ferhenga · 2020. 1. 23. · 1 ferhenga kurdiya (kurmancî) -farisî 27000 peyv elî paksÊrÊŞt,...
TRANSCRIPT
1
Ferhenga
Kurdiya(Kurmancî) -Farisî
27000 peyv
Elî PAKSÊRÊŞT, Şehnaz OMERZADE
Haşim MEHMÛDÎ, Sarya ARAN,
Karwan KOÇER, Mesûr ŞEMSÎ,
Nasir ECEMÎ,Mohsin QULÎZADE,
Şîrîn DOLETPÛR,Kejal PADAŞ,
Efsûn YÛSIFÎ
Kurmancî / 1
2
3
Pêşkêş bo ruhê Celadet Bedirxan,zimannasê
mezin û danerê rîya nû ya Kurdîya Kurmancî .
زبانشناس بزرگ و بنيانگذار راه لادت بدرخان ج تقديم به روح نوين كردي كرمانجي
4
A
A din / يكي ديگر / ديگري بعدي
A kesî lê hatin خوش شانس بودن
A niha نحالا / اکنو
A paşîn یآخر
A pêşîn یاول
A piştî wî / wê یبعد
A wilo آن طور
A wisan آن طور
A xwe li yekî/ê kirin yek عليه کسي
همدست شدن
Abadîn آباد / مربوط به آباداني
Abajûr آباژور
Abakus چرتکه
Abal bûn واژگون شدن
Abal واژگون / واژگون شده
Aban ناشناسبيگانه /
Abanî ناشناخته بودنیبيگانگ /
Abegîne شيشه / جام
Abone آبونه / اشتراک
Abone مشترک / اعانه دهنده
Abonetî آبونمان / اشتراک
Aboneyî اشتراک یآبونمان /
Abonman آبونمان / اشتراک
Abor گذران شتيمع /
Aborandin گذران کردن / امرار معاش کردن
Aborî اقتصادیاقتصاد/
Aborîn گذران / امرار معاش
Aborînas اقتصاددان / كارشناس اقتصادي
Aborînasî اقتصاد شناسي
Aborîzan اقتصاددان / كارشناس اقتصادي
Abrû آبرو
Abrû آبرو / حيثيت
Abû كسي كه مورد تجاوز واقع شده/ قرباني
Abûr آبرو /شرم و حيا
Abûra yekî birin آبروي كسي را بردن
Abûtî هتك حرمت / آبروريزي
Ac عاج فيل
Aca diran عاج/دندان
Açar آچار
Acente دستورکار / برنامه کار
Açer آچار
Acîl ی/ اضطرار یفور
Aciz bûn ناراحت شدن / بيزار شدن
Aciz kirin کردن / ناراحت کردن تياذ
Aciz ناراحت / کسل / عاجز
Acizayî یعاجز بودن / ناراحت
Acizbûyî ناراحت
Acizî ناراحتي / بيماري / از خود بيزاري
Acizker کننده تياذ
Acûr آجر/ ترشي
Acûr جات یفيص ینوع
Acûrfiroş آجرفروش
Acûrfiroşî فروشي آجرفروشي / سفال
Acûs زشت / عجوزه
Acûsî زشتي
Adan برکت هيتغذ /
Adanî برکت / فزوني
Adar برابر با مارس یماه کرد
Adav ورم / التهاب / آماس
Ade kirin علف هرز را كندن
Aded عادت
Adekirî از علف هرز یزمين عار
Adem û Hewa آدم و حوا
Adem آدم / انسان
Ademî یفرزند آدم/آدم
Ademîzad زاديآدم
Adepte وفق یسازگار /
Adepteker زگار دهندهسا
Adeptor دهنده قيتطب
Ader زاده / با بي/ نج لياص
اصالت
Aderî اصالت
5
Adet kirin عادت کردن
Adet عادت / رسم و رسوم
Adetî عادتي / مرسوم / رايج
Adetkî / آداب و رسوم جامعه عادتي
Adetparêz محافظه کار
Adetperest محافظه کار
Adî یعاد
Adî ان كوچك سميجاندار
Adil bûn عادل بودن / دادگر بودن
Adil عادل
Adodik كاردك
Adres ینشان
Afat آفت
Aferîde آفريده / مخلوق / مصنوع
Aferîdigar آفريدگار / خالق
Aferîn نيآفر
Afet بحران یماريآفت / ب /
Afetjenî آفت زده
Afgan افغان / اهل کشور افغانستان
Afganî یافغان
Afir آخور
Afiran دهيمخلوق / آفر
Afirandêr دگاريآفر
Afirandî درست شده / مخلوق
Afirandin آفريدن / درست کردن
Afirîn آفرينش دنيآفر /
Afirîn خلق شدن /ساخته شدن
Afirînek دهيمخلوق / آفر
Afirînende نندهيآفر
Afirînendetî ینندگيآفر
Afirîner نندهيآفر
Afirînerî خلاقيت
Afirîş فطرت
Afirîşî یفطر
Afirr آخور
Afîş اعلان / آگهي
Afîyet عافيت / سلامتي
Afret زن /عيال
Afrîka آفريقا
Afrîkî يیقايآفر
Afsûn افسون / جادو
Aftawe آفتابه / ظرف آب
Afû عفو
Afxanistan افغانستان
Aga آگاه / مطلع
Agah آگاه / دانا / باخبر
Agahdar bûn / باخبر شدن آگاه بودن
Agahdar bûn مطلع شدن/ آگاهي
يافتن
Agahdar kirin / مطلع ساختن
آگاهي دادن
Agahdar آگاه / باخبر
Agahdarî اطلاعيه / هشدار
Agahî dan اطلاع دادن
Agahî hilanîn / خبر گرفتن مطلع شدن
Agahî pê dan / مطلع ساختن آگاهي دادن
Agahî standin / خبر گرفتن مطلع شدن
Agahî اطلاع یآگاه /
Agahname ادداشتيدفتر
Ageh bûn هوشيار شدن / آگاه شدن
Ageh پيام / اعلام
Agehdar kirin اعلام كردن/ به اطلاع رساندن
Agehdar دار / مطلع / خبردار آگاه
Agehdarî اعلاميه/ اطلاعيه
Agehdarî آگهي
Agehî یآگه
Agehker رسان خبررسان / پيام
Agihandin مطلع کردن
Agihîn مطلع شدن
Agir barandin / آتش باراندن بمباران کردن
Agir berdan nav تفرقه افکندن
Agir berdan /آتش روشن کردن آتش زدن
6
Agir berdan آتش زدن
Agir bi erdê xistin تفرقه انداختن
Agir dadan شعله ور کردن / آتش روشن کردن
Agir dadan/hilkirin آتش زدن/ به آتش كشيدن
Agir demirandin آتش را خاموش کردن
Agir geş kirin به آتش دامن زدن
Agir girtin آتش گرفتن
Agir hilkirin / آتش روشن کردن آتش زدن
Agir jê barîn نيخشمگ یليخ
زرنگ بودن یليبودن/خ
Agir kirin آتش روشن کردن
Agir kuştin آتش خاموش کردن
Agir lêdan آتش زدن
Agir lêxistin آتش زدن
Agir pê xistin / به آتش كشاندن آتش زدن
Agir tê berbûn آتش گرفتن
Agir tê de bûn بودن ی/حشریشهوت
Agir آتش
Agir آتش
Agirbar نيشفشان / آتشآت
Agirber آتشبار
Agirbes îlan kirin آتش بس اعلام کردن
Agirbes آتش بس
Agirbest ragihandin بس كردن اعلام آتش
Agirbest نشاني آتش بس / آتش
Agirdank آتشدان
Agirdar ني/ آتشیآتش
Agirdiz باروت
Agirê nîvtemirî خاکستر ريآتش ز
Agirê qoçan ش کنده درختآت
Agirê qurman آتش کنده درخت
Agirê Xwedê فرز و زرنگ/آتشپاره
Agirgir حساس به آتشريآتش گ /
Agirî آتشين/ نام کردي آرارات
Agirînآتشفشاني
Agirkuj آتش نشان
Agirkujî یآتش نشان
Agirkujîtî یآتش نشان
Agirnak حساس به آتش یآتش /
Agirparêz آتش پرست
Agirparêzî یآتش پرست
Agirperes آتش پرست
Agirperesî یآتش پرست
Agirperest آتش پرست
Agirperestîآتش پرستي / زرتشتي
Agirtemêr آتش خاموش کن
Agirtemerî آتش خاموش کردن
Agirvan مسؤل آتش
Agirvan مسول آتش
Ah û wah آه و ناله
Ah ناله آه /
Aheng آهنگ
Ahenga deman زمان یهماهنگ
()دستور
Ahenga raweyan وجه ها یهماهنگ
()دستور
Ahengdar آهنگين
Ahengdarî ی/ آهنگ دار تمير
Ahengsazî آهنگسازي
Ahênî/ahînî درد/عذاب
Aheste آهسته/آرام
Ahid شهادت یگواه /
Ahidî شهادت یگواه /
Ahû غزالآهو/
Aîle خانواده
Aj جوانه
Ajal / وانيجانور ح
Ajaldar دامدار
Ajaldarî یدامدار
Ajalî حيواني/غيرانساني
Ajalnas شناس جانورشناس وانيح /
Ajalnasî ی/جانورشناسیشناس وانيح
Ajan جاسوس / عامل
Ajanda دستورکار/ سرلوحه
Ajanî عامل بودنیجاسوس/
7
Ajans آژانسیخبرگزار /
Ajansa Nûçeyanخبرگزاري
Ajantî عامل بودن یجاسوس /
Ajar سبزينه يونجه
Ajar نسل / نسب
Ajarnas شناس شناس / نسل نسب
Ajarnasî شناسي علم نسب
Ajda جوانه زدن
Ajne kirin شنا کردن
Ajnê kirin شنا کردن
Ajnê شنا
Ajneber /ملوانشناگر
Ajokar راننده
Ajokarî یرانندگ
Ajoker راننده
Ajoname یرانندگ نامهيگواه
Ajotin رانندگي کردن /راندن /پيش بردن
Ajût ادي/ فر ويبانگ / غر
Ajûtin زدن / درخواست کمک اديفر
کردن
Akademî فرهنگستانیآکادم /
Akademîk ی/علمکيآکادم
Akademîker یاهل آکادم
Akademîsyen یاهل آکادم
Akam / جهيعاقبت انجام / نت
Akincî bûn شدن ميساکن شدن/ مق
Akincî ساکن / اهل
Akincî مي/ مقنيساکن
Akmelîنام رقصي در کردي شمال
Akordeon ونيآکارد
Akordeonjen نوازندهونيآکارد
Akoقله
AKPحزب عدالت و توسعه تركيه
Akreشهري در کردستان عراق
Akrobasî یبندباز
Akrobat بندباز
Aksesiwar یدکيقطعات
Aktîf فعال
Aktor مرد شهيهنرپ
Aktrîs زن شهيهنرپ
Aktrîsî یشگيهنر پ
Aktualîte خبرروز
Aktuel بحث روز/خبر روز
Akustîk کياکوست
Akvaryûm وميآکوار
Ala رقي/ بپرچم
Alagir پرچمدار
Alahilgir پرچمدار
Alakêş پرچمدار/ جلودار
Alale آلاله
Alan dan دنيمنعکس شدن/بازتاب
Alan يک قهرمانان افسانه اي کردي
Alan بازتاب/انعکاس
Alandî شده / تابانده دهيچيپ
شدن
Alandin پيچاندن / باندپيچي کردن
Alarm هشدار
Alaş kirin با شاخ و برگ پوشاندن
Alaş شاخ و برگ درخت
Alastin ليس زدن
Alastin دني/ زبان کشدنيسيل
Alav / شعله آتش / ابزارلهيوس
Alayî لشکر / سپاه
Alayîş يی/ خودنما شيآلا
Alaz قصد / هدف آرمان /
Alazdar هدفمند / با قصد
Alazî یقصد / هدفمند
Albalû بالوآل
Albûm آلبوم
Alçîmeka hespê یآرواره تحتان
اسب
Alem عالم / جهان / گردون
Alemdar جهاندار
Alemî یجهان
Alênc عصرانه دام
Alerjî تيحساس
Alês ليس
Alêsek سيل / کاسهزن سيشکمو/ل
8
Alêstin دنيسيل
Alet آلت / ابزار
Aletên çandiniyê یورزادوات کشا
Alewî یعلو
Alfabe الفبا
Alfabêtîk يیالفبا
Alî girtin جانبداري کردن
Alî kirin کمک کردن/مساعدت کردن
Alî نهيجهت / طرف/زم
Alîdar یطرفدار/حام
Alif kirin ها/ خوراک علوفه دادن دام
دادن دام
Alif علف / علوفه / خوراک احشام
Alifê vala نازاثمر/ یب
Alîgir بانيطرفدار/هوادار/پشت
Alîgirî ی/هواداریطرفدار
Alîk پرنده کوچک یعلوفه / نوع
Alîkar bûn(کمک بودن )شدن
Alîkar همکار/ دستيار
Alîkar بانيکمک/ طرفدار / پشت
Alîkarî kirin یهمکار
کردن یکردن/طرفدار
Alîkarî کمک / ياري
Alîkêş متاه یطرفدار / ب
Alim عالم / دانشمند
Alimî عالم بودن
Alîn دنيچيپ یزيبه دور چ /
دنيچيپ
Alîn به دور دنيچيپ
Alinc هيتصف
Alînegir یطرف/خنث یب
Alînegirî یطرف یب
Alînok مزرعه نخود
Aliqandin کردن زانيآو
Aliqîn برخورد کردن/ یبه مانع
شدن زانيآو
Alîsor د/امرویگلاب
Alîstin دنيسيل
Alîyan به دور دنيچيپ
Alizandin درهم کردندنيبه هم چسب/
Alizîn دنيچيدرهم شدن / به هم پ
Alkan موج
Alkol یالکل یدنيالکل/نوش
Alkoldar یالکل
Alkolfiroş مشروب فروش
Alkolîk مشروب خواریالکل/
Alkolvexwer مشروبیخوار/الکل
Alkuşta رقص مردانه ینوع
Alman آلمان
Almanî ی/ زبان آلمان یآلمان
Almaniyaآلمان
Almankî یزبان آلمان
Almas الماس
Almast الماس
Almastî یالماس
Almaz الماس
Alonek آلونک/آلاچيق
Aloz ريناآرام/درگ
Alozdar یگرفتار/ بحران
Alozî ینظم ی/ بی/شلوغیريدرگ
Alozîtî بحرانیفتارگر/
Aloziyan ناآرام شدنرشدنيدرگ /
Alozkar بحران ساز/ دردسر ساز
Alqût اقوتي
Alqut اقوتي
Alt bûn شکست خوردن
Alt شکست
Altax جاسوسنيسخن چ/
Altaxî ی/جاسوسینيسخن چ
Altdar روزيبرنده/پ
Alternatîf وي/آلترناتنيگزيجا
Altidarî یروزيپ
Altker روزيپ
Alû آلو
Alûçe آلوچه
Alûle بن بست
Alûle رتيغ یعار/ ب یب
Alûle ايسالن ابان،يکوچه، خ
کيتنگ و بار یراهرو
9
Alûme نرم کام
Amac هدف
Amad اراده
Amade bûn آماده شدن/حاضر شدن
Amade kirin /آماده کردن تهيه کردن
Amade آماده / حاضر
Amadebaş îlan kirin آماده باش اعلام کردن
Amadebaş حالت آماده باش
Amadehî یآماده بودن/آمادگ
Amadekar کننده /درست کننده ايمه
Amadekarî ی/حاضریکار آماده
Amadekarمولف/ آماده کننده
Amadeker مولف /آماده کننده
Amadeyîآمادگي
Amaje /اشاره نشانه
Amaje kirin اشاره کردن /
صحبت کردن
Amaje اشاره
Aman ظرف
Amanc هدف
Amandank قفسه ظروف آشپزخانه
Amane بزرگ یصاحب هدف
Amane یهدف زندگ
Amanşo اسکاچ
Amanşoyî ظرف شستن
Amar یآمار / سرشمار
Amas آماس/ التهاب/ ورم
Amator یحرفه ا ريآماتور/غ
Amatorî بودن یحرفه ا ريغ
Ambar انبار
Ambargoتحريم
Amblem نشانه/آرم
Ambûlans آمبولانس
Amed دياربکر یمينام قد
Amedîyê هيدر ترک ینام شهر
Amêr لهيابزار/ وس
Amerîkan يیکايآمر
Amêrîkaya Bakûr آمريکاي شمالي
Amêrîkaya Başûr آمريکاي جنوبي
Amêrîkaya Navîn آمريکاي مرکزي
Amerîkayî يیکايآمر
Amerîkaآمريکا
Amerîkî يیکايآمر
Amik یگوجه فرنگ
Amîn نيآم
Amîr لهيابزار/ وس
Amir امر دهنده
Amoj /یريادگيپرورش/آموزش
Amojgar آموزگار
Amojgeh آموزشگاه
Amojin زن عمو
Amojkar یآموزگار/ مرب
Amojkarî یگر /آموزشیرگيمرب
Amonyak اکيآمون
Amoş زن عمو
Amoعمو
Amper آمپر
Ampirآمپر
Amraz آلت / ابزار لهيوس /
Amrazdar ابزار یدار/دارا لهيوس
Amûr ابزار / وسيله
Amûret ابزار لهيوس/
Amûrsaz ابزار ساز
Amyar واسطه/دلال
An na وگرنه
An يا / لحظه کوتاه / دم
Ana حالا/اکنون
Anadolûآناتولي
Anaka حالا/اکنون
Analîst لگريتحل
Analîtîk یليتحل
Analîz kirin کردن / ليتحل
کردن هيتجز
Analîz ليتحل
Analîzker لگريتحل
Ananasآناناس
Anarşî هرج و مرج
10
Anarşîst هرج و مرج طلب
Anarşîstî یهرج و مرج طلب
Anarşîzm یهرج و مرج طلب
Anatoliya Navînآناتولي مرکزي
Anatolîya یآناتول
Anatomî یکالبد شکاف
Ancax به زور/ به سختي
Anegore متناسب با/ طبق
Anêka حالا / اکنون
Anemetî ی/امانتیموقت
Anemî یکم خون
Anemîk یمربوط به کم خون
Angaşt kirin / شرط کردندعاکردنا
Angaşt شرط
Angaştandin ادعا کردن
Angaştin ادعا کردن
Angaştkar یمدع
Angaştker یمدع
Ango گري/به عبارت دیعني
Anika اکنون/حالا
Anîmasyonکارتن/انيميشن
Anîn cih اجرا کردن/عمل کردن
Anîn holê دانيمطرح کردن/ به م
آوردن
Anîn pê دادن ليتشک/دنيتحقق بخش
Anîn pêşberî hev رو به روکردن
Anîn rojevêمطرح کردن/ بحث روزکردن
Anîn ziman به زبان
کردن راديآوردن/ا
Anîn zimên بر زبان آوردن / بيان کردن
Anîn آوردن
Anîneve باز آوردن/ باز گرداندن
Anîşk آرنج
Anix شنيآو
Anixنام گياهي دارويي
Anka لا/ اکنونحا
Anket تفحصقيتحق/
Anketker کننده قيتحق
Anketor کننده قيتحق
Anketتحقيق
Anku یعني
Anonîm به نام/ مستعار
Anons غي/ تبلیآگه
Anor شرف/عزت
Anora yekî şikandin هتک حرمت کردن
Anormal یعاد ريغ
Anormalî بودن یعاد ريغ
Anotî نديد پديد
Anqereآنکارا
Ansîklopedî دائره المعارف
Antartîkaقطب
Anten آنتن
Antepeاز شهرهاي ترکيه
Antîka قهيعت
Antîkafiroş فروش قهيعت
Antîkakar یچ قهيعت
Antîkazan شناس قهيعت
Antîkazanî یشناس قهيعت
Antîkقديمي/ کهنه
Antolojî نيگلچ
Antrenman آموزش
Antrenman(تمرين )ورزشي
Antrenor یمرب
Antrenorî آموزش
Antropolojî یانسان شناس
Ap عمو
Apandîs تيسيآپاند
Apar زيسرند ر
Apik معماستانيچ/
Aptîعمو بودن
Aqil berdan عاشقیشدن/دلدادگ
Aqil sivik کم هوش/ نادان
Aqil عاقل /عقل
Aqilavêtî وانهيد
Aqilbend زرنگ/عاقل
Aqilder باور رقابليمعقول/غ ريغ
Aqilî یفهم/زرنگ
Aqiljîr دهيزرنگ/فهم
11
Aqilkar معقول/عاقل
Aqilkarî معقول بودن
Aqilkêm کم عقل/سبک سر
Aqilkemal عاقل/بالغ
Aqilkurrîn کم عقلوانهيد/
Aqilmend دانا/حکيم
Aqilmendî یمند قل/عایهوشمند
Aqilsivik کم عقل/سبک سر
Aqiltî فهم/هوش
Aqiltîj زيزرنگ/ ت
Aqit دوشاب/خوشاب
Aqûbet عاقبت / سرانجام
Ar آرد/آتش
Ar ايعار/ح
Aram bûn آرام بودن / آرام شدن
Aram آرام
Aram آرام/ساکت
Arambexş بخش/مسکن آرام
Aramdar مسکن
Aramgeh / قبرستان آرامگاه
Aramî شيآرامش/ آسا
Aramxane شگاهيآسا
Aran قشلاق
Arandin به درد آوردن
Araq عرق / شراب
Araqker یمشروب چ
Araqxur مشروب خوار
Ararat آرارات
Araste kirin / آراسته کردنکردن / ارائه دادن ميتقد
Arastek یآراستن
Arastey kesekî/ê kirin ميتقد یبه کس
کردن/نثار کسي کردن
Arastî شسته و رفته شده
Arastin کردن شيآراستن/ آرا
Arav فاضلابفيآب کث /
Aravtin آب چلاندن
Arayêş kirin /آرايش کردن منظم کردن
Arayêş آرايش / تزئين
Arayişt نتي/ ز شيآرا
Arc زرانيخ
Ard آرد
Ardelîn آرد یبرا ابيلوله آس
Ardik چوب زهيآرد / ر عاتيضا
اره شده
Ardûهيزم / سوخت
Ardxavik نهيآرد
Ardxavk نهيآرد
Arê kesî reş bûnفرزند پسر نداشتن
Arêç راه و رسم
Arek علوفه یها زهير
Areşîn آتشي که به رنگ آبي مي سوزد
Arezo آرزو
Arezû آرزو
Argind خاکستر زغال
Argiştî شاه/ سلطان
Argo فيکلام سخ
Argûn خاکستر
Arguşk چانه
Arî يیايکمک/ آر
Arihandin رنج دادن/عذاب کردن
Arihîn شدن تياذ
Arîk سقف
Arîka dêv سقف دهان
Arîkar bûn (کمک بودن)شدن
Arîkar بانيکمک/ پشت
Arîkarî kirin کمک کردن
Arîkarî یبانيکمک / پشت
Arîle صفت مرد زن
Arimandin آرامش دادن
Arimîn آرام شدن
Arînk آرد نخود
Arînk بلند یبا صدا هيگر
Arînok نخود خردشده
Arîşe مشکل / مساله / بحران
Arîşen /اخلاقتي/معنویدرون تيوضع
Arîze درخواست / تقاضا
Arizî kirin کردن/بروز دادن یعلن
Arizûآرزو
12
Arjîn آتش یاسم خاص به معنا
زندگي
Arjing الک آرد
Arkeologباستانشناس
Arkolk به هم زدن هيزم ميله
آتش
Armanç هدف
Armanc آرمان/ هدف/قصد
Armancparêz هدفدار/هدفمند
Armûş شميابر
Aro اريخ
Arode bûn (بدکاره بودن)شدن
Arode هرزه/ بدکاره
Arodetî ی/ بدکارگیهرزگ
Arreş bûn بي فرزند بودن/ابتر بودن
Arreşبي فرزند/ابتر
Arsim یعفونت سرما خوردگ
Arsim یزکام/سرماخوردگ
Arsimî bûn یسرماخوردگ
داشتن
Arsimî سرماخورده
Arşîv ويآرش
Arşîv یگانيبا
Arşûjin یدوز ینخ گون
Artêş ارتش
Artêşgeh پادگان
Artîşok یسبز ینوع
Arû اريخ
Arûng خاکسترذغال
Arûng زردآلو
Arvan یآردچ
Arvanê sala teng سخت یدوست روزها
Arvanê xwe li êş kirin عرض اندام کردن
Arxavik ماست یته مانده آرد/چرب
Arxavk ماست یته مانده آرد/چرب
Arxîn bûn مطمئن شدن/ آسوده بودن
Arxîn مئن/آسودهمط
Arzeba یباد فصل
Arzî kirin کردن/نشان دادن یعلن
Arzî شي/ گرا ليم
Arzû آرزو
Aş bûn دوست شدن/رام شدن
Aş kirin رام کردن
Aş آشابيآس/
Aş ابيآس
Asa هنجار/ عادي
Asan آسان/ راحت
Asanî ی/ آسان یآسودگ
Asas هي/ پا انيبن
Asaw اب/ آماسورم / الته
Asayêş امنيت/ آسايش
Asayî امنيتي/ آسايشي
Asayî یعاد
Asayîş تي/امنشيآسا
Asayişga آسايشگاه
Asayîtî بودن یعاد
Aşê avê یآب ابيآس
Aşê betalan پرحرف
Asê bûn کردن ريگرفتارشدن/ گ
Aşê hawarê ینشدن/پرخور ريس
Asê kirin دادن/مجبور کردن ريگ
Asê man افتادن ريگ
Asê العبور سخت/ صعب
Asê مانع
Asêgeh
Asêgeh مانع/صعب العبور
Asên آهن
Asêt اسيد/ وصيت
Aşevan آسيابان
Aşhêrîn کردن ابيآس
Asî یشورش
Aşifte آشفته
Asik گوزن
Asik خردزيمعده/ ر/
Aşikar یآشکار / علن
Aşîkar ود/ آشکار/ واضح / مشه
یعلن
Asîman جو یآسمان / فضا
Asîmîlasyon ادغام /همسانیساز
Asîmîle kirinادغام کردن/همسان ساختن
13
Asîmîlekirî ادغام شده/حل شده
Asin آهن
Aşina bûn آشنا شدن
Aşina kirin آشنا کردن
Aşîna آشنا
Aşina آشنا
Aşîna آشنا
Aşinayî آشنايي/ معارفه
Asinger آهنگر
Asingerî آهنگري
Asinraker آهن ربا
Aşiq bûn عاشق شدن/عاشق بودن
Aşiq عاشق / خواننده
Aşiq دايعاشق/ ش
Asîstan اريدست
Aşît بهمن/موج برف
Aşit بهمن
Asîtan لهي/طواطيح
Aşitî kirin آشتي کردن/صلح کردن
Aşitî یصلح/آشت
Aşîtîxaz طلب صلح
Aşitîxwaz صلح طلب
Aşîtîxwazصلح طلب
Aşîtîآشتي / صلح
Aşiyan لانه پرندگانانيآش/
Asîyaآسيا
Ask غزال/آهو
Aşkara آشکاریعلن/
Aşkart ی/ برهان/ گواهليدل
Aşkartin آوردن/ آشکار کردن ليدل
Aşkere bûn آشکار شدن/رسوا شدن
Aşkere kirin سوا آشکار کردن/ر
کردن
Aşkere آشکارا
Aşkere آشکارا / به وضوح
Asman آسمان
Asmanîآسماني/هوايي
Asmîn اسمنيگل
Aso افق
Aşofandin کردن شانيآشفته کردن/پر
Asogeh دوم دهيفجر صادق / سپ
Aşop ینقد/ بررس
Aşopî یانتقاد
Asoxîn آخرتا ينها /
Aşpêj آشپز
Aşpêjxane آشپزخانه
Aşpez آشپز
Aspîrantطرفدار/ هواخواه
Aşt در صلح
Ast مرحله/ مرتبه/سطح
Astan آستانميحر /
Astar آستر
Asteng kirin مانع درست کردن
Asteng مانع/مشکل
Astengdar مانع دار/ مشکل دار
Astengî مانع/ مشکل
Astengkar مانع ساز
Aştî صلح یآشت /
Aştîperwer دوست خواه/صلح صلح
Aştîxwaz دوست خواه/صلح صلح
Aştiya civakî یثبات اجتماع
Asû افق
Asûde bûn راحت شدن / آسوده شدن
Asûde آسوده
Asûdeآسوده / آرام
Asûjin یدوز ینخ گون
Aşûr آشور
Aşût بهمن
Aşûte بهمن
Aşûvan ابانيآس
Aşvan ابانيآس
Aşvanî یابگريشغل آس
Aşxane آسيا / آسياب
Asya ايآس
Asyaya Navînآسياي ميانه
Asyayî يیايآس
Ataşeپيوست/ضميمه
Ateş آتش
Ateşkede آتشکده
14
Atlehî فاصله/ برش
Atmosfer اتمسفر/ جو
Atolye هيکارگاه/ آتل
Av a buhurekî یآب روان/آب جار
Av dan کردن یاريآب
Av di navbera … de neçûn یليخ
بودن یميصم
Av dizîn آب کشيدن زخم
Av ji dev çûn آب به دهان افتادن
Av kêşandin دنينم کش
Av kirin آب دادن
Av lê kirin آب ريختن روي
Av li ser xwe zelal kirin از دستیدادن فرصت
Av li xwe kirin دوش گرفتن
Av palavtin کردن آب شيپالا
Av reşandin آب پاشيدن
Av şêlî kirinآب را گل آلود کردن
Av û av çûn بيشدن/غ ديناپد
زدن
Av û hewa آب و هوا
Av عيآب / ما
Ava آوا / آباد
Ava aşekî ji dev çûn متعجب شدن
Ava be آباد باد!
