english / gwich’inreviewboard.ca/upload/ref_library/eia gw final mar 20_1207344560.… · ndoo...

32
English / Gwich’in

Upload: others

Post on 19-Jul-2020

0 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: English / Gwich’inreviewboard.ca/upload/ref_library/EIA GW Final Mar 20_1207344560.… · Ndoo nyaa’ai’ ts’at yeendoo dagwiheedya’aa geenjit ejuk natr’igwahtsih ... danh’

English / Gwich’in

Page 2: English / Gwich’inreviewboard.ca/upload/ref_library/EIA GW Final Mar 20_1207344560.… · Ndoo nyaa’ai’ ts’at yeendoo dagwiheedya’aa geenjit ejuk natr’igwahtsih ... danh’

NIKHWINAGÒO’EE EJÙK GÒONLII TR’IGWINÄH’IN GWI’DINEHTÅ’ÈE’ GWINJIK GWIZHIT GUGWAHNAH’AH N

AG

WICH

OO

NJIK G

WIN

AG

OO

’EE EJÙK G

ÒO

NLII G

WIZH

IT TR’IGW

INÄ

H’IN

EENJIT N

IJÌLZHII KA

T

NIJIN GWIDINITHITÅ’OO

SECTION 1: GWIYEECHIH NITR’IGWII’AII 1.1 Gwiyeechih nitr’igwinii’aih ................................................................................................................................11.2 Jii dinehtå’eh gwizhit dagwinuu .........................................................................................................................31.3 Nagwichoonjik gwinagoo’ee guk’andehnahtii geenjit dagwidîî’e’ .......................................................................31.4 Nan t’atr’ijahch’uu geenjit jilch’eii kat ................................................................................................................41.5 Nan ts’àt chuu t’atr’ijähch’uu geenjit jìlch’eii kat ...............................................................................................41.6 Nagwichoonjik gwinagoo’ee nan, chuu hah eenjit nijilzhii kat ..........................................................................41.7 Nagwichoonjik gwinagòo’ee ejùk gòonlii gwizhit tr’igwinah’in eenjit nijìlzhii kat ...........................................51.8 Nan kak ejuk gòonlii gwizhit nagugwinaa’ik ......................................................................................................51.9 Nikhwinagoo’ee ejuk goonlii tr’igwinah’in geenjit ginjih ..................................................................................7

SECTION 2: GWITR’IT GWICHIH TR’OOCHIT GWIZHIT TR’IGWINÄH’IN2.1 Gwiyeechih nitr’igwinii’aii .................................................................................................................................82.2 Gwitr’it gwahahtsaa gwichih kaiik’it nigijaa .....................................................................................................92.3 Gwitr’it geenjit dinehtå’eh gwits’an gahtsih .......................................................................................................92.4 Gwitr’it geenjit dinehtå’eh jidii tthak gwizhit nilii geenjit tr’igwinä’inh’ ..........................................................102.5 Izhii geenjit jìlch’eii, Gwizhit gugwinäh’in kat ts’àt uu’ok t’aniinch’uu kat eenjit gahgwiheedandaii tr’igwähtsih .........................................................................................................102.6 Yaa’at ch’ii’an goonlii ts’àt k’ii’it tr’igwahtsii geenjit tr’igwidintå’oo ................................................................102.7 Dagwiheenjaa gwiiniidhan geenjit gwizhit gugwinah’in ..................................................................................112.8 Gwitr’it gwichih tr’oochit gwizhit gugwinah’in tå’ee dagwiheedya’aa geenjit gugwidintå’oh ...........................112.9 Ezhii ganiinji’gadhat gwits’an gahtsih ..............................................................................................................11

SECTION 3: DIINAGOO’EE GWIZHIT TR’IGWINAH’IN3.1 Gwiyeechih nitr’igwinii’aii ................................................................................................................................123.2 Gwizhit gugwinah’in eenjit jilch’eii kat guuveenjit dagwinuu ..........................................................................123.3 Izhuu kat nits’oo gwitr’it gugwahtsih ...............................................................................................................123.4 Nits’oo nikhwinagoo’ee gwizhit tr’igwahnah’aa geenjit gòo’aii ........................................................................133.5 Nikhwinagoo’ee gwizhit tr’igwahnah’aa gitr’igwii’aii .......................................................................................143.6 Nikhwinagoo’ee geh’ok gwitr’it gugwahtsih .....................................................................................................143.7 Gwitr’it geenjit dinehtå’eh uu’ok tthak tr’ahnah’aa geenjit gahtsih ...................................................................15 Nits’oo nikhwinagoo’ee tr’igwahnah’aa geenjit goo’aii (diagram) ....................................................................16 3.8 Gwitr’it gwahahtsaa gwizhit tr’igwinah’in ........................................................................................................183.9 Jidii tthak gwizhit tr’igwinah’in .......................................................................................................................183.10 Gugwinii’ee gwinjik gwitr’it t’agwahah’aa gwi’dinehtå’ee’ tr’ahtsii ts’at gwitr’it geenjit tr’iilee tr’igwahtsih ..183.11 Gwitr’it t’agwah’in kat guudinehtå’ee tr’iilee gugwahtsih ................................................................................193.12 Jidii tthak gwizhit goo’aii geenjit gwizhit gugwinah’in ....................................................................................193.13 Jidii tthak gwizhit tr’igwinah’in .......................................................................................................................203.14 Dagwidi’in geenjit agoodahkat .........................................................................................................................203.15 Atr’oohadhahch’aa geenjit åinatr’aadal .............................................................................................................213.16 Nikhwinagoo’ee gwizhit tr’igwinah’in geenjit tr’igîîkhii ts’at tr’iilee gugwahtsih .............................................223.17 Yeenji’ chit kat dagwiheedy’a’aa giiniidhan .....................................................................................................223.18 Nikhwinagoo’ee tr’igwinah’in ndoo nyaa’ai’ tr’igwahtsih .................................................................................23

Page 3: English / Gwich’inreviewboard.ca/upload/ref_library/EIA GW Final Mar 20_1207344560.… · Ndoo nyaa’ai’ ts’at yeendoo dagwiheedya’aa geenjit ejuk natr’igwahtsih ... danh’

��

NIKHWINAGÒO’EE EJÙK GÒONLII TR’IGWINÄH’IN GWI’DINEHTÅ’ÈE’ GWINJIK GWIZHIT GUGWAHNAH’AH

��

NIKHWINAGÒO’EE EJÙK GÒONLII TR’IGWINÄH’IN GWI’DINEHTÅ’ÈE’ GWINJIK GWIZHIT GUGWAHNAH’AH

SECTION 4: GWIINZII NIKHWINAGOO’EE NATR’IGWINAA’IN4.1 Gwiyeechih nitr’igwinii’aii ................................................................................................................................234.2 Gwizhit tr’igwinah’in kat guuveenjit diiyah gugwaandak ................................................................................234.3 Nikhwinagoo’ee gwizhit tr’igwinah’in dai’ dagwiheedya’aa .............................................................................244.4 Gwiinzii nikhwinagoo’ee natr’igwinaa’in gitr’igwii’aii .....................................................................................244.5 Gwizhit gugwinah’in eenjit jilch’eii kat nits’oo gwitr’it gahahtsaa eenjit gwidinithitå’oo .................................254.6 Gwizhit tr’igwinah’in, Gwiiniidhan tthak gwizhit nilii kagugwinah’in, Diiyah åinatr’aadal ts’at geenjit tr’igîîkhii ..........................................................................................................254.7 Nikhwinagoo’ee gwizhit tr’igwinah’in tå’ee dagwiheedya’aa ginuh ..................................................................264.8 Nihkhah gwizhit tr’igwahnah’aa geenjit gwizhit gugwinah’ih ..........................................................................264.9 Nihkhah gwizhit tr’igwahnah’aa geenjit gwitr’it gwaatsih ...............................................................................26

SECTION 5: NDOO NYAA’AI’ TS’AT YEENDOO DAGWIHEEDYA’AA GEENJIT EJUK NATR’IGWAHTSIH Ndoo nyaa’ai’ ts’at yeendoo dagwiheedya’aa geenjit ejuk natr’igwahtsih ........................................................27

SECTION 6: DINEHTÅ’EH GWIZHIT JIDII NILII GEENJIT GWIDINITHITÅ’OO Dinehtå’eh gwizhit jidii nilii geenjit gwidinithitå’oo ..........................................................................................27

Nits’oo jii dinehtå’eh t’atr’ahdahch’ah: Jii gwizhit gwidinithitå’oo t’at nikhwinagoo’ee gwizhit tr’igwinah’in geenjit diiyah gugwaandak geenjit gwidinithitå’oo ts’at duuyeh dagwidîî’e’ k’it t’atr’ahdahch’ah. Jii gwizhit dagwidi’ii geenjit gwizraih gwidinithitå’oo ts’at Nikhwinan kak datthak guk’andehnahtii guudàgwìdîî’e’ k’it t’atr’ahdahch’ah kwàh. Nihkhah tr’igîîkhii ts’at nihk’it gwiiniidhan kwaa dài’ aii Nikhwinan kak datthak guk’andehnahtii guudàgwìdîî’e’ ts’at Nan eenjit sridagwijiinlik t’atr’ahdahch’ah.

Page 4: English / Gwich’inreviewboard.ca/upload/ref_library/EIA GW Final Mar 20_1207344560.… · Ndoo nyaa’ai’ ts’at yeendoo dagwiheedya’aa geenjit ejuk natr’igwahtsih ... danh’

NIKHWINAGÒO’EE EJÙK GÒONLII TR’IGWINÄH’IN GWI’DINEHTÅ’ÈE’ GWINJIK GWIZHIT GUGWAHNAH’AH

NIKHWINAGÒO’EE EJÙK GÒONLII TR’IGWINÄH’IN GWI’DINEHTÅ’ÈE’ GWINJIK GWIZHIT GUGWAHNAH’AH N

AG

WICH

OO

NJIK G

WIN

AG

OO

’EE EJÙK G

ÒO

NLII G

WIZH

IT TR’IGW

INÄ

H’IN

EENJIT N

IJÌLZHII KA

T

SECTION 1:

GWIYEECHIH NITR’IGWINII’AIH

1.1 Gwiyeechih nitr’igwinii’aih

Nagwidadhat 1980 ndòo ts’àt dinjii zhuh ts’at teenjir nilii guuveenjit nan sridagwijiinlik geenjit gwitr’it t’igwah’in kat aii Srii Tsoo Kaiik’it gwizhit chit ts’at yeenji’ ts’aii iisrit ts’àt chit kat hah jii NWT gwizhit nits’oo nan ts’at chuu gwindii gwitr’it gwaatsii geenjit guk’andehgahnahtyaa geenjit nihjaa giheedilyaa giiniidhan. Srii t’inyaanch’uu kat nihkhah gahdahch’ah ts’at Nagwichoonjik gwinagoo’ee gwa’an gwitr’it gwaatsii guk’andehgahnahtyah. Nan eenjit srigwiinlik kat tthak ts’at Srii Tsoo Kaiik’it gwizhit chit ts’at yeenji’ ts’aii iisrit ts’at chit kat juudin guk’andeh hanahtyaa eenjit åigwaanchii uuzrii guuheendaå.

Nagwidadhat 1990 danh’ Teenjir Nilii ts’at Dinjii Zhuh kat guuveenjit nan sridagwijiinlik guunjik kwàh. Jii NWT gwizhit duuyeh khehåok nan eenjit gwitr’it gwahahtsaa ginuu goo Dinjii Zhuh ts’at Teenjir nilii kat tthok nan eenjit gwitr’it t’igugwahah’ah giiniindhanh’. Thok nan eenjit gwitr’it gugwahahtsaa gwiiniidhan gòo’ tth’aih hee khehåok guk’andehgahnahtyaa geenjit gigîîkhih.

Aii guk’iighe’ 1992 Gwich’in kat ts’àt 1994 Sahtu kat guuveenjit nan sridagwijiinlik aii ts’at 2005 Tlicho kat guuveenjit nan sridagwijiinlik ts’at kheenjit k’adagwidaadhat giheedilyaa gwìltsaii guugaa tthak khehåok gwitr’it t’igugwahah’ah geenjit goo’àih.

Thòk nan eenjit sridagugwijiinlik gwizhit gwitr’it gwahaatsaa ts’at jii guk’andehgahnahtyaa gwik’it gwiheelyaa geenjit Yeenji’ ts’aii k’adagwidaadhat kat dagwidîî’e’ k’eejit gugwiåtsaih. Nagwidadhat 1998 Canada gwichit nilii kat Nikhwinan kak datthàk guk’àndehnahtii guudàgwìdîî’e’ gugwiåtsaih. Jii Nagwichoonjik gwinagoo’ee gwa’àn tthak jii Nikhwinan kak datthàk guk’àndehnahtii guudàgwìdîî’e’ gwinjik gwitr’it gugwahahtsah.

Jii dagwidîî’e’ gwizhit srii t’inyaanch’uu guk’andehgahnahtyaa gwizhit jilch’eii. Guutagwinyaanch’uu ts’at jii Nagwichoonjik gwinagoo’ee gwizhit nihåi’ejuk geenjit guk’agahnahtyah. Jii nihkhah jilch’eii kat Nagwichoonjik gwinagoo’ee gwa’an t’aniinch’uu kat ts’at kaiik’it hah nan, chuu hah k’agahnahtyaa guuveenjit gwik’it gòonlih. Jii dinehtå’eh zhit jii guk’andehnahtii eenjit jilch’eii kat jii Nagwichoonjik gwinagoo’ee gwa’an dagiheedya’aa geenjit gwidinithitå’oo.

Map 1: Nagwichoonjik gwinagoo’ee

Jii Nagwichoonjik gwinagoo’ee gwa’an nan diits’an nilii ts’at nan diits’an nilii kwaa jii nan k’it tagwiåtsi’ gwi’dinehtå’ee’ kak goo’aih.

Page 5: English / Gwich’inreviewboard.ca/upload/ref_library/EIA GW Final Mar 20_1207344560.… · Ndoo nyaa’ai’ ts’at yeendoo dagwiheedya’aa geenjit ejuk natr’igwahtsih ... danh’

NIKHWINAGÒO’EE EJÙK GÒONLII TR’IGWINÄH’IN GWI’DINEHTÅ’ÈE’ GWINJIK GWIZHIT GUGWAHNAH’AH NIKHWINAGÒO’EE EJÙK GÒONLII TR’IGWINÄH’IN GWI’DINEHTÅ’ÈE’ GWINJIK GWIZHIT GUGWAHNAH’AH

Nits’oo nikhwinagoo’ee ejuk goonlii tr’igwinah’in Geenjit Goo’aii

Nikhwinagoo’ee ejuk goonlii tr’igwinah’in guuzhik nits’oo yeenoo tr’igwiindai’ gwizhit t’atr’ahdahch’aa geenjit goo’aii

Nits’oo nihkhah datthak tr’igwindaii gwizhit tr’igwinah’in geenjit goo’aii

Jii dagwidîî’e’ gwizhit Nagwichoonjik gwinagoo’ee ejuk goonlii gwizhit tr’igwinah’in eenjit jilch’eii kat jii Nagwichoonjik gwinagoo’ee gwa’an nan ejuk goonlii tr’igwinah’in geenjit guk’andehginahtih. Jii nikhwinagoo’ee ejuk goonlii tr’igwinah’in dài’ tthak gwizhit gugwinah’in, nan kak nits’oo dagwiheech’aa geenjit gwizhit gugwinah’in ts’at nan dagwiheenjaa geenjit guk’andehginahtih.

Jii gwizhit gugwinah’in eenjit jilch’eii kat, nits’oo nikhwinagoo’ee ejuk goonlii tr’igwinah’in gwizhit gwitr’it gwaatsii ts’at nits’oo dinjii kat gwits’at tr’igiheendal geenjit gugwidinuutå’oh. Jii gwizhit gugwinah’in eenjit jilch’eii kat tik gwidilii geenjit gugwidinuutå’oo ts’at gwik’it goodlit.

Jii Nkhwinagoo’ee ejuk goonlii tr’igwinah’in gugwinii’ee gwinjik gwitr’it gwahahtsaa gwizhit nits’oo gwitr’it gwahaatsaa ts’at jii gwitr’it guuzhik dagwiheedya’aa gahgwiheedandaii geenjit gwidinithitå’oh. Juudin jii gwizhit gwitr’it t’agwahah’aa jii dinehtå’eh kak gugwahnah’ah.

Jii Nikhwinagoo’ee ejuk goonlii tr’igwinah’in gugwinii’ee gwizhit, nits’oo yeenoo tr’igwiindai’ geenjit gwidinithitå’oo ts’at yeenoo tr’igwiindai’ geenjit gahdandaii kat jii nikhwinagoo’ee ejuk goonlii tr’igwinah’in geenjit gwitr’it t’agwah’in kat hah nits’oo guuts’at geenjit gigiheekhyaa gwizhit goo’aih. Yeenoo tr’igwiindai’ gahdandaii kat ts’at juudin yeenoo tr’igwiindai’ geenjit gwitr’it t’agwah’in kat jii gwidinithitå’oo gwizhit gik’igahaandal gugwahahtsah.

