fakulteti i studimeve profesionale departamenti … · terapia mjeksore qe con ne rikthim te...

48
UNIVERSITETI: ‘’ALEKSANDER MOISIU’’ FAKULTETI I STUDIMEVE PROFESIONALE DEPARTAMENTI MJEKESI DEGA: INFERMIERI E PERGJITHSHME VITI AKADEMIK: 2013-2014 PUNOI: ANILA COKU PRANOI: VIOLETA ZANAJ

Upload: others

Post on 29-Oct-2019

3 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

0

UNIVERSITETI: ‘’ALEKSANDER MOISIU’’

FAKULTETI I STUDIMEVE PROFESIONALE

DEPARTAMENTI MJEKESI

DEGA: INFERMIERI E PERGJITHSHME

VITI AKADEMIK: 2013-2014

PUNOI: ANILA COKU PRANOI: VIOLETA ZANAJ

1

PERMBAJTJA E TEMES---------------------------------------------------------------1-2

OBJEKTIVAT-----------------------------------------------------------------------------3

ABSTRAKTI ------------------------------------------------------------------------------4

FJALËT KYCE----------------------------------------------------------------------------5

HYRJA--------------------------------------------------------------------------------------6

1. OKLUSIONI INTESTINAL----------------------------------------------------------6

I.KAPITULLI I PARË

1.1 Epidemiologjia------------------------------------------------------------------------7

1.2 Shkaqet---------------------------------------------------------------------------------8

1.3 Simptomat-------------------------------------------------------------------------------9

1.4 Semeiotika e barkut:-------------------------------------------------------------------10

1.5 Laboratori--------------------------------------------------------------------------------11

1.6 Radiologjia-------------------------------------------------------------------------------11

1.7 Endoskopia-------------------------------------------------------------------------------11

2. OKLUZIONI I ZORRES SE HOLLE------------------------------------------------12

3.OKLUZIONI I KOLONIT----------------------------------------------------------------12

3.1 Terapia Mjekësore:----------------------------------------------------------------------13

3.2 Terapia kirurgjikale:----------------------------------------------------------------------13

4.FAZA PRE-OPERATORE---------------------------------------------------------------14

4.1 Diagnoza infermierore------------------------------------------------------------------14

4.2 Objektivi infermieror--------------------------------------------------------------------15

4.3 Ndërhyrjet infermierore---------------------------------------------------------------16

4.5. Paketimi i një stomie------------------------------------------------------------------17

2

4.6 Vlerësimi----------------------------------------------------------------------------------19

4.8. Dokumentacioni----------------------------------------------------------------------------19

5.FAZA POST-OPERATORE---------------------------------------------------------------20

5 . 1 Diagnoza infermierore---------------------------------------------------------------20-22

5.2Ndërhyrjet infermierore----------------------------------------------------------------23-27

5.3 KOMPLIKACIONET E MUNDSHME--------------------------------------------27

5.4 Ndërhyrjet infermierore---------------------------------------------------------------28-31

6. Në rast të pajisjeve të stomisë, të përkohshëm ose të përhershëm--------------31

6.1 Diagnoza Infermierore-----------------------------------------------------------------31

6.2 Objektivi infermieror:------------------------------------------------------------------32

6.3Problemet bashkëshoqeruese----------------------------------------------------------32

6.4 Ndërhyrjet infermierore---------------------------------------------------------------33

7. Ndërhyrjet infermierore në fazën postoperative------------------------------------34

7.1 Vlerësimi infermieror------------------------------------------------------------------34

8. Dokumentacioni---------------------------------------------------------------------------34

9. Kriteret e daljes nga spitali-------------------------------------------------------------35

KAPITULLI I DYTE

10.Te dhenat statistikore-------------------------------------------------------------------36-39

KAPITULLI I TRETE

Metodologjia e studimit dhe rezultet e pritshme------------------------------------40-42

KAPITULLI I KATERT

. Konkluzione------------------------------------------------------------------------------42-45

11. Referencat------------------------------------------------------------------------------46

3

Tema: Okluzioni Intenstinal

Objektivi infermieror

Ne pacientet me okluzion intenstinal infermierja ka si qellim kryesor

mbeshtetjen psikologjikedhe te ndihmojepacientin te arrije nje nivel optimal jetese.

Sigurimi dhe informimi i pacientit gjatë gjithë procesit terapeutik dhe riaftësimit.

Parandalimi ose zvogëlimi i ndryshimeve në imazhin e trupit, lehtësimi i

rifillimit të aktivitetit seksual dhe në rast nevoje të drejtojëpacientin tek specialistë të

tjerë.

Infermieri do të menaxhojë dhe minimizojë komplikimet stomale

4

ABSTRAKTI

Okluzioni intenstinal eshte nje nder patologjite qe ka nje perhapje te gjere ne

popullesi. Okluzioni intenstinal eshte percaktuar si nje pengese anarmale ne progresin

e intenstinit. Ai shoqerohet me nje ndryshim te peristaltikes intensitinale, mund te

shoqerohet me ndryshime vaskulare te intenstinit, gjithashtu edhe me strangulin.

Perdoren metoda te ndryshme per trajtimin e okluzionit. Ne rastet e lehta te tij perdoret

terapia mjeksore qe con ne rikthim te peristaltikes dhe zhbllokimin e zorres duke

perdorur likide ektrolite dhe solucion fiziologjik gjathashtu mund te behet pastrimi i

zorreve me tub nazo-gastrik dhe sonde. Ndersa ne rastet e renda trajtimi kirurgjik

mbetet e vetmi per elieminimin e okluzionit te shkaktuar nga strangulimi. Rezultatae

pritshme nga keto nderhyrje perfshijne:

rikthimin e pacientit ne nje jete normale

rikthimin e peristaltikes intenstinale

menaxhimin nga ana e pacientit te dhimbjes, ankthit dhe lodhjes

tolerance ndaj aktiviteteve te ndryshme

Eshte shume e rendesishme studimi i kesaj patelogjie sepse ka nje ndikim teper te

madh ne te gjitha aspektet e jetes, duke perfshire ate psikologjik, familjar, shoqeror

dhe ekonomik.

5

Fjalet kyce

Faza pre-operatore--kjo eshte faza qe fillon qe nga momenti kur merret vendimi

per t’ju nenshtruar interventit kirurgjikal, dhe mbaron me transferimin e pacientit ne

tavolinen operatore.

Faza post- operatore--kjo faze fillon ne momentin e pranimit te pacientit ne

dhomen e rizgjimit dhe mbaron me arritjen e rezultateve te operacionit.

Stoma--eshte nje pjese zorres qe eshte sjelle mbi murin abdominal per te shkarkuar

mbeturinat e zorres.

Kolostomia --eshte nje hapje e krijuar kirurgjikale e zorres se trashe dhe murit

abdominal per te eleminuar fecet.

Ileostomia--Eshte nje hapje kirurgjikale midis Ileumit dhe murit abdominal per te

lejuar shkarkimin e permbajtes se zorreve te holla.

6

HYRJA

OKLUZIONI INTESTINAL

PLANIFIKIMI I ASISTENCËS INFERMIERORE

" Unë infermier impenjohem për ju për . . .

Infermieri paraqitet para pacientit me paktin infermier-qytetar, i cili ofron një seri

angazhimesh asistenciale dhe në sjellje.

Botuar në vitin 1996, kur i gjithë komuniteti anonte drejt një ripërkufizimi të

marrëdhënieve midis qytetarëve dhe institucionit shëndetësor dhe midis qytetarëve dhe

profesionistëve të shëndetit, dhe kur funksioni i infermierit vazhdoi të shihet vetëm në

logjikën teknike dhe të punës e jo të përqendruar në vëmendjen dhe përkushtimin

global ndaj personit, angazhimi i shprehur me atë pakt është tani në vazhdimësinë me

Kodin e ri të Etikës.

Me heqjen e përshkrimit të punës, Kodi Etik është përdorur nga një profesionist që

punon në një kontekst ku tashmë ka rregulla që përcaktohen me kulturën, ligjet dhe

rregulloret.

Një udhëzues ndihmon infermierin në zgjedhjen e sjelljes profesionale pas një

vlerësimi të drejtë dhe të përgjegjshëm.

Infermieri sot e bën aktivitetin e tij në bazë të "njohurive shkencore". Duke zgjeruar

njohuritë e tij, duke i aplikuar dhe verifikuar në bazë të standarteve etike që

karakterizojnë këtë profesion; infermieri bën punën e tij me pacientin në tërësi

kujdeset për trupin dhe gjëndjen psikologjike të tij, duke vlerësuar me anë të dhënave

dhe mjeteve se cilat janë nevojat e tij duke përcaktuar një diagnozë infermierore,

vendosjen e objektivave, planifikimin dhe zbatimin e detyrave, duke verifikuar në

fund rezultatin.

Planifikimi i kujdesit bëhet edhe më i ndërlikuar kur infermieri merr nën kujdes

persona të prekur nga sëmundje të rënda dhe të gjymtuar, edhe më shumë nëse

ndodhen në një formë akute, të paraprirë nga një mirëqënie psiko-fizike; aplikimi

racional i njohurive dhe mjeteve në dispozicionin e tij, mund të japë një kontribut të

vlefshëm për cilësinë e kujdesit dhe të jetës së pacientit.

7

1.OKLUSIONI INTESTINAL

Okluzioni intenstinal është përcaktuar si një pengesë anormale në progresin e

përmbajtjes së intestinit. Flitet për okluzion mekanik kur ka një pengesë fizike në

transitin e ushqimit.

Termi ileus adinamik i referohet atyre kushteve në të cilat ekziston një ndryshim i

peristaltikës së intestinit me paaftësi progresioni të përmbajtjes intestinale përmes

traktit gastrointestinal.

Okluzioni mekanik është i thjeshtë kur nuk shoqërohet me ndryshime vaskulare të

intestinit, ndërsa është i lidhur me strangulim kur ka një ndryshim të perfuzioni të

gjakut.

Përkufizohet okluzion me ansë të mbyllur kur të dy skajet e ansës janë të okluzuara.

