facts and figures - thaipublica · 2018-12-26 ·...
TRANSCRIPT
Macroeconomic update
เศรษฐกจกมพชาจะขยายตวราว 7.0% ในป 2018 และจะชะลอตวลงเลกนอยท 6.8% ในป 2019 ดวยปจจยสนบสนนดานอปสงคทงจากภายในประเทศและตางประเทศ ความตองการภายในประเทศทเพมขนไดแรงผลกดนมาจากคาแรงขนต าทสงขนและการลงทนขนาดใหญของรฐ ทงน รฐบาลไดอนมตงบประมาณประจ าป 2019 มลคา 6.7 พนลานดอลลารสหรฐฯ เพมขน 11.4%YOY ซงครอบคลมนโยบายกระตนทางการคลงกอนใหญ รวมถงวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม (SMEs) ซงเปนหนงในภาคธรกจหลกของเศรษฐกจกมพชาจะไดรบการสงเสรมเพมเตมโดยการใหระยะพกช าระภาษ 3-5 ป ขณะเดยวกน รฐบาลกจะเดนหนาโครงการพฒนาโครงสรางพนฐาน เชน ทางดวน Phnom Penh-Sihanoukville และ Phnom Penh-Svay Rieng เพอรองรบความตองการโครงสรางพนฐานทดข นส าหรบภาคธรกจ ในขณะเดยวกน ความตองการสนคาสงออกของกมพชาทเพมขน การลงทนโดยตรงจากตางประเทศ (FDI) ทหลงไหลเขามาอยางตอเนองและกจกรรมการทองเทยวทคกคกสะทอนอปสงคจากภายนอกทแขงแกรงในป 2018 การสงออกในชวงครงแรกของป 2018 เตบโต 16%YOY ขบเคลอนดวยการสงออกสนคาหมวดเสอผาเครองนงหมและรองเทาทเปนผลตภณฑหลกซงเตบโตขนอยางรวดเรวถง 16%YOY และความตองการจากสหรฐฯ ซงเปน 1 ใน 2 ประเทศคคาหลก ทขยายตวสงถง 26%YOY แมสงครามการคาระหวางสหรฐฯ และจนจะด าเนนตอไป การเตบโตของภาคการสงออกของกมพชาคาดวาจะยงคงแขงแกรงเนองจากสทธประโยชนทางการคาภายใตกรอบ Everything But Arms (EBA) ของสหภาพยโรปและ Generalized System Preference (GSP) ของสหรฐฯ อตสาหกรรมเกดใหมกจะไดประโยชนจากสงครามการคาจากการทบรษทขามชาตตางๆ รวมทง บรษทผลตจกรยานสญชาตสหรฐฯ Kent International Inc และ Trek Bicycle Corporation ก าลงพจารณาใหกมพชาเปนฐานการผลตเพอการสงออกแหงใหม นอกจากน กมพชายงไดตอนรบนกทองเทยวถง 4.3 ลานคนใน 9 เดอนแรกของป 2018 ซงสงขนถง 12%YOY กลมประเทศอาเซยนน าโดยชาวจนเปนนกทองเทยวหลกทเขามาในประเทศ อยางไรกตาม ความเสยงดานเสถยรภาพภายนอกของกมพชายงคงเพมขน ในขณะทสงครามการคาระหวางสหรฐฯ และจนเพมความรนแรงขนประกอบกบเศรษฐกจโลกชะลอตวลง แตการสงออกของกมพชาในป 2018 กลบไมไดรบผลกระทบเนองจากสทธประโยชนทางการคาตางๆ อยางไรกด อตสาหกรรมสงทอเครองนงหมและรองเทาซงมสดสวน 70% ของการสงออกรวมในป 2017 จะตองเผชญกบความทาทายในอนาคตอนใกลเนองจากคาแรงขนต าทปรบตวสงขน การแขงขนในภมภาคทวความรนแรงขนและความเปนไปไดทสหภาพยโรปจะถอนสทธประโยชนทางการคา EBA ดงนนภาคเอกชนน าโดย EuroCham และหอการคา
Facts and Figures Population (2018) 16.45 million Labor force (2017) 8.9 million GDP (2017) 22.3 USD billion GDP per capita (2017) 1,390 USD GDP by sector (2017) Agriculture: 25.3%, Industry: 32.8%, Services: 41.9% Top exports (2017) Textile 65%, Footwear 11%, Travel goods 3%
Economic Outlook
Things to watch in 2019
การตดสทธประโยชน EBA จากสหภาพยโรป
การยายการลงทนเพอเลยงผลกระทบสงครามการคา
สหรฐฯ-จน
องกฤษ (the British Chamber of Commerce) จงไดแสดงความกงวลในประเดนดงกลาว ซงจะกระทบตอความนาดงดดในการลงทนของกมพชา ภาวะการเงนโลกทตงตวจะยงท าใหความสามารถในการช าระหนสนของประเทศมความเสยงมากขนอกทางหนง แมวาหนสาธารณะในสกลเงนตราตางประเทศของกมพชาทราว 30% ของ GDP ในป 2018 จะเปนระดบทสามารถจดการได แตความจ าเปนในการลงทนของรฐในโครงสรางพนฐานมแนวโนมเพมขน ซงคาใชจายสวนหนงจ าเปนตองกจากแหลงเงนทนตางชาต
ธนาคารชาตแหงกมพชา The National Bank of Cambodia (NBC) เดนหนาสงเสรมการใชเงนเรยลและพฒนาผลตภณฑทางการเงนในประเทศ เนองจากกมพชามการใชเงนดอลลารสหรฐฯ ในระดบสง NBC จงไมสามารถใชนโยบายทางการเงนไดอยางเตมประสทธภาพ ดงนน NBC จงออกมาตรการเพมความเชอมนในการใชเงนเรยล โดยมมาตรการหลกคอการใชเงนเรยลในการซอเงนดอลลารสหรฐฯ เพอรกษาเสถยรภาพอตราแลกเปลยน โดยเงนเรยลสามารถรกษาระดบไดทราว 4,050 เรยลตอดอลลารสหรฐฯ ในป 2018 ทงน สถาบนการเงนทร บการอดฉดเงนเรยลเขาไปในระบบคดเปนธนาคารพาณชย 54% และสวนทเหลอเปนรานรบแลกเปลยนเงนตราตางประเทศ อกมาตรการส าคญคอการออกขอก าหนดใหทกธนาคารและสถาบนการเงนขนาดยอย Micro financial institutions (MFIs) มสดสวนการปลอยสนเชออยางนอย 10% ในสกลเงนเรยลภายในป 2019 อยางไรกตาม การปฏบตตามขอก าหนดของ NBC ดงกลาวนบเปนความทาทายของสถาบนการเงน เนองจากความตองการฝากและกในสกลเงนดอลลารสหรฐฯ ยงคงอยในระดบสง ในขณะเดยวกน รฐกเตรยมทออกพนธบตรรฐบาลเพอเปนผลตภณฑทางการเงนใหมในการระดมเงนลงทนภายในประเทศ ทงน กมพชาจ าเปนทจะตองพงพาพนธบตรรฐบาลเพมขนในอนาคตเนองจากความตองการระดมทนโดยเฉพาะเพอสนบสนนการพฒนาโคตรงสรางพนฐานเตบโตอยางรวดเรว
การถอนสทธประโยชนดานการคา EBA ของสหภาพยโรปและการยายฐานการลงทนเพอเลยงสงครามการคาสหรฐฯ-จน จะเรงกระบวนการเพมความหลากหลายในภาคอตสาหกรรมของเศรษฐกจกมพชาและขยายโอกาสของธรกจไทยดวย สหภาพยโรปเปนตลาดใหญทสดของกมพชาในการสงออกผลตภณฑเสอผาเครองนงหมและรองเทาจนถงปจจบน แตความเปนไปไดในการเสยสทธประโยชน EBA และความทาทายทเพมขนคาดวาจะท าใหอตสาหกรรมเสอผาเครองนงหมและรองเทาชะลอตวลงในอก 2-3 ปขางหนา ในขณะท สนคาอตสาหกรรมทสรางมลคาเพม เชน จกรยาน บรรจภณฑ อเลกทรอนกส มสวนแบงตลาดการสงออกทเพมขนอยางชดเจนจาก 2% ในป 2008 เปนมากกวา 20% ในป 2017 ซงชใหเหนวาภาคอตสาหกรรมอนนอกเหนอจากเสอผาเครองนงหมและรองเทามโอกาสในการลงทนทเพมขน โดยเฉพาะอยางยงการผลตอาหารและการผลตชนสวนและอปกรณของสนคาอนๆ เพราะเปนอตสาหกรรมทรฐบาลสงเสรมภายใตสทธประโยชนดานภาษเพมเตมส าหรบ SMEs ทงน ธรกจไทยทเกยวกบผลตภณฑมลคาเพมดงกลาวมความเปนไปไดทจะขยายฐานการผลตไปยงกมพชาเพอรองรบความตองการทงจากภายในและตางประเทศ ในเวลาเดยวกน อตสาหกรรมการทองเทยวเตบโตอยางรวดเรวในชวง 2-3 ปมาน จ านวนนกทองเทยวทเดนทางเขากมพชาเพมขนเปนตวเลข 2 หลก รฐบาลไทยและกมพชาประกาศความรวมมอในการสรางความแขงแกงในภาคธรกจการทองเทยวเพอเพมจ านวนนกทองเทยวทเดนทางเขามายงทงสองประเทศและทจะเดนทางตอไปยงประเทศทสาม ธรกจทเกยวของกบการทองเทยวยงเพมความนาสนใจขนเมอการลงทนไดรบระยะพกช าระภาษภายใตการสงเสรมการลงทนของ SMEs ของรฐบาลกมพชา
Financial markets
EIC’s view
Cambodia’s Key Indicators Indicators Unit 2013 2014 2015 2016 2017 2018F 2019F Real GDP % YOY 7.4 7.1 7.0 7.0 6.9 7.0 6.8 Consumer price index % 4.7 1.0 2.8 3.9 2.2 3.5 3.2 Current account balance % of GDP -13.4 -10.1 -9.0 -8.6 -8.5 -10.8 -10.6 Policy rate (end of period) % 1.3 1.4 1.4 1.4 1.4 - -
Sources: International Monetary Fund (IMF) and The National Bank of Cambodia
ขาดดลการคาเพมขนจากความตองการน าเขาในระดบสง จ านวนนกทองเทยวตางชาตเตบโตตอเนอง
Sources: World Bank Sources: World Bank and CEIC
กมพชามสภาพแวดลอมทเออตอการลงทน ทนส ารองระหวางประเทศสงกวามาตรฐานท 3 เดอน
Sources: World Bank