Gwitr’it gwiinchii guk’iighè’ kaiik’it gwizhit ejuk t’igwinjii geenjit gwidinithitå’oo gwizhit jii gwizhit gugwinah’in eenjit jilch’eii kat gwitr’it k’iighe’ dagwiheenjaa gagiguulii geenjit gwizhit gwidinithitå’oh. Gwitr’it gwichih nikhwinagoo’ee gwizhit tr’igwinah’in gwizhit nilii kat jii gwitr’it k’iighe’ yaa’at ch’ii’an gwiheelyaa gwichih jii gwidinithitå’oo gwizhit gugwahnah’ah.

Page 6: English / Gwich’inreviewboard.ca/upload/ref_library/EIA GW Final Mar 20_1207344560.… · Ndoo nyaa’ai’ ts’at yeendoo dagwiheedya’aa geenjit ejuk natr’igwahtsih ... danh’

NIKHWINAGÒO’EE EJÙK GÒONLII TR’IGWINÄH’IN GWI’DINEHTÅ’ÈE’ GWINJIK GWIZHIT GUGWAHNAH’AH

NIKHWINAGÒO’EE EJÙK GÒONLII TR’IGWINÄH’IN GWI’DINEHTÅ’ÈE’ GWINJIK GWIZHIT GUGWAHNAH’AH N

AG

WICH

OO

NJIK G

WIN

AG

OO

’EE EJÙK G

ÒO

NLII G

WIZH

IT TR’IGW

INÄ

H’IN

EENJIT N

IJÌLZHII KA

T

1.2 Jii Dinehtå’eh Gwizhit Dagwinuu

Jii dinehtå’eh t’at nikhwinagoo’ee ejuk goonlii tr’igwinah’in geenjit gwiiyeendoo gwidinithitå’oo gwijaa nilih. Jii t’at nits’oo nikhwinagoo’ee ejuk goonlii tr’igwinah’in geenjit gugwinii’ee t’at jii dinehtå’eh gwizhit gwilat gwizraih geenjit gwidinithitå’oo. Jii dinehtå’eh kat nits’oo gwizhit tr’igwihdichii nihk’it t’igiinch’uh. Ihåat geenjit gwiiyeendoo gahvidàndai’ nohthan jì’ jii nikhwinagoo’ee ejuk goonlii tr’igwinah’in geenjit gwiiyeendoo gwidinithitå’oo gwizhit gugwidintå’oo gwichih nihk’it t’idich’uu gwiyeezhak gwahnoh’ah.

Nikhwinagoo’ee ejuk goonlii tr’igwinah’in dài’ geetak nits’oo nikhwinagoo’ee gwizhit tr’igwahnah’aa geenjit goo’aii tthak gwinjik gwizhit tr’igwahnah’ah kwah. Dagoonch’uu k’iighe’ geetak ejuk t’igwinjik. Jii gwizhit gugwinah’in eenjit jilch’eii kat tr’iilee gugwahtsii ts’at nits’oo gwitr’it gwahahtsaa gwinjik jidii tthak gwizhit gugwinah’in aii ts’at jii nikhwinagoo’ee datthak guk’andehnahtii geenjit goo’aii gwinjik jii gwizhit gwitr’it t’igugwah’inh.

Nagwidadhat March 2004 nikhwinagoo’ee ejuk goonlii gwi’dinehtå’ee åoo jii nikhwinagoo’ee datthak gukandehnahtii geenjit goo’aii ts’at jii gwizhit gugwinah’in eenjit jilch’eii kat eenjit gwidinuutå’oo k’it t’iinch’uu kwàh. March 2004 dai’ nikhwinagoo’ee ejuk goonlii gwi’dinehtå’ee tr’aåtsaii tå’ee jii nikhwinagoo’ee datthak gukandehnahtii geenjit goo’aii ts’at jii gwizhit gugwinah’in eenjit jilch’eii kat guudinehtå’ee ejuk natr’igwiåtsàih.

Nikhwinagoo’ee datthak gukandehnahtii geenjit goo’aii ts’at jii gwizhit gugwinah’in eenjit jilch’eii kat guudinehtå’ee gwiiniidhan ji’ iitsii adantå’oo kak guu website kak zhat danh’ vigihoh’ah mveirb.nt.ca “Reference Library” gwizhit goo’aih.

1.3 Nagwichoonjik gwinagoo’ee guk’andehnahtii geenjit dàgwidîî’e’

Nagwidadhat 1998 jii Nagwichoonjik gwinagoo’ee guk’andehnahtii dagwidîî’e’ gwik’it goodlit. 2005 dài’ jii Nagwichoonjik gwinagoo’ee gwa’an nan eenjit sridatr’igwijiinlik ts’at kheenjit government tr’iheedilyaa gugwiåtsaii tå’ee jii dagwidîî’e’ ejuk natri’gwiåtsaii. Jii dagwidîî’e’ k’iighe’ nihkhah guk’andeh hanahtyaa eenjit jilch’eii kat tr’oonjih. Jii nan eenjit sridagwijiinlik kat jii guk’andeh hanahtyaa geenjit gwizhit heelyaa gwaghan guunjii aii ts’at Srii Tsoo Kaiik’it gwizhit chit ts’at Yeenji’ Ts’aii Iisrit ts’at Chit kat gwizhit heelyaa gwaghan geenjit goonjih. Jii nihkhah jilch’eii kat juudin guuchit heelyaa guunjih. Dinjii Zhuh eenjit Iisrit ts’at Chit kat jii oozrii tr’oonjii k’iighe’ chit ts’at yah hadaach’aa kat tr’oonjii. Tlicho Geenjit Chit Kat gwik’it guuveenjit goonlii, jii Wek’èezhìi geenjit nan ts’at chuu guk’andeh tr’inahtii gwizhit heelyaa geenjit uurzii neekaii guunjih.

Jii dagwidîî’e’ gwizhit nihkhah nan k’andehtr’ahnahtyaa kat tr’oonjii aii geeghee ts’at chan nits’oo nan t’atr’ijahch’uu eenjit tr’iilee tr’igwahtsii, nan ts’at chuu hah nits’oo k’andehtr’ahnahtyaa, gwitr’it gwahahtsaa gwichih gwizhit tr’igwinah’in, nikhwinagoo’ee gwizhit gwiinzii tr’igwinah’in, ts’at nan ejuk gwiheelyaa geenjit gwizhit tr’igwinah’in jii tthak jii

Page 7: English / Gwich’inreviewboard.ca/upload/ref_library/EIA GW Final Mar 20_1207344560.… · Ndoo nyaa’ai’ ts’at yeendoo dagwiheedya’aa geenjit ejuk natr’igwahtsih ... danh’

NIKHWINAGÒO’EE EJÙK GÒONLII TR’IGWINÄH’IN GWI’DINEHTÅ’ÈE’ GWINJIK GWIZHIT GUGWAHNAH’AH NIKHWINAGÒO’EE EJÙK GÒONLII TR’IGWINÄH’IN GWI’DINEHTÅ’ÈE’ GWINJIK GWIZHIT GUGWAHNAH’AH

dagwidîî’e’ gwizhit nilih. Jii dagwidîî’e’ gwizhit nits’oo nan guk’andeh tr’ahnahtyaa ts’at gwizhit tr’igwahnah’aa geenjit chan gwidinithitå’oo.

Jii Nagwichoonjik Gwinagoo’ee Guk’andehtr’inahtii dagwidîî’e’ niizhuk kwaa gwinoo ejuk natr’igwiåtsaii guuzhik Tlicho kat, Wek’èezhìi nan t’agijahch’uu eenjit tr’iilee gugwahtsii geenjit jilch’eii tr’igwiåtsaih kwàh. Tlicho gwichit kat nits’oo diginan t’atr’ahdahch’aa giiniindhan gwik’it gòonlih.

Dehcho nits’oo gwitr’it gwahahtsaa geenjit goo’aii gwinjik t’at nits’oo guunan t’atr’ahdahch’aa gwi’dinehtå’ee’ tr’iilee gugwiåtsaih.

1.4 Nan T’atr’ijähch’uu Geenjit Jilch’eii Kat

Jii nan t’atr’ijähch’uu geenjit jilch’eii kat Gwich’in ts’àt Sahtu guunan nits’oo t’atr’ahdahch’aa geenjit tr’iilee gugwahtsih. Jii nan t’atr’ijahch’uu gwik’it gugwiåtsaii gwizhit jidii srit nan, chuu ts’at jidii atr’igwah’aii duuleh t’agijahch’uu gahgwiheedandaii geenjit gugwahtsih. Nan ts’at chuu eenjit jilch’eii kat jii nan t’atr’ahdahch’aa geenjit goo’aii gwinjik gwitr’it gwahahtsaa gugwinah’in jì’ gwizraih gwitr’it geenjit dinehtå’eh gwits’an gahahtsah.

1.5 Nan ts’àt Chuu Geenjit Jilch’eii Kat

Jii Nikhwinan Kak Datthak Guk’andehnahtii Guudagwidîî’e’ t’at jii Nagwichoonjik gwinagoo’ee nan, chuu hàh eenjit jilch’eii gugwiåtsaii ts’at jii gwiyeezhak goo’aii chan gugwiåtsaih:

• Gwich’in Geenjit Nan ts’at Chuu Eenjit Nijilzhii Kat

• Sahtu Geenjit Nan ts’at Chuu Eenjit Nijilzhii Kat

• Wek’èezhìi Geenjit Nan ts’at Chuu Eenjit Nijilzhii Kat

Jii nan ts’at chuu eenjit nijilzhii kat gwitr’it gwahaatsaa ji’ gwizhit gwiinzii gugwinah’an tå’ee jii Nagwichoonjik Gwinagoo’ee ejuk goonlii gwizhit tr’igwinah’in eenjit jilch’eii kat gwizhit gugwahnah’aa giiniidhan ji’ akoo digwiheedya’ah. Juu digidi’inh’ tå’ee gwitr’it gwahaatsaa ginuu ji’ gwitr’it gwahaatsaa geenjit dinehtå’eh guuts’an gahahtsah. Gwitr’it gwahahtsaa gwichih dinehtå’eh giheedya’ah.

Nikhwinagoo’ee nan chuu eenjit jilch’eii kat gwindoo dakdhat nilii kat jàa giinlih. Jii Nikhwinagoo’ee nan ts’at chuu eenjit jilch’eii kat diginan guk’adehginahtii.

1.6 Nagwichoonjik Gwinagoo’ee Nan, Chuu hàh Eenjit Nijilzhii Kat

Jii tik gwidilii nikhwinagoo’ee nan ts’at chuu hàh eenjit jilch’eii kat ts’at nan guuvenjit sritr’ilih kwaa eenjit nijilzhii kat tthak jii Nagwichoonjik Gwinagoo’ee Nan, Chuu hàh Eenjit Nijilzhii gwizhit giinlih. Jii Nagwichoonjik Gwinagoo’ee Nan, Chuu hàh Eenjit Nijilzhii Kat gwitr’it gwahaatsaa gwichih gwizhit gugwinah’ii tå’ee jii gwiyeezhak gwitr’it geenjit dinehtå’eh gwits’an gahtsih:

Page 8: English / Gwich’inreviewboard.ca/upload/ref_library/EIA GW Final Mar 20_1207344560.… · Ndoo nyaa’ai’ ts’at yeendoo dagwiheedya’aa geenjit ejuk natr’igwahtsih ... danh’

NIKHWINAGÒO’EE EJÙK GÒONLII TR’IGWINÄH’IN GWI’DINEHTÅ’ÈE’ GWINJIK GWIZHIT GUGWAHNAH’AH

NIKHWINAGÒO’EE EJÙK GÒONLII TR’IGWINÄH’IN GWI’DINEHTÅ’ÈE’ GWINJIK GWIZHIT GUGWAHNAH’AH N

AG

WICH

OO

NJIK G

WIN

AG

OO

’EE EJÙK G

ÒO

NLII G

WIZH

IT TR’IGW

INÄ

H’IN

EENJIT N

IJÌLZHII KA

T

• Nan guuveenjit sritr’ilih kwaa gwa’an gwitr’it duuleh gwahaatsaa

• Gwitr’it gwahaatsaa ji’ nikhwinagoo’ee nan ts’at chuu eenjit nijilzhii kat sriit’inyaanch’uu eenjit duuleh yaa’at ch’ii’an gwiheelyaa

• Nagwichoonjik geh’ok gwitr’it gwahahtsaa

Jii Nagwichoonjik Gwinagoo’ee Nan, Chuu hàh Eenjit Nijilzhii kat guundii nihkhah jilch’eii kat nan ts’at chuu gwiinzii k’aginahtii geenjit åoohah guk’andehginahtih, jii t’at Gwich’in, Sahtu ts’at Wek’èezhìi guuveenjit nijilzhii kat.

1.7 Nagwichoonjik Gwinagoo’ee Ejuk Goonlii Gwizhit Tr’igwinah’in Eenjit Nijilzhii Kat

Jii nan, chuu eenjit nijilzhii kat ts’at kaiik’it gwizhit chit kat jii gwitr’it guk’iighe’ nan kak yaa’at ch’ii’an gwiheelyaa giiniidhan ji’ jii Nagwichoonjik Gwinagoo’ee Ejuk Goonlii Gwizhit Tr’igwinah’in Eenjit Nijilzhii Kat gwizhit gugwahnah’aa gugwahahtsah.

Jii nan guk’andehnahtii kat gwitr’it gwahaatsaa ji’ nan kak dagwiheech’aa gwizhit gugwahnah’ah giiniidhan ji’ ako’ digiheedya’ah.

1.8 Nan kak Ejuk Goonlii Gwizhit Nagugwinaa’ik

Nan kak ejuk goonlii gwizhit nagugwinaa’ik t’at nan kak gugwehdeendaå kwaa geenjit goonlih. Aii geeghee ts’at chan jidii geenjit ganiinji’gwadhat gwizhit gugwinah’in.

Nan kak gugwehdeendal gwizhit gugwinah’in gwichih duuyeh gwitr’it geenjit dinehtå’eh gwits’an gahtsih. Gwitr’it k’iighe’ duuyeh nan kak yaa’at ch’ii’an guunlii ts’at kaiik’it gwizhit

t’iinch’uu kat ganiinji’giheedhat kwaa åoo hah giiniidhanh aii tå’ee gwizraih gwitr’it geenjit dinehtå’eh gwits’an gahahtsah.

Nan kak yaa’at ch’iian goonlii – Gwitr’it k’iighe’ nikhwinagoo’ee gwa’an yaa’at ch’ii’an goonlii. Jii Nagwichoonjik Gwinagoo’ee gwa’an nan, chuu, vik’iighe’ tr’idazhak, dinjii kat ts’at kaiik’it kat tthak gwizhit nilih.

Åoo hah nan kak yaa’at ch’ii’an goonlii - Gwiinchii ejuk goonlii ts’at nan kak duuleh gwijiinchii srehtagugwehdeelyaa geenjit k’ii’it tr’igwahahtsaa.

Gwiinchii ganiinji’gwiheedhat – Ganiinji’tr’adhat gwiiyeendoo akoo dagwiheech’ah kwaa. Gahgwiheedandaii: jii ginjih “gwijiinchii”, “uu’ok ganiinji’tr’adhat” ts’at “duuleh” jii Gwizhit Tr’igwinah’in Eenjit Jilch’eii Kat guudinehtå’ee gwizhit geenjit dagwinuu gwidinithitå’oh. Jii dinehtå’eh nohthan ji’ iitsii vizhit atr’idintå’oo mveirb.nt.ca danh’ vigihoh’ah.

Page 9: English / Gwich’inreviewboard.ca/upload/ref_library/EIA GW Final Mar 20_1207344560.… · Ndoo nyaa’ai’ ts’at yeendoo dagwiheedya’aa geenjit ejuk natr’igwahtsih ... danh’

NIKHWINAGÒO’EE EJÙK GÒONLII TR’IGWINÄH’IN GWI’DINEHTÅ’ÈE’ GWINJIK GWIZHIT GUGWAHNAH’AH NIKHWINAGÒO’EE EJÙK GÒONLII TR’IGWINÄH’IN GWI’DINEHTÅ’ÈE’ GWINJIK GWIZHIT GUGWAHNAH’AH

Nits’oh ts’at digwiheedya’aa geenjit gwidinithitå’oo

115. Jii gwizhit goo’aii khanh’ juu digwiheech’aa ts’at jii gwiyeezhak gwinjik akoo digwiheedya’aa

(a) gwitr’it gwiinchii k’iighe’ nan kak gugwehdeendaå kwaa geenjit guk’andehgahnahtyaa,

(b) Nagwichoonjik Gwinagoo’ee gwa’an kaiik’it gwizhit t’aniinch’uu kat tthak guuveenjit yaa’at ch’iian gwiheelyah kwaa geenjit guk’andehgahnahtyaa, aii ts’at

(c) Canada gwizhit dinjii zhuh kat tthak nits’oo gugwindaii gwizhit tthak guuveenjit gwiinzii gwihee’aa ts’at guuveenjit guk’agahnaatyaa jii Constitution Act, 1982 gwizhit geenjit gwidinithitå’oh.