KAPITULLI I PARE

1.1 Epidemiologjia

Okluzioni intestinal përbën një nga urgjencat kirurgike më të zakonshme me të cilën

merret kirurgjia abdominale. Përbën një nga shkaqet kryesore

të morbiditetit dhe impenjimit ekonomik në të gjithë botën,

të shtrimit në spital (16 % e të gjitha shtrimeve në kirurgji).

Në 20% të pacientëve që vijnë në spital për dhimbje abdominale akute vërehet

okluzioni dhe në 80% të tyre vërehet një okluzion jejun-ileus.

Patologjia aderenciale është shkaku më i shpeshtë i okluzionit jejun-ileus.

Aderencat peritoneale janë pasojë e kirurgjisë abdominale dhe prevalenca pas

interventit është 63-97%.

Incidenca e aderencave post-operatore arrin deri në 92.9% dhe është shkaku i shumë

problemeve klinike ndër të cilat edhe okluzioni intestinal.

Studimet tregojnë se 1/3 e pacientëve që i nënshtrohen kirurgjisë laparotomike do të

kenë të paktën dy shtrime në spital në 10 vitet e ardhshme për arsye të sëmundjes

aderenciale. Mbi 20% i këtyre shtrimeve bëhet në vitin e parë pas operacionit.

8

Aderencat peritoneale shktojnë 32% të gjitha okluzioneve intestinale dhe përbëjnë

shkakun kryesor të 65-75% të atyre jejun-ileus.

Rreziku i okluzionit jejun-ileus i tipit aderencial është 1-10% pas apendicektomisë,

6.4% pas kolecistektomisë tradizionale, 10-25% pas kirurgjisë tradizionale kolon-

retale, 17-25% pas interventit të proktolektomisë dhe 20% pas kirurgjisë

gjinekologjike.

Teknika laparoskopike e ul 45% rrezikun e formimit të aderencave dhe përdorimi i saj

do të ulte nevojën e ri-interventit për okluzion intestinal rreth 0.8% për interventet e

apendicektomisë dhe 2.5% për interventet e kirurgjisë kolon-retale.

Nga analiza e databasit rezulton se në Itali në 2005 kanë qenë shtruar rreth 50.000

subjekte për okluzion gastro-intestinal nga të cilët 24.3% (12.000 pacientë) i janë

nënshtruar interventit të prerjes së aderencave.

1.2 Shkaqet

Pengimi i lumenit mund të ketë shumë shkaqe, të cilat mund të klasifikohen në bazë të

mekanizmit me të cilin bëhet okluzioni:

1. pengimi i lumenit të zorrëve: trupat e huaj, kalkulat biliare (ileus biliare), fekaloma,

tricobezoar (masë të flokëve), fitobezoar (masë filamentësh vegjetalë), barium, polipet

e mëdha (invaginacion) etj.

2. sëmundjet e murit të intestinit: anomalitë kongjenitale si: atresia, stenoza, dublikimi,

imperforacioni; ndryshimet e fituara: neoplazitë, rezultatet fibrotike të sëmundjeve

kronike inflamatore, stenoza e anastomozës kirurgjike, rezultatet e radioterapisë;

3. patologjia ekstrinsike e murit të intestinit: aderencat, herniet e brendshme dhe të

jashtme, pancreasi si unazë, anomalitë e enëve të gjakut, abscese, hematoma, tumoret,

volvulus, malrotacioni, abscese dhe hematoma intra - abdominale, endometrioza.

Çfarë ndodh në rast të okluzionit intestinal?

Së pari të merren parasysh:

1. ndryshimet hidro-elektrolitike: në kushte normale mukoza intestinale ka aftësi për të

absorbuar dhe për të sekretuar lëngje dhe elektrolite brenda lumenit.

9

2. Lëvizja neto rezulton nga diferenca ndërmjet thithjes dhe sekretimit, me prevalencë të

përthithjes. Tek okluzioni

3. mbizotëron sekretimi në krahasim me absorbimin në proporcion të drejtpërdrejtë me

distensionin dhe me rritjen e presionit në ansën intestinale. Humbjet hidro-elektrolitike

ndodhin brenda lumenit intestinal, në mur (edema e intestinit), në kavitetin peritoneal

(transudacion), për të vjellat, për thithjen me anë të sondës nazo-gastrike, me pasojë

dehidratimin, hipovoleminë, hemoconcentracionin, insuficiencën renale dhe shokun.

4. modifikimi i gazeve: gazi i pranishëm në traktin intestinal kryesisht rrjedh nga gëlltitja

e ajrit, ndërsa pjesërisht rrjedh nga proceset e neutralizimit të HCl dhe metabolizmit

bakterial. Shumica e këtyre gazrave riabsorbohet. Në okluzionin intestinal, në mënyrë

të ngjashme me atë që ndodh për thithjen e lëngjeve, është vërejtur edhe një frenim në

thithjen e gazrave.

5. ndryshimet në vaskularizimin e ansës intestinale të distensuar: rrethi vicioz i formuar

nga akumulimi i lëngjeve dhe gazit në lumenin e zorrëve > distension > reduktim i

thithjes > rritje e sekrecioneve shkakton ndryshime të qarkullimit të gjakut në murin

intestinal. Fillimisht shihet një stazë venoze tek ansa me hapjen e shunts arterio-

venoze në nivelin sero-muskular, që përcakton një reduktim të mëtejshëm të

perfuzionit me humbjen pasuese të barrierës së mukozës intestinale, me thithjen

sistemike të baktereve dhe toksinave. Pra, ka një rritje të peristaltikės, e cila

përfaqëson një përpjekje për të kapërcyer pengesën për transitin dhe zgjerimin gradual,

e cila ndiqet nga një ulje e aktivitetit peristaltik.

Në okluzionin me strangulim (volvulus, aderencë, invaginacion, hernie e inkarceruar)

ndryshimeve të vëzhguara në okluzionin e thjeshtë i bashkëngjiten ato që rezultojnë

nga ishemia akute e ansës.

Kompromentimi vaskular është përqëndruar fillimisht në anën e venave, me rritje

konsekuente të presionit në kapilarët venozë dhe dalje të lëngjeve e qelizave të kuqe të

gjakut në murin e intestinit, në lumen dhe në hapësirën peritoneale dhe filtrim i

baktereve dhe substancave toksike në peritoneum. Nëse shkaqet persistojnë ishemia

transformohet në nekrozë dhe përbën rrezik për jetën.

10

1.3 Simptomat

1 . Dhimbje hiperperistaltike - gjithmonë e pranishme dhe e palokalizuar (dhimbje e

organeve të brendshme). Kjo përbëhet nga një rritje e shpejtë dhe progresive deri në

një kulm dhe reduktimi.

Intervali në mes të sulmeve të dhimbjes është i shkurtër në okluzionin intestinal të

lartë, ndërsa është më i gjatë në okluzionin e ulët. Nëse pengimi nuk është zgjidhur,

dhimbja kolike mund të pushojë e të bëhet e vazhdueshme dhe të shpërndahet në të

gjithë barkun.

2 . Të vjellat – janë të hershme nëse pengesa është e lartë, shumë me vonesë në

okluzionin e ulët (nganjëherë mund të mungojnë në okluzionin kolik me valvulë ileo–

cekale kontinente). Me zgjatjen e okluzionit të vjellat marrin karakteristikat e tipit

"Fekal" (të dendura, me erë të keqe) nga veprimi i bakterieve.

3 . Pamundësia e eliminimit të feceve dhe gazit - kjo simptomë është e hershme në

okluzionin kolik, ndërsa është e vonshme në oklusionin e jejunit (se pjesët distale

mund të mbajnë një funksion normal për të ruajtur një transit të rregullt të feceve dhe

të gazit).

4 . Fryrje e barkut - veçanërisht e dukshme në okluzionin kolik dhe në okluzionin ileal

distal të vonë, për shkak të distensionit me mbledhje të fluideve dhe të gazit.

Ndonjëherë ajo mund të mos shfaqet në okluzionin e lartë të zorrëve të vogla.

1.4 Semeiotika e barkut

Inspektimi: Kërkimi i shenjave kirurgjike dhe eksplorimi i portave herniare. Mund të

jenë prezente shenja të distensionit të barkut me dizenjo të ansave ileale (individë të

dobët).

Palpacioni: përgjithësisht vërehet një qëndrueshmëri e tendosur dhe elastike e

abdomenit. Duhet të kërkohen shenjat e acarimit peritoneal (dhimbje e lokalizuar,

reagimi i mbrojtjes, shenja Blumberg) shprehje të ndryshimeve vaskulare në zorrë.

11

Auskultazioni: gjatë dhimbjes së barkut janë dukshme zhurmat peristaltike me timber

metalik . Në fazat e fundit ose në praninë e ndryshimeve vaskulare zhurmat

peristaltike janë zvogëluar përfundimisht zhduken.

Perkusioni: distensioni nga gazrat i ansës rezulton në një hiperfonesë, që mund të

kombinohen me zonat e otuzitetit pleksik që shprehin praninë e likuidit në ansë ose në

hapësirën peritoneale. Lokalizimi i timpanismit ndryshon sipas zonës së okluzionit.

1.5 Laboratori

Nuk është i domosdoshëm në vënien e diagnozës, por i dobishëm për korrigjimin e

anomalive elektrolitike dhe çrregullimeve metabolike.

Humbja e lëngjeve dhe elektroliteve çon në dehidratim ekstracelular me rritjen e

hematokritit, azotemisë, kreatininës. Ka edhe ndryshime të Na, K, Cl, pH, sipas zonës

së okluzionit. Leukocitoza, zakonisht i pranishëm , mund të jetë tregues i vuajtjes

vaskulare të ansës.

1.6 Radiologjia

Rrezet X direkte të barkut (në ortostatizëm ose dekubituset laterale): akumulimi i gazit

dhe lëngjeve në lumenin intestinal çojnë në formimin e niveleve hidro-aerike.

Okluzioni kolonit manifestohet me një distension të zorrëve të trasha dhe formimin e

nivelave hidro-aerike, në këtë rast duhet të bëhet klizma e kolonit me kontrast me

lëndë hidrosolubile. Kur kushtet e përgjithshme e lejojnë, në dyshimin e një okluzioni

të lartë, mund të jetë i indikuar një studim radiologjik me kontrast me lëndë

idrosolubile të dhënë nga sonda nazo – gastrike.

Studimi radiologjik, përvec se ka rëndësi të madhe diagnostike, është thelbësore në

terapinë e monitorimit.