Ava bin kayê کاه ريآب ز
Ava buhurekî کرباس هيسر وته
بودن
Ava bûnآباد شدن / ايجاد شدن
Ava devê kesî herikîn آب دهان كسي جاري شدن
Ava heft şorbeyan ji dev çûn متعجب شدن
Ava kirin آباد کردن/ پوشاندنساختمان سقف
Ava mend آب راکد
Ava qeşahiyê خيآب
Ava qûna cêr ثمر یرنج ب
Ava reş bi çavan de hatin / کور شدنشدن نايناب
Ava reş دي/آب مروار اهيآب س
Ava rû teqandin ايپرده ح
بودن ايح ی/بدنيدر
Ava rû آبرو
Ava serî germ kirin آب ريازز هيکنا
رو زدن یکي
Ava spî یماريب ینوع
Ava tezîآب سرد/ آب خنک
Ava zêr آب زر / آب طلا
Ava برجا / مستقرآباد / پا
Ava آباد/ شکوفا
Avadan آبادان/آباد/برقرار
Avahî یسازه / ساختمان/آباد
Avahî آبادي / مرکز/ دفتر
Avahîkar مسئول ساختمان
Avahîsaz ساختمان ساز
Avaker معمار
Avakirinآبادکردن
Avan چارهي/ آواره / ب کاريب
Avanasî آواشناسي
Avanî ی/ آوارگ یرکايب
Avasaz معمار / مهندس عمران
Avasazî عمران ی/ مهندس یمعمار
Avatî آبادي
Avatآباد
Avayî یآبادان
Avaz آواز/ نوا
Avbaz ملوان / شناگر
Avbazî یورزش آب
Avbendسد
Avberneder آب قيضد آب/عا
Avbir وان آب
Avçêker آب ساز
Avçeqela کانش آب/ از روستاهاي ت
کردنشين اورميه
Avco آبجو
Avda سيمو / گ
Avdak /هفدهم کيتارمو
Avdan یاريآب
Avdanî kirin آبياري کردن
Avdanî آبياري
15
Avdank ظرف آب
Avdar آبداریآبک /
Avdayî آب داده شده/آبياري شده
Avdel کننده یاريآب
Avder آبدار/ پرآب
Avdêr کننده یاريآب
Avderge آب/ شبکه آب یجو
Avdeşo يیدستشو
Avdest girtinوضو گرفتن
Avdest kirin وضو گرفتن/ آب ريختن
Avdest نماز وضو/ دست
Avdestxane وضوخانه /مستراح
Avdev تف/ آب دهان
Avdew آبدوغ
Avdîlan جشن آب/ از روستاهاي کردنشين اورميه
Avdonk هيآب گوشت قل
Avekî آبکي
Avemast دوغ
Averê bûn پنهان ديدور شدن/ از د
شدن
Averê kirin بدرقه كردن/ از سر خود راندن
Avêsta اوستا
Avêtan انداختن
Avêtin paş guhê xwe کردن یتوجه یب
Avêtin ser کردن یحمله ناگهان
Avêtin انداختن / پرت کردن
Avfiroş فروشآب
Avgoşt آبگوشت
Avî سرگردان واناتي/رمه حیآب
Avî çûn دربه در شدن/آواره شدن
Avî ولگرد/آواره
Avîje زهي/ پاکزيتم
Avik یمن
Avilheyat اتياب ح
Avilk پوست ريجمع شدن آب ز
Avir نگاه تند و خشن
Avis bûn آبستن شدن/حامله شدن
Avis kirin آبستن کردنحامله کردن /
Avîs حامله / آبستن
Avis حامله/آبستن
Avisandin آبستن کردن
Avitin انداختن
Avîtin انداختن
Avîvan دخترانه ی/نامیساق
Avîvan آب از چاه دنيمسئول کش
Aviya kulîlkê ديناپد یدر پ یپ
شدن
Avjen ملوان/شناگر
Avjenî kirin دنکردن/ شنا کر یتن آب
Avjenî یتن / آب یشنا / ملوان
Avjîآبزي
Avkêş آبکش
Avkêşan عمل و فعل آب کشيدن
Avkêşanî kirin آبرساني کردن
Avkêşanî آب رساني
Avkêşî یآبکش
Avkêşk تلمبه
Avkî آبکي
Avkî عي/مایآب
Avkozkî bûn خراب شدن محصولاديبه خاطر آب ز
Avkozkî محصول به خاطر آب یخراب
اديز
Avlikتاول
Avnas آب شناس
Avnasîآب شناسي
Avpaş آبپاش
Avpêj kirin آب پز کردن
Avpêj آب پز
Avpîv مانهيپ
Avpîvker آبسنج
Avrabûn لي/ سانيطغ
Avrêj آبشار
Avrêj آب ري/ ناودان/ شزير آب
Avrêj يیدستشو
Avrêjan ودان / لوله فاضلابنا
Avrêjk زيآبر
16
Avrêjxane يیدستشو
Avrêjxaneتوالت
Avrêl یماه کرد کي
Avreşkanê یآب پاشي )باز )
Avreşkanê kirin آب پاشي کردن
Avrû آبرو/حيثيت
Avşar آبشار
Avşêl فاضلاب/آب بلااستفاده
Avşijî خمير مايه نان که از پنير است
Avşile وشابد
Avşirk محل ريزش آب
Avşorآبگوشت
Avtav ابر پر باران
Avûkat ليوک
Avûkatوکيل
Avûrû آبرو
Avustralya استراليا
Avxork وانيل
Avxorليوان
Avxwerî آبخوري/ ليوان
Avzar في/نحفيضع
Avzê نم یآب زهکش /
Avzêm ینم/ رطوبت/چشمه فصل
Avzêr kirin طلا کردن آب
Avzêr طلا آب
Avzêنم آب
Avzûng سگک کمربند / حلق
Awa ترتيب / شيوه / روش
Awahî (bi vî) بدين ترتيب/بدين صورت
Awan دغل گر لهيباز / ح فتنه /
Awandinچپاندن
Awar حلاوت ینيريش /
Awarte فوق العادهيیاستثنا/
Awarteyî يیحالت استثنا
Awartin استثنا کردن/اعتراض کردن
Awat انتظار/آرزوديام/
Awayê bangikî يیحالت ندا
Awayê cihkî یحالت مکان
Awayê deravî یحالت عرض
Awayê navkî حالت ساده
Awayê tewandî ميرمستقيحالت غ
Awayî (bi her) به هر ترتيب/به هر صورت
Awayî (bi vî) بدين ترتيب/بدين صورت
Awaz آواز / صدا / صوت
Awêne نهيآ
Awilandin دادن بيفر
Awilîn خوردن بيفر
Awiqînهق هق كردن
Awir tê vedan نگاه تند انداختن
Awir نگاه تند / نگاه خشن
Awirdû هيزم / سوخت/ ذغال
Awirtûj ینگاه تند و عصبان
Ax bi çavêş ketin از دست دادن فرصت
Ax ک/ آخ / نالهآه / خا
Axa رهيوعش ليا سيآغا /رئ
Axabendik کراوات
Axaftandin به حرف آوردن
Axaftin صحبت کردن/ حرف زدن
Axatî يیآغا
Axatîاربابي / آغايي
Axavgerسخنران
Axavtin صحبت کردن/ صحبت
Axayî يیآغا
Axereşخاک سياه / هوموس
Axesîn خاکستر
Axesipî د خاک/ خاک سفيدسفي
Axesor خاک رس
Axesûr خاک سرخ
Axêver سخنور
Axhejîn حرکت خاک
Axiftin گفتن / صحبت کردن
Axil مرتع / چراگاه
Axîn kêşan آخ کشيدن/ افسوس
خوردن
Axînî آه و ناله
Axir آخورانيآخه/آخر/ پا/
Axiret آخرت
17
Axirî یاني/ پایآخر
Axirîk جهي/ نتآخر
Axirînنهايي / پاياني
Axirkê در آخر
Axiver سخنور
Axivîn صحبت کردن
Axivker سخنور
Axivtinصحبت كردن
Axkêşîn آه و ناله کردن
Axkirin ختنيخاک ر
Axlêve اسفندماه
Axlîfe اسفندماه
Axor آخور
Axpîn زيحاصلخ نيزم
Axpîne کود
Axret اخرت
Axte اخته
Axte اسب آخته
Axû سم
Axund آخوند / ملا
Axur آغور / آبشخور احشام
Axurê xwe xera kirin شانس را از دست دادن
Axûrik آخور
Axzûm یحلقه آهن
Ay ی/ ایآها
Aya ايآ
Ayar یچرم سهيک
Ayende هي/آتندهيآ
Ayet هيآ
Ayîk تيمظلوم
Ayîl ناحق
Ayil نادرست/اشتباه
Ayiltî اشتباهینادرست/
Ayîne نهيآ
Ayînدين / آيين / مذهب
Ayisandin کردن/چسپاندن زانيآو
Ayîsandin آتش زدن
Ayisîn ختني/ آودنيچسپ
Ayîsîn گر گرفتن
Aynik نهيآ
Ayreplan مايهواپ
Ayroplan مايهواپ
Ayroplançî خلبان
Az یسالم / قو
Aza kirin آزادکردن/ بخشيدن
Aza اندام / عضو
Aza دلاور / آزادمرد/ شجاع / نترس / استوار
Aza راحت/ آسوده
Azad bûn آزاد شدن/ رها شدن
Azad kirin آزاد کردن/ رها کردن
Azad آزاد / رها
Azadane آزادانه
Azadî تي/ حر يی/ رها یآزاد
Azadîxah خواهيآزاد
Azadîxaz خواهيآزاد
Azadîxwaz خواهيآزاد
Azadiya hizrînê آزادي انديشه
Azahî یآزاد
Azan xwendin اذان گفتن
Azan اذان / بانگ نماز
Azan اذان
Azar اذيت / درد / آدم بد
Azardîtî دهيآزارد
Azayî یآزاد
Azbet نسل
Azeb مجرد
Azerbeycan آذربايجان
Azerî یآذر
Azerînişînآذري نشين
Azerîآذري/زبان آذري
Azî kirin شدن/کسل شدن حال یب
Azî یحال یکسالت / ب
Azib مجرد
Azibî مجرد بودنیمجرد/
Azirandin کردن کيتحر
Azirde kirin / اذيت کردن آزرده کردن
Azirîn شدن کيتحر
18
Aziryan شدن کيتحر
Azix آذوقه
Azman آسمان
Azmûn kirin امتحان کردن
Azmûn آزمون / امتحان
Aznîf یباز ینوع
Azû ابيدندان آس
Azûqe آذوقه
Azûxe آذوقه
Azwer چشم گرسنه / شکمو
Azwer معترض یعصبان /
Azwerî چشم گرسنه بودنتيعصبان/
19
B
Ba نزد شي/پسميباد/رمات/
Ba dan کوک چاندنيباد دادن /پ/
کردن
Ba hatin دنيباد وز
Ba hevپيش هم/ در حضور هم
Ba ji ber çûn دنيآرام شدن /گوز
Ba kirin تکان دادن/به اهتزاز در آوردن
Ba lê anîn کردن/مجال ندادن ريغافلگ
Ba li ber guhan ketin دنيشن کج
Ba li ber ketin دنيگوز
Bab پدر
Baba پدر/بابا
Babatî کردن یپدر بودن/ پدر
Babelîç انگشت حلقه
Babelîçk یانگشت انگشتر
Babelîsk گردبادديباد شد/
Babelûs گردباد
Babet موضوع / مسئله
Babfile یحيمس نشيکه والد یمسلمان
باشند
Babidest س/ورشکستهمفل
Babidestî یورشکستگ
Babikî تيطفول
Babilîsk گرد باد
Babir ريبادگ
Babirek بادشکن
Babirûsk گردباد
Babîsok گردباد
Bablîsek گرد باد
Bablîsok گرد باد
Babo پدر
Babole چيساندو
Babolefiroş فروش چيساندو
Baboleker فروش چيساندو
Babûtanî الاکلنگ
Bac خراج اتيباج / مال /
Baca neyekser پنهان/خرج پنهان نهيهز
Baca yekser خرج معلومیعلن نهيهز/
Bacan یگوجه فرنگ
Bacana reş بادمجان
Bacana sor یگوجه فرنگ
Bacanax باجناق
Bacanreşk بادمجان
Bacansor یگوجه فرنگ
Bacansork یگوجه فرنگ
Bacar شهر
Bacdar دهنده اتيمال
Bacdarî دادن اتيمال
Bacenax باجناق
Baçermok خفاش
Bacgeh اتياداره مال
Bacgir اتيمأمور مال
Baçik ذرتگارتيس /
Bacinax باجناق
Back فلفل
Bad باد
Badam بادام
Badan باد دادن چاندنيپ /
Badar هوا یباد/دارا یدارا
Badayî چاندهيباد شده/پ
Badbeşer بد اخلاق
Bade شرابیباده/م/
Badefiroş فروش /بادهفروش یم
Badek علوفه ینوع ميکوک / تنظ /
Badekî یحلزون
Badem بادام
Badîhewa پوچهودهيب/
Badîn قدح الهيپ /
Badircan یگوجه فرنگ
Badok نيفرمان ماش
Badrîcan یجه فرنگگو
Bafe دسته/گروه
Bafe kirin کردن یدسته بند
Bafik بهانه/حجت
Bafirok یباد یمايهواپ
Bafon ومينيآلوم
Bafûn ومينيبافور/آلوم
20
Bafûr ومينيآلوم
Bagêje توفان باد
Bager گردباد/ توفان باد
Bagird گردباد
Bagurdan غلتک
Bah شهوت/هوس
Baha متين /قگرا
Bahar بهار
Bahcan یگوجه فرنگ
Bahî شهوت ران/هوس باز
Bahîv بادام
Bahîvterk بادام نارس
Bahol نيکوله/خورج
Baholî بو گندودهيگند/
Bahor سرد
Bahorî یسرد
Bahos گرد باد
Bahoz طوفانقرار یشخص ب/
Bahwerîباور/ايمان
Bajar شهر
Bajaravahî شهر/تمدن
Bajar-dewlet شهر-دولت
Bajarî bûn بودن/شدن یشهر
Bajarî یشهر
Bajarok شهرک/شهر کوچک
Bajarsazî یشهرساز
Bajarvanî شهروندي
Bajen باد بزن
Bajêrgehشهرک
Bajerî یشهر
Bakêş هيتهو
Bakêşî هوا هيتهو
Bakir پرنده یمرد مجرد/نوع
Bakterî یباکتر
Bakûr شمال
Bakur شمال
Bakure عصا
Bakurî یشمال
Bakuzîrk توفان برف
Bal نزد/بال/توجه/قامت
Bal kişandin جلب توجه کردن
Bala بالا/ارشد
Bala kesî li…bûn ...حواس کسي به بودن
Bala xwe dan توجه کردن/نگاه کردن
Bala xwe dayîn گاه به دقت ن
کردن/توجه کردن
Balaban نحس/شوم
Balaberz بلند قامت
Balafir مايهواپ
Balafirajo خلبان
Balafirajotî یخلبان
Balafirên nêçîrvan یشکار یمايهواپ
Balafirgah فرودگاه
Balafirge فرودگاه
Balafirhilgir بر مايناو هواپ
Balafirşikên يیپدافند هوا
Balafirvan خلبان
Balafirvanî یخلبان
Balagih بالش
Balandin دنيچي/ پچاندنيپ
Balans بالانس/تعادل
Balarane با دقت/ با توجه
Balastin دنيسيل
Balatîf پروانه
Balav يیخشکشو
Balave يیخشکشو
Balax شيگوساله گاوم
Balaxaneبرج
Balaxanî آسمانخراش
Balcan یگوجه فرنگ
Balçemk خفاش
Balçermek خفاش
Balçimk خفاش
Baldar bûnدقت كردن/توجه نمودن
Baldarî دقت/توجه
Baldarقابل توجه / جالب/مهم
Balder با دقتقيدق/
Baldirêj بايصبور/شک
Baldiz جالب/جذاب
21
Baldizî کششتيجذاب/
Baldûz وهرخواهر زن/خواهرش
Baletî حماقت
Balexaneآسمانخراش
Baleyî bûn احمق بودن/شدن
Bale عقل/سبک عقل کم
Balge بالش
Balgeh یبالش/پشت
Balgîv بالش
Balî پشته
Balican یگوجه فرنگ
Balîcan یگوجه فرنگ
Balîfبالش
Balîke ليزگ
Balîloçk چرخش
Balinde یپرنده وحش
Balindeyên goştxur پرنده گوشتخوار
Balînنهنگ
Balîstîk کيبالست
Balîv بالش
Balix دهيبالغ / رس
Balkêş جالب
Balkêşan توجه را جلب کردن
Balkêşî دقت/جلب توجه
Balkêşname هشدار هياخطار/
Balkişandin جلب توجه کردن
Balkon وانيبالکن/ا
Balo ل/دست کمحداق
Balole دهيچي/ پ یلوله ا
Balon بادبادک
Balor دهيچيشکل/پ یلوله ا
Balrakêş جلب کننده/قابل توجه
Balsivik باهوشاريهوش/
Balte تبر
Baltûz خواهرزن/خواهر شوهر
Baltuz خواهر زن
Balûk ليزگ
Balûle لوله شده
Balûpal عيوس
Balûr ليزگ
Balyoz چکش بزرگريسف/
Balyozî بودن ريسف
Balyozxane سفارت
Bamişt توفان برف
Bamiye هيبام
Bamye هيبام
Ban یبام /بالا
Banandin آشناشدن / آشناکردن
Bancan یگوجه فرنگ
Band باند/نوار
Bandaj kirin پانسمان کردن
Bandedar خوگرفته/عادت کرده
Bandejimêr ساعت زنگ دار
Bandêr غلتک نيماش
Bandev اوج رينورگ/
Bandor girtin گرفتن ريتاث
Bandor kirin گذاشتن ريتاث
Bandor lê kirin گذاشتن ريتأث
Bandor اثر/نفوذ
Bandordar موثر
Bandorker مؤثر
Bandûr نفوذريتآث/
Bane لاقيي/چراگاه/ یاتيلبن
Banedar حب چراگاهصا
Banedarî اتيکار لبن
Banefşî بنفش
Banefşîn بنفش
Baneşan علامت تعجب
Bang ندا/فراخوان/ اذان/ دعوت
Bang dan اذان دادن/ ندا دادن
Bang kirin صدا زدن/ فراخواندن/اذان خواندن
Bang lê kirin صدا زدن
Bang li kesî kirin کسي را صدا زدن
Banga meleyê biharê از عرعر هيکنا
الاغ
Bangawazî بلند خطاب یبا صدا
زدن اديکردن/فر
Bangbêj موذن
Bangdêr موذن
Bangdêrî اذان گفتن
22
Bangêr فرا خواننده/گروه بزرگ
Banger گروه بزرگ
Bangêrî فراخواناديفر/
Bangeşe غاتيتبل
Bangeşeker یچ غاتيتبل
Bangeşekerî غاتيتبل
Bangewazî فراخوان/دعوت
Banghinêr حامل دعوت
Bangî موذن
Bangîn صدا بلند/خوش آواز
Bangnîşan ندا
Bangsaet ساعت زنگ دار
Bangzade نواز یقيموس
Banî بالا/بام
Banî ketin صعود کردن/بالارفتن
Banîje طبقه
Banîn گرفتنعادت کردن/خو
Banîşan بادنما
Bank بانک
Bankavan بانکدار
Bankaya xwînê بانک خون
Bankdar بانکدار
Bankdarî یبانکدار
Banker بانکدار
Bankerî یبانکدار
Bankevanîبانکداري
Bankgêr بانکدار
Bankgêrî یبانکدار
Bankutik / غلتک یمژدگان
Banoke امب یتراس/ رو
Banqe بانک
Banû بانو/کدبانو
Banyan انيبن
Banyo حمام
Banyo kirin حمام کردن
Banz پرش/جهش /فرار
Banz dan پرواز کردن/فرار دنيپر/
کردن
Banzdok مانع پرش
Baparêz ريبادگ
Bapêç باد همراه با برف
Baperik قاصدک
Bapêş یسرماخوردگ یعفونت
Bapêşî ی/سرماخوردگیعفونت
Bapîr پدر بزرگ
Bapîv بادسنج
Bapor اجاق آتش
bapûk توفان باد
Baq دسته/مجموعه
Baqê gulan دسته گل
Baqê temberiyê کاکل
Baqil عاقل/باقلا
Baqilk اهيگ ینوع
Baqnot اسکناس
Bar ji ser xwe avêtin کردن تيرفع مسئول
Bar kirin بار کردن/ کوچ کردن/اسباب کشي کردن
Bar kişandin بارکشي کردن
Bar وزنهتيبار/مسئول/
Bara (li)درباره
Baran barîn دنيباران بار
Baran یباران/بارش/بارندگ
Barana kûsiyan یظهر آفتاب یباران
Barana roviyan که قطع و وصل یباران
شود یم
Barandin ختني/آب ردنياندن/پاشبار
Baranî ی/لباس بارانیباران
Baranparêz باران قيضد باران/عا
Baranpîv باران سنج
Baravî سيخ مهيخشک و ن مهين
Baravî bûn سيخ مهيخشک و ن مهين
بودن
Barbar شگري/آراشگاهيآرا
Barbarî شگاهيآرا
Barbir واسطه/دلال
Barbirî یباربر
Barbû کار همراه و مددکار/کمک
Barbû dan hev کمک کردن گريبه همد
Barçêrmk خفاش
Barçimok خفاش
Bardan بزرگ یگون
23
Bardar باردار
Bare êzing یاز کله شق هيکنا
Barê lokan نيسنگ تيمسئول
Barê xwe jê dagirtin خود را برطرف ازين
کردن/بار خود را بستن
Bare xwe li tajiyê kirin افلاس کردن/باختن
Bare/بابت/دفعه موضوع
Baregeh بارگاه/مقرّ /قرارگاه
Bareng اسکله
Bareş باد شرقاهيباد س/
Bargîr رياسب/بارگ
Bargir باربرريبارگ/
Bargiran تي/ پرمسئولنيسنگ
Bargirî یحمال
Barîdox تي/حال و هوا/وضعتيوضع
Barijnî نم نم باران
Barîkela بارک الله/آفرين
Barimbarim یباز ینوع
Barimte بله برون
Barimte kirin نامزد کردن
Barîn باران آمدندنيبار/
Barîner بارنده
Bariş یبارش /بارندگ
Barist هضم غذا
Baristan تحمل
Baristanî تحمل
Baristin ادنتوسعه دادن/گسترش د
Barker یبارچ
Barkerî بودن یبارچ
Barkêş بارکش/حمّال
Barkêşî حمل و نقلیبارکش/
Barkirî بار کرده/کوچ کرده
Barmen خانهيمسئول م
Barname بارنامه
Barometr بارومتر
Barove توفان باد وباران
Barrîn دنيغر
Barû بارو/قلعه
Barûd باروت
Barûdpêj باروت ساز
Barûdpij باروت ساز
Barûdxane باروت خانه
Barût باروت
Barûya naqosê سايبرج زنگ کل
Barxane ملزومات مسافر/انبار
Barxaneya leşkerî یبانيپشت
/آمادینظام
Baş bûn خوب بودن/خوب شدن/بهبود يافتن
Baş kirin خوب کردن
Baş û xweşî ی/خوشیخوب
Baş خوب/باشد !
Basark کولر
Başbitûn همه به هم/کل
Başebaş مرتب و منظم / سرراست
Başewala یشلوار ريلخت بدون ز
Başî یکي/نیخوب
Başikan انگشت کوچک دست
Basîq خشک شده یزرد آلو
Başîq باز /قوش
Başir گرفتن /درک کردن
Basîret رتيبص
Başîtî یکي/نیخوب
Bask بال پرنده/ شعبه/شاخه
Bask şikestin از ناتوان شدن هيکنا
Baskê پروانه یشنا
Baskê kesî sist bûn ميکوتاه آمدن/تسل
شدن
Baskemele پروانه یشنا
Başker کوکارين
Baskêş لهيم
Basketbol بسکتبال
Basko پرنده پرکنده
Basko kirin دهپوست کندن پرن
Başok نيپرنده/شاه ینوع
Başoke باز/قوش
Başokurî دادخواست
Başor جنوب
Bastêq خشک وهيپاکت م
Bastêx خشک شده یزرد آلو
24
Bastîq خشک شده یزرد آلو
Baştir بهتر
Baştirîn نيبهتر
Bastûr سازه/ساختمانیآباد/
Bastûrî ساختارهيبن/
Başûqe وشباز /ق
Başûr جنوب
Başûrî یجنوب
Batî ضهيب
Batinî ی/درونیباطن
Batirsokمترسک
Batman باتمان
Batof اهيگ ینوع
Batoz خرمن کوب
Batrî یباطر
Batû ضهيب
Bav پدر
Bav ji hev re çê kirin رسوا کردن
Bavan بادبزن
Bavê bêkesan مانيتيپدر
Bavê hev anîn ber çavên hev رسوا کردن
Bavê hev şewitandin گررايپدرهمد
درآوردن
Bavê xwe nas nekirin منفعت طلب اريبس
بودن
Baver مانيباور /ا
Baverî باورمانيا/
Bavik اجداد/آباء
Baviksalarî ی/پدرشاهیپدرسالار
Bavir تبر
Bavîtî پدر بودنیپدر/
Bavkal اجداد/گذشتگان
Bavkanî یپدر شاه
Bavmarî پدرخواندهیناپدر/
Bavo پدر/بابا
Bavopîr پدربزرگ
Bavpîr پدربزرگ
Bavtî پدر بودنیپدر/
Bavtî kirin کردن یکردن/سرپرست یپدر
Bavûkalاجداد/گذشتگان
Bawer مانيباور/اعتقاد/ا
Bawer kirin اشتند مانيباور کردن/ا
Bawerdar مومن / معتقد
Bawerhişkî تعصب
Bawerî مانيباور / اعتقاد / ا
Bawerî danاعتماد ايجاد کردن
Bawerî pê anîn اعتماد کردن
Bawerker مومن / معتقد
Bawerkerî اعتقاد مانيا /
Bawermend معتقد / مؤمن
Bawermendî اعتقادمانيا/
Bawername / استوارنامه اعتبارنامه / پايان نامه
Bawerpêkirî نانيمطمئن / مورد اطم
Bawerşîn باد بزن
Bawerzîn ميوزش باد / نس
Bawerzînî ميوزش باد / نس
Baweşandin باد زدن / بر باد دادن
Baweşîn باد بزن
Baweşînk باد بزن
Baweşînok باد بزن
Bawesîr دهان يیدبوب یماريب
Baweşîr شمع
Baweşkandin شدن ازهيباعث خم
Bawî سميمبتلا به رمات
Bawirî مانيباور / ا
Bawirباور
Bawişik ازهيخم
Bawişîn دنيکش ازهيخم
Bawîşk پاره / دهان ازهيخم
Bawişkadin شدن ازهيباعث خم
Bawîşkandin دنيکش ازهيخم
Bawîşkê xwe anîn نشانه خواب ظاهر شدن
Bawişkîn دنيکش ازهيخم
Bawul چمدان
Bawûsk ازهيخم
Bax وهيباغ / باغ م
Baxçe باغچه / باغ کوچک
Baxçedar باغبان
25
Baxçedarî یباغبان
Baxçevan باغبان
Baxçevanî یباغبان
Baxçeyê ajalan باغ وحش
Baxevan باغبان
Baxevanî یباغبان
Baxvançî باغبان
Baxvanî یباغبان
Baxweşk هيتهو
Bayaxpêder ارزش دهنده
Baybûn بابونه
Bayê kesî bilind bûn / مغرور بودن بلند پرواز بودن
Bayê kesî rabûn موفق شدن
Bayê weşt باد ینوع
Bayek ji ber serê xwe berdan بالاخرهنانجام داد یکار
Bayex ارزش / اعتبار
Bayexdar با ارزش
Bayexdarî ارزش داشتن
Bayîs ليدل
Bayîs ليمسبب / دل
Baykotتحريم
Baytar دامپزشک
Baytarî یدامپزشک
Baz باز / قوش / جهش / فرار
Baz dan فرار کردن / پرش کردن
Bazandin دادن / باعث فرار یفرار
شدن
Bazar kirin بازار کردن / دادوستد کردن
Bazar بازار / دادوستد / تجارت
Bazara kar بازار کار
Bazara xwe birînقطع رابطه کردن
Bazardarî کار بازار
Bazardarîtî کار بازار
Bazargeh بازار / محل دادوستد
Bazarkar یبازار
Bazarkarî کار بازار
Bazarkarîtî ار بازارک
Bazarnexweş یرونق یکساد بازار/ ب
Bazarvan ینگهبان بازار / مشتر
بازار
Bazarvanî کاربازار
Bazban فرار / پرش
Bazbazing النگو/ خلخال
Bazbend بازوبند
Bazdanok محل پرش
Bazdok محل پرش
Bazdonek عبور ازآب یسنگ برا
Bazê باز / قوش
Bazgeh یبازرس ستيمانع پرش/ا
Bazîbend بازو بند
Bazin النگو
Bazinê dest دست یالنگو
Bazinê stûyî حلقه دور گردن
Bazirgan بازرگان / تاجر
Bazirganbaşî سر بازرگان
Bazirganî تجارت یبازرگان /
Bazirganiya azad بازار آزاد / تجارت آزاد
Bazirganiya beste ازار بستهب
Bazirganiya derve یخارج یبازرگان
Bazû بازو
Bazûbend بازو بند
BDPحزب صلح و دموكراسي
Bê ی/ آت ندهيآ
Bê dev û bê ziman چارهيزبان بسته / ب
Bê rû û bêfedîپررو و بي شرم
Bê ser û bê berat çûn /مفقودالاثر شدنشدن ديناپد
Bêalî فبي طر
Bêalî bûn بي طرف بودن
Bêalبي طرف
Bêaqil عقل یاحمق /ب
Bêaqilî یعقل یحماقت / ب
Bêar بي عار/ وقيح / بي شرم
Bêayîk شگون نداشتن
Bêbaldarîبي دقتي / بي توجهي
Bêbar دهيفا یثمر / ب یب
Bêbask بي بال
Bêbav پدر ینامرد/ ب
26
Bebe طفل / کوچولو
Bêbehir kirin بي بهره کردن/ محروم کردن
Bêbehirبي بهره / بي فايده
Bêbehre بهره یب
Beber بيرق
Beberî رقابت
Bêberpirsiyar بي مسؤليت/ بي پاسخگو
Bêbeş بي سهم / بي قسمت
Bêbext شرور /خدا نشناس
Bêbextî یشرارت /خدا نشناس
Bêbextî kirin یکردن/ نامرد انتيخ
کردن
Bêbin خيلي عميق / ژرف
Bêbine هيپا یاصل و نسب/ب یب
Bêbingeh شهير ی/ ب هيپا یب
Bêbinî قيعم اري/ بس هيپا یب
Bêbinyat بي پايه / بي اساس
Bêcan جان / مرده یب
Bêçare بدون راه حل چارهيب /
Bêçaretî بيچارگي / ناگزيري
Bêçek دفاع یسلاح/ببدون
Bed بد / خراب
Bêdadî ظلم/ ستم
Bêdar زيچ ی/ بريفق
Bedbext چارهيبدبخت/ ب
Bedbîn باف ی/ منف نيبدب
Bedbînî ینيبدب
Bêdê مادر/ مادرمرده یب
Bedel عوض / معادل / بدل
Bedelmehr ربهايش
Bedelnav ريضم
Bedem بادام
Beden نبدن/ جسم/ ت
Bedenbaz بدنساز
Bêdeng صدا / ساکت یب
Bêdengî يیصدا یسکوت /ب
Bedenî یبدن
Bedenparêz یبدنساز یمرب
Bedenparêzî یبدنساز یگريمرب
Bedenparêzî پرورش يیغذا ميرژ /
اندام
Bedensaz بدنساز
Bedensazî یبدنساز
Bêder کردن غله ابيآس
Bêder kirin یخرمن کوب
Bêderman درمان یلاعلاج / ب
Bêdesthilatdar یدست و پا چلفت
Bêdev بسته حرف / دهن کم
Bedew قشنگ بايز /
Bedewî ی/ قشنگ يیبايز
Bedewkar يیبايپزشک ز
Bedewkarî يیبايز یپزشک
Bedewkarîtî يیبايز یپزشک
Bedewtî يیبايز
Bedewtirîn نيباتريز
Bedgomanî شوم
Bedguman نيبدگمان/ بدب
Bedgumanî تي/سوِء نیبدگمان
Bedhal بد حال ميوخ/
Bedihewa هودهيپوچ /ب
Bêdil داوطلب ريغ
Bedil لباس کهنه
Bêdil اشتها/ ناخواسته ی/ بیناراض
Bedilhewa پوچ هودهيب /
Bêdilî یعلاقگ ی/ب یليم یب
Bêdirêxî يیپروا یب
Bêdirok یکوزه سفال
Bêdirrik بي سروسامان/آس و پاس
Bedîtî بد بودنیبد/
Bedkarî ی/خلافکاریبد کار
Bednîjad شهيبد اصل / بد ر
Bednîjadî بد اصل بودن
Bedniyaz تيبد خواه/بد ن
Bedniyet تيبد ن
Bedreng بد رنگ
Bedrengî یبدرنگ
Bedtir بدتر
Bêdûv بي دم/بي پايان/ابتر
Bedxwarin بد هيتغذ
27
Bedxwaz بدخواه/شرخواه
Bedxwazî یبد خواه
Beecîn از ترس سکته کردن/دق کردن
Bêedeb بي ادب/بي نزاکت
Bêedebî ی/گستاخ یادب یب
