farm to fork food safety

103

Upload: mustafa-tayar

Post on 06-Dec-2014

1.447 views

Category:

Health & Medicine


7 download

DESCRIPTION

Farm to fork food safetyÇİftlikten çatala gıoda güvenliği

TRANSCRIPT

Page 1: Farm to fork food safety
Page 3: Farm to fork food safety

SUNU PLANI

Kümesten sofraya gıda güvenliği

Öneriler

Güvenli gıda

Page 4: Farm to fork food safety

TABLE OF CONTENTS

Kişisel tat

min,bilmsel üreti

m

Prestij, başarı, saygı görme

Başkaları ile ilişki kurma, bir yere ait olmak

Kendisini güven içinde tehlikeden uzak hissetmek

Yeme, içme, uyuma, üreme

Fizyolojik ihtiyaçlar

Güvenlik ihtiyaçları

Ait olma, sevgi ihtiyaçları

Değer ihtiyaçları

Kendini gerçekleştirme ihtiyaçları

MASLOW’un İhtiyaçlar Hiyerarşisi

Page 5: Farm to fork food safety

İnsanoğlu var olduğu sürece,beslenmek için tüketecek, tüketim olduğu sürece,

“üretim” olacaktır...

Page 6: Farm to fork food safety

Gittikçe artan Dünya nüfusu nedeniyle gıda ihtiyacı her geçen gün artıyor...

Ancak;Üretim aynı hızla artamıyor.

Page 7: Farm to fork food safety

Dünya nereye gidiyor?

Dünya nüfusunun beslenebilmesi için, küresel gıda üretiminin önümüzdeki kırk yıl içinde % 70

oranında artması gerekmekteKaynak: FAO: “2050’ de dünyayı nasıl besleyeceğiz” RAPORU

Page 8: Farm to fork food safety

Dünya nereye gidiyor?

İklim değişikliği, kuraklıklar ve seller gıda üretimini olumsuz etkileyecektir. Kaynak: FAO: “2050’ de dünyayı nasıl besleyeceğiz” RAPORU

Page 9: Farm to fork food safety

Toprak, su ve bio çeşitlilik gibi doğal kaynakların azalması

gibi sorunların ortaya çıkmasıyla gıda krizi gündeme

gelecek

Kaynak: FAO: “2050’ de dünyayı nasıl besleyeceğiz” RAPORU

Dünya nereye gidiyor?

Page 10: Farm to fork food safety

Daha fazla arazi tarıma açılmadığı takdirde, yüzyılın

yarısına gelindiğinde yaklaşık 400 milyon insanın kıtlıkla

karşı karşıya kalması bekleniyor.

Dünya nereye gidiyor?

Page 11: Farm to fork food safety

Bunun sonucunda:

“AÇLIK” ile karşı karşıya kalıyoruz...

Page 12: Farm to fork food safety

Artış hızının yüksek olduğu 1950’li-1970’li yıllarda

Yeşil Devrim Yoğun girdi kullanımı

PestisitlerGübrelerHormonlarSulamaFosil yakıtlar (Enerji)

ÇÖZÜM!!!

Page 13: Farm to fork food safety

Biyolojik çeşitliliğin yok olmasıToprakların çoraklaşması, üretimin marjinal topraklara kaymasıYüzey ve yer altı su kaynaklarının kıtlaşması ve kirlenmesiİklimsel değişiklikler, Küresel ısınma

1980’li yıllardaÇevreye olan olumsuz etkiler ortaya

çıkması

Page 14: Farm to fork food safety

TABLE OF CONTENTS

Biyolojik tehlikeler

Kimyasal tehlikeler

Fiziksel tehlikeler

“......insan bulaşık bir gıdayı yedikten sonra

hastalanabilir....”

