faalİyet raporu - hmb · 2021. 1. 8. · 5 i. genel bİlgİler í ï. í. õ õ ò tarihli ve ð...

2019

T.C.

HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI

MALİ SUÇLARI ARAŞTIRMA KURULU BAŞKANLIĞI

FAALİYET RAPORU

www.masak.gov.tr

i

İçindekiler Tablosu BAŞKANIN SUNUŞU ................................................................................................................................. 4

I. GENEL BİLGİLER ............................................................................................................................. 5

A. MİSYONUMUZ ............................................................................................................................... 6

B. VİZYONUMUZ ................................................................................................................................ 6

C. GÖREV, YETKİ VE SORUMLULUKLAR ............................................................................................. 6

D. BAŞKANLIĞA İLİŞKİN BİLGİLER ....................................................................................................... 8

1. BAKANLIK İÇİNDEKİ YERİ .............................................................................................................. 8

2. ÖRGÜTSEL YAPI............................................................................................................................ 8

3. İNSAN KAYNAKLARI ..................................................................................................................... 9

II. AMAÇ VE HEDEFLER .................................................................................................................... 13

A. BAŞKANLIĞIMIZIN AMAÇ VE HEDEFLERİ ..................................................................................... 13

B. BAŞKANLIĞIMIZIN TEMEL ÖNCELİKLERİ ...................................................................................... 13

III. FAALİYETLERE İLİŞKİN BİLGİ VE DEĞERLENDİRMELER ................................................................. 15

A. MALİ BİLGİLER ............................................................................................................................. 15

B. PERFORMANS BİLGİLERİ .............................................................................................................. 17

1. BİLDİRİM VE İHBAR ALIMINA YÖNELİK FAALİYETLER ................................................................ 22

1.1. Şüpheli İşlem Bildirimleri ........................................................................................................ 22

1.2. Adli/Kolluk Araştırma Talepleri ve İhbarlar ............................................................................ 25

1.2.1. Adli Makamlar veya Kolluk Birimleri Tarafından Yapılan Araştırma Talepleri ............. 27

1.2.2. Kurumsal ve Bireysel İhbarlar ........................................................................................ 27

2. ANALİZ VE DEĞERLENDİRME FAALİYETLERİ .............................................................................. 28

2.1. Analiz ve Değerlendirmeler .................................................................................................... 28

2.2. 5271 Sayılı Ceza Muhakemeleri Kanunu’nun 128. Maddesi Kapsamında Yapılan Çalışmalar 32

2.3. İşlemlerin Ertelenmesi Kapsamında Yapılan Çalışmalar ......................................................... 33

2.4. Adli Makamlar, İstihbarat ve Kolluk Birimleri ile İşbirliği ve Bilgi Paylaşımı ........................... 34

3. AKLAMA SUÇU İNCELEME FAALİYETLERİ ................................................................................... 37

4. İDARİ TEDBİR FAALİYETLERİ ....................................................................................................... 39

4.1. Terör ve Terörizmin Finansmanına İlişkin Malvarlıklarının Dondurulması Faaliyetleri .......... 39

4.1.1. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi Kararlarında Listelenen Kişilere Ait Malvarlıklarının

Dondurulması ............................................................................................................................ 39

4.1.2. Yabancı Devletlerce Yapılan Taleplere İlişkin Malvarlıklarının Dondurulması ................ 40

4.2. İşlemlerin Ertelenmesi Kapsamında Yapılan Faaliyetler ......................................................... 41

4.2.1. Bilişim Sistemleri Vasıtasıyla İşlenen Yasa Dışı Bahis ve Kumar Suçları ile Mücadele

Kapsamında Yapılan Çalışmalar ................................................................................................. 43

2019 Yılı Faaliyet Raporu

ii

5. YÜKÜMLÜLÜK DENETİMİ FAALİYETLERİ .................................................................................... 45

5.1. Yükümlülüklere Uyum Denetimleri ........................................................................................ 45

5.2. Yükümlülük İhlal İncelemeleri ve Kesilen İdari Para Cezaları ................................................. 46

5.3. Adli Cezalar ............................................................................................................................. 47

6. DÜZENLEME FAALİYETLERİ ........................................................................................................ 48

6.1. Düzenleme Faaliyetleri ........................................................................................................... 48

6.1.1. 43 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ......................................................................... 48

6.1.2 7192 sayılı Ödeme ve Menkul Kıymet Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve

Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanun İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair

Kanun 48

6.1.3 Şüpheli İşlem Bildirim Rehberleri ..................................................................................... 49

6.2. Diğer Faaliyetler ...................................................................................................................... 49

7. DIŞ İLİŞKİLERE YÖNELİK FAALİYETLER ........................................................................................ 50

7.1. Mali Eylem Görev Gücü (Financial Action Task Force - FATF) ile İlişkiler ............................. 50

7.2. Türkiye’nin FATF 4. Tur Karşılıklı Değerlendirme Süreci ......................................................... 50

7.3. EGMONT Grubu Faaliyetleri ................................................................................................... 52

7.4. Muadil Kurumlarla İmzalanan Mutabakat Muhtıraları .......................................................... 52

7.5. Uluslararası Kuruluşlar Nezdinde Yürütülen Diğer Çalışmalar ............................................... 53

7.6. Başkanlığımızca İştirak Edilen Yurtdışı Toplantılar ................................................................. 54

7.7. Uluslararası Bilgi Paylaşımı ..................................................................................................... 55

8. EĞİTİM, BİLGİLENDİRME VE KAMUOYU DUYARLILIĞINI ARTIRMAYA YÖNELİK FAALİYETLER ... 56

8.1. Yükümlülere Yönelik Eğitim ve Bilgilendirme Faaliyetleri ...................................................... 56

8.2. Uygulama ve Denetim Birimlerine Yönelik Eğitim ve Bilgilendirme Faaliyetleri .................... 57

8.3. Personele Yönelik Eğitim ve Bilgilendirme Faaliyetleri........................................................... 57

9. BİLGİ TEKNOLOJİLERİ VE İLETİŞİM FAALİYETLERİ ....................................................................... 58

9.1. ISO 27001 Bilgi Güvenliği Yönetim Sistemi ............................................................................. 58

9.2. Yazılım Geliştirme Faaliyetleri ................................................................................................ 58

C. PERFORMANS SONUÇLARI .......................................................................................................... 59

1. PERFORMANS SONUÇLARI TABLOSU ........................................................................................ 59

2. PERFORMANS SONUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ................................................................ 65

3. PERFORMANS BİLGİ SİSTEMİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ ............................................................ 65

IV. KURUMSAL KABİLİYET VE KAPASİTENİN DEĞERLENDİRİLMESİ ................................................... 66

V. SONUÇ ......................................................................................................................................... 67

İÇ KONTROL GÜVENCE BEYANI ............................................................................................................. 68

EKLER ...69

www.masak.gov.tr

iii

TABLOLAR LİSTESİ .................................................................................................................................. 69

GRAFİKLER LİSTESİ ................................................................................................................................. 70

ŞEKİLLER LİSTESİ..................................................................................................................................... 70

HARİTALAR LİSTESİ ................................................................................................................................ 70

KISALTMALAR ........................................................................................................................................ 71


4

BAŞKANIN SUNUŞU

Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı 10.07.2018 tarihli ve 30474 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan

1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 231. maddesinde

belirlenen görev ve yetkileri çerçevesinde suç gelirlerinin aklanmasının önlenmesi ve terörizmin

finansmanı ile mücadele görevlerini yürütmektedir.

Başkanlığımız, temel mali istihbarat birimi fonksiyonları olan aklama ve terörizmin finansmanı suçlarına

ilişkin toplanan verileri ve şüpheli işlem bildirimlerini analiz, değerlendirme ve ilgili birimlere sevk

faaliyetlerinin yanı sıra, düzenleme ve koordinasyon, aklama suçu incelemeleri, yükümlülük

denetimleri ve yükümlü grupları ile uygulama birimlerinin eğitim ve bilgilendirilme faaliyetlerini de

yürütmekte olup, söz konusu faaliyetler 2019 yılında da sürdürülmüştür.

Aynı zamanda ülkemiz için büyük çaplı organize terör tehdidi oluşturan FETÖ/PDY, PKK, DEAŞ gibi

örgütlerle mücadeleye aktif olarak katkı vermeye 2019 yılında da devam edilmiş, bu çerçevede

istihbarat birimleri, adli makamlar ve kolluk kuvvetleri ile aktif işbirliği içerisinde çalışmalar

yürütülmüştür. Ülkemiz için ağır ekonomik sonuçları olan yasa dışı bahis ve kumar ile mücadele

konusunda da, 2019 yılında ilgili paydaş kurumlarla yakın işbirliği içerisinde yoğun bir çalışma

sürdürülmüştür.

Suç gelirlerinin aklanması ve terörizmin finansmanı ile mücadelede getirilen önleyici tedbirlerin

yükümlülerce uygulanması, aklama fiillerinin ortaya çıkarılması, engellenmesi ve finansal sistemin bu

suçların işlenmesinde araç olarak kullanılmasının önlenmesi açısından yürütülen eğitim ve farkındalığı

artırıcı faaliyetlere 2019 yılında da büyük önem verilmiştir.

Suç gelirlerinin aklanması ve terörizmin finansmanıyla mücadelede başta Mali Eylem Görev Gücü olmak

üzere Birleşmiş Milletler, Avrupa Konseyi, Avrupa Birliği, OECD, Egmont Grubu gibi uluslararası

oluşumlar nezdinde sorumluluklarımızı yerine getirebilmek için çalışmalar gerçekleştirilmiştir.

Suç gelirlerinin aklanmasının toplumsal düzenimize büyük zararlar verdiğine, ekonomik faaliyetlerin

toplumsal yararını zayıflattığına ve ekonominin kendine özgü yasalarının işleyişine engel olduğuna dair

inancımızla artan iş yüküne rağmen, Başkanlığımız personelinin özverili çalışmalarıyla başarılı bir yıl

geride bırakılmıştır.

Bu vesileyle, Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı tarafından gerçekleştirilen faaliyetlere ilişkin

bilgilerin yer aldığı 2019 yılı Faaliyet Raporunun, kamuoyunu bilgilendirme görevimizi yerine getirme

anlamında başarılı olmasını diliyor, faaliyetlerde emeği geçen tüm çalışma arkadaşlarıma teşekkür

ediyorum.

Hayrettin KURT Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanı

www.masak.gov.tr

5

I. GENEL BİLGİLER

13.11.1996 tarihli ve 4208 sayılı Karaparanın Aklanmasının Önlenmesine Dair Kanun1 ile 17.02.1997

tarihinde Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı kurulmuş ve ülkemiz aklama suçu ile mücadele eden

ülkeler arasında yerini almıştır.

Başkanlığımız, doğrudan Hazine ve Maliye Bakanına bağlı olarak çalışan idari nitelikte bir kurum olup,

görev ve yetkileri ilk olarak 4208 sayılı Kanun’da düzenlenmiştir.

Başkanlığımızın görev ve yetkileri daha sonra 4208 sayılı Kanunu yürürlükten kaldıran 11.10.2006 tarihli

ve 5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun’un 19. maddesiyle yeniden

düzenlenmiş, söz konusu madde 09.07.2018 tarihli ve 30473 sayılı Mükerrer Resmî Gazete’de

yayımlanan 703 sayılı Anayasada Yapılan Değişikliklere Uyum Sağlanması Amacıyla Bazı Kanun ve

Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’nin 15.

maddesi ile yürürlükten kaldırılmıştır.

Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığının görev ve yetkileri hâlihazırda 10.07.2018 tarihli ve 30474

sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı

Kararnamesi’nin 231. maddesinde düzenlenmiştir.

Aklama suçu ve terörizmin finansmanı suçu ile mücadelenin iki temel fonksiyonu bulunmaktadır.

Bunlar önleyici ve bastırıcı tedbirlerdir.

Suçun işlenmesini engellemeye yönelik önleyici tedbirler günümüzde bilişim alanındaki gelişmeler

nedeniyle hızlı, karmaşık ve sınır tanımayan bir boyut kazanan finansal faaliyetlerin aklayıcılar ve terörü

finanse edenler için uygun ortamlar oluşturması karşısında aklama ve terörizmin finansmanı ile

mücadelede suç gelirlerinin ekonomik sisteme sokulmasının önlenmesini amaçlamaları nedeniyle son

derece önemlidir.

Suç gelirlerinin aklanması ve terörizmin finansmanı ile mücadele amacıyla mevzuatımızda düzenlenmiş

bulunan “Müşterinin Tanınması”, “Şüpheli İşlemlerin Bildirimi”, “İç Denetim”, “Risk Yönetimi” ve

“Uyum Görevlisi Atanması” gibi önleyici tedbirlerin yükümlülerce etkin bir şekilde uygulanması ile

aklama fiillerinin gerçekleştirilmeden ortaya çıkarılarak engellenmesi ve finansal sistemin bu suçların

işlenmesinde araç olarak kullanılmasının önlenmesi sağlanmaktadır.

Suç gelirlerinin aklanması ve terörizmin finansmanı ile mücadelede önleyici tedbirlerin kararlı bir

şekilde uygulanmasının önemine uluslararası düzenlemelerde de vurgu yapılmış ve ülkelerden bu

çerçevede gerekli önlemleri almaları talep edilmiştir.

Bu kapsamda, ülkemizde aklama ve terörizmin finansmanı suçları ile ilgili olarak temel önleyici

tedbirlere 5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun’da yer verilmiştir. Bu

tedbirler için yasal zeminde genel bir çerçeve çizilmiş, finansal araçlardaki çeşitlenmeler ve bunun

sonucu olarak aklama yöntemlerine her geçen gün yenilerinin eklenmesi hususu da göz önünde

bulundurularak, ayrıntılı düzenlemelerin ikincil düzenlemelerle yapılması öngörülmüştür.

1 4208 sayılı Kanun’da yer alan “karapara” ibaresi, karapara aklama suçunun 26.9.2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 282. maddesi kapsamına alınmasıyla “suçtan kaynaklanan malvarlığı değeri” olarak tanımlanmış, 11.10.2006 tarihli ve 5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanunun 2/1(f) maddesinde de “suç geliri” ibaresinin “suçtan kaynaklanan malvarlığı değerini” ifade ettiği belirtilmiştir.


6

Suç işlendikten sonra suçlunun ve suç gelirinin tespiti ile ilgili olan bastırıcı tedbirler ise; aklamanın suç

haline getirilmesini, bu suçu işleyenlerin tespit edilmesini, soruşturulmasını, yargılanmasını ve

cezalandırılmasını, aklamaya konu mal varlığı değerlerinin tespitini, takibini, el konulmasını ve

müsaderesini kapsamakta olup ilgili hükümler 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu ile 5271 sayılı Ceza

Muhakemesi Kanununda yer almaktadır.

A. MİSYONUMUZ

Aklama ve terörizmin finansmanı suçlarının önlenmesi ve tespitine yönelik olarak; politika

oluşturulması ve düzenleme yapılmasına katkıda bulunmak, hızlı ve güvenilir bir şekilde bilgi toplamak

ve analiz etmek, araştırma ve inceleme yapmak, elde edilen bilgi ve sonuçları ilgili makamlara

iletmektir.

B. VİZYONUMUZ

Suç gelirlerinin aklanması ve terörizmin finansmanıyla etkili bir şekilde mücadele ederek etkin bir

ekonomi ve güvenli bir toplum oluşmasına katkıda bulunan öncü bir kurum olmaktır.

C. GÖREV, YETKİ VE SORUMLULUKLAR

Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığının görev ve yetkileri 10.07.2018 tarih ve 30474 sayılı Resmi

Gazetede yayımlanan 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin

231. maddesinde (Değişik RG 7/8/2019 – 30855 CK43/17.md) düzenlenmiş olup, buna göre MASAK

aşağıdaki temel hizmetleri yürütmektedir:

Suç gelirlerinin aklanması ve terörizmin finansmanının önlenmesi amacıyla plan, program,

politika, strateji hazırlama ve geliştirme süreçlerine katkıda bulunmak, kurum ve kuruluşlar

arasında ulusal düzeyde risk değerlendirme çalışmaları da dâhil olmak üzere koordinasyonu

sağlamak,

Faaliyet alanıyla ilgili mevzuat çalışmaları yapmak,

Suç gelirlerinin aklanmasının, terörizmin finansmanının ve ekonomik güvenliğe yönelik risklerin

ortaya çıkarılması ve önlenmesi kapsamında gelişmeleri izlemek, önlemler geliştirmek, analiz,

araştırma ve inceleme yapmak,

Suç gelirlerinin aklanması ve terörizmin finansmanının önlenmesi kapsamında veri toplamak,

şüpheli işlem bildirimlerini almak, analiz etmek ve bunları kaydetmek, istihbarat üretmek, gerekli

görüldüğünde üretilen istihbarat ve analiz sonuçları hakkında ilgili birimleri bilgilendirmek,

11/10/2006 tarihli ve 5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun, ilgili

mevzuat ve bu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi kapsamına giren hususlar ile ilgili olarak analiz,

araştırma ve inceleme yapmak veya yaptırmak,

Aklama veya terörizmin finansmanı suçunun işlendiğine dair ciddi şüphelerin mevcut olması

durumunda konuyu ilgili Cumhuriyet savcılığına intikal ettirmek,

Yapılan analiz, araştırma ve inceleme sonucunda aklama ve terörizmin finansmanı suçunun

işlendiği hususunda olguların varlığının tespiti halinde, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu

hükümlerine göre gerekli işlemler yapılmak üzere Cumhuriyet başsavcılığına suç duyurusunda

bulunmak,

Aklama ve terörizmin finansmanı suçlarına ilişkin olarak Cumhuriyet savcısı, hâkim veya

mahkeme tarafından intikal ettirilen konuları analiz etmek ve incelemek,

Analiz, araştırma ve inceleme sürecinde gerekli hallerde kolluk ve diğer birimlerden kendi görev

alanlarında inceleme ve araştırma yapılması talebinde bulunmak,

www.masak.gov.tr

7

Suç gelirlerinin aklanması ve terörizmin finansmanının önlenmesi amacıyla istihbarat ve kolluk

birimleri ile işbirliği yapmak ve bilgi alışverişinde bulunmak,

Suç gelirlerinin aklanması ve terörizmin finansmanının önlenmesi kapsamında risk kategorileri

belirlemek ve gerekli hallerde yükümlüleri bilgilendirmek,

5549 sayılı Kanun ve ilgili mevzuat kapsamında yükümlülük denetimi yapmak veya yapılmasını

sağlamak,

Yabancı ülke kanunlarına göre yükümlülük denetimine yetkili mercilerin, merkezi yurtdışında

bulunan yükümlülerinin Türkiye’deki birimleri nezdinde yükümlülük denetimi yapmasına ve bu

kapsamdaki bilgi taleplerinin cevaplandırılmasına karşılıklılık ilkesi de dikkate alınarak izin vermek,

Gerekli hallerde merkezi Türkiye’de bulunan yükümlülerin yurtdışındaki birimleri nezdinde

yükümlülük denetimi yapmak ve bilgi talep etmek,

Görev alanına giren konularda uluslararası ilişkileri yürütmek, yabancı ülkelerdeki muadil

kurumlarla görüş ve bilgi alışverişinde bulunmak, bu amaçla uluslararası anlaşma niteliğinde

olmayan mutabakat muhtırası imzalamak,

Kamu kurum ve kuruluşları, gerçek ve tüzel kişiler ile tüzel kişiliği olmayan kuruluşlardan her

türlü bilgi ve belgeyi istemek,

Bilgi ve ihtisasına ihtiyaç duyulması halinde, diğer kamu kurum ve kuruluşlarında çalışanların

Başkanlık bünyesinde geçici olarak görevlendirilmelerini talep etmek,

Kamuoyu duyarlılığını ve desteğini artırmaya yönelik çalışmalar yapmak,

Bakan tarafından verilen diğer görevleri yapmak.