Bêemerg بي معرفت
Bêencamبي نتيجه
Bêesil اصل و نسب ی/بشهير یب
Bêexlaq بداخلاق/بدخو
Bêexlaq bûnهرزه بودن
Bêexlaqî بداخلاقي/ بدخويي
Bêexlaqî kirin بداخلاقي کردن/ بدخويي کردن
Bêfayde bûn بي فايده بودن/ بي فايده شدن
Bêfayde kirin بي فايده کردن
Bêfaydeبي فايده/ بيهوده
Bêfil دماغ ینيب/
Bêfila hespê پوزه اسب
Bêfilbilind مغرور/ متکبر
Befir برف
Befr برف
Befrî یبرف
Befrîk برف یبرف روب /پارو
Befşik شيدندان ن
Beg سرنا زنگيب /
Bêgane بهي/ناآشنا/غرگانهيب
Bêgar گاريب
Bêgav مجبور / ناچار
Bêgavî ی/مجبوریناچار
Begayetî بودن گيب
Begedank سند یسنددان/جا
Begefendî گيب یآقا
Bêgerd ی/ بر گناه یب
Bêgêwil کسل حال یب /
Bêgêwil bûn بودن / کسل بودن حال یب
Bêgêwil kirin کردن/خسته کردن حال یب
Bêgêwilî کسالت یحال یب /
Begitî بودن /سرنا زن بودن گيب
Begîtî بودن/سرنا زن بودن گيب
Bêgiyan مرده جان یب /
Begtî ی/ سرور یبزرگ
Bêguman شک یندار/مستضعف / ب
Bêgumanî شک /فقر
Bêgunah گناه یب
Bêgune گناه یب
Bêguneh گناه یب
Bêgunehî گناه بودن ی/ب یگناه یب
Bêgunehtî گناه بودن ی/ ب یگناه یب
Bêgunehtî گناه ی/ ب یگناه یب
بودن
Bêgunetî گناه بودن ی/ ب یگناه یب
Begzade زاده گيب
Beh انيگانه)پا در زبان بچه )
Behane یتراش بهانه / مانع
Bêhawe علاف کاريب /
Bêhed حد ی/ ب اديز
Bêhemal hiştin کردن سرپرست یب
Bêhemd ناخودآگاه / ناخواسته
Bêhemdî یرعمديغ
Bêhempa کتاي/ گانهي
Bêhemta همتا یب
Bêhemta گانهيهمتا / یب
Bêhesab بدون حساب و کتاب یالک /
Behest فلان و بهمان
Bêhetik اءيح یشرم / ب یب
Bêhêvî سرخورده ديناام /
Bêhêvî bûnمأيوس شدن/ نااميد شدن
Bêhêvîbûnيأس / نااميدي
Bêhêvîtî نااميدي
Bêhevsar پروا ی/ ب ختهيگسافسار
Bêhevta گانهيهمتا / یب
Bêheya ايح یب
Bêhêz ضعيف / بي قدرت
Bêhêz bûn ضعيف شدن / بي قدرت بودن
Bêhêz kirin ضعيف کردن / از قدرت انداختن
Behî مراسم ختم یعزادار /
Behic تيخشم / عصبان
Behicandin ترساندن /شوکه کردن
28
Behicîn ندق کرد
Behicok نيخشمگ
Behicokî بودن ني/ خشمگ نيخشمگ
Behîdar دردمند/ داغدار
Behîn گذشتن وهياز زمان برداشت م
Bêhinav ترسو / بزدل
Bêhinteng bûn دلتنگ بودن/ بي حوصله بودن
Bêhintengîدلتنگي / بي حوصلگي
Bêhintengدلتنگ / بي حوصله
Bêhiş bûn دنبيهوش ش
Bêhiş ketin شدن/عقل از دست هوش یب
دادن
Bêhiş kirin بيهوش کردن
Bêhiş نفهم هوش یب /
Behitandin متعجب کردن
Behitî متعجب
Behitîn تعجب کردن
Behitîtî تعجب
Behîv بادام
Behîvok لوزه / بادام
Behîvtark بادام نارس
Behîvterk بادام نارس
Bêhn بو/ لحظه / نفس
Bêhn dan استراحت کردن/ نفسي تازه کردن
Bêhn jê hatin بو آمدن
Bêhn jê teng bûn شدن دهيبر یامان کس
Bêhn kirin استشمام کردن/ بو کردن
Bêhn lê çikandin دنيرا بر ینفس کس
Bêhn lê çikîn قطع شدن ینفس کس
Bêhn pê ketin دنيبو دادن/چس
Bêhn vedan نفس تازه کردن/استراحت کردن
Bêhn بو / بخار
Bêhn لحظه / آن / نفس / بو
Bêhna xwe berdan استراحت کردن/بازدم کردن
Bêhna xwe vedan نفس تازه کردن
Bêhndar بو یبودار/ دارا
Bêhnefişk (تند تند نفس )زدن
Bêhnek / مدت هيچند لحظه
Bêhnfireh بايصبور / شک
Bêhnfireh bûn / سعه صدر داشتن تساهل داشتن
Bêhnfirehصبور
Bêhngenî بوگندو
Bêhnijandin باعث عطسه شدن
Bêhnteng صبر یصبر/ ب کم
Bêhntengî یتنگ / نفس يیبايناشک
Bêhnxweş خوشبو/خوش عطر
Behr بهر/ قسمتايدر /
Behra spî ترانهيمد یايدر
Behram بهرام ارهيس
Behrandin اديسبب دق شدن/ سبب فر
شدن
Behrdar / ميسه کيشر
Behre دهي/ فا تيبهره / قابل
Behredar دار دهيسودمند / فا
Behredarî یسودمند
Behreme دنيبر لهيوس
Behremend ستهيمند / شا بهره
Behremendî اقتي/ ل یمند بهره
Behrîn دنيکش اديدق کردن / فر
Behrînî دنيکش اديدق کردن / فر
Behrîya يیايدر یروين
Behrîyeyî يیايدر یروين
Behs بحث / گفتگو
Behs kirin بحث کردن/ گفتگو کردن
Bêhtir ادتري/ بهتر / ز شتريب
Bêhtirpêr سه روز قبل
Bêhûde ازحد شي/ب هودهيب
Bêhûde bûn ده بيهوده بودن / بيهو
شدن
Bêhûde kirin بيهوده کردن
Bêhuzûrîبي ادبي / بي حرمتي
Beicîn ، (...سکته کردن)از ترس
Bêîtibar قابل رياعتبار /غ یب
نانياطم
Bêj کلمه / گفتن
Bej خشک نيپارچه زم ینوع /
Bejahî ی/ خاک ینيزم
29
Bêjandin غربال کردن / سرند کردن
Bejavî ستياندار دوز/ ج ستيدوز
Bêje کلمه / واژه
Bêjedanekî ادبيات
Bêjer ی/ مجر ندهيگو
Bêjeya guhêrbar ريواژه متغ
Bêjeya hevedudanî یبيواژه ترک
Bêjeya neguhêrbar ريواژه نا متغ
Bêjeya sade واژه ساده
Bêjî زاده حرام
Bejik اريخ ینوع
Bêjin الک / غربال
Bejin قد و قامت / اندام
Bêjin وهيمرد ب
Bêjing kirin سرند / غربال
Bêjing سرند / غربال
Bêjinger الک کننده
Bêjingfiroş الک فروش
Bêjink الک
Bejinkurt قد کوتاه
Bejinxweş خوش اندام
Bejjnzirav نازک اندام
Bejn اندام / قامت
Bejn û bal وقامت / اندامقد
Bejnaferî قد و قامت با ناز و کرشمه
Bejnaferî قد و قامت با ناز و کرشمه
Bejnak ی/شخص یکس
Bejnbal قد وقامت / اندام
Bejnbihost قد کوتاه
Bejnbihust کوتاه قد / قد کوتاه
Bejnbilind بلند قد / بلند قامت
Bejnek ی/ شخص یکس
Bejnkinik قد کوتاه
Bejnkurt کوتاه قد
Bejnzirav نازک اندام
Bêkar دهيفا ی/ ب کاريب
Bêkar bûn بيکار بودن / معطل بودن
Bêkar kirin بيکار کردن / معطل کردن
Bekaret بکارت
Bêkarî بيکاري / مجردي
Bêkêmasî بي کم و کاست
Bekere ضبط آهنگ یابزار
Bêkêrîبي فايدگي / بي لياقتي
Bêkêrبي فايده / نالايق
Bêkes کس ی/ بدبخت / ب چارهيب
Bêl از گله گوسفندان یبخش
Bel بز گوش بزرگ / ادرار / شاش
Bel bûn / برملا شدن / آشکار شدن راست شدن
Bel kirin ادرار کردن دنيشاش /
Bel آشکار /روشن / شق
Bêla بالکن
Bela بلا / پخش / پراکنده
Bela bûn پخش شدن/ بلا بودن
Bela kesî jê re bûn کردن نيرا نفر یکس
Bela kesî li ber derê wî bûn کردن نينفر
Bela xwe ji min vekin / دست برداشتنشدن اليخ یب
Belabelayî bûn متلاشي شدن / تکه تکه شدن
Belabok بخش نامه
Belabûn خش شدن / متلاشي شدنپ
Belabûyîپراکنده / متفرق / داغون
Beladar دردسرساز
Belafiroş دردسرساز
Belagêr دردسرساز
Belahatin قورت دادن
Belakir پخش کننده
Belakirî پخش شده
Belalîzk حانير
Belalûk وهيم ینوع
Belam یاما / ول
Belantîk پروانه
Belapêşkar بلاساز/ دردسرساز
Belapêşkarî yekî bûn مزاحمت جاديا
کردن
Belapêşkarî ی/ بلاسازیدردسرساز
Belaş پخشگانيرا /
Belaş bûn بودن گانيگشاد بودن/را
Belaş kirin کردن گانيگشاد کردن / را
30
Belaşxur مفت خور
Belaşxurî یمفت خور
Belaşxwaz یزيچ یگانين راخواها
Belaşxwazî خواستن گانيرا
Belav پخش / پراکنده
Belav bûn (ji hev) متلاشي شدن/ نابود شدن
Belav kirin ميکردن/تقس عيتوز
کردن/نشر کردن
Belavbûyî پخش/ پراکنده
Belave گسترش
Belavî پخش / پراکنده
Belavkar پخش کننده
Belavkarî پخش کردن
Belavker کننده / پخش کننده عيتوز
Belavkirî پخش شده
Belavkirin (پخش کردن )عمل
Belavok ی/ آگه هيانيب
Belawela پخش و پراکنده
Belawela bûn نابود شدن / تارومار شدن
Belawela kirin نابود کردن/ تارومار کردن
Belawelatî پخش و پراکنده بودن
Belawelayî پخش و پراکنده بودن
Belawelayî kirinپاره پاره کردن
Belbelîtank قاصدک
Belç برگ درخت
Belçik درخت زيبرگ ر
Belçîka کيکشور بلژ
Belçîkayî یکيبلژ
Belçim برگ درخت
Belde راهنما / اگاه به محل
Belê یبله / آر
Beleban سنگ بزرگ
Beled لد / دانا / کارشناسب
Beledî مهارت يیدانا /
Beledîye یشهردار
Beledîyevanî یکار شهردار
Belek ديو سف اهيابلق/س
Belekahî ابلق بودن
Belekî ابلق بودن
Belekiya biharê شدن بهار نيرنگ
Belekok ديو سف اهيابلق/ س
Belekon واني/ ا نينش شاه
Belekotk ديوسف اهيق / سابل
Belelerz لرزه نيزم
Belem اهي/پس مانده گقيقا ینوع
Belemvan قرانيقا
Belên dan جواب مثبت دادن
Belêna وضع دشوار
Belendir سه ساله ايگوسفند دو
Belengaz بدبخت / درمانده چارهيب /
Belengazî تي/ مظلوم یبدبخت
Belengazokî تيلوم/ مظ یبدبخت
Belenî قرار مانيعهدوپ /
Belenîdar دهنده وعده
Belesan اهيگ ینوع
Bêlête یجمع رقص دسته
Bêlêv بي لبه
Belexwar ختيکج و کوله / بدر
Belezîz دهيشکم در
Belezûrî bûn شيايدعا و ن
کردن/مناجات کردن
Belg برگ/صفحه/کاغذ
Belg dan بز شدنبرگ دادن/ برگ س
Belge سند /مدرک
Belge kirin / )نامزد کردن )دختر مستند کردن
Belgedar سنددار
Belgefîlm مستند لميف
Belgename سند نامه/ دستورنامه
Belgewar kirin سنددار کردن
Belgewarî سنددار بودن
Belgeyîمستند
Belgî بالش
Belgihê derwêşiyê یشيرولباس د
Belgîr اسب
Belhizîn تقلا کردن/ جنب و جوش کردن
Belhizok در خطاب به بچه طانيش( )
Belhizokî بودن طانيش
31
Belî مشخص/معلوم
Beliandin دنيبلع
Belîcan یانگشت/ انگشتر
Belifandin دادن / گول زدن بيفر
Belik سوگند
Belik در زبان دودول/آلت بچه
گانه بچه ))
Belikandin کردن هوش یب
Belim بلکه
Bêlîmte یکوبيرقص و پا ینوع
Beliqandin زدن/پرت کردن رونيب
Beliqî زده رونيبرآمده/ب
Beliqîn زدن رونيبرآمدن/ ب
Belişandin کردن کيتحر
Belişîn شدن کيتحر
Bêlîte با آواز یکرد یرقص
Bêlivbazîbûn ليت/ عدم تحرکعدم فعا
Belkî بلکهديشا /
Belkîtî احتمال
Belko ديشا
Beloq شق/ راست / آشکار
Belor ستاليبلور / کر
Belot ستاليبلور / کر
Belqitandin شدن یباعث جوانمرگ
Belqitîn جوانمرگ شدن
Belqitiyo! یريبم !
Belû واضح / روشن
Belu واضح / روشن
Belûr ستاليبلور / کر
Belûrî یستالي/ کر یبلور
Belût / berû بلوط
Belweşîn جذام یماريب
Belxam بلغم / خلط
Belxem نهيبلغم / خلط س
Bem ديضربه شد یصدا
Bêmafî محروميت از حق و حقوق
Bêmal بي سرپناه / بي خانمان
Bêmede bûn بي حال بودن / سروحال نبودن
Bêmêjî احمق / کودن عقل یب /
Bêmiraz دهيناکام / به آرزو نرس
Bêmû مو یب
Bên بو / نفس
Ben بند / طناب
Ben سمانيبند / طناب / ر
Bêna ی/ ابد یشگيهم
Bênakok بي کينه
Bênamûs ناموس ی/ ب عار یب
Bênamûsî qebûl kirin را یرتيغ یب
رفتنيپذ
Bênamûsî یرتيغ ی/ ب یناموس یب
Bênanûxwê ناسپاس /نامرد
Benav درخت ینوع
Bênavber بدون وقفه / مدام
Benaw درخت ینوع
Benc کننده حس یب یا درخت/ماده ینوع
Benc kirin کردن حس یب
Benc علف اهيگ ینوع /
Bencxwarî مجنون وانهيد /
Bend آب یجوانتظار/ريسمان/مصب
Benda منتظر
Benda heyderî زنانه ورآلاتيز ینوع
Benda hilbijartinê صف انتخابات
Benda kesekî/ê bûn (li) منتظر کسي بودن
Bendav سد / آب بند
Bendbendî بندبند / رشته رشته
Bende بنده / برده
Bendê hîştin) li)منتظر نگه داشتن
Bende man م به راه ماندن / چش
منتظر ماندن
Bendegan گرفتار ريپابسته / اس /
Bendeganî یاسارت / گرفتار
Bendek رهيخط ت
Bendeke یبسته بند یبرا اهيگ ینوع
Bendeq ليآج
Bender بندر
Bênder ba kirin خرمن باد دادن
Bênder hûr kirin دنيخرمن کوب
Bênder kirin دنيمن کوبخر
Bênder گاه خرمن
32
Bendergeh بندر
Bendetî ی/ بردگ یبندگ
Bendewar منتظر / عاشق
Bendewarî در انتظار بودن/عاشق بودن
Bendgore بند جوراب
Bendî گرفتار / بسته شده رياس /
Bendik رهيبند / نخ / خط ت
Bendîname حکم توقف
Bendîtî ی/ بردگیبندگ
Bendîxane زندان / حبس
Bendnameبندنامه / بستن/ قراداد
Bendûr رينفوذ /تاث
Benê dû şûjinê یگريروديشخص پ
Benê wî ragirtin یاز عنان کس هيکنا
را داشتن
Bênefs شکمو
Benefş بنفش
Benefşe بنفش /بنفشه
Bênefsî شکمو
Beng یوانگيعشق/د
Beng یعلف سم ینوع
Beng bûn معتاد بودن
Bengdarاعتياد آور
Bengî عاشق/ مجنون / مبتلا
Bengîn عاشق / مجنون / دلداده
Bengînî یعاشق
Bengîtatî یوانگي/ د یعاشق
Bengîtî یوانگيعشق / د
Bengîzade عاشق
Benî بنده /خادم / گردنبند کوچک
Benîadem بشر
Bênijîn عطسه کردن
Bênijîn عطسه کردن
Bênimêj bûn دچار عادت ماهانه شدن / ناپاک شدن
Bênimêj ناپاکفيتارک نماز / کث /
Bênimêjî زنان ضي/ ح یناپاک
Benîşt آدامس/ سقز
Benîştê xwe lê nedanîn یمحل یب
نگرفتن ليکردن/تحو
Benîştê xwe li awakî cûtin یجد
فاوت بودنت ینگرفتن/ب
Benîzava داماد سرخانه
Bensol بند کفش
Bênxoş خوش بو
Benz avêtin رنگ دنيرنگ پر /
انداختن
Benzîn نيبنز
Benzînfiroş نيمسئول پمپ بنز
Benzîngeh نيپمپ بنز
Benzînxane نيپمپ بنز
Bêol کافر نيد یب /
Bêoxio بدشانس / بدبخت
Bêoxir یبدشگون
Bêpar سهم /بدون سهم یب
Bêpar mayîn بينص یمحروم ماندن / ب
ماندن
Bêparastinبي پناه
Bêpayan رينظ ی/ ب همتا ی/ ب بها یب /
ارزشمند اريبس
Bêpere پول / ندار یب
Bêperetî ی/ ندار یپول یب
Bêperwa پروا یب
Bêperwa پرواس یب
Bêpîlotبدون خلبان
Bêpişt کس یدفاع /ب یب
Bêpîvan بي حساب و کتاب/ بدون اندازه گيري
Bêpîwan اريمع یب
Beq قورباغه
Beqal بقال
Beqalî یبقال
Beqalîye یبقال
Bêqamxweş جالب / جدب کننده
Bêqan مغرور
Beqbeqîn حباب آب ی/ صدا دنيجوش
جوش
Beqbeqok حباب
Beqem / دهيرنگ پر پژمرده
Beqem bûn افسرده بودن / پژمرده بودن
33
Beqem kirin دهيرنگ پراندن / رنگ پر
کردن
Beqemele یقورباغه ا یشنا
Beqemî bûn بودن دهيرنگ پر
Beqlewa باقلوا
Beqlewafiroş باقلوا فروش
Beqlewakar آشپز باقلوا
Bêqudûm خسته مجال یب /
Bêqûn اراده ی/ آدم ب اساس یب
Ber قبل از / سنگ یروبه رو /
Ber ی/جبهه/ پهن جلونهيمحصول/س
Ber avêtin کردن نيسقط جن
Ber bi یبه سو
Ber bi ba bûn رو به باد بودن/ رو بهبودن یمتلاش
Ber bi hev گريمناسب/ رو به همد
Ber bi hev ve anîn کينزد گريبه همد
ساختن
Ber bi jêr ري/ سرازنييروبه پا
Ber bûn شدن عيپهن شدن/ وس
Ber çavên kesî tarî bûn چشم هاي کسي تاريک شدن
Ber dan محصول دادن
Ber gerîn کردن يیدل جو
Ber girtin کردن یدادن /کپ وهيم
Ber hev سهي/ مقاگريمقابل همد
Ber hilanîn یکردن/ از رو یکپ ...
داشتنبر
Ber hildan یکردن/ از رو یکپ ...
برداشتن
Ber hindêبدين خاطر
Ber ketin دلسوزي کردن / همدردي کردن
Ber kirin حفظ کردن / از بر کردن
Ber lê girtin پيشگيري کردن / جلوگيري کردن
Ber pê bûn سد شدن / مانع شدن
Ber û barût ینظام زاتيتجه
Ber vê yekê بدين خاطر
Ber xwe dan مقاومت کردن
Ber xwe ketin شدن /افسرده شدن فيضع
Bêr ليب
Ber وانيعمر ح یها سال
Bera یراست !
Bera xwe dan نگاه کردن / تماشا کردن
Beraber یبرابر / مساو
Beradan ول کردن / آزاد گذاشتن
Beradayî گاني/ ارزش / را دهيفا
Beraet برائت
Berafî نقد / انتقاد
Berafî kirin نقد کردن / انتقاد کردن
Beraftin نظر دادن/شرح دادن
Berahî يیجبهه / گرد هما
Berahîk يیجبهه / گرد هما
Berahik قراول شيپ یروين
Berahîn یقيحق
Bêrahm رحم یب
Bêrahmî یرحم یب
Beraj سد
Beralî ريجهت / مس
Beralî kirin جهت دادن / فرمان دادن
Beramber در مقابل / برابر
Beramberî معادل هي/علیبرابر /
Berambertî برابر بودن / معادل بودن
Beran berdan آزاد کردن قوچ براي جفت گيري
Beran شيگوسفند نر / قوچ / م
Beranber برابر / همپا / باهم
Beranber bûn برابر بودن / مساوي بودن
Beranber qedîn با هم تمام شدن
Beranber xelas bûn باهم تمام شدن/ باافتنيهم نجات
Beranberdan آزاد کردن قوچ براي جفت گيري
Beranbere یبرابر / مساو
Beranberî ی/ تساو یبرابر
Beranê bisko یريگ جفت یقوچ برا
Beranê kel دهيقوچ برگز
Beranê kol شاخ یقوچ ب
34
Beranê qert ريقوچ پ
Beranê şeran یو قوچ جنگ شيم
Beranek انگشت شست
Beranî انگشت شست
Berantî قوچ بودن
Beraqil معقول
Beraqil bûn معقول بودن
Berarî درآمد داتيعا /
Berarî dan کردن یکمک مال
Beraş ابيسنگ آس
Beraşê sere ابيآس یسنگ بالا
Berasteng مانع / سد
Berastengî مانع بودن
Berat اخبار / داده
Berate نشان / علامت / گوشت فاسد
Beratexur لاشه خور
Berav / لب آب / کنار آب شستشو
Berav kirin آب زدن / باآب شستن
Beravêj برعکس
Beravêtî کرده ینيسقط جن
Beravxane محل شستشو
Beravxane محل شستشو
Bêrawestan بدون توقف / بدون وقفه
Berawird kirin سهيبرآورد کردن / مقا
کردن
Berawirdî سهي/ مقا یبرآورد
Berawirdkirî شده / برآورد سهيمقا
شده
Berayik راهنما
Beraz گراز/ خوک
Berb یسمت / به سو به
Berba یبوجار
Berba برباد
Berba kirin برباد دادن
Berbad برباد
Berbajar حومه شهر
Berban وانيخانه/ ا ريبالکن/ بادگ
Berbang هنگام اذان دم دهيسپ /
Berbanik تراس
Berbaz از سرباز نترييدرجه پا
Berbejn زيآو /گردن ليحما
Berbelav پراکنده / پخش
Berbelav bûn پراکنده شدن/ پراکنده بودن
Berbelavî یپراکندگ
Berbend ممنوع / قدغن
Berbend bûn بست ناچار شدن / به بن
دنيرس
Berbend kirin ممنوع کردن/ قدغن کردن
Berbend امور ممنوعه / امور قدغن
Berbendî یقدغن / تنگنا / گرفتار
Berber ی/ سلمان شگريآرا
Berberî ی/ نان بربریشگريآرا
Berberok دباغ
Berberokî یدباغ
Berberoşk رو به آفتاب
Berbes معدنیکالر /
Berbesvanمعدنچي
Berbetan دنبلان
Berbext دم بخت
Berbextî دم بخت بودن
Berbî همراه عروس
Berbiba رو به باد
Berbiçav آشکار / مشخص
Berbiçavî بودن ريچشمگ
Berbihêr تلاشگر / زحمتکش
Berbihêrî تلاشگر بودن/ زحمتکش بودن
Berbijar نامزد/ داوطلب
Berbijarî ی/ داوطلب ینامزد
Berbijêr نامزد / داوطلب / رو بهنييپا
Berbijêrî نيي/ رو به پا ینامزد
Berbijor رو به بالا
Berbir سنگ بر
Berbirî یسنگ بر
Berbirî bûn دايپ یبرخورد کردن /تلاق
کردن
Berbirû به سوي / روبه
Berbisk زنان یمو رهيگ
Berbor بردبار / صبور
Berborî صبر یبردبار /
35
Berbû کمک عروس
Berbûdî عروس یهمراه
Berbûk همراه عروس
Berbûrî کمک عروس
Berçav علني / مهم / مد نظر
Berçav girtin جلوي چشم گرفتن /مدنظر داشتن
Berçav kirin بارز نمودن / مشخص کردن
Berçavk نکيع
Berçavkçêker ساز نکيع
Berçavkfiroş فروش نکيع
Berçek مسلح یروهاين
Berçem لب رودخانه / خفاش
Berceste ودبرجسته / بدن / وج
Berceste برجسته / بدن / وجود
Berçî گرسنه
Berçîçeq محصول
Berçile ماه آخر سال
Bercîs سيبرج ارهيس
Berçûyî کرده نيسقط جن
Berçv مشخص یبارز / علن /
Berd سنگ / صخره
Berdan ترک کردن/طلاق دادن/رها کردن
Berdar محصول / بازده / راندمان
Berdarî جهي/ نت یبازده
Berdas محدوده درو کردن
Berdasa xwe fire kirin اقدام به کار بزرگ کردن
Berdayî زن مطلقه / رها / آزاد
Berdêl عوض / مبادله
Berdêl kirin /مبادله کالا به کالایاپايپا
Berdelan پرسنگ نيسنگلاخ / زم
Berdêlî زن به زن
Berdêlk ابلامتق
Berdeq کودکانه یباز
Berdeqanî سنگ انداز/ فلاخنگ
Berder آستانه / دم در
Berderî در رونيجلو در/ ب
Berdest در دسترس اريدست/
Berdest / دم دست / آماده / حاضرايمه
Berdestî خدمتکار
Berdestik مباشر/ دست نشانده
Berdestikî انده مباشر بودن/ دست نش
بودن
Berdestok اريمباشر / دست
Berdevk بند شيسخنگو / ماسک پ /
Berdevkî يیسخنگو
Berdewam bûn / ادامه داشتن پايدار بودن
Berdewam kirin یريگ یادامه دادن/ پ
کردن
Berdewam مداومیبرقرار/ جار/
Berdewamî تداوم / پايداري
Berdewamker هادامه دهند
Berdîl سه ساله ايگوسفند دو
Berdil معشوقهزيعز /
Berdilk دادن یو تسل نيتسک
Berdîwar کار و کس ی/ بچارهيب
Berê زي/قبلا /قبل از هرچميقد
Berê gotinê guhertin رييجهت کلام را تغ
دادن
Berê xwe dan خطاب کردن/ روکردن به
Berê xwe dan kesî یرو یبه کس
آوردن/حمله کردن
Berê xwe jê guhartin گردانيرو یاز کس
شدن
Bere صورت یشاني/ پ یشانيجبهه / پ
Berebere آرام آراموستهيپ/
Berebere جيآرام آرام/به تدر
Bereberetî بودن یجيتدر
Berebereyî جيبه تدر
Berebez في/حربيرق
Berebezî بودن فيرقابت/حر
Berecot نيزم یريگ واحد اندازه
Berêda از قبلمينخست/ازقد/
Beredayî axivîn حرف زدن یالک
Beredayî وِلصاحب یرها شده/ ب /
Beredayîtî بودن گانيبودن/را یسرسر
Beref kirin جمع کردن/جمع آوري کردن
36
Berek دامنه/جهت
Berêkanê مسابقه /رقابت
Berêkartîk سوهان
Bereket برکت/ فراواني
Bereketdar با برکت
Bêrem رحم یب
Berendam نامزددايکاند/
Berendamî ی/ داوطلب ینامزد
Bêreng بي رنگ
Berepaş یرو به عقب / پس پسک
Berepaşkî ینيرو به عقب/ عقب نش
Berêrîş ضد حمله
Beresipî رسوب/آهک
Berestû قهي
Bêrêtî یبندوبار ی/ بیگر یاباللا
Berev یبا هم / به سو
Berevaj برعکس
Berevajî عکس/ وارونه بر
Berevajî kirin سروته کردن/برعکس کردن
Berevajîker وارونه کننده
Berevajkî برعکس / وارونه
Berevan مدافع ليمدافع/ وک
Berevanî دفاع
Berevanî kirin ردندفاع ک
Berevanîkirin دفاع
Berevanîtî دفاع
Berêvar غروب کيعصر/ نزد
Berevî ser hev bûnگردهم آمدن
Berevker کننده یجمع آور
Berêvkî بيبه ترت
Berevkir کننده یجمع آور
Berexêr مني/ خوش ريخ عاقبت به
Bereyîşk قيمنجن
Bêrêz یاحترام ینظم /ب یب
Bêrêzî یاحترام ی/ب ینظم یب
Bêrêziyê بي احترامي/بي صف بودن
Berezmûn موضوع
Berf برف
Berf barîn دنيبرف بار
Berfan یآدم برف
Berfanbar برابر بهمن یماه کرد
Berfdar برف یدارا
Berfedîn که دربهار آرام آرام یبرف
شود یذوب م
Berfehm اقل/عدهيفهم
Berfehmî بودن/عاقل بودن دهيفهم
Berfemêrآدم برفي
Berfemot مرکب ازبرف و دوشاب یحلوا
Berfende موج برف/ بهمن
Berfepûk پشته برف
Berferman فرمانبردار
Berfeşîrبستني
Berfîn از جنس برفیبرف/
Berfiravîn وعده قبل ازناهار انيم
Berfireh kirin گسترش دادن/ توسعهدنيبخش
Berfireh فراخ / جادارعيوس /
Berfmal برف روب
Berfmalk برف روب
Berfşo برف همراه باران
Berg kirin لباس( /جلد دنيپوش(
گرفتن کتاب
Berg / لباس / پوشاک / پوشش / برگ صفحه
Bergeh بارگاه / مقر
Bergehdar منظره ی/ دارا ديد یدارا
Berger تمنا/التماس
Bergerîn التماس کردن/نوازش کردن
Bergeş ینيس
Bergew kirin مسدود کردن/ بستن
Bergî پاسخ/مقابله
Bergîdan دفاع/ پاسخ/ مقابله
Bergîdank دفاع/ پاسخ/ مقابله
Bergîn کتاب مجلد
Bergind پاسخ / مقابله
Bergindî ليا کي
Bergîr اسب
Bergir محافظ / مدافع
Bergirî دفاع
Bergirî kirin دفاع کردن
37
Bergiriya devê xwe nezanîn حرف هودهيب
زدن
Bergirtî شده/ اقتباس شده یکپ
Bergirtin کردن یريمانع شدن / جلو گ
Bergîz یدست لباس کامل کُرد کي
Bergker صحاف
Bergkerî یصحاف
Bergkirî شده یصحاف
Bergor رو به قبله
Bergsazî يیآرا صفحه
Berguhk یگوش
Bergûz شلوار
Berhem اثر /محصول
Berhem kirin / جمع آوري کردن گردآوري کردن
Berhemdar صاحب اثر
Berheste سنگ فندک
Berhev با هم / جمع
Berhev bûn جمع شدن/گرد هم آمدن
Berhev kirin یجمع کردن / گردآور
کردن
Berhevdan /در مقابل هم ايستادن مقاومت کردن
Berhevkar مؤلف / گردآورنده
Berhevok مجموعه
Berhewa kirin بلند کردن/ به هوا بلند کردن
Berhewa معنا ی/ ب دهيفا یب
Berhingar مقابله /مخالفت /حمله
Berhingar bûn کردن/مخالفت یدشمن
کردن
Berhingarê yek bûn مخالف هم بودن/دشمن هم بودن
Bêrî دنيمحل دوش
ازداغي/پیگوسفندان/دلتنگ
Bêrî kirin /یکس اديدلتنگ شدن
افتادن
Bêrî kirin رنج بردن از/شير دوشيدن
Berî zayînê لادياز م شيپ
Berî و خشک/قبل عي/دشت وسعيامن/وس
از
