve düzenlenen ruhsat sayısı

Müracaat Sayısı Düzenlenen Ruhsat Sayısı

İşletme Arama TOPLAM İşletme Arama TOPLAM

01.01.2015- 31.12.2015 299 870 1169 7 92 100

(adet)

2015 YILI MÜRACAATLARIN GRUBA VE MÜRACAAT SONUÇLARINA DAĞILIMI

Maden grubu adı

I-B Grubu

II (A) Grubu

II (B) Grubu

III. Grup

IV. Grup

V. Grup

VI. Grup

TOPLAM

Ruhsat Düzenlenen Müracaat Sayısı 2 6 55 - 37 - - 100

İşlemleri Devam Eden Müracaat Sayısı 47 125 15 - 4 - - 191

Çeşitli Nedenlerle Kabul Edilmeyen ve Hak Sağlayamayan Müracaat Sayısı

26 90 101 - 92 - 10 319

Alanı Rezerv Edilen Müracaat Sayısı - - 58 - 14 - - 72

Olur Gereği İhalelik Saha Yapılan Müracaat Sayısı

1 1 - - - - - 2

Ruhsata Hak Kazanan Müracaat Sayısı

- 1 336 1 143 4 - 485

TOPLAM MÜRACAAT SAYISI 76 223 565 1 290 4 10 1169

9.4. Hammadde Üretim İzinleri (31.12.2015 Tarihi İtibariyle)

Hammadde Üretim İzin Belgesi talebinde bulunan kuruluşların talep sayıları ile bu talepleri karşılanan ve işlemi devam edenlerinin durumu aşağıdaki şekildedir.

GRUP TOPLAM BELEDİYE D.S.İ İL ÖZEL İDARE K.G.M. T.C.D.D. DLH.

Gen. Md. ETİ

MADEN DİĞER

TOPLAM 3.602 306 2.026 117 1.045 38 29 10 31

I-B 977 11 931 27 4 0 0 4 0

II 539 56 138 17 313 4 7 0 4

II-A 2.047 213 946 73 726 34 22 6 27

II-B 16 15 1 0 0 0 0 0 0

IV 23 11 10 0 2 0 0 0 0

Not: Valiliklerce 2.689 adet 1(a) Grubu HÜİB ruhsatı düzenlenmiştir. (3.602+2.689= 6.291 Hammadde Üretim İzinleri Toplamı)

9.5. Ruhsatlar (31.12.2015 Tarihi İtibariyle)

Türkiye Geneli Ruhsat Dağılımı

(Adet)

MADEN ADI ARAMA

RUHSATLARI İŞLETME

RUHSATLARI İŞLETME İZNİ

OLANLAR

RUHSAT TOPLAM

I-A GRUBU 0 57 53 57

I-B GRUBU 0 878 570 878

II(A) 200 4.534 2.841 4.734

II(B) 1.608 3.675 2.575 5.283

III. GRUP 10 61 56 71

IV. GRUP 5.021 4.116 3.078 9.137

V. GRUP 25 10 4 35

TOPLAM 6.864 13.331 9.177 20.195

01.01.2015-31.12.2015 TARİHİ ARASI RUHSAT İŞLEMLERİ

İntibak İptal Edilen Ruhsat Temdit Terk Edilen

İşletme Toplam Arama Detay Arama

Dönemi

Genel Arama

Dönemi İşletme

Ön Arama

Dönemi

Ön İşletme

Toplam Detay Arama

Dönemi

Genel Arama

Dönemi İşletme

Ön Arama Dönemi

Toplam İşletme Toplam Arama Detay Arama

Dönemi

Genel Arama Dönemi

İşletme Ön

Arama Dönemi

Toplam

I-B Grubu 1 1 53 53 256 256 46 46 62 62

II. Grup 1 2 3 6 1 7

II-A Grup 8 128 136 855 855 209 209 22 239 261

II-B Grup 14 13 45 13 1 86 39 246 737 1.022 116 116 119 65 222 96 502

III. Grup 8 8 1 5 1 7 5 5 1 1 2

IV. Grup 228 1 4 23 4 260 280 172 182 285 919 111 111 374 51 161 81 61 728

Maden 1 1 1 1 1 1 2

V. Grup 1 1 4 1 7 12 1 2 3

Toplam 1 1 251 1 17 260 18 1 548 280 216 1.551 1.031 3.078 488 488 517 51 227 606 159 1.560

2010-2014 YILLARI ENERJİ HAMMADDELERİ ÜRETİMİ

(Ton)

Sıra No

Maden Adı

Kurum 2010 2011 2012 2013 2014

1 Asfaltit 285.362 572.089 649.830 648.953 336.852

2 Bitümlü Şist TKİ 600.000 394.277 394.277 149.828 259.508

3 Kömür

EÜAŞ 32.012.592 31.455.812 24.297.709 16.011.459 18.987.907

TKİ 44.170.523 41.530.095 36.815.592 23.257.009 22.854.114

Özel Sektör 5.774.331 9.389.340 16.900.893 24.055.397 23.301.062

Toplam 82.842.808 83.341.613 79.058.301 64.122.646 65.739.443

4 Taş kömürü

TTK + Rödövansçılar 2.727.414 2.619.247 3.235.299 2.789.338 1.916.833

KÖMÜR GENEL TOPLAMI 85.570.222 85.960.860 82.293.600 66.911.984 67.656.276

Not: 2015 yılına ait veriler Eylül 2016 tarihinden önce TÜİK’ten alınamadığından verilememiştir.

2010-2014 YILLARI DOĞAL TAŞ ÜRETİMLERİ

Maden Adı 2010 2011 2012 2013 2014 Birim

1 İgnimbrit 52.055 55.873 14.275 29.380 32.195 m3

2 Mermer 3.352.070 4.086.222 4.488.947 4.255.545 4.220.564 m3

3 Oniks 2.113 7.678 13.335 15.665 10.688 m3

4 Traverten 879.319 1.685.049 797.915 713.697 812.840 m3

Toplam 4.285.557 5.834.822 5.314.472 5.014.287 5.076.287 m3

1 Andezit 6.436.380 2.878.093 2.891.804 3.358.863 6.803.746 ton

2 Bazalt 20.320.391 18.656.135 19.300.297 23.422.845 21.966.172 ton

3 Granit 239.819 245.911 566.650 896.348 1.219.916 ton

4 Dekoratif taş + Mozaik + Kayrak vd.

207.961 651.932 296.802 641.662 1.242.236 ton

5 Serpantin 26.745 2.514.601 1.025.427 14.701 13.112 ton

6 Yapıtaşı 270.270 65.756 37.945 33.553 ton

7 Diyabaz 1.969 293.777 94.835 335.958 226.939 ton

8 Gabro 252.463 255.070 ton

Toplam 27.233.265 25.510.719 24.241.571 28.960.785 31.760.744 ton

Not: Tüm andezit, bazalt, granit ve diyabaz üretim değerlerinin birimi "ton" olarak düzenlenmiştir.


2010-2014 YILLARI ÇİMENTO VE İNŞAAT HAMMADDELERİ ÜRETİMİ

(Ton) Sıra no

Maden Adı 2010 2011 2012 2013 2014

1 Kalker 270.440.988 345.014.384 365.348.082 392.352.389 382.403.768

2 Kumtaşı 8.908.971 6.127.433 6.356.666 10.453.003 9.609.882

9 Dolomit 15.224.546 20.340.135 16.950.670 17.291.454 15.743.710

3 Marn 11.784.522 11.962.392 13.396.844 16.604.121 10.930.672

4 Kil 8.311.652 13.464.190 8.525.800 11.361.305 10.377.723

5 Pirofillit 192.643 115.462 85.251 101.872 109.366

6 Tras 2.086.942 2.400.683 1.660.021 2.868.145 2.848.213

7 Şist / Bitümlü Şist 767.869 804.968 725.178 715.844 787.106

8 Diğer Çimento Ham maddeleri 2.453.156 2.772.738 2.480.421 2.533.230 3.540.234

9

Breş + Gnays + Konglomera vb Amfibolit Diğer İnşaat Dolgu Maddeleri

474.111 876.948 406.004 1.801.803 735.960

10 Tuğla Kiremit Kili 9.313.444 11.031.258 18.550.195 9.577.186 11.135.481

TOPLAM 329.958.844 414.910.591 434.485.132 465.660.352 448.222.115


2010-2014 YILLARI METALİK MADEN ÜRETİMLERİ

(Ton)


Sıra no

Maden Adı 2010 2011 2012 2013 2014

1 Altın (metal) 16,89 24,4 29,39 33,98 31,26

2 Antimuan (tüvenan) 25.974 43.340 131.839 83.553 55.791

3 Bakır (tüvenan) 5.469.844 5.687.058 7.684.052 7.983.438 6.422.445

4 Boksit (tüvenan) 1.311.064 1.024.915 1.521.150 795.562 1.091.442

5 Çinko (tüvenan) 238.125 793.048 1.183.184 1.520.571 225.588

6 Demir (tüvenan) 5.814.045 6.450.480 4.969.901 8.589.362 11.887.154

7 Gümüş (metal) 363,52 246,5 193,89 189,6 183,88

8 Kadmiyum (Tüvenan) 0 0 0 12.000 0

9 Krom (tüvenan) 8.624.042 9.971.368 12.431.661 11.131.311 10.241.477

10 Kurşun (tüvenan) 526.277 1.044.222 1.076.088 1.491.669 2.206.054

11 Manganez (tüvenan) 134.336 172.480 192.756 321.785 245.830

12 Molibden Tüvenan) 0 2.848 0 1.240 0

13 Nikel (tüvenan) 224.662 75.018 336.730 95.187 268.545

14 Pirit 131.315 135.190 124.000 107.972 95.220

TOPLAM 22.500.064 25.400.238 29.651.584 32.133.874 32.739.761

2010-2014 YILLARI ENDÜSTRİYEL HAMMADDELER ÜRETİMİ

(Ton)

Sıra no

Maden Adı 2010 2011 2012 2013 2014

1 Alçıtaşı 6.321.891 5.723.439 8.248.446 9.790.097 9.051.158

2 Alünit (Şap) 433.310 0 0 13.568 0

3 Barit 172.618 250.786 1.677.221 736.316 203.984

4 Bentonit 798.397 471.528 1.033.568 622.872 1.088.444

5 Bor 5.823.836 6.348.487 4.220.291 4.065.655 7.309.708

6 Civa 0 0 0 0 0

7 Çört 115.518 169.362 140.294 3.803.881 30

8 Dikit 0 0 0 0 0

9 Diyatomit 18.448 45.187 86.403 84.571 61.884

10 Feldispat 6.281.597 7.076.068 9.479.699 13.764.126 7.960.844

11 Fluorit 25.189 4.524 5.197 3.874 4.271

12 Fosfat 0 0 0 510.080 604.000

13 Grafit 0 5.250 31.500 28.740 3.850

14 İllit 35.622 17.265 0 800 16.200

15 Kalsedon 1.814 896 2.287 2.249 1.689

16 Kalsit 8.629.005 10.084.119 9.248.471 9.727.092 11.054.222

17 Kaolen 787.287 1.229.352 988.081 1.168.441 2.032.103

18 Killer (Kil+ K.kili + Ser.Kili + Halloyisit vb)

4.030.961 3.747.503 4.119.513 3.411.915 4.445.962

19 Kuvars 747.223 471.201 931.310 870.166 973.240

20 Kuvars Kumu 4.022.433 7.020.622 7.085.380 7.969.392 10.258.912

21 Kuvarsit 1.795.149 3.896.477 2.499.094 3.087.670 2.521.107

TOPLAM 40.040.298 46.562.066 49.796.755 59.661.505 57.591.608

(Ton)


Sıra no

Maden Adı 2010 2011 2012 2013 2014

22 Kükürt 427 3.820 5.889 8.069 0

23 Leonardit 5.737 2.996

24 Manyezit + Hidromanyezit 2.316.763 2.588.276 2.475.828 2.597.465 2.377.157

25 Mika 387 277 1.253 1.504 9.240

26 Montmorillonit 539.943 630.306 655.974 315.880 330.329

27 Nef. Siyenit 1.308 1.500 4.000 404 2.241

28 Obsidyen 106 300 1.230 3.240 400

29 Olivin +Dünit 192.394 221.079 244.753 126.990 244.138

30 Perlit 545.585 702.673 887.600 1.075.949 897.125

31 Pomza 4.198.751 5.822.501 4.556.632 5.159.047 6.710.170

32 Radyolarit 51.280 58.774 43.045 17.895 24.046

33 Rutil (Tüvenan) 1.000 0 5.000 5.000 5.000

34 Sepiyolit (+Lületaşı +Paligorskit)

16.342 30.716 31.180 59.426 52.658

35 Sileks (Çakmaktaşı) 6.222 2.248 5.403 5.051 596

36 Sodyum Sülfat (Soda) 1.600.603 2.491.441 1.366.179 1.000.150 779.894

37 Stronsiyum Tuzu 0 0 0 0 0

38 Talk 1.826 9.959 14.537 1.132 5.048

39 Trona 1.623.192 1.749.068 1.852.817 1.665.077 1.828.167

40 Turba 214.620 148.012 108.610 156.357 150.828

41 Vermikülit 1.604 716

42 Zeolit 33.813 214.179 60.258 33.197 49.366

43 Zımpara +Diyasporit 67.989 113.602 54.848 43.776 38.816

44 Zirkon (Tüvenan) 0 500 200 0 1100

TOPLAM 11.412.551 14.789.231 12.375.236 12.282.950 13.510.031

2010-2014 YILLARI ENDÜSTRİYEL HAMMADDELER ÜRETİMİ

Maden Adı 2010 2011 2012 2013 2014 Birim

Tu

zlar

Kaya tuzu 2.149.464 2.391.203 2.169.475 2.421.602 2.649.270 ton

Kaynak tuzu 25.181 10.600 10.477 13.659 10.177 ton

Göl tuzu 1.695.859 3.676.243 2.555.276 2.609.805 2.804.415 ton

Deniz tuzu 173.750 467.500 516.650 509.000 420.500 ton

Magnezyum Tuzu 0 885 2.935 10.670 47.553 ton

TOPLAM 4.044.254 6.546.431 5.254.813 5.564.736 5.931.915 ton

EHM GENEL TOPLAM 55.497.103 67.897.728 67.426.804 77.509.191 77.033.554 ton

Karbondioksit 13.696 14.030 11.683 10.568 36.790 m3


9.6. Maden Saha İhaleleri

YILLAR İHALE EDİLEN

RUHSAT SAYISI

İHALE SONUCU DÜZENLENEN ARAMA

RUHSATI SAYISI

İHALE GELİRİ (x 1000 TL)

2011 1470 264 78.379

2012 2261 688 209.355

2013 - - -

2014 434 212 24.690

2015 294 57 25.589

9.7. Mali İşlemler

Devlet Hakkı Gelirleri

(TL)

9.8. e-Devlet Projeleri

9.8.1. İnternet Üzerinden Verilen Hizmetler E-Devlet kapsamında bugüne kadar verilen;

Elektronik belge doğrulama hizmeti,

Dosya- evrak hareketlerinin izlenmesi,

Ruhsat-müracaat durumu sorgulama,

İhalelik sahaların koordinatlı ve çizimli sorgulanması,

Daimi nezaretçi sorgulama,

Satış bilgi formu hazırlama,

Müracaat sonuçları ve ruhsat yürürlük tarihleri sorgulama,

hizmetleri ihtiyaçlar doğrultusunda geliştirilerek devam etmektedir.

İl Özel İdarelerine Jeotermal Kaynaklar ve Doğal Mineralli Sular Kanunu çerçevesinde yapılan müracaatların girişinin yapılması ve müracaat/ruhsat durumlarının izlenmesi, sorgulama ve haritalama yapılabilmesi hizmeti devam etmektedir.

9.8.2. Devam Eden Projeler e-maden (Elektronik Madencilik İşlemleri Yönetim Bilgi Sistemi)

MİGEM, ülkemizdeki madenlerin ruhsatlandırılması ve işletilmesine yönelik faaliyetlerin mevzuatlara uygun olarak yürütülmesinin sağlanması, maden sahalarının yerinde denetimlerinin gerçekleştirilmesi ve madencilik faaliyetlerine ilişkin resmi verilerin kütüğünün tutulması gibi önemli görevleri yerine getirmektedir. Bu görev ve sorumlulukları yerine getirirken kullanılmakta olunan yönetim bilgi sistemi yazılımının temeli, 1985 yılında tümü kâğıt ortamında bulunan madencilik faaliyet ve verilerinin dönemin gerektirdiği teknolojik gereksinimlerle bilgisayar ortamına geçirilmesi ile atılmıştır. 2005 yılında gerçekleştirilen Maden Bilgi Yönetim Bilgi Sistemi (MBYBS) projesi ile birlikte bilgiye daha kolay erişilebilir, sorgulanabilir ve sunulabilir bir yönetim bilgi sistemi idare envanterine kazandırılmıştır. Süreç içerisinde meydana gelen

YIL DEVLET HAKKI

2010 187.130.642,44

2011 300.819.947,42

2012 331.390.382,52

2013 381.410.591,49

2014 431.386.528,45

mevzuat değişikliklerinin MBYBS’ye kazandırılması amacıyla, yazılım bakım faaliyetleri ve yazılım geliştirme çalışmaları gerçekleştirilerek, MBYBS uygulaması kullanılmasına devam edilmektedir.

Diğer taraftan, madencilik sektörüne ivme kazandıracak, bürokratik iş süreçlerini en aza indirmeyi odağının temeline oturmuş olan, vatandaş ve çalışan memnuniyetini artırmayı hedefleyen interaktif madencilik düşüncesini hayata geçirecek olan e-maden projesi planlanmıştır.

e-maden projesi ile idareye yapılmakta olan maden başvurularının web ve mobil ortamlar üzerinden yapılabilmesi, ruhsat sahiplerinin veya onları temsil eden YTK’ların idareye beyan ettikleri her türlü bilgi ve belgenin web ve mobil ortamlar üzerinden iletebilmesi, ruhsat sahiplerinin madencilik ödemelerini web ve mobil ortamlar üzerinden gerçekleştirilmesi gibi interaktif kullanım faydaları sağlanacaktır.

Proje kapsamında; mevzuat gereği birçok konuda kurumlar arası, güvenli çift

yönlü, veri ve süreç entegrasyonu (KPS, VEDOP, TAKBİS, madencilik özel alan izinleri, MERSİS, SGK hizmet sorgulama ve doğrulama, vb.) gerçekleştirmesi planlanmakta olup, teknik şartname hazırlama çalışmaları devam etmektedir.

9.8.3. Doküman Arşiv Tarama Sistemi Projesi (DATS)

Arşiv İle İlgili Faaliyetler: (Dijital Arşiv İşlemleri)

Güncel evrak tarama projesi kapsamında, işlem dosyalarına ait 22735 adet A0 boyutunda harita ve 146.224 adet TIF içerisinde bulunan 2.115.394 sayfa taranıp indekslenmiştir. Ayrıca 2015 yılı içerisinde hammadde arşivi dosyaları, ilk müracaat dosyalarına ait 6.089 adet TIF içerisinde 126.398 adet sayfanın tarama işlemi yapılmıştır.

10. Petrol Arama Alanında Yürütülen Çalışmalar

Petrol İşleri Genel Müdürlüğünce, 2011-2015 dönemini kapsayan 5 yıllık süre içinde Ülkemizde faaliyet gösteren 69 adet yerli ve yabancı şirkete 314 adet petrol arama ruhsatı verilmiştir. Bu dönem içinde toplam 42 adet işletme ruhsatı verilmiş ve 2015 yılı sonu itibariyle 455 arama ruhsatı sonlandırılmıştır. Mevcut sahalarda yapılan jeolojik ve jeofizik etütlerle açılan petrol kuyularından elde edilen veriler PİGM Arşivine intikal ettirilmiştir. Petrol arama ve üretim sektörünün ihtiyaç duyacağı haritaların ilgili kurumlardan teminini sağlanmakta ve bu haritaları muhafaza ederek, yetkili kuruluşlarla (HGK, TKGM, CBSGM vb.) gerekli işbirliği yürütülmektedir. Bu kapsamda, Harita Genel Komutanlığı’ndan 2.520 adet harita, 424 adet hava fotoğrafı, 11 DVD ortamında 505 adet raster ve yükseklik paftası, 152 adet sayısal hava fotoğrafı ile 633 m² ortofoto görüntüleri temin edilerek şirketlere intikal ettirilmiştir. Ayrıca, şirketlerden gelen talepler doğrultusunda ruhsat sahalarına ait uygun ölçekli raster haritalar hazırlanmıştır. Petrol arama ve üretim şirketleri zimmetlerinde bulunan 2.863 adet 1/25.000 ölçekli, 9 adet 1/50.000 ölçekli ve 30 adet 1/100.000 ölçekli olmak üzere toplam 2.902 adet topoğrafik harita ile 2.702 adet kart baskı hava fotoğrafı Harita Genel Komutanlığına iade edilerek şirketlerin zimmetinden düşürülmüştür. İran – Türkiye – Avrupa (ITE) Doğal Gaz Boru Hattı Projesi’nin ülkemiz sınırları içerisinde kalan 1.789 km’lik kısmının inşa edilmesi amacıyla 26.08.2010 tarih ve 2010/882 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile Turang Transit Taşımacılık A.Ş.’ye 30 yıl süre ile ‘Doğal Gaz Boru Hattı Belgesi’ verilmiş olup bu çerçevede arazi edinim çalışmaları kapsamında; 2015 yılında “Kıymet Takdir Komisyonu ve Uzlaşma Komisyonları” oluşturulmuş olup, Kamulaştırma ve davalara ilişkin bütün masraflar şirket tarafından karşılanmaktadır. Proje güzergâhında yer alan 17 İl için; İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüklerine 4342 sayılı Kanun kapsamında tahsis değişikliği müracaatları 2015’in ilk yarısında yapılmıştır. Kamulaştırma Kanununun; 7’inci maddesi gereğince, “Belirtmenin Tesisi İşlemi” kapsamında ilgili 61 İlçe Tapu Müdürlüklerine 19.721 adet parsele şerh konulması sağlanmış olup, aynı Kanunun 8’inci maddesi gereğince, 2015 yılında 9.986 malike tebligat yapılarak, anlaşma yoluyla satın alma için görüşme sağlanmıştır. Bu dönemde 82 adet arama ve işletme ruhsatında devir işlemi tamamlanmıştır. PİGM, verilen ruhsatlar ve belgelerle ilgili olarak Kanunun kendisine verdiği yetki ve mevcut imkanları dahilinde şirketlerin yapmış olduğu arama, üretim işlemlerinin denetimini sağlamıştır.

2011-2015 tarihleri arasında şirketlere verilen arama ve üretim ruhsatlarındaki petrollü sahalardan üretilen ham petrol ve doğal gazın 1/8’ i olan 9.406.484 varil ham

petrol ve 346.438.651 m³ doğal gazdan toplam 2.017.653.217,34 TL tutarındaki Devlet Hissesi tahsil edilmiştir.

2011-2015 dönemini kapsayan süre içinde yabancı petrol şirketleri nakit,

malzeme ve diğer kıymetler olarak toplam 2.793.310.279,63 TL sermaye ithali beyan etmişlerdir. Aynı dönemde yabancı petrol hakkı sahibi şirketlerin 1.065.590.381,68 TL’lik transfer talepleri ilgili kuruluşlarla müştereken incelenerek karara bağlanmış ve transferi gerçekleştirilmiştir.

PİGM, 2011-2015 yılları arasında petrol hakkı sahibi şirketler tarafından gümrük

vergi ve resimlerinden muaf olarak toplam 7.756.934.886 TL, sadece 2015 yılında ise toplam 554.640.302 TL tutarındaki malzeme için ithal izini vermiştir.

2005-2009 yılları arasında yatırım miktarı yaklaşık 2,9 milyar ABD Doları seviyesindeyken, 2011-2015 yılları arasında 4,5 milyar ABD Doları olarak gerçekleşmiştir.

2014-2015 yılında, 6491 sayılı Türk Petrol Kanunu’nun 19 uncu maddesinin

beşinci fıkrası kapsamında kullanıcılara 5.793.082,67 TL tutarında veri satışı gerçekleştirilmiştir.

10.1. Petrol Arama Ruhsatnamelerinin Yıllara Göre Adet ve Yüzölçümleri (2011-2015)

YILLAR

ŞİRKET İKTİSAP EDİLEN TERK EDİLEN,

MÜDDETİ SONA EREN VE FESHEDİLEN

YILSONU İTİBARİYLE

ADET ADET YÜZÖLÇÜMÜ

(km2) ADET

YÜZÖLÇÜMÜ (km2)

ADET YÜZÖLÇÜMÜ

(km2)

2011 50 81 39.056 88 39.892 380 366.521

2012 50 42 84.324 58 24.190 364 408.149

2013 49 38 17.933 145 66.580 257 356.764

2014 45 86 244.223 85 164.074 224 319.623

2015 41 67 31.862 82 37.073 190 307.150

10.2. Yıllar İtibariyle Türkiye’de Petrol Şirketlerince Yapılan Jeolojik ve Jeofizik Etütler (2011-2015)

YILLAR

JEOLOJİK ETÜTLER

JEOFİZİK ETÜTLER

EKİP/AY SİSMİK

GRAVİMETRE MANYETOMETRE

REZISTIVITE TOPLAM JEOFİZİK

PROFİL (km) İSTASYON (Adet) SONDAJ (Adet) EKİP/AY

2011 47

3158,53 9084,42(1) 1427,54(2) 2139,37(3)

22.716 41,5

2012 54 47 3315,60

568,60(1)

989,43(2) 27.258 101,36

2013 27 73

883,90 10678,64(1) 2056,10(2) 4502,55(3)

11.141 8,0

2014 52 2/30

469,30 3061(1) 811,94(2) 10535,90(3)

13.679 4(5) 55,26

2015 27 21/30 390,9

742,7(2)

4432,6(3) 981.322 50(5) 46,4

(1) : İki Deniz etüdü (km) (2) : Üç boyutlu sismik etüt olup değeri km2’dir. (3) : Üç boyutlu deniz sismiği olup değeri km2’dir. (4) : Havadan manyetik veri toplama çalışması olup değeri km’dir. (5) : Düşey elektrik sondaj ölçü nokta.

10.3. Türkiye’de Açılan Petrol Kuyularının Yıllar İtibariyle Cinslerine Göre Adet ve Metrajları ( 2011-2015)

YILLAR KUYU CİNSLERİ

ARAMA TESPİT ÜRETİM ENJEKSİYON JEO. İSTİKŞAF TOPLAM ADET METRAJ ADET METRAJ ADET METRAJ ADET METRAJ ADET METRAJ ADET METRAJ

2011 81 146.536 27 40.651 60 109.183 2 2.792 - - 170 299.162

2012 82 157.879 24 43.908 51 93.715 - - 1 2.940 158 298.442

2013 67 122.681 33 63.465 73 117.499 - 473 - 916 173 305.034

2014 55 122.665 34 70.150 100 186.234 189 379.049

2015 31 68.847 7 23855 24 43.427 - - - - 62 136.429

10.4. Yıllar İtibariyle Türkiye Petrol Ve Petrol Ürünleri Hareketleri (2011-2015) (Ton)

YILLAR HAM PETROL

ÜRETİMİ HAM PETROL İTHALATI

TOPLAM ELDE EDİLEN

ÜRÜN ÜRÜN İTHALATI

ÜRÜN İHRACATI

2011 2.367.251 18.092.206 20.459.457 20.927.446 9.635.017 7.762.732

2012 2.337.527 19.484.875 21.822.402 22.115.614 12.754.932 9.096.388

2013 2.398.454 18.554.588 20.923.043 21.548.327(*) 16.541.533 8.451.987

2014 2.455.925 17.477.987 19.933.912 20.089.018 18.184.974 9.327.485

2015 2.515.657 (*): Akaryakıt üretimi esnasında kullanılan ara ürünler de dikkate alınmıştır.

10.5. 2011-2015 Yılları Arası Türkiye Ham Petrol Üretimi

(Ton)

YILLAR ÜRETİM

2011 2.367.251

2012 2.337.527

2013 2.398.454

2014 2.455.925

2015 2.515.657

10.6. 2011-2015 Yılları Arası Türkiye Doğal Gaz Üretimi

(m3)

YILLAR ÜRETİM

2011 793.397.572

2012 664.353.885

2013 561.544.788

2014 502.108.992

2015 398.723.410

10.7. Yıllar İtibariyle İthal Edilen Ham Petrol ve Ödenen Döviz (2011-2015)

YILLAR

İTHAL EDİLEN HAM PETROL

(TON)*

ÖDENEN DÖVİZ (CIF $)

2011 18.092.206 14.507.583.533

2012 19.484.875 15.932.105.295

2013 18.524.588 14.820.432.958

2014 17.477.987 12.739.309.083

2015 25.064.777 9.353.073.461

* Akaryakıt üretimi esnasında kullanılan ve bu amaçla ithal edilen ara ürünler dikkate alınmamıştır. Kaynak: EPDK

10.8. Yıllar İtibariyle Türkiye Doğal Gaz Hareketleri (2011-2015)

(Milyon m3)

YILLAR ÜRETİM İTHALAT TOPLAM TÜKETİM

2011 793 43.878 44.671 44.146

2012 664 45.922 46.586 45.242

2013 562 45.270 45.832 45.640

2014 502 48.892 49.494 47.800

2015 399 48.400 48.799 47.549

İthalat ve Tüketim bilgileri EPDK dan alınmıştır.

IX- TAHKİM DAVALARI

1. Uluslararası Tahkim Davaları

Çukurova Elektrik A.Ş. ve Kepez Elektrik T.A.Ş.’nin hissedarı olduğunu iddia eden Cem Cengiz UZAN tarafından 7 Mart 2014 tarihinde, Stockholm Ticaret Odası (SCC) Tahkim Enstitüsü nezdinde, söz konusu şirketlere Devletimiz tarafından Enerji Şartı Anlaşmasının (EŞA) 10 (1) ve 13 üncü maddeleri ihlal edilerek tazminat ödemeksizin el konulduğu ve imtiyaz sözleşmelerinin iptal edildiği iddiasıyla SCC Arbitration V2014/023 esas sayılı dosyasında asgari 2,5 (ikibuçuk) milyar Euro tazminat ödenmesi ve ihtiyati tedbir talebiyle tahkim başvurusunda bulunulmuştur. Davaya ilişkin olarak avukatlık hizmet alımı yapılmıştır. Devletimiz tarafından 2 Mayıs 2014 tarihinde cevap dilekçemiz SCC Tahkim Enstitüsüne iletilmiştir.

15 Haziran 2014 tarihinde teşkil edilen Hakem Heyeti’nin 26 Ekim 2015 tarihli kararı gereği, taraflarca yargılamanın ikiye ayrılması ve yargılama giderlerinin teminat altına alınması hususlarını içeren dilekçeler sunulmuştur.

2 Temmuz 2015 tarihinde Madrid’de duruşma yapılmıştır. Hakem Heyeti’nin 20 Temmuz 2015 tarihli ara kararı ile; yargılamanın ikiye ayrılması yönündeki talebimiz kabul edilmiştir. Son duruşma, 18 Ocak 2016 tarihinde Paris’te yapılmıştır. Dava Hakem Heyeti’nin 20 Nisan 2016 tarihli kararı ile davacının tüm iddia ve talepleri reddedilmek suretiyle sona ermiştir.

2. Yerli Tahkim Davaları

Bakanlığımız ile AYEN Enerji A.Ş. arasında Çamlıca I HES’e ilişkin olarak imzalanan Uygulama Sözleşmesinden doğan uyuşmazlığın çözümü için açılan tahkim davasında taraflarca dava dilekçeleri sunulmuş, Hakem Heyetinin red Kararı taraflarca temyize götürülmüş olup, Ankara 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 03.05.2016 tarih ve 2016/133 sayılı kararı ile davanın kabulüne ve Hakem Heyetinin red kararının iptaline karar verilmiştir.

BAĞLI KURULUŞLAR

MADEN TETKİK ve ARAMA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (MTA)

Kuruluş Tarihi : 14.06.1935 Kuruluş Kanunu Tarih : 14.06.1935 No : 2804 Adres

: MTA Genel Müdürlüğü

Üniversiteler Mahallesi Dumlupınar Bulvarı No:139 06800 Çankaya/ANKARA

Tel

Fax

İnternet

: 201 10 00 (Santral) : 287 91 88 : www.mta.gov.tr

MTA GENEL MÜDÜRLÜĞÜNÜN STATÜSÜ, KURULUŞ AMACI VE GÖREVLERİ 1. Statüsü

MTA Genel Müdürlüğü 1935 yılında 2804 sayılı özel kanunla kurulmuş, özel

hukuk hükümlerine bağlı tüzel kişiliği olan, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığına bağlı bir Genel Müdürlüktür. 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nda (II) sayılı cetvelde “Özel Bütçeli İdareler” bölümünde yer almış olup, hesap ve işlemleri Sayıştay denetimine tabi bulunmaktadır.

2. Kuruluş Amacı MTA Genel Müdürlüğü, “Ülkemizde işletmeye elverişli maden ve taş ocağı

alanlarının bulunup bulunmadığını araştırmak, işletilen maden ve taş ocaklarının daha verimli işletilmesi için gerekli araştırmaları yapmak, bunlarla ilgili jeolojik ve jeofizik etütler, arama çalışmaları, her türlü laboratuar tahlil ve tecrübeleri ile fizibilite raporlarını hazırlamak, ayrıca madencilik sektörü için uzman teknik personel ve kalifiye işçi yetiştirmek” amacıyla kurulmuştur.

3. Görevleri

Yerkabuğunun jeolojik yapısını ve özelliklerini araştırmak, başta Türkiye’nin

ulusal topraklarına ait jeolojik bilgileri üretmek, genel jeolojik haritalar oluşturmak, sistematik jeolojik referans tabanını geliştirmek, doğal kaynakları aramak, araştırmak, bulmak, bulunmasına ait altyapı bilgilerini üretmek, ülkenin ekonomik, bilimsel ve teknik kalkınmasında doğal kaynaklardan yararlanmasını mümkün kılacak her türlü araştırma, geliştirme, inceleme ve çalışmayı yapmak ve yaptırmak, sondaj yapan kuruluşlardan bilgileri toplayarak arşivlemek, değerlendirmek ve uygun şekilde kullanıcıların erişimine sunmak ve Karot Bilgi Bankası oluşturmak, yerbilimleriyle ilgili araştırma ve geliştirme faaliyetleri ile analiz, deney, ürün ve süreç geliştirme çalışmaları yapmak, doğal afetler hakkında araştırmalar yapmak ve altyapı bilgileri oluşturmak, çevre jeolojisi, jeoteknik, arazi kullanım potansiyeli ve madenlerden kaynaklanan çevre kirliliği ile ilgili uzman görüşü oluşturmak, planlar ve haritalar hazırlamak ve altyapı bilgileri üretmek, görev alanı ile ilgili görev alacak personeli yetiştirmek veya gerektiğinde yetiştirilmesine

yardım etmek ve bu amaçla çalışan kuruluşlar ve yüksek öğretim kurumları ile işbirliği yapmak, görev alanı ile ilgili uzman kuruluşlarla uluslararası düzeyde faaliyetler yürütmek, yerli ve yabancı gerçek ve tüzel kişileri ile bilimsel ve teknik işbirliği yapmak, kongre, sempozyum gibi bilimsel etkinlikler düzenlemek ve desteklemek, kurumun görevleri ile ilgili her türlü yayın faaliyetinde bulunmak, fizibilite raporları hazırlamak, dokümantasyon, enformasyon ve bilgi bankası sistemi oluşturmak kütüphane, müze ve arşiv gibi destek birimleri kurmak, konularında hizmet ve faaliyetlerini sürdürmektedir.

ANA HİZMET BİRİMLERİ

GENEL MÜDÜR

DANIŞMA VE DENETİM BİRİMLERİ

MADEN ETÜT VE ARAMA DAİRESİ BAŞKANLIĞI

JEOLOJİ ETÜTLERİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI

JEOFİZİK ETÜTLERİDAİRESİ BAŞKANLIĞI

ENERJİ HAMMADDE ETÜT DAİRESİ BAŞKANLIĞI

SONDAJ DAİRESİ BAŞKANLIĞI

MADEN ANALİZLERİ VE TEKNOLOJİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI

FİZİBİLİTE ETÜT DAİRESİ BAŞKANLIĞI

TEFTİŞ KURULU BAŞKANLIĞI

HUKUK MÜŞAVİRLİĞİ

STRATEJİ GELİŞTİRME DAİRESİ BAŞKANLIĞI

BÖLGE MÜDÜRLÜKLERİ

Batı KaradenizBölge Müdürlüğü

ZONGULDAK

Orta AnadoluIII.Bölge MüdürlüğüKIZILCAHAMAM

Orta AnadoluIV.Bölge Müdürlüğü

MALATYA

MarmaraBölge Müdürlüğü

KOCAELİ

Orta AnadoluI.Bölge Müdürlüğü

SİVAS

Orta AnadoluII.Bölge Müdürlüğü

KONYA

K.Batı AnadoluBölge Müdürlüğü

BALIKESİR

EgeBölge Müdürlüğü

İZMİR

Doğu AkdenizBölge Müdürlüğü

ADANA

G.AnadoluBölge Müdürlüğü

DİYARBAKIR

Doğu AnadoluBölge Müdürlüğü

VAN

Doğu KaradenizBölge Müdürlüğü

TRABZON

MADEN TETKİK ARAMA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

GENEL MÜDÜR YARDIMCISI

YÖNETİM ENCÜMENİ

GENEL MÜDÜR YARDIMCISIGENEL MÜDÜR YARDIMCISI GENEL MÜDÜR YARDIMCISI

İÇ DENETİM BİRİM BAŞKANLIĞI

DENİZ ARAŞTIRMALARI DAİRESİ BAŞKANLIĞI

PERSONEL VE EĞİTİM DAİRESİ BAŞKANLIĞI

BİLİMSEL DOKÜMANTASYON VE TANITIM

DAİRESİ BAŞKANLIĞI

MAKİNA İKMAL DAİRESİ BAŞKANLIĞI

İDARİ VE MALİ İŞLER DAİRESİ BAŞKANLIĞI

YARDIMCI HİZMET BİRİMLERİ

TABİAT TARİHİ MÜZESİ MÜDÜRLÜĞÜ

I - PERSONEL DURUMU

PERSONEL 2015 YILI

MEMUR

Teknik Hizmetler 1.610 2.276

Genel İdari Ve Diğer Hizmetler 666

İŞÇİ 566

SÖZLEŞMELİ PERSONEL 1

TOPLAM 2.842

II - MAKİNE VE EKİPMAN DURUMU (2015) MTA Genel Müdürlüğü envanterinde kayıtlı 49 adet sondaj makinesinin 21 adedi

elmaslı (maden sondajlarında), 28 adedi rotary (jeotermal sondaj çalışmalarında) kullanılmaktadır. En derin jeotermal sondaj makinesi 2.500 metre delme kapasiteli, en derin karotlu sondaj makinesi ise 2.000 metre delme kapasitelidir.

2500 metre delme kapasiteli jeotermal sondaj makinesi ile Nevşehir-Güre

jeotermal sahasında 2.908 metre derinliğinde jeotermal sondaj kuyusu açılmış olup, bu kuyu MTA’nın açtığı en derin jeotermal sondaj kuyusudur.

CİNSİ MİKTARI

Sondaj Makineleri (Adet) 49

Taşıma Vasıtaları (Adet) 199

III- GEÇMİŞ YILLARDAN BU YANA ÜRETİLEN HİZMETLER

1. Sunulan Hizmetler

Kamu kurum ve kuruluşlarına, özel ve tüzel kişi/kişilere ruhsat sahalarında karşılaştıkları sorunların çözümünde yardımcı olmak, bu yolla madenciliğimize destek vermek ve gerek maden yataklarının geliştirilmesi gerekse de bölgesel bilgi birikiminin artırılması amacıyla gerçekleştirilen ücretli etütler, danışmanlık hizmetleri kapsamında, sondaj, laboratuar, jeoteknik, jeolojik ve jeofizik etütler, bilimsel dokümanlar ve eğitime yönelik hizmetler sunulmaktadır.

Maden Arama Faaliyetleri

• Ülkemizin jeolojik yapısı ışığında maden kaynaklarının ortaya konulması • Madencilik sektörüne alt yapı bilgisi sağlaması (jeokimya ve metalojeni

haritalarının hazırlanması) • Bilimsel gelişmeler ışığında ülke maden kaynaklarının yeniden değerlendirilerek,

alternatif maden kaynaklarının araştırılması Sondaj Çalışmaları

• Metalik Maden Sondajları • Endüstriyel Hammadde Sondajları • Kömür Sondajları • Hidrojeoloji Sondajları • Zemin Sondajları • Jeotermal Sondajları • Jeotermal Kuyu Testleri ve Temizliği

Laboratuvar ve Raporlama Çalışmaları

• Cevher, kayaç, mineral, su, katı yakıt, karot ve kırıntı numunelerinin kimyasal, mineralojik ve petrografik analiz ile testleri

• Zenginleştirme • Teknolojik test

Fizibilite ve Jeoteknik Araştırma Çalışmaları

• Madencilikteki fizibilite etütleri ve değerlendirme çalışmaları • Şev Stabilite Etütleri • Zemin Etütleri (Temel Zemin Araştırmaları) • Yeraltı Yapılarına Yönelik (Tünel, Kuyu, Galeri) Jeoteknik Etütler • Güzergah Etütleri • Mühendislik Jeolojisi Hizmetleri ve Danışmanlığı

Jeoloji Çalışmaları

• 1/25.000 Ölçekli Jeoloji Haritalarının Güncellenmesi ve Sayısallaştırılması çalışmaları

• Küçük Ölçekli Haritaların Hazırlanması ve Basımı Çalışmaları • Yerkabuğunun Yapısı ve Jeodinamik Evriminin Ortaya Çıkarılması Çalışmaları • Paleontolojik ve Petrografik Analiz Çalışmaları • Arazi Kullanım Potansiyeli Çalışmaları • Mağara Etütleri • Dirifay ve Paleosismoloji Çalışmaları • Heyelan Çalışmaları • Uzaktan Algılama Çalışmaları • Jeolojik Miras (Doğal anıtlara) İlişkin Veri Üretimi • Aktif Volkanizma Çalışmaları

Deniz ve Çevre Araştırmaları

• Deniz Jeolojisi Çalışmaları • Deniz Jeofiziği Çalışmaları • Hidrografi Çalışmaları • Oşinografi Çalışmaları • Çevresel Etki Değerlendirme Çalışmaları • Entegre Kıyı Alanları Yönetimi Çalışmaları • Küresel Isınma ve İklim Değişikliği Araştırmaları

Jeofizik Çalışmaları

• Kuyu Logu Ölçümleri (SP-Rezistivite , Gamma- Ray, Densty, Neutron, Termik, XY Caliper, Spektral Gamma- Ray, Sonic, Cement Bond Log, Dipmeter)

• Çeşitli Ölçekte Jeofizik Haritaları Basımı • Çeşitli Jeofizik Etütlerde Kullanılan Yöntemler (Jeoelektrik DES, IP, SP, MT,

TEM, AMT, CSAMT-Gravite-Manyetik-Spektrometre-2-D Yüksek Ayrimli Sismik Yansıma-Yer Radari (GPR)

Dokümantasyon ve Enformasyon Çalışmaları

• MTA Genel Müdürlüğü tarafından basılan, yayınlanan bilimsel dokümanların tanıtımı, satışı ve dağıtımı,

• Kongre, konferans ve seminer vb. faaliyetler kapsamında Kültür Sitesi salonlarının ekipmanlarıyla kullanılması,

• Kütüphane ve derlemedeki kitap, dergi, raporların kullandırılması, • MTA web sayfası (www.mta.gov.tr) aracılığıyla yerbilimleri ve Kurum

faaliyetleriyle ilgili bilgilerin sunulması, 2. Sondaj Çalışmaları

2011-2015 Yılları Türüne Göre Yapılan Sondajlar

MTA Genel Müdürlüğü sondajlı aramaların bir kısmını özel sektöre ücreti karşılığı

yaptırmakta olup, 2015 yılında özel sektöre ihale edilen sondaj metrajı 178.170 metredir.

Gerçekleşen MTA Sondajları 2011 2012 2013 2014 2015

Jeotermal Sondajları 27761 26459 22794 10290 13211

Kömür Sondajları 222830 186373 175062 193663 223098

Metalik Maden Sondajları 25525 52488 87645 64769 62698

Endüstriyel Hammadde Sondajları 32104 22587 27104 4978 4485

Diğer 12852 22979 17279 65118 43437

TOPLAM SONDAJ 321072 310886 329884 338818 346929

3. Jeolojik ve Jeofizik Araştırmalara Yönelik Çalışmalar

Jeolojik Araştırmalar; 1/25.000 Ölçekli Jeoloji Haritalarının Güncellenmesi

Projesi kapsamında; alt projeleri oluşturularak ayrıntılı jeolojik etütler yapılmış ve jeoloji haritaları güncellenmiştir. 2015 yılında; Görele (Giresun)-Araklı (Trabzon)–Gümüşhane Arasında Kalan Alanın Jeolojisi, Kozan (Adana), Göksun (K. Maraş) ve Kadirli (Osmaniye) Arasındaki Kalan Doğu Torosların Tektonostratigrafik Özellikleri, Kütahya Dolayının Tektonostratigrafik Özellikleri, Türkiye Yerkabuğu Özellikleri ve Jeodinamiğinin Araştırılması, Kırşehir Masif’inin Tektonostratigrafik Özellikleri, Sultan Dağları’nın Jeolojisi ve Jeodinamik Evrimi adlı projeler gerçekleştirilmiştir.

Diri Fay ve Paleosismoloji Araştırmaları; Doğal afetlerle mücadelede, hazırlık

dönemi çalışmalarına yönelik deprem ve heyelan envanterleri sayısal ortamda hazırlanarak, doğal afet tehlikesinin ve buna bağlı oluşacak riskin ortaya konulması çalışmalarına temel veriler oluşturmayı amaçlayan projeleri kapsamaktadır.

2015 yılında, Türkiye Paleosismoloji Araştırmaları; Doğu Anadolu Fayı ve

Kuzey Anadolu Fayının Doğu Kesimlerindeki Paleosismolojik Araştırmalar ile Türkiye Bölgesel Ölçekli Sıvılaşma Yatkınlık Haritaları adlı projeler programa uygun olarak gerçekleştirilmiştir.

MTA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 2011-2015 YILLARI GERÇEKLEŞEN SONDAJLAR

Karst ve Mağara Araştırmaları; Türkiye’nin eriyebilir (karstlaşmaya uygun) kayaçlarının bulunduğu bölgelerinde, yüzey ve yeraltı karst sistemlerinin oluşum ve gelişim süreçlerini incelemek, doğal kaynakların ve karst ekosistemlerinin koruma ve ekonomik olarak kullanım yöntemlerini belirlemeye bunların yanında dış süreçlerden hızlı etkilenen karstik yapıların, koruma alanlarının belirlenmesi ve bu doğrultuda metodoloji geliştirilmesine yönelik çalışmalar yapılma amaçlı alt projeler oluşturulmuştur. 2015 yılında; Türkiye Karst ve Mağara Araştırmaları ile ücretli işler kapsamında Mağara Araştırmaları, EÜAŞ Afşin-Elbistan Kömür Havzası Doğan Maden Sitesi ve Yakın Çevresi Obruk Etüdü ve Tehlike Değerlendirmesi, EÜAŞ Afşin-Elbistan Kömür Havzası Çöllolar Sektörü Dış Döküm Sahasında Obruk Etüdü ve Tehlike Değerlendirmesi, Kop Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı Kop Bölgesinde Karstik Çöküntü Alanlarının Belirlenmesi projeleri gerçekleştirilmiş olup, 75 adet mağara etüdü gerçekleştirilmiştir.

Uzaktan Algılama Araştırmaları; Uzaktan Algılama Merkezi kurum içinde

oluşturulan projelere ön bilgi ve destek vermesiyle birlikte, kendi bünyesinde geliştirdiği yurt içi ve dışındaki projeleri de yürütmektedir. Merkezde yapılan bazı çalışmalar özellikle bölgesel genel jeolojik oluşumların tespit edilmesi, metalik, endüstriyel ve enerji hammadde aramacılığına yönelik olarak yüzey verilerinin belirlenmesi, jeomorfolojik oluşumların tespitinde, doğal afet ve çevre kirliliği ile hidrojeolojik çalışmalar şeklinde özetlenebilmektedir. Proje kapsamında günümüzde gelişmesini hızla sürdüren UA teknolojisinin ürünleri olan uydulardan/uçaklardan alınmış çok bantlı (multi-spectral) görüntülerini analiz ederek, UA ve CBS (Coğrafi Bilgi Sistemi) tekniklerinin geliştirilmesi amacıyla pilot projeler planlanarak uygulanmaktadır. 2015 yılında 74.650 km2’lik Uzaktan Algılama çalışması gerçekleştirilerek, 11 projeye destek verilmiştir.

Bilimsel Jeolojik Araştırmalar; 2015 yılında Arazi Uygulamaları Geliştirme

Çalışmaları, Türkiye Jeolojik Miras Envanteri, Anadolu’nun Kuvaterner Volkanizması ve Potansiyel Volkanik Tehlikelerin Araştırılması, Kesikköprü Barajı ve Çevresinin Erozyon Duyarlılığı Açısından İncelenmesi ve Erozyon Duyarlılık Haritalarının Üretilmesi projeleri gerçekleştirilmiştir.

Ulusal ve Uluslararası Araştırmalar; 2015 yılında; Uluslararası Jeoloji

Araştırmaları, Maden ve Enerji Kaynaklarının Değerlendirilerek İşbirliği Olanaklarının Oluşturulması ile Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin Jeolojisi, Doğal Kaynaklarının Araştırılması ve Geliştirilmesi projeleri gerçekleştirilmiştir.

MTA bu projeler kapsamında; 1995-2015 yılları arasında, 1754 adet 1/25.000

ölçekli jeolojik harita güncelleştirilmesini, 311 adet 1/100.000 ölçekli jeoloji haritasının basımını gerçekleştirmiştir. Hazırlanan jeoloji haritaları CBS ortamında sayısallaştırılarak “Türkiye Jeoloji Veri Tabanı (TJVT)” oluşturulmuştur.

2015 yılı sonu itibariyle Türkiye genelinde 5547 adet olan 1/25.000 ölçekli jeoloji

haritasının 5542 adedi tamamlanmıştır. 1992 yılı basımı Türkiye Diri Fay Haritası “Türkiye Diri Fay Veri Tabanı

Oluşturulması” programı kapsamında yenilenmiş ve farklı ölçeklerde diri fay haritaları üretilmiştir. Ülke genelinde 5547 adet 1/25.000 ölçekli paftada diri fay araştırması yapılmış ve diri fay içeren 1914 adet 1/25.000 ölçekli paftada ayrıntılı diri fay haritalaması gerçekleştirilmiş ve farklı ölçeklerde kullanıma sunulmuştur. 2013 yılında 1/1.250.000 ölçekli Türkiye Diri Fay Haritası basılmıştır. Başlıca deprem kaynağı olan büyük diri fay kuşaklarından Kuzey Anadolu ve Doğu Anadolu Fay Atlasları

hazırlanmıştır. Ecemiş Fayı Atlası arazi çalışmaları tamamlanmış olup, basım hazırlık çalışmalarına devam edilmektedir.

Türkiye Heyelan Envanteri Projesi kapsamında üretilen ve içinde heyelan

bulunan 2945 adet harita sayısallaştırılmış olup, “Türkiye Jeoloji Veri Tabanı (TJVT)”ye entegre edilerek kullanıcıların hizmetine sunulmuş ve farklı ölçeklerde de (1/500.000 ve 1/1.500.000 ölçekli) Türkiye Heyelan Haritaları basılmıştır. Ayrıca 2014 yılında 1/1.250.000 Ölçekli Türkiye Magmatik Kayaçlar Haritası, 2015 yılında 1/1.250.000 Ölçekli Türkiye Senozoyik Volkanitleri Haritası ve Kitabı basılmıştır.

Türkiye’deki ofiyolitik kayalar ile ilgili bütün verilerin aktarıldığı 1/1.250.000 Ölçekli

Ofiyolit Haritası ve Raporu hazırlanarak Redaksiyon Kuruluna sunulmuştur. 1/1.000.000 ölçekli Türkiye Jeoloji Haritalarını basıma hazırlama çalışmaları devam etmektedir.

Türkiye Mağara Envanteri Veri Tabanı oluşturulmuştur. Bununla birlikte Türkiye

Paleontoloji Veri Tabanı, Türkiye Ofiyolit Veri Tabanı, Türkiye Volkanizma Veri Tabanı, Türkiye Magmatizma Veri Tabanı, Türkiye Jeolojik Miras Alanları Veri Tabanı, Türkiye Metamorfizma Veri Tabanı oluşturma çalışmalarına devam edilmiştir.

MTA bünyesinde bir Yerbilimleri İnternet Portalı kurulmuş ve hali hazırda bulunan

jeoloji, diri fay ve heyelan haritaları açık kaynak kodlu sunucu yazılımları ile bir araya getirilerek 2013 yılı başlarından itibaren MTA web sayfasında yer almaktadır.

Türkiye Ulusal Jeoloji Bilimleri Birliği (TUJBB), Türkiye Ulusal Volkanoloji ve

Arziçi Kimyası Komisyonu (TUVAK) ve Türkiye Stratigrafi Komitesi (TSK) faaliyetleri, MTA Jeoloji Etütleri Dairesi Başkanlığı koordinasyonunda yürütülmektedir.

Jeofizik Araştırmalar;

2015 yılında yapılan jeofizik çalışmaları; Jeolojik araştırmalara yönelik olarak; Türkiye Yerkabuğu Özellikleri Ve

Jeodinamiğinin Araştırılması, EÜAŞ Adına Alt Damar Sondajlı Etüt, Beypazari Kömür Havzasi II. Saha Rezerv Belirleme ve Geliştirme projeleri,

Karst ve mağara araştırmalarına yönelik olarak;KOP Bölge Kalkınma İdaresi

Başkanlığı Karstik Çöküntü Alanlarının Belirlenmesi, EÜAŞ Afşin-Elbistan Kömür Havzası Çöllolar Sektörü Dış Döküm Sahasi Obruk Etüdü, EÜAŞ Afşin-Elbistan Kömür Havzası Doğan Maden Sitesi Obruk Etüdü çalışmaları,

Maden, enerji hammaddeleri ve jeotermal kaynak aramalarına yönelik olarak;

Amasya-Çorum Eosen Havzası Kömür Aramaları, Çankırı-Karabük Neojen Havzası Kömür Aramaları, Ankara Çevresi Kömür Aramaları, Muş İli Neojen Havzası Kömür Aramaları, Aydın-Muğla Neojen Havzası Kömür Aramaları, Batı Anadolu Bölgesi Kömür Aramaları, Tekirdağ Edirne Oligosen Havzası Kömür Aramaları, İzmir Ve Civarı Jeotermal Enerji Aramaları, Afyon Jeotermal Enerji Aramaları, Konya Jeotermal Enerji Aramaları, Nevşehir-Kırşehir Civarı Jeotermal Enerji Aramaları, Eskişehir Jeotermal Enerji Aramaları, Niğde ve Civarı Jeotermal Enerji Aramaları, Ankara ve Civarı Jeotermal Enerji Aramaları, Kayseri ve Civarı Jeotermal Enerji Aramaları, Doğu Akdeniz Jeotermal Enerji Aramaları, Orta Karadeniz Jeotermal Enerji Aramaları, Trakya Jeotermal Enerji Aramaları, Manisa-Aydın-Denizli Radyoaktif Hammadde

Ruhsatları Etüdü, Avanos-Sorgun Radyoaktif Hammadde Ruhsatları Etüdü, Kastamonu Civarı Polimetal Aramaları Kastamonu-Sinop-Çankırı-Çorum-Amasra-Kırıkkale-Yozgat-Tokat, Doğu Karadeniz Yay Mağmatikleri İle İlişkili Polimetal Enerji Aramaları, Maden Karmaşığı Polimetal Aramaları gerçekleştirilmiştir. 4. Maden, Enerji Hammaddeleri ve Jeotermal Enerji Aramalarına Yönelik Çalışmalar

Maden arama ve araştırma projelerinin ülke genelinde uygulanması ve somut

sonuçlara ulaştırılabilmesi, maden yataklarının keşfinden ekonomiye kazandırılmasına kadar geçen süreç; ortalama 10-15 yıllık uzun vadeli bir dönemi kapsamaktadır. Örtülü ve gömülü madenlerin aranmasında bilimsel ve teknolojik yöntemler kullanılmakta, madencilikte risklerin azaltılması amacıyla havza bazında arama-araştırma çalışmalarına devam edilmektedir. 4.1. Metalik Maden Ve Endüstriyel Hammadde Aramalarına Yönelik Çalışmalar 4.1.1. Metalik Maden Aramaları

Metalik Maden Aramalarına yönelik olarak 10 proje ile yurt genelinde arama çalışmaları yapılmıştır. Yürütülen bu projelerle ülkemiz ekonomisine önemli katkılar sağlayabilecek yeni maden sahalarının keşfine yönelik veriler elde edilmiştir. 2015 yılında yaklaşık 38 ilde prospeksiyon ve ön etüt çalışması yapılmıştır. 2015 yılı içerinde 138 ruhsat sahasında (13.296 km²) etüt çalışılması gerçekleştirilmiştir.

Metalik Maden Aramalarına yönelik olarak 2015 yılında yurt genelinde sondajlı

arama faaliyetleri yürütülmüş ve 13 farklı ilde 80.000 metre sondajlı arama çalışması yapılmıştır.

Elazığ ve çevresindeki cevherleşmelerin belirlenmesi ve yeni sahaların

bulunması amacıyla, 2015 yılında, Geliçayı ruhsatında ise 14036 m sondajlı arama çalışması gerçekleştirilmiştir. Geliçayı ruhsatında yapılan sondaj çalışmaları sonucu bakırlı ve manyetitli zonlar belirlenmiştir. Sevik yayla ruhsatında prospeksiyon ve detay etüt çalışmaları gerçekleştirilmiş olup, 2016 yılında her iki sahada da sondajlı arama çalışması planlanmıştır.

Kahramanmaraş İli Elbistan ilçesinin güneybatısında yer alan Hüyüklü/

Kayışındere ruhsat sahasında yapılan çalışmalarak tamamlanarak; 1882 ppm Cu içerikli 686.937.811 ton görünür, 1849 ppm Cu içerikli 123.164.010 ton muhtemel, 1877 ppm Cu içerikli 810.101.821 ton görünür+muhtemel Cu, 104 ppb Mo içerikli 260.785.360 ton görünür, 54 ppb Mo içerikli 5.450.752 ton muhtemel, 103 ppb Mo içerikli 266.236.112 ton görünür+muhtemel Mo, 3459 ppm Zn, 2336 ppm Pb içerikli 43.365.045 ton görünür Zn-Pb, 3355 ppm Zn, 2297 ppm Pb içerikli 43.538.820,5 ton muhtemel Zn-Pb, 3407 ppm Zn, 2316 ppm Pb içerikli 86.903.865 ton görünür-muhtemel Zn-Pb rezervi tespit edilmiş olup, saha MİGEM’e devredilmiştir.

Sivas-Erzincan-Malatya-Elazığ Metalik Maden Aramaları projesi kapsamında

Türkiye’nin en büyük demir havzası olan Malatya-Sivas yöresinde, birçok cevherleşme ve yataklanmayı (Fe, Pb, Zn, Cu, Ag, Au, NTE) içerisinde bulunduran kuşak içerisindeki demir ve baz metal yataklarının tespit edilmesi, jenezinin belirlenmesi ve ekonomiye kazandırılması amacıyla prospeksiyon ve arama çalışmaları gerçekleştirilmiştir. 2015

yılında Sivas-Divriği-Karaağaçlı ruhsatındaki arama çalışmaları tamamlanmıştır. Sahada; %31,70 ortalama Fe içerikli 15.891.923,06 ton görünür, % 32,06 ortalama Fe içerikli 3.200.409,38 ton muhtemel olmak üzere % 31,80 ortalama Fe içerikli toplam 19.092.332,44 ton görünür+muhtmel Fe rezervi tespit edilerek, saha MİGEM’e devredilmiştir. Bölgedeki diğer ruhsat sahalarında ise jeofizik ve detay maden jeolojisi ve sondajlı arama çalışmalarına devam edilecektir.

Sivas-Zara-Deredam, Kaplan ve Çevirmehan ruhsat sahalarında 2013-2015

yıllarında detay maden jeolojisi, yarma ve numunelendirme çalışmaları yapılmış olup, bu çalışmalardan Cu-Pb-Zn, Au ve Ag anomalileri elde edilmiştir. Bu anomalilerin derinlik devamlığının araştırılmasına yönelik olarak 2015 yılında 1.211 m sondajlı arama çalışması yapılmıştır. Bu sondajlardan kurşun-çinko içeren zonlar kesilmiştir. Anılan sahalarda, 2016 yılında arama çalışmalarına devam edilecektir.

Niğde-Çamardı-Bereketli sahasında yüzey örneklerinden elde edilen yüksek

antimuan değerlerinin epitermal bir cevherleşmeye işaret edebileceği ve sistemin derin kesimlerinde baz ve değerli metal (Cu, Au) cevherleşmelerinin olabileceği düşüncesiyle, sahada 2013-2015 yıllarında yapılan sondajlardan alınan örneklerde 40 ppb ile 8.000 ppb arasında altın değerleri elde edilmiştir. Sondajlarda elde edilen altın değerleri belirli zonlar oluşturmakta olup, arama çalışmaları devam etmektedir. 2014 yılında ruhsat hakkı sağlanan Çamardı sahasından alınan örneklerde Au: 40->6000 ppb, Ag: 9,6 ppm, Sb ve As >10000 ppm değerleri elde edilmiştir. Çamardı sahasında önceki yıllarda antimuan işletmesi yapılmış olup, jeokimyasal kayaç örnek analiz verilerine göre kıymetli metal cevherleşmesinin gelişebileceğini göstermektedir. Bu sahada 2016 yılında yapılacak sondajlarla cevherleşme potansiyeli ortaya konmaya çalışılacaktır. Bu alanlarda yapılacak sondajlar, bölgenin cevherleşme potansiyelini belirlemek açısından önemli bilgiler sağlayacaktır.

Kastamonu-Taşköprü- Hanönü civarında bulunan ruhsat sahasında sürdürülen

çalışmalarda değerli metaller açısından önemli olabilecek veriler elde edilmiş olup, bu sahalarda detay maden jeolojisi, detay jeokimya ve jeofizik çalışmaları yapılmıştır. 2015 yılında ruhsat alanında 10581 metre sondajlı arama çaılşması sonucunda, 7 milyon ton ortalama % 0,5 Cu içerikli cevherleşmenin bulunduğu öngörülmekte olup, sondaj çalışmalarına 2016 yılında da devam edilecektir.

MTA adına ruhsatIı Manisa ili Soma ilçesinin kuzeybatısında yer alan Çatalçam

ruhsat sahasında yapılan çalışmalar sonucu elde edilen analiz sonuçlarına göre ortalama 110 m kalınlıkta tonda 1 gram Altın değerleri elde edilmiştir. Çatalçam-Kiraz (Soma-Manisa) ruhsat sahasında alınan örneklerin analizlerinde 55 ppm Au, 5200 ppm Cu, >3000 ppm Pb ve >10000 ppm kadar Zn değerleri alınmıştır. Yapılan çalışmalara göre, ruhsat sahasında subvolkanitlere bağlı olarak; ortalama 1 gr Au tenörlü yaklaşık 100 milyon ton (100 ton) görünür-muhtemel rezervli Au cevherleşmesi beklenmekte olup, rezerv ve arama çalışmalarının 2016 yılında da devam etmesi planlanmıştır.

Balıkesir-Havran ve İvrindi’de yapılan arama çalışmaları sonucunda altına yönelik

olarak yapılan yüzey ve sondaj çalışmalarında önemli bulgular elde edilmiş olup, 2016 yılında sondajlı arama çalışmaları devam edilmesi planlanmıştır.

Doğu Karadeniz Bölgesinde 2015 yılında Ordu-Giresun-Gümüşhane ve Trabzon-

Rize-Artvin bölgelerinde Çinko-Bakır-Kurşun-Altın-Gümüş aramalarına yönelik prospeksiyon, revizyon, detay maden jeolojisi ve jeokimya çalışmaları yürütülmüştür.

Ordu-Elbeyi ruhsat sahasında yapılan sondajlı arama çalışmalarında yaklaşık 1 km x 0,5 km boyutlu alanda; 0-200 m aralığında ortalama %0.02 (200 ppb) tenörlü Au ve %0,1 (1000 ppm) tenörlü Cu değerleri elde edilmiştir. Elbeyi ruhsat sahasında elde edilen olumlu veriler ışığında sondajlı arama faaliyetleri 2016 yılında devam edecektir.

Kayseri-Yahyalı-Kovalı ruhsat sahasında 2013 ve 2015 yıllarında sahada yapılan

sondaj ve detay etütlerle yeni kaynakların varlığı gün yüzüne çıkarılmıştır. 2015 yılında Kayseri-Yeşilhisar-Kovalı ve Yeşilova ruhsatlarında demir aramalarına yönelik 17 lokasyonda toplam 3.480 m sondaj yapılmış olup, ilk bulgulara göre % 30 Fe ortalama tenörlü 4,669 milyon ton muhtemel rezervin varlığı öngörülmüştür. 2016 yılında arama amaçlı sondaj çalışmalarına devam edilecektir. 4-6 m arası kalınlıklarda değişen birkaç farklı seviyelerde masif manyetit seviyesi kesilmiştir.

Adana-Aladağ’da yer alan ofiyolitik birimlerde yapılan çalışmalar ile ekonomik

öneme sahip kromitit cevherleşmeleri tespit edilmiştir. Adana-Aladağ ruhsatlarında rezerv belirlemeye yönelik olarak, Adana-Aladağ ilçesinde bulunan ruhsat sahasında 2013-2015 yılları arasında arama amaçlı 16.800 m sondaj yapılmıştır. Yapılan bu sondajlarda 1-160 m kalınlıklarda cevherli seviyeler kesilmiştir. Cevherli seviyelerin kalınlıkları ve elde edilmiş analiz sonuçlarına göre yapılan ilk değerlendirmeler sonucunda %4-30 Cr2O3 ortalama tenörlü 32 milyon tonluk bir potansiyel hesaplanmıştır.

Gelişen çevre bilinci, gömülü maden yataklarının keşfi ve jeolojik sorunların

çözümünde jeoloji, jeofizik ve genel jeokimya haritaları ve maden yatak ve zuhur envanteri gibi gerekli temel bilgi gereksinimi, Genel Jeokimya Haritalarının ivedilikle tamamlanmasını zorunlu hale getirmiştir. Değişik ölçeklerde basılan bu haritalar hidrojeoloji, tarım, hayvancılık, yerleşim alanları arazi kullanım haritaları) seçiminde, maden aramacılığında ve çeşitli jeolojik sorunların çözümünde kullanılmaktadır. 2015 yılında Türkiye Genel Jeokimya Haritaları Projesi kapsamında 1/100.000 ölçekli J32, 33, 34; K32, 33, 34; L32, 33, 34, J32, 33, 34; M32, 33, 34; N32, 33, 34,35, O32, 33, 34,35; P32 ; G44, 45 nolu paftaların örnek alım işleri tamamlanmıştır. 4.1.2. Endüstriyel Hammadde Aramaları

Bentonit önemli bir endüstriyel hammadde olup, sanayide ağartma toprağı, döküm kumu bağlayıcısı, sondaj çamuru gibi çeşitli alanlarda kullanılmaktadır. Ülkemiz özellikle Ca-Bentonit (ağartma toprağı) açısından önemli bir potansiyele sahiptir. Trakya bölgesi ve Ordu civarındaki Ca-Bentonit yatakları özel sektör tarafından işletilmekte ve Ülkemiz maden ihracatı içinde yer almaktadır. Önceki yıllarda Trakya bölgesinde arama projeleri yürütülmüş ve toplam 580.168.544 ton görünür Ca-Bentonit rezervi belirlenmiş olup, bu yataklar MİGEM’e devredilmiştir.

Ordu-Fatsa ve Ünye civarında yürütülen ve 2014 yılında başlayan bentonit arama

çalışmalarına 2015 yılında da devam edilmiştir. MTA adına ruhsatlı 6 adet arama ruhsat sahasında (386 Km2) çeşitli ölçeklerde detay maden jeolojisi etütleri ve 39 lokasyonda toplam 2.701 m karotlu sondaj çalışması yapılmıştır. Yüzeyden ve sondaj kuyularından alınan örneklerde mineralojik, kimyasal ve teknolojik amaçlı laboratuar çalışmaları yürütülmektedir. 2016 yılında bu ruhsat sahalarında 5.000 m arama ve rezerv amaçlı sondaj yapılması planlanmaktadır.

Geçmiş yıllarda MTA tarafından yapılan sondajlı arama çalışmaları sonucunda Manisa-Alaşehir-Azıtepe civarındaki ruhsat sahasında primer tip titanium cevherleşmesi keşfedilmiştir. Menderes masifine ait gabro, metagabro ve amfibilitlerde belirlenen ortalama % 6 TiO2 içerikli cevherleşmenin derinlerdeki tenör ve yayılımının belirlenmesi amacıyla 2015 yılında sondajlı detay etütler yürütülmüştür. Bu bağlamda 4 lokasyonda 363-600 m derinlikler arasında arama amaçlı sondaj kuyuları açılmıştır. Sondaj kuyularından alınan numunelerde analiz çalışmaları devam etmekte olup, elde edilen kimyasal analiz verilerine göre cevher zenginleştirme çalışmaları yapılarak saha değerlendirilecektir.

MTA tarafından önceki yıllarda keşfedilerek Eti Maden İşletmeleri Genel

Müdürlüğü’ne devredilen, Eskişehir-Sivrihisar’da ülkemizin toryum ve nadir toprak elementleri bakımından yüksek potansiyele sahip sahasının mücavirinde yer alan MTA ruhsat sahasında; yüzeyden spektrometre ile elde edilen ışıma değerleri sonucunda “Maden Ön Etütleri” projesi kapsamında 2015 yılında jeofizik etüt, yarma ve 7 lokasyonda toplam 1.681,90 m sondaj çalışması gerçekleştirilmiştir. Saha sondaj analiz verilerine göre nadir toprak elementleri açısından potansiyel oluşturmamaktadır.

2014 yılında Malatya-Kuluncak-Başören ruhsat sahasında nadir toprak

elementlerine yönelik çalışmalar yapılmış olup, florit ve nadir toprak (britolit) cevherleşmesi tespit edilmiştir. 2015 yılında “Maden Ön Etütleri” projesi kapsamında Güney Kore Yer Bilimleri ve Maden Kaynakları Enstitüsü (KİGAM) ile ortak sondajlı detay maden arama çalışmaları yürütülmüştür. Bu bağlamda MTA ruhsat sahasında NTE cevherleşmesinin yayılım ve kalitesine yönelik 7 lokasyonda toplam 2780,80 m karotlu sondaj, jeofizik log alımı ve yarma faaliyetlerinden oluşan detay etütler yürütülmüştür. MTA laboratuarlarında ve yurt dışında analiz çalışmaları devam etmektedir. Analiz verilerine gore 2016 yılında 6000 m sondaj planlanmaktadır.

Bir Ca-Mg minerali olan Huntit, başlıca boya, plastik ve ilaç sektörlerinde

kullanılan huntit aramalarına yönelik olarak Burdur, Isparta ve Denizli yörelerinde “Göller Bölgesi Huntit Aramaları” projesi yürütülmektedir. 2014 yılında keşfedilerek MTA adına ruhsatlandırılan 9 adet sahada (313 km2) 2015 yılında prospeksiyon, çeşitli ölçeklerde detay maden jeolojisi etütleri, yarma ve numune alma çalışmaları yürütülmüştür. Sahada yüzey ve yarmalardan alınan numunelerde 1. mineral olarak huntit daha az oranlarda dolomit ve manyezit tespit edilmiştir. 2015 verilerine gore 2016 yılında 6000 m karotlu sondajlı arama planlanmıştır.

2015 yılında toplam 11 adet (9 adet endüstriyel hammadde, 2 adet metalik

maden) MTA adına ruhsatlı sahada çalışmalar tamamlanmış ve “ Buluculuk Hakkı” talebi ile MİGEM’e devirleri yapılmıştır. Son 12 yılda ise 134 adet saha MİGEM’e devredilmiştir.

85 adet metalik maden ve 32 adet endüstriyel hammadde olmak üzere toplam

117 adet ruhsat sahasında detaylı maden jeolojisi araştırmaları sürdürülmektedir.

4.2. Enerji Hammadde ve Jeotermal Enerji Aramalarına Yönelik Çalışmalar

4.2.1. Enerji Hammade Aramaları

4.2.1.1. Kömür Aramaları

MTA Genel Müdürlüğü tarafından ülkemizde kömür arama çalışmalarına 1938 yılında başlanılmış ve günümüzde de bu çalışmalar yoğun olarak devam etmektedir. 1939-1984 yılları arasında MTA tarafından 40.000 km² alanın detay etüdü yapılmış ve toplam 1.459.000 m sondaj yapılarak 117 adet Linyit sahası saptanmıştır. Bu çalışmalar sonucunda 8,3 milyar ton linyit rezervi tespit edilmiştir.

MTA tarafından 2005'te başlatılan yoğun kömür arama çalışmaları sonucunda

2015 yılı sonu itibari ile toplam 1.636.940 metre metre sondaj yapılarak; 3 adedi büyük rezervli (Karapınar-Ayrancı, Eskişehir-Alpu, Afyon-Dinar) olmak üzere 12 adet yeni kömür sahası keşfedilerek, 3 sahada ise rezerv artışı sağlanarak;

- Konya-Karapınar Sahasında 1,832 milyar ton, - Trakya Çerkezköy Havzasında 495 milyon ton, - Elbistan MTA Sahasında 515 milyon ton, - Eskişehir-Alpu Sahasında 1,453 milyar ton, - Afyon-Dinar Sahasında 941 milyon ton, - Amasya-Merzifon Sahasında 9,2 milyon ton, - Malatya-Yazıhan Sahasında 17 milyon ton, - Pınarhisar-Vize Sahasında 140 milyon ton, - Konya-Ilgın Sahasında 30,6 milyon ton, - Denizli - Çivril Sahası 7,5 milyon ton - Denizli - Çardak Sahası 44,2 milyon ton - Isparta-Şarkikaraağaç Sahasında 306,7 milyon ton, - Afşin-Elbistan EÜAŞ Sahasında 1,3 milyar ton, - Manisa-Soma TKİ Sahasında 205 milyon ton, - Beypazarı-Çayırhan EÜAŞ Sahasında ise 83,3 milyon ton

rezerv tespit edilmiştir. EÜAŞ ve TKİ sahalarında 1.588 milyar ton, MTA sahalarında ise, 5.792 milyar

ton olmak üzere, ülkemiz linyit rezervleri toplam 7.38 milyar ton artırılmıştır. Önceden 8,3 milyar ton olan ülkemiz linyit rezervi son yıllardaki çalışmalarla % 89 arttırılmıştır.

Yeni keşfedilen ve çalışmaları tamamlanan Karapınar-Ayrancı, Tekirdağ-

Çerkezköy, K.Maraş-Elbistan (MTA), Afyonkarahisar-Dinar sahaları Bakanlığımız onayı ile EÜAŞ Genel Müdürlüğüne, Amasya-Merzifon, Kırklareli-Pınarhisar-Vize, Eskişehir-Alpu ve Konya-Ilgın sahaları ise TKİ Genel Müdürlüğüne devredilmiştir. Çalışmaları tamamlanan Isparta-Şarkikaraağaç, Denizli-Çardak ve Denizli-Çivril sahaları İhtisaslaşmış Devlet Kurumlarına devre hazır hale getirilmiştir.

2005-2015 yılları arasında gerçekleştirilen bu çalışmalar sonucunda tespit edilen yeni linyit rezervlerimiz 20.000 MW gücünde yeni termik santralı besleyecek potansiyele sahiptir.

• Grafikte de izlendiği üzere; yıllara gore sondajlı aramalar arttıkça buna paralel olarak bulunan rezervlerinde birlikte arttığı görülmektedir.

Kömür arama ve rezerv geliştirme çalışmaları tamamlanan Tekirdağ-Çerkezköy havzasında 8, Kahramanmaraş ilinde 3, Konya ilinde 11, Afyonkarahisar ilinde 5 adet, Eskişehir ilinde 10 adet, Kırklareli-Pınarhisar-Vize’de 6 adet, Amasya ilinde 1 adet, Malatya-Yazıhan’da 1 adet, Denizli ilinde 2 adet, Isparta ilinde 4 adet olmak üzere toplam 51 adet ruhsat sahasında buluculuğa esas maden jeolojisi raporları hazırlanarak MİGEM’e teslim edilmiş ve buluculuk belgeleri alınmıştır.

MTA Genel Müdürlüğünce, 2015 yılı yatırım programı kapsamında toplam 8 adet

kömür arama projesi (5 adeti MTA projesi, 3 adeti işbirliği kapsamında) yürütülmüştür. Projeler kapsamında çalışılan Tekirdağ, Edirne, İstanbul, Denizli, Afyonkarahisar, Aydın, Amasya, ve Muş illerinde gerekli kömür jeolojisi ve sondaj çalışmaları yapılmış olup, bu sahalarda ve işbirliği kapsamında EÜAŞ adına Ankara-Beypazarı-Çayırhan, TKİ adına çeşitli illerdeki ruhsat sahasında sondajlı arama çalışmaları gerçekleştirilmiştir.

2015 yılında gerçekleştirilen bu çalışmalar sonucunda Isparta-Şarkikaraağaç

sahasında 68,2 milyon ton, Denizli-Çardak sahasında 18,6 milyon ton ve Beypazarı-Çayırhan (EÜAŞ) sahasında 83,3 milyon ton olmak üzere 2015 yılında toplam 170,1 milyon ton ilave görünür linyit rezerv artışı sağlanmıştır.

Ayrıca, 2015 yılında, gerçekleştirilen sondaj çalışmaları sonucunda Aydın-

Bozdoğan’ da toplam kalınlığı 5 m ye varan, Tekirdağ-Malkara’da toplam kalınlığı 15 m ye varan, Amasya-Merzifon’da toplam kalınlığı 9,75 m ye varan ve Muş’ta toplam kalınlığı 15 m ye kömürlü seviyeler tespit edilmiş olup, bu sahalardaki arama ve rezerv belirleme çalışmalarına 2016 yılında da devam edilecektir.

Afyon-Evciler Sahasında çalışmalara 2013 yılında başlanmış olup, 2015 yılında

13 adet kuyuda toplam 10.906,30 m sondaj çalışması gerçekleştirilmiştir. Elde edilen verilere göre kömürün ortalama giriş derinliği 493,00 m derinlikte olup, alt ısıl değerleri ortalama 2621 kcal/kg ve ortalama kömür kalınlığı ise 4,47 m’dir.

Trakya Bölgesinde (Tekirdağ (Merkez, Malkara, Çorlu, Marmara Ereğlisi), İstanbul (Silivri)’de MTA’ya ait 49 adet ruhsat sahasında çalışmalara 2012 yılı aralık ayında başlanmıştır. Ruhsat sahalarında yapılan etütlerden sonra, arama ve rezerv belirlemeye yönelik 2015 yılı içersinde toplam 124 adet kuyuda 60.458,55 m sondaj yapılmıştır. Çalışmalar sonucunda ekonomik kalınlıkta kömür damarları kesilmiş olup, kömür damarlarının kalınlıkları 0,50 m ve 3,50 m arasında değişmektedir. Sahadaki kömür ortalama giriş derinliği 250 m, ortalama kömür kalınlığı 9 m olup, ortalama 2000 kcal/kg ısıl değere sahiptir. Sahadaki çalışmalara 2016 yılında da devam edilecektir.

2013 yılında Muş Ovasının kuzeyinde yer alan 1 adet ruhsatta gerçekleştirilen

sondajlarda kömürlü seviyeler kesilmiştir. 2013-2014 yıllarında gerçekleştirilen çalışmalarla elde edilen kömür bulgusundan sonra MTA’ya ait toplam 7 adet ruhsatta arama ve rezerv belirlemeye yönelik etüt ve sondaj çalışmalarına 2015 yılında da devam etmiştir. 2015 yılında 55 adet sondajda toplam 21.284 m ilerleme gerçekleştirilmiştir. Sahadaki çalışmalara 2016 yılında da devam edilecektir.

Aydın-Bozdoğan’da; MTA’ya ait 1 adet ruhsat sahasında kömür arama

çalışmalarına 2014 yılında başlanılmış olup, 2015 yılında sahada 25 adet lokasyonda 19.445,20 m sondaj çalışması gerçekleştirilmiştir. Sahada gerçekleştirilen sondajlarda kalınlıkları 0,20 m. ile 1.5 m arasında olan kömür damarları kesilmiş olup, toplam kömür kalınlığı 5,0 m, kömüre giriş derinliği 729,00 m.’dir. Kömürler orijinal bazda ortalama 4.000 kcal/kg alt ısıl değere sahiptir. Sahadaki arama ve rezerv belirleme sondaj çalışmaları tamamlanmış olup, sonuç raporu hazırlanmaktadır.

Amasya-Merzifon’da; MTA’ya ait 1 adet ruhsat sahasında kömür arama

çalışmalarına 2014 yılı sonunda başlanılmış olup, 2015 yılında sahada 3 adet lokasyonda toplam 3.209,65 m sondaj çalışması gerçekleştirilmiştir. Ruhsat sahasının kuzeyinde yer alan ve Kayadüzü köyünün batı kısmında yer alan ilk sondajda 884,00- 896,00 m arasında kalınlıkları 0,55 m ile 5,20 m arasında değişen, toplam kalınlığı 9,75 m olan 5 adet kömür damarı kesilmiştir. Kömürler orijinal bazda ortalama 3500 kcal/kg alt ısıl değere sahiptir. Ruhsat sahasının kömür varlığının tespiti için sondaj çalışmalarına 2016 yılında da edilecektir. 4.2.1.2. 2015 Yılında İşbirliği Kapsamında Yürütülen Çalışmalar

EÜAŞ Genel Müdürlüğü adına Beypazarı-Çayırhan Sahasında; Beypazarı Kömür

Havzası Fleksür Güney Alanı Rezerv Belirleme ve Kömürlerin Yerinde Gazlaştırma Teknolojisine Uygunluğunun Araştırılması Projesi kapsamında, daha önce çalışılan “Beypazarı Kömür Havzası “H” ve “E” Sektörleri Rezerv Belirleme ve Alt Damar ile Fleksür Güneyi Bölgesinin Araştırılması Projesi” kapsamında 2010 yılında yapılan 14 adet araştırma sondajı, fleksür güneyinde yaklaşık 80 km2 alanda yeni bir kömür havzasının varlığına işaret etmiştir.

Yeni Proje kapsamında, bölgedeki bu yeni bulguların araştırılması, kömür

potansiyelinin ortaya çıkartılması amaçlanmış olup, toplam derinliği 186.150 m olacak 219 adet sondajın yapılması programlanmıştır. Projede, “Kömürün Yerinde Gazlaştırılma Teknolojisine Uygunluğunun Araştırılması” ve “Tahkimat Tasarımı Analizleri” başlığı altında detaylı araştırmaların yapılması da planlanmıştır. Kömürün kalite parametrelerinin belirlenmesi ve yerinde gazlaştırılmasına yönelik özelliklerinin saptanması amacıyla açılacak kuyulardan sistematik olarak 1485 adet örnek derlenecek ve bu örneklerde çeşitli analizler gerçekleştirilecek olup, “tahkimat tasarımı

modellemesi”nde kullanılmak üzere 15 ayrı lokasyonda açılacak kuyularda ise çeşitli jeomekanik testler yapılması öngörülmüştür. Sahada 2015 yılı sonu itibariyle 170.695,50 m sondaj yapılmıştır. Proje saha çalışmalarınının 2016 yılında tamamlanması planlanmaktadır.

EÜAŞ Genel Müdürlüğü adına Beypazarı-Çayırhan Sahasında; I. Saha Alt

Damar rezervinin belirlenmesine yönelik 2015 yılında imzalanan 80.400 m lik sözleşme kapsamındaki çalışmalara 2015 yılının 2. Yarısında başlanmış olup, 2015 yılında 162 lokasyonda toplam 51.168,68 m sondaj çalışması gerçekleştirilmiştir. Proje saha çalışmalarınının 2016 Temmuz ayında tamamlanması planlanmaktadır.

MTA Genel Müdürlüğü ile TKİ Genel Müdürlüğü arasında, Afyon, Burdur, Denizli,

Kütahya, Eskişehir, Ankara, Uşak, Muğla ve Bolu illerinde TKİ tarafından ruhsatlandırılmış sahalarda kömür aramaya yönelik 15.800 ±%20 m sondaj ve etüt çalışmalarını kapsayan sözleşme ve 7.000 m lik sözleşme imzalanmıştır. Sözleşme kapsamında 2015 yılı sonuna kadar Afyon, Burdur, Uşak, Kütahya, Denizli ve Bolu illerinde 56 adet lokasyonda toplam 20.361,25 m sondaj çalışması gerçekleştirilmiştir. Sözleşme kapsamında arama çalışmalarına 2016 yılında da devam edilecektir.

TKİ Genel Müdürlüğü ile TPAO Genel Müdürlüğü ortaklığında gerçekleştirilen

bitümlü şeyllerin teknolojik özelliklerinin belirlenmesine yönelik proje kapsamında, MTA Genel Müdürlüğü ile TKİ Genel Müdürlüğü arasında, TKİ’ye ait Bolu-Göynük-Mengen ve Ankara-Nallıhan-Beydili bitümlü şeyl sahalarında 6.000 m sondaj ve etüt yapmaya yönelik sözleşme imzalanmıştır. Proje çalışmaları kapsamında 2015 yılı sonu itibariyle toplam 27 adet lokasyonda, toplam 6.992,80 m sondaj çalışması gerçekleştirilmiştir. Proje çalışmalarına 2016 yılında da devam edilecektir.

4.2.1.3. Radyoaktif Hammadde Aramaları

MTA Genel Müdürlüğü tarafından, ülkemizde jeolojik olarak yüzeylenen asit mağmatik ve metamorfik kayaçlardan kaynaklanan uranyumun depolanabileceği sedimanter kayaçların radyoaktif hammadde yönünden araştırılması, 1990 yılı sonuna kadar devam edilmiş ve 5 yatakta toplam 9.129 ton görünür uranyum rezervi ortaya konulmuştur. 1990 yılından sonra zaman zaman yapılan aramalar kısıtlı bütçe ile sınırlı alanlarda yapılmıştır.

Uranyum yatağının aranmaya başlanmasından, bulunup, üretime geçilmesi için

gerekli süre 10 ile 15 yıl arasında değişmektedir. Diğer taraftan işletilen bir yataktan üretim artışı sağlama süreci ise 5 ile 7 yıldır. Bugüne kadar bulunan rezervlerin, Türkiye'nin gerçek potansiyelini oluşturmadığı, aramalara devam edilmesi durumunda rezervlerin artırılabileceğine inanılmaktadır.

Bugüne kadar yapılan jeolojik çalışmalar sonucunda Türkiye genelinde toplam

11979 ton uranyum rezervi tespit edilmiştir. Bu yatakların büyük bir çoğunluğu sedimanter tip yataklardır.

Bu gruba Manisa-Köprübaşı (% 0,4-0,05 U3O8 tenörlü 2852 ton), Uşak- Fakılı (%

0,05 U3O8 tenörlü 490 ton), Aydın-Küçükçavdar (%0,04 U3O8 tenörlü 208 ton) ve Yozgat- Sorgun (% 0,1 U3O8 tenörlü 6700 ton) uranyum yatakları girmektedir. Sadece Aydın-Demirtepe uranyum yatağı (% 0,08 U3O8 tenörlü 1729 ton) diğer uranyum yataklarından farklı olarak damar tipi uranyum yatağı tipine girmektedir.

2015 yılı içersinde; MTA Genel Müdürlüğünce toplam 2 adet Radyoaktif

Hammadde Arama projesi yürütülmüştür. Projeler kapsamında çalışılan, Manisa, Uşak ve Nevşehir’de jeoloji ve jeofizik etüt çalışmaları yapılmış olup, bu sahalarda yapılan araştırma ve rezerv belirleme sondajlarında 52 adet kuyuda toplam 7170,00 m sondaj çalışması gerçekleştirilmiştir.

Nevşehir-Avanos Uranyum sahasında Cevherli zona 10-110 m arasında değişen

derinliklerde girilmektedir. Zonun kalınlığı 10 ile 80 m arasında değişmektedir. Sondaj etki yarıçapı dikkate alınarak yapılan rezerv hesaplamasında ortalama tenörü % 0,0391 olan 771,42 ton görünür uranyum (U3O8) rezervi hesaplanmıştır. Sahada arama ve rezerv belirlemeye yönelik sondaj çalışmaları 2016 yılında da devam edecektir.

Manisa-Köprübaşı’nda, 2 adet ruhsat sahasında yapılan çalışmalar sonucu,

karotlardan alınan numunelerin analiz sonuçlarına göre, sondajların etki yarıçapı 30 m olacak şekilde yapılan hesaplamalarda, ruhsatın birisinde % 0.0415 (U3O8) ortalama tenörlü 216,84 ton, diğerinde ise iki farklı sektörde sırasıyla % 0.034 (U3O8) ortalama tenörlü 63,23 ton ve % 0.0719 (U3O8) ortalama tenörlü 418,32 ton görünür uranyum (U3O8) rezervi hesaplanmıştır. Cevherleşmeler kumtaşı, silt taşı, kil taşından oluşan Miyosen yaşlı sedimanter birimler ile Mesozoyik yaşlı kireçtaşlarının çatlak ve boşlukları içerisinde gelişmiştir. Sahada arama ve rezerv belirlemeye yönelik sondaj çalışmaları 2016 yılında da devam edecektir.

4.2.1.4. Jeotermal Enerji Aramaları

MTA Genel Müdürlüğü ülkemizde jeotermal kaynak aramacılığını 1962 yılında

başlatarak bugüne kadar getirmiştir. 1990’lı yıllardan 2004 yılına kadar uygulanan politikalardan dolayı durma noktasına gelen jeotermal enerji arama çalışmaları; 2004 yılından itibaren hızlandırılmış ve sondajlı jeotermal enerji aramaları 2.000 m’ler den 28.000 metrelere çıkarılmıştır.

2005 yılında Bakanlığımızca başlatılan mevcut kaynakların geliştirilmesi ve yeni

kaynak alanlarının aranması seferberliği nedeniyle, 2004 sonu itibarı ile 3.100 Mwt olan kullanılabilir ısı kapasitesi 2014 yılı sonu itibari ile 180.000 m sondajlı arama tamamlanarak, ilave 1900 MWt ısı enerjisi açığa çıkarılmıştır. 173 adet olan keşfedilmiş jeotermal saha sayısı da sondajlı aramalarla 230 sahaya çıkarılmış olup, bugüne kadar 592 adet, 352.000 m sondajlı arama çalışması yapılarak doğal çıkışlar dahil, açılan kuyularla yaklaşık 5000 MWt ısı enerjisi elde edilmiştir.

2005 yılında jeotermal envanteri yapılarak yatırımcıların hizmetine sunulmuş

olup, yeni envanter güncelleme çalışmaşları devam etmektedir. Ayrıca Bakanlığımız ile Kültür ve Turizm Bakanlığı arasında yapılan işbirliği

kapsamında turizmi koruma ve gelişme bölgelerinin belirlenmesinde yararlanılmak üzere MTA Genel Müdürlüğü tarafından 29 ilin jeotermal enerji potansiyeli güncellenerek yapılması gereken çalışmalar tespit edilip il bazında raporlar düzenlenmiştir.

2002 -2015 Yılları Için Türkiye’deki Jeotermal Uygulamaların Karşılaştırılması

Kullanım (Kurulu Kapasite) 2002 2015 Artış (%)

Sera Isıtması (Dönüm) 500 3.931 686

Isıtma (Konut + Termal)KE tesis) 30.000 114.567 281

Termal Kullanım 175 350 100

Elektrik Üretimi Kurulu Kapasite 15 Mwe 612,83 Mwe 3.985

Görünür Isı Kapasitesi (Jeotermal Sondajlarla Ortaya Çıkarılan + Doğal Çıkışlar)

3000 MWt 5000 MWt 67

Sahaların geliştirme çalışmaları tamamlandığında bu kapasite 1000 Mwe’ye

çıkarılabilecektir. 2015 yılı içerisinde toplam 22.350 m sondaj çalışması planlanmış, 10 adet

kuyuda toplamda 13.211,50 m sondaj çalışması yapılmıştır. 2015 yılı içerisinde yapılan 13.211,50 m sondajlı çalışmalar ile ülke görünür ısı potansiyeline 16 MWt ısı enerjisi eklenmiştir.

Nevşehir-Kırşehir ve Civarı Jeotermal Enerji Aramaları projesi kapsamında 2015 yılında, Kırşehir-Mucur-Kılıçlı köyünde 2742 m derinliğinde yapılan kuyudan, 92°C sıcaklık ve 40 l/s artezyen 58 l/sn kompresör debide jeotermal akışkan elde edilmiştir.

Trakya Jeotermal Enerji Aramaları Projesi”kapsamında MTA’ya ait Tekirdağ-

Saray jeotermal arama ruhsatında önceki yıllarda yapılan çalışmalar ışığında bir adet

1500 m derinliğe sahip jeotermal araştırma sondajı yapılmıştır. Sondaj çalışması sonucunda, 57°C sıcaklıkta, 25 l/s kompresörle ve 4 l/s artezyenik debide sıcak akışkan elde edilmiştir.

İzmir ve Civarı Jeotermal enerji Aramaları Projeleri kapsamında 750 m derinlikte

yapılan kuyuda kompresörle 40,4 °C sıcaklıkta 40 l/s kompresör debide jeotermal akışkan elde edilmiştir.

Ayrıca, MTA Genel Müdürlüğü tarafından gerçekleştirilen kuyu test çalışmaları ile

sahaların yenilenebilirliği ve korunmasına katkı sağlanmaktadır. 5686 sayılı Jeotermal Kaynaklar ve Doğal Mineralli Sular Kanunu hükümlerine

göre MTA tarafından bulunan jeotermal kaynaklar yatırımcılara ihale ile devir edilerek yatırıma dönüşmesini sağlamıştır. Bu kapsamda; 2008 yılından itibaren 21 Etap ihale yapılmıştır. Ihale sonucu kaynak varlığı ortaya çıkarılan alanlar ihale yoluyla işletmecilere devir edilmiştir.

Jeotermal ruhsat sahası ihalelerinden toplam 498.609,950 $ (ABD) özkaynak

geliri sağlanmıştır. İhalelerin başlangıcından günümüze kadar 16 adedi elektrik üretimi ve 81 adedi ise ısıtma ve termal turizme uygun toplam 97 adet jeotermal saha (toplam 142 adet ruhsat) yatırımcıya devredilmiştir.

5. Maden Analizleri ve Teknolojisi Çalışmaları Laboratuvarlarda, MTA projeleri ile MTA dışındaki Kamu ve özel sektörden gönderilen cevher, kayaç, toprak, dere sedimanı, katı yakıt, göl (baraj veya yapay göl), dere, akarsu gibi yerüstü suyu, yeraltı suyu, sanayi atığı (anot çamuru), metal ve alaşım numunelerinin, kimyasal, mineralojik-petrografik analizleri ve teknolojik testleri yapılmaktadır. 2015 yılında Kimyasal ve Mineralojik ve Petrografik analiz/testleri yapılan 71.952 adet numunede 1.070.595 adet analiz/test yapılmış olup, 1.615 teknolojik numunede ise 16.815 adet teknolojik analiz/test yapılmıştır.

YILLAR 2011 2012 2013 2014 2015

Teknolojik Numune Sayısı 1.254 1.263 2.208 4.833 1.615

Teknolojik Deney Sayısı 5.553 11.595 23.195 24.473 16.815

Kimyasal+MinPet Numune Sayısı 58.052 57.039 67.107 72.149 71.952

Kimyasal+MinPet Analiz/Test Sayısı 483.141 557.231 921.894 791.935 1.070.595

Numune Sayısı 58.052 57.039 69.315 76.982 73.567

Analiz Sayısı 483.141 557.231 945.089 816.408 1.087.410

Analiz/test sonuçlarının uluslararası geçerliliğinin sağlanması; ülkemiz maden ihracatında büyük pay sahibi olan doğaltaş ve ürünlerinin ihraç edilmesinde gerekli olan CE Belgesinin alınmasına yönelik akredite analiz/testlerin yapılması amacıyla MTA laboratuvarlarında başlatılan akreditasyon çalışmaları tamamlanarak 04.10.2010 tarihinde TÜRKAK’tan AB-0394-T numarası ile Akreditasyon belgesi alınmıştır. 30 Ocak 2015 tarihi itibariyle akreditasyon kapsamı 38 metot – 73 analiz/teste ulaşmıştır. MAT Dairesi Laboratuvarlarında, en son 21-22 Aralık 2015 tarihinde TÜRKAK tarafından gözetim ve akreditasyon kapsam genişletme denetimi yapılmıştır. Denetim sonrası TÜRKAK tarafından yenilenecek olan Akreditasyon Sertifikası ile akreditasyon kapsamı 43 metot - 81 analiz/teste ulaşacaktır.

6. 2015 Yılında MTA Genel Müdürlüğünce Belirlenen Rezerv Tabloları ve Ruhsat Bilgileri

6.1. 2015 Yılında MTA Genel Müdürlüğü Tarafından Belirlenen Kömür Rezervleri

S.No

İli İlçesi Ruhsat No Rapor Tarihi

Maden Cinsi

REZERV ( Ton ) Orijinal Alt Isı Değeri (KCal/Kg)

Açıklama

Görünür Muhtemel Mümkün Toplam

1 DENİZLİ Çardak 201201241 2015 Kömür 18.600.000 - - 18.600.000 2.651 MTA

Ruhsatı

2 ISPARTA Şarkikaraağaç 201400164 2015 Kömür 68.241.000 - - 68.241.000 1.653 MTA

Ruhsatı

6.2. 2015 Yılında MTA Genel Müdürlüğü Tarafından Belirlenen Metalik Maden Rezervleri

S.No İli İlçesi Ruhsat

No Rapor Tarihi

Maden Cinsi

REZERV ( Ton )

Orijinal Alt Isı Değeri

(KCal/Kg) Açıklama GÖRÜNÜR MUHTEMEL TOPLAM

Rezerv (ton)

Tenör (g/t) Rezerv (ton)

Tenör (g/t) Rezerv (ton)

1 K.MARAŞ Elbistan 201100379 2015 BAKIR MOLİBDEN ÇİNKO+KURŞUN

686.937.811 260.785.360 43.365.045

1882 ppm Cu 104 ppm Mo

%0,35Zn %0,23 Pb

123.164.010 5.450.752

43.358.820


%0,34Zn %0,23 Pb

810.101.821 266.236.112 86.903.865


%0,34Zn %0,23 Pb

MTA Ruhsatlı

2 SİVAS Divriği 201100382 2015 DEMİR 15.891.923 %31,7 Fe 3.200.409 %32,06 Fe 19.092.332 %31,80 Fe MTA Ruhsatlı

6.3. 2015 Yılında MTA Genel Müdürlüğü Tarafından Belirlenen Endüstriyel Hammadde Rezervleri

No İLİ İLÇESİ RUHSAT

NO MADENİN

CİNSİ

REZERV ve TENÖR

GÖRÜNÜR MUHTEMEL MÜMKÜN TOPLAM

Rezerv (ton) Tenör (%) Rezerv (ton) Tenör (%) Rezerv(t) Tenör(%)

Rezerv (t)

1 ÇANAKKALE Ayvacık 201100370 Feldispat 56.191.290 ortalama%10,58 (Na2O + K2O) içerikli

Mart 2015

2 KONYA Ereğli 201100345 Sodyum sülfat (Globerit) Kayatuzu (Halit)

152.886.965 329.051.097

ortalama % 26,58 Na2SO4 tenörlü ortalama % 80,91 NaCl tenörlü

Haziran

2015


48.475.000 25.955.000


Haziran

2015


77.560.000 394.397.500


Haziran

2015


97.443.060 649.103.854


Haziran

2015


15.789.000 4.123.000


Haziran

2015


19.944.000 215.481.000


Kasım 2015

8 NİĞDE Bor 201300184 Kayatuzu (Halit) 307.814.500 ortalama % 90,70 NaCl tenörlü

Kasım 2015

9 NİĞDE Bor 201300187 Kayatuzu (Halit) 180.544.000 ortalama % 93.30 NaCl tenörlü

Kasım 2015

6.4. 2015 Yıllında MİGEM’e Devredilen Sahalar

SIRA NO

İLİ İLÇESİ RUHSAT NO MADENİN CİNSİ ERİŞİM DEVİR TARİHİ

1 K.Maraş Afşin 201100379 Bakır--Kurşun-Çinko-Molibden 1094184 26.02.2015

2 Çanakkale Ayvacık 201100370 Feldspat 3091355 11.03.2015

3 Konya Ereğli 201100341 Sodyum Sülfat (globerit)+halit 3113301 15.06.2015





8 Sivas Divriği 201100382 Demir 2064238 09.11.2015

9 Niğde Bor 201300184 Halit 3126258 30.11.2015

10 Konya Ereğli 201300186 Sodyum Sülfat - Halit 3126259 30.11.2015

11 Niğde Bor 201300187 Halit 3126257 30.11.2015

6592 sayılı yasayla değişik 3213 sayılı Maden Kanununun 47 nci maddesi gereği;

MTA tarafından buluculuk hakkı kazanılan kömür sahalarının (IV-b grubu) ihale edilmek üzere MİGEM’e devri yerine İhtisaslaşmış Devlet Kuruluşlarına arama masrafları karşılığında devir edilmesi hüküm altına alınmıştır. Bu kapsamda 2015 yılında ise EÜAŞ Genel Müdürlüğüne 5 adet kömür ruhsatının devri arama masrafları karşılığı yapılmıştır.

2015 YILINDA EÜAŞ GENEL MÜDÜRLÜĞÜNE DEVİR EDİLEN KÖMÜR SAHALARI

S.NO İLİ İLÇESİ RUHSAT NO M.CİNSİ ER.NO

EÜ

AŞ

'A D

EVİR

E

DİL

EN

R

UH

SA

TL

AR

1 Afyon Dinar 201100039 Kömür 3078257





Ayrıca, çalışmaları tamamlanarak buluculuk hakkı kazanılan ve İhtisaslaşmış Devlet

Kuruluşlarına devir için bekleyen kömür sahalarına ait bilgiler aşağıdaki tabloda verilmiştir.

DEVİR EDİLMEK ÜZERE BEKLEYEN KÖMÜR RUHSATLARI

S.NO İLİ İLÇESİ İRUHSAT NO M.CİNSİ ER.NO

1 Denizli Çardak 201004759 Kömür 3250295

2 Isparta Şarkikaraağaç 201100881 Kömür 3271341

3 Denizli Çivril 200902797 Kömür 3212200



6 Isparta Şarkikaraağaç 201400164 02.02.2015 Isparta

7 Denizli Çardak 201201241 21.04.2015 Denizli

MTA Genel Müdürlüğü kurulduğu 1935 yılından bu yana, ülkemiz jeolojisinin aydınlanmasına yönelik çalışmalarla belirlenen bilimsel bulgular dışında toplam olarak 838 maden sahasında ekonomik boyutlu cevher belirleyerek ülke ekonomisine sunmuştur.

MTA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ KURULDUĞU 1935 YILINDAN BU YANA BELİRLENEN VE DEVR EDİLEN MADEN SAHALARI

1935-1985 Yılları Arasında Devredilen Maden Sahası 506

1985 Yılından 05.06.2004 Tarihine Kadar Devredilen Maden Sahası Sayısı 139

2005- 2015 Tarihleri Arasinda MİGEM’e Ihale Edilmek Üzere Devredilen Ruhsat Sayısı 142

EÜAŞ'ne Devir Edilen Kömür Ruhsat Sayısı 25

TKİ’ne Devir Edilen Kömür Ruhsat Sayısı 19

Çalışmaları Tamamlanarak İhtisaslaşmış Devlet Kuruluşlarına Devir Edilmek Üzere Bekleyen Kömür Sahalarının Sayısı

7

Toplam Devredilen Maden Sahası 838

Ülkemiz yeraltı kaynaklarının aranması-araştırılması için başlatılan yoğun

çalışmalar sonucunda MTA’nın maden arama ruhsat sayısı 2004 yılında 25 iken 2015 yılında 196’ya ulaşmıştır. 2015 yılı sonu itibarı ile endüstriyel hammadde arama ruhsat sayısı 32, metalik maden arama ruhsat sayısı 85, kömür arama ruhsat sayısı 72, VI.ç Grup maden arama ruhsat sayısı 7, jeotermal kaynak arama ruhsat sayısı 99 olmak üzere, toplam 295 adet yürüyen arama ruhsatı bulunmaktadır. 6.5. Jeotermal Ruhsatları – İhale ve Devirleri

MTA Genel Müdürlüğü çalışmaları sonucu ortaya çıkardığı jeotermal alanlar ile ilgili çalışmalar için Maden İşleri Genel Müdürlüğü’ne başvurular yapılarak Jeotermal alan buluculuk belgeleri alınmıştır. Buluculuk belgesi alınan sahalar için; 5686 sayılı Kanun gereği İl Özel İdareleri nezdinde çalışma yürütülerek; buluculuk belgelerine istinaden jeotermal arama ruhsatları alınmıştır. 2015 yılı sonu itibarı ile MTA Genel Müdürlüğü’nün 99 adet jeotermal arama ruhsatı mevcuttur.

6.6. MTA Genel Müdürlüğü Tarafından Alınan Jeotermal Arama Ruhsatları Dağılımı

5686 sayılı Kanun MTA’ya, bulduğu kaynak varlığını ortaya çıkardığı jeotermal

kaynakları ihale yolu ile devir yetkisi vermiştir. Bu kapsamda kaynakların hızlı bir şekilde işletmecilere devir edilerek yatırıma dönüştürülmesi sağlanmıştır. 2015 yılında kaynak varlığı ortaya çıkarılan toplam 1 alan ihale edilerek işletmecilere devir edilmiştir.

İHALE SONUCU SÖZLEŞME İMZALANAN JEOTERMAL ALAN İHALE SONUÇ BİLGİLERİ

İHALE ETAP NO

S. NO İLİ İLÇESİ JEOTERMAL ALAN ADI SÖZLEŞME

TARİHİ

21. ETAP 1 Konya Akşehir- Tuzlukçu Konya-Akşehir(Yeşilköy)-

Tuzlukçu(Erdoğdu) 01.06.2015

5686 sayılı yasa gereği ayrıca MTA Genel Müdürlüğü tarafından maliyet bedelleri

üzerinden kuyu devirleri gerçekleştirilmiştir. Bu kapsamda, 2015 yılı içerisinde Nevşehir-Kozaklı sahasında bulunan K3 ve K4 kuyuları Nevşehir İl Özel İdaresine devir edilmiştir.

KUYU DEVİR BİLGİLERİ

DEVİR ALAN RUHSAT NO KUYU ADI SÖZLEŞME TARİHİ

Nevşehir İl Özel İdaresi 2007-18 K3 ve K4 04.09.2015

IV. 2016 YILI BÜTÇE DURUMU (TL)

ANA FAALİYET KONULARI 2016 YILI ÖDENEĞİ

MADENCİLİK SEKTÖRÜ

Deniz Jeolojisi ve Jeofizik Araştırma Gemisi 1.000

Maden ve Jeotermal Kaynak Arama ve Araştırmaları 128.107.000

Jeolojik ve Jeofizik Araştırmalar 43.333.000

Bilimsel ve Teknolojik Araştırmalar 1.288.000

İnşaat İşleri 23.050.000

Muhtelif İşler (Makine Teçhizat, Taşıt, Bilgisayar Don. Yaz. Alımı, Büyük Onarım İdame yen.)

38.089.000

MADENCİLİK SEKTÖRÜ TOPLAM 233.868.000

ŞEHİRCİLİK SEKTÖRÜ 1.240.000

Cari Transferler (Cari İdame- Personel) 207.749.000

MTA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ TOPLAMI 442.857.000

V- 2016 YILI YATIRIM PROGRAMINDA YER ALAN ÖNEMLİ PROJELER HAKKINDA BİLGİ Deniz Jeolojisi ve Jeofiziği Araştirma Gemisi projesi kapsamında; öncelikle, ülkemiz denizlerine ait stratejik öneme haiz yerbilimleri araştırmalarının gerçekleştirilmesi ve doğal kaynakların tespiti ve değerlendirilmesi, jeofizik, oşinografik bilgilerin üretilmesi, araştırılmasına yönelik çalışmaların daha etkin ve verimli yürütülebilmesi için ihtiyaç duyulan açık denizlerde de görev yapabilecek kapasitede modern ve tam donanımlı bir ulusal araştırma gemisinin temin çalışmaları yürütülmektedir. Tedarik çalışmaları 2012 yılında başlayan MTA TURKUAZ Araştırma Gemisi; 28.03.2015 tarihinde denize indirilmiş olup, 2016 yılı içerisinde hizmete girmesi öngörülmekte olup, çalışmalar halen devam etmektedir.

Maden ve Jeotermal Kaynak Arama ve Araştırmaları kapsamında; Metalik Maden, Endüstriyel Hammadde, Kömür, Jeotermal, Nükleer Hammadde, Sondaj Etütleri, Fizibilite Ön Etütleri ile Maden ve Enerji Hammadde Aramalarına yönelik bilimsel araştırmalar gerçekleştirilecektir.

Jeolojik ve Jeofizik Araştırmalar kapsamında; Türkiye Jeoloji Araştırmaları, 1/25.000 Ölçekli Haritaların Güncellenmesi, Diri fay ve Paleosismoloji Araştırmaları, Karst ve Mağara Araştırmaları, Ulusal ve Uluslararası Araştırmalar, Jeofizik Araştırmaları, Deniz ve Çevre Araştırmaları, Harita Hazırlama-Basım ve Bilimsel çalışmalar gerçekleştirilecektir. Bilimsel ve Teknolojik Araştırmalar kapsamında; Müze Araştırmaları, Sürekli Gelişim Projesi, Maden Analizleri ve Teknolojileri AR-GE ve Bilimsel Etkinlik çalışmaları gerçekleştirilecektir.

TÜRKİYE ATOM ENERJİSİ KURUMU BAŞKANLIĞI (TAEK)

Kuruluş Tarihi : 27.08.1956 Kuruluş Kanunu Tarih : 09.07.1982 No : 2690

Adres

: Mustafa Kemal Mahallesi. Dumlupınar Bulvarı No:192 ÇANKAYA/ANKARA 06510

Tel Fax İnternet

: 0 312 295 87 00 : 0 312 287 87 61 : www.taek.gov.tr

TAEK BAŞKANLIĞININ STATÜSÜ, KURULUŞ AMACI VE GÖREVLERİ 1. Statüsü

Türkiye Atom Enerjisi Kurumu, 1982 yılında 2690 sayılı Yasa ile Başbakan’a bağlı olarak kurulmuştur. 27.11.2002 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanlığı Tezkeresi ile 3046 sayılı Kanunun 4 üncü ve 10 uncu maddeleri uyarınca Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığına bağlı olarak faaliyetlerini sürdüren kamu tüzel kişiliğine haiz bir kurumdur. 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nda (II) sayılı cetvelde “Özel Bütçeli İdareler” bölümünde yer almış olup, hesap ve işlemleri Sayıştay denetimine tabi bulunmaktadır.

2. Kuruluş Amacı

Barışçıl amaçlarla Türkiye'de atom enerjisinin kalkınma planlarına uygun olarak ülke yararına kullanılmasını sağlamak, temel ilke ve politikaları belirleyip önermek, bilimsel, teknik ve idari çalışmaları yapmak, düzenlemek, desteklemek, koordine etmek ve denetlemek üzere kurulmuştur.

3. Görevleri Atom enerjisinin barışçıl amaçlarla ülke yararına kullanılmasında izlenecek ulusal politikanın esaslarını ve bu konudaki plan ve programları belirleyip Başbakan'ın onayına sunmak; ülkenin bilimsel, teknik ve ekonomik kalkınmasında atom enerjisinden yararlanılmasını mümkün kılacak araştırma, geliştirme, inceleme ve çalışmayı yapmak ve yaptırmak, bu alanda yapılacak çalışmaları koordine ve teşvik etmek, nükleer hammaddeler, özel bölünebilir maddeler ve nükleer alanda kullanılan diğer stratejik maddelerle ilgili olarak yürütülen her türlü arama, çıkarma, arıtma, işletme, üretme, dağıtım, ithal, ihraç, ticaret, taşıma, kullanma, devir ve depolama gibi hususlarda uyulacak genel esasları saptamak, tavsiyelerde bulunmak ve işbirliği yapmak, birey, toplum ve çevrenin radyasyonun zararlı etkilerinden korunmasını sağlamak amacıyla, nükleer alanda faaliyet göstermek üzere yetkilendirdiği gerçek veya tüzel kişilerin yetki koşullarına uyup uymadıklarını nükleer güvenlik denetimi faaliyetleri ile kontrol etmek, ülkenin gerek görülen yerlerinde araştırma ve eğitim merkezleri, birimler, laboratuvarlar, deneme merkezleri ve güç üretimine dönük olmayan pilot tesisler kurmak, kurdurmak,

işletmek veya işlettirmek; ülke sanayinin nükleer teknolojiye girebilmesi amacına yönelik çalışmalar yapmak; yakıt çevirimine yönelik işletme, arıtma ve gerekli görülen diğer tesislerin kurulması için önerilerde bulunmak, radyoizotop üretme, kalite kontrolü, ölçme ve dağıtma tesisleri kurmak ve işletmek, radyasyon cihazları, radyoaktif maddeler, özel bölünebilir maddeler ve benzeri iyonlaştırıcı radyasyon kaynakları kullanarak yapılan çalışmalarda iyonlaştırıcı radyasyonların zararlarına karşı korunmayı sağlayıcı ilkeleri ve önlemleri ve hukuki sorumluluk sınırlarını saptamak, radyoaktif maddeleri ve radyasyon cihazlarını bulunduran, kullanan, bunları ithal ve ihraç eden, taşıyan, depolayan, ticaretini yapan resmi ve özel kurum, kuruluş ve kişilere ruhsata esas olacak lisans vermek, radyasyon güvenliği bakımından bunları denetlemek; bu görevlerin yerine getirilmesi sırasında sigorta yükümlülüğü koymak; radyasyon güvenliği mevzuatına aykırı hallerde, verilmiş olan lisansı geçici veya sürekli olarak iptal etmek; söz konusu kurum ve kuruluş hakkında, gerekirse kapatma kararı almak ve genel hukuk esasları dahilinde kanuni kovuşturmaya geçilmesini sağlamak, radyoizotopların kullanılması, ithali, ihracı, nakli ve sigorta yükümlülüğüne ait esasları belirleyen tüzük ve yönetmelikleri hazırlamak, nükleer güç ve araştırma reaktörleri ve yakıt çevrimi tesislerinin yer seçimleri, inşaat, işletme ve çevre güvenliği ile ilgili her türlü onay, izin ve lisansları vermek; gerekli inceleme ve denetimleri yapmak, izin ve lisanslara uyulmayan hallerde işletme yetkilerini sınırlamak; verilen izin veya lisansı geçici veya sürekli olarak iptal etmek ve gerektiğinde bu tesislerin kapatılmaları için Başbakan’a önerilerde bulunmak, bu amaçlar için gerekli teknik mevzuatları, tüzükleri ve yönetmelikleri hazırlamak, nükleer tesislerden ve radyoizotop laboratuvarlarından çıkan radyoaktif atıkların güvenli şekilde işlenmeleri, taşınmaları, geçici veya sürekli depolanmaları için gereken önlemleri almak veya aldırmak, atom enerjisi ile ilgili ulusal kurum ve kuruluşlarla ilişki kurmak; işbirliği yapmak; nükleer alandaki yabancı ve uluslararası kurum ve kuruluşların bilimsel çalışmalarına katılmak ve benzeri kuruluşlar ile temaslar kurmak ve işbirliği yapmak, her türlü nükleer çalışmalar için yurt içinden veya dışından sağlanacak yardımların programlarını ve dağıtımlarını yapmak, nükleer alanda görev yapacak personeli yetiştirmek veya gerektiğinde bunların yetiştirilmesine yardım etmek ve bu amaçla çalışan kuruluşlar ve yüksek öğretim kurumları ile işbirliği yapmak; nükleer konulardaki iç kaynaklı bursların dağıtımında önerilerde bulunmak; yabancı kaynaklı bursların dağıtımını yapmak; yurt içinde kurslar açmak ve açılmasına yardımcı olmak; yabancı ülkelere öğrenci ve personel göndermek; bunların yapacakları öğrenim ve çalışmaları planlamak ve izlemek, nükleer enerji ve uygulamaları konusun da gerekli görülen bilgileri ve çalışma sonuçlarını yurt içinden ve dışından toplamak, yaymak ve tanıtmak; gerekli bilgileri halka iletmek; nükleer konularda halkı aydınlatmak, nükleer alanda ulusal ve uluslararası hukukla ilgili çalışma yapmak ve gerekli düzenlemeleri önermek, nükleer madde ve tesislerin korunması ile ilgili esasları belirleyen tüzük ve yönetmelikleri hazırlamak, uygulamak ve bunlarla ilgili hususları denetlemek ve diğer kuruluşların konu ile ilgili olarak hazırlayacakları yönetmelikler hakkında görüş bildirmektir.

ATOM ENERJİSİ KOMİSYONU

BAŞKAN YARDIMCISI (3)

TÜRKİYE ATOM ENERJİSİ KURUMU

DANIŞMA KURULU

NÜKLEER GÜVENLİKDAİ. BŞK.

ARAŞTIRMA GELİŞTİRME KOORD.

DAİ. BŞK.

ÇEKMECE NÜKLEERARAŞTIRMA VE

EĞİTİM MRK. MD.

SARAYKÖY NÜKLEERARAŞTIRMA VE

EĞİTİM MRK. MD.

RADYASYON SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ DAİ. BŞK.

TEKNOLOJİ DAİ. BŞK.

STRATEJİ GELİŞTİRMEMÜDÜRLÜĞÜ

ANKARA NÜKLEERARAŞTIRMA VE

EĞİTİM MERKEZİ MD.

İDARİ VE MALİ İŞLERDAİ. BŞK.


BAŞKAN

BİLGİ EDİNME BİRİMİ

AFET VE ACİL DURUMYÖNETİM MERKEZİ

I- PERSONEL DURUMU

PERSONEL İDARİ TEKNİK 2015 YILI

Başkanlık Teşkilatı 151 166 329

SANAEM 28 198 224

ÇNAEM 63 150 209

ANAEM 11 6 18

TOPLAM 253 520 780

II- TEKNİK ALTYAPI

TESİSLER YER

TR–2 Araştırma Reaktörü ÇNAEM

Düşük Enerjili İyon Hızlandırıcıları ÇNAEM

Düşük Düzeyli Radyoaktif Atık İşleme ve Geçici Depolama Tesisi ÇNAEM

Gama Işınlama Tesisi SANAEM

TAEK Proton Hızlandırıcısı Tesisi SANAEM

SANAEM Elektron Hızlandırıcısı Tesisi SANAEM

ÜLKE GENELİNDE KURULU SİSTEMLER İSTASYON SAYISI

Radyasyon Erken Uyarı Sistemi ( RESA ) 193

Gümrük Kapılarında Araçlarda Radyasyon Tarama Sistemi (RESA-GATE) 21

Gümrük Kapılarındaki Radyasyon İzleme Sistemi (RİS) 23

LABORATUVARLAR YERİ

Radyasyon Ölçme Cihazlarının Kalibrasyon Laboratuvarı (SSDL) ÇNAEM

Radyonüklit Metrolojisi Laboratuvarları SANAEM

Radyoaktivite Ölçüm ve Analiz Laboratuvarları ÇNAEM, SANAEM

Analitik Ölçüm ve Analiz Laboratuvarları ÇNAEM, SANAEM

Tahribatsız Muayene (NDT) Laboratuvarları ÇNAEM

Radon İzleme Laboratuvarı ÇNAEM, SANAEM

Termohidrolik Laboratuvarı ÇNAEM

Radyoizotop Radyofarmasötik Üretim ve Kalite Kontrol Laboratuvarları ÇNAEM, SANAEM

Hayvancılık, Nükleer Biyoteknoloji ve Hayvan Sağlığı Nükleer Araştırma Laboratuvarları SANAEM

Toprak Verimliliği ve Bitki Besleme, Bitki Islahı ve Bitki Koruma Laboratuvarları SANAEM

Gıda Kimyası, Gıda Mikrobiyolojisi ve Işınlanmış Gıdaların Tespiti Laboratuvarları SANAEM

Radyasyon Mikrobiyolojisi Laboratuvarı SANAEM

Biyolojik Doz Tayini Laboratuvarları SANAEM, ÇNAEM

Medikal Fizik Uygulamaları Laboratuvarı SANAEM

Füzyon Laboratuvarı SANAEM

Nötron Çalışmaları Laboratuvarları ÇNAEM, SANAEM

Radyasyon Ölçüm ve Algılama Sistemleri Laboratuvarları ÇNAEM, SANAEM

Radyasyon Ölçme Cihazları Geliştirme, Üretme ve Bakım Onarım Laboratuvarları ÇNAEM, SANAEM

Hızlandırıcı Fiziği Laboratuvarı SANAEM

Dozimetri Laboratuvarları SANAEM

Malzeme Araştırma ve Karakterizasyon Laboratuvarları ÇNAEM, SANAEM

Mekanik Ağaç ve Cam Atölyeleri ÇNAEM, SANAEM

Mühendislik Tasarım Kodları ve Gelişmiş Bilgisayarlar ÇNAEM


1. Acil Durumlara Müdahale Kapsamında Verilen Hizmetler

SIRA NO HİZMETİN ADI

HİZMET SAYISI

2011 2012 2013 2014 2015

1 Kaza - - 2 - 1

2 Olay - - 14 17 22

3 Kaçakçılık - - 5 - 1

4 RESA ve RIS Hizmetleri (Yeni kurulum, Değişim, Bakım-onarım, Yer değişikliği)

- - 48 154 137

5 Gümrüklerden Gelen Toplam Alarm - - 3.764 5.944 6.590

2. Radyasyon Güvenliği Kapsamında Verilen Hizmetler

SIRA NO

HİZMETİN ADI HİZMET SAYISI 2011 2012 2013 2014 2015

1 Lisans İşlemleri (yeni lisans, vize, belge üzerinde değişiklik) 5.103 9.319 10.421 6.894 7.364

2 İzin İşlemleri (ithal, ihraç, taşıma, transit geçiş, kaynak değişim) 981 1.085 1.183 1.223 1.240

3 Denetlenen ve Cihaz Kontrolü Yapılan (ön denetim) Kuruluş Sayısı 5.181 4.590 5.326 3.503 3.130

4 Proje Onayı Verilmesi (radyasyon kaynağının bulunduğu yere ait zırhlama hesabı tesis/bölüm/kuruluş ve oda sayısı)

48 100 127 329 406

5 Uygunluk Belgesi Verilmesi (radyasyon ölçümü yapabilme, radyasyon ölçüm sistemlerine, dozimetri hizmeti verecek kuruluşlara)

43 47 47 58 51

3. Ülkemizdeki Nükleer Tesislerde ve Nükleer Madde ile Yapılan Uygulama ve Faaliyetlerde, Uluslararası Normlara Uygun Seviyede Güvenlik ve Emniyet Tedbirlerinin Alınmasını Garanti Altına Almak Kapsamında Verilen Hizmetler

SIRA NO

HİZMETİN ADI HİZMET SAYISI

2011 2012 2013 2014 2015

1 ÇNAEM TR-2 Araştırma Reaktörü İşletici Lisansı (Operatör ve İşletme Şefi) - - - - 5

2 İTÜ-TRIGA Mark II Araştırma Reaktörü İşletici Lisansı ( Operatör ve İşletme Şefi) 4 4 - - -

3 Limanlarımızı Ziyaret Eden Nükleer Güçle Çalışan Gemiler İçin Çevre İzleme Faaliyeti

1 1 1 3 -

4 Nükleer Maddeler/Stratejik Malzemeler/Nükleerle İlgili Diğer Ekipman ve Bileşenler İçin İthal Uygunluk Yazısı

50 50 59 57 67

5 Emniyet Denetimleri (Nükleer Madde Sayım ve Kontrolü ve Fiziksel Korunma Kapsamında)

4 4 8 4 12

6 ÇNAEM-TR-2 Araştırma Reaktörüne Yapılan Nükleer Güvenlik Denetimleri 1 1 2 - 1

7

İTÜ-TR TRIGA Mark II Araştırma Reaktörüne Yapılan Nükleer Güvenlik Denetimleri

1 1 1 - 1

8 ÇNAEM Yakıt Pilot Tesisine Yapılan Nükleer Güvenlik Denetimleri 1 1 - - -

9 Nükleer Maddeler/Stratejik Malzemeler/Nükleerle İlgili Diğer Ekipman ve Bileşenler İçin İhracat Uygunluk Yazısı

68 59 40 78 43

10 AKKUYU Nükleer Güç Santraline (NGS) Yapılan Denetimler 3 6 4 1 4

11 Sinop Nükleer Güç Santral(NGS) Sahasına Yapılan Denetimler - - 2 7 4

12 Akkuyu Nükleer Santraline İlişkin Yetkilendirmeye Esas Belge Değerlendirmeleri

- - 2 1 1

4. Ölçüm ve Analiz Hizmetleri

SIRANO HİZMETİN ADI HİZMETİN

VERİLDİĞİ YER HİZMET SAYISI

2011 2012 2013 2014 2015

IŞINLAMA İLE İLGİLİ LABORATUVAR HİZMETLERİ

1 Sterilite Testi (TS8232) SANAEM 7 14 7 11 5

2 Bioburden Testi (ANSI/AAMI/ISO 11737-1) SANAEM 13 19 20 23 23

3 Radyasyonla Sterilizasyon Dozunun Tespiti (ANSI/AAMI/ISO 11137-2)

SANAEM 14 31 30 45 57

4 EPR Tekniği ile 0.01-200 kGy Arası Radyasyon Dozlarının Ölçülmesi

SANAEM 124 22 - 14 76

5 TL Tekniği ile Background (Tabii Fon) Dozu Ölçümü SANAEM 2 - - - -

DENEYSEL IŞINLAMA HİZMETLERİ

6 Gamma-Cell’de Yapılacak Işınlamalar SANAEM 88 330 - - 1.799

7 Gamma-Cell Kaynağında Özel Doz Hızlarında Yapılacak Işınlamalar

SANAEM - 1 - - -

8 Gamma-Cell Kaynağında Yapılacak Doz Haritalama Hizmetleri

SANAEM 1 1 - - -

MALZEME ANALİZLERİ VE KARAKTERİZASYONU

9 TGA, DSC Analizleri SANAEM 97 23 - 157 20

10 XRD Ölçümü (Oda Sıcaklığında) SANAEM 87 5 5 294 35

11 SEM Görüntüleme ÇNAEM 547 416 1.644 577 369

12 SEM-EDS Analizleri ÇNAEM 8 - - 103 47

13 Yüzey Alanı Tayini ÇNAEM 104 126 82 3 -

14 Tane Boyutu ÇNAEM 100 37 79 4 29

15 X-Işını Kırınım ÇNAEM 29 621 263 34 8

16 Titratör ÇNAEM 86 23 16 6 9

17 TGA+Dilatometre Deneyleri ÇNAEM 154 112 54 44 33

18 Piknometre İle Yoğunluk Ölçümü ÇNAEM 47 223 152 7 34

19 Malzeme Karakterizasyonu ÇNAEM 1.089 1.756 1.824 1.058 585



2011 2012 2013 2014 2015

RADYOAKTİVİTE ANALİZLERİ

20 Sularda Toplam Alfa-Beta Radyoaktivite Analizi ÇNAEM, SANAEM 832 840 1.034 834 1.140

21 Sularda Trityum (H-3) Analizi ÇNAEM, SANAEM 707 899 599 538 701

22 İçme Suyunda Toplam Gösterge Dozu ÇNAEM, SANAEM 424 390 220 833 727

23 İçme Suyunda Toplam Gösterge Dozu (İleri Analiz)

ÇNAEM, SANAEM - - 3 8 10

24 Gıdalarda Radyoaktivite Analizi ve Sertifikası(Cs-137/134)

ÇNAEM, SANAEM 2.097 2.085 1.749 1.760 660

25 Gıdalarda Radyoaktivite Analizi ve Sertifikası (Pu-239/240,Sr-90, Am-241, U-238, Th-232)

ÇNAEM, SANAEM 40 1 2 34 25

26 Yapı Malzemelerinde Radyoaktivite Analizi ve Sertifikası(Ra-226,Th-232,K-40,Cs-137)

ÇNAEM, SANAEM 376 124 116 203 621

27 Radyasyon Sertifikası Düzenlenmesi ÇNAEM, SANAEM 337 485 702 1.834 2.333

28 Diğer Numunelerde Gama Radyoaktivite Analizi (Cs-137/134,K-40,Ra-226,U-238,Th-232)

ÇNAEM, SANAEM 69 104 320 441 281

29 Diğer Numunelerde Alfa Radyoaktivite Analizi(Pu-239/240,Am-241,U-238,Th-232,Po-210)

ÇNAEM, SANAEM - - 35 95 51

30 Diğer Numunelerde Toplam Alfa/Beta Analizi-239/240,Am-241,U-238,Th-232,Po-210)

ÇNAEM, SANAEM - - 28 409 511

31 Diğer Numunelerde Beta Radyoaktivite Analizi (Sr-90)

ÇNAEM, SANAEM 102 17 108 231 97

32 Oluşturulmuş Deney Raporunun/radyasyon Sertifikasının Yeniden Düzenlenmesi

SANAEM - - - 10 17

33 İsteğe Bağlı Yerinde Radyasyon Ölçümü SANAEM - - - 4 1

34 Nötron Aktivasyon analizi ÇNAEM - - - - -



2011 2012 2013 2014 2015

KİMYASAL ANALİZLER

35 XRF Yöntemiyle Element Analizi ÇNAEM, SANAEM 1.992 1.466 546 248 1.167

36 IRMS ile İzotop Oranı Analizi SANAEM 961 555 1.106 437 42

37 AAS Yöntemi ile Yapılan Element Analizleri ÇNAEM, SANAEM 1.028 450 1.090 547 78

38 DR 2800 ile Yapılan Spektrofotometrik Analizler ÇNAEM 180 175 369 82 108

39 Hydrolab Data Sonda 5 Portatif Su Kalite Ölçüm Cihazı ile Yapılan Analizler

ÇNAEM 210 230 200 60 189

40 İyon Kromotografi Analizleri (Kantitatif)

ÇNAEM, SANAEM 162 576 797 979 2.513

41 HR-ICP-MS, ICP-OES ile Yapılan Analizler

ÇNAEM SANAEM 250 465 1.448 881 1.109

42 ICP-MS’te Yapılan Diğer Analizler ÇNAEM 318 106 - 413 112

43 FT-IR Spektrometresi ile Analiz SANAEM 679 530 930 913 421

44 Raman Spektrometresi ile Analiz SANAEM 168 26 87 60 363

45 Bakteri Tanımlatıcı SANAEM - - - 192 -

46 UV-Görünür Bölge Spektrum Çekimi SANAEM - - - 30 20

IŞINLANMIŞ GIDALARIN TESBİTİ

47

TS EN 1787:2005 Standardına Göre Selüloz İçeren Işınlanmış Gıdaların ESR Spektroskopisi İle Belirlenmesi

SANAEM 19 - - - 49

48 TS EN 1788:2007 Standardına Göre Işınlanmış Gıdaların TL Tekniği ile Belirlenmesi

SANAEM 4 - - - -

49

TS EN 13708:2004 Standardına Göre Şeker İçeren Işınlanmış Gıdaların ESR Spektroskopisi İle Belirlenmesi

SANAEM 4 - - 14 -

50

TS EN 1786:1996 Standardına Göre Kemik İçeren Işınlanmış Gıdaların ESR Spektroskopisi İle Belirlenmesi

SANAEM 3 - - - -



2011 2012 2013 2014 2015

51

TS EN 13784:2004 Standardına Göre Gıda Maddeleri-Işınlanmış Gıda Maddelerinin Belirlenmesi İçin DNA Komet Deneyi

SANAEM - 8 - 29 -

YAŞ TAYİNİ

52 EPR Tekniği ile Yaş Tayini SANAEM 1 - - -

53 ESR Tekniği ile Yaş Tayini SANAEM - - - -

54 OSL Tekniği ile Yaş Tayini SANAEM 11 4 - 5

55 TL Tekniği ile Yaş Tayini SANAEM - - -

56 C-14 ile Yaş Tayini SANAEM - 10 6 14 2

NÜKLEER ELEKTRONİK CİHAZ ÜRETİMİ, TESTİ, KURULMASI, BAKIM VE ONARIM HİZMETLERİ

57 Çeşitli Tipte Radyasyon Ölçer Cihaz Üretimi ÇNAEM 535 882 857 648 704

58 Çeşitli Nükleer Elektronik Cihazların Bakım, Onarım ve Testleri

ÇNAEM, SANAEM 326 196 301 344 451

59 RESA Cihazı Üretimi ÇNAEM 20 34 20 45 53

60 RESA-GATE Üretimi ÇNAEM - - - - -

61 RESA ve RESA-GATE Sistemlerinin Kurulması, Bakım ve Onarımı

ÇNAEM, SANAEM 103 111 5 74 173

62 Bilgisayar ve Donanımlarının Bakım ve İşletilmesi

SANAEM 181 1.431 667 198 216

63 RİS Sistemlerinin Kurulması SANAEM - - - 22 24

64 RİS Sistemlerinin Bakım ve Onarımı SANAEM - - - 36 -

RADYOİZOTOP VE RADYOFARMASÖTİK KALİTE KONTROLÜ

65 Son Kullanıma Uygun Paketlenmiş Ir-192 Radyoizotop Kaynağı

ÇNAEM 123 123 117 172 127

66 Son Kullanıma Uygun Paketlenmiş Se-75 Radyoizotop Kaynağı

ÇNAEM - - 5 6 4

67 Üretilip Satılan Soğuk Radyofarmasötik Kitleri ÇNAEM - - - - -

68 Merkezi Radyofarmasi Kalite Kontrol Analizleri ÇNAEM 4 16 9 7 3



2011 2012 2013 2014 2015

69 Doz Kalibratörleri Kalite Kontrolü ÇNAEM 97 112 135 143 134

KALİBRASYON HİZMETLERİ

70

Kanser Teşhis ve Tedavisinde Kullanılan Cihaz ve Her Tür Radyasyon Ölçerlerin Kalibrasyonu

ÇNAEM 4.742 2.879 3.369 3.198 4.478

RADYOAKTİF ATIK HİZMETLERİ

71

Hastanelerden ve Endüstriden Gelen Radyoaktif Atıkların Toplanıp Geçici Depolanması (gelen radyoaktif parça sayısı)

ÇNAEM 7.503 3.900 2.642 3.060 4.818

ENDÜSTRİYEL TAHRİBATSIZ MALZEME TESTLERİ

72 Tahribatsız Muayeneler ÇNAEM 321 599 580 909 735

KİŞİSEL DOZİMETRİ HİZMETLERİ

73 Kromozom Aberasyon Analizi ile Biyolojik Doz Tayini

ÇNAEM 126 35 61 62 45

5. Kişisel Doz İzleme ve Değerlendirme Hizmetleri


HİZMETİN VERİLDİĞİ BÖLÜM/ BİRİM/ LABORATUVA

HİZMET SAYISI

2011 2012 2013 2014 2015

1 Kişisel Doz İzleme ve Değerlendirme

SANAEM 176.262 210.624 202.890 146.513 130.692

2 Tüm Vücut Sayım Sistemi SANAEM Talep doğrultusunda yapılmaktadır.

3 Radon Ölçme (çift dedektör)

ÇNAEM, SANAEM 1.091 - - 2.784 12.414

6. Işınlama Hizmetleri (m3)

SIRA NO HİZMETİN ADI HİZMETİN

VERİLDİĞİ YER

HİZMET SAYISI

2011 2012 2013 2014 2015

1 Endüstriyel Işınlama Hizmetleri (Gıda)

SANAEM 4.313 5.463

5.776

5.799 5.110

2 Endüstriyel Işınlama Hizmetleri (Tıbbi Malzeme)

SANAEM 1.204 1.719 1.283 1.553 1.695

7. Radyasyondan Korunma Hizmetleri


HİZMET SAYISI

2011 2012 2013 2014 2015

1 Lisanslamaya Esas Radyasyon Kontrolü İşlemleri 902/1255 804/1190 1045/1596 1274/1834 1167/1776

8. Kurs Hizmetleri


HİZMET SAYISI**

2011 2012 2013 2014 2015

1 Radyasyondan Korunma Kursları - - - - 19

2 Tanısal Radyolojide Radyasyondan Korunma Kursları 154 89 71 68 36

3 Endüstriyel Radyografide Radyasyondan Korunma Kursları 274 166 236 214 104

4 Temel Radyasyondan Korunma Kursları - - - - -

5 Temel Radyofarmasi Kursu - 5 10 - 13

6 DNA Komet Analiz Yöntemi ile Işınlanmış Gıdaların Tespiti Kursu - - - - 4

7 Nükleer ve Radyoaktif Maddelerin Tanıtımı ve Yasal Mevzuatı Kursu - - - - -

8 NDT Kursları 22 3* 3* - 5*/31

9 Kalite Yönetimi ve Akreditasyon Faaliyetlerine Yönelik Eğitimler - 4* 14* - -

10 Radyoaktif Maddenin Güvenli Taşınması Kursu 13 39 25 33 31

11 Endüstriyel Uygulamalarda Radyasyondan Korunma Kursu 243 238 262 225 141

12 Radyasyon Ölçümü ve Radyasyondan Korunma Kursu 188 150 90 52 63

13 Laboratuvar Uygulamalarında Radyasyondan Korunma Kursları 46 - - - -

14 Nükleer Maddelerin Fiziksel Korunması Kursları 10 42 - - -

15 Nükleer Tıpta Radyasyondan Korunma Kursları 15 37 20 15 -

16 Nükleer Madde Sayım ve Kontrolü Kursları 25 42 - - -

17 Radyasyon, Radyasyondan Korunma, Hurdalarda Radyoaktif Maddeler ve Taşınabilir Radyoaktif Ölçüm Cihazı Eğitimi

172 794 640 320 345

18 Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinde Radyasyondan Korunma ve Radyasyon Kazalarına Müdahale Eğitimi

27 - - - -

19 Radon ve Radon Ölçüm Kursu - 9 - - -

20 Kişisel Dozimetri Hizmetleri Temel Eğitimi - 8 8 - -

21 Endüstride Radyasyonla Sterilizasyon Kursu - - 7 - -

22 Bitki Islahında Mutasyon ve İlgili Biyoteknolojik Teknikler Eğitimi - - - - 27

23 Gıda Işınlama Kursu - - - - 10

(*) Kurs sayısı (**) Kursiyer sayısı

9. Sınav Hizmetleri


HİZMET SAYISI

2011 2012 2013* 2014* 2015*

1 Endüstriyel Uygulamalarda Radyasyondan Korunma - - 268 264 268

2 Endüstriyel Radyografide Radyasyondan Korunma - - 182 309 301

3 Radyasyon Ölçümü ve Radyasyondan Korunma - - 40 59 94

4 Tanısal Radyolojide Radyasyondan Korunma - - 34 58 38

5 Radyoaktif Madde Taşımacılığında Radyasyondan Korunma - - 7 26 39

6 Nükleer Tıpta Radyasyondan Korunma - - 11 5 -

(*)Sınava katılan kişi sayısı

10. Radyasyondan Korunma Eğitimlerini Vermek Üzere Onay Belgesi Verme Hizmetleri


HİZMET SAYISI

2011 2012 2013* 2014* 2015

1 Fizik Mühendisleri Odasına Radyasyondan Korunma Eğitimlerini Vermek Üzere Onay Verilmesi

- - 1 - -

2 ALARA Radyasyon Güvenliği Danışmanlık Ltd. Şti.’ ne Radyasyondan Korunma Eğitimlerini Vermek Üzere Onay Verilmesi

- - - 1 -

3 Radyasyondan Korunma Derneği (RKD)’ ne Radyasyondan Korunma Eğitimlerini Vermek Üzere Onay Verilmesi

- - - 1 -

(*) Onay Belgesi Verilen Kurum/Kuruluş sayısı

11. Kayıp Sertifika Yenileme Hizmetleri


HİZMET SAYISI

2011 2012 2013 2014* 2015*

1 Kayıp Sertifika Yenileme - - - 6 10

(*)Yenilenen kayıp belge sayısı

IV- 2016 YILI BÜTÇE DURUMU

(TL)

V- 2016 YILI YATIRIM PROGRAMINDA YER ALAN ÖNEMLİ PROJELER

HAKKINDA BİLGİ

1. Radyasyondan Korunmada Teknik Altyapı Bu proje ile Türkiye’nin radyasyondan korunmada teknik altyapısının

geliştirilmesi için TAEK Sarayköy Nükleer Araştırma ve Eğitim Merkezi’nde İkincil Derece Standart Dozimetri Laboratuvarının (İSDL) kurulması, iyonlaştırıcı radyasyon

GİDER TÜRLERİ 2016 YILI BÜTÇE ÖDENEĞİ

Personel Giderleri 53.732.000

Sosyal Güvenlik Kurumlarına Devlet Primi Giderleri 6.987.000

Mal ve Hizmet Alım Giderleri 25.932.000

Cari Transferler 24.964.000

Sermaye Giderleri 50.976.000

Sermaye Transferleri 4.165.000

TOPLAM 166.756.000

metrolojisinin bir alt başlığı olan kişisel dozimetri hizmetlerine yönelik altyapının güçlendirilmesi amaçlanmaktadır.

Ülkemizin radyasyon ölçümü ve radyasyondan korunma altyapısının daha da iyileştirilmesi amacıyla, iyonlaştırıcı radyasyon dozlarının ölçülmesinde kullanılan cihazların ve sistemlerin kalibrasyonu ile ilgili gelişmiş bir kalibrasyon altyapısına sahip olunması gerekmektedir. Türkiye’de sağlık, endüstri ve araştırma alanlarında iyonlaştırıcı radyasyon kaynaklarını kullanarak faaliyet gösteren üniversite, kamu ve özel sektöre ait laboratuvarlarda radyasyon güvenliğinin etkinliğinin artırılması, bu laboratuvarların izlenebilir ve karşılaştırılabilir sonuçlar elde etmeleri için iyonlaştırıcı radyasyon metrolojisi alanında ülke kapasitesinin ve uluslararası platformda rekabet gücünün artırılması gerekmektedir. Bu amaçla, farklı enerji ve tipteki iyonlaştırıcı radyasyon ölçümlerinde kullanılan dedektörlerin ve cihazların, alan izleme amacıyla kullanılan cihazların, kontaminasyon ölçüm cihazlarının vb. ölçüm sistemlerinin, çevre ve kişisel doz izleme amacıyla kullanılan dozimetrelerin belli aralıklarla kalibrasyonlarının yapılması ve bu kalibrasyon laboratuvarının her bir radyasyon tipi ve enerjisi için uluslararası standartlara uygun, izlenebilir ve akredite laboratuvarlar olması gerekmektedir.

Proje kapsamında İSDL ve diğer hizmet birimleri binası inşaatı Çevre ve

Şehircilik Bakanlığı Yapı İşleri Genel Müdürlüğü marifetiyle sürdürülmektedir. Bina inşaatı büyük ölçüde tamamlanmıştır. Bina inşaatı tamamlandıktan sonra İSDL sistem, cihaz ve donanımlarının montajı yapılacak ve laboratuvar faaliyete geçirilecektir.

2. Nükleer Tesislerin Lisanslanması

Türkiye Cumhuriyeti ile Rusya Federasyonu Hükümetleri arasında Akkuyu sahasında bir nükleer santral kurmak ve işletmek için işbirliğine yönelik imzalanan ve 13 Aralık 2010 tarihinde yürürlüğe giren anlaşma hükümleri uyarınca Rus tarafı, %100 Rus sermayesi ile nükleer tesisi inşa etmek, işletmek ve işletmeden çıkarmakla sorumlu olan “Akkuyu Nükleer Güç Santralı Elektrik Üretim A.Ş.”ni (Akkuyu Proje Şirketi) kurmuştur. Akkuyu Proje Şirketi, “Nükleer Tesislere Lisans Verilmesine İlişkin Tüzük” hükümleri uyarınca Türkiye Atom Enerjisi Kurumu (TAEK) nezdinde Kurucu olarak tanınmak üzere 7 Şubat 2011 tarihinde TAEK’e başvuruda bulunmuştur. Şirketin başvurusu incelendikten sonra TAEK, 28 Şubat 2011 tarihinde Akkuyu NGS Elektrik Üretim A.Ş.’yi Kurucu olarak tanıdığını Şirkete bildirmiştir.

Mart 2011’de Proje Şirketi “Nükleer Tesislere Lisans Verilmesine İlişkin Tüzük” ile tanımlanmış bulunan ulusal lisanslama usul ve esasları uyarınca saha özelliklerini ve parametrelerini güncellemek üzere Akkuyu sahasında yer etütlerine başladığını bildirmiştir. Mayıs 2012’de Proje Şirketi, yer etütlerinin birinci aşamasını tamamlayarak hazırlamış olduğu Güncellenmiş Yer Raporu'nu TAEK'in değerlendirmesine sunmuştur. TAEK’in değerlendirmeleri sonucunda raporun geliştirilmesi istenmiş ve Güncellenmiş Yer Raporu Haziran 2013’de yeniden sunulmuştur. TAEK bu raporu da değerlendirerek yeterli bulmuş ve Aralık 2013’de Proje şirketine bildirmiştir.

Kasım 2014’te Proje Şirketi Tüzüğün 12 nci maddesi uyarınca yerle ilgili projelendirme parametrelerinin kesin değerlerini içeren saha parametreleri raporunu Kurumun onayına sunmuştur. Raporun değerlendirme çalışmaları devam etmektedir.

Saha parametrelerinin Kurum tarafından onaylanması halinde, Proje Şirketi inşaat lisansı almak üzere TAEK’e başvuru yapabilecektir.

Akkuyu Nükleer Santralının günümüz uluslararası nükleer güvenlik anlayışına uygun olarak kurulmasını garanti altına almak amacıyla Kurucu firmanın (Akkuyu Nükleer A.Ş.) faaliyetlerinin yetkilendirilmesi ve denetlenmesi sürecinde Kuruma teknik destek sağlamak üzere alım yapılmış ve kazanan firma ile Kurum arasında Eylül 2014’te sözleşme imzalanmıştır. Firma TAEK personeline verilecek olan destek hizmetini sürdürmekte olup inşaat lisansı başvurusunun değerlendirilmesine yönelik olarak tanımlanan hazırlık çalışmalarını 2015 içerisinde tamamlamış, Kurum personelinin eğitimine yönelik çalışmalarına devam etmektedir.

3. Nükleer ve Radyasyon Alanlarında Uygulama ve Ar-Ge Projeleri

Nükleer ve Radyasyon Alanlarında Uygulama ve Ar-Ge Projeleri başlıklı program kapsamında; Atom enerjisinin barışçıl amaçlarla ülke yararına kullanılması amacıyla Kurum stratejik amaç ve hedefleri doğrultusunda aşağıda yer alan toplulaştırılmış projeler yürütülmektedir.

3.1. Çalışanların, Halkın ve Çevrenin Radyasyondan Korunması Amacıyla Gerekli

Belgelendirme, Ölçüm ve Analiz Hizmetlerini Vermek ve Radyasyon Ölçüm Sistemlerini Geliştirme Projesi

Çalışanların, halkın ve çevrenin radyasyondan korunmasına doğrudan veya dolaylı olarak hizmet edecek faaliyetlerin veya kullanılan yöntem ve ekipmanın radyasyondan korunma açısından uygunluğunun değerlendirilerek belgelendirilmesi, herhangi bir nükleer ve radyolojik kaza veya tehlike durumu sonrasında ülkemizdeki radyasyon seviyelerindeki artışların ve oluşabilecek radyoaktif bulaşmanın boyutlarının değerlendirilmesini ve ekolojik etkilerinin doğru bir şekilde belirlenmesini sağlamak üzere çevrede ve gıda maddelerindeki radyoaktivitenin izlenmesi, çevresel izleme hizmetlerinin güçlendirilmesi amacıyla radyoaktivite analiz laboratuvarlarının kurulması, çevre radyoaktivitesinin izlenmesi faaliyetlerinin ülke sathında yaygınlaştırılması amacıyla 2015 yılında 3 adet proje ve 29 adet faaliyet yürütülmüş olup, 2016 yılında 3 adet proje ve 28 adet faaliyet yürütülecektir. 3.2. Nükleer Alanda Uygulama ve Araştırmalar Yapmak ve Teknoloji Geliştirme Projesi Nükleer teknolojinin ülke çıkarlarına uygun olarak kullanılabilmesi için bu teknolojileri edinmek, geliştirmek, ülkemizde uygulama alanlarını yaygınlaştırmak ve ülke altyapısını güçlendirmek. Nükleer araştırma ve güç reaktörleri teknolojileri, tasarım, işletme ve işletme güvenliği konularında teorik ve uygulamalı araştırmalar yaparak bu konularda uzmanlaşmak ve uluslararası teknolojik düzeyi yakalamak. Türkiye’de bu alanda ihtiyaç duyulacak, teknik ve teknolojik desteği, malzeme ve insan gücünü sağlamak amacıyla 2015 yılında 11 adet proje ve 16 adet faaliyet yürütülmüş olup, 2016 yılında 12 adet proje ve 17 adet faaliyet yürütülecektir.

3.3. Nükleer Alanda Ulusal ve Uluslararası Kuruluşlarla Araştırma Koordinasyon ve İşbirliğinin Geliştirilmesi Projesi

Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA), Avrupa Birliği vb. uluslararası kuruluşlarla nükleer teknik ve teknolojilerin barışçıl amaçlarla kullanımı kapsamında işbirliği yapmak, CERN, SESAME vb. uluslararası merkezlerde yapılan çalışmaları koordine ve teşvik etmek, desteklemek, bu alanlardaki projelere katılmak ve katkı

sağlamak, UAEA’nın Teknik İşbirliği Projeleri kapsamında Uluslararası (INT), bölgesel (RER), ülke bazında (TUR) ve koordine araştırma projeleri (CRP) ile araştırma kontratlarının (RC) koordinasyon çalışmaları yürütülmektedir. Çeşitli ülkelerle ikili veya çok taraflı anlaşmalar yaparak nükleer teknoloji ve radyasyon güvenliği ile ilgili tekniklerin karşılıklı transferini sağlamak, bilgi alışverişi ve eğitim programları geliştirmek, uluslararası nükleer enerji teşkilatları ile anlaşmalar yapmak veya olan işbirliğini geliştirmek, ülkenin nükleer konulardaki bilimsel altyapısının geliştirilmesine büyük katkı sağlayacaktır.

Nükleer alanla ilgili teknolojilerin ülkemizde uygulanabilirliğini sağlamak ve vasıflı eleman, donanımlı laboratuvarlar gibi altyapı unsurlarını oluşturmak, teşvik ederek desteklemek, kamu kurum kuruluşları, özel kuruluşlar ile üniversitelerin bu alanlardaki projelerine katılım ve katkı sağlamak, düzenlenecek toplantılara ve bilimsel faaliyetlere katılmak ve destek vermek, radyasyondan korunma ve radyasyon güvenliği ile ilgili hususlarda ilgili kamu kurum kuruluşları, özel kuruluşlar ile üniversiteler ile işbirliği faaliyetleri geliştirmek amacıyla 2015 yılında 11 adet CERN projesi desteklenmiştir. 2016 yılında 12 adet CERN projesi desteklenecek olup, 2016 yılı içerisinde yeni teklifler kabul edilebilecektir.

İLGİLİ KURULUŞLAR

ELEKTRİK ÜRETİM A.Ş. GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

(EÜAŞ)

Kuruluş Tarihi : 01.10.2001 Kuruluş Kararı (BKK) Tarih : 05.02.2001 No : 2001/2026 Ana Statü (RG) Tarih : 29.06.2001/27.06.2006/30.03.2010 No : 24447 / 26241 / 27537 Adres : Nasuh Akar Mah. Türkocağı Cad.

No:2 Bahçelievler /ANKARA Telefon : 0 (312) 212 69 00 (Santral) Faks : 0 (312) 213 01 03 İnternet : www.euas.gov.tr

EÜAŞ GENEL MÜDÜRLÜĞÜNÜN STATÜSÜ, KURULUŞ AMACI VE GÖREVLERİ 1. Statüsü

Tüzel kişiliğe sahip, özel hukuk hükümlerine tabi, faaliyetlerinde özerk ve sorumluluğu sermayesi ile sınırlı bir İktisadi Devlet Teşekkülüdür. İlgili olduğu Bakanlık, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığıdır. 2. Kuruluş Amacı

Devletin genel ekonomi ve politikasına uygun olarak elektrik üretim faaliyetlerini yürütmektir. 3. Görevleri

İlgili mevzuat hükümleri çerçevesinde üretim tesislerinde elektrik enerjisi üretmek, 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu ve bu Kanunla ilgili mevzuat çerçevesinde elektrik enerjisi satışı ve/veya yan hizmet anlaşmaları yapmak, devir alınması gereken tesisleri devir almak ve özel sektöre devri yapılmamış üretim tesislerini kendisi ve/veya Bağlı Ortaklıkları vasıtasıyla işletmek, gerektiğinde sistemden çıkarmak, Bakanlık tarafından kurulması öngörülen yeni üretim tesislerini kurmak, kiralamak, işletmek, özel hukuk hükümlerine tabi tüzel kişilere işletme hakkı devri yapılmış veya yapılacak tesis ve işletmelerinin ve bunlara yapılacak ilave ve idame yatırımlarının mülkiyetini muhafaza etmek, ilgili mercilerce özelleştirilmesine karar verilen tesislerin veya iştirak hisselerinin ilgili mevzuat çerçevesinde devrini yapmak, nükleer enerji üretim tesisi yapımı için ilgili mevzuat gereğince ilgili mercilerden kuruluş yeri, inşaat, işletme ve benzeri izinler ve lisans alınmasıyla ilgili işlemleri yapmak, elektrik üretimi için gereken her türlü etüt ve projeler ile inşaat ve tesisleri yapmak, yaptırmak ve söz konusu tesislerin proje, tesis ve işletme aşamalarında ülkemiz çevre mevzuatına uygun olmasını sağlamak amacıyla gerekli her türlü önlemleri almak ve kendi paylarına düşen hukuki ve mali sorumluluk ilgili şirket veya kuruluşlarda kalmak üzere aldırmak, üretim tesislerinin yapılması, bakımı ve onarımı, rehabilitasyonu, işletilmesi ve genişletilmesi ile ilgili her türlü mal ve

hizmetleri yurt içinden ve/veya yurt dışından tedarik etmek, elektrik üretim tesislerinin yapımı ve işletilmesi ile ilgili olarak gerekli sistem ve makine teçhizat konularında araştırma, geliştirme ve eğitim çalışmaları yapmak, yurt içi imkânlarını göz önüne alarak gerektiğinde bunları imal etmek veya ettirmek, amaç ve faaliyet konuları ile ilgili olarak ve sahip olduğu imkânlar kullanılarak bedeli mukabilinde, gerektiğinde araç ve gereç kiraya vermek ya da üçüncü şahıslardan kiralamak, teşekkül faaliyetlerini aksatmayacak şekilde ilgili mevzuat çerçevesinde mal ve hizmet satışı yapmak, santrallarda elektrik üretimi sırasında veya sonrasında ortaya çıkan her türlü yan ürünün satışını yapmak, gerektiğinde; mevcut ve/veya kurulacak olan termik santrallarda, elektrik üretiminde kullanılacak madenleri ve diğer hammadde kaynaklarını işletmek veya hizmet alımı yoluyla ürettirmek, elektrik üretiminde kullanılacak maden tesislerini kurmak, kurdurmak, işletmek veya hizmet alımı yoluyla işlettirmek, elektrik üretimi için üçüncü şahıslara maden sahalarını kiralamaktır.

ELEKTRİK ÜRETİM A. Ş. GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

ARAŞTIRMA, PLANLAMA ve KOORDİNASYON DAİ. BŞK.

İNŞAAT DAİ. BŞK. İNSAN KAYNAKLARI DAİ.

BŞK.

MALİ İŞLER ve FİNANS YÖNETİMİ DAİ. BŞK.

EĞİTİM ve İŞ SAĞLIĞI ve GÜVENLİĞİ DAİ. BŞK.

MADEN SAHALARIDAİ. BŞK.

ÇEVRE ve KAMULAŞTIRMA DAİ. BŞK.

HİDROLİK SANT. DAİ. BŞK.

MALZEME YÖNETİMİDAİ. BŞK. DESTEK HİZ. DAİ. BŞK.

NÜKLEER SANTRALLAR DAİ. BŞK.

ÖZELLEŞTİRME ve SANT. TAKİP DAİ. BŞK.

TİCARET DAİRESİ BŞK.

YÖNETİM KURULU

GENEL MÜDÜR YRD. GENEL MÜDÜR YRD.

ÖZEL KALEM MÜDÜRÜ

YÖNETİM KURULU BÜRO MÜDÜRLÜĞÜ

TEFTİŞ KURULU BŞK.

GENEL MÜDÜR YRD. GENEL MÜDÜR YRD.

GENEL MÜDÜR

GENEL MÜDÜR YRD.

ELEKTRİK PİYASASIHİZMETLERİ DAİ. BŞK.

İÇ DENETİM DAİ. BŞK.


BİLGİ İŞLEM DAİ. BŞK.

I- PERSONEL DURUMU

PERSONEL MERKEZ TAŞRA 2015 YILI

İŞÇİ 91 4.167 4.258

Daimi Kapsam Dışı

91 0

4.142 25

4.233 25

MEMUR 175 156 331

Teknik İdari

76 99

65 91

141 190

SÖZLEŞMELİ 683 2.178 2.861

Teknik İdari

355 328

737 1.441

1.092 1.769

TOPLAM 949 6.501 7.450

II- MAKİNE VE EKİPMAN DURUMU (2015)

CİNSİ ADET

EÜAŞ BAĞLI ORTAKLIKLAR TOPLAM

İŞ MAKİNELERİ 391 17 408

TAŞITLAR 357 13 370

III- EÜAŞ VE BAĞLI ORTAKLIK SANTRALLARI (2015) 1. Termik Santrallar 1.1. EÜAŞ Termik Santralları

YAKIT CİNSİ VE SANTRALIN ADI TOPLAM KURULU GÜÇ (MW)

PROJE ÜRETİMİ (GWh)

LİNYİT Afşin-Elbistan “A” 1.355,0 8.807,5 Afşin-Elbistan “B” 1.440,0 10.080,0 Orhaneli 210,0 1.365,0 Tunçbilek-A 65,0 422,0 Tunçbilek-B 300,0 1.950,5 18 Mart Çan 320,0 2.240,0

Linyit Toplam 3.115,0 21.127,5 FUEL-OİL

İstanbul 330,0 2.310,0 Hopa 50,0 350,0

Fuel-Oil Toplam 0 0

MOTORİN Çukurca 1,04 0,0

Motorin Toplam 1,04 0,0 DOĞAL GAZ

İstanbul DGKÇS “A” 1.350,9 9.456,3 İstanbul DGKÇS “B” 816,0 5.712,0 Bursa DGKÇS 1.432,0 10.024,0 Aliağa GT+KÇ 180,0 1.260,0

Doğal Gaz Toplam 3.778,9 26.452,3

EÜAŞ TERMİK TOPLAMI 6.894,94 47.579,8

(*) Orhaneli T.S. ve Tunçbilek A-B T.S. 22.06.2015 itibarıyla Çelikler Orhaneli, Tunçbilek Elektrik Üretim A.Ş.'ye devredilmiştir.

11/09/2015 tarih ve 32-242 sayılı Yönetim Kurulu kararı ile İstanbul – B Fuel Oil Santralının ekonomik ömrünü tamamlamış olması nedeniyle emreamadeliği kaldırılmıştır.

Hopa Termik Santralı İşletme Müdürlüğü, 2014/36 sayılı Genelge ile Yönetim Kurulunun 18.08.2014 tarih ve 36-223 sayılı Kararına binaen Hidrolik Santrallar Daire Başkanlığına bağlı ‘Doğu Karadeniz ve Yöresi İşletme Müdürlüğü’ bünyesinde yer almıştır.

Özelleştirme süreci tamamlanan santralların kurulu gücü ve proje üretimi değerleri çıkartılmıştır.

1.2. Bağlı Ortaklık Termik Santralı (2015 Yılı)

YAKIT CİNSİ VE SANTRALIN ADI TOPLAM KURULU GÜÇ (MW)

PROJE ÜRETİMİ (GWh)

LİNYİT Soma-A 44,0 286,0 Soma-B 990,0 6.435,0 LİNYİT TOPLAM 44,0 286,0 BAĞLI ORTAKLIK TERMİK TOPLAMI 44,0 286,0

EÜAŞ TERMİK TOPLAMI 6.894,94 47.579,8

EÜAŞ ve BAĞLI ORTAKLIK TERMİK TOPLAMI 6.938,94 47.865,8

(*) Soma B T.S. 22.06.2015 itibarıyla Soma Elektrik Üretim Ticaret A.Ş'ye devredilmiştir. Soma – A Santralı AR-GE Santralı olarak EÜAŞ bünyesinde kalmıştır.

Özelleştirme süreci tamamlanan santralların kurulu gücü ve proje üretimi değerleri çıkartılmıştır.

2. EÜAŞ Hidrolik Santralları (2015 Yıl Sonu)

SANTRALIN ADI TOPLAM KURULU GÜÇ (MW)

PROJE ÜRETİMİ ORTALAMA (GWh)

BARAJLI SANTRALLAR Adıgüzel 62,000 150,00 Akköprü 115,000 343,00 Almus 27,000 100,00 Alpaslan-1 160,000 488,00 Altınkaya 702,550 1.632,00 Aslantaş 138,000 569,00 Atatürk 2.405,000 8.100,00 Batman 198,475 483,00 Berke 510,000 1.669,00 Borçka 300,600 1.039,00 Çamlıgöze 32,000 102,00 Çatalan 168,900 596,00 Çine 46,260 118,00



Demirköprü 69,000 80,00 Derbent 56,400 257,00 Deriner 669,600 2.117,75 Dicle 110,000 298,00 Ermenek 302,400 1.187,00 Gezende 159,375 528,00 Gökçekaya 278,400 400,00 Hasan Uğurlu 500,000 1.217,00 Hirfanlı 128,000 300,00 Kadıncık-1 70,000 315,00 Kadıncık-2 56,000 307,00 Kapulukaya 54,000 190,00 Karacaören–1 32,000 142,00 Karacaören–2 46,400 206,00 Karakaya 1.800,000 7.500,00 Karkamış 189,000 652,00 Keban 1.330,000 6.600,00 Kemer 48,000 80,00 Kesikköprü 76,000 250,00 Kılavuzlu 54,000 248,00 Kılıçkaya 120,000 332,00 Köklüce 90,000 588,00 Kralkızı 94,500 146,00 Kürtün 85,000 198,00 Manavgat 48,000 220,00 Manyas 20,250 72,920 Menzelet 124,000 515,00 Muratlı 115,000 444,12 Obruk 210,800 473,00 Özlüce 170,000 413,00 Sarıyar Hasan Polatkan 160,000 300,00 Seyhan–1 60,000 350,00 Sır 283,500 725,00 Suat Uğurlu 69,000 350,00 Suçatı 7,000 28,04 Torul 103,200 322,28 Yenice 37,890 121,78 TOPLAM 12.692,500 43.862,89 AKARSU-GÖL SANTRALLARI Anamur 0,840 3,50 Botan 1,584 7,00 Bozyazı 0,424 1,00 Çamlıca-1 84,000 429,00 Değirmendere 0,500 1,00 Dereiçi 0,400 0,80 Dinar-2 3,000 16,26 Doğankent 74,500 314,00 Erik 6,480 33,70 Fethiye 16,500 90,00 Karaçay 0,400 1,50 Kepez-1 26,400 150,00 Kepez-2 6,000 20,00 Koyulhisar 0,200 0,50 Kuzulu 0,272 1,00



Mut-Derinçay 0,880 3,60 Seyhan-2 7,500 33,00 Silifke 0,400 2,15 Şanlıurfa 51,000 124,00 Tortum 26,200 100,00 Yüreğir 6,000 20,00 Zeyne 0,328 1,00 TOPLAM 313,808 1.353,01 HİDROLİK SANTRALLAR TOPLAMI 13.006,308 45.215,90

IV. GEÇMİŞ YILLARDAN BU YANA ÜRETİLEN HİZMETLER

1. 2011–2015 Döneminde Devreye Giren Santrallar

1.1. Termik Santrallar

ADI GRUP NO SERVİSE GİRİŞ YILI

KURULU GÜCÜ (MW)

A- Doğal Gaz (*) 4, 5 2013 816,00

- - - - (*) Ambarlı Fuel-Oil Santralı 4. ve 5. ünitelerinin kazanları atık ısı kazanına dönüştürülerek 2 adet yeni gaz türbini ilave edilmiş ve

kombine çevrim santralı haline dönüştürülmüştür.

1.2. Hidrolik Santrallar

2015 KURULU GÜÇ (MW)

PROJE ÜRETİMİ (ORTALAMA)

(GWh)

EÜAŞ TOPLAMI 19.901,248 92.795,7

EÜAŞ BAĞLI ORTAKLIK TOPLAMI 44,0 286,0

GENEL TOPLAM 19.945,248 93.081,7

ADI GRUP NO

SERVİSE GİRİŞ YILI

KURULU GÜCÜ (MW)

A- BARAJ SANTRALLARI

Kılavuzlu 1, 2, 3, 4 2012 54,00 Akköprü 1, 2 2012 115,00 Alpaslan-1 1, 2, 3, 4 2012 160,00 Ermenek 1, 2 2012 302,40 Deriner 1, 2, 3, 4 2013 669,60 Çine 1, 2 2014 46,26 Manyas 1, 2, 3 2014 20,25 B- AKARSU SANTRALLARI

Erik 1, 2 2012 6,48

2. EÜAŞ Kurulu Gücünün Yıllar İtibariyle Gelişimi (2011–2015) (Bağlı Ortaklıklar Dahil)

(MW)

2011 2012 2013 2014 2015 (Yıl Sonu)

Termik 12.560,94 12.560,94 10.863,94 8.883,94 6.938,94

Hidrolik 11.589,46 12.213,84 12.917,67 12.995,14 13.006,31

Toplam 24.150,40 24.774,78 23.781,61 21.879,08 19.945,25

Değişim (%) -0,22 2,59 -4,01 -8,00 -9,69

3. EÜAŞ Elektrik Enerjisi Üretiminin Yıllar İtibariyle Gelişimi (2011–2015) (Bağlı Ortaklıklar Dahil)

(GWh)

2011 2012 2013 2014 2015 (Yıl Sonu)

Termik 55.462,4 52.264,0 42.236,1 47.368,9 20.354,8

Hidrolik 36.888,2 38.311,1 37.881,7 23.100,1 34.952,4

Toplam 92.350,6 90.575,1 80.117,8 70.469,0 55.307,2

Değişim (%) -3,33 -1,92 -11,55 -12,04 -21,51

V - 2016 YILI YATIRIM PROGRAMI 1. Enerji Sektörü

(Bin TL)

PROJE ADI PROJE TUTARI

TOPLAMI

2015 YILI SONUNA

KADAR TAHMİNİ KÜMÜLATİF HARCAMA

2016 YILI YATIRIMI

DIŞ (Kredi+Öz kaynak)

TOPLAM

1. Enerji Sektörü Toplamı 1.095.745 242.449 - 500.000

Keban HES'de Etüt, Müşavirlik Hizmetleri ve Rehabilitasyon İşleri (DAP) 250.000 - - 108.000

HES’lerin Rehabilitasyonu ve SCADA Uygulama 103.300 101.700 - 1.500

Karakaya HES'de Türbin Verimliliğinin Artırılması, Danışmanlık, Etüt ve Rehabilitasyon İşleri

128.000 - - 98.885

Seyhan-1 HES'de Türbin Verimliliğinin Artırılması, Danışmanlık, Etüt ve Rehabilitasyon İşleri

7.000 2.249 - 4.750

Kadıncık-1 ve Kadıncık-2 HES'de Türbin Verimliliğinin Artırılması, Danışmanlık, Etüt ve Rehabilitasyon İşleri

9.000 3.749 - 5.250

18 Mart Çan TS'de Pulverize Kireç Taşı Öğütme Tesisi Kurulması 4.500 - - 1

18 Mart Çan TS 1. Ve 2. Ünite İlave Soğutma Kulesi Tesis Edilmesi 26.400 - - 15.840

ETÜD- PROJELERİ TOPLAMI 102.950 15.829 - 12.080

MAKİNA TEÇHİZAT YATIRIMLARI 117.675 73.613 - 28.062

İŞLETMELER GRUBU YATIRIMLARI 346.767 45.309 - 225.479

TAŞITLAR (T-7 1 adet, T-8 1adet) 153 - 153

2. Madencilik Sektörü (Bin TL)

3. Kültür Sektörü

(Bin TL)

(Bin TL)


TOPLAMI

2015 YILI SONUNA KADAR

TAHMİNİ KÜMÜLATİF HARCAMA

2016 YILI YATIRIMI


TOPLAM

2. Madencilik Sektörü Toplamı 380.503 145.047 - 143.500

Çayırhan II. Saha Fleksür Güney Bölümü Sondajlı Etüt Projesi 146.503 136.503 - 10.000

Kuyu Kontrol ve Dalgıç Pompa Otomasyon Sisteminin Kurulması 4.500 - - 3.000

Karapınar-Ayrancı Linyit Havzası Teknik Etütleri 100.000 1.068 - 42.500

Afşin Elbistan Havzası Teknik Etütleri 24.000 2.136 - 8.000

Çayırhan Linyit Havzası Teknik Etütleri 68.000 5.340 - 43.000

Etüt Projeler 3.000 - - 3.000

İnşaat İşleri 13.000 - - 13.000

Muhtelif İşler 17.500 - - 17.500

Maden Sahaları Sondj. Aram. ve Etüt İşleri 2.000 - - 2.000

Afyon Dinar Kömür Havzası Teknik Etüdleri 2.000 1.500


TOPLAMI

2015 YILI SONUNA KADAR

TAHMİNİ KÜMÜLATİF HARCAMA

2016 YILI YATIRIMI


TOPLAM

3. Kültür Sektörü Toplamı 20.000 - - 1.500

Muhtelif Kömür Sahalarında Arkelojik Kurtarma Kazı Çalışmaları 20.000 - - 1.500

SEKTÖR ADI 2016 YILI YATIRIM PROGRAMI TOPLAM

ENERJİ SEKTÖRÜ 500.000

MADENCİLİK SEKTÖRÜ 143.500

KÜLTÜR SEKTÖRÜ 1.500

EÜAŞ YATIRIMLARI TOPLAMI 645.000

VI - 2016 YILI YATIRIM PROGRAMINDA YER ALAN BAZI ÖNEMLİ PROJELER HAKKINDA BİLGİ 1. Keban HES Rehabilitasyonu

Keban HES’de Etüd, Müşavirlik Hizmetleri ve Rehabilitasyon İşleri için ilgili Firma ile 21.04.2015 tarihinde 63.859.828,24 € bedelle sözleşme imzalanmış olup, akreditif açılmasıyla birlikte proje kapsamındaki işlere başlanılacaktır.

2. Kadıncık-1 ve Kadıncık-2 HES'de Türbin Verimliliğinin Artırılması, Danışmanlık, Etüt ve Rehabilitasyon İşleri

Kadıncık 1-2 HES’lerde Türbin Verimliliğinin Artırılması, Danışmanlık, Etüt ve Rehabilitasyon İşleri Projesi İçin, TÜBİTAK-MAM ile 10.09.2013 tarihinde 2.672.000 € bedelle sözleşme imzalanmış olup, proje kapsamında TÜBİTAK-MAM tarafından ikaz sistemi, hız regülatörü, senkronizasyon ve koruma sistemlerinin imalatına başlanmıştır. Bununla birlikte Kadıncık 1 ve 2 HES’ lerinde mevcut su yollarının (türbin, ayar kanatları, sabit kanatlar ve emme borusu) durumunu görmek ve verimini ölçmek amacıyla geometrik ölçümler, katı modellemeler, analiz çalışmaları ve optimizasyon çalışmaları tamamlanmıştır.

3. Seyhan -1 HES’de Türbin Verimliliğinin Artırılması

Seyhan-1 HES'de Türbin Verimliliğinin Artırılması, Danışmanlık, Etüt ve Rehabilitasyon İşleri Projesi İçin, TÜBİTAK-MAM ile 22.03.2013 tarihinde 2.270.000 € bedelle sözleşme imzalanmıştır. Proje kapsamında, TÜBİTAK-MAM tarafından ikaz sistemi, hız regülatörü, senkronizasyon ve koruma sistemlerinin imalatına başlanmıştır.

4. Dicle HES Rehabilitasyon İşleri Projesi

Dicle Hidroelektrik Santralı Rehabilitasyon Projesi, Santralın işletme maliyeti, performans, verimlilik, güvenilirlik, idame ettirilebilirlik ve emre amadelik değerlerini optimize etmek amacıyla mevcut türbin hız regülatörü, kelebek ve by-pass vanaları hidrolik kontrol, ikaz ve gerilim regülatörü, senkronizasyon, TEİAŞ haberleşmesi ve sekonder frekans kontrol sistemi ile adaptasyon işleri, ünite ve şalt sahası elektriksel koruma, sistemlerinin günümüzün en son teknolojisine sahip ürünlerle değiştirilmesi ve bu sistemlerle uyumlu SCADA vibrasyon ölçüm/koruma, sistemlerinin kurulması için gereken işleri kapsamaktadır.

Dicle Hidroelektrik Santralı Rehabilitasyon Projesinin 2014 Aralık ayında

sözleşmesi imzalanmış olup, iş programına uygun olarak tasarım çalışmaları tamamlanmıştır. İkaz, senkronizasyon, koruma ve vibrasyon sistemlerine ait fabrika kabul testleri tamamlanarak malzemeler sahaya sevk edilmiştir. kelebek vana hidroliği, hız regülatörü, senkronizasyon ve SCADA sistemlerinin imalatı tamamlanmış olup fabrika kabul testlerinden sonra söz konusu malzemelerin sahaya sevkiyatı yapılacaktır.

5. Çayırhan II. Saha Fleksür Güney Bölümü Sondajlı Etüt Projesi

Proje ile ilgili MTA ile 02.07.2013 tarihinde sözleşme imzalanmıştır. Toplam yapılması gereken metraj 186.150 metre olup, bugüne kadar yapılan 4. hakediş sonunda 164.579 metre olmuştur. Çalışmalar devam etmekte olup, işin 2016 yılında tamamlanması planlanmıştır.

6. Karapınar-Ayrancı Linyit Havzası Teknik Etütleri Projesi Proje ile ilgili MTA ile 03.12.2015 tarihinde sözleşme imzalanmıştır. Uluslararası

Rezerv Sınıflandırma koşulları altında (CRIRSCO) yaklaşık 75.000 metre sondaj, çok çeşitli test ve analizler, hidrojeolojik ve jeoteknik etütler ve jeomekanik analizler yapılacaktır. Yer teslimi yapılarak çalışmalara başlanacak olup, işin 2020 yılında tamamlanması planlanmıştır.

7. Çayırhan Linyit Havzası Teknik Etütleri Projesi

Proje ile ilgili MTA ile 16.03.2015 tarihinde sözleşme imzalanmıştır. Çayırhan I. Saha Alt Damar Sondajlı Etüt Projesi Hizmet Alımı İşi kapsamında 84.400 metre rezerv belirleme, fay belirleme ve hidrojeoloji sondajı yapılacaktır. Bugüne kadar yapılan sondaj miktarı 45.090,30 m’dir. Çalışmalar devam etmekte olup, işin 2017 yılında tamamlanması planlanmıştır.

8. Afşin-Elbistan Linyit Havzası Teknik Etütleri Projesi

Afşin-Elbistan Linyit Havzası Teknik Etütleri Projesi kapsamında jeoteknik etütler ve şev tasarımı, hidrojeolojik etütler ve havza modellemesi, jeofizik etüt, obruk ve paleotopoğrafya araştırması, AR-GE ve etüt proje İşleri yürütülecektir.

Afşin-Elbistan havzasında debi ölçümü işi, obruk oluşumlarının yerbilimsel

yöntemlerle incelenmesi işi, E sektörü hidrojeoloji sondajları hizmet alımı işi, organik materyallerden geliştirilen organik ve organomineral gübrelerin buğday verimi ve verim komponentleri ile bazı toprak özellikleri üzerine etkilerinin tarla koşullarında belirlenmesi işi yapılmıştır.

Afşin-Elbistan Kömür havzası C ve D sektörlerinin yatırıma açılabilmesi için eksik

olan jeoteknik etüt ve şev tasarımı ile hidrojeolojik etüt ve susuzlaştırma planı yapılmasına ilişkin bir sözleşme imzalanmak üzere teknik şartname üzerinde MTA Genel Müdürlüğü ile görüşmeler devam etmektedir.

EÜAŞ

BAĞLI ORTAKLIKLAR

Yurtiçi Ortaklıklar

ÇAYIRHAN ENERJİ VE

MADENCİLİK PROJE A.Ş. (ÇEMPAŞ)

Yurtdışı Ortaklıklar

EUAS INTERNATIONAL ICC

• ÇAYIRHAN ENERJİ VE MADENCİLİK PROJE A.Ş. (ÇEMPAŞ)

21/03/2016 Tarih ve 2016/8676 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararı İle Kurulmuştur.

• EUAS INTERNATIONAL ICC 10/08/2015 Tarih ve 2015/8022 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararı İle Kurulmuştur.

TÜRKİYE ELEKTRİK İLETİM A.Ş. GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

(TEİAŞ)

Kuruluş Tarihi : 01.10.2001 Kuruluş Kararı (BKK) Tarih : 05.02.2001 No : 2001/2026 Ana Statü (RG) Tarih : 29.06.2001 No : 24447

Adres : İnönü Bulvarı No: 27 Bahçelievler/ANKARA

Telefon : 212 69 30 (Santral) Faks : 212 98 90 İnternet : www.teias.gov.tr

TEİAŞ GENEL MÜDÜRLÜĞÜNÜN STATÜSÜ, KURULUŞ AMACI VE GÖREVLERİ 1. Statüsü

Tüzel kişiliğe sahip, özel hukuk hükümlerine tabi, faaliyetlerinde özerk ve sorumluluğu sermayesi ile sınırlı bir İktisadi Devlet Teşekkülüdür. İlgili olduğu Bakanlık Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığıdır. 2. Kuruluş Amacı

Devletin genel ekonomi ve politikasına uygun olarak, elektrik enerjisinin iletim hizmetlerini yürütmektir. 3. Görevleri

Elektrik iletimi ve yük dağıtımı ile ilgili faaliyetleri verimlilik ve karlılık ilkelerine göre Teşekkül bünyesinde gerçekleştirmek üzere, kurulması öngörülen yeni iletim tesislerinin etüd ve planlamasını yapmak, buna bağlı olarak gerekli tesislerin yatırım programına alınarak yapılmasını sağlamak; mevcut ve kurulacak tesisleri işletmek, bakım-onarım ve rehabilitasyonunu yapmak ve gerektiğinde bu fonksiyonlarını yerine getirmek üzere hizmet satın almak, tüm iletim tesislerini devralmak, mülkiyetindeki tesislerde tüm iletim faaliyetlerini yürütmek, Kurul tarafından belirlenen lisans alma ve lisans bedellerini Kuruma ödemek ve alacağı lisans hükümleri uyarınca faaliyet göstermek, iletim sistemine bağlı tüm kamu ve özel tüzel kişiler, Ticaret A.Ş. ve Serbest Tüketiciler ile Bağlantı ve Sistem Kullanım Anlaşmaları, üretim ve dağıtım kamu ve özel tüzel kişiler ile Yan Hizmet Anlaşmaları yapmak, İletim Tarifesi ile Bağlantı ve Sistem Kullanım Tarifelerini hazırlamak, gerektiğinde revize etmek, eşitler arasında fark gözetmeksizin, bir Bağlantı ve Sistem Kullanım Tarifesi uyarınca, bağlantı hizmeti ve ilgili hizmetleri Şebeke Yönetmeliği hükümleri doğrultusunda sunmak, Bağlantı ve Sistem Kullanım Tarifesi ile İletim Tarifesinde belirlenen ücretleri tahsil etmek ve bu ücretlerin ödenmemesi halinde bu konuya ilişkin gerekli önlemleri almak; Kurul tarafından belirlenen iletim ek ücretini tahsil ederek Kuruma ödemek, Teşekkül ile Üretim Şirketleri, Dağıtım Şirketleri, Otoprodüktörler, Otoprodüktör Grupları ve Serbest

Tüketiciler arasında yapılan Yan Hizmetler Anlaşmaları ile yan hizmetler almak, tüm iletim tesislerini işletmek, sistem yük dağıtım ve frekans kontrolü yapmak, sistem kontrolü sağlamak, gerçek-zamanlı sistem güvenilirliğini izlemek, arz güvenliğini ve kalitesini sağlamak amacıyla üretim kapasite projeksiyonunu hazırlamak, enterkonnekte sistem için teknik ve işletme standartlarını belirleyecek olan Şebeke Yönetmeliğini ve Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliğini hazırlamak ve uygulamak üzere gerekli altyapıyı ve örgütlenmeyi oluşturmak, gerek görüldüğünde Şebeke Yönetmeliğini inceleyerek gerekli revizyonları yapmak ve uygulamak, Bakanlığın uluslararası enterkonneksiyonlarla ilgili politikaları doğrultusunda, uluslararası enterkonneksiyon çalışmalarını yapmak ve uygulamak, şebekenin teknik standartlarını geliştirmek, uygulamak ve bu standartlara uygunluğunu izlemek; sistem kontrolü ve işletme faaliyetleri ile ilgili olarak her türlü iletişim, bilişim ve kontrol altyapısının sağlanması ile, Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliği için gereken alt yapıyı kurmak ve bu yönetmelik uyarınca uygulamayı yapmak ve bu kapsamda mali uzlaştırma sistemininin çalıştırılmasını sağlamak, piyasanın gelişimine bağlı olarak Kurul kararı doğrultusunda yeni ticaret yöntemleri ve satış kanallarının uygulanabilmesine yönelik alt yapıyı geliştirmek ve uygulamak, bu amaç ve faaliyetleri doğrudan doğruya, Merkez ve Taşra eliyle yapmaktır.

TÜRKİYE ELEKTRİK İLETİM A.Ş GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

YÖNETİM KURULU BÜRO MD.

GENEL MÜDÜR

YÖNETİM KURULU

ÖZEL KALEM MÜD.



ERİŞİM VEUYGULAMALAR

DAİ. BŞK.

GENEL MÜDÜRYARDIMCISI

YÜK TEVZİ DAİ. BŞK.

İLETİŞİM VE BİLGİSİSTEMLERİ DAİ. BŞK.

TRAFO MERKEZLERİTESİS DAİ. BŞK.

İLETİM HATLARI TESİS DAİ. BŞK.

İŞLETME DAİ. BŞK.


TİCARET DAİ. BŞK.


İNSAN KAYNAKLARI DAİ. BŞK.

MALİ İŞLER DAİ.BŞK.

PLANLAMA VE STRATEJİKYÖNETİM DAİ. BŞK

DESTEK HİZMETLERİDAİ. BŞK.


ÇEVRE VE KAMULAŞTIRMA

DAİ. BŞK.

I- PERSONEL DURUMU


İŞÇİ 111 3.342 3.453 MEMUR 138 224 362 Teknik 72 129 201 İdari 66 95 161 SÖZLEŞMELİ 748 3.652 4.400 Teknik 398 1.677 2075 İdari 350 1.975 2.325 TOPLAM 997 7218 8215

II- MAKİNA VE EKİPMAN DURUMU (2015)

(Adet) CİNSİ MİKTARI

- İŞ MAKİNALARI 314

- TAŞIT MAKİNALARI 494

III-GEÇMİŞ YILLARDAN BU YANA ÜRETİLEN HİZMETLER 1. İletim Hat Uzunluklarının Yıllık Gelişimi (2011-2015)

(km)

YILLAR 380 kV 220 kV 154 kV 66 kV TOPLAM

2011 15.978,4 84,5 32.878,4 509,4 49.450,7 2012 16.343,7 84,5 33.480,8 509,4 50.418,4 2013 16.808,3 84,5 33.942,5 509,4 51.344,7 2014 17.682,8 84,5 35.132,0 509,4 53.408,7 2015 19.070,9 84,5 37.452,9 139,7 56.748,0

Not: 66 kV'luk trafo merkezleri, sistem gereği 1986 yılından itibaren 33 kV'a dönüştürüldüğü için, adet ve güçlerinde azalma olmuştur.

2. Yer Altı Kablosu Uzunluklarının Yıllık Gelişimi (2011-2015)

(km) YILLAR 380 kV 154 kV 66 kV TOPLAM

2011 35,9 184,0 3,2 223,1 2012 42,7 213,8 3,2 223,1 2013 47,1 233,8 3,2 284,1 2014 47,1 252,4 3,2 302,7 2015 57,7 276,8 3,2 337,7

3. İletim Trafolarının Yıllık Gelişimi (2011-2015)

YILLAR

380 kV TRAFO 154 kV TRAFO 66 kV ve DAHA DÜŞÜK TRAFO TOPLAM TRAFO

ADET GÜÇ (MVA) ADET GÜÇ (MVA) ADET GÜÇ (MVA) ADET GÜÇ (MVA)

2011 203 39.620,0 1.105 64.470,0 49 568,0 1.357 104.658,0

2012 222 43.795,0 1.153 68.458,0 50 593,0 1.425 112.846,0

2013 245 48.540,0 1.212 73.123,0 48 573,0 1.505 122.236,0

2014 252 50.415,0 1.247 76.717,0 48 573,0 1.550 127.705,0

2015 276 55.265,0 1.277 79.599,0 42 521,0 1.595 135.385,0

Not: 1- 66kV'luk trafo merkezleri, sistem gereği 1986 yılından itibaren 33kV'a dönüştürüldüğü için, adet ve güçlerinde azalma olmuştur. 2- 220 kV trafo adet ve güçleri, 154 kV trafolara dahil edilmiştir.

4. TEİAŞ 2015 Yılı Yatırım Programında Yer Alan İletim Tesisleri

PROJE GRUBU ADEDİ UZUNLUK (KM) PROJE BEDELİ (BİN TL)

2015 ÖDENEĞİ (BİN TL)

380 kV’luk E.İ.H 64 5.175,25 2.486.000 629,816

154 kV’luk E.İ.H 176 4.574,22 1.068.700 370,634

HAT TOPLAMI 240 9.749,47 3.554.700 1.000.450

PROJE GRUBU ADEDİ GÜÇ (MVA) PROJE BEDELİ (BİN TL)


380 kV’luk TM 76 19,525 1.802.000 351,177

154 kV’luk TM 254 14,8 1.828.263 491,943

TRAFO TOPLAMI 330 34,325 3.630.263 843,12

PROJE GRUBU ADEDİ UZUNLUK (KM) PROJE BEDELİ (BİN TL)


380 kV’luk KABLO 7 39,7 572,35 192,237

154 kV’luk KABLO 26 151,4 352,283 121,98

TRAFO TOPLAMI 33 185,95 924,633 314,217 GENEL TOPLAM 603 8.109.596 2.157.787

5. TEİAŞ 2015 YILI YATIRIM PROGRAMINDA YER ALAN İLETİM TESİSİ PROJELERİ FİZİKİ ÖZETİ

IV- 2016 YILI YATIRIM PROGRAMI 1.TEİAŞ 2016 Yılı Yatırım Programı Özeti

(Bin TL)

NOT: 1 USD=3,1168 TL alınmıştır.

PROJE GRUBU Tesisi Bitenler

Yapımı Devam Edenler İhale Edilecekler Henüz İhalesi

Yapılmayanlar 380 kV’luk E.İ.H 8 27 5 24 154 kV’luk E.İ.H 41 31 31 73 HAT TOPLAMI 49 58 36 97



Yapılmayanlar 380 kV’luk TM 14 25 16 21 154 kV’luk TM 41 55 52 106 TRAFO TOPLAMI 55 80 68 127



Yapılmayanlar 380 kV’luk KABLO 2 2 2 1 154 kV’luk KABLO 4 5 6 11 TRAFO TOPLAMI 6 7 8 12 GENEL TOPLAM 110 145 112 236

TOPLAM PROJE SAYISI: 603

Proje Grupları Proje Adedi

Proje Bedeli 2015 Yılı Tah. Küm. Harcama 2016 Yılı Yatırımı

Dış Toplam Kredi Öz kaynak Toplam Kredi Öz

kaynak Toplam Yeni Projeler

380 Kv'luk İletim Tesisleri 157 512.925 5.683.850 148.626 2.960 948.385 188.160 3.746 1.296.068 30

154 Kv'luk İletim Tesisleri 454 154.840 3.250.600 2.891 62 357.884 43.316 863 708.678 101

Yedek Trafolar 1 - 400.000 - - 130.460 - - 201.353

Toplam 612 667.765 9.334.450 151.517 3.022 1.436.729 231.476 4.609 2.206.099 131

Etüdler 6 - 21.490 - - 1.402 - - 2.556 2

İşletmeler Grubu 45 - 568.801 - - 74.900 - - 137.715 10

Makina ve Techizat 16 132.300 304.200 23.520 488 75.890 51.744 1.031 148.100 4

Taşıtlar 1 - 5.530 - - - - - 5.530 1

Genel Toplam 680 800.065 10.234.471 175.037 3.510 1.588.921 283.220 5.640 2.500.000 148

2.TEİAŞ 2016 Yılı Yatırım Programında Yer Alan İletim Tesisi Projelerinin Özeti (Bin TL)

İletim Tesisi Proje Grupları

Proje Adedi Uzunluk / Güç

Proje Bedeli 2015 Yılı Yatırımı Dış Toplam Kredi Özkaynak Toplam

380 kV'luk Enerji İletim Hatları 69 5.140,25 km - 2.455.750 - - 704.938

154 kV'luk Enerji İletim Hatları 180 4.297,52 km - 906.720 - - 264.988

TOPLAM 249 9.437,77 km - 3.362.470 - - 969.926 380 kV'luk Trafo Merkezleri 88 19.525 MVA 512.925 2.319.650 188.160 3.746 592.130

154 kV'luk Trafo Merkezleri 274 14.500 MVA 154.840 1.827.125 43.316 863 442.690

154 kV'luk Yedek Trafolar 1 MVA - - - 201.353

TOPLAM 363 34.025 MVA 667.765 4.146.775 231.476 4.609 1.236.173

GENEL TOPLAM 612 10.471,54 km

667.765 7.734.245 231.476 4.609 2.206.099 31.275 MVA

NOT: 1 USD=3,1168 TL alınmıştır.

V- 2016 YILI YATIRIM PROGRAMINDA YER ALAN ÖNEMLİ İLETİM TESİSİ PROJELERİ 1- ENERJİ İLETİM HATLARI 1.1. 380 kV

• 06D030160 VAN - SİİRT TM BRŞ. NOKTASINA KADAR EİH

• 09D030040 SÜTLÜCE (İNTERFACE) - GELİBOLU - UNİMAR EİH

• 09D03024 UŞAK 380 TM İRTİBATLARI

• 10D030070 OSMANCA - ADA-2 DGKÇS EİH

• 10D030090 BORÇKA - İSPİR - ERZURUM EİH

• 10D030180 HİLVAN - VİRANŞEHİR 380 EİH

• 10D030520 HADIMKÖY GIS - ÇORLU 380 EİH

• 11D030010 ERZİN DGKÇS - KOZAN TM EİH

• 11D030060 ADA2 - PAŞAKÖY EİH

• 11D030070 YEŞİLHİSAR - KOZAN EİH

• 11D030110 İSPİR - BAĞIŞTAŞ EİH

• 12D030010 ÇORLU 380 TM İRTİBATLARI

• 12D030080 ZETES - AMASRA TES (HEMA) EİH

• 12D030140 ANTALYA DGKÇS - SEYDİŞEHİR İRTİBATI EİH

• 12D030220 ORDU - REŞADİYE EİH

• 12D030230 VAN BACK TO BACK - İRAN SINIR EİH

• 13D030610 ORDU 380 TM İRTİBAT HATLARI

• 13D031120 CENAL TES - LAPSEKİ-2 EİH

• 14D030040 CİZRE - KIZILTEPE EİH

• 14D030060 YUKARI KALEKÖY - TATVAN EİH

• 14D030070 AŞAĞI KALEKÖY - BATMAN-2 EİH

• 14D030080 ALİAĞA-2 - SOMA B EİH YENİLEME

• 14D030190 KIZILTEPE - VİRANŞEHİR 380 EİH

• 14D031420 VERBANA DGKÇS - ALİBEYKÖY EİH

• 15D030140 KAYAŞ - GÖLBAŞI EİH

• 15D031010 KIZILTEPE 380 İRTİBATLARI

• 13D030020 (VERBANA DGKÇS - ALİBEYKÖY) BRŞ. N. - HABİPLER EİH

• 13D030190 ÇAN 380 TM İRTİBATLARI

• 15D030060 BANDIRMA DGKÇS - GEMLİK EİH

• 15D030070 GEMLİK - İZMİT 380 EİH

• 09D030110 TEPEÖREN - KURTKÖY - KARTAL EİH (YENİLEME)

• 16D030270 ADANA – SEYDİŞEHİR EİH

• 14D090060-22 TEPEÖREN - ÜMRANİYE (GÜNEY) EİH YENİLEME

• 16D030120 KÖSE - REŞADİYE EİH

• 16D030200 BURSA DOĞU 380 İRTİBAT HATLARI EİH

• 14D031400 BORNOVA 380 GIS İRTİBATLARI EİH

• 14D030200 İZMİR 380 HAVZA TM İRTİBAT HATLARI

• 16D030160 KIRIKKALE DGKÇS - ESER DGKÇS EİH

• 16D030150 İÇ ANADOLU DGKÇS - KIRIKKALE DGKÇS EİH

• 15D030050 KONYA KUZEY 380 - KONYA-4 EİH

• 13D031070 KARAKOÇAN TM İRTİBATLARI

• 15D030010 İSPİR - KÖSE EİH

• 14D030260 TATVAN 380 İRTİBAT HATLARI EİH

• 12D030130 SERBEST BÖLGE GIS - ANTALYA DGKÇS EİH

• 14D030210 MANAVGAT 380 - OYMAPINAR EİH

• 15D030020 (VARSAK - OYMAPINAR) BRŞ.N. - MANAVGAT 380 EİH

• 13D031170 (HAMİTABAT - ALİBEYKÖY) BRŞ.N. - VİZE 380 HAVZA TM

1.2. 154 kV

• 09D030560 GÜMÜŞHANE - TORUL EİH

• 09D030600 (GERMENCİK - ASLANLAR) BRŞ. N. - SELÇUK EİH

• 10D030330 YÜREĞİR - SEYHAN - CEYHAN-2 - CEYHAN-1 EİH YENİLEME

• 12D030440 GÖBEL - BALIKESİR-2 EİH YENİLEME

• 12D030580 CİZRE - PS-3 EİH YENİLEME

• 12D030710 AYDIN - NAZİLLİ - JEOTERMAL EİH YENİLEME

• 12D031090 KIRIKDAĞ - YÜKSEKOVA EİH

• 12D031100 YÜKSEKOVA - BAŞKALE EİH

• 13D030540 (ESENBOĞA - KALECİK) BRŞ. N. - AKYURT EİH

• 13D030640 MAÇKA HAVZA - AKYAZI EİH

• 13D030670 VAN - ENGİL EİH YENİLEME

• 13D031230 ÇAMLIYAYLA HAVZA - KADINCIK-2 EİH

• 13D031300 ŞARKÖY - SARIKAYA RES EİH

• 13D031330 ÇORLU - ÇERKEZKÖY EİH YENİLEME

• 13D031370 MERSİN TERMİK TM İRTİBAT HATLARI

• 14D030340 KASIMLAR HES ŞALTI - SERİK TM EİH

• 14D030380 ÜRGÜP - DERİNKUYU EİH

• 14D030420 MEYDANCIK - BAYRAM HES - ARTVİN-2 EİH

• 14D030430 BATMAN-2 - SİİRT ÇİM EİH

• 14D030950 (KAVŞAKBENDİ HES - KOZAN 380) BRŞ. N. - ALADAĞ EİH

• 14D031030 DENİZLİÇİM - BOZKURT EİH YENİLEME

• 14D031170 GELİBOLU 380 TM İRTİBAT HATLARI

• 14D031250 BODRUM TM İRTİBAT HATTI

• 14D031260 (GEMLİK FORD) BRŞ. N. - AKSA AKRİLİK EİH

• 15D030310 TİREBOLU - GİRESUN - ORDU EİH YENİLEME

• 15D030440 DARICA-1 HES - DARICA-2 HES - KOZBÜKÜ HES - ORDU HES - ORDU 380 EİH

• 15D030860 ATATÜRK 380 - ATATÜRK - ADIYAMAN TM EİH YENİLEME

• 14D031280 HAMİTABAT - KIRKLARELİ DGKÇS EİH

• 12D030730 GÖKSU - VARSAK EİH

• 15D030780 MANAVGAT 380 TM İRTİBATLARI EİH

• 07D030570 TARSUS - NACARLI EİH YENİLEME (MEVCUT HAT YERİNE)

• 16D031180 KARAKUZ - EĞLENCE HES EİH

• 15D031130 CEYHAN-2 - KOZAN HAVZA TM İRTİBATLARI

• 15D031260 KOZAN - CEYHAN-2 EİH YENİLEME

• 15D030760 KOZAN 380 - KOZAN EİH

• 16D030390 ADANA 380 TM İRTİBATLARI

• 14D031110 (ERZİNCAN-1 - GÜMÜŞHANE) BRŞ. N. - GÜZYURDU HAVZA EİH

• 11D030890 SEYRANTEPE HES - KARAKOÇAN 380 EİH

• 08D030490 KAHRAMANMARAŞ 380 TM 154 KV İRTİBATLARI EİH (İKİ HAT

• 14D031130 (KAHRAMANMARAŞ 154 - KILILI) BRŞ.N. - KAHRAMANMARAŞ 380 EİH

• 15D030900 ÇEKEREK HAVZA - SORGUN EİH

• 12D030560 AVANOS TM İRTİBAT HATLARI

• 12D031240 ÜRGÜP - ÇİNKUR EİH

• 15D031200 (ÇANKIRI - ÇORUM) BRŞ.N - BAYAT HAVZA EİH

• 16D090110-9 KEPEZKAYA - GÖKSU EİH

• 16D090110-8 GÜNEYSINIR - GÖKSU EİH

• 15D030520 BÜSAN - KONYA-4 EİH

• 14D030510 (BURSA DGKÇS - BURSA SAN.) BRŞ. N. - DEMİRTAŞ EİH

• 13D030300 GELİBOLU 380 - SARIKAYA RES EIH

• 16D030570 BORNOVA 380 - KARŞIYAKA BRŞ. N.EİH

• 14D031470 (BORNOVA - MANİSA) BRŞ.N. - MORSAN EİH

• 16D030450 ALAŞEHİR HAVZA TM - (KULA TM - ALAŞEHİR TM) BRŞ.N. KADAR EİH

• 15D031280 ALAŞEHİR HAVZA TM - SALİHLİ - DERBENT - BAĞYURDU EİH

• 15D030650 DÜZOVA RES - DİKİLİ TM EİH

• 12D030280 TEPEÖREN - GEBZE OSB - TUZLA EİH YENİLEME

• 16D030540 ADAPAZARI - KÖSEKÖY - HYUNDAİ - ENERJİSA - İZMİT - YARIMCA-1 - TEPEÖREN EİH YENİLEME

• 16D030800 ESKİŞEHİR-3 - ESKİŞEHİR-2 EİH YENİLEME

• 16D030830 ULUBORLU RES - ISPARTA EİH

• 14D030670 KAYAŞ TM İRTİBAT HATLARI

• 14D031060 KAYAŞ - MAMAK EİH

• 15D030530 KONYA KUZEY İRTİBATLARI EİH

• 15D030430 HOTAMIŞ - KARAPINAR EİH

2. TRAFO MERKEZLERİ

2.1. 380 kV

• 10D030080 İSPİR 380 TM

• 12D030240 İZMİT 380 TM

• 12D030270 KAYABAŞI TM TEVSİAT

• 09D030220 REŞADİYE 380 TM

• 10D030190 ÇORLU 380 TM

• 11D030130 BAĞIŞTAŞ 380 TM

• 13D030050 UNİMAR TM TEVSİAT

• 12D030180 ANDIRIN TM TEVSİAT

• 08D030150 UŞAK 380 TM

• 11D030840 İKİTELLİ 380 TM TEVSİAT

• 10D030160 ADAPAZARI 2 DGKÇS TEVSİAT

• 11D030170 KARAKOÇAN 380 TM

• 13D030100 BOYABAT 380 TM TEVSİAT

• 14D030090 GÖLBAŞI 380 TM YENİLEME

• 14D030230 BAĞLUM TM TEVSİAT

• 14D030270 KURŞUNLU TM TEVSİAT

• 12D030200 SİNCAN TM TEVSİAT

• 13D030230 KARAKAYA 380 TM TEVSİAT

• 13D030200 ATAŞEHİR GIS

• 09D030010 KAYAŞ 380 TM

• 13D031150 ÇAĞLAYAN GIS

• 12D030190 YEŞİLHİSAR TM TEVSİAT

• 15D030120 VİRANŞEHİR-2 TM TEVSİAT

• 15D030190 KIZILTEPE TM TEVSİAT

• 13D030220 OYMAPINAR TM TEVSİAT

• 15D030180 KALKANDERE TM TEVSİAT

• 15D030320 CİZRE TM TEVSİAT (GAP)

• 09D030150 BORNOVA 380 GIS

• 14D030300 KAYSERİ KAPASİTÖR 380 TM TEVSİAT

• 12D030690 GERMENCİK TM TEVSİAT

• 11D030030 KOZAN 380 TM TEVSİAT

• 12D030290 BİRECİK 380 TM

• 12D030300 VAN BACK TO BACK SİSTEMİ

• 13D03021 ATIŞALANI TM TEVSİAT

• 13D031110 YILDIZTEPE TM TEVSİAT

• 15D030150 TAŞOLUK 380 TM

• 08D030240 AKSARAY GIS

• 12D030160 ÇAN 380 TM

• 13D031100 LAPSEKİ-2 - SÜTLÜCE-2 DENİZALTI KABLOSU INTERFACELERİ

• 14D030010 BURSA DOĞU 380 GIS

• 16D030020 BURSA DGKÇS TM TEVSİAT

• 09D030150 BORNOVA 380 GIS

• 13D030110 İZMİR 380 HAVZA TM

• 14D030220 MORSAN TM TEVSİAT

• 14D030050 KONYA KUZEY 380 TM

• 15D030130 KONYA-4 TM TEVSİAT

• 13D030090 ERMENEK 380 TM TEVSİAT

• 14D030240 SEYDİŞEHİR TM TEVSİAT

• 10D030140 ÜRGÜP 380 TM

• 15D030110 ATATÜRK 380 TM TEVSİAT

• 11D030600 TATVAN 380 TM

• 14D030290 ADANA 380 TM TEVSİAT

• 15D031020 AKSA DGKÇS TEVSİAT

• 13D030080 MANAVGAT 380 TM

• 12D030340 BABAESKİ TM YENİLEME (AYNI SAHADA)

2.2. 154 kV

• 06D030490 GÜMÜŞHANE TM TEVSİAT

• 11D030480 ÇİĞDEM GIS

• 12D031050 AKYAZI TM

• 13D030380 İNEGÖL TM TEVSİAT

• 12D030940 GEZENDE HES TM TEVSİAT

• 12D030520 KIRLIK TM

• 11D030970 BİSMİL-2 TM

• 12D030670 DENİZLİ-1 TM

• 12D030920 ERENKÖY GIS

• 13D030980 ESENYURT GIS

• 11D030860 YÜKSEKOVA TM

• 12D030700 ADIGÜZEL TM TEVSİAT

• 13D030310 SARIKAYA RES TM TEVSİAT

• 13D031350 ŞARKÖY TM

• 07D030450 YERKÖY TM YENİLEME

• 11D030390 SİVAS TM YENİLEME (FARKLI SAHADA)

• 13D030460 AFYON-2 TM TEVSİAT

• 13D031220 ÇAMLIYAYLA HAVZA TM

• 12D031280 ALİBEYKÖY TM TEVSİAT

• 12D031340 DEMİRKÖY TM

• 14D031010 KÖMÜRHAN TM

• 13D030840 DENİZLİ-4 TM TEVSİAT

• 14D031050 GÜLNAR HAVZA TM

• 09D030670 BÜYÜKKARIŞTIRAN TM TEVSİAT

• 13D030860 ALANBAŞI HAVZA TM

• 14D030460 TRAÇİM TM TEVSİAT

• 14D031120 VELİMEŞE TM

• 12D031220 ORTAKÖY TM

• 12D030900 EŞMEKAYA (SULTANHANI) TM

• 13D030950 DARAN HAVZA TM

• 12D030930 SELÇUKLU TM

• 12D030830 TALAS TM

• 14D031490 AYVALIK TM YENİLEME

• 13D030710 MALORSA TM TEVSİAT

• 14D030850 MAÇKA HAVZA TM TEVSİAT

• 14D031200 ARDANUÇ HAVZA TM

• 14D030480 ALADAĞ TM

• 10D030360 AKYURT TM

• 14D030470 ERKİLET TM

• 10D030370 BELEK GIS

• 14D030360 MERSİN-3 TM

• 14D031090 ARAPGİR HAVZA TM

• 12D030890 HACILAR TM YENİLEME (AYNI SAHADA)

• 11D030580 REFAHİYE TM TEVSİAT

• 14D030860 ÇAMOLUK HAVZA TM TEVSİAT

• 14D030500 SAMANDAĞ TM

• 14D031140 ÇAYKARA HAVZA TM TEVSİAT

• 12D030820 K.KAPASİTÖR TM TEVSİAT

• 10D030630 BOR TM TEVSİAT

• 13D030740 GAZİANTEP-3 TM TEVSİAT

• 12D030720 GÖKSU GIS

• 15D030940 PAYAS TM

• 15D031120 CEYHAN-2 TM TEVSİAT

• 15D030740 KOZAN TM TEVSİAT

• 15D030360 GÜRBULAK TM

• 11D030550 HOPA TM YENİLEME

• 14D031100 GÜZYURDU HAVZA TM

• 15D030300 HAZAR TM

• 15D030950 SORGUN TM TEVSİAT

• 15D030890 ÇEKEREK HAVZA TM

• 15D031190 BAYAT HAVZA TM

• 16D090110-7 GÖKSU TM

• 14D030690 KARAPINAR TM TEVSİAT

• 16D030460 KÜÇÜKKÖY TM TEVSİAT

• 09D030470 BURSA GIS

• 11D030360 ALİAĞA-1 GIS (MEVCUT SAHADA YENİLEME

• 14D031500 BAHRİBABA GIS YENİLEME (AYNI SAHADA)

• 14D031510 PİYALE GIS TEVSİAT

• 14D031150 ALAŞEHİR HAVZA TM

• 15D030250 DİKİLİ TM

• 15D030660 DÜZOVA RES TM TEVSİAT

• 14D030620 BOLU-1 TM YENİLEME (FARKLI SAHADA)

• 16D030840 ULUBORLU RES TM TEVSİAT

• 16D030820 ISPARTA TM TEVSİAT

• 15D030700 YILDIZ TM TEVSİAT

3. KABLOLAR 3.1. 380 kV

• 10D030100 YENİ AMBARLI DGKÇS - YENİBOSNA KABLOSU

• 13D030060 LAPSEKİ-2 - SÜTLÜCE-2 DENİZALTI KABLOSU

• 13D030010 ATIŞALANI - SAĞMALCILAR KABLOSU

• 13D031160 YILDIZTEPE – ÇAĞLAYAN KABLOSU

3.2. 154 kV

• 12D030310 TOPKAPI – AKSARAY – YENİKAPI KABLOUSU

• 16D030510 ATIŞALANI-TOPKAPI KABLOSU

• 12D030650 PETKİM - ALİAĞA-1 GIS KABLOSU

• 16D031550 BAHRİBABA – HİLAL KABLOSU

• 05D030730 BORNOVA 380 GIS - PİYALE GIS KABLOSU

• 15D030260 MAMAK - AKKÖPRÜ KABLOSU

• 14D030140 KAYSERİ-1 - KAYSERİ-2 KISMİ YENİLEME(KABLO)

• 14D030130 KAYSERİ-1 - KAYSERİ-3 KABLOSU

• 14D030320 KARTAL-İÇMELER KABLOSU

• 12D031350 AKKÖPRÜ - BALGAT KABLOSU (FESH EDİLDİ 02.07.2015)

• 08D030270 HİLAL - ALSANCAK KABLOSU

• 13D031250 (AMBARLI-HADIMKÖY) BRŞ. N. - ESENYURT KABLOSU

TÜRKİYE ELEKTRİK TİCARET VE TAAHHÜT A.Ş. GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

(TETAŞ)

Kuruluş Tarihi : 01.10.2001 Kuruluş Kararı (BKK) Tarih : 05.02.2001

No : 2001/2026 Ana Statü (RG) Tarih : 29.06.2001

No : 24447 Adres : Eskişehir Yolu 7. Km.

No:166 Çankaya/ANK. Tel : 0(312)999 17 00-01

Faks : 0(312)999 17 52 İnternet : www.tetas.gov.tr

TETAŞ GENEL MÜDÜRLÜĞÜNÜN STATÜSÜ, KURULUŞ AMACI VE GÖREVLERİ 1. Statüsü

TETAŞ, tüzel kişiliğe sahip, özel hukuk hükümlerine tabi, faaliyetlerinde özerk ve sorumluluğu sermayesi ile sınırlı bir İktisadi Devlet Teşekkülü’dür. İlgili olduğu Bakanlık Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığıdır.

2. Kuruluş Amacı

Devletin genel ekonomi ve politikasına uygun olarak elektrik enerjisinin

alımı ve satışına ilişkin ticaret faaliyetlerini yürütmektir. 3. Görevleri

İlgili mevzuat kapsamında imzalanmış olan Enerji Alım ve Satış Anlaşmalarını Türkiye Elektrik Üretim-İletim A.Ş.’den (TEAŞ) ve Türkiye Elektrik Dağıtım A.Ş.’den (TEDAŞ) devralmak ve yürütmek, 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanununun getirdiği koşullarla sınırlı kalmak üzere gerektiğinde Enerji Satış Anlaşmaları ve süresi bir yılı aşmayan enerji alım anlaşmaları yapmak ve yürütmek, Kurul tarafından belirlenen lisans bedellerini kuruma ödemek ve lisans hükümleri uyarınca faaliyet göstermek, Enterkoneksiyon şartları oluşmuş ülkelerden/ülkelere, Bakanlık politikalarına uygun olarak elektrik ithalat ve ihracatını yapmak, Toptan Satış Tarifesini hazırlamak ve onaylanmış tarifeyi uygulamak, 3154 sayılı Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun’a göre oluşturulan Bakanlık görüşü çerçevesinde Kurul’ca belirlenen usul ve esaslar dahilinde ve Kurul’ca belirlenen bir dönem boyunca Elektrik Üretim A.Ş (EÜAŞ)’dan ve bağlı ortaklıklarından ürettiği elektrik enerjisini satın almak, yükümlülüklerini yerine getirmek üzere yeterli, sürekli ve düşük maliyetli elektrik enerjisi temini için gerekli tedbirleri almak, Teşekkülün faaliyet alanı ile ilgili olarak gerekli planlamayı yapmak, Teşekkül’ün taraf olacağı Enerji Alım ve Satış Anlaşmalarını değişen sektör şartlarına göre ve yasal

düzenlemelere uygun olarak Hazine Müsteşarlığının uygun görüşünü almak kaydıyla tadil etmek, üretilen elektrik enerjisinin alımı ile ilgili olarak düzenlenen faturaların ilgili Enerji Alım Anlaşmalarında belirtilen santralın işletilmesi ile ilgili madde hükümleri doğrultusunda Türkiye Elektrik İletim A.Ş. (TEİAŞ) ile yapılacak mutabakattan sonra ödeme işlemlerini başlatmak, İletim A.Ş.’nin görevlerini ifası ile ilişkili olarak ihtiyaç duyacağı tüm bilgileri TEİAŞ’a vermek, ithalat-ihracattan kaynaklanan faaliyetleri için, iletim tarifesine tabi olarak diğer kullanıcılara eşit şartlarda aldığı hizmet karşılığında ortaya çıkan bağlantı ve sistem kullanım ücretleri ile iletim ücretlerini TEİAŞ’a ödemek, TEİAŞ’dan sözleşmelerin uygulanması için aldığı diğer hizmetler karşılığında bedel ödemek, faaliyet konuları ile ilgili menkul ve gayrimenkullerle her türlü ayni ve fikri hakları tasarruf etmek, Teşekkülü ilgilendiren mülga TEAŞ’ın mevcut uluslararası konulardaki ikili ve çoklu ilişkilerini devam ettirmek, gerektiğinde faaliyet alanı ile ilgili yeni ilişkiler kurmak, mevzuatla verilecek diğer görevleri yapmak, mevcut sözleşmeler kapsamındaki devir işlemi süresi içinde tamamlanmış olan İşletme Hakkı Devir Sözleşmeleri çerçevesinde dağıtım şirketlerine ve TEDAŞ’a karşı üstlendiği enerji satış taahhütlerini 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu hükümlerine uygun olarak aksatmadan yerine getirmektir.

Ayrıca, 6446 sayılı Kanunun geçici 1 inci maddesi ve EPDK tarafından çıkarılan Tebliğ gereğince, düzenlemeye tabi tarifeler üzerinden elektrik enerjisi satın alan tüketicileri, dağıtım bölgeleri arası maliyet farklılıkları nedeniyle var olan fiyat farklılıklarından kısmen veya tamamen koruyacak şekilde tesis edilmiş olan Fiyat Eşitleme Mekanizmasını yürütmek, bu kapsamda EPDK tarafından belirlenen destekleme bedellerini destekleyen dağıtım şirketlerinden her ay tahsil ederek desteklenen şirketlere ödenmektedir.

TÜRKİYE ELEKTRİK TİCARET VE TAAHHÜT A.Ş.GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

GENEL MÜDÜR

ÖZEL KALEM MÜDÜRLÜĞÜTEFTİŞ KURULU

BAŞKANLIĞI





MALİ İŞLER VE FİNANSYÖN DAİ .BŞK

ARAŞTIRMA PLANLAMAVE KOORDİNASYON

DAİ.BŞK.

ELEKTRİK PİYASASI İŞLEMLERİ DAİ.BAŞK.

ENERJİ ALIŞ DAİ.BŞK

ENERJİ SATIŞ DAİ.BŞK

PERSONEL, EĞİTİM VE İDARİ İŞLER DAİ. BŞK.

YÖNETİM KURULUBÜRO MÜDÜRLÜĞÜ

I-PERSONEL DURUMU

PERSONEL 2015 YILI

MEMUR 52

SÖZLEŞMELİ 138

İŞÇİ 12

GENEL TOPLAM 202

II- GEÇMİŞ YILLARDAN BU YANA ÜRETİLEN HİZMETLER

1. 2011-2015 Yılları Enerji Alış Değerleri (Milyon kWh)

DÖNEM EÜAŞ Yİ SANT. YİD SANT.

IHD SANT. PMUM İTHALAT

TOPLAMI TOPLAM

2011 19.999 43.699 12.633 3.824 1.714 415 82.284 2012 20.000 41.811 13.806 3.687 3.936 317 83.557 2013 68.614 42.939 13.293 3.715 2.242 278 131.079 2014 63.373 42.583 11.370 3.521 2.200 103 123.150 2015 53.000 41.554 12.123 2.698 3.509 0 112.884

2. 2011-2015 Yılları Enerji Satış Değerleri

(Milyon kWh)

DÖNEM BAĞLI

ORTAKLIKLAR

PERAKENDE ELEKTRİK

SATIŞ ŞİRKETLERİ

ÖZEL DAĞITIM

ŞİRKETLERİ DİREK

MÜŞTERİLER PMUM İHRACAT TOPLAMI TOPLAM

2011 43.141 - 31.279 2.238 4.077 19,4 80.754 2012 43.603 - 34.843 1.979 1.776 12,9 82.214 2013 - 98.318 27.380 1.508 2.391 0,2 129.597 2014 - 87.240 31.236 2.033 1.095 0,8 121.604 2015 - 76.469 32.070 1.721 1.512 0,0 111.772

III- 2016 YILI YATIRIM PROGRAMI

(TL)

PROJE NO PROJENİN ADI PROJE TUTARI

2015D000190 BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ GELİŞME PROJESİ 2.000.000

2015D000200 MUHTELİF İŞLER PROJESİ 400.000

TOPLAM 2.400.000

TÜRKİYE KÖMÜR İŞLETMELERİ KURUMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

(TKİ) Kuruluş Tarihi : 22.05.1957 Kuruluş KHK Tarih : 08.06.1984 No : KHK/233 Ana Statü (RG) Tarih : 27.11.1984 No : 18588 Adres : Hipodrom Cad. No.12

Yenimahalle/ANKARA Tel : 540 10 00 (Santral) Faks : 384 16 35 İnternet : www.tki.gov.tr

TKİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜNÜN STATÜSÜ, KURULUŞ AMACI VE GÖREVLERİ 1. Statüsü

TKİ, tüzel kişiliği olan, faaliyetlerinde özerk ve sorumluluğu sermayesi ile sınırlı bir İktisadi Devlet Teşekkülüdür. İlgili olduğu Bakanlık, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığıdır. 2. Kuruluş Amacı

Devletin genel enerji ve yakıt politikasına uygun olarak linyit, turb, bitümlü şist, asfaltit gibi enerji hammaddelerini değerlendirmek, ülkenin ihtiyaçlarını karşılamak, yurt ekonomisine azami katkıda bulunmak, plan ve programlar tanzim etmek, takip etmek, uygulama stratejilerini tespit etmek ve gerçekleştirilmesini sağlamaktır. 3. Görevleri

Faaliyetleriyle ilgili yukarıdaki her türlü madenleri işletmek ve işlettirmek ve bu amaçla aramak, 10.06.1983 tarihli ve 2840 sayılı Kanun’un 2 nci maddesi gereğince asfaltit madenini işletmek ve bu amaçla da aramak, iştigal konusuna giren hususlarda gerekli sanayi tesisleri kurmak ve işletmek, işletme çalışmalarında yan ürün ve artıkları değerlendirmek, iştigal faaliyetleri için gerekli etüt, arama ve araştırma yapmak veya yaptırmak, konu ile ilgili her türlü nakliye tahmil ve tahliye işleri yapmak ve yaptırmak, ithalat, ihracat ve sigorta acenteliği dahil her türlü ticari faaliyetlerde bulunmak, ayni ve fikri haklar almak veya satmak, faaliyetlerini yürütmek için gerektiğinde istimlak işlemlerini yapmak, bu hizmetlerin görülmesi ve geliştirilmesi için kaynaklar sağlamak ve artırmak, gerektiğinde yurtiçinde veya dışında ortaklıklar kurmak veya tasfiye etmek, kurulmuş veya kurulacak ortaklıklara iştirak etmek veya ayrılmak, müesseseler ve bağlı ortaklıklar arasında koordinasyonu sağlamak, müesseseler ve bağlı ortaklıkların bütçeleri ile fiyat, tarife ve yatırımlarının genel ekonomi ve madencilik, enerji ve yakıt politikalarına uyumunu sağlamak, gerçek ve tüzel kişilerin istihsal ettiği linyit, turb, bitümlü şist gibi enerji hammaddelerini ve Türkiye Taşkömürü Kurumu’nun FOB ve FOW olarak sattığı kömürler dışındaki taşkömürü ile özel idareler ve belediyelerin ve bunlara bağlı işletmelerin, iktisadi devlet teşekkülleri ve müesseselerinin, gerçek ve

tüzel kişilerinin ürettiği kok, briket kömürleri ile koklaşma esnasında elde edilen tali maddeleri Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığınca onaylanacak teknik şartname ve yönetmelik esasları dahilinde alıp satmak, üretilen kömürlerden hangi cinslerin hangi bölgelerde kullanılacağının tespiti ile programını hazırlamak ve Bakanlığın onayını müteakip uygulamak, üretilen kömürlerin kullanım, stoklama ve yakılması konularında halka öğretici bilgiler vermek ve yardımcı olmak, bu amaç ve faaliyet konuları ile ilgili olarak gayrimenkul almak, satmak, kiralamak, kiraya vermek, leh ve aleyhte rehin, ipotek, intifa, irtifak hakları, gayrimenkul mükellefiyeti vesaire hakları tesis etmek, istihdam geliştirme çabaları kapsamında düzenlenen beceri kazandırma programlarının uygulanmasını sağlamak, kurulmuş ve kurulacak küçük ve orta büyüklükteki özel kuruluşlara idari ve teknik alanlarda rehberlik yapmaktır.

TÜRKİYE KÖMÜR İŞLETMELERİ KURUMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

GENEL MÜDÜR

YÖNETİM KURULU

PAZARL. ve SATIŞDAİRESİ BAŞKANLIĞI


GENEL MÜDÜR YARDIMCILARI

GENEL MÜD. MÜŞAVİRLERİ


ELİ MÜESSESESİ MÜDÜRLÜĞÜ

GLİ MÜESSESESİ MÜDÜRLÜĞÜ

ÇLİMÜDÜRLÜĞÜ

APK DAİRESİ BAŞKANLIĞI

JEO. ETÜT ve ARAMADAİRESİ BAŞKANLIĞI

EĞİTİMDAİRESİ BAŞKANLIĞI

İD. ve SOS. İŞLERDAİRESİ BAŞKANLIĞI

ET. PRO. ve TESİSDAİRESİ BAŞKANLIĞI

SATINALMADAİRESİ BAŞKANLIĞI

MAKİNA İKMALDAİRESİ BAŞKANLIĞI

AR-GEDAİRESİ BAŞKANLIĞI

İŞ GÜV. ve SAĞLIĞIDAİRESİ BAŞKANLIĞI

PERSONELDAİRESİ BAŞKANLIĞI

MUHASEBEDAİRESİ BAŞKANLIĞI

İŞLETMEDAİRESİ BAŞKANLIĞI

ÖZEL KALEMMÜDÜRLÜĞÜ

BİLGİ İŞLEM MÜDÜRLÜĞÜ

İÇ DENETİMDAİRESİ BAŞKANLIĞI

YÖNETİM KURULUBÜRO MÜDÜRLÜĞÜ

I- PERSONEL DURUMU

PERSONEL 2015 MEMUR 1.560 İŞÇİ 3.515 TOPLAM 5.075

II- MAKİNA VE EKİPMAN DURUMU (2015) (Adet)

MAKİNANIN CİNSİ Genel Müdürlük

ELİ GLİ TOPLAM

Soma Çan Tavşanlı

DRAGLINE 2 2

ELEKTRİKLİ EKSKAVATÖR 15 5 12 32

HİDROLİK EKSKAVATÖR 12 7 11 30

AĞIR KAMYON 104 44 69 217

DELİK DELME MAKİNASI 20 4 12 36

SONDAJ MAKİNASI 3 3

BULDOZER 44 11 32 87

PAYDOZER 5 2 5 12

GRAYDER 14 4 10 28

YÜKLEYİCİ 13 11 11 35

İSTİF MAKİNASI (forklift) 18 4 7 29

VİNÇ/MOBİL VİNÇ 15 2 13 30

TREYLER 7 3 7 17

TRAKTÖR 8 1 4 13

YOL SİLİNDİRİ 4 1 2 7

DAMPERLİ KAMYON 23 12 25 60

SONDAJ KAMYONU 0

TAHTA KASALI KAMYON 1 1 2 3 7

TAMİR-ÇÖP -FİLTRE-ANFO KAMY. 4 4 8

YAĞLAMA KAMYONU 6 1 7

AKARYAKIT TANKERİ 9 2 6 17

SULAMA TANKERİ/KAMYONU 12 5 2 19

İTFAİYE - ARAZÖZ 3 2 3 8

VİDANJÖR 2 2

OTOBÜS - MİDİBÜS 5 2 7

MİNİBÜS 5 2 2 1 10

KAMYONET-PIKAP 8 11 2 10 31

OTOMOBİL-STATION WAGON 21 4 2 2 29

JEEP 2 1 9 12

AMBULANS 2 7 3 12

GALERİ AÇMA MAKİNASI 2 2

YER ALTI YÜKLEYİCİ 5 5

TROLEY LOKOMOTİF 5 5

DİZEL LOKOMOTİF 13 13

KOMPRESÖR (Seyyar-Dizel) 17 9 15 41

JENERATÖR 14 6 13 33

TOPLAM 42 396 145 323 906

III- GEÇMİŞ YILLARDAN BU YANA ÜRETİLEN HİZMETLER (2011-2015) 1. (2011-2015) Yılları Arası Linyit Kömürü Üretim Ve Tüketimi

(1000 Ton)

YILLAR SATILABİLİR ÜRETİM SATIŞ

TKİ Rödovansla Ürettirilen Toplam TERMİK TESHİN TOPLAM

2011 29.163 4.238 33.401 27.694 7.623 35.317 2012 29.258 4.012 33.270 25.936 7.686 33.622 2013 16.872 4.862 21.734 14.432 6.689 21.121 2014 10.561 4.371 14.932 11.298 5.933 17.231 2015 8.885 3.821 12.706 9.224 5.281 14.505

TOPLAM 94.739 21.304 116.043 88.584 33.212 121.796 (*) 2015 değerleri kesin değildir.

2. (2011-2015) Yılları Arası Dekapaj Miktarları

(1000 m3) YILLAR EMANET İHALE TOPLAM

2011 69.191 141.298 210.489 2012 56.992 96.347 153.339 2013 45.042 70.007 115.049 2014 35.075 48.918 83.993 2015 32.654 36.439 69.093

TOPLAM 238.954 393.009 631.963 (*) 2015 değerleri kesin değildir.

IV- 2016 YILI YATIRIM PROGRAMI (TL)

PROJE ADI PROGRAM Etüt Proje İşleri 11.500.000 Ömerler Yeraltı Mek. ve Tevsii Projesi 38.000.000 Muhtelif İşler 40.070.000 İnşaat 9.430.000 Temiz Kömür Teknolojileri 14.072.000 TOPLAM 113.072.000

(*) 2016 değerleri kesin değildir.

V- 2016 YILI YATIRIM PROGRAMINDA YER ALAN ÖNEMLİ PROJELER HAKKINDA BİLGİ 1. Yeraltı İşletmeciliği İle Üretilebilecek Rezervlerin Değerlendirilmesi Çalışmaları

TKİ Genel Müdürlüğünce yeraltı/yerüstü üretim dengesi gözetilerek, gelecekte

termik santrallara kömür temininde darboğaza girilmemesi ve kömür rezervlerinin ekonomiye kazandırılması amacıyla; yeraltı işletmesi olarak çalışılmaya uygun sahalara ilişkin rezerv belirleme ve projelendirme çalışmalarına hız verilmiştir.

Bu amaçla; ELİ Müessesesi Eynez Sahası ile GLİ Müessesesi Ömerler B Sahası ve Derin Sahalarla ilgili yurtiçi ve yurtdışından üniversiteler ve değişik firmalarla işbirliği içinde sürdürülen çalışmalar neticesinde, sahaların yapısal jeolojisi ve tektonizması belirlenerek, kömür damarlarının modellemesi yapılmıştır. Buna göre, uygulanacak işletme yöntemi ve maliyetler hesaplanarak yeraltı işletmeciliğine uygun sahalara yönelik projeler hazırlanmıştır.

TKİ Genel Müdürlüğü ile İstanbul Teknik Üniversitesi Maden Fakültesi Vakfı

İktisadi İşletmesi arasında 15.07.2015 tarihinde "Yeraltı Kömür Madenlerinde Havalandırma Planlaması ve Kömür Damarlarının Gaz İçeriğinin Belirlenmesi" konulu Danışmanlık Hizmeti Sözleşmesi kapsamında çalışmalar yürütülmektedir.

Bu kapsamda;

• 9-13 Kasım 2015 tarihleri arasında GLİ Ömerler Ocağında yerinde inceleme ve ölçme çalışmaları gerçekleştirilmiştir. Ocağın havalandırma sisteminin değerlendirilmesi için gerekli veriler temin edilmiş olup, çalışmalar devam etmektedir.

• 10.03.2015 tarih ve 29291 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Maden

İşyerlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılması Hakkında Yönetmeliğin’’ 23 üncü maddesinin 12.5.1 bendinde istenen analiz ve ölçümlerin yapılması amacıyla, Ömerler Ocağında kömür damarlarının gaz içeriğinin ve gaz desorpsiyon kapasitesinin belirlenmesi için yeraltında yatay sondaj ile kömür numuneleri alınmış ve gaz içeriği belirleme çalışmaları başlatılmıştır.

• 19.09.2013 tarih ve 28770 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Maden

İşyerlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği”nin 10.03.2015 tarih ve 29291 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak değişen “Maden İşyerlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılması Hakkında Yönetmeliğin” Ek-1 7 nci madde gereği GLİ müessesesinde yeraltı kalıcı bekleme barajlarının, baraj arkalarında oluşabilecek gaz basıncı ve su baskınına karşı dayanımlarının hesaplaması hususu görüşülmüş olup, yapılması gereken çalışmalar tespit edilmiştir.

• 05.11.2013 tarih ve 28812 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Tozla Mücadele

Yönetmeliği” ne göre kömür tozunun içerdiği SiO2 (Silisyum Oksit, Kuvars) oranının hesaplanması şartı bulunmaktadır. Yönetmelik hükmü gereği; GLİ Ömerler Ocağında kömür tozlarının SiO2 (silisyum Oksit, Kuvars) içeriğinin hesaplanması işi için TKİ ile İTÜ Maden Mühendisliği Bölümü arasında sözleşme imzalanmıştır.

• Toplam rezervi 1,453 milyar ton, alt-üst damara ait ortalama ısıl değeri: 2.238,40

Kcal/kg olan Eskişehir-Alpu havzasındaki 10 adet arama ruhsatlı saha için, birleştirme talepli tek bir işletme projesi hazırlanmış ve proje onaylanarak tek bir ruhsat altında işletme ruhsatı alınmak üzere Maden İşleri Genel Müdürlüğü’ne müracaat edilmiştir. MİGEM tarafından proje onaylanmış ve tüm ruhsatlar birleştirilerek tek bir erişim numarası verilmiş olup, işletme ruhsatı alınma aşamasındadır.

• Toplam rezervi yaklaşık 137 milyon ton, alt-üst damara ait ortalama ısıl değeri: 1.873 Kcal/kg olan Kırklareli-Vize-Lüleburgaz havzasındaki 6 adet arama ruhsatlı saha genel arama döneminde olup, arama çalışmaları devam etmektedir.

• Manisa-Soma linyit sahasına yönelik yılda yaklaşık 8 milyon ton tüvenan kömür

besleme kapasiteli 3 reaktörden oluşan bir kömür gazlaştırma tesisi kurularak, bu tesisten yılda 433 bin ton amonyak, 1 milyon ton üre, 1,39 milyon ton metanol ve türevleri üretilmesi planlanmaktadır.

• Soma Eynez Derin sahalar’da tespit edilen 424 milyon ton kömür rezervinin

yeraltı işletme yöntemi ile üretimine dönük 10 milyon ton/yıl kapasiteli bir yeraltı işletme projesi hazırlanmıştır. Bu rezervin 36,5 milyon ton’luk kısmı ihale yoluyla verilmiş olup, sahada kömür üretimi hazırlık çalışmaları devam etmektedir.

• Ömerler-A sahasında mevcut klasik ve 1 adet mekanize panonun tesis edilerek,

yıllık yeraltı üretiminin 1,4 milyon tona yükseltilmesi çalışmaları ile ilgili teçhizat alımı ve galeri hazırlıkları tamamlanmış olup, yeraltı teçhizatının montajı devam etmektedir.

• Tunçbilek Ömerler B ve Derin sahalarında yeraltı işletme yöntemi ile

üretilebilecek 163 milyon ton kömür rezervi belirlenmiş olup, Ömerler B ve Derin sahaları ayrı ayrı projelendirilmiştir. Ömerler B sahası için, mevcut termik santral ve piyasanın ihtiyacını karşılamak üzere 1,5 milyon ton/yıl üretim kapasiteli yeraltı işletme projesi hazırlanmış olup, saha 24,8 milyon ton rezerv ile ihale edilmesi planlanmaktadır.

• İğdekuzu sahasındaki 6 milyon ton rezerv 10 yıl sürede üretilmek üzere hizmet

alımı yöntemi ile özel sektöre verilmiştir.

Bütün bu çalışmalar kapsamında; tamamlanarak faaliyete geçen projelerle, TKİ’nin yeraltı işletmeciliği ile yaptığı tüvenan kömür üretimi, yıllık ortalama 10 milyon ton düzeyine çıkarılmıştır. 2. Termik Santral Kurma Şartlı İhale Edilen Sahalara Ait Çalışmalar

Sahip olduğu kömür rezervleri ve yüksek üretim miktarıyla enerji sektöründe ağırlıklı bir yeri olan ve ürettiği kömürün de her yıl yaklaşık %80’ ini termik santrallara veren TKİ’ye, artan bu enerji talebini karşılamada ve arz güvenliği açısından büyük görevler düşmektedir.

Bu doğrultuda TKİ, sahalarını özel sektör yatırımlarına açarken, santral kurma

şartlı olarak ihaleler yapmak suretiyle, Ülkemizin elektrik ihtiyacının karşılanması yönünde katkı sağlamayı da hedeflemektedir.

2.1. Geçmiş Yıllarda İhalesi Yapılarak Halen Projeleri Devam Eden Sahalar;

• Şırnak/Silopi’de asfaltite dayalı 405 MW’lık termik santral 135 MW gücünde 3

ünite olarak planlanmış ve ilk etapta üretim lisansı ve ÇED olumlu belgesi alınan birinci ünite 2009 yılında üretime başlamıştır. 2x135 MW gücündeki ünitelerin lisansı alınmış ve ikinci ünite Aralık 2015 tarihinde devreye alınmıştır. Üçüncü ünite ise, 2016 yılı içerisinde devreye girecektir.

• Şırnak/Merkez’de asfaltite dayalı 135 MW’lık termik santral 135 MW gücünde 1

ünite olarak planlanmış ve ÇED olumlu belgesi alım süreci devam etmektedir.

• Bolu/Göynük’te toplam 270 MW’lık 135 MW gücünde iki ünite olarak planlanan termik santralın birinci ünitesi devreye girmiş ve 16.07.2015 tarihinden itibaren elektrik üretimi yapılmaktadır. İkinci ünite ise 2016 yılı içerisinde devreye girecektir.

• Eskişehir-Mihalıçcık ‘da bulunan EÜAŞ ve TKİ iştiraki Kömür İşletmeleri A.Ş’ ne

(KİAŞ) ait sahalar birlikte değerlendirilerek santral kurma şartlı olarak ihale edilmiştir. İhaleyi alan firma 2x145=290 MW’lık termik santral kurmak üzere lisans ve ÇED olumlu belgesini almış olup, yeraltı üretim faaliyetleri ve termik santral kurma çalışmaları devam etmektedir. Santralın 2016 yılı içerisinde devreye alınması planlanmaktadır.

• Adana/Tufanbeyli’deki 323 milyon ton görünür rezervli kömür sahasının, en az

600 MW’lık termik santral kurulması şartı ile değerlendirilmek üzere ihalesi yapılmış ve ihaleyi alan firma ile 2012 yılı Haziran ayında sözleşme imzalanmıştır. Yer teslimi yapılmış olup, santral ve maden sahası için ÇED olumlu belgesi alınmıştır. Sahada halen hidrojeolojik çalışmalar devam etmektedir.

• Manisa/Soma’daki Deniş sahasında bulunan 153 milyon ton kömür rezervinin, en

az 450 MW’lık termik santral kurma şartlı değerlendirilmek üzere ihalesi yapılmıştır. İhaleyi alan firma ile 2012 yılı Ekim ayında sözleşme imzalanmış ve yer teslim yapılmıştır. 2013 yılı Aralık ayında ön lisans ve 2015 yılı Ekim ayında da ÇED olumlu belgesi alınmıştır.

• Bursa/Keles’deki sahalarda bulunan toplam 69 milyon ton kömür rezervinin, en

az 270 MW’lık termik santral kurma şartlı değerlendirilmek üzere ihalesi yapılmış ve ihaleyi alan firma ile 2012 yılı Kasım ayında sözleşme imzalanmıştır. 2012 yılı Aralık ayında firmaya yer teslimi yapılmış olup, 2014 yılı Ekim ayında ön lisans alınmıştır. ÇED olumlu belgesi alma çalışmalarına devam edilmektedir.

• Kütahya/Domaniç’te bulunan toplam 128 milyon ton kömür rezervinin, en az 300

MW’lık termik santral kurma şartlı değerlendirilmek üzere ihalesi yapılmış ve ihaleyi alan firma ile 2013 yılı Mayıs ayında sözleşme imzalanmıştır. 2013 yılı Haziran ayında firmaya yer teslimi yapılmış olup, 2014 yılı Kasım ayında ön lisans alınmıştır. ÇED olumlu belgesi alma çalışmalarına devam edilmektedir.

• Bingöl/Karlıova’da bulunan toplam 80 milyon ton kömür rezervinin, en az 150

MW’lik termik santral kurma şartlı değerlendirilmek üzere ihalesi yapılmış ve ihaleyi alan firma ile 2013 yılı Ağustos ayında sözleşme imzalanmıştır. 2013 yılı Eylül ayında firmaya yer teslimi yapılmış olup, henüz ön lisans ve ÇED olumlu belgesi alınma çalışmaları devam etmektedir.

• 128 milyon ton rezerve sahip Tunçbilek Derin Sahalarda 300 MW gücünde termik santral kurmak ve piyasanın kömür ihtiyacını karşılamak üzere 2,35 milyon ton/yıl üretim kapasiteli bir yeraltı işletme projesi hazırlanmış olup, saha rödovans

karşılığı, santral kurma şartlı olarak ihale edilmiştir. İhaleyi alan firma ile 2013 yılı Mayıs ayında sözleşme imzalanmış olup, 2014 yılı Kasım ayında ön lisans alınmıştır. ÇED olumlu belgesi alma çalışmalarına devam edilmektedir. Yaklaşık 5-6 yıllık sürede tamamlanarak devreye alınması hedeflenen bu projeler

sayesinde toplam 843 milyon tona yakın kömür rezervi değerlendirilerek Ülkenin elektrik üretimine en az 3500 MW’lık kurulu kapasite artışı yanında, istihdam yönünden de önemli katkı sağlanmış olacaktır.

TKİ’ye ait sahalarda ilave santral kurma kapasitesi olan diğer rezervler de bu yönde değerlendirmeye alınmış olup, çalışmalar devam etmektedir.

3. Kömür Arama Faaliyetleri

Ülkemizin kömür potansiyelini daha doğru bir şekilde belirleyebilmek için, 2004

yılında TKİ koordinatörlüğünde, TPAO, DSİ, MTA, EİEİ, EÜAŞ, TTK, ETİ-MADEN ile ortak bir çalışma başlatılmış olup 2011 yılında sona ermiştir.

Adı geçen kurumlarla, var olan bilgiler birlikte paylaşılarak ve yeni ilave sondajlar yapmak suretiyle, 2004 yılına kadar 8,3 milyar ton olarak bilinen Ülkemiz Linyit kömür rezervi, toplamda 15,5 milyar tona ulaşarak büyük bir artış göstermiştir.

2013 yılından itibaren TKİ’de yürütülen linyit arama faaliyetleri kapsamında Üniversitelerle danışmanlık sözleşmeleri imzalanarak, gerek Üniversitelerin önerdiği alanlarda ve gerekse TKİ’de yapılan değerlendirmeler sonucu, 2015 yılı sonu itibariyle TKİ’ye ait arama ruhsatlı 36 adet linyit, 6 adet bitümlü şeyl sahası vardır.

2009 yılında YPK kararı ile uygulamaya konulan “Elektrik Enerjisi Piyasası Arz Güvenliği Strateji Belgesi” ile 2023 yılına kadar tüm yerli kömür potansiyelimizin ekonomiye kazandırılması hedefleri ve Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi kapsamında gündeme gelen Kyoto Protokolü’ne göre; ülkelerin iklim değişikliğine neden olan karbon dioksit ve sera etkisine neden olan diğer gazların salınımını azaltmaya veya bunu yapamıyorlarsa salınım ticareti yoluyla haklarını arttırmaya söz verdikleri konusu göz önünde bulundurularak, rezervlerimizin tamamının arama çalışmalarının devam ettirilmesi ve projelendirilmesi gerekliliği nedeniyle; TÜBİTAK, Üniversiteler ve ilgili kurumlarımızla söz konusu çalışmalar ortaklaşa yürütülmektedir.

Bu çalışmalar kapsamında;

• ELİ Müessese Müdürlüğü Eynez derin sahalarında 2005-2012 yılları arasında t • oplam 55.064 metre sondaj yapılmış, 170 milyon ton rezerv artışı sağlanmıştır.

• Çan Linyitleri İşletme Müdürlüğünde yapılan çalışmalarla 2005-2009 yılları

arasında rezerv geliştirme amaçlı 9.663 metre ve 2015 yılında ise jeoteknik amaçlı 3.130 metre olmak üzere toplamda 12.793 metre sondaj gerçekleştirilmiştir.

• Garp Linyitleri İşletmesi Müessese Müdürlüğünde 2005-2014 yılları arası Kurum

dışına 43.096 metre ve 2005-2015 yılları arası ise Kurum imkanlarıyla 51.356 metre olmak üzere,toplam 94.452 metre sondaj gerçekleştirilmiştir.

• Trakya havzasını içine alan (Kırklareli, Edirne ve Tekirdağ) alanlarda 2008-2012

yılları arasında 30.914 metre sondaj çalışmaları sonucu, 2 sahada toplam 131 milyon ton kömür rezervi tespit edilmiştir.

3.1. 2015 Yılında Yapılan Çalışmalar

Linyit Arama Projesi kapsamında, kömür arama ve rezerv geliştirme amacı ile ön

jeolojik araştırma ve veri toplama çalışmalarına başlanmıştır. • Batı ve Orta Anadolu Kömür Aramaları Projesi; Afyon, Isparta, Uşak, Denizli,

Eskişehir, Ankara ve Muğla İllerinde bulunan sahalarda arama sondajlarının yapılması konusunda MTA ile sözleşme imzalanmış ve 2015 Aralık ayı sonu itibariyle toplam 20.174 m. sondaj yapılmıştır.

• TKİ 7 adet bitümlü şeyl sahasında yüzeyde retortlama yöntemi kullanılarak bitümlü şeyllerden sentetik petrol, sentetik gaz elde edilmesi ve/veya bitümlü şeyl yakıtlı termik santral kurularak elektrik enerjisi üretimi imkânlarının yatırımının araştırılmasına yönelik çalışmalar kapsamında, Üniversitelerden de danışmanlık hizmeti alınarak, TPAO ile 30 ay sürecek bir AR-GE protokolü imzalanmıştır. TKİ-TPAO-MTA arasında 09.07.2014 tarihinde imzalanan sözleşmeyle 2015 Aralık ayı sonu itibariyle toplam 6.785 m. sondaj yapılmıştır.

• Eskişehir ilinde 10 adet, Kırklareli ilinde 6 adet ve Konya ilinde 2 adet olmak

üzere toplam 18 adet linyit sahası MTA’dan satın alınmıştır. Satın alınan bu sahalardan rezervi en fazla olan Eskişehir-Alpu sahasında güvenli bir havza madenciliği yapılması için gerekli olan jeofizik-jeoteknik-hidrojeolojik etüt ve sondajlar ile değerlendirmelerin uluslararası geçerliliği olan CRİSCO standartlarında MTA’ya yaptırılması konusunda görüşmeler devam etmekte olup, ilk etapta yapılacak Jeofizik-Sismik etütlerle ilgili arazi ön değerlendirmelerine MTA ile birlikte başlanılmıştır.

• Amasya ilinde 5 adet, Denizli ilinde 3 adet, Kütahya ilinde 2 adet ve Uşak ilinde 1

adet olmak üzere toplam 11 adet linyit sahası MİGEM’den satın alınmıştır.

• Garp Linyitleri İşletmesi Müessese Müdürlüğünde Kurum imkânları ile 2.913 metre sondaj yapılmıştır.

• Çan Linyitleri İşletmesinde ise jeoteknik amaçlı Kurum dışına 3.130 metre sondaj

yaptırılmıştır.

Ruhsatlı sahalarda 2005-2015 yılları arasında toplam 300.681 metre arama ve rezerv geliştirme sondajı yapılarak 379 milyon ton rezerv artışı sağlanmıştır.

4. AR-GE Faaliyetleri

Düşük kaliteli kömürleri, hem yanma ile oluşan zararlı emisyonları azaltarak Kyoto

Protokolü ile AB ve ülkemiz çevre mevzuatına uygun hale getirmek, hem de birim kalori başına üretilen enerji miktarını arttırmak için temiz kömür teknolojilerinin kullanılmasına ihtiyaç duyulmaktadır.

Kömürün yanma verimi artırılırken, çevresel etkilerini de azaltmaya yönelik, ileri teknolojiye dayalı Ar-Ge faaliyetleri kapsamında TKİ’ce son 5 yıldan beri sürdürülen çalışmalar aşağıdaki alanlarda yoğunlaştırılmıştır:

• Kömürün gazlaştırılması, gazın temizlenmesi, kimyasal ve sıvı yakıt üretimi

• Kömür hazırlama ve zenginleştirme

• Kömürün farklı alanlarda kullanımı (Hümik asit)

• Kömürün yanması

• Kömür madenciliği ve kömür arama

Yürütülen bu faaliyetler kapsamında; başta kömürlerin kalitesini yükseltmek, çevresel etkilerini en aza indirmek ve kömürden yeni ürünler geliştirmek gibi birçok amaca yönelik projeler başlatılmış olup, Üniversiteler, TÜBİTAK, MTA, TAGEM ile işbirliği içinde yürütülen bu projelerin bir kısmı ise TÜBİTAK, ABD ve Avrupa Birliği tarafından desteklenmektedir.

4.1. Ar-Ge çalışmaları

• Biyokütle ve Kömür Karışımlarından Sıvı Yakıt Üretimi- TRIJEN (TÜBİTAK MAM),

• Linyit Kömürlerinden Kükürdün Uzaklaştırılabilirliğinin Araştırılması,

• Pülverize Kömür Yakıcılarının Geliştirilmesi ve Optimizasyonu Projesi, (TÜBİTAK-TEYDEB)

• Türkiye Linyitlerinden Gazlaştırma Yoluyla Elektrik Üretilmesi İçin Gereken Teknolojinin Geliştirilmesi Projesi, Teknoloji ve Yenilik Destek Programları Başkanlığı (TÜBİTAK-TEYDEB)

• Tunçbilek Sentez Gazının Temizlenmesi ve Metanol Üretimi, (TÜBİTAK-MAM )

• 10 KW Gücünde Mikro-Dalga Plazma ile Kömür Gazlaştırma Sisteminin Tesis Edilmesi,

• AB 7 nci Çerçeve Programı Kapsamında Kazanılan "Yüksek Küllü Kömürlerin Elektrik Üretimi Amaçlı Gazlaştırılmasının Optimizasyonu-Optimash" Projesi,

• Isıl Değeri Düşük Kömürlerin Ekstraksiyon Yöntemi İle Külsüzleştirilmesi ve Alternatif Ürünlerin Geliştirilmesi Faaliyet Raporu, (TÜBİTAK-MAM)

• TKİ Uhdesindeki Bolu-Göynük-Hasanlar Sahası Bitümlü Şeyllerin Değerlendirilmesiyle İlgili Ar-Ge Çalışmaları,

• Hümik Pilot Tesisinin Revizyonu ve Ürün Çeşitliğinin Artırılması, (TKİ-Selçuk Üniversitesi.)

• Türkiye Linyit Kömürleri İçin Uygun Briketleme Koşullarının Belirlenmesi, Briketleme ve Ambalajlama Malzemesinin Geliştirilmesi, (TÜBİTAK-MAM),

• Leonarditten Yüksek Fülvik Asit İçerikli Sıvı Hümat Üretimi ve Tarım Alanlarına Uygulamaları, (TKİ – O.P Tarım Limited Şirketi),

• Süt İneklerinin Kuru Dönem Boyunca Hümik Asit İlavesi Yapılmasının Ana ve Buzağı Bağışıklığı Üzerine Etkileri, (TKİ – Afyon Kocatepe Üniversitesi),

• Şlam Havuzlarının Susuzlandırılması, Çevre Mevzuatına Uygun Olarak Depolanması, (TKİ)

• Lavvar Şlam Atıklarının Çimento, Tuğla gibi Yapı Malzemelerinin Üretiminde Hammadde Olarak Değerlendirilmesi, (TÜBİTAK-MAM)

• Türkiye Bitümlü Şeyl Yataklarında Solvent Ekstraksiyon Yönetmi İle Sıvı Yakıt Üretim Potansiyelinin Araştırılması, (TÜBİTAK-MAM)

• Plazma Kömür Gazlaştırma Projesi,

• TKİ’nin Sahip Olduğu Hümik Madde (Leonardit), Hümik Gübrelerin Geliştirilmesi, Yeni Ürün Geliştirme Ve Kullanım Alanlarında Denenmesi,

• Düşük Kalorili Linyitlerden MicGAS Biyoteknolojisi Kullanılarak Gaz, Hümik asit, Adsorban Madde ve Askeri Atıkların Bertaraf Edilerek Faydalı Gübre Şeklinde Kullanılmasını Sağlayacak Ürünlerin Üretilmesi, (ArcTech Inc/ABD),

• Organik Toprak Düzenleyiciler İçin Sera ve Tarla Denemeleri,(TKİ-Selçuk Üniversitesi)

4.2. Planlanan Faaliyetler

TÜBİTAK Kamu Kurumları Araştırma ve Geliştirme (KAMAG) Projeleri Kapsamında;

• Şlam havuzlarındaki ince malzemelerin değerlendirilmesi sonunda nihai atıkların Çevre Bakanlığı kriterlerine göre bertarafı ve depolanması,

• Çevre ile ilgili iyileştirici ve düzenleyici faaliyetler, üretim yapılan sahaların rehabilitasyonu,

• Hümik asit esaslı ürünlerin çeşitlendirilmesi ve farklı alanlarda kullanılabilirliğinin araştırılması,

• Yeraltı madenciliği ile ilgili operasyon ve güvenlik sistemlerinin geliştirilmesi,

Hazırlanan projeler TÜBİTAK’a gönderilmiş olup, uygulamaya geçilmesi ile ilgili çalışmalar devam etmektedir.

TÜRKİYE TAŞKÖMÜRÜ KURUMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

(TTK)

Kuruluş Tarihi : 28.10.1983 Kuruluş KHK Tarih : 08.06.1984 No : KHK / 233 Ana Statü (RG) Tarih : 11.12.1984 No : 18602

Adres : TTK Genel Müdürlüğü Yayla Mh. Bağlık Cd. İhsan Soyak Sk. No: 2 67090 ZONGULDAK

Tel : 0 372 2524000 Faks : 0 372 2531661 İnternet : www.taskomuru.gov.tr

TTK GENEL MÜDÜRLÜĞÜNÜN STATÜSÜ, KURULUŞ AMACI VE GÖREVLERİ

1.Statüsü

TTK, tüzel kişiliği olan, faaliyetlerinde özerk ve sorumluluğu sermayesiyle sınırlı bir İktisadi Devlet Teşekkülüdür. İlgili olduğu Bakanlık, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığıdır.

2. Kuruluş Amacı

Devletin genel sanayi ve enerji siyasetine uygun olarak taşkömürü rezervlerini en iyi şekilde değerlendirmek ve ülkenin taşkömürü ihtiyacını karşılayarak yurt ekonomisine katkıda bulunmak amacıyla teşkil edilmiştir.

3. Görevleri

Teşekkülün amacının gerçekleştirilmesi için gereken her türlü arama, etüt, plan, proje ve programlar yapmak, bunları takip etmek, uygulama stratejilerini tespit etmek ve gerçekleştirilmesini sağlamak, taşkömürü ile taşkömürü havzasındaki diğer madenlerin üretiminin gerçekleştirilmesi için gerekli her türlü yeraltı ve yerüstü sosyal ve sınai tesislerini kurmak, işletmek veya işlettirmek, taşkömüründen kok, briket gibi diğer cins kömürler ile taşkömürü havzasındaki diğer madenlerden elde edilebilir tüm türevleri üretmek, ürettirmek, tüm tali maddeleri yapmak üretmek, ürettirmek, 11 Haziran 1937 tarihli ve 3241 sayılı Ereğli şirketinden alınan liman (Zonguldak), demiryolu ve madenlerle Kozlu ve Kilimli demiryollarının işletilmesi ve Havza’daki deniz işlerinin tekel altına alınması ve 30 Mayıs 1940 tarih ve 3867 sayılı Ereğli Kömür Havzasındaki ocakların Devletçe işlettirilmesi hakkındaki yasalarla Etibank’a ve Ereğli Kömürleri İşletmesi’ne (EKİ) verilmiş veya devredilmiş bulunan ve 6974 sayılı Yasa ile Türkiye Kömür İşletmeleri (TKİ) Kurumuna intikal eden taşkömürü madenlerinin, sınai tesisleri, liman ve demiryollarını ve konulmuş olan tekeli ve Ereğli limanı ile Ereğli-Armutçuk demiryolunu işletmek, ve işlettirmek, Taşkömürü ve taşkömürü havzasındaki diğer madenler ile bunlardan elde edilen türevlerinin ithalat ve ihracatını yapmak, iştigal konusuna giren hususlarda gerekli sanayi tesisleri kurmak, kurdurmak, işletmek,

işlettirmek ve ürünlerini değerlendirmek, işletme çalışmalarından çıkan ürün ve artıkları değerlendirmek, iştigal faaliyetleri için gerekli etüt, arama ve araştırma yapmak veya yaptırmak, konu ile ilgili kara ve deniz dahil her türlü nakliye, tahmil ve tahliye işleri yapmak veya yaptırmak, amaçları ile ilgili ithalat ve ihracat dahil her türlü ticari faaliyette bulunmak ayni ve fikri haklar almak ve satmak, taşkömürü ile taşkömürü havzasındaki diğer madenleri işletmek veya işlettirmektir.

Faaliyetlerini yürütmek için gerektiğinde istimlâk işlerini yapmak, bu hizmetlerin görülmesi ve geliştirilmesi için kaynaklar sağlamak ve arttırmak, gerektiğinde yurt içinde veya yurt dışında ortaklıklar kurmak veya tasfiye etmek, kurulmuş veya kurulacak ortaklıklara iştirak etmek veya ayrılmak, müesseseler ve bağlı ortaklıkların bütçeleri ile fiyat, tarife ve yatırımlarının genel ekonomi ve madencilik, sanayi ve enerji politikalarına uyumunu sağlamak, bu amaç ve faaliyet konuları ile ilgili olarak gayrimenkul almak, satmak, kiralamak, kiraya vermek, leh ve aleyhte rehin, ipotek, intifa, irtifak hakları gayrimenkul mükellefiyeti vs. hakları tesis etmektir.

İstihdamı geliştirme çabaları kapsamında düzenlenen beceri kazandırma programlarının uygulanmasını sağlamak, kurulmuş ve kurulacak olan küçük ve orta büyüklükte özel kuruluşlara idari ve teknik alanlarda rehberlik yapmaktır.

TTK bu amaç ve faaliyetlerini doğrudan doğruya veya müessese, bağlı ortaklık ve diğer birimler eli ile yerine getirir.

TÜRKİYE TAŞKÖMÜRÜ KURUMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

YÖNETİM KURULU

A.P.K.DAİRESİ BAŞKANLIĞI

İŞLETMELER DAİRESİ BAŞKANLIĞI

İDARİ VE SOSYAL İŞLER DAİRESİ BAŞKANLIĞI

MAKİNE VE İKMAL DAİRESİ BAŞKANLIĞI

İNŞAAT EMLAK DAİRESİ BAŞKANLIĞI

GENEL MÜDÜR

ETÜT PLAN PROJE TESİS DAİRESİ BAŞKANLIĞI

İŞ GÜVENLİĞİ VE EĞİTİMDAİRESİ BAŞKANLIĞI

FEN TETKİK VE VERİMLİLİK DAİRESİ BAŞKANLIĞI

PAZARLAMA VE SATIŞDAİRESİ BAŞKANLIĞI

MADEN MAK. FABRİKA İŞLETME MÜDÜRLÜĞÜ

LİMAN VE DEMİRYOLUİŞLETME MÜDÜRLÜĞÜ

YÜKSEK GERİLİM İŞLETME MÜDÜRLÜĞÜ

ÖZEL BÜRO ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ

MÜŞAVİRLER

TEFTİŞ KURULUBAŞKANLIĞIHUKUK MÜŞAVİRLİĞİ

YÖNETİM KURULU ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ

KOZLU TAŞKÖMÜRÜ İŞLETME MÜESSESESİ

KARADON TAŞKÖMÜRÜ İŞLETME MÜESSESESİ

ÜZÜLMEZ TAŞKÖMÜRÜİŞLETME MÜESSESESİ

AMASRA TAŞKÖMÜRÜİŞLETME MÜESSESESİ

ARMUTÇUK TAŞKÖMÜRÜ İŞLETME MÜESSESESİ

GENEL MÜDÜR YARDIMCISI GENEL MÜDÜR YARDIMCISI

MUHASEBE DAİRESİ BAŞKANLIĞI

SATINALMA DAİRESİ BAŞKANLIĞI

PERSONEL DAİRESİ BAŞKANLIĞI

GÜVENLİK VE SAVUNMA ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ

GENEL MÜDÜR YARDIMCISI GENEL MÜDÜR YARDIMCISI

ALSZ. TEST İSTASYONU ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ

I - PERSONEL DURUMU

PERSONEL 2015 YILI

MEMUR - Genel-İdari Personel 169 TOPLAM 169 SÖZLEŞMELİ - Teknik Personel 543 - İdari Personel 691 - Özel Güvenlik Görevlisi 293 TOPLAM 1.696 İŞÇİ Yeraltı 7.096 Yerüstü 1.803 TOPLAM 8.899 GENEL TOPLAM 10.595

II - MAKİNE VE EKİPMAN DURUMU (2015)

(Adet) CİNSİ MİKTARI

İş Makineleri 38 Sondaj Makineleri (Küçük-Büyük Çaplı ve Kapasiteli) 74

Kara Nakil Vasıtaları 100 III- GEÇMİŞ YILLARDAN BU YANA ÜRETİLEN HİZMETLER (2011-2015) Taşkömürü Üretim Ve Satışları

(Ton)

YIL SATILABİLİR ÜRETİM

SEKTÖREL SATIŞLAR

DEMİR-ÇELİK ENERJİ MUHTELİF TOPLAM

2011 1.592.515 429.126 947.215 185.731 1.562.072 2012 1.457.077 416.418 835.061 157.191 1.408.670 2013 1.366.509 431.864 750.086 132.428 1.314.378 2014 1.300.154 455.964 730.326 125.237 1.311.527 2015 948.573 316.162 521.164 78.604 915.931

IV- 2016 YILI YATIRIM PROGRAMI

V - 2016 YILI YATIRIM PROGRAMINDA YER ALAN ÖNEMLİ PROJELER HAKKINDA BİLGİ

Taşkömürü üretiminin idamesini sağlamaya yönelik önemli galeri, kuyu ve tesis

yatırımlarını içeren ve yıllık dilimler halinde uygulanan Arama İhzarat Projesi kapsamında 2016 yılında 2.812 m galeri ve 860 m kuyu kazısı için (12.025.334 $ karşılığı) 36.076 Bin TL’si dış olmak üzere toplam 45.131 Bin TL ödenek tahsis edilmiştir. 2016 yılı yatırım programının % 45.13’ünü oluşturan söz konusu proje kapsamındaki işler, ana başlıklar halinde aşağıda özetlenmiştir. Galeri ve Kuyu Yatırımları

• Armutçuk IV. Blok Kat Hazırlığı işinde; 100 m galeri açılması için 800 Bin TL,

• Armutçuk I. ve II. Blok Kat Hazırlığı işinde; 300 m galeri açılması için 1.000 Bin TL,

• Armutçuk +200/-700 Harici Hizmet Kuyusu işinde; 302 m galeri ve 540 m kuyu açılması için 12.700 Bin TL’si dış olmak üzere toplam 12.900 Bin TL,

• Kozlu -560 Kat Hazırlığı işinde; 250 m galeri açılması için 1.000 Bin TL,

• Kozlu -630 Kat Hazırlığı işinde; 250 m galeri açılması için 1.000 Bin TL,

• Üzülmez Asma Dilaver -250 Kat Hazırlığı işinde; 50 m galeri açılması için 355 Bin TL,

• Üzülmez Asma-Dilaver –320 Kat Hazırlığı işinde; 100 m galeri açılması için 700 Bin TL,

• Karadon Kilimli -540 Doğu Kanadı Kat Hazırlığı işinde; 160 m galeri açılması için 500 Bin TL,

• Karadon Gelik -460 Kat Hazırlığı işinde; 360 m galeri açılması için 1.000 Bin TL,

• Karadon 1 No.lu Kuyu Derinleştirme ve Tesisi işinde; 320 m kuyu ve 80 m galeri açılması için tamamı dış olmak üzere toplam 23.376 Bin TL,

• Karadon Kilimli –460 Kat Bağlantı Lağımı işinde; 360 m galeri açılması için 1.000 Bin TL,

• Amasra –250/-350 Kat Hazırlığı işinde; 500 m galeri açılması için 1.500 Bin TL

PROJE ADI PROJE

TUTARI (TL)

2016 YILI YATIRIM ÖDENEĞİ (TL) İŞ MİKTARI (m)

DIŞ TOPLAM GALERİ KUYU

Rehabilitasyon Etütleri 725.000 50.000 100.000

Üretimde Mekanizasyon Projesi 102.464.000 22.902.000 23.742.000

Arama İhzarat 45.131.000 36.076.000 45.131.000 2.812 860

İnşaat İşleri 1.544.000 1.544.000

Muhtelif İşler 29.483.000 18.782.000 29.483.000

GENEL TOPLAM 179.347.000 77.810.000 100.000.000 2.812 860

olmak üzere yer altı kat hazırlıkları ve bağlantı lağımları için toplam 2.812 m değişik kesit ve meyilde galeri kazısı, 860 m kuyu sürülmesine karşılık 36.076 Bin TL dış olmak üzere toplam 45.131 Bin TL yatırım yapılması planlanmıştır.

TÜRKİYE PETROLLERİ ANONİM ORTAKLIĞI GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

(TPAO)

Kuruluş Tarihi : 10.12.1954 Kuruluş Kanunu Tarih : 18.06.1984 No : KHK/233 Ana Statü (RG) Tarih : 09.11.1984 No : 18570

Adres : Söğütözü Mah. 2180. Cad. No:86 06100 Çankaya-ANKARA

Tel : 207 20 00 (Santral) Faks : 286 90 00

Internet : www.tp.gov.tr

TPAO GENEL MÜDÜRLÜĞÜNÜN STATÜSÜ, KURULUŞ AMACI VE GÖREVLERİ

1. Statüsü

TPAO, tüzel kişiliğe sahip, faaliyetlerinde özerk ve sorumluluğu sermayesi ile sınırlı bir İktisadi Devlet Teşekkülüdür. İlgili olduğu Bakanlık, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığıdır.

2. Kuruluş Amacı

Kamu petrol sektörünü merkezi planlama ve koordinasyon ilkeleri dahilinde

organize etmek ve bu suretle sektörü verimli, uyumlu ve memleket ihtiyaçlarını karşılamakta etkin duruma getirmek ve Petrol Kanunu’nda tanımlanan petrol ameliyeleri ile dağıtım ve pazarlama faaliyetlerinde bulunmak ve jeotermal enerji üretimini geliştirmek, sermaye birikimi sağlayarak öncelikle petrol arama ve üretiminde yatırım kaynağı yaratmaktır. 3. Görevleri

Devletin genel enerji ve petrol politikası çerçevesinde yurt içinde ve gerektiğinde yurt dışında arama, sondaj, üretim, taşıma, depolama ve rafinaj gibi tüm petrol ameliyelerini yapmak; jeotermal aramaları yapmak ve üretim tesisleri kurmak; hampetrol, doğal gaz ve petrol ürünleri ithal ve ihraç etmek; petrol ürünlerinin ihtiyaca göre bölgeler arasında dengeli bir şekilde dağıtılmasını ve yurt içinde veya yurt dışında depolanıp pazarlanmasını sağlamak; yurt içinde ve dışında mühendislik, laboratuvar ve servis hizmetlerini yürütmek, kurulmuş veya kurulacak ortaklıklara katılmak veya ayrılmak, her türlü ticari işlemlerde bulunmak; faaliyet konusu işlerden herhangi biri için gerekli fabrika, boru hattı depolama, enerji, su tesisleri ile bina, kamp, site, başka tesis ve teçhizatı inşa etmek, kurmak, işletmek; plan ve programları hazırlayıp izlemek, uygulama stratejilerini saptamak, gerçekleşmesine çalışmak; hizmetlerin görülmesi ve geliştirilmesi için mali kaynakları bulmak ve artırmak; bağlı ortaklıklar arasında eşgüdüm sağlayarak bunları bütçelerin fiyat, tarife ve yatırımlarının genel ekonomi, enerji ve petrol politikalarına uyumunu sağlamak; hizmetle ilgili taşınmaz ve taşınır mallar almak ve satmak, kendisine ya da başkasına ait taşınmaz mallar üzerinde ipotek ve rehin tesis etmek ya da kaldırmak, ayni veya fikri hakları almak veya satmaktır.


ARAMA DAİRE BŞK.

BATMAN BÖLGE MÜD.

MAKİNE İKMALDAİRE BŞK.

TRAKYA BÖLGE MÜD.

ÖZEL KALEM MÜDÜRLÜĞÜ


GENEL MÜDÜRDANIŞMANLIĞI

İŞ GÜV. VE ÇEV. KORUMADAİRE BŞK.

YÖNETİM KURULU BAŞKANI VE GENEL MÜDÜR YÖNETİM KURULU BÜRO MÜD.



MALİ İŞLER DAİRE BŞK.


TEFTİŞ KURULU BŞK.

BİLİŞİM TEK. DAİRE BŞK.

KUYU TAMAMLAMA HİZ.DAİRE BŞK.

ÜRETİM DAİRE BŞK.

İŞ GELİŞTİRMEDAİRE BŞK.

STRATEJİ GELİŞTİRMEDAİRE BŞK.

İNSAN KAYNAKLARI DAİRE BŞK.

DESTEK HİZMETLERDAİRE BŞK.

TPOC

SONDAJ DAİRE BŞK.

AR-GE MERKEZİ

ADIYAMAN BÖLGE MÜD.

İÇ DENETİMDAİRE BŞK.

KURUMSAL İLETİŞİMMÜDÜRLÜĞÜ


TÜRKİYE PETROLLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

I- PERSONEL DURUMU (2015)

PERSONEL MERKEZ TAŞRA TOPLAM İşçi - - - Kapsam Dışı 1.007 542 1.549 Kapsam İçi 635 2.596 3.231 TOPLAM 1.642 3.138 4.780


(Adet) CİNSİ MİKTAR İş Makineleri 105 Sondaj Makineleri 21 Taşıt Vasıtaları 151 Taşıma Makineleri 173

III- GEÇMİŞ YILLARDAN BU YANA ÜRETİLEN HİZMETLER (2011-2015)

1. Jeolojik ve Jeofizik Saha Çalışmaları (2011-2015)

YILLAR JEOLOJİK ETÜDLER (Adam/Ay)

JEOFİZİK ETÜDLER

(Ekip/Ay)

2011 47 17/30 59 11/30

2012 51 03/30 39 12/30

2013 28 13/30 45 09/30

2014* 52 02/30 57 14/30

2015** 27 08/30 29 26/30 * Zorlu Enerji ve PERENCO’ya yapılan 6 27/30 ekip/ay’lık jeofizik etüt çalışması dahil değildir. ** Maspro ve TPIC’e yapılan 13 02/30 ekip/ay’lık jeofizik etüt çalışması dahil değildir.

2. Hampetrol ve Doğal Gaz Üretimi (2011-2015)

YILLAR HAMPETROL (Ton)

DOĞAL GAZ (sm3 )

2011 1.779.848 317.666.101

2012 1.709.947 339.700.981

2013 1.809.108 307.626.789

2014 1.800.461 251.789.776

2015 1.785.623 205.329.811

3. Sondaj Çalışmaları (2011-2015)

(m)

YILLAR ARAMA SONDAJI

ÜRETİM SONDAJI

DOĞAL GAZ DEP.

DENİZ SONDAJI

ORTAK SONDAJLAR

SONDAJLAR TOPLAMI

2011 101.419 55.450 6.365 12.844* 22.797 198.875 2012 78.945 48.985 3.778 3.650** 40.864 176.222 2013 68.409 68.375 7.076 - 53.263 197.123 2014 108.122 126.236 3.734 8.444*** 20.087 266.623 2015 35.147 34.037 - 4.520**** 14.654 88.358

* 5.003 metresi EXXONMOBIL ve POAŞ-FOINAVON-TIWAY OIL tarafından açılmıştır. ** Tamamı TP tarafından açılmıştır. *** 4.844 metresi TPIC ruhsatında kazılan Gülcihan-2 Kuyusuna aittir. **** Şile-1 deniz kuyusu Shell ile ortak açılmıştır.

YILLAR

PETROLLÜ VE GAZLI KUYULAR

2011

Bostanpınar-1 (Petrol), Dinan-2 (Petrol), Köseler-2 (Petrol), Arıkaya-1 (Petrol), Güzelçay-1 (Petrol), D.Yananköy-1 (Petrol), D. Şambayat-1 (Petrol TPIC ile ortak), Kumdere-1 (Doğal Gaz AMITY OIL ile ortak), D.Saranlı-1 (Doğal Gaz), D.Beyciler-1 (Doğal Gaz AMITY OIL ile ortak), Kocasinan-1 (Doğal Gaz), Yenibağ-1 (Doğal Gaz AMITY OIL ile ortak), Alacaoğlu-6 (Doğal Gaz AMITY OIL ile ortak)

2012

Çiksor-3 (Petrol), Miyadin-2 (Petrol Perenco ile ortak), D. Güzeldere-1 (Petrol), Yemişlik-3 (Petrol), Kedil-1 (Petrol Perenco ile ortak), G.Dinçer-B1 (Petrol), B.Güven-1 (Petrol), Dudere-3 (Petrol TPIC ile ortak), Bozhüyük-1 (Petrol TPIC ile ortak), Altıntop-2 (Petrol TPIC ile ortak), K.Sarısöğüt-1 (Petrol), Istranca-1 (Doğal Gaz), Ceylanköy-1 (Doğal Gaz), Vakıflar Danişmen FM (Doğal Gaz).

2013

Çalışkan-1 (Petrol TPIC ile ortak), Güzeldere-5 (Petrol), Kapıkaya-2 (Petrol), Arıkaya-3 (Petrol), K.Arıkaya-1 (Petrol), Yemişlik-4 (Petrol), Kedil-1 (Petrol Perenco ile ortak), Yerigüzel-2 (Petrol Perenco ile ortak), Bostanpınar-101 (Petrol), Altıntop-3 (Petrol TPIC ile ortak), B.Altıntop-1 (Petrol), D.Şambayat-3 (Petrol TPIC ile ortak), Bozhüyük-2 (Petrol TPIC ile ortak), Bozhüyük-5 (Petrol TPIC ile ortak), Sislice-1 (Petrol TPIC ile ortak), B.Pelit-1 (Doğal Gaz Amity Oil ile ortak).

2014 Barbeş Bedinan-1(Petrol), Yemişlik- 5,8,9(Petrol), Arıkaya-4(Petrol), K.Arıkaya-2(Petrol), Didan-5(Petrol), Kapıkaya-3(Petrol), Didan-4 (Petrol), Katin Bedinan-1 (Petrol), Cevizdere-2 (Petrol), D.Yenibağ (Doğal Gaz AMITY OIL ile ortak), Silivri-6 (Doğal Gaz), Fidanlık-7(Doğal Gaz), Alacaoğlu-8 (Doğal Gaz).

2015

Barbeş Bedinan-2 (Petrol), Çakıllı-1 (Petrol), Yemişlik-10 (Petrol), K.Arıkaya-4(Petrol),Bostanpınar-2(Petrol), G.Kırtepe-15 (Petrol Perenco ile ortak), Hançerli-4 (Petrol Perenco ile ortak), Bozhüyük-9 (Petrol TPIC ile ortak), Bahçecik-1(Petrol TPIC ile ortak), Fidanlık-9 (Doğal Gaz), Özbek-1 (Doğal Gaz),

IV- 2016 YILI YATIRIM PROGRAMI

(Bin TL)

PROJE ADI PROJE TUTARI 2015 SONUNA KADAR TAHMİNİ

HARCAMA 2016 YATIRIMI TOPLAM DIŞ

TOPLAM DIŞ

TOPLAM DIŞ

KREDİ ÖZ KAYNAK KREDİ ÖZ

KAYNAK KREDİ ÖZ KAYNAK

TP GENEL MÜDÜRLÜĞÜ TOPLAMI 3.208.994 182.131 4.320.799 - 42.051 201.351 4.280 138.196 816.203

ETÜD-PROJE İŞLERİ TOPLAMI - 5.937 71.707 - 2.093 7.361 - 1.960 16.941

DEVAM EDEN PROJELER TOPLAMI 3.208.994 39.958 3.455.378 - 39.958 193.990 4.280 - 9.500

YENİ PROJELER TOPLAMI - 136.236 793.714 - - - - 136.236 789.762

VI- 2016 YILI YATIRIM PROGRAMINDA YER ALAN ÖNEMLİ PROJELER HAKKINDA BİLGİ 1. Arama Projeleri 1.1.Trakya Arama Projesi

Trakya Havzası’ndaki arama stratejimiz doğrultusunda, ülke ekonomisine katkıda bulunacak gaz keşiflerinin devamını sağlamak amacıyla, 2016 yılı içerisinde havzadaki tüm jeolojik ve jeofizik veriler değerlendirilecek, yorumlama sonucunda yeni prospektif alanların belirlenmesine çalışılacaktır.

Trakya Arama Projesi detayında yer alan, Doğu Trakya Projesi kapsamında, İstanbul ili sınırları içerisinde 2 adet kuyuda 3.750 m sondaj, Ankonvansiyonel Projeler Bölge Sorumluluğu tarafından Hamitabat Projesi kapsamında, Kırklareli ili sınırları içerisinde 1 adet kuyuda 4.700 m sondaj, Kuzey Trakya Projesi kapsamında 2015 yılında sondaj tamamlanan 1 adet kuyuda kule naklinin yapılması planlanmıştır. Orta Trakya Projesi kapsamında, Tekirdağ ili sınırları içerisinde 1 adet kuyuda 1.000 m sondaj yapılması planlanmaktadır. Ayrıca, Veri İşlem Merkezinde Trakya genelinde birleştirilen 4.403 km2 3B sismik hattın prosesinin yapılması hedeflenmiştir.

Trakya Arama Projesinde 2016 yılı içinde toplam 5 adet kuyuda 9.450 m sondaj ile 4.403 km2 3B sismik veri işlem yapılması planlanmaktadır. 1.2. Güneydoğu Anadolu Arama Projesi

IX. Petrol Bölgesi’nde Siirt ve Şırnak Sahalarında çalışmalar Mardin Grubu, Cudi Grubu, ve Paleozoyik hedefli yeni petrol sahaları bulmaya yöneliktir.

X. Petrol Bölgesi’nde Diyarbakır, Batman ve Siirt Sahalarında çalışmalar, Üretim Sahalarını Geliştirme, Cudi Grubu, Mardin Grubu, Paleozoyik, A Sinan, Beloka ve Garzan hedefli yeni petrol sahaları bulmaya yöneliktir.

XI. Petrol Bölgesinde Adıyaman, Ş.Urfa ve Diyarbakır Sahalarında çalışmalar üretim sahalarını geliştirme, Mardin Grubu ve Paleozoyik hedefli yeni petrol sahaları bulmaya yöneliktir.

XII. Petrol Bölgesi’nde yer alan Adıyaman-Gaziantep yöresindeki çalışmalar üretim sahalarını geliştirme ve Mardin Grubu hedefli yeni petrol sahaları bulmaya yöneliktir.

IX. ve X. Bölgelerde, Batman-Kozluk-Siirt Projesi kapsamında, Batman ili sınırları içerisinde 1 adet kuyuda 2.400 m sondaj, ayrıca proje kapsamında Batman ve Siirt ili sınırları içerisinde toplanan 1.063 km2 3B sismik verinin prosesinin yapılması planmaktadır. Hazro-Bismil-Paleozoyik, Diyarbakır ve Katin-Barbeş Projeleri kapsamında, Diyarbakır ili sınırları içerisinde toplanan 31 km 2B sismik veri ile 868 km2 3B sismik verinin prosesinin yapılması planlanmıştır. Katin-Barbeş projesi kapsamında 2015 yılında Diyarbakır ili sınırları içerisinde sondajına başlanan Katin-Hazro-1S kuyusunun sondajının (800 m) 2016 yılında tamamlanması planlanmıştır.

XII. Bölgede Hatay projesi kapsamında Hatay ili sınırları içerisinde toplanan 66 km 2B sismik verinin proses işleminin tamamlanması hedeflenmiştir.

Güneydoğu Anadolu Arama Projesi kapsamında, toplam 97 km 2B sismik veri

prosesi ve 2.244 km2 3B sismik verinin prosesi ile 2 adet kuyuda 3.200 m sondaj yapılması planlanmaktadır. 1.3. Denizler Arama Projesi

Karadeniz Deniz alanlarında 3921-Tuna Projesi kapsamında, Zonguldak ili açıklarında toplanan 8.525 km 2B sismik verinin, Ordu-Gresun Projesi kapsamında Ordu ili açıklarında toplanan 6.331 km 2B sismik verinin prosesinin yapılması planlanmıştır. Sinop-Samsun projesi kapsamında Samsun ili açıklarında 09/30 ekip/ay karşılığında 130 km2 3B sismik veri toplanması planlanmaktadır.

Akdeniz deniz alanlarında, Antalya Projesi kapsamında Antalya ili açıklarında 4.555 km2 3B sismik verinin prosesinin yapılması planlanmıştır.

Trakya Arama Projeleri detayında yer alan Orta Trakya Projesi kapsamında Marmara Denizinde İstanbul ve Tekirdağ ili açıklarında 7 ekip/ay karşılığında 2.700 km2 3B sismik veri toplanması planlanmaktadır. 2. Ortak Arama Projeleri 2.1. Kara Alanları

2.1.1. TP-AMITY OIL (Avustralya): 2016 yılında AMITY OIL ile Tekirdağ ili sınırları içerisinde 1 adet kuyda 3.000 m sondaj yapılması planlanmaktadır.

TP ile TPIC Firması arasındaki “İşbirliği Sözleşmesi” çerçevesinde, TP/TPIC (D.Fırat) Projesi kapsamında, Şanlıurfa ili sınırları içerisinde toplanan 42 km 2B sismik ve 330 km2 3B sismik verinin prosesinin yapılması planlanmaktadır. Ayrıca, TP/TPIC (Bismil-Babahaki) Projesi kapsamında Diyarbakır ili sınırları içerisinde toplanan 955 km2 3B sismik verinin prosesinin yapılması planlanmaktadır.

Ortak Arama (Kara) Projesi kapsamında sürdürülecek çalışmalarda toplam 1 adet kuyuda 3.000 m sondaj ile 42 km 2B sismik ve 1.285 km2 3B sismik verinin prosesinin yapılması planlanmaktadır. 2.2. Deniz Alanları 2.2.1. TP-SHELL (Karadeniz): 2016 yılında TP ile Shell Upstream Turkey B.V. Firması arasında devam eden Ortak İşletme Anlaşması kapsamında 2015 yılında açılan Şile-1 kuyusu sonuçlarını takiben arama çalışmalarına devam edilmesi planlanmaktadır. 3. Kuzey Marmara ve Değirmenköy Sahaları Doğalgaz Depolama Kapasite Artırım Projeleri

Ülkemizin yıllar içerisinde gaz talebi sürekli artma eğilimi göstermekte, buna bağlı olarak da yeni depolama tesislerine ihtiyaç duyulmaktadır. Bu kapsamda, TP mevcut tesislerin depolama ve geri üretim kapasitelerinin iki aşamada (Faz II ve III) artırılmasını

öngörerek, 2016 yılının sonuna kadar halen 2,7 milyar sm3 olan depolama kapasitesinin 4,3 milyar sm3’e, 20 milyon sm3/gün olan geri üretim kapasitesinin ise azami 75 milyon sm3/gün kapasiteye çıkarılmasını planlamıştır.

Doğal gaz arz ve sistem güvenliğinin sağlanmasında depolama faaliyetinin iletim

faaliyeti ile entegre şekilde sürdürülmesini teminen, 20.05.2016 tarih ve 2016/T-12 sayılı Yüksek Planlama Kurulu Kararı ile; Silivri Kuzey Marmara ve Değirmenköy Yeraltı Doğal Gaz Depolama Tesisi ve Faz III ile TP’ya ait doğal gaz depolama alanı olarak kullanılabilecek tükenmiş/tükenecek doğal gaz ve petrol yataklarının, Boru Hatları ile Petrol Taşıma A.Ş. Genel Müdürlüğüne devredilmesine karar verilmiştir.

4. Yurtdışı Projeler

TP, yurtiçi ve yurtdışındaki iş fırsatlarını teknik, ticari, siyasi ve hukuki anlamda değerlendirmekte ve bu fırsatların projelere dönüştürülmesi için fizibiliteler gerçekleştirmektedir. TP’nin nihai amacı olan ülkemizin petrol ve doğalgaz ihtiyacını karşılama çerçevesinde, çalışmalarına devam etmektedir. Halen, Azerbaycan, Irak, Rusya Federasyonu, Afganistan ve Libya’da yatırım yükümlülüğü olan petrol ve doğal gaz arama/üretim faaliyetler sürdürülmektedir. 4.1. Azerbaycan

TP, 2015 yılı sonu itibariyle, Azerbaycan’da 3 adet arama, geliştirme ve üretim

projesi ile 2 adet boru hattı projesine ortaktır. Bunlar, Geliştirme ve Üretim Projeleri olan ACG (Azeri-Çıralı-Güneşli) (TP %6,75) Şah Deniz (TP %19) ve Alov (TP %10) Arama Projesi’dir.

Ayrıca, TP Bakü-Tiflis-Ceyhan Ana İhraç Ham Petrol Boru Hattı Projesini hayata geçirmek amacıyla kurulan BTC Co.’da %6,53, Şah Deniz gazını Gürcistan-Türkiye sınırına kadar taşıyan Güney Kafkasya Doğal Gaz Boru Hattı Projesi’nde ise %19 hisseyle yer almaktadır.

4.1.1. ACG (Azeri-Çıralı-Güneşli) Projesi

ACG Projesi için 4 Haziran 1993 tarihinde bir konsorsiyum kurulmuş olup,

12.12.1994 tarihinde yürürlüğe giren Ortak Geliştirme ve Üretim Paylaşımı anlaşması gereğince, 21.11.1994’te kurulan BP operatörlüğündeki Ortak İşletim Şirketi (AIOC)’nde, TP %6,75 hisse ile yer almıştır.

ACG Projesi’nde PSA süresinde üretilebilir petrol rezervi, 4,63 milyar varil olarak hesaplanmıştır. Projenin tahmini yatırım maliyeti ise yaklaşık 65 milyar ABD Doları’dır.

2016 yılında, Çırak, Azeri (Merkezi Azeri, Batı Azeri, Doğu Azeri), Derin Su Güneşli ve Batı Çırak sahalarında üretime, enjeksiyona ve 17 adet sondaj faaliyeti planlanmıştır. 4.1.2. Şah Deniz Projesi

Şah Deniz Geliştirme ve Üretim Projesi, yaklaşık 860 km2’lik bir ruhsat alanını kapsamaktadır. Hazar Denizi’nin hidrokarbon potansiyelinin araştırılması amacıyla

BP/STATOIL ve TP tarafından 1992 yılı sonunda görüşmeleri başlatılan projede, TP’nin bağlı kuruluşu olan TPOC Ltd. Şti.’nin payı %9’dan %19’a çıkartılmıştır.

2016 yılında Aşama-1 kapsamında BOTAŞ/Azerbaycan/Gürcistan ve BTC’ye gaz satışına devam edilecektir. Alfa Platformunda Aşama-1 üretim kuyuları olan SDA 09, SDA 10, SDA 11 ve SDA 12 kuyularının sondajına başlanması planlanmaktadır. Aşama-2 kapsamında nihai yatırım kararının verilmesiyle birlikte projenin uygulama aşamasına geçilmiştir. 4.1.3. Bakü-Tiflis-Ceyhan Ana İhraç Ham Petrol Boru Hattı (BTC) Projesi

Proje ile Hazar Bölgesinde, özellikle Azerbaycan ACG ve diğer projeler üretimi petrollerin dünya pazarlarına taşınması hedeflenmiştir. Projenin açılış töreni 13.07.2006 tarihinde Ceyhan Terminalinde yapılmış olup, TP’nin projeye katılımı, bağlı kuruluşu TPBTC Ltd. vasıtasıyla sağlanmaktadır.

2016 yılında ACG, Şah Deniz, TengizChevroil, Türkmenistan ve diğer üçüncü parti petrollerinin rutin taşıma ve Ceyhan’dan tankerlere yükleme operasyonlarına devam edilecek, boru hattı ve istasyonlarda gereken modifikasyon ve iyileştirmeler yapılacaktır. 4.1.4. Güney Kafkasya Doğal Gaz Boru Hattı (SCP) Projesi

Bakü-Tiflis-Ceyhan Ana İhraç Ham Petrol Boru Hattı (BTC) Projesi ile aynı

güzergahtan Gürcistan-Türkiye sınırına ulaşan SCP projesi, yaklaşık 690 km uzunluğundadır. Yaklaşık maliyeti 1,4 milyar ABD Doları olan hattın 2015 sonu itibariyle mevcut kapasitesi 8 milyar m3/yıl olup, güzergâh boyunca Azerbaycan, BTC’nin Azerbaycan ve Gürcistan’daki pompa istasyonları, Gürcistan ve Türkiye’ye gaz sevkiyatı yapılmaktadır.

Şah Deniz Projesindeki üretim faaliyetlerine paralel olarak, 03.07.2007 tarihinden itibaren sürekli gaz sevkine başlanmıştır.

2016 yılı içerisinde Şah Deniz Aşama-1 kapsamında satışı yapılacak olan doğal gazın Azerbaycan, Gürcistan, Türkiye ve BTC pompa istasyonlarındaki teslim noktalarına taşınmasına ve işletme faaliyetlerine devam edilecektir. 4.1.5. Libya TP, bağlı kuruluşu olan Turkish Petroleum Overseas Company (TPOC) vasıtasıyla 2000 yılından itibaren arama projelerini sürdürmektedir.

2014 yılında Libya’da meydana gelen iç karışıklıklardan dolayı 28 Ağustos 2014 tarihinde TP Libya Limited tarafından mücbir sebep bildirimi yapılmış ve faaliyetler askıya alınmıştır. Mücbir sebep durumu halen devam etmektedir. Libya’dan bilgi akışının sağlanması amacıyla TP Libya Limited’in Trablus’daki ofisi ve eleman sayısı küçültülerek ofisin açık tutulması sağlanmıştır.

2015 yılında Libya’nın ve projenin durum değerlendirme çalışmalarına devam edilmiş, 2016’da da devam edilmesi planlanmaktadır.

4.1.6. Irak Irak’ta elverişli bir yatırım ortamının oluşmasıyla ortaya çıkabilecek iş fırsatlarını en iyi şekilde değerlendirebilmek amacıyla TP’nin Irak hedefleri doğrultusunda faaliyetlere ve Irak ile ilgili gelişmelerin takip edilmesine devam edilmektedir. Irak Petrol İşleri İdaresi PCLD tarafından 1. Petrol Ruhsat İhalesi 30.06.2009 tarihinde, 2. Petrol Ruhsat İhalesi, 11-12.12.2009 tarihlerinde, 3. Gaz İhalesi 20.10.2010 tarihinde düzenlenmiştir.

4.1.6.1. Badra

Irak Badra Geliştirme-Üretim Projesi 2. Ruhsat İhalesi sonucunda Gazprom Neft (%40), KOGAS (%30), Petronas (%20) ve TP (%10) konsorsiyumu tarafından kazanılmıştır. Badra Sahası Geliştirme Üretim Servis Anlaşması (DPSC) 28.01.2010 tarihinde imzalanarak 18.02.2010 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Proje süresi yürürlük tarihinden itibaren 20 yıldır.

Proje dahilinde petrol işleme tesislerinin ilk iki bölümü tamamlanarak devreye alınmış, 3. Bölümü de 2016 yılı 2. yarısında tamamlanacaktır. Gaz işleme tesisleri inşasına ise 2017’de tamamlanmak üzere devam edilmektedir. Ana petrol boru hattı tamamlanmış, gaz boru hattı inşasına ise devam edilmektedir. 4.1.6.2. Missan 1. Ruhsat İhalesindeki Missan Sahaları için teklif veren Çin menşeli CNOOC ile 17.05.2010 tarihinde Missan Sahalarına ortak olunmuştur. Anlaşmaya göre CNOOC operatör olarak %85 hisseye, TP ise %15 hisseye sahiptir. Projenin yürürlük tarihi 20.12.2010 olarak açıklanmıştır. 88 bin v/g olarak belirlenen mevcut üretimin kontrat gereği 2016 yılı sonuna kadar 450 bin v/g’e çıkartılması için sondaj, mühendislik ve saha çalışmalarına devam edilmektedir. Proje başlangıcında 88 bin v/g seviyesinde olan ve anlaşma gereği yıllık %5’lik bir düşüş dikkate alındığında 2015 sonu itibari ile 68 bin v/g seviyesinde olan üretim miktarı, yukarıda belirtilen yeni açılan kuyular, mevcut kuyuların ve yüzey tesislerinin rehabilitasyonu işlemlerinin etkisi ile 145 bin v/g seviyelerine çıkarılmıştır. Proje kapsamında, 2015 yılı içerisinde TP üretimi ortalama 5.125 v/g olarak gerçekleşmiştir. 2016 yılında 3B sismik yorumlama çalışmalarını takiben rezervuar simülasyonu yapılması, gaz ve petrol yüzey tesislerinin mühendislik çalışmaları ve inşası, mevcut kuyulardan bazılarında iyileştirme çalışmaları, yeni üretim kuyularının açılması ve sosyal tesislerin yapılması öngörülmektedir. 4.1.6.3. Mansuriya Üçüncü gaz ihalesi sonucu kazanılan sahada, TP'nin operatörlüğünde (%50), KEC (%30) ve KOGAS (%20) konsorsiyumu ile çalışmalara devam edilmektedir. 05.06.2011 tarihinde anlaşma imzalanmış olup, 18.07.2011 tarihinde proje yürürlüğe girmiştir. Proje kapsamında bugüne kadar sahadan toplanan 3B sismik ve kuyulardan toplanan veriler ışığında gerekli rezervuar modelleme çalışmaları yapılmıştır. Irak’da yaşanan güvenlik sorunu nedeniyle 2014 yılı Haziran ayı itibarıyla faaliyetlere ara verilmek zorunda kalınmıştır.

Ancak, güvenlik gerekçelerinden dolayı saha faaliyetlerinde meydana gelen

durmaya rağmen, sözleşme kapsamındaki yükümlülüklerin yerine getirilmesi adına ihale çalışmaları devam etmektedir. Bu kapsamda sahada bulunan mevcut 3 eski kuyunun workover operasyonları için çıkılan ihale neticesinde kazanan firmayla anlaşma imzalanmıştır. Ayrıca saha güvenliğini de kapsayan yeni bir güvenlik sözleşmesi imzalanmış, petrol polisi ve özel güvenlik kampı için ihaleye çıkılmış ve dört adet yeni kuyu kazılması için ihale hazırlıklarına başlanmıştır. Projede hayati bir öneme sahip olan ve proje maliyetinin büyük kısmını oluşturan gaz işleme tesisinin ilk kısmı olan 100 mmscfd kapasiteli tesis için de temel mühendislik çalışması sonuçlandırılarak ihale süreci başlatılmıştır.

Sahada var olan üç gaz kuyusunun rehabilitasyonu ve üretime alınması için ihaleye çıkılmış ve ihaleyi kazanan firma ile anlaşma imzalanmıştır. İşe başlama talimatı vermek için sahanın güvenli hale gelmesi beklenmektedir. Yüzey tesisleri yapım ihalesi teknik değerlendirmesi tamamlanmış ve fiyat teklifleri alınmıştır. Ticari değerlendirme süreci devam etmektedir.

4.1.6.4. Siba

Üçüncü Ruhsat İhalesi sonucunda Irak Siba Gaz Sahası kazanılmıştır. Anlaşmaya göre KEC operatör olup %60 yatırım hissesine, TP ise %40 yatırım hissesine sahiptir.

5 Haziran 2011 tarihinde imzalanan, Siba Sahası Gaz Geliştirme ve Üretim Servis Anlaşması 01 Temmuz 2011’de yürürlüğe girmiştir. Proje süresi yürürlük tarihinden itibaren 20+5 yıldır.

Projede erken üretim tesisleri tamamlandıktan sonra 2015 yılı içerisinde minimum 25 milyon scf/gün gaz ile üretime başlanması, 2017 yılında 100 milyon scf/gün ile plato üretime geçilmesi hedeflenmesine karşın, yüzey tesisleri ihalesinin 2015 yılında sonuçlandırılması ve Irak Petrol Bakanlığının ihaleyi ancak 2015 Ekim ayında onaylaması nedeniyle projenin üretime 2017 Ocak ayında başlaması öngörülmektedir.

Saha geliştirme programı kapsamında 3B sismik proses ve yorumlanması tamamlanmıştır. Siba 1, Siba 4 ve Siba 6 kuyuları ile üretime geçilmesi kararlaştırılmıştır. 2016 yılında gaz proses tesisi inşaasının tamamlanması ve 2017 başında üretime geçilmesi planlanmaktadır. 4.1.7. Afganistan 4.1.7.1. Mezar-i Şerif Projesi

Afganistan Maden Bakanlığı Komisyonunca yapılan değerlendirme ve müzakereler sonucunda, “Arama Üretim ve Paylaşım’’ anlaşması 8 Ekim 2013 tarihinde imzalanmıştır.

Dragon Oil, TP Afganistan Ltd. ve Ghazanfar Invesment Ltd. konsorsiyum olarak ihaleyi kazanmıştır. TPOC alt şirketi olarak Afganistan’da faaliyet gösterecek olan TP Afganistan Ltd., Mezar-ı Şerif ruhsatının operatörlüğünü üstlenmiştir.

Çevre Etki Değerlendirme Raporu hazırlanmıştır. Topoğrafya ile ilgili tespitlerin tamamlanması ve areogravite-manyetik veri toplama ile 1.200 km iki boyutlu sismik veri toplama ihaleleri yapılmış olup, saha çalışmalarının yapılması planlanmaktadır. Saha çalışmaları öncesinde mayın temizleme çalışmaları yapılacaktır. İlk arama dönemi (4 yıl) bu blokta 2 arama kuyusunun sondajı gibi yükümlülükleri kapsamaktadır. 4.1.7.2. Sandıklı Projesi

Afganistan Maden Bakanlığı Komisyonunca yapılan değerlendirme ve müzakereler sonucunda, “Arama Üretim ve Paylaşım’’ anlaşması 8 Ekim 2013 tarihinde imzalanmıştır.

Dragon Oil, TP Afganistan Ltd. ve Ghazanfar Invesment Ltd. konsorsiyum olarak ihaleyi kazanmıştır. TPOC alt şirketi olarak Afganistan’da faaliyet gösterecek olan TP Afganistan Ltd., Mezar-ı Şerif ruhsatının operatörlüğünü üstlenmiştir.

Çevre Etki Değerlendirme Raporu hazırlanmıştır. Topoğrafya ile ilgili tespitlerin tamamlanması ve areogravite-manyetik veri toplama ile 1.200 km iki boyutlu sismik veri toplama ihaleleri yapılmış olup, saha çalışmalarının yapılması planlanmaktadır. Saha çalışmaları öncesinde mayın temizleme çalışmaları yapılacaktır. İlk arama dönemi (4 yıl) bu blokta 2 arama kuyusunun sondajı gibi yükümlülükleri kapsamaktadır.

Söz konusu projelerimizde görevli personelimiz 15 Haziran 2016 tarihi itibarı ile TP’de daha önce bağlı bulundukları ünitelerinde göreve başlamışlardır.

Konsorsiyum olarak 15 Mart 2016 tarihinde Afganistan Maden ve Petrol Bakanlığı’na gönderdiğimiz revize iş programı önerisinin Bakanlık cevabı beklenmektedir. 4.1.8. Rusya Federasyonu

Rusya Projesi kapsamında, Macaristan menşeli MOL şirketine ait şirketlerden olan Baitex LLC Şirketinin % 100 hissesine sahip olan MK Oil and Gas B.V. Şirketinin % 49’luk hissesinin MH Oil and Gas B.V. Şirketinden satın alınması yoluyla devrinin tamamlanması süreci, 10 Ekim 2013 tarihinde taraflar arasında Share Purchase Agreement (SPA) ve Shareholders’ Agreement (SHA) imzalanması ile başlatılmıştır.

2016 yılında sahada petrol üretim, sevk ve satış faaliyetleri, sahanın geliştirilmesi amacıyla 65 adet kuyuda sondaj yapılması planlanmaktadır.

TP

BAĞLI KURULUŞLAR

Deniz Aşırı Arama Şirketi

TPOC

- TP OIL FIELD (TP OFS) SERVICE COMPANY LTD. ŞTİ. - TP AFGANİSTAN LTD. ŞTİ. - TP LİBYA LTD. ŞTİ. - TP EUROPE LTD. ŞTİ. - TP MANSURYA LTD. ŞTİ. - TP SİBA LTD. ŞTİ. - TP MİSSAN LTD. ŞTİ. - TP BADRA LTD. ŞTİ. - TP AFRİKA LTD.ŞTİ. - TP NETHERLANDS LTD.ŞTİ.

BTC Ana İhraç Ham Petrol Boru Hattı Projesine Katılım

TPBTC

Güney Kafkasya Boru Hattı Projesine Katılım

TPSCP

BORU HATLARI İLE PETROL TAŞIMA A.Ş. GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

(BOTAŞ)

Kuruluş Tarihi : 15.08.1974 Kuruluş Kararı (BKK) Tarih : 15.08.1974 No : 7/7871 Ana Statü (RG) Tarih : 17.04.1995

No : 08.02.1995 tarih ve 95/6526 sayılı BKK

Adres : Bilkent Plaza A-2 Blok 06530 Bilkent/ANKARA

Tel : 0 (312) 297 20 00 Faks : 0 (312) 266 07 33 İnternet : www.botas.gov.tr

BOTAŞ GENEL MÜDÜRLÜĞÜNÜN STATÜSÜ, KURULUŞ AMACI VE GÖREVLERİ

1. Statüsü

BOTAŞ, tüzel kişiliğe sahip, faaliyetlerinde özerk ve sorumluluğu sermayesiyle

sınırlı bir İktisadi Devlet Teşekkülü’dür. İlgili olduğu Bakanlık, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığıdır.

2. Kuruluş Amacı

Türkiye içinde ve dışında her türlü petrol, petrol ürünü ile doğal gaz boru hatlarını

inşa etmek, ettirmek, inşa edilmiş boru hatlarını devralmak, satın almak veya kiralamak, boru hatları ile petrol ve petrol ürünleri ile doğal gaz nakliyatında bulunmak ve anılan boru hatlarında nakledilecek ham petrol ve doğal gazı satın almak ve satmak, yurt dışında petrol ve doğal gazın teminine yönelik arama, sondaj, üretim, taşıma, depolama ve rafinaj gibi tüm petrol ameliyelerini yapmak amacı ile kurulmuştur. 3. Görevleri

İnşa edeceği veya ettireceği, satın alacağı veya kiralayacağı veya devralacağı boru hatları için gerekli terminal veya pompaj istasyonları ile liman ve diğer tesisleri, depolama tankları, yükleme tesis ve iskeleleri, binalar, sosyal tesisler inşa ettirebilir, işletebilir. Bu tesisler için gerekli makina, kara nakil ve deniz araçları ile teçhizatını inşa, imal ettirebilir, ithal edebilir veya sair şekillerde, üzerinde ayni haklar tesis edebilir. Bu hususlarla ilgili olarak patent hakları tesis edebilir, bu hakları satabilir, patent hakları satın alabilir, yurt dışında arama, sondaj, üretim, taşıma, depolama ve rafinaj gibi tüm petrol ameliyelerini yapar, yaptırır. Bu faaliyetler için gerekli makina, kara ve deniz araçları ile teçhizatını inşa, imal ettirebilir, ithal edebilir veya sair şekillerde, üzerinde ayni haklar tesis edebilir. Bu hususlarla ilgili olarak patent hakları tesis edebilir, bu hakları satabilir, patent hakları satın alabilir, ham petrol, doğal gaz ve petrol ürünlerini ithal ve ihraç eder, yurt içinde ve yurt dışında mühendislik, laboratuvar ve servis hizmetlerini yürütür. Kurulmuş veya kurulacak ortaklıklara iştirak eder, mali, ticari, iktisadi taahhütlere girebilir, uzun, orta, kısa vadeli istikraz yapabilir, krediler terhin

edebilir ve gerektiği takdirde şirketin menkul ve gayrimenkul mallarını terhin veya ipotek edebilir, tahvil çıkartabilir, sigorta acentalığı, deniz acentalığı, bankerlik, mümessillik ve deniz ticareti ile ilgili tavassut işleri yapabilir, amaç ve konusunu gerçekleştirebilmek için pompa istasyonları, terminaller, kuyular, merkez ve şubeler ile acentalar ve bunların birbiriyle ve gemilerle haberleşmesini teminen, telgraf, telefon teleteyp ve radyo telefon telsiz tesisleri, uydu haberleşme sistemleri kurar ve işletir. Her türlü haberleşme araç ve gereçleri satınalabilir, kiralayabilir, satabilir, kılavuzluk, romorkörcülük, palamarcılık, tahmil/tahliye, kurtarma ve yardım işleri ve cer hizmetleri, dalgıç hizmetleri ile her türlü liman işletmeciliği yapabilir, boru hattı güzergahında, kuyularda, arazide havadan kontrolü sağlayacak araç, gereç ve tesisleri temin eder ve işletir, Şirket kendisi için gerekli ve yararlı gördüğü takdirde yurt içinde ve yurt dışında iştigal konularıyla ilgili ticari şirketler kurabilir. Türkiye’de veya yabancı memleketlerde kurulmuş şirketlere iştirak edebilir ve kurulmuş teşebbüsleri tamamen veya kısmen devir alabilir ve daha önce kurulmuş şirketlerin hisse senetlerini satın alabilir, devir edebilir. İştigal konularıyla ilgili müşavirlik işleri yapabilir, imalatçı firmalara ortaklık bağı tesis edebilir, kuracağı ve/veya işletebileceği boru hatları ve tesisleri ile ülkelerarası ve transit olarak, kendine ve/veya başkalarına ait petrol ve petrol mahsulleri ile doğal gazın nakliyatını yapar, depolar, LNG taşımacılığı yapar ve bu amaçla tanker filoları kurar. Yurt içinde ve yurt dışında doğal gaz sıvılaştırma tesisleri kurar, bağlı ortaklıkları arasında koordinasyonu sağlar; bunların bütçelerinin, fiyat, tarife ve yatırımlarının genel ekonomi, enerji ve petrol politikalarına uyumunu sağlar, amaç ve konusunu gerçekleştirebilmek için gerekli olan her türlü menkul ve gayrimenkul malları, menkul kıymetleri satın alabilir, bunları satabilir, kiralayabilir, gerektiğinde terhin veya ipotek edebilir, bunlar üzerinde ve başkalarının malları üzerinde mülkiyetten gayri ayni haklar tesis edebilir.


BORU HATLARI İLE PETROL TAŞIMA A.Ş. GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

YÖNETİM KURULU BAŞKANI VE GENEL MÜDÜR


STRATEJİ GELİŞTİRME DAİRE BAŞKANLIĞI

FİNANSMAN VE MUHASEBE

DAİRE BAŞKANLIĞI

BASIN VE HALKLA İLİŞKİLER MÜŞAVİRLİĞİ

ARAZİ İNŞAAT VE KAMULAŞTIRMA

DAİRE BAŞKANLIĞI

DOĞAL GAZ YER ALTI DEPOLAMA

DAİRE BAŞKANLIĞI

PETROL, LNG VE DENİZ İŞLETMELERİ DİRE

BAŞKANLIĞI

ULUSLARARASI PROJELER

DAİRE BAŞKANLIĞI

KALİTE EĞİTİM VE GELİŞTİRME

DAİRE BAŞKANLIĞI

LNG İŞLETME MÜDÜRLÜĞÜ

İNSAN KAYNAKLARI DAİRE BAŞKANLIĞI





PETROL İŞLETMELERİ BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ

BOTAŞ INTERNATIONAL LIMITED ŞİRKETİ

( BIL )

I.HUKUK MÜŞAVİRLİĞİ

ÖZEL BÜRO MÜDÜRLÜĞÜ

DOĞAL GAZ ALIM VE İHRACAT

DAİRE BAŞKANLIĞI

TELEKOM-SCADA VE BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ

DAİRE BAŞKANLIĞI

DOĞAL GAZ İŞLETMELERİ

BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ

İSTANBUL İŞLETME MÜDÜRLÜĞÜ

KAYSERİ İŞLETME MÜDÜRLÜĞÜ

YÖNETİM İŞLEMLERİ MÜDÜRLÜĞÜ

DÖRTYOL İŞLETMEMÜDÜRLÜĞÜ

DESTEK HİZMETLERİDAİRE BAŞKANLIĞI

TANAP

Kamulaştırma Direktörlüğü

TPIC(Turkish Petroleum

International Company)

BAĞLI ŞİRKETLER

DOĞAL GAZ PAZARLAMA VE SATIŞ

DAİRE BAŞKANLIĞI

MÜHENDİSLİK VE SÖZLEŞMELER

DAİRE BAŞKANLIĞI

I- PERSONEL DURUMU

PERSONEL 2015 YILI MERKEZ TAŞRA TOPLAM

İŞÇİ -Kapsam Dışı 683 677 1360 -Kapsam İçi 263 1337 1600 TOPLAM 946 2014 2960

II- MAKİNA VE EKİPMAN DURUMU (2015) 1. Sahip Olunan Sabit Kıymetler 1.1. Ham Petrol Boru Hatları 1.1.1. Irak-Türkiye Ham Petrol Boru Hattı

Irak-Türkiye HPBH’nın Türkiye’de kalan kısmı 1.297 km Boru Hattı (I. Hat 641 km. II. hat 656 km.) 1.950 m 15.000-300.000 DWT’luk Tankerlerin Yanaşabileceği İskele, 6 adet Pompa İstasyonu 1 adet Pig İstasyonu 12 adet Depolama Tankı 1 adet Relief Tankı 1 adet Su Tankı 3 adet Ballast Arıtma Tankı 1 adet Slop Tankı 5 adet Romorkör 6 adet Palamar Botu 2 adet Pilot Botu 4 adet Servis Botu 1 adet Katı Atık Alım Botu 1 adet Petrol Temizleme Botu 2 adet Acil Müdahale Botu

1.1.2. Batman-Dörtyol Ham Petrol Boru Hattı

511 km. Boru Hattı

1.320 m Maksimum 65.000 DWT’lik Tankerlerin Yanaşabileceği İskele 3 adet Pompa İstasyonu

22 adet Depolama Tankı 1 adet Ballast Arıtma Tankı 1 adet Su Tankı

1.1.3. Ceyhan-Kırıkkale Ham Petrol Boru Hattı

448 km Boru Hattı 2 adet Pompa İstasyonu 3 adet Depolama Tankı 1 adet Pig İstasyonu 1 adet Dağıtım Terminali

5 adet Slop Tankı 1 adet Relief tankı

1.2. Doğal Gaz İletim Sistemi

1.2.1. Rusya Federasyonu-Türkiye Doğal Gaz Boru Hattı Ana İletim Hattı (Malkoçlar-Ankara) 842 km Loop-1 (Malkoçlar/CS-1) 35,932 km Loop-2 (Önerler/İstanbul Batı) 76,151 km Loop-3 (Hersek/Yumurtatepe) 47,940 km Loop-4 (CS-1 Önerler) 98,913 km Loop-5 (Bursa/Karacabey) 74,729 km Loop-6 (Bozüyük/LV-125) 150,803 km Mihallıççık-Eskişehir 76 km Eskişehir-Bozüyük 74,8 km Loop-7 (Adapazarı/Bozüyük) 125,12 km Bozüyük-Adapazarı (Faz I) 62,12 km Bozüyük-Adapazarı (Faz II) 63 km Bozüyük-Seçköy Loop Hattı 138 km Antalya Loop Hattı 147 km Antalya DG Loop Hattı(Çakıcı Pig İst. - Burdur Ayrımı) 39 km 299 adet Hat Vanası

1.2.2. Doğu Anadolu Doğal Gaz Ana İletim Hattı Doğubayazıt-Erzurum 291 km Erzurum-Sivas 307 km Sivas-Kayseri 256 km Kayseri-Ankara 320 km Kayseri-Konya-Seydişehir 317 km Toplam 1.491 km

1.2.3. Güney Doğal Gaz İletim Hattı Sivas-Malatya Doğal Gaz İletim Hattı 195 km Malatya - Gaziantep Doğal Gaz İletim Hattı 240 km Gaziantep-Mersin Doğal Gaz İletim Hattı 284 km

1.2.4. Konya-İzmir Doğal Gaz İletim Hattı Konya-Isparta Doğal Gaz İletim Hattı 268 km Isparta-Nazilli Doğal Gaz İletim Hattı 363 km Nazilli-İzmir Doğal Gaz İletim Hattı 249 km

1.2.5. Doğu Karadeniz Doğal Gaz İletim Hattı Doğu Karadeniz Doğal Gaz İletim Hattı Faz-1 96 km Doğu Karadeniz Doğal Gaz İletim Hattı Faz-2 96 km Doğu Karadeniz Doğal Gaz İletim Hattı Faz-3 114 km

1.2.6. Azerbaycan-Türkiye Doğal Gaz İletim Hattı Azerbaycan-Türkiye Doğal Gaz İletim Hattı Faz -1 113 km Azerbaycan-Türkiye Doğal Gaz İletim Hattı Faz- 2 113 km

1.2.7. Türkiye-Yunanistan Doğal Gaz İletim Hattı Türkiye-Yunanistan Doğal Gaz İletim Hattı Faz- 1 188,6 km Türkiye-Yunanistan Doğal Gaz İletim Hattı Faz- 2 16,9 km Türkiye-Yunanistan Doğal Gaz İletim Hattı Faz- 3 0,42 km

1.2.8. Samsun-Ankara Doğal Gaz İletim Hattı 501 km 1.2.9. İzmit-Kdz. Ereğli Doğal Gaz İletim Hattı 210 km 1.2.10. Bursa-Çan Doğal Gaz İletim Hattı 213 km 1.2.11. Çan-Çanakkale Doğal Gaz İletim Hattı 116 km 1.2.12. Karacabey-İzmir Doğal Gaz İletim Hattı 240 km 1.2.13. Adıyaman-Ş.Urfa-Elazığ-Diyarbakır DGBH

Adıyaman-Ş.Urfa-Elazığ-Diyarbakır DGBH Faz- 1 123 km Adıyaman-Ş.Urfa-Elazığ-Diyarbakır DGBH Faz- 2 130 km Adıyaman-Ş.Urfa-Elazığ-Diyarbakır DGBH Faz -3 170 km

1.2.14. Ordu-Giresun Doğal Gaz İletim Hattı Ordu-Giresun Doğal Gaz İletim Hattı Faz-1 99 km Ordu-Giresun Doğal Gaz İletim Hattı Faz-2 59 km Ordu-Giresun Doğal Gaz İletim Hattı Faz-3 261,2 km

1.2.15. Van Doğal Gaz Boru Hattı 164,5 km 1.2.16. Edirne-Tekirdağ Doğal Gaz Boru Hattı 79 km 1.2.17. Sungurlu-Çankırı-Kastamonu Doğal Gaz Boru Hattı 264 km 1.2.18. Amasya-Tokat-Merzifon-Erzincan Doğal Gaz Boru Hattı 252,2 km 1.2.19. Çankırı-Korgun-Kızılcahamam-Gerede Doğal Gaz Boru Hattı 158,2 km

1.2.20. Gerede-Bolu-Düzce Doğal Gaz Boru Hattı 145,2 km 1.2.21. Nevşehir-Ilgın-Akşehir Doğal Gaz Boru Hattı 91,5 km 1.2.22. Eskipazar - Karabük ve Zonguldak - Çaycuma - Bartın DGBH 170,5 km

1.2.23. Gönen Doğal Gaz Boru Hattı 17,5 km 1.2.24. Iğdır Doğal Gaz Boru Hattı 38 km

1.2.25. Hatay Doğal Gaz Boru Hattı 157,7 km

1.2.26. Kahta Doğal Gaz Boru Hattı 41,2 km

1.2.27. Muğla Doğal Gaz Boru Hattı 93,6 km

1.2.28. Diyarbakır-Batman-Siirt Doğal Gaz Boru Hattı 186,7 km 1.2.29. Kilis Doğal Gaz Boru Hattı 75 km 1.2.30. Sinop Doğal Gaz Boru Hattı 113 km

1.2.31. Muş Doğal Gaz Boru Hattı 157 km 1.2.32. Bingöl-Bitlis Doğal Gaz Boru Hattı 177 km 1.2.33. Mardin Doğal Gaz Boru Hattı 74 km

1.2.34. Muhtelif Doğal Gaz Dağıtım/Bağlantı Hatları 2.507 km

1.2.35. Ana Ölçüm İstasyonları

Malkoçlar FMS/ Kırklareli İstasyonu (FMS-1, FMS-2) LNG Terminal Marmara Ereğli İstasyonu Bazargan FMS İstasyonu (İran) Durusu/Samsun FMS İstasyonu (Mavi Akım) Türkgözü İstasyonu

1.2.36. 9 adet Kompresör İstasyonu 1.2.37. (Çorum, Kırklareli, Eskişehir, Doğubayazıt, Sivas, Ambarlı, Hanak, Kırşehir-Mucur, Erzincan) 1.2.38. 185 adet Pig İstasyonu 1.2.39. 48 adet RM/A (Basınç Düşürme ve Ölçüm İstasyonu) 1.3. LNG İthal Terminali

300 m.’lik İskele 3 adet 2 adet LNG Dreyn Tankı 1 adet 1 adet Blower Ünitesi Diğer LNG İthal Terminali Malzemeleri


(Bin Varil) 2011 2012 2013 2014 2015*

I- HAM PETROLE İLİŞKİN FAALİYETLER 208.459 180.664 140.595 91.445 243.192

1-1 Boru Hattı İle Ham Petrol Taşıma Faaliyetleri 202.154 174.117 133.811 88.676 236.466

1.1.1- Irak-Türkiye Ham Petrol Boru Hattı 163.276 134.506 91.883 48.663 192.426

1.1.2- Ceyhan-Kırıkkale Ham Petrol Boru Hattı 21.786 21.962 23.733 22.213 30.982

1.1.3- Batman-Dörtyol Ham Petrol Boru Hattı 17.092 17.649 18.195 17.800 13.058

1.1.4- Şelmo-Batman Ham Petrol Boru Hattı - - - - -

1-2 Arıtım Petrolü 18 19 18 - 63

1.2.1- Ceyhan Arıtım Ünitesi 18 19 18 - 63

1.2.2- Dörtyol Arıtım Ünitesi - - - - -

1-3 Booster Hizmetleri 6.287 6.528 6.766 2.769 6.663

1.3.1-Rafineriye Verilen Booster 6.287 6.528 6.766 2.769 6.663

1.3.2- Hatta Verilen Booster - - - - -

II- DOĞAL GAZA İLİŞKİN FAALİYETLER 38.705 40.735 37.321 40.752 40.368 II.1 -Doğal Gaz Satış (Milyon Sm3) 38.705 40.735 37.321 40.752 40.368

(*) Kesin değerler değildir.

IV- 2016 YILI YATIRIM PROGRAMI (Bin TL)

V- 2016 YILI YATIRIM PROGRAMINDA YER ALAN ÖNEMLİ PROJELER HAKKINDA BİLGİ

1. Doğal Gaz Dağıtım Hatları

Projenin detayındaki; “Sanayi ve Bağlantı Hatları” kapsamında halen doğal gaz arzı sağlanamayan yerleşim birimlerine doğal gaz arzı sağlamak amacıyla sanayi ve bağlantı hatlarının yapımı yer almaktadır.

Bu kapsamda; Kilis DGBH’nın 15.03.2011 tarihinde yapım sözleşmesi imzalanmıştır. Güzergah üzerindeki mayınlı saha hariç inşaat çalışmaları tamamlanarak, 20.12.2012 tarihinde geçici kabulü yapılmıştır.

Önerler-Keşan DGBH ve Esenyurt-Ambarlı Loop Hattı Projesinin 17.01.2016 tarihinde geçici kabulü yapılmıştır. Tunceli DGBH projesinin ise yapım çalışmaları devam etmekte olup, 2016 yılı Temmuz ayı itibarıyla tamamlanması planlanmaktadır.

Artvin DGBH projesinin 01.08.2015, Şırnak DGBH Projesinin 19.03.2015 Hakkari DGBH Projesinin 16.02.2015 tarihlerinde mühendislik işlerine ait ön kabul çalışmaları tamamlanmış olup, söz konusu projelerden Şırnak DGBH Projesinin 21.03.2016 tarihinde yapım ihalesine çıkılmıştır. Artvin DGBH ve Hakkari DGBH Projelerinin ise yapım ihalelerine çıkılmasına yönelik çalışmalar devam etmektedir. Afşin-Elbistan DGBH ve Divriği DGBH Projeleri tek bir proje olarak ihale edilerek 07.05.2015 tarihinde sözleşmesi imzalanmış olup, yapım çalışmaları devam etmektedir. Projenin 2017 yılı Haziran ayı itibarıyla tamamlanması planlanmaktadır.

İlçelere Doğal Gaz Ulaştırılması Projesi kapsamında, doğal gazın ülke genelinde yaygınlaştırılması hedefi doğrultusunda, Mevcut Doğal Gaz Dağıtım Bölgeleri Lisans Kapsamı Dışında Kalan, Merkez Nüfusu 10.000'in Üzerindeki İlçelere Doğal Gaz Ulaştırılmasını Sağlamak Amacıyla BOTAŞ Genel Müdürlüğünün Görevlendirilmesine ilişkin 2013/4347 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı 28.04.2013 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanmış, 2015/8064 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile abone bağlantı bedelinin yatırılması için öngörülen süre 31 aya çıkarılarak başvuru süresi 30.11.2015 tarihi itibari ile dolmuştur.

PROJE ADI

PROJE TUTARI 2016 YILI YATIRIM PROGRAMI

DIŞ TOPLAM DIŞ KREDİ DIŞ

ÖZKAYNAK TOPLAM

BOTAŞ GN. MD. TOPLAMI 6.497.239 8.956.468 146.714 397.652 750.000

A) ETÜD-PROJE İŞLER TOP. 6.487 42.813 2.343

B) DEVAM EDEN PROJELER TOP. 6.485.033 8.871.106 146.714 391.933 705.108

• 2016'da Bitenler 3.600 46.928 119 119

• 2016’dan Sonraya Kalanlar 6.481.433 8.824.178 146.714 391.814 704.989

C) YENİ PROJELER TOPLAMI 5.719 42.549 5.719 42.549

• 2016’da Bitenler 5.719 42.549 5.719 42.549

Bu süre içinde Bakanlar Kurulu Kararları kapsamındaki gereklilikleri ve yeterlilikleri sağlayarak BOTAŞ’a başvuran ilçelere gaz arzı sağlanmasına yönelik çalışmalar devam etmektedir.

Proje kapsamında yer alan;

- Gördes İlçesi DGBH Projesinin 16.04.2015, Akdağmadeni ve Sarıkaya İlçeleri DGBH Projesinin 30.04.2015, Kelkit İlçesi DGBH Projesinin 24.04.2015, Gölhisar İlçesi DGBH Projesinin 05.05.2015, Ermenek İlçesi DGBH Projesinin 06.05.2015, Sandıklı ve Şuhut İlçeleri DGBH Projesinin 05.05.2015, Emirdağ İlçesi DGBH Projesinin 12.05.2015 ve Lapseki İlçesi DGBH Projesinin 16.04.2015 tarihlerinde mühendislik sözleşmesi imzalanmış olup, söz konusu Projelerin mühendislik çalışmalarının tamamlanmasını müteakip 2016 yılı içerisinde yapım ihalesine çıkılması planlanmaktadır.

Diğer taraftan, Mucur, Kaman, Kangal, Zara ve Doğanşehir İlçeleri DGBH, Şereflikoçhisar İlçesi DGBH, İskilip, Osmancık, Alaca, Çekerek İlçeleri DGBH, İscehisar-Yalvaç İlçeleri DGBH ve Oltu İlçesi DGBH Projelerinin yapım çalışmaları devam etmekte olup, söz konusu Projelerden Mucur, Kaman, Kangal, Zara ve Doğanşehir İlçeleri DGBH Projesinin 2016, diğer Projelerin ise 2017 yılında yapım çalışmalarının tamamlanması planlanmaktadır.

Ayrıca, Gemerek, Gülşehir, Karakoçan ve Ortaköy İlçeleri DGBH, Gümüşhacıköy İlçesi DGBH, Reşadiye İlçesi DGBH, Şiran İlçesi DGBH, Şefaatli İlçesi DGBH ve Kulu İlçesi DGBH Projeleri 2016 Yılı Yatırım Programına dahil edilmiş olup, 2016 yılında söz konusu Projelerden Gemerek, Gülşehir, Karakoçan ve Ortaköy İlçeleri DGBH’nin yapım ihalesine çıkılması, Gümüşhacıköy İlçesi DGBH, Reşadiye İlçesi DGBH, Şiran İlçesi DGBH, Şefaatli İlçesi DGBH ve Kulu İlçesi DGBH Projelerinin ise mühendislik ihalesine çıkılması planlanmaktadır.

Diğer taraftan yine Proje detayındaki “OSB’lere Doğal Gaz Ulaştırılması” Projesi kapsamında, Tunceli ve Iğdır OSB DGBH, Viranşehir OSB DGBH, Boyabat ve Bulancak OSB DGBH, Zile, Niksar ve Şabanözü OSB DGBH, Ardahan OSB DGBH, Bayburt OSB DGBH ve Kahta ve Gölbaşı OSB DGBH Projeleri 2015 yılında Yatırım Programı’na dahil edilmiştir. Söz konusu Projelerden Tunceli ve Iğdır OSB DGBH, Viranşehir OSB DGBH, Boyabat ve Bulancak OSB DGBH ve Zile, Niksar ve Şabanözü OSB DGBH Projelerinin 15.12.2015 tarihi itibarıyla mühendislik işi ihalesine çıkılmış olup ayrıca, Tunceli ve Iğdır OSB DGBH Projesinin 13.04.2016 tarihinde, Zile, Niksar ve Şabanözü OSB DGBH Projesinin 15.04.2016 tarihinde ve Viranşehir OSB DGBH Projesinin ise 29.04.2016 tarihinde mühendislik işine ait sözleşmesi imzalanmıştır. Ardahan OSB DGBH, Bayburt OSB DGBH, Kahta ve Gölbaşı OSB DGBH Projelerinin ise 2016 yılı içerisinde yapım ihalelerine çıkılması planlanmaktadır. 2. Tuz Gölü Doğal Gaz Yer Altı Depolama Projesi

Tuz Gölü Yer Altı Doğal Gaz Depolama Projesi, Tuz Gölü’nün yaklaşık 40 km. güneyinde, Aksaray ili, Sultanhanı Beldesi yakınlarında gerçekleştirilecektir. Yıllar önce bu bölgede yapılan çalışmalarda kalın tuz katmanlarına rastlanmış ve bölgenin depolama amaçlı kullanılabilirliği araştırılmıştır. 2000 yılında ise bölgede üç boyutlu sismik araştırma yapılmış ve çeşitli numuneler alınmıştır. Elde edilen sismik bilgiler ışığında bölgedeki tuz katmanlarının depolama amaçlı kullanılabileceği saptanmıştır.

Proje kapsamında, yerin 600-700 metre altında başlayan ve kalınlığı ortalama 1.500 metre olan tuz tabakasında yaklaşık 1.100-1.500 metre arası derinliklerde açılacak kuyulara tatlı su basılıp tuzun erimesi sağlanarak, yaklaşık 630.000 m3 fiziksel hacimde boşluklar oluşturulacaktır.

Depoların oluşturulması için çözeltme işleminde kullanılacak su, 120 km’ lik boru hattı ile Hirfanlı Barajı’ndan getirilecek olup, işlemden çıkan tuzlu su ise Tuz Gölü’ne aktarılacaktır. Projenin en önemli noktalarından biri olan tuzlu su deşarjı ile her geçen yıl kurumakta olan Tuz Gölü’ne de aynı zamanda hayat verilecektir.

Projede Dünya Bankası kriterleri doğrultusunda, çevresel etkileri adım adım izlemek ve kontrol etmek amacıyla hazırlanmış olan Çevresel Yönetim Planı (Environmental Management Plan) takip edilmektedir.

Projede 6’şarlı 2 grup halinde 12 adet deponun yapılması planlanmakta olup, her bir depoda yaklaşık 80 milyon m3 işletme gazı depolanacak şekilde toplam olarak yaklaşık 1 milyar m3 işletme gazı depolanabilecektir. Depolarda maksimum basınç 210 bar civarında olacaktır. Proje devreye girdiğinde bu depolara, Nisan-Ekim döneminde günde 30 milyon m³ gaz basılacak ve Ekim-Mart döneminde depolardan sisteme günde 40 milyon m³ gaz verilebilecektir.

Projenin ihale çalışmaları Dünya Bankası ile imzalanan kredi anlaşması kapsamında Dünya Bankası İhale Mevzuatına göre sonuçlandırılarak ilgili firma ile 15 Haziran 2011 tarihinde yapım sözleşmesi imzalanmıştır.

Proje kapsamında; tatlı su temin ve tuzlu su deşarj boru hatlarının inşası, elektrik nakil hatları, 3 adet pompa istasyonu ve 5 adet su deposu, çözeltme işlemine yönelik yüzey tesisleri ile 12 kuyunun sondajı tamamlanmış olup; detay mühendislik çalışmaları, satınalma faaliyetleri, tesis binalarının ve diğer yüzey tesislerinin yapımı, 6 adet kavernanın çözeltme (leaching) işlemi devam etmektedir. 3. Marmara Ereğlisi LNG Terminali 4. Tank Yapımı Projesi

LNG Terminali’ndeki her biri 85.000 m3 kapasiteli mevcut 3 tankın yanında bulunan boş alana 160.000 m3 kapasiteli 4. LNG depolama tankının ve diğer gerekli proses ekipmanlarının kurulması ayrıca Metering Sistemine 20’’lik yeni bir hat ilavesi planlanmaktadır. Böylelikle LNG depolama kapasitesinin %62, LNG Terminalinin doğal gaz sevkiyat kapasitesinin %50 oranında artırılması planlanmaktadır. Proje sonunda, mevcut 550 ton/saat (685.000 Nm3/s) olan Terminalin doğal gaz sevkiyat kapasitesi 800 ton/saat (1.015.000 Nm3/s) olacaktır.

2015 yılı içerisinde Revize Fizibilite Raporu hazırlanarak Kalkınma Bakanlığına

sunulan ve Kalınma Bakanlığınca da 2015 Yılı Yatırım Programına dahil edilmek üzere Yüksek Planlama Kurulu Kararına sunulan söz konusu proje 2016 yılı Yatırım Programında “2015 Yılı Yatırım Programına alınmak üzere YPK kararının istihsali durumunda ihale ve harcama yapılabilecektir” dipnotu ile yer almıştır. Proje, Yüksek Planlama Kurulunun 31.12.2015 tarih ve 2015/64 sayılı Kararı ile 2015 Yılı Yatırım Programı kapsamına alınmıştır. 14.06.2016 tarihinde ihalesine çıkılan projenin 2016 yılında yapım çalışmalarının sürdürülmesi, 2017 yılı sonunda %50 kapasite artışı yatırımının tamamlanması ve 2021 yılı içerisinde 4.Tankın devreye alınması planlanmaktadır.

VI- BAĞLI ORTAKLIKLAR 1. BOTAŞ International Limited Şirketi (BIL)

BIL 21.06.1996 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 06.06.1996 tarih ve 96/8293 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin 58. maddesine istinaden BOTAŞ’ın bağlı şirketi olarak Jersey Channel Adaları’nda 03.07.1996 tarihinde kurulmuştur. Şirketin halihazırda sermayesi 500.000 USD olup, tamamı BOTAŞ’a aittir.

Şirketin faaliyet kapsamı; petrol işlemleri, (arama, kuyu sondajı, üretim, taşıma, depolama, pazarlama, hizmet ve rafineri) doğal gaz ve sıvılaştırılmış doğal gaz işlemleri (ithalat, taşıma, dağıtım, satış vb.)’dir.

BIL, 15.02.2000 tarih ve 2000/503 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı çerçevesinde Türkiye Cumhuriyeti tarafından BTC Ham Petrol Boru Hattı’nın Türkiye Bölümünün işletmeciliği yapmakla görevlendirilmiş olup; 40 yıl süreli İşletme Anlaşması, BIL ve BTC Co. arasında 25.10.2002 tarihinde imzalanmıştır.

İlk tanker yüklemesi 04.06.2006 tarihinde gerçekleştirilmiş olup, resmi açılış 13.07.2006 tarihinde yapılmıştır.

2015 yılında toplam 262,1 milyon varil (357 tanker) ham petrol yüklemesi yapılmıştır.

2. Turkish Petroleum International Company (TPIC)

TPIC, 28.07.1988 tarih ve 88/13180 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin 58. maddesine istinaden 07.12.1988 tarihinde Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı’na (TPAO) bağlı olarak Jersey Kanal adalarında kurulmuştur.

Şirketin BOTAŞ’a devrine ilişkin 24.12.2012 tarih ve 2012/4152 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı 22.01.2013 tarih ve 28536 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiş ve Şirket 12.07.2013 tarihinde BOTAŞ adına tescil ve ilan edilmiştir.

Şirketin temel faaliyet alanları petrol ticareti, petrol saha hizmetleri ve arama-üretimdir. Halihazırda sermayesi 1,5 milyar USD olup, tamamı BOTAŞ’a aittir.

VII- İŞTİRAKLER

1. Turusgaz Taahhüt, Pazarlama ve Ticaret A.Ş.

Doğal gaz konusunda faaliyet göstermek amacıyla Türk-Rus işbirliği ile 02.06.1993 tarihinde kurulmuş, merkezi Ankara’da olan Turusgaz’a Yüksek Planlama Kurulu’nun 25.11.1996 tarih ve 96/T-53 sayılı Kararı ile BOTAŞ % 35 oranında iştirak etmiştir.

Turusgaz’ın kayıtlı sermayesi 80 bin TL’dir. Şirketin ortaklık yapısı Gazprom % 45, BOTAŞ % 35, Gama Grubu %20 şeklindedir.

Turusgaz doğal gaz alım - satım anlaşması 20.04.2009 tarihinde sona ermiş olup, halihazırda Şirket herhangi bir faaliyet icra etmemektedir.

2. TANAP Doğalgaz İletim A.Ş.

Anadolu Geçişli Doğal Gaz Boru Hattı (TANAP) Projesi ile; Azerbaycan’ın Hazar Denizi’ndeki Şah Deniz Faz-II Gaz Sahası ve Hazar Denizi’nin güneyindeki diğer sahalarda üretilen doğal gazın öncelikle Türkiye’ye ardından Türkiye-Yunanistan sınırı üzerinden Avrupa’ya transit iletimi amaçlanmaktadır. Uzunluğunun 1850 km. olması planlanan hat ile 6 milyar m3/yıl doğal gaz Türkiye’ye, 10 milyar m3/yıl doğal gaz ise Avrupa’ya taşınacaktır. Projeye ilişkin Hükümetlerarası Anlaşma (IGA) ve Ev Sahibi Ülke Anlaşması (HGA) 26.06.2012 tarihinde imzalanmıştır.

TANAP projesinin gerçekleştirilmesine yönelik olarak 24.12.2012 tarihinde kurulan TANAP Doğalgaz İletim A.Ş.’ye Kurum 13 Nisan 2015 tarihinde iştirak etmiştir. Şirketin ortaklık yapısı halihazırda Southern Gas Corridor (SGC) % 58, BOTAŞ % 30, BP Pipelines % 12 şeklindedir. Projenin temel atma töreni 17 Mart 2015 tarihinde gerçekleştirilmiştir. Halihazırda ana ihaleler Çanakkale Boğazı geçişi hariç tamamlanmış olup, yapım çalışmaları devam etmektedir.

Diğer taraftan BOTAŞ, Bakanlar Kurulunun 27.05.2013 tarih ve 2013/4882 sayılı Kararı ile Arazi Hakları Kuruluşu olarak atanmış olup, bu çerçevede kurulan BOTAŞ TANAP Kamulaştırma Direktörlüğü TANAP Projesi kapsamında arazi ile ilgili etüt, izin, kamulaştırma ve diğer işlemleri yürütmek üzere BOTAŞ’ın şubesi olarak 23.09.2013 tarihinde tescil edilmiştir.

ETİ MADEN İŞLETMELERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ


No : 2805 Son Değişiklik Kanunu Tarih : 08.06.1984

No : KHK/233 Ana Statüsü Tarih : 7/10/2009 (Türkiye Tic. Sic.Gzt.)

No : 7412

Yayımlandığı R. Gzt. Tarih : 9/11/2009 No : 27401

Adres : Ayvalı Mahallesi,

Halil Sezai Erkut Cad. Afra Sokak No:1/A 06010 Keçiören/ANKARA

Tel : 0 (312) 294 20 00 Faks : 0 (312) 230 71 84 İnternet : www.etimaden.gov.tr e-posta : [email protected]

ETİ MADEN İŞLETMELERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜNÜN STATÜSÜ, KURULUŞ AMACI VE GÖREVLERİ 1. Statüsü

Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü; tüzel kişiliğe sahip, faaliyetlerinde özerk ve sorumluluğu sermayesi ile sınırlı bir İktisadi Devlet Teşekkülü’dür. Teşekkül; 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile bu Ana Statü hükümleri saklı kalmak üzere özel hukuk hükümlerine tabidir. İlgili olduğu bakanlık Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığıdır. 2. Kuruluş Amacı

Taşkömürü, kömür ve hidrokarbon kaynaklar hariç olmak üzere ülkenin her türlü

maden ve endüstriyel hammadde kaynaklarını en iyi şekilde değerlendirerek ve yurt dışında da benzer faaliyetlerde bulunarak ülke ekonomisine azami katkıyı sağlamaktır.

3. Görevleri

3213 sayılı Maden Kanununun 49 uncu maddesi ile 2840 sayılı Kanun gereğince; bor tuzlarını aramak, fizibilite ve projeler yapmak, yaptırmak, yurt içinde işlemek, özel bor kimyasalları ve teknolojik uç ürün üretimi için sınai tesisler kurmak, tesis kiralamak veya satın almak, faaliyet amaçlarına yönelik olarak şirketler kurmak ve bu şirketlerde operatörlük yapmak. Teşekkülün faaliyet alanındaki görevlerini gerçekleştirmek üzere ihtiyaç duyduğu mal ve hizmeti almak, yapım işlerini yapmak, yaptırmak. Ayrıca, bor tuzu ruhsat sahalarında bulunan diğer madenleri değerlendirmek amacıyla fizibilite ve projeler yapmak, yaptırmak, işlemek veya işlettirmek, Maden Kanununun 50 nci maddesi kapsamında; toryum ve uranyum madenlerini aramak, fizibilite ve projeler

yapmak, yaptırmak, yurt içinde işlemek, sınai tesisler kurmak, tesis kiralamak veya satın almak, konuya ilişkin faaliyetler ile ilgili olarak her türlü mal ve hizmeti almak, ayrıca, uranyum ve toryum madenlerine ait ruhsat sahalarında bulunan diğer madenleri değerlendirmek amacıyla; fizibilite ve projeler yapmak, yaptırmak, işlemek veya işlettirmek, yurt dışında bor tuzları, uranyum ve toryum madenlerini aramak, maden işletme hak ve imtiyazlarını almak, kiralamak, fizibilite ve projeler yapmak, yaptırmak, işletmek, sınai tesisler kurmak, kurulu tesisi satın almak veya kiralamak, şirketler kurmak, kurulmuş ve kurulacak şirketlere ortak olmak, operatörlük yapmak, Maden Kanununun 2 nci maddesinde II. grup madenler olarak belirlenmiş; mermer, dekoratif taşlar, traverten, kalker, dolomit, kalsit, granit, siyenit, andezit, bazalt ve benzeri taşlarla ilgili ruhsat almak ve işletmek, kiralamak, kiraya vermek, işlettirmek ve gerektiğinde devretmek, üretim gereği ortaya çıkan enerjiden veya bor tuzları, uranyum ve toryum madenlerine ait ruhsat sahalarında bulunan kömür dahil çeşitli enerji kaynaklarından kendi tüketimi için elektrik enerjisi üretmek, ürettirmek, bu amaçla tesis kiralamak, satın almak ve ihtiyaç fazlası elektrik enerjisini ilgili mevzuat çerçevesinde satmak veya değerlendirmek, elektrik üretimi ile ilgili her türlü lisans almak, kiralamak, kiraya vermek ve devretmek, madencilik yapmak, gerektiğinde üretim ile ilgili olan yardımcı hammaddeleri üretmek ve işletme çalışmalarında çıkacak yan ürünleri, artıkları ve atıkları değerlendirmek, faaliyetleri ile ilgili olarak ticaret, ithalat, ihracat, yükleme, boşaltma ve nakliye işleri yapmak, yaptırmak, gerektiği hallerde rıhtım, iskele ve liman tesis etmek ve işletmek, müessese, bağlı ortaklık, işletme ve iştiraklerinde üretilen her türlü mal ve hizmetin yurt içi ve yurt dışında pazarlanması ve satılması faaliyetini yürütmek, yürüttürmek, koordine etmek ve bu amacı gerçekleştirmek üzere yurt dışında şirketler kurmak ve ortak olmak, bunlara yönelik bayilik, temsilcilik, büro, mağaza açmak, açtırmak veya ortak olmak, faaliyet alanına giren konularda yurt içi ve yurt dışında mühendislik ve müşavirlik hizmetleri yapmak, teknoloji geliştirme faaliyetlerinde bulunmak, hizmet almak, satmak ve benzeri çalışmalarda bulunmak, tesislerdeki atıl kapasiteyi faaliyet konularına uygun olarak değerlendirmek, bu konuda taahhütlere girmek, faaliyet konuları çerçevesinde yurt içi ve yurt dışı taahhüt işleri yapmak, yurt içi ve yurt dışı firmalarla lisans, sınai hak, teknik beceri (Know-How) ve benzeri anlaşmalar yapmak. Bağlı ortaklıkların faaliyet alanına giren konularda aldıkları iştirak kararlarını onaylamak, eğitim, araştırma ve geliştirme çalışmaları yapmak veya yaptırmak, sigorta acenteliği yapmak ve her türlü ekspertiz işlemlerini yapmak veya yaptırmak, faaliyet sahası ile ilgili olarak kanun, KHK, tüzük, yönetmelik, kararname, plan, program ve yönergelerle verilen diğer işleri yapmaktır.

ETİ MADEN İŞLETMELERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

YÖNETİM KURULU

Yönetim Kurulu Büro İşlemleri Birimi

GENEL MÜDÜRÖzel Kalem Birimi

İÇ DENETİMDAİRESİ BAŞKANLIĞI


MÜŞAVİRLİK


GENEL MÜDÜR YRD. GENEL MÜDÜR YRD. GENEL MÜDÜR YRD.GENEL MÜDÜR YRD.

SATINALMA D. BŞK.

MALİ İŞLER D. BŞK.

YÖNETİM BİLİŞİM SİSTEMLERİ D. BŞK.

ÜRETİM VE KOORDİNASYON D. BŞK.

STRATEJİ GELİŞTİRME D. BŞK.

İŞ SAĞLIĞI, GÜVENLİĞİ VE HİZMET ALIMINI DEĞERLENDİRME D. BŞK.

İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİ D. BŞK.

TESİS-MÜHENDİSLİK HİZMETLERİ D. BŞK.

TEKNOLOJİ GELİŞTİRME D. BŞK.

ENERJİ VE OTOMASYON D. BŞK.

PAZARLAMA VE SATIŞ D. BŞK.

LOJİSTİK D. BŞK.

DESTEK HİZMETLER D. BŞK.

İŞTİRAKLER İŞLETMELER

Eti Soda A.Ş.

Etimine SA(Yurt Dışı)

A.B Etiproducts OY(Yurt Dışı)

Bigadiç Bor İşletme Müdürlüğü

Emet Bor İşletme Müdürlüğü

Kırka Bor İşletme Müdürlüğü

Bandırma Bor ve Asit Fabrikaları İşletme Müdürlüğü

Beylikova Florit, Barit ve Nadir Toprak Elementleri İşletme Müdürlüğü

I- PERSONEL DURUMU


Memur 225 77 302 Sözleşmeli Personel 668 795 1.463

İşçi 26 2.409 2.435

TOPLAM 919 3.281 4.200


(Adet)

TAŞITLAR (Plakalı) İŞ MAKİNELERİ (Plakasız)

CİNSİ MİKTARI CİNSİ MİKTARI Ambulans 6 Delici 9 Arazi Taşıtı 11 Dozer 7 Arazöz 10 Loder 23 Binek Otomobil 6 Kazıcı/ Kırıcı/ Yükleyici 4 Minibüs 2 Ekskavatör 12 Otobüs (Midibüs) 1 Forklift 25 Pikap 1 Greyder 9 Kamyonet 8 Jeneratör 17 Damperli Kamyon 12 Kompresör 17 Kasalı Kamyon 5 Yol Süpürme Aracı 2 Kamyon (Vinç) 1 Lokomotif 8 Tanker 5 Vinç 5 Traktör 3 Taşıtlar Toplamı 68 İş Makinaları Toplamı 141

GENEL TOPLAM 209

Ill- PAZARLAMA SATIŞ DURUMU

Bor pazarı sınırlı bir pazar olup, pazar sadece bor üreticileri ile değil ikame ürün üreticileriyle de rekabeti gerektirmektedir. Dünya bor pazarında üretim kapasitesi 5,6 milyon ton iken dünya bor tüketimi yıllık ortalama 4 milyon ton olarak gerçekleşmektedir. Bor pazarının yıllık hacmi ise 1,9 milyar dolardır.

Rekabetin yoğun olarak yaşandığı bor pazarında; Eti Maden 2015 yılını, 2,2 milyon ton üretim kapasitesi, 2 milyon ton satış miktarı ve 811 milyon dolar satış geliri ile tamamlamıştır. 2005 yılında dünya bor pazarı lideri olan kuruluş 2015 yılında %50 Pazar payıyla liderliğini güçlendirmiştir.

Dünya ekonomisi, gelişmiş ekonomilerdeki zayıf toparlanma ve gelişmekte olan ekonomilerdeki yavaşlamayla birlikte durgunluğa girmiş ve 2015 yılında %3 oranında büyüme göstermiştir. Buna paralel olarak, bor ürünleri talebinde 2014 yılına göre

azalma görülmüştür. Avrupa bölgesi hariç olmak üzere tüm bölgelerde görülen talep azalması, bor tüketimindeki azalmada etkili olmuştur.

Eti Maden’in 2015 yılında bor ürünleri satışı Dünya genelinde görülen ekonomik

durgunluğa bağlı olarak özellikle Çin başta olmak üzere Uzak Doğu’da 2014 yılına göre düşüş göstermiştir.

Bor ürünlerine olan talebin azalması nedeniyle Eti Maden’in bor ürünleri ihracatı 2015 yılında bir önceki yıla göre miktar bazında %9 azalarak 1,8 milyon ton, 2014 yılında 875 milyon dolar olan toplam ihracat geliri 2015 yılında % 10 azalarak 787 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir.

Eti Maden, hem üretim hem de pazar payı açısından dünya bor pazarındaki liderliğini sürdürmektedir. Mevcut veriler ışığında hedef pazarlardan Afrika, Kuzey, Güney ve Orta Amerika ile gelişmekte olan Asya ülkelerinde bor ürünlerine olan talebin bir miktar yükseleceği, böylece Eti Maden’in bor ürünleri ihracatının 2016 yılında, 2015 yılına göre artacağı ve yaklaşık 880 milyon dolar olacağı öngörülmektedir.

831797 801

875

787

880

550

650

750

850

950

2011 2012 2013 2014 2015 2016 Tahmini

Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü Bor Ürünleri İhracatı

Mily

on D

olar

lV- GEÇMİŞ YILLARDAN BU YANA ÜRETİLEN HİZMETLER 1. Rezerv ve Üretim Durumu

1.1. Rezerv Durumu (Görünür + Muhtemel + Mümkün)

Bor üretimi, bor havzalarında 2002 yılında başlatılan Bor Master Arama Projesi

kapsamında yapılan sondajlar neticesinde, 2 milyar ton olan bor rezervleri 1,29 milyar ton artarak 3,29 milyar tona çıkmıştır. 31.12.2015 tarihi itibariyle 2016 yılına devreden rezerv durumu aşağıda verilmiştir.

(Milyon Ton) BOR

REZERVİ Kolemanit Kolemanit + Üleksit + Propertit Üleksit Tinkal TOPLAM

BİGADİÇ 585,6 - 45,3 - 630,9

KESTELEK 5,3 5,3

EMET - 1.813,9 - - 1.813,9

KIRKA - - - 829,9 829,9

TOPLAM 590,9 1.813,9 45,3 829,9 3.280,0

1.2. Üretim Durumu

Doğal bor ve kimyasal bor bileşikleri üretimini gerçekleştiren Eti Maden geniş bir ürün yelpazesi ile dünya bor sektöründe 2005 yılından itibaren lider konumuna gelmiştir. 2000’li yıllarda kapasite kullanımı %60 seviyelerinde iken bugün %85-90 seviyelerine çıkarılmıştır. Bor kimyasalları üretimi 2015 yılında 1,8 milyon ton olarak gerçekleştirilmiş olup 2016 yılında bor kimyasalları kapasitesinin 2,2 milyon ton, 2023 yılında ise 5,5 milyon ton olması hedeflenmektedir. 1.3. Yıllar İtibarıyla Üretim Durumu

(Ton)

İŞLETME ADI ÜRÜN CİNSİ 2011 2012 2013 2014 2015

BANDIRMA Bor Kimyasalları 311.138 292.958 250.812 266.111 243.100 Öğütülmüş Kol. - - - 101.919 76.999 Sülfürik Asit 167.956 217.395 162.440 164.974 131.647

BİGADİÇ

Konsantre Kolemanit 722.313 639.502 782.152 1.013.457 1.035.258 Konsantre Üleksit 181.995 213.705 192.644 169.612 94.067 Öğütülmüş Kol./Ülek. 400.041 428.254 562.355 582.295 519.943 Kestelek Kolemanit 146.008 173.615 151.445 89.381 124.107 Kestelek Üleksit - - - 124.413 94.680

EMET

Konsantre Kolemanit 554.616 720.071 739.060 720.072 797.180 Bor Kimyasalları 211.099 225.876 186.700 186.731 182.555 Etiboron- Ceramic - - - 1.726 3.980

KIRKA Konsantre Tinkal 740.000 666.200 130.560 - -

Bor Kimyasalları 857.104 841.323 776.632 853.677 806.453

2. 2015 Yılında Tamamlanan Önemli Yatırım Projeleri

2.1. V. Boraks Pentahidrat Tesisi / Kırka- ESKİŞEHİR • Yatırımın Önemi : Boraks pentahidrat (Etibor-48) üretiminin arttırılarak müşteri

talebinin karşılanması amaçlanmıştır. • Kapasite : 500.000 ton/yıl üretim • Yatırım Tutarı : 80,23 milyon dolar • İstihdam : 189 kişi • Yıllık Getiri : 217 milyon dolar

2.2. Üretimin İzlenmesi Kamera Sistemi - MUHTELİF • Yatırımın Önemi : Merkezi Kontrol Birimi oluşturularak tüm bilgilerin tek bir

merkezde toplanması, izlenmesi, kontrol edilmesi, değerlendirilmesi ve gerekli bilgilerin mevcut ERP sistemine aktarılması amaçlanmıştır.

• Yatırım Tutarı : 3,84 milyon dolar (cari yıl fiyatlarıyla)

2.3. Kırka Lepçek Deresi Islahı ve Su Toplama Havuzu Kapasite Arttırımı / Kırka- ESKİŞEHİR

• Yatırımın Önemi : Su toplama göletinin yükseltilmesi ve Lepçek Deresinin Islahı amaçlanmıştır.

• Yatırım Tutarı : 2,3 milyon dolar (cari yıl fiyatlarıyla)

V- 2016 YILI YATIRIM PROGRAMI (TL)

SEKTÖRLER PROGRAM

MADENCİLİK SEKTÖRÜ TOPLAMI 90.000.000

İMALAT SEKTÖRÜ / KİMYA SANAYİ TOPLAMI 205.817.000

GENEL TOPLAM 295.817.000 VI- 2016 YILI YATIRIM PROGRAMINDA YER ALAN ÖNEMLİ PROJELER 1. Emet Sülfürik Asit Tesisi / Emet-KÜTAHYA

• Yatırımın Önemi : Borik asit üretim kapasitesinin arttırılmasına paralel olarak borik asit üretiminde temel girdi olan sülfürik asidin üretilmesi amaçlanmıştır.

• Kapasite : 350.000 ton/yıl üretimi • Yatırım Tutarı : 106 milyon dolar (cari yıl fiyatlarıyla) • İstihdam : 67 kişi • Yıllık Getiri : 35 milyon dolar

2. Katı Atık Depolama Alanı İnşaatı / Emet-KÜTAHYA

• Yatırımın Önemi : Atıkların katı olarak ayrı bir alanda depolanması amaçlanmıştır.

• Kapasite : 2.144.000 m3 • Yatırım tutarı : 9,5 milyon dolar (cari yıl fiyatlarıyla)

3. Çinko Borat Üretimi Tesisi / Bandırma-BALIKESİR

• Yatırımın Önemi : Proje ile ürün çeşitliliğinin artırılması ve katma değeri yüksek özel bor kimyasallarının ülkemizde üretilmesi hedeflenmiştir.

• Kapasite : 10.000 ton/yıl üretim kapasitesi • Yatırım tutarı : 3 milyon dolar (cari yıl fiyatlarıyla)

• İstihdam : 57 kişi • Yıllık Getiri : 20 milyon dolar

4. Turbojeneratör Grubu / Bandırma-BALIKESİR

• Yatırımın Önemi : İşletmelerin üretim kapasitesinin artmasına paralel olarak artan elektrik ihtiyacının karşılanması hedeflenmiştir.

• Kapasite : Kurulu Güç 38 MW Ortalama Üretim 20 MWh • Yatırım Tutarı : 13 milyon dolar (cari yıl fiyatlarıyla)

5. Kompleks Cevher (NTE, Toryum, Barit, Florit) Master Arama Projesi

• Yatırımın Önemi : Mevcut cevherin işletilmesi ve ileride kurulması planlanan üretim tesisine yönelik olarak cevher miktar ve karakteristiğinin belirlenerek üretim planlamasının yapılabilmesini teminen; Eskişehir İli Sivrihisar İlçesindeki Teşekkülümüze ait Nadir Toprak Elementleri maden sahasında gereken sondajların yapılması ve açık ocak projesinin hazırlanması amaçlanmıştır.

• Karakteristiği : 1.758 Hek. Alan. Gör. Rez. Tesp. 115.600 m. sondaj • Yatırım Tutarı : 18 milyon dolar (cari yıl fiyatlarıyla)

6. Susuz Boraks Tesisi / Kırka-ESKİŞEHİR

• Yatırımın Önemi : Pazar talepleri doğrultusunda, rafine ürün üretim kapasitesinin ve ürün çeşitliliğinin artırılması amaçlanmıştır.

• Kapasite : 12.000 ton/yıl susuz boraks • Yatırım tutarı : 7,2 milyon dolar (cari yıl fiyatlarıyla) • İstihdam : 17 kişi • Yıllık Getiri : 6,8 milyon dolar

7. Kırka 7. Atık Göleti I. Etap İnşaatı/Kırka-ESKİŞEHİR

• Yatırımın Önemi : Önümüzdeki 4-5 yıllık süre sonunda artan üretim miktarları da göz önüne alınarak atıkların depolanması konusunda bir darboğazla karşılaşılmaması için yeni bir atık barajı yapılması amaçlanmıştır.

• Kapasite : 65 milyon m3 • Yatırım tutarı : 39 milyon dolar (cari yıl fiyatlarıyla)

8. Hisarcık-Espey Yeni Atık Barajı/Emet-KÜTAHYA

• Yatırımın Önemi : Mevcut barajlarda tekniğine uygun olarak yeni bir yükseltme yapılamayacak olması nedeniyle ileriki yıllarda herhangi bir darboğazın yaşanmaması için çevre mevzuatına uygun iki ayrı yeni baraj yapılması amaçlanmıştır.

• Yatırım tutarı : 39 milyon dolar (cari yıl fiyatlarıyla)

9. Bigadiç Bor Havzası Master Projesi (BİGMAP) /Bigadiç-BALIKESİR

• Yatırımın Önemi : Bigadiç Bor havza analizinin yapılması, alt ve üst borat zonlarının rezerv ve mineral dağılımını ortaya çıkarmak amacıyla incelenmesi amaçlanmıştır.

• Karakteristiği : 15.000 ha alanda 200.000 m sondaj • Yatırım tutarı : 15 milyon dolar (cari yıl fiyatlarıyla)

10. Konsantratör ve IV. Öğütme Tesisi/Bigadiç-BALIKESİR

• Yatırımın Önemi : Mevcut ve gelecekteki pazar taleplerinin karşılanması maksadıyla, 1.000.000 t/y tuvönan yıkama kapasiteli konsantratör tesisi ile 400.000 t/y kapasiteli öğütme tesisinin kurulması amaçlanmıştır.

• Kapasite : 1.000.000 t/y tuvönan yıkama kapasiteli konsantratör ve 400.000 t/y kapasiteli öğütme tesisi

• Yatırım tutarı : 41,4 milyon dolar (cari yıl fiyatlarıyla) • İstihdam : 150 kişi • Yıllık Getiri : 135,3 milyon dolar

11. Bigadiç Kalsine Kolemanit Tesisi/Bigadiç-BALIKESİR

• Yatırımın Önemi : Konsantre üretimi sırasında oluşan ve değerlendirilemeyen ara ürünlerin değerlendirilmesi maksadıyla, yardımcı ünite ve ekipmanlarla (toz tutma sistemi, gaz türbini v.b.) birlikte 50.000 ton/yıl kapasiteli kalsinasyon tesisinin kurulması amaçlanmıştır.

• Kapasite : 50.000 t/y • Yatırım tutarı : 32,4 milyon dolar (cari yıl fiyatlarıyla) • İstihdam : 21 kişi • Yıllık Getiri : 26,4 milyon dolar

12. Etidot-67 Üretim Tesisi Tevsii/Bandırma-BALIKESİR

• Yatırımın Önemi : Tarım sektöründe oluşan toplumsal bilinçlenmeye paralel olarak, tarım ürünlerine olan pazar taleplerinin artacağı öngörüsü ile mevcut tesise ilaveten 8.000 ton/yıl kapasiteli ikinci bir tesisin kurulması amaçlanmıştır.

• Kapasite : İlave 8.000 t/y • Yatırım tutarı : 3,6 milyon dolar (cari yıl fiyatlarıyla) • İstihdam : 32 kişi • Yıllık Getiri : 8,3 milyon dolar

13. Katı Atık Atma Ünitesi/Emet-KÜTAHYA

• Yatırımın Önemi : Mevcut atık barajlarına katı atık atılmasıyla atık barajlarının ömrünün arttırılması amaçlanmıştır.

• Kapasite : 80 t/h (%40 nemli) atık işleme • Yatırım tutarı : 8,3 milyon dolar (cari yıl fiyatlarıyla)

VII- AR-GE PROJELERİ Eti Maden, dünya bor piyasasında lider konumda olup bu liderliği sürdürebilmek

adına yeni yatırımlar yapma, ürün kalitesini arttırmak için teknoloji geliştirme ve uygulama, bor ürünlerinin farklı sektörlerde kullanımını yaygınlaştırmak ve yeni pazarların oluşmasını sağlamak amacıyla ar-ge çalışmalarına devam etmektedir.

Eti Maden’in yeni stratejisi “endüstriyel hammadde sağlamanın yanı sıra, bor içeren nihai ürünleri üreten ve kendi pazarını kendisi oluşturan bir kuruluş olmak” olarak belirlenip borun nihai ürün haline getirileceği, borun gündelik hayata yani diğer bir deyişle her eve girmesini amaçlayan (cam, cam elyafı, borlu temizlik ürünü vb.) yeni ürün üretimine yönelik çalışmalara ağırlık vermesi, üretim tesislerindeki darboğaz ve sorunların giderilmesi ve bor kullanım alanlarının genişletilmesi amaçlanmaktadır.

Laboratuvar Ölçekte Tamamlanmış Projeler

1 Trimetil Borat

2 Potasyum Pentaborat Oktahidrat Üretim Prosesinin Geliştirilmesi

3 Amonyum Pentaborat

4 Emet ve Kestelek Kolemanit Cevherindeki Fe Oranının Düşürülmesi

5 Kolemanitten SO2 Gazı Geçirilerek Borik Asit Üretiminin Optimizasyonu

6 Metal Borür Üretimi ve Metal Yüzeylerin Kaplanması

7 Üleksitten SO2 Gazı Geçirilerek Borik Asit ve Na2SO3 Üretimi

8 Bor ve Bor Bileşikleri ile Yapılandırılmış Antifouling Nanoteknolojik Kaplama Uygulamaları

9 Metal Borhidrürlerin Sentezlenmesi ve Hidrojen Çevriminde Kullanımı

10 Katı Faz Reaksiyonu ile Pilot Ölçekli Yüksek Enerji Çarpımlı Reaktör İmalatı ve Susuz Çinko Borat, Metal Bor Hidrür ve Metal Borür Gibi Bileşiklerinin Sentezinin Gerçekleştirilmesi

11 Borik Asit ve Pentahidratın Reaksiyon Mekanizmalarının İncelenmesi

12 Borik Asit ve Pentahidratın Kristalizasyon Prosesinin İncelenmesi

13 Üleksitten Baca Gazı ile Sodyum Pentaborat Üretimi

14 Sodyum Borat Bileşiklerinden Sodyum Nitrat Üretimi

15 Mekanokimyasal Yöntemle Kalsiyum Borhidrür Üretilmesi ve Katalitik Desorpsiyonla Hidrojen Eldesi

16 Pandermit Ocağı Pasalarının Zenginleştirilmesi Projesi

17 Emet, Kırka ve Bigadiç Sahalarındaki Killerin Seramik Sektöründe Kullanılmasına Yönelik Kapsamlı İncelenmesi ve Raporlanması

18 Bor Katkılı Polimer Esaslı Duvar Kaplama Malzemesi Geliştirilmesi

Pilot Ölçekte Tamamlanmış Projeler

1 Kalsine Kolemanit

2 3-25 mm Ara Ürünlerinin Optik Ayırıcı ile Zenginleştirilmesi

3 Bor Teknolojisinde Mikrodalga Enerjisi Kullanılması

4 Bor Maruziyetinin İnsanların Üreme Fonksiyonu Üzerindeki Toksik Etkilerinin Araştırılması

5 Kırka Konsantratör Tesisi Atıklarında Katı Sıvı Ayırımı

6 Atık Suların Arıtımı ve Atık Sulardan Bor Giderimi Çalışmaları

7 Bor Katkılı Antifouling Nanoteknolojik Kaplama

8 Kırka Bor Atıklarında Hafif Agrega Üretimi ve Karakterizasyonu

9 Beton ve Asfalt Yüzeyler için Bor Katkılı Nanoteknolojik Kaplama

Endüstriyel Uygulamaya Geçirilen Projeler

1 Basınçlı Filtre İmalatı

2 Borlu Temizlik Ürünü Üretimi

3 Kalsine Tinkal

4 Borik Asitten Camsı Bor Oksit Üretimi

5 Demir-Çelik Sektöründe Kolemanit Kullanımı

6 Triyaj Sisteminin Optimizasyonu

Devam Eden Projeler

1 Sodyum Borhidrür

2 Lityum Karbonat

3 Baryum Metaborat

4 Prototip Santrifüj İmalatı

5 Düşük Alkali ve Düşük Sülfat İçeren Borik Asit Üretimi

6 Borun İnsan Üreme Sağlığına Etkilerinin Belirlenmesi

7 Borun Cam Sanayinde Kullanımının Artırılması

8 Üleksit Kalsinasyonu

9 Granülasyon Teknolojisinin Ürünlerimizde Uygulanmasının Araştırılması

10 Borlu Çözeltiler Kullanılarak Kok Kalitesinin (CSR/CRI) Arttırılması

İLİŞKİLİ KURULUŞLAR

ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMU BAŞKANLIĞI (EPDK)

Kuruluş Tarihi : 19.11.2001 Kuruluş Kararı Tarih : 20.02.2001

No : 4628 Adres : Muhsin Yazıcıoğlu

Cad. No:51/C Yüzüncüyıl/ANKARA

Tel : 0 (312) 201 40 00 Faks : 0 (312) 201 40 50 İnternet : www.epdk.gov.tr

EPDK BAŞKANLIĞININ STATÜSÜ, KURULUŞ AMACI VE GÖREVLERİ

1. Statüsü

4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu(*) ile kurulan Elektrik Piyasası Düzenleme

Kurumu, 4646 sayılı Doğal Gaz Piyasası Kanununda yapılan düzenleme ile Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) adını almıştır. EPDK, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın ilişkili kuruluşudur.

2. Kuruluş Amacı

6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu ile elektriğin yeterli, kaliteli, sürekli, düşük

maliyetli ve çevreyle uyumlu bir şekilde tüketicilerin kullanımına sunulması için, rekabet ortamında özel hukuk hükümlerine göre faaliyet gösterebilecek, mali açıdan güçlü, istikrarlı ve şeffaf bir elektrik enerjisi piyasasının oluşturulması ve bu piyasada bağımsız bir düzenleme ve denetimin sağlanması; 4646 sayılı Doğal Gaz Piyasası Kanunu ile doğal gazın kaliteli, sürekli, ucuz, rekabete dayalı esaslar çerçevesinde, çevreye zarar vermeyecek şekilde tüketicilerin kullanımına sunulması için, doğal gaz piyasasının serbestleştirilerek mali açıdan güçlü, istikrarlı ve şeffaf bir doğal gaz piyasasının oluşturulması ve bu piyasada bağımsız bir düzenleme ve denetimin sağlanması; 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu ile yurt içi ve yurt dışı kaynaklardan temin olunan petrolün doğrudan veya işlenerek güvenli ve ekonomik olarak rekabet ortamı içerisinde kullanıcılara sunumuna ilişkin piyasa faaliyetlerinin şeffaf, eşitlikçi ve istikrarlı biçimde sürdürülmesi için yönlendirme, gözetim ve denetim faaliyetlerinin düzenlenmesi; 5307 sayılı Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) Piyasası Kanunu ile yurt içi ve yurt dışı kaynaklardan temin olunan sıvılaştırılmış petrol gazlarının güvenli ve ekonomik olarak rekabet ortamı içerisinde kullanıcılara sunumuna ilişkin piyasa faaliyetlerinin şeffaf, eşitlikçi ve istikrarlı biçimde sürdürülmesi için gerekli düzenleme yönlendirme, gözetim ve denetim faaliyetlerinin yapılması, amacını yerine getirmektedir.

(*) Bu Kanunun adı, “Elektrik Piyasası Kanunu” iken, 14/3/2013 tarihli ve 6446 sayılı “Elektrik Piyasası Kanununun” 30 uncu maddesiyle “Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun” olarak değiştirilmiştir. Ayrıca 6446 sayılı Kanunun 31 inci maddesiyle, diğer mevzuatta, 4628 sayılı Kanunun 6446 sayılı Kanunla yürürlükten kaldırılan maddelerine yapılan atıfların mezkur Kanunun ilgili hükümlerine yapılmış sayılacağı hüküm altına alınmıştır.

3. Görevleri

Elektrik Piyasasında; tüzel kişilerin yetkili oldukları faaliyetleri ve bu faaliyetlerden kaynaklanan hak ve yükümlülüklerini tanımlayan Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (Kurul) onaylı lisansların verilmesinden, işletme hakkı devri kapsamındaki mevcut sözleşmelerin 6446 sayılı Kanun hükümlerine göre düzenlenmesinden, piyasa performansının izlenmesinden, performans standartlarının ve dağıtım ve müşteri hizmetleri yönetmeliklerinin oluşturulmasından, tadilinden ve uygulattırılmasından, denetlenmesinden, fiyatlandırma esaslarını tespit etmekten, piyasa ihtiyaçlarını dikkate alarak serbest olmayan tüketicilere yapılan elektrik satışında uygulanacak fiyatlandırma esaslarını tespit etmekten ve bu fiyatlarda enflasyon nedeniyle ihtiyaç duyulacak ayarlamalara ilişkin formülleri uygulamaktan ve bunların denetlenmesinden ve piyasada Kanuna uygun şekilde davranılmasını sağlamaktan sorumludur.

Doğal Gaz Piyasasında; doğal gazın ithali, iletimi, dağıtımı, depolanması, ticareti ve ihracatı ile bu faaliyetlere ilişkin tüm gerçek ve tüzel kişilerin hak ve yükümlülüklerini tanımlayan lisans ve sertifikaların verilmesinden, piyasa ve sistem işleyişinin incelenmesinden, dağıtım ve müşteri hizmetleri yönetmeliklerinin oluşturulmasından, tadilinden ve uygulattırılmasından, denetlenmesinden, maliyeti yansıtan fiyatların incelenmesinden ve piyasada 4646 sayılı Doğal Gaz Piyasası Kanunu’na uygun şekilde davranılmasını sağlamaktan yetkili ve sorumludur. Kanunun yürütülmesinde, gerçek ve tüzel kişilerin Kurumdan alacakları lisans veya sertifika kapsamında yapacağı faaliyetlerin denetimi, gözetimi, yönlendirilmesi, uyulacak usul ve esaslar ile bu lisans ve sertifikaların kapsamı, verilme kriterleri, süreleri, bedellerinin tespit şekli, çevre mevzuatı ile uyum sağlaması, sicil kayıtlarının tutulma usulü ile lisans ve sertifika sahiplerinin hak ve yükümlülükleri ve piyasanın düzenlenmesi ile ilgili gerek görülen diğer hususlar, çıkarılan yönetmeliklerle düzenlenmektedir.

Petrol Piyasasında; petrol ile ilgili rafinaj, işleme, madeni yağ üretimi, depolama, iletim, serbest kullanıcı ve ihrakiye faaliyetlerinin yapılması ve bu amaçla tesis kurulması ve/veya işletilmesi, akaryakıt dağıtımı, taşıması ve bayilik faaliyetlerinin yapılması için lisansların verilmesi, güncelleştirilmesi, geçici olarak durdurulması veya iptaline ilişkin işlemler yapmak, lisans gerektiren faaliyet ve/veya işlemlerin kapsamları, lisans ile kazanılan hak ve üstlenilen yükümlülükler, lisans kapsamındaki faaliyetlerin kısıtlanması, faaliyetin yürütülmesine ilişkin olarak özel şartlar belirlenmesi konularında düzenlemelerde bulunmaktadır.

LPG Piyasasında; LPG’nin dağıtımı, taşınması ve oto gaz bayilik faaliyetlerinin yapılması (tüplü LPG bayiliği hariç), depolanması, LPG tüpünün imalatı, dolumu, muayenesi, tamiri ve bakımı ile bu amaçla tesis kurulması ve işletilmesi için lisansların verilmesi, güncelleştirilmesi, geçici olarak durdurulması veya iptaline ilişkin işlemler yapmak, lisans gerektiren faaliyet ve/veya işlemlerin kapsamları, lisans ile kazanılan hak ve üstlenilen yükümlülükler, lisans kapsamındaki faaliyetlerin kısıtlanması, faaliyetin yürütülmesine ilişkin olarak özel şartlar belirlenmesi konularında düzenlemeler yapmaya yetkilidir.

Kurum; 4628, 6446, 4646, 5015 ve 5307 sayılı Kanunların hükümleri uyarınca Kurul Kararıyla elektrik, doğal gaz, petrol ve LPG piyasasına ilişkin olarak hazırladığı yönetmelikleri ve tebliğleri piyasada faaliyet gösteren tüzel kişilerin ve ilgili kurum ve kuruluşların görüşlerini alarak yürürlüğe koymaktadır.

ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMU

Başkanlık Özel Kalemi Başkan Yardımcılığı

Elektrik Piyasası Dairesi

Üretim Termik Grup Başkanlığı

İletim ve OSB Faaliyetleri Grup

Başkanlığı

Piyasa İzleme ve Mevzuat Grup

Başkanlığı

Organize ve Toptan Satış Piyasaları Grup

Başkanlığı

Tüketici Hakları ve Müşteri Hizmetleri

Grup Başkanlığı

Dağıtım ve Perakende Satış Grup Başkanlığı

Lisanssız Üretim ve Diğer Yenilenebilir

Enerji Grup Başkanlığı

Üretim Hidrolik Grup Başkanlığı

Doğal Gaz Piyasası Dairesi


Grup Başkanlığı

Dağıtım Grup Başkanlığı

Lisanslar ve Sertifikalar Grup

Başkanlığı

Piyasa İzleme ve Mevzuat Grup

Başkanlığı

Şebeke İşleyiş Grup Başkanlığı

Tarifeler Dairesi

Elektrik Piyasası Tarifeler Grup

Başkanlığı

Doğal Gaz Piyasası Tarifeler Grup

Başkanlığı

Petrol ve LPG Piyasası Tarifeler Grup Başkanlığı

Elektrik İletim ve Dağıtım Yatırımları

Grup Başkanlığı

İnsan Kaynakları ve Destek Hizmetleri

Dairesi

Personel ve Özlük İşleri Grup Başkanlığı

Yönetimi Geliştirme ve Eğitim Grup

Başkanlığı

Satınalma Grup Başkanlığı

İdari ve Sosyal İşler Grup Başkanlığı

İdari Para Cezaları Grup Başkanlığı

Teknik İşler Grup Başkanlığı

Hukuk Dairesi Kurul Hizmetleri Müdürlüğü

Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği İrtibat Büroları Başkan Yardımcılığı

Petrol Piyasası Dairesi

Bayilik Lisansı-1 Grup Başkanlığı

Bayilik Lisansı-2 Grup Başkanlığı

Rafinerici, Dağıtıcı ve Diğer Lisanslar Grup

Başkanlığı

Mevzuat Geliştirme, Teknik Düzenleme ve Tüketici Hakları

Grup Başkanlığı

Ulusal Marker ve Akaryakıt Harici

Ürünler Grup Başkanlığı

Piyasa Gözetim ve Otomasyon Grup

Başkanlığı

Denetim Dairesi

1. Grup Başkanlığı




Sıvılaştırılmış Petrol Gazları Piyasası Dairesi

Bayilik Lisans Grup Başkanlığı

Dağıtıcı, Depolama ve Diğer Lisanslar Grup Başkanlığı

Mevzuatı Geliştirme, Teknik Düzenleme ve Tüketici Hakları

Grup Başkanlığı

Piyasa İzleme ve Gözetim Grup

Başkanlığı

Strateji Geliştirme Dairesi

İstatistik ve Raporlama Grup

Başkanlığı

Dış İlişkiler Grup Başkanlığı

Bilişim Hizmetleri Grup Başkanlığı

Bütçe ve Mali Hizmetler Grup

Başkanlığı

Strateji ve Sektörel Politikalar Grup

Başkanlığı


Grup Başkanlığı

Muhasebe Grup Başkanlığı

Kamulaştırma Dairesi



3.Grup Başkanlığı

Coğrafi Bilgi Sistemleri Grup

Başkanlığı

I- PERSONEL DURUMU

PERSONEL 2015 YILI

Kurul Üyesi 9

İdari Personel 494

TOPLAM 503

II- 2015 YILI FAALİYETLERİ 1. Elektrik Piyasası Faaliyetleri 1.1. Düzenlemeler 15.04.2015 tarih ve 29327 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 27.03.015 tarih ve 6639 sayılı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun’un 18 inci maddesi ile 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu’na “Dağıtım sistemindeki kayıpların azaltılmasına ilişkin tedbirler” başlıklı Geçici 18 inci madde eklenmiştir. Söz konusu maddede;

“01.01.2016 tarihine kadar, teknik ve teknik olmayan kayıplarının oranı ülke ortalamasının üzerinde olan dağıtım bölgelerinde, diğer dağıtım bölgelerinden farklı düzenlemeler yapılmasına, hedef kayıp-kaçak oranlarının bir önceki yılın gerçekleşmeleri dikkate alınarak ve sonraki uygulama dönemleri de dâhil olmak üzere yeniden belirlenmesine Kurul yetkilidir.” hükmü yer almaktadır.

Diğer taraftan, 2015 yılında elektrik piyasasında aşağıda belirtilen Yönetmelik çalışmaları yapılmıştır:

28.03.2015 tarih ve 29309 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Elektrik Piyasası Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına İlişkin Yönetmelik ile Elektrik Piyasası Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliği’nde kapsamlı değişiklikler yapılmış olup, Yönetmeliğin Geçici 25 inci maddesinden sonra gelmek üzere 7 adet geçici madde eklenmiştir.

18.03.2015 tarih ve 29299 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren

Elektrik Piyasası Tüketici Hizmetleri Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile serbest tüketici kapsamında değişikliğe gidilerek, Elektrik Piyasası Tüketici Hizmetleri Yönetmeliği’nin 20 nci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi ile ikinci fıkrası yürürlükten kaldırılmış ve aynı maddenin üçüncü fıkrası; “Elektrik enerjisi tüketimleri tek bir ortak sayaç ile ölçülebilen birden fazla gerçek ve/veya tüzel kişinin tükettiği toplam elektrik enerjisi miktarının serbest tüketici limitini geçmesi durumunda, bu kişilerin birlikte serbest tüketici niteliği kazandığı kabul edilir.” şeklinde değiştirilmiştir.


Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına İlişkin Yönetmelik ile Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliği’nin Geçici 15 inci maddesi değiştirilmiştir.

Enerji Piyasaları İşletme Anonim Şirketi Teşkilat Yapısı ve Çalışma Esasları

Hakkında Yönetmelik, 01.04.2015 tarih ve 29313 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

http://www.resmigazete.gov.tr/default.aspx



Elektrik Piyasası Şebeke Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına İlişkin

Yönetmelik, 07.05.2015 tarih ve 29348 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Söz konusu Yönetmelik değişikliği ile Elektrik Piyasası Şebeke Yönetmeliği’nin yedi maddesi ile 17 numaralı ve 18 numaralı eklerinde değişiklik yapılmış, 1 adet geçici madde yürürlükten kaldırılmış ve 1 adet geçici madde eklenmiştir.

04.06.2015 tarih ve 29376 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan ve 01.06.2015

tarihinden geçerli olmak üzere yürürlüğe giren Elektrik Piyasası Yan Hizmetler Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına İlişkin Yönetmelik ile Elektrik Piyasası Yan Hizmetler Yönetmeliği’nin 23 üncü maddesinde değişikliğe gidilmiştir. Söz konusu Yönetmelik ile sekonder frekans kontrol hizmeti sağlamak üzere seçilmiş olan üretim tesisleri için adına kayıtlı bulundukları üretim faaliyeti gösteren tüzel kişilere sekonder frekans kontrol hizmet bedeline ek olarak yapılacak olan Dengesizlik Geri Ödemesinin hesaplanmasında kullanılacak formülde değişiklik yapılmıştır.


Enerji Piyasaları İşletme Anonim Şirketi Teşkilat Yapısı ve Çalışma Esasları Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile Enerji Piyasaları İşletme Anonim Şirketi Teşkilat Yapısı ve Çalışma Esasları Hakkında Yönetmeliğin 9, 10, 14, 15, 16 ve 17, 18 ve 19 uncu maddelerinde değişiklik yapılmış olup, 17 nci maddesinden sonra gelmek üzere 18 ve 19 uncu maddeler eklenmiş ve diğer madde numaraları buna göre teselsül ettirilmiştir.

15.07.2015 tarih ve 29417 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Elektrik Piyasası

Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile Elektrik Piyasası Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliği’nin 30/A maddesi ile 85 inci, 124 üncü ve 129 uncu maddelerinde değişiklik yapılmış ve söz konusu değişiklik 01.07.2015 tarihinden geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir.

6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu’na uyum sağlanması amacıyla hazırlanan

Elektrik Piyasası Tarifeler Yönetmeliği, 22.08.2015 tarih ve 29453 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmış ve 01.01.2016 tarihinde yürürlüğe girmiştir.


Elektrik Piyasası Tüketici Hizmetleri Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile Elektrik Piyasası Tüketici Hizmetleri Yönetmeliği’nin perakende satış sözleşmesi başvurusu, sözleşmenin sona ermesi, elektrik sayacının hiç veya doğru tüketim kaydetmemesi halinde tüketim miktarının tespiti, zamanında ödenmeyen borçlar, elektriğin kesilmesi, tüketicilerin bilgilendirilmesi, serbest tüketicilerin hak ve yükümlülükleri, tedarikçilerin hak ve yükümlülükleri ve serbest tüketici limitindeki indirimin belirlenmesine ilişkin hükümlerinde değişiklikler yapılmıştır.


Elektrik Piyasasında İnşaatına Başlanmış Olan Tesislere Yeni Üretim Lisansı Verilmesi Hakkında Yönetmeliğin Yürürlükten Kaldırılmasına İlişkin Yönetmelik ile 04.05.2013 tarih ve 28637 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Elektrik Piyasasında İnşaatına Başlanmış Olan Tesislere Yeni Üretim Lisansı Verilmesi Hakkında Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.



23.12.2015 tarih ve 29571 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliği’nde kapsamlı bir değişikliğe gidilmiştir.

26.12.2015 tarih ve 29574 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak 01.01.2016

tarihinde yürürlüğe giren Elektrik Piyasasında Dağıtım Sistemi Yatırımlarının Düzenlenmesi ve Planlardaki Gerçekleşmelerin Denetlenmesi Hakkında Yönetmeliğin Yürürlükten Kaldırılmasına Dair Yönetmelik ile 07.01.2007 tarih ve 26396 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Elektrik Piyasasında Dağıtım Sistemi Yatırımlarının Düzenlenmesi ve Planlardaki Gerçekleşmelerin Denetlenmesi Hakkında Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.

6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu’nun geçici 18 inci maddesinin uygulanması

kapsamında teknik ve teknik olmayan kayıplarının oranı ülke ortalamasının üzerinde olan dağıtım bölgelerinde faaliyette bulunan dağıtım şirketleri için diğer dağıtım bölgelerinden farklı olarak yapılacak düzenlemelerin belirlenmesi amacıyla hazırlanan Dağıtım Sistemindeki Kayıpların Azaltılmasına Dair Tedbirler Yönetmeliği, 31.12.2015 tarih ve 29579 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

Ayrıca, 21.01.2015 tarih ve 29243 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan,

15.01.2015 tarih ve 5418 sayılı Kurul Kararıyla, 4628 sayılı Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 5 inci maddesinin altıncı fıkrasının (b) bendi ve Elektrik Piyasası Serbest Tüketici Yönetmeliğinin 10 uncu maddesi hükümleri uyarınca 2015 yılı için serbest tüketici limiti 4.000 kWh olarak belirlenmiştir. Yıllar itibariyle elektrik piyasasında serbest tüketici limitinin değişimi aşağıdaki tabloda yer almaktadır.

Uygulanan Yıl Serbest Tüketici Limiti (kWh)

2005 7.700.000

2006 6.000.000

2007 3.000.000

2008 1.200.000

2009 480.000

2010 100.000

2011 30.000

2012 25.000

2013 5.000

2014 4.500

2015 4.000

1.2. Lisans İşlemleri 2015 yılında türlerine göre Kurumca verilen lisanslar ve önlisanslar aşağıdaki

şekildedir:

TÜRLERİNE GÖRE 2015 YILINDA VERİLEN LİSANS VE ÖNLİSANSLAR

Lisans Türü Adet Dağıtım -

İletim -

OSB Dağıtım 3

Perakende Satış -

Tedarik 11

Üretim 56

Önlisans 106

GENEL TOPLAM 176

Üretim faaliyetinde bulunmak üzere 2015 yılında EPDK’ya başvuruda bulunan tüzel kişilere verilen lisansların yakıt/kaynak türlerine göre dağılımı ise şöyledir.

Yakıt Türü Lisans Sayısı Kurulu Güç MWe

Hidrolik 69 2.229,5

Rüzgar 40 830,8

Jeotermal 8 219,0

Biyokütle 15 36,5

İthal Kömür - -

LPG - -

Fuel-oil - -

Kömür 2 22,6

Doğal Gaz 16 230,8

Diğer - -

LNG - -

Proses Atık Isısı 2 13,5

Nafta - -

Toplam 152 3.582,7

5346 sayılı Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanun kapsamında işletilecek YEK Destekleme Mekanizmasında 2015 yılında yararlanan elektrik üretim tesislerinin türüne göre dağılımı aşağıdaki gibidir:

Kaynak Adet MWm MWe

Hidrolik 126 2.217,54 2.116,33

Rüzgar 60 2.775,00 2.732,14

Jeotermal 14 389,92 389,92

Biyokütle 34 192,95 185,23

Toplam 234 5.575,41 5.423,62

2. Doğal Gaz Piyasası Faaliyetleri

2.1. Düzenlemeler

2015 yılı içerisinde, 4646 sayılı Doğal Gaz Piyasası Kanunu’nda herhangi bir değişiklik yapılmamıştır.

Diğer taraftan, 2015 yılında doğal gaz piyasasında aşağıda belirtilen Yönetmelik çalışmaları yapılmıştır:

Doğal Gaz Piyasası Lisans Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair

Yönetmelik, 19.03.2015 tarih ve 29300 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Söz konusu değişiklikle 07.09.2002 tarih ve 24869 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Doğal Gaz Piyasası Lisans Yönetmeliğinin on bir maddesinde değişikliğe gidilmiş; dört adet geçici madde eklenmiş ve Yönetmeliğin 1 ve 3 numaralı eklerinde değişiklik yapılmıştır.


Doğal Gaz Piyasası Sertifika Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile Doğal Gaz Piyasası Sertifika Yönetmeliği’nin Geçici 3 üncü maddesinde yer alan “Yetki belgesi ile ilgili uygulama 01.01.2004 tarihi itibarıyla başlar.” hükmü, “Yetki belgesi ile ilgili uygulama 01.01.2017 tarihi itibarıyla başlar.” şeklinde değiştirilmiştir.

Ayrıca, Doğal gaz piyasasında 2015 yılı boyunca uygulanmak üzere serbest tüketici olma sınırına ilişkin olarak; 26.12.2014 tarih ve 29217 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 18.12.2014 tarih ve 5362 sayılı Kurul Kararı ile konut tüketicileri (meskenler) hariç olmak üzere, tüm tüketicilerin serbest tüketici statüsünde olduğu, konut tüketicileri (evsel tüketiciler) için serbest tüketici olma sınırının 75.000 m3 olarak belirlenmesi, şehir içi doğal gaz dağıtım lisansı ihalesi sonucunda dağıtım lisansı sahibi olan tüzel kişiler için lisans yürürlük tarihinden başlamak üzere ilk 5 yıllık sürenin dolmasından sonra serbest tüketici olma sınırına ilişkin yukarıdaki sınırların geçerli olacağı, tüketim miktarına bakılmaksızın, elektrik ve ısı enerjisi üreten kojenerasyon tesisi sahibi kişilerin ve kullanıcı birliklerinin serbest tüketici statüsünde olduğu karara bağlanmıştır.



Uygulanan Yıl

Serbest Tüketici Limiti (m3)

Mevcut şirketler ve lisans yürürlük tarihinden itibaren 5 senesi dolan ihaleli şirketler

İhale ile lisans alan diğer şirketler

2005 1.000.000 15.000.000

2006 1.000.000 15.000.000

2007 1.000.000 15.000.000

2008 1.000.000 15.000.000

2009 1.000.000 15.000.000

2010 800.000 15.000.000

2011 700.000 15.000.000

2012 300.000 15.000.000

2013

Kullanımı 300.000 m3 altında kalan konut tüketicileri(evsel tüketiciler) hariç olmak üzere, tüm tüketiciler serbest tüketicidir.*

İhale ilanında ve lisansında belirtilmiştir.

2014



2015



(*) Konut tüketicileri için serbest tüketici limiti hesabında, tek sayaçtan ölçülen tüketim miktarı dikkate alınmaktadır.

2.2. Lisans işlemleri

Doğal gaz piyasasında faaliyet göstermek üzere lisans almak için Kuruma başvuran tüzel kişilerin başvurularının Doğal Gaz Piyasası Lisans Yönetmeliği çerçevesinde incelenmesi ve uygun bulunanlara lisanslarının verilmesi faaliyetine 2015 yılında da devam edilmiştir.

Buna göre; 2015 yılı içerisinde 3 adet CNG İletim-Dağıtım, 7 adet CNG Satış, 2 adet depolama lisansı, 1 adet toptan satış lisansı, 4 adet ithalat lisansı (spot LNG) olmak üzere toplam 17 adet lisans verilmiştir.

Diğer taraftan, 2015 yılı sonu itibariyle, piyasada yürürlükte olan lisans sayısı 308 olup bunların dağılımı şu şekildedir:

Lisans türü Adet

İthalat 56

• İthalat 17

• Spot LNG 39

İhracat 8

Toptan Satış 45

Depolama 8

İletim 18

• LNG 17

• Boru Hattı 1

CNG 104

• CNG İletim-Dağıtım 39

• CNG Satış 65

Dağıtım 69

Toplam 308 2.3. Dağıtım ihaleleri

2015 ında dağıtım ihalesi yapılmamıştır.

2.4. Sertifika işlemleri

2015 yılında Kurumca;

• 82 adet Yapım ve Hizmet Sertifikası verilmiş, • Sertifika sürelerinin sonuna gelinen 13 adet Yapım ve Hizmet Sertifikası,

sertifika sahiplerinden gelen talep üzerine yenilenmiş, • Sertifika sürelerinin sonuna gelinen 108 adet Yapım ve Hizmet Sertifikası,

sertifika sahiplerinden talep gelmemesi üzerine, sürelerinin bitiminde sona ermiş,

• 29 adet Yapım ve Hizmet Sertifikası, sertifika sahiplerinden gelen talep üzerine

ticaret unvanı veya faaliyet konuları ve kategorilerinde değişiklik yapılmak suretiyle tadil edilmiş,

• 51 adet Yapım ve Hizmet Sertifikasının vize işlemleri yapılmıştır.

2015 sonuna itibariyle ise;

• 1561 adet verilmiş,

• 592 adet sona ermiş/sona erdirilmiş, • Toplam 974 adet aktif

Yapım ve Hizmet Sertifikası bulunmaktadır.

2.5. Dağıtım İzleme ve İnceleme Faaliyetleri

Doğal gaz piyasasında faaliyet gösteren tüm lisans sahipleri gibi dağıtım lisansı sahibi tüzel kişilere ilişkin, izleme ve inceleme faaliyetleri EPDK uhdesinde gerçekleştirilmektedir.

Kurum tarafından yapılan doğal gaz dağıtım ihaleleri neticesinde dağıtım lisansı verilen şirketlerin ihale şartnamelerine esas 5 yıllık yatırım yükümlülüklerinin yerine getirilip getirilmediğinin incelenmesine ilişkin çalışmalar daha önce Kurul tarafından yetkilendirilmiş UGETAM ve S&Q MART firmaları tarafından yürütülmektedir.

2015 yılı içerisinde 5 yıllık yatırım yükümlüğüne ilişkin 8 dağıtım bölgesinde (7

UGETAM – 1 S&Q Mart), mücbir sebeplerin takibine yönelik 56 dağıtım bölgesinde, Sevkiyat Kontrol Merkezlerinin incelenmesine yönelik 64 dağıtım bölgesinde, yerinde inceleme ve tespitler yapılmıştır.

3. Petrol Piyasası Faaliyetleri

3.1. Düzenlemeler

03.02.2015 tarih ve 29256 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 6586 sayılı Milli Mayın Faaliyet Merkezi Kurulmasına İlişkin Kanun ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu’nda aşağıdaki değişiklikler yapılmıştır:

5015 sayılı Petrol Piyasası Kanununun 1 inci maddesinin “Türk Silahlı

Kuvvetlerinin doğrudan kendi mülkiyetindeki araç ve tesisleri vasıtasıyla yürüttüğü bu Kanun kapsamındaki faaliyetleri ile 5 Nisan 2001 tarih ve 4636 sayılı Millî Savunma Bakanlığı Akaryakıt İkmal ve NATO POL Tesisleri İşletme Başkanlığının Kuruluşu ve Görevleri Hakkında Kanun kapsamındaki Başkanlığın kendi mülkiyetindeki araç ve tesisleri vasıtasıyla yürüttüğü faaliyetleri bu Kanun hükümlerine tâbi değildir.” şeklindeki üçüncü fıkrasına, “Ancak, bu Başkanlığın 4636 sayılı Kanun kapsamındaki faaliyetlerinin depolama ve iletim faaliyetlerine konu edilmesi hâlinde lisans alınmasına ilişkin usul, esas ve muafiyetler Kurumca belirlenir.” cümlesi eklenmiştir.

5015 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin “Bu Kanuna göre; lisansların verilmesi,

güncelleştirilmesi, geçici olarak durdurulması veya iptaline ilişkin işlemler Kurumca yapılır. Lisansların verilmesinde pazara giriş açısından teknoloji, kalite, güvenlik, hizmet ve teşebbüsün sürdürülebilirliği dikkate alınır, bayi sayısı, depolama kapasitesi (işletme stok kapasitesi hariç) konularında sayısal büyüklüklerle sınırlama yapılmaz.” şeklindeki üçüncü fıkrasına, “Millî Savunma Bakanlığı Akaryakıt İkmal ve NATO POL Tesisleri İşletme Başkanlığının 4636 sayılı Kanun kapsamındaki faaliyetlerinin depolama ve iletim faaliyetlerine konu edilmesi hâlinde verilecek lisanslarda sermaye şirketi olma şartı aranmaz; lisans vermede taahhüt üzerinden işlem yapılamaz.” cümlesi eklenmiştir.

Diğer taraftan 2015 yılında petrol piyasasında yapılan Yönetmelik çalışmaları aşağıda belirtilmektedir;

01.02.2015 tarih ve 29254 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Petrol Piyasası Lisans Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile 17.06.2004 tarih ve 25495 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Petrol Piyasası Lisans Yönetmeliği’nin 17 nci maddesinin üçüncü fıkrası “Dağıtıcı lisansı sahipleri asgari yıllık 60.000 ton beyaz ürün (benzin, motorin) dağıtımı yapabilecek kapasite, donanım ve ekonomik güce sahip olmak zorundadır. Hukuken geçerli bir nedene dayanmaksızın, pazarlama projeksiyonunda beyan edilen asgari yıllık 60.000 ton beyaz ürün (benzin, motorin) satışını gerçekleştiremediği tespit edilen dağıtıcılar hakkında Kanunun ilgili maddeleri gereği idari yaptırım uygulanır. Dağıtıcı lisansı sahiplerinin asgari yıllık 60.000 ton beyaz ürün (benzin, motorin) satış yükümlülüğünün izlenmesinde, lisansının yürürlüğe girdiği tarihten itibaren dağıtıcı lisansı sahiplerine bir yıl süreyle geçiş dönemi tanınır. Söz konusu yükümlülüğün ifasına ilişkin esas dönemler, geçiş döneminin sona erdiği tarihi izleyen takvim yılları dikkate alınarak belirlenir. Asgari yıllık 60.000 ton beyaz ürün (benzin, motorin) satış yükümlülüğünün değerlendirilmesinde, dağıtıcıların kendi aralarında yaptıkları akaryakıt ticaretine ve ilgili ve diğer mevzuat kapsamında yapılan akaryakıt ihracatına ilişkin miktarlar dikkate alınmaz.” şeklinde değiştirilmiş; aynı Yönetmeliğe eklenen Geçici 19 uncu madde ile “Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla faaliyette bulunan dağıtıcı lisansı sahiplerinin 60.000 ton beyaz ürün pazarlama projeksiyonunun gerçekleşmelerinin tespitinde 17 nci maddenin üçüncü fıkrasında yer alan hükümler uygulanır.” düzenlemesi getirilmiştir.


Petrol Piyasası Lisans Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile Petrol Piyasası Lisans Yönetmeliği’nin 13 üncü, 15 inci, 16 ncı ve 18 inci maddelerinde değişiklik yapılmıştır.


Petrol Piyasası Lisans Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile Petrol Piyasası Lisans Yönetmeliği’nin 44 üncü maddesinin beşinci ve altıncı fıkraları değiştirilerek, istasyonsuz kategorisi altında verilmiş bayilik lisansı sahiplerinin benzin türleri, motorin, kırsal motorin, jet yakıtı, gazyağı, yakıt nafta ve biodizel satışı yapamayacakları; ayrıca motorlu kara taşıtlarına akaryakıt türlerinden; yakıt nafta, gazyağı, jet yakıtı ve fueloil türlerinin ikmal edilemeyeceği hükme bağlanmıştır.


Petrol Piyasasında Ulusal Marker Uygulamasına İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile 12.04.2006 tarih ve 26137 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Petrol Piyasasında Ulusal Marker Uygulamasına İlişkin Yönetmeliğin 4 üncü maddesine “Ulusal Marker Bedeli ve Teminat Mektubu” başlığı ile 4/A maddesi eklenmiş; ayrıca söz konusu Yönetmeliğin 6 ncı maddesinde değişiklik yapılmış ve Yönetmeliğe “Ek-1” olarak Örnek Teminat Mektubu eklenmiştir.

3.2. Lisans işlemleri

Petrol ile ilgili rafinaj, işleme, madeni yağ üretimi, depolama, iletim, serbest kullanıcı ve ihrakiye faaliyetlerinin yapılması ve bu amaçla tesis kurulması ve/veya işletilmesi; akaryakıt dağıtımı, taşınması ve bayilik faaliyetlerinin yapılması için lisans alınması zorunludur.

Lisans işlemlerine ilişkin usul ve esaslar, Petrol Piyasası Lisans Yönetmeliği’nde düzenlenmiştir.

31.12.2015 tarihi itibariyle yürürlükte olan lisans sayısı toplam 13.608 olup, faaliyet türlerine göre lisansların sayısal dağılımı 2014 yılı ile karşılaştırmalı olarak şu şekildedir.

LİSANSLARIN FAALİYET TÜRLERİNE GÖRE DAĞILIMI

Lisans Tipi 2014 2015

Bayilik Lisansı 12.989 12.924

Dağıtıcı Lisansı 79 91

Depolama Lisansı 111 107

İhrakiye Teslimi Lisansı 64 62

İletim Lisansı 28 32

İşleme Lisansı 27 26

Madeni Yağ Lisansı 237 237

Rafinerici Lisansı 6 6

Serbest Kullanıcı Lisansı 45 44

Taşıma Lisansı 85 79

Toplam 13.671 13.608

31.12.2015 tarihi itibariyle yürürlükte olan bayilik lisansı sayısı 12.924 olup, bu rakamın 219 adedi istasyonsuz bayilik lisansıdır. Ayrıca, 2015 yılı sonu itibariyle madeni yağ üretim kapasitesi 3.647.214 ton/yıl’dır.

3.3. Piyasa Gözetim ve Denetimi

3.3.1. Petrol Piyasası Bilgi Sistemi Petrol Piyasası Bilgi Sistemi aracılığıyla yapılan bildirimlerin büyük bir çoğunluğu elektronik imza ile yapılmaktadır. Bildirimler vasıtası ile edinilen veriler derlenerek aylık ve yıllık sektör raporları hazırlanmakta olup Kurum internet sayfasında yayımlanmaktadır. Ayrıca bildirimlerin zamanında yapılıp yapılmadığı, mevzuatla belirtilen nicel kısıt ve yükümlülüklere uyulup uyulmadığı da Kurumca izlenmektedir. 3.3.2 Ulusal Marker Ülkemiz petrol piyasasında dolaşımda olan akaryakıtın, piyasaya yasal yollardan girip girmediğinin tespit edilerek, kaçak ve standart dışı ürün satışının önlenmesi amacıyla 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanununun 18 inci maddesi ile Petrol Piyasasında Ulusal Marker Uygulamasına İlişkin Yönetmelik uyarınca, ulusal marker uygulaması 01.01.2007 tarihinde başlamıştır. Ulusal marker ve ulusal marker ile işaretlenen akaryakıt içerisindeki ulusal marker oranını ölçen kontrol cihazları, EPDK ile TÜBİTAK arasında 17.03.2006 tarihinde imzalanan işbirliği protokolü kapsamında TÜBİTAK tarafından üretilmiştir.

Ulusal marker, akaryakıta ulusal marker eklemekle yükümlü lisans sahiplerine Kocaeli/Gebze’de TÜBİTAK Ulusal Metroloji Enstitüsü’nde teslim edilmektedir. Diğer taraftan, ilgili lisans sahiplerince ulusal marker ile işaretlenen akaryakıtın Kurumca belirlenen şart ve miktarda ulusal marker içerecek şekilde işaretlenip işaretlenmediğini kontrol etmek için TÜBİTAK tarafından özel konsantrasyon ölçüm cihazları üretilmiş ve bu cihazlar Kurumca belirlenen lisans sahiplerine teslim edilmiştir. 01.01.2007 tarihi itibariyle benzin, motorin ve biodizel türlerine, 01.07.2013 tarihi itibariyle de gazyağı ve naftaya; yurt içi piyasaya giriş noktaları olan rafineri çıkışında, gümrük girişinde veya ilk defa ticari faaliyete konu edileceği diğer tesislerde olmak üzere rafinerici, dağıtıcı ve ihrakiye teslim lisansı sahipleri tarafından Kurumca belirlenen 8 ppm (0,008 Litre Marker/1000 Litre) oranında ulusal marker eklenmektedir. Ulusal marker ekleme işleminin, ilgili lisans sahipleri tarafından yukarıda belirtilen tesislerde kurulan otomatik dozaj kontrollü enjeksiyon sistemleri aracılığıyla yapılması gerekmektedir. Ulusal markerle işaretlenen akaryakıt, ekleme işlemi sonrasında belirlenen konsantrasyon aralığına ulaşıp ulaşmadığı lisans sahiplerine teslim edilen cihazlarla tespit edildikten sonra yurt içi piyasaya arz edilmektedir. Uygulamanın başlamasından bu yana ilgili lisans sahiplerine teslim edilen ve ilgili lisans sahiplerince kullanılan ulusal marker ile işaretlenen akaryakıt miktarları yıllar bazında aşağıdaki tabloda verilmektedir.

YILLAR İTİBARİYLE KULLANILAN ULUSAL MARKER VE İŞARETLENEN AKARYAKIT MİKTARLARI

Teslim Edilen

UM Miktarı (Lt.)

Kullanılan UM Miktarı

(Lt.)

İşaretlenen Benzin

Miktarı (m³)

İşaretlenen Motorin

Miktarı (m³)

İşaretlenen Biodizel/ Etanol / Gazyağı/

Nafta Miktarı (m³)

Toplam İşaretlenen Akaryakıt

Miktarı (m³)

2011

Rafineri 91.993,00 92.304,00 2.413.099 9.124.916 0 11.538.015

Dağıtıcılar 72.401,00 72.963,00 193.624 8.903.953 22.982 9.120.599

Toplam 164.394,00 165.267,00 2.606.723 18.028.869 22.982 20.658.574

2012

Rafineri 99.958,02 98.531,33 2.398.835 9.917.338 237 12.316.410

Dağıtıcılar 74.187,38 74.738,16 66.004 9.245.186 30.915 9.342.105

Toplam 174.145,40 173.269,49 2.464.839 19.162.524 31152 21.658.515

2013

Rafineri 94.351,72 94.683,00 2.438.404 9.361.800 7.140 11.807.344

Dağıtıcılar 95.664,74 90.253,68 17.806 11.180.726 68.796 11.267.328

Toplam 190.016,47 184.936,68 2.456.210 20.542.526 75.936 23.074.672

2014

Rafineri 83.288,36 82.046,06 2.464.564 7.731.514 59.754 10.255.832

Dağıtıcılar 110.635,56 109.330,47 2.051 13.558.513 105.822 13.666.386

Toplam 193.923,92 191.376,53 2.466.615 21.290.027 165.576 23.922.220

2015

Rafineri 108.111,46 108.536,59 2.823.176 10.664.398 79.484 13.567.058

Dağıtıcılar 108.758,10 109.350,88 0 13.516.467 152.793 13.669.260

Toplam 216.869,56 217.887,47 2.823.176 24.180.865 232.277 27.236.318

İlgili lisans sahipleri tarafından Kurumca belirlenen şart ve seviyede marker eklendikten sonra yurt içine pazarlanan akaryakıtın ikmal zincirinin herhangi bir noktasında denetimler kapsamında kontrolü ise TÜBİTAK tarafından üretilen “Ulusal Marker Saha Kontrol Cihazı” ile yapılmaktadır. Petrol piyasasında serbest dolaşımda bulunan akaryakıtın denetimleri EPDK ile İçişleri Bakanlığı, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ve Gümrük ve Ticaret Bakanlığı arasında imzalanan işbirliği protokolleri çerçevesinde gerçekleştirilmektedir.

Petrol piyasası denetimleri kapsamında ilgili lisans sahipleri tarafından piyasa faaliyetine konu edilen akaryakıtın yeterli şart ve seviyede ulusal marker içerip içermediğinin tespit edilmesi amacıyla Emniyet Genel Müdürlüğü, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı personelinin katılımıyla denetim programları kapsamında denetimler yapılmaktadır. Bu denetimler kapsamında ulusal marker ölçüm sonucu geçersiz çıkan numuneler, TÜBİTAK, EGE-PAL, İNÖNÜ-PAL ve KTÜ-YUAM’a intikal ettirilmiştir. Söz konusu denetimler sonucunda standart dışı veya kaçak akaryakıt şüphesi ile alınan ve yapılan analizler neticesinde teknik düzenlemelere aykırı olduğu tespit edilen ve/veya ulusal marker ölçüm sonucu geçersiz çıkan tesislere ilişkin yasal işlemler gerçekleştirilmiştir. Ulusal marker uygulaması neticesinde, ülke içerisinde yasal olarak serbest dolaşıma giren akaryakıt ile yasal olmayan akaryakıt ayrıştırılarak, ürün ikmal zincirinin her aşamasında ürün kalite denetimi yapılabilmekte ve kaçak akaryakıtın yurt içinde piyasaya arzı ve standart dışı akaryakıtın diğer akaryakıt ile karıştırılarak piyasaya sunulması engellenmektedir. Böylece piyasaya arz edilen akaryakıtın dolaylı olarak standartlara uygun olması da sağlanabilmektedir. 3.3.3. Akredite Laboratuvar Kurulması Petrol Piyasasının izlenmesi ve denetlenmesi, piyasaya sunulan akaryakıtın kalitesinin belirlenmesi ve yurda kaçak giren akaryakıtın saptanması açısından önemlidir. Petrol piyasasına ilişkin faaliyetler kapsamındaki tesislerin ve piyasaya sunulan akaryakıtın teknik düzenlemelere ve standartlara uygunluğuna yönelik inceleme ve denetimler, “Petrol Piyasasında Uygulanacak Teknik Kriterler Hakkında Yönetmelik” kapsamında yapılmaktadır. Bu Yönetmeliğin ekinde her akaryakıt türü için istenilen analizler belirtilmiş, bu analizlerin akredite laboratuvarlarda yapılması gerektiği ifade edilmiştir. Petrol Piyasası Kanunu’ nun 14 üncü maddesinin dördüncü fıkrasında yer alan “…Kurum, denetlemelerde kullanılmak üzere, Türkiye Akreditasyon Kurumu ile işbirliği yaparak akredite sabit ve gezici laboratuvarlar kurabilir, kurulmasına kaynak aktarabilir…” hükmü uyarınca, 22.03.2007 tarih ve 1136/12 sayılı Kurul Kararı ile akredite laboratuvar kurulması ve akaryakıt türlerinin analizlerinin yapılmasına ilişkin işbirliği protokolünün Ege Üniversitesi, İnönü Üniversitesi ve Karadeniz Teknik Üniversitesi ile Kurum arasında imzalanmasına karar verilmiş olup Kurum ile anılan üniversiteler arasında 02.04.2007 tarihinde işbirliği protokolü imzalanmıştır. Bu kapsamda, 2015 yılında da, her üç üniversite bünyesinde kurulan akredite laboratuvardan petrol piyasasında yapılan denetimler esnasında alınan akaryakıt numunelerinin test ve analizlerinin yapılmasına ilişkin hizmet alımına devam edilmiştir. Üniversiteler, petrol piyasasında yapılan denetimler esnasında alınan akaryakıt

numunelerine ilişkin test ve analizleri her yıl o yıl için Kuruma teklif edilen en düşük fiyattan yapmaktadır. 3.3.4. İstasyon Otomasyon Sistemi Petrol Piyasası Kanununun 7 nci maddesinin yedinci fıkrasında yer alan “Dağıtıcı lisansı sahipleri, Kurum tarafından belirlenen esaslara uygun olarak bayilerinde kaçak petrol satışının yapılmasını önleyen teknolojik yöntemleri de içeren bir denetim sistemi kurar ve uygular.” hükmü gereğince, Petrol Piyasası Dairesi Başkanlığınca yapılan çalışmalar neticesinde 27.06.2007 tarih ve 1240 sayılı Kurul Kararı, 06.07.2007 tarih ve 26574 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Söz konusu Kurul Kararının 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde bulunan “Akaryakıt istasyonlarında stok hareketleri ve akaryakıt alım satım işlemlerinin elektronik ortamda, günlük olarak izlenebilmesine yönelik bir istasyon otomasyon sistemi kurar. Merkez bağlantısı olan istasyon otomasyon sistemi ile bayilerindeki akaryakıt alım satım hareketlerini izler ve raporlar. Kayıt dışı ikmal ve satış tespit edilmesi halinde Kurumu derhal bilgilendirir.” hükmü gereği otomasyon sistemleri kurma ve uygulama yükümlülüğü dağıtıcı lisansı sahiplerine verilmiştir. Söz konusu yükümlülük; akaryakıt istasyonları için 30.06.2011, sabit köy pompaları ve tarımsal amaçlı satış tankerleri için 30.09.2011 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

01.07.2011 tarihinden itibaren söz konusu sistemler üzerinden alınan veriler günlük olarak EPDK tarafından izlenmekte olup, istasyon otomasyon sistemlerinin daha etkin bir şekilde işleyebilmesi için istasyon otomasyon sistemlerine ilişkin usul ve esaslar 11.02.2012 tarih ve 28201 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 25.01.2012 tarih ve 3657-4 sayılı Kurul Kararıyla belirlenmiştir. Konuya ilişkin olarak, dağıtıcı lisansı sahiplerinin bayilerine kurdukları istasyon otomasyon sistemlerine ilişkin elektronik veriler EPDK günlük olarak bayi ve akaryakıt bazında sağlanmaktadır.

Diğer taraftan, 19.09.2013 tarih ve 4614/11 sayılı Kurul Kararı ile 1240 sayılı Kurul Kararında birçok değişikliğe gidilmiştir. Bu kapsamda, dağıtıcı lisansı sahiplerine tescilli markası altında piyasaya sunulan akaryakıta ilişkin kalite kontrol izlemesini etkin biçimde yapması ve bayilerinde kaçak akaryakıt satışının yapılmasını önleyen teknolojik yöntemleri de içeren bir denetim sistemi kurup uygulaması ile ilgili olarak daha detaylı yükümlülükler getirilmiştir. Bu yükümlülüklerden en önemlilerinden birisi olarak dağıtıcı lisansı sahiplerinin bayilerine otomatik uyarı/ikaz sistemini kurması ve 1240 sayılı Kurul Kararındaki koşulları da göz önüne alarak satışların, tank durumlarının ve stokların sürekli ve düzenli olarak kontrol edilmesi yer almaktadır. Dağıtıcı lisansı sahibinin, akaryakıt istasyonunda bulunan sisteme herhangi bir izinsiz müdahalede bulunulduğunun anlaşılması halinde, yerinde tutanak düzenleyerek bayiye akaryakıt ikmalini durdurarak derhal 5607 sayılı Kanunda belirtilen kaçakçılığı önleme, izleme ve araştırmakla görevli kurumlara başvurması hüküm altına alınmıştır. 2015 yılı içerisinde de 1240 sayılı Kurul Kararında belirtilen süreçlerin bazılarında değişikliğe gidilmesi ihtiyacı hâsıl olmuş ve 12.02.2015 tarih ve 5468-1 sayılı Kurul Kararı ile anılan Kurul Kararında değişiklik yapılması yoluna gidilmiştir. Yapılan tüm bu düzenlemeler ile dağıtıcı lisansı sahiplerinin istasyon otomasyon sistemi çerçevesinde bayilerini izledikleri merkezi sistemi kesintisiz olarak Kurumun anlık erişimine sunması ve anlık erişimine sunulacak olan sistem aracılığıyla Türkiye’nin her yerindeki her bayinin tank dolumu, satışı, stok durumu gibi verilere ulaşılması amaçlanmaktadır. Dağıtıcı lisansı sahiplerinin bu sistemler ile kendi bayilerini

denetlerken Kurumun da dağıtıcı lisansı sahiplerini ve aynı zamanda bayilik lisansı sahiplerini izlemesinin sistemin verimliliğini arttıracağı ve kaçak akaryakıt satışını engelleyeceği değerlendirilmektedir. 3.3.5. Akaryakıt Harici Ürünler

Akaryakıt haricinde kalan petrol ürünlerinin yurt içi ve yurt dışı kaynaklardan temininde uygunluk yazısı düzenlenmesine ilişkin usul ve esasların düzenlendiği “Akaryakıt Haricinde Kalan Petrol Ürünlerinin Yurt İçi ve Yurt Dışı Kaynaklardan Teminine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ” 24.04.2013 tarih ve 28627 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Bu kapsamda; EPDK’dan uygunluk yazısı alınması şartıyla akaryakıt haricinde kalan petrol ürünlerinin yurt içinden temini sanayiciler, yurt dışından ithali doğrudan sanayiciler ya da sanayiciler adına ithalatçılar tarafından yapılabilecektir. Tebliğ 01.01.2014 tarihinde yürürlüğe girmiş olup 18.03.2015 ve 31.12.2015 tarihlerinde söz konusu Tebliğ’de iki kez değişiklik yapılmıştır. 2015 yılında 1256 adet Uygunluk Belgesi düzenlenmiştir. 4. Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) Piyasası Faaliyetleri

4.1. Düzenlemeler 2015 yılında 5307 sayılı Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) Piyasası Kanunu’nda herhangi bir değişiklik yapılmamış olup, bu doğrultuda herhangi bir yönetmelik çalışması da yapılmamıştır. 4.2. Lisanslar LPG piyasası faaliyetleri kapsamında 2015 yılı içinde verilen lisans dağılımı aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.

Lisans türü 2015 yılında verilen lisans sayısı

LPG Dağıtıcı Lisansı 7

LPG Depolama Lisansı 6

LPG Taşıma Lisansı 5

LPG Tüpü Muayenesi, Tamiri ve Bakımı Lisansı -

LPG Tüpü İmalatı Lisansı -

LPG Otogaz Bayilik Lisansı 965

Toplam 983

Yeni lisans başvurularının değerlendirilmeye alınması ve lisanslanmasına ilişkin süreç devam etmekte olup, 01.01.2016 tarihi itibariyle 2015 yılı sonu itibarıyla LPG piyasası lisans dağılımı aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.

Lisans türü Yürürlükte olan lisans sayısı

LPG Dağıtıcı Lisansı 84

LPG Depolama Lisansı 104

LPG Taşıma Lisansı 56

LPG Tüpü Muayenesi, Tamiri ve Bakımı Lisansı 103

LPG Tüpü İmalatı Lisansı 9

LPG Otogaz Bayilik Lisansı 10.558

Toplam 10.914

4.3. Piyasa Gözetim ve Denetimi 2015 yılında Türkiye’de TÜPRAŞ tarafından 899.280 ton LPG üretimi gerçekleşmiştir. TÜPRAŞ ve dağıtım şirketleri tarafından gerçekleştirilen toplam ithalat miktarı ise 3.461.849 ton’dur. 9 farklı ülkeden ithalat gerçekleştirilmiş, en çok ithalat yapılan 3 ülke ise Cezayir, Rusya ve Kazakistan olmuştur. 2015 yılında TÜPRAŞ ve dağıtım şirketleri tarafından yapılan ihracat miktarı 257.643 ton olarak gerçekleşmiş, en çok ihracat yapılan ülkeler ise İsviçre, KKTC ve Mısır olmuştur.

Yıl

Ürün

Tüplü Dökme Otogaz Toplam

2011 Satış (ton) 981.710 122.182 2.642.133 3.746.025

Oran (%) 26,21 3,26 70,53 100

2012 Satış (ton) 889.874 120.892 2.694.011 3.704.777

Oran (%) 24,02 3,26 72,72 100

2013 Satış (ton) 841.646 95.273 2.726.925 3.663.844

Oran (%) 22,97 2,60 74,43 100

2014 Satış (ton) 800.949 84.632 2.838.407 3.723.988

Oran (%) 21,51 2,27 76,22 100

2015 Satış (ton) 815.547 176.280 3.069.237 4.061.064

Oran (%) 20,08 4,34 75,58 100

2015 yılında, bir önceki yıla göre tüplü LPG tüketiminin %1,82, dökme LPG tüketiminin %108,29 ve oto gaz LPG tüketiminin % 8,13 oranında arttığı görülmektedir. 2015 yılında toplam LPG tüketimi ise bir önceki yıla göre %9,05 oranında artmıştır. 4.3.1. LPG Piyasası Bilgi Yönetim Sistemi

LPG Piyasasında Bildirimler, 5307 sayılı Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) Piyasası Kanunu ve Elektrik Piyasası Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, Enerji Piyasası Bildirim Yönetmeliği ve Bildirim Sistemi Kullanım Talimatı ile düzenlenen bildirim yükümlülükleri çerçevesinde, bildirim yükümlüsü tüzel kişilerce, elektronik imza ile EPDK Bildirim Sistemi aracılığıyla yapılmaktadır. İzleme faaliyetleri kapsamında 2015 yılı içerisinde EPDK’ya yapılan bildirimler üzerinden Dağıtıcı ve Rafinerici Lisansı sahibi tüzel kişilerin LPG piyasası faaliyetlerinin takibi yapılmış, elde edilen veriler raporlanarak kamuoyu ile paylaşılmıştır. Bu çerçevede, söz konusu dönemde öncelikle LPG Piyasası 2014 Yılı Sektör Raporu, sonrasında 2015 Yılı Ocak-Aralık Dönemlerine ait Aylık Sektör Raporlarıyla özet piyasa rakamları kamuoyuna açıklanmış ve Kurum internet sitesinde yayımlanmıştır.

4.3.2. Teknik Düzenlemeler ve Gözetim Faaliyetleri Piyasaya arz edilen LPG’nin teknik düzenlemelere uygunluğunun kontrolü ve kalitesinin izlenmesi Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının TÜBİTAK Enerji Enstitüsü tarafından numune alma eğitimi verilen 200 personeli eliyle sürdürülmektedir. Daha önceki dönemde LPG denetimlerinde kullanılmak üzere LPG numunesi taşıma kabiliyetine sahip 10 adet araç kiralanarak Kurum ile işbirliği protokolü bulunan kamu kurum ve kuruluşlarına tahsis edilmiş olup, halen bu araçlardan faydalanılmaktadır. Ayrıca alınacak numunelerin teknik düzenlemelere uygunluğunun kontrolünün sağlıklı bir şekilde yapılabilmesi amacıyla konusunda akredite olan ODTÜ Petrol Araştırma Merkezi ile hizmet alım protokolü imzalanmıştır. Oluşturulan denetim altyapısı kullanılarak 2012 yılının ikinci yarısında başlayan LPG’nin teknik düzenlemelere uygunluk denetimlerine ilişkin çalışmalara 2014 ve 2015 yıllarında da devam edilmiştir. III. BÜTÇE DURUMU

(TL) ÖDENEK

2016 217.290.000

ULUSAL BOR ARAŞTIRMA ENSTİTÜSÜ BAŞKANLIĞI (BOREN)

BOREN BAŞKANLIĞININ STATÜSÜ, KURULUŞ AMACI VE GÖREVLERİ

1. Statüsü

BOREN, idari ve mali özerkliğe sahip, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile ilişkili kamu tüzel kişiliğine haiz bir kuruluştur. 2. Kuruluş Amacı

Enstitü, Türkiye’de ve dünyada bor, ürün ve teknolojilerinin geniş bir şekilde kullanımını, yeni bor ürünlerinin üretimini ve geliştirilmesini teminen değişik alanlarda kullanıcıların araştırmaları için gerekli bilimsel ortamı sağlamak, bor ve ürünlerini kullanan ve/veya bu alanda araştırma yapan kamu ve özel hukuk tüzel kişileri ile işbirliği yaparak bilimsel araştırmaları yapmak, yaptırmak, koordine etmek ve bu araştırmalara katkı sağlamak amacıyla kurulmuştur. 3. Görevleri

Türkiye’nin, bor kimyasalları konusunda dünya pazarında, sahip olduğu cevher zenginliğine koşut bir konuma gelebilmesi için kısa, orta ve uzun dönem bor ürünleri pazar ve teknolojilerine ilişkin politika ve strateji kararlarını almaya ışık tutacak bilgileri oluşturmak,

Bor ve ürünlerinin geniş bir şekilde kullanımı, yeni bor ürün ve teknolojilerinin

geliştirilmesi ve üretilmesi amacıyla temel ve uygulamalı araştırma yapmak, yaptırmak, yapmayı özendirmek, değişik alanlarda kullanıcıların araştırmaları için gerekli bilimsel ortamı ve alt yapıyı sağlamak, bunun için laboratuarlar kurmak, laboratuarların kurulmasına destek vermek, mevcut ve/veya kurulacak laboratuarları teçhizat ile desteklemek, Eti Maden İşletmeleri ve bağlı ortakları ile bor konusunda araştırma altyapısı olan üniversitelerde araştırma merkezleri kurmak, kurulmasına destek olmak, bor ürünlerini kullanan ve bu alanda araştırma yapan kamu ve özel hukuk tüzel kişileri ile işbirliği yaparak koordinasyonu sağlamak, bor ürünlerinin geniş bir şekilde kullanımı, yeni bor ürünlerinin üretimi ve geliştirilmesi alanındaki bilimsel araştırmaların teknolojik yeniliklere süratle dönüşebilmesi için yöntemler geliştirmek, bu alandaki teknolojilerin yurt dışından transferi için gerekli çalışmaları yürütmek, özel sektörün bor ve ürünlerinin


No : 4865 Adres

: Dumlupınar Bulvarı No:166 Kat:10 06520 Ankara

Tel Faks İnternet

: 0 312 219 81 50 : 0 312 219 80 55 :http://www.boren.gov.tr

kullanımı hakkındaki çalışmalara katılımını sağlayacak programlar yapmak, sanayi sektörünün Enstitü ile işbirliği yapmasını sağlayacak programlar geliştirmek, mevcut ve geliştirilecek yeni bor ürünlerinin çevre ve insan sağlığı üzerine etkilerini saptayıp, anlaşılmasına yönelik araştırmalar yapmak, yaptırmak ve işbirliğini verimli kılacak ortamı oluşturmak, kamu kurum ve kuruluşları, üniversiteler ile gerçek ve tüzel kişilerin bor ve ürünlerinin geniş bir şekilde kullanımı, yeni bor ürünlerinin üretimi ve geliştirilmesi hakkında araştırma isteklerini değerlendirmek, Ar-Ge sonuçlarını piyasaya sunmak, bu konularda araştırma yapan gerçek ve tüzel kişileri finansman, personel ve teçhizat ile desteklemek, Türkiye’nin taraf olacağı bor ürünleri ile ilgili Ar-Ge işbirliği anlaşmalarının hazırlanması ve müzakeresinde Eti Maden İşletmeleri ile birlikte Hükümete yardımcı olmak ve anlaşmaların izlenmesinde ve uygulanmasında 31.05.1963 tarihli ve 244 sayılı Kanun ile 05.05.1969 tarih ve 1173 sayılı Kanun çerçevesinde görev almak, Eti Maden İşletmeleri’nin talep edeceği Ar-Ge projelerini öncelikle ve ücretsiz olarak gerçekleştirmek, görev alanına giren konularda ulusal ve uluslararası kongre, seminer gibi bilimsel toplantılara bilimsel ve maddi katkı sağlamak, desteklemek, düzenlemek ve bunlara katılmak, Enstitünün görev alanına giren konularda Türkçe ve yabancı dillerde kitap ve periyodik yayınlarda bulunmak ve bu tür yayınları desteklemek, bilgi toplama ve yayma, bilgi bankaları, kütüphane ve arşiv gibi bilimsel destek hizmetleri sağlamak, ulusal ve uluslararası kuruluşlarla bu konuda işbirliği yapmaktır.

ULUSAL BOR ARAŞTIRMA ENSTİTÜSÜ

YÖNETİM KURULU

ENSTİTÜ BAŞKANI

ENDÜSTRİYEL İLİŞKİLERKOORDİNATÖRLÜĞÜ

ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRMEKOORDİNATÖRLÜĞÜ

BİLGİ TOPLAMA, İDARİ ve MALİİŞLER KOORDİNATÖRLÜĞÜ

I- PERSONEL DURUMU

II- GEÇMİŞ YILLARDAN BU YANA ÜRETİLEN HİZMETLER (2004-2015)

BOREN 2004-2015 yılları arasını kapsayan dönemde 229 adet projeyi desteklemiş, bu kapsamda; 180 adet proje tamamlanmıştır. BOREN’in yürüttüğü faaliyetler kapsamında elde edilen sonuçlardan 18 adet patent belgesi alınmış, 10 adet patent başvurusu yapılmış ve 5 buluş için süreç devam etmektedir. BOREN proje yöntem ve sonuçlarına dayalı 6 adet fikri ve sınai ürün için özel sektör kuruluşlarına lisans hakkı verilmiştir.

PROJE ADI YÜRÜTEN KURULUŞ

Tarımda Mikrobesleyici Nitelikli, Ahşapta Alev Geciktirici ve Haşere Önleyici Olarak Kullanılacak Özel Bor Ürünlerinin Pilot Tesisde Üretimi Ulusal Bor Araştırma Enstitüsü

Doğrudan Sodyum Bor Hidrürlü Yakıt Pili Üretimi ve Entegrasyonu TÜBİTAK MAM

Klinker Üretiminde Kolemanit Kullanımının Araştırılması ve Çimento Endüstrisinde Uygulanabilirliği

Türkiye Çimento Müstahsilleri Birliği

Porselen Karo Bünyelerine Borik Asit İlavesinin Etkileri TÜBİTAK SAM

Sodyum Borhidrür Sentezi ve Üretimi TÜBİTAK MAM

Çinko Borat Üretim Teknolojisinin Geliştirilmesi ve Alev Geciktirici Olarak Kullanım Alanlarının Araştırılması ODTÜ

Bor Uygulamasının Doğu Anadolu Koşullarında Yetiştirilen Yonca, Buğday ve Sebzelerin Verimi Üzerine Etkisi Atatürk Üniversitesi

Orta Anadolu Bölgesinde Bor Noksan Olan Topraklarda Yetiştirilen Makarnalık ve Ekmeklik Buğdaya Uygulanan Farklı Bor Kaynaklarının Etkilerinin Belirlenmesi

Selçuk Üniversitesi

POZİSYON CETVELİ 2015 YILI

Başkan 1 Grup Koordinatörü 3 Uzman 11

Mühendis 5

Kimyager 1

Fizikçi 1

Tekniker 2

Savunma Uzmanı 1

Sekreter 2

Büro Görevlisi 2

Şoför 2

TOPLAM 31


Boren Tarafından Üretilen Emprenye Kimyasalının Ahşap Endüstrisinde Uygulanalabilirliğinin Araştırılması ve Endüstriyel Odunlara Uygulama Şartlarının Belirlenmesi

Gazi Üniversitesi

Bor Mineralinin İnsanda Erkek Fertilitesi ve Prostat Kanserine Etkisinin Belirlenmesi Balıkesir Üniversitesi

Borlu Selülozik İzolasyon Malzemesi Üretimi ve Üretim Optimizasyonu Çağ Mühendislik (Cell-Bor)

Soğutmasız Kullanım İçin Kesici Takımların Bor Nitrür İçeren Malzeme İle Kaplanması ODTÜ

Mekanik Odun Hamurunun Sodyum Perborat Monohidrat, Tetrahidrat İle Ağartılması ve Yanmazlık Çalışması Milda Kâğıt Fabrikası

Çözelti Madenciliğinin Eti Kırka Bor İşletme Sahasına Uygulanabilirliğinin Ön Araştırması ve Jeolojik Modellemesi Dumlupınar Üniversitesi

Bor Bileşikleri Kullanılarak Yanmaya Dayanıklı Odun/Plastik Kompozitleri Üretimi Sütçü İmam Üniversitesi

TiB2:CN:MoS2 Kendinden Yağlayıcı Sertleştirilmiş-Yumuşak Nano Yapılı Kompozit Film Kaplama Geliştirilmesi ve Özelliklerinin Karakteristikleri

Atatürk Üniversitesi

Bor Katkılı Ferromanyetik Malzemeler ve Uygulamaları İnönü Üniversitesi

Borun Kemik Oluşumuna Etkisi ve Olası Mekanizmaların İncelenmesi Selçuk Üniversitesi

Boraks'ın Karaciğer Yağlanmasına Yol Açan Patojenik Mekanizmalara Etkileri Selçuk Üniversitesi

Mekanokimyasal Yöntemle Çeşitli Metal Borürlerin Üretimi ODTÜ

21nci Yüzyılın Gözde Malzemeleri: Bor Tabanlı Manyetik Malzemeler Ankara Üniversitesi

Borlama Isıl İşleminin Çeliklerin Çekme Uzama Eğrileri Üzerine Etkisinin Araştırılması Süleyman Demirel Üniversitesi

Hisarcık ve Espey Bölgesi Kolemanitlerinin Yüksek Mukavemetli Hafif Yapı Malzemesi Eldesinde Kullanılması ve Üretim Optimizizasyonu Çukurova Üniversitesi

Trimetilborat Üretim Prosesinin Geliştirilmesi İstanbul Teknik Üniversitesi

Bor İçeren Yarıiletken Polimerlerin Elektriksel Karakterizasyonu ve P-N Eklem-Schottky Diyotlarının Fabrikasyonu Fırat Üniversitesi

Buğday Saplarından Kraft-Sodyum Bor Hidrür Yöntemiyle Kağıt Hamuru Üretimi ve Oksijen-Sodyum Perborat Monohidrat İle Ağartılması

Sütçü İmam Üniversitesi

Biyoliç Yöntemi İle Borik Asit Üretiminin Araştırılması Çukurova Üniversitesi

Bor İçerikli Yüksek Sıcaklığa ve Aleve Dayanıklı Poliolefin Filmler Gazi Üniversitesi


Nitelikli Kimyasal Sentezinde Organoboronik Bileşiklerin Kullanılması İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü

Çinko Borat Sentezi ve Yüksek Sıcaklıkta Pigment Olarak Kullanılabilirliği Gazi Üniversitesi

Bor Esaslı Alaşımların Üretimi, Sentezi, Manyetik Karakterizasyonu ve Teknolojik Uygulamalar İçin Kalıcı Mıknatıs ve Prototip Kablo Yapımı Ankara Üniversitesi

Bor Esterleri Üzerinden Organik Sentezler İstanbul Teknik Üniversitesi

Bor Tabanlı Dozimetrik Malzeme Geliştirilmesi ve Teknolojik Uygulanabilirliğinin Araştırılması ODTÜ

Etlik Piliç Karma Yemlerine Farklı Düzeylerde Bor İlavesinin Performans, Kemik Gelişimi İle Kalsiyum Metabolizması Üzerine Etkilerinin Belirlenmesi

Ankara Tavukçuluk Araştırma Enstitüsü

Yumurta Tavuğu Karma Yemlerine Farklı Düzeylerde Bor İlavesinin Performans, Kemik Gelişimi, Bazı Kan ve Stres Parametreleri ve Yumurta Kolesterol İçeriği Üzerine Etkilerinin Belirlenmesi


Endüstriyel Bor Nitrür Üretiminin Araştırılması Anadolu Üniversitesi

Beton Yol Yapımında Borlu Çimento Kullanımı Ulusal Bor Araştırma Enstitüsü

Bor Stresinin Bitkiler Üzerinde Oluşturduğu Etkilerinin DNA Çip Teknolojileri İle Araştırılması ODTÜ

Kolemanitten Yeni Bir Yöntemle Borik Asit Üretim Prosesinin Geliştirilmesi İstanbul Teknik Üniversitesi

Şeker Esaslı Düşük Maliyetli Başlangıç Malzemesinden Bor Karbür Eldesi; Pilot Üretim Gerçekleştirilmesi ve Örnek Ürünler Ortaya Konması

İstanbul Teknik Üniversitesi

Borik Asit ve Amonyum Hidroksit Bileşiklerinden Amonyum Biborat Tetrahidrat ve Amonyum Pentaborat Oktahidratın Üretim Şartlarının Belirlenmesi

Harran Üniversitesi

Boroksit Takviyeli Plastik Nano Kompozitlerin Üretimi ve Özelliklerinin Araştırılması Marmara Üniversitesi

Sodyum Borhidrür'ün Tekstil Terbiye İşlemlerinde Kullanım Olanaklarının Araştırılması Uludağ Üniversitesi

Şelit (CAWO4) Minerali ve Tungsten Oksitten SHS Yöntemiyle Doğrudan Tungsten Borür Üretimi İstanbul Teknik Üniversitesi

Borlu Bileşiklerin Odunun Biyolojik Direnç, Tutuşma, Hızlandırılmış-Yaşlandırma, Performans Özellikleri Üzerine Etkileri ve Odundan Yıkanma Özelliklerinin Belirlenmesi

Muğla Üniversitesi

İnsan Kanında Ağır Metal Toksisitesine Karşı Bazı Bor Bileşiklerinin Sitogenetik ve Biyokimyasal Etkileri Atatürk Üniversitesi

Bakır Üretiminde Bor Bileşiklerinin Kullanımı ODTÜ


Bor Katkılı Çimentonun Kütle Betonu Yapılarında ve Normal Yapı Betonlarında Kullanımının Araştırılması

DSİ-Teknik Araştırma ve Kalite Kontrol Dairesi

Tarımbor Gübresinin Çeşitli Kültür Bitkilerinin Verim ve Kalite Özellikleri Üzerine Etkisi Dicle Üniversitesi

Şeker Pancarı (Beta Vulgaris L.) ve Marul (Lactuca Sativa Var. Longifolia L.) Bitkilerinde Bor Gübrelemesinin Verim Özellikleri Üzerine Etkisi

Gaziosmanpaşa Üniversitesi

Bor Kimyasalları Kullanarak Yanmaya ve Haşerelere Dayanıklı Ahşap Kompozit Levha Üretimi

Kastamonu Entegre Ağaç San. ve Tic. A.Ş.

Yumurta Tavuğu Yemlerine Organik Bor İlavesinin Performans, Kemik Gelişimi, Bazı Kan Parametreleri İle Yumurta Kalite Kriterleri Üzerine Etkisinin Belirlenmesi


Farklı Bor Konsantrasyonlarının Meme Kanseri Hücrelerinin Büyümesine Olası Etkilerinin Araştırılması Yüzüncü Yıl Üniversitesi

Kivi ve Fındık Bitkisinde Borlu Gübrelemenin Verim ve Yaprakların Bor İçerikleri Üzerine Etkisi Ordu Üniversitesi

BOREN Tarafından Üretilen Tarım Bor Gübresinin Tarımda Kullanım Olanakları Ankara Üniversitesi

Proje Hazırlama ve Konsept Geliştirme Ön Çalışmaları Ulusal Bor Araştırma Enstitüsü

Bigadiç (Balıkesir) Çevresi Borat Yataklarının Mineralojik ve Jeokimyasal Özellikleri, Bunların Derinliğe Bağlı Değişimleri İle Manyetik Rezonans Yöntemiyle Bazı Yüksek Teknolojik Özelliklerinin İncelenmesi

Ankara Üniversitesi

B4C/SiC Kompozitlerinin Sıcak Presleme ve Reaktif Sıcak Presleme Yöntemiyle Üretilmesi İstanbul Teknik Üniversitesi

Bor Elementinin Farmasötik Analizlerde Kullanımı; Halojenür Girişiminin Bulunduğu Matriks Gerçek Örn. (Denizsuyu, Atıksular, Diş Macunu Gibi Farmasötik Şekiller vb) Total Florür Miktar Tayinine Yönelik Voltametrik ve Spektrofluorometrik Yaklaşımlar,

Ege Üniversitesi

Ferro Niyobyum Tozlarından FexB-NbxB Esaslı Kompozitlerin Üretimi Sakarya Üniversitesi

Hidrojen Depolanmasında Amin-Boranların Dehidrojenlenmesini Katalizleyecek Geçiş Metal Nanokümelerinin Geliştirilmesi ODTÜ

Termal Arayüzey Malzemesi Olarak Kullanılabilecek Polimer/ Bor Nitrür Mikro ve Nano Kompozitlerinin Üretim Teknolojilerinin Araştırılması

Kocaeli Üniversitesi

TiB2 İçerikli Sert Yüzey Kaplama Örtülü Elektrot İmali Fırat Üniversitesi

Kimyasal Yöntemler Kullanarak Nano Boyutta Çinko Borat Üretimi Marmara Üniversitesi

Influenza Virüsü ve Immunoglobulin M Teşhisine Yönelik Boronik Asit Temelli Biyomimetik Sensör Sistemlerinin Geliştirilmesi Anadolu Üniversitesi


Doğal Yolla Alınan Bor Mineralinin Erkeklerde Prostat Büyüklüğü, Benign Prostat Hiperplazisi ve Alt Üriner Sistem Semptomlarına Etkisinin Topluma Dayalı Bir Çalışma İle Araştırılması

Celal Bayar Üniversitesi

Ultrasonic Spray Pyrolysis (USP) Yöntemi İle Süperiletken Küresel Magnezyum Di-Boride (MgB2) Nano-Tozlarının Elde Edilmesi ve Teknolojik Uygulaması

İnönü Üniversitesi

Düşük Bor İçerikli Emet -25+3 mm Kolemanit Konsantrelerinin Bor İçeriğinin Yükseltilmesi İstanbul Teknik Üniversitesi

Mikrodalga İndüklemeli Plazma Fırını Kullanılarak Rafine Bor Ürünlerinin Arındırılması ve Özel Bor Kimyasallarının Eldesi Koç Üniversitesi

Elektriksiz (Elektroless) Kaplama Yöntemi İle Üretilen Katı Yağlayıcı Ni-B Kaplamaların Yapısal, Aşınma ve Korozyon Özelliklerinin Araştırılması


Küçük Parçacık Boyutlu Çinko Borat Üretimi ve Alev Geciktirici Olarak Kullanımı ODTÜ

Metabolik Mühendislik Yaklaşımıyla Maya Hücrelerine Bor Direnci Kazandırılması ve Bor Direncinin ve Bora Bağlanmanın Moleküler Mekanizmasının Biyobenzetim ve Nanobiyoteknolojik Uygulamalar Amaçlı İncelenmesi


Soğuk Gaz Dinamik Sprey Yöntemi İle Metal Yüzeylerinin Borkarbür Takviyeli Kompozit Kaplanması İstanbul Teknik Üniversitesi

Nobleit Türü Kalsiyumlu Boratların Sentezi ve Yanmaya Dayanıklı Malzeme Üretiminde Etkinliğinin İncelenmesi Ankara Üniversitesi

Atımlı Laser İle MgB2 İnce Film Yapılması ve Süperiletken Kuantum Girişim Aygıt Yongası Geliştirilmesi

İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü

Sodyum Perborat İle Zeytin Karasuyunun Fotolitik Arıtımı Muğla Üniversitesi

Ülkemiz Bor Rezervlerinden Üretilen Borik Asitin Zararlı Böceklerin Kimyasal Mücadelesinde Ucuz ve Çevre Dostu İnorganik İnsektisit Olarak Değerlendirilmesi

Karaelmas Üniversitesi

Pigment Kuşeli Orta Yoğunlukta Liflevha (MDF) Üretimi Karaelmas Üniversitesi

Borun Domates Rizosferinde Mikrobiyal Populasyon Yoğunluğu ve Kurşuni Küf Hastalığına Karşı (Botrytis Cinerea) Kullanılan Bazı Pestisitlerin Etkinliği Üzerine Etkisinin Araştırılması


Çukurova Bölgesinde (Adana İli) Pamuk ve Ayçiçeğinde Bor Beslenmesi Çukurova Üniversitesi

Tarımsal Sulamada Kullanım İçin Bor İçeren Sulardan Ters Ozmos, Sorpsiyon-Membran Filtrasyon Hibrit Yöntemleriyle Bor Giderilmesi ve Kazanılması

Ege Üniversitesi

Bor Gübrelemesinin Doğu Anadolu Bölgesinde Yetiştirilen Buğday, Silajlık Mısır ve Üzüm De Dona Dayanım, Verim ve Verim Unsurları Üzerine Etkisi



Sabit Uygulamalar İçin Doğrudan Sodyum Borhidrürlü Yakıt Pili Sistemi Geliştirilmesi TÜBİTAK MAM

Dalga Enerjisinden Elektrik Üretimi Türkiye Elektro Mekanik San. A.Ş.

Ankara Koşullarında Yazlık Kolza (Brassica Napus Ssp. Oleifera 1. ) Çeşitlerinde Farklı Bor Dozlarının Verim ve Verim Öğelerine Etkisi Ankara Üniversitesi

Termal Nötron Absorbent Olarak Kullanılan 10B İzotopunun Borik Asit Çözeltisinden Kromatografik Usulle Zenginleştirilmesi ve Amaca Uygun Kramatografik Materyalin Sentezi

Hacettepe Üniversitesi

Türkiye Topraklarının Bor Statüsünün Belirlenmesi ve Haritalanması Toprak Gübre ve Su Kaynakları Merkez Araştırma Enstitüsü

Bor Maruziyetinin İnsanların Üreme Fonksiyonu Üzerindeki Toksik Etkilerinin Araştırılması Ankara Üniversitesi

Bor İçeren Güç Tutuşur Poliamid ve Polipropilen Liflerin Üretilmesi ODTÜ

UV Işınlarıyla Sertleşebilen Bor İçeren Hibrit Kaplamalar Marmara Üniversitesi

Yalıtımda Kullanılan Levhaların Mineral Lifli Selüloz Malzemeden Bor Katkılı Olarak Üretilebilirliğinin Optimizasyonu

Yaliz Yapı İzolasyon San.Tic.A.Ş.

Lityum-İyon Polimer Pillerinde Kullanım Amaçlı Bor İçerikli Polimer Elektrolitlerin Üretilmesi Fatih Üniversitesi

Ticari Olarak Üretilen Bazı Bor Ürünlerinin Anti-Mikrobiyal, Anti-Kanserojenik ve Göl Suyunda Bakteri Yaşamı Üzerine Etkilerinin Araştırılması

Siirt Üniversitesi

Mor Ötesi Işık Kaynakları İçin Hegzagonal Bor Nitrür Tek Kristal Büyütülmesi ve Karakterizasyonu Bilkent Üniversitesi

Bor Stresi Altında Buğday Bitkisinin Gen İfade Profillerinin İncelenmesi ve Tarımborun Bu Strese Tepki Üzerine Etkilerinin Moleküler Seviyelerde Belirlenmesi

ODTÜ

Borla Kirlenmiş Topraklarda Yetişebilen Dirençli Yonca Bitkisi Geliştirilmesi ve Bitki Aktif Bor Alımı Mekanizmasının Araştırılması Fatih Üniversitesi

Sodyum Borhidrürle Çalışan 100W Gücünde Taşınabilir Yakıt Pili Geliştirilmesi ODTÜ

Pleurotus Ostreatus Üretiminde Bor Dozlarının Etkisi Pamukkale Üniversitesi

Bazı Bor Bileşiklerinin Sera Yetiştiriciliğinde Görülen Bazı Ana Zararlıların Mücadelesinde Alternatif Pestisit Olarak Kullanım Olanaklarının ve Bitki Fizyolojisi ve Biyokimyası Üzerindeki Etkilerinin Araştırılması


Bor Katkılı Nano Yapılı Çinko Oksit Yarıiletken Filmlerin Üretilmesi ve Elektronik Devre Elemanı Uygulamaları Fırat Üniversitesi


Mikro Taneli Ham Kolemanit İle Polipropilen Malzemelerin Mekanik Özelliklerinin Geliştirilmesi ve Yurtiçi Tüketim Miktarının Arttırılması Kocaeli Üniversitesi

Yaylı Müzik Aletleri Yapımında Boraksın Kullanılması Abant İzzet Baysal Üniversitesi

Isıl ve Mikrodalga Enerji Ortamlarında Bor Nitrür Nanotüplerinin Katalitik Olarak Üretimi ve Bunların Hidrojen Depolanmasında Kullanılması

Sabancı Üniversitesi

Boroksit/Polimer Nanokompozitlerinin Sentezi, Karakterizasyonu Ve Reolojik Özellikleri Balıkesir Üniversitesi

Aktive Edilmiş Tozlarla Düşük Sıcaklıklarda ZrB2 ve ZrB2 Esaslı Seramiklerin Sentezlenmesi, Sinterlenmesi ve Mekaniksel Özelliklerinin Geliştirilmesi

Dumlupınar Üniversitesi

Lityum Triborat Dozimetrik Malzemenin Teknolojik Uygulanabilirliğinin Araştırılması ODTÜ

Türkiye’de Üretilen Üç Bor Bileşiğinin Plastik ve Kompozit Ürünlerde Alev Geciktirici Olarak Yaygın Kullanılabilirliğinin Araştırılması: (I) Kablo, Elektrikli Ev Aletleri ve Otomotiv Endüstrisi Plastikleri

ODTÜ

Hidrojelle Kapsüllenmiş Metal Nano Katalizörlerin Hazırlanması ve Sodyum Bor Hidrürden Hidrojen Üretiminde Katalitik Etkilerinin Araştırılması

Onsekiz Mart Üniversitesi

Anadolu Menşeili Bir Bor Bakterisi, Bacillus Boroniphilus'un Tüm Genom Diziliminin Çıkarılması ve Hazırlanacak Genomik Kütüphanesi Üzerinden Bor İle İlgili Genlerinin Araştırılması


Elementer Saf Bor Tozunun Alternatif Bir Yöntemle Gaz Fazdan Üretilmesi İstanbul Teknik Üniversitesi

Uzay ve Havacılık Amaçlı, Kendini İyileştirme Özelliği Gösteren Bor Bileşikli (B4C/Bn+SiC) Kaplamaların Geliştirilmesi Sakarya Üniversitesi

Bor Kaynaklı Pasta Karışımları İle Plazma Pasta Borlanmış AISI 8620 Çeliğinin Yüzey Karakterizasyonu ve Tribolojik Özelliklerinin İncelenmesi

Kocatepe Üniversitesi

Sodyum Borhidrür Yakıt Pilli Araç TÜBİTAK MAM

Bor Bileşiklerinin Organ Prezervasyonu ve İskemi/Reperfüzyon Hasarları Üzerine Etkileri

Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi Organ Nakli Koordinasyon Merkezi

%90, %95, %99 Saflıkta Amorf Bor, %98 Saflıkta Kristal Bor ve MgB2 Tozlarının Endüstriyel Ölçekte Üretimi

Pavezyum Kimya Sanayi Dış Ticaret Ltd.Şti

Jel Yöntemi İle AISI 4140: Çeliğinin Borlanması Fırat Üniversitesi

Borür Katkılı Çelik Matrisli Kompozitlerin Üretimi, Mikroyapı ve Mekanik Özelliklerinin Araştırılması Fırat Üniversitesi

Bor/Selüloz Nanokristalit (Whiskers) Takviyeli Nanokompozitlerin Üretimi Sütçü İmam Üniversitesi


Deneysel Alzheimer Modelinde Alüminyum Toksisitesine Karşı Bor Bileşiklerinin Rolleri Atatürk Üniversitesi

Bor Katkılı Nanoliflerin Üretilmesi, Mekanik, Termal ve Elektrik Özelliklerinin İncelenmesi

Marmara Üniversitesi, Nanoteknoloji ve Biyomalzemeler Uygulama ve Araştırma Merkezi

Diyetteki Borun Sağlıklı Ratlarda Myokardın İskemik Önkoşullanma Yanıtına Etkisinin Değerlendirilmesi

Dışkapı Yıldırım Beyazıt Eğitim ve Araştırma Hastanesi

Nano Bor Oksit Üretimi Balıkesir Üniversitesi

Hidrotermal Prosesle Biyoyakıt Üretiminde Bor Katalizörlerin Etkisinin İncelenmesi Karabük Üniversitesi

Nanoboyutlu Çinko Borat ve Gümüş Katkılı Çok Fonksiyonlu Tekstil Malzemeleri Geliştirilmesi Anadolu Üniversitesi

Görünür Işığa Duyarlı Bor ve Zirkonyum Katkılı Fotokatalitik TiO2 Hazırlanması Atılım Üniversitesi

Oral Mukozitis Meydana Getirilmiş Ratlarda Sistemik Olarak Verilen Bor'un; Oral Mukozitisin Ortadan Kaldırılmasındaki Etkinliğinin Araştırılması

Gaziantep Üniversitesi

Zeytinde Kullanılan Uygun Bor Formu ve Dozajının Belirlenmesi İle Zeytin ve Zeytinyağının Verim ve Kalitesine Etkilerinin Araştırılması Zeytincilik Araştırma Enstitüsü

Bor Bileşik ve Minerallerinin Antioksidan Enzim Aktivitelerine Etkileri Balıkesir Üniversitesi

Bor Dozu Uygulamalarının Aspir (Carthamus Tinctorius L.) Bitkisinde Verim ve Kalite Unsurları Üzerine Etkilerinin Belirlenmesi

Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü

Ultrasonik Sprey Piroliz (USP) Tekniği İle Lityum (Li) İyon Pilleri İçin Bor Katkılı Yeni Nesil Katot Malzemelerinin LİMXBYO (M= Fe, Mn, Ni Geliştirilmesi


Bazı Lösemi Hücre Hatlarında Bor Bileşiklerinin Antikanserojenik Etkilerinin Araştırılması Anadolu Üniversitesi

Bor Esaslı Yeni Anorganik-Organik Melez Polimerik Malzemelerin Tasarımı, Sentezi ve Teknolojik Uygulamaları Atılım Üniversitesi

Leonardit Kökenli Humik Bileşiklerin Borlu Gübrelemede Kullanım Olanaklarının Araştırılması Gaziosmanpaşa Üniversitesi

Bor-Dipirin (BODIPY) Sınıfı Organik Boyarmaddelerin Pratik Sentez ve Uygulama Çalışmaları Bilkent Üniversitesi

Dış Cephe Boyalarda Dolgu ve Katkı Maddesi Olarak Borun Kullanılabilirliğinin Geliştirilmesi İstanbul Teknik Üniversitesi

Deoksiglukoza Bağlanmış Borik Asitin (Boric Asit B(OH)3), Farklı Kanser Hücre Serilerinde (K562, Hl60, Ht29, Mcf-7, Raji) Proliferasyon ve Apoptozise Etkisi ve Boron Nötron Yakalama Terapisi (BNCT) İçin Deoksiglukoz ve Flu-Deoksiglukozun, Kullanımı.

Yüzüncü Yıl Üniversitesi


Hidrojen Üretimi İçin Polimer Destekli Katı Faz Katalitik Amonyum Borür Üretim Koşulları ve Kinetiğinin Belirlenmesi Gazi Üniversitesi

Polimer Elektrolit Membran Yakıt Hücrelerinde (PEMFC) Kullanım Amaçlı Vinil Fosfonik Asit ve Vinil Benzen Boronik Asit İçerikli Farklı Proton İletken Kopolimerlerin Üretilmesi

Fatih Üniversitesi

Boronik Asit İçeren İletken Polimer Tabanlı Enzimatik Kolesterol Biyosensörlerinin Geliştirilmesi Fatih Üniversitesi

Borik Asit ve Kimi Organik Madde (Maya Kültürü, Organik Asit, Yağ) Karışımının Toklu Rasyonlarında Kullanılma Olanaklarının Araştırılması


Doğal Taş Kesici Takımlarda Bor Karbür (B4C) Kullanılabilirliğinin Araştırılması Fırat Üniversitesi

Yüksek Saflıkta (>%99,9) Elementel Amorf ve Kristal Bor Üretimi İçin Yeni Yöntemler Ve Ürünlerin Oksijen Safsızlıklarının Tayini Koç Üniversitesi

Boryl-Metilendimetiliminum Tuzları ve Diazatriborolidin-Dianyon Türevlerinin Sentezleri Adnan Menderes Üniversitesi

Termoset ve Termoplastik Sanayi Atıklarından Bor Katkılı Yanmaya Dirençli Yeni Nesil Kompozit Malzeme Üretimi ve Karakterizasyonu Sütçü İmam Üniversitesi

Streptozotosin İle İndüklenmiş Diyabetik Ratlarda Yara İyileşmesi Üzerine Borik Asit İçeren Z3' Ün Etkinliğinin Araştırılması Gülhane Askeri Tıp Akademisi

Çözünür ve İşlenebilir Bor Subftalosiyanin Malzemeleri ve Organik Güneş Pili Uygulamaları ODTÜ

Bor Ürün ve Teknolojilerine Yönelik Teknoloji Yol Haritasının Oluşturulması

ICC Uluslararası Danışmanlık Organizasyon Ltd. Şti.

Sürekli Annular Kromotografi Teknolojisi İle Bor İzotop Zenginleştirme Ulusal Bor Araştırma Enstitüsü

Kesici Takımlar ve Kalıplar İçin Kubik Bor Nitrür (CBN) Kaplama Teknolojilerinin Geliştirilmesi Atılım Üniversitesi

Bor Katkılı Yanmaya Dayanıklı Ahşap Kompozit Malzeme Geliştirilmesi ve Karakterizasyonu Ulusal Bor Araştırma Enstitüsü

BORTEK Tarafından Üretilen Katkı Yağının Enerji Tasarrufu Amacıyla Bigadiç Bor İşletme Müdürlüğünde Kurulu Değirmenlerin Redüktörlerinde Kullanımı

Ulusal Bor Araştırma Enstitüsü

Karboran Esaslı Polimerlerin Sentezi ve Karakterizasyonu TÜBİTAK MAM

Bor Stresinin In Vıtro Koşullarda Asmanın Fiziksel, Biyokimyasal ve Moleküler Düzeydeki Etkilerinin Belirlenmesi Süleyman Demirel Üniversitesi

Hidrojen Depolama İçin Amonyum Boran (NH3BH3) Üretimi ve Proses Optimizasyonu Yıldız Teknik Üniversitesi

Cevher Zenginleştirme Makinesi Geliştirilmesi Gate Elektronik San. Ve Tic.A.Ş


Bor Katkılı Pestisit Kalıntısı Uzaklaştırıcılarının Geliştirilmesi Adnan Menderes Üniversitesi

Bor Türevleri Kullanılarak Antimikrobiyal Yapı Malzemeleri Üretimi Yeditepe Üniversitesi

Bor Madeni Bileşikleri Kullanılarak Antimikrobiyal Kadın Pedi, Tampon ve Çocuk Bezi Geliştirilmesi Yeditepe Üniversitesi

Yeni Organobor Bileşiklerinin Sentezi ve Sıvı Kristal Özelliklerinin Araştırılması Adnan Menderes Üniversitesi

Epoksi Reçinesine Bor Bileşikleri Kullanarak Güç Tutuşur Özellik Kazandırılması ve Çelik Yapıların Aleve Karşı Korunmalarında Uygulanması

Erciyes Üniversitesi

Orta Anadolu Bölgesinde Topraktan ve Yapraktan Bor Uygulamalarının Şeker Pancarının Verim Ve Kalitesine Etkisi

Konya Toprak Su ve Çölleşme ile Mücadele Araştırma İst. Müd.

Isparta Yöresi Elma Bahçelerinin Bor Beslenme Durumlarının İncelenerek, Farklı Bor Uygulamalarının Elmanın Verim ve Kalite Değerlerine Etkisinin Araştırılması

Süleyman Demirel Üniversitesi

Doğu Karadeniz (Ordu-Samsun) Bölgesi'nde Fındığın Bor Beslenme Durumu ve Uygun Bor Kaynağı İle Bor Gübreleme Yönteminin Belirlenmesi

Ordu Üniversitesi

Çay Tarımı Yapılan Toprakların Bor Durumu İle Çay Bitkisine Uygulanacak Bor Form ve Dozlarının Belirlenmesi ve Bor Verim-Kalite İlişkisi


Bor Katkılı Lignoselülozik Atıktan Poliüretan Tipi Köpük Üretimi ve Karakterizasyonu Sütçü İmam Üniversitesi

Bor ve Bor-Ferrosen Bimetalik Bileşiklerinin Sentezi ve Bu Bileşiklerin Organik Işık Yayıcı (OLED) Özelliklerinin İncelenmesi Karaelmas Üniversitesi

Bor Temelli Yeni Nesil Metalloilaç Tasarımlarına Yönelik Hedeflerin Ortaya Çıkarılması Gazi Üniversitesi

Pestisit Etkisi Saptanan Tarım Bor Bileşiğinin Sektöre Ürün Olarak Sunulması ve Kullanılma Olanaklarının Arttırılması Amacıyla Pestisit Etkinlik Denemelerinin Yapılması


Patates Siğil Hastalığı [(synchytrium endobioticum) schilb. Perc.] Mücadelesinde Bor Kullanım Olanaklarının Araştırılması

Zirai Mücadele Merkez Araştırma Enstitüsü

Düşük Sıcaklıkta Yüksek Düzenliliğe Sahip Hekzagonal Bor Nitrür Sentez Yöntemi Araştırmaları İzzet Baysal Üniversitesi

Katkılanmış MgB4O7 ve Na2B4O7 Bor Bileşenlerinden Lüminesans Yöntemi Kullanılarak Medikal Amaçlı Dozimetrik Malzeme Geliştirilmesi

Çukurova Üniversitesi

Biyomimetrik Boronik Asit Kopolimerlerinin Hazırlanması ve Adezyon Özelliklerinin Belirlenmesi İnönü Üniversitesi

Yüksek Saflıkta Amorf Bor Tozunun Endüstriyel Boyuta Uyarlanabilir Üretimi İstanbul Teknik Üniversitesi


Amonyum Floroborat Üretimi ve Üretim Parametrelerinin Belirlenmesi Selçuk Üniversitesi

Atık Bor Tozlarınınepoksi Zemin Kaplamada Kullanılması Kocatepe Üniversitesi

Lantanit Katkılı Borat Nano Taneciklerin Sentezi, Luminesans ve Fiziksel Özelliklerinin İncelenmesi, Endüstriyel Uygulamalar Çukurova Üniversitesi

Embryo Gelişimi Üzerine Borun Etkisinin İn Vivo Olarak Araştırılması Kocatepe Üniversitesi

Şanlıurfa ve Kahramanmaraş Bölgesinde Pamuğun Bor Beslenme Durumunun Belirlenmesi ve Farklı Bor Uygulamalarının Pamuk Verimine Etkisi

Doğu Akdeniz Geçit Kuşağı Tarımsal Araştırma İstasyonu Müdürlüğü

Savunma Sanayinde Bor Bileşiklerinin Kullanımı Nurol Teknoloji/Arge

Endüstriyel Ölçekte Karbon Katkılı Amorf Nano Bor Üretimi Pavezyum Kimya Sanayi Dış Ticaret Ltd.Şti

III- 2015 YILI FAALİYETLERİ

Türkiye’de bor tüketimin arttırılması, bora dayalı sanayinin geliştirilmesi, bor ile ilgili üretilecek ürünlerde sektörel, bölgesel, yerel rekabet gücünü artıracak verimli ve yenilikçi (inovatif) yatırımların arttırılması, yönetilmesi, desteklenmesi ve teşvik edilmesi, bor ve türevlerinin sanayide aktif kullanımının yerinde ve tek merkezli olarak takip edilmesi, sektör önceliklerine cevap veren proje sonuçlarının uygulamaya dönüştürülerek katma değer yaratılması amaçlarıyla, Bor Organize Sanayi İhtisas Bölgesi (BOROSİB) kurulmasına ilişkin faaliyetler sürdürülmektedir.

BOREN, öncelikleri doğrultusunda belirlenecek alanlarda yüksek ticarileşme ve

ekonomik katkı potansiyeline sahip, sonuçları itibariyle bor kullanımını yaygınlaştıracak ve/veya bora dayalı rekabet avantajı sağlayacak ürün ve teknoloji geliştirilmesine yönelik projelerin seçimine imkân tanınması amacıyla çağrılı proje destekleme sistemini de uygulamaktadır. Bu çerçevede, 2015 yılına kadar iki adet çağrı düzenlenmiş olup, toplam 8 adet projeye destek sağlanmış ve bunlardan 1 tanesi tamamlanmıştır. Aynı kapsamda 2015 yılında üçüncü proje çağrısına 42 adet proje başvurusu yapılmış olup, 3 tanesinin desteklenmesi uygun görülmüştür. 2015 yılında, ikinci defa aynı başlıkta yeni proje çağrısına çıkılmıştır. Bu kapsamda 28 adet proje başvurusu yapılmış olup, kesin başvuru aşamasına geçen 15 adet proje önerisinin değerlendirme süreci devam etmektedir. Ticarileşme potansiyeli yüksek, borlu malzemeler ve bor kimyasallarının üretimi ve teknolojilerinin geliştirilmesine yönelik yılda birkaç defa proje çağrısı düzenlenmesi hedeflenmektedir. Bu kapsamda desteklenen projelerden elde edilecek sonuçların uygulamaya aktarılması ve ticarileşmesi faaliyetleri yürütülecektir.

Ar-Ge faaliyetlerini destekleyici, bor konusunda araştırmaların sürekliliğini

sağlayabilecek ilgili test ve analizlerin yapılabildiği, bilgi üreten, yetkin bir alt yapı ile yetişmiş eleman potansiyeline haiz bir laboratuvar alt yapısının güçlendirilmesi açısından 2015 yılında “BOREN Ar-Ge Merkezi Laboratuvarının Geliştirilmesi” başlıklı proje başlatılarak, laboratuvarın alt yapısını güçlendirmek için Rotary Evaparatör, X-Işını Difraksiyonu Cihazı, Simültane Termal Analiz Cihazı, Çeneli Kırıcı, Kamara Fırın, Tüp

Fırın, Santrifüj, Halkalı Değirmen, Bilyalı Değirmen, Nem Analiz Cihazı, Hassas Tartı, Hassas Yoğunluk Ölçer, pH metre alınmıştır. Ayrıca, temel araştırma çalışmaları yapılan konularda pilot ölçekli endüstriyel ürün geliştirmek amacıyla “Pilot Ölçekte Bor Katkılı Perlit/Pomza Tuğla Üretimi ve Fizikomekanik Özelliklerinin Belirlenmesi” ve “Taş Yünü Üretiminde Borun Kullanılabilirliğinin Araştırılması” başlıklı projeler başlatılmıştır. Anılan projeler kapsamında görev almak üzere süreli 7 personele istihdam sağlanmıştır.

BOREN Ar-Ge Laboratuvarında kurulan pilot tesiste yürütülen “Sürekli Annular

Kromotografi Teknolojisi ile Bor İzotop Zenginleştirme” konulu proje 2015 yılında tamamlanmış olup, yine aynı yıl içerisinde “Sürekli Annular Kromatografik Yöntemle Nükleer Güç Santrallerindeki Yakıt Çubuklarının Kontrolünde Kullanılan B10 İzotopunun Yüksek Saflıkta ve Yüksek Kapasitede Zenginleştirme Teknolojisinin Geliştirilmesi” konulu proje başlatılmıştır. Uluslararası işbirliği modeli ile “Bor Katkılı İleri Metal Alaşımları” konulu projenin çalışmaları sürdürülmektedir.

BOREN Ar-Ge Merkezi Laboratuvarı alt yapısı ile mümkün olamayan analiz ve

testlerin MTA Genel Müdürlüğü laboratuvarlarında indirimli olarak yaptırılabilmesi hususunda karşılıklı mutabakat sağlanmıştır.

Ülkemizde mevcut ve gelişmekte olan teknoloji alt yapısının ve uzmanlığın

Enstitü ihtiyaçları ile örtüştürülmesi amacıyla farklı kuruluşlar bünyesinde oluşturulan sektörel odaklı bu merkezlerde 1 adedi Enstitü bünyesinde olmak üzere 6 adet Ar-Ge Yetkinlik Merkezi kurulmuş, borun enerji uygulamalarına yönelik ürün ve üretim teknolojilerinin geliştirilmesi, bor katkılı malzeme teknolojilerinin geliştirilmesi, bor katkılı antimikrobiyal yapı malzemeleri ile hijyenik sağlık malzemelerinin geliştirilmesi, borlu kaplama teknolojilerinin geliştirilmesi ve bor katkılı yanmaya dirençli yeni nesil ahşap-plastik kompozit malzeme geliştirilmesine yönelik çalışmalar yapılmaktadır.

Enstitü, özel sektör kuruluşlarıyla yapılan işbirliği protokolleri kapsamında bor

ürünlerinin farklı alanlarda kullanımının yaygınlaştırılması amacıyla projeler gerçekleştirmektedir. Bu kapsamda, borlu bileşiklerin plastik sektöründe alev geciktirici özelliği incelenmiş olup endüstriyel üretimde olumlu sonuçlar alınmıştır. Bor kullanımı ile yapı malzemelerinde küfe ve aleve dayanıklılık gibi özelliklerin sağlanması amacıyla yerli bir alçı pano üreticisi firma ile çalışmalar yapılmış, endüstriyel olarak kullanımında olumlu sonuçlar alınmıştır.

BOREN TÜBİTAK işbirliği ile bor temelli hidrojen üretim sistemi ve yakıt pili

üretimi gerçekleştirilmiştir. Üretilen sistem ve yakıt pilinin insansız hava aracına (İHA) uygulaması yapılmıştır. Aynı teknolojinin elektrikli araçlarda menzil arttırıcı olarak uygulanmasına yönelik deneme çalışmaları sürmektedir.

BOREN tarafından desteklenerek olumlu sonuçlanan projeler kapsamında; Bor

karbürden zırh üretimi başarıyla tamamlanarak elde edilen ürünün ticarileştirilmesine ilişkin süreç devam etmektedir. Borun, alev almaya karşı dayanım sağlaması, zararlı organizmalara ve haşarelere karşı koruyucu özellikleri, insan ve çevre sağlığına duyarlı olması gibi avantajları nedeniyle ahşap emprenye sektöründe; yüksek nötron tutma özelliği sayesinde radyasyona karşı direnç sağlama, geç dayanımının yüksek olması nedeniyle tünel, baraj ve beton yol, düşük hidratasyon ısısından dolayı özel ürün istenen tüp geçit, köprü ve nükleer enerji santrallerinin inşasında ve güvenli olarak atık depolanmasında ve yüksek binaların inşasında kullanılabilir olmasından ötürü çimento sektöründe; Borla Nötron Yakalama Tedavisinin (BNCT) özellikle deri tümörleri ve beyin

tümörlerinin tedavisinde sağlıklı hücreye zarar vermeden kullanılabildiğinden sağlık sektöründe; enerji tasarrufu, mukavemet, ısı ve ses yalıtımı, yanmaya karşı dayanım sağlaması ile bakteri ve mantar oluşumunu engellemesi nedeniyle izolasyon, alçı vb. yapı malzemelerinde; yüksek ergiticilik, düşük viskozite, inorganik bağlayıcılık, düşük reçete maliyeti, artan mekanik güç ve çizilme direnci, kimyasalların ve suyun etkilerine karşı direnç artışı sağlaması gibi avantajları sebebiyle seramik sektörü başta olmak üzere belirlenen farklı alanlarda kullanılabileceği değerlendirilerek “Proje Yatırım Pazarı” formatında, yatırıma dönüştürülmesine yönelik olarak ilgili sektör ve sanayicilerle yatırıma dönük bilgilerin paylaşılması hedeflenmektedir.

Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü (YEGM)’nün talebi üzerine, yerli ve

yenilenebilir enerji kaynaklarının gelişimine katkı sağlayacak bora dayalı hidrojen enerjisi ile diğer hidrojen enerjisi teknolojilerinin araştırılması, geliştirilmesi ve geliştirilen teknolojinin sahada uygulanabilmesi amacıyla, işbirliği halinde proje ve diğer çalışmaların geliştirilmesi, yürütülmesi ve desteklenmesi amacıyla YEGM Hidrojen Enerjisi Teknolojileri Laboratuvarları ile Enstitümüz laboratuvar altyapılarının karşılıklı kullanımı konusunda bir işbirliği protokolü imzalanmıştır.

Avrupa Birliği tarafından, bazı kimyasalların kaydı, değerlendirilmesi, izin ve

kısıtlanması anlamına gelen REACH (Registration, Evaluation, Authorisation and Restriction of Chemicals) Tüzüğü kapsamında; sodyum boratlar, borik asit ve bor oksiti yeterli bilimsel çalışma yapılmaksızın üremeye toksik etkili maddeler olarak Kategori 1B sınıflandırılmıştır. Bu bağlamda, sınıflandırmaya bilimsel verilerle itiraz etmek üzere BOREN tarafından Eti Maden eş güdümünde Bandırma Bor ve Asit Fabrikalarında yürütülen kapsamlı bir proje desteklenmiştir. Proje sonuçları ile borlu bileşiklerin insan üremesi üzerine olumsuz etkisi olmadığı gösterilmiş, saygın uluslararası dergilerde yayımlanmış ve Eti Maden tarafından sınıflandırmaya itiraz edilmiştir. BOREN olarak bilimsel dayanakları arttırmak amacıyla 4 adet proje desteklenmiş olup, iddia edilen toksik etkinin aksine sağlık üzerine olumlu etkileri olduğu gösterilmiştir.

BOREN ile TÜBİTAK arasında yapılan işbirliği protokolü çerçevesinde, ülkemizde

bora dayalı sanayinin gelişmesi için yeni bor ürünleri, daha ekonomik üretim teknolojileri ile yeni ve yaygın kullanım alanlarının geliştirilmesine yönelik belirgin ticarileşme potansiyeli olan temel Ar-Ge projelerinin desteklenmesi amacıyla 2015 yılına kadar üç adet çağrı düzenlenmiş olup, toplam 19 adet projeye destek sağlanmış ve bunlardan 9 tanesi tamamlanmıştır. 2015 yılında düzenlenen dördüncü çağrıya sunulan 75 adet proje önerisinden 3 adedinin desteklenmesi uygun görülmüştür. Bu program çerçevesinde yıllık toplu değerlendirme toplantıları ile projelerin gelişimi değerlendirilmekte ve fikri mülkiyet çıktıları teşvik edilmektedir.

Bor ile ilgili olarak ülkemizde ve yurt dışında üretilen bilimsel bulguların

paylaşımı, yaygınlaşması, aktarımı ve yeni bilimsel katkıların yapılabileceği bir adres olarak Enstitü bünyesinde akademik bir derginin yayımlanmasına ihtiyaç duyularak Türkçe ve/veya İngilizce olarak “BOR dergisi/Journal of BORON” isminde süreli (periyodik) akademik dergi yayın hayatına başlamış olup, ilk sayısı mart ayında yayımlanmıştır.

Enstitü tarafından yürütülen ve desteklenen projeler kapsamında üretilen sonuç

raporları ve önemli görülen gelişme raporları ile gerçekleştirilen diğer bilimsel çalışmalar kapsamında üretilen rapor, yayın ve benzeri dokümanların muhafaza edilmesi ve kullanıcıların hizmetine sunulması amacıyla “Derleme Arşivi” kurulmuştur. Ek olarak,

Bor ile ilgili ulusal ve uluslararası kitap ve dokümanlar, üniversitelerde bor ile ilgili yapılmış tezler, çalışma raporları tespit edilerek Enstitü bünyesinde oluşturulan Kütüphaneye kazandırılmıştır.

Enstitünün görevlerinden biri de; bor konusunda bilimsel etkinlikler düzenlemek,

düzenlenen etkinliklere katılmak ve katkı sağlamaktır. Hedef kapsamında Dünya çapında bor ürün ve teknolojileri ile ilgili yeniliklerin, uzmanlığın ve deneyimlerin tarım alanında faaliyet yürüten kamu ve özel sektör temsilcileri ile paylaşılmasına zemin oluşturmak ve Enstitümüz ile stratejik iş ortaklarının ülkemizde ve Dünya’da tanınırlığını sağlamak amacıyla 16-18 Kasım 2016 tarihinde Ankara’da düzenlenecek olan “Uluslararası Tarımda Bor Sempozyumu”nun çalışmaları 2015 yılı içerisinde başlatılmıştır.

2015 yılı içerisinde yürütülen ve tamamlanan projelerin özet sunumlarının

yapıldığı “BOREN Proje Günleri” 7-8-9.12.2015 tarihlerinde kamu ve özel sektör temsilcilerinin katılımıyla gerçekleştirilmiştir. Kamu ve özel sektörün temsilcilerinin buluştuğu toplantılarda projeler değerlendirilmiş ve farklı bakış açılarıyla fikir alışverişinde bulunulmuştur. BOREN tarafından desteklenen veya yürütülen projelerdeki çalışmaların ilerleme ve sonuçlarının paylaşılmasını sağlamak, elde edilen verilere yönelik değerlendirmelerde bulunmak amacıyla her yıl geleneksel olarak “BOREN Proje Günleri” toplantıları yapılacaktır.

Enstitümüzce desteklenerek tamamlanan projelerin sonuçlarının araştırmacılar ve ilgili sektörlerle paylaşılması ve ticarileşmesine yönelik toplantı/çalıştaylar düzenlenmektedir. 2015 yılında, BOREN ve TAGEM işbirliğinde yürütülen “Tarım-Bor Araştırma ve Uygulama Programı” kapsamında Kırklareli’nde “Ayçiçeği Bor Günleri” konulu bilgilendirme toplantısı gerçekleştirilmiştir.

BOREN, girişimsel Ar-Ge faaliyetlerine, yeni yatırım yapılabilecek ve ticarileşme potansiyeli olan borlu ürünlerin ülkemizde üretimine, bora dayalı teknoloji ve sanayinin ülkemizde gelişimi için üniversiteler, kamu kurum ve kuruluşları ile işbirliği içinde proje ve programlar geliştirmeye ve yürütmeye devam etmektedir. IV- 2016 YILI BÜTÇE DURUMU

(TL)

2016 ÖDENEK

TOPLAM 13.962.000

V- 2016 YILI YATIRIM PROGRAMINDA YERALAN ÖNEMLİ PROJELER 1. BOREN Çağrı Programı Kapsamında Desteklenen Projeler “Borlu Malzemeler ve Bor Kimyasallarının Geliştirilmesi” başlıklı BOREN çağrısı kapsamında 2016 yılında başlatılacak projeler


Kanser Terapisinde İlaç olarak Uygulanabilen Borlu Fotosensitizör Bileşiklerin Sentezi ve Fotodinamik Terapide (PDT) Farklı Kanser Hücreleri Üzerinde Apoptotik Etkilerinin Çoklu Parametrelerle Takibi

Akdeniz Üniversitesi


Templated (Şablonlanmış) Yeni Nesil Monolitik Bor Karbür Zırh Plakaları Üretimi

Nurol Teknoloji Sanayi ve Madencilik Tic. A.Ş.

2. Tarım-Bor Araştırma ve Uygulama Programı Kapsamında Desteklenen Projeler


Tarım-Bor Araştırma ve Uygulama Programı UIusal Bor Araştırma Enstitüsü

Trakya Yöresinde Ayçiçeği Yetiştiriciliğinde Borun (B) İhtiyaç Durumunun Belirlenmesi ve Verim Üzerine Etkileri

Atatürk Toprak Su ve Tarımsal Meteoroloji Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü

Isparta Yöresi Elma Bahçelerinin Bor Beslenme Durumlarının İncelenerek, Farklı Bor Uygulamalarının Elmanın Verim ve Kalite Değerlerine Etkisinin Araştırılması

Süleyman Demirel Üniversitesi

Orta Anadolu Bölgesinde Topraktan ve Yapraktan Bor Uygulamalarının Şeker Pancarının Verim ve Kalitesine Etkisi

Konya Toprak Su ve Çölleşme İle Mücadele Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü

Niğde-Nevşehir Bölgesinde Patates Üretim Alanlarında Bitkilerin B’la Beslenme Düzeyi İle Bor Gübrelemesinin Yumru Verimi ve Kalitesi Üzerine Etkisinin Belirlenmesi

Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Bölümü

Doğu Karadeniz Bölgesi’nde Fındığın Bor Beslenme Durumun ve Uygun Bor Kaynağı İle Bor Gübreleme Yönteminin Belirlenmesi

Giresun Fındık Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü

Bor Gübrelemesinin Orta Karadeniz Havzası Bölgesinde Yetiştirilen Fındık Bitkisinin Verim ve Verim Unsurları Üzerine Etkisi Ordu Üniversitesi

Çay Tarımı Yapılan Toprakların Bor Durumu İle Çay Bitkisine Uygulanacak Bor Form ve Dozlarının Belirlenmesi ve Bor Verim-Kalite İlişkisi


Antalya Bölgesinde Serada Yetiştirilen Domatesin Borla Beslenme Durumu ve Bor Uygulamalarının Verim ve Bazı Kalite Özelliklerine Etkisinin Araştırılması

Batı Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü (BATEM)

Bursa, İzmir ve Manisa Bölgelerinde Yetiştirilen Sanayi Domatesinin Bor İle Beslenme Durumu ve Farklı Bor Uygulamalarının Verim ve Bazı Kalite Özellikleri Üzerine Etkisi

Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü


Adana ve Osmaniye Bölgesinde Mısır Üretim Alanlarında Bitkilerin Bor’la Beslenme Düzeyi İle Bor Gübrelemesinin Mısırın Dane Verimi ve Kalitesi Üzerine Etkisinin Belirlenmesi

Çukurova Üniversitesi

Konya ve Karaman Bölgesinde Buğdayın Bor Beslenme Durumunun ve Farklı Bor Uygulamalarının Buğdayın Verimine Etkisinin Araştırılması

Selçuk Üniversitesi

Ankara ve Eskişehir Bölgesinde Buğdayın Bor Beslenme Durumunun Belirlenmesi ve Farklı Bor Uygulamalarının Buğday Verimine Etkisi

Toprak Gübre ve Su Kaynakları Merkez Araştırma Enstitüsü

Gaziantep ve Urfa Bölgelerinde Antepfıstığının Bor Beslenme Durumunun Belirlenmesi ve Bor Gübrelemesinin Antepfıstığında Verim Üzerine Etkilerinin Araştırılması

Antepfıstığı Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü

İzmir, Manisa, Denizli İllerinde Bağların Bor Beslenme Durumunun Belirlenmesi ve Bor Gübrelemesinin Bağlarda Verim Üzerine Etkisinin Araştırılması

Uluslararası Tarımsal Araştırma ve Eğitim Merkezi Müdürlüğü

Şanlıurfa ve Kahramanmaraş Bölgesinde Pamuğun Bor Beslenme Durumunun Belirlenmesi ve Farklı Bor Uygulamalarının Pamuk Verimine Etkisi

Doğu Akdeniz Geçit Kuşağı Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü

Ankara İli Beypazarı İlçesinde Havuç Tarımı Yapılan Toprakların Bor Durumu İle Bor Uygulamasının Havuç Bitkisinin Gelişimi, Verimi ve Bazı Kalite Parametreleri Üzerine Olan Etkilerinin Belirlenmesi


Adana ve Hatay Bölgesinde Pamuğun Bor Beslenme Durumunun Belirlenmesi Ve Farklı Bor Uygulamalarının Pamuk Verimine Etkisi

Doğu Akdeniz Geçit Kuşağı Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü

İzmir ve Muğla Bölgelerinde Yetiştirilen Zeytin (Olea Europaea l.) Ağaçlarının Bor Beslenme Durumunun ve Bor Gübrelemesinin Zeytinde Verim ve Bazı Kalite Parametreleri Üzerine Etkisinin Belirlenmesi

Zeytincilik Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü

3. BOREN-TÜBİTAK Ortak Çağrısı Kapsamında Desteklenen Projeler


Laboratuar Şartlarında Üretilen Membran ve Membran Elektrot Üniteleri Kullanılarak Tasarlanan Doğrudan Borhidrürlü Yakıt Pilinde İşletim Parametrelerinin Verim Üzerine Etkisinin İncelenmesi

Kocaeli Üniversitesi

Gıda Analizlerine Yönelik Ulusal Bor Türevli Kolon Dolgu Maddesinin Kromatografik Çalışmalar İçin Geliştirilmesi TÜBİTAK-MAM

c-BN Esaslı BN İnce Film Kaplama Geliştirilmesi: Yapısal-Mekanik-Tribolojik Özelliklerin Araştırılması Atatürk Üniversitesi

4. Yetkinlik Merkezlerinde Desteklenen Projeler


Sürekli Annular Kromatografik Yöntemle Nükleer Güç Santrallerindeki Yakıt Çubuklarının Kontrolünde Kullanılan B10 İzotopunun Yüksek Saflıkta ve Yüksek Kapasitede Zenginleştirme Teknolojisinin Geliştirilmesi

BOREN Ar-Ge Merkezi

Bor Katkılı İleri Metal Alaşımları BOREN Ar-Ge Merkezi

Pilot Ölçekte Bor Katkılı Perlit/Pomza Tuğla Üretimi ve Fizikomekanik Özelliklerinin Belirlenmesi BOREN Ar-Ge Merkezi

Taş Yünü Üretiminde Borun Kullanılabilirliğinin Araştırılması BOREN Ar-Ge Merkezi

İnsansız Hava Aracı İçin Bor Temelli Hidrojen ve Yakıt Pili Sistemi Geliştirilmesi (Yakıt Pili İHA) TÜBİTAK-MAM

Elektrikli Araçlar İçin Bor Temelli Yakıt Pilli Menzil Arttırıcı TÜBİTAK-MAM

5. İşbirlikleri Çerçevesinde Desteklenen Projeler


Bor Katkılı Mühendislik Plastiklerinin Geliştirilmesi - BOREN - Eurotec Mühendislik Plastikleri San. ve Tic. A.Ş.

"Bir Borlama Yöntemi" Buluşunun Endüstriye Uyarlanması ve Ticarileştirilmesi

- BOREN - Ostim Teknoloji Araştırma ve Geliştirme Merkezi A.Ş. - Metalurji Akdağ Isıl İşlem San. ve Tic. Ltd. Şti.

6. Çağrılı Sistem Öncesi Projeler


Sodyum Borhidrür Üretimi İçin Sodyum Metali Pilot Tesis Üretimi TÜBİTAK MAM

In Vitro Koşullarda Bor Nanopartikülleri ile Muamele Edilen İnsan Alveolar Epitel Hücrelerinde Gen Ekspresyon Değişiklikleri Erzurum Teknik Üniversitesi

İndüktif Plazma Destekli Piroliz Yöntemi ile Saf B4C, TiB2, ZrB2, SiC ve İn-Situ B4C / TiB2, B4C / ZrB2 ve B4C / SiC Kompozit Nano / Mikro Boyutlu Partikül Üretimi

İTÜ

7. Sürekli Gelişim Projeleri


Araştırma ve Geliştirme Koordinatörlüğü Sürekli Gelişim Projeleri BOREN

BOREN Ar-Ge Merkezi Laboratuvarının Geliştirilmesi BOREN

Endüstriyel İlişkiler Koordinatörlüğü Sürekli Gelişim Projeleri BOREN

8. BOREN-Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü İşbirliği

Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğünce;

• Bor ürünlerinin analiz sürelerinin kısaltılması ve on-line olarak yapılması sayesinde üretim akışlarının daha hızlı olabileceği etkin müdahale ile istenilen ürün speklerine kolayca ulaşılabilmesi, mekanik ayırma yükleme torbalama sistemlerinin otomasyon özelliklerinin daha da artırılarak insan faktöründen kaynaklanan hataların minimize edilmesi, üretim planlamasında yaşanan aksaklıkların azaltılması amaçları doğrultusunda “On-line Olarak B2O3 Analizinin Yapılması”

• Tinkal Cevheri ile gang minerallerinin (kil, tüf, kalker v.d.) optik temelli ayırıcılar kullanılarak birbirinden ayrılması aşamasında maksimum metal kurtarma randımanının (B2O3 bazında) elde edilmesi ve minimum sıvı atık oluşumunun sağlanması amaçları doğrultusunda “Tüvenan Tinkalin Optik Ayırma Yöntemleri ile Zenginleştirilmesi”

konularında ihtiyaç duyulan çalışmaların Enstitü tarafından düzenlenecek proje çağrıları/işbirlikleri kapsamında gerçekleştirilmesi talep edilmiştir. Bu doğrultuda, “On-line Olarak B2O3 Analizinin Yapılması” konusunda BOREN Proje Destekleme Esaslarına Dair Yönetmelik uyarınca proje çağrısına çıkılmıştır.

Eti Maden’in operasyonel Ar-Ge ihtiyaçlarını karşılamak üzere, bor cevherlerinin hızlı ve yüksek verimle cevher türüne göre ayrılması ve zenginleştirilmesi amacıyla geliştirilen “Cevher Zenginleştirme Makinası”nın, Eti Maden İşletmeleri tesislerinde kullanılmaya başlanmasıyla birlikte ticarileşme süreci başlatılmış olacaktır. Cihaz teknolojisi, bor sektörünün yanında diğer maden ve maden dışı sektörlerde de uygulama alanı bulabileceği değerlendirilmektedir.

Bununla birlikte, Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğünün ihtiyaçları doğrultusunda sistematik işbirlikleri planlanmaktadır.

enerj İ ve tabİİ kaynaklar bakanli Ği dünyanın 18. ve avrupa’nın 7. büyük ekonomisi olan...

Documents