Sources: IMF
เงนเรยลรกษาระดบ 4,050 เรยลตอดอลลารสหรฐฯ หนตางประเทศยงอยในระดบทสามารถบรหารจดการได
Sources: Bloomberg Sources: International Monetary Fund (IMF) and CEIC
Links with Thai Economy
Exports to Cambodia Imports from Cambodia
Sources: Thailand’s Ministry of Commerce Sources: Thailand’s Ministry of Commerce
Border exports to Cambodia Border imports from Cambodia
Sources: Thailand’s Department of Foreign Trade Sources: Thailand’s Department of Foreign Trade
Thailand’s Direct Investment in Cambodia Cambodia’s tourist arrival in Thailand
Sources: Bank of Thailand Sources: Thailand’s Department of Tourism
การเตบโตทางเศรษฐกจของกมพชาในชวงทผานมาไดรบความสนใจอยางมากจากนกลงทนตางประเทศ ถงแมวาจะยงมขอจ ากดดานโครงสรางพนฐานอยบาง แตดวยปจจยสนบสนนอน ๆ ทงจากภายในและภายนอกประเทศ ไมวาจะเปนการลงทนโดยตรงจากตางชาต การทองเทยว รวมไปถงการเรงสรางศกยภาพของแรงงานใหมความสามารถทดเทยมประเทศคแขง นกลงทนตางลงความเหนวาทศทางของประเทศกมพชา ยงมแนวโนมทด ทงนจากการประเมนของ IMF เศรษฐกจของประเทศกมพชาในป 2018 จะเตบโตทประมาณ 7% ถอเปนตวเลขทคอนขางสงหากเทยบกบประเทศอนๆ ในภมภาคอาเซยน ในขณะเดยวกน สงส าคญทมกจะมาควบคไปกบการขยายตวของเศรษฐกจในระดบสงอยางตอเนอง คอ รายไดทเพมขนและการเปลยนแปลงในวถชวต โดยเฉพาะอยางยงของคนในเมองและกลมทไดรบประโยชนโดยตรงจากความเจรญทางเศรษฐกจ บรรยากาศการพฒนาของกรงพนมเปญ เมองหลวงของประเทศ และตวชวดทส าคญหลายตวสะทอนใหเหนถงการเตบโตของชนชนกลางในกมพชาทมก าลงซอเพมมากขนอยางตอเนอง ไมวาจะเปน ตวเลขทางการของจ านวนรถยนตทจดทะเบยนในระบบในป 2015 ซงอยท 3.2 ลานคน เพมขนกวา 14% จากปกอนหนา
BOX
ธรกจไลฟสไตลเอนเตอรเทนเมนตในกมพชา โอกาสส าคญทไมอาจมองขาม
อกหนงตวชวดทสะทอนการขยายตวของสงคมเมองไดดคอการเพมจ านวนของหางสรรพสนคา จากรายงานของซบอารอ (CBRE) ทปรกษาดานอสงหารมทรพยชนน าระดบโลกพบวา ในระหวางป 2018-19 จะมจ านวนหางสรรพสนคากวา 10 หางเรมทยอยเปดใหมในกรงพนมเปญ ซงจะท าใหจ านวนพนทคาปลก (retail space) ในเมองหลวงเพมขนกวาเทาตว เปน 450,000 ตรม. นอกจากน หากสงเกตการเปลยนแปลงการใชพนทในตวเมองอยางจรงจงแลว จะพบวา มรานกาแฟ คาเฟ และรานอาหาร ซงเนนจดขายในการสรางบรรยากาศดๆ ใหลกคาไดรสกผอนคลาย หรอเปนมมสวยๆ ส าหรบถายรปเปดใหมหลายแหง รวมไปถงรานขายไวน แบบ specialty store เพอรองรบความตองการลกคาเฉพาะกลม high end อกดวย ทงหมดนแสดงถงความตองการของชาวกมพขาทมก าลงซอเพมมากขน หนงในตวอยางของผเลงเหนโอกาสทนาสนใจนคอการขยายกจการของเมเจอร กรป ทเดนหนาขยายธรกจโรงภาพยนตรมายงประเทศกมพชาตงแตป 2014 ซงเปนการออกไปท าธรกจในตางประเทศครงแรกของบรษท โดยในปจจบน เมเจอร ม 4 สาขา 24 โรงในกมพชาทงในพนมเปญและเสยมเรยบ ไมเพยงแคโรงภาพยนตทเปนบรการหลกแลว เมเจอรยงใหบรการลานโบวลงและหองคาราโอเกะอกดวย จากรายงานของ SCBS (SCB Securities) ในป 2016 บรษทสามารถขายตวภาพยนตรทกมพชาได 1.3 ลานใบ โดยราคาเฉลยอยท 175 บาทตอใบ นอกจากน อตราสวนก าไรตอชนของการขายเครองดมและปอบคอรนทกมพชานนยงสงกวาในประเทศไทยถง 10% อกหนงความส าเรจของผประกอบการไทยในการเขาถงไลฟสไตลของคนกมพชาคอรานกาแฟคาเฟอเมซอน ทเพงฉลองครบ 100 สาขาไปเมอเรวๆ น นบเปนการเขาตลาดทประสบความส าเรจอยางมากในระยะเวลาเพยงแค 4 ป โดย 80% เปนลกษณะการขายแฟรนไชส ซงนอกเหนอจากอเมซอนแลว ยงมรานกาแฟแบรนดไทยอกกวา 10 แบรนดทเขามาตตลาดกมพชา เชน คอฟฟทเดย อนทนน และ ทรคอฟฟ เปนตน จากรายงานของพนมเปญโพสตระบวาปจจบน รานกาแฟแบรนดไทยมสวนแบงตลาดเปนอนดบ 1 หรอคดเปนสดสวน 45% ของจ านวนรานกาแฟทงหมดในกมพชา สถาบนสถตแหงชาตกมพชารายงานวาการขยายตวของภาคบรการทเตบโตกวาปละ 10% ตลอดระยะเวลา 7 ปทผานมาท าใหสดสวนของภาคบรการคดเปน 42% ของผลตภณฑมวลรวมในประเทศ แซงหนาภาคการผลตและภาคเกษตรกรรม ซงสะทอนถงการเขาสสงคมเมองอยางรวดเรวของคนรนใหมในกมพชา สงผลใหเกดประชากรจ านวนมากทมก าลงซอและพรอมทจะจบจายใชสอย รายไดทเพมมากขน ท าใหเกดการแสวงหากจกรรมใหมๆ ไมวาจะเปนการเดนหางชอปปงเพอสนองความตองการของตวเองหรอเพอแสดงสถานะทางสงคม รวมไปถงการหาสถานทเพอพบปะสงสรรคกนระหวางเพอนฝง นบเปนกรณศกษาทแสดงใหเหนวาธรกจไลฟสไตลและเอนเตอรเทนเมนตในกมพชาก าลงอยในชวงเวลาทมโอกาสในการลงทน ผประกอบการไทยทอยในอตสาหกรรมนควรใชประโยชนจากประสบการณของการสรางธรกจลกษณะนใหประสบความส าเรจ และน ามาปรบใชกบประเทศกมพชา ความใกลเคยงกนทางดานวฒนธรรมและสถานทตงทตดกนของทงสองประเทศ นบเปนขอไดเปรยบส าคญของนกธรกจไทย หากแตนกลงทนจากชาตอนๆ นน กมความสนใจทจะแสวงหาโอกาสในกมพชาเชนกน ดงนนความสามารถในการท าความเขาใจความตองการผบรโภคยคใหมในกมพชาจะเปนกญแจส าคญสความส าเรจ
Macroeconomic update
รฐบาลลาววางแผนออกพนธบตรในตลาดจน ปจจบน ลาวออกพนธบตรในตลาดไทยเปนหลกเพอระดมทนส าหรบโครงการภาครฐ ทางการลาวจงวางแผนเพมแหลงเงนทนจากตางประเทศและมจนเปนหนงในตวเลอกหลก ลาวยงตองการเงนสนบสนนจากตางประเทศ เนองจากตลาดเงนในลาวยงมขนาดเลก โดยปจจบนมบรษทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยลาว (LSX) เพยง 7 แหง ซงรวมถง EDL Generation Public Company ในเครอรฐวสาหกจไฟฟาลาว (EDL) ทมการระดมทนผานการออกพนธบตรในไทยแลวเชนกน ทงน แมการออกพนธบตรในจนจะชวยใหลาวไดเขาถงแหลงเงนทนใหมๆ แตกจะท าใหภาระหนสนของลาวสงขนดวยเชนกน โดย ณ สนป 2017 ลาวมหนสาธารณะทกยมจากตางประเทศสงเกนครงของ GDP และมจนเปนเจาหนรายใหญ คดเปนสดสวน 42% ของหนในรปเงนตราตางประเทศทงหมด
Facts and Figures Population (2017) 7.13 million Labor force (2017) 3.6 million GDP (2017) 17.15 USD billion GDP per capita (2017) 2,568 USD GDP by sector (2017) Agriculture: 20.9%, Industry: 33.2%, Services: 39.1% Top exports (2017) Electricity 24%, Copper 20%, Electrical product 12%
Economic Outlook
การบรการจดการหนสาธารณะและหน
ตางประเทศของรฐบาลลาว
การชะลอตวของเศรษฐกจจน
Things to watch in 2019
Financial markets
EIC’s view
ภาคการทองเทยวยงคงเปนตวแปรส าคญของเศรษฐกจลาว แมตวเลขนกทองเทยวจะลดลงในชวงปทผานมา ส านกงานสถตลาวรายงานวา จ านวนนกทองเทยวทเดนทางเขามาในลาวโดยรวมลดลง 9%YOY ในป 2017 แตตวเลขนกทองเทยวจนกลบขยายตวถง 17%YOY (รปท 1) จ านวนนกทองเทยวตางชาตทเพมขนในกลมประเทศอาเซยนเปนอกหนงสญญาณทดส าหรบภาคการทองเทยวลาว เนองจากโครงการรถไฟฟาความเรวสงลาว-จนทจะเปดท าการในป 2021 จะชวยใหการเดนทางเชอมตอระหวางลาวและประเทศในภมภาคอนๆ มความสะดวกรวดเรวมากขน ทงน จากรายงานความสามารถทางการแขงขนในดานการทองเทยวโดย World Economic Forum (WEF) ดชนของลาวในป 2017 ปรบดขนเลกนอยจากป 2015 โดยลาวไดคะแนนสงในหมวดการแขงขนดานราคา หมายความวา ลาวคดคาคาธรรมเนยมการบรการดานการทองเทยว เชน คาธรรมเนยมสนามบนและภาษบตรโดยสารคอนขางต าเมอเทยบกบประเทศอนๆ นอกจากน ลาวยงไดคะแนนสงในหมวดการใหความส าคญกบภาคการทองเทยว สะทอนวาการทองเทยวเปนอตสาหกรรมทภาครฐใหการสนบสนน โดยรฐบาลลาวใชจายในภาคการทองเทยวคดเปนสดสวน 8.1% ของงบประมาณภาครฐทงหมด เทยบกบรฐบาลไทยซงใชจายในสดสวน 2.8%