1.7 Endoskopia

Rrallë është i nevojshëm një studim i tipit endoskopik, e cila për shkak të fryrjes me

ajër mund të rrisë distensionin e kolonit, dhe për këtë arsye rrezikun e shpimit. Një

12

indikacion është një dyshim i volvulusit të sigmës: në këtë rast merr edhe një rëndësi

terapeutike.

2. OKLUZIONI I ZORRES SE HOLLE

1. Okluzion nga aderenca: në përgjithësi janë pasojë e një procesi patologjik inflamator

ose e traumës kirurgjike. Tendenca për të formuar aderenca është e ndryshme, edhe

pse njihen disa kushte favorizuese (historia e peritonit, trauma kirurgjike, persistenza e

illusi postoperator). Aderencat mund të shkaktojnë oklusion të thjeshtë, por mund të

jenë bosht rreth të cilit rrotullohet ansa.

2. Okluzionet neoplazike: tumoret malinje (karcinomat dhe limfomat) janë të rralla, si

dhe beninje (polipe). Kjo e fundit mund të përcaktojë mbyllje me mekanizmin e

invaginacionit. Vlen të përmendet gjithashtu invazioni i zorrës së hollë nga tumoret e

vendeve të tjera dhe karcinomatoza peritoneale.

3. Okluzion gjatë sëmundjeve kronike inflamatore: Sëmundja e Crohnit me lokalizim

ileal. Shkakton një stenozë progresive të ansës së interesuar që manifestohet klinikisht

me quadri e okluzionit.

4. Okluzion nga hernia: inkarcerimi i hernies së jashtme përfaqëson shkakun më të

zakonshëm të okluzionit të zorrës së hollë. Hernie më të rralla janë ato të brendshmet,

të cilat mund të jenë rezultat i defekteve kongjenitale të omentumit të madh,

mesenterit, defektet e rrotullimit (mesenterium i pëbashkët). Shpesh dyert e hernieve

janë rezultat i operacioneve kirurgjike.

5. Okluzion nga diverticulum i Meckel

6. Okluzion nga ileus biliar

7. Okluzion nga materiale të gëlltitura

3.OKLUZIONI I KOLONIT

Okluzioni i kolonit ka si shkak kryesor neoplazinë primitive të kolonit. Okluzioni

ndonjëherë mund të përfaqësojë fillimin e neoplazisë së kolonit, apo fazën

përfundimtare të një historie të gjatë të karakterizuar nga një anus jo të rregullt me

kapsllëk të përkeqësuar.

13

Komplikimi okluziv ndodh në 10-20% të njerëzve me neoplazi kolorektal. Vendi i

tumorit është lokalizuar në 75% të rasteve në dy pika zorrës së trashë zbritëse -

sigmoid. Më rrallë, tumoret e cekumit dhe të rektumit janë të komplikuara nga

okluzioni. Shkaqet beninje të okluzionit kolik përfshijnë: ndërlikim stenotik të

diverticulit (lokalizimi mbizotëron në nivelin e zorrës së trashë sigmoid), sëmundja e

Crohnit e lokalizuar në kolon, volvulus i zorrës së trashë (sigmoid 70 % - 30 %

cekum), incarcerimi i kolonit në një hernie ose një hernie Incisionale, endometrioza,

tumoret beninje, fekaloma.

3.1 Terapia Mjekësore

Rehidratimi dhe bilanci elektrolitik. Me rëndësi vendimtare është korrigjimi i

hipovolemisë relative: likidi ekstracelular isotonik i akumuluar në lumenin e zorrëve

duhet të zëvendësohet nga infusioni intravenoz i lëngjeve Isotonik si: Ringer Laktat

ose solucion fiziologjik. Vëllimi që arrihet me infusion konsiderohet i përshtatshëm

kur ka përmirësim të parametrave kryesore jetike dhe kur diureza është > 0.5 ml / kg /

h. Ndonjëherë, në pacientët kardiopatik terapia infuzionale duhet të kryhet me

monitorimin e presionit venoz qendror.

Pastrimi i zorrëve me tub Nazo - gastrik ose me sondë Miller Abbot.

Terapia mjekësore duhet të zbatohet nën monitorimin e ngushtë klinik dhe radiologjik,

duke monitoruar evoluimin e shenjave të okluzionit. Vendimi ndërmjet trajtimit

mjekësor dhe kirurgjik varet nga gjendja e përgjithshme e pacientit, përgjigja ndaj

terapisë së infuzionit hidroelektrolitik dhe procedurale të dekompresionit gastrik dhe

intestinit.

3.2 Terapia kirurgjikale

Trajtimi kirurgjik duhet të kryhet në emergjencë në rast strangulimi, në okluzionin me

ansë të mbyllur, në rastin e okluzionit mekanik të thjeshtë. Në hapjen e peritoneumit

duhet të kontrollohet prania e likidit të lirë peritoneal dhe duhet vlerësuar pamja e tij;

më pas duhet të kërkohet zona e okluzionit pasi është përcaktuar natyra e saj. Në

funksion të këtyre variablave është miratuar një zgjedhje e terapisë.

Skematikisht, ne mund të ndajnë manovrat kirurgjikale në kategoritë e mëposhtme:

14

1. Manovrat që nuk kërkojnë hapjen e intestinit: lizimin e aderencave, reduktimin e

hernies së inkarceruar, derotacionin e volvulus.

2. Enterotomia: ileus biliar, trupat e huaja.

3. Rezeksion segmentar i segmentit intestinal: neoplazi, kompromision vaskular i rëndë.

4. Anastomozë dhe by-pass i brëndshëm i traktit të bllokuar.

5. Krijimin e një stomie në lëkurë.

Për të përfunduar, trajtimi i një okluzioni intestinal shpesh kërkon një studim

radiologjik me kontrast me lëndë hidrosolubile, korrigjimin e hipovolemisë,

decompresion të intestinit me tub naso-gastric ose Miller-Abbot, terapi antibiotike me

spektër të gjerë dhe ndoshta një intervent kirurgjikal.

4.FAZA PRE-OPERATORE

Plani i përkujdesjes që do të zbatohet para një pacientI kirurgjikal paraqet një

kompleks sidomos me diagnoza infermierore dhe probleme bashkëpunuese që duhet ti

aplikohen klientit dhe personave që janë të rëndësishëm për to.

Por për të dhënë një pasqyrë më të qartë se si operatori do të planifikojë, duhet të

dallojnë dy fazat e kujdesit: pre-operative dhe post-operative.

4.1 Diagnoza infermierore

1. Alterime ne komfort idhur me spazmat abdominale te shoqerura me dhimbje si pasije

e rritjes se peristaltikes se zorreve

2. Alternime ne eliminimin e zorreve, diareja si pasoje e procesit inflamator te

ndodhur.

3. Ankthi, frika lidhur me procedurën kirurgjike të cilës do ti nënshtrohet pacienti.

4. Deficit i likideve dhe elektroliteve, si pasoje e anoreksise nauzese, te vjellave dhe

diarese.

5. Alternime ne ushqime me pak se nevojat e organizmit, kjo eshte e lidhur me

anoreksine dhe diarene.

6. Intolerance ne aktivitetet ditore si pasoje e lodhjes se shpejte dhe debuleses qe ndien

pacienti.

15

7. Mungese e njohurive nga ana e pacientit rreth procesit dhe menaxhimit te

semundjes.

4.2 Objektivi infermieror

Sigurimi dhe informimi i pacientit gjatë gjithë procesit terapeutik dhe riaftësimit.

Kriteret për vlerësimin e fokusuar

Rëndësia klinike

Agjentë specifik stresi dhe natyra e

shqetësimeve

Të gjithë pacientët kanë reagime

emozionale ndaj interventit

kirurgjikal, shkalla e reagimit varet

nga mënyra se si perceptohet

interventi.

Përvoja e mëparshme dhe njohuritë

për procedurën kirurgjikale

Njohuritë për procedurën kirurgjikale

dhe kujdesin mund të reduktojë

ankthin

Të kuptuarit e procedurës

kirurgjikale te planifikuar

Sistemi i mbështetjes në dispozicion Një përkrahje adeguate nga familja

dhe miqtë mund të ndihmojë

Niveli i ankthit: i butë, i moderuar, i

rëndë, panik

Ankthi ekstrem kompromenton

kapacitetin e pacientit për të kuptuar

Gatitshmëria dhe aftësia për të

kuptuar informacionin

Në qoftë se nuk kuptohet

informacioni kërkohet mbështetja e

operatorëve të tjerë

16

4.3 Ndërhyrjet infermierore

a) të ofrohet siguri dhe rehati, të ndahen shqetësimet, të dëgjohet pacienti duke

siguruar mbështetjen emocionale të tij dhe të sigurohet një raport empatik

b) të sigurohen anëtarët e familjes dhe të tjerët që janë të rëndësishëm mbështetja e të

cilëve mund të ndihmojë pacientin.

c) të korrigjohen të dhënat e gabuara që mund të ketë pacienti në lidhje me

procedurën. Informazionet e sakta mund të ndihmojnë për të eliminuar ankthin.

d) në qoftë se pacienti përjeton ankth të rënd apo panik, njoftoni mjekut i cili me një

vlerësimi në kohë mund të ndërhyjë farmakologjikisht

e) informoni mjekun nëse pacienti kërkon shpjegim të mëtejshëm të procedurës. Është

e nevojshme që kirurgu të shpjegojë paraprakisht: natyrën, shkaqet, rezultatin që pritet

dhe rreziqet e ndërhyrjes

f) kur është e mundur, të përfshihen anëtarët e familjes

g) te paraqitet informacioni përmes përdorimit të materialit të shkruar ose mjeteve

audiovizuale. Ky stimulim përmirëson procesin e të mësuarit

h) të shpjegohet rëndësia dhe qëllimi i procedurave pre-operatore:

Klizma, e cila shërben për të liruar intestinin nga fecet në zonën pas okluzionit për të

ulur rrezikun e pengimit të intestinit post-operator, duke lehtësuar rivendosjene e

peristaltikës.

Mosngrënia, kjo zvogëlon rrezikun e aspirimit të menjëhershëm në post-operator.

