fakty, mity, interpretacjeeko.uj.edu.pl/laskowski/globalne/w02a_ocieplenie globalne.pdf · fakty,...

67
Ocieplenie gobalne fakty, mity, interpretacje...

Upload: vokhanh

Post on 28-Feb-2019

226 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Ocieplenie gobalne

fakty, mity, interpretacje...

Ocieplenie globalne

• Mit• Fakt

– przyczyny naturalne– skutek działalności człowieka

• nic nie moŜemy zrobić• moŜemy zaradzić

– moŜemy przewidywać– moŜemy regulować

Wydawnictwo: KURPISZRok wydania: 2008Oprawa: TwardaFormat: 18.4x25.5cmJęzyk: polskiIlość stron: 216ISBN: 9788375249699

Czy współczesne ocieplenie globalne jest faktem?

• Tak, mamy niezbite dowody, stały trend• Tak, ale to chwilowe fluktuacje• Nie, w ogóle złudzenie, złe metody

Anomalie temperatury w stosunku do średniej wieloletniej

2006

5 km

18 km

Tendencja zmian temperatury atmosfery 1979-2005

NASA

....... obserwacja Topex/Poseidon co 10 dni___ średnia roczna----- składowa termiczna-.-.-. reszta

ZMIANY POZIOMU MORZA (DANE SATELITARNE)

17 lutego 1993(Landsat 5)

21 lutego 2000(Landsat 7)

Czy zmiany globalne są naturalne?

• Nie, dopiero człowiek je wywołał• Tak, zawsze były

Crowley & BernerScience 29216.V.2001

Fragmentaryczna zgodność modeliOpisujących zmiany zawartościCO2, danych geochemicznychoraz paleoklimatologicznych (wyraźna rozbieŜność 120-220 mlnlat temu)

Zmiany zawartości atmosferycznego CO2

w kenozoiku

ZMIANY SKŁADU ATMOSFERY W FANEROZOIKU

Lane 2002

TLEN

CO2

KORELACJA AKUMULACJI śELAZA I ZMIAN TEMPERATURY

ZMIANYCHEMIZMUATMOSFERY

RDZEŃ„VOSTOK”

Jacobson et al..2003

Pieter Bruegel Starszy1565„My śliwi na śniegu”

Jakie są natutralne przyczyny zmian globalnych?

• zmiany aktywności słonecznej (ewolucja gwiazdy)

• cykl Milankovica• cykl 11-letni aktywności Słońca• wulkanizm• katastrofy kosmiczne (zderzenia)

Aktywność Słońca a klimat

• Stała słoneczna rośnie w tempie 1% na 100 mlnlat

• Na to nakłada się wyraźny, ale słaby cykl 11-letni (efekt: amplituda zmian temperatury 0.06 -0.1 deg; zakres zmian promieniowania docierającego 1.1 W/m2, efekt klimatyczny 0.2 W/m2)

• Obecny wpływ człowieka oceniany na 0.35W/m2 przez 10 lat– Lean & Rind, Science 292, 13.04.2001

Cykl plam słonecznych

11-letni cykl aktywności słonecznej

2008

Hipoteza Milankovica

292, 27.04.2001

EFEKT MILANKOVICA

A. ZMIANA MIMOŚRODUORBITY

B. ZMIANA NACHYLENIAOSI ZIEMI

C. PRECESJA

Erupcja Pinatubo

Filipiny, 1991

• pyły i gazy sięgnęły stratosfery• 15 mln ton SO2 do stratosfery →aerozol siarczanowy• absorpcja promieniowania słonecznego• obniŜenie temperatury globalnej średnio o 0.6 ºC

Antropogeniczne zmiany klimatu: czy istotne?