Nikhwinagoo’ee ejuk goonlii geenjit gwizhit tr’igwahnah’aa dài’ jii gwiyeezhak tik gwidilii gwinjik gwizhit tr’igwahnah’àh:

• Tr’oochit gwizhit gugwinah’in

• Diinagoo’ee tr’igwinäh’in

• Gwiinzii nikhwinagoo’ee natr’igwinaa’in

Geetak gwitr’it gwichih gwizhit tr’igwahnah’aa tr’oochit gwizraih gwizhit gugwinah’in gugwahtsih. Gwiinzii nikhwinagoo’ee natr’igwahnah’aa gwik’it gwiheelyaa ji’ gwindoo geenjit gik’itr’ihaandal geenjit gwizhit tr’igwinah’in tå’ee gwizraih dagwiheedya’aa digehdeenjah. Gwitr’it geenjit gwindoo gik’itr’aanjii tå’ee jidii gwindoo gwijiinchii gwiiniidhan gwizhit gugwahnah’ah.

Jii Nagwichoonjik Gwinagoo’ee Nan, Chuu hàh Eenjit Nijilzhii kat ts’at kaiik’it gwizhit nan, chuu hah eenjit nijilzhii kat tr’oochit jii Nagwichoonjik Gwinagoo’ee gwizhit gugwahnah’ah.

Tr’oochit gwizhit gugwinah’in t’at drin k’ideetak nihk’ii tik gwiheedhah. Juu digwidi’in guuzhik tr’oochit gwizhit tr’igwinah’an kat duuleh jii gwitr’it k’iighe’ nan kak yaa’at ch’ii’an gwiheelyaa goo jidii geenjit dinjii kat ganiinji’gadhat geenjit gahgiheedandaii gugwahtsih. Jii t’at “duuleh digwiheenjaa geenjit gwizhit gugwinah’in” gugahnuh .

Dinjii Zhuh Gwichit, Kaiik’it Gwichit, Srii Tsoo Kaiik’it Chit Kat, Nji’ Khaii Iisrit ts’at Chit kat aii ts’at Gwizhit Gugwinah’in Geenjit Nijilzhii kat jii kat tthak t’at tr’oochit gwizhit gugwinah’inh’. Gwizhit gugwinah’in kat nits’oo gwitr’it gwahahtsaa geenjit ganiinji’gadhat ji’ jii tr’oochit gwizhit gugwinah’in kat hah geenjit duuleh gigîîkhih. Jidii tthak gik’igaanjik chanh’ gidilii tå’ee jii tr’oochit gwizhit gugwinah’in kat jii gwitr’it k’iighe’ duuleh dagwiheenjaa geenjit

Gwiinzii nikhwinagoo’ee natr’igwinaa’in

Diinagoo’ee tr’igwinah’in gwinjik

Gwitr’it gwichih tr’oochit tr’igwinah’in

Gwiiyeendoo geenjit

gahgiheedandaii giiniidhan

Geen

jit tr

’igih

eekh

yaa t

s’at g

eenj

it

gani

inji’t

r’adh

at gw

iiyee

ndo l

eih kw

aa

Figure 1: Nikhwinagoo’ee ejuk goonlii tr’igwinah’in – tik gwidilii

Page 10: English / Gwich’inreviewboard.ca/upload/ref_library/EIA GW Final Mar 20_1207344560.… · Ndoo nyaa’ai’ ts’at yeendoo dagwiheedya’aa geenjit ejuk natr’igwahtsih ... danh’

NIKHWINAGÒO’EE EJÙK GÒONLII TR’IGWINÄH’IN GWI’DINEHTÅ’ÈE’ GWINJIK GWIZHIT GUGWAHNAH’AH

NIKHWINAGÒO’EE EJÙK GÒONLII TR’IGWINÄH’IN GWI’DINEHTÅ’ÈE’ GWINJIK GWIZHIT GUGWAHNAH’AH N

AG

WICH

OO

NJIK G

WIN

AG

OO

’EE EJÙK G

ÒO

NLII G

WIZH

IT TR’IGW

INÄ

H’IN

EENJIT N

IJÌLZHII KA

T

gwizhit gugwinah’inh’. Duuleh dagwiheenjaa geenjit gwizhit gugwinah’in tå’ee gwik’it goonlii ji’ gwitr’it gwahahtsaa gwichih gwizhit gugwinah’in geenjit jilch’eii Kat nan dagwiheech’aa gwizhit gugwahnah’ah.

Nan dagwiheech’aa gwizhit tr’igwinah’in guuzhik – jii gwizhit gugwinah’in geenjit jilch’eii kat jii gwitr’it k’iighe’ nan kak yaa’at ch’ii’an gwiheelyaa goo jii gwitr’it geenjit kaiik’it gwizhit ganiinji’tr’adhat geenjit gik’igahaandaå. Jii gwizhit gugwinah’in eenjit jilch’eii kat dagwahchii gwizhit gugwahnah’aa giiniidhan ginuu k’iighe’ jidii gwijiinchii gwiiyeendoo gwizhit gugwahnah’ah.

Jii gwizhit gugwinah’in geenjit jilch’eii kat gwitrit k’iighe’ nan kak yaa’at ch’ii’an gwiheelyaa ejuk nagugwahahtsaa tå’ee gwizraih duuleh gwitr’it gugwahtsih. Nji’ khaii chit kat ts’at geetak Nan Kak Tthak Niåi’ejuk T’idich’uu Eenjit Gwats’at K’adagwidaadhat Kat jii nan tr’igwinah’in geenjit gwidinithitå’oo gugwinah’in tå’ee gwik’it gwiheelyaa ginuu ji’ gwitr’it gwi’dinehtl’ee gwits’an ahtsii kat jii gwitr’it geenjit gwidinithitå’oo guutsan gahahtsaa.

Dagwiheenjaa geenjit gwizhit gugwinah’in - Duuleh gwitr’it k’iighe’ nikhwinagoo’ee gwa’an yaa’at ch’ii’an gwiheelyaa goo tthak ts’at ganiinji’tr’adhat geenjit tr’oochit gwizhit tr’igwinah’in

K’ii’it tr’igwahtsii – Diinagoo’ee gwa’àn yaa’at ch’ii’an goonlii datthak k’ii’it tr’igwahtsii.

Gwizhit gugwinah’in geenjit jilch’eii kat diinagoo’ee gwa’àn yaa’at ch’ii’an goonlii goo kaiik’it gwizhit ganiinji’tradhat duuyeh k’ii’it tr’igwahtsii ji’ gwitr’it gugwahahtsah kwaa gehdeenjaa gòo’ gwizhit gwiiyeendoo tr’igwahnah’aa gugwahahtsah.

Tr’oochit nikhwinagoo’ee ejuk goonlii geenjit gwizhit tr’igwinah’in aii tå’ee gwiinzii nikhwinagoo’ee natr’igwinaa’inh’. Gwizhit gugwinah’in geenjit jilch’eii ezhii jii gwizhit gugwinah’inh’. Jii gwizhit gugwinah’in geenjit jilch’eii kat juudin gwizhit heelyaa tagugwâhjih ts’at gwizhit gugwinah’in kat ihåee duuleh guutat dhidih.

Nan kak yaa’at ch’ii’an goonlii gwizhit tr’igwinah’in dài’ gwindoo gahgwiheedandaii gugwahtsii k’iighe’ jii gwizhit gugwinah’in kat gwiinzii gwizhit gugwahnah’aa ts’at dagwiheedya’aa ts’àt jii gwitr’it k’iighe’ dagwiheech’aa gwiiyeendoo gahgiheedandaii.

1.9 Nikhwinagoo’ee ejuk goonlii tr’igwinah’in geenjit ginjih

Nikhwinagoo’ee ejuk goonlii tr’igwinah’in geenjit ginjih vi’gwidhan dinehtå’eh kak nitr’igwii’aii. Gwiiyeendoo jii geenjit gahvidandai’ nohthan ji’ jii gwizhit gwahnoh’aa, Nagwichoonjik Gwinagoo’ee Guk’andehnahtii Dagwidîî’è’ Gwi’dinehtå’ee aii ts’at Gwizhit Gugwinah’in Geenjit Jilch’eii Kat Dagwideedakhan Gwinjik Gwitr’it T’igwaa’in gwi’dinehtå’èe’. Jii tthak iitsii vizhit atr’idintå’oo kak goo’aih, Gwizhit Gugwinah’in Geenjit Jilch’eii guu website kak goo’aih. Zhat danh’ gwahnoh’ah mveirb.nt.ca aii tå’ee “Reference Library.”

Page 11: English / Gwich’inreviewboard.ca/upload/ref_library/EIA GW Final Mar 20_1207344560.… · Ndoo nyaa’ai’ ts’at yeendoo dagwiheedya’aa geenjit ejuk natr’igwahtsih ... danh’

NIKHWINAGÒO’EE EJÙK GÒONLII TR’IGWINÄH’IN GWI’DINEHTÅ’ÈE’ GWINJIK GWIZHIT GUGWAHNAH’AH NIKHWINAGÒO’EE EJÙK GÒONLII TR’IGWINÄH’IN GWI’DINEHTÅ’ÈE’ GWINJIK GWIZHIT GUGWAHNAH’AH

Nagwichoonjik Gwinagoo’ee Guk’andehnahtii Geenjit Dagwidîî’e’ ts’at Dagwideedakhan Gwinjik Gwitr’it Gwahahtsaa geenjit diiyah tr’igwaandak

Nagwichoonjik Gwinagoo’ee Guk’andehnahtii Geenjit Dagwidîî’e’ ts’at Dagwideedakhan Gwinjik Gwtr’it Gwahahtsaa ejuk natrigwiåtsaii k’iighe’ jii gwizhit gugwinah’in geenjit jilch’eii kat March 2005 gugwinii’ee gwinjik gwitr’it gwahahtsaa geenjit ginjih ejuk gugwahahtsah, jii gwiyeezhak geenjit gwidinithitå’oh:

Gwitr’it gwahtsii kat – Jii kat gwitr’it gwaatsii geenjit gwichit giinlii aii ts’at guugwitr’it gwizhit tr’igwinah’in.

Gwiinzii nikhwinagoo’ee natr’igwinaa’in – Gwizhit gugwinah’in geenjit jilch’eii kat gwitr’it gwahahtsaa gwichih gwiinzii gwizhit gugwinah’inh’.

Dinjii Zhuh – Gwich’in kat, Sahtu gwits’at Aachin kat, North Slave gwa’an Teenjir Nilii kat, South Slave aii ts’at Deh Cho gwa’an jii Nagwichoonjik Gwinagoo’ee gwizhit giinlii. Tlihcho gwi’aachin kat guuchit hah gwizhit giinlih kwàh.

Gwitr’it k’iighe’ nikhwinagoo’ee ejuk goonlih – Gwitr’it k’iighe’ jii kat tthak ejuk goonlii nan, chuu, vik’iighe’ tr’idazhak, nin eenjit nitr’aazrii, nits’oo kaiik’it gwizhit tr’igwindaii aii geeghee ts’at yi’eenoo dai’ nikhwinagoo’ee nihåi’ejuk goonlii guk’anaatih.

Sriit’inyaanch’uu kat – Ihåee goo sriit’inyaanch’uu kat diinagoo’ee tr’igwinah’in gwizhit giheelyaa jii gwizhit gugwinah’in eenjit jilch’eii kat daginuu gwinjik akoo digiheedya’aa. Jii kat tthak duuleh gwizhit giinlih, Gwitr’it gwahtsii kat, Dinjii zhuh kat gwitr’it k’iighe’ guuveenjit ejuk gwiheelyaa, Nji’ haii IIsrit ts’at Chit kat, gwitr’it gwahahtsaa gwi’dinehtå’ee gwits’an ahtsii kat aii ts’at juudin nan di’ii jii gwitr’it k’iighe’ ejuk gwiheelyah gaonuh.

Yeenoo uuzrii nihåi’ejuk geedi’in’ juk ejuk guutr’oozrih ts’at tthak nihk’it guudizrih.

SECTION 2:

GWITR’IT GWICHIH TR’OOCHIT TR’IGWINAH’IN

2.1 Gwiyeechih Nitr’igwinii’aii

Nagwichoonjik Gwinagoo’ee gwizhit gwitr’it gwahaatsaa gwichih 95 percent gwizraih tr’oochit tr’igwinah’in. Jii t’at nikhwinagoo’ee ejuk goonlii tr’igwinah’in gwizhit gwiiyeendoo gwiingwan goonlih.

Jii gwitr’it k’iighe’ nikhwinagoo’ee gwa’an yaa’at ch’ii’an gwiheelyaa goo duuleh dinjii kat geenjit niinji’giheedhat jii geenjit gwitr’it gwizhit tr’oochit tr’igwinah’inh. Gwiiyeendoo gwizhit gugwahnah’ah kwah. Diinagoo’ee tr’igwinah’in guuzhik yaa’at ch’ii’an gwiheelyaa gik’igaanjik ji’ jii gwizhit gugwinah’in eenjit jilch’eii kat akoo digehdeenjah.

Page 12: English / Gwich’inreviewboard.ca/upload/ref_library/EIA GW Final Mar 20_1207344560.… · Ndoo nyaa’ai’ ts’at yeendoo dagwiheedya’aa geenjit ejuk natr’igwahtsih ... danh’

NIKHWINAGÒO’EE EJÙK GÒONLII TR’IGWINÄH’IN GWI’DINEHTÅ’ÈE’ GWINJIK GWIZHIT GUGWAHNAH’AH

NIKHWINAGÒO’EE EJÙK GÒONLII TR’IGWINÄH’IN GWI’DINEHTÅ’ÈE’ GWINJIK GWIZHIT GUGWAHNAH’AH N

AG

WICH

OO

NJIK G

WIN

AG

OO

’EE EJÙK G

ÒO

NLII G

WIZH

IT TR’IGW

INÄ

H’IN

EENJIT N

IJÌLZHII KA

T

Gwitr’it gwahaatsaa gwichih nan, chuu hah t’atr’ahdahch’aa gwi’dinehtå’ee’ tr’iheedya’aa goo geenjit chit kat nilii duuleh akoo digiheedya’aa guugahnuh. Jii t’at nan, chuu ts’at nan kak nihåi’ejuk t’igoonch’uu guk’andehnaatih geenjit.

Nan ts’at chuu t’atr’ahdahch’aa gwi’dinehtå’ee’ gwiiniidhan ji’ nan, chuu hah eenjit jilch’eii kat tr’oochit jii gwitr’it geenjit dinehtå’eh kak gugwinah’in. Jii gwitr’it geenjit ejuk gwiiniidhan ji’ guk’andehnahtii kat goo nihkhan iisrit ts’at chit kat guuts’at nigiiyiilih. Gwizhit gugwinah’in geenjit jilch’eii kat, jii gwitr’it geenjit ganiinji’adhat kat ts’at kaiik’it gwizhit gwitagwinyaanch’uu kat t’at tr’oochit gwizhit gugwinah’in kat jii gwitr’it geenjit guuts’at gigîîkhih.

2.2 Gwitr’it Gwahahtsaa Gwichih Kaiik’it Nigijaa

Gwitr’it gwahahtsaa gwichih nikhwinagoo’ee ejuk gwiheelyaa geenjit tr’gwinah’in guuzhik uu’ok t’aniinch’uu kat aanaih guutr’ahnuu geenjit gwijiinchii goonlih. Gwitr’it geenjit gisrii nitr’ahjii guuzhik uu’ok t’aniinch’uu kat jii gwitr’it k’iighe’ guuveenjit ejuk gwiheelyaa ts’at gwiheezaa geenjit ejuk gugwahtsii geenjit guuvah tr’igwaandak dài’ datthak jii gwitr’it geenjit gahgiheedandaii tr’igwahtsih.

Gwitr’it gwi’dinehtå’ee’ gwits’an tr’ahahtsaa gwichih jii gwitr’it gwaatsii kat jii gwitr’it geenjit tthak gahgwiheedandaii gugwahahtsah. Jii gwitr’it k’iighe’ gwiinlit yaa’at ch’ii’an gwiheelyaa gugwinah’in ji’ jii gwitr’it gwaatsii kat nihkhan kaiik’it neegiheedadaå. Kaiik’it gwits’at neegidadal dai’ jii gwitr’it dagwahchii gwahaatsaa geenjit gwiiyeendoo ganiinji’tr’adhat kwaa. Jii tr’oochit gwizhit gugwinah’in kat daginuu gwinjik

jii gwitr’it gwaatsii kat gwitr’it gugwahahtsah geenjit goo’aih. Jii gwitr’it gwaatsii kat ts’at juudin jii gwitr’it geenjit ganiinji’adhat jii tr’oochit gwizhit gugwinah’in kat daginuu gik’igahaandal gugwahahtsah.

Kaiik’it neegidadal dài’ juu digidi’inh’:

• Kaiik’it gwizhit jii gwitr’it geenjit gahgwiheedandaii gugwahstih

• Jii gwitr’it geenjit sriit’ahshuk ganiinji’giheedhat guuts’an gugwahtsih

• Jii gwitr’it gwizhit geenjit nits’oo dagwiheech’aa ts’at dagwiheedya’aa geenjit kaiik’it gwizhit gigîîkhih

Dagwinuu tthak jii tr’oochit gwizhit gugwinah’in kat hah geenjit gigiheekhyah.

2.3 Gwitr’it Geenjit Dinehtå’eh Gwits’an Gahtsih

Gwitr’it gwichih gwizhit tr’igwinah’in geenjit gwidinithitå’oo k’iighe’ t’at jii tr’oochit gwizhit tr’igwinah’in tr’igwahtsih. Gwitr’it geenjit dinehtå’eh nihåinehch’i’ gwiiniidhan ji’ tr’oochit gwizhit tr’igwahnah’aa tå’ee gwizraih gwitr’it geenjit dinehtå’eh giheedya’ah.