Përgatitja e lëkurës me trikotomi, që të zvogëlojë mikroorganizmat në sipërfaqen e

lëkurës.

Analizat laboratorike, të cilat ndihmojnë për të zbuluar situata jo normale para

interventit

Premedikimi, dhënia e sedativëve para operacionit redukton ankthin dhe relakson

pacientin. Kjo rrit efikasitetin e anestezisë.

Shpjegoni rutinën dhe ndjenjat e periudhës post-operatore në mënyrë që të zvogëlohet

frika e pacientit që lidhet me të panjohurën.

17

Administrimi i lëngjeve parenterale, kjo është për të zëvendësuar mosmarrjen e

ushqimit me anë të gojës dhe humbjen e gjakut

Monitorimi i shenjave vitale për të zbuluar ndonjë ndryshim

Monitorimi dhe ndryshimi i veshjes së plagës derisa të shërohet sepse ka rrezik

kontaminimi

Vendosja dhe kujdesi për tubin nazo-gastri, e cila është e dobishme për të drenuar dhe

reduktuar fryrjen e barkut dhe tensionin e plagës laparotomie

Vendosja dhe kujdesi i kateterit urinar, e cila lejon zbrazjen e vezikës urinare, për të

rivendosur tonin e muskujve pas eliminimit të anestezisë

Ndihmat tjera, si rrugët venoze, pompat dhe drenimet

Simptoma të tilla si të përzier, të vjella, efektet e zakonshme anësore të anestezisë, nga

çrregullimi elektrolitik, faktorët psikologjik dhe disa lloje interventesh. Kur pushon

efekti i analgjezikut fillon dhimbja.

Përdorimi i analgjezikëve dhe antiemetikëve

g) të mësohet pacienti për tu kthyer në shtrat, për tu kollitur dhe për të marrë frymë

thellë, që të ulet dhe të fillojëtë ecë sa më shpejt të jetë e mundur. Kjo do të

përmirësojë qarkullimit e gjakut dhe do të parandalojë akumulimin e sekrecioneve në

rrugët respiratore.

h) ti komunikohen familjes dhe miqve rregullat më të rëndësishme të spitalit: koha e

vizitave, vendndodhja e dhomës së pritjes.

4.5. Paketimi i një stomie

Në rastin e okluzionit intestinal vëmendje të veçantë duhet t'i jepet pacienti i cili

përveç trajtimit kirurgjik duhet ti nënshtrohet paketimit të një s tomie, në rastin tonë të

një kolostomie ose ileostomi.

Krijimi i një kolostomie ose ileostomie konsiston në hapjen e një organi kavitar që i

përket traktit digjestiv direkt në lëkurë. Qëllimi i paketimit të një stomie është ruajtja e

funksioneve normale të të ushqyerit/evakuimit në kurriz të anatomisë normale që është

ndryshuar si pasojë e një ndërhyrjeje kirurgjikale, përmes krijimit të një rruge

artificjale.

18

Pasoja e parë dhe më e rëndësishme e krijimit të një stomie është stresi fizik dhe

psikologjik që prodhon ndryshim në vetë-imazhin e pacientit, të shkaktuar nga krijimi

i vetë stomës, e cila e ndan pacientin nga "jeta normale".

Momenti më i rëndësishëm i paketimit të stomisë, që pacienti të mos e përjetojë këtë

akt kirurgjikal si një handikap, është nga njëra anë informazioni i saktë që duhet ti

jepet atij në pre-operator, dhe nga ana tjetër paketimi i saktë i stomisë, që shmang

rrezikun e komplikimeve, sepse kjo varet rekuperimi i një "Cilësie jete" më të mirë.

Ne kemi përcaktuar veprimet që do të zbatohen për kujdesin e pacientit që është

përgatitur për të kryer një operacion.

Në rastin e paketimit të një stomie ndërhyrja infermierore në fazën pre-operatore shfaq

disa probleme mbi kujdesin sidomos atë psikologjik.

Përveç rreziqeve të përmendura me aktin kirurgjikal, ka rrezik të lartë:

Prishja e vetë-konceptit, lidhur me efektet e stomisë në ndryshimin e i mazhit tropo

Ndryshime të aktivitetit seksual, frika se stoma mund të ketë një ndikim negativ në

aktivitetin dhe tërheqje seksuale.

Mosfunksionim seksual, frika e impotencës sekondare

Izolimi social, për shkak të erës, zhurmës dhe humbjeve nga qesja

Menaxhim jo efikas i stomisë, për shkak të njohurive të pamjaftueshme mbi

procedurat e stomisë.

Informacioni është vendimtar jo vetëm mbi sëmundjen dhe mbi aktin e kirurgjisë, por

edhe në kuptimin e stomisë, menaxhimin e saj në të ardhmen, komplikime uro-

gjenitale dhe seksuale që mund të lindin pas ndërhyrjes së amputacionit abdominal

peritoneal.

Përshkrimi i paraqitjes dhe vendndodhjes së stomisë:

nuk është e dhimbshme kur preket,

mund të rrjedhë pak gjak gjatë pastrimit,

ka ngjyrë dhe humiditet të ngjashëm me mukozën e zgavrës së gojës,

pas operacionit mund të reduktohet dhe të ndryshojë madhësinë për shkak të

sëmundjes, humbjes apo shtimit të peshës së trupit,

janë të gjitha ndërhyrje që mund të kontribuojnë në mënyrë të konsiderueshme për

uljen e ankthit lidhur me fjalën e panjohur"stomi"për të zbutur gjëndjen e shokut për

shkak të pamjes së saj pas interventit kirurgjikal.

19

Diskutimi i funksioneve dhe familjarizimi me qesen, duke e provuar në projektimin

pre-operator, ndihmon pacientin për të kuptuar qëllimin, për të pranuar dhe marrë

pjesë në menaxhimin e stomisë.

Projektimi pre-operator domethënë vendi ideal ku do të paketohet stomia është shumë

i rëndësishëm, pasi një stomi e mirë- vendosur redukton komplikacionet post-

operative, lehtëson mbajtjen e pajisjes dhe pastrimin e saj.

Për të gjetur pikat që duhet të merren parasysh në pozicionimin e stomisë është

ndjekur linea alba dhe bëhen vijat e bashkimit mes: apofizit ksifoid dhe harku kostal,

harku kostal dhe umbelikusit, umbelikusit dhe kreshta iliake, kreshtave iliake dhe

zonës pubike. Janë marrë në këtë mënyrë 6 trekëndësha.

Vendi ideal për vendosjen e stomisë është lokalizuar normalisht në dy trekëndëshat e

mesit dhe përcaktohet në bazë të llojit të ndërhyrjes (ileostomi ose kolostomi) dhe

nevojave të veçanta (zonat që duhet të shmangen).

Zonat që duhet të shmangen janë: harku kostal, umbelikusi, plagët e vjetra, indi

adipoz, incizioni kryesor dhe kreshta iliake.

4.7 Ndërhyrjet e lidhura me përshkrimin mjekësor në fazën pre-

operatore

Medikamentet: sedativë, analgjezikë narkotikë, antikolinergjikë, antidiarrreiket te cilet

jepen per te minimizuar peristaltikene e kolonit si rrjedhoje sihurojen nje pushim te

zorreve. Antibiotiket jepen per te shmangur ndonje infeksion sekondar te mundshem,

vecanerisht ne rastin e komplikacioneve te tilla sic eshte abscesi, perforacioni dhe

peritoniti. Kortikosteroidd zakonisht keshilohen te jepen dhe jane me efektive ne faze

te hershme sasa kur semundja kalon ne stdin kronik. Kur marrja e tyre eshte e

ereduktuar apo eshte nderprere plotesisht ka te ngjare qe simptomat e semundjes te

rishfaqen.

Psikoterapia ka edhe ajo efektet e saj ne percaktimin e faktoreve qe ndikojne ne

shtimin e stresi te pacienti, lidhjen me keta faktore dhe ne gjetjen e menyrave te

mundshme per ti luftuar ato.

Terapia intravenoze: rintegrimi i likideve dhe elektrolitëve. Imbalanca e elektroliteve

dhe likideve e shkaktuar nag diareja korigjohet nepermjete trajtimit me solucione

20

intravenoze. U shqimet qe nxisin ose favorizojne diarene duhet te shmangen. Per kete

duhet te shmanget qumeshti pasi mund te kontriboje ne diarene gjithashtu dhe

ushqimet e ftohta, duhani, kafeina pasi keto nxisin peristaltiken e zorreve.

Analizat laboratorike: hematokrom komplet, analizë urine, analizat biokimike, analiza

të tjera sipas sëmundjeve bazë të pacientit.

Studimet diagjostike: radiografia e toraksit, elektrokardiogramë, radiografia direkte e

abdomenit,ekografi, CT scan.

Terapia: kateterizimi vezikal permanent.

4.8 Vlerësimi

Para operacionit, infermierja do të vlerësojë pacientin nëse:

është i qetë, flet për veten e tij dhe të ardhmen

ka marrë informacion në lidhje me interventin kirurgjikal dhe asistencën që kërkon kjo

procedurë

ka kuptuar rëndësinë e ushtrimeve të dobishme në periudhën postoperative.

4.8. Dokumentacioni

Shënimet e dekursit: ndërveprime të pazakonta, regjistrimi i edukimit multidisiplinor i

pazienti, gjëndja emozionale aktuale, informazioni pre-operator që i jepet pacientit.

5.FAZA POST-OPERATORE

5 . 1 Diagnoza infermierore

a ) dëmtim te funksionit të frymëmarrjes lidhur me palevizshmerine e pacientit me

perdorimin e lendeve narkotike dhe anestezike gjate interventit.

b ) infeksion bakterial lidhur me pranine e demtimit te integritetit te lekures nga

nderhyrja kirurgjikale dhe me pranin e qeses se ileostomise.