อยางไรกด การขาดแคลนโครงสรางพนฐานดานการทองเทยวยงคงเปนความทาทายหลกส าหรบลาว ถนนในลาวสวนใหญยงขาดการพฒนาท าใหการเขาถงสถานททองเทยวตางๆ ยงคอนขางล าบาก โดยเฉพาะสถานททองเทยวนอกกรงเวยงจนทน ถอเปนโอกาสส าหรบนกลงทนตางประเทศทจะเขามาพฒนาทงในภาคการกอสรางและภาคบรการส าหรบการทองเทยว ทงน การพฒนาดานการทองเทยวเปนหนงใน 9 อตสาหกรรมทภาครฐใหการสนบสนนตามกฎหมายสงเสรมการลงทนของลาวป 2016 โดยการพฒนาการทองเทยวทางธรรมชาต แหลงทองเทยวทางวฒนธรรมและประวตศาสตร และการทองเทยวทเปนมตรกบสงแวดลอม จะไดรบสทธประโยชนทางการลงทนทงในดานภาษ และการยกเวนคาธรรมเนยมการเชาทดนสงสด 10 ป (รปท 2) นอกจากน นกลงทนในเขตเศรษฐกจพเศษ (SEZs) ยงไดรบสทธประโยชนเพมเตม เชน การยกเวนภาษมลคาเพม และการขยายระยะเวลายกเวนภาษก าไร เปนตน (อานเพมเตมท Special Topic: Fantastic SEZs and where to find them) รปท 1: จ านวนนกทองเทยวจนเขาลาวยงขยายตวตอเนอง สวนทางกบตวเลขนกทองเทยวรวมทลดลงตงแตป 2015
รป ท 2: ภาคการ ทอ ง เ ท ย วลาว เ ปนห น ง ในอตสาหกรรมทสามารถขอรบการสงเสรมการลงทนได โดยสทธประโยชนจะตางกนไปตามพนทลงทน
ทมา: การวเคราะหโดย EIC จากขอมลของส านกงานสถตลาว กระทรวงการวางแผนและการลงทนลาว และ TDRI (ตลาคม 2017)
Laos’ Key Indicators Domestic Demand Unit 2013 2014 2015 2016 2017 2018F 2019F Real GDP % YOY 8.0 7.6 7.3 7.0 6.9 6.8 7.0 Consumer price index % 6.7 2.4 0.9 2.5 0.1 2.6 2.9 Current account balance % of GDP -28.4 -20.0 -18.0 -13.0 -12.1 -13.9 -12.3 Policy rate (end of period) % 5.0 5.0 4.5 4.3 4.0 - -
Sources: International Monetary Fund (IMF) and Bank of the Lao PDR
การสงออกทขยายตวดท าใหลาวขาดดลการคาลดลง จ านวนนกทองเทยวตางชาตลดลงในชวง 2 ปทผานมา
Sources: World Bank Sources: World Bank and CEIC
FDI ยงคงไหลเขาลาวอยางตอเนอง น าโดยการลงทนจน ลาวยงคงมทนส ารองระหวางประเทศในระดบต า
Sources: World Bank
Sources: IMF
เงนกบออนคาลงตามการแขงคาของเงนดอลลารสหรฐฯ ความเสยงหลกของลาวคอหนตางประเทศทอยในระดบสง
Sources: Bloomberg Sources: International Monetary Fund (IMF) and CEIC
Links with Thai Economy
Exports to Laos Imports from Laos
Sources: Thailand’s Ministry of Commerce Sources: Thailand’s Ministry of Commerce
Border exports to Laos Border imports from Laos
Sources: Thailand’s Department of Foreign Trade Sources: Thailand’s Department of Foreign Trade
Thailand’s Direct Investment in Laos Laos’ tourist arrival in Thailand
Sources: Bank of Thailand Sources: Thailand’s Department of Tourism
Macroeconomic update
เศรษฐกจเมยนมาขยายตวไมไดตามเปาในชวงเปลยนผานปงบประมาณ2 ตงแตเดอนเมษายนถงกนยายน 2018 มลคาการลงทนโดยตรงจากตางประเทศ (FDI) ทไดรบการอนมต ไหลเขามา 1.765 พนลานดอลลารสหรฐฯ ซงนอยกวาท Directorate of Investment and Company Administration (DICA) คาดการณไวมากถง 3 พนลานดอลลารสหรฐฯ ในเวลาเดยวกน จ านวนนกทองเทยวจากตางชาตเพมขนเพยง 2%YOY โดยนกทองเทยวจากชาตตะวนตกลดลงอยางมาก รวมถงจากฝรงเศสลดลง 28%YOY สหราชอาณาจกรลดลง 22%YOY เยอรมนลดลง 32%YOY และอเมรกาเหนอลดลง 15%YOY การลงทนและรายรบจากภาคการทองเทยวจากชาตตะวนตกทชะงกงนเปนผลมาจากประเดนสทธมนษยธรรมชาวโรฮงญาในรฐ Rakhine อยางไรกตาม ในชวง 6 เดอนน การสงออกเตบโตอยางชดเจนถง 22%YOY แตะมลคา 8.8 พนลานดอลลารสหรฐฯ จากความตองการสนคาเสอผาเครองนงหม ผลตผลทางการเกษตร และสนแรของเมยนมาในระดบสง ขณะทการน าเขาเตบโตในอตราทชากวาท 8.5%YOY เปนมลคา 9.8 พนลานดอลลารสหรฐฯ น าโดยสนคาวตถดบ สนคาทน และสนคาอปโภคบรโภค เปนผลใหการขาดดลทางการคาลดลงเหลอ 1 พนลานดอลลารสหรฐฯ แนวโนมเศรษฐกจเมยนมายงคงเตบโตไดในระดบทนาพอใจท 6.8% ในปงบประมาณ 2018/19 ทามกลางความทาทายและความเสยงทสงขน ตลาดภายในทมขนาดใหญและความตองการจากตางประเทศจะเปนตวขบเคลอนส าคญของการเตบโตทางเศรษฐกจในปงบประมาณ 2018/19 และในระยะกลาง รฐบาลไดจดตงกระทรวงใหมคอ Ministry of Investment and Foreign Economic Relation และยงไดมการประกาศแผนสงเสรมการลงทน Myanmar Investment Promotion Plan (MIPP) เพอกระตนการลงทน โดยแผนพฒนา 20 ปน มงเนนไปทการดงดด FDI ใน 4 อตสาหกรรมขบเคลอนใหม ไดแก อตสาหกรรมเพอการสงออก อตสาหกรรมเพอรองรบตลาดภายใน อตสาหกรรมทใชทรพยากร และอตสาหกรรมทใชความร ท งน DICA คาดวาเมยนมาจะไดรบเงนลงทน 5.8 พนลานดอลลารสหรฐฯ ตอปในอก 5 ปขางหนา และไดถง 220 พนลานดอลลารสหรฐฯ ในอก 20 ป ตามแผน MIPP อยางไรกตาม จากการส ารวจโดย the Union of Myanmar Federation Chamber of Commerce and Industry รายงานวาความเชอมนของนกลงทนตกลงมา 25%YOY เนองมาจากความทาทายเชนความยากล าบากในการด าเนนธรกจ โครงสรางพนฐานในการลงทนทย าแย การ
2 ชวงเปลยนผานปงบประมาณใหมของเมยนมาคอเมษายน-กนยายน 2018
Facts and Figures Population (2017) 55.12 million Labor force (2017) 22.3 million GDP (2017) 66.96 USD billion GDP per capita (2017) 1,272 USD GDP by sector (2017) Agriculture: 24.8%, Industry: 35.4%, Services: 39.9% Top exports (2017) Oil & Gas 27%, Textile 14%, Cereal 10%
Economic Outlook
Things to watch in 2019 ผลกระทบจากวกฤตโรฮงญาตอการลงทนโดยตรงจากตางชาต และการทองเทยว
เปดเสรภาคธนาคารให แกนกลงทนชาวตางชาต
เขาถงการเงนทจ ากด และการขาดแคลนการปกปองทรพยสนทางปญญา ดงนนเมยนมาจงมความจ าเปนเรงดวนในการพฒนาความตองการเหลานเพอใหบรรลมลคา FDI เปาหมาย ความเสยงทางเศรษฐกจของเมยนมาเกยวของกบวกฤตการณโรฮงญาในรฐ Rakhine และสภาวะการเงนโลกทตงตวขน อตสาหกรรมการผลตเพอสงออกเสอผาเครองนงหมมบทบาทส าคญในการขบเคลอนเศรษฐกจโดยคดเปนสดสวนมากกวา 50% ของการสงออกรวมในป 2017 นกลงทนชาวตางชาตมสดสวน 65% ของอตสาหกรรมเสอผาเครองนงหมในเมยนมา โดยมเปาหมายสงออกไปยงสหภาพยโรปภายใตสทธประโยชนทางการคา Everything But Arms (EBA) อยางไรกตาม วกฤตการณโรฮงญาเปนสาเหตใหสหภาพยโรปก าลงพจารณาการถอนสทธประโยชนดงกลาว สงผลใหการลงทนในอนาคตอาจลดลงทงจากสหภาพยโรปและประเทศอนๆ ทพยายามเขาถงตลาดสหภาพยโรปโดยผานเมยนมา ขณะเดยวกน สภาวะการเงนโลกทตงตวขน น าโดยการขนอตราดอกเบยนโยบายของสหรฐฯ ท าใหเกดเปนแรงกดดนตอภาวะเงนทนไหลออกและท าใหเงนจาดออนคาอยางรนแรง แมวาธนาคารกลางของเมยนมา (CBM) จะพยายามทจะรกษาเสถยรภาพของอตราแลกเปลยนอยางตอเนอง แตเงนจาดไดออนคาลงถง 19%YTD อยทระดบ 1,564.85 จาดตอดอลลารสหรฐฯ ณ วนท 3 ธนวาคม 2018 คาเงนจาดทออนคาลงจะสงผลใหการขาดดลการคาเพมขน เนองจากความตองการน าเขาสนคาอปโภคบรโภค วตถดบและสนคาทนยงคงอยในระดบสง ราคาสนคาน าเขาทสงขนกจะยงท าใหเงนเฟอทสงอยแลวท 8.2% ในเดอนสงหาคม 2018 สงขนไปอก
Central Bank of Myanmar (CBM) เปดเสรภาคธนาคารใหแกชาวตางชาตเพอเรงการพฒนาภาคธนาคารในประเทศ โดยเรมตงแตวนท 8 พฤศจกายน 2018 ทกสาขาของธนาคารตางชาตไดรบสทธในการใหบรการทางการเงนส าหรบธรกจทองถน การบรการทางการเงนทเพมขนครอบคลมถงการใหสนเชอในสกลเงนจาดในอตราดอกเบยสงสดไมเกน 13% และการใหบรการทางการเงนส าหรบการคาเตมรปแบบในอตราดอกเบยตลาด อยางไรกตาม ธนาคารตางชาตยงคงไมไดรบอนญาตในการใหบรการผลตภณฑทางการเงนบางอยาง เชน การเปดบญชสวนตว การโอนเงน และรบอสงหารมทรพยมาเปนหลกทรพยค าประกน ทงน ธนาคารตางชาต 9 แหง จะไดรบใบอนญาตใหด าเนนกจการเตมรปแบบไดในป 2019 มาตรการเปดเสรภาคธนาคารดงกลาวจะกระตนใหมการแขงขนระหวางผเลนทองถนกบผเลนตางชาตมากยงขน ซงจะตอบสนองความตองการสนเชอเตบโตขนโดยตรงและชวยสงเสรมการพฒนาภาคธนาคารเมยนมาในระยะขางหนา
Financial markets
EIC’s view
เมยนมามโอกาสส าหรบการลงทนจ านวนมากทยงไมไดถกพฒนาทงในดานการตอบสนองความตองการของตลาดภายในประเทศและตลาดตางประเทศ ซงสอดคลองกบเปาหมายของ MIPP ทจะขบเคลอนประเทศใหเปนฐานการผลตเพอตลาดภายในและเพอการสงออก ดงนน ธรกจทมศกยภาพการลงทนในเมยนจงครอบคลมตงแต ธรกจอาหารและเครองดม สนคาอปโภคบรโภค วสดกอสราง การศกษา จนถง ผลตภณฑเสอผาเครองนงหมและอะไหลและชนสวนประกอบรถยนต ดงน
1. ธรกจอาหารและเครองดมจะไดประโยชนจากการทเมยนมามแหลงทรพยากรทางการเกษตรมากมายและจ านวนประชากรมขนาดใหญ
2. สนคาอปโภคบรโภคมโอกาสเตบโตอยางแขงแกรง ประกอบกบการเปดเสรธรกจคาสงและคาปลกในเมยนมา ยงไปกวาน สนคาอปโภคบรโภคผลตขนภายในประเทศจะทดแทนสนคาน าเขาทมราคาสงขนเพราะคาเงนจาดออนคา
3. วสดกอสราง เชน ซเมนตและโลหะ จะเปนทตองการมากขนตามจ านวนโครงการพฒนาโครงสรางพนฐานของภาครฐและเอกชนทเพมขน อสงหารมทรพยทพฒนาขนอยางรวดเรวและการขยายพนทเมอง
4. โรงเรยนทใหการศกษาดานอาชวศกษา การฝกอบรม และการศกษาในระดบสงไดเปดใหตางชาตเขามาลงทนได 100% เมอตนป 2018 เนองจากประเทศตองการพฒนาทนทรพยากรมนษยเพอเพมอปทานแรงงานทมความช านาญ
5. เสอผาเครองนงหมซงเปนสนคาสงออกหลกเปนธรกจทมความนาดงดดในการลงทนการผลตเพอสงออกไปยงสหรฐฯ และสหภาพยโรปภายใตกรอบ GSP และ EBA
6. เครองจกรกลและชนสวนประกอบรถยนตนบเปนอตสาหกรรมเกดใหมของเมยนมาแตมแนวโนมเตบโตไดด
Myanmar’s Key Indicators Domestic Demand Unit 2013 2014 2015 2016 2017 2018F 2019F Real GDP % YOY 8.4 8.0 7.0 5.9 6.8 6.4 6.8 Consumer price index % 6.4 6.1 8.4 7.0 5.4 6.3 5.9 Current account balance % of GDP -4.9 -2.2 -5.1 -3.9 -4.3 -5.3 -5.7 Policy rate (end of period) % 10 10 10 10 10 - -
Sources: International Monetary Fund (IMF) and The Central Bank of Myanmar
การคาขาดดลเพมขนจากความตองการน าเขาในระดบสง นกทองเทยวตางชาตลดลง โดยเฉพาะจากชาตตะวนตก
Sources: World Bank Sources: World Bank and CEIC
การลงทนโดยตรงจากตางชาตลดลงจากวกฤตโรฮงญา ทนส ารองระหวางประเทศเพยงพอส าหรบการน าเขา 3 เดอน
Sources: World Bank
Sources: IMF
เงนจาดออนคาตอเนองสรางความเปราะบางตอเศรษฐกจ หนตางประเทศยงคงอยในระดบต า
Sources: Bloomberg
Sources: International Monetary Fund (IMF) and CEIC
Links with Thai Economy
Exports to Myanmar Imports from Myanmar
Sources: Thailand’s Ministry of Commerce Sources: Thailand’s Ministry of Commerce
Border exports to Myanmar Border imports from Myanmar
Sources: Thailand’s Department of Foreign Trade Sources: Thailand’s Department of Foreign Trade
Thailand’s Direct Investment in Myanmar Thai tourist arrivals in Myanmar
Sources: Bank of Thailand Sources: Thailand’s Department of Tourism
Things to watch in 2019
Macroeconomic update
การสงออกดนเศรษฐกจเวยดนามขยายตวตอเนองในป 2018 ในชวง 9 เดอนแรกของป เศรษฐกจของเวยดนามเตบโต 6.98%YOY สงทสดนบตงแตป 2011 การสงออกขยายตว 15.3%YOY โดย 2 ใน 3 ของมลคาการสงออกมาจากการลงทนของบรษทตางชาต ส าหรบทงป 2018 คาดวาเศรษฐกจเวยดนามจะเตบโตสงกวาเปาหมายท 6.7% กอนจะชะลอลง และรกษาระดบการเตบโตทราว 6.5% จนถงป 2023 ตามการประเมนของ IMF เศรษฐกจเวยดนามจะยงขยายตวไดดในป 2019 แตอาจเผชญความเสยงจากสงครามการคาและเศรษฐกจของประเทศคคาทเรมเตบโตชะลอลง โดยเฉพาะสหรฐฯ และจน รวมถงความเสยงจากภายในประเทศ ทงระดบสนเชอทขยายตวอยางรวดเรว และทนส ารองระหวางประเทศทยงอยในระดบต า ขอตกลงการคา CPTPP จะมผลบงคบใชในวนท 30 ธนวาคม 2018 เวยดนามเปนประเทศสมาชกล าดบท 7 ใหสตยาบนรบรองขอตกลง CPTPP (Comprehensive and Progressive Tran-Pacific Partnership) ในเดอนพฤศจกายน ตามหลงญปน สงคโปร แคนาดา นวซแลนดและออสเตรเลย ภายใตขอตกลง CPTPP ประเทศสมาชกจะยกเลกภาษน าเขาสนคากวา 98% ของรายการสนคาทงหมด คาดวาจะชวยกระตนการสงออกของเวยดนาม และดงดดการลงทนจากตางประเทศ โดยเฉพาะโครงการทตองการฐานการผลตเพอสงออกไปยงประเทศสมาชกอก 10 ประเทศ ทงน ในป 2016 การสงออกไปยงประเทศสมาชก CPTPP คดเปนสดสวน 16% ของมลคาการสงออกจากเวยดนามทงหมด นอกจากน ขอตกลง CPTPP จะชวยผลกดนการปฏรปภายในเวยดนามเพอยกระดบความสามารถทางการแขงขนของประเทศในระยะยาว เวยดนามเตรยมยกเลกขอจ ากดการถอหนของนกลงทนตางชาต คาดวาจะมผลคบใชในป 2020 รางกฎหมายดงกลาวจะยกเลกเพดานการถอครองหนของนกลงทนตางชาตในธรกจทวไป ซงปจจบนอยท 49% และจะลดเพดานจ ากดการถอครองหนของตางชาตเปน 30% ส าหรบธรกจบางประเภท เชน การธนาคารและการบน การปรบแกกฎหมายดงกลาวถอเปนกาวส าคญส าหรบเวยดนามเพอดงดดการลงทนจากตางชาต และผลกดนการปฏรปรฐวสาหกจ โดยเปดใหนกลงทนตางชาตเขามามสวนรวมในตลาดทนเวยดนามมากขน ทงน ในเดอนกนยายนป 2018 นกลงทนตางชาตมสดสวนการถอครองหนในตลาดหลกทรพยเวยดนามอยทราว 23.3% เพมขนจากป 2017 ซงอยทระดบ 21.6%
Facts and Figures Population (2017) 96.16 million Labor force (2017) 56.46 million GDP (2017) 215.93 USD billion GDP per capita (2017) 2,306 USD GDP by sector (2017) Agriculture: 16%, Industry: 33%, Services: 41% Top exports (2017) Electronic products 39%, Garments and footwears 19%
Economic Outlook
Financial markets
ผลกระทบจากการชะลอตวของเศรษฐกจ
สหรฐฯ และจน
สนเชอทขยายตวรวดเรวอาจสงผลลบตอเสถยรภาพ
ทางการเงน
เวยดนามออกกฎหมายการท าประกนสงคมส าหรบแรงงานตางชาต ภายใตกฤษฎกาฉบบท 143/2018 แรงงานตางชาตทกคนในเวยดนามตองอยภายใตกฎหมายประกนสงคม เรมตงแตวนท 1 ธนวาคม 2018 เปนตนไป โดยจะใหความคมครองทครอบคลมความเจบปวย การตงครรภ การเกดอบตเหตในสถานทท างาน และโรคทเกยวของกบการท างาน และหกเบยประกนจากเงนเดอนในอตรา 3.5% นอกจากน ตงแตวนท 1 มกราคม 2022 เปนตนไป กฎหมายจะบงคบใหแรงงานตางชาตทกคนอยภายใต retirement and survivorship insurance ซงหกเบยประกน 8% จากเงนเดอน คาดวากฎหมายประกนสงคมนจะชวยรบรองความเทาเทยมในทางปฏบตระหวางแรงงานชาวเวยดนามและชาวตางชาต ซงจะชวยใหเวยดนามสามารถดงดดแรงงานตางชาตทมทกษะสงเขามาท างานในประเทศไดมากขน
