evaluatie van de patient met heuppijnpresentatie kan atypisch zijn, bv –afwezigheid van liespijn...

33
Evaluatie van de patient met heuppijn Dr. Koen Liekens Ortho.Gent Medische avond 19/2/19

Upload: others

Post on 05-Jul-2020

0 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Evaluatie van de patient met heuppijnPresentatie kan atypisch zijn, bv –Afwezigheid van liespijn –Niet meer rechtop kunnen staan, “slecht stappen” –Kniepijn, laterale dijpijn,

Evaluatie van de patient met heuppijn

Dr. Koen Liekens

Ortho.Gent

Medische avond 19/2/19

Page 2: Evaluatie van de patient met heuppijnPresentatie kan atypisch zijn, bv –Afwezigheid van liespijn –Niet meer rechtop kunnen staan, “slecht stappen” –Kniepijn, laterale dijpijn,

Soms is de diagnose heel duidelijk…

Page 3: Evaluatie van de patient met heuppijnPresentatie kan atypisch zijn, bv –Afwezigheid van liespijn –Niet meer rechtop kunnen staan, “slecht stappen” –Kniepijn, laterale dijpijn,

Bilaterale Forse coxartrose

Page 4: Evaluatie van de patient met heuppijnPresentatie kan atypisch zijn, bv –Afwezigheid van liespijn –Niet meer rechtop kunnen staan, “slecht stappen” –Kniepijn, laterale dijpijn,

Maar… Coxartrose is niet atlijd clear-cut

Presentatie kan atypisch zijn, bv

– Afwezigheid van liespijn

– Niet meer rechtop kunnen staan, “slecht stappen”

– Kniepijn, laterale dijpijn, scheenbeen (gerefereerd)

– Rugklachten vaak geassocieerd: welke pijn staat op de voorgrond? Hip-Spine syndroom

Page 5: Evaluatie van de patient met heuppijnPresentatie kan atypisch zijn, bv –Afwezigheid van liespijn –Niet meer rechtop kunnen staan, “slecht stappen” –Kniepijn, laterale dijpijn,

Atypische kliniek: bv heupdysplasie

• “Abductor fatigue” laterale/posterolaterale pijn

• Kapsel/labrum overload liespijn

• Meestal pijn bij stappen

• Indien ook last bij zitten (>staan) gecombineerde (Cam-)impingement pathologie?

• Wordt vaak miskend, omdat ook beeldvorming niet altijd uitgesproken is (of miskend wordt)

Page 6: Evaluatie van de patient met heuppijnPresentatie kan atypisch zijn, bv –Afwezigheid van liespijn –Niet meer rechtop kunnen staan, “slecht stappen” –Kniepijn, laterale dijpijn,
Page 7: Evaluatie van de patient met heuppijnPresentatie kan atypisch zijn, bv –Afwezigheid van liespijn –Niet meer rechtop kunnen staan, “slecht stappen” –Kniepijn, laterale dijpijn,

Hip-Spine Syndrome

• Heupartrose en spinaalstenose gaan soms samen

• Flexiecontractuur heup Lordose LWZ ↑ lumbale klachten ↑ tgv bv L3L4 foraminale stenose

• MR LWZ: overdiagnose spinaal stenose risico op overbehandeling indien heuppathologie miskend

Page 8: Evaluatie van de patient met heuppijnPresentatie kan atypisch zijn, bv –Afwezigheid van liespijn –Niet meer rechtop kunnen staan, “slecht stappen” –Kniepijn, laterale dijpijn,
Page 9: Evaluatie van de patient met heuppijnPresentatie kan atypisch zijn, bv –Afwezigheid van liespijn –Niet meer rechtop kunnen staan, “slecht stappen” –Kniepijn, laterale dijpijn,

Basis = anamnese en KO!

• “Kan je nog aan uw tenen?”

• Trendelenburg gang?

• Typische “hand onder de dij” bij op/af onderzoekstafel of bv auto instappen

• Onderzoek altijd de heup bij rugklachten!

• Onderzoek eerst patient, kijk dan pas naar beeldvorming (behandel geen foto’s)

• Vermijd “tunnelvisie”

Page 10: Evaluatie van de patient met heuppijnPresentatie kan atypisch zijn, bv –Afwezigheid van liespijn –Niet meer rechtop kunnen staan, “slecht stappen” –Kniepijn, laterale dijpijn,

Anamnese: “Waar zit de pijn precies?”

C-sign Triangulation sign

Page 11: Evaluatie van de patient met heuppijnPresentatie kan atypisch zijn, bv –Afwezigheid van liespijn –Niet meer rechtop kunnen staan, “slecht stappen” –Kniepijn, laterale dijpijn,

“C” you later – sign

Page 12: Evaluatie van de patient met heuppijnPresentatie kan atypisch zijn, bv –Afwezigheid van liespijn –Niet meer rechtop kunnen staan, “slecht stappen” –Kniepijn, laterale dijpijn,

Klinisch onderzoek: Zoek naar asymmetrie

• Lichaamshouding + statiek

• Gangpatroon!

• Bekken – LWZ – radiculaire testen

• Heup ROM – Knie ROM

• Provocatieve maneuvers (“pijn herkenbaar?”): – Flexie/endorotatie (FADIR): impingement?

– Extensie/exorotatie: instabiliteit?

• Kracht (oa glutei)

• Palpatie (oa trochanter maior,…)

Page 13: Evaluatie van de patient met heuppijnPresentatie kan atypisch zijn, bv –Afwezigheid van liespijn –Niet meer rechtop kunnen staan, “slecht stappen” –Kniepijn, laterale dijpijn,

Stand/gang: “Shopping cart sign”

Page 14: Evaluatie van de patient met heuppijnPresentatie kan atypisch zijn, bv –Afwezigheid van liespijn –Niet meer rechtop kunnen staan, “slecht stappen” –Kniepijn, laterale dijpijn,

“FADIR” Flexie – Adductie – Interne Rotatie

• Voorzichtig uitvoeren

• Pijn herkenbaar?

• ROM beperking tov andere zijde?

Page 15: Evaluatie van de patient met heuppijnPresentatie kan atypisch zijn, bv –Afwezigheid van liespijn –Niet meer rechtop kunnen staan, “slecht stappen” –Kniepijn, laterale dijpijn,
Page 16: Evaluatie van de patient met heuppijnPresentatie kan atypisch zijn, bv –Afwezigheid van liespijn –Niet meer rechtop kunnen staan, “slecht stappen” –Kniepijn, laterale dijpijn,

Beeldvorming

“Doe je niet beter direct een scanner, dokter, daar zie je toch alles op?”

Antwoord = “NEE”

Page 17: Evaluatie van de patient met heuppijnPresentatie kan atypisch zijn, bv –Afwezigheid van liespijn –Niet meer rechtop kunnen staan, “slecht stappen” –Kniepijn, laterale dijpijn,
Page 18: Evaluatie van de patient met heuppijnPresentatie kan atypisch zijn, bv –Afwezigheid van liespijn –Niet meer rechtop kunnen staan, “slecht stappen” –Kniepijn, laterale dijpijn,

Beeldvorming

• RX = cruciaal! • RX bekken + RX heup Li/Re F/P/Dunn

• RX bekken altijd 1e onderzoek bij

coxalgie –Nazicht morfologie –Vergelijken met andere zijde –Vaak diagnose

Page 19: Evaluatie van de patient met heuppijnPresentatie kan atypisch zijn, bv –Afwezigheid van liespijn –Niet meer rechtop kunnen staan, “slecht stappen” –Kniepijn, laterale dijpijn,
Page 20: Evaluatie van de patient met heuppijnPresentatie kan atypisch zijn, bv –Afwezigheid van liespijn –Niet meer rechtop kunnen staan, “slecht stappen” –Kniepijn, laterale dijpijn,
Page 21: Evaluatie van de patient met heuppijnPresentatie kan atypisch zijn, bv –Afwezigheid van liespijn –Niet meer rechtop kunnen staan, “slecht stappen” –Kniepijn, laterale dijpijn,

Preoperatief: digitale templating

Page 22: Evaluatie van de patient met heuppijnPresentatie kan atypisch zijn, bv –Afwezigheid van liespijn –Niet meer rechtop kunnen staan, “slecht stappen” –Kniepijn, laterale dijpijn,

Postoperatief

Page 23: Evaluatie van de patient met heuppijnPresentatie kan atypisch zijn, bv –Afwezigheid van liespijn –Niet meer rechtop kunnen staan, “slecht stappen” –Kniepijn, laterale dijpijn,

Jonge vrouw, lft 21 jr RX + echo 2011

Page 24: Evaluatie van de patient met heuppijnPresentatie kan atypisch zijn, bv –Afwezigheid van liespijn –Niet meer rechtop kunnen staan, “slecht stappen” –Kniepijn, laterale dijpijn,

RX Bekken staand

Page 25: Evaluatie van de patient met heuppijnPresentatie kan atypisch zijn, bv –Afwezigheid van liespijn –Niet meer rechtop kunnen staan, “slecht stappen” –Kniepijn, laterale dijpijn,

Morfologie Subjectief = niet voldoende!

Page 26: Evaluatie van de patient met heuppijnPresentatie kan atypisch zijn, bv –Afwezigheid van liespijn –Niet meer rechtop kunnen staan, “slecht stappen” –Kniepijn, laterale dijpijn,

2017: THP op zeer jonge leeftijd (27 jr)

Page 27: Evaluatie van de patient met heuppijnPresentatie kan atypisch zijn, bv –Afwezigheid van liespijn –Niet meer rechtop kunnen staan, “slecht stappen” –Kniepijn, laterale dijpijn,

2019: haar jongere zus (17 jr)…

Page 28: Evaluatie van de patient met heuppijnPresentatie kan atypisch zijn, bv –Afwezigheid van liespijn –Niet meer rechtop kunnen staan, “slecht stappen” –Kniepijn, laterale dijpijn,

Intra-articulaire Heupinfiltratie

• Diagnostisch

– dd LWZ, extra-articulair?

– Duidelijker voor patient bv bij pijnlijke (sport)activiteiten

• Therapeutisch

– Mogelijks slechts tijdelijk indien structurele pathologie

• Kan ook tijdens artro-MR/CT

Page 29: Evaluatie van de patient met heuppijnPresentatie kan atypisch zijn, bv –Afwezigheid van liespijn –Niet meer rechtop kunnen staan, “slecht stappen” –Kniepijn, laterale dijpijn,

(Aanvullende beeldvorming)

• CT: morfologie bot (oa cam/pincer, dysplasie, discrete coxartrose,…)

• Artro-MR/CT: labrum/kraakbeen letsel?

• MR: weke delen (labrum, gluteus pezen,…), AVN – Niewste generatie: 3T

– Toekomst: AI?

• Echografie +/- infiltraties (bv psoas tendinopathie)

• Nucleaire oa spect-CT

Page 30: Evaluatie van de patient met heuppijnPresentatie kan atypisch zijn, bv –Afwezigheid van liespijn –Niet meer rechtop kunnen staan, “slecht stappen” –Kniepijn, laterale dijpijn,

Bij twijfel na RX: best verwijzen?

Page 31: Evaluatie van de patient met heuppijnPresentatie kan atypisch zijn, bv –Afwezigheid van liespijn –Niet meer rechtop kunnen staan, “slecht stappen” –Kniepijn, laterale dijpijn,

Take Home Message

• Anamnese & KO!

• Onderzoek altijd de heup bij rugklachten en vice versa

• RX = basis

– Bekken staand + RX heup F/P/Dunn views

– Wees kritisch tov een “normaal” protocol

• Bij twijfel: tijdig verwijzen alvorens onnodige beeldvorming of behandeling

Page 32: Evaluatie van de patient met heuppijnPresentatie kan atypisch zijn, bv –Afwezigheid van liespijn –Niet meer rechtop kunnen staan, “slecht stappen” –Kniepijn, laterale dijpijn,

Verwijzing door neurochirurg na posititeve spect-CT

Page 33: Evaluatie van de patient met heuppijnPresentatie kan atypisch zijn, bv –Afwezigheid van liespijn –Niet meer rechtop kunnen staan, “slecht stappen” –Kniepijn, laterale dijpijn,

Dank U