21

c ) dhimbje lidhur me plagën kirurgjike, imobilizimin dhe gazrat, dhimbja mund te

qetesohet duke ndryshuar vazhdimisht pozicionin dhe duke perdorur analgjeziket sipas

pershkrimit te mjekut.

d ) ndryshime në ushqyerje, lidhur me rritjen e kërkesës për proteina dhe vitamina për

cikatrizimin dhe reduktimin e marrjes së ushqimit për shkak të dhimbjes

e) të përziera dhe të vjella te lidhura me analgjeziket dhe narkotiket e marre gjate

operacionit, me distensionin e stomakut dhe crrehullimin elektrolitik.

f) konstipacion, ulje të peristaltikës të lidhura me palëvizshmërine dhe efektet e

anestezisë.

g ) menaxhimin e paefekshëm të terapisë, lidhur kjo me mungesën e njohurive për

ndërhyrjet e kujdesit (mjekimi, dieta, medikamente, simptomat e komplikimeve,

ndjekin-up).

Kriteret për vlerësimin e fokusuar Rëndësi klinike

a) Statusi i frymëmarrjes:

frequenca, ritmi, tingujt

efektiviteti i përpjekjeve për kollitje

Faktorët e rrezikut për shfaqjen e

problemeve respiratore në fazën post-

operatore:

pirja e duhanit, obeziteti

sëmundje kronike respiratore

insuficiencë hepatike

imobilizimi

malnutricioni dhe dehidratimi

Në fazën post-operatore lëndët

narkotike dhe anestezike shkaktojnë

depresion të sistemit nervor dhe

hipoventilim, duke rritur rrezikun e

aspirimit

Pas zgjimit sforcimi respirator është

zvogëluar për shkak të dhimbjes dhe

imobilizimit.

Nëse këto efekte lidhen me këta

faktorë rreziku sjellin probleme

respiratore.

b) Plaga kirurgjike:

Cikatrizimi

Infeksione dhe vonesa në cikatrizim

Hyrja direkte e mikrorganizmave

bëhet e mundur nga prishja e

integritetit të lëkurës. Pjesa më e

madhe e plagëve cikatrizon me fazën

primare brënda 24 orëve.

22

c) Burimet e dhimbjes:

Zona kirurgjikale

Zona e drenimit

Gazrat

Keqësimi i gjëndjes së përgjithshme

Intensiteti i dhimbjes në bazë të

shkallës nga 0 (dhimbja mungon) deri

në 10 (dhimbje shumë e fortë),

vlerësohet në momentin më të mirë,

në atë më të keq dhe pas interventit

për ta eliminuar atë.

Shenjat fizike të dhimbjes:

Rritja e frequencës kardiake e

respiratore

Presioni arterial

Mimikat e fytyrës

Faktorët që influencojnë tolerancën

ndaj dhimbjes:

Njohja e kuptimit të dhimbjes dhe

shkaqet

Kapaciteti i kontrollit

Niveli i energjive dhe stresit

Në fazën post-operatore dhimbja në

zonën kirurgjikale shkaktohet nga

dëmtimi i nervave dhe indeve. Kjo

dhimbje duhet të diferencohet nga

keqësimi i gjëndjes nga imobilizimi

dhe gazrat.

Kjo shkallë përbën një mjet për të

matur intensitetin e dhimbjes

subjektive.

Ndonjëherë pacientët nuk kërkojnë

analgjezikë dhe e shprehin dhimbjen

me shenja të cilat infermieri duhet ti

njohë.

Toleranca ndaj dhimbjes ndryshon

nga klienti në klient, mund të

ndryshojë edhe në të njëjtin klient në

bazë të situatës. Tregon zgjatjen dhe

intensitetin e dhimbjes që pacienti

arrin të durojë.

d) Gjëndja nutrizionale (marrjet dhe

pesha)

Për një cikatrizim të mirë janë të

nevojshme proteina, karbohidrate,

lëndë minerale dhe vitamina.

e) Prezenca e tingujve të intestinit, të

përzierat, të vjellat dhe gazrat

Një marrje e shpejtë e dietës normale,

përshpejton rivendosjen e funksionit

intestinal normal të kompromrntuar

23

nga lloji i interventit, anestezia,

mosngrënia dhe imobilizimi.

f) Modelet e eliminimit pre- dhe post-

operator

Gjendja e abdomenit: distension,

tinguj intestinal

Manipulimi kirurgjikal, stresi,

imobilizimi, efekti i medikamenteve,

mund të shkaktojnë ngadalësim të

peristaltikës. Modelet e eliminimit

shërbejnë për vlerësimin e funksionit

intestinal.

g) Aftësia për të kuptuar informacionin Në rastin kur pacienti ose familja e tij

kanë vështirësi për të kuptuar, mund

ti drejtohen operatorëve sanitarë të

tjerë ose shërbimeve të asistencës pas

dalie nga spitali.

5.2Ndërhyrjet infermierore

a) Auskultimi i fushave polmonare për të zbuluar uljen e tingujve respiratorë dhe

shfaqjen e tingujve jonormale.

Rënia e tingujve mund të tregojë praninë e atelektazës dhe prania e tingujve të

shkaktuar nga mbajtja e sekrecioneve.

Duhet informuar pacienti në lidhje me:

Ndryshimet e shpeshta te pozicionit (i shtrirë në shpinë- lateral, gjysmë i shtrirë)

Frymëmarrjen e thellë dhe ushtrimet e frymëmarrjes

Ushtrimet e gjymtyrëve të poshtëm

Përdorimi i spirometrit

Ulja e ndijeshmërisë dhe dhimbja kontribuojnë në nxitjen e hipoventilimit, dhe

zgjerimin e mushkërive. Me këto ushtrime gjendja mund të përmirësohet në mënyrë të

dukshme.

Nëse është e indikuar, të jepen likide në rrugë orale.

Një hidratim adekuat hollon sekrecionet, duke i bërë më të lehtë eliminimin e tyre, dhe

gjithashtu ul viskozitetin e gjakut duke zvogëluar rrezikun e koagulimit.

24

b ) Monitorimi i shenjave të infeksionit të plagës:

Ënjtje dhe skuqje

Dehishenca e plagës

Sekrecionet e shumta ose purulente

Temperatura e lartë

Indi përgjigjet ndaj Infiltrimit të patogjenëve duke rritur fluksin e gjakut dhe atë

limfatik (edema, skuqje, sekrecion), dhe me mungesë të epitelializimit.

Patogjenët qarkullojnë duke stimuluar hipotalamusin dhe shkaktojnë rritjen e

temperaturës.

Monitorimi i procesit cikatricial:

kufijtë e plagës të paprekur dhe të afruar

prania e indeve të granulimit

Plaga me qepje zakonisht shërohet me fazën primare dhe indi i granulimit nuk është i

dukshëm. Një plagë me abces apo sekrecion shërohet me fazën sekondare ose me

granulim (plagë më e theksuar). Një plagë që trajtohet disa herë shërohet me fazën

terciare (plagë më e trashë).

Do të merren masat e duhura për parandalimin e infeksionit:

Larja e duarve para dhe pas mjekimit

Vendosja e dorezave

Pastrimi i kujdesshëm i zonës rreth drenimit

Mbajtja e tubave larg nga zona e incizionit

Eliminimi i solucioneve të papërdorura pas 24 orësh

Të gjitha këto masa ndihmojnë për të parandaluar hyrjen e mikroorganizmave dhe për

të zvogëluar rrezikun e kalimit të infeksionit tek të tjerët.

Të zvogëlohet rreziku i irritimit të lëkurës me ndërrimet e shpeshta të fashove dhe

përdorimit të qeseve të grumbullimit në rastin e pranisë së sekrecioneve.

Kjo bëhet për të shmangur një irritim që shkakton infiltrimin e mikroorganizmave.

Duhet të mësohet dhe të ndihmohet pacienti për të mbajtur plagën gjatë lëvizjeve të tij,

gjatë kollës, teshtitjes ose të vjellave, për të reduktuar gazrat.

25

Kjo bëhet për të parandaluar dehishencën e plagës, cikatrizimi i së cilës konsolidohet

brenda tre javëve.

Të kërkohet këshilla nga një enterostomist për të zbatuar masat e kujdesit të lëkurës.

Një infermier me përvojë është i nevojshme për menaxhim më të mirë të një plage ku

cikatrizimi është i kompromentuar dhe në rastin e pranisë së një stomie.

c ) Duhet të bashkëpunohet me pacientin për të përcaktuar efektivitetin e

ndërhyrjeve për lehtësim nga dhimbjet, njohjen e tyre duke dëgjuar pazientin në

mënyrë të tillë që të vlerësohet dhe të këshillohet për zgjatjen e kohës së dhimbjes e

metodat e reduktimit (kufizimi i plagës, pozicionimi i duhur, shpërqëndrimi, aplikime

të nxehta apo të ftohta, relaksimi, ushtrimet e frymëmarrjes).

Dhimbje mund të shkaktojë një ndjenjë të humbjes së kontrollit të trupit jetës së tyre.

Kështu ankthi i rritur në rastin kur pacienti ndjen nevojën për të bindur mjekët që me

të vërtetë ndjen dhimbje, mund të rrisë vetë dhimbjen. Infermierja përgatit pazienti

duke i shpjeguar ndjenjat që mund ai të provojë.

Të sigurohet një kontroll optimal i dhimbjes me analgesikë sipas përshkrimit të

mjekut:

Mënyra më e përshtatshme e administrimit

Matja e parametrave vitale

Që të mos ketë ndërveprime midis analgesikë dhe ilaçe të tjera të marra nga pazienti

Pacienti të jetë i vetëdijshëm se duhet të kërkojë analgjezik para se dhimbja të arrijë

kulmin e saj.

Kontrolli gjysëm ore pas administrimit të medikamenteve

Këshillohet pacienti për të eliminuar gazrat:

Rekomandohet lëvizjasa më shpejt të jetë e mundur

Ndryshimi i pozicionit

Në fazën post-operatore ulja e peristaltikës shkakton akumulimin e gazrave. Kur

traktet e intestinit kontraktohen, në një përpjekje për të eliminuar gazrat, shkaktojnë

dhimbje.

Aktiviteti fizik përshpejton rikthimin e peristaltikës dhe eliminimin e gazit dhe një

pozicionim i mirë ndihmon ngritjen e gazit për ekspulsion.

26

d ) Të informohet pacienti

Për nevojat e konsumimit të proteinave, karbohidrateve, vitaminave B1 A C D E B12,

kalcium, bakrit, magnez dhe zink

Shkaqet e mundshme të nauzes dhe të vjellave (efektet anësore të medikamenteve,

procedurave kirurgjike, obezitetit , çrregullim elektrolitik, distension i stomakut)

Të kuptuarit e pacientit për rëndësinë e të ushqyerit adekuat dhe të pranisë normale të

nauzes dhe të vjellave, mund të zvogëlojë ankthin e tij duke e inkurajuar atë që të

respektojë dietat.