Yukarıda yer verilen 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 231. maddesi incelendiğinde

Başkanlığımızın temel görevleri veri toplamak, analiz ve değerlendirme yapmak (mali istihbarat

üretmek), görev alanı kapsamındaki araştırma ve incelemeleri yürütmek, yükümlülük denetimleri

yaptırmak, idari yaptırım uygulamak ve ilgili uluslararası kuruluşlar nezdinde dış ilişkileri yürütmek

şeklinde sıralanabilir.

Şekil 1- Başkanlığın Başlıca Görev Alanları

MA

SAK

Gö

revl

eri

Analiz ve Değerlendirme

İnceleme

Yükümlülük Denetimi

Dış İlişkiler

Veri Toplama

İdari Yaptırımlar


8

D. BAŞKANLIĞA İLİŞKİN BİLGİLER

1. BAKANLIK İÇİNDEKİ YERİ

Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı’nın; Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında 1 sayılı

Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 219. maddesinin birinci fıkrasının (i) bendiyle Hazine ve Maliye

Bakanlığı bünyesinde hizmet birimi olduğu, mezkûr Kararnamenin 231. maddesinde de doğrudan

Hazine ve Maliye Bakanına bağlı olarak çalışacağı düzenlenmiştir.

2. ÖRGÜTSEL YAPI

Başkanlığımız hizmetlerini; Başkana bağlı Başkan Yardımcıları ve Daire Başkanları eliyle yürütmektedir.

Mali istihbarat birimleri, suç gelirlerinin aklanması ve terörizmin finansmanı ile mücadelenin temel

kurumlarından olup, bu mücadelede önemli fonksiyonlar üstlenmektedirler.

Mali Eylem Görev Gücü (FATF), 29. Tavsiyesinde; ülkelerden şüpheli işlem bildirimlerini alan, analiz

eden ve ilgili birimlere dağıtan ulusal merkezi bir makam oluşturmalarını istemektedir.

Bu çerçevede Türkiye’nin “Mali İstihbarat Birimi” (Financial Intelligence Unit- FIU) olarak kurulan

MASAK, temel FIU fonksiyonlarının yanı sıra düzenleyici, denetleyici ve eğitici bir rol de üstlenmiştir.

MASAK’ın organizasyon şeması Şekil 2’de2 gösterilmiştir.

Şekil 2- Başkanlığımızın Organizasyon Şeması

2 20.01.2020 tarihli Başkanlık Makamı Olur’ları ile belirlenen güncel organizasyon şeması

BAŞKAN

BAŞKAN YARDIMCILARI (2)

DAİRE BAŞKANLIKLARI (6)

STRATEJİK ANALİZ DAİRE BŞK.

OPERASYONEL ANALİZ DAİRE

BŞK.

YÜKÜMLÜLÜK DENETİMİ DAİRE

BŞK.

DIŞ İLİŞKİLER DAİRE BŞK.

ÖZEL YAPTIRIMLAR

DAİRE BŞK.

İNSAN KAYNAKLARI VE STRATEJİ DAİRE

BŞK.

www.masak.gov.tr

9

3. İNSAN KAYNAKLARI

MASAK’ta toplam 225 personel görev yapmaktadır. Personelin dağılımına ilişkin bilgilere aşağıdaki

tabloda yer verilmiştir.

Tablo 1- Yıllar İtibarıyla Personelin Dağılımı (2015-2019)

(*) Başkan, Başkan Yardımcısı, Daire Başkanı, Şube Müdürü (1 Vergi Müfettişi Şube Müdürlüğü görevini vekâleten; 1 Hazine ve Maliye Uzmanı Şube Müdürlüğü görevini, görevlendirme ile yürütmektedir.)

(**) Hazine ve Maliye Uzmanı, Hazine ve Maliye Uzman Yardımcısı, Vergi Müfettişi, SPK Uzmanı

(***) Malmüdürü, Mütercim, Şef, Gelir Uzmanı, Defterdarlık Uzmanı, İstatistikçi, VHKİ, Yardımcı Hizmetli, Dağıtıcı, Şoför.

(****) 5549 sayılı Kanunun Ek Madde-1 kapsamında görevlendirilenler

(*****) Hazine ve Maliye Uzmanından 2 kişi başka Kurumda geçici görevli olup; 2 Hazine ve Maliye Uzmanı ile 1 Gelir Uzmanı Aylıksız İzinde bulunmaktadır.

Grafik 1- Yıllar İtibarıyla Toplam Personel Sayısı (2015–2019)

232243

262 267

225

0

50

100

150

200

250

300

2015 2016 2017 2018 2019

Yıllar İdari

Personel (*)

Hazine ve

Maliye Uzmanı

Hazine ve

Maliye Uzman

Yrd.

Vergi Müfettişi

SPK

Uzmanı Meslek

Personeli (**)

Bilgi Teknolojileri

Personeli

Büro Personeli

(***)

Denetim Elemanı (****)

Toplam Personel (*****)

2015 19 75 47 4 126 15 60 12 232

2016 20 52 61 25 138 16 64 5 243

2017 18 54 67 31 157 17 71 4 262

2018 18 70 50 31 152 26 72 0 267

2019 16 73 46 16 1 136 2 71 0 225


10

UNVANI GÖREV YAPAN PERSONEL SAYISI

Başkan 1

Başkan Yardımcısı 2

Daire Başkanı 8

Şube Müdürü 5

Meslek Personeli (*) 136

Bilgi Teknolojileri Personeli (**) 2

Büro Personeli (***) 71

TOPLAM 225

Kadrolu Personel 160

MASAK’ ta Geçici Görevli Personel 63

Sözleşmeli Bilişim Personeli 2

TOPLAM 225

Aylıksız İzinli 3

Başka Birimde Geçici Görevli 2

FİİLİ ÇALIŞAN SAYISI 220

Tablo 2- Unvanlarına Göre Personel Sayıları (31.12.2019)

(*) Hazine ve Maliye Uzmanı, Hazine ve Maliye Uzman Yardımcısı, Vergi Müfettişi, SPK Uzmanı

(**)Sözleşmeli Bilişim Personeli

(***)Mal Müdürü, Mütercim, Gelir Uzmanı, , Defterdarlık Uzmanı, Şef, Veri Hazırlama ve Kontrol İşletmeni, Dağıtıcı, Şoför, Yardımcı Hizmetli, Sürekli İşçi

www.masak.gov.tr

11

Grafik 2- Personelin Unvan Bazında Yüzde Dağılımı (31.12.2019)

Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığında görev yapan personelin yaş profiline göre dağılımı

aşağıdaki tabloda yer almaktadır.

YAŞ ARALIĞI SAYISI

18-23 1

24-29 11

30-35 70

36-41 47

42-47 42

48-53 29

54-59 19

60-65 6

TOPLAM 225

Tablo 3- Personelin Yaş Profili (31.12.2019)

İdari Personel7%

Meslek Personeli60%

Bilgi Teknolojileri Personeli

1%

Büro Personeli32%


12

Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığında görev yapan personelin öğrenim durumu aşağıdaki tabloda

yer almaktadır.

ÖĞRENİM DURUMU SAYISI

Ortaokul 1

Lise 10

Ön Lisans 8

Lisans 172

Yüksek Lisans 31

Doktora 3

TOPLAM 225

Tablo 4- Personelin Öğrenimi Durumu (31.12.2019)

Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığında görev yapan personelin Kamu Personeli Yabancı Dil Bilgisi

(YDS) güncel düzeyi aşağıdaki tabloda yer almaktadır.

YDS (A) DÜZEYİ YDS (B) DÜZEYİ YDS (C) DÜZEYİ

7 14 51

Tablo 5- Personelin YDS Düzeyi (31.12.2019)

www.masak.gov.tr

13

II. AMAÇ VE HEDEFLER

A. BAŞKANLIĞIMIZIN AMAÇ VE HEDEFLERİ

Bakanlığımızın hazırladığı ve kamuoyuna duyurduğu 2019-2023 Stratejik Planında yer alan “Kayıt Dışı

Ekonomi ile Mücadele Etmek ve Mali Suçları Azaltmak” stratejik amacı kapsamında, Başkanlığımızın

stratejik hedefi “Suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanıyla mücadelede etkinliği arttırmak”

olarak belirlenmiştir.

B. BAŞKANLIĞIMIZIN TEMEL ÖNCELİKLERİ

Başkanlığımız tarafından, stratejik amaç ve hedefe ulaşmak amacıyla 2020 yılında aşağıdaki çalışmalara

öncelik verilecektir:

Ulusal seviyede aklama ve terörizmin finansmanı risklerinin sürekli olarak değerlendirilmesini sağlayacak bir yapı oluşturulmasına yönelik bir metodoloji oluşturmak, Ulusal Risk Değerlendirmesi (URD) çalışmasını güncellemek ve tespit edilen riskleri yönetmek amacıyla eylem planı hazırlamak. Başkanlığımızın daha güçlü bir mali istihbarat birimi olabilmesi için günümüz ihtiyaçları çerçevesinde yeniden yapılandırılmasını sağlamak. Verilerin ilgili kurum ve kuruluşlardan daha güncel, doğru ve istenilen nitelikte olarak alınmasını sağlamak. Önceki yıllarda başlanan ve 2019 yılında da devam edilen yeni “elektronik şüpheli işlem bildirim sistemi” uygulamasından alınan sonuçları değerlendirerek, veri tabanının güçlendirilmesi hedefi yanında, yapılacak analiz, değerlendirme ve incelemeler açısından daha kaliteli şüpheli işlem bildirimlerinin (ŞİB) elde edilmesini temin etmek. Gelişen bilgi işlem teknolojilerinden azami ölçüde yararlanmak suretiyle ve ihtiyaç analizleri yoluyla soruşturmacı birimlerin ihtiyaç duyduğu kaliteli finansal istihbaratı sağlamak amacıyla MASAK’ın operasyonel ve stratejik analiz kabiliyetini ve kapasitesini artırmak. Terör, terörizmin finansmanı ve suç gelirlerinin aklanmasıyla mücadelede uygulanan önleyici tedbirler kapsamında yığın veriler üzerinden stratejik analizler yaparak ilgili kurumlarla paylaşmak. Ekonomik güvenliği esas alan genel analizler yaparak ilgili kurumları bilgilendirmek. Suç gelirlerinin aklanması ve terörizmin finansmanı suçlarına ilişkin alınan ihbar ve şüpheli işlem bildirimlerinin analiz ve değerlendirme çalışmalarını mümkün olan en kısa sürede tamamlamak. Başkanlığımıza gelen ihbar ve şüpheli işlem bildirimlerinde bahsi geçen ve risk teşkil edebilecek konularda yığın verilerden yararlanarak ve sektörel analizlere tabi tutarak, suç gelirlerinin aklanması ve terörizmin finansmanı finansmanı ile mücadelede etkinliğin arttırılmasına katkı sağlamak. Bu amaçla, başta bankalar olmak üzere gerçek ve tüzel kişilerden istenecek bilgi ve belgelerin analize uygun şekilde standart formatta ve güvenli ortamda alınmasına ilişkin çalışmaları gerçekleştirmek. Yükümlü gruplarına yönelik suç gelirlerinin aklanması ve terörizmin finansmanı ile mücadelede “önleyici tedbirler” olarak bilinen yükümlülükler konusunda eğitim faaliyetleri düzenleyerek, yükümlülerin farkındalıklarını artırmak ve bu tedbirlerin uygulanmasını sağlamak. Suç gelirlerinin aklanması ve terörizmin finansmanı ile mücadelede farkındalıklarının düşük olduğu değerlendirilen Finansal Olmayan Belirli İş ve Mesleklere (FOBİM) yönelik rehberler, eğitici dokümanlar hazırlamak, çalıştaylar ve eğitim faaliyetleri düzenlemek. Yükümlü denetimlerinin devam eden denetim uygulamalarının yanı sıra değerlendirme ve gözetleme teknikleriyle desteklenmesi ve yönlendirilmesine ilişkin çalışmalar yapmak. Risk bazlı yaklaşım çerçevesinde yükümlü gruplarının denetimlerini gerçekleştirmek, bu bakımdan mevcut kaynakların etkili bir şekilde kullanılmasını temin etmek için risk bazlı denetim metodolojisi hazırlamak, bu kapsamda finansal sistemin işleyişine tehdit oluşturan yüksek riskli


14

yükümlülerin denetimlerine öncelik verecek şekilde denetim programlarını oluşturmak ve denetimleri gerçekleştirmek. Suç gelirlerinin aklanması ve terörizmin finansmanı ile mücadelenin etkin ve verimli bir şekilde gelişmesi amacına uygun olarak, işbirliği ve eşgüdüm halinde olunan kolluk birimleri ile diğer kurum ve kuruluşlarla etkin işbirliği içerisinde ve proaktif çalışmalar yürütmek. Aklama ve terörizmin finansmanı suçları ile malvarlıklarına el konulması kapsamında adli birimlerden gelecek raporlama taleplerini etkili bir şekilde yerine getirmek üzere teknik kapasiteyi geliştirmek. Terörizmin finansmanının önlenmesi kapsamında BM Güvenlik Konseyi Kararlarının etkili ve uluslararası standartlara uygun bir şekilde uygulanmasını sağlamak amacıyla kamu kurumları ve yükümlü gruplarının farkındalığını artırıcı çalışmalarda bulunmak, rehber hazırlamak ve bu Kararların uygulanmasına ilişkin denetimler gerçekleştirmek. Uluslararası boyutu olan aklama ve terörizmin finansmanı suçları ile mücadelede, muadil kurumlarla etkili bir şekilde bilgi paylaşımına devam etmek, bu amaçla gerektiğinde bilgi paylaşımına imkân sağlayan mutabakat muhtıraları imzalamak. Ülkemizin aklama ve terörizmin finansmanı ile mücadele sistemini, ülke şartlarını ve ihtiyaçlarını da dikkate alarak uluslararası standartlara uygun hale getirmek.

www.masak.gov.tr

15

III. FAALİYETLERE İLİŞKİN BİLGİ VE DEĞERLENDİRMELER

A. MALİ BİLGİLER

Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığının son beş yıla ilişkin Genel Bütçe ile tahsis edilen ödenek ve

harcamaları gösterir tablo aşağıdaki gibidir. (Tutarlar TL olarak gösterilmiştir)

Tablo 6- Bütçe Ödenek Tahsisi ve Giderlerinin Ekonomik Sınıflandırılması (2015-2019)


16

Bütçe harcamalarının 31.12.2019 tarihi itibariyle bütçe ekonomik kodlarına göre dağılımı yukarıdaki şekildedir. Grafik 3’te görüldüğü üzere, giderler içinde en büyük kalem personel giderleri olup toplam giderler içindeki payı %45,69’dur. Diğer harcama kalemlerinin toplam giderlere oranı sırasıyla sermaye giderleri için %40,99, sosyal güvenlik kurumlarına devlet pirimi giderleri için %6,57, mal ve hizmet alım giderleri için %4,83 ve cari transferler için %1,93 olarak gerçekleşmiştir. Cari transferler Türkiye’nin ((FATF) Mali Eylem Görev Gücü ile EGMONT) uluslararası kuruluşlara yapılan yıllık üyelik aidatıdır.

Grafik 3- Harcamalarının Yüzde Dağılımı (2019)

Personel Giderleri45,69%

Sosyal Güvenlik Kurumlarına Devlet

Primi Giderleri6,57%

Mal ve Hizmet Alım Giderleri

4,83%

Cari Transferler1,93%

Sermaye Giderleri40,99%

www.masak.gov.tr

17

B. PERFORMANS BİLGİLERİ

Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı, 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında

Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 231. maddesi uyarınca suç gelirlerinin aklanması ve terörizmin

finansmanının önlenmesi kapsamında veri toplamak, toplanan verileri analiz etmek ve değerlendirmek,

araştırma ve inceleme yapmak ve elde edilen bilgi ve sonuçları ilgili makamlara iletmekle görevli ve

yetkilidir. 6415 sayılı Kanun kapsamında ise Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi Kararları ile Yabancı

Devlet taleplerine istinaden yürütülecek malvarlığı dondurma kararlarının istihsali ve icrası

süreçlerinde görevli ve yetkili kılınmıştır.

Yükümlüler tarafından Başkanlığımıza gönderilen Şüpheli İşlem Bildirimleri (ŞİB) ile kamu kurum veya

kuruluşları tarafından iletilen (kurumsal ihbarlar) ya da gerçek veya özel nitelikli tüzel kişiler tarafından

gönderilen (bireysel ihbarlar) yazı ve dilekçelerden ihbar mahiyeti taşıyanlar Başkanlığımız tarafından

yürütülmekte olan analiz, değerlendirme veya inceleme çalışmalarını destekleyici istihbarî verilerdir.

İhbarlara ek olarak, adli makamlar ve kolluk birimleri tarafından yapılan analiz, değerlendirme,

inceleme, rapor veya bilgi talepleri (adli/kolluk araştırma talepleri) Başkanlığımız tarafından yerine

getirilmektedir.

Ayrıca suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama suçunun işlenip işlenmediğinin tespitine

yönelik olarak Cumhuriyet Savcılıkları ile Mahkemeler MASAK’tan adli talepte bulunabilmektedir.

ŞİB, adli talep ve ihbarlarla ilgili olarak terörizmin finansmanı veya suçtan kaynaklanan mal varlığı

değerlerinin aklanması suçlarına ilişkin olarak Hazine ve Maliye Uzmanlarınca analiz ve değerlendirme

çalışmaları yapılırken, aklama suçuna ilişkin olarak da denetim elemanlarınca inceleme yapılmaktadır.

Aklama ve terörizmin finansmanı suçlarının önlenmesi kapsamında Başkanlığımızca 2019 yılında

yapılan çalışmalar ile Başkanlığımız faaliyetlerine ilişkin 2015-2019 yıllarına ait bazı istatistiki bilgilere

aşağıda yer verilmiştir.


18

2015 2016 2017 2018 2019

İŞ YÜKÜ

Gelen Bildirim Sayısı 74.863 139.210 203.620 245.937 226.222

Şüpheli İşlem Bildirimleri 74.221 132.570 176.411 222.743 203.786

Adli/Kolluk Araştırma Talepleri 369 6.336 26.977 22.939 22.128

Kurumsal İhbarlar 88 163 138 194 218

Bireysel İhbarlar 185 141 94 61 90

Bildirimlerde Adı/Unvanı Geçen Kişi Sayısı 135.791 313.343 406.066 393.815 346.599

TAMAMLANAN İŞ

Düzenlenen Rapor Sayısı3 196 1.378 13.208 27.270 20.389

Düzenlenen Raporlarda Geçen Kişi Sayısı4 7.284 44.681 73.370 90.435 88.903

Düzenlenen Bilgi Notu 211 3.133 5.396 1.997 483

İstihbari Nitelikte Bilgi Paylaşımında Bulunulan Kişi Sayısı

7.724 95.077 24.804 214.987 106.917

TAMAMLANAN İNCELEME VE DENETİMLER

Sonuçlandırılan İnceleme Dosyası Sayısı 40 20 38 75 70

Sonuçlandırılan Yükümlülüklere Uyum Denetimi Sayısı

78 96 117 59 17

Tablo 7- Genel Performans Değerlendirilmesine Yönelik İstatistikler (2015-2019)

3 Düzenlenen analiz, değerlendirme ve mali tespit raporları ile CMK’nın 128. maddesi kapsamında hazırlanan raporların toplam sayısıdır. 4 Düzenlenen analiz, değerlendirme ve mali tespit raporları ile CMK’nın 128. maddesi kapsamında hazırlanan raporlarda geçen toplam kişi sayısıdır.

www.masak.gov.tr

19

Grafik 4- Gelen Bildirim Sayıları (2015-2019)

Grafik 5- Bildirimlerde Adı/Unvanı Geçen Kişi Sayıları (2015-2019)

74.863

139.210

203.620

245.937226.222

0

50.000

100.000

150.000

200.000

250.000

300.000

2015 2016 2017 2018 2019

135.791

313.343

406.066 393.815

346.599

0

50.000

100.000

150.000

200.000

250.000

300.000

350.000

400.000

450.000

2015 2016 2017 2018 2019


20

Grafik 6- Düzenlenen Rapor Sayısı (2015-2019)

Grafik 7- Düzenlenen Raporlarda Geçen Kişi Sayısı (2015-2019)

1961.378

13.208

27.270

20.389

0

5000

10000

15000

20000

25000

30000

2015 2016 2017 2018 2019

7.284

44.681

73.370

90.435 88.903

0

10.000

20.000

30.000

40.000

50.000

60.000

70.000

80.000

90.000

100.000

2015 2016 2017 2018 2019

www.masak.gov.tr

21

Grafik 8- İstihbarî Nitelikte Bilgi Paylaşımında Bulunulan Kişi Sayısı (2015-2019)

7.724

95.077

24.804

214.987

106.917

0

50.000

100.000

150.000

200.000

250.000

2015 2016 2017 2018 2019


22

1. BİLDİRİM VE İHBAR ALIMINA YÖNELİK FAALİYETLER

MASAK’a gönderilen şüpheli işlem bildirimleri, adli/kolluk araştırma talepleri ve diğer ihbarlar evrak

kayıt ve veri işleme süreçlerinden geçirilerek sistemsel analize hazır analitik istihbarata

dönüştürülürler.