Beriberî خصومتیدشمن/
Berîdan کردن یريمنع کردن/جلوگ
Berîk بيج
Berik بيج
Bêrik لچهيپارو/ب
Berîkanî رقابت
Bêrim کوچک اچهيدر
Berindir ساله )نر 2اي1کوسفند )
Berindîr ساله )ماده2اي1گوسفند )
Berîngar مخالف
Beristan قاره
Bêrîte ان و مردان همراه رقص زن
یآوازخوان
Bêrîvan ینگهبان صف گوسفندان برا
یدوش ريش
Bêriya kesî kirin براي کسي دلتنگ شدن
Berizîn شدن یهار شدن/عصبان
Berjen ی/ستون چوبیچوب هيپا
Berjeng یماري/ سند/ نشانه ب ليدل
Berjengî مهلک یماريعلامت مرگ/نشان ب
Berjêr بي/ سراشريسراز
Berjewend سود / منفعت
Berjewend hebûn سودمند بودن/ مفيد
بودن
Berjewendî مصلحت / منفعت
Berjewendîperest طلب طلب/منفعت فرصت
Berjewendiya giştî مصلحتالمنفعه /عامیعموم
Berjor سربالايي
Berk حوض آب / برکه
Berkabik زانو بند
Berkanî انداز/ فلاخن سنگ
Berkar شاگرد/ کارآموز
Berkaz پنجره
Berkeftî یمتي/ قزيباارزش/ عز
Berkel دني/آماده جوشجوش مهين
Berkele گوساله سه ساله
Berkêr kirin آماده یرا برا یوانيح
ذبح کردن
Berkêr آماده ذبح یقربان /
Berkêş مکتين
38
Berkeş مهم
Berkêşan ديلتو
Berkêşk مکتين
Berkêşok کوچک یني/ س ینيس
Berkeşok کوچک یني/سینيس
Berketî مهم
Berkev پنجره کوچک
Berkiş در شطرنج شيحمله قبل از ک
Berkoş شبنديپ
Berkurk موسم کُرک شدن مرغ
Berlêker فعل شيپ
Berlêv کنار / لبه / بغل
Berlêvên avê / ساحل آبکنار آب
Berling مچ پا
Berm برکه
Bêrm کوچک اچهيدر
Bermal اطيدار / کدبانو/ ح خانه زن
Bermalî کد بانو / خانم خانه دار
Bermalk پارو
Bermayî پس مانده ماندهيباق /
Bermehr ربهايش
Bermil شانه یجلو
Bermilk بازو بند
Bermîzk یچاقادرارنشان دهنده
وانيح
Bername برنامه
Bernamesaz برنامه ساز
Bernamzed دينامزد / کاند
Bernav نام / نام مستعار شونديپ
Berneme برنامه
Beroj ريگ رو به آفتاب / آفتاب
Bêrok کتف
Berokaş بغل
Beroş قابلمه بزرگگيد /
Beroste ناوارد یناش /
Berovajî bûn دن/واژگون شدنبرعکس بو
Berovajî kirin برعکس کردن/واژگون کردن
Berovajî برعکس / وارونه
Berpal گاه / بالش هيتک
Berpala çiyê دامنه کوه
Berpalî گاه / بالش هيتک
Berpan وسيع / گسترده
Berpe kirin به کارنداختن/تحريک کردن/تمام کردن
Berpebar بل دستيابيقابل حصول/قا
Berpebûn دستاورد
Berper صفحه /برگ
Berpêş kirin مقدمات را دنيتدارک د/
فراهم کردن
Berpêşkî مقدمه
Berpêyî به یا هيهد اي یقربان
بزرگان
Berpêyî kirin کردن یقربان
Berpirs مسئول/پاسخگو
Berpirsiyar مسئول/پاسخگو
Berpirsîyar مسؤل
Berpirsiyarî یدار فهي/وظيی/پاسخگوتيمسئول
Berpirsyar مسئول
Berpirsyarî تيمسئول
Berpişt کمربند
Berpisyar kirin را مسئول بودن یکس
Berr یقال
Berrî بلوط
Berroj روبه آفتاب
Berrû بلوط
Bersef بالکن
Bersifk بالکن
Bersîng مانع / مقابله
Bersing مانع/مقابله
Bersîv پاسخ / جواب
Bersiv پاسخ / جواب
Bersiv dan جواب دادن / پاسخ دادن
Berşîv قبل از شام وعده انيم
Bersivdayînپاسخ دادن
Bersivîn جواب دادن / پاسخ دادن
Bersivk پاسخ / جواب
Berskurk قهي
Berşo دکي/لباس یلباس اضاف
Bersoj bûn سوهاضمه داشتن/سوزش معده
39
Bersojk سوزش دل / سوزش معده
Bersojkî bûn (ترش کردن )معده
Berşoşî سوزش معده
Berşoşk سوزش دل /سوزش معده
Berstû قهي
Berstûk راهنيپ قهي
Bersûc متهم
Bertav kirin آفتاب گذاشتن یجلو
Bertav ريگ آفتاب
Bertekواکنش/مخالفت
Berteng تيکم عرض / پرجمع
Berteref kirinبرطرف کردن/رفع کردن
Bertîl رشوه
Berû بلوط
Berûk نهيبدن / س یقسمت جلو
Bêrûmet بي ارزش/ بي حرمت
Bêrûmet kirin مورد بي احترامي قراردان
Bêrûn روغن یب
Bêrûte رقص زنان و مردان همراهیآوازخوان
Berû اير / لم يزرعب
Bervang بند شيپ
Bervank شبنديپ
Bêrvî سد آب
Bervihêr دهيبافراست/زرنگ/فهم
Berwac تفنگ/اسلحه ینوع
Berwar ني/زمليکج و ما ءیش
خي/تارريگ آفتاب
Berwar bûn کج شدن بار
Berwar kirin بار را کج کردن
Berweq اسلحه ینوع
Berx ني/نازنزيبره/عز
Berxbir بره نيپشم چ
Berxê ber gelek makan فرصت طلب
Berxevan چوپان بره ها
Berxik ني/نازنزيبره/عز
Berxistî شنهاديپ
Berxistin آشکار کردن/رو کردن
Berxşo فصل شستن بره ها
Berxvan چوپان بره ها
Berxwedan مقاومت
Berxwedar bûn مقاوم بودن/نستوه بودن
Berxwedar مقاوم / نستوه
Berxwedêr مجاهد/رزمنده
Berxwêr مزرعه بزرگ
Berz بلند /مرتفع
Berz bûn بلند بودن/بلند شدن/رشد کردن
Berz kirinبلند کردن/ برجسته کردن
Berza گم / مفقود
Berza bûn گم شدن /مفقود شدن
Berzax برزخ
Berze bûn گم شدن/ پنهان شدن
Berze kirin گم کردن/پنهان کردن
Berze گم دايپنهان / ناپ /
Berze بيگم / غا
Berzendkمچ بند
Berzeq یجنس
Berzewac بالغ
Berzex برزخ
Berzî ارتفاعیبلند/
Berzik شکم ريز
Berzile شکم ريز
Berzîn ميکره اسب آماده تعل
یسوارکار
Berzîne سنگ رنگارنگ
Beş بخش / قسمت/رشته / سهم
Bêş یعروس هيهد
Beş bûn بودن یشدن /کاف ميتقس
Beş kirin تقسيم کردن
Bes یبس / کاف
Bêşa dexlê دخل / مخارج
Bêşansبي شانس/بد شانس
Beşavend هيقاف
Beşdar bûn مشارکت کردن/ شرکت کردن
Beşdar kirin هيم کردن/مشارکت دادنس
Beşdar شرکت کننده / سهامدار
Beşdarî شرکت کردن / مشارکت
Beşdarî kirinشركت كردن
Bêsebir صبر /کم حوصله یب
40
Bêsebirî ی/کم حوصلگ یصبر یب
Bêsebr عجول / بي صبر
Bêsemt یوپاچلفت / دست اطياحت یب
Bêser بي صاحب/خودسر
Beser چشم بصر /
Beşer فهم / انسان
Bêserberat مفقودالاثر
Bêserberate مفقودالاثر
Bêserberate çûn زدن / مفقودالاثر بيغ
شدن
Bêşeref بي شرف
Bêserî bûn خود سر شدن
Bêserî kirin کسي را خود سر کردن
Bêserî خودسر انتها یب /
Beşerkor کودن/ نادان/ کند ذهن
Bêşerm شرم یب
Bêşermî يیايح ی/ب یشرم یب
Bêşert بدون شرط / بي شرط
Bêserûber درهم و برهم
Bêserûber و انتها / نامرتب سر یب
Bêserûçav ايح یپروا / ب یب
Bêserûsaman سر و سامان یب
Bêserûşûn çûn زدن بيشدن/غ ديناپد
Beşervekirî با رو بشاّش / خنده /
استعداد
Beşevehatin دنيخند
Bêşexsiyetبي شخصيت
Bêşik گمان یبدون شک / ب
Bêsîm ميس یب
Besimîn تبسم کردن / لبخند زدن
Bêsîre انگور نارس
Beşişîn لبخند زدن
Beşişîn لبخند زدن/تبسم کردن
Besît ساده
Best صحرا/الهام/هوسابانيب/
Beşt تخته قطور و دراز
Best lê rabûn یالهام شدن/درک شهود
افتني
Bestandin بستن/گرفتن
Bestenî بستني
Bestik قهي
Bestin خوردن/بستن ونديجوش خوردن/پ
Bestir پوش / کفراندازيفرش/ز
Bêsûc گناه یب
Bêsûç بي گناه
Bêsûcî یگناه یب
Bêsûctî گناه بودن یب
Beşûş رو بشاّش / خنده
Bet ی/ ناشدهي/ تازه رسیمرغاب
Beta bûn رفتن نيشدن /از ب ديناپد
Betal bûn بودن/ باطل شدن کاريب
Betal kirin ابطال کردن/متوقف کردن
Betalî ی/ عبث یهودگي/ ب یکاريب
Betal / باطل و دهيفاي/ ب کاريب
هودهيب
Bêtam بي طعم/ بي مزه
Bêtam bûn طعم بودن یب
Bêtamîبي طعمي
Betan اندرون / گوشت خالص
Betanê zik پوست شکم
Betanî پتو/ لحاف
Betar بتيآفت / مص
Bêtar اديز یليخ
Bêtêhn ی/کم رنگ/کم انرژفيضع
Bêtehr اندازه یلي/ خاريبدون مع
Bêtêl ميس یب
Bêteqsîr ريتقص یب
Bêteraz ناجور
Bêteşe شکل یبدشکل/ ب
Bêtewş همتا ی/ ب مانند ی/ ب مثال یب
Bêtifaq نامتحد / بدون اتفاق
Betilandin خسته کردن / معطل کردن
Betilî بطالت ی/ معطل یخستگ /
Betilîn خسته شدن / معطل شدن
Bêtinالك كردن
Bêtir pêrar سه سال قبل
Betir تربهتر / بالا
Betirpêr روزيپس پر
Betirpêrar رارساليپ
Betlane لاتيتعط
Betran هوس باز/ شهوت ران
41
Betûm فرم ی/بافهيق یب
Betûmî یختگي/به هم ریشلختگ
Bêv یريگيتور ماه ینوع
Bêvan مکتوم/ پنهاندايناپ /
Bêverc تياهم یارزش / ب یب
Bevil یب انسان نمونه / انسان
همتا
Bêvil دماغ ینيب /
Bêvil hatin گوش دادن / توجه کردن
Bêvil neşewitîn دنيخجالت نکش /
يیپررو
Bêvila xwe daliqandin خوش نشان یرو
ندادن
Bêvila xwe kirin قهر کردن/به دل گرفتن
Bêvila yekî firikandin یبه حساب کس
دنيرس
Bêvilbilind وددارمغرور / خ
Bêvîr و ريناتوان/ درمانده/ پ
فرتوت
Bevşik ابيآس یها دندان
Bêwa یبدشانس
Bêwar بدون سرزمين
Bêweç فيخسته /ضع
Bêweçî ضعف یخستگ /
Bêwefa وفا یب
Bêwelat نيسرزم یو کاشانه/ب خانه یب
Bêxapîn راست/بدون فريب
Bêxayî صاحب یب
Bexçe باغچه
Bexçevan باغبان
Bexdaبغداد
Bexdenûs یجعفر
Bêxem غم / شاد یب
Bêxemî ی/ شاد یغم یب
Bêxêr بدشگون/قدم شومدهيفا یب/
Bêxew بيخواب/کم خواب
Bêxeyal شاد اليخ یب/
Bexîl حسودليبخ/
Bêxîret تنبل رتيغ یب /
Bexişandin دادن هي/هددنيبخش
Bêxîyal شاداليخ یب/
Bêxîzan بدون بچه /ابتر
Bexşan هي/هدشکشيعفو/ بخشش/ پ
Bexşandin عفو کردن دنيبخش/
Bexşîn بخشيدن
Bexşîş بخشش /عفو
Bext شانس / بخت / اقبال
Bext û miraz di çavan de man ناکام شدن
Bextereş بد شانس /بدبخت
Bextewar خوشبخت/ سعادتمند
Bextewarî ی/ سعادتمند یخوشبخت
Bextewer خوشبخت
Bextewerî یخوشبخت
Bextîyar خوشبخت/خوش شانس
Bextiyar خوشبخت / خوش اريبخت /
شانس
Bextîyarî یخوشبخت
Bextreş اهيبدشانس /بدبخت/بخت س
Bextreşî یاهيبخت س
Bextvekirî بخت به مراد
Bextyar خوشبخت
Bextyarî یخوشبخت
Bêxwê bûn نمک بودن/نمک نداشتن یب
Bêxwedî صاحب/تنها یکس/ب یب
Bêxwedîtî بي سرپرستي/ بي حمايتي
Bey پرداخت شي/ پ عيب
Beyaban ري/ صحرا / کو ابانيب
Beyan kirin کردن انيروشن کردن /ب
Beyan مشخص / واضح / روشن
Beyaname هيانيب
Beyanî آشکار / مشخص
Beyanîbaş! ريصبح بخ
Beyanname هيانيب
Beyar kirin کردن/بلااستفاده ريبا
کردن
Beyar زرعي / لم ريبا نيزم
Beybûn شکوفه ینوع
Bêyî بدون/فاقد
Beyî bûn پژمرده شدن/رنگ باختن
Bêyî ku نکهيبدون ا
42
Beylû واضح /روشن
Bêyn بين/ميان
Bêyom بدشانس مني یب/
Bêyomî ی/بدشانس یمني یب
Beyt تيب
Beytar دامپزشک
Beytarî یدامپزشک
Beytik پرنده ینوع
Beytu رها شدهصاحب یب /
Bêyبدون/ بي
Bez فرار / جهش یچرب/
Bez bi stûyê pisîkê ve kirin از هيکنا
ماست به گربه سپردن
Bez dan کردن ناگهان فرار
Bez girêdan گرفتن یچاق شدن/ چرب
Beza زروي/تزپايت
Bezandin دادن یفرار
Bêzar bûn شدن/ به ستوه آمدن زاريب
Bêzar kirin کردن / به ستوه زاريب
آوردن
Bêzarبيزار/ به ستوه آمده
Bezbezokعجول/ خرمگس
Bezek سبک پا زپايت/
Bezelî دکمه
Bêzimanبي زبان/ بدبخت / بيچاره
Bezîn hev با هم دنيبه هم پر /
شدن ريدرگ
Bezîn فرار کردن/جهش کردندنيپر/
Bêzirav ترسو
Bezm چشن/ سرور
Bezmik حشره ینوع
Bêzû یروان یماريب ینوع
Bêzuryet بدون بچه /ابتر
Bez چربي/ حركت سريع و
ناگهاني/فرار
Bi از با / توسط /
Bî ديبه / درخت ب وهيم وهيب
Bi agirê yekî şewitîn تر و خشک باهم سوختن
Bi avîna kesekî/ê dîn bûn عاشق شدن
Bi ber bayê yekî/ê ketin کيتحر
شدن یشدن/احساس
Bi berevajî برعکس
Bi bêvilê girtin کردن اريهوش
Bi cih anîn انجام دادن / کردن
Bi cih bûn جا شدن/ مناسب بودن جابه
Bi cih kirin مستقرکردن
Bi dar ve kirin ختنيبه دار آو
Bi darî yekî ketin ملاقات کردن
Bi dawî bûn افتني انيتمام شدن / پا
Bi dawî kirin به اتمام رساندن
Bi deman girtin کردن هيکرا
Bi deranîn برداشتن /حذف کردن
Bi derengiyê xistin انداختن/ قيبه تعو
کردن ديتمد
Bi dest xistin بدست آوردن/ کسب کردن
Bi dilê xwe kirinداوطلبانه انجام دادن
Bi dilêş bûn دادن/علاقمند تيرضا
بودن
Bi dîtina… به نظر ...
Bi diyarî yekî ketin ملاقات کردن
Bi dizî ی/ به طور پنهان خبر یب
Bi dor به نوبت
Bi dorvegerî به نوبت
Bi dûr ketin جدا شدن یدور شدن/از کس
Bi dûr xistin دور کردن
Bi encam bûn دنيرس جهيبه نت
Bi eşkereyî علني / آشکارا
Bi gewz bûn کردن یاحساس خشنود
Bi girî vekirin انداختن هيبه گر
Bi giştî همرفتهيرو
Bi goreyî طبق/براساس
Bi haweyêبه صورت
Bi hêl رومندي/نیقو
Bi hêsanî ی/به راحتیبه آسان
Bi hev re با هم گريبا همد /
Bi hewa ketin بلند شدن/ بالا رفتن
Bi jîriya xelkê jîyan مردم ديبه ام
کردن یزندگ
Bi kesî hatinبه كسي آمدن
43
Bi kesî karîn بر بر كسي غلبه كردن /
كسي فايق آمدن
Bi kesî ra bûn با كسي بودن/ موافق كسي بودن
Bi kinahî به طور خلاصه
Bi kinayî ی/ با کاست یبه کوتاه
Bi kotek با زور/ به اجبار
Bi kotekî با زور
Bi kurtasî خلاصه وار
Bi kurtî خلاصه وار
Bi lez û bez عجله داشتن / عجول بودن
Bi mal kirin سروسامان دادن
Bi min به عقيده من/از نظر من
Bi nanê xwe leyîstin نکردن اطياحت
Bi nav مشهور/معروف
Bi nav kirin کردن ینامگذار
Bi nav û deng مشهور/ معروف
Bi navê lîstin را به خاک بيکمر رق
زدن
Bi pêş ve çûn کردن / به جلو شرفتيپ
رفتن
Bi pey yekî ketin افتادن یدنبال کس
Bi piranî تياکثر
Bi qasî به اندازه
Bi qencî یو خوش ريبه خ
Bi qewet رومندين
Bi qîma dilê xwe ليباب م
Bi qîmet باارزش
Bi rastî قتا يواقعا / حق
Bi rê ketin به راه افتادن/حرکت کردن
Bi rê kirin داختن / فرستادنبه راه ان
Bi rê ve birin کردن تيرياداره کردن/مد
Bi rê ve çûn به راه افتادن/ راه رفتن
Bi rê xistin / به راه انداختن فرستادن
Bi rêk û pek مرتب / منظم / به طور منظم
Bi rêkarî اصولي/ درست
Bi revîrevî اديبا عجله ز
Bi ro de berdan داختن/ در رودخانه ان
هدردادن
Bi ro de çûn تلف شدن/آب بردن
Bi roj هنگام روز/ روزانه
Bi rûken با لبخندیبا خوشحال /
Bi sanahî یبه آسان
Bi saya در سايه / به لطف
Bi sebr باصبر / باحوصله
Bi seng باوقارنيسنگ/
Bi ser de çûn استقبال کردن/حمله کردن
Bi ser de girtin رکردنيغافلگ
Bi ser de tep kirin فرو یکس یبر رو
ختنير
Bi ser de به همراه / علاوه بر
Bi ser dews û doza yekî ve nebûn از هدفخبر نداشتن یکس
Bi ser ketin شدن روزيموفق شدن /پ
Bi serê xwe bûnمستقل بودن/مجرد بودن
Bi serê xweمستقل/خودسر
Bi serêlî با دقت
Bi serêlokî با دقت
Bi serhatî سرگذشت
Bi serî kirin را سرو سامان دادن یکس
Bi şêt û pêt با زور و چماق/به اجبار
Bi şev û roj شب و روز
Bi şev هنگام شب/شبانه
Bi seyr متعجب
Bi sî دار هي/ سا بانيسا
Bi şîr û nan kirin رايي غذا دادن/ پذي
کردن
Bi taybet به ويژه
Bi taybetî به خصوص ژهيبه و /
Bi tenê يیبه تنها
Bi teraz منظم/مرتب
Bi tevayî یبه طور کل
Bi tirsخطرناک / ترسناک
Bi tundî تي/ با عصبان یبه تند
Bi vî awayî ني/ به ا وهيش نيبه ا
قيطر
Bi vî rengî طرح نيرنگ / با ا نيبه ا
44
Bi vî şêweyî ني/ با ا وهيش نيبا ا
قيطر
Bi windayî غيابي
Bi xumam مه آلود
Bi ya (yekî) kirin به حرف کسي گوش دادن
Bi ya kesîبه نظر کسي
Bi zanayî عمد یآگاهانه / از رو
Bi zorî با زور
Bî وهيب
Bi حرف اضافه/به / همراه
Biaqil وشمند / با ه عاقل
Bibandor مؤثر
Bîbelerz لرزه نيزم
Biber پر بار
Bîber فلفل
Bîbera reş اهيفلفل س
Bîbera sor فلفل قرمز
Bibera spî ديفلفل سف
Bibiha باارزش / با اهميت
Bîbik مردمک چشم
Bibiq مردمک چشم
Bibîr anîn به ياد آوردن/به خاطر
آوردن
Bibîr birin را یمتوجه کردن )کس )
Bibîr xistin کردن یادآوري
Bibîranînبزرگداشت / به خاطر آوردن
Bibiz زنبق
Bîc حرامزاده
Bîç حرامزاده / نامشروع
Bicê بجا / مناسب
Bîçek ی/ ذره ا یکم
Biçeng ربغليز
Bicî بجا / مناسب
Bîcî انگشت
Bicih بجا / مناسب
Bicîh بجا / مناسب
Bicihkirin مرتب کردن / جابه جا کردن
Biçîtî ی/ قحط یگرسنگ
Biçrik ینان روغن
Biçûk dîtin رکردنيتحق
Biçûk xistin رکردنيکردن/تحق ارزش یب
Biçûk بچه / طفل زيکوچک / ر /
Biçûkahî گانه / بچه یزي/ ر یکوچک
Biçûkanîکودکي / کوچکي
Biçûkatî ی/ کودک یکوچک
Biçûkayî ی/ کودک یکوچک
Biçûkî ی/ کودک یکوچک
Biçûktî ی/ کودک یکوچک
Biçûkxistin تحقير کردن
Bîdar آگاه اري/ هوش داريب /
Bidengصدادار
Biderdan باختن
Bidil قلب / قلبا مياز صم
Bidû کام /سقف دهان
Bifêm ا/ دان دهيفهم
Bigelemperî در کل / به طور کلي
Bîh وهيب
Bih به وهيم
Biha گران متيبها / ق /
Biha bûn قيمت ارزشمند بودن / گران
بودن
Bihaname فاکتور
Bihar فصل بهار
Biharat هاي گياهي و ادويه افزودني
Bihare گندم بهاره
Bihartin گذشتن / گذراندن
Bihecîn دق کردن
Bihemil حامله / باردار
Bihênijînعطسه كردن
Biheşt بهشت / جنت
Bihevçûn شدن / جر و بحث ريدرگ
کردن
Bihevra گريباهم / باهمد
Bihevre با هم / با همديگر / به کمک هم
Bihevrejiyan همزيستي
Bihêz قدرتمند / بانفوذ / صاحب قدرت
Bihin نفس بو /
Bihin çikandî یحوصلگ ی/ ب ینفس تنگ
45
Bihirîn گذشتن / گذراندن
Bihişt بهشت
Bihîstin شنيدن / متوجه شدن / آگاه شدن
Bihîstok سمعك
Bihîstyar شنونده
Bihîztin دنيشن
Bihn بو / نفس
Bîhn بو / نفس / حوصله
Bîhna xwe fireh kirin کردن نفسي تازه
/صبوربودن
Bihnok رگوليو
Bihnxweş خوش بو
Bihok به وهيم
Bîhok وهيم ینوع
Bihorîn گذشتن
Bihost وجب / يك وجب
Bihoştin ذوب شدن / حل شدن
Bîhr چاه / حافظه / خاطره
Bihujandin ذوب كردن
Bihujîn ذوب شدن
Bihuk همه نوع حشرات / حشره
Bihur عبور / گذر
Bihurandin کردن یگذراندن / سپر
Bihurê bêqam گذرآب قيعم یراهها
Bihurîn گذشتن / عبور کردن
Bihurtin رد شدن / عبور كردن / پاس كردن
Bihuşt بهشت
Bihust وجب
Bihuştîn بهشتي
Biingirîne کردن / ناراحت کردن یعصب
Bîj حرامزاده
Bij ا / ميل به خوردناشته
Bijandin / ميل به چيزي پيدا كردن هوس كردن
Bijang مژه
Bijank مژه / پلک
Bîjar جاريب
Bijare ني/ ممتاز/گلچ دهيبرگز
Bijare kirin گلچين کردن
Bijarte نيمنتخب / گلچ
Bijartin کردن نيبرگزيدن / گلچ
Bijî زنده باد / مژه
Bîjî گردن و دُم خران و اسبان الي
Bîjin وهيب
Bijîn داشتن ليآرزو کردن / تما
Bijinandin اشتها داشتن / ميل به چيزي داشتن
Bîjinî بيوه گي / حالت بيوه بودن
Bijiqandin له کردن
Bijiqîn له شدن
Bijîreş سبيل / موي پشت لب
Bijîşk پزشک
Bijiyê şêran ريش الي
Bijlî بجز / به استثناء
Bijûn زيسالم /سوزن برگ / حاصلخ
Bikar anîn بکار بردن / استفاده کردن
Bikar anîn به كار بستن/ استفاده كردن
Bikar hatin به كار آمدن/ مفيد بودن
Bikaranîn کاربرد / بکارگيري
Bikarhêner کاربر
Bikêr مفيد / کارآمد
Bikêr hatin مفيد بودن / سودمند بودن
Bikêrhatî شايسته / لايق / مفيد
Bikir بکر یفعّال / كننده / مشتر /
Bikirk ،ته و انتهاي چاه، چاله گودال
Bikuj قاتل / كُشنده / جاني
Bikul دردمند / غم دار
Bil به استثناء / بجز
Bila باشد که نکهيا یبرا /
Bila be ت / غمي نيست / مشكلي نيس
طور است همين
Bîlan دانستن / عملکرد
Bilan احتمال
Bilandin تکرار کردن یليخ
Bilanî باشد که یالتزام /
Bilbezik گل بهار
Bilbil بلبل
46
Bilbilqîn دنيجوش
Bilbizêq یلاله وحش
Bilcim فضول
Bildbildo لال
Bildebild kirin رف زدن / غُر و زير لب ح
لُند كردن
Bilebil غرغرکردن / ون ون کردن
Bilêç برق / صاعقه
Bilêt بليط
Bilêv تلفظ / ادا
Bilêv kirin تلفظ كردن/ ادا كردن
Bilêv kirin تلفظ کردن
Bilêvkirin تلفظ
Bilez با عجله
Bilez با عجله
Bilî ( ji ) به جزء / به استثناء
Bilik ( گانه( دودول زبان بچه
Bilîn مشغول شدن / سرگرم شدن
Bilincîبلندي / ارتفاع
Bilind bûn بلند شدن / رشد كردن
Bilind kirin بلند كردن / برافراشتن
Bilind بلند / مرتفع
Bilindahî بلندي / ارتفاع / درازا
Bilindatî ارتفاع یبلند /
Bilindayî ارتفاع یبلند /
Bilindestبالادست
Bilindfirبلندپرواز
Bilindî ارتفاع یبلند /
Bilindpaye هيبلندپا
Bilintirînبلندترين
Bilqbilqok حباب آب جوش
Bilqîn /آب جوشيدن از دل زمين فواره زدن
Bilqînî یصداي جوشش آب يا هر مايع
Bilûl فلوت ین /
Bilûr آلت موسقي / بلور
Bilûrvan زن / فلوت زن ین
Bilxerî آتشدان نهيشوم /
Bilyan آگاه / دانا / مشغول شدن
Bimbarek مبارک / مقدس
Bimbarekatî مبارک بودن / تيتهن /
تقدس
Bimbarekî ی/ مبارک تيتهن
Bîme kirin کردن نيکردن / تضم مهيب
Bîme مهيب
Bîmexane مهي/ دفتر ب خانه مهيب
Bimifa مفيد
Bin ري/ اساس / ز هيبن / پا
Bîn ديبو / نفس / د
Bin av bûn رفتن رآبيغرق شدن / ز
Bin av kirin زير آب كردن / غرق كردن
Bin çav kirinبازداشت کردن
Bîn çikîyan نفس گرفتن / یتنگ
دلتنگ شدن
Bîn fireh bûn بور بودنص
Bîn kirin بو دادن / بو کشيدن
Bin pê kirin لگد مال کردن / نقض کردن
Bin ته / انتها / بُن / آخر هر چيزي
Bîna şîr ji dêv hatin از هنوز بچه هيکنا
بودن
Bîna xwe dan استراحت کردن
Bîna xwe vekirin / استراحت کردن نفسي تازه کردن
Bîna ري/ بص ناياختمان / ببنا / س
Bînahî رتي/ بص دني/ قدرت د يینايب
Bînahînasî یسنج يینايب /
یشناس يینايب
Binalî ی/ محل یبوم
Bînanê هيمانند / شب
Bînanî هيمانند / شب
Binas گناه ريتقس /
Binaşe شالوده / بنياد / پايه
Binatar بن هي/ پاريز /
Binate ياد / پايه / اساس / بن
شالوده
Binavahî ربنايز
Binavî یرآبيز
Binavkirin(غرق كردن )عمل
Binavûdengمشهور
47
Binax رخاکي/ ز یرخاکيز
Binaxe ی/ پ هي/ پا انياساس / بن
یزير
Binaxeyîاساسي / پايه اي
Bînayî نشي/ ب ديد
Binban سقف
Binbar ويندهسخنگو / گ
Binbêder دانه ها پس از ماندهيباق
خرمن
Binberaş ابيآس نيريسنگ ز
Bincan رودخانه یسد بر رو
Binçav تحت نظر / بازداشت
Binçav kirin بازداشت کردن / تحت نظر داشتن
Binçav kirin دستگير کردن / بازداشت کردن
Binçavî ستادنيتوقف / ا
Binçeng غلربيز
Bincî خواب / تخت گاهيتشک / جا
Binçirk qelandin در آوردن و شهياز ر
سوزاندن
Bindeq فندق
Bindestî یردستي/ ز یتحت سلطگ
Bindest تحت ستم / فرمانبردار / زير دست
Bindevka madê معده
Binê feraqên xelqê alastin از هيکنا
محتاج مال مردم بودن
Bineçe اني/ اساس / بن هيپا
Binecî ساکن / اهل
Binecî bûn ثبات يافتن / نهادينه شدن / مستقر شدن
Binecih kirinمستقر کردن
Binecih / جاافتاده / جا شدهیوحساب درست
Binefş بنفش
Binefşî بنفش
Binelî بودن يیسکونت /اهل جا
Binemal خانواده / خانوار
Binêpîكف پا / زير پا
Bîner نندهيتماشاگر / ب
Binerd دفن رخاکيز /
Binerdî نهي/ دف یخاک ريز
Binerdik ینيزم بي/ س یرخاکيز
Binerx باارزش
Bînesazî kirin / بنيادسازي کردن پايه سازي کردن
Binesazî یزير ی/ پ یگذار انيبن
Binetar ی/ پ ري/ ز نييپا
Binevşî بنفش رنگ
Binfisî kirin را پنهان شيخو ها یبد
کردن
Binga اديبنگاه / بن
Bingeh danîn انيگذاشتن / بن یپ
گذاشتن
Bingeh پايه / اساس / رگ و ريشه
Bingeha aborî اني/ بن یاساس اقتصاد
یاقتصاد
Bingehîn اساسي / پايه اي / ريشه اي
Binheman بچه نيرآخ
Binî ی/ پ هي/ پا انياساس / بن
یزير
Binî dan به انتها رساندن / به اتمام رساندن
Binîje ساختمان / نيريطبقه ز
نيرزميز
Binik یگاريرسي/ ز راستکانيز
Binirxارزشمند/پراهميت
Binkask الهيکاسه همراه پ
Binke اساس هيپا /
Binkefş ربغليز
Binkiras خواب راهنيپ
Binkirask ري/ لباس ز راهنيرپيز
Binkîs یربهايپدر از ش یمبلغ بخشش
عروس
Binkol شخم
Binkol kirin شخم زدن
Binmilk بغل ريعصا / چوب ز
Binpê kirin گذاشتن / لِه کردن رپايز
/ نقض کردن
Binran قسمت بالاي ران مرغ
48
Binrax تشک
Binrim kirin سلطه رفتن ريز
Binrû دروني / نهاني
Binşe مرطوب
Binşeh مرطوب / نمدار