Nausea dhe të vjellat mund të zvogëlohen duke:

kufizuar marrjen e likideve nga goja,

Mësuar pacientin për të lëvizur ngadalë, dhe të mos shtrihen pas ngrënies për të paktën

2 orë dhe të kryejë ushtrime të frymëmarrjes dhe relaksimit gjatë episodeve të nauzes

Kontrolluar tubin nazo-gastrik

Pastruar kavitetin oral

Eliminimi i aromave të pakëndshme

Administrimi një antiemetiku para ushqimit

Gëlltitja e lëngjeve dhe një mosfunksionim i tubit nazo-gastrik mund të shkaktojë një

distension të stomakut që mund të rezultojë në stimulimin e të vjellave.

Gjithashtu, lëvizjet e shpejta dhe aromat dhe pamjet e pakëndshme mund të stimulojnë

qendrën e të vjellave dhe një gojë e pastër stimulon oreksin dhe reduktimin e shijeve të

pakëndshme.

Aktiviteti i frymëmarrjes mund të ndihmojë për të bllokuar qendrën e të vjellave dhe

përdorimin i medikamenteve anti- edema parandalojnë shfaqjen e nauzes dhe të

vjellave.

e) Infermieri duhet të kontrollojë për praninë e tingujve të intestinit, prania e të

cilëve tregojnë një rifillim të peristaltikës, së pari për të marrë lëngje dhe për të

filluar një dietë normale.

27

Mungesa e rishfaqjes së tingujve intestinal 6-8 orë pas operacionit tregon një ileus

paralitik. Ndërsa mungesa e evakuimit pas 2-3 ditësh mund të tregojë okluzion. Në të

dy rastet, mjeku duhet të paralajmërohet.

Duhet të zbatohen të gjitha procedurat që ndihmojnë eliminimin:

Mobilizimi i pacientit dhe ecja sa më shpejt të jetë e mundur, duke pasur parasysh se

aktiviteti rrit tonin e muskujve të barkut dhe pastaj peristaltikën dhe oreksin

Dietë adekuate e pasur me ujë, fruta dhe perime

Rishikimi i zakoneve të përditshme të eliminimit të pacientit me një kohë të rregullt

Ti sigurojë pacientit një mjedis të ngjashëm me atë të shtëpisë me jetën e tij private, të

përdoret tualeti dhe nëse kjo përdoret pacienti duhet të marrë një pozicion të saktë

(pozicioni Fowler) duke e këshilluar atë për të shmangur përpjekjet.

Për të ruajtur modelin intestinal dhe për të favorizuar konsistencën e duhur të feceve

kërkohet marrja e duhur e lëngjeve dhe fibrave që nxisin peristaltikën.

Një mjedis i përshtatshëm dhe respektimi i jetës private mund të ndihmojë pazientin të

relaksohet dhe pozicioni i duhur i lejon përdorimin e muskulaturës së barkut dhe

forcës së gravitetit.

f ) Është e nevojshme ti shpjegohet pacientit dhe familjes si të kujdesen për plagën,

ti shpjegohet rëndësia e:

- Shmangies së njerëzve të cilët janë të sëmurë

- Mbajtjes së një diete të ekuilibruar dhe marrja e duhur e lëngjeve

- Administrimi i medikamenteve të përshkruara

- Njohja e shenjave e simptomave dhe e komplikimeve të mundshme (modifikimi i

plagës , temperatura e lartë, dobësia dhe lodhja, probleme në urinim etj).

g ) Së fundi, infermierja do të vlerësojë nivelin e të kuptuarit të pacientit dhe

familjes në lidhje me informacionin e dhënë.

5.3 KOMPLIKACIONET E MUNDSHME

Hemorragji

28

Hypovolemi / shok

Evisceracion

Dehiçens

Infeksion

Retension urinar

Thrombophlebitis

Ileus paralitik

5.4 Ndërhyrjet infermierore

a ) monitorimi i pacientit per simptomat e hemoragjisë dhe / shokut:

Takikardi me presion normal të gjakut ose të ulur

Prodhim i urinës më pak se 30 ml / h

Gjendja e axhitacionit

Takipne

Puls filiform

Prania jonormale e gjakut në drenim

Përgjigja kompensuese e trupit ndaj rënies së vëllimit të qarkullimit të gjakut, ka

tendencë për të rritur oksigjenimin e gjakut me anë të rritjes së akteve të frymëmarrjes

dhe frekuencës kardiake dhe të zvogëlimit të qarkullimit periferik.

Rënia e sasisë së oksigjenit në tru shkakton një ndryshim të aktivitetit mendor.

b ) Monitorimi i hidratimit, duke bërë një bilanc hidrik ku vlerësohen hyrjet dhe

daljet e lëngjeve, duke marrë parasysh:

- marrjet likide (parenterale dhe me gojë)

- nxjerrjet e lëngjeve (urinë, drenimet, të vjellat, djersitje, fece)

Humbja e lëngjeve gjatë operacionit dhe si rezultat i mos ngrënies mund të rezultojë

në një ndryshim të bilancit hidrik dhe në mbajtjen e ujit dhe sodiumit.

c) Monitorimi i plagës kirurgjike për të zbuluar ndonjë hemoragji, dehiscencë,

infeksion, evisheracion.

Kjo metodë lejon një zbulim të shpejtë të komplikacioneve.

29

d ) Të udhëzojë pacientin për të mbajtur plagën gjatë kollitjes , teshtitjes dhe të

vjellave.

Mbajtja e plagës redukton stresin në plagë, shpërndarjen e presion dhe si pasojë largon

dhimbjen.

e) Në rast të dehiscencës dhe evisheracionit:

- Vendos pacientin në pozicionin Fowler

- Udhëzimi i pacientit për të qëndrojë i qetë

- Mbulimi i organeve të brendshme me një fasho të lagësht dhe sterile

Pozicioni Fowler i ulët dhe të qëndruarit e pazienti pa lëvizur pengojnë daljen jashtë të

organeve.

Fasho me lagështi ndihmon në ruajtjen e indeve jetike.

f ) Nuk duhet të marrë lëngje apo ushqim deri në shfaqjen e shenjave të para të

peristaltikës, duke monitoruar:

- Kthimin e tingujve të intestinit

- Rifillimi i eliminimit të gazrave dhe defekimin

- Kur është koha, pacienti duhet të fillojë të marrë sasi të vogla të lëngjeve dhe

ushqimit, duke kontrolluar reagimin e personit, vini re natyrën dhe sasia e çdo të vjelle

dhe feces.

g ) Monitorimi i pacientit për shenjat e ileus paralitik:

- Mungesa e tingujve të intestinit

- Nausea dhe të vjella

- Distension abdominal

- Lëvizjet dhe dhimbje në prekja, të lokalizuara në mënyrë tipike, akute dhe të

përhershme

30

Manipulimi intraoperator i organeve të barkut dhe anestezia redukton impulset nervore

të intestinit, rënie të peristaltikës, ileus paralitik, zakonisht në mes të ditës së tretë dhe

të pestë postoperative.

h ) Monitorimi i pacientit për shenja të infeksionit / sepsis:

- hipotermia

- të dridhurat

- gjendja e keqe

- leukocitozë

- Rritja e dhimbjes së barkut

- Dhimbje, skuqje ose ënjtje e plagës

- Prania e materialit të parregullt në kullim

Gjatë operacionit mund të ndodhë hyrja në trupi e mikroorganizmave që stimulojnë

aktivizimin e mekanizmave. Rriten rruazat e bardha të gjakut për të shkatërruar

patogjenët, hipotalamusi rrit temperaturën e trupit, limfocitet që në plagë

shkaktojnëuar skuqje, edemë dhe dhimbje.

i) Monitorimi i pacientit për shenja të ritensionit urinar (distension i fshikëzës) duke

e udhëzuar të raportojnë çdo simptomë (siklet në fshikëz, paaftësi për të urinuar).

Relaksimi i muskujve i shkaktuar nga anestezia gjithashtu përfshin fshikëzën. Me

restaurimin e tonit muskular spazmat e sfinkterit vezikal pengojnë rrjedhën e urinës,

duke shkaktuar distension të fshikëzës.

Nëse pacienti nuk urinon brenda 8-10 orë pas operacionit do të aplikohen disa masa që

do të ndihmojnë për lirimin e sfinkterit vezikal dhe për lehtësimin e urinimit: zbritja

nga krevati, hapja e rrubinetit dhe hedhja e ujit të ngrohtë në rajonin perineal.

Nëse pacienti ende nuk do të jetë në gjendje të urinojë, ndiqni protokollet për

kateterizimin vezikal të përkohshëm i cili preferohet në krahasim me atë të

përhershmin, sepse ai përbën më pak rrezik infeksioni të traktit urinar, shkaktuar nga

penetrimi i agjentëve patogjenë për ngjitje.

j ) Monitorimi i drenimeve:

31

- Ngjyra dhe karakteristikat e materialit

- Sasia e materialit

Shenja të tilla në kullim janë tregues të menjëhershëm të probleme serioze të tilla si

hemoragji, dehiscencë e anastomozës, perforacion intestinal.

k ) Monitorimi për shenja të thrombophlebitis.

- Shenja e Homans positive (dhimbje në dorsoflexionit të këmbëve, për shkak të

insuficiencës së qarkullimit të gjakut)

- Dhimbje, ngrohtësi apo skuqje në pulpë.

Në fazën post-operatore imobilizimi dhe anestezia shkaktojnë një rënie të kthimit

venoz duke rezultuar në pakësim të gjakut periferik. Vasokonstruksioni shkakton

pakësim të gjakut në zonat periferike. Këta faktorë të rrisë rrezikun e

thrombophlebitis.

Për të parandaluar këtë ndërlikim do të merren masa që ndihmojnë për të përmirësuar

kthimin venoz dhe për të shmangur stazën venoze: pacienti duhet të kryejë ushtrime të

gjymtyrëve të poshtme, duke shmangur aplikimin e jastëkëve nën gjunjë dhe këmbët e

kryqëzuara, nuk duhet të qëndrojë ulur për një kohë të gjatë, të përshpejtojë

mobilizimin.