Gıda Kaynaklı Tehlikeler

Page 15: Farm to fork food safety

Yontma taş devriAvcılık ve toplayıcılıkKüçük topluluklarParaziter enfestasyonlar

Tarihsel Epidemiyolojik geçiş

Page 16: Farm to fork food safety

10,000 yıl önce; Tarımın başlamasıyla yeni sosyal yapılanmalar Hayvanların evcilleştirilmesiyle zoonozların çıkışı Enfeksiyöz hastalıklarda artış·Bağışık olmayan toplumlarda epidemiler

Tarihsel epidemiyolojik geçiş–

1. Dönem

Page 17: Farm to fork food safety

19.yy. ortaları·Enfeksiyöz hastalıklardan ölümlerde azalma·Artan yaşam süresi İyileşen beslenme alışkanlıkları Antibiyotikler

“Uygarlık hastalıkları” – kanser, diabet, kalp damar hastalıkları Çevresel problemler Kronik hastalıklar

Tarihsel epidemiyolojik geçiş– 2. Geçiş

Page 18: Farm to fork food safety

Son 25 yıl 19.yy.’ın başında olduğu gibi yeni enfeksiyöz hastalıklar ve mortalitede artış, Hastalılarda genetik değişiklikler Antimikrobiyal direnç Hastalıkların %75’i zoonoz Gıda kaynaklı faktörler önem kazanmaya başladı.

Tarihsel epidemiyolojik geçiş– 3.Dönem

Page 19: Farm to fork food safety

Gıdalara İlişkin Tehlikeler

Mikrobiyolojik tehlikelerPestisit kalıntılarıGıda katkılarının yanlış kullanımıKimyasal bulaşanlarBiyolojik toksinlerAldatıcı uygulamalarGDO’larAlerjik maddelerVeteriner ilaç kalıntıları

Page 20: Farm to fork food safety

80 000 Kimyasal madde çeşitli amaçlarla kullanılıyor.

İlaç aktif maddesi 4 000

İlaç yardımcı maddesi 2 000

Kozmetik 3 000

Gıda katkı maddesi 2 600

Pestisit 1 500

Endüstriyel kimyasal 48 000

Bu sayıya her yıl 1 000 yeni kimyasal katılıyor.

Günümüzde kimyasal madde kullanımı

Page 21: Farm to fork food safety

Kalıntılar ve İnsan Sağlığına Olası Etkileri

AntibiyotiklerAllerji, direnç, kan yapan

organ hasarları

Hormon ve hormonal etkili maddeler

Doğurganlık kusurları, siklus anomolileri, kan sentezinde bozukluklar, tümör oluşumu

Antiparaziter ilaçlar ve diğerleri

Karaciğer hasarları

PestisitlerKaraciğer hasarları, sinir sisteminde bozukluklar

Ağır metallerBöbrek ve karaciğer hasarları, sinir sisteminde bozukluklar

Radyoaktif maddelerKan sentezinde

bozukluklar, tümör oluşumu

Page 22: Farm to fork food safety

TABLE OF CONTENTS

Herkes potansiyel olarak risk altındadır. Ancak:

ÇocuklarHamilelerYaşlılarHastalar

Daha fazla duyarlıdır

Güvensiz gıdaya kimler daha duyarlıdır?

Page 23: Farm to fork food safety

Neden hayvansal gıdalar daha riskli?

Page 24: Farm to fork food safety

TABLE OF CONTENTS

HAYVANSALÜRÜNLER

BİTKİSEL ÜRÜNLER

GIDA

+

%10 %90

Page 25: Farm to fork food safety

Hayvansal ürünler

+

%90

Bitkisel Ürünler

%10

RİSK DEĞERLENDİRMESİ

Page 26: Farm to fork food safety

İTHALAT-İHRACAT

Page 27: Farm to fork food safety

• İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ

• Yağış rejimi değişikliği • Sel ve su baskınları

• KURAKLIK

• Sıcaklık artışı• Çölleşme

• SU YÖNETİMİ

• Havza yönetimi• Modern sulama sistemleri

• GIDA GÜVENCESİ

• Arz – talep dengesizliği• Fiyat artışları

• GIDA GÜVENLİĞİ

• Halk sağlığı• Güvenli gıda tüketimi

• SALGIN HASTALIKLAR

• Kuş Gribi,Domuz gribi,BSE• Sınır aşan hastalıklar

KÜRESEL GIDASORUNLARI

Page 28: Farm to fork food safety

TABLE OF CONTENTS

Sağlık kaybıTazminat

Turizm gelirlerinde azalma

Prestij kaybı

İşgücü kaybı

Gıda ticaretinde azalma

Tedavi masrafları

Kapatma cezaları

Yasal yaptırımlar

Müşteri kaybı

DİREKT MALİYET

İNDİREKT MALİYET

Güvensiz gıda tüketimi sonuçları

Page 29: Farm to fork food safety

• BSE Krizi (1990- 1994)

• Dioksin Krizi (1999-2000)

• Şap Hastalığı Krizi (2001)

• Kuş gribi krizi (2004)

• Domuz gribi krizi (2010)Tüketici güveninin sarsılması

Mevcut düzenlemelerin yetersizliğinin anlaşılması

John Gummer, İngiltere Tarım Bakanı

(6 Mayıs 1990)

Değişimi Hızlandıran Krizler

Page 30: Farm to fork food safety

?

Kuduz

Leptospirosis

Batı Nil Virusu

Kuş Gribi

Tularemi

Pastörella

Lyme Hastalığı

Prion Hastalığı

Kırım kongo kanamalı

ateşi

Page 31: Farm to fork food safety

TABLE OF CONTENTS

Gazete Başlıkları

Page 32: Farm to fork food safety

TABLE OF CONTENTS

Page 33: Farm to fork food safety
Page 34: Farm to fork food safety

Kuş gribi ekonomik boyutları

Page 35: Farm to fork food safety

Tüketici beklentileri

TazeHijyenik

Besleyici

DayanıklıGüvenli

Ucuz

Page 36: Farm to fork food safety

TABLE OF CONTENTS

Neler tüketiyoruz?

Kalite

Sağlıklı mı?

Güvenli mi?

Güvenli gıda nedemekti

r?

Page 37: Farm to fork food safety

Tüketici BeklentileriGüvenilir

GıdaKalite

Çevre Hayvan refahı

Adil ticaret

Sosyal sorumluluk

Organik tarım

GDO

Page 38: Farm to fork food safety

YAŞAM BİÇİMLERİNDEKİ DEĞİŞİKLİKLER

•Dışarıda yemek yeme alışkanlığındaki artış •Hazır gıda tüketimindeki artış•Seyahat olanaklarındaki artış•Kadının değişen rolü•Tüketici bilinçlenmesindeki araçlar• Medya• Tüketici dernek ve grupları• Eğitim

Page 39: Farm to fork food safety

TABLE OF CONTENTS

Ürünün, insan sağlığına zararlı kimyasal, mikrobiyolojik ve fiziksel kalıntılar içermediği,

Çevreyi kirletmeden ve doğal dengeye zarar vermeden üretildiği,

Üretim sırasında insanlar ve diğer canlıların olumsuz etkilenmediği,

Üretimin yasal düzenlemelere uygun olarak yapıldığı yönündedir.

Tüketici’nin istediği güvenceler;

Page 40: Farm to fork food safety

TABLE OF CONTENTS

• Gıda ticaretinin küreselleşmesi • Değişen Ürünler• Değişen Tüketiciler• Kalkan Sınırlar

Dolaşan GıdalarDolaşan İnsanlar

Neden gıda güvenliği günümüzde önem kazandı?

Page 41: Farm to fork food safety

Neden gıda güvenliği günümüzde önem kazandı?

• Yemek alışkanlıklarındaki değişiklikler

• Gıdaya bulaşan patojen sayısında artışın sonucu olarak gıda zehirlenme olaylarında artış.

• Gıda katkı maddelerinin çeşidinin artması ve bilinçsiz kullanım

• Dünyada yaşanan gıda skandalları ve tüketicilerin güveninin otoritelere sarsılması

Internet Asparagas habercilik

Page 42: Farm to fork food safety

“Bu benim hayvanım ve ben onunla ne istersem yapabilirim”

yerine

“O senin hayvanın değil benim gıdam ve ben gıdamın hiçbir sağlık riski taşımasını istemiyorum.”

Değişen beklentiler

Page 43: Farm to fork food safety

TABLE OF CONTENTS

Avrupa Birliği’nde, 1996 yılında şu görüşü benimsemiştir:

“Gıda zehirlenmesine yol açan biyolojik ve kimyasal maddeler çok

sayıda ve çeşitlidir fakat hemen hemen tümünün ortak özelliği, bu

maddelerin hayvanla birlikte olması ve ahırda başlayıp, gıda ile

sofraya kadar gelmesidir. Bu nedenle; tüketicinin gereği gibi

korunması amaçlı bir girişim, üretim zincirinin tüm halkaları

tek tek ele alınmadıkça daima başarısız olmaya mahkumdur. ”

Kayn

ak: h

ttp:

//Eu

ropa

.EU

.int

/pol

/foo

d/in

dex_

en.h

tm

Page 44: Farm to fork food safety

Gıda zinciri

Page 45: Farm to fork food safety

Gıda zinciri

Tüm gıda zincirini kapsayan entegre gıda güvenliği yaklaşımı• Gıda güvenliği, hayvan sağlığı, hayvan refahı ve bitki sağlığının en üst düzeyde korunması• İç pazarın etkin işleyişinin sağlanması

Page 46: Farm to fork food safety

Gıda Zinciri

Tehlike gıda zincirinin her hangi bir aşamasında ortaya çıkabileceği için zincirin tüm aşamalarında uygun tedbirler alınmış olmalıdır. Zincir içerisinde rol alan tüm tarafların eşit sorumluluğu vardır. Tehlikenin ortaya çıktığı andan sonraki zincir aşamalarında olan tarafların müteselsil sorumlulukları düşündürücüdür.

TOPRAKSUHAVA

DOĞA

ÜRETİCİ İŞLEYİCİ DAĞITICI DEPOLAMA SATICI HAZIRLIK

TÜKETİCİ

Page 47: Farm to fork food safety

Gıda Zinciri Yaklaşımı

• Risk Analizi

• Risklerin kaynağında önceden engellenmesi

• Geriye dönük izleme

• Uyumlaştırılmış gıda güvenliği standartları

• Sistemlerin denkleştirilmesi

Page 48: Farm to fork food safety

HASTALIKKONTROLÜ

CANLI HAYVAN TİCARETİ

HAYVANREFAHI

HAYVANSALYAN ÜRÜN

DAĞITIM

TRANSFER

İŞLEME

ÜRETİM

TARLADAN SOFRAYA GIDA GÜVENLİĞİ

Page 49: Farm to fork food safety

TARLADAN SOFRAYA GIDA GÜVENLİĞİ

Tarladan Sofraya Güvenli Gıda Nedir?Tohum aşamasından başlayarak, tüketiciye ulaşana kadar geçen süreçlerde fiziksel, kimyasal ve biyolojik tehlikeleri taşımayan gıdadır.

Page 50: Farm to fork food safety

Kümesten Sofraya Gıda Güvenliği

Hayvan Sağlığı Zoonozlar

Zootekni ve Yetiştirme

Çevresel Kriterler

Farmakolojik ve

Biyolojik Ürünler

Yemleme ve Sulama

Bitki Sağlığı

Halk SağlığıHayvansal Ürünlerde

Hayvan Refahı

Yan Ürünler

Page 51: Farm to fork food safety

Hayvan Refahı

Hayvan Sağlığı

Hayvansal Gıdalarda

Halk Sağlığı

Çevresel Kriterler

ZootekniVe Hayvan

Yetiştiriciliği

YemlerVe Sulama

Tıbbi Ve Biyolojik

Ürünler

Bitki Sağlığı

Gıda Güvenliği

DiğerGıda Mad.Hijyen

Page 52: Farm to fork food safety

Kümes

Sağlıklı Hayvan

SağlıklıÇevre

İyiÜretim

TeknikleriSağlıklıİnsan

Sofra

Page 53: Farm to fork food safety
Page 54: Farm to fork food safety
Page 55: Farm to fork food safety
Page 56: Farm to fork food safety

56

% 100 Güvenli mi?

Page 57: Farm to fork food safety

Akşam

Milliyet

Radikal

Forum Diplomatik

Vatan

Vatan

Hürriyet

Referans

Posta

Page 58: Farm to fork food safety
Page 59: Farm to fork food safety

SONUÇ2006 yılı kuş gribi krizi doğal faktörlerden kaynaklanan bir kriz türü olupbelirtilerinin olmaması, beyaz et üreticilerinin erken uyarı sistemlerinin ve önlememekanizmalarının işlevsiz kalması nedeniyle şiddeti ağır yaşanan bir kriz olmuş,sektörde yıllık bir buçuk trilyonluk zarara neden olmuştur (Güzelay2006:6). ................kriz yönetimi tarihinde örneklerine pek rastlanmamış bir uygulama olduğu anlaşılmaktadır. Yine aynıdoğultuda bu krizi yaşanmış diğer krizlerden ayıran bir özelik de “kriz iletişiminde ünlükullanımıdır”. ......... kriz iletişimiuygulamalarında istenilen mesajı verebilecek güvenili bir kaynak olduğu düşünülenUğur Dündar’ın hem medya ilişkileri, hem de kriz reklamlarında kullanılması literatürdebulunan kriz yönetim modellerinin dışında bir uygulamadır.

Page 60: Farm to fork food safety
Page 61: Farm to fork food safety
Page 62: Farm to fork food safety

Kaynak: Codex Alimentarius Food Hygiene Basic Texts. FAO, Word Health Organization, Rome,2001

Gıda Güvenliği

Gıda Güvenliği ; gıdanın amaçlanan kullanımına uygun olarak hazırlandığında ve/veya tüketildiğinde tüketiciye zarar vermeye neden olmayacağı yaklaşımıdır.

Page 63: Farm to fork food safety

Gıda Güvenliği

Gıda Güvenliği Nedir?Gıdalarda olabilecek fiziksel,kimyasal,biyolojik her türlü zararın ortadan kaldırılması için alınan tedbirlerin bütünü.

Gıda Güvenliği Neleri Kapsar?Gıdaların üretimden son tüketiciye güvenli bir şekilde ulaşması için gereken bütün prosesleri kapsar. (işlenmesi, depolanması, marketeulaştırılması, saklanması ve son tüketiciye ulaştırılması)

Page 64: Farm to fork food safety

TABLE OF CONTENTSKısaca Gıda Güvenliği…

Tüketici sağlığının korunması ve ulusal ve uluslararası anlamda ticareti geliştirme ve adil düzen sağlama gıda güvenliği konusunda otoritelerin temel amaçlarıdır.

Halka güvenli gıdanın sunumu otoritelerin sorumluluğunda olmasına karşın, güvenli gıdanın üretimindeki öncelikli görev, hem gıda hammadde ve hem de gıda üreticilerine düşmektedir.

Page 65: Farm to fork food safety

Gıda güvenliğini sağlamak için bütünleşik bir yaklaşım esaslı olarak, gıda ve yem güvenliğine çiftlikten itibaren sofraya gelene kadar mevcut olabilen dolaylı veya dolaysız tüm etkileri kapsamaktadır.

Günümüzde Gıda Güvenliği Anlayışı

Page 66: Farm to fork food safety

•Ne yapabil

iriz?

Page 67: Farm to fork food safety

Kanatlı ve kanatlı ürünlerinin de insanlardaki gıda kökenli enfeksiyon kaynaklarından birisi olduğu bir gerçektir. •Gıda güvenliği konusundaki yasal düzenlemelerin yetersizliği •izlenmelerinin zorluğu, kanatlı sektörünün kendi ürettiği ürünlerin kalitesi ve güvenliği konusunda sorumluluk üstlenmesi gerekliliğini ortaya koymaktadır.

Page 68: Farm to fork food safety

PİLİÇ ETİ ÜRETİM VE TÜKETİMİ

Yıllar Piliç Eti Üretimi (Ton)

Toplam Kanatlı Eti Üretimi(Ton)

Kişi Başına Tüketim (kg/yıl)

1990 162.569 216.759 3,83

2000 662.096 752.382 11,05

2005 978.400 1.084.780 15,03

2006 945.779 1.031.779 14,422007 1.012.000 1.100.000 15,23

2008 1.170.000 1.262.000 16,94

2009 1.250.000 1.345.000 17,40

68Kaynak: BESD-BİR Raporu

Page 69: Farm to fork food safety
Page 70: Farm to fork food safety

“Türk Tüketicilerinde Gıda Güvenliği Algılaması Araştırması-2008”

“Türk tüketicilerinin gıda güvenliği konusunda algı ve bilinç düzeyini saptamak”

17 ilde TOPLAM 12 bölgede yapılan Araştırma kapsamında aşağıdaki hedef kitle niteliklere sahip toplam 661 kişi ile görüşüldü.

Cinsiyet: %74 Kadın, % 26 Erkek Yaş: 18 – 64 yaş arasında yer alan A, B, C1 ve C2 Sosyo-ekonomik

statüye sahipKarar verme kriteri: Evlerinde

gıda alışverişlerini yapan kişilerden

Page 71: Farm to fork food safety

Tüketicilerin potansiyel risk olabilecek durumlara maruz kalma

olasılığı

SonuçlarSonuçlarTürk vatandaşları başlarına gelme

ihtimali en yüksek olan potansiyel riskler

1. Trafik Kazası (%88)

2. Çevre Kirliliği(%88)

3. Sağlıklarının gıdalar ya da herhangi bir

tüketici ürünü ile bozulabilmesi (%86)

“Gıda yoluyla sağlığın bozulması riski Trafik

Kazası kadar olası”

Page 72: Farm to fork food safety

Nelerden Endişe Duyuyoruz??

SonuçlarSonuçlar

Türk tüketicisi en çok 1. ‘Sağlıksız üretim koşulları (%82) 2. ‘Çeşitli hileler ve aldatmalar (%81) konusunda endişe duyuyor.

“Türk tüketicisi sağlıksız üretim koşulları ve

hilelerden endişeli...”

Page 73: Farm to fork food safety

SonuçlarSonuçlarTürk vatandaşları gıda güvenliğinin;

*(%52)’si 10 yıl önceye göre daha kötüye gittiğiniç * %38’i geliştiğini, * %7’si ise aynı düzeyde kaldığını düşünüyor.

“Türk tüketicisine göre Gıda Güvenliği’nde geriye gidiyoruz ”

Gıda güvenliği konusundaki gelişmelerin 10 yıl öncesiyle

kıyaslanması

Page 74: Farm to fork food safety

TABLE OF CONTENTS

GIDA KONTROL HİZMETLERİ

Gıda denetim ve kontrolü 81 İl ve Yetkilendirilmiş İlçe Müdürlüklerinde göre yapan; 4350 Gıda Kontrolörü tarafından yürütülmektedir.

Bunun yanında;39 İl Kontrol Laboratuvar MüdürlüğüUlusal Gıda Referans Laboratuvar MüdürlüğüBursa Gıda Kontrol ve Merkez Araştırma Enstitüsü

Müdürlüğü52 Özel Gıda Kontrol Laboratuvarı

tarafından muayene ve analizler yapılmaktadır.

Page 75: Farm to fork food safety

Gıda Güvenliği Hedefleri

– Gıda mevzuatının AB mevzuatına uyumlu hale getirilmesi,– Laboratuvarların uluslar arası kabulünün sağlanması,– Etkin kontrol sisteminin sağlanması,– Ulusal Gıda Güvenlik Stratejilerinin belirlenmesi,– Tüketicilerin korunması,– Uluslararası kuruluş toplantılarına etkin katılım (CODEX, ISO, DTÖ, AB, IDF, OIE, vb)

Page 76: Farm to fork food safety

KANATLI ENDÜSTRİSİNİN GELECEĞİ

Kanatlı Endüstrisi tüm dünyada, özellikle Türkiye’de büyümeye devam edecek.

Kanatlı Endüstrisi düşük kârlılıklı bir segment olarak devam edecek. Üretim önemini kaybedecek, ancak pazarlama, lojistik ve dağıtım daha önemli olacak.

Global kanatlı şirketleri endüstrinin gelişmesinde ana faktör olacak.

Geleceğin en karanlık ve belirsiz konusu “kanatlı hastalıklarla mücadele” olacak. Hastalıklar büyük kayıplara yol açabilecek.

76

Page 77: Farm to fork food safety

TÜRKİYE...

Page 78: Farm to fork food safety

GSYIH; 14 trilyon 851 milyar DolarNüfus; 657 milyon

GSYIH; 766 milyar DolarNüfus; 145 milyon

GSYIH; 113 milyar DolarNüfus; 75 milyon

GSYIH; 1.258 milyar Dolar

Nüfus; 311 milyon

AVRUPA RUSYA FEDERASYONU

TÜRKİ CUMHURİYETLER

ORTA DOGU ve KUZEY AFRIKA

TÜRKİYE Dünya GSMH ve

Nüfusunun 1/5‘ine, 4 saatlik uçuş mesafesindedir.

Page 79: Farm to fork food safety

ORTADOĞU’YAYAKINLIK

79

Suriye Irak İran Ürdün S. Arab. Lübnan Kuveyt İsrail

Toplam İthalatı (Milyon $) (2007)

14.500 32.000 44.942 13.511 90.217 12.251 23.642 59.039

Toplam Tarımsal İthalatı (Milyon $) (2007)

2.291 1.760 5.196 2.202 12.450 2.021 2.837 3.956

Türkiye’nin Tarımsal ihracatı (Milyon $) (2008)

245 1.182 186 66 259 71 55 150

ORTA DOĞU ÜLKELERİNDE DIŞ TİCARET

Orta Doğunun İthalatında Önemli Ürünler

• Meyve ve sebze mamulleri • Et ve Et ürünleri• Süt ve süt kreması• Hayvansal ve bitkisel Yağlar• Hububat ve Mamulleri• Tütün ve Mamulleri• Alkollü ve alkolsüz içecekler• Şeker, bal

Kaynak: DTÖ, TÜİK

Page 80: Farm to fork food safety

TABLE OF CONTENTS

70 milyon Türkiye; 200 milyon Türk Coğrafyasına,

1.5 milyar İslam Coğrafyasına çok değildir.

Page 81: Farm to fork food safety

ÜLKEMİZ İNSANLARININ SAĞLIKLI ve GÜVENİLİR GIDA TÜKETMELERİ EN DOĞAL HAKKIDIR.

Bu nedenle, sadece AVRUPA BİRLİĞİ’ni değil, kendi toplumumuzu da düşünerek sağlıklı ve güvenilir gıda elde etmek zorundayız.

Page 82: Farm to fork food safety

1502 standartları

Gıda güvenliği

Tüketici hakları

Page 83: Farm to fork food safety

Ülkemizde gıda ürünlerin niteliklerini belirleyen bilinen ilk mevzuat, Sultan II. Beyazıt idaresince

(1481-1512) çıkarılan “ Kanunnamei İhtisabı Bursa” (1502) FERMANI’dır.

Bu fermanda yiyecek , içecek ve giyecekler için nitelikler belirtilmiştir.

1502 standartları

Page 84: Farm to fork food safety

Ekmek içinde kara bulunursa ve çiğ olursa, tabanına let uralar; eksük olursa tahta külah uralar veya ud para cezası alalar.

Page 85: Farm to fork food safety

Türkiye 783,562 km2 toplam yüzölçümü ile dünyanın 34. büyük ülkesidir (% 35 tarımsal alan, % 27 orman, % 18

mera ve otlak, %20 diğer).

Page 86: Farm to fork food safety

Nüfus yoğunluğu 94.8 kişi/km2’dir .Genç nüfus (<22 yaş) yaklaşık 30 milyon kişidir..

Page 87: Farm to fork food safety

TABLE OF CONTENTS

Tüm dünyada insanların yaşamak, fiziksel ve mental gelişimlerini sağlamak için yeterli gıdaya ulaşmaları ve gıdaların sağlık yönünden güvenli olması devredilemez ve ertelenemez temel insan hakkıdır.

Page 88: Farm to fork food safety

Kanatlı endüstrisi; sağlıklı ürünler içeren seçenekler

önererek,

bunu satın alınabilir kılarak,

açık ve sorumlu bir şekilde iletişime geçerek,

dengeli beslenmeyi teşvik ederek

toplum sağlığının bir parçası olmalıdır.

Beslenme ve gıda güvenliği küresel bir sorundur.

Page 89: Farm to fork food safety

Son On Yıldaki Gelişmeler

Kaliteli Üretmeyi Öğrenmek Zorundayız

Page 90: Farm to fork food safety

90

TOPLAMKALİTEYÖNETİMİ

KALİTE GÜVENCE

KALİTE KONTROL

MUAYENE DENEY

KALİTE YÖNETİM SİSTEMİ

KALİTE UYGULAMALARININ GELİŞİMİ

Page 91: Farm to fork food safety

Ön gereksinim programları

GAP/GMP/GHP

HACCP sistemiGüvenli Gıda

Gıda güvenliği Yönetimi araçları

Page 92: Farm to fork food safety

24/06/2005

Gıda Güvenliği

Etkileşimli İletişim

Sistem Yönetimi

Proses Kontrolü

HACCP Prensipleri

Ön Şart Programları

Page 93: Farm to fork food safety

Vizyon, Misyon,Politika,Strateji,Hedef

ISO 9001:2008 KYS

ISO 22000:2005

HACCP

BRC

IFS

GENEL TERMİNOLOJİ

FSSC

Page 94: Farm to fork food safety

ISO 22000

Gıda zincirinde;Hammaddeden başlayarak her bir aşamada tehlike analizleri yaparak,Gerekli yerlerde kritik kontrol noktaları belirleyerek bu noktaları kontrol ederek izleyen,“herhangi bir problemi henüz oluşmadan önleyen sistemin korunmasını sağlayarak belirli normlara uygun, güvenli gıda üretimini ve tüketiciye sunumunu sağlayan” bir gıda güvenliği yönetim sistemidir.

Page 95: Farm to fork food safety

TABLE OF CONTENTS

Gıda Güvenliği zincirinde ilk üretim noktasından sofraya kadar olan tüm aşamalarda izlenebilirliğin sağlanması en önemli unsurlardan biridir.

Bitkisel üretimde (kontrollü ve sözleşmeli tarım) nakliye, depolama ve güvenli gıda üretimi birbirine paralel hareket ettiği sürece gıda güvenliği artmaktadır.

İZLENEBİLİRLİK

Page 96: Farm to fork food safety

AVRUPA BİRLİĞİ YASALARI

REGULATION (EC) 178/2002

Madde-11 :Birliğe ihraç edilecek bütün tarım ürünleri Birlik tarafından tanınan bütün şartlara uymak zorunluluğundadır.

REGULATION (EC) 178/2002

Madde-18 : Birliğe ihraç edilecek gıda, gıdanın elde edildiği

hayvan, bitki ya da gıda maddesinde öngörülen veya

ortaya çıkması beklenen herhangi bir maddenin tespit

edilmesi için üretim işleme ve dağıtım ile ilgili tüm aşamalarda

İzlenebilirlik tesis edilmesi zorunludur.

REGULATION (EC) 1829/2003

REGULATION (EC) 1830/2003Genetik olarak değiştirilmiş organizmalardan oluşan ürünler etiketlenmeli ve ürünün tüketiciye sunulması durumunda bütün bilgiler bu etikette yer almalı.

İşletmeciler bu ürünlerin İzlenebilirliğini sağlamaktan sorumludurlar.

Page 97: Farm to fork food safety

Gıda GüvenliğininZayıf Yönleri

• Uluslararası kuruluşlarla yetersiz ilişki,• Kayıt dışı çok sayıda işletmenin olması,• Gıda kontrol ve denetiminde etkinliğin sağlanamaması,• Tüketicilerin gıda güvenliği konusundaki bilgilerinin yeterli olmaması,• Laboratuvar yetersizlikleri,

Page 98: Farm to fork food safety

BAŞARISIZ ŞİRKETLERDE

ORTAK NOKTALAR NELERDİR?

• Ben liderim, yardıma ihtiyacım yok, ben hep böyle yaptı, yaparım, ben…, ben…, ben…,Ben eminim……

• Pazar şartları değişir, ancak onlar değişmez,• Pazar şartları değişir, onlar da değişir ancak ters yönde• İyi yapanları taklit ederler ancak daha iyisini yapmayı düşünmezler• 1980’lerin ve 1990’ların kalite devrimini görmezden gelmeleri• Tüketicinin kalite beklentilerini görmezden gelmeleri• Müşterinin yeni değerlerini görmezden gelmek• Uzun dönem strateji ve planlamalarının olmaması (nereye gideceğinizi

bilmiyorsanız, yol sizi mutlaka bir yerlere götürür, muhtemelen yanlış yere…)

• Yönetmeyi sadece maliyetleri azaltmak olarak görürler; Değer yaratmayı unuturlar

Page 99: Farm to fork food safety

Tüketicilerin bilgilere karşı davranışları yıllar içinde değişiklik göstermiştir

1970’lerde

1990’larda

BUGÜN

Tüketici Beklentileri

Page 100: Farm to fork food safety

SanayiciYasal otorite

TüketiciTüketici

Gıda güvenliğiSorumluluk dağılımı

Page 101: Farm to fork food safety

• Gıda güvenliği devlet güvencesi altında olmalıdır.

• Tüketiciler ne yedikleri konusunda bilinçlendirilmelidir.

• Üreticiler gıda üretimini sosyal bir sorumluluk olarak görmelidirler.

Page 102: Farm to fork food safety

Güvenli gıda için çabalarınıza

Teşekkürler

Page 103: Farm to fork food safety