5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun ve ilgili alt mevzuat uyarınca

yükümlü olarak sayılan finansal kuruluşlarla finansal olmayan kişi ve meslek grupları tarafından

gönderilen bildirimler “şüpheli işlem bildirimleri”dir.

Adli makamlar ve kolluk birimlerince; MASAK’tan analiz, değerlendirme veya inceleme yapılarak rapor

tanzim edilmesi ya da mali işlemler veya malvarlıkları hakkında bilgi istenilmesi halinde bu tür talep

yazıları “adli/ kolluk araştırma talepleri” olarak nazara alınırlar.

Görevleri sırasında MASAK’ın görev alanına giren yasa dışı veya şüpheli durumlara vakıf olan kamu

kurum veya kuruluşları, resmi yazı, teftiş raporu veya bilgi notu ile konuyu MASAK’a intikal ettirirler.

Bu tür yazı veya raporlar “kurumsal ihbar” olarak sınıflandırılırlar.

Gerçek kişiler ile şirketler ya da sivil toplum kuruluşları gibi özel nitelikli tüzel kişiler tarafından MASAK’a

gönderilen dilekçeler ise “bireysel ihbarlar” olarak sınıflandırılırlar.

Şüpheli işlem bildirimleri yığın veri analizlerine tabi tutularak işleme alınırken diğer bildirimlerin her biri

ise dosya bazlı değerlendirilerek işleme alınırlar.

BİLDİRİMLER 2015 2016 2017 2018 2019

Şüpheli İşlem Bildirimleri 74.221 132.570 176.411 222.743 203.786

Adli/Kolluk Araştırma Talepleri

369 6.336 26.977 22.939 22.128

Diğer İhbarlar5 273 304 232 255 308

TOPLAM 74.863 139.210 203.620 245.937 226.222

Tablo 8- Alınan Bildirimlerin Türlerine Göre Dağılımı (2015-2019)

1.1. Şüpheli İşlem Bildirimleri

Suç gelirlerinin aklanması ve terörizmin finansmanı ile mücadele kapsamında yürürlükte bulunan

mevzuat ve önleyici tedbirler uyarınca “yükümlü" olarak sayılan finansal kuruluşlar ile mali işlemlere

aracılık eden finansal olmayan bazı iş ve meslek mensupları6 tarafından Başkanlığımıza şüpheli işlem

bildiriminde bulunulmaktadır.

Şüpheli işlem bildirimleri standart formlar şeklinde ve ekseriyetle (%99,6) MASAK-ONLINE sistemi

üzerinden elektronik bildirim şeklinde gönderilmektedir.

Şüpheli işlem bildirimlerinin yıllara göre sayıları Grafik 9’da, yükümlü gruplarına göre dağılımı ise Tablo

9’da yer almaktadır.

5 Kurumsal ve bireysel ihbarlar 6 Noterler, Serbest Muhasebeci veya Yeminli Mali Müşavirler, Bağımsız Denetim Kuruluşları gibi.

www.masak.gov.tr

23

Grafik 9- Şüpheli İşlem Bildirim Sayılarının Yıllara Göre Dağılımı (2015-2019)

YÜKÜMLÜLER 2015 2016 2017 2018 2019

Bankalar 66.719 117.006 159.076 195.803 174.764

Faktoring Şirketleri 2.520 6.870 4.399 5.098 3.708

Ödeme Kuruluşları ile Elektronik Para Kuruluşları - 703 3.382 13.796 19.225

Sigorta ve Emeklilik Şirketleri ile Sigorta ve Reasürans Aracıları

451 1.980 1.487 735 413

Yetkili Müesseseler ile Kıymetli Maden Aracı Kuruluşları 603 899 1.323 1.924 2.745

Kargo Şirketleri 424 845 693 948 270

Finansman Şirketleri 32 201 631 74 188

Sermaye Piyasası Aracı Kurumları 151 371 332 172 147

Finansal Kiralama Şirketleri 45 181 78 69 23

İş Makineleri Dâhil Her Türlü Deniz, Hava ve Kara Nakil Vasıtalarının Alım-Satımı İle Uğraşanlar

35 51 37 52 40

Serbest Muhasebeci ve Yeminli Mali Müşavirler - - 14 1 1

Talih ve Bahis Oyunları Alanında Faaliyet Gösterenler - - 4 5 64

Bağımsız Denetim Kuruluşları - - 2 - 1

Noterler - 2 1 - 1

Yatırım Ortaklıkları - - 1 - -

Kıymetli Maden, Taş ve Mücevher Alım Satımı Yapanlar - - - 43 45

Varlık Yönetim Şirketleri 1 - - - -

Takas ve Saklama Hizmeti Veren Kuruluşlar - 1 - 2 3

Portföy Yönetim Şirketleri - - - 3 -

Diğer 3.240 3.460 4.951 4.018 2.148

TOPLAM 74.221 132.570 176.411 222.743 203.786

Tablo 9- Şüpheli İşlem Bildirimlerinin Yükümlü Gruplarına Göre Dağılımı (2015-2019)

74.221

132.570

176.411

222.743203.786

0

50.000

100.000

150.000

200.000

250.000

2015 2016 2017 2018 2019


24

Gönderilen şüpheli işlem bildirimlerinin büyük çoğunluğu önceki yıllarda olduğu gibi 2019 yılında da

5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun ve ilgili alt mevzuat uyarınca

“finansal kuruluş” olarak sayılan yükümlüler tarafından (%99,65) gönderilmiştir.

Bildirimlerin sektörel dağılımına baktığımızda ise 2019 yılı şüpheli işlem bildirimlerinin ekseriyetle

mevduat ve katılım bankaları tarafından (%85,76) gönderildiği anlaşılmaktadır.

FINANSAL KURULUŞLAR 2015 2016 2017 2018 2019

Bankalar 34 34 32 34 35


Sigorta ve Emeklilik Şirketleri ile Sigorta ve Reasürans Aracıları 34 42 36 35 35

Faktöring Şirketleri 48 44 45 42 37

Finansal Kiralama Şirketleri 12 16 14 11 11

Finansman Şirketleri 7 8 9 8 9

Yetkili Müesseseler ile Kıymetli Maden Aracı Kuruluşları 18 25 20 24 27

Ödeme Kuruluşları ile Elektronik Para Kuruluşları - 8 12 24 28

Takas ve Saklama Hizmeti Veren Kuruluşlar - 1 - 1 1

Yatırım Ortaklıkları - - 1 - -

Portföy Yönetim Şirketleri - - - 1 -

TOPLAM 178 216 203 212 209

Tablo 10- ŞİB Gönderen Finansal Kuruluş Sayısının Yıllara Göre Dağılımı (2015-2019)

5549 sayılı Kanun ve ilgili mevzuat uyarınca yükümlü sayılan kişi, kuruluş ve meslek grupları içerisinden

229 adet farklı yükümlü şüpheli işlem bildiriminde bulunmuş olup bunlardan 209 adedi

mali sektörde faaliyet gösteren finansal kurumlardır.

2019 yılında şüpheli işlem bildirimi gönderen elektronik para/ödeme kuruluşları; yetkili müesseseler

(döviz büroları) ile kıymetli maden aracı kuruluşları, gerek bildirim gönderen kurum sayısı gerekse

bildirim sayısı açısından düzenli bir artış ivmesi içinde bulunan finansal kuruluşlardır. Her üç

sektörde de bildirim gönderen kurum sayısı ve bildirim sayısı açısından son beş yılın en yüksek sayılarına

ulaşıldığı görülmektedir.

Grafik 10- ŞİB Gönderen Finansal Kuruluşların Yıllara Göre Dağılımı (2015-2019)

178

216203 212 209

0

50

100

150

200

250

2015 2016 2017 2018 2019

www.masak.gov.tr

25

1.2. Adli/Kolluk Araştırma Talepleri ve İhbarlar

MASAK’a gönderilen yazı, rapor, müzekkere veya dilekçelerden ihbar mahiyetinde olanlar gönderenin

gerçek veya tüzel kişi, adli veya idari kurum olmasına göre sınıflandırılarak işleme alınmaktadır.

MASAK’ın görev alanına giren konularda gelen ihbar ve taleplerin her biri dosya bazlı olarak

değerlendirmeye alınmakta, MASAK’ın görev alanına girmeyen konularda yapılan ihbarlar hakkında ise

konuyla ilgili ve yetkili bulunan kamu kurum ve kuruluşlarına bilgi verilmektedir.

2015 2016 2017 2018 2019

Adli/Kolluk Talepleri ve İhbarlar

642 6.640 27.209 23.194 22.436

Tablo 11- Adli/Kolluk Araştırma Talepleri ve İhbarların Yıllar İtibarıyla Dağılımı (2015-2019)

Grafik 11- Adli/Kolluk Araştırma Talepleri ve İhbarların Yıllara Göre Dağılımı (2015-2019)

BILDIRIM KONUSU 2015 2016 2017 2018 2019

Terör veya Terörizmin Finansmanı 109 6.265 26.800 22.317 20.858

Aklama Suçu ve Öncül Suçlar 533 375 409 877 1.578

TOPLAM 642

6.640

27.209

23.194

22.436

Tablo 12- Adli/Kolluk Araştırma Talepleri ve İhbarların Konularına Göre Dağılımı (2015-2019)

642

6.640

27.209

23.194 22.436

0

5.000

10.000

15.000

20.000

25.000

30.000

2015 2016 2017 2018 2019


26

2019 yılı ihbar ve araştırma talepleri sayısında bir önceki yıla nazaran azalma görülmekle birlikte aklama

suçu ve buna dayanak teşkil eden öncül suçlara ilişkin bildirim sayılarında yaklaşık %80 oranında bir

artış gerçekleşmiştir.

BİLDİRİM KONUSU 2015 2016 2017 2018 2019

Terör veya Terörizmin Finansmanı 109 6.265 26.800 22.317 20.858

Genel Ahlaka Karşı Suçlar (Yasa Dışı Kumar-Bahis Oynamak/Oynatmak, Fuhuş)

3 7 73 265 580

Malvarlığına Karşı Suçlar (Dolandırıcılık-Hırsızlık)

45 81 54 172 294

Ekonomi, Sanayi ve Ticarete İlişkin Suçlar (Tefecilik-İhaleye Fesat Karıştırmak)

37 36 40 76 203

Hukuki Gerekçesi Anlaşılamayan İşlemler (Şüpheli Para Hareketleri, Kaynağı Belirsiz Kazançlar, Haksız Kazanç Elde Edilmesi ve Suçu Bilinmeyen İşlemler)

276 92 121 95 127

Kamu İdaresinin Güvenirliliğine ve İşleyişine Karşı Suçlar (Yolsuzluk)

28 32 43 91 102

Kamunun Sağlığına Karşı Suçlar (Uyuşturucu Madde Ticareti)

6 11 13 24 76

V.U.K.'a Muhalefet (Vergi Kaçırma/Vergi Kaçakçılığı)

65 34 11 23 45

Gümrük Sınırında Yakalanan Para ve Benzeri Değerler 1 20 15 22 44

5607 sayılı Kanuna Muhalefet (Kaçakçılık) (Sigara, Akaryakıt, Patlayıcı Madde, Kıymetli Maden ve diğer Gümrüğe tabi emtia)

32 21 10 25 39

Göçmen Kaçakçılığı ve İnsan Ticareti (İnsan Ticareti/Göçmen Kaçakçılığı)

0 5 6 20 22

Kamu Güvenine Karşı Suçlar ( Evrakta Sahtecilik)

8 12 10 0 12

Kamu Barışına Karşı Suçlar (Suç İşlemek Amacıyla Örgüt Kurmak)

13 8 4 22 16

Diğer Öncül Suçlar 19 16 9 42 18

TOPLAM 642 6.640 27.209 23.194 22.436

Tablo 13- Adli/Kolluk Araştırma Talepleri ve İhbarların Öncül Suçlara Göre Dağılımı (2015-2019)

Terör veya terörizmin finansmanı eylemleri ile ilgili olarak 2019 yılında gönderilen 20.858 adet adli

talep veya ihbarların yaklaşık olarak %98’inin FETÖ/PDY terör örgütü ile ilgili olarak gönderildiği

anlaşılmıştır.

www.masak.gov.tr

27

1.2.1. Adli Makamlar veya Kolluk Birimleri Tarafından Yapılan Araştırma Talepleri

Terörizmin finansmanı, suç gelirlerinin aklanması ve aklama suçunun ön şartı olan muhtelif öncül

suçlarla ilgili olarak adli makamlar ile kolluk birimleri yürütmekte oldukları soruşturma, kovuşturma ve

araştırmalar esnasında şüphelilerin mal varlıkları, finansal işlemleri veya mali bağlantılarının tespiti

amacıyla MASAK’tan analiz, değerlendirme veya inceleme yapılarak rapor tanzim edilmesini talep

etmektedirler.

ADLİ/KOLLUK TALEPLERİ 2015 2016 2017 2018 2019

Adli Makamlar 239 5.583 25.976 21.139 20.583

Kolluk Birimleri 130 753 1.001 1.800 1.545

Tablo 14- Adli/Kolluk Araştırma Taleplerinin Yıllara Göre Dağılımı (2015-2019)

1.2.2. Kurumsal ve Bireysel İhbarlar

KURUMSAL/BIREYSEL İHBARLAR 2015 2016 2017 2018 2019

Kamu Kurum ve kuruluşları 88 163 138 194 218

Gerçek Kişiler 174 132 92 54 83

Tüzel Kişiler 11 9 1 6 5

Basın / Yurtdışı 0 0 1 1 2

TOPLAM 273 304 232 255 308

Tablo 15- Kurumsal ve Bireysel İhbarların Yıllara Göre Dağılımı (2015-2019)

Kamu kurum ve kuruluşları tarafından yazı veya teftiş, denetim, araştırma ve inceleme raporları ile

Başkanlığımıza intikal ettirilen ihbar sayılarının yıllara göre dağılımına bakıldığında kurumsal ihbarların

2017 yılından bu yana artış içinde olduğu görülmektedir. Bu tür ihbarları en fazla gönderen kurumlar

arasında Vergi Denetim Kurulu, Gelir İdaresi Başkanlığı, gümrük idareleri veya hava limanları ile Milli

İstihbarat Teşkilatı yer almaktadır.


28

2. ANALİZ VE DEĞERLENDİRME FAALİYETLERİ

Başkanlığımız, terörizmin finansmanın ve suç gelirlerinin aklanmasının önlenmesi ile bu suçların

tespitine yönelik olarak analiz, değerlendirme çalışmalarını yapmakta olup, bu kapsamda ayrıca

denetim elemanları vasıtasıyla da inceleme yaptırmaktadır.

Başkanlığımız nezdinde yapılan analiz ve değerlendirme çalışmaları sonucunda, ele alınan olayda

aklama veya terörizmin finansmanı suçunun işlendiği tespit edildiğinde, konuyla ilgili olarak yetkili

Cumhuriyet savcılığına suç duyurusunda bulunulmakta; suç duyurusunda bulunmaya yetecek derecede

olmasa da aklama suçu açısından ciddi emare tespit edilen konular ise 5549 sayılı Kanun’un 2.

maddesinde unvanları sayılan denetim elemanları marifetiyle daha ayrıntılı incelemeye tabi

tutulmaktadır.

Terörle mücadelenin önemli bir ayağı olan terörizmin finansmanı ile mücadele, Başkanlığımızın ve diğer

kamu kurum ve kuruluşlarının katkılarıyla devam etmektedir. Terörizmin finansmanı ile mücadelede

Başkanlığımızca erişim sağlanan veriler, diğer bilgi kaynaklarında yer alan bilgiler ile istihbarî

mahiyetteki bilgiler çerçevesinde hazırlanan raporlar ve bilgi notları kolluk birimleriyle ve Cumhuriyet

Savcılıklarıyla paylaşılmaktadır.

Başkanlığımız, bünyesinde yapılan analiz, değerlendirme ve inceleme çalışmaları, risk analizleri ve

çeşitli kaynaklara dayanarak başlatılabilmekte olup bunların başlıcaları; Cumhuriyet savcılıklarından

gelen talepler, kamu kurum veya kuruluşları ile yurt içindeki veya yurt dışındaki özel ya da tüzel

kişilerden alınan ihbarlar ile 5549 sayılı Kanun’a göre şüpheli işlemleri bildirmekle görevli olan

yükümlülerce intikal ettirilen şüpheli işlem bildirimleridir.

2.1. Analiz ve Değerlendirmeler

Analiz ve değerlendirme çalışmaları, aklama suçuna ilişkin analiz ve değerlendirme çalışmaları,

terörizmin finansmanı suçuna ilişkin analiz ve değerlendirme çalışmaları ve stratejik analiz ve

değerlendirme çalışmaları olarak üç temel kategoride yapılmaktadır. Yapılan analiz ve

değerlendirmenin yapılma gerekçesi hangi kategoride yapıldığını belirlemektedir. Analiz ve

değerlendirme sonuçları içeriğine göre ilgili savcılığa, incelemeye sevk edilebilmekte veya mali

analizlerde kullanılmak üzere veri tabanına kaydedilmektedir. Ayrıca sonuçların başka kurum veya

kuruluşların çalışmalarında kullanılmasına gerek olduğu düşünülen durumlarda, mali istihbarat olarak

ilgili birime iletilmektedir.

Suç gelirlerinin aklanması ve terörizmin finansmanıyla mücadele mekanizmasında en önemli kurumsal

yapıların başında mali istihbarat birimleri gelmektedir. Mali istihbarat birimleri arasında işbirliği

yapılmasına yönelik olarak kurulan EGMONT Grubu mali istihbarat birimini; “Suçtan elde edildiğinden

şüphe duyulan gelirlere ve potansiyel terörizmin finansmanına veya karapara aklama ve terörizmin

finansmanı ile mücadele amacıyla ulusal mevzuat ve düzenlemelerin gerektirdiği mali bilgilere ilişkin

bildirimleri toplamak, (ulusal mevzuatın izin verdiği ölçüde bunları talep etmek), analiz etmek ve ilgili

makamlara sevk etmekle sorumlu merkezi ulusal birim” şeklinde tanımlamaktadır.

Günümüzde suç gelirlerinin aklanması ve terörizmin finansmanıyla mücadele eden her ülkede idari

yapısı, yeri, yetkisi değişse de “mali bilgileri alan, analiz eden, sonuçlarını ilgili birimlere dağıtan (mali

istihbarat fonksiyonu)” bir mali istihbarat birimi bulunmaktadır.

Özellikle gönderilen şüpheli işlem bildirimleri üzerinde olmak üzere yığın veriler üzerinden risk bazlı

yaklaşımlar çerçevesinde, suç gelirlerinin aklanması ve terörizmin finansmanı ile mücadeleye katkı

www.masak.gov.tr

29

sağlayan mali istihbarat niteliği taşıyan bilgilere ulaşmak amacıyla stratejik analiz çalışmaları

gerçekleştirilmekte ve elde edilen analiz sonuçları kolluk ve diğer ilgili birimler ile paylaşılmaktadır.