Gwitr’it gwik’iighe’ gwiiyeendoo ejuk gwiheelyaa kwaa dài’ tr’oochit gwizhit tr’igwahnah’aa gwik’it goonlih kwah geenjit gwidinithitå’oh. Iitsii adantå’oo zhit jii gwizhit gugwinah’in geenjit jilch’eii kat guu website kak jii geenjit gwidinithitå’oo gugihoh’aa guu website t’at mveirb.nt.ca ts’at “Reference Library” gwizhit goo’aii.

Page 13: English / Gwich’inreviewboard.ca/upload/ref_library/EIA GW Final Mar 20_1207344560.… · Ndoo nyaa’ai’ ts’at yeendoo dagwiheedya’aa geenjit ejuk natr’igwahtsih ... danh’

�0

NIKHWINAGÒO’EE EJÙK GÒONLII TR’IGWINÄH’IN GWI’DINEHTÅ’ÈE’ GWINJIK GWIZHIT GUGWAHNAH’AH NIKHWINAGÒO’EE EJÙK GÒONLII TR’IGWINÄH’IN GWI’DINEHTÅ’ÈE’ GWINJIK GWIZHIT GUGWAHNAH’AH

Izhii gwitr’it gwizhit goodhaii goonlii goo jii gwitr’it June 22, 1984 gwichih akoo dagwiheedya’aa gidiinu’ ji’ duuyah gwizhit tr’igwahnah’ah jii Nagwichoonjik Gwinagoo’ee Guk’andehnahtii Geenjit Dagwidîî’e’ Gwiltstaii gwizhit geenjit gwidinithitå’oo, section 119 and 124(b) ts’at section 157.1 danh’ gwahnoh’ah. Jii kaîîkoo geenjit goo’aii t’at Nikhwitsii Gugwidinuutå’oo vitr’ahnuh.

Nikhwitsii gugwidinuutå’oo – June 22, 1984 gwichih gwitr’it geenjit dinehtå’eh tr’idi’in ji’ duuyeh nikhwinagoo’ee ejuk gwiheelyaa gwizhit tr’igwahnah’ah.

2.4 Gwitr’it Geenjit dinehtå’eh Jidii Tthak Gwizhit Nilii Geenjit Tr’igwinäh’inh’

Tr’oochit gwizhit gwinah’in kat jii gwitr’it geenjit dagoonch’uu tthak gahgiheedandaii tå’ee jii nikhwinagoo’ee yaa’at ch’iian goonlii ts’at uu’ok ganiinji’tr’adhat gwizhit tr’igwahnah’ah. Jii tr’oochit gwizhit gwinah’in kat, gwitr’it geenjit dinehtå’eh jidii tthak gwizhit heelyaa giiniindhanh’. Jii dinehtå’eh gwizhit jidii giiniidhan goo’aih kwaa ji’ jii tr’oochit gwizhit gwinah’in kat duuleh geenjit guutr’oodahkat goo duuyeh jii dinehtå’eh guuheendal gehdeenjaa ts’at gwtr’it gwaatsii kat chan dinehtå’eh k’eejit gwits’an nagahahtsah. Nijin dinehtå’eh gwizhit tthak goo’aii giiniidhan gwizraih jii tr’oochit gwizhit gwinah’in kat gwizhit gugwahnah’ah.

Tr’oochit gwizhit gwinah’in kat gwitr’it

gwi’dinehtå’ee’ gwizhit jidii gaguguulii gahvidandai’ nohthan ji’ Nikhwinagoo’ee Ejuk Goonlii Tr’igwinah’in geenjit gwidinithitå’oo gwizhit gwinoh’ih.

2.5 Izhii Geenjit Jilch’eii Kat, Gwizhit Gugwinah’in Kat ts’at Uu’ok T’aniinch’uu Kat Eenjit Gahgwiheedandaii Tr’igwähtsih

Gwitr’it geenjit dinehtå’eh gwizhit jidii tthak gwiiniidhan goo’aii ji’ jii tr’oochit gwizhit gugwinah’in kat juudin gwizhit gugwahnah’aa nihåinehch’i’ gahgiheedandaii gugwahtsih jii t’at Chit kat, Dinjii Zhuh kat ts’at kaiik’it t’aniinch’uu kat, jii kat tthak gwitr’it geenjit gahvidandai’ giiniidhan ts’at geenjit ginjih jiinchii gahahtsah. Uu’ok gahgwiheedandaii geenjit gwindak gwi’dinehtå’ee’ ts’at iitsii vizhit atr’idintå’oo kak jii tthak geenjit gwidinithitå’oh, uu’ok t’iinch’uu kat tr’oochit gwizhit tr’igwahnah’aa gwizhit giheelyaa gwiiniidhan geenjit.

Jii gwitr’it gwizhit dagwidi’ii geenjit dinehtå’eh kak nitr’igwii’aii k’iighe’ izhuu kat jii tr’oochit gwizhit gwinah’in eenjit gahgiheedandaii. Srii t’inyaanch’uu kat jii gwitr’it gwizhit nihåinehch’i’ gwizhit gugwinah’in geenjit tr’iilee gugwahahtsaa aii geenjit jii gwijiinchii gòonlih.

2.6 Yaa’at Ch’ii’an Goonlii ts’at K’ii’it Tr’igwahtsii Geenjit Tr’igwidintå’oo

Tr’oochit gwizhit gugwinah’in kat jidii k’iighe’ duuleh yaa’at ch’ii’an gwiheelyaa giiniidhan jii gwiyeezhak geenjit gwidinithitå’oh:

• Nan

• Chuu

Page 14: English / Gwich’inreviewboard.ca/upload/ref_library/EIA GW Final Mar 20_1207344560.… · Ndoo nyaa’ai’ ts’at yeendoo dagwiheedya’aa geenjit ejuk natr’igwahtsih ... danh’

NIKHWINAGÒO’EE EJÙK GÒONLII TR’IGWINÄH’IN GWI’DINEHTÅ’ÈE’ GWINJIK GWIZHIT GUGWAHNAH’AH

��

NIKHWINAGÒO’EE EJÙK GÒONLII TR’IGWINÄH’IN GWI’DINEHTÅ’ÈE’ GWINJIK GWIZHIT GUGWAHNAH’AH N

AG

WICH

OO

NJIK G

WIN

AG

OO

’EE EJÙK G

ÒO

NLII G

WIZH

IT TR’IGW

INÄ

H’IN

EENJIT N

IJÌLZHII KA

T

• Vik’iighe’ tr’idazhak

• Diinagoo’ee gwizhit datthak

• Nin katr’idi’in

• Nits’oo nihkhah datthak tr’igwindaii ts’at nits’oo yeenoo tr’igwiindai’

• Yi’eenoo dai’ nikhwinagoo’ee nihåi’ejuk goonlii guk’anaatii

Gwitr’it gwaatsii ts’at gwizhit gugwinah’in kat tthak gwitr’it geenjit jidii tthak guuvah gwaandak tå’ee tr’oochit gwizhit gugwinah’in kat jii gwitr’it k’iighe’ yaa’at ch’ii’an gwiheelyaa ts’at nits’oo k’ii’it tr’igwahahtsaa geenjit gugwidinuutå’oo tå’ee nits’oo yaa’at ch’ii’an gwiheelyaa k’ii’it gugwhahtsaa geenjit dagiheedya’aa guutr’ahnuh.

2.7 Dagwiheenjaa gwiiniidhan geenjit gwizhit gugwinah’in

Tr’oochit gwizhit gwinah’in kat duuleh gwitr’it k’iighe’ nits’oo dagwiheenjaa jii gwiyeezhak geenjit gwidinithitå’oo:

• Jii nikhwinagoo’ee gwiintå’oh yaa’at ch’ii’an gwiheelyaa

• Uu’ok t’aniinch’uu geenjit ganiinji’tr’adhat

Jii gwitr’it k’iighe’ dagwahchii yaa’at ch’ii’an gwiheelyaa k’iighe’ dagwiheenjaa gwiiniidhan geenjit gwizhit gugwinah’in. Tr’oochit gwizhit gwinah’in kat jii geenjit ganiinji’giheedhat, yaa’at ch’ii’an goonlii dagwahchii gwiheelyaa, dahshuk gwiheedhaa, dagwahchii gwa’an gwiheelyaa ts’at yaa’at ch’ii’an gwiheelyaa gwiiniidhan.

2.8 Gwitr’it Gwichih Tr’oochit Gwizhit Gugwinah’in Tå’ee Dagwiheedya’aa Geenjit Gugwidintå’oh

Tr’oochit gwizhit gwinah’in kat dagwiheedya’aa giiniidhan geenjit gwiinzii diiyah gugwahaandak.

Gwik’it goodlit tå’ee jii tr’oochit gwizhit gwinah’in gwi’dinehtå’ee’ t’at jii tr’oochit gwizhit gwinah’in ihåee geenjit duuzri’ dantå’oh. Tr’oochit gwizhit gwinah’in kat dagiiniidhan jii gwitr’it t’agwahah’aa kat, gwizhit gugwinah’in eenjit jilch’eii kat ts’at uu’ok nilii kat tthak geenjit guuvah gugwaandak.

2.9 Ezhii Ganiinji’gadhat Gwits’an Gahtsih

Tr’oochit gwizhit gugwinah’in kat duuleh duuyeh jii nikhwinagoo’ee gwizhit tr’igwahnah’aa gehdeenjaa goo izhuu kat jii gwitr’it k’iighe’ yaa’at ch’ii’an gwiheelyaa ts’at uu’ok t’iinch’uu kat jii gwitr’it geenjit ganiinji’gadhat gehdeenjah. Izhuu kat jii gwitr’it geenjit duuleh nikhwinagoo’ee gwizhit gugwinah’in jii tr’oochit gwizhit gwinah’in daginuu gûûke’gitee’ah kwaa ts’at akoo digiheedya’ah. Izhuu kat dagiheedya’aa akoo digehdeenjaa guuveenjit gwik’it goonlii jii gwiyeezhak geenjit gwidinithitå’oh:

• Gwizhit gugwinah’in eenjit jilch’eii kat

• Dagwiheedya’aa daginuu eenjit chijch’ii kat, Nan kak tthak khaii nihåi’ejuk t’idich’uu eenjit gwats’at k’adagwidaadhat kat, Srii Tsoo Kaiik’it gwizhit chit ts’at nji’ haii chit gwats’at nilii kat

• Gwich’in gwichit, Sahtu gwichit ts’at Tlicho gwichit kat

• Nagwichoonjik Gwinagoo’ee gwa’an kaiik’it gwizhit chit kat

Jii eenjit jilch’eii kat gwitr’it gwahahtsaa gwizhit gugwahnah’aa gugwahahtsaa giiniidhan ji’ jii tr’oochit gwizhit gugwinah’in kat jidii gwits’an gahtsii nihk’it t’igwiheech’aa.

Page 15: English / Gwich’inreviewboard.ca/upload/ref_library/EIA GW Final Mar 20_1207344560.… · Ndoo nyaa’ai’ ts’at yeendoo dagwiheedya’aa geenjit ejuk natr’igwahtsih ... danh’

��

NIKHWINAGÒO’EE EJÙK GÒONLII TR’IGWINÄH’IN GWI’DINEHTÅ’ÈE’ GWINJIK GWIZHIT GUGWAHNAH’AH NIKHWINAGÒO’EE EJÙK GÒONLII TR’IGWINÄH’IN GWI’DINEHTÅ’ÈE’ GWINJIK GWIZHIT GUGWAHNAH’AH

SECTION 3:

DIINAGOO’EE GWIZHIT TR’IGWINAH’IN

3.1 Gwiyeechih Nitr’igwinii’aii

Gwitr’it gwahahtsaa gwichih geenjit diinagoo’ee gwizhit tr’igwahnah’aa geetak gwiiniidhanh kwah. Gwitr’it gwahahtsaa gwichih diinagoo’ee gwizhit tr’igwahnah’aa ji’ jii gwitr’it k’iighe’ nan kak yaa’at ch’ii’an gwiheelyaa ts’at uu’ok nilii kat guuveenjit yaa’at ch’ii’an gwiheelyaa gwiiyeendoo geenjit gwizhit tr’igwahnah’ah. Jii gwitr’it k’iighe’ nan kak yaa’at ch’ii’an gwiheelyaa goo uu’ok t’aniinch’uu kat jii gwitr’it geenjit ganiinji’gadhat jii Nagwichoonjik gwinagoo’ee ejuk goonlii gwizhit tr’igwinah’in eenjit nijilzhii kat gwizhit gugwahnah’ah.

Gwizhit gugwinah’in geenjit jilch’eii kat jii Nagwichoonjik Gwinagoo’ee gwa’an adiganh’ zraih nikhwinagoo’ee gwizhit tr’igwinah’in geenjit gwitr’it gugwahtsih.

Duuleh – 50 percent akoo dagwahchii duuleh akoo digwiheenjah.

3.2 Gwizhit Gugwinah’in Eenjit Jilch’eii Kat Guuveenjit Dagwinuu

Nagwichoonjik gwinagoo’ee ejuk goonlii gwizhit tr’igwinah’in eenjit nijilzhii kat t’at khehåok nan k’andehtr’inahtii digiinch’uh. Jii gwizhit gugwinah’in eenjit jilch’eii kat jidii

t’igugwahah’aa guuveenjit gwitr’it t’agwah’in kat goonlih. Jii gwitr’it t’agwah’in kat gwizhit gugwinah’in eenjit jilch’eii kat daginuu gwinjik digigwitr’it t’igigwah’in aii ts’at uu’ok t’aniinch’uu kat, nihåi’ejuk gwizhit giinlii kat nikhwinagoo’ee gwizhit tr’igwinah’in guuzhik dinjii kat ts’at tr’igiinjih.

Jii gwizhit gugwinah’in eenjit jilch’eii kat digigwitr’it t’igigwah’in dai’ ch’igwijuu’ee ts’at gwitr’it gugwahtsih. Ch’igwijuu’ee ts’at gwitr’it gugwahtsii dai’ jii gwiyeezhak geenjit gwidinithitå’oo gwik’it gwiheelyah:

• Datthak jidii geenjit gagiheekhyaa tr’iilee gugwahahtsaa guuveenjit gwik’it gwihee’aa

• Guuveenjit gwik’it goonlih kwaa ji’ geenjit aguuhadahkat guuveenjit gwihee’aa

• Jii gwizhit gugwinah’in kat dagwinuu tthak gugwijiitth’ak tå’ee gwizraih dagwiheedya’aa gehdeenjah

• Jii gwizhit gugwinah’in kat åinatr’aadal gwizhit dagwinuu tthak geenjit ganiinji’gadhat tå’ee gwizraih dagwiheedy’a’aa gehdeenjah

• Jii gwizhit gugwinah’in kat gwitr’it t’agwah’in kat hah gigîîkhih kwaa k’iighe’ guuyinji’ ejuk t’iheenjah kwah

3.3 Izhuu Kat Nits’oo Gwitr’it Gugwahtsih

Sriit’inyaanch’uu kat nikhwinagoo’ee dagoonch’uu gwizhit tr’igwinah’in gwizhit giinlih. Jii gwizhit nilii ts’at dagidi’in tthak geenjit jii gwiyeezhak gwidinithitå’oh:

• Gwitr’it t’agwah’in kat – Nikhwinagoolee gwizhit tr’igwinah’in guuzhik jii gwitr’it t’agwah’in kat gwitr’it k’iighe’ yaa’at ch’iian gwiheelyaa ji’ nits’oo k’ii’it gugwahahtsaa

Page 16: English / Gwich’inreviewboard.ca/upload/ref_library/EIA GW Final Mar 20_1207344560.… · Ndoo nyaa’ai’ ts’at yeendoo dagwiheedya’aa geenjit ejuk natr’igwahtsih ... danh’

NIKHWINAGÒO’EE EJÙK GÒONLII TR’IGWINÄH’IN GWI’DINEHTÅ’ÈE’ GWINJIK GWIZHIT GUGWAHNAH’AH

��

NIKHWINAGÒO’EE EJÙK GÒONLII TR’IGWINÄH’IN GWI’DINEHTÅ’ÈE’ GWINJIK GWIZHIT GUGWAHNAH’AH N

AG

WICH

OO

NJIK G

WIN

AG

OO

’EE EJÙK G

ÒO

NLII G

WIZH

IT TR’IGW

INÄ

H’IN

EENJIT N

IJÌLZHII KA

T

gehdeenjah. Jii gwitr’it t’agwah’in kat, nits’oo gwitr’it gahahtsaa ts’at yaa’at ch’ii’an gwiheelyaa dagwiheech’aa goo dagwiheenjaa geenjit diiyah gagwahaandak aii geeghee ts’at chan åinatr’aadal gwizhit giheelyaa ts’at gwidii gigiheekhyah.

• Sriit’inyaanch’uu nihkhah jilch’eii kat – Jii sriit’inyaanch’uu nihkhah jilch’eii kat nits’oo gwitr’it gwizhit tr’igwahnah’aa diigahnuu, gwitr’it geenjit aguuhadahkat, jii gwitr’it dagwiheech’aa geenjit diits’at gigîîkhii, ts’at åinatr’aadal dai’ gwizhit giheelyaa ts’at gwidii gigiheekhyah.