Bintar ري/ ز نيياساس/ پا
Bînteng عصباني/ ناراحت / زود رنج
Bintîn يیمال و منال / دارا
Bînxwaş خوش بو / خوش صحبت
Binyad ی/ پ هي/ پا انياساس / بن
یزير
Binzik رشکميز
Biok ختيزشت / بدر
Bîq علوفه ینوع
Bîr anîn ( bi ) به خاطر آوردن
Bîr birin یزيبه چ دنيشياند
Bîr kirin ( ji ) از ياد بردن / فراموش کردن
Bîr lê birin یزيدر باره چ دنيشياند
Bîr xistin يادآوري کردن / به خاطر آوردن
Bir / بخش / گروه / دسته / قسم/ قسمت تکه
Bira برادر / باشد که
Bîra êş ابيچاه آس
Bira یبرادر / اخو
Biradost طايفه اي از کردهاي کرمانج
Biradûstîyen اسم دوره اي از تاريخ فرهنگ کردها
Birajin برادر زن /زن برادر
Birakujî یبرادر کش
Bîrale قلمه درختان
Birale نشاء/ شلتوک
Biramak یبرادر ناتن
Birandin کردن/ نابود کردن کن شهير
Bîranî بيگانه / غريبه / ناآشنا
Bîranîn kirinبه ياد آوردن
Bîranîn(bi) به ياد آوردن/ به خاطر آوردن
Biraşîr یريبرادر ش
Biraşte منقل کباب
Biraştî برشته
Biraştin پختن/برشته کردن/ کباب کردن
Biratî اخوتیبرادر /
Bîrawer یفراموش نشدن
Biraxwe دور ليفام
Biraxweyî دور یليفام
Birayên hûrekî یبرادر تن
Birayên misilmanاخوان المسلمين
Biraza برادرزاده
Birazava ساقدوش
Birazî برادرزاده
Bîrbir بالغ دي/ رش دهيرس /
Birc برج / ساختمان بلند
Birca avê یبرج آب
Birçêk ی/سرگرمیدوان مسابقه اسب
یسوارکار
Birçî گرسنه / گدا
Birçî bûn گرسنه بودن / گرسنه شدن
Birçî hîştin گرسنه نگه داشتن
Birçî kirin گرسنه کردن
Birçîbûn ی/ قحط یگرسنگ
Birçîna یاز گرسنگ
Birçîtî ی/ قحط یگرسنگ
Bîrdarî یادگاري
Bîrdoz قدرت تفکرشهيقدرت اند /
Bîrdozî یکيدئولوژيا
Bire تکه تکه /خرد خرد
Birek اره
Birêkûpêk منظم/ مرتب
Birengîne یرنگ کردن/نقاش
Bireqisîne یرقصاندن / به جفتکزن
واداشتن
Bireş درمانده چاره یبدبخت / ب /
Bireser مفعول
Birêvebir مسئول/هدايت کنند
Birêvebirî مديريت/هدايت
Birêvebirinاداره کردن/رهبري کردن
Bîrewer روشنفکر/متفکر
Bîrewerî متفکربودنیروشنفکر /
49
Birewş خوش سيما / زيبا
Birêxistî وار مند/نظام نظام
Birêxistin bûn مند بودن/ سامان نظام
داشتن
Birêxistin kirin مند سامان دادن / نظام
کردن
Birêz محترم / آقا / جناب
Birgeh (محل بُرش/محل مکث)در کلمه
Birh ابرو
Birhan حجت ليبرهان / دل /
Birî ابرو
Biricimandin سنگسار کردن /محکوم
کردن
Birih ابرو
Birik باد معده / آروق
Birîn azirandin کردن/به زخم زخم تازه
دنينمک پاش یکس
Birin serîبه پايان بردن
Birîn شدن/نابود شدن/تمام کن شهير
شدن
Birîn زخم / جراحت
Birin بردن/نقل مکان کردن
Birîna kûr قي/جراحت عمقيزخم عم
Birîna xwe bi destê xwe kewandin درد خود را چاره کردن
Birinc برنج
Birîndar bûn شدن یمجروح شدن/زخم
Birîndar kirin مجروح ساختن/زخمي کردن
Birîndar یمجروح / زخم
Biriqandin درخشاندن/ تاباندن/براق کردن
Biriqîn برق زدندني/ تابدنيدرخش/
Biriqzêrîn براق و طلايي رنگ
Birîsk صاعقه
Biriskandin درخشاندن/ تاباندن
Biriskîn دني/تابدنيدرخش
Birisqîn دنيدرخشيدن/ برق زدن/ تاب
Bîrîya kesî kirin براي کسي دلتنگ شدن
Bîrkarî حساباتياضير/
Bîrkarînasî یشناس اتياضير
Bîrkor حافظه کندذهن/ کم
Birm مغرور
Bîrmendî ی/ هوشمنديیدانا
Bîroke حافظه کند ذهن/ کم
Bîrov یپوست یماريب ینوع
Bîrovî یپوست یماريب یفرد دارا
Birqîn دنيدرخش
Birra ی/ به راستقتا يواقعا / حق
Birratî تي/ واقع یصحت / درست
Birrek اره
Birrîn بريدن / قطع کردن
Birsî گرسنه / گدا
Birsîbûn ی/ قحط یگرسنگ
Birsîtî ی/ قحط یگرسنگ
Birû şeh kirin û çav der kirin از هيکنا
کردن انتيخ
Birû ابرو
Birûmet محترم
Birûsîn برق زدن دنيدرخش /
Birûsk صاعقه
Birûsk vedan رعدوبرق زدن
Birûskîn به سرع برق عيسر یليخ /
وباد
Birwaname سند
Bîrxistok هشدارنامه
Biryan دنيقطع کردن/بريان/بر
Biryar ميتصم
Biryar dan تصميم گرفتن/ قرار گذاشتن
Biryar wergirtin قول گرفتن / وعده گرفتن
Biryara ragirtinê حکم جلب
Biryara ragirtinê ya paşpenî حکم جلبیابيغ
Biryardar قرار /صاحبرندهيگ ميتصم
Biryardarî ی/صاحب قراریوفادار
Biryardêr تصميم گيرنده/ مسئول
Biryargeh گاهقرار
Biryarname معاهدهنامه مانيپ/
Birبخش/قسمت
Bîs سرّ / راز / لحظه
50
Bişaftin حل شدن /ذوب شدن
Bişare غنچه
Bişartin مخفي کردن
Bişavtin حل شدن/ذوب شدن
Bîşe جنگل/دارستانشهيب /
Bisemt ی/اصولاطيبا احت
Bîşeng درخت ینوع
Bişêrîn مخفي شدن
Biserûber مند / مرتب / سامان
مند نظام
Bîşî کلوچه یجنگل / نوع
Bisîklet دوچرخه
Bisîklêtدوچرخه
Bisilman مسلمان
Bişirîn تبسم کردن / لبخند زدن
Bişivîn از هم جدا شدن / پاره شدن
Bisk دسته مو سويگ /
Bîsk کوتاه ی/ مدت یا / لحظه یدم
Bîska din را ي/ اخ شيچند لحظه پ
Bişkaftin شکافتن / جر دادن / پاره کردن
Bişkavtin پاره شدن پارچه
Bîskek حدود بيست دقيقه/چند لحظه
Bîskewît تيسکويب
Bişkifandin پاره کردن / پارچه
Bişkifîn پاره شدن پارچه
Bişkiftin پاره شدن پارچه
Bişkivandin ها را دن / رشتهباز کر
پنبه کردن / بشکفتن
Bişkivîn باز شدن/شکفتن/از هم گسستن
Bişkof دکمه
Bişkoj دکمه / دکمه لباس
Bişkoka sedefî یدکمه صدف
Bişkorî بچه بزرگ
Bişkov غنچه
Bişkul پشکل
Bişkurîn لبخند زدن
Bişkuv dan شکوفه دادن / غنچه کردن
Bişkuv دان پوسته شکوفه / شکوفه
Bîskvêt تيسکويب
Bismar خيم
Bîso سيپارچه سوخته / ه یبو
Bîsokî bûn داشتن )غذا یسوختگ یبو )
Bîsokî سوخته يیغذا
Bispor کارشناس / خبره
Bişqul پشکل
Bîst لحظه ستيب /
Bist گاه هيپهن / تک لهيدسته / م
Bistan پستان
Bîstan یفيبوستان / مزرعه ص
Biste ی/ آدم اجتماع کينزد /
یميصم
Bistehî تيمي/ صم یکينزد
Bîstek یلحظه / لحظه ا کي
Bistek لحظه / دم
Bistem اطيبا احت
Bîstem(în) یستمي/ ب ستميب
Bistetî تيمي/ صم یکينزد
Bistî ساقه
Bistik دسته
Bistîk هدست
Bîstin دنيشن
Bişûnda mayîn عقب افتادن / به جا ماندن
Bitir ین
Bitir bûn شدن وانهيشدن/ د یوحش
Bitirpêr شيسه روز پ
Bitirpêrar شيسه سال پ
Bitişt حامله / باردار
Bitov دار بذر / بذردار / تخم یدارا
Biv زيج یگانه به معن در زبان بچه
/ خطر
Bive neve خواه نا خواه
Bivê nevê خواه نا خواه
Bivêj شاعر
Bivir li kêvir xistin به رياز ت هيکنا
سنگ خوردن
Bivir تبر
Biwar مقابل / جلو
Biwartin کردن یگذراندن /سپر
Biwefa باوفا / وفادار
Biwêj سخن/اصطلاح
51
Biwêja pronavî یريعبارت ضم
Biwêjên daçekî عبارت حرف اضافه
Biwêjên gihanekî یعبارت ربط
Biwêjên hokerî یديعبارت ق
Biwêjên lêkerî یعبارت فعل
Biwîje داستان سرا
Bixaltî پسر خاله
Bixerî یبخار
Bixêrî نهيشوم
Bixur بخور
Bixwe خود / تنها
Biyanî بي/ غر گانهيب
Bîyanî اهيدرنده/گ واني/حگانهيب
صحرا
Biyok به
Biyom شوم/بدشگون/بد قدم
Bîyûm بدشانسمني یب/
Bîyûmî ی/بدشانس یمني یب
Bîz یبافندگ یها لهيم
Bizaftin باعث حرکت شدن
Bizar حامله /باردار
Bizaştîr ساله 2یال1بز
Bizav حرکت / جنبش
Bizav danضربه زدن / تلنگر زدن
Bizava rizgarîxwaziyê یخواهيجنبش آزاد
Bizdandin زده کردن ترساندن/وحشت
Bizdîn شوکه شدن دنيترس /
Bizdok ترسو / بزدل
Bizdonek اراده یعنصر / ب ترسو / سست
Bîzê xwe jê kirin چندش آمدن
Bizên محرک / انگيزه
Bizî درخت نارون
Bizihn دا دزرنگ / با استع
Bizin بز
Bizîn دنيحرکت کردن / جنب
Bizinbir بزها یمو دنيفصل چ
Bizir یبذر/ تخم / روغن/ چرب
Bizir bûn گم شدن
Bizir kirin تخم کاشتن/ گم کردن
Bizîşkîپزشکي
Bizîşkپزشک
Bizivîn تکان دنيحرکت کردن/جنب/
خوردن
Bizmal خيم
Bizmar خيم
Bizmar kirin زدن خي/ م دنيکوب خيم
Bîznêsتجارت
Bîzoke یچندش
Bîzoketî یچندش
Bizot آتش سوزانارزرنگيآدم بس /
Bizrik جوش
Bizûz موخوره
Bizvandin حرکت دادن
Bizvîn محرک/انگيزه
BK قبل از هجرت
Blindest ردستيز
Bo به خاطر یبرا/
Bo çi اطر چهچرا /به خ
Bobelat یفلاکت / بحران / بدبخت
Boblat یفلاکت / بدبخت
Boç دم/دنباله
Boçik ريته / انتها / بُن / ز
Boçûm فکر شهي/ اند زهيسرن /
Boçûn فکر شهياند /
Bodek احمق / نادان
Bok ختيزشت / بدر
Boke یجسارت / گستاخ
Bokeberan یقوچ جنگ
Bolvir الک درشت
Bomavêj بمب افکن
Bomb بمب
Bombe بمب
Bombe kirinبمباران کردن
Bombeavêj بمب افکن
Bombebaran kirin بمباران کردن
Bombrêjî kirin بمب ريختن
Bona (ji)براي/به خاطر
Boneya (bi)به خاطر/ به مناسبت
Bonte kirinنقض كردن / پايمال كردن
Boqije پرنده ینوع
52
Boqil ساق پا
Bor ريبا ني/زم یپاسگاه مرز
Bor dan طومار کردن/لوله کردن
Bor gerandin سرخ رنگ کردن
Bor hisûn ینمد مال
Bor kirin به رنگ سرخ در آوردن
Bor sûtin ینمد مال
Bor رنگ بور
Boran باد و بوران
Borandin رد کردن/عبور دادن/گذراندن
Borangeh گذرگاه / محل عبور
Boraq ینذر/ قربان
Bore رنگ
Bore kirin واکس زدن
Borebor kirin واناتيصدا کردن ح
Borebor واناتيح یصدا
Borî دودکش/لوله/گذشته
Borîn رد شدن/عبور کردن/رفتن
Borîzanشيپور
Bormotk گهواره
Borrebor kirin غريدن/ زر زدن
Borxane اصطبل اسب
Boş خروشاناديز یلي/خیآب من/
Boşahî یادي/زی/فزونیفراوان
Bose نيکم
Boşê devan گله شتر
Boşelan لابيس
Bosî یپوست تيحساس
Bosîn ماچ کردن دنيبوس /
Bosle نما قبله
Bost وجب
Bostan یفيمزرعه ص
Bot درز / محل نفوذ سوراخ /
Boxçe بقچه
Boxe گاونر/گردن گلفت
Boyax رنگ
Boyax kirin رنگ کردن
Boyaxker رنگرز
Boykotتحريم
Boyqot kirin تحريم کردن
Boz یرنگ خاکستر
Braştî برشته
Braştin برشته کردن
Brûskîn شعله ور شدن/برق زدن
Bû / بو بزن و برقص/هلهله
Bûcî توله سگ
Bûçû یرقص کُرد
Bûdar بودار/ معطر
Buha گران متيبها /ق/
Buhar بهار
Buhartin شدن یگذشتن /سپر
Buhist وجب
Buhujîn ذوب شدن
Buhur یعبور /سپر
Buhuştبهشت
Bûk عروسنيدو زم نيحدود ب/
Bûk bûn(عروس بودن )شدن
Bûk kirin وسي قبول کردنبه عر
Bûk siwar kirin آوردن عروس به خانه شوهر
Bûka baranê کمان نيرنگ
Bûka berfê یبرف آدم
Bûka maran سوسمار
Bûka ter û can تازه عروس
Bûkan بوکان
Bûkanî لباس عروس
Bûkik گل/تب خال/عروسک ینوع
Bûkil نينازن یعروس
Bûkinî عروس بودن
Bûkitî عروس بودن
Bûktî kirin زني )به احترام( از بزرگتر خجالت کشيدن
Bûktîعروس بودن
Bulten بولتن
Bûm بوم / جغد
Bûn benîştê devê xelkê زبان مردم یرو
افتادن
Bûn def ورم کردن / چاق شدن
Bûn dizê Xwedê خود ميپا از گل
فراتر نهادن
53
Bûn marê nîvkuştî از ناکام هيکنا
ماندن
Bûn pixtî منجمد شدن خون
Bûn stêrka bin ewran دهاياز د هيکنا
پنهان شدن
Bûn ta û derzî لاغر ارياز بس هيکنا
شدن
Bûn tajiyê kuçeyan از رسوا شدن هيکنا
Bûn بودن/شدن
Bûncî کسالهيتوله
Bûnewar جانور
Bûnewer دهيجاندار/ مخلوق/ آفر
Bûnewerî یجاندار
Bûqelemûn بوقلمون
Bûr ريبا نيزم
Bûra برادرخانم
Bûratî یبرادرزن
Burc برج
Bûrî برادر زن
Burin واناتيح یصدا
Bûroدفتر / مركز / محل كار
Burrîn آوردن / کم کردن نييپا
Buruntî kirin سند کردن
Buruntî تيسند ملک
Bûse / بوسه / بوس / ماچ / شبنم تله
Bûstan لباس و پوشاک
Bûtçeبودجه / خرج
Butxane بت خانه
Bux بخار
Buxar بخار
Buxçik بقچه / بسته
Buxûr بخور
Buxur بخور
Buxurdank ظرف بخور
Bûya برادرزن
Bûyer رخداد / اتفاق / حادثه
Bûyîn تولد شدنشدن/وجود داشتن/م
Bûzdankيخدان
Bûzيخ
BZ ع حيمس لاديقبل از م( )
54
C
Ca خطاب یبرا ی!/کلمه اشهيم
Cab جواب/ پاسخ
Cabdar پاسخگو
Cabdarî يیپاسخگو
Cacik آدامس
Cacim ميجاج
Cacir از مخلوط عسل و گردو یخوراک
Cade جاده / راه
Cadesazî جاده سازي / راه سازي
Cadû kirin جادو کردن / سحر کردن
Cadû سحر / جادو
Cadûbaz / جادوگر / ساحرباز شعبده
Cadûbazî ی/ سحرگر یجادوگر
Cadûger جادوگر
Cahêl جوان/ برنا
Cahil جوان / نادان
Cahilî ی/ نادان یجوان
Cahiliyet ینادان
Cahiltî ی/ نادان یجوان
Cahnî کره اسب
Cahş جاش / خائن
Cahtirîk شنيآو
Caîmehîn اسب جوان ماده
Cam ليوان /شيشه / جام
Cam بلور شهيجام / ش /
Cama nesaya شهيکدر/ ش شهيش
مات
Cama zelal شفاف و زلال شهيش
Cama zirxkirî ضد شهيش
ضد گلوله شهيضربه/ش
Camax girtin جرم گرفتن دندانشدن دندان في/ کث
Camax جرم دندان/جرم
Came لباس / البسه / پوشش
Camekanويترين مغازه
Camêr جوانمرد
Camerdî سخاوت یبخشندگ /
Camêrî سخاوت یبخشندگ /
Camêrkî ی/ بخشندگ یسخاوتمند
Camêrtî سخاوت یگبخشند /
Camî مسجد
Camûs شيگاوم
Can جان / روح / انسان
Can avêtin کارکردن/ اقيبا اشت
جان دادن یزيچ یبرا
Can dan مردن / فوت کردن
Can girtin گرفتن هيجان گرفتن/ روح
Can kirin سرحال دنيبخش هيروح /
کردن
Can جوان / نو / بايز /
تازه
Canan / اريجانان / معشوقه
Canazar تنبل
Canazarî یتنبل
Canbaz واناتيبندباز/جانباز/تاجرح
Canbazî واناتيتجارت ح /
ی/بندبازیجانباز
Canberî يیايدر یوانيح
Canbexş بخش جان یخدا
Canbêzar bûn شدن / از ديناام
شدن ريس ايدن
Canbêzar ديام /نازاريب ازجان خود
Candar جاندار / زنده
Candarî زنده یجاندار /
Caneber جانور
Canecan قلب مي/ از صم یميصم
Canecan یميصم
Canega گاونر
Canega گاونر
Canegeگاو نر
Canejin شيرزن
Canejin دختر بالغ
Canemerg جوان ناکام
Canemerg گل کيناکام/اسم
Canemerg انمرگجو
Canewar جانور
55
Canfeda شمرگيفدا / پ جان
Canfes پارچه ینوع
Cang تيفيک یلباس ب
Cangiran کننده تي/ اذ یموذ
Cangoçk سايمسئول ناقوس کل
Cangorî دي/فقديشه
Canhêştir زرافه
Canî کره اسب
Canîhesp اسب جوان نر
Canik / اريمعشوقه
Canpola سخت جان نيآهن /
Canrevîn دلبر/معشوق
Canse جان سخت
Canse سگ جان
Canzerî ذله شده/خستهدهيرنگ پر/
Canzerîbûn خسته شدن/عذابدنيکش
Canzerik واناتيح یماريب ینوع
Canجان / روح
Car / دفعه / بار / جلسه
زمان
Car car گاه گاه
Car carinan بعضا یگاهگاه /
Carbar یگه گاه
Carcaran گاهگاهي
Carçî جارچي
Carcim ميجاج
Cardi بازهم گريد کباري /
Cardin / گريد کباريدفعه بعد
Carê هنوز / تا
Carê فعلا / در حال حاضر
Careke din rabûn نو شدن/از نو شروع کردن
Carekêيکبار/يک مرحله
Carekضرب
Carî ر زنخدمتکا
Carina یگاه
Carinan یگاه
Caris دشنام
Caris kirin دشنام کردن
Carisî دشنام / فحش
Carnan گاهگاهي
Carok جارو
Carûd پارو
Caş كنايه از كرد خائن/کره خر
Caşik کره خر
Catir شنيآو
Cavkanîسرچشمه
Caw لباس / پارچه
Cawbir یچيق
Cawîdan انيپا ی/ ب یابد /
دانيجاو
Cawidanî یجاودانگ
Cax غذا/نرده یشکاف/نوع
Cazû جادوگر
Ceban ترسو / بزدل
Ceban قبر / گور
Cebar یبند سنت شکسته
Cebexane زرادخانه/ اسلحه خانه
Cebilxane خانه/زرادخانه اسلحه
Cebirandin (جوش دادن )استخوان
Cebirîn وردن)استخوانج.ش خ )
Cebirxane زراد خانه / اسلحه خانه
Cedel جدل / بحث / مناظره
Cedew دمل / آبسه
Cedewî دمل / آبسه
Cefa kişandinرنج و ستم كشيدن
Cefa جفا/ستم
Cegen ر،يکه از آن حص اهيگ ینوع
شود یبافته م رهيسبد و غ
Ceger زيجگر / کبد / عز
Ceger kirinجرات کردن
Cegera reş کبد اهيجگرس /
Cegerxûn شاعر کيجگرخون / تخلص
کرد
Cehan جهان
Cehcehik انهيراز
Cehdasî به جُو هيشب یا غله
Cehêl جوان / نادان
Cehemîn به درک واصل شدن / گم شدن
Cehenem جهنم/دوزخ
56
Cehimandin وانيکشتن)ح )
Cehimîn صل شدن/مردار شدنبه درك وا
Cehîn از آرد جو یخوراک
Cehişandin کردن / مسموم هوش یب
کردن
Cehişîn از هوش رفتن / مسموم شدن
Cehnîکره اسب
Cehş جاش / خائن / کره خر
Cehşik کره خر
Cehştî کره خر بودن/کنايه از خيانت به کرد
Cehter شنيآو
Cehtir شنيآو
Cehtirî شنيآو
Cehzeran و زرد شدن جو دنيفصل رس
Cehجو
Cejn ديجشن / ع
Cejnane دانهيع
Celad جلاد
Celad جلاد
Celalet عظمتیبزرگ/
Celalî ايلي بزرگ در کردستان
Celatçî جلاد
Celb یگل و لا
Celeb / نوع / گونه / گروه
صورت
Celeb یرمه و گله گوسفند برا
واناتير / افسار و دهنه حکشتا
Celebdar و یتاجر گوسفند / مشتر
گوسفند و بره داريخر
Celew gema serê sewalên siwarbûnê
Celew نوع / گونه / صورت
Celman نوعي رقص کردي
Cêlolix قحطي
Cem کي/ نزد شيپ
Cem / نزد / کنار / همراه سبد بزرگ
Cemawer مردم تي/ جمع یاهال /
Cemawerî یدسته جمع
Cemed خبنداني/ خي
Cemedanî هيچف
Cemekan
Cemexew جامه یلباس خواب /پ
Cêmî دوقلو
Cemidandin سرد کردن/منجمد کردن
Cemidî زده خي/ یخي
Cemidîn / بستن خيجامد شدن
Cêmik قلو دو
Cemik دوقولو
Cemîyet لن در تركيهجمعيت اسلامي گو
Cemser جمجه/قطب شمال و جنوب
Cenab جناب / آقا
Cenah گچ/جناح/بال
Cenan رضوان / جنت
Cenanî یکشاورز
Cenax جناغ/استخوان سينه
Cenaze جنازه / جسد
Cenbelî آن دنيکه کش یتوتون
دشوار است
Cencer خرمن کوب نيماش
Cencere خرمن کوب
Cendek جسد / لاشه /بدن
Cendere ابزارپرس کردن
Cenderm ژاندارم/ آدم خشن
Cendik ساک فيک /
Cendirme ژندارم / آدم خشن
Cendirmê cîguhêz یژاندارمر
/گشتاريس
Cenet بهشت
Cengawer جنگاور / مبارز
Cengcûجنگجو
Cengebazî و برنامه استيجنگ با س
Cengecol و مراسم مختلط زن و یشاد
مرد
Cengîn جنگ کردن
Cengkeştî یجنگ یکشت
Cengname نامه / جنگ يیسرا حماسه
Cengwestan بس آتش
Cengجنگ
57
Cênîk قهي/ شق جگاهيگ
Cênîk lêdan نبض در یوقت
کند یزند و سر درد م یم قهيشق
Cênik قهيبغل سر / شق
Cennetmekan مکان مقدس /
یمکان بهشت
Cephe جبهه
Cer کوزه
Cer kirin چيباز کردن پ
Cer چيپ
Cêr کوزه / کوزه آب / سبو
Cerbader یگشت چيپ
Cerbe تجربه
Cercere خرمن کوب
Cerd / یاغيراهزن
Cerde /یاغيراهزن
Cerdevan خائن/ جاش/راهزن
Cerdewan خائن/ جاش/راهزن
Cerenîx نبرد یريدرگ /
Cereyanجريان / برق
Cerg جگر
Cerg زيجگر / کبد / عز
Cêrg یرقص کُرد ینوع
Cerge رهيدا
Cêrge بند گردن /زير نهيس
Cerge گروه / دسته
Cêrge گروه / دسته
Cergebez هيجگر با پ
Cergebez مختلط زن و یمراسم عروس
مرد
Cergecerge وه گروه / گر
دسته دسته
Ceribandin امتحان کردن / تجربه کردنآزمودن
Ceribîn شدن شيآزما
Cêrifk بلند دسته یجارو
Cerimandin به لرزه درآوردن
/ به حرکت درآوردن
Cerimîn تکان خوردن دنيلرز /
Ceryanجريان / برق
Cêrکوزه/سبو
Cesaret جرات / جسارت
Cesed بدن / لاشهجسد /
Cesisandin هيکردن عل یجاسوس
Ceşn جشن / پايکوبي
Ceşnvare جشنواره
Cevro اسم خاص
Cew ینيپشم چ یچيق
Cew آب یجو
Cewahir گوهر
Cewal افسار / دهنه
Cewaz dan مجوز دادن/اجازه دادن
Cewaz مجوز / اجازه
Cewdik قمقمه آب
Cewêlek نوجوان
Cewêz نيپشم چ
Cêwî دوقلو/همزاد
Cewî یآدامس درخت ینوع
Cêwik توله سگ
Cewr توله سگ و گرگ
Cêwtik یچرم سهيک
Cêwجيب
Ceynik قهي/ شق جگاهيگ
Cêz گندم پوست کنده
Ceza kirin هيمجازات کردن / تنب
کردن
Ceza جزا/ مجازات
Cezaret زجر/ رنج
Cezayê diravî ینقد یجزا
Cezayê giran نيسنگ یجزا
Cezayê mirinê مرگ یجزا
Cezayê sermedî یحبس ابد
Cezayê zindanê به تيمحکوم
زندان
Cezaجزا / جريمه
Cezbe شانيدرو یبزم مست
Ceze فصل زرد شدن جو
Ceze danمجازات کردن
Cezewî جادوگرانه
Cezwe ساز قهوه
CHP يخواه خلق تركيهحزب جمهور
58
Cî anînانجام دادن
Cî bi cî bûnجابجا شدن/انجام شدن
Cî bi cî kirinجابجا کردن/انجام دادن
Cî bûn (bi)مستقر شدن/اسکان يافتن
Cî da hêlanترک کردن/بر جاي گداشتن
Cî da hîştin ترک کردن/بر جاي گداشتن
Cî dan جا دادن / اسکان دادن
Cî girtin جاي گرفتن
Cî xistin جا انداختن
Cî جا/مکان/رد/اثر
Cî جا/مکان
Cîbicî بلافاصله / درست/ به موقع
Cîcîna جاها یدر بعض
Cida bûn جدا شدن
Cida جدا / متفاوت
Cida cida جدا جدا/ پراکنده
Cîdarجادار
Cîderk منبع/سرچشمه/مخرج
Cidî bûn ودنجدي ب
Cidî جدي
Cifte لگد/ ضربه پا
Cigare گاريس
Cîgeh جا/مکان
Ciger جگر
Cîgirê sekreter رکليمعاون دب
Cîgirجانشين/ معاون/ جاگير
Cîguherîn کوچ کردن
Cîguhêz اريس
Cigur مخصوص گشت و گذار یروز
Cîh danجاي دادن / قرار دادن
Cih girtin گرفتن جاي گرفتن / قرار
Cih û warên سرزمين / وطن
Cih جا / رد / اثر / مکان
Cîh جا / مکان
Cîhad جهاد / جنگ در راه خدا
Cihal جوان/ برنا
Cîhan جهان / گردون
Cîhan عالَم / گردون یتيجهان / گ /
Cihangîr فاتحريجهانگ/
Cîhangiştî یجهان
Cîhanî يیاي/ دن یجهان
Cihanpenah پادشاه
Cihaz ینظام ميس ی/ ب هيزيجه
Cihê جدا / متفاوت
Cihê bûn جدا شدن / متفرق شدن
Cihê daxê bûn تأسف بودن یجا
Cihê kirin جدا کردن / متفرق کردن
Cihêl جوان / نادان
Cîher رندهيگ
Cihêreng گوناگون/ متنوع
Cihêrengî تفاوت ی/ گوناگون يیجدا /
Cihêtî تفاوت يیجدا /
Cihêz danîn هيزيدادن جه
Cihêz هيزيجه
Cihgir نيجانش
Cihgirجاگير
Cihok جوب آب
Cihû یهودي
Cihûd یهودي
Cihجا /مکان / رختخواب
Cil جل اسب و خر / پالان/ لباس
Cil لباس / جامه / پوشش
Cîl اهينسل/جوانه گ
Cil kirin کردن نياسب را ز
Cil li xwe kirin دنيلباس پوش
Cil û bergلباس/ تجهيزات
Cilaq ی/ توخال یخال
Cild جلد
Cildank دان کُمد لباس / لباس
Cildirû یاطيچرخ خ
Cilên mêran لباس مردانه
Cilîd عيو تاز / حرکت سر تاخت
Cilîd kirin تاخت وتاز کردن
Cilik لوله فالوب در زنان
Cilik ارزش یجل/ لباس ب
Cilika kesî/ê xwar bûn از گرفتار هيکنا
شدن
59
Cilq دهيفا یقراضه / ب
Cilq جلف/سبک
Cilqî ی/جلف بازیسبک
Cils گچ / سنگ گچ
Cils پاشنه/گچ گرفتن
Cilşo يیولباسش
Cilşok يیشو لباس
Cilûbergلباس/ پوشاک
Cilûx بوقلمون
Cilxeran یدر صوما يیروستا
هيبرادوست اروم
Cimcim یکتر
Cimcime جمجمه
Cimcimok اهيگ ینوع
Cimêlî غدا ینوع
Cimêlîk غدا ینوع
Cin ّجن
Cinaq نهيجناغ س
Cînar هيهمسا
Cînarî یگيهمسا
Cînartî یگيهمسا
Cînav ضمير
Cînavk ريضم
Cinawir جانور
Cincilî آب پاک و زلال
Cînciq و منجوق ديمروار
Cindê زي/ عز بايز
Cindî زي/ خوشگل/ عزبايز
Cinê kirin پنبه جمع کردن
Cineh چماق
Cinên باغچه
Cinêw دشنام / فحش
Çineyî ی/ پوچ یندار
Cinî وانهيد
Ciniqandin ترساندن/ از جا پراندن
Ciniqîn دني/از ترس پردنيترس
Cinoyî kirin ديوانه کردن
Cins جنس
Cinûbet غسل جنابت
Cinûs لعنت
Cinûsî یلعنت
Cinyaz جنازه
Cîp پيج
Cir صحبت/ جر و بحث
Cîran جار هيهمسا /
Cîrank هيهمسا
Cîrantî ی/ هم جواریگياهمس
Circîs جرجيس
Cird يیموش صحرا
Cire جروبحث
Cîre جيره
Cirecir بحث و جدل
Cirî آذوقه / خوراک
Cirîd یدوان مسابقه اسب
Cirik شميکرم ابر
Cirk مرحم
Cirm مهيجرم/ جر
Cirm bûnجرم بودن
Cirm kirinجرم کردن
Cirmdar شده مهيمتهم / جر
Cirn کوزه
Cirnexweş بدخُلق / بداخلاق
Cis آشغال / زباله
Cisane دان آشغال
Cîtمدفوع پرندگان
Civak جامعه
Civakî یاجتماع
Civaknas شناس جامعه
Civaknasî یشناس جامعه
Civandin جمع کردن / گرد هم آوردن
Civat جامعه/انجمن
Civatgeh فوروم/محل تجمع
Civatmilet
Civatname صورت جلسه
Civet انجمن
Civîn دادن ليجمع شدن/جلسه تشک
Civîn شينشست / هما
Civîna awarte ینشست اضطرار
Civîna çapemeniyê ینشست خبر
Ciwamêr جوانمرد / بخشنده
60
Ciwan kirinزيبا کردن
Ciwan خوشگل بايجوان / ز /
Ciwanega گاو نر جوان
Ciwanî ی/ تازگ يیباي/ ز یجوان
Ciwanik خانم / خاتون / بانو
Ciwanmêr جوانمرد
Cîwar محله / منطقه مياقل /