Başkanlığımıza intikal eden ihbar ve şüpheli işlem bildirimlerinden analiz çalışmalarına tabi tutulan ve

aklama ve terörizmin finansmanı suçları açısından nitelikli olduğu anlaşılanlar hakkında değerlendirme

dosyası açılmaktadır.

Bu kapsamda, Başkanlığımızda aklama ve terörizmin finansmanı suçlarına ilişkin açılan ve

sonuçlandırılan analiz ve değerlendirme dosyaları ile düzenlenen rapor sayılarına ilişkin istatistiki

bilgilere Tablo 15 ve Grafik 12’de yer verilmiştir.

Grafik 12- Analiz ve Değerlendirme Kapsamında Düzenlenen Rapor Sayısı (2015-2019)

2019 yılında sonuçlandırılan analiz ve değerlendirme konuları bakımından dağılımı aşağıdaki tabloda

yer almaktadır.

7 Sonuçlandırılan dosya sayısı rapor sayısı olarak ifade edilmiştir.

118 839

11.541

25.247

19.834

0

5000

10000

15000

20000

25000

30000

2015 2016 2017 2018 2019

Yıl Analiz ve Değerlendirme

Kapsamındaki Açılan Dosya Sayısı

Analiz ve Değerlendirme Kapsamındaki

Sonuçlandırılan Dosya Sayısı

Düzenlenen Rapor Sayısı

2015 161 149 118

2016 1.992 839 8397

2017 20.526 10.554 11.541

2018 20.445 23.893 25.247

2019 21.180 19.023 19.834

Tablo 16- Yıllara Göre Açılan ve Sonuçlandırılan Analiz ve Değerlendirme Dosyaları ile Düzenlenen Rapor Sayıları (2015-2019)


30

KONU 2015 2016 2017 2018 2019

1 6415 Sayılı Kanuna Muhalefet

Terör veya Terörizmin Finansmanı 22 60 174 352 215

2 Anayasal Düzene ve Bu Düzenin İşleyişine Karşı Suçlar

Anayasayı İhlal, Yasama Organına Karşı Suç, Hükümete Karşı Suç, Silahlı Örgüt 55 757 10.348 23.459 18.315

3 Malvarlığına Karşı Suçlar

Dolandırıcılık/Nitelikli Dolandırıcılık 5 6 3 5 67

Hırsızlık veya Yağma 3 4

Güveni Kötüye Kullanma

4 Ekonomi, Sanayi ve Ticarete İlişkin Suçlar

Tefecilik 9 43

İhaleye Fesat Karıştırmak 2 1

Yolsuzluk 2 15

5 Kamu Güvenine Karşı Suçlar

Resmi veya Özel Belgede Sahtecilik 1 1 1 3

Parada Sahtecilik

6 Kamunun Sağlığına Karşı Suçlar

Uyuşturucu Madde Ticareti 5 2 4 4 31

7 Genel Ahlaka Aykırı Suçlar

Yasa Dışı Kumar-Bahis Oynatmak/Oynatmak 2 3 15 53 223

Fuhuş 1 2

8 V.U.K.'a Muhalefet

Vergi Kaçırma/Vergi Kaçakçılığı 38

Hayali İhracat 1

9 Kamu İdaresinin Güvenirliliğine ve İşleyişine Karşı Suçlar

Zimmet 5 1 1 1

İrtikâp

Rüşvet 1 1 1

Görevi Kötüye Kullanma 1 3

Nüfuz Ticareti

10 5607 sayılı Kanuna Muhalefet

Sigara Kaçakçılığı 2

Gümrük Kaçakçılığı 1 3

Akaryakıt kaçakçılığı 1 2 1 1

Kıymetli Maden ve diğer Gümrüğe tabi emtia 1

11 Göçmen Kaçakçılığı ve İnsan Ticareti

Göçmen Kaçakçılığı 2 2 5

İnsan Ticareti 2

12 5411 sayılı Bankacılık Kanununa Muhalefet

13 Hürriyete Karşı Suçlar

Tehdit 1

14 Kamu Barışına Karşı Suçlar

Suç İşlemek Amacıyla Örgüt Kurma 1 3

15 Gümrük Sınırında Yakalanan Para ve Benzeri Değerler 1 4 1 2

16 Hukuki Gerekçesi Anlaşılamayan İşlemler 25 7 7 36


Kültür Varlığı ve Tarihi Eser Ticareti 1 1

18 Bilişim Alanında İşlenen Suçlar 3 6

19 İstatistiki Analiz 6

www.masak.gov.tr

31

20 Devlet Sırlarına Karşı Suçlar ve Casusluk

Yasaklanan Bilgileri Temin Etmek 1 1


Silah ve Mühimmat Kaçakçılığı 1

TOPLAM DOSYA SAYISI 149 839 10.554 23.893 19.023

DOSYA KAPSAMINDA İSMİ GEÇEN KİŞİ SAYISI 6.271 42.697 69.461 85.229 72.648

Tablo 17- Sonuçlandırılan Analiz ve Değerlendirme Dosyalarının Konularına Göre Dağılımı ve Dosya Kapsamında Analize Tabi Tutulan Kişi Sayısı (2015-2019)

Grafik 13- Sonuçlandırılan Analiz ve Değerlendirme Dosyaları Kapsamında Analize Tabi Tutulan Kişi Sayısı (2015-2019)

2019 yılında stratejik analiz mahiyetinde gerçekleştirilen çalışmalarda ele alınan konulara ve çalışmalar

kapsamındaki kişi sayılarına ilişkin bilgiler aşağıdaki tabloda yer almaktadır.

Suç Türleri

2017 2018 2019

Sonuçlandırılan

Dosya Sayısı

Kişi

Sayısı

Sonuçlandırılan

Dosya Sayısı

Kişi

Sayısı

Sonuçlandırılan

Dosya Sayısı

Kişi

Sayısı

Anayasal Düzene ve

Bu Düzenin İşleyişine

Karşı Suçlar

2 504.955 7 469.725 - -

Dolandırıcılık/Nitelikli

Dolandırıcılık - - - - 2 43

Uyuşturucu Madde

Ticareti - - - - 2 10

6.271

42.697

69.461

85.229

72.648

0

10.000

20.000

30.000

40.000

50.000

60.000

70.000

80.000

90.000

2015 2016 2017 2018 2019


32

Yasa Dışı Kumar-Bahis

Oynamak/Oynatmak 3 13.866 2 236

Fuhuş - - - - 1 572

Vergi Kaçırma/Vergi

Kaçakçılığı - - - - 1 194

Zimmet - - - - 1 5.819

Göçmen Kaçakçılığı - - 1 5.180 - -

Hukuki Gerekçesi

Anlaşılamayan

İşlemler

- - 1 417 - -

TOPLAM 5 518.821 9 475.322 9 6.874

Tablo 18- Stratejik Analiz Kapsamında Gerçekleştirilen Çalışmalara İlişkin İstatistikler (2017-2019)

Yapılan analiz ve değerlendirme çalışmaları sonucunda 2019 yılı içerisinde 39 kişi hakkında suç

duyurusunda bulunulmuştur. Yapılan suç duyurularına ilişkin ayrıntılı bilgilere işbu raporun 3.

bölümünde yer verilmiştir.

2.2. 5271 Sayılı Ceza Muhakemeleri Kanunu’nun 128. Maddesi Kapsamında Yapılan Çalışmalar

Başkanlığımız temel görevlerinin yanı sıra 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 128. maddesinde

21.02.2014 tarihli ve 6526 sayılı Kanun ile yapılan değişiklikle “taşınmaz, hak ve alacaklara el koyma

kararı” alınması için “Suçtan Elde Edilen Değere İlişkin Rapor” düzenleyecek kurumlar arasında sayılmış

olup, bu kapsamda düzenlenen raporlar Cumhuriyet Savcılıklarına gönderilmektedir. Söz konusu

taleplere ilişkin mukayeseli tablo aşağıda yer almaktadır.

Yıl Açılan Dosya Sayısı Sonuçlandırılan Dosya Sayısı

Düzenlenen Rapor Sayısı

2015 84 82 78

2016 229 117 123

2017 885 596 589

2018 830 1.123 1.121

2019 665 561 555

Tablo 19- 5271 sayılı CMK’nın 128. Maddesi Kapsamında Açılan ve Sonuçlandırılan Dosya Sayıları ile Düzenlenen Rapor Sayıları (2015-2019)

www.masak.gov.tr

33

Grafik 14- 5271 sayılı CMK’nın 128. Maddesi Kapsamında Düzenlenen Rapor Sayısı (2015-2019)

Yıl Sonuçlandırılan Dosyalarda Adı Geçen Kişi Sayısı

2015 1.013

2016 1.984

2017 2.701

2018 4.213

2019 2.665

Tablo 20- 5271 sayılı CMK'nın 128. Maddesi Kapsamında Sonuçlandırılan Dosyalarda Adı Geçen Kişi Sayısı (2015-2019)

2.3. İşlemlerin Ertelenmesi Kapsamında Yapılan Çalışmalar

Ayrıntısına Raporun 4.2. numaralı bölümde yer verilen işlemlerin ertelenmesi çalışmaları kapsamında,

finansal işlemlerin Bakanlık Makamı onayı ile ertelenmesi üzerine Başkanlığımızca şüpheyi teyit etmek,

işlemi analiz etmek, analiz sonuçlarını yetkili makamlara intikal ettirmek amacıyla mali tespit raporları

düzenlenmektedir. 2019 yılında işlemlerin ertelenmesi çalışmaları kapsamında 359 kişi hakkında 347

adet mali tespit raporu tanzim edilmiştir.

2019 yılı içerisinde sonuçlandırılan işlemlerin ertelenmesi çalışmaları kapsamında düzenlenen mali

tespit raporlarının suç türleri itibariyle dağılımı aşağıdaki tabloda yer almaktadır.

Suç Türü Rapor Sayısı Kişi Sayısı

Yasa Dışı Bahis 328 328

Terör 19 31

TOPLAM 347 359

Tablo 21-Düzenlenen Mali Tespit Raporlarının Suç Türleri İtibariyle Dağılımı (2019)

78123

589

1.121

555

0

200

400

600

800

1000

1200

2015 2016 2017 2018 2019


34

2.4. Adli Makamlar, İstihbarat ve Kolluk Birimleri ile İşbirliği ve Bilgi Paylaşımı

Yapılan analiz ve değerlendirme ya da sorgulamalar neticesinde farklı kurumlara bilgi verilmesine gerek

duyulması halinde bu kurumlarla da bilgi paylaşımı yapılmaktadır. Bu kapsamda 2019 yılında 106.917

kişi8 hakkında çeşitli kurumlara istihbarî nitelikte bilgilendirme yapılmıştır.

İçerik olarak aklama veya terörizmin finansmanıyla ilişkisi net olarak kurulamamasına rağmen 1 sayılı

Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 231. maddesinin birinci fıkrasının (h) bendi kapsamında veya yetkili

kurumlarca yapılan taleplere ilişkin analiz ve değerlendirme çalışmaları da aşağıdaki tabloya dâhil

edilerek verilmiştir.

Kurum Adı Kişi Sayısı

Adli Makamlar 82.215

Emniyet Genel Müdürlüğü 11.640

Jandarma Genel Komutanlığı 10.973

Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanlığı 1.124

Vergi Denetim Kurulu 734

Hâkim ve Savcılar Kurulu 82

İçişleri Bakanlığı 45

Sermaye Piyasası Kurulu 38

Ticaret Bakanlığı 36

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu 19

Gelir İdaresi Başkanlığı 4

Yüksek Öğretim Kurumu 4

Sosyal Güvenlik Kurumu 1

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı 1

Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu 1

TOPLAM 106.917

Tablo 22- İstihbarî Nitelikte Bilgi Paylaşımında Bulunan Kurumlar (2019)

Başkanlığımızca 2019 yılında yapılan bilgilendirme işlemlerinin konularına göre dağılımı ise Tablo 22’de

gösterilmiştir.

SUÇ TÜRLERİ KİŞİ SAYISI

1 6415 Sayılı Kanuna Muhalefet Terör veya Terörizmin Finansmanı 25.085

2 Anayasal Düzene ve Bu Düzenin İşleyişine Karşı Suçlar Anayasayı İhlal, Yasama Organına Karşı Suç, Hükümete Karşı Suç, Silahlı

Örgüt 75.428

3 Malvarlığına Karşı Suçlar Dolandırıcılık/Nitelikli Dolandırıcılık 1.322

Hırsızlık veya Yağma 57

8 Bir kişi hakkında birden fazla kuruma yapılan bilgi paylaşımlarını da içermektedir.

www.masak.gov.tr

35

Güveni Kötüye Kullanma 31

4 Ekonomi, Sanayi ve Ticarete İlişkin Suçlar Tefecilik 507

İhaleye Fesat Karıştırmak 160

Yolsuzluk 5 Kamu Güvenine Karşı Suçlar Resmi veya Özel Belgede Sahtecilik 33

Parada Sahtecilik 10

6 Kamunun Sağlığına Karşı Suçlar Uyuşturucu Madde Ticareti 138

7 Genel Ahlaka Aykırı Suçlar Yasa Dışı Kumar-Bahis Oynatmak/Oynatmak 2.141

Fuhuş 581

8 V.U.K.'a Muhalefet Vergi Kaçırma/Vergi Kaçakçılığı 422

Hayali İhracat 9 Kamu İdaresinin Güvenirliliğine ve İşleyişine Karşı Suçlar 467

Zimmet İrtikâp Rüşvet Görevi Kötüye Kullanma Nüfuz Ticareti

10 5607 sayılı Kanuna Muhalefet 36

Sigara Kaçakçılığı Gümrük Kaçakçılığı 2

Akaryakıt kaçakçılığı Kıymetli Maden ve diğer Gümrüğe tabi emtia

11 6136 sayılı Kanuna Muhalefet Silah ve Mühimmat Kaçakçılığı 4

12 Göçmen Kaçakçılığı ve İnsan Ticareti 23

Göçmen Kaçakçılığı İnsan Ticareti

13 5411 sayılı Bankacılık Kanununa Muhalefet 27

14 Hürriyete Karşı Suçlar Tehdit 2

15 Adliyeye Karşı Suçlar İftira 5

16 Kamu Barışına Karşı Suçlar Suç İşlemek Amacıyla Örgüt Kurma

17 Gümrük Sınırında Yakalanan Para ve Benzeri Değerler 14


36

18 Hayata Karşı Suçlar 65

Kasten Adam Öldürme 4

19 Hukuki Gerekçesi Anlaşılamayan İşlemler 339

20 Bilişim Alanında İşlenen Suçlar 8

21 Sermaye Piyasası Suçları 5

22 Sosyal Güvenlik Mevzuatına Aykırılıklar 1

TOPLAM 106.917

Tablo 23- İstihbarî Bilgilendirme Konuları (2019)

www.masak.gov.tr

37

3. AKLAMA SUÇU İNCELEME FAALİYETLERİ

5237 sayılı TCK’nın 282. maddesindeki suçtan kaynaklanan mal varlığı değerlerinin aklanması suçu

kapsamında yapılan analiz ve değerlendirmeler sonucunda daha ayrıntılı inceleme yapılması gerektiği

belirtilen dosyalar ile Başkanlıkça özelliği sebebiyle doğrudan incelemeye gönderilmesi kararlaştırılan

dosyalar, işin gerektirdiği uzmanlık ihtiyaçları da dikkate alınarak, 5549 sayılı Kanunun 2 nci

maddesinde belirtilen denetim elemanlarına incelenmek üzere sevk edilmektedir. İnceleme

dosyalarının yıllar itibarıyla seyri aşağıdaki tablo ve grafikte gösterilmiştir.

Yıl Bir Önceki Yıldan Devreden Dosya

Sayısı Açılan Dosya Sayısı

Sonuçlandırılan Dosya Sayısı

2015 58 40 40

2016 58 84 20

2017 122 87 38

2018 171 89 75

2019 185 29 70

Tablo 24- Yıllara Göre Sonuçlandırılan Aklama Suçu İnceleme Dosyaları (2015-2019)

(*)

Grafik 15- Yıllara Göre Sonuçlandırılan Aklama Suçu İnceleme Dosyaları(2015-2019)

Başkanlığımızca 2015-2019 yılları arasında sonuçlandırılan inceleme dosyaları kapsamındaki kişi sayıları

aşağıdaki tabloda yer almaktadır.

Yıl Sonuçlandırılan İnceleme Dosyalarında Adı

Geçen Kişi Sayısı

2015 2.853

2016 1.431

2017 1.775

2018 3.554

2019 3.112

Tablo 25- Sonuçlandırılan İnceleme Dosyalarında Adı Geçen Kişi Sayısı (2015-2019)

40

84 87 89

29

40

20

38

7570

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

2015 2016 2017 2018 2019

Açılan İnceleme Dosya Sayısı Sonuçlandırılan Dosya Sayısı


38

Başkanlığımızca denetim elemanları vasıtasıyla yürütülen aklama suçu incelemeleri sonucunda

yapılmış suç duyurularının yanında, Başkanlığımız nezdinde gerçekleştirilen analiz ve değerlendirme

çalışmaları sonucunda yapılmış suç duyuruları da bulunmaktadır.

2019 yılında, Başkanlığımız nezdinde yapılan analiz ve değerlendirme çalışmaları sonucunda 39 kişi

hakkında, denetim elemanları tarafından yapılan aklama suçu incelemeleri sonucunda 181 kişi

hakkında olmak üzere toplam 220 kişi hakkında suç duyurusunda bulunulmuştur. Yıllar itibariyle

karşılaştırmalı tablo aşağıdaki gibidir.

Yıl Analiz ve Değerlendirme Aklama Suçu İncelemesi Toplam Suç Duyurusu

2015 323 125 448

2016 50 95 145

2017 10 193 203

2018 59 220 279

2019 39 181 220 Tablo 26- Analiz ve Değerlendirme/Aklama Suçu İnceleme Dosyalarından Suç Duyurusu Yapılan Kişi Sayısı (2015-2019)

Grafik 16- Analiz ve Değerlendirme/Aklama Suçu İnceleme Dosyalarından Suç Duyurusu Yapılan Kişi Sayısı (2015-2019)

323

5010

59 39

125

95 193

220

181

0

50

100

150

200

250

300

350

400

450

500

2015 2016 2017 2018 2019

Analiz ve Değerlendirme Aklama Suçu İncelemesi

www.masak.gov.tr

39

4. İDARİ TEDBİR FAALİYETLERİ

4.1. Terör ve Terörizmin Finansmanına İlişkin Malvarlıklarının Dondurulması Faaliyetleri

4.1.1. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi Kararlarında Listelenen Kişilere Ait Malvarlıklarının Dondurulması

Terörizmin son yıllarda ulaşmış olduğu uluslararası boyut göz önüne alınarak, başta Birleşmiş Milletler

olmak üzere Avrupa Birliği, Avrupa Konseyi, Dünya Bankası, Uluslararası Para Fonu, Mali Eylem Görev

Gücü vb. uluslararası organizasyonlar tarafından bağlayıcı nitelikte ya da tavsiye niteliğinde birtakım

düzenlemeler oluşturulmaktadır. Birleşmiş Milletler, Kuruluş Şartı uyarınca sahip olduğu “ortak tedbir

ve yaptırımları belirleme yetkisi” çerçevesinde, ülkeler bakımından bağlayıcı niteliğe sahip terör ve

terörizmin finansmanının engellenmesi hakkında bir kısım Güvenlik Konseyi kararları almaktadır.

Bu kararlar çoğunlukla bazı terör örgütlerine veya teröristlere yönelik olmak üzere, bunlarla bağlantılı

olan kişi ve kuruluşların malvarlıklarının dondurulmasına ilişkin düzenlemeleri içermekte ve bu konuda

devletleri işbirliğine çağırmaktadır. Bu kararlar, 1267 (1999), 1988 (2011) ve 1989 (2011) sayılı BMGK

kararlarıdır.