• Uu’ok t’aniinch’uu kat – Åinatr’aadal gwizhit duuleh gigîîkhii goo jidii geenjit ganiinji’gadhat jii gwizhit gugwinah’in eenjit jilch’eii kat geenjit guuts’at etr’ehdineetå’oh.

• Gwitr’it gwi’dinehtå’ee’ gwits’an ahtsii kat – Jii nikhwinagoo’ee gwizhit tr’igwinah’in geenjit gwidinithitå’oo ts’at jii gwitr’it gwik’it gwiheelyaa ginuu tå’ee jii gwitr’it k’iighe’ yaa’at ch’ii’an gwiheelyaa nits’oo k’ii’it gugwahahtsaa diigahaanjaa ts’at jii gwitr’it gwi’dinehtå’ee’ guuts’an tr’ahtsii gwizhit heelyah.

• Nji’ khaii iisrit ts’at Chit – Nji’ khaii Dinjii Zhuh geenjit iisrit ts’at Chit

• Nihåi’ejuk geenjit iisrit ts’at chit nilii – Nji khaii chit kat goo Srii Tsoo Kaiik’it chit kat jii gwitr’it gwizhit dagwiheedya’aa digehdeenjaa geenjit dagwidîî’e’ goo’aii.

• Gwitr’it gwi’dinehtå’ee’ gwits’an ahtsii geenjit jilch’eii kat – Juk gwitr’it gwi’dinehtå’ee’ gwits’an ahtsii geenjit jilch’eii kat ihåak gwizraih goonlih, jii t’at Nan kak khaii nihåi’ejuk t’idich’uu eenjit gwits’at k’adagwidaadhat kat giinlih.

3.4 Nits’oo Nikhwinagoo’ee Gwizhit Tr’igwahnah’aa Geenjit Goo’aii Jii gwitr’it gwaatsii gwitagwinyaanch’uu ejuk nilii gwik’iighe’ jii gwizhit gugwinah’in geenjit jilch’eii kat jii nikhwinagoo’ee gwizhit gugwinah’in dai’ nits’oo gwitr’it gwahahtsaa gwinjik gwizhit gugwahnah’ah.

Nikhwinagoo’ee gwizhit tr’igwinah’in dai’ jii gwinjik akoo digwiheedya’aa:

• Jii gwitr’it gwi’dinehtå’ee’ ts’at tr’oochit gwizhit gwinah’in geenjit gwidinithitå’oo guuts’an gahtsih (nikhwinagoo’ee gwizhit tr’igwinah’in gitr’igwii’aii)

• Jii gwitr’it k’iighe’ dagwiheenjaa geenjit gwizhit gugwinah’in.

• Gwitr’it gwahtsii jii gwitr’it geenjit tthak gwehdineetå’oo vitr’ahnuh.

• Gwindoo geenjit agoodahkat.

• Yaa’at ch’ii’an gwiheelyaa gwiiniidhan ji’ gwizhit gugwahnah’aa ts’at nits’oo k’ii’it tr’igwahahtsaa gehdeenjah, uu’ok t’aniinch’uu kat, kaiik’it gwizhit t’aniinch’uu kat ts’at juudin gahdandaii jii geenjt gwits’at tr’iheendal.

• Nits’oo jii gwitr’it tr’ahahtsaa ejuk natr’igwahahtsaa ts’at duuleh guk’andehtr’ahnahtyaa geenjit ganiinji’tr’adhat.

• Jii gwitr’it tr’ahahtsaa geenjit dagwiheedya’aa duuleh nihåi’ejuk guunjii jii gwiyeezhak geenjit gwidinithitå’oo:

o Gwik’it gwiheelyaa

o Gwik’it gwiheelyaa ts’at jii gwitr’it k’iighe’ yaa’at ch’iian gwiheelyaa ji’ k’ii’it tr’igwahahtsaa goo guk’andehtr’ahnahtyaa

o Akwa’ diigahnuu

o Nikhwinagoo’ee yaa’at ch’ii’an goonlii geenjit gugwinah’in kat gwindoo gwizhit gugwahnah’ah tr’igwahahtsah

Page 17: English / Gwich’inreviewboard.ca/upload/ref_library/EIA GW Final Mar 20_1207344560.… · Ndoo nyaa’ai’ ts’at yeendoo dagwiheedya’aa geenjit ejuk natr’igwahtsih ... danh’

��

NIKHWINAGÒO’EE EJÙK GÒONLII TR’IGWINÄH’IN GWI’DINEHTÅ’ÈE’ GWINJIK GWIZHIT GUGWAHNAH’AH NIKHWINAGÒO’EE EJÙK GÒONLII TR’IGWINÄH’IN GWI’DINEHTÅ’ÈE’ GWINJIK GWIZHIT GUGWAHNAH’AH

3.5 Nikhwinagoo’ee Gwizhit Tr’igwahnah’aa Gitr’igwii’aii

Jii gwizhit gugwinah’in geenjit jilch’eii kat nikhwinagoo’ee gwizhit tr’igwahnah’aa gitr’igwii’aii danh’ at’at gugwinii’aii geenjit jii gwitr’it gwaatsii kat ts’at juudin gwizhit nilii kat guuvah gugwaandak.

Jii gwitr’it t’agwah’in gwizhit gugwinah’in gwi’dinehtå’ee jii gwizhit gugwinah’in eenjit jilch’eii kat guuts’an gugwiåtsaih tå’ee uu’ok t’aniinch’uu kat ts’at nihåinehchi’ eenjit jilch’eii kat jii gwizhit vidili’ giiniidhan geenjit guutr’oodahkat.

3.6 Nikhwinagoo’ee Geh’ok Gwitr’it Gugwahtsih

Jii gwizhit gugwinah’in eenjit jilch’eii kat jii gwitr’it k’iighe’ yaa’at ch’ii’an gwiheelyaa jii Nagwichoonjik Gwinagoo’ee geh’ok nanh’ kak t’igwiheenjaa geenjit gwizhit gahnah’ah, jii ezhii nanh’ kak t’at Nunavut, Ineekaii nanh’ kak, Yukon ts’at Alberta gwa’an. Juu digoonch’uu ji’ jii gwizhit gugwinah’in geenjit jilch’eii kat juudin geenjit chit nilii jii geenjit guuts’at gigiheekhyaa ts’at gwizhit vidili’ giinidhan ji’ geenjit guguuhadahkat.

Nagwichoonjik gwinagoo’ee ejuk goonlii gwizhit tr’igwinah’in eenjit nijilzhii kat jii daan anyaanch’uu

duuleh akoo digwiheedya’aa diigahaanjah

Gwitr’it gwahahtsaa atr’oodahkat geenjit aha’ gehdeenjaa ts’at jii gwizhit tr’igwinah’in guuzhik dagwiheedya’aa ginuu gwinjik

gwitr’it gugwahahtsah.

Gwitr’it gwahahtsaa atr’oodahkat geenjit aha’ gehdeenjaa ts’at jii gwizhit tr’igwinah’in guuzhik

daginuu ts’at jii gwizhit tr’igwinah’in geenjit jilch’eii kat dagwiheedya’aa ginuu gwinjik

gwitr’it gugwahahtsah.

Jii gwitr’it gwahahtsaa eenjit atr’oodahkat gwizhit gugwahnah’aa geenjit gwits’an

gahahtsaa

Jii gwitr’it k’iighe’ yaa’at ch’iian gwiheelyaa gugwinah’in ji’ duuyeh jii gwitr’it

gwahahtsah

Figure 2: Gwizhit tr’igwinah’in geenjit jich’eii kat dagiheedya’aa geenjit goo’aii

Page 18: English / Gwich’inreviewboard.ca/upload/ref_library/EIA GW Final Mar 20_1207344560.… · Ndoo nyaa’ai’ ts’at yeendoo dagwiheedya’aa geenjit ejuk natr’igwahtsih ... danh’

NIKHWINAGÒO’EE EJÙK GÒONLII TR’IGWINÄH’IN GWI’DINEHTÅ’ÈE’ GWINJIK GWIZHIT GUGWAHNAH’AH

��

NIKHWINAGÒO’EE EJÙK GÒONLII TR’IGWINÄH’IN GWI’DINEHTÅ’ÈE’ GWINJIK GWIZHIT GUGWAHNAH’AH N

AG

WICH

OO

NJIK G

WIN

AG

OO

’EE EJÙK G

ÒO

NLII G

WIZH

IT TR’IGW

INÄ

H’IN

EENJIT N

IJÌLZHII KA

T

3.7 Gwitr’it Geenjit Dinehtå’eh Uu’ok Tthak Tr’ahnah’aa Geenjit Gahtsih

Gwitr’it gwizhit tr’igwinah’in geenjit dinehtå’eh kat tthak jii dinehtå’eh k’atr’inahtii gwizhit goo’aih. Tr’oochit gwizhit tr’igwinah’in geenjit gwidinithitå’oo, gugwinii’ee gwinjik gwitr’it t’agwaa’in gwidinehtå’ee’, gwitr’it geenjit tr’iilee tr’igwahtsii gwidinehtå’ee’, gwitr’it gwaatsii gwizhit tr’igwinah’in gwi’dinehtå’ee’, jidii tthak geenjit gugwidintå’oo jii nihåi’ejuk geenjit jilch’eii kat ts’at uu’ok t’aniinch’uu kat guuts’an gwiltsaii, jidii tthak geenjit gwidinithitå’oo kagigîîkhii, åinatr’aadal geenjit gwidinithitå’oo, gwizhit gugwinah’in geenjit jilch’eii kat nits’oo dagwiheech’aa ginuu gwi’dinehtå’ee’, jii kat tthak jii dinehtå’eh k’atr’inahtii gwizhit goo’aii. Srii Tsoo Kaiik’it gwizhit jii gwizhit gugwinah’in geenjit jilch’eii kat gwideek’it goo’aii danh’ jii dinehtå’eh kat tthak k’atr’inahtih. Aii geeghee ts’at jii iitsii vizhit atr’idantå’oo gwizhit jii gwitr’it geenjit dinehtå’eh uu’ok tthak tr’ahnah’aa goo’aih guu website t’at mveirb.nt.ca aii ts’at “Public Registry” gwiyeezhak gwahnoh’ah.

Jii gwizhit gugwinah’in geenjit jilch’eii kat gwitr’it gwizhit gugwinah’in tå’ee dagiiniidhan geenjit gugwidintå’oo ts’at jii t’agahdahch’aa geenjit gwizraih gwizhit goo’aih. Jii geenjit tr’igîîkhii guuzhik goo gwik’it goodlit tå’ee dinehtå’eh ezhik nitr’iinlii hah gwizhit nilih kwah. Jii dinehtå’eh uu’ok eenjit gwidinithitå’oo gihde’gidichii tå’ee ts’at jii gwizhit gugwinah’in guuzhik jii dinehtå’eh guuts’an tr’aåtsaii ji’ gwitr’it geenjit dinehtå’eh tr’ahnah’aa k’atr’inahtii gwizhit heelyah kwah. Jii dinehtå’eh k’eejit k’atr’ilik kak gugwahnah’ah kwaa chan gwizhit tr’igwahnah’aa ji’ gwizraih t’agahdahch’ah. Jii geenjit gwiiyeendoo gahvidandai’ nohthan ji’ jii nikhwinagoo’ee gwizhit tr’igwinah’in geenjit

gwidinithitå’oo gwizhit gwinoh’inh’. Section 3.7 danh’ gwitr’it geenjit dinehtå’eh tr’ahnah’aa ts’at uu’ok t’aniinch’uu geenjit gwidinithitå’oo gwizhit goo’aih.

Gatr’igîîkhih kwaa geenjit gwidinithitå’oh – Yeenoo nits’oo tr’igwiindai’ gwizhit tr’igwinah’in ts’at nihåinehch’i’ vatr’igîîhe’ guunjii ji’ jii gwizhit gugwinah’in geenjit jilch’eii kat jii geenjit gatr’igiheekhyah kwaa ts’at duuyeh gwit’atr’ijahch’uh. Jii kat gwitr’it geenjit dinehtå’eh zhit nitr’igwihee’ah ts’at uu’ok geenjit tr’igwidintå’oo guk’atr’inahtii duuyeh gwizhit nitr’iinlih. Jii gahgwiheedandaih kwaa nits’oo k’atr’ahnahtyaa geenjit jii gwizhit gugwinah’in geenjit jilch’eii kat guuveenjit dagwideedakhan gwinjik gwitr’it gahahtsaa gwi’dinehtå’ee’ gwizhit jii geenjit gwidinithitå’oh. Jii nikhwinagoo’ee yaa’at ch’ii’an gwiheelyaa gwizhit tr’igwinah’in gwi’dinehtå’ee’ gwizhit jii gahgwiheedandaih kwaa ts’at yeenoo nits’oo tr’igwiindai’ section 2 danh’ jii tthak gwahnoh’ah.

Page 19: English / Gwich’inreviewboard.ca/upload/ref_library/EIA GW Final Mar 20_1207344560.… · Ndoo nyaa’ai’ ts’at yeendoo dagwiheedya’aa geenjit ejuk natr’igwahtsih ... danh’

��

NIKHWINAGÒO’EE EJÙK GÒONLII TR’IGWINÄH’IN GWI’DINEHTÅ’ÈE’ GWINJIK GWIZHIT GUGWAHNAH’AH NIKHWINAGÒO’EE EJÙK GÒONLII TR’IGWINÄH’IN GWI’DINEHTÅ’ÈE’ GWINJIK GWIZHIT GUGWAHNAH’AH

EnvironmentalAssessment

Envir

onm

enta

l

Asse

ssm

ent

MAIL

INAC

Diinagoo’ee gwizhit tr’igwinah’in Archie geenjit gwitr’it t’agwah’ih

Jii Archie t’iinch’uh. Nagwichoonjik gwinagoo’ee ejuk goonlii gwizhit tr’igwinah’in eenjit nijilzhii kat eenjit gwitr’it t’agwah’ih. Uu’ok kat jii nikhwinagoo’ee gwizhit tr’igwinah’in geenjit giidahkat. Nijin jii Nagwichoonjik gwinagoo’ee gwa’an gwitr’it gwahahtsaa gwiiniidhan dai’ nikhwinan, nikhwitseed-hoo ts’at yeenoo nits’oo tr’igwiindai’ k’atr’ahnahtyaa geenjit jùu didi’ìh.

Gwitr’it gwichih tr’oochit gwizhit tr’igwinah’in tå’ee nan ts’at chuu k’andehtr’inahtii eenjit jilch’eii kat Archie gwitr’it hahtsaa vits’an gahtsih..

Jii gwitr’it gwahahtsaa gwa’an t’aniinch’uu kat jii gwitr’it k’iighe’ guunagoo’ee dagwiheen-jaa gahgidandaih. Dagwiheedya’aa geenjit Archie guuts’at gîîkhih.

Jii gwitr’it k’iighe’ duuleh dagwiheenjaa geenjit Archie diits’at gîîkhe’ tå’ee nits’oo jii yaa’at ch’ii’an gwiheelyaa k’ii’it gugwahahtsaa geenjit ganiinji’heedhat.

Gwitr’it gwahahtsaa gwichih dagoonch’uu geenjit Archie gwizhit gwinah’ih. Jii gwitr’it k’iighe’ duuleh ejuk gwiheelyaa gwizhit gwinah’in k’iighe’ dagwiheech’aa geenjit gwiiyeendoo gahdandaii.

At’at nits’oo gwitr’it t’agwah’in kat jii gwitr’it k’iighe’ yaa’at ch’ii’an gwiheelyaa k’ii’it gugwa-hahtsaa geenjit Archie gwizhit gwahnah’ah.

Jii nikhwinagoo’ee gwizhit gwinah’in gwi’dinehtå’ee’ ts’at dagwiheedya’aa gwiiniidhan jii Dinjii Zhuh eenjit iisrit ts’at chit kat jii dinehtå’eh Archie guuts’at ninaazhik. Dagwiheedya’aa jii gwiyee-zhak gwidinithitå’oo ihåak tr’ooheendaå:• gwitr’it gwahahtsaa geenjit ahà’ diigahnuu• gwitr’it gwahahtsaa gwichih ejuk natr’igwahahtsaa• Gwiinzii nikhwinagoo’ee natr’igwahnah’aa• Duuyeh gwitr’it gwahahtsaa diigahnuu

Jii tthak tå’ee Archie nikhwinagoo’ee gwizhit gwinah’in geenjit gwidintå’oh. Jii dinehtå’eh gwizhit Archie vigwitr’it tthak geenjit gwidinithitå’oh.

Jii gwitr’it k’iighe’ nits’oo nikhwinan, nikhwitseedhoo ts’at yeenoo nits’oo tr’igwiindai’ ejuk gwiheelyaa geenjit Archie gwizhit gwahnah’ah.

Page 20: English / Gwich’inreviewboard.ca/upload/ref_library/EIA GW Final Mar 20_1207344560.… · Ndoo nyaa’ai’ ts’at yeendoo dagwiheedya’aa geenjit ejuk natr’igwahtsih ... danh’

NIKHWINAGÒO’EE EJÙK GÒONLII TR’IGWINÄH’IN GWI’DINEHTÅ’ÈE’ GWINJIK GWIZHIT GUGWAHNAH’AH

��

NIKHWINAGÒO’EE EJÙK GÒONLII TR’IGWINÄH’IN GWI’DINEHTÅ’ÈE’ GWINJIK GWIZHIT GUGWAHNAH’AH N

AG

WICH

OO

NJIK G

WIN

AG

OO

’EE EJÙK G

ÒO

NLII G

WIZH

IT TR’IGW

INÄ

H’IN

EENJIT N

IJÌLZHII KA

T

EnvironmentalAssessment

Envir

onm

enta

l

Asse

ssm

ent

MAIL

INAC

Diinagoo’ee gwizhit tr’igwinah’in Archie geenjit gwitr’it t’agwah’ih

Jii Archie t’iinch’uh. Nagwichoonjik gwinagoo’ee ejuk goonlii gwizhit tr’igwinah’in eenjit nijilzhii kat eenjit gwitr’it t’agwah’ih. Uu’ok kat jii nikhwinagoo’ee gwizhit tr’igwinah’in geenjit giidahkat. Nijin jii Nagwichoonjik gwinagoo’ee gwa’an gwitr’it gwahahtsaa gwiiniidhan dai’ nikhwinan, nikhwitseed-hoo ts’at yeenoo nits’oo tr’igwiindai’ k’atr’ahnahtyaa geenjit jùu didi’ìh.

Gwitr’it gwichih tr’oochit gwizhit tr’igwinah’in tå’ee nan ts’at chuu k’andehtr’inahtii eenjit jilch’eii kat Archie gwitr’it hahtsaa vits’an gahtsih..

Jii gwitr’it gwahahtsaa gwa’an t’aniinch’uu kat jii gwitr’it k’iighe’ guunagoo’ee dagwiheen-jaa gahgidandaih. Dagwiheedya’aa geenjit Archie guuts’at gîîkhih.

Jii gwitr’it k’iighe’ duuleh dagwiheenjaa geenjit Archie diits’at gîîkhe’ tå’ee nits’oo jii yaa’at ch’ii’an gwiheelyaa k’ii’it gugwahahtsaa geenjit ganiinji’heedhat.

Gwitr’it gwahahtsaa gwichih dagoonch’uu geenjit Archie gwizhit gwinah’ih. Jii gwitr’it k’iighe’ duuleh ejuk gwiheelyaa gwizhit gwinah’in k’iighe’ dagwiheech’aa geenjit gwiiyeendoo gahdandaii.

At’at nits’oo gwitr’it t’agwah’in kat jii gwitr’it k’iighe’ yaa’at ch’ii’an gwiheelyaa k’ii’it gugwa-hahtsaa geenjit Archie gwizhit gwahnah’ah.

Jii nikhwinagoo’ee gwizhit gwinah’in gwi’dinehtå’ee’ ts’at dagwiheedya’aa gwiiniidhan jii Dinjii Zhuh eenjit iisrit ts’at chit kat jii dinehtå’eh Archie guuts’at ninaazhik. Dagwiheedya’aa jii gwiyee-zhak gwidinithitå’oo ihåak tr’ooheendaå:• gwitr’it gwahahtsaa geenjit ahà’ diigahnuu• gwitr’it gwahahtsaa gwichih ejuk natr’igwahahtsaa• Gwiinzii nikhwinagoo’ee natr’igwahnah’aa• Duuyeh gwitr’it gwahahtsaa diigahnuu

Jii tthak tå’ee Archie nikhwinagoo’ee gwizhit gwinah’in geenjit gwidintå’oh. Jii dinehtå’eh gwizhit Archie vigwitr’it tthak geenjit gwidinithitå’oh.

Jii gwitr’it k’iighe’ nits’oo nikhwinan, nikhwitseedhoo ts’at yeenoo nits’oo tr’igwiindai’ ejuk gwiheelyaa geenjit Archie gwizhit gwahnah’ah.

Page 21: English / Gwich’inreviewboard.ca/upload/ref_library/EIA GW Final Mar 20_1207344560.… · Ndoo nyaa’ai’ ts’at yeendoo dagwiheedya’aa geenjit ejuk natr’igwahtsih ... danh’

��

NIKHWINAGÒO’EE EJÙK GÒONLII TR’IGWINÄH’IN GWI’DINEHTÅ’ÈE’ GWINJIK GWIZHIT GUGWAHNAH’AH NIKHWINAGÒO’EE EJÙK GÒONLII TR’IGWINÄH’IN GWI’DINEHTÅ’ÈE’ GWINJIK GWIZHIT GUGWAHNAH’AH

3.8 Gwitr’it Gwahahtsaa Gwizhit Gugwinah’inh’

Gwitr’it gwizhit tr’igwahnah’aa t’at jii gwizhit gugwinah’in geenjit jilch’eii kat gwitr’it gwahahtsaa gwizhit tthak gugwinah’in tå’ee jidii srit gwiiyeendoo gwizhit gugwahnah’aa gehdeenjah. Gwitr’it k’iighe’ nikhwinagoo’ee ejuk gwiheelyaa geenjit gwizhit tr’igwinah’in dai’ jii gwitr’it gwahahtsaa guuzhik dagwiheedya’aa tthak gwizhit gugwinah’ih.

3.9 Jidii Tthak Gwizhit Tr’igwinah’in

Jidii tthak gwizhit tr’igwinah’in t’at gwiiyeendoo gwijiinchii goonlii gwizhit gugwinah’in ts’at jidii gwiiyeendoo gwizhit gugwahnah’aa gahgidandaih; jii gugwinii’ee gwinjik gwitr’it t’igwaa’in gwi’dinehtå’ee’ gwinjik digigwitr’it gugwahahtsaa geenjit juu digidi’ih. Jidii tthak gwizhit tr’igwinah’in dai’ nits’oo gwiidandaii, nits’oo tseedhoh tr’idaatsii ts’at yeenoo nits’oo tr’igwiindai’ geeghee ts’at nikhwinagoo’ee gwa’an tthak gwizhit gugwinah’ii.

Jii gwizhit gugwinah’in geenjit jilch’eii kat jidii tthak gwizhit gugwinah’in dai’ jii gwiyeezhak gwidinithitå’oo geenjit niinji’gadhat:

• Tr’oochit gwizhit gugwinah’in geenjit gwidinithitå’oo

• Gwitr’it nihk’it t’igwidich’uu k’iighe’ yaa’at ch’ii’an goonlii

• Gwitr’it gwahaatsaa gwa’an nan iisrit ts’at guk’andehtr’ahnahtyaa

• Gwitr’it gwahahtsaa kat diiyah gigîîkhii danh’ dagwinuu

• Gwizhit gugwinah’in dai’ jidii geenjit tr’igîîhe’ goo ganiinji’tr’adhat geenjit guuts’at tr’igwidintå’oh

Ganiinji’tradhat nihåinehch’i’ gwizhit tr’igwinah’in eenjit åinagaadal – Jii gwizhit gugwinah’in geenjit jilch’eii kat diiyah åinagaadal. Åigiljil tå’ee jii geenjit gwitr’it t’agwah’in ihåee geenjit gwidinithitå’oo ts’at aii gwitr’it geenjit dinehtå’eh tr’ahnah’aa k’atr’inahtii gwizhit nigugwii’aii aii ts’at jii gwizhit gugwinah’in geenjit jilch’eii kat gugwahnah’ah.

Dagwidi’in geenjit diiyah tr’igwaandak – Jii gwizhit gugwinah’in geenjit jilch’eii kat nits’oo gwitr’it gwahahtsaa gwizhit gugwinah’in gwiiyeendoo gwizhit gugwahnah’aa gugwiåtsaih. Jii åoo nikhwinagoo’ee gwizhit tr’igwinah’in gwi’dinehtå’ee’ gwizhit goo’aih kwah. Yeenoo ts’at yeendoo nikhwinagoo’ee gwizhit tr’igwinah’in geenjit juk gwijiinchii goonlih.

3.10 Gugwinii’ee Gwinjik Gwitr’it T’agwahah’aa Gwi’dinehtå’ee’ Tr’ahtsii ts’at Gwitr’it Geenjit Tr’iilee Tr’igwahtsih

Jii gwitr’it gwaatsii kat digigwitr’it gwizhit gugwinah’in geenjit gwidinithitå’oo jidii srit gwizhit heelyaa aii gugwinii’ee gwinjik gwitr’it t’agwahah’aa gwi’dinehtå’ee’ gwizhit nilih.

Gwitr’it gwahtsii kat dagiheedya’aa geenjit goo’aii jii gwiyeezhak gwidinithitå’oh:

• Gwitr’it guuzhik dagiheedya’aa tthak geenjit diiyah gugwahaandak

Page 22: English / Gwich’inreviewboard.ca/upload/ref_library/EIA GW Final Mar 20_1207344560.… · Ndoo nyaa’ai’ ts’at yeendoo dagwiheedya’aa geenjit ejuk natr’igwahtsih ... danh’

NIKHWINAGÒO’EE EJÙK GÒONLII TR’IGWINÄH’IN GWI’DINEHTÅ’ÈE’ GWINJIK GWIZHIT GUGWAHNAH’AH

��

NIKHWINAGÒO’EE EJÙK GÒONLII TR’IGWINÄH’IN GWI’DINEHTÅ’ÈE’ GWINJIK GWIZHIT GUGWAHNAH’AH N

AG

WICH

OO

NJIK G

WIN

AG

OO

’EE EJÙK G

ÒO

NLII G

WIZH

IT TR’IGW

INÄ

H’IN

EENJIT N

IJÌLZHII KA

T

• Gwitr’it gwahahtsaa gwinagoo’ee geenjit diiyah gugwahaandak (åoo nikhwinagoo’ee gwa’an gwindaii tthak gwizraih gwizhit goo’aih kwah – aii geeghee ts’at kaiik’it gwizhit nits’oo nihkhah datthak tr’igwindaii gwizhit goo’aih)

• Gwitr’it k’iighe’ duuleh yeendoo yaa’at ch’ii’an gwiheelyaa giiniidhan geenjit gwizhit gugwahnah’ah

• Nits’oo yaa’at ch’ii’an gwiheelyaa k’ii’it gugwahahtsaa geenjit gwizhit gugwahnah’ah

• Jii gwitr’it k’iighe’ yaa’at ch’ii’an gwiheelyaa duuyeh gukwaa nagugwahtsii geenjit diiyah gugwahaandak

Nits’oo jii nikhwinagoo’ee gwizhit tr’igwahnah’aa jii gwitr’it geenjit tr’iilee tr’igwahtsii gwizhit nilih. Nikhwinagoo’ee gwizhit gugwinah’in danh’ jidii guuveenjit gwijiinchii goonlii ts’at dahshuk gwiheedhaa jii gwitr’it geenjit tr’iilee tr’igwahtsii gwizhit nilih. Nikhwinagoo’ee tr’igwinah’in dai’ gwitr’it nihåinehch’i’ didich’uu gwizhit gugwinah’in k’iighe’ jii gwitr’it geenjit tr’iilee tr’igwahtsii ejuk natr’igwahtsih. Jii tr’igwidintå’oo ts’at gwitr’it geenjit tr’iilee gugwahtsii datthak tr’igwahnah’aa gugwahtsii tå’ee gwitoh gwiheedhah.

3.11 Gwitr’it T’agwah’in Kat Guudinehtå’ee Tr’iilee Gugwahtsih

Jii gugwinii’ee gwinjik gwitr’it t’agwahah’aa gwi’dinehtåee’ tr’aåtsaii ts’at gwitr’it geenjit tr’iilee tr’igwiåtsaii tå’ee jii gwitr’it t’agwah’in kat guudinehtå’ee tr’ahnah’aa geenjit srii t’inyaanch’uu kagugwahnah’ah. Jii gwizhit tr’igwahnah’aa geenjit gaoniltin kat giiniidhan ji’ gwindoo leii jii gwitr’it geenjit guuheendaå.

Aii guuzhik jii gwitr’it t’agwahah’aa kat digigwitr’it gwizhit gwinah’in geenjit gwidantå’oo

tr’iilee gugwahtsii ts’at jidii tthak gwizhit heelyaa åahch’iihah gwizhit nilii geenjit gugwinah’inh’.

Jii gwitr’it t’agwahah’aa geenjit dinehtå’eh t’at jii gwitr’it t’igwah’in kat jidii geenjit ganiinji’gadhat geenjit jii gwiyeezhak goo’aih:

• Yaa’at ch’ii’an goonlii gugwinah’inh’ – Nikhwinagoo’ee gwa’an gwijiinchii goo’aii ts’at dinjii kat guuveenjit duuleh yaa’at ch’ii’an gwiheelyaa gwiiniidhan

• Gwitr’it k’iighe’ duuleh yaa’at ch’ii’an gwiheelyaa gwiiniidhan – Gwitr’it k’iighe’ duuleh yaa’at ch’ii’an gwiheelyaa

• Gwijiinchii goonlii – Gwitr’it k’iighe’ dagwahchii yaa’at ch’iian goonlii

• K’ii’it tr’igwahtsii – Nikhwinagoo’ee gwizhit gwitr’it k’iighe’ yaa’at ch’ii’an gwiheelyaa jii gwitr’it t’agwah’in kat nits’oo k’ii’it gugwahahtsah

• Nits’oo tagwidhat datthak gwizhit gugwinah’in – Juk ts’at yeenoo gwitr’it datthak k’iighe’ nits’oo tagwijuudhat ts’at duuleh t’igwiheenjaa gwiiniidhan

3.12 Jidii Tthak Gwizhit Goo’aii Geenjit Gwizhit Gugwinah’in

Nijin gwitr’it t’agwah’in kat digigwitr’it gwizhit tr’igwinah’in gwi’dinehtå’ee gwits’an gahtsii jii gugwinii’ee gwizhit jidii gwiiniidhan gwizhit goo’aii geenjit kagugwinah’inh’. Dinehtå’eh kak jidii tthak goo’aih kwaa ji’ jii gwizhit gugwinah’in geenjit jilch’eii kat gwindoo dagwiheech’aa gahgwiheedandaii gugwahahtsaa.

Page 23: English / Gwich’inreviewboard.ca/upload/ref_library/EIA GW Final Mar 20_1207344560.… · Ndoo nyaa’ai’ ts’at yeendoo dagwiheedya’aa geenjit ejuk natr’igwahtsih ... danh’

�0

NIKHWINAGÒO’EE EJÙK GÒONLII TR’IGWINÄH’IN GWI’DINEHTÅ’ÈE’ GWINJIK GWIZHIT GUGWAHNAH’AH NIKHWINAGÒO’EE EJÙK GÒONLII TR’IGWINÄH’IN GWI’DINEHTÅ’ÈE’ GWINJIK GWIZHIT GUGWAHNAH’AH

3.13 Jidii Tthak Gwizhit Tr’igwinah’in

Jidii tthak gwizhit tr’igwinah’in dai’ jii nikhwinagoo’ee gwizhit gwinah’in kat ts’at juudin gahdandaii kat jii gwitr’it t’agwahah’aa gwi’dinehtå’ee gwik’it t’igiiniidhan ji’ geenjit gugwinah’in.

Yaa’at ch’ii’an gwiheelyaa ts’at duuleh k’ii’it tr’igwahtsii geenjit tthak gwik’it t’igiiniidhan gugwahnah’aa geenjit jii gwizhit gwinah’in eenjit jilch’eii kat tthak nihkhah åinatr’ahaadal gugwahahtsah. Åinagaadal danh’ jii gwizhit gwinah’in kat dagiiniidhan ts’at jidii tthak ganiinji’gadhat geenjit gigiheekhyaa aii ts’at jii gwitr’it k’iighe duuleh yaa’at ch’ii’an gwiheelyaa k’ii’it tr’igwahahtsaa dagwiheedya’aa geenjit gigiheekhyah.

Åinagaadal danh’ jii nihåi’ijuk niinji’adhat kat geenjit gigiheekhyah ts’at nihk’it t’igiihineezhah gwits’at tthak gigiheekhyah. Tthak gwizhit gugwinah’in ndoo nyaa’ai’ tå’ee dagwiheedya’aa giiniidhan geenjit gugwehdineetå’oo ts’at dagiiniidhan ts’at jaadeh akoo digiiniidhan jii dinehtå’eh gwizhit geenjit gugwehdineetå’oh. Jii dinehtå’eh ginjih vi’gwidhan zhit tr’igwehdineetå’oh.

Jii gwizhit gugwinah’in geenjit jilch’eii kat jii sriit’inyaanch’uu kat nihk’it t’igiihineezhaa geenjit åinatr’aadal geh’ok gigiheekhyaa giiniidhan. Juu digwidi’in dai’ geenjit gugwehdineetå’oo ts’at jii gwitr’it gwizhit gugwinah’in gwi’dinehtå’ee gwizhit gwihee’ah.

3.14 Dagwidi’in Geenjit Agoodahkat

Dagwidi’in geenjit agoodahkat dai’ gwitr’it t’agwah’in kat ts’at nihkhah jilch’eii kat gwindoo jii gwitr’it geenjit gahgwiheedandaii geenjit agoodahkat. Jii gwizhit gugwinah’in geenjit jilch’eii kat jidii ganiinji’gadhat geenjit aguudahkat goo’ izhuu kat chan aguuhadahkat gwik’it guuveenjit gugwahtsih. Jii gwizhit gugwinah’in geenjit jilch’eii kat nits’oo aguuhadahkat geenjit gwidinithitå’oo gwinjik aguuhadahkat gidi’in. Jii nikhwinagoo’ee gwizhit tr’igwinah’in gwi’dinehtå’ee gwizhit geenjit gwidinithitå’oh.