Ciwên دشنام / فحش
Cixare گاريس
Cixare kişandin دنيکش گاريس
Cixilandin کردن کيتحر
Cixirandin ختنيکردن/برانگ کيتحر
Cixirîn شدن/اغفال شدن کيتحر
Cixs گچ / سنگ گچ
Cixsî یاسلحه فروش
Ciyawaz جدا /جداگانه / متنوع
Ciyawazî تنوعيیتفاوت / جدا /
Ciyawaziya regezî تنوع یتفاوت نژاد /
ینژاد
Ciyok مترادفنيگزيجا/
Cizaret زجر / عذاب
Cizîr رهيجز
Cizîre در کردستان ینام شهر
هيترک
Co آب یجو
Cobirr بدزدکآ
Cobra خندق آب باريرود / جو /
Cografîk يیايجغراف
Cohnî ابيسنگ آس
Cohnî kutan کردن گندم ابيآس
یدست ابيبا آس
Çok زانو
Cok یجو
Col ريگله گوسفند/زنج
Col kirin کردن ريزنج
Col ريزنج
Colandin کردن یباز تاب
Colane یتاب باز
Colang گهواره
Coleke یهودي
Colemêrg در کردستان یاسم شهر
هيترک
Colî serê yekî/ê bûn جمع یدور کس
را شلوغ کردن یشدن/سر کس
Come جمعه
Comerd باز / سخاوتمند ودل دست
Comerdî ی/ سخاوتمند یودل باز دست
Con یخاکستر
Conega گاو نر
Conege گاونر
Conî وبهاون/خرمن ک
Coniyê dan دنيخرمن کوب
Coqcoq بوقلمون
Corbicor جوراجور/ متنوع
Core نوع/جور
Coş اقيجوش و خروش / اشت
Coşandin زده کردن جانيکردن/ه جيمه
Coşî وجوش / شوق / جنب جانيه
Coşîn زده شدن زده شدن/شوق جانيه
Coşîn به جوش آمدن
Cot جفت / شخم / گاوآهن
Cot bûn زوج بودن/جفت بودن/شخم شدن
Cot kirin جفت کردن/شخم زدن
Cot kirin نيشخم زدن زم
Cotebêje کلمات مشابه
Cotgihanek مترادف
Cotik غلاف / پوشش
Cotik دوقولو
Cotikî جفت پا / لگد
Cotikî avêtin جفتک زدن/لگد زدن
Cotkar کشاورز/زارع
Cotkarî یشخم زن
Cotmeh برابر با اکتبر یماه کرد
Cotyar کشاورز/زارع
Coxîn گاه/محل خرمن خرمن
Coxîn خرمن
Coya kezebê کيکانال هپات
61
Coya ziravî سهيکانال ک
یصفراو
Cû جوي آب
Cûcik جوجه / گنجشک
Cuda جدا / متفاوت
Cuda bûn جدا شدن / جدا بودن
Cuda cuda جدا جدا
Cuda kirin جدا کردن
Cudabûn جدايي
Cudahî فرقيیجدا/
Cûdatî تفاوت
Cudatî اختلاف / تفاوت
Cudaxwaz خواه يیجدا
Cudaxwazî یاستقلال طلب
Cudayetî جدايي / تفاوت / اختلاف
Cudayî اختلاف يیجدا /
Cuher جو سهيجودان/ک
Culet جرات/ جسارت
Çûlik جوجه مرغ ینوجوان
Culux بوقلمون
Cûm محل تار عنکبوت/آدامس
Cuma جمعه
Cûmik واحد آدامس
Cûmker تارباف/ مهندس شبکه
Cûmkerî شبکه ی/ مهندسیبافندگ
Cûn ی/خاکستردنيجو
Cûn نهيتکه پارچه / وصله / پ
Cunî یخرمن کوب دست
Cunûtin مرطوب ني/ زم سيخ نيزم
Cûr اهنگنوع / جور / هم
Cur bi cur گوناگون / متنوع
Cure جوروهينوع /ش /
Curet جرأت / شجاعت
Cûrnik سنگ یها گودال و چاله
Currnبرکه آب باران
Cût جفت / گاوآهن / شخم
Cûtin نشخوار کردن دنييجو /
Cuwamêr جوانمرد
Cuwamêrî یجوانمرد
Cûyîn نشخوار دنييخرد کردن/جو/
کردن
Cuzam یپوست یماريجذام / ب
Cûzan غيت
62
Ç
Ça چگونه / چطور
Çabok چابک / تيز
Çabok چابک / تيز
Çaçûl دهيفا یو ب ثمر یانسان ب /
الدنگ / چُلاق
Çaçûl دهيفا یو ب ثمر یانسان ب /
الدنگ / چُلاق
Çadir چادر
Çadir چادر
Çadir چادر
Çadir چادر
Çadirgeh اردوگاه / محل برافراشتنگاه مهيچادرها / خ
Çadirgeh اردوگاه / محل برافراشتنگاه مهيچادرها / خ
Çak قشنگ بايخوب / ز /
Çak قشنگ بايخوب / ز /
Çakbîn خوب بودن / سرحال بودن
Çakbîn خوب بودن / سرحال بودن
Çakî یکي/ ن یخوب
Çakî یکي/ ن یخوب
Çakil 1. çengel 2. du çengelên ku bi ser
darekî ve dikin da ku pê du satilên avê mil
bikin Çakil 1. çengel 2. du çengelên ku bi ser
darekî ve dikin da ku pê du satilên avê mil
bikin
Çakir چاکر
Çakir چاکر
Çakîtî یکي/ ن یخوب
Çakîtî یکي/ ن یخوب
Çakrewiştî xwîpaqijî
Çakrewiştî xwîpaqijî
Çaksaz کار / سازنده / ريتعم
یا وهيکه ش یدهنده / کس سازمان
کند یو نو ابداع م ديجد
Çaksaz کار / سازنده / ريتعم
یا وهيکه ش یدهنده / کس سازمان
کند یو نو ابداع م ديجد
Çaksazî دوباره / ري/ تعم یسازندگ
به کار انداختن
Çaksazî دوباره ري/ تعم یسازندگ /
به کار انداختن
Çaksazî بهينه سازي
Çaksazî بهينه سازي
-çaksaziya çandiniyê یکشاورز یور بهره
مدرن و نو / بهبود یا وهيبه ش
یکشاورز وهيش
-çaksaziya çandiniyê یکشاورز یور بهره
و / بهبود مدرن و ن یا وهيبه ش
یکشاورز وهيش
Çaksazîاصلاحات
Çaksazîاصلاحات
Çakûç چکش
Çakûç چکش
Çakûç چکش
Çakûç چکش
Çal 1چال / گودال . kortal 2.
dewx, cerx 3. kort
Çal 1چال / گودال . kortal 2.
dewx, cerx 3. kort
Çal چال / گودال
Çal چال / گودال
-çal kirin / چال کردن / گور کردنخاک پنهان ريخاک کردن / ز ريز
کردن
-çal kirin / چال کردن / گور کردنخاک پنهان ريخاک کردن / ز ريز
کردن
Çal kirin دفن کردن / زيرخاک کردن
Çal kirin دفن کردن / زيرخاک کردن
Çal علامت اش یشانيکه وسط پ یوانيح
داشته باشد یرنگ متفاوت اي
Çal علامت اش یشانيکه وسط پ یوانيح
داشته باشد یرنگ متفاوت اي
Çal چاله / گودال
Çal چاله / گودال
Çalak kirin فعال کردن
Çalak kirin فعال کردن
63
Çalak / چالاک / سبک پا / فعال/ سرزنده وياکت
Çalak / چالاک / سبک پا / فعال/ سرزنده وياکت
Çalak فعال
Çalak فعال
Çalakger peywirdarê xebatekê
Çalakger peywirdarê xebatekê
Çalakî جنبش مؤثر / جنبش فعّال
Çalakî جنبش مؤثر / جنبش فعّال
Çalakî فعاليت
Çalakî فعاليت
Çalakvanفعال
Çalakvanفعال
Çalepîka چهاردست و پا
Çalepîka چهاردست و پا
Çalik هسجاد
Çalik سجاده
Çam واقعه ناگوار / حادثه غمناکی/ تراژد
Çam واقعه ناگوار / حادثه غمناکی/ تراژد
Çand فرهنگ / آداب و رسوم
ملت کي یمعنو يیدارا /
Çand فرهنگ / آداب و رسوم
ملت کي یمعنو يیدارا /
Çand فرهنگ / کشت
Çand فرهنگ / کشت
Çande فرهنگ
Çande فرهنگ
Çandî یفرهنگ
Çandî یفرهنگ
Çandî فرهنگي
Çandî فرهنگي
Çandin / diçîne / biçîne کاشتن / بذردنيپاش
Çandin / diçîne / biçîne کاشتن / بذردنيپاش
Çandinî ی/ کشاورز یزراعت / کاشتن
Çandinî ی/ کشاورز یزراعت / کاشتن
Çandinî کشاورزي / زراعت
Çandinî کشاورزي / زراعت
Çandinkar کشاورز
Çandinkar کشاورز
Çandinکاشتن / کشاورزي
Çandinکاشتن / کشاورزي
Çandiyar کار / کشاورز زارع / زراعت
Çandiyar کار / کشاورز زارع / زراعت
Çap [II] hêza şiyanê
Çap [III] bi qasî ku çavek dibîne
Çap [IV] gav
Çap چاپ
Çap چاپ
Çap bûn چاپ شدن / منتشر شدن
Çap kirin چاپ کردن
Çap kirin / چاپ کردن / منتشر کردن انتشار دادن
Çap kirin چاپ کردن / منتشر کردن
Çap چاپ / امور انتشار
Çap چاپ
Çap چاپ
Çapemenî مطبوعات
Çapemenî بنگاه یانتشارات /
یا رسانه
Çapemenî نشريات / مطبوعات
Çaper alava ku nivîsan li hev zêde dike
Çapez پز ی/ چا دان ی/ چا یقور
Çapger کننده / گر / چاپ چاپ
/ منتشر کننده یانتشارات
Çapik فعال / سرزنده
Çapik چابک
Çapikayî فعال بودن
Çaplûs خوار متملق / چاپلوس / پاچه
باز / زبان
Çaplûsî یباز / زبان یتملق / چاپلوس
Çapûk سبد لباس
64
Çapxane چاپخانه
Çapxane چاپخانه / انتشارات
Çaq geh, teşk, çîp Çaqrût 1. çîprût 2. şeqrût
Çar serwerên Ûrisata berê
Çar درمان / وهيراه علاج / ش
چاره برطرف کردن مشکل / راه حل
-çar bûn ه دست آمدنشدن / ب دايپ
-çar kirin کردن دايبه دست آوردن / پ
/ چاره کردن
Çar neçar bivê nevê
Çar û rex اطراف طيمح /
Çar چهار / شماره چهار
Çar چهار
Çara چهارم
Çaran چهارم
Çarbazî çargavî
Çarberî آتشدان چوپان ها
Çarçavî دستپاچه
Çarçavî bûn خود را یدست و پا
گم کردن / دستپاچه شدن
Çarçef چهارگوش / پارچه چهارگوش رویتخت
Çarçek مسلح / سلحشور / اسلحه به دست
Çarçewe چارچوب
Çarçik مربع
Çarçîk وگِل / گِل باتلاق / آب
Çarçing مربع
Çarçira نام ميداني در شهر مهاباد
Çarçive kirin ه کردن / قاب چهارگوش
گرفتن
Çarçive چهارگوش / مربع / چهارچوب
Çarçope چارچوب
Çarçoveچارچوب / محدوده
Çardar تابوت
Çarde چهارده
Çardeh چهارده
Çardeh چهارده / شماره چهارده
Çardeh چهارده
Çardehem(în) نيچهاردهم / چهاردهم
Çarder چهارچوب در
Çardeşevê هيماه شب چهارده ) کنا
يیباياز ز )
Çardîwar چهارديوار
Çardîwarî چهارديواري
Çare kirin راه حل پيدا کردن / چاره کردن
Çare / چاره / راه حل / درمان
وسيله
Çarek چهارم / ربع کي
Çarêk / چهارم / ربع کيچارک
Çarêk چارک / يک ربع
Çarem چهارم
Çarem(-în) نيچهارم / چهارم
Çaremîn نيچهارم
Çarenivîsî تعيين سرنوشت
Çarenûs عاقبت / سرنوشت / قضاوقدر
Çarenûsî راه حل / سرنوشت
Çareser bûn / حل شدن / چاره شدن علاج شدن / درمان شدن / برطرف شدن
Çareser bûn / حل و فصل شدن
حل شدن
Çareser kirin / حل کردن فيصله دادن
Çareserî حل / چاره / راه علاج / راه
راه چاره
Çareserîراه حل
Çareya serê xwe dîtin مشکلات خود را حل کردن
Çargav زيچهاز نعل / تند و ت
Çargavî xara sewalên çarpê ya hera lezgîn
Çargoşe ئيچهارگوشه / مربع/ هر ش
هيچهار زاو یدارا
Çargoşe مربع / چهارگوش
Çarhilqe همه جانبه / از همه طرف
Çarîk چارقد
65
Çarîn که از چهار ی/ شعر یرباع
شده است ليمصرع تشک
Çarix یميدوز قد کفش دست ینوع
Çarkujî ئيچهارگوشه / مربع / هر ش
هيچهار زاو یدارا
Çarlepkî حالت چهار دست و پا
Çarlepkî فتن به صورت چهاردست راه ر
و پا
Çarmedor چهار طرف / دورتادور
Çarmêrkanî دو زانو یرو
نشستن
Çarmêrkî دو زانو نشستن یرو
Çarmêrkî نشستن وهيش ینوع
Çarmix بيصل
Çarniçik مربع
Çarnikal چهارگوش / از همه طرف
Çarnikar چهار طرف / دورتادور
Çarnikar طرف / همه جانبهاز همه
Çarox نوعي کفش روستايي که رويه ندارد
Çarpare چهار قسمت / چهار بخش / هرشده ليکه از چهار قسمت تشک یزيچ
باشد
Çarpê یکه دارا یوانيچهارپا / ح
وپا است چهار دست
Çarpêdar چهارپايه
Çarpêkî يیبه صورت چهارپا
Çarpêlî چهار دست و پا
Çarpîne زن / بلوف بند یدروغگو / خال
Çarqatروسري
Çarqed چارقد / روسري کوچک
Çarrê چهارراه
Çarsed چهارصد
Çarşem چهارشنبه
Çarşem چهارشنبه
Çarşem چهارشنبه
Çarşemb چهارشنبه
Çarşembî چهارشنبه
Çarşev چهارگوش / پارچهیچهارگوش رو تخت
Çarsî ارراه / اصطلاحا چهار سو / چه
/ محل شيبازار / محل هما
1 يیگردهما . asîtan
Çarsid چهارصد
Çarşif چادر زنانه
Çarsim که یوانيچهارپا / ح
وپا است چهار دست یدارا
Çarsim axa الاغ نر / نره خر
Çarsû / چهارطرف / چهارگوش
چهارراه
Çartaq hêwana bilind
Çartek کلا ی/ سرتاسر یبه طور کل /
Çartil و اهيگ یآور شنه / ابزار جمع
علوفه
Çarwe که با دست یقيابزار موس
شود ینواخته م
Çaryek چهارم / ربع کي
Çaryek چهارم / ربع / چارک کي
Çasir ی/ متکد یگدا / کول
Çat پارچه / تکه پارچه / وصله
Çatan (da ku zêdetir kayê lê bar bikin) pîneyê zexm ê ku davêjin ser selika erebeyê
Çaterê 1. averê 2. fetlonek
Çatkêş آن لهيکه به وس یفلز یا لهيم
شود یم زيلوله تفنگ تم
Çatole 1. xîvetok 2. konik
-çav berdan / )چشم دادن )دل بستن
شدن )درخواست کردن رهيخ )
-çav ji sêrî pengizîn ji ber şaşwaziyê çav lê zoq bûn
-çav lê bûn نظاره دنيپائ /
یکردن / نگاه کردن / با چشم کس
یکردن / چشم به راه کس بيرا تعق
بودن / منتظر ماندن
-çav lê bûn bizota êgir ارياز بس هيکنا
بودن / ضيمر اريناراحت شدن / بس
ناتوان بودن اريبس
-çav lê gerandin یگرمدادن / دل یتسل
دادن
-çav lê rijîn کور شدن / چشم درآمدن
Çav lêdan چشم زدن / چشمک زدن
66
-çav pê ketin دنيچشم افتادن به / د
Çav pê kirinهم چشمي کردن
-çav qurçandin jê re çav kirin
-çav şêlî kirin شدن / کور شدن نايناب
Çav يینايچشم / بصر / اندام ب
Çav چشم
Çavbel آدم عوضي
Çavbeloq چشم قلمبه
Çavbirçî / چشم گرسنه / آزمندکار طمع
Çavdêrî انتظار / چشم به راه
ماندن
Çavdêrî نظارت / بازداشت
Çavdêrî kirinنظارت کردن
Çavdêrî مراقبت / نظارت
Çavdêrxane محل انتظار / سالن انتظار
Çavdêrنگهبان / ناطر
-çavê xwe jê re çîrovîro kirin / غرّه شدن نگاه تند انداختن
Çaverê kirin منتظر بودن/ انتظار داشتن/ چشم به راه بودن
Çaverêkirî در انتظار / مورد انتظار
Çavêş چشم یچشم درد / ناراحت
Çavêşî یچشم ی/ ناراحت یچشم درد
Çavfireh / جوانمرد / رادمرددست گشادهسخاوتمند /
Çavgirêdan یبند / چشم بياغفال / فر
دادن بي/ اغفال کردن / فر
Çavgirêdayî چشم بسته / کورکورانه
Çavgirtonek با شک / چشم گذاشتن ميقا
Çavî di raçandinê fetlên hûnanê
Çavî سوراخ / منفذ / دهنه
Çavî شکاف / سوراخ
Çavik نکيع
Çavik ی/ لنز چشم یک پوستسرخ ینوع
Çavîn یطانيچشم ش
Çavînî bûn دچار چشم شور شدن / چشم خوردن / به نظر بد دچار شدن
Çavînî kirin چشم زدن / نظر شور انداختن
Çavkanî سرچشمه / منبع / منشأ
Çavkanî منبع / منشاء / سرچشمه
Çavkanîسرچشمه
Çavkesper یچشم آب
Çavkorevîşkî زي/ چشم ر یبادام شمچ /
دارد زيکوچک و ر یها که چشم یکس
Çavlider چشم چران / هرزه / نگاه هرزه / منتظر
Çavmiç بسته / کورکورانه چشم
Çavnas اشنا
Çavnebar آزمند / بدچشم / صيحر /
ريناپذ یريس
Çavnebar حسود
Çavnebarî یريناپذ یريحرص / آز / س /
یبدچشم
Çavnêr مفتش / بازرس / نگهبان
Çavnêrî منتظر / چشم به راه
Çavnêrî ی/ بازرس شيتفت
Çavnihêr چشم و همچشمي كننده
Çavnihêrî kirinچشم هم چشمي کردن
Çavniq و یکه خوب ینشناس / کس نمک
کند یها را زود فراموش م محبت
Çavpêketinچشم افتادن به / ديدن
Çavpel عوضيآدم
Çavreşî صينظر / حر / تنگ یبدچشم
/ آزمند
Çavsax رهنمون / ري/ بص نايب /
راهنما
Çavşîn چشم آبي
Çavşîn رنگ ی/ چشمان آب یچشم آب
Çavşirtik یچشم یماريکه به ب یکس
مبتلا است / چشم نشسته / سروصورت
نشسته
Çavsivik 1. biçûkdîtî 2. qure
Çavsor که چشمش ی/ کس چشم قرمز
از ظالم / هياست / کنا نيخون
ستمکار
67
Çavsor بي پروا / بي باک
Çavşortav یچشم یماريکه به ب یکس
مبتلا است / چشم نشسته / سروصورت
نشسته
Çavşûjin çavên asyayî
Çavteng کار / حسود نظر / طمع تنگ
Çavtirsandî kirinترساندن
Çavtirsandîtî newêrektiya bêhemd
Çavtirsiyayî 2 دهيترس . teral 3. xweranegirtî
Çavxezal چشم آهو / چشم بايچشم ز /
باياز چشمان ز هيغزال کنا
Çaw قلمه / چوب نرم و منعطف
که از آن به عنوان اهيگ ی/ نوع
بستن علوفه و ... یبند برا
شود یاستفاده م
Çawa چگونه / چطور
Çawa جور طور / چه هچگونه / چ
Çawan چگونه / چطور
Çawanî تيفي/ ک یچگونگ
Çawanî کيفيت / چگونگي
Çawayî چگونگي / کيفيت
Çax اميزمان / دوره / وقت / ا /
لحظه
Çax زمان / دوره / لحظه
-çaxê seholîn دوره خبندانيعصر /
سرما
Çay يی/ چا یچا
Çay چاي
-çaya berçovî çaya kêfê
Çayçî چايچي / آبدارچي
Çaydan کتري
Çaydank قوري
Çayê یچا
Çayêچاي
Çayger که ی/ کس یچ / قهوه یچ يیچا
دهد یبه مهمان م يیچا
Çayparzin چايي صاف کن
Çaypes قوري
Çaypest قوري
Çayxane امروزه اصطلاحا خانه يیچا /
هست زين خانه یخانه معمولا چا قهوه
Çayxane / چايخانه / آبدارخانه
قهوه خانه
Çazan انسان دانا ميحک /
Çazanî یمي/ حک يیدانا
Çê kirin درست کردن / تعمير کردن
/ ساختن
Çê کيخوب / ن
Çê خوب / بهتر
Çêbûn / çêdibe /çêbibe شدن / دهيآفر
دادن / اتفاق یدرست شدن / رو
افتادن / درمان شدن
Çêbûn رست شدن / درست بودند
Çêbuwar اصل ري/ غ یقلاب
-çêj jê wergirtin bi kêfa xwe jê xwarin,
vexwarin û kelk wergirtin
Çêj طعم / لذت / مزه
Çêjandin / diçêjîne / biçêjîne / طعم کردن مزه کردن
Çêjdar خوشمزه ذيطعم / لذ خوش /
-çek danîn / کنار گذاشتن اسلحهدادن به جنگ انيبس کردن / پا آتش
Çek danînاسلحه را زمين گذاشتن
Çek hilgirtin مسلح شدن / اسلحه
برداشتن
Çek سلاح / اسلحه
Çek لباس / پوشاک
Çek اسلحه / لباس
-çeka lûledirêj sileha ku menzîla wê dûr dikşîne; çapdirêj
Çekan سنگ انداز / فلاخن
Çekbend قهيجل kinca bêmil; qutik
Çekçekûle barçêrmk
Çekdanînخلع سلاح
Çekdar bûn / مسلح بودن مسلح شدن
Çekdar kirin مسلح کردن
Çekdar مسلح / اسلحه به دوش
68
Çekdar مسلح / جنگجو
Çekdarane مسلحانه / نظامي
Çekdarî مسلحانه / تسليحاتي
Çekebazarî جر و بحث و فروش پر ديخر
/ بازار پر تنش
Çekên komkujiya girseyî سلاح کشتار/ سلاح قتل عام یجمع دسته
Çêker نندهي/ آفر رکاريتعم /
سازنده / درمان کننده
Çêker ساختار
Çêkirî آماده / درست شده
Çêkirin / çêdike / çêke درمان دنيآفر /
کردن ريکردن / درست کردن / تعم
Çeksazîاسلحه سازي
Çekxaneاسلحه خانه
Çekاسلحه
Çêkچك
Çêl kirin و قال ليبحث کردن / ق
کردن / بگو مگو کردن
Çel kirin گفتن / صحبت کردن
Çêl قلوه سنگ / برد / سنگ بزرگ
Çelak çakil Çelake darikê dirêj û devçeqel ê ku pê gûz
û hwd tê çinîn
Çelandin / diçelîne / biçelîne jê spîldax derbas kirin
Çêlaxî 1گاو . dibûr 2. Hevrazê ku
naverasta wê kort e çêlek dewara mê ya ku di-
zê û tê dotin; mange
Çelçelok / ورّاج / دهن لق / پرگو زبان دراز
Çele چله / چهل روز / معمولا کردهازمستان را به دو چله)کوچک و
کنند یم ميبزرگ( تقس
Çeleçel kirin و قال کردن / ليق
کردن / یبگومگو کردن / زبان دراز
کردن يیپرگو
Çelek سر چوب مانند چوب یچماق
چوگان
Çêlekگاو ماده
Çeleme cînaq
-çeleme girtin lîstina bi cînaqan
Çeleng کارجويشجاع / نترس / پ
Çeleng فعال / شجاع
Çelexane چهلم زن وضع حمل کرده
2. rewşa selexanetiyê
Çêlî نسل / اعقاب
-çêlik anîn بچه آوردن دنييبچه زا /
Çêlik بچه / نوزاد
Çelitandin / diçelitîne /biçelitîne 1. ji qêlik
derxistin خرد کردن / له کردن
Çelitîn / diçelite / biçelite باز شدن
گردو و ... ( / خرد پسته،)پوسته
شدن / له شدن / اصطلاحا خسته شدن
Çelixt ورم / آماس
Çêlkew جوجه کبک
Çelp آب خوردن با زبان آن یصدا
خورند یگونه که سگان م
Çelpandin / diçelpîne / biçelpîne باسروصدا و مثل سگ آب خوردن / نجس
کردن / دهان زدن / حرام کردن
Çelpeçelp kirin یبر آب زدن و صدا
چلپ درست کردن / مغلطه کردن / چلپ
حرف زدن ربط یب
Çelpeçelp یآب خوردن سگ / صدا یصدا
ضربه زدن بر آب
Çelqandin / diçelqîne / biçelqîne تکان دادن / حرکت دادن
Çelqîn / diçelqe / biçelqe به هم
عاتي/ تکان دادن )ما عاتيزدن ما )
Çeltandin خراشيدن / ساييدن
Çelte و قال / ليبگو مگو / ق
اساس یب یها جروبحث / افترا / گفته
Çêlûs یزيکه از هر چ یکنجکاو / کس
پرسد یم
Çelûz شکمو / پرخور / چشم گرسنه
Çelziman / دهان لق / حرّاف / پرگو ورّاج
Çem آلود / غبارآلود / مه یابر
Çem ررودخانه / رودبا
Çem رود / رودخانه
Çemandin / diçemîne / biçemîne / خم کردنچاندنيکج کردن / پ
69
Çember حلقه ريزنج /
Çembil وان،يدسته / حلقه و دسته ل
رهيفنجان و غ
Çemçûr kêça belçikan
Çemçûs سرتغ / چموش / طماع
Çemedank چمدان / ساک
Çemîhanî باغ توت
Çemîn / diçeme / biçeme کج شدن دنيخم /
/ خم شدن / گوژ شدن
Çemk یفراست / ذکاوت / ذهن
Çemole نامبارک / شوم / منيبد /
قرار یناآرام / ب
Çempal زانيسربار / مزاحم / آو /
ريوپا گ دست
Çen چانه
Çenberî ني( / ماشني)ماش یسوار
یرباريغ
Çencer چرخ
Çençûz çiriz
Çend اندازه چند / چقدر / چه
Çend چند / بعضي
Çendanî مربوط به مقدار و تيکم /
اندازه
Çendanî کميت
Çendemîn نيچندم
Çendikî کميت / مقدار
Çendjinî چند زني / چند همسري
Çene lêdan چانه زدن
çenebaz زن زن / چانه زبان باز / فک
Çeneçen یحرّاف / یزبان دراز /
يیپرگو
Çeneچانه
Çeng چنگ / پنجه دست / کف
یدست
-çeng dan hev / دست به دست هم دادن یاريرا گريپشت به هم دادن / همد
کردن
Çengalچنگال
Çenge 1. erzên 2. goşe, çim
Çênî خوراک مرغ و پرنده / قوت وانيماک یروز
Çente کيف
Çenteكيف
Çep سمت چپ ساري/ چپ /
Çep چپ
Çepel وتار رهي/ ت فيچرک / کث /
هيزشت / کر
Çeper سنگر / محافظ / پناه
Çeper سنگر / حصار / سپر
Çepera êgirآتشدان
Çeperast رو / رودررو / مقابل / روبه
در برابر
Çeperسپر
-çepik lê dan کردن قيکف زدن / تشو
Çepik lêdan / تشويق کردنکف زدن
Çepik زدن دست / کف زدن برهم
Çepik کف / کف زدن / تشويق
Çepil دست یبازو / بازو
Çepîn شتريکه ب یچپ دست / کس
دهد یکارها را با دست چپ انجام م
Çepken 1. nefeq 2. qula ji her du aliyan ve
vekirî
Çeprast چپ و راست
Çeq لنگ / پا
Çeqçeq و علف اهيگ یوعن
Çeqçeqok darê berêş
Çeqel دوزبان / دورو
Çeqene درخت است ینوع
Çeqrût پا لخت انيلخت / عر /
Çeqû چاقو
Çeqûber اراده و لهيکه ه وس یليوسا
و خودکار کنند یبشر کار م یروين
ستندين
Çeqûkêş چاقوکش
-çêr lê kirin فحش دادن / دشنام دادن
Çêr فحش / دشنام
Çêr چرا / چراگاه
Çêran چريدن
70
Çêrandin / diçêrîne / biçêrîne به چرا
هي( / کناواناتيبردن / چراندن )ح
دادن / حقه زدن بياز فر
Çerandin چراندن
Çêrbaz فحّاش / بد دهان / دشنام گو
Çerci فروش / گرد / خرده دوره
یفروش / احتمالا همان جارچ دست
باشد
Çerçî دستفروش / خرده فروش
Cerdewan مزدور
Çêre چرا )علوفه تر( / چراگاه
Çêre چرا / چراگاه
Çêre علف
Çêregeh چراگاه / مرتع
Çêrek فحّاش / بد دهان / دشنام گو
Cereyanجريان / برق
Çêrîn / diçêre / biçêre علف دنيچر /
.çêre xwarin, likijîn 2 خوردن
Çêrîn چريدن
Çêrîngeh چراگاه
Çerixandin / diçerixîne / biçerixîne چرخاندن
2/ چاندني/ پ . jê averê kirin
Çerixîn / diçerixe / biçerixe دنيچرخ /
2 دنيچيپ . jê averê bûn
Çêrm پوست بدن / چرم
Çerm چرم / پوست
Çerm چرم / پوست
Çermesor پوست سرخ
Çêrmesor سرخپوست
Çêrmik و فيپوست نازک / چرم ظر
نازک
Çermik چرم / پوست
Çêrmsorkسرخ پوست
Çermsorسرخ پوست
Çêrt zîrç, rîç
Çerwî چربي
Çerx سوهان / سنگ سوهان / مداد تراش
Çerx چرخ / تاير
Çerxandin چرخاندن
Çerxe 1چرخه . taye 2. Toterîk çenberî
Çerxê / çerxo چرخد یم اديکه ز یکس /
گردد یکه خانه به خانه م یکس
Çerxeçî کالسکه ران
Çerxeme 2 ليسبد / زنب . çapûk
Çerxetûn tawe, miqilk
Çerxîn چرخيدن
Çesp چسپ
Çesp چسپ
Çespan ستهي/ شا رکي/ ز قيلا /
کارآمد
Çespandin / diçespîne / biçespîne را به هم زيدو چ
را به هم متصل زيچسپاندن/ دو چ
کردن
Çespandin /diçespîne / biçespîne آشکار کردن / به اثبات رساندن
Çespîn / diçespe / biçespe به اثبات رساندن / قبولاندن
Çespîn / diçespe /biçespe متصل دنيچسپ /
شدن
Çet بتيدشوار / زحمت / مشکل / مص
Çete ريگ کار / سخت ظالم / ستم
Çetel amana pêxwarinê a ku bi devê wê
ve çend tilî hene
Çetel چنگال
Çetewil سخت / زحمت / دشوار
Çêtî kirin لت کردن تکه تکه کردن / لت
/ شرحه شرحه کردن / قسمت قسمت
کردن
Çetin bûn سخت بودن / دشوار بودن
Çetin رسخت / دشوا
Çetinî ی/ سخت یدشوار
Çetir چتر بان هيسا /
Çêtir dîtin خوب ديدن / بهتر ديدن
Çêtir تر کيتر / ن بهتر / خوب
Çetir خروس / بوقلمون نر کيد /
Çetir چتر
Çêtir بهتر / مفيدتر
71
Çetirbaz چتر باز
Çêtirبهتر
Çevandin / diçevîne / biçevîne / خم کردننکج کرد
Çewal بزرگ و محکم معمولا از یگون
بز یجنس مو
Çewênder چغندرقند
Çewir bez, don
Çewisandin سرکوب کردن
Çewlik mezre
Çews pêkutî
Çewsandin / diçewsîne / biçewsîne
1کردن ماليلگد کردن / پا .