หลงจากทขอตกลง CPTPP มผลบงคบใช ไทยอาจเสย FDI บางสวนใหกบเวยดนาม โดยเฉพาะการลงทนในภาคการผลตเพอสงออก อตราคาแรงทยงคอนขางต าและสทธประโยชนทางภาษท าใหเวยดนามมศกยภาพทจะเปนฐานการผลตเพอสงออก โดยเฉพาะการสงออกไปยงยโรโซนและประเทศสมาชก CPTPP ปจจบน เวยดนามไดรบสทธ GSP (Generalized System of Preferences) จากกลมยโรโซนและคาดวาจะเขารวมขอตกลงทางการคาเสรกบยโรป (EVFTA) ไดภายในป 2019 การทเวยดนามเขารวมขอตกลงทางการคาทง CPTPP และ EVFTA อาจท าใหไทยมความนาสนใจนอยลงในฐานะฐานการผลตเพอสงออก รฐบาลไทยจงวางแผนเขารวม CPTPP เชนกน และก าลงอยในระหวางการศกษาผลบวกและผลลบจากการเขารวมขอตกลงดงกลาว ทงน CPTPP มขนาดเศรษฐกจรวมคดเปนสดสวน 13% ของ GDP โลก และการสงออกไทยไปยงประเทศสมาชก CPTPP คดเปน 30% ของมลคาการสงออกรวมทงหมด (รปท 3) โดย CPTPP จะเรมเปดรบสมาชกใหมหลงจากทขอตกลงมผลบงคบใชแลว
อยางไรกด ประเทศไทยยงคงไดเปรยบเวยดนามในดานทกษะของแรงงาน ปญหาหลกส าหรบธรกจในเวยดนามคอการขาดแคลนแรงงานทมทกษะและประสบการณ ท าใหหลายบรษทเลอกทจะจางแรงงานชาวตางชาต จากขอมลของกระทรวงแรงงานเวยดนาม (MoLISA) จ านวนลกจางชาวตางชาตในประเทศเพมขนเฉลยตอป 5.5% ในระหวางป 2011-2016 โดย 73% ของลกจางตางชาตทงหมดมาจากประเทศในเอเชย น าโดยจน เกาหลใต และญปนซงเปนประเทศผลงทนหลกในเวยดนาม ทงน จ านวนแรงงานตางชาตในเวยดนามมแนวโนมเพมขน โดยเฉพาะหลงจากทกฎหมายประกนสงคมส าหรบแรงงานตางชาตมผลบงคบใช
Law & Regulation
EIC’s view
รปท 3: ไทยอาจเสยตลาดสงออกบางแหงใหกบเวยดนาม หลงจากทขอตกลง CPTPP มผลบงคบใช
ทมา: การวเคราะหโดย EIC จากขอมลของ Trademap
Vietnam’s Key Indicators Domestic Demand Unit 2013 2014 2015 2016 2017 2018F 2019F Real GDP % YOY 5.4 6.0 6.7 6.2 6.8 6.6 6.5 Consumer price index % 6.0 1.8 0.6 4.7 2.6 4 4 Current account balance % of GDP 4.5 4.9 -0.1 2.9 2.5 2.2 2.0 Policy rate (end of period) % 7.0 6.5 6.5 6.5 6.25 - -
Sources: International Monetary Fund (IMF) and The State Bank of Vietnam
ดลการคายงคงเกนดลตามการสงออกทขยายตวตอเนอง ภาคการทองเทยวเตบโตดชวยใหการขาดดลบรการลดลง
Sources: World Bank Sources: World Bank and CEIC
FDI เพมขนตอเนอง โดยสวนใหญอยในภาคการผลต ระดบทนส ารองยงต ากวามาตรฐาน 3 เดอนของการน าเขา
Sources: World Bank
Sources: IMF
เงนดองอยในชวงออนคาเทยบเงนดอลลารสหรฐฯ หนสาธารณะอยในระดบสงเมอเทยบกบประเทศเพอนบาน
Sources: Bloomberg
Sources: International Monetary Fund (IMF) and CEIC
Links with Thai Economy
Exports to Vietnam Imports from Vietnam
Sources: Thailand’s Ministry of Commerce Sources: Thailand’s Ministry of Commerce
Cross Border Exports to Vietnam Cross Border Imports from Vietnam
Sources: Thailand’s Department of Foreign Trade Sources: Thailand’s Department of Foreign Trade
Thailand’s Direct Investment in Vietnam Thai tourist arrivals in Vietnam
Sources: Bank of Thailand Sources: Thailand’s Department of Tourism
1. ทาไมตอง SEZs? การลงทนในกลมประเทศ CLMV มกจะไดเปรยบทงในเรองคาจางแรงงานทยงตา รวมถงสทธประโยชนในการลงทนท
กวางขวาง แตภาคธรกจยงตองประสบปญหาการลงทนหลายประการ ไมวาจะเปนปญหาขาดแคลนโครงสรางพนฐาน และ
ขนตอนการทาธรกจทลาชา ดงนน เขตเศรษฐกจพเศษ (Special Economic Zone: SEZs) จงเปนทางออกทดสาหรบนก
ลงทน เชนเดยวกบประเทศไทย รฐบาลกลมประเทศ CLMV ไดจดตงเขตเศรษฐกจพเศษเพอสงเสรมการลงทนใน
อตสาหกรรมเปาหมายและเพอดงดดการลงทนตางชาตซงเปนปจจบขบเคลอนหลกของเศรษฐกจ CLMV ในชวงทผานมา
ทงน เมอเปรยบเทยบกบพนทอนๆ การลงทนในเขตเศรษฐกจพเศษมขอไดเปรยบอย 3 ดาน
1. มสทธประโยชนทางการลงทนทดกวา ทงระยะเวลาการยกเวนภาษทนานขน การเกบภาษ
ในอตราพเศษ และการตออายการเชาทดน ตวอยางเชน ในเมยนมา นกลงทนในเขตเศรษฐกจ
พเศษสามารถเชาทดนไดสงสด 75 ป ซงมากกวาการลงทนในเขตอนอย 5 ป
2. มโครงสรางพนฐานทดกวา เปนทรกนดวาการพฒนาโครงสรางพนฐานในกลมประเทศ CLMV
มกกระจกตวอยในเขตเมองหลวงหรอเมองหลก หมายความวาคณภาพของถนน ทาเรอ หรอ
ระบบจายไฟฟาโดยรวมยงถอวาอยในระดบตา โดยเฉพาะในลาวและเมยนมาซงกวา 60% ของ
ถนนทงประเทศยงเปนถนนลกรง ปญหาขาดแคลนโครงสรางพนฐานทดถอเปนความกงวลหลก
ของภาคธรกจ แตการลงทนในเขตเศรษฐกจพเศษจะชวยลดขอจากดตรงนได โดยเขตเศรษฐกจ
พเศษสวนใหญมความพรอมของโครงสรางพนฐานทงถนน ระบบจดการนา เขตทพกอาศย และ
สงอานวยความสะดวกตางๆ สาหรบในกมพชา เขตเศรษฐกจพเศษพนมเปญมโรงงานผลต
ไฟฟาเปนของตวเอง และมทาเรอบกเชอมตอกบทาเรอหลกในกรงพนมเปญอกดวย
3. มสภาพแวดลอมทางธรกจทดกวา เขตเศรษฐกจพเศษหลายแหงมศนยบรการการลงทนครบ
วงจร (OSS) ทาใหข นตอนการทาธรกจเปนไปอยางรวดเรวยงขน เชน การลงทะเบยนบรษท
การขอใบอนญาตจดทะเบยนการลงทน รวมถงกระบวนการทางศลกากร เปนตน โดยในเขต
เศรษฐกจพเศษสะหวน-เซโนของลาว นกลงทนสามารถขอใบอนญาตลงทนไดโดยตรงกบ
ศนยบรการ OSS และใชเวลาการขออนญาตเพยง 5 วน ในเขตเศรษฐกจพเศษ Thilawa ไดรวม
เอาสานกงานทเกยวของกบการลงทน ไมวาจะเปน ดานศลกากร กองจดเกบภาษรายได และ
ธนาคาร มาอยในทเดยวกน ทาใหกระบวนการทางธรกจสนลงและใชเวลาเพยง 2 สปดาห
2. ทาความรจกเขตเศรษฐกจพเศษในกลมประเทศ CLMV การลงทนเขตเศรษฐกจพเศษเปนอกทางเลอกทดสาหรบการทาธรกจในกลมประเทศ CLMV แตกอนทจะตดสนใจไปลงทน
ทพนทเหลาน นกลงทนควรทาความรจกเขตเศรษฐกจแตละแหงวามธรกจเปาหมายอะไร และใหสทธประโยชนการลงทน
อยางไรบาง
CLMV Highlight Fantastic SEZs and where to find them
nvesting in SEZs is surely a top pick when doing a business in CLMV. But before rushing to invest there, you’d better know where to find an SEZ you can fit in. In this section, we will look into an overall landscape of SEZs in each CLMV countries, finding what are their target businesses and what investment incentives they offer.
กมพชา
กมพชามเขตเศรษฐกจพเศษ 38 แหงทวประเทศ โดยการลงทนสวนใหญเนนไปทอตสาหกรรมทเนนการใช
แรงงาน (labor-intensive) และอตสาหกรรมเบา เชน เสอผาเครองนงหม รองเทา ผลตภณฑเครองหนง อปกรณ
อเลกทรอนกส อะไหลรถยนต การแปรรปอาหาร และการบรรจภณฑ ในบรรดาเขตเศรษฐกจพเศษทกาลงดาเนนการอย
เขตเศรษฐกจพนมเปญ (Phnom Penh Special Economic Zone) และเขตเศรษฐกจสหนวลล (Sihanoulville SEZ) เปน 2
เขตเศรษฐกจทมชอเสยงทสด เขตเศรษฐกจพเศษพนมเปญตงอยใกลกบสนามบนนานาชาตพนมเปญและสามารถเชอม
ตอไปยงทาเรอนาลกทเมองสหนวลลผานถนนสาย 4 ในขณะเดยวกน เขตเศรษฐกจพเศษสหนวลลมขนาดใหญทสดใน
กมพชา โดยใหญกวาเขตเศรษฐกจพเศษพนมเปญถง 5 เทา และตงอยใกลกบสนามบนสหนวลลและทาเรอนาลก ทงน ใน
ป 2016 เขตเศรษฐกจพเศษกมพชามประเทศกลมอาเซยนเปนผลงทนหลก นาโดยญปน จน และไตหวน สวนไทยอย
อนดบท 6 ตวอยางบรษทไทยทลงทนในเขตเศรษฐกจพนมเปญ ไดแก เบทาโกร Thai President Food และ SVI Public
Company ซงเขามาตงโรงงานผลตกลองวงจรปด
การลงทนในเขตเศรษฐกจพเศษของกมพชาจะไดรบสทธประโยชนเชนเดยวกบโครงการ QIP (Qualified
Investment Project) ซงเปนโครงการลงทนทผานความเหนชอบของรฐบาล โดยครอบคลมการยกเวนภาษเงนได
ชวคราวสงสด 9 ป การยกเวนภาษศลกากรขาเขา และการโอนกาไรกลบประเทศโดยไมเสยภาษ นอกจากน นกลงทนยง
สามารถขอยกเวนภาษมลคาเพม (VAT) สาหรบวสดกอสรางและวตถดบไดใน 2 กรณ คอกรณทนามาใชในโครงการทผลต
เพอสงออก และกรณทนาเขาวตถดบสาหรบโครงการทผลตเพอใชในประเทศ อยางไรกด นกลงทนตางชาตยงไมมสทธถอ
ครองทดนในกมพชา แตสามารถขอเชาในระยะยาวไดสงสด 50 ป และตออายสญญาเชาไดอก 50 ป สาหรบผลงทนพฒนา
เขตเศรษฐกจพเศษสามารถขอสมปทานทดนจากภาครฐและปลอยเชาใหกบนกลงทนได ในดานการจางงานชาวตางชาต
กฎหมายกมพชากาหนดใหนกลงทนสามารถจางงานชาวตางชาตไดสงสด 10% ของจานวนลกจางทงหมด และมขอแมวาผ
ลงทนพฒนาเขตเศรษฐกจพเศษจะตองจดอบรมทกษะใหกบลกจางทองถนดวย
รปท 1: เขตเศรษฐกจพเศษหลกในกมพชา และสทธประโยชนในการลงทน ทมา: สภาเพอการพฒนากมพชาและ HKTDC Research (เมษายน 2017)
ปท ระยะเวลาการยกเวนภาษกาไร
1 Trigger period Trigger period จะสนสดเมอโครงการม
ผลกาไร โดยมระยะเวลาสงสด 3 ป
2
3
4
ระยะเวลายกเวนภาษกาไร 3 ป
5
6
7 Priority period มระยะเวลาสงสด 3 ป ขนอยกบประเภท
ของโครงการและมลคาเงนลงทน
8
9
+
+
ลาว
ปจจบน ลาวมเขตเศรษฐกจพเศษ 12 เขต แบงออกเปน 3 ประเภท คอ เขตอตสาหกรรม เขตการทองเทยว และ
เขตการคาและโลจสตกส แมจะมจานวนไมมาก แตเขตเศรษฐกจพเศษในลาวตางตงอยในพนทยทธศาสตร เชน เมอง
สาคญอยางกรงเวยงจนทนและแขวงสะหวนนะเขต หรอจงหวดทมชายแดนตดกบประเทศไทย โดยในป 2017 มบรษทเขา
มาลงทนในเขตเศรษฐกจพเศษลาวทงหมด 71 ราย มเงนทนจดทะเบยนสงกวา 92 ลานดอลลารสหรฐฯ ในจานวนน 58
รายเปนบรษทตางชาตนาโดยจน ไทย และญปน
2 เขตเศรษฐกจพเศษหลกในลาว ไดแก เขตอตสาหกรรมและการคาเวยงจนทน (Vientiane Industry and Trade
Area-VITA Park) และเขตเศรษฐกจพเศษสะหวน-เซโนในแขวงสะหวนนะเขต โครงการลงทนใน VITA Park สวน
ใหญเปนอตสาหกรรมเบาเชน สงทอ การผลตชนสวนอเลกทรอนกส เฟอรนเจอรไม และการแปรรปอาหาร ในขณะทเขต
เศรษฐกจพเศษสะหวน-เซโนสงเสรมอตสาหกรรมทเนนใชแรงงานเปนหลก เชน การผลตเครองนงหม รองเทา ของเลน
และการประกอบชนสวน
เขตเศรษฐกจพเศษแตละแหงในลาวใหสทธประโยชนการลงทนทแตกตางกน โดยรวมแลว ระยะเวลาการยกเวน
ภาษอยท 2-10 ป ขนอยกบประเภทของธรกจ และหลงจากนนจะเกบภาษเงนไดทอตรา 8-20% ตากวาอตราปกตซงอยท
24% ในขณะทภาษรายไดบคคลธรรมดาจะเกบในอตรา 5-10% ตากวาอตราปกตท 0-24% ในดานการจางงานชาวตางชาต
เขตเศรษฐกจพเศษภเขยว (Phoukhyo SEZ) อนญาตใหนกลงทนจางงานชาวตางชาตไดไมเกน 10% ของจานวนลกจาง
ทงหมด แตสาหรบเขตเศรษฐกจพเศษสะหวน-เซโน สามารถจางงานชาวตางชาตไดสงสด 30% นอกจากน นกลงทน
ตางชาตสามารถขอเชาทดนจากภาคเอกชนไดเปนระยะเวลาสงสด 30 ป หรอจากหนวยงานภาครฐไดสงสด 50 ป และ
สามารถตออายสญญาไดตามการอนมตของรฐบาล
ในเดอนกรกฎาคมป 2018 รฐบาลลาวประกาศขยายเวลาการยกเวนภาษสาหรบนกลงทนเขตเศรษฐกจพเศษ โดย
การลงทนในภาคอตสาหกรรมการผลต การทองเทยว การบรการ ดานสขภาพ การศกษา และภาคอสงหารมทรพยจะไดรบ
การยกเวนภาษเงนได 8-16 ป ขนอยกบพนทการลงทน และ รฐบาลจะเกบภาษเงนไดเพยง 35% ของอตราภาษปกตเปน
ระยะเวลา 5 ปหลงสนสดระยะเวลาการยกเวนภาษ นอกจากน รฐบาลจะยกเวนภาษมลคาเพมใหกบผลงทนพฒนาเขต
เศรษฐกจ ในดานการกอสรางถนน ระบบไฟฟาและระบบประปา อยางไรกด รฐบาลลาวยงไมไดเปดเผยรายละเอยด
เกยวกบกฎหมายขอใหมนวาจะเรมบงคบใชเมอใด และจะมเขตเศรษฐกจแหงไหนเขารวมมาตรการสงเสรมการลงทนนบาง
รปท 2: เขตเศรษฐกจพเศษในลาว
ทมา: หนวยงานสงเสรมการลงทนลาว ภายใตกระทรวงการวางแผนและการลงทน
รปท 3: สทธประโยชนการลงทนในเขตเศรษฐกจพเศษของลาว
ทมา: TDRI (ตลาคม 2017) และขอมลจากเวปไซตของเขตเศรษฐกจพเศษ
1
6
104
98
5
7
2
3
Savannakhet
Khammuane
Vientiane
LuangNamtha
Bokeo
11
12
ChamPasak
LuangPrabang
Industrial Zones
Tourism Zones
Trade and Logistics Zones
SEZs ขนาดพนท ปทกอตง
1 Savan - Seno 954 ha 2003 2 Boten Beautiful Land 1,640 ha 2003 3 Golden Triangle 3,000 ha 2007
4 Vientiane Industry and Trade Area (VITA Park) 110 ha 2011
5 Saysetha 1,000 ha 2010 6 Phoukhyo 4,850 ha 2010 7 Thatluang Lake 365 ha 2011 8 Longthanh 558 ha 2012 9 Dongphosy 54 ha 2012 10 Thakhek 1,035 ha 2012 11 Champasak 1,306 ha 2015 12 Luangprabang 4,850 ha 2016
เขตอตสาหกรรม
เขตการทองเทยว และศนยกลางความเปนเมอง
เขตการคาและโลจสตกส
สทธประโยชน VITA Park Savan - Seno SEZ Phoukhyo SEZ ระยะเวลาการยกเวนภาษกาไร 2 - 10 ป 2 - 10 ป 2 - 7 ป
อตราภาษกาไร
หลงชวงยกเวนภาษ
10% 8 - 10% 10%, 15%, 20%
อตราภาษเงนไดบคคล
7% 5% 10%
ขอจากดในการจางงาน ชาวตางชาต NA สงสด 30% สงสด 10%
อตสาหกรรม
เปาหมาย
• การผลต • เฟอรนเจอรไม • การแปรรปอาหาร • เครองนงหม
• เครองนงหม • รองเทา • ของเลน • การประกอบชนสวน
• โรงงานอตสาหกรรม • การคา • การศกษา • การทองเทยว • โรงพยาบาล
ระยะเวลาการเชา ทดนสาหรบ
นกลงทนตางชาต
เชาทดนจากคนทวไป - สงสด 30 ป
เชาทดนจากภาครฐ - สงสด 50 ป
เมยนมา
เมยนมามเขตเศรษฐกจพเศษทงหมด 3 แหง แตเรมดาเนนการแลวเพยงแหงเดยว คอเขตเศรษฐกจพเศษตลาวา
(Thilawa SEZ) อก 2 แหงทเหลอคอเขตเศรษฐกจพเศษเจาผว (Kyaukphyu SEZ) และเขตเศรษฐกจพเศษทวาย (Dawei
SEZ) ซงแหงหลงเพงเรมกลบมาดาเนนการกอสรางโดยรวมมอกบบรษทญปนและบรษทไทย ทงน เขตเศรษฐกจพเศษทง
3 แหงตงอยทชายฝ งดานตะวนตกของเมยนมาซงมโครงการพฒนาทาเรอนาลกเพออานวยความสะดวกในการเดนเรอ
ขนสงสนคาทางผานทะเลอนดามน
อตสาหกรรมเปาหมายในเขตเศรษฐกจพเศษตลาวา ไดแก อตสาหกรรมเบา อตสาหกรรมทเนนใชแรงงาน การ
ผลตเพอสงออก และการผลตสนคาอปโภคบรโภค ขอไดเปรยบหลกของเขตเศรษฐกจพเศษตลาวา คอตลาดผบรโภค
ขนาดใหญ จานวนแรงงาน และขอไดเปรยบดานโลจสตกส เนองจากตงอยใกลกบเมองยางกงและทาเรอนาลกตลาวา ซง
ขอดตรงนจะเปนประโยชนกบทงธรกจทเนนตลาดสงออกและตลาดคาปลกในประเทศ นอกจากน เขตเศรษฐกจพเศษต
ลาวายงมระบบโครงสรางพนฐานทดเพราะไดรบการพฒนารวมกบนกลงทนญปน ปจจบน เขตเศรษฐกจพเศษตลาวาม
โครงการลงทนทอนมตแลวจานวน 82 โครงการ โดยสวนใหญเปนโครงการในภาคการผลตจากนกลงทนตางชาต
โดยเฉพาะนกลงทนประเทศแถบเอเชย
สทธประโยชนการลงทนในเขตเศรษฐกจพเศษเมยนมาแบงออกเปน 3 ประเภทตามเขตและประเภทของการ
ลงทน ระยะเวลาการยกเวนภาษเงนไดนตบคคลมตงแต 5 ถง 8 ป โดยแบงเปน 5 ปสาหรบการลงทนในเขตฟรโซนซงเนน
ตลาดสงออก 7 ปสาหรบเขตสงเสรมซงเนนตลาดภายในประเทศ และ 8 ปสาหรบผลงทนพฒนาพนทเขตเศรษฐกจพเศษ
และนกลงทนสามารถยนขอลดหยอนภาษ 50% ไดอก 5-10 ปในกรณทนากาไรกลบมาลงทน นกลงทนตางชาตสามารถ
เชาทดนในเมยนมาไดเปนระยะเวลาสงสด 50 ปและขอตออายไดสงสดอก 25 ป ในดานการจางงานชาวตางชาต กฎหมาย
การลงทนเมยนมาฉบบป 2016 ไมไดระบขอจากดการจางแรงงานตางชาต แตสนบสนนใหธรกจจางแรงงานทองถน รวมทง
สงวนตาแหนงแรงงานไรฝมอใหกบลกจางชาวเมยนมาเทานน
การลงทนในนคมอตสาหกรรมเปนอกทางเลอกหนงสาหรบธรกจในเมยนมา นคมอตสาหกรรมสวนใหญตงอยใน
เมองยางกงและเมองสาคญอนๆ เชน มณฑะเลยและพะโค ขอดของนคมอตสาหกรรมคอมโครงสรางพนฐานทพรอมรองรบ
การลงทน และมระบบโลจสตกสทด แตจะไดสทธประโยชนตางจากในเขตเศรษฐกจพเศษเปนบางขอ เชน การยกเวนภาษ
มระยะเวลาสงสดเพยง 5 ป และนกลงทนตางชาตสามารถเชาทดนไดสงสด 70 ป เปนตน
นคมอตสาหกรรมมงกะลาดอนในเมองยางกง และนคมอตสาหกรรมเมยวทาในเมองมณฑะเลย เปน 2 เขต
อตสาหกรรมทมศกยภาพ โดยเฉพาะสาหรบภาคการผลต นคมอตสาหกรรมมงกะลาดอน (Mingaladon Industrial
Park) เปนฐานการผลตสาคญสาหรบสนคาสงออก โดยเปดดาเนนการตงแตป 1998 โครงการลงทนในปจจบนมทงดานการ
แปรรปอาหาร สงทอและรองเทา ผลตภณฑจากหนง ผลตภณฑความงาม ชนสวนอเลกทรอนกส และการบรรจภณฑ ซง
โครงการทงหมดเปนการลงทนจากตางชาต นาโดยนกลงทนญปนและฮองกง ในขณะเดยวกน นคมอตสาหกรรมเมยวทา
ยงอยในระหวางการกอสราง โดยเปนโครงการมกซยสทรวมเขตอตสาหกรรมและเมองสรางใหมของมณฑะเลยเขาดวยกน
ซง 3 อตสาหกรรมเปาหมาย ไดแก อตสาหกรรมทเนนใชแรงงาน อตสาหกรรมทเนนใชทน เชน การผลตเครองจกรและ
ชนสวนอเลกทรอนกส รวมถงภาคบรการ เชน โลจสตกส คลงสนคา และบรการทางการเงน
รปท 4: เขตเศรษฐกจพเศษในเมยนมา และสทธประโยชนการลงทน
ทมา: การวเคราะหของ EIC จากขอมลของ PWC, Myanmar Legal Services, เวบไซตของเขตเศรษฐกจพเศษ และสานกขาวตางๆ
เขตฟรโซน (Free zones): เนนการผลตเพอการสงออก โดยรวมอตสาหกรรมการผลต การขนสง และการคา เขตสงเสรม (Promotion zones): เนนการผลตเพอตลาดภายในประเทศ โดยรวมอตสาหกรรมการผลต การคาปลก การบรการ ฯลฯ
Kyaukphyu SEZ อตสาหกรรมเปาหมาย:
วสดกอสราง เครองนงหม
อตสาหกรรมอาหาร
Thilawa SEZ อตสาหกรรมเปาหมาย: อตสาหกรรมเบาใน ภาคการผลต
Dawei SEZ อตสาหกรรมเปาหมาย: อตสาหกรรมเบาใน ภาคการผลต
สทธประโยชน เขตเศรษฐกจพเศษ
เขต
อตสาหกรรม เขตฟรโซน เขตสงเสรม ผพฒนา
ภาษเงนได
นตบคคล
ระยะเวลาการยกเวนภาษ
7 ป 5 ป 8 ป 5 ป
ระยะเวลาลดหยอนภาษ 50%
5 ป 5 ป 5 ป -
ชวงลดอตราภาษ 50%
สาหรบการนากาไร
กลบมาลงทน
5 ป 5 ป 5 ป 1 ป
ทดน ระยะเวลาการเชาทดน
สาหรบนกลงทนตางชาต สงสด 75 ป สงสด 70 ป
เวยดนาม
เขตลงทนพเศษในเวยดนามแบงออกเปน 3 ประเภท คอเขตเศรษฐกจ นคมอตสาหกรรม และนคม
อตสาหกรรมไฮเทค (Hi Tech Park) ณ เดอนกนยายน 2018 เวยดนามมเขตเศรษฐกจ (Economic Zone)
ทงหมด 17 แหง และนคมอตสาหกรรม (Industrial Park) 328 แหงทวประเทศ โดยเขตเศรษฐกจทงหมดตงอยแถบ
รมฝ งทะเล และบางแหงมโครงการสรางทาเรอนาลกเปนของตวเอง ใขณะทนคมอตสาหกรรมสวนใหญตงอยใน
ภาคใตและภาคเหนอของเวยดนาม โดยเฉพาะพนทรอบเมองหลก เชน กรงฮานอยและนครโฮจมนห และบางแหง
ตงอยในเขตเศรษฐกจ โดยมอตสาหกรรมเปาหมายตางกนออกไป (รปท 5) ทงน จานวนโครงการลงทนในเขต
เศรษฐกจและนคมอตสาหกรรมเวยดนามมทงหมด 437 โครงการ ณ สนเดอนมถนายน 2017 โดยในจานวนน เปน
โครงการลงทนของธรกจเวยดนาม 139 โครงการ
การลงทนในเขตเศรษฐกจเวยดนามจะไดรบสทธประโยชนสงกวาการลงทนในนคมอตสาหกรรม ทง
ระยะเวลาการยกเวนภาษทยาวนานกวา รวมถงการเกบภาษในอตราพเศษ (incentive rate) เชน เกบภาษรายได
นตบคคลทอตรา 10% และเกบภาษรายไดบคคลในอตราทลดลง 50% ในขณะทนกลงทนในนคมอตสาหกรรม
จะตองจายภาษตามอตราปกตท 20% สาหรบรายไดนตบคคลและ 5-35% สาหรบรายไดสวนบคคล และม
ระยะเวลายกเวนภาษทส นกวา สาหรบขอจากดดานการจางงาน เวยดนามไมไดกาหนดขอจากดในการจางงาน
ลกจางตางชาต แตสงเสรมใหธรกจจางงานชาวตางชาตสาหรบตาแหนงงานทไมสามารถจางคนทองถนไดแลว
เทานน
นอกจากน เวยดนามยงมนคมอตสาหกรรมไฮเทค 3 แหง ซงมงพฒนาในดานเทคโนโลยอจฉรยะ (smart
technology) และเทคโนโลยขนสง เวยดนามไดพฒนานคมอตสาหกรรมไฮเทคใหเปนศนยกลางการวจยการ
พฒนาตามแนวทางของประเทศทจะเตบโตดวยนวตกรรมและการสรางมลคา นคมอตสาหกรรมไฮเทคทง 3 แหง
ไดแก Hanoi Hoa Lac HTP ทางตอนเหนอ Danang HTP ทางตอนกลาง และ Saigon HTP ทางตอนใตของ
ประเทศ โดยมอตสาหกรรมเปาหมายคอ เทคโนโลยชวภาพ นาโนเทคโนโลย เครองจกรอตโนมต หนยนต ไมโคร
อเลกทรอนกส เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร (ICT) และโทรคมนาคม โครงการในนคมอตสาหกรรมไฮเทค
จะไดรบสทธประโยชนการลงทนเชนเดยวกบโครงการในเขตเศรษฐกจเวยดนาม แตสาหรบใน Hanoi Hoa Lac
HTP โครงการทมเงนลงทนมากกวา 4 หมนลานดองจะไดจายภาษเงนไดในอตราพเศษท 10% เปนเวลา 30 ป ซง
มากกวาระยะเวลายกเวนภาษทวไปถง 2 เทา
รฐบาลเวยดนามวางแผนตงเขตเศรษฐกจพเศษ 3 แหงในประเทศ แตถกคดคานจากประชาชน ตามราง
ของแผนดงกลาว เขตเศรษฐกจพเศษทง 3 แหงจะตงอยในจงหวดไฮฟอง (Hai Phong) จงหวดคญฮหวา (Khanh
Hoa) และเกาะฟโกวก (Phu Quoc) และจะสงเสรมโครงการลงทนแตกตางกนไป โดยครอบคลมทงอตสาหกรรม
เทคโนโลยข นสง ไปจนถงการทองเทยวและภาคบรการ รฐบาลเวยดนามไดวางแผนใหสทธประโยชนในการลงทน
ทสงกวาเขตลงทนอนๆ เพอดงดดธรกจตางชาต เชน ระยะเวลาการเชาทดนสงสดถง 99 ป ซงสทธพเศษนทาให
โครงการถกคดคานจากประชาชน รฐบาลเวยดนามจงตดสนใจศกษาโครงการเพมเตม และยดเวลาการอนมตแผน
ออกไปจนกวาจะถงการประชมสภาครงหนาในเดอนพฤษภาคม ป 2019
รปท 5: เขตเศรษฐกจในเวยดนาม
ทมา: TDRI (ตลาคม 2017) โครงการศนยขอมลเศรษฐกจการคาการลงทนประเทศเพอนบานโดยหอการคาไทยและ BOI และเวบไซตของนคม
อตสาหกรรมเทคโนโลย
1
2
3 4
5 6
7
8
9
10
เขตอตสาหกรรม จงหวด
อตสาหกรรมเปาหมาย
1 Nomura - Haiphong Industrial Zone Haiphong อตสาหกรรมไฮเทค เครองใชไฟฟา
2 Thuy Van Industrial Zone Phu Tho การผลตสนคาเกษตรและปาไม สงทอ
3 Noi Bai Industrial Zone Ha Noi อตสาหกรรมเบา เครองจกรกล IT
4 Thang Long Industrial Zone Ha Noi เครองจกรกล เครองใชไฟฟา พลาสตก
5 Loa Bao Special Trade Economic zone Quang Tri การทองเทยว การบรการ ชนสวนยานยนต
6 Danang Aquatic Product Industrial Park Da Nang การแปรรปอาหารทะเล โลจสตกสการประมง
7 Amata City Bien Hoa Dong Nai ยานยนตและชนสวน สงทอ อเลกทรอนกส
นคมอตสาหกรรมไฮเทค
จงหวด
อตสาหกรรมเปาหมาย
8 Hanoi Hoa Lac Hi - Tech Park (HHTP) Ha Noi IT เทคโนโลยชวภาพ เครองจกรอตโนมต
(automation)
9 Da Nang Hi - Tech Park (DHTP) Da Nang
ไมโครอเลกทรอนกส เมคคาทรอนกส ออปโต
อเลกทรอนกส เทคโนโลยชวภาพ นาโนเทคโนโลย
เครองจกรอตโนมต ICT
-
10 Saigon Hi - Tech Park (SHTP) Ho Chi Minh City
ไมโครอเลกทรอนกส นาโนเทคโนโลย เทคโนโลย
ชวภาพ การสอสาร เครองจกรอตโนมต
รปท 6: สทธประโยชนในเขตเศรษฐกจเวยดนาม
ทมา: TDRI (ตลาคม 2017)
3. แลวลงทนทไหนถงจะเหมาะกบธรกจเรา? แม CLMV จะมาพรอมกบโอกาสทางธรกจทงจากทรพยากรธรรมชาตทยงอดมสมบรณและตลาดภายในประเทศท
กาลงขยายตว แตกยงตองเผชญกบปญหาจานวนมาก ดงนน การลงทนในเขตเศรษฐกจพเศษจงเปนทางออกทดสาหรบ
ธรกจในประเทศเหลาน นอกจากจะรวาเขตเศรษฐกจพเศษแตละแหงมจดเดนจดดอยอยางไรบางแลว การเลอกลงทนใน
เขตเศรษฐกจทเหมาะสมกบภาคธรกจของเรากเปนอกหนงเคลดลบสาคญ คาถามถดมาคอ แลวแตละประเทศในกลม
CLMV สงเสรมอตสาหกรรมใดบาง และลงทนทไหนถงจะเหมาะกบธรกจของเรามากทสด
สาหรบกมพชา อตสาหกรรมหลกคอภาคการผลตในอตสาหกรรมเบาทเนนตลาดสงออก การผลต
เสอผาและรองเทาถอเปนภาคเศรษฐกจหลกของกมพชา มสดสวนเทากบ 72% ของมลคาสงออกรวมของ
ประเทศในป 2017 อยางไรกด รฐบาลกมพชาไดตงเปาทจะเพมความหลากหลายของภาคอตสาหกรรม
นอกเหนอไปจากการผลตเครองนงหมและรองเทา ภายใตนโยบายการพฒนาอตสาหกรรมป 2015 ซง
เปดทางใหอตสาหกรรมเบาในหลายภาคขยายตวอยางรวดเรวในชวงไมกปทผานมา ทงการผลตอปกรณ
และชนสวนอเลกทรอนกส อะไหลรถยนต จกรยาน อปกรณการเดนทาง การผลตอาหาร และบรรจภณฑ
เพอรองรบความตองการทงจากตลาดภายในประเทศและตลาดตางประเทศ โดยเฉพาะสหภาพยโรป สหรฐฯ
และญปน ซงใหสทธ GSP กบสนคาสงออกจากกมพชา ทงน เขตเศรษฐกจพเศษกมพชาทมความพรอมทง
ในดานโครงสรางพนฐาน โลจสตกส และสงอานวยความสะดวกสาหรบภาคสงออก ไดแก เขตเศรษฐกจ
พเศษพนมเปญ และเขตเศรษฐกจพเศษสหนวลล
สาหรบลาว โอกาสทางธรกจอยในภาคอตสาหกรรมเบาและภาคการทองเทยว ลาวยงมจานวน
ประชากรและจานวนแรงงานคอนขางนอยทาใหตลาดภายในประเทศยงไมใชเปาหมายหลกของภาคธรกจ
อยางไรกด ลาวไดรบสทธพเศษดานภาษ EBA จากสหภาพยโรป หมายความวาสนคาเกอบทกชนดท
สงออกจากลาวไดรบการยกเวนภาษนาเขา ทาใหลาวมศกยภาพเปนฐานเพอสงออก โดยเฉพาะสนคาท
ตองการสงออกไปยงตลาดยโรป ทงน เขตเศรษฐกจพเศษลาวทมศกยภาพเปนฐานการผลตเพอสงออก
ไดแก เขตเศรษฐกจในกรงเวยงจนทร แขวงสะหวนนะเขต และแขวงจาปาศกด ซงเมองหลกทง 3 แหงนม
จานวนประชากรสงสด รวมกนคดเปนสดสวน 40% ของประชากรทงหมดของลาวในป 2017 โดยกรงเวยง
จนทรมเขตเศรษฐกจพเศษดานอตสาหกรรม 2 แหง ดานธรกจการคาการขนสงอก 1 แหง ทงยงมขอ
ไดเปรยบในเรองโลจสตกส เพราะสามารถเชอมตอไปยงสนามบน รวมถงรถไฟความเรวสงลาว-จนซงจะ
สทธประโยชน เขตเศรษฐกจ (EZ)
เขตอตสาหกรรมนอกเขตเศรษฐกจ
ภาษเงนไดนตบคคล
ระยะเวลาการยกเวนภาษ
4 ป
2 ป
ระยะเวลาลดหยอนภาษ 50%
9 ป 4 ป
อตราภาษหลงชวงลดหยอน
• 10% - 2 ปแรก • 20% - หลงจาก 2 ปแรก 20%
ภาษเงนไดบคคล
ลดหยอน 50% สาหรบทงแรงงาน
ตางชาตและชาวเวยดนาม
5-35%
(อตรากาวหนา)
สรางเสรจในอก 3 ปขางหนา นอกจากน ธรกจทองเทยวกเปนอกโอกาสลงทนทไดรบการสนบสนนจาก
ภาครฐลาว และมแนวโนมการเตบโตดตามจานวนนกทองเทยวทคาดวาจะขยายตวตอเนอง ปจจบน ลาวใร
เขตเศรษฐกจพเศษทเนนภาคการทองเทยวทงหมด 4 แหง ตงอยในกรงเวยงจนทร แขวงบอแกว และแขวง
หลวงพระบาง
สาหรบเมยนมา ภาคธรกจทมโอกาสเตบโตสง ไดแก การผลตสนคาอปโภคบรโภค การผลตใน
อตสาหกรรมเบา และวตถดบสาหรบภาคอตสาหกรรม เนองจากรฐบาลกาลงสงเสรมภาคการผลต
เพอชดเชยการนาเขา (import-substitution industry) การเตบโตทางเศรษฐกจทรวดเรวและตลาด
ผบรโภคขนาดใหญในเมยนมาไดเปดโอกาสสาหรบการลงทนผลตสนคาอปโภคบรโภคทหลากหลาย
โดยเฉพาะหลงจากทรฐบาลเปดเสรในภาคการคาสงและคาปลก นอกจากน แรงงานทยงอายนอยและม
จานวนมากในเมยนมาจะเปนขอดสาหรบการผลตสนคาอตสาหกรรมเบา เชน เครองนงหม รองเทา วตถดบ
สาหรบภาคอตสาหกรรม และการผลตสนคาทเนนใชแรงงานอนๆ ซงการสงออกหมวดสนคาดงกลาวม
แนวโนมขยายตวไดดภายใตสทธพเศษทางการคาซงเมยนมาไดรบจากประเทศคคาหลก อยางไรกด เมยน
มายงจดเปนประเทศทมการพฒนาระบบโครงสรางพนฐานและสงแวดลอมทางธรกจทตาทสดในภมภาค
ดงนน การลงทนในเขตเศรษฐกจพเศษหรอนคมอตสาหกรรมในพนททมการพฒนา จะชวยอานวยความ
สะดวกในการทาธรกจไดมาก และการลงทนพฒนาเขตเศรษฐกจหรอนคมอตสาหกรรมยงเปนอกหนงโอกาส
ลงทนทนาสนใจ เนองจากเปนภาคทไดรบการสงเสรมจากรฐบาลและยงมผลงทนนอย
สาหรบเวยดนาม โอกาสการลงทนอยในภาคการผลตและธรกจดานเทคโนโลย เวยดนามไดกาวขน
เปนฐานการผลตทโดดเดนในภมภาคอาเซยน ดวยแรงงานจานวนมาก ตนทนการทาธรกจทยงไมสง และ
สทธพเศษทางการคา โดยปจจบน เวยดนามไดสทธ GSP จากสหภาพยโรป และกาลงจะเขารวมขอตกลง
การคา CPTPP และ EVFTA ในป 2019 ซงขอดตรงนทาใหเวยดนามมศกยภาพสงทจะเปนฐานการผลต
เพอสงออก ธรกจสามารถเลอกลงทนในเขตเศรษฐกจ 17 แหงและนคมอตสาหกรรม 328 แหงทวประเทศ
โดยดจากอตสาหกรรมเปาหมายของพนทแตละแหง โดยเขตลงทนทตงอยแถบชายฝ งกจะมขอไดเปรยบใน
ดานการขนสงทางทะเล ตวอยางเชน นคมอตสาหกรรมดนหหวทางตอนเหนอ และนคมอตสาหกรรม
เวยดนาม-สงคโปรทางตอนใต ซงตงอยใกลกบทาเรอ ในขณะเดยวกน อตสาหกรรมไฮเทคเปนภาคธรกจท
ภาครฐเวยดนามกาลงใหการสนบสนน โดยธรกจไฮเทคสามารถเลอกลงทนในนคมอตสาหกรรมไฮเทคทง 3
แหงในกรงฮานอย นครโฮจมนห และเมองดานง ซงมโครงสรางพนฐานพรอมรองรบการลงทนในดาน
เทคโนโลยข นสง ทางนคมยงไดรวมมอกบมหาวทยาลยและศนยฝกอบรมตางๆ เพอพฒนาทกษะทาง
เทคโนโลยสาหรบแรงงานชาวเวยดนาม
รปท 7: เปรยบเทยบสทธประโยชนการลงทนในกลมประเทศ CLMV
อยางไรกตาม การทาธรกจในกลมประเทศ CLMV ยงมอปสรรคบางประการทภาคธรกจควรพจารณากอน
ตดสนใจไปลงทน ขอแรก คอคาเชาททคอนขางแพงโดยเฉพาะในเขตเศรษฐกจพเศษทมศกยภาพสง ซงสวนใหญตงอย
ในพนททมการพฒนาและมสงอานวยความสะดวกทด ขอทสอง แมกลมประเทศ CLMV จะมแรงงานทยงอายนอยและม
จานวนมาก แตกยงขาดแคลนแรงงานทมทกษะ โดยเฉพาะผเชยวชาญและตาแหนงผจดการซงเปนทกาลงตองการมากใน
หลายภาคธรกจ ขอทสาม กฎหมายทเกยวกบการทาธรกจในกลมประเทศ CLMV มกจะลาสมยหรอมการเปลยนแปลง
คอนขางบอย ทงยงมผลบงคบใชไมเหมอนกนทวประเทศ สรางความไมแนนอนสาหรบธรกจในการตดสนใจลงทน ดงนน
เคลดลบสาคญของภาคธรกจใน CLMV คอความพรอมในการรบมอกบปญหาดงกลาว อไอซแนะนาใหนกลงทนจบมอกบ
ผเชยวชาญทางธรกจในแตละประเทศหรอบรษททปรกษา เพอชวยอานวยความสะดวกในการดาเนนธรกจและตอยอด
ความสาเรจ ไมเพยงแคสาหรบการลงทนในเขตเศรษฐกจพเศษ แตรวมถงการลงทนในกลมประเทศ CLMV อกดวย
หมายเหต: DTA = อนสญญาภาษซอน (Double Tax Agreement)
GSP = ระบบสทธพเศษทางภาษศลกากรเปนการทวไป (Generalized System of Preferences)
EBA = การยกเวนภาษสนคาทกประเภท นอกเหนอจากยทโธปกรณ (Everything But Arms)
สทธประโยชนกมพชา ลาว เมยนมา เวยดนาม
ภาษเงนไดนตบคคล 20%24%
(8-10% in some SEZs)
25% 20%
ระยะเวลายกเวนภาษ 3-9 years 2-10 years5-8 years and 50% reduction up to 10 years
4 years and 50% reduction up to 9 years
ภาษเงนไดบคคล 0-20%0-24%
(5% ใน SEZs บางแหง)0-25%
(17% ใน SEZs)5-35%
DTA กบไทย
สทธประโยชนทางการคา
US: GSPEC: EBA
EC: EBAUS: GSPEC: EBA
EC: GSP
การเชาทดน(ระยะเวลาสงสด +
ตออาย)50 + 50 ป 30-50 ป 50 + 25 ป 70 ป
อตสาหกรรมเปาหมาย
อตสาหกรรมทใชแรงงานเขมขนและอตสาหกรรมเบา
อตสาหกรรมทใชแรงงานเขมขนและอตสาหกรรมเบา
อตสาหกรรมทใชแรงงานเขมขนและอตสาหกรรมเบา
อตสาหกรรมการผลต และอตสาหกรรมไฮเทค
US: GSP EU: EBA
US: GSP EU: EBA EU: EBA EU: GSP