6. Në rast të pajisjeve të stomisë, të përkohshëm ose të përhershëm

6.1 Diagnoza Infermierore

Rrezik të lartë për:

a) çrregullim i imazhit trupor në lidhje me efektet e stomisë dhe mënyrën e jetesës

b ) ndryshimin e modelit të seksualitetit, në lidhje me perceptimin e ndikimit negativë

të stomisë mbi tërheqjen seksuale

c ) disfunksioni seksual, lidhur me impotencën sekondare për dëmtimin e inervimit

simpatik (tek meshkujt) ose lubrifikimi vaginal inadeguat (tek femrat).

32

d ) izolimi social, ankthi në lidhje me rrjedhje e mundshme nga qesja ose aromat

e) menaxhimi joefektiv i regjimit terapeutik dhe rehabilitimit, të lidhura me njohjen e

pamjaftueshme të procedurave të kujdesit të stomisë dhe praktikave rehabilituese

6.2 Objektivi infermieror:

Parandalimi ose zvogëlimi i ndryshimeve në imazhin e trupit, lehtësimi i rifillimit të

aktivitetit seksual dhe në rast nevoje të drejtojëpacientin tek specialistë të tjerë.

Ndërhyrjet e infermierore post-operatore

Pas procedurës kirurgjikale, pasi është ndërmarrë procesi i rehabilitimit në

menaxhimin e stomisë dhe pasi është kompletuar terapia medikamentoze dhe

radiologjike postoperative, pasi është zvogëluar tensioni për sëmundjen e tejkaluar,

pacienti fokusohet në aspekte të tjera që ndoshta deri në atë moment i kishte injoruar:

imazhin e trupit dhe seksualitetin.

Infermierja duhet të aktivizohet për të minimizuar ndryshimet e imazhit të e trupit dhe

frikën e izolimit social duke e mësuar pacientin që të kontrollojëaromat e

pakëndëshme dhe gazrat (duke ndryshuar dietën); se si të fshehë qesen nën rrobat e tij;

si të menaxhojë stominë në punë, në aktivitetet sociale dhe seksuale, duhet të përfshijë

anëtarët e familjes dhe ta adresojë te Shoqatat e stomisë.

Intervista me pacientin dhe me partnerin, është mjeti më spontane dhe i drejtpërdrejtë

për të krijuar një raport me të.

Nëse infermieri ose enterostomisti ka marrë më parë besimin e pacientit, është partneri

ideal edhe në këtë fazë, kur koncepti i egos rrezikon seriozisht vetëbesimin.

Kjo është e lidhur me seksualitetin dhe nuk mund të veçohet nga ndërgjegjësimi për

gjininë mashkull ose femër.

Kjo është arsyeja pse pacienti ka nevojë për dikë për të folur për argumentin, për

këshillat se si ai mund të fshehë qesen gjatë aktivitetit seksual, dhe pritjet rreth

seksualitetit.

Intervista do të bëhet duke ruajtur privatësinë, pa krijuar një mur dhe pa ndërprerje. Ne

rekomandojmë përdorimin e qeseve të vogla, bandat bel ose korse, të brendshme dhe

në rastin e mosfunksionimit të organeve, ai do të drejtohet te andrologu ose seksologu.

33

6.3Problemet bashkëshoqeruese

Komplikimet e mundshme:

- të hershme (1-30 ditë pas operacionit): edemë, hemorragji e brendshme dhe

peristomale, ishemi dhe / ose nekrozë, pezmatim i lëkurës, lezionet e lëkurës, tërheqje

stomale, qelbëzim peristomal apo absces, një ndërlikim nga keqpozicionimi.

- të vonshme (më shumë se 30 ditë pas operacionit): hernia, fistol, prolaps, stenozë,

hemoragji, granulomat, traumat.

Objektivi infermieror: Infermieri do të menaxhojë dhe minimizojë komplikimet

stomale

6.4 Ndërhyrjet infermierore

Monitorimi i:

- Zonës peristomale, për të zbuluar ndonjë ndryshim në lëkurë.

Zbulimi i hershëm i ndonjë acarimi, ulceracioni dhe hernia për të parandaluar dëme

serioze të indeve

- Ngjyrës, madhësisë, formësa dhe zgjatjes së stomës.

Çdo ndryshim mund të tregojë inflamacion, retracion, prolaps apo edemë

-Ngjyrës , sasisë dhe konsistencës së materialit të lëshuar nga stomia.

Çdo ndryshim mund të tregojë hemoragji apo infeksion.

Një rënie në eliminimin e materialit intestinal mund të tregojë okluzion.

- Simptomat e lidhura me krampet, nauze, të vjella dhe fryrje e barkut, këto tregojnë

okluzion.

- Aplikimi i duhur i qeses së mbledhjes.

Keqpërdorimi i qeses mund të shkaktojë trauma mekanike në nivelin e stomisë.

34

7. Ndërhyrjet infermierore që lidhen me përshkrimin e mjekut në

fazën postoperative

Medikamentet: analgesikë narkotikë, anti- emetikë

Terapi intravenoze: zëvendësimi i likidevedhe elektrolitëve

Analizat laboratorike: analizë e gjakut komplet, analizat biokimike

Terapia: dietë e lëngshme që përparon në një dietë të lirë të bazuar në tolerance

Corape antiemboliche, kujdesi për plagën

7.1 Vlerësimi infermieror

Pas çdo interventi asistencial infermieri do të vlerësojë efektivitetin dhe të mësuarit.

Pacienti do të tregojë:

- Ushtrimet, mbajtjen e plagës dhe sistemin e frymëmarrjes

- Mungesën e simptomave dhe komplikimeve, dhe zgjidhjen apo përmirësimin e tyre

-Rifillimin e funksioneve të jetës normale, intestinale dhe modelet dietike

- Mungesa ose reduktimi progresiv i dhimbjes.

- Toleranca për aktivitetet e përditshme

8. Dokumentacioni

Ditari i përditshëm: shenjat vitale (temperatura, pulsi, frymëmarrja, presioni arterial),

tingujt respirator, trajtimet rspiratore dhe përgjigja e pacientit, bilanci hidrik, tingujt

intestinal, kushtet e plagës, regjistrimi i administrimit të medikamenteve (lloji, rruga e

administrimit , doza dhe orari i të gjithë medikamenteve të përshkruara), evakuimi,

ecja, udhëzimet për dalie nga spitali, udhëzimet për follow -up, përmbledhje e të

dhënave për daljen, kushtet e dalie nga spitali ( dhimbja, aktiviteti, cikatrizimi i

plagës), arritja e objektivave (familjarë dhe individualë).

Shënime dekursi: përgjigje të pakënaqshme për trajtimin e frymëmarrjes, regjistrimi i

edukimit multidisiplinar të pacientëve, shenjat dhe simptomat e infeksioneve, kontroll

i dobët me masa për lehtësimin e dhimbjes, rezultatet e studimeve apo çrregullime të

35

pazakonta, intervente, përgjigje anormale ose e tepërt nga rritja e aktiviteve, gjendja

emozionale aktuale, përgjigja ndaj interventeve, intervista, mësimi i pacientit.

9. Kriteret e daljes nga spitali

Para daljes nga spitali pacienti dhe familjarët:

- do të përshkruajnë kufizimet e aktiviteteve në shtëpi

- do të përshkruajnë menaxhimin e dhimbjes, plagës kirurgjike dhe stomës në shtëpi

- do të diskutojnë nevojat ushqyese dhe të lëngjeve

- do të listojnë shenjat dhe simptomat për ti raportuar te profesionistët e shëndetësisë

- do të përshkruajnë follow-up e nevojshëm

- do të shprehin qëllimin për të ndarë ndjenjat dhe shqetësimet e tyre

- do të tregojnë vetë-kujdesin, respektin dhe sigurinë

-do të identifikojnë grupet e ndihmës / mbështetje në dispozicion në komunitet (për

shembull në rastin e pacientëve me stomi ti referohen enterostomistit, qendrat e

rehabilitimit për pacientët me stomi, shoqata për luftën kundër kancerit)

- Në rastin e një stomie, do të provojë të mësojnë metodat alternative të shprehje

seksuale .

36

KAPITULLI I DYTE

STATISTIKAT NE LIDHJE ME OKLUZIONIT INTENSTINAL

(grafik 1)

Ne grafikun e pare paraqitet Okluzioni intestinal përbën një nga urgjencat kirurgike

më të zakonshme me të cilën merret kirurgjia abdominale. Përbën një nga shkaqet

kryesore

të morbiditetit dhe impenjimit ekonomik në të gjithë botën,

të shtrimit në spital (16 % e të gjitha shtrimeve në kirurgji).

NDERHYRJET NE KIRURGJI

84% I NENSHTROHEN NDERHYRJEVE PER ARSYE TE TJERA

16% TE PACIENTEVE I NENSHTROHEN NDERHYRJEVE PER OBSTRUKSIONIN INTENSTINAL

37

(grafik 2)

Ne grafikun e dyte paraqitet ne 20% të pacientëve që vijnë në spital për dhimbje

abdominale akute vërehet okluzioni dhe në 80% të tyre vërehet një okluzion jejun-

ileus.

(grafiku3)

Grafiku i trete paraqet studimet qe tregojnë se 1/3 e pacientëve që i nënshtrohen

kirurgjisë laparotomike do të kenë të paktën dy shtrime në spital në 10 vitet e

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9

NE 20 % TE PACIENTEVE

QE PARAQITEN NE SPITAL ME

DHIMBJE ABDOMINALE

VEREHET OKLUZIONI

NE 80% TE RASTEVE VEREHET

OKLUZIONI NE JEJUN-ILEUS

O. JEJUN-ILEUS

O. INTENSTINAL

1/3 E PACIENTEVE I NENSHTROHEN KIRURGJISE LAPAROTOMIKE

KETO I NENSHTROHE 2 HERE SHTRIME NE 10 VJET

20% E PACIENTEVE SHTROHEN QE NE VITEN E PARE

38

ardhshme për arsye të sëmundjes aderenciale. Mbi 20% i këtyre shtrimeve bëhet në

vitin e parë pas operacionit.