daqultandin
Çewsîner کار زورگو / ظالم / ستم
Çewsîner سرکوبگر
Çewt اشتباه / نادرست
Çewt غلط / اشتباه
Çewtî نادرست یاشتباه /
Çexer پا / رد پا / اثر پا
Çexmax چقماق
Çêyî ی/ خوب یکين
Çi çax کي / چه وقت
-çi got? گفت؟ یچه گفت؟ / چ
Çi یچه / چ
Çi چه
Çî چه / چي
Çiç (di zimanê zarokan de) ( زبان در
نهيبچه و نوزاد( پستان مادر / س
مادر
Çîçek گل
Çiçik 1. berê mirovan 2. endamê şîrî yê
giyaneweran; hingil, girêş
Çiçikسينه / پستان
Çîçirk سخت پوست آرتيميا
-çift avêtin جفتک زدن / لگد زدن
Çift وانيجفتک / لگد ح
Çiftexas qumaşekî spî ye; patisqe
-çik çik! بچه قيتشو یبرا یندا و صوت
ستادنيسر پا ا یبرا
-çik rabûn راست بلند شدن / استوار برپا ماندن / پابرجا بودن
Çik راست قامت / ستادهيسرپا / ا /
استوار
Çikandin / diçikîne / biçikîne ،چوب
/ عمود دنيو ... کوب خيستون، م
/ از نديبر یگذاشتن / نفس از کس
نفس انداختن
Çikeçik به صورت یبه صورت افق /
/ به درازا یطول
-çikeçik و یراست راست / بدون کج
یخم
Çikilandin / diçikilîne / biçikilîne / دنيو ... کوب خيستون، م چوب،
عمود گذاشتن
Çikilîn / diçikile / biçikile ،ستون، چوب
ز درازا شدن / ا دهيو ... کوب خيم
فرو رفتن / عمود شدن
Çikîn / diçike / biçike ،خيستون، م چوب
و ... جا شدن / گذاشتن / نفس قطع
دنيشدن / بخار شدن آب / نفس بر
Çikîn /چکه کردن / ريختن
فرورفتن
Çikindir چغندر
Çikot کار / آزمند / طمع سيخس
Çiksayî / آسمان صاف و بدون ابررستارهآسمان پ
çikûs کار / آزمند / طمع سيخس
Çikûsî خست / طمع / آز
Çîl bûn سفيد شدن
Cil kirin جل کردن
Çîl kirin سفيد کردن
Çil / 04چهل
Çil چهل
Çîl سفيد
Çîl سفيد
Çilag خرده / تکه
Çilagî یفروش خرده
Çile چله / چهل روز
Çilek چشم گرسنه صيحر / /
ريناپذ یريس
Çilem(-în) نيچهلم / چهلم
72
Çileyê paşîn چله آخر ) ماه
( كردي
Çilfis کار / دزد / پنهان
کار یمخف dizek
Çilfisandin / diçilfisîne / biçilfisîne دنيدزد
کردن یکار ی/ مخف
Çilîçilî که در هنگام یکور / کس شب
/ شب نديب ینم یزيشب چ یکيتار
1 یکور . baçermok 2. korê şevê,
şevekorî
Çilik çele Çilizîn / diçilize / biçilize pars kirin,
gedandin, li rewciyê gerîn
Çilk چکه / قطره
Çilkandin / diçilkîne/ biçilkîne قطره قطره
1کردن / . Dilopandin 2. bijinandin
Çilkîn / diçilke / biçilke 1. dilopîn 2. bijinîn
Çilmisî پژمرده
Çilmisîn پژمرده شدن
Çiloچطور / چگونه
Çima چرا / براي چه
Çimayî چرايي
Çimkî / چونکه / براي اينکه
زيرا
Çimkî چونکه / زيرا
Çîn طبقه اجتماعي / چين
Çinar چنار
Çindirok تهمت / حرف بي پايه
Çinîn برداشت کردن / چيدن / جمعري کردنآو
Çîpران پا
Çiqas چه مقدار / چه قدر
Çiqشاخه / شعبه / بخش
Çir سمج / سرسخت
Çira pilîte چراغ موشي
Çira چراغ
Çirandinپاره کردن لباس
Çirik چرک
Çirisîn / Çirîs درخشيدن / برق
زدن
Çirk bi çirkذره به ذره / ريز به ريز
Çîrok داستان / قصه
Çîrokداستان / قصه
Çirrîn / Çirr پاره شدن
Çirûsîn برق زدن
Çirûskجرقه / درخشش
Çiv dan xwe اين طرف و آنطرف پريدن / کنايه از ناز و
عشوه کردن
Çiv kirinيکهو پريدن / در رفتن
Çivçivîخط خطي / شيار شيار
Çivîk گنجشک
Çivپرش به اين طرف و آن طرف
Çiya ستان / کوهکوه
Çiyavanکوهنورد
Çiyayê Agirî کوه آرارت
Çiyayê Zagros کوههاي زاگرس
Çiyayîکوهستاني
Ço چوب
Çodar چوبدار
Çog lêdanزانو زدن
Çog vedan زانو زدن / روي زانو نشستن
Çog زانو
Çok زانو
Çol بيابان / صحرا
Çolemêrg نمنطقه اي در شمال کردستا
Çopî نام يکي از رقص هاي کردي
Çort lêdan چرت زدن
Çort چرت
Çûçik جوجه کوچک / گنجشک
Çûkگنجشك
Çûn / Çûyîn رفتن
Çûn ku چون/ به خاطر اينکه
Çûn û hatin رفت و آمد / آمد
وشد
Çûn چون / زيرا / براي اينکه
/ رفتن
Çûr حيله / نيرنگ
73
D
Da ku تا که
Dabeş kirin تقسيم کردن/بخش
بخش کردن
Dabeşkar تقسيم کننده
Dabîn kirin کردن مهيتامين كردن/ب
Dabînzan گر مهيب
Dad kirinمحاکمه کردن
Dadan افروختن
Dadgeh دادگاه
Dadgeh kirin دادگاهي کردن
Dadger دادستان
Dadkirinمحاکمه
Dadmendî لتدادگري/ عدا
Dadok دايه
Dadwer قاضي
Dadwerane بر اساس عدالت
Dadwerî عدالت
Dadعدالت
Dagîr bûn اشغال شدن
Dagîr kirin اشغال کردن
Dagîrker اشغالگر
Dagirtin پرکردن/اشغال کردن
Dahatû آينده
Dahêlan پايين انداختن/سرازير کردن
Dahnû گندم جوشانده
Dahol طبل / دهل
Dahûrandin / تحليل کردن بررسي کردن
Dajan شدت درد
Dajgîr غربال
Daketinپايين آمدن / کاهش يافتن
Dakişandin پايين کشيدن / پايين آوردن
Daleqandî شده ختهيآو
Daleqandin ختنياو
Dalêstin ليسيدن
Daliqandin آويختن /آويزان
کردن
Damarî زن بابا ینامادر /
Damayî غمگين / افسرده
Damezrandin تاسيس کردن / بنا کردن / ايجاد کردن
Damezrênerموسس / بنيانگذار
Dan / دادن /يک سوم روز وعده زماني
Dan ber çavên xweمد نظر قرار دادن
Dan ber hevdu مقايسه کردن
Dan ber qoçan شاخ ضربات ريز
گرفتن
Dan ber xwendinê به مدرسه فرستادن / به تحصيل فرستادن
Dan bêriyê گوسفندان را بهبردن دنيمحل دوش
Dan bexişandin یباعث عفو کس
شدن
Dan bin aqilê yekî/êمخ کسي را زدن
Dan girtin باعث دستگيري شدن
Dan hevdu گريهمديگر را زدن/به همد
دادن
Dan hev جمع كردن / همديگر رادادن گريزدن/به همد
Dan pey kesîکسي را دنبال کردن
Dan revandin سبب ربودن شدن
Dan revê فراري دادن
Dan sondê قسم دادن
Dan û dû غلات
Dan xuya kirin خاطر نشان کردن/آشکارکردن
Dan zanîn / اعلام کردن / مشخص کردنوم کردنمعل
Dan/dayîn دادن
Danan گذاشتن / فرونشستن / ترک کردن
Danasîn معارفه / آشناکردن
Danê گاو نر يک سال و نيم
Danê nîvro طرف ظهر
Danezan اعلاميه
74
Danî گندم جوشانده
Danîn گذاشتن / قرار دادن
Danişînجلسه
Danîşte ساکن / اهل
Daniştin تننشس
Danû گندم آب پز شده
Danûstandin دادوستد/ تبادل
Dapalandin کردن هيتصف
Dapalîn شدن هيتصف
Dapêjtin / پوست کندن / رنده کردن هرس کردن
Daperîn برخورکردن یبا تند
Dapîr مادر بزرگ
Dapîtin الک کردن
Dapoşandin / سرپوش گذاشتن پوشاندن
Dapoşîn دهيسرپوش گذاشتن / پوش
شدن
Daqûl دهيکج / ناراست / خم
Daqûlî tiştekî bûn خم یکس اي یزيچ یرو
شدن
Daqurtandin دنيقورت دادن/ بلع
Dar درخت / چوبدستي
Dar da kirinآويختن
Dar de kirin اعدام ختنيبه دار آو/
کردن زانيکردن/آو
Dar û devîدرخت و گياه
Dar ve kirinآويختن
Dar xistin برپاکردن/ برگزار کردن
Darandin روشن کردن
Daraş پرنده ینوع
Darava جنگل / بيشه
Darayî ی/ مال يیدارا
Darazمحاکمه
Darbaz چوب باز/ شعبده باز
Darbe کودتا
Darbest تابوت/داربست
Darbir اره/دارکوب
Darçîn نيدارچ
Darda kirin آويختن / اعدام کردن
Darê holê چوب چوگان
Darê zorê زور
Darêj قالبیشکل ده/
Darêjk شکل/قالب
Darêjtin یروب هيسوهان کردن/لا
ختنيکردن/قالب ر
Dareve kirin آويختن / اعدام کردن
Darik تکه چوب
Darikê heft argûnan آدم فتنه
Darikê miradan آدم سرد
Darikچوب / ترکه
Darîn ني/چوبیچوب
Daristan جنگل / بيشه
Darivîn ته نشين شدن
Darizandin محاکمه کردن/ دادگاه کردن
Darkutik دارکوب
Darotin لايه روبي کردن
Daroxa داروغه
Darpişt عنکبوتليرت /
Dartiraş نجار
Dartiraşî ینجار
Darve kirin آويختن / اعدام
کردن
Das داس
Daş کره خر
Dasî یاستخوان ماه
Daşîn تيز کردن
Daşirتوالت
Daskêş دروکننده با داس
Dastan داستان / قصه
Datiqurtandinبلعيدن
Davek کمربند
Daw دامن / دم گوسفند
Daw دارو / درمان / علاج
Daw û delingên xwe hilçinîn عزم خود
را راسخ کردن
Dawa xwe xistin devê xwe آماده فرار شدن
Dawdêl ته دامن
75
Dawerivandin چلاندن
Dawerivîn چلانده شدن
Daweşandin وهيتکاندن )درخت م )
Daweşîn وهيتکاندن)درخت م )
Dawet ی/ جشن عروس یمراسم عروس
Daweدعوا / مرافعه / پرونده
Dawî bi gû hatin عاقبت خوب نداشتن
Dawî bûn تمام شدن / به پايان رسيدن
Dawî lê anîn رساندن / تمام انيبه پا
کردن
Dawî سرانجام انيآخر / پا /
Dawîlêanînپايان بخشيدن
Dawîn يی/ نها نيآخر
Dawk یپول شرط بند
Dawpaqij فيپاکدامن/منزه / عف
Dax kirin ن/ سوزاندنداغ کرد
Dax داغ / آه / ناله
Daxaz kirinدرخواست كردن
Daxazîخواسته / درخواست
Daxbar داغدار/ دردمند
Daxistin پايين آوردن / داونلود کردن
Daxuyandin آگاهاندن / به اطلاع رساندن/اعلان کردن
Daxuyanî هياني/ ب هياعلام /
اظهارنظر
Daxuyaniya zelal سرگشاده هياعلام
Daxuyannameبيانيه
Daxwarin استعفا دادندنيکنار کش /
Daxwaz kirin / درخواست کردن
اراده کردن
Daxwaz خواسته / آرزو / طلب
Daxwazkar خواهان / مدعي / درخواست کننده
Daxwazname درخواست نامه
Daye مادر
Dayende سخاوتمند/ رادمرد
Dayî از گُل ینوع
Dayîk مادر
Dayik gotin فحش مادر به کسي دادن
Dayik مادر / مامان
Dayikhezمادر دوست
Dayiksalarî ی/ مادرشاه یمادرسالار
Dayîn اکرام و بخشش
Dayîn دادن/ارائه کردن
Dayîna Xwedê نعمت خداوند
Dayîngeh مهد کودک
Dayire ه/واحددايره/ ادار
Dayîreدايره/ اداره/واحد
Dayox سخاوتمند / بخشنده
Daz نيچ ميس
De حرف اضافه است
De دنيزرد شدن / رس
Dê مادر
Dê / yê نشانه زمان
)خواهم،ندهيآ ...)
Dê gotinفحش مادر به کسي دادن
Dê û bav پدر و مادر
De were neteqe رينم ايدِ ب
De کردن کيو تحر قيتشو یبرا یحرف
Deav دهان لق
Debabe تانک
Debara xwe kirin امرار معاش کردن
Debar گذران / امرار معاش / علوفه زمستان
Debax دبَاغ / پوست کن / برنزهيی/ خرما
Debaxane دباغ خانه / کشتارگاهواناتيح
Debe یدبه/گالن فلز
Debeng ل/ خُ جياحمق / گ
Debîş چسپناک / چسپنده
Deboدبه / حلبي
Debûş موبر خيزرن /
Dêdik طحال
Defa hewarê lê dan یزيبلند چ یبا صد
را خواستن
Defik دف کوچک / دُهل کوچک/تله
76
Defşe دسته / بسته
Defter دفتر
Deftera xêr û gunehan vebûn روزحسابدنيرس
Defterdar ردفتردا
Defterdarî دفترداري
Defterxane دفترخانه
Defدف / دُهل
Degel / / جرأت / جسارت مزاحیشوخ
Degme ی/ به ندرت / گاه یگهگاه
اوقات
Dêh روستا / ده
Deh kitî salan ده سال تمام
Deh ده/عدد ده
Dehak ضحاک
Dehandin هضم کردن غذا
Dehbe درنده یوحش وانيح /
Dehf dan هل دادن / راندن
Dehfandin هل دادن / تکان دادن
Dehfikتله
Dehl وهيبستان / باغ م
Dehl û dêş دار و جنگل بکر و دست نخورده
Dehlîz سالن / راهرو زيدهل /
Dêhn ذهن / هوش
Dêhna xwe dan توجه کردن / دقت کردن / تأمل کردن
Dehş کره خر
Dehsalدهه
Dehşik کره خر
Dehta ده طبقه
Dehtayî دهگان يیده تا /
Dejnik یخوردن یسبز ینوع
Dek û dolab و کلک لهيح
Dek کيفوت و فن / تکن
Dekbaz کيگر / حقه باز / تکن لهيح
کار
Deko تا که
Dêl دم /به متيارزش / ق /
/ماده سگ یجا
Dêl hejandin ُم تکان دادند
Delak ختنه کننده
Delal قشنگ / محترم باي/ ز زيعز /
Delalî / شوم / نحس / بدشگونبودن زي/عزيیبايز
Delandin / چشم به راه گذاشتن منتظر گذاشتن / دِق دادن
Delav حوض آب
Dêleba سگ ها یريدوره جفت گ
Dêlegur ماده گرگ
Dêlegurg ماده گرگ
Dêlemar مار ماده
Dêlerovîماده روباه
Dêlese ماده سگ
Dêleseg ماده سگ
Dêleşêr ريماده ش
Delî درخت / خوشه انگور ینوع
Dêlik ماده سگ / سگ ماده
Delik پارچه پانسمان
Delikandin پانسمان کردن
Deliktî یشرم ی/ ب یتيثيح یب
Delîl / برهان ليدل
Delîn چشم به راه بودن / منتظر بودن / از انتظار دِق شدن
Deling پاچه شلوار
Delîve تيفرصت / مجال / موقع
Delîyan داشتن اقياشت
Delo هفت سنگ یباز
Delodîn ديوانه
Dêm ميگونه صورت/د
Dem û dest بلافاصله / فورا
Dem û destgeh دَم و دستگاه / سازمان
Dem چاي / لحظه دم
Dema زماني / گاهي
Dema bê ی/ آت ندهيزمان آ
Dema ku آنگاه که / زماني که
Deman kirin کردن / اجاره هيکرا
کردن
Deman اجاره هيکرا /
77
Demançe یتپانچه / اسلحه کمر
Demandar یا هي/ کرا یاجاره ا
Dêmarî ینامادر
Dembaş! ريوقت بخ
Dembihêrk صحبت / گفتگو
Demdemî یقرار / ب ی/ ب یدمدم
ثبات
Dêmek یعني
Demildest در دَم / بلافاصله / در لحظه
Demîn یاوقات / گهگاه یگاه
Demjimêr ساعت / زمان سنج
Demle فلج
Demleya zarokan فلج کودکان
Demlik یقاب کوچک / قور
Demogojî یعوام فريب
Demokiratîze kirinدموكراتيزه كردن
Demokratîk bûn / دموکراتيک بودن دموکراتيک شدن
Demokratîkدموکراتيک
Dêmqemer یبرنزه / قهوه ا
Demsal فصل سال
Demudest بلافاصله / فورا
Demuqratî یدموکراس
Demûş چسبناک نيرز /
Den دانه / کوزه بزرگ
Dên نشينگاه / ب
Dendik دانه / تخم آفتاب گردان
/ هسته
Deng راي ابيصدا/سنگ آس /
Deng dan ی/صدا کردن/رادنيچيخبر پ
دادن
Deng kirin حرف زدن / صدا زدن
Deng lê kirin صدا زدن / مورد خطاب قرار دادن
Deng û bas اخبار / بحث
Deng vedan سروصدا دنيچيصدا پ /
کردن
Dengaz کم حرف / ساکت
Dengbêj یسنت یترانه سرا
Dengbêjî ی/ خوانندگ يیترانه سرا
Dengdan /سروصداکردن/انتخاباتیريگ یرا
Dengdanî انتخابات
Dengdarحرف بي صدا
Dengdêr دهنده یصدادار / واكه/را
Dengê êlokî یبوقلمون یصدا /
گوش خراش
Dengeding هُل دُ دنيکوب یصدا
یتو خال زيهر چ اي
Dengî hev bûn هم طراز شدن با هم / هم مرتبه شدن
Dengî hev kirin را گريخبر دادن / همد
صدا زدن
Dengî kirin دادن امياعلان کردن / پ
کردن عهي/شا
Dengî امي/ پ انياعلان / ب
Dengik گلو / حلقوم
Dengîr نام آور / مشهور / معروف
Dengîآوايي / صوتي
Dengnasî یآواشناس
Dengnuxêm صداخفه کن یصوت قيعا /
اسلحه
Dengûbas اخبار / بحث
Dengweş بلندگو
Dengxweşخوش آوا / خوش صد ا
Dengzanî صداشناسي
Dengzanîصدا شناسي / آواشناسي
Denî زغال
Denik دانه / تخم آفتاب گردان
/ هسته
Dênîk ج عروستا
Denk (... پشته/بار بسته شده )علف و
Denû گندم جوشانده
Dep تخته/الوار
Depançe تپانچه
Depoانبار
Depreş اهيتخته س
Deq خال / کک
Deq kirin یتقو کردن / خال کوب
کردن
78
Deq خال / نشانه / نقطه
Deq / متن نوشته / درجه / مچ پا قوزک پا
Deqa kesî da lêdan زدن یذوق کس یتو
Deqandin کردن یخال کوب
Deqaq اُتو
Deqê اسم سگ ماده
Deqe قهيدق
Deqel خاک / گردوخاک
Deqîqe قهيدق
Deqlûs وارو / واژگون
Der فراتر از / محل رونيب /
/ مکان
Der در / دروازه
Dêr ساي/ کل ريد
Der bar اسبتدرباره / به من
Der birin انيبر زبان آوردن / ب
کردن
Der bûn باز شدن زخم/بالاخره به حرف آمدنیعفونت
Der dan کردن/ باختن/رها ديتول
کردن
Der ketin بيرون آمدن/ قبول شدن
Der kirin یباز کردن زخم عفونت
Der û dor اطراف طيدور و بر / مح /
راموني/ پ
Der / اثر مکان / رد
Derabe بالکن یچوب شنيپارت /
Deramet / درآمد / دخل / محصول دستاورد
Dêran چارهيبدبخت / ب
Dêrandin به ستوه آوردن/ باد افشان کردن
Derandin دادن رونيپخش کردن / ب
Derandin کردن/اخراج کردن رونيب
Deranîn آوردن/در آوردن رونيب
Derav / پسوند /کوک هيبخ
Derav kirin کوک زدن / دوختنزدن هي/ بخ
Derav آب یکانال آب/ جو
Derazînk یچارچوب در / پادر
Derb ضربه / فشار/کودتا
Derb lê ketin دنيد بيضربه خوردن / آس
دني/ صدمه د
Derb بيضربه / صدمه / آس
Derbarêدرباره / راجع به
Derbas be یابيودتر شفا انشا الله ز !