Jii gwizhit gugwinah’in kat jii gahgwiheedandaii gûûkatr’igîîkhii gwizhit nilii ji’ duuyeh gwits’an gahtsih :

• Jii gwitr’it t’agwahah’aa geenjit atr’oodahkat gwizhit nilih kwaa

• Jii atr’oohadahkat åoo gwik’it goonlih kwaa

• Jii gwitr’it t’agwahah’aa geenjit atr’oodahkat gwizhit nilih kwaa

• Nihkhan atr’oodahkat åoo gwik’it goonlih kwaa

Jii nikhwinagoo’ee gwizhit tr’igwinah’in guuzhuk duuleh nihåi’ejuk gahgwiheedandaii gwiiniidhan geenjit agoodahkat nijin gwiiniidhan danh’ akoo digwiheedya’ah.

Nijin jii gwitr’it geenjit gahgwiheedandaii gwits’an gahahtsaa t’at jii gwitr’it geenjit tr’iilee tr’igwiåtsaii gwizhit geenjit gwidinithitå’oh.

Page 24: English / Gwich’inreviewboard.ca/upload/ref_library/EIA GW Final Mar 20_1207344560.… · Ndoo nyaa’ai’ ts’at yeendoo dagwiheedya’aa geenjit ejuk natr’igwahtsih ... danh’

NIKHWINAGÒO’EE EJÙK GÒONLII TR’IGWINÄH’IN GWI’DINEHTÅ’ÈE’ GWINJIK GWIZHIT GUGWAHNAH’AH

��

NIKHWINAGÒO’EE EJÙK GÒONLII TR’IGWINÄH’IN GWI’DINEHTÅ’ÈE’ GWINJIK GWIZHIT GUGWAHNAH’AH N

AG

WICH

OO

NJIK G

WIN

AG

OO

’EE EJÙK G

ÒO

NLII G

WIZH

IT TR’IGW

INÄ

H’IN

EENJIT N

IJÌLZHII KA

T

3.15 Atr’oohadhahch’aa Geenjit Åinatr’aadal

Jii gwizhit gugwinah’in geenjit jilch’eii kat nijin atr’oohadhahch’aa geenjit åinatr’aadal giiniidhan danh’ akoo digwiheedya’ah. Atr’oohadhahch’aa geenjit åinatr’aadal gwizhit dagwidi’ii geenjit jii gwiyeezhak gwidinithitå’oh:

• Nihåi’ejuk gwizhit tr’igwinah’in geenjit atr’oodhiåch’eii – Jii gwitr’it gwizhit tr’igwinah’in gitr’igwii’aii danh’ jii gwitr’it t’agwahah’aa sriit’inyaanch’uu kat ts’at uu’ok t’aniinch’uu kat nihåi’ejuk gwizhit åoo hah tr’igwahnah’aa giiniidhan gwits’an gahtsih. Jii gwizhit gugwinah’in eenjit jilch’eii kat atr’oohadhahch’aa geenjit åinatr’aadal gwizhit giinlih. Geetak åinagaadal gwiintsal gugwahtsih. Jii gwizhit gugwinah’in geenjit jilch’eii kat jii åinatr’aadal gwiintsal gwahtsii dai’ neegadadaå kwah.

• Uu’ok atr’oohadhahch’aa geenjit åinatr’aadal – Jii gwizhit tr’igwinah’in ndoo nyaa’ài’ gwichìi’ åinagaadal ts’at gwitr’it t’agwahah’aa kat ts’at juudin gwizhit nilii kat jii gwitr’it geenjit gigîîkhih. Uu’ok atr’oohadhahch’aa geenjit åinatr’aadal geetak gwiinchii goo geetak kaiik’it gwizhit gwizraih åinatr’aadal. Jii gwizhit gugwinah’in geenjit jilch’eii kat shik tthak atr’oohadhahch’aa danh’ gwizhit giinlih.

• Atr’oohadhahch’aa geenjit gwidinithitå’oo – Srii t’inyaanch’uu kat nits’oo dagwiheedya’aa ts’at jidii ganiinji’gwidhat geenjit gwidinithitå’oo jii gwizhit gugwinah’in geenjit jilch’eii kat ts’an gahtsih

Atr’oohadhahch’aa geenjit datthak nitr’ijaa – Jii atr’oohadhahch’aa tr’igwahtsii dai’ jii gwizhit nilii datthak hah åinatr’aadal. Jii dagwideedakhan gwinjik gwitr’it t’agwaa’in section 4 danh’ geenjit gwidinithitå’oo tr’igwahnah’ah.

Kaiik’it gwizhit atr’oohadhahch’aa – Gwizhit gugwinah’in geenjit jilch’eii kat kaiik’it gwizhit t’aniinch’uu guuhadhahch’aa geenjit guuvah åinatr’aadal. Jii dagwideedakhan gwinjik gwitr’it t’agwaa’in section 5 danh’ geenjit gwidinithitå’oo tr’igwahnah’ah.

Jii gwizhit gwinah’in eenjit jilch’eii kat åinatr’aadal gwizhit givihkhya’ gwiiniidhan ji’ jii nihkhah jilch’eii kat gwichih akoo digehdeenjah. Aii geeghee juudin givihkhya’ niidhan kat jidii geenjit gigiheekhyaa dinehtå’eh kak gugwehdineehtå’oo ts’at guuts’an gahahtsaa gwik’iighe’ tthak jii geenjit tr’iilee gugwahahtsah. Diiyah åigahaadaa gwichih jii iitsii vakak atr’adantå’oo kak guu website kak gwihee’ah.

Åitr’ahaadaa gwichih dagwiheedya’aa geenjit nihkhah gigîîkhih. Jii atr’oohadhahch’aa geenjit åinatr’aadal gwichih datthak jidii geenjit ganiinji’gadhat geenjit gagigiheekhyaa ts’at tthak nihk’it gwiiniidhan gugwahahtsah.

Page 25: English / Gwich’inreviewboard.ca/upload/ref_library/EIA GW Final Mar 20_1207344560.… · Ndoo nyaa’ai’ ts’at yeendoo dagwiheedya’aa geenjit ejuk natr’igwahtsih ... danh’

��

NIKHWINAGÒO’EE EJÙK GÒONLII TR’IGWINÄH’IN GWI’DINEHTÅ’ÈE’ GWINJIK GWIZHIT GUGWAHNAH’AH NIKHWINAGÒO’EE EJÙK GÒONLII TR’IGWINÄH’IN GWI’DINEHTÅ’ÈE’ GWINJIK GWIZHIT GUGWAHNAH’AH

3.16 Nikhwinagoo’ee Gwizhit Tr’igwinah’in Geenjit Tr’igîîkhii Ts’at Tr’iilee Gugwahtsih

Jii gwizhit gwinah’in eenjit jilch’eii kat jidii tthak geenjit niinji’gadhat tå’ee uu’ok gwi’dinehtå’ee ihde’gidichii gugwahtsih. Jii gide’tr’ehdeechaa gwichih tth’aih hee duuleh agoodahkat.

Jii gatr’igîîkhii guuzhik jii gwizhit gwinah’in eenjit jilch’eii kat jii gwiyeezhak gwits’at ihåak guuheendaå:

• Gwitr’it t’agwah’in kat nits’oo gwitr’it gahahtsaa ginuu ts’at jii gwizhit gwinah’in digwiheedya’aa ginuu gwizhit heelyaa jii gwizhit gwinah’in kat geenjit aha’ diigahaanjah

• Gwitr’it t’agwah’in kat nits’oo gwitr’it gahahtsaa ginuu ts’at jii gwizhit gwinah’in digwiheedya’aa ginuu gwizhit heelyaa aii geeghee ts’at chan yaa’at ch’ii’an gwiheelyaa ji’ k’ii’it gahahtsaa jii gwizhit gwinah’in kat geenjit aha’ diigahaanjah

• Gwitr’it gwihee’aa gwichih nikhwinagoo’ee gwizhit tr’igwahnah’aa tr’igwahahtsah

• Gwitr’it k’iighe’ yaa’at ch’ii’an gwiheelyaa ts’at duuyeh k’ii’it tr’igwahtsii dai’ duuyeh gwitr’it gahahtsaa diigahaanjah

Jii gwizhit gwinah’in kat nikhwinagoo’ee gwiinzii guk’atr’ahnahtyaa geenjit diits’at trigîîkhii ts’at yeenji’ iisrit ts’at chit kat jii geenjit guuts’at gigîîkhih.

Dagwiheedya’aa gwiiniidhan diigahnuu – Gwizhit gwinah’in kat dagwiheedya’aa geenjit yeenji’ iisrit ts’at chit guuts’at tr’igîîkhii. Gwitr’it k’iighe’ yaa’at ch’ii’an gwihelyaa k’ii’it tr’igwahahtsaa ts’at yeendoo duuyeh nikhwinagoo’ee gwa’an yaa’at ch’ii’an gwiheelyaa geenjit dagwiheedya’aa giiniidhan diigahnuh.

Nijin jii gwizhit gwinah’in kat dagwiheedya’aa gahgidandaii nikhwinagoo’ee gwizhit gwinah’in gwi’dinehtå’ee’ gahtsih. Jii dinehtå’eh gwizhit dagwiheedya’aa ts’at nits’oo juu digwiheedya’aa giiniidhan geenjit gwidinithitå’oh. Jii dinehtå’eh t’at dinjii zhuh eenjit chit kat, Nan kat tthak khaii nihåi’ejuk t’idich’uu eenjit gwits’at k’adagwidaadhat kat aii ts’at gwitr’it gwahahtsaa guuts’an gahtsih. Jii nikhwinagoo’ee gwizhit tr’igwinah’in gwi’dinehtå’ee’ t’at jii gwitr’it geenjit dinehtå’eh tr’ahnah’aa gwizhit chan gwihee’ah.

3.17 Yeenji’ Chit Kat Dagwiheedy’aa Giiniidhan

Yeenji’ dinjii zhuh eenjit chit kat jii nikhwinagoo’ee gwizhit tr’igwinah’in gwi’dinehtå’ee t’at jii iisrit ts’at chit nihåi’ejuk geenjit nilii kat guuts’an gahtsih

Jii gwizhit gwinah’in eenjit jilch’eii kat gwitr’it gwahahtsaa goo gwitr’it gwahahtsaa kwaa ginuu ji’ jii iisrit ts’at chit nihåi’ejuk geenjit nilii kat jii gwiyeezhak duuleh digidi’in:

• Jii gwizhit gwinah’in eenjit jilch’eii kat daginuu

Page 26: English / Gwich’inreviewboard.ca/upload/ref_library/EIA GW Final Mar 20_1207344560.… · Ndoo nyaa’ai’ ts’at yeendoo dagwiheedya’aa geenjit ejuk natr’igwahtsih ... danh’

NIKHWINAGÒO’EE EJÙK GÒONLII TR’IGWINÄH’IN GWI’DINEHTÅ’ÈE’ GWINJIK GWIZHIT GUGWAHNAH’AH

��

NIKHWINAGÒO’EE EJÙK GÒONLII TR’IGWINÄH’IN GWI’DINEHTÅ’ÈE’ GWINJIK GWIZHIT GUGWAHNAH’AH N

AG

WICH

OO

NJIK G

WIN

AG

OO

’EE EJÙK G

ÒO

NLII G

WIZH

IT TR’IGW

INÄ

H’IN

EENJIT N

IJÌLZHII KA

T

guuheendal

• Jii gwizhit gwinah’in eenjit jilch’eii kat chan gwizhit gugwahnah’aa geenjit guuts’an gahahtsaa

• Nits’oo gwitr’it gwahahtsaa geenjit gwidinithitå’oo ejuk tr’igwahahtsaa geenjit guuvah åigahaadaa ts’at juu digwiheedya’aa gehdeenjah:

o Daginuu guuheendal ts’at ejuk natr’igwahahtsaa

o Daginuu guuheendal kwaa ts’at gwiinzii nikhwinagoo’ee natr’igwahnah’aa gahahtsah

Ejuk natr’igwahahtsaa geenjit diits’at tr’igîîkhii – Jii t’at jii gwizhit gwinah’in eenjit jilch’eii kat daginuu ejuk natr’igwahahtsaa geenjit jii iisrit ts’at chit nihåi’ejuk geenjit nilii kat ts’at geetak nan kak tthak khaii nihåi’ejuk t’idich’uu eenjit gwats’at k’adagwidaadhat kat nihkhah gigiheekhyaa

3.18 Nikhwinagoo’ee Tr’igwinah’in Ndoo Nyaa’ai’ Tr’igwahtsih

Iisrit ts’at chit nihåi’ejuk geenjit nilii kat ts’at Nan tthak khaii nihåi’ejuk t’idich’uu gwats’at k’adagwidaadhat kat jii nikhwinagoo’ee tr’igwinah’in gwi’denehtå’ee’ kak gugwinah’in aii tå’ee gwiinzii nikhwinagoo’ee natr’igwahnah’aa ginuu ji’ at’at jii nikhwinagoo’ee tr’igwinah’in ndoo nyaa’ai’.

SECTION 4:

GWIINZII NIKHWINAGOO’EE NATR’IGWINAA’IN

4.1 Gwiyeechih Nitr’igwinii’aii

Jii Nagwichoonjik Gwinagoo’ee gwa’an gwiinzii nikhwinagoo’ee natrigwinaa’in t’at jii nikhwinagoo’ee ejuk goonlii tr’igwinah’in gwizhit at’at ndoo gwinyaa’ai’. Gwizhit tr’igwinah’in eenjit jilch’eii ejuk nilii gwizhit gugwahnah’aa ts’at jii diinagoo’ee tr’igwinah’in adai’ hee geenjit gwitr’it gwiltsaii gwizhit heelyah.

Dagwidi’in ginuu – Juk gweendoo nikhwinagoo’ee gwizhit tr’igwinah’in geenjit gwiiyeendoo gahgwidandaih kwah. Jii gwizhit gwinah’in eenjit jilch’eii kat nikhwinagoo’ee gwizhit gugwinah’in geenjit gwiiyeendoo gahgidandaii k’iighe’ ejuk gugwahtsii ts’at jii Nikhwinagoo’ee ejuk goonlii tr’igwinah’in gwi’dinehtå’ee’ gwizhit tr’igwahnah’ah.

4.2 Gwizhit Tr’igwinah’in Kat Guuveenjit Diiyah Gugwaandak

Gwizhit tr’igwinah’in geenjit jilch’eii kat t’at jii Nagwichoonjik gwinagoo’ee ejuk goonliigwizhit tr’igwinah’in eenjit nijilzhii kat k’it diinch’uh. Duuleh diiyah åigaadaa, juudin gwizhit heelyaa diigahnuu, nikhwinagoo’ee gwa’an yaa’at ch’ii’an

Page 27: English / Gwich’inreviewboard.ca/upload/ref_library/EIA GW Final Mar 20_1207344560.… · Ndoo nyaa’ai’ ts’at yeendoo dagwiheedya’aa geenjit ejuk natr’igwahtsih ... danh’

��

NIKHWINAGÒO’EE EJÙK GÒONLII TR’IGWINÄH’IN GWI’DINEHTÅ’ÈE’ GWINJIK GWIZHIT GUGWAHNAH’AH NIKHWINAGÒO’EE EJÙK GÒONLII TR’IGWINÄH’IN GWI’DINEHTÅ’ÈE’ GWINJIK GWIZHIT GUGWAHNAH’AH

gwiheelyaa dagwiheechii nits’oo k’ii’it tr’igwahahtsaa diigahnuu aii ts’at dagwiheedya’aa diigahnuu.

Jii Nagwichoonjik gwinagoo’ee ejuk goonliigwizhit tr’igwinah’in eenjit nijilzhii kat juudin jii gwizhit tr’igwinah’in geenjit jilch’eii gwizhit heelyaa guunjih. Jii gwizhit tr’igwinah’in geenjit jilch’eii kat geenjit tik guunjih aii ts’at ihåak chit nilii. Jii Nagwichoonjik gwinagoo’ee ejuk goonlii gwizhit tr’igwinah’in eenjit nijilzhii kat gwats’at duuleh jii gwizhit heelyaa geenjit guunjih. Nijin gwitr’it gwahahtsaa k’eejit goonlii, geenjit gahgwidandaii kwaa, yeenoo dai’ nits’oo tr’igwiindai’ gahgwidandaii giiniidhan, gwizhit tr’igwahnah’aa geenjit gahgwidandaii kwaa ts’at izhii gwits’an gahtsii jii tthak k’iighe’ duuleh juudin gwiiyeendoo gaoniltyin jii gwizhit guuvah heedyaa geenjit guuheendaå.

4.3 Nikhwinagoo’ee Gwizhit Tr’igwinah’in Dai’ Dagwiheedya’aa

Jii nikhwinagoo’ee ejuk goonlii tr’igwinah’in ts’at jii diinagoo’ee tr’igwinah’in gwinjik nihk’it t’igiinch’uh.