Anılan kararlarla El Kaide ve Taliban kaynaklı terörizme finansal destek sağlayan kişi ve kuruluşların

listesi belirlenerek, Birleşmiş Milletler üyesi devletlere bu listede yer alan kişi ya da kuruluşların

malvarlıklarının dondurulması yükümlülüğü getirilmektedir.

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi bu kararların yanı sıra 17 Aralık 2015 tarihinde aldığı 2253 (2015)

sayılı kararı ile DEAŞ terör örgütü ve bu örgütle bağlantılı kişilerin hakkında da yaptırım uygulanması

amacıyla “1267/1989 El Kaide Yaptırımlar Komitesi”’nin ismini “1267/1989/2253 DEAŞ ve El Kaide

Yaptırımlar Komitesi”, “El Kaide Yaptırımlar Listesi” nin ismini ise “DEAŞ ve El Kaide Yaptırımlar Listesi”

olarak değiştirmiştir.

Birleşmiş Milletlerin yukarıda belirtilen kararlarının uygulanmasına ve terörizmin finansmanın

önlenmesi için malvarlığının dondurulmasına ilişkin usul ve esaslar 6415 sayılı Terörizmin

Finansmanının Önlenmesi Hakkında Kanun ile düzenlenmiştir. Söz konusu Kanunun 2. maddesine göre

malvarlığının dondurulması; malvarlığının ortadan kaldırılmasının, tüketilmesinin, dönüştürülmesinin,

transferinin, devir ve temlik edilmesinin ve sair tasarrufi işlemlerin önlenmesi amacıyla, malvarlığı

üzerindeki tasarruf yetkisinin kaldırılması veya kısıtlanmasını ifade etmektedir.

6415 sayılı Kanun’un 5. maddesi kapsamında, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin (BMGK)

“1267/1989/2253 ve 1988 sayılı kararları ve bu kararlara dayanılarak çıkarılan müteakip kararlar ile

listelenen kişi, kuruluş veya organizasyonların tasarrufunda bulunan malvarlığının dondurulması

kararları Cumhurbaşkanının9 Resmî Gazete'de yayımlanan kararlarıyla gecikmeksizin uygulanmaktadır.

BMGK’nın bahis konusu kararlarıyla listelenen kişilere ait malvarlığının dondurulması süreci ülkemizde,

aşağıda belirtilen şekilde gerçekleşmektedir.

BMGK’nın 1267 (1999), 1988 (2011), 1989 (2011) ve 2253 (2015) sayılı kararları ve bu kararlara

dayanılarak çıkarılan müteakip kararlarıyla listelenen kişi, kuruluş veya organizasyonların Türkiye’deki

malvarlıklarının dondurulmasına ilişkin olarak 6415 sayılı Kanun’un 5. maddesi uyarınca 30.09.2013

9 07.07.2018 tarih ve 30471 sayılı sayılı Resmi Gazete’de (ikinci mükerrer) yayımlanan 700 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin 200’üncü maddesi ile “Bakanlar Kurulunun” ibaresi ile “Cumhurbaşkanının” şeklinde değiştirilmiştir.


40

tarih ve 2013/5428 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı alınmış ve söz konusu karar 10.10.2013 tarih ve 28791

sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

BMGK tarafından DEAŞ/EL Kaide ve Taliban yaptırım listelerinde, kişilerin bilgilerinde güncelleme,

listeden çıkarma ve listelere yeni isimler ekleme şeklinde yapılan değişiklikler nedeniyle 30.09.2013

tarih ve 2013/5428 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki listede değişiklik yapmak üzere 2019 yılında 15 adet

Cumhurbaşkanı Kararı alınmış ve söz konusu kararlar Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe

girmiştir.

Şekil 3- BMGK Kararları Kapsamında Malvarlığının Dondurulması Süreci

6415 sayılı Kanun’un 5. Maddesi kapsamında alınan Bakanlar Kurulu ve Cumhurbaşkanı Kararlarına

ilişkin sayısal verilere yıllar itibariyle aşağıdaki tabloda yer verilmiştir.

Tablo 27- 6415 sayılı Kanunun 5. Maddesi Kapsamında Alınan Bakanlar Kurulu ve Cumhurbaşkanı Kararları (2015-2019)

4.1.2. Yabancı Devletlerce Yapılan Taleplere İlişkin Malvarlıklarının Dondurulması

6415 sayılı Kanun’un 6. maddesi kapsamında bir yabancı devlet hükümeti tarafından bir kişi, kuruluş

veya organizasyonun tasarrufunda bulunan malvarlığının dondurulmasına ilişkin olarak Türkiye’den

talepte bulunulması halinde, Değerlendirme Komisyonunca değerlendirilen talepler Cumhurbaşkanı11

10 Listelenmiş kişilere ilişkin BMGK tarafından ayırt edici bilgilerinde gerçekleştirilen güncellemeler için de Cumhurbaşkanı Kararı alınmaktadır. 11 07.07.2018 tarih ve 30471 sayılı sayılı Resmi Gazete’de (ikinci mükerrer) yayımlanan 700 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin 200. maddesi ile “Bakanlar Kurulunun” ibaresi ile “Cumhurbaşkanının” şeklinde değiştirilmiştir

Yıl

Malvarlığı Dondurma Kararı Alınanlar

Malvarlığı Dondurma Kararı Kaldırılanlar

Bilgileri Güncellenenler10

Gerçek Kişi

Tüzel Kişi/ Kuruluş/

Organizasyon Toplam

Gerçek Kişi


Organizasyon Toplam

Gerçek Kişi


Organizasyon Toplam

2015 34 5 39 24 - 24 21 1 22

2016 20 1 21 7 - 7 22 - 22

2017 12 4 16 13 - 13 9 1 10

2018 9 3 12 1 - 1 4 1 5

2019 4 1 5 8 1 9 10 - 10

Toplam 79 14 93 53 1 54 66 3 69

CK’nın Resmî Gazete’de Yayımlanması

BMGK’nın Malvarlığının Dondurulması Kararı

(1267/1989/2253-1988)

Cumhurbaşkanı Kararı (CK)

BM Güvenlik Konseyi

Dışişleri Bakanlığı Uygulama

www.masak.gov.tr

41

tarafından karara bağlanmaktadır. Yabancı devlet talebi kapsamında malvarlığının dondurulması süreci

ülkemizde, aşağıda belirtilen şekilde gerçekleşmektedir.

Şekil 4- Yabancı Devlet Talebi Kapsamında Malvarlığının Dondurulması Süreci

Bir yabancı devlet hükümeti tarafından yapılan malvarlığı dondurma talebi üzerine talepler ile ilgili

olarak diğer kamu kurum ve kuruluşlarından elde edilen bilgi, belge ile talebin gerekçesine ilişkin

değerlendirmeler ve Başkanlıkça yapılan mali araştırma sonuçları bir araştırma raporuna bağlanarak

Başkanlığımızca Değerlendirme Komisyonuna sunulmaktadır.

2017, 2018 ve 2019 yıllarında bir yabancı devlet hükümeti tarafından malvarlığının dondurulması talebi

üzerine alınan Cumhurbaşkanı Kararı bulunmamaktadır.

Diğer yıllara ilişkin olarak yapılan yabancı devlet taleplerine ilişkin olarak istatistikler aşağıdaki gibidir.

Yıl Yabancı Devlet Talep

Sayısı

Malvarlığı Dondurma Kararı Alınanlar

Gerçek Kişi Tüzel Kişi

Kuruluş/ Organizasyon

2015 2 7 7

2016 3 5 2

Tablo 28- Yabancı Devlet Taleplerine İstinaden Alınan Bakanlar Kurulu Kararlarına İlişkin İstatistikler (2015-2019)

6415 sayılı Kanun’un 12. maddesinin ikinci fıkrası uyarınca malvarlığının dondurulması kararlarının

yerine getirilmesinden Başkanlığımız sorumludur. Bu kapsamda, Başkanlığımızca 2019 yılında

Cumhurbaşkanı tarafından alınan malvarlığı dondurma kararları ile malvarlığı dondurma kararını

kaldırma kararlarının yerine getirilmesi ilgili kurum ve kuruluşlara teknik iletişim araçları da kullanılmak

suretiyle ivedilikle bildirilmiştir.

4.2. İşlemlerin Ertelenmesi Kapsamında Yapılan Faaliyetler

5549 sayılı Kanun’a, 14.04.2016 tarih ve 6704 sayılı Kanun’un 20. maddesiyle eklenen 19/A maddesine

göre; yükümlüler nezdinde veya bunlar aracılığıyla yapılmaya teşebbüs edilen ya da hâlihazırda devam

eden işlemleri, işleme konu malvarlığının aklama veya terörizmin finansmanı suçu ile ilişkili olduğuna

Yabancı Devletin

Dondurma Talebi

Değ. Komisyonunun

Talebi Değerlendirmesi

Cumhurbaşkanı

Kararı (CK)

CK’nın Resmî Gazete’de

Yayımlanması

İlgili Yabancı Devlet

Dışişleri Bakanlığı

Uygulama

Talep gerekçe ile birlikte iletilir

Karşılıklılık ilkesi gözetilir

İlgili devletten teminat talep edilebilir


42

dair şüphe bulunması üzerine; Başkanlıkça şüpheyi teyit etmek, işlemi analiz etmek ya da gerekli

görüldüğünde analiz sonuçlarını yetkili makamlara intikal ettirmek amacıyla yedi iş günü süreyle askıya

almaya veya bu işlemlerin aynı süreyle gerçekleşmesine izin vermemeye Hazine ve Maliye Bakanı yetkili

kılınmıştır.

Kanuni düzenlemeyi müteakip çıkarılan İşlemlerin Ertelenmesine Dair Yönetmelik 29.07.2016 tarihinde

29785 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Yönetmeliğin; 4. maddesinde “Şüpheli

işlem bildirimlerine istinaden işlemin ertelenmesi” başlığı altında yükümlülere, 5. maddesinde;

“Başkanlıkça tespit edilen malvarlıklarına ilişkin işlemlerin ertelenmesi” başlığı altında

Başkanlığımızca re’sen yapılacak işlem ertelemelerine ve 6. maddesinde; “Yurtdışı muadil

kurumlardan alınan talepler” başlığı altında mütekabiliyet ilkesi göz önünde bulundurularak işlem

ertelemelerine yönelik düzenlemeler yapılmıştır.

Başkanlığımız bünyesinde; 2016-2019 yıllarında işlemlerin ertelenmesine yönelik yapılan çalışmalara

ilişkin istatistiki veriler aşağıdaki tablolarda gösterilmektedir.

2016 2017 2018 2019 Toplam

Değerlendirilen Erteleme Talep Sayısı

2.790 9.785 45.388 9.919 67.882

Ertelenen İşlem Sayısı 961 8.220 35.469 2.013 46.663

Tablo 29- Erteleme İşlemlerine İlişkin Veriler (2016-2019)

ERTELENEN İŞLEMLERİN TOPLAM TUTARLARI12

Cinsi 2016 2017 2018 2019 Toplam

TL 106.760.615 371.471.091 474.601.808 228.267.048 1.181.100.562

Dolar 33.970.501 6.894.946 28.697.309 37.867.567 107.430.323

Avro 2.739.696 1.988.582 31.679.220 7.724.239 44.131.737

Sterlin 75.408 3.140 121.617 26.100 226.265

Kanada Doları - - 794.253 8.767 803.020

Avustralya Doları - - 71.973 - 71.973

Altın (Gr) 117.330 3.022 801 1.032 122.185

Gümüş (Gr) 10.231 - - - 10.231

Hisse Senedi (₺) - 490.740 - - 490.740

Tapu Devri (₺) - 4.800.000 - - 4.800.000

Kiralık Kasa Ziyareti (İşlem)

- 13 3 5 21

Rehin Kaldırma, Kredi Kapama(İşlem)

- - - 5 5

Tablo 30-Erteleme Kararı Verilen İşlemlerin Tutarları (2016-2019)

Bakanlık Makamı onayı ile ertelenmesine karar verilen işlemlerin 2019 yılı içerisinde suç türleri

itibariyle dağılımı aşağıdaki tabloda yer almaktadır.

12 “Hesabındaki tutarın tamamı çekilmek istenmektedir” vb. açıklamalarla tutar belirtilmeyen bildirimler dâhil edilmemiştir.

www.masak.gov.tr

43

Suç Konuları Ertelenen

İşlem TL Dolar Avro Sterlin

Altın (Gr)

Kanada Doları

Aklama 28 8.996.540 17.250.761 3.248.348 - - -

Bahis 1.686 107.547.336 2.423.823 643.818 26.100 1.032 8.767

Dolandırıcılık 208 38.227.249 17.507.976 3.669.151 - -

Kaçakçılık 4 1.943.715 - 98.523 - - -

Tefecilik 24 1.295.000 - - - - -

Terör ve Anayasal Düzene Karşı İşlenen

Suçlar 63 70.257.206 685.007 64.400 - - -

Toplam 2.013 228.267.048 37.867.567 7.724.23

9 26.100 1.032 8.767

Tablo 31-Erteleme Kararı Verilen İşlemlerin Suç Türleri İtibariyle Dağılımı (2019)

4.2.1. Bilişim Sistemleri Vasıtasıyla İşlenen Yasa Dışı Bahis ve Kumar Suçları ile Mücadele Kapsamında Yapılan Çalışmalar

Başkanlığımız toplum ve ekonomi için büyük tehlike oluşturan yasa dışı bahis ve kumar suçlarıyla

mücadele kapsamında 2017 yılı içerisinde Adalet ve İçişleri Bakanlıklarının da katkılarıyla öncelikle bu

mücadelenin en iyi şekilde sürdürülmesi amacıyla yasal boşlukların tespiti ve giderilmesine yönelik

çalışmalar yapmıştır. Bu suçlarla mücadelede en önemli hususun suç gelirlerinin faillerin eline

geçmesini önlemek ve bu suçlarda finansal sistemin kullanılmasının önüne geçmek amacıyla gerekli

yasal düzenlemeler üzerinde çalışılmıştır.

Bu çalışmalar neticesinde yasa dışı bahis organizatörlerinin ortaya çıkarılabilmesine ve bu şahısların

kullandığı üçüncü kişilere ait hesaplara el konulabilmesine imkân tanıyan yasal düzenleme, 25.08.2017

tarih ve 694 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin 23. maddesi ile 7258 sayılı Futbol ve Diğer Spor

Müsabakalarında Bahis ve Şans Oyunları Hakkında Kanun’un 5. maddesinde yapılan değişiklikle

yürürlüğe girmiştir. 25.08.2017 tarih ve 694 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin 139. maddesi ile

ise 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 228. maddesi ile düzenlenen “Kumar oynanması için yer ve imkân

sağlama” suçuna üçüncü ve dördüncü fıkralar eklenmiştir. Bu yasal değişiklikler sonucunda 5271 sayılı

Ceza Muhakemeleri Kanunu’nun 128. maddesi ile düzenlenen “Taşınmazlara, hak ve alacaklara

elkoyma” tedbiri hem 7258 sayılı Futbol ve Diğer Spor Müsabakalarında Bahis ve Şans Oyunları

Hakkında Kanun’un 5. maddesinde sayılan suçlar hem de 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 228.

maddesinin üçüncü ve dördüncü fıkraları için uygulanabilir hale gelmiştir.

Bu düzenlemeyle birlikte yasa dışı bahis organizatörlerinin ortaya çıkarılmasına yönelik çalışmalara

vakit geçirilmeden başlanmıştır. Bu çalışmalar kapsamında yasa dışı bahis organizatörlerin faaliyetlerini

sürdürürken üçüncü kişilere ve bu kişiler adına kurulan şirketlere ait banka hesaplarının kullandığı

tespit edilmiştir. Başkanlığımız tarafından yapılan profil analizi çalışması ile hem hesapları kullanılan

üçüncü kişilerin özellikleri hem de hesaplarda gerçekleştirilen işlem türleri ortaya konulmuştur. Ortaya

konulan yasa dışı bahis işlem ve aracı profili sonuçları tüm bankalarla paylaşılarak bankaların müşterini

tanı ilkesi kapsamında bu tür müşterileri ve işlemleri izleme ve kontrolleri sağlanmıştır. Yasa dışı bahis

organizatörlerin kullandığı üçüncü kişilere ait banka hesaplarında gerçekleşen aşağıdaki tabloda

ayrıntısına yer verilen toplam tutarı yaklaşık 127 milyon lira olan yasa dışı bahse yönelik 1.686 işlem

5549 sayılı Kanun’un 19/A maddesi uyarınca Hazine ve Maliye Bakanı onayı ile yedi iş günü süreyle

ertelenmiştir.


44

Cinsi Tutar

TL 107.547.336

Dolar 2.423.822

Avro 643.817

Sterlin 26.100

Altın (Gr) 1.032

Kanada Doları 8.767

Kiralık Kasa Ziyareti(İşlem) 5

Tablo 32-Yasa Dışı Bahis ile Mücadele Kapsamında Erteleme Kararı Verilen İşlemlerin Tutarları (2019)

Adli makamlara ve Emniyet Genel Müdürlüğü Siber Suçlar ile Mücadele Daire Başkanlığına intikal

ettirilen Mali Tespit Raporları ile bilgi notları uyarınca aşağıda tabloda ayrıntısı görüleceği üzere

mahkemeler tarafından 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 128. maddesi kapsamında 1.149

kişinin bankalar nezdindeki yaklaşık 9 milyon Türk Lirasına el koyma kararı verilmiştir.

Cinsi Tutar

TL 7.692.795

Amerikan Doları 162.337

Avro 32.523

Sterlin 13.050

Tablo 33- Yasa Dışı Bahis ile Mücadele Kapsamında Adli Tedbir Tutarları (2019)

www.masak.gov.tr

45

5. YÜKÜMLÜLÜK DENETİMİ FAALİYETLERİ

5.1. Yükümlülüklere Uyum Denetimleri

Yükümlülük denetimi faaliyetleri, 5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun ve ilgili mevzuata göre münferiden veya bir denetim programı kapsamında yürütülmektedir. Münferit yükümlülüklere uyum denetimleri kapsamında 12 yükümlü nezdinde yapılan yükümlülüklere uyum denetimi ile 2017 yılları programlı yükümlülüklere uyum denetimleri kapsamında 5 yükümlü nezdinde yapılan yükümlülüklere uyum denetimleri 2019 yılında tamamlanmıştır. Başkanlığımızca 2015-2019 yılları arasında gerçekleştirilen yükümlülüklere uyum denetimlerine ilişkin istatistiki bilgilere aşağıdaki tabloda yer verilmiştir.