• Zagadka bilansu węgla:– Zmiany klimatu są spowodowane

antropogenicznym wzrostem CO2

– Zmiany klimatu są spowodowane naturalnym wzrostem CO2

– Zmiany klimatu w ogóle nie sa spowodowane wzrostem CO2

Atmosfera Ziemi

Wzrost „efektu cieplarnianego”spowodowanego przez róŜne gazy

Wpływ róŜnych gazów na zmianę efektu cieplarnianego

C

BILANS WĘGLA W BIOSFERZE 109 ton/rok

dopływySPALANIE PALIW KOPALNYCH 6 do 7DEFORESTACJA I ROLNICTWO 5.5 ± 0.5

2.5 ± 0.6ujścia

ROZPUSZCZANIE WĘGLANÓW 3.2 ± 0.2W MORZU 50% ?

ROŚLINNOŚĆ LĄDOWA 10% ?MATERIA ORGAN. GLEBY 10% ?OSADY MORSKIE

(„POMPA CUKROWA”) 30% ?AKUMULACJA W POWIETRZU 3.2 ± 0.2

_______________________________________________________BRAKUJE 1.8 ± 1.3

Dane wg. Siegentaler & Sarmiento (około 2.5 ?)

NOWE DANE (2007) o SEKWESTRACJI WĘGLA:Większa rola lasów tropikalnych

POśARY W AFRYCE SPOWODOWANE SUSZĄW ROKU EL NINO

„SADZA”

aerozolwęglowyze spalonejw poŜarachlasówbiomasy(susza poel Nino1997/98: Indonezja,Meksyk,Am. Środk.)

[NASA]

UWOLNIENIE W ĘGLA DO ATMOSFERY WSKUTEK PO śARÓW

W ROKU EL NINOWYśSZE O 30% OD SUMY

PRODUKCJI CO 2 PRZEZ POJAZDY I SPALANIE PALIW KOPALNYCH

(wg NASA)

WPŁYW AEROZOLU SIARCZANOWEGO NA LOKALNE ZMIANY TEMPERATURY

SPOWODOWANE EFEKTEM CIEPLARNIANYM

Zmiany zawartości metanu spowodowane precesjąi modyfikowane przez cywilizację

Jakie to ma znaczenie?

• Ma ogromne znaczenie dla Ŝycia ludzi na Ziemi

• Ma niewielkie, lokalne znaczenie• W ogóle nie ma znaczenia, mamy inne

problemy

SKUTKI ZMIAN GLOBALNYCHDLA CZŁOWIEKA

• EKONOMICZNE• ETYCZNE• ESTETYCZNE

(głód, migracje, wojny = HISTORIA)

• KAśDA ZMIANA JEST NIEKORZYSTNA•NIE MOśNA ZJEŚĆ CIASTECZKA I MIEĆ GO NADAL•PRZYRODA JEST OBOJĘTNA

JAKOŚĆ śYCIA

Znaczenie zmian klimatu

• Muchołówki Ŝałobne wracają do Holandii o zwykłym czasie (regulacja fotoperiodyczna), ale zmienione warunki klimatyczne w Europie zmuszają je do wcześniejszych lęgów.

• MoŜe dojść do wymierania gatunków• (Both & Visser, Nature 411, 17.05.2001)

Co moŜemy realnie zrobić?

• Nic, regulacja planety poza naszym zasięgiem

• Nic, bo się nie dogadamy• MoŜemy prognozowac i dostosowac sie

do zmian• MoŜemy regulować klimat

FOURTH ASSESSMENT REPORT OF THE IPCC

Czynniki wymuszające zmiany klimatu półkuli płn. (symulacje) IPCC Report 2007

GORĄCE ŚREDNIOWIECZE I „MAŁA EPOKA LODOWA”Rekonstrukcje temperatury płn. Półkuli (symulacje)Raport IPCC 2007

PROGNOZA ZMIAN TEMPEREATURY GLOBALNEJWG RÓśNYCH SCENARIUSZY (IPCC 2007)

PROGNOZA ZMIAN TEMPERATURYDLA PN EUROPY (RAPORT IPCC 2007)

Ziemia