Gwizhit tr’igwinah’in eenjit jilch’eii kat jii gwiyeezhak gwidinithitå’oo geenjit ganiinji’giheedhat:

• Jidii geenjit gwitr’it gwahahtsaa

• Nits’oo gwitr’it gwahahtsaa ejuk natr’igwahahtsaa

• Gwitr’it k’iighe’ nits’oo ejuk gwiheelyaa

• Gwitr’it k’iighe dagwahchii ejuk gwiheelyaa

• Datthak dagwinuu

• Yaa’at ch’ii’an gwiheelyaa nits’oo k’ii’it tr’igwahahtsaa

• Jii gwitr’it k’iighe’ ejuk goonlii ts’at geenjit diits’at tr’igiheendal

• Yeendoo nits’oo dinjii kat nan t’agahdahch’aa (duuleh vadzaih eenjit nagihaazrii)

• Nikhwinagoo’ee gwizhit tr’igwinah’in eenjit jilch’eii kat ts’at yeenji’ iisrit ts’at chit kat gwiiyeendoo gwijiinchii geenjit ganiinji’gadhat

Jii gwizhit gwinah’in eenjit jilch’eii kat t’at guugwitr’it t’igigwah’in dai’ gwiiyeendoo gwiinzii gwitr’it gahahtsaa geenjit giiniidhan.

4.4 Gwiinzii Nikhwinagoo’ee Natr’igwinaa’in Gitr’igwii’aii

Nijin jii nikhwinagoo’ee gwiinzii natr’igwinaa’in gugwahtsii dai’ gwitr’it geenjit dinehtå’eh tr’ahnah’aa gugwahtsih.

Giit’ahdahch’aa gwiiniidhan ji’ nikhwinagoo’ee gwizhit tr’igwinah’in geenjit gwidinithitå’oo jii gwitr’it geenjit dinehtå’eh tr’ahnah’aa gwizhit heelyah.

Nikhwinagoo’ee gwizhit natr’igwinaa’in gitr’igwii’aii danh’ nikhwinagoo’ee gwizhit gwinah’in eenjit jilch’eii kat duuleh nan izhii ejuk gwiheelyaa gwizhit gugwahnah’ah. Ejuk gwiheelyaa ji’ section 4.8 danh’ dagwiheedya’aa geenjit gwidinithitå’oh.

Nikhwinagoo’ee gwizhit tr’igwinah’in eenjit jilch’eii kat tseedhoh ts’at gwitr’it t’agwah’in kat giiniidhan jii Dinjii zhuh eenjit iisrit ts’at chit nilii kat geenjit guuvah gugwaandak. Jii gwizhit jilch’eii geenjit chit ts’at geenjit gwitr’it t’agwah’in heelyah. Jii Dinjii zhuh eenjit iisrit ts’at chit guuts’at gigîîkhii tå’ee t’at gwizhit jilch’eii kat ts’at eenjit chit heelyaa guunjih.

��

Page 28: English / Gwich’inreviewboard.ca/upload/ref_library/EIA GW Final Mar 20_1207344560.… · Ndoo nyaa’ai’ ts’at yeendoo dagwiheedya’aa geenjit ejuk natr’igwahtsih ... danh’

NIKHWINAGÒO’EE EJÙK GÒONLII TR’IGWINÄH’IN GWI’DINEHTÅ’ÈE’ GWINJIK GWIZHIT GUGWAHNAH’AH

��

NIKHWINAGÒO’EE EJÙK GÒONLII TR’IGWINÄH’IN GWI’DINEHTÅ’ÈE’ GWINJIK GWIZHIT GUGWAHNAH’AH N

AG

WICH

OO

NJIK G

WIN

AG

OO

’EE EJÙK G

ÒO

NLII G

WIZH

IT TR’IGW

INÄ

H’IN

EENJIT N

IJÌLZHII KA

T

��

4.5 Gwizhit Gugwinah’in Eenjit Jilch’eii Kat Nits’oo Gwitr’it Gahahtsaa Eenjit Gwidinithitå’oo

Gwizhit gwinah’in kat gugwinii’ee gwinjik gwitr’it t’igwaa’in gahtsih. Jii gugwinii’ee gwinjik gwitr’it t’agwahah’aa geenjit gwidinithitå’oo t’at juudin gwitr’it gwahahtsaa guu gugwinii’ee gwinjik gwitr’it gwahahtsaa geenjit gwidinithitå’oo k’it diinch’uh kwah. Jii geenjit jilch’eii kat nikhwinagoo’ee gwizhit gugwinah’in guuzhik dagiheedya’aa geenjit gwidinithitå’oo ts’at aii gwinjik digigwitrt’it gugwahtsih. Iisrit ts’at chit kat ts’at nan eenjit chit kat hah gigiîîkhii tå’ee jii gugwinii’ee gwinjik gwitr’it t’igwahah’aa gugwahtsih.

Jii gugwinii’ee gwinjik gwitr’it t’igwahah’aa geenjit gwidinithitå’oo jidii gwizhit nilii jii gwiyeezhak geenjit gwidinithitå’oh:

• Nikhwinagoo’ee gwizhit tr’igwinah’in geenjit jilch’eii kat nits’oo tr’oonjii ts’at nits’oo gwitr’it gahtsih

• Nikhwinagoo’ee gwizhit dagwahchii tr’igwahnah’aa

• Gwitr’it gwahtsii kat nikhwinagoo’ee gwizhit tr’igwinah’in geenjit gugwidinuutå’oo jii nikhwinagoo’ee gwizhit tr’igwinah’in eenjit jilch’eii kat nits’oo digigwitr’it gugwahahtsaa jii dinehtå’eh gwizhit nilih

• Uu’ok t’aniinch’uu kat gwitr’it geenjit guuvah gagwihaandak

• Nikhwinagoo’ee gwizhit gugwinah’in dai’ jidii kagugwahnah’aa geenjit gwidinithitå’oo

• Uu’ok t’aniinch’uu kat hah gigiheekhyaa ts’at guuvah åagahaadaa geenjit gwidinithitå’oo

• Nikhwinagoo’ee gwizhit tr’igwinah’in geenjit jilch’eii kat nits’oo digigwitr’it gugwahahtsaa

geenjit gwidinithitå’oo

• Jii nikhwinagoo’ee gwizhit tr’igwinah’in geenjit dinehtå’eh jidii gwizhit heelyaa

• Jii gwizhit gugwinah’in geenjit jilch’eii kat gwizhit gugwinah’in geenjit gwidinithitå’oo nits’oo gwits’an gahahtsah

4.6 Gwizhit Tr’igwinah’in, Gwiiniidhan Tthak Gwizhit Nilii Kagugwinah’in, Diiyah Åinatr’aadal ts’at Geenjit Tr’igîîkhii

Nikhwinagoo’ee gwitr’it k’iighe’ ejuk gwiheelyaa natr’igwinaa’in ts’at diinagoo’ee tr’igwinah’in nits’oo ejuk nilii geenjit jii gwiyeezhak gwidinithitå’oo:

• Nikhwinagoo’ee ejuk goonlii gwizhit tr’igwinah’in t’at jii gwizhit gugwinah’in eenjit jilch’eii kat gwizhit gugwinah’in ts’at Nagwichoonjik gwinagoo’ee ejuk goonlii gwizhit tr’igwinah’in eenjit nijilzhii kat gwizhit gugwinah’in kwah

• Gwitr’it gwahahtsaa kat nikhwinagoo’ee ejuk gwiheelyaa geenjit gwidinithitå’oo gwits’an gahtsii ts’at digigwitr’it geenjit gwidinithitå’oo gwits’an gahtsih kwah

• Gwizhit tthak gugwinah’in tå’ee geenjit dinehtå’eh gahtsii ts’at gwizhit tr’igwinah’in gwi’dinehtå’ee’ vitr’ahnuu ts’at nikhwinagoo’ee gwizhit tr’igwinah’in gwi’dinehtå’ee’ vitr’ahnuu kwah

Nikhwinagoo’ee gwitr’it k’iighe’ ejuk gwiheelyaa natr’igwinaa’in ts’at diinagoo’ee tr’igwinah’in k’it diinch’uh. Nits’oo gwizhit gugwinah’in jii gwiyeezhak geenjit gwidinithitå’oo:

Page 29: English / Gwich’inreviewboard.ca/upload/ref_library/EIA GW Final Mar 20_1207344560.… · Ndoo nyaa’ai’ ts’at yeendoo dagwiheedya’aa geenjit ejuk natr’igwahtsih ... danh’

��

NIKHWINAGÒO’EE EJÙK GÒONLII TR’IGWINÄH’IN GWI’DINEHTÅ’ÈE’ GWINJIK GWIZHIT GUGWAHNAH’AH NIKHWINAGÒO’EE EJÙK GÒONLII TR’IGWINÄH’IN GWI’DINEHTÅ’ÈE’ GWINJIK GWIZHIT GUGWAHNAH’AH

• Gwitr’it t’agwahah’aa ts’at jii gwitr’it geenjit nits’oo ganiinji’tr’adhat gwizhit tr’igwinah’in

• Nikhwinagoo’ee ejuk gwiheelyaa gwi’dinehtå’ee, Gugwinii’ee gwinjik gwitr’it t’igwaa’in gwidinehtå’ee’ ts’at nits’oo gwitr’it gwahahtsaa gwi’dinehtå’ee’ tr’ahtsih

• Gwitr’it gwahtsii kat nikhwinagoo’ee ejuk gwiheelyaa geenjit gugwidintå’oo

• Gwiiniidhan tthak gwizhit nilii kagugwinah’in

• Nikhwinagoo’ee ejuk gwiheelyaa gwi’dinehtå’ee’ gwizhit gwiinzii tr’igwinah’in

• Diiyah åigahaadaa gwichih nihkhah tr’igîîkhii ts’at uu’ok t’aniinch’uu hah åinatr’aadal

• Dagwiheedya’aa diigahaanjaa gwiiniidhan ji’ akoo digwiheedya’ah

• Gwizhit gugwinah’in eenjit jilch’eii kat geenjit gigiheekhyaa ts’at gwizhit gugwinah’in gwi’dinehtå’ee’ gahahtsah

4.7 Nikhwinagoo’ee Gwizhit Tr’igwinah’in Tå’ee Dagwiheedya’aa Ginuh

Gwizhit gwinah’in geenjit jilch’eii kat dagwiheedya’aa ts’at jaghadee juu digwiheedya’aa gehdeenjah. Jii gwiyeezhak gwidinithitå’oo ihåak guuheendal ts’at aii gwinjik gwitr’it gwahahtsah:

• Gwitr’it k’iighe’ yaa’at ch’ii’an gwiheelyaa k’ii’it tr’igwahahtsaa kwaa aii geeghee ts’at chan gwitr’it ndoo nyaa’ai’ tå’ee duuyeh gwizhit tr’igwahnah’aa geenjit aha’ gehdeenjàh

• Duuyeh gwitr’it gwahahtsaa gehdeenjàh

4.8 Nihkhah Gwizhit Tr’igwahnah’aa Geenjit Gwizhit Gugwinah’ih

Jii Nagwichoonjik Gwinagoo’ee geh’ok gwitr’it gwahahtsaa goo nan ejuk gwiheelyaa gwiniidhan ji’ nihkhah gwizhit tr’igwahnah’ah. Dinjii zhuh eenjit iisrit ts’at chit kat duuleh jii gwitr’it geenjit nan kak tthak gahgwiheedandaii giiniidhan ji’ nihkhah gwizhit tr’igwahnah’ah.

Aii tå’ee nikhwinagoo’ee gwizhit tr’igwinah’in eenjit jilch’eii kat nihåi’ejuk hah gigiheekhyaa ts’at dagwiheedya’aa gehdeenjah. Aii Nagwichoonjik Khaii Eenjit Gwitr’it Gwaatsii guugahnuu aii k’it jii nihkhah tr’igiheekhyaa gugwahahtsah. Jii gwizhit gwinah’in t’at Ineekaii gwichit, Diinagoo’ee tr’igwinah’in eenjit jilch’eii kat ts’at Nagwichoonjik gwinagoo’ee ejuk goonlii gwizhit tr’igwinah’in eenjit nijilzhii kat nihkhah gigîîhe’.

4.9 Nihkhah Gwizhit Tr’igwahnah’aa Geenjit Gwitr’it Gwaatsih

Nikhwinagoo’ee ejuk goonlii tr’igwinah’in eenjit gwidinithitå’oo gwizhit t’at nits’oo gwizhit tr’igwahnah’aa ginuh. Nihkhah gigiheekhyaa gitr’igwii’aii danh’ nits’oo jii nihåinehch’i’ geenjit jilch’eii nihkhah gwitr’it gugwahahtsaa gehdeenjah. Nits’oo gwitr’it gwahahtsaa gahgidandaii danh’ uu’ok t’aniinch’uu ts’at juudin jii geenjit ganiinji’adhat geenjit guuvah gugwahaandak.

Jii gwitr’it k’iighe’ datthak geenjit ganiinji’tr’adhat ji’ jii Canada gwizhit diinagoo’ee tr’igwinah’in geenjit gwidinithitå’oo t’agahdach’aa ts’at aii gwinjik gwizhit gugwahnah’ah.

Page 30: English / Gwich’inreviewboard.ca/upload/ref_library/EIA GW Final Mar 20_1207344560.… · Ndoo nyaa’ai’ ts’at yeendoo dagwiheedya’aa geenjit ejuk natr’igwahtsih ... danh’

NIKHWINAGÒO’EE EJÙK GÒONLII TR’IGWINÄH’IN GWI’DINEHTÅ’ÈE’ GWINJIK GWIZHIT GUGWAHNAH’AH

��

NIKHWINAGÒO’EE EJÙK GÒONLII TR’IGWINÄH’IN GWI’DINEHTÅ’ÈE’ GWINJIK GWIZHIT GUGWAHNAH’AH N

AG

WICH

OO

NJIK G

WIN

AG

OO

’EE EJÙK G

ÒO

NLII G

WIZH

IT TR’IGW

INÄ

H’IN

EENJIT N

IJÌLZHII KA

T

SECTION 5:

NDÒO NYAA’AI’ TS’AT YEENDOO DAGWIHEEDYA’AA GEENJIT EJUK NATR’IGWAHTSIH

Jii Nagwichoonjik gwinagoo’ee ejuk gwiheelyaa gwizhit tr’igwahnah’aa geenjit dinehtå’eh tr’aåtsaii gwinjik gwitr’it gwahahtsaa jii nikhwinagoo’ee ejuk goonlii tr’igwinah’in eenjit gwidinithitå’oo gwizhit nilih. Nikhwinagoo’ee gwizhit tr’igwinah’in ejuk goonlii ji’ jii Gwizhit gugwinah’in eenjit jilch’eii kat duuleh nits’oo nikhwinagoo’ee gwizhit tr’igwinah’in ejuk gahahtsah.

Jii Nikhwinagoo’ee ejuk goonlii tr’igwinah’in gwi’dinehtå’ee nohthan goo geenjit gwiiyeendoo gahvidandai’ nohthan ji’ jii gwiyeezhak guuts’at ginohkhih

Iisrit Ts’at Chit

Nagwichoonjik Gwinagoo’ee Ejuk Goonlii Gwizhit Tr’igwinah’in Eenjit Nijilzhii Kat

PO Box 938 Suite 200, 5102-50th Ave Srii Tsoo Kaiik’it, NT X1A 2N7

Aii geeghee ts’at chan iitsii adantå’oo gwizhit guu website gwinoh’inh jii gwiyeezhak guu website goo’aih

mveirb.nt.ca

Phone: 867-766-7050 Toll Free: 1-866-912-3472

SECTION 6:

DINEHTÅ’EH GWIZHIT JIDII NILII GEENJIT GWIDINITHITÅ’OO

Nikhwinagoo’ee ejuk goonlii tr’igwinah’in gwi’dinehtå’ee’ gwizhit geenjit gwidinithitå’oo t’atr’ahdahch’aa jii gwiyeezhak gwidinithitå’oh

• Jidii gwidinithitå’oo geenjit gwiiyeendoo diiyah gugwaandak

• Nikgwinagoo’ee gwizhit tr’igwinah’in geenjit nihåinehch’i’ jilch’eii kat nits’oo ejuk giinlii

• Tr’oochit gwizhit tr’igwinah’in geenjit dinehtå’eh

• Nits’oo gwiiyeendoo gwizhit tr’igwahnah’aa geenjit diiyah gugwaandak

• Geenjit gahvidandai’ gwiiniidhan ji’ dagwiheedya’aa

• Diiyah åigahaadaa gwichih dagwiheedya’aa

• Ejuk gwiheelyaa nihåinehch’i’ ts’at dagwiheedya’aa

• Diinagoo’ee gwizhit tr’igwinah’in guuzhik dagwiheedya’aa

• Tr’oochit gwizhit tr’igwahnah’aa gwiiniidhan geenjit dagwiheedya’aa

• Tr’oochit gwizhit tr’igwahnah’aa geenjit dinjii kat tr’oonjii

Page 31: English / Gwich’inreviewboard.ca/upload/ref_library/EIA GW Final Mar 20_1207344560.… · Ndoo nyaa’ai’ ts’at yeendoo dagwiheedya’aa geenjit ejuk natr’igwahtsih ... danh’

��

NIKHWINAGÒO’EE EJÙK GÒONLII TR’IGWINÄH’IN GWI’DINEHTÅ’ÈE’ GWINJIK GWIZHIT GUGWAHNAH’AH

Page 32: English / Gwich’inreviewboard.ca/upload/ref_library/EIA GW Final Mar 20_1207344560.… · Ndoo nyaa’ai’ ts’at yeendoo dagwiheedya’aa geenjit ejuk natr’igwahtsih ... danh’

Box 938, 5102-50th Avenue Yellowknife, NT X1A 2N7Phone: 867-766-7050Fax: 867-766-7074

E-mail: [email protected]

mveirb.nt.ca 100% post-consumer fiber