Yükümlü Grubu Yıllara Göre Dağılımı

2015 2016 2017 2018 2019

Bankalar 11 11 24 6 1

Faktoring Şirketleri 9 3 5 2 2

Finansal Kiralama Şirketleri 2 5 4 -

Finansman Şirketleri 2 4 1 -

İş Makineleri Dâhil Her Türlü Deniz, Hava ve Kara Nakil Vasıtalarının Alım Satımı ile Uğraşanlar

6 5 1 3

Kargo Şirketleri 5 - 3 -

Kıymetli Maden, Taş veya Mücevher Alım Satımı Yapanlar 5 7 12 14 2

Kıymetli Madenler Aracı Kuruluşları 6 3 7 -

Portföy Yönetim Şirketleri 3 2 3 1


Sigorta ve Emeklilik Şirketleri 8 3 3 9 1

Sigorta ve Reasürans Brokerleri - 7 - - 1

Talih ve Bahis Oyunları Alanında Faaliyet Gösterenler - - 4 - 2

Tarihi Eser, Antika ve Sanat Eseri Alım Satımı ile Uğraşanlar ve Müzayedecileri

5 - - -

Ticaret Amacıyla Taşınmaz Alım Satımıyla Uğraşanlar ile Bu İşlemlere Aracılık Edenler

- 8 7 3 1

Varlık Yönetim Şirketleri - - - 4

Yetkili Müesseseler 10 19 23 6 2

Noterler - 4 2 -

Yatırım Ortaklıkları - 2 1 3

Serbest Muhasebeci, Serbest Muhasebeci Mali Müşavir ve Yeminli Mali Müşavirler

- 5 7 - 4

Bağımsız Denetim Kuruluşları - - 4 -

Ödeme Kuruluşları - - 1 2

Elektronik Para Kuruluşları 2

Diğer 1 3 1 -

Toplam 78 96 117 59 17

Tablo 34- Gerçekleşen Yükümlülüklere Uyum Denetimlerinin Yıllar İtibarıyla Dağılımı (2015-2019)


46

5.2. Yükümlülük İhlal İncelemeleri ve Kesilen İdari Para Cezaları

Yükümlülük ihlal incelemesi, uyum denetimi sırasında belirlenen veya MASAK Başkanlığına bildirilen ya da Başkanlıkça tespit edilen yükümlülük ihlallerine ilişkin olarak 5549 sayılı Kanun’da sayılan denetim elemanları vasıtasıyla gerçekleştirilen münferit bir denetimdir. Söz konusu incelemeler sonucunda yükümlülüğe aykırı bir davranışla karşılaşılması halinde yükümlülüğün türüne göre 5549 sayılı Kanun’un 13. maddesi ile Kabahatler Kanunu’na istinaden idari para cezası veya Kanun’un 14. maddesine göre adli ceza uygulanmaktadır. İdari para cezaları, Kanun’un 3, 6, 4. maddesinin birinci fıkrası ve 9/A maddesinde yer alan kimlik tespiti, devamlı bilgi verme, şüpheli işlem bildirimi ve elektronik tebligat yükümlülüklerinden herhangi birini ihlal eden yükümlülere karşı uygulanmaktadır. 5549 sayılı Kanun’un 5. maddesinde yer alan yükümlülüklere uyulmaması durumunda, eksikliklerin giderilmesi ve gerekli tedbirlerin alınması için yükümlülere Başkanlıkça 30 günden az olmamak üzere süre verilmektedir. Verilen süre içinde eksikliklerini gidermeyen ve gerekli tedbirleri almayan yükümlüler hakkında bahse konu madde uyarınca idari para cezası uygulanmaktadır. 2015-2019 yıllarında idari para cezası uygulanan yükümlü sayısı, yükümlülüğe aykırı fiiller ve uygulanan idari para cezası tutarlarına ilişkin tablolara aşağıda yer verilmiştir.

Yıl 2015 2016 2017 2018 2019

Yükümlü Sayısı 47 75 51 41 18

Tablo 35- İdari Para Cezasına Konu Yükümlülerin Yıllar İtibarıyla Dağılımı (2015-2019)

Yükümlülük İhlaline Konu Fiiller 2015 2016 2017 2018 2019

Kimlik Tespiti Yükümlülüğü 821 393 728 1.561 77

Şüpheli İşlem Bildirimi Yükümlülüğü 159 57 260 160 141

Eğitim, İç Denetim, Kontrol ve Risk Yönetim Sistemleri ile Diğer Tedbirler Yükümlülüğü

7 - - - -

Elektronik Tebligat - 34 4 - -

Toplam Fiil Sayısı 987 484 992 1.721 218

Tablo 36- İdari Para Cezasına Konu Fiillerin Yıllar İtibarıyla Dağılımı (2015-2019)

Yıl 2015 2016 2017 2018 2019

Ceza Tutarı (TL) 6.372.412 6.451.999 14.422.90813 18.008.832 3.049.194

Tablo 37- İdari Para Cezası Tutarlarının Yıllar İtibarıyla Dağılımı (2015-2019)

13 2017 yılı idari para cezası tutarı 14.422.908 TL olarak düzeltilmiştir.

www.masak.gov.tr

47

Grafik 17- İdari Para Cezası Tutarlarının Yıllar İtibarıyla Dağılımı (2015-2019)

5.3. Adli Cezalar

5549 sayılı Kanun’un 7. ve 8. maddeleri ile 4. maddesinin ikinci fıkrasında yer alan; bilgi ve belge verme, muhafaza ve ibraz ile şüpheli işlem bildiriminde bulunulduğunu yükümlülük denetimi ile görevlendirilen denetim elemanları ile yargılama sırasında mahkemeler dışında, işleme taraf olanlar dâhil hiç kimseye açıklamama yükümlülüklerinden herhangi birini ihlal eden kişilere anılan Kanun’un 14. maddesine istinaden adli ceza uygulanmaktadır. Aklama ve terörizmin finansmanı suçları ile mücadelede önleyici tedbirler kapsamında düzenlenen yükümlülüklerden kimlik tespiti ve şüpheli işlem bildirimi yükümlülüğü gerek önleyici tedbirlerin gerekse yükümlülük denetiminin temelini oluşturmaktadır. Bu nedenle, yükümlülük denetimlerinde öncelik bu iki yükümlülüğe verilmektedir. Diğer taraftan, adli cezayı gerektiren fiiller denetimlerde çok sıklıkla rastlanılabilecek türden fiiller değildir. Bu nedenle, hakkında adli ceza uygulanan kişi sayısı idari para cezalarına göre düşüklük göstermektedir. 2019 yılında Başkanlığımız nezdinde yapılan bir münferit uyum denetimi, bir inceleme ve bir değerlendirme kapsamında, muhafaza ve ibraz yükümlülüğü ile bilgi ve belge verme yükümlülüğünü ihlal etmeleri nedeniyle dört kişi hakkında savcılığa suç duyurusunda bulunulmuştur. Diğer taraftan 2015-2019 yılları arasında Başkanlığımızca savcılıklara yapılan suç duyurularına dosya ve kişi bazında aşağıdaki tabloda yer verilmiştir.

Yıl 2015 2016 2017 2018 2019

Dosya Sayısı 3 3 6 1 3

Kişi Sayısı 14 3 8 2 4

Tablo 38- Savcılıklara Yapılan Suç Duyurularının Yıllar İtibarıyla Dağılımı (2015-2019)

6.372.412 6.451.999

14.422.908

18.008.832

3.049.194

0

2000000

4000000

6000000

8000000

10000000

12000000

14000000

16000000

18000000

20000000

2015 2016 2017 2018 2019


48

6. DÜZENLEME FAALİYETLERİ

6.1. Düzenleme Faaliyetleri

Suç gelirlerinin aklanması ve terörizmin finansmanı ile mücadeleye ilişkin mevzuat kapsamında 2019 yılında yapılan düzenleme faaliyetlerine ilişkin çalışmaların ayrıntılarına aşağıda yer verilmiştir.

6.1.1. 43 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi

07.08.2019 tarihli ve 30855 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan 43 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 17. maddesi ile 10.07.2018 tarihli ve 30474 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin Başkanlığın görev ve yetkilerinin belirlendiği “Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı” başlıklı 231. maddesi, 18. maddesi ile de “Mali Suçlarla Mücadele Koordinasyon Kurulu” başlıklı 232. maddesi yeniden düzenlenmiştir.

Buna göre 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin Başkanlığın görev ve yetkilerinin belirlendiği “Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı” başlıklı 231. maddesinin birinci fıkrasında yapılan değişiklikle; yabancı ülke kanunlarına göre yükümlülük denetimine yetkili mercilerin, merkezi yurtdışında bulunan yükümlülerinin Türkiye’deki birimleri nezdinde yükümlülük denetimi yapmasına ve bu kapsamdaki bilgi taleplerinin cevaplandırılmasına karşılıklılık ilkesi de dikkate alınarak izin vermek ve gerekli hallerde merkezi Türkiye’de bulunan yükümlülerin yurtdışındaki birimleri nezdinde yükümlülük denetimi yapmak ve bilgi talep etmek, Başkanlığın görev ve yetkileri arasına alınmıştır.

Maddenin üçüncü fıkrası, “Başkanlık, görev alanına giren konuların araştırılması ve incelenmesini hazine ve maliye uzmanları ve uzman yardımcılarının yanı sıra denetim elemanları vasıtasıyla da yerine getirir. Görevlendirilecek denetim elemanları Başkanın talebi üzerine ilgili birim amirinin teklifi ve bağlı veya ilgili bulundukları Bakanın onayı ile belirlenir” şeklinde yeniden düzenlenerek hazine ve maliye uzmanları ve uzman yardımcılarına Başkanlığın görev alanına giren konularda araştırma ve inceleme yapma yetkisi verilmiştir.

Maddeye eklenen altıncı fıkra ile de Başkanlığın görev alanıyla ilgili Bakanın onayıyla gerekli görülen illerde temsilcilikler kurulabileceği hususu düzenlenmiştir.

1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin “Mali Suçlarla Mücadele Koordinasyon Kurulu” başlıklı 232. maddesi yeniden düzenlenerek mevcut bazı üyeler çıkarılırken yeni üyeler eklenmiş olup yapılan değişiklikle Mali Suçlarla Mücadele Koordinasyon Kurulu Hazine ve Maliye Bakan Yardımcısı başkanlığında, Milli İstihbarat Teşkilatı Başkan Yardımcısı, Finansal Piyasalar ve Kambiyo Genel Müdürü, Vergi Denetim Kurulu Başkanı, Malî Suçları Araştırma Kurulu Başkanı, Adalet Bakanlığı Ceza İşleri Genel Müdürü, Dışişleri Bakanlığı Araştırma ve Güvenlik İşleri Genel Müdürü, Ticaret Bakanlığı Gümrükler Muhafaza Genel Müdürü, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu Başkan Yardımcısı ve Emniyet Genel Müdürlüğü Genel Müdür Yardımcısından oluşmaktadır.

6.1.2 7192 sayılı Ödeme ve Menkul Kıymet Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanun İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun

22.11.2019 tarihli ve 30956 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan 7192 sayılı Ödeme ve Menkul Kıymet Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanun İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 3. maddesiyle, 5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanunun 2. maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde yer alan

www.masak.gov.tr

49

“denetim elemanı” kapsamına Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Denetçileri ile Uzmanları da dâhil edilmiştir.

6.1.3 Şüpheli İşlem Bildirim Rehberleri

01.04.2019 tarihinde Kargo Şirketleri ve Kıymetli Maden, Taş veya Mücevher Alım/Satımı Yapanlar ile

12.04.2019 tarihinde Taşınmaz Alım/Satımına Aracılık Edenler için Şüpheli İşlem Bildirim Rehberleri

yayımlanmıştır.

6.2. Diğer Faaliyetler

2019 yılında Başkanlığımızca, 5549 sayılı Kanun ve ikincil mevzuatla ilgili olarak yükümlüler ile diğer

kurum ve kuruluşlardan gelen görüş taleplerinin karşılanması çalışmaları kapsamında, 58 adet görüş

talebi cevaplandırılmıştır. Ayrıca 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu kapsamında Başkanlığımıza

intikal eden bilgi edinme başvurularının yerine getirilmesi ve Türkiye Büyük Millet Meclisinin çalışmaları

kapsamında yöneltilen soru önergelerinin cevaplandırılmasına ilişkin çalışmalar kapsamında, 2019

yılında 49 adet bilgi edinme başvurusu ve 1 adet soru önergesi cevaplandırılmıştır.

Yıl Görüş

Talebi

Bilgi

Edinme

Başvurusu

Soru

Önergesi

2015 40 89 25

2016 78 123 27

2017 80 174 14

2018 53 150 7

2019 58 49 1

Tablo 39- Cevaplandırılan Görüş Talebi, Bilgi Edinme Başvurusu ve Soru Önergelerinin Yıllar İtibarıyla Dağılımı (2015-2019)


50

7. DIŞ İLİŞKİLERE YÖNELİK FAALİYETLER

7.1. Mali Eylem Görev Gücü (Financial Action Task Force - FATF) ile İlişkiler

Suç gelirlerinin aklanması ile mücadele amacıyla 1989 yılında kurulan ve daha sonra faaliyet alanına

terör ve kitle imha silahlarının finansmanı ile mücadele de dâhil

edilen FATF’ın Türkiye dâhil 37 ülke ve 2 bölgesel kuruluş olmak

üzere toplam 39 üyesi bulunmaktadır. Faaliyetlerini Paris’teki

OECD Merkezinde sürdüren FATF, üye ülkeleri yayımladığı

standartlar ve bu standartlara göre oluşturulan metodoloji

kriterleri çerçevesinde değerlendirmektedir.

2014 yılından itibaren FATF 4. tur değerlendirme süreci

başlamıştır. Bu turda ülkeler, hem teknik uyum açısından hem de

uygulama etkililiği açısından değerlendirmeye tabi tutulmaktadır.

2019 yılında Çin, Finlandiya, Hong Kong, Yunanistan, Rusya

Federasyonu ve Türkiye’nin de değerlendirme raporlarının FATF

Genel Kurulunda kabul edilmesiyle 4. tur kapsamında bugüne

kadar değerlendirilen ülke sayısı 25’e ulaşmıştır. 2020 yılında ise

Güney Kore, Birleşik Arap Emirlikleri, Güney Afrika, Japonya,

Endonezya ve Yeni Zelanda’nın değerlendirme raporlarının

görüşülerek kabulü planlanmıştır.

Başkanlığımızca çalışmaları yakından takip edilen FATF’ın 2019 yılında yürüttüğü aşağıdaki çalışmalara gereken katkılar sağlanmıştır:

Dijital Kimlik Rehberi

DAEŞ, El Kaide ve İltisaklı Diğer Terör Örgütlerinin Finansmanı Güncellemesi

Malvarlığı Geri Alımı Projesi

Sanal Varlıklar ve Sanal Varlık Hizmet Sağlayıcılarına Yönelik Risk Bazlı Yaklaşım Rehberi

Terörizmin Finansmanı Risk Değerlendirmeleri Rehberi

FATF 15.Tavsiyesine İlişkin Açıklayıcı Not Değişiklik Çalışması (Sanal Varlıklar kapsamında)

FATF Metodolojisi 3 (Denetim) ve 4 (Önleyici Tedbirler) No’lu Kısa Vadeli Hedefler Kapsamında Yapılan Değişiklik Çalışmaları

Ayrıca 2019 yılında, FATF IV. Tur Karşılıklı Değerlendirmeleri kapsamında ve MASAK koordinasyonu

altında Adalet Bakanlığı ve Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumundan 2 temsilcimiz Pakistan ve

Birleşik Arap Emirlikleri’nin değerlendirilme süreçlerine, “Değerlendirmeci” statüsünde iştirak

etmişlerdir.

7.2. Türkiye’nin FATF 4. Tur Karşılıklı Değerlendirme Süreci

Türkiye’nin FATF 4. tur karşılıklı değerlendirme süreci Başkanlığımızın koordine ve yönlendirmesiyle

ülkemizden 40’dan fazla kamu kurumunun yanı sıra başta finans kesimi olmak üzere çeşitli alanlarda

faaliyet gösteren özel sektör kuruluşlarının katılım ve desteğiyle yürütülmüştür.

Bu amaçla Başbakanlık Makamının 21.10.2016 tarihli ve 29864 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan

2016/22 sayılı Genelgesi ile; Ülkemizin, FATF 4. Tur Karşılıklı Değerlendirmesini başarılı bir şekilde

tamamlayabilmesi, ulusal mevzuatımızın FATF değerlendirmesine temel teşkil eden müktesebata

www.masak.gov.tr

51

uyumunun gözden geçirilmesi ve tespit edilen eksikliklerin giderilmesini teminen gerekli tedbirlerin

alınması, suç gelirlerinin aklanması ve terörizmin finansmanı ile mücadelenin daha etkin yürütülmesi

ve uluslararası yükümlülüklerimizin yerine getirilmesi amacıyla ilgili kurumların katkıları ile MASAK

koordinatörlüğünde “Ulusal Risk Değerlendirme (URD) Projesi” hazırlanması kararlaştırılmıştır.

FATF tarafından kabul edilen takvime göre 2018 yılı Haziran ayında başlayan ve karşılıklı değerlendirme

raporunun kabul edildiği 2019 yılı Ekim ayına kadar devam eden değerlendirme sürecinde;

Değerlendirme metodolojisinin iki unsurunu oluşturan

teknik uyum ve etkililik kapsamındaki bilgiler ve destekleyici

dokümanlar hazırlanarak FATF ile paylaşılmıştır,

Ülkemizde aklama ve terörizmin finansmanı

bakımından tehdit oluşturan unsurların, bunlarla

mücadelede zayıf ve güçlü olduğumuz yönler ile tehditlerle

mücadele ve zayıf yanlarımızın güçlendirilmesi bakımından

alınması gereken tedbirlerin ortaya konulduğu Ulusal Risk

Değerlendirme çalışması tamamlanmış ve hazırlanan Rapor

2018 yılı Aralık ayında FATF’a gönderilmiştir,

Değerlendirme süreci kapsamında FATF değerlendirme

heyetince14 2019 yılı Mart ayında ülkemize bir yerinde

ziyaret gerçekleştirilmiştir. Ziyarette ilgili kamu ve özel

sektör kurumlarıyla yüz yüze görüşmeler ve bu çerçevede

heyete kapsamlı bilgilendirmeler yapılmıştır,

Yerinde ziyaret öncesi ve sonrasında FATF

değerlendirme heyetince hazırlanan taslak raporlar

üzerinde gerek yazılı, gerekse sözlü (telekonferans, OECD merkezinde yüz yüze görüşmeler, FATF Genel

Kurul toplantısı marjında heyet üyeleriyle toplantı) görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Yapılan görüşmeler

neticesinde raporda yer alan bazı olumsuz değerlendirmeler ve puanlar üzerinde iyileştirmeler

sağlanmıştır,

FATF 4. tur Türkiye Karşılıklı Değerlendirme Raporu FATF’ın 2019 yılı Ekim Genel Kurul

Toplantısında görüşülerek kabul edilmiş, 16 Aralık 2019 tarihinde ise FATF’ın internet sitesinde

yayımlanarak kamuoyu ile paylaşılmıştır.

Karşılıklı Değerlendirme Raporu aklama ve terörizmin finansmanı ile mücadele kapsamında ülkemizin

FATF standartlarına teknik uyum ve etkililik bakımından ne ölçüde uyum sağladığına ilişkin bilgi ve

değerlendirmeler içermektedir. Rapor’un kabulü öncesi ve FATF Genel Kurul toplantısı sırasında Her ne

kadar Rapor’da yer alan haksız eleştiri ve değerlendirmelerin ortadan kaldırılmasına yönelik yoğun çaba

gösterilmiş ve bunda bir ölçüde başarı sağlanmış olsa da, kabul edilen Rapor’un ülkemizin mevcut

aklama ve terörizmin finansmanı ile mücadele sistemini doğru olarak yansıtmadığı

değerlendirilmektedir. Bununla birlikte, Raporda tespit edilen eksiklik ve eleştirilerin giderilmesine

yönelik adımlar planlanmış olup, gerekli çalışmalara ivedilikle başlanmıştır.

14 FATF Değerlendirme heyeti FATF Sekretarya temsilcilerinin (3) yanı sıra Kanada, Birleşik Krallık, Amerika Birleşik Devletleri, Guernsey ve Hindistanlı birer uzman olmak üzere toplam 8 kişiden oluşmuştur.


52

7.3. EGMONT Grubu Faaliyetleri

Başkanlığımız, 1995 yılında kurulan ve temel amacı suç gelirlerinin aklanması ve terörizmin finansmanı ile mücadelede mali istihbarat birimleri arasındaki bilgi paylaşımı ve işbirliğini geliştirmek olan EGMONT Grubuna 1998 yılında üye olmuştur. Grubun üye sayısı 2019 yılında Filistin, Uganda, Türkmenistan, Dominik Cumhuriyet, Etiyopya ve Papua Yeni Gine mali istihbarat birimlerinin de üyeliğe kabulüyle 164’e yükselmiştir. Karadağ mali istihbarat biriminin üyeliği, bu birimin yapısında EGMONT standartlarına uyumlu olmayan bir değişiklik yapılması nedeniyle askıya alınmıştır.

Başkanlığımızca, EGMONT Grubu çalışmaları yakından takip edilmekte ve bu çalışmalara gerekli katkılar sağlanmaktadır. Bu kapsamda 2019 yılında;

Mali istihbarat birimlerince gerçekleştirilen ve EGMONT Grubu’na sunulan operasyonel çalışmaların rekabetinin söz konusu olduğu “En İyi EGMONT Olay Yarışması (BECA)”na “Yasadışı bahis ve kumar kazançlarından elde edilen gelirlerle mücadele” konulu tipoloji ile iştirak edilmiştir.

EGMONT Grubu’nca her iki yılda bir yapılan ve üye mali istihbarat birimlerine ilişkin çok yönlü tanıtım bilgilerinin yer aldığı “Biennial Census 2019” araştırması Başkanlığımız adına tamamlanarak, EGMONT Grubu’na sunulmuştur.

EGMONT Grubunca yürütülen “Egmont Biennial Census 2021 Gözden Geçirme Çalışması” ile “Ciddi Vergi Suçlarından Elde Edilen Gelirlerin Aklanması” Projesine destek sağlanmıştır.

7.4. Muadil Kurumlarla İmzalanan Mutabakat Muhtıraları

Suç gelirlerinin aklanması ve terörizmin finansmanı ile mücadelede hızlı ve etkin bilgi değişimi amacıyla

1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 231. maddesinin

beşinci fıkrasına istinaden Başkanlığımızla muadil mali istihbarat birimleri arasında mutabakat

muhtıraları imzalanmaktadır. 2006 yılından bu yana 52 ülkenin mali istihbarat birimi ile mutabakat

muhtırası imzalanmış olup, bunların yıllara göre dağılımı şu şekildedir:

2006 (1) Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti,

2007 (3) Endonezya, Portekiz, İsveç,

2008 (6) Moğolistan, Afganistan, Gürcistan, Arnavutluk, Suriye, Romanya,

2009 (4) Makedonya, Güney Kore, Hırvatistan, Bosna Hersek,

2010 (6) Japonya, Ukrayna, Norveç, Ürdün, Senegal, Lüksemburg,

2011 (6) Belarus, Birleşik Krallık, Kanada, Monako, Finlandiya, Avustralya,

2012 (8) ABD, Hollanda, Belçika, Polonya, Malezya, Kosova, Rusya, Filipinler,

2013 (7) G. Afrika, Almanya, Tunus, Türkmenistan, Danimarka, S. Arabistan, Fas,

2014 (2) Kazakistan, Bangladeş,

2015 (5) Azerbaycan, Arjantin, Kırgızistan, Tacikistan, Karadağ,

2017 (2) Katar, Pakistan.

2018 (2) Ekvador, Özbekistan

www.masak.gov.tr

53

Yukarıda belirtilenler dışında çeşitli ülkelerin mali istihbarat birimleriyle mutabakat muhtırası

imzalanması amacıyla karşılıklı görüşmeler sürdürülmektedir.

Harita 1 - Mutabakat Muhtırası İmzalanan Ülkeler Haritası

7.5. Uluslararası Kuruluşlar Nezdinde Yürütülen Diğer Çalışmalar

Suç gelirlerinin aklanması ve terörizmin finansmanı ile mücadelede kapsamında Başkanlığımızca diğer

uluslararası kuruluşlar nezdinde yürütülen çalışmalar ve ülke katkılarımız özetle aşağıda açıklanmıştır:

Tarafı olduğumuz ve 01.02.2000 tarih ve 4518 sayılı Kanunla kabul edilen “Uluslararası Ticari İşlerde

Kamu Görevlilerine Verilen Rüşvetin Önlenmesi Sözleşmesi” kapsamında, Başkanlığımız görev

alanında yer alan ve Üçüncü Aşama İnceleme sürecini koordine eden OECD Rüşvetle Mücadele

Çalışma Grubu’nun tavsiyelerine karşılık gelen gelişmeler, koordinatör makam olan Adalet

Bakanlığımız aracılığıyla söz konusu Çalışma Grubu’na iletilmiştir.

22-23 Ekim 2019 tarihlerinde Fransa'da gerçekleştirilen 198 Sayılı Suçtan Kaynaklanan Gelirlerin

Aklanması, Araştırılması, El Konulması, Müsaderesi ve Terörizmin Finansmanına İlişkin Avrupa

Konseyi Sözleşmesi Taraf Devletler Konferansı (C198-COP) 11. toplantısında diğer hususların yanı

sıra taraf ülkeler Sözleşme kapsamında; aklama suçunun çeşitli hukuki boyutlarıyla incelenmesi ve

şüpheli finansal işlemlerin ertelenmesi temaları bakımından değerlendirilmiştir.

Birleşmiş Milletler (BM) Yolsuzlukla Mücadele Sözleşmesine ilişkin uygulamanın gözden geçirilmesi

kapsamında, Sözleşmenin Önleyici Tedbirler ve Varlık Geri Alımı başlıklı bölümleri çerçevesinde

ülkemizin uyum düzeyinin raporlanması amacıyla hazırlanan Başkanlığımız katkısı koordinatör

makam olan Adalet Bakanlığı’na gönderilmiştir.

G20 çalışmalarında, Mali Sektör Konuları, Yolsuzlukla Mücadele ve Uluslararası Vergilendirme

konulu çalışmalarda Başkanlığımızın görev alanına giren tartışma konularına ilişkin görüşlerimiz

koordinatör makam olan Dış Ekonomik İlişkiler Genel Müdürlüğü aracılığı ile G20 Sekretaryasına

iletilmektedir. G20 gerek re’sen, gerekse de Başkanlar Zirvesi aracılığıyla FATF’a görev vermek

suretiyle aklama ve terörizmin finansmanı ile mücadele ile doğrudan ya da dolaylı olarak bağlantılı

konulara eğilmekte olup, G20’nin 2019 yılı içerisinde gündemine aldığı başlıca hususlar şunlardır:

o Sanal varlıkların kötüye kullanılmasını önleme,


54

o Terörizmin finansmanı ile mücadele

o Kitle imha silahlarının yayılmasının finansmanı ile mücadele,

o Şeffaflığın artırılması ve gerçek faydalanıcı bilgisinin ulaşılabilirliği,

o Finansal teknolojiler, düzenleyici teknolojiler ve dijital kimlik üzerine çalışmalar,

o Yolsuzlukla mücadele ve

o Uluslararası vergi konuları

Başkanlığımızca, Finansal İstikrar Kurulu (Financial Stability Board – FSB) nezdinde devam eden

görev alanı ile ilgili çalışmalara da, ülkemizdeki koordinatör makam olan Türkiye Cumhuriyet Merkez

Bankası aracılığı ile katkı sunmaktadır. Bu çerçevede 2019 yılı içerisinde sanal varlıklar konulu

çalışmalara Başkanlığımızın görev alanı dâhilinde katkı sağlanmıştır.

Başkanlığımızca, 2019 yılı içerisinde Avrupa Birliği (AB) ile müzakere sürecinde Katılım Öncesi

Stratejimizin bir unsuru olarak Avrupa Komisyonu tarafından yayımlanan İlerleme Raporlarının

hazırlanmasında 4 No’lu Sermayenin Serbest Dolaşımı, 23 No.lu Yargı ve Temel Haklar ve 24 No.lu

Adalet, Özgürlük ve Güvenlik fasılları çerçevesinde, Avrupa Birliği Başkanlığı’nın çalışmalarına katkı

sağlanmıştır.

7.6. Başkanlığımızca İştirak Edilen Yurtdışı Toplantılar

2019 yılında Başkanlığımız tarafından katılım sağlanan başlıca uluslararası faaliyetler şunlardır:

2019 yılı Şubat, Haziran ve Ekim aylarında gerçekleştirilen FATF genel kurul ve çalışma grubu toplantıları,

FATF 4.Tur Türkiye Değerlendirmesi kapsamında Ağustos ayında gerçekleştirilen yüz yüze görüşme ve toplantılar,

• Ocak ve Haziran aylarında gerçekleştirilen EGMONT Grubu’nun mali istihbarat birim başkanları, çalışma grupları ve bölgesel grup toplantıları,

• Aklama ve Terörizmin Finansmanı ile Mücadelede Avrasya Grubu’nun (EAG) genel kurul toplantısı ve çalışma grubu toplantıları (Kasım 2019),

• Avrupa Konseyi 198 Sayılı Sözleşmeye Taraf Devletler Konferansı 11. toplantısı (Ekim 2019),

www.masak.gov.tr

55

Egmont Grubu bünyesinde yer alan ECOFEL tarafından Mali İstihbarat Birimlerinin kamuoyu iletişiminin güçlendirilmesi amacıyla düzenlenen, "Mali İstihbarat Birimi-Medya İlişkileri" konulu toplantı (Ekim 2019),

Avrupa Konseyi tarafından düzenlenen, "Hedeflenen Finansal Yaptırımların Etkili bir Şekilde Uygulanması" konulu bölgesel çalıştay (Ocak 2019),

Avrupa Konseyi tarafından düzenlenen, "Kar Amacı Gütmeyen Kuruluşlara Yönelik Terörizmin Finansmanı Kapsamında Risk Değerlendirmesi Yapılması" konulu toplantı (Şubat 2019),

Avrupa Konseyi tarafından düzenlenen Batı Balkanlar ve Türkiye Yatay Girişim II. Aşama Bölgesel Eylem Çalışması Başlangıç Konferansı kapsamında düzenlenen “Gerçek Faydalanıcıların Şeffaflığı” konulu toplantı (Ekim 2019)

Avrupa Konseyince düzenlenen "iPROCEEDS15 Yönlendirme Komitesi” toplantısı (Mart 2019)

7.7. Uluslararası Bilgi Paylaşımı

Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında 1 Sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 231. maddesi

uyarınca; Başkanlığımızın, yabancı ülkelerdeki muadil kurumlarla (mali istihbarat birimleri) bilgi ve

belge değişiminde bulunma görev ve yetkisi bulunmaktadır. Bu kapsamda gerçekleştirilen bilgi

alışverişlerinde güvenli bir araç olan ve EGMONT Grubu üyesi mali istihbarat birimlerinin bağlı olduğu

EGMONT Güvenli Ağı (ESW) kullanılmaktadır.

2019 yılında; 98 farklı ülke mali istihbarat birimleri toplamda 513 kez Başkanlığımızdan bilgi talebinde

bulunurken, Başkanlığımız 52 farklı ülke mali istihbarat biriminden toplamda 94 kez bilgi talebinde

bulunmuştur. Bununla beraber aynı yıl kapsamında; 43 farklı ülke mali istihbarat birimi Başkanlığımızla

talebe bağlı olmaksızın (re’sen) toplamda 251 kez finansal istihbarî bilgi paylaşımında bulunmuştur.

2019 yılında; karşılıklı olarak en kapsamlı bilgi alışverişi Almanya, Rusya, Fransa, Hollanda, Birleşik

Krallık ve ABD mali istihbarat birimleri ile gerçekleştirilmiştir. Yıllar itibariyle yurt dışı bilgi

paylaşımlarına ilişkin tablo ve grafik aşağıda gösterilmiştir;

Gelen Bilgi Talepleri ve Paylaşımı Giden Bilgi Talepleri ve Paylaşımı

Yıl Gelen Bilgi Talebi Re’sen Bilgi Paylaşımı Giden Bilgi Talebi Re’sen Bilgi Paylaşımı

2015 324 236 250 41

2016 374 520 45 -

2017 420 259 124 50

2018 390 273 143 7

2019 513 251 94 -

Tablo 40- Yurt Dışı İstihbari Bilgi Paylaşımı Sayıları (2015-2019)

15 İproceeds, Katılım Öncesi Mali Yardım Aracı – IPA altında siber suçlarla mücadele için işbirliği platformu) Avrupa Birliği ve Avrupa Konseyinin ortak bir projesi olup, IPA bölgesindeki yetkili makamların siber suçlardan elde edilen gelirlerin araştırılması, el konulması ve müsaderesi ile internet yoluyla aklama suçlarının engellenmesine ilişkin kapasitelerinin güçlendirilmesini amaçlamaktadır. Katılımcı ülkeler Arnavutluk, Bosna Hersek, Karadağ, Kuzey Makedonya, Sırbistan, Kosova ve Türkiye’dir (https://www.coe.int/en/web/cybercrime/iproceeds).

https://www.coe.int/en/web/cybercrime/iproceeds


56

8. EĞİTİM, BİLGİLENDİRME VE KAMUOYU DUYARLILIĞINI ARTIRMAYA YÖNELİK FAALİYETLER

Suç gelirlerinin aklanması ve terörizmin finansmanı ile mücadelede getirilen önleyici tedbirlerin

yükümlülerce uygulanması, aklama fiillerinin ortaya çıkarılarak engellenmesi ve finansal sistemin bu

suçların işlenmesinde araç olarak kullanılmasının önlenmesi açısından son derece önemlidir.

Bu nedenle Başkanlığımız, yükümlü çalışanlarının suç gelirlerinin aklanması ve terörizmin

finansmanının önlenmesi amacıyla getirilen yükümlülükler konusundaki farkındalıklarını artırmak ve bu

tedbirleri uygulamalarını sağlamak amacıyla yürüttüğü eğitim ve farkındalığı artırıcı faaliyetlerine

büyük önem vermektedir.

Bunun yanı sıra, Başkanlığımızca aklama ve terörizmin finansmanıyla mücadelede yer alan ilgili

kurumlar ve kolluk birimleri arasında işbirliği ve koordinasyonun sağlanmasına yönelik çalışmalar ile

denetim elemanlarına yönelik bilgilendirme faaliyetleri de sürdürülmektedir.

Ayrıca, Başkanlığımız personelinin mesleki bilgi, beceri ve kabiliyetlerinin artırılması amacıyla

Bakanlığımız, Başkanlığımız ve dış paydaşlarca düzenlenen eğitim programlarına katılım

sağlanmaktadır.

8.1. Yükümlülere Yönelik Eğitim ve Bilgilendirme Faaliyetleri

5549 sayılı Suç

Gelirlerinin Aklanmasının

Önlenmesi Hakkında

Kanun ve ilgili mevzuat

uyarınca, suç gelirlerinin

aklanması ve terörizmin

finansmanı suçlarıyla

mücadelede önleyici

tedbirler kapsamında

önemli yükümlülükleri

bulunan finansal

sektördeki meslek

birliklerinin katılımlarıyla

aklama ve terörizmin

finansmanına ilişkin

önleyici mücadele

konusunda; birlik

üyelerinin bu konudaki farkındalıklarını ve ilgili mevzuatın uygulanmasında etkinliği artırmak ve

uygulamaya ilişkin güncel konuları karşılıklı mütalaa etmek amacıyla, Başkanlığımız ile Finansal

Kurumlar Birliği, Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği, Türkiye Bankalar Birliği, Türkiye Sigorta Birliği ve

Ödeme ve Elektronik Para Derneği işbirliğiyle 02 – 06 Aralık 2019 tarihleri arasında MASAK Finansal

Sektör Çalıştayları düzenlenmiştir.

www.masak.gov.tr

57

Finansal Kurumlar Birliği, Türkiye

Sermaye Piyasaları Birliği,

Türkiye Bankalar Birliği, Türkiye

Sigorta Birliği ve Ödeme ve

Elektronik Para Derneği üyeleri

yetkilileri ile Türkiye Katılım

Bankaları Birliği, Posta ve Telgraf

Teşkilatı yetkililerinin yanı sıra

Bankacılık Düzenleme ve

Denetleme Kurumu, Sermaye

Piyasası Kurulu, Türkiye

Cumhuriyet Merkez Bankası,

Sigorta Denetleme Kurulu gibi

ilgili sektörlerin düzenleyici ve

denetleyici birimlerinden

toplamda 446 katılımcının iştirak

ettiği çalıştaylarda; mesafeli

sözleşmeler (uzaktan müşteri

kabulü), şüpheli işlem bildirimleri, uyum programı oluşturma yükümlülüğü, eğitim ve iç denetim, yasa

dışı bahis, dolandırıcılık trendleri, FATF 4. Tur Türkiye değerlendirmesi konuları ele alınmıştır.

Gerçekleştirilen bu çalıştayların yanı sıra, suç gelirlerinin aklanması ve terörizmin finansmanı ile

mücadelede 5549 sayılı Kanun ve ilgili ikincil mevzuatla getirilen yükümlülükler konusunda, yükümlü

çalışanlarına yönelik eğitim faaliyetlerimiz 2019 yılında da yoğun bir şekilde sürdürülmüştür.

Bu kapsamda, Ankara ve İstanbul’da Başkanlığımız personeli tarafından bankalar ile yükümlüler

arasında sayılan finansal olmayan diğer yükümlü gruplarının (noter, emlakçı, kuyumcu, muhasebeci vb.

gibi) 106 çalışanına önleyici tedbirler hakkında eğitim verilmiştir.

8.2. Uygulama ve Denetim Birimlerine Yönelik Eğitim ve Bilgilendirme Faaliyetleri

Aklama ve terörizmin finansmanı ile mücadelede yer alan ilgili düzenleyici ve denetleyici kurumlar ile

kolluk birimleri arasında işbirliği ve koordinasyonun sağlanmasına yönelik çalışmalar ile denetim

elemanlarına yönelik bilgilendirme faaliyetlerimiz her yıl olduğu gibi 2019 yılında da sürdürülmüştür.

Bu kapsamda, Adalet Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı ile Ticaret Bakanlığının çeşitli unvanlardaki 788

personeline yönelik aklama ve terörizmin finansmanıyla mücadele konusunda eğitim verilmiştir.

8.3. Personele Yönelik Eğitim ve Bilgilendirme Faaliyetleri

Başkanlığımız personelinin, Bakanlığımız, Başkanlığımız veya dış paydaşlarca düzenlenen eğitim

faaliyetlerine katılımı sağlanmış olup, bu çerçevede 84 personelimiz toplamda 670 saatin üzerinde

eğitim almıştır.


58

9. BİLGİ TEKNOLOJİLERİ VE İLETİŞİM FAALİYETLERİ

Başkanlığımızın misyonuna paralel olarak sürdürülen BT faaliyetleri e-devlet temel değerleri

çerçevesinde gerçekleştirilmekte olup, 2019 yılı içerisinde aşağıda yer alan mevcut projelerin idamesi

ve geliştirilmesine yönelik çalışmalar yürütülmüştür.

9.1. ISO 27001 Bilgi Güvenliği Yönetim Sistemi

2015 yılında bağımsız denetçiler tarafından denetlenerek ISO 27001 Bilgi Güvenliği Yönetim Sistemi standardına uygunluk açısından denetime tabi tutularak bu konuda ilk sertifikasını alan Başkanlık, takip eden yıllarda olduğu gibi 2019 yılında da gözetleme denetimine tabi tutulmuş ve ISO/IEC 27001:2013 standardına uygunluk açısından 18.03.2020 tarihine kadar yeniden sertifikalandırılmıştır.

9.2. Yazılım Geliştirme Faaliyetleri

Suç gelirlerinin aklanması ve terörizmin finansmanı ile mücadele faaliyetleri veri toplama, analiz etme

ve ilgili birimlere dağıtma süreçlerinin bilgi teknolojilerinden, akıllı algoritmalardan ve kurum

ihtiyaçlarına özel olarak geliştirilmiş yazılımlardan etkin ve yaygın şekilde istifade edilmesini

gerektirmektedir. Bu kapsamda mevcut yazılım modüllerinin idamesi ile aşağıda belirtilen faaliyetler

yürütülmüştür.

Kurumsal elektronik belge yönetim sisteminde raporların yazışmaların dış kurumlara online gönderilmesi için KEP entegrasyonu ve güvenli PDF imzalama alt yapısı oluşturulmuştur.

Yükümlü gruplarından gönderilen şüpheli işlem bildirimlerinin alınmasıyla ilgili EMİS.ONLINE sisteminde iyileştirme yapılmıştır.