(grafiku4)

Ne grafikun e katert paraqitet rreziku i okluzionit jejun-ileus i tipit aderencial është 1-

10% pas apendicektomisë, 6.4% pas kolecistektomisë tradizionale, 10-25% pas

kirurgjisë tradizionale kolon-retale, 17-25% pas interventit të proktolektomisë dhe

20% pas kirurgjisë gjinekologjike.

(grafiku5)

1-10% PAS APENDICEKT

OMISE

6-4% PAS KOLECISTEKTOMI

SE

10-25% PAS KIRURGJISE

TRADICIONALE KOLON- RETALE

17-25% PAS INTERVENTIT

TE

PROKTOLEKTOMISE

20% PAS KIRURGJISE

GJINEKOLOGJIKE

0.8% PER INTERVENTET E APENDICEKTOMISE

2.5%PER INTERVENTET E KIRURGJISE KOLON- REKTALE

UL 45% RREZIKUN E

FORMIMIT TE ADERENCAVE

39

Ne grafikune e peste paraqitet teknika laparoskopike qe e ul 45% rrezikun e formimit

të aderencave dhe përdorimi i saj do të ulte nevojën e ri-interventit për okluzion

intestinal rreth 0.8% për interventet e apendicektomisë dhe 2.5% për interventet e

kirurgjisë kolon-retale.

(grafik 6)

Ne grafikun e 6 paraqiten qe nga analiza e databasit rezulton se në Itali në 2005 kanë

qenë shtruar rreth 50.000 subjekte për okluzion gastro-intestinal nga të cilët 24.3%

(12.000 pacientë) i janë nënshtruar interventit të prerjes së aderencave.

50.000 subjekte për okluzion gastro-intestinaL

12.000 pacientë) i janë nënshtruar interventit të prerjes së aderencave.

40

KAPITULLI I TRETE

Metodologjia e studimit

Rezultate e pritshme, problemet e hasura, vecorite e mjekimit dhe kohezgjatja e

mjekimit.

Okluzioni intenstinal eshte nje nga patologjoite qe prek nje pjese te mire te popullsise.

Eshte perkufizuar si nje bllokim i zorreve, nje nderprerje e levizjes se permbajtjes se

zorreve neper to. Nga studimet e bera ka rezultuar se eshte shume i rendesishem

trajtimi i okluzionit, pasi ai ka nje ndikim te drejteperdrejte ne aspektin psikologjik,

familjar dhe shoqeror. Per trajtimin e okluszionit perdoren metoda te ndryshme duke

filluar nga ajo mjeksore deri ne ate kirurgjikale. Pacientet me kete diagnoze e kane

shume te veshtire pershtatjen me semundjen dhe menaxhimin e saj. Eshte shume i

rendesishem roli i infermieres ne kete rast per te informuar pacientin mbi semundjen,

vecorite e saj, trajtimin dhe kujdesin qe kerkohet gjate tij. Ne kete menyre pasi

pacienti orientohet mire rreth semundjes qe ai ka dhe kujdesit qe kjo kerkon atehere ai

behet me pak anksioz dhe shume i perkushtuar ndaj vetes se tij, per te

meiremenaxhuar situaten ne te cilen ndodhet. Vete natyra e dekursit te semundjes

shkakton ndryshime ne familje si dhe ne rezervat financiare. Shume paciente prefeojne

te qendrojne te vecuar duke refuzuar shoqerimin me persona te tjere. Shume te tjere

preferojne te hane vetem. Per faktin se ato e ndejne se e kane humbur kontrollin mbi

eleminimin mendojne njekohesisht se kane humbur kontrollin ne te gjitha aspektet e

jetes se tyre. Trajtimi mjeksor konsiston rehidratimin dhe bilancin elektrolitik,

pastrimin e zorreve me tub nazogastrit dhe me sonde Miller Abbot.

Terapia mjeksore behet ne monitorimin e vazhdueshem klinik dhe radiologjik. Terapia

kirurgjikale kryehet ne rastin kur pacienti nuk arrin t’i pergjigjet trajtmit mjeksor.

Manovrat e ndryshme kirgjikale qe perdoren perfshijne: manovrat qe nuk kerkojne

hapjene intenstint, enterotemia, rezeksioni segmentar i segmentit te zorres, anastomoze

dhe bypass i brendshem i traktit t ebllokuar si dhe krijmi i nje stomie ne lekure.

Krijimi i nje kolostomie ose ileostomie kerkon nje kujdes teper te vecante.

Kohezgjatje e mbajtejes se qeses se ileostomise eshte nje jave dhe ne fund te javes kjo

hiqet. Kjo eshte nje procedure shume e dhimbshme prandaj pacientit i jepen sedativ

nje ore perpara se te hiqet qesja.

41

Vemendje i kushtohet lekures perineale duke e pastruar dy-tre here ne dite derisa te

kryhet plotesisht procesi i sherimit. Rezultatet e pritshme ne rasttin e ketyre

nderhyrjeve jane:

pacientet raportojne per nje experience dhimbje me te paket pra me te tolerueshme nga

ana e tyre, per kete ato kryejne aktivitete te ndryshme qe conje ne uljen e ankthit dhe

pakesimin e dhimbjeve. Merren antikolinergjiket para ushqimit, merren gjithashtu

edhe analgjeziket si pas nevojave te pacienteve

ruajtje e bilancit te likideve, merren 1 deri ne 2 litra likide orale ne dite duke mbajtur

edhe temperaturen ne shifra normale

mbahet nje ushqim optimal, pacienti toleron ushqime frekuente me sasi te vogel pa

fenomene diareike. Shoqerimi me terapi te plote ushqyese ne rruge parenterale,

eliminohen disa nga ushqimet edhe pse mund te jene bazike.

Shamngen episodet e shenjave te lodhjes, pacienti pushon periodikisht gjate dites

kryen udhezimet per nje qendrim te pershtatshem ne shtrat.

Pacienti ndihet me i qete dhe me pak anksioz, diskuton problemet shqetesuese qe ai ka

si dhe pershkruan proceduren kirurgjikale sipas menyres se vet.

Me kryesorja nder keto rezultate qe pacienti arrin eshte qe ai i rikthehet normalisht

funksioneve intenstinale dhe funksioneve te jetes normale.

42

KAPITULLI I KATERT

10. Konkluzione

Përparime të mëdha janë bërë në fushën kirurgjikale dhe për mirëqenien .

Incidenca e vdekshmërisë në okluzionin intestinal përshkruhet për herë të parë herë

nga Hipokrati, ajo është e barabartë me 100 %. Në 1921, me futjen e solucionit

fiziologjik, incidenca bie në 70-40 %. Situata shkon dhe më mirë me futjen e aspirimit

dhe antibiotikut në 1935. Deri në vitin 1997, kur zhvillimet e mëdha të bëra në fushën

e kirurgjisë dhe anestezisë e çojnë incidencën e vdekshmërisë në 6-8%.

Nëpërmjet rrugës së përshkruar është e qartë se detyra themelore e infermierit është që

të kontribuojë sa më shumë të jetë e mundur për të përshpejtuar procesin e shërimit,

duke u përpjekur për të minimizuar, ose më mirë për të shmangur, komplikazionet.

Kjo është lehtësuar nga përdorimi i standardeve të kujdesit, të cilat ndihmojnë

infermierët për të vepruar në bazë të kritereve të bazuara në prova shkencore, në të

cilën kanë qenë prej kohësh bazat infermierore.

Plani i përkujdesjes së standardizuar mund të lë në harresë pacientin . Por ky është një

rrezik që duhet marrë parasysh, për të shmangur rreziqet më të mëdha në rastin kur

lihen pas dore ndërhyrjet infermierore.

Profesionalizmi me të cilin infermieri do të vendoset para pacientit, do ti lejoje të

balancojë të dy ekstremet.

Plani i përkujdesjes është i standardizuar si një udhëzues, i cili lejon zgjedhjene e

burimeve dhe zvogëlimin e gabimeve, por nuk ezauron aktivitetin asistencial, e cila

mbetet një marrëdhënie njerëzore dhe si e tillë nuk thjeshtohet në diçka të

standardizuar dhe të parashikueshme.

Suksesi apo dështimi i planit të kujdesit varet mbi të drejtën nga kapaciteti dhe

profesionalizmi i infermierit për t'iu përshtatur situatave që do të lindin në

ekzaminimin klinik të pacientit, duke marrë në konsideratë parametrat që do të

adresojnë komponentin fizik, psikologjik dhe shpirtëror, të cilët më pas do të shihet në

tërësinë e saj.

43

(FIG1)

Vendet ideale te paketimit te stomise.

(FIG2

vendosja e qeses ose e stomise)

44

(FIG2)

(FIG4)

45

Pamje nga nje femije me kolostomi.

46

11.REFERENCAT

Annual JP, Tuech JJ, Duplesis R. Role of subtotal/total colectomy in

emergency treatment of occlusive cancer of the left colon. Ann Chir

1999

Reemst PH, Kuijpers HC, Wobbes T Management of left-sided

colonic obstruction by subtotal colectomy and ileocolic anastomosis.

Eur J Surg 1998

D’Abbicco D, Amoruso M, Notarnicola A, Margari A, Bonomo GM.

The indications and surgical treatment in the complications of colonic

diverticular disease. Chir.Ital 1999

Tendella E, Ginanneschi U. Attuali orientamenti nel trattamento

chirurgico delle occlusioni da carcinoma del colon sinistro. Atti XIII

Congresso Nazionale SIPAD, 1992

Yu BM. Surgical treatment of acute intestinal obstruction caused by

large bowel carcinoma. Zhonghua Wai Ke Za 1989

Piani di Assistenza Infermieristica e documentazione. L J Carpenito

2000

Diagnosi Infermieristiche. Applicazione alla pratica clinica. L J

Carpenito 1998

M De Pasquale, N Sannicandro. Atti Corso Regionale di Formazione

di base per Infermieri nella Assistenza alla Persona con Stomia e/o

Incontinenza Uro-fecal Bari 2004

C. M. Dirce. Atti XVII Corso di aggiornamento per Stomaterapisti ed

Operatori Sanitari. Rimini 2002

R. Alloni , L.Gianotti. L’Assistenza al paziente chirurgico

Brunner Suddarth. Nursing Medico-Chirurgic

47