Eskultura Erromanikoa

Errepasoa

Sarrera

• Marko arkitektonikoaz mugatuta dago.• Eskultura kokatzeko gune nagusiak dira:

AtariakKapitelak

Sarrera

• Eskultura erromanikoak helburu pedagogikoa zuen: irakurtzen ez zekien jendearentzat harrizko Biblia bat zen

• Mezua sinplea eta argitsua da, ulertzeko erraza

• Ez da garrantzitsua natura ondo kopiatzea, baizik eta transmititu nahi dituzten ideiak era argi batean islatzea.

Sarrera

• Programa ikonografikoa beti kokatzen da era berdinean:– Tinpanoan Azken Epaiketa

irudikatzen da– Atezangoetan sainduen

eskulturak kokatzen dira– Kapiteletan

• Bibliako pasarteak• Landare motiboak• Irudi satirikoak

– Beste motako dekorazioak (kanpoaldetan) bekatuak eta bizioak irudikatzeko uzten dira.

Atari baten zatiak

Tinpanoa

• Tinpanoan Azken Epaiketa irudikatzen da– Erdian Kristo agertzen da, epaile bezala– Mandorlan edo almendra itxurako forma baten barruan dago – Bere inguruan lau Ebanjelistak, pertsonak edo abere moduan

irudikatuak– Hauen inguruan epaituak edota Apokalipsiko hogeita lau gizon

zaharrak agertzen dira

Tinpanoa

• Kristo bedeinkatzen dago, eskua altxaturik duela

• Bere oinak lurra irudikatzen duen sinbolo baten gainean jarriak

• Mandorla elementu mistikoa da• Ebanjelistak inguruan daude:

– Marko, lehoia– Mateo, gizona– Lukas, zezena– Jon, arranoa

Konposaketa

• Irudiak marko arkitektonikora egokitzen dira

• Hierarkia eta simetriako irizpideak jarraituz banatzen dira

• Eszenari batasuna emateko pertsonai guztien begiak Kristorengan elkartzen dira

• Detaile batzuk egiten dira ere

Konposaketa

• Atarietako beste elementu garrantzitsuak dira:– Apostoluen irudiak atezangoetan, normalean irudi luzangak

izaten dira– Kristo, Birjina edo beste santu garrantzitsuren bat mainelean

edo parteluzean– Dintelean garrantzi gutxiagoko irudiak edo Apokalipsiko gizon

zaharrak agertzen dira

Konposaketa

• Batzuetan dekorazioak ohiko markoa gaindi dezake eta fatxada osoan zehar zabaltzen da

• Toki arruntetatik kanpo agertzen diren irudiak normalean bizio eta bekatuen irudikapenak izaten dira

Arkiboltak

• Irudiak arkibolta bakoitzean banatzen dira• Gaia arkibolta batetik bestera desberdinak izan daitezke• Espazioak mugatzen ditu • Gaiak gizakiak, landareak edo irudi geometrikoak izan

daitezke

Arkiboltak

• Arkiboltetako irudiak erdira begira daude

• Batzuetan dobela bakoitzean historia oso bat dago

• Beste elementu apaingarriak, batzuetan profanoak, ager daitezke ere, zodiakoko sinboloak bezala

Beste apaingarriak

Teilatu azpian agertzen diren irudiak: munstroak eta bizioak irudikatzen dituzte

Klaustroak

• Klaustroak apaingarri eskultorikoen beste gune garrantzitsu bat dira

• Eskultura zutabe txikien gainean dauden kapiteletara mugatzen da.

Klaustroak

• Kapitalak apaindu daitezke norma batzuk jarraituz:– Batzuk Bibliako historiak

kontatzen dituzte, era sinple eta ulertzeko erraz batean

– Beste batzuk naturako elementuak, landareak eta loreak bezala izaten dituzte

– Beste batzuk sinbolikoak dira, munstroak edo alegoriekin

Klaustroak

Biblikoak

Abereak

Landareak

Satirikoak

Erliebeak

• Ez dira tinpanoetako edo klaustroetako irudiak bezain arruntak

• Batzuetan elizetako hormetan agertzen dira• Gaiak erlijiosoak izaten dira

Erliebeak

• Teknikoki beste eskulturekin hainbat ezaugarri konpartitzen dituzte:– Naturalismo falta– Mezuaren sinpletasuna– Plano desberdinak

sakontasuneko inpresioa emateko.

Eskultura independentea

• Egurrez egindakoa izaten da• Irudiak ez dira tamaina

handikoak• Beti dira erlijiosoak• Bizantziar eraginak izaten

dituzte• Motak:

– Birjina bere Semearekin– Kristo Gurutzean– Jaitsiera

Eskultura independentea

• Birjina:– Bizantziar Teotokos-en oinarritua

dago– Birjina bere Semearentzat eserlekua

da– Biak agertzen dira aurrera begira– Bedeinkatzen ari dira– Ez dago adinen desberdintasunik,

bakarrik tamainakoa– Desproportzionatuak dira– Denborarekin eboluzionatu ziren eta

Haurraren kokapena desberdina da, naturalistagoa izateko

– Polikromatuak daude

Eskultura independentea

• Kristoa– Gurutzean agertzen da– Bizirik dago eta ez dauka

sufrimendua adierazten duen elementurik

– Soineko luze bat jantzita daramate

– Lau iltze dituzte– Dena da simetrikoa– Polikromatuak dira

Eskultura independentea

• Jaitsierak:– Batzuetan irudi bat baino gehiago agertzen da,

Bibliako eszena osatuz– Arruntena Kristoa gurutzetik jaisteko momentua da.

Eskultura independientea

JaitsieraPietatea