Talep yönetim sistemi ile talepler ve yapılan tüm işlemler tek bir noktadan kayıt altına alınmıştır.

Açık kaynak kodlu yazılımlara geçiş için alt yapı çalışmalarına başlanmıştır.

www.masak.gov.tr

59

C. PERFORMANS SONUÇLARI

1. PERFORMANS SONUÇLARI TABLOSU

2019 yılı Hazine ve Maliye Bakanlığı Performans Programında yer alan Başkanlığımız performans

göstergelerinin gerçekleşme değerlerine ilişkin tablolar aşağıda yer almaktadır.


60

Tablo 41- Performans Sonuçları Tablosu (2019)

www.masak.gov.tr

61



62


www.masak.gov.tr

63



64


www.masak.gov.tr

65

2. PERFORMANS SONUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ

Tablo 46- Performans Sonuçlarının Değerlendirilmesi (2019)

Grafik 18- Performans Sonuçlarının Değerlendirilmesi (2019)

3. PERFORMANS BİLGİ SİSTEMİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

2019 yılı içerisinde SGB.net sisteminde yer alan performans bütçe izleme ve değerlendirme modülüne

Başkanlığımızın performans göstergelerinin gerçekleşme değerleri üçer aylık dönemler itibariyle

işlenmiştir.


66

IV. KURUMSAL KABİLİYET VE KAPASİTENİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Başkanlığımızın faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi sırasında sahip olduğu güçlü alanlar, gelişmeye açık

alanlar ve fırsatlar ile karşı karşıya bulunduğu tehditlere ilişkin (GZFT Analizi) değerlendirmelere

aşağıdaki tabloda yer verilmiştir.

Güçlü Alanlar

Suç gelirlerinin aklanmasının önlenmesi amacıyla politika hazırlanması ve belirlenen politikalar çerçevesinde mevzuatın hazırlanması konusunda belirleyici ve düzenleyici rolünün bulunması

Yabancı ülkelerdeki muadil kurumlarla bilgi ve belge değişiminde bulunulmasını teminen, uluslararası anlaşma niteliğinde olmayan mutabakat muhtırası imzalama yetkisinin bulunması

Veri tabanında mevcut olan çok çeşitli verileri bir araya getirerek mali istihbarat bilgisi üretmesi

Tecrübeli yönetim kadrosunun bulunması

Nitelikli uzman personelin bulunması

Gelişmiş bilgi teknolojileri altyapısına sahip olması

Zayıf Alanlar

Geçici görevli personelin kurumdan ayrılmasıyla sahip olduğu mesleki bilgi ve tecrübesinin de gitmesi

Veri temininde yaşanılabilecek sorunlar

Aklama suçu incelemesi ve yükümlülük denetimlerinin kurum dışı görevlendirmelerle yapılması

Fırsatlar

Mali suçların alternatif finansal araçlar kullanılarak işlenmesinin önüne geçilebilmesi için Başkanlığın prediktif analiz yapabilme kapasitesinin artırılması

Kurumun teknik altyapısının güçlendirilmesi

Yürütülen faaliyetlerin aklama ve terörizmin finansmanı suçlarıyla mücadelede ulusal ve uluslararası seviyede katkı sağlaması

Başkanlık personeline eğitim olanaklarının sağlanması

Tehditler

Başkanlığımızca yapılan bilgi taleplerinin zamanında ve eksiksiz olarak karşılanmaması nedeniyle zaman kaybı

Kurumun görev alanına giren konularda artan iş hacmi kurum kapasitesinin üzerine çıkması

Kayıtdışılığın fazla olması nedeniyle aklama suçu incelemelerinin ve takibinin güçleşmesi

Komşu ülkelerdeki finansal istikrarsızlık nedeniyle bu ülkelerin taraf olduğu finansal işlemlerin amacı ve mahiyetinin belirlenmesinde yaşanan güçlük

Suçun araştırılmasında disiplinler arası uzmanlık alanının bulunması nedeniyle, işbirliği ve eşgüdüm konusunda yaşanan güçlük

Tablo 47- GZFT Analizi

www.masak.gov.tr

67

V. SONUÇ

Ülkemizin mali istihbarat birimi olan MASAK, 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında

Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 231. maddesi ile belirlenen görev ve yetkileri çerçevesinde suç

gelirlerinin aklanması ve terörizmin finansmanının önlenmesi kapsamında veri toplamak, analiz etmek,

terör ve terörizmin finansmanı kapsamında malvarlığı dondurulması, araştırma ve inceleme

faaliyetlerini yürütmek ve ulaşılan sonuçları ilgili birimlere sevk etmenin yanı sıra düzenleme,

koordinasyon, dış ilişkiler, yükümlülük denetimi, eğitim ve bilgi teknolojileri faaliyetlerini

sürdürmektedir.

Başkanlığımızca, “Suç gelirlerinin aklanması ve terörizmin finansmanıyla mücadelede etkinliği

arttırmak” stratejik hedefi kapsamında, 2019 yılında gerçekleştirilen söz konusu faaliyetler, MASAK

Faaliyet Raporu’nun ilgili bölümlerinde tablo ve grafiklerle ayrıntılı olarak açıklanmıştır.

Bakanlığımız 2019-2023 dönemini kapsayan Stratejik Plan ile belirlenen “Kayıt Dışı Ekonomi ile

Mücadele Etmek ve Mali Suçları Azaltmak” stratejik amacına katkı sağlamak ve “Suç Gelirlerinin

Aklanması ve Terörizmin Finansmanıyla Mücadelede Etkinliği Arttırmak” stratejik hedefine ulaşmaya

yönelik olarak yürütülen faaliyetler ile bu kapsamda belirlenen öncelikli faaliyetlerin

gerçekleştirilmesine yönelik çalışmalarımız aynı kararlılıkla sürdürülecektir.


68

İÇ KONTROL GÜVENCE BEYANI

Harcama yetkilisi olarak yetkim dâhilinde;

Bu raporda yer alan bilgilerin güvenilir, tam ve doğru olduğunu beyan ederim.

Bu raporda açıklanan faaliyetler için idare bütçesinden harcama birimimize tahsis edilmiş kaynakların

etkili, ekonomik ve verimli bir şekilde kullanıldığını, görev ve yetki alanım çerçevesinde iç kontrol

sisteminin idari ve mali kararlar ile bunlara ilişkin işlemlerin yasallık ve düzenliliği hususunda yeterli

güvenceyi sağladığını ve harcama birimimizde süreç kontrolünün etkin olarak uygulandığını bildiririm.

Bu güvence, harcama yetkilisi olarak sahip olduğum bilgi ve değerlendirmeler, iç kontroller, iç denetçi

raporları ile Sayıştay raporları gibi bilgim dâhilindeki hususlara dayanmaktadır.

Burada raporlanmayan, idarenin menfaatlerine zarar veren herhangi bir husus hakkında bilgim

olmadığını beyan ederim.

ANKARA 31/ 01 /2020

Hayrettin KURT Mali Suçları Araştırma Kurulu

Başkanı

www.masak.gov.tr

69

EKLER

TABLOLAR LİSTESİ TABLO 1- YILLAR İTİBARIYLA PERSONELİN DAĞILIMI (2015-2019) .......................................................................... 9 TABLO 2- UNVANLARINA GÖRE PERSONEL SAYILARI (31.12.2019) ...................................................................... 10 TABLO 3- PERSONELİN YAŞ PROFİLİ (31.12.2019) ................................................................................................. 11 TABLO 4- PERSONELİN ÖĞRENİMİ DURUMU (31.12.2019) ................................................................................. 12 TABLO 5- PERSONELİN YDS DÜZEYİ (31.12.2019) ................................................................................................ 12 TABLO 6- BÜTÇE ÖDENEK TAHSİSİ VE GİDERLERİNİN EKONOMİK SINIFLANDIRILMASI (2015-2019) ................... 15 TABLO 7- GENEL PERFORMANS DEĞERLENDİRİLMESİNE YÖNELİK İSTATİSTİKLER (2015-2019) ........................... 18 TABLO 8- ALINAN BİLDİRİMLERİN TÜRLERİNE GÖRE DAĞILIMI (2015-2019) ........................................................ 22 TABLO 9- ŞÜPHELİ İŞLEM BİLDİRİMLERİNİN YÜKÜMLÜ GRUPLARINA GÖRE DAĞILIMI (2015-2019) ................... 23 TABLO 10- ŞİB GÖNDEREN FİNANSAL KURULUŞ SAYISININ YILLARA GÖRE DAĞILIMI (2015-2019) ..................... 24 TABLO 11- ADLİ/KOLLUK ARAŞTIRMA TALEPLERİ VE İHBARLARIN YILLAR İTİBARIYLA DAĞILIMI (2015-2019) ..... 25 TABLO 12- ADLİ/KOLLUK ARAŞTIRMA TALEPLERİ VE İHBARLARIN KONULARINA GÖRE DAĞILIMI (2015-2019) .. 25 TABLO 13- ADLİ/KOLLUK ARAŞTIRMA TALEPLERİ VE İHBARLARIN ÖNCÜL SUÇLARA GÖRE DAĞILIMI (2015-2019)

...................................................................................................................................................................... 26 TABLO 145- KURUMSAL VE BİREYSEL İHBARLARIN YILLARA GÖRE DAĞILIMI (2015-2019) .................................. 27 TABLO 15- YILLARA GÖRE AÇILAN VE SONUÇLANDIRILAN ANALİZ VE DEĞERLENDİRME DOSYALARI İLE

DÜZENLENEN RAPOR SAYILARI (2015-2019) ................................................................................................ 29 TABLO 16- SONUÇLANDIRILAN ANALİZ VE DEĞERLENDİRME DOSYALARININ KONULARINA GÖRE DAĞILIMI VE

DOSYA KAPSAMINDA ANALİZE TABİ TUTULAN KİŞİ SAYISI (2015-2019) ...................................................... 31 TABLO 17- STRATEJİK ANALİZ KAPSAMINDA GERÇEKLEŞTİRİLEN ÇALIŞMALARA İLİŞKİN İSTATİSTİKLER (2017-

2019) ............................................................................................................................................................ 32 TABLO 18- 5271 SAYILI CMK’NIN 128. MADDESİ KAPSAMINDA AÇILAN VE SONUÇLANDIRILAN DOSYA SAYILARI

İLE DÜZENLENEN RAPOR SAYILARI (2015-2019) .......................................................................................... 32 TABLO 19- 5271 SAYILI CMK'NIN 128. MADDESİ KAPSAMINDA SONUÇLANDIRILAN DOSYALARDA ADI GEÇEN

KİŞİ SAYISI (2015-2019) ................................................................................................................................ 33 TABLO 20-DÜZENLENEN MALİ TESPİT RAPORLARININ SUÇ TÜRLERİ İTİBARİYLE DAĞILIMI (2019) ...................... 33 TABLO 21- İSTİHBARİ NİTELİKTE BİLGİ PAYLAŞIMINDA BULUNAN KURUMLAR (2019) ......................................... 34 TABLO 22- İSTİHBARİ BİLGİLENDİRME KONULARI (2019) ..................................................................................... 36 TABLO 23- YILLARA GÖRE SONUÇLANDIRILAN AKLAMA SUÇU İNCELEME DOSYALARI (2015-2019) ................... 37 TABLO 24- SONUÇLANDIRILAN İNCELEME DOSYALARINDA ADI GEÇEN KİŞİ SAYISI (2015-2019) ......................... 37 TABLO 25- ANALİZ VE DEĞERLENDİRME/AKLAMA SUÇU İNCELEME DOSYALARINDAN SUÇ DUYURUSU YAPILAN

KİŞİ SAYISI (2015-2019) ................................................................................................................................ 38 TABLO 26- 6415 SAYILI KANUNUN 5. MADDESİ KAPSAMINDA ALINAN BAKANLAR KURULU VE CUMHURBAŞKANI

KARARLARI (2015-2019) ............................................................................................................................... 40 TABLO 27- YABANCI DEVLET TALEPLERİNE İSTİNADEN ALINAN BAKANLAR KURULU KARARLARINA İLİŞKİN

İSTATİSTİKLER (2015-2019)........................................................................................................................... 41 TABLO 28- ERTELEME İŞLEMLERİNE İLİŞKİN VERİLER (2016-2019) ....................................................................... 42 TABLO 29-ERTELEME KARARI VERİLEN İŞLEMLERİN TUTARLARI (2016-2019) ...................................................... 42 TABLO 30-ERTELEME KARARI VERİLEN İŞLEMLERİN SUÇ TÜRLERİ İTİBARİYLE DAĞILIMI (2019) .......................... 43 TABLO 31-YASA DIŞI BAHİS İLE MÜCADELE KAPSAMINDA ERTELEME KARARI VERİLEN İŞLEMLERİN TUTARLARI

(2019) ........................................................................................................................................................... 44 TABLO 32- YASA DIŞI BAHİS İLE MÜCADELE KAPSAMINDA ADLİ TEDBİR TUTARLARI (2019) ................................ 44 TABLO 33- GERÇEKLEŞEN YÜKÜMLÜLÜKLERE UYUM DENETİMLERİNİN YILLAR İTİBARIYLA DAĞILIMI (2015-2019)

...................................................................................................................................................................... 45 TABLO 34- İDARİ PARA CEZASINA KONU YÜKÜMLÜLERİN YILLAR İTİBARIYLA DAĞILIMI (2015-2019) ................. 46


70

TABLO 35- İDARİ PARA CEZASINA KONU FİİLLERİN YILLAR İTİBARIYLA DAĞILIMI (2015-2019) ............................ 46 TABLO 36- İDARİ PARA CEZASI TUTARLARININ YILLAR İTİBARIYLA DAĞILIMI (2015-2019) .................................. 46 TABLO 37- SAVCILIKLARA YAPILAN SUÇ DUYURULARININ YILLAR İTİBARIYLA DAĞILIMI (2015-2019) ................. 47 TABLO 38- CEVAPLANDIRILAN GÖRÜŞ TALEBİ, BİLGİ EDİNME BAŞVURUSU VE SORU ÖNERGELERİNİN YILLAR

İTİBARIYLA DAĞILIMI (2015-2019) ............................................................................................................... 49 TABLO 39- YURT DIŞI İSTİHBARİ BİLGİ PAYLAŞIMI SAYILARI (2015-2019) ............................................................. 55 TABLO 40- PERFORMANS SONUÇLARI TABLOSU (2019) ....................................................................................... 60 TABLO 41- PERFORMANS SONUÇLARI TABLOSU (2019) ....................................................................................... 61 TABLO 42- PERFORMANS SONUÇLARI TABLOSU (2019) ....................................................................................... 62 TABLO 43- PERFORMANS SONUÇLARI TABLOSU (2019) ....................................................................................... 63 TABLO 44- PERFORMANS SONUÇLARI TABLOSU (2019) ....................................................................................... 64 TABLO 45- PERFORMANS SONUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ (2019) .............................................................. 65 TABLO 46- GZFT ANALİZİ ....................................................................................................................................... 66

GRAFİKLER LİSTESİ GRAFİK 1- YILLAR İTİBARIYLA TOPLAM PERSONEL SAYISI (2015–2019) .................................................................. 9 GRAFİK 2- PERSONELİN UNVAN BAZINDA YÜZDE DAĞILIMI (31.12.2019) ........................................................... 11 GRAFİK 3- HARCAMALARININ YÜZDE DAĞILIMI (2019) ........................................................................................ 16 GRAFİK 4- GELEN BİLDİRİM SAYILARI (2015-2019) ................................................................................................ 19 GRAFİK 5- BİLDİRİMLERDE ADI/UNVANI GEÇEN KİŞİ SAYILARI (2015-2019) ......................................................... 19 GRAFİK 6- DÜZENLENEN RAPOR SAYISI (2015-2019) ............................................................................................ 20 GRAFİK 7- DÜZENLENEN RAPORLARDA GEÇEN KİŞİ SAYISI (2015-2019) .............................................................. 20 GRAFİK 8- İSTİHBARİ NİTELİKTE BİLGİ PAYLAŞIMINDA BULUNULAN KİŞİ SAYISI (2015-2019) .............................. 21 GRAFİK 9- ŞÜPHELİ İŞLEM BİLDİRİM SAYILARININ YILLARA GÖRE DAĞILIMI (2015-2019) .................................... 23 GRAFİK 10- ŞİB GÖNDEREN FİNANSAL KURULUŞLARIN YILLARA GÖRE DAĞILIMI (2015-2019) ........................... 24 GRAFİK 11- ADLİ/KOLLUK ARAŞTIRMA TALEPLERİ VE İHBARLARIN YILLARA GÖRE DAĞILIMI (2015-2019) .......... 25 GRAFİK 12- ANALİZ VE DEĞERLENDİRME KAPSAMINDA DÜZENLENEN RAPOR SAYISI (2015-2019) .................... 29 GRAFİK 13- SONUÇLANDIRILAN ANALİZ VE DEĞERLENDİRME DOSYALARI KAPSAMINDA ANALİZE TABİ TUTULAN

KİŞİ SAYISI (2015-2019) ................................................................................................................................ 31 GRAFİK 14- 5271 SAYILI CMK’NIN 128. MADDESİ KAPSAMINDA DÜZENLENEN RAPOR SAYISI (2015-2019) ....... 33 GRAFİK 15- YILLARA GÖRE SONUÇLANDIRILAN AKLAMA SUÇU İNCELEME DOSYALARI(2015-2019) ................... 37 GRAFİK 16- ANALİZ VE DEĞERLENDİRME/AKLAMA SUÇU İNCELEME DOSYALARINDAN SUÇ DUYURUSU YAPILAN

KİŞİ SAYISI (2015-2019) ................................................................................................................................ 38 GRAFİK 17- İDARİ PARA CEZASI TUTARLARININ YILLAR İTİBARIYLA DAĞILIMI (2015-2019) ................................. 47 GRAFİK 19- PERFORMANS SONUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ (2019) ............................................................. 65

ŞEKİLLER LİSTESİ ŞEKİL 1- BAŞKANLIĞIN BAŞLICA GÖREV ALANLARI.................................................................................................. 7 ŞEKİL 2- BAŞKANLIĞIMIZIN ORGANİZASYON ŞEMASI ............................................................................................. 8 ŞEKİL 3- BMGK KARARLARI KAPSAMINDA MALVARLIĞININ DONDURULMASI SÜRECİ ......................................... 40 ŞEKİL 4- YABANCI DEVLET TALEBİ KAPSAMINDA MALVARLIĞININ DONDURULMASI SÜRECİ .............................. 41

HARİTALAR LİSTESİ HARİTA 1 - MUTABAKAT MUHTIRASI İMZALANAN ÜLKELER HARİTASI ................................................................ 53

www.masak.gov.tr

71

KISALTMALAR

AB : Avrupa Birliği ABD : Amerika Birleşik Devletleri BM : Birleşmiş Milletler

BMGK : Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi

BT : Bilgi Teknolojileri

CMK : Ceza Muhakemesi Kanunu

DEAŞ : Devlet'ül Irak ve'ş Şam

EGMONT : Egmont Group(Egmont Grup)

EMİS : Entegre Mali İstihbarat Sistemi

FATF : Financial Action Task Force (Mali Eylem Görev Gücü) FETÖ/PDY : Fethullahçı Terör Örgütü/Paralel Devlet Yapılanması

FIU : Financial Intelligence Unit (Mali İstihbarat Birimi) YDS : Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavı

MASAK : Mali Suçları Araştırma Kurulu OECD : Organisation for Economic Co-operation and Development (Ekonomik İşbirliği ve

Kalkınma Teşkilatı) SGB : Strateji Geliştirme Başkanlığı

ŞİB : Şüpheli İşlem Bildirimi

TCK : Türk Ceza Kanunu

TL : Türk Lirası

URD : Ulusal Risk Değerlendirmesi

VUK : Vergi Usul Kanunu

faalİyet raporu - hmb · 2021. 1. 8. · 5 i. genel bİlgİler í ï. í. õ õ ò tarihli ve ð...

Documents