Derbas bûn / عبور کردن / قبول شدن گذشتن
Derbas kirin عبور کردن / قبول کردن / گذراندن / انتقال دادن
Derbas عبور / ترک / ول کردن
Derbasbarîقابليت گذشت
Derbasbarقابل گذشت
Derbasbûyî گذشته / رد شده
Derbasbûyî گذشته / عبور
ردهک
Derbasdarîگذشت
Derbaz bûyî گذشته / عبور
کرده
Derbaz kirin گذراندن/تحمل
کردن/محافظت کردن از خطر
واناتي)ح )
Derbe ضربه / کودتا
Derben ی/ جا لباس زيرخت آو
Derbend بندر / یکشت ستگاهيا /
لنگرگاه
Derbest kirin ( یزيپلوم کردن / در )چ
را بستن
Derbest در بسته / پلوم / آک بند
Derbider bûn دربه در شدن / آواره شدن
Derbider kirin دربه در کردن / آواره کردن
Derbider دربه در / آواره
Derbiderî ی/ آوارگ یدربه در
Derbirîn / تعيين کردن / مشخص کردن بيان کردن
Derbkanî یضربه ا
Derbضربه / کودتا
Dercaw دستمال
Derçik آستانه در
79
Derçûn فرار کردن / از دست رفتن
Derd درد / رنج
Derd یدرد / مرض / ناراحت
Derdan ظرف
Derdang ظرف
Derdanik یصاف
Derdank ظرف
Derdehinav درد دل / دل درد
Derdekopan یمارينوع ب کي
Derdese یمرض سگ / هار
Derdeser سر درد
Derdeserî bûn سر درد گرفتن / دچارشدن یناراحت
Derdeserî kirin / دردسر درست کردنکردن تيرا دچار آزار و اذ یکس
Derdeseyî bûn گرفتن / دچار مرض یهار
سگ شدن
Derdest kirin کردن فيتوق
Derdestname حکم بازداشت / نامه بازداشت
Derdmend دردمند
Derdomerdo افسرده/ناراحت/رنجور
Derdor طي/ مح رامونيدور و بر / پ
Derdoyî افسرده / ناراحت / رنجور
Dêre لباس زنان کرد
Derebeg آقا / ارباب / زورگو
Dereberjêr ري/ سراز بيسراش
Derece درجه / رتبه / راه پله
Deredemî روقتينابه هنگام / د /
تهگذش خيتار
Dereke ناشناس گانهيب /
Deremal آواره / ولگرد
Derenc درجه / رتبه / راه پله
Dereng bûn ريبودن / د ريد
شدن
Dereng kirin کردن ريد
Dereng man کردن ريد
Dereng هنگام ريدرنگ / د Derengman
Derengî بودن ري/ دريتاخ
Dereve kirin یمسر باز شدن زخ
کردن ی/عقده خال
Derew دروغ
Derew bûn دروغ بودن / دروغ از آب در آمدن
Derew derketin دروغ از آب در آمدن
Derew kirin یبند یدروغ گفتن / خال
کردن / بلوف زدن
Derew یبند یدروغ / بلوف / خال
Derewandin کردن بيتکذ
Derewçî دروغ گو
Derewçîn دروغ گو
Derewgo دروغگو
Derewîn نيدروغ
Derewkar دروغگو
Derewker دروغگو
Derêxistin کردن / حذف کردن رونيب
Derf نهي/قفسه سوانيپوست ح
Derfet شانس تيفرصت / موقع /
Derfet فرصت / فراغت
Derfirotin صادرات
Derge درگاه / دروازه
Dergeh درگاه / دروازه
Dergeh û dîwan بزرگان وانيد
Dergehvan / نگهبان دروازه
دروازه بان
Dergehwan / نگهبان دروازه
دروازه بان
Dergevan دربان / دروازه بان
Dergîl یدرب چوب
Dergistî نامزد
Dergistîl نامزد
Dergûş گهواره / مهد
Derhat درآمد
Derhatin يیدرآمد زا
Derhênandin در
آوردن/کارگرداني کردن/خارج کردن
Derhêner کارگردان
Derheq درباره / راجع به
Derheqaدرباره
80
Derheqê درباره / راجع به
Derhûd قائم مقام بي/ نا ليکف /
Derhûdname کفالت نامه
Derî در / دروازه
Derîçe چهيسوراخ / منفذ / در
Derîçeyên dil قلب هچيدر
Derik در کوچک
Dêrîn رزايزاده / م لياص
Derîn ی/ خروج یدرب خروج
Derînan خارج کردن / حذف کردن
Derince درجه / پلکان
Derindêz انيحيمس یمراسم مذهب
Dêris kirin هدردادن/تلف کردن
Deristin شکاف برداشتن / ترک
برداشتن
Derive bûn از کردنسر سخن ب
Derîzan درب ی/ ورود یپادر
Derizandin کردن / ترک جاديشکاف ا
کردن جاديا
Derizî تَرَک یشکسته / دارا
Derizîn شکستن / ترک برداشتن
Derkenar کنار هيحاش /
Derketin رونيقبول شدن / و...( ب
رفتن / در رفتن )پا
Derketin holê آمدن / رونيب
شدن دانين / وارد مظاهر شد
Derkirîn واردات
Dermale یپروار / گوشت وانيح
Dermale kirin پروار کردن
Dermalî به عروس هيگوسفندان هد
Derman درمان / دارو / راه حل
Derman kirin / درمان کردن
چاره کردن
Dermanfiroş داروفروش
Dermansazîداروسازي
Dermanxane داروخانه
Dernefîs یگوشت چيپ
Dernixûn سرنگون / واژگون
Derobero آواره
Deroze وزهيگدا / در
Derpê یرشلواريز
Derpêş kirin عرضه کردن
Derpîkurt شلوارک
Derpîزيرشلواري
Ders درس
Dersdar مدرس / معلم
Dêrsim شهر درسيم
Derşo feraşo
Dersok عمامه مردان کرد
Dersxane مدرسه / کلاس
Derteng تنگه
Derûn / درون / داخل / اندرون
داخل
Derûnî ی/ داخل یدرون
Derûnnas یروان شناس
Derûnnasî یروانشناس
Derva رونيب
Derve رونيب
Derve kirin اخراج کردن
Dervêş شيدرو
Derveyî یروني/ ب یخارج
Derwêş شيدرو
Derwêşxane شيخانقاه / درو
خانه
Derxistin دي/ تول دنيکش رونيب
کردن / قبول کردن
Derxûn سرِ ظرف / درب ظرف
Derxwîn درپوش
Derya ايدر
Deryavan بان ی/ کشتانورديدر
Deryaya Sor سرخ یايدر
Derz ترک / شکاف
Dêrz kirin و پاش ختياسراف کردن/ ر
کردن
Derzen مهره / فقره
Derzendikسرآستين
Derzî سوزن / آمپول
Derzî kirinآمپول زدن/ سوزن زدن
Derzî lê xistin آمپول زدن
Derzîdank یجا سوزن
Derzin دوازده تا نيدوج /
81
Derzîn دوازده تا نيدوج /
Derzîreq خيمنگنه / م
Dêş عيوسبزرگ/ یفضا
Deşenî دهيمظلوم / ستمد
Deşîfre kirin لودادن / برملا کردن
Deşile کره خر
Desirman بودن یکلفت / نان خور کس
Desirmanî kirin کردن/به یکلفت
نان شب کار کردن یازا
Deslimêj وضو
Desmal دستمال
Desnimêj وضو
Desnîşan kirinخاطر نشان كردن
Deşo تشويي / توالتدس
Dest دست
Deşt دشت
Dest avêtin /دست انداختن
تجاوز کردن
Dest bi stûyê hev re birin دست دورانداختن گريکديگردن
Dest dan دست دادن/ به درد خوردن
Dest dan ser دست گذاشتن روي/ توقيف کردن
Dest gerandin / ريمرور کردن/تعم
نکردن گدايي کرد
Dest jê berdan از/ دنيدست کش
رها کردن
Dest jê kişandin از / دنيدست کش
رها کردن
Dest ketin شدن / از داي/ پ رآمدنيگ
رمق افتادن
Dest pê kirin شروع کردن
Dest qutan /تحسين کردن
هلهله کردن
Dest tê kirin / مداخله کردن دخالت کردن
Dest û dar اوضاع / حالت طيشرا /
Dest û pê دست و پا / آدم ورزيده
Dest werdan دخالت کردن / مداخله کردن
Dest xistin / به دست آوردن از رمق انداختن
Destan داستان یشعر حماس /
Destanbêj داستان سرا
Destanîn دستاورد
Destar ابيسنگ کوچک آس
Destav يیدستشو
Destava giran مدفوع
Destava sivik ادرار
Destava stûr مدفوع
Destavêtin تجاوز / دستیدراز
Destavxane يیدستشو
Destbelaş بخشنده / سخاوتمند
Destbend دستبند
Destbikar bûnشروع کردن / آغاز کردن
Destbira برادرخوانده
Destbirak قيشف قيمحرم اسرار / رف
Destbiraktî یبرادرخواندگ
Destbiratî یبرادرخواندگ
Destbiserkirin / تسليم کردن
مطيع ساختن
Destbûrî ی/ ب دهيفا یارزش / ب یب
تياهم
Destcihonî دسته هاون
Destdest بلافاصله / فورا
Destdirêj متجاوز
Destdirêj bûn یمتجاوز بودن / ب
ادب بودن
Destdirêjî تجاوز یدست دراز /
Destdrêjî kirin تجاوز کردن
Deste گروه / دسته/انجمن
Destebend دستبند
Destebimbarekî یکُشت
Destek / یاريکمک
Destek danکمک کردن
Destêker فضول / مداخله گر
Destenerm زخم یرو یريخم
محل درد اي
Desteng ندار / محروم ريفق /
82
Destexwişk )محرم اسرار )زن / خواهر خوانده
Destgeh یدستگاه/بازار دست فروش
Destgiran نيضربه سنگ یکند/ دارا
Destgirtî سينامزد / خس
Destgoc یچلاق / دست شکسته / ب
دست
Destgork دستکش
Desthel چابک / زرنگ
Desthelat تيقدرت / حاکم
Desthelatdar اکمح
Desthenne حنا
Desthevî اتحاد
Desthilat تيقدرت / حاکم
Desthilatdar حاکم
Desthilatî تيقدرت / حاکم
Desthûçik نيآست
Destî یدسته )ظرف،...( / دست
Deştî ساکن دشت
Destik واسطه / دستگيره
Destkarî دستكارى/ دخالت
Destkeftî دستاورد / كسب
Destkêş دستکش
Destkêş kirin / آموزش دادن اسب
دنيبا دست کش
Destkêşî اسب یبرا یآموزش سوار
Destket دستاورد
Destketî حاصل / نتيجه
Destkin فقير / تنگدست / مستمند
Destkîs مال هيخائن / خا
Destkîsî یمال هي/ خا انتيخ
Destkuj با ذبح وانيح
ت پخت/دسیرشرعيغ
Destmal دستمال / پيش بند
Destmaye سرمايه
Destmêz دستمزد / حق الزحمه
Destmiç خسيس
Destnîgar نقشه کش مهندس
Destnimêj girtin وضو گرفتن
Destnimêj şikandin وضو شكستن
Destnivêj وضو
Destnivîs دست خط / دست نويس
Destnivîsar هدستنوشت
Destnivîsî دستنوشته بودن
Destpaçe bûn دستپاچه
شدن/دستپاچه بودن
Destpêkî اول / نخستين / آغاز
Destpeling حاصل دسترنج
Destşo يی/ دست شو يیروشو
Destşok يی/ دست شو يیروشو
Destteng دست تنگ / فقير
Destûr دستور / یقانون اساس /
امر
Destûr dan ستور دادن / د
فرمان دادن
Destûrî امري / دستوري
Destûrname / دستورنامه فرمان نامه
Destvala جهينت ی/ ب یدست خال
Destvalahî بودن یدست خال
Destvalatî بودن یدست خال
Destvalayî بودن یدست خال
Destverû kirin علف دنيبا دست چ
Destxet تهدستخط / دست نوش
Destxwe بلافاصله / فورا
Destxweda بلافاصله / فورا
Destxweşî kirin تشکر کردن
Destxweşî lê kirin گفتن زاديدست مر
Destxwîn قاتل / دست آلوده به خون
Destyarî تعاون یهمکار /
Destyaw ِنيقرض / د
Dêtî بودن ی/ مادر یمادر
Dêûbab والدين پدر و مادر /
Dev درپوش/دهان/حلق/گلو
Dêv مني/ اهر ويد
Dev avêtin گازگرفتن / دهان انداختن
Dev beş kirin را باز یدهان کس
کردن
Dev jev bûn تعجب کردن
Dev ji … berdanاز ... دست کشيدن
83
Dev şepilandin رونياز دهان ب
انداختن/استفراغ کردن
Dev û çav سر و صورت
Devank در ظروف
Devarav دهان کف
Devbelaş / گو اوهيپرگو
Devbeş احمقسيخس /
Devbixwîn خونخوار
Devçêr سو استفاده کننده
Devçêrî سو استفاده
Devçêrî kirin سو استفاده کردن
Devdîn وانهيد
Devdukan زبان دراز
Deve یوانيشتر/فضولات ح
Devê bavê kesî neketin یبه کس
ربط نداشتن
Devê şûr ريلبه شمش
Dever محل / مکان هيناح /
Deverî یا هي/ ناح یمنطقه ا
Deverû کله معلق / وارونه
Deverû دمر / رو به شکم
Deverûyî erdê bûn وارونه شدن
Devgak وانيپوزبند ح
Devgem دهنهلگام / افسار /
Devgenî دهان بد بو
Devgerm غذا/خوش صحبت ینوع
Devgilêz یدهان کف
Devgirkدرپوش / کپسول
Devgû یآشغال / عوض
Devî بوته خاردار
Devîdevî lê kirin شدن کينزد اريبس
Devik درپوش
Devistan بوته زار
Devjenî مشاجره / حمله
Devjûjî دهان درازهديدهان کش /
Devkenî خنده رو
Devkî شفاهي / گفتاري
Dêvla به جاي
Devlalûte یزبان لکنت/ لالمون
Devliken خندان / بشاش
Devling پاچه شلوار
Devlopik دهان برآمده / دهاندهيکش
Devmirî کم حرف / کم گو / دهان بسته
Devnerm زبان چرب انيخوش ب /
Devok لهجهیمحل شيگو /
Devsist دهان لق
Devziya آس و پاس
Devدهان / دهانه / پوز
Dêw مني/ اهر ويد
Dew دوغ
Dewa دوا / درمان / علاج
Dewam ادامه / دوام
Dêwanxane / سرسرا ديوانخانه
Dewar گله گاو
Dewçilمشک
Dewdew پرنده سخنگو یطوط /
Dêwendam وي/ د کليدرشت ه
مانند
Dewet دعوت / عروسي
Dewisandin فشردن/ چلاندن
Dewisîn پر شدن / با فشار پر شدن
Dewixandin / از هوش بردن
داغان کردن
Dewjin کره یکف رو
Dewkil ريمشک / مشک کره گ
Dewl دلو / دبه آب
Dewlçî حمل کننده آب
Dewlemend ی/ غنثروتمند
Dewlemendî ثروت / غنا
Dewlet دولت / حکومت
Dewletî ثروتمند / دولتي
Dewlik دلو / دبه
Dewnik کره یکف رو
Dewr kirin گذراندن / دوره کردن / تمام کردن
Dewr û ber / اطراف / محيط
اطرافيان
84
Dewr روزگار اميدوران / گردش ا /
Dewra xwe rewan kirin مرور کردن دروس
Dewran زمانه / دوران
Dewraze کليه یاسب قو
Dewre ربط یحرف مفت / حرف ب
Dewrî بشقاب
Dewrî yekî kirin یرا به کس یکار
سپردن
Dewriyeyên 0rdiyê یگشت نظام
Dews اثر / جا / محل
Dews û doz هدف و مقصد
Dewsgritî جانشين
Dewx یجي/ سرگ یسردرد
Dexalet دخالت یپناهندگ /
Dexdexan علامت / نشانه
Dexel یدغل / بدل / مصنوع
Dexelî ی/ دغل باز یدغل
Dexes حسود یعوض /
Dexesî حسادت
Dexil /خرمن/ درآمد / کسب محصول
Dexis حسود
Dexisîn حسادت
Dexl قلک / خرمن / دخل
Dexme سوراخ دخمه /
Dexs حسادت / بخل
Dey پاسخ / جواب
Dey مادر
Dey kirin پاسخ دادن
Dey lê kirin بيدار کردن
Deybab نيپدرومادر / والد
Deydik یالاکلنگ باز
Deyin یبده
Deyk مادر
Deyn یبده
Deyn dan قرض دادن
Deyn standin قرض گرفتن / قرض کردن
Deyndar بدهکار
Deyndêr طلب کار / قرض دهنده
Deynê xwe fît kirin را یحساب کس
کردن هيتسو
Deyz گله یآذوقه زمستان
Dêze زن سبزه
Dezgah کارگاه / دستگاه
Dezge کارگاه / دستگاه
Dezgeh ستميسازمان/ ارگان / س
/ دستگاه
Dezgehê agirkujiyê سازمان آتشینشان
Dezgehê kurinciyê یسندگيدستگاه ر
Dezgehên ragihandinê رسانه گروهي
Dezgîn افسار/ عنان
Dezgirtî نامزد
Dezî نخ
Dêzo مرد سبزه
Dê(... مادر / نشانه آينده )خواهم
Di (حرف اضافه)در
Dî ی/ بعد گريد
Di bin sîya kesî da bûn در سايهنو حمايت کسي بود
Di çapa dêv de lêxistin جواب دندان شکن دادن
Di çax û benda hev de bûn هم سن و هم قد بودن
Di cih de بجا/مناسب
Di derheqê در باره
Di dêst de bûn داشتن اريدر اخت
Di encamê de در پايان / در نتيجه
Di gavê de در همان لحظه
Di gel بابه همراه /
Di gel manهمراه ماندن
Di heman demê daدر همان حال
Di nav xwe de girtin / دربرداشتن حاوي بودن / در ميان خود گرفتن
Di xwe re dîtin /انجام دادننکردن / عمل کردن یتنبل
Dîbace مقدمه / شگفتاريپ /
باچهيد
Dibe ديشا
85
Dîber kirin / کردن حيتشرشرح دادن
کردن اني/ ب
Dibetî احتمال / امکان
Dibistan مدرسه/دبستان
Dibistana amadehî رستانيمقطع دب /
دوره متوسطه
Dibistana navincî يیمدرسه راهنما
Dibistana seratayî يیمدرسه ابتدا
Dibûr کوه هيسمت سا
Dîcle دجله
Didan دندان
Dîdar گفتگو/ داريد
Dîdarî تصويري / بصري
Dîdem چشم انداز / منظره
Dîdevan بان دهيد
Dîdevanî یبان دهيد
Dîdexane برج یبان دهياتاق د /
ینگهبان
Dido عدد دو
Didû دوم
Didu عدد دو
Diduyan دوم
Diduyî یدوم
Difin دماغ ینيب /
Difinbilind مغرور
Difn دماغ ینيب /
Difr رتيغرور / تکبر / غ
Dih مجموع شاخه ها
Diha گهي/ د گريد
Dihî روزيد
Dihin dan یاحترام گذاشتن / گرام
داشتن
Dihokشهري در کردستان عراق
Dihol دهل
Diholjen نوازنده دهل
Diholkut نوازنده دهل
Dihûnê ديروز
Dij ضد / مخالف
Dijar سخت
Dijarî یسخت
Dijber مخالف
Dijberî خصومت / مخالفت
Dijgûn چارهيبدبخت / ب
Dijgûnî یچارگي/ ب یبدبخت
Dijî ضد / مخالف
Dijitîدشمني / خصومت
Dijkiryar عکس العمل
Dijmin دشمن / خصم
Dijminahî خصومت یدشمن /
Dijminatî خصومت یدشمن /
Dijminayî خصومت یدشمن /
Dijminî خصومت یدشمن /
Dijon فيفحش / ناسزا / کث
Dijraber ضد / مخالف
Dijraberî دشمني / خصومت
Dijûn فيفحش / ناسزا / کث
Dijûn bûn شدن فيکث
Dijvar سخت / دشوار
Dijvarî ی/ دشوار یسخت
Dijwar سخت / دشوار
Dijwarî ی/ دشوار یسخت
Dîk خروس
Dik دانيصحنه/م
Dikak جاتيسبز
Dikan مغازه
Dikançî مغازه دار
Dikandar مغازه دار
Dikark جاتيسبز
Dikik قلب
Dîkilok مگسک اسلحه
Dîkoاسم مرد / كنايه از خروس
Dîktatorîديکتاتوري
Dîl برده رياس /
Dil دل / قلب
Dil avêtin داشتن ليخواستن / م
Dil bi kul دردمند / غم دار
Dîl bûn اسير بودن / اسير شدن
Dil dan دل دادن / عاشق شدن
Dîl girtin کردن / گرفتار کردن رياس
/ به دام انداختن
86
Dil hebûn داشتن / تيقصد داشتن / ن
داشتن ميتصم
Dil hênik bûn / دل خنک شدن راحت شدن / نفس باز کردن
Dil ketin عاشق شدن / علاقمند شدن
Dîl kirin کردن رياس
Dil kirin خواستن / قصد کردن
Dil man دلخور شدن
Dil mayîn دل شکستن / ناراحت شدن
Dil pêve bûn مهربان بودن
Dil xwestin خواستن / قصد
کردن
Dîlan اسم دختریرقص دسته جمع/
Dîlane یرقص دسته جمع
Dilaram دل آرام
Dilawêr جسور / دلاور
Dilbaz دلباز / جذاب / دل ربا
Dîlbazî kirin کردن / يیدلربا
خوش زبان بودن
Dilber / اريدلبر / معشوق /
محبوب
Dilbikul دل نيدل سوخته / غمگ /
شکسته
Dilçakî یخوش قلب
Dildar دلدار / عاشق
Dildarî / دادن نيتسکعاشق بودن
Dilê kesî li hevdu ketin حالت تهوع پيدا کردن
Dilê kesî sekinînسكته كردن
Dilekî givaştî û tevizî یاز دلتنگ هيکنا
Dilêr جسور / با جرأت ريدل /
Dilfireh دل گشا /صبور / نفس فراخ
Dilgerm دلگرم / بامحبت یميصم /
Dilgermî دلگرمي
Dilgeş با محبت یميبشاش / صم /
Dilgij گيج / حواس پرت
Dilgijî حواس پرتي/ گيج شدن
Dilgijîtî حواس پرتي
Dilgiran غمگين دينا ام /
Dilgiranî یوسي/ ما یديناام /
ینيغمگ
Dilhan منگ جيگ /
Dilhişk رحم یسنگ دل / ب
Dîlî یاسارت / بردگ
Dilihîn منگ شدن و جيگ
Dilikî عاشق / دل داده
Dilîn حس / احساس
Dîlîtî یاسارت / بردگ
Diliyan داشتن اقياشت
Diljan دل درد
Diljar دل شکسته / افسرده
Diljarî یروان ی/ ناراحت یافسردگ
Dilkamranî شادکامي
Dilketî عاشق
Dilkevirسنگدل
Dilkutan ربان قلبتپش قلب / ض
Dilmayî دلخور دهيرنج /
Dilme پز مين
Dilmê خام / ناپخته
Dilmeyî پز مين
Dilnerm / دل نرم / مهربان دلسوز
Dilnexwaz بدخواه / دشمن
Dilniya اليمطمئن / راحت خ
Dilniya bûn / مطمئن شدنبودن اليراحت خ
Dilniya kirin دادن / نانياطم
ردنمطمئن ک
Dilnizm فروتن یافتاده / خاک /
Dîlo اسيرکننده
Dilob قطره
Dilodîn قرار ی/ سرشار/ ب زيلبر
Dîlok ترانه عاشقانه
Dîlokbêj ترانه عاشقانه ندهيسرا
Dilokî ،(...عاشقانه )آهنگ
Dîlokvan رقاص ترانه عاشقانه
Dilop قطره
Dilop kirin چکه کردن
Dilovan مهربان / نرم
Dilovanî رأفت یمهربان /
Dilpak پاکدل
Dilpakî درست یپاکدل /
87
Dilpaqijî درست یپاکدل /
Dilpolaپولاد دل
Dilq شکل / پوشش مبدل
Dilqe شکل / ظاهر
Dilrast صادق / روراست
Dilrehet دل راحت / دل خوش
Dilrehetî ی/ دل خوش یدل راحت
Dilrehm دلرحم
Dilrehmî یدلرحم
Dilreq تند / خشن
Dilşa بشاش / خوش قلب
Dilşadî ی/ خوشحال یشاد
Dilsaf پاکدل / صادق
Dilsafî صداقت یپاکدل /
Dilsar ترسو وسيما /
Dilsar kirinدلسرد كردن
Dilsarî دلسردي
Dilşawat دلسوز
Dilşawatî یدلسوز
Dilşawet دلسوز
Dilşawetî یدلسوز
Dilşewat دلسوز
Dilşikên آزاردهنده
Dilşikestî دل شکسته
Dilsoz دلسوز / صادق / مهربان
Dilsozî دلسوزي / رحم
Dilteng دلتنگ
Diltengahî یدلتنگ
Diltengî یدلتنگ
Diltenik انيزود رنج / گر
Diltepîn قلب تپش قلب / زدن
Diltezîn دردناک / نديناخوشا /
دردآور
Dîltî یاسارت / بردگ
Dilwestîn ی/ سکته قلب یقلب ستيا
Dilxelîn حالت تهوع
Dilxerab بد دل / شکاک
Dilxerabî تي/ شکاک یبد دل
Dilxereng دلسوز
Dilxoş خوشحال
Dilxwaz مشتاق / کنجکاو / علاقمند
Dilxweş یدل خوش / راض
Dilxweş bûn بودن / دل یراض
خوش بودن
Dilxweşî ی/ شاد یدل خوش
Dilyan و منگ بودن جيگ
Dilzîz نازک دل
Dim دهان/ نوک
Dimatî ساکن / اهل
Dimdim قلعه دم دم
Dîmen منظره / چشم انداز/ سلاله
Dîmendêr لميدستگاه پخش ف
Dîmenguhêz گاه انتقال دست
ريتصو
Dîmenkirêt بدمنظر / زشت رو
Dimik دهان / نوک
Dimilî ی/زازاکیدمل
Dimis دوشاب / شربت انگور
Dimşînk پرندگان یماريب
Dîn وانهي/ د ني/دنشيب
Din ی/ بعد گريد
Dîn bûn شدن / مجنون شدن وانهيد
Dîn û har و کم عقل / سبک وانهيد
سر
Dînanî جنون یوانگيد /
Dînar ناريد
Dînayî جنون یوانگيد /
Dîndar اهل دين داريد /
Dindik تخمه
Dindil فينازک / ظر
Dindilandî / ناز پروردهنينازن
Dindilandin ناز پرورده کردن
Dîneker ديوانه / مجنون
Dinênedîtî ديبد ديند
Dînetî مجنون یوانگيد /
Dinêzan آگاه دهيد ايدن /
Ding دُهُل یمحکم/صدا واريدژ/د
یتو خال زيهر چ اي) )
Dîng کردن ابيآس لهيوس
88
Ding کندن پوست یبرا یا لهيوس
دانه
Dînî جنونینيد /
Dînik سبک سر/ کم عقل
Dînîtî یوانگيجنون / د
Dînok سبک سر / کم عقل
Dînsist واجبات یتنبل در اجرا
Dîntî یوانگيجنون / د
Dînxane مارستانيت
Dinya جهان ايدن /
Dinya dîtî آگاه دهيد ايدن /
Dinyalik تي/ بشر ايدن
Dîq kirin / سر زدن / نگاه کردنشدن رهيخ
Dîqet kirin دقت کردن / تأمل کردن
Dîqet دقت / تأمل
Dir درد زخم / غليظ
Dir درنده سگ
Dir ديتند / خاردار / شد
Diraf پول
Diran دندان
Diran di enîşkê de bûn غدار ورحم بودن یب
Diran qirqiçandin دندان به همشدن ی/عصباندنييسا
Dirandin پاره کردن دنيدر /
Dirandin دنيتکه پاره کردن / در
Diranên kursî ابيآس یدندان ها
Diranên tefşik بران یدندان ها
زيو ت
Diranqîç فرد با دندان برآمدهيیجلو
Dirav پول
Diravguhêr صراف
Diravname قبض ديرس /
Dirawêstî کنار / نزديکي
Dirb نشان / علامت
Dirc يیايدر واناتيگوشت ح
Direfş درفش / علم
Dirêj دراز یطولان /
Dirêj bûn شدن / بلند شدندراز
Dirêj kirin تمديد کردن / طولاني کردن / بلند کردن
Dirêjahî یدرازا / طول / بلند /
ارتفاع
Dirêjatî طول / درازا
Dirêjayî طول / درازا
Dirêjî درازا / طول
Dirêjî طول / درازا
Dirêjî pê dan / ادامه دادن طول دادن / کِش دادن
Dirêjik جغد / بوم
Dirêjtî طول / درازا
Dirende درنده
Dirêş درفش / جغد
Dirêşe درفش / جغد
Dirêşik درفش / جغد
Direw دروغ
Dirêzî سوزن
Dirf نشان / علامت
Dirg کود خشک شده / کود
Dirh نشان / علامت
Dirî درخت ی/ خار/ نوع غيت
Dirî طايفه اي از کردهاي کرمانج اروميه
Dirî بوته خاردار
Dirik خار کوچک / سرپناه
Dirik اهيتوت س
Dirik یسرپناه / خانه و زندگ
Dirikandin کردن دييکردن / تا قيتصد
Diriketî آس و پاس / بدبخت
Dirîn شدن / پاره شدن دهيدر
Dirîn پاره شدن / جر خوردن
Dirinc یپرنده افسانه ا
Dirinde درنده
Dirîreşk اهيتوت س یميد
Dirirk خار / بوته خاردار
Dirixandin عطا کردن دنيبخش /
Dîrok سرگذشت خيتار /
Diroke قراضه / بي مصرف
Dîrokî تاريخي
Dîroknas دان خيمورخ / تار
89
Dîroknasî تاريخ شناسي
Dîroknivîs تاريخ نويس
Dîroknivîsî تاريخ نويسي
Dîrokvan مورخ
Dîrokzan تاريخ دان
Diroz دعا / مناجات
Diroz kirin دعا کردن / مناجات کردن
Dirozge کردن / ازيراز و ن یجا
معبد
Dirşim جاي زخم
Dirûb نشانه / علامت
Dirûd درود / سلام
Dirûn دوختن / چيدن محصول
Dirûnge یلوفه زمستانمحل دادن ع
Dirûnkar خياط
Dirûş کف پا
Dirûşm شعار
Dirust حيدرست / صح
Dirust kirin درست کردن / اصلاح
کردن
Dirustî صداقت / صحت یدرست /
Dirûtin دوختن / چيدن محصول
Dirûv چهره / سلاله / مايس /
/ نشان / علامت ختير
Dirûv pê ketin بودن هيشب
Dirwar دوخت هيبخ /
Diryan پاره شدن / شکافتن
Diş خواهرزن / خواهر شوهر
Dîsa باز هم / دوباره
Disk غلطک یدسته چوب
Dişliq آرامش / سکوت
Dismal دستمال
Dist قابلمه
Distan هيسه پا
Distar یدست ابيسنگ آس
Dişwar دشوار / سخت
Dişwarî یتدشوار / سخ
Dîtbar تي/ قابل رؤ دنيقابل د
Dîtbarî تي/ قابل رؤ دنيقابل د /
یدنيد
Dîtin ديدن / ديد / ديدگاه / نظر
Dîtinî بله يی/ آشنا داريد /
برون
Dîtir ی/ بغل ی/ بعد یگريد
Divê بايست / لازم است
Divêle یبند چرم
Divetî یازمندي/ ن یاجياحت
Dîwan مجلس مهمانان / انويد /
نشست
Dîwane عاشق / غُل / وانهيد /
گنگ
Dîwanxane مهمانخانه/دربار
Diwanzade دوازده
Diwanzadeh دوازده
Dîwar lê kirin کردن یحصار کش
Dîwar حصار واريد /
Dîwarê parastinê یتيامن ستميس
واريو ...( /د نترنتي)در ا
یتيامن
Diwaroj ندهي/ آ هيآت
Dîya mara سوسمار بزرگ
Diyabekir شهر دياربکر
Diyalogگفتگو
Dîyane درويش
Diyanet ی/ امورات معنو انتيد
Dîyar روشنیواضح / علن /
Diyar bûn / مشخص بودن / واضح بودنشدن یعلن
Diyar kirin روشن کردن / مشخص
کردن / آشکار کردن
Diyarde پديده
Diyarî کادو هيهد /
Diyarî çavan bûn بودن تيقابل رو
/ آشکار بودن
Diyarî kirin نيي/ تع دنيبخش
دادن هيکردن/ هد
Diyarker / رسوا کننده آشکارکننده
Dîyasporجامعه مقيم خارج
Diz دزد / سارق
Dîz یزيد
Dîz قلعه / دژ
90
Dîze زيد
Dizek سارق دزد /
Dizgîn لگام
Dizgîn kirin / کنترل کردن لگام کردن
Dizgîn kişandin رو کنترل یکي
یکيکردن/ اخطار دادن به
Dizgîna xwe qetandin آزاد شدن / رها شدن / از زندان آزاد شدن
Dizgirtî کننده رينامزد / دستگ
دزد
Dizî سرقت یدزد /
Dîzik زيد
Dizîka ی/ پنهان یدکدز
Dîzika devgirtî از آدم هيکنا
رازدار
Dizînدزديدن / ربودن
Dizîtî دزدي
Dizîva انهيمخف
Do دوروزيد /
Doa دعا
Dobe عسل زلال
Dobe قيکَلَک / قا
Dobelan دنبلان
Doç دم
Doçik دم
Doçka دوشکا
Dod گردنبند بزرگ طلايي
Dodmam دخترعمو
Doh روزيد
Dohîn آش ینوع
Dojeder جوش / آکنه
Dojeh جهنم / دوزخ
Dojî جهنم
Dol کم عرض قيدره عم
Dol نسل / نژاد / اسپرم
Dolab قفسه نتيکاب /
Dolamance زخم عميق ميان انگشتان
Dolan / سالن / راهرو / دالانزيدهل
Dolav که سطل آب را یفلکه ا
کشد یم رونياز چاه ب
Dolbend دستمال / بند
Dolge آغل گوسفندان / محل
Dolgeