experimentele benaderingen richting therapeutische interventies voor fragiele x syndroom
DESCRIPTION
Experimentele benaderingen richting therapeutische interventies voor fragiele X syndroom. Josien Levenga. Genetisch materiaal (1). De mens heeft 23 paar chromosomen: - 22 paar normaal 1 paar geslachts- chromosomen ♀ : XX ♂ : XY Een chromosoom is opgebouwd - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
![Page 1: Experimentele benaderingen richting therapeutische interventies voor fragiele X syndroom](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022070502/56814d48550346895dba6e42/html5/thumbnails/1.jpg)
Experimentele benaderingen richting Experimentele benaderingen richting therapeutische interventies voor therapeutische interventies voor
fragiele X syndroomfragiele X syndroom
Josien Levenga
![Page 2: Experimentele benaderingen richting therapeutische interventies voor fragiele X syndroom](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022070502/56814d48550346895dba6e42/html5/thumbnails/2.jpg)
De mens heeft 23 paar chromosomen:
- 22 paar normaal- 1 paar geslachts- chromosomen
♀: XX♂: XY
Een chromosoom is opgebouwd uit vier verschillende DNA- bouwstenen: - Cytosine (C) - Guanine (G) - Thymine (T) - Adenine (A)
Genetisch materiaal (1)Genetisch materiaal (1)
![Page 3: Experimentele benaderingen richting therapeutische interventies voor fragiele X syndroom](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022070502/56814d48550346895dba6e42/html5/thumbnails/3.jpg)
Eiwitten zijn verantwoordelijk voor alle processen in een cel
Genetisch materiaal (2)Genetisch materiaal (2)
Transcriptie: de synthese van een RNA-kopie van DNA
Translatie
![Page 4: Experimentele benaderingen richting therapeutische interventies voor fragiele X syndroom](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022070502/56814d48550346895dba6e42/html5/thumbnails/4.jpg)
Fragiele X syndroomFragiele X syndroom
Kenmerken
Verstandelijke handicap = IQ < 70Macro-orchidisme = grotere testikelsMilde gezichtsafwijkingenGedragsproblemenEpileptische aanvallen
Prevalentie
Mannen: 1:4000Vrouwen: 1:7000
XY XX
![Page 5: Experimentele benaderingen richting therapeutische interventies voor fragiele X syndroom](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022070502/56814d48550346895dba6e42/html5/thumbnails/5.jpg)
(Fragiele) X chromosoom(Fragiele) X chromosoom
Normaal X chromosoom X chromosoom van een fragiele X patiënt
![Page 6: Experimentele benaderingen richting therapeutische interventies voor fragiele X syndroom](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022070502/56814d48550346895dba6e42/html5/thumbnails/6.jpg)
Het FMR1 gen
CGG-herhaling in het fragiele X mentale retardatie 1 (FMR1) gen
5-55 CGGsnormale situatie
>200 CGGs volledige mutatie
![Page 7: Experimentele benaderingen richting therapeutische interventies voor fragiele X syndroom](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022070502/56814d48550346895dba6e42/html5/thumbnails/7.jpg)
De normale situatie
5-55 CGGs
Eiwit: Fragiele X Mentale Retardatie Proteïne (FMRP)
FMR1 mRNA
![Page 8: Experimentele benaderingen richting therapeutische interventies voor fragiele X syndroom](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022070502/56814d48550346895dba6e42/html5/thumbnails/8.jpg)
Volledige mutatie: fragiele X syndroom
De afwezigheid van FMRP in de hersenen is de oorzaak van de verstandelijke handicap in fragiele X patiënten!
>200 CGGs
RNA
FMRP
FMR1 gen is inactief
![Page 9: Experimentele benaderingen richting therapeutische interventies voor fragiele X syndroom](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022070502/56814d48550346895dba6e42/html5/thumbnails/9.jpg)
neuronen
microglia oligodendrocyten
astrocyten
![Page 10: Experimentele benaderingen richting therapeutische interventies voor fragiele X syndroom](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022070502/56814d48550346895dba6e42/html5/thumbnails/10.jpg)
Dendritische boom
![Page 11: Experimentele benaderingen richting therapeutische interventies voor fragiele X syndroom](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022070502/56814d48550346895dba6e42/html5/thumbnails/11.jpg)
spines
Spines
spines
Spines zijn de contactpunten waar de signalen van andere neuronen binnenkomen
![Page 12: Experimentele benaderingen richting therapeutische interventies voor fragiele X syndroom](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022070502/56814d48550346895dba6e42/html5/thumbnails/12.jpg)
Transport van FMRP
![Page 13: Experimentele benaderingen richting therapeutische interventies voor fragiele X syndroom](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022070502/56814d48550346895dba6e42/html5/thumbnails/13.jpg)
GFP-FMRP
Cherry
![Page 14: Experimentele benaderingen richting therapeutische interventies voor fragiele X syndroom](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022070502/56814d48550346895dba6e42/html5/thumbnails/14.jpg)
Doelen
Onderzoeken van transport van FMRP in neuronen
Zijn er behandelingen mogelijk met specifieke medicijnen?
![Page 15: Experimentele benaderingen richting therapeutische interventies voor fragiele X syndroom](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022070502/56814d48550346895dba6e42/html5/thumbnails/15.jpg)
FMRP domeinen
Specifieke delen van FMRP hebben verschillende functies
vorming van pakketjes (granules)
voor het transport
![Page 16: Experimentele benaderingen richting therapeutische interventies voor fragiele X syndroom](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022070502/56814d48550346895dba6e42/html5/thumbnails/16.jpg)
Normaal
Veranderde vormen van FMRP
Geen vorming van FMRP-pakketjes FMRP opgesloten
in de kern
![Page 17: Experimentele benaderingen richting therapeutische interventies voor fragiele X syndroom](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022070502/56814d48550346895dba6e42/html5/thumbnails/17.jpg)
Herstel
Normale FMRP +
![Page 18: Experimentele benaderingen richting therapeutische interventies voor fragiele X syndroom](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022070502/56814d48550346895dba6e42/html5/thumbnails/18.jpg)
TherapieWat zijn de gevolgen van de afwezigheid van FMRP?
![Page 19: Experimentele benaderingen richting therapeutische interventies voor fragiele X syndroom](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022070502/56814d48550346895dba6e42/html5/thumbnails/19.jpg)
Meten effectiviteit medicijn
Spine morfologie meten van fragiele X neuronen
Gedragstest bij fragiele X muizen
Fragiele X muis veel overeenkomsten met fragiele X patiënten
![Page 20: Experimentele benaderingen richting therapeutische interventies voor fragiele X syndroom](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022070502/56814d48550346895dba6e42/html5/thumbnails/20.jpg)
Effect testen van medicijnen op neuronen
![Page 21: Experimentele benaderingen richting therapeutische interventies voor fragiele X syndroom](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022070502/56814d48550346895dba6e42/html5/thumbnails/21.jpg)
Maat van rijpheid
Meten van rijpe en onrijpe spines:
rijpe spine:
onrijpe spines:
![Page 22: Experimentele benaderingen richting therapeutische interventies voor fragiele X syndroom](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022070502/56814d48550346895dba6e42/html5/thumbnails/22.jpg)
0
0.5
1
1.5
2
2.5
3
3.5
4
4.5
spines filopodiaaver
age
dens
ity/1
0 m m
(+/-
SEM
)
w t
Fmr1 KO
**
Onrijpheid van fragiele X neuronen
rijpe spines onrijpe spines
![Page 23: Experimentele benaderingen richting therapeutische interventies voor fragiele X syndroom](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022070502/56814d48550346895dba6e42/html5/thumbnails/23.jpg)
Filopodia
0
0,5
1
1,5
2
2,5
- MPEP fenobam - MPEP fenobam
Aver
age
dens
ity/1
0mm
+/-
SEM WT KO
* **
C
Herstel na behandeling
mGluR5 antagonisten
onrijpe spines
mGluR5 antagonisten
![Page 24: Experimentele benaderingen richting therapeutische interventies voor fragiele X syndroom](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022070502/56814d48550346895dba6e42/html5/thumbnails/24.jpg)
In een gedragtest zien we ook een verbetering bij fragiele X muizen na behandeling met mGluR5 antagonisten
Herstel van gedrag
![Page 25: Experimentele benaderingen richting therapeutische interventies voor fragiele X syndroom](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022070502/56814d48550346895dba6e42/html5/thumbnails/25.jpg)
Conclusie
Specifieke delen van FMRP zijn belangrijk voor transport in pakketjes
Therapeutische mogelijkheden voor fragiele X patiënten lijken hoopgevend
![Page 26: Experimentele benaderingen richting therapeutische interventies voor fragiele X syndroom](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022070502/56814d48550346895dba6e42/html5/thumbnails/26.jpg)
Experimentele benaderingen richting Experimentele benaderingen richting therapeutische interventies voor therapeutische interventies voor
fragiele X syndroomfragiele X syndroom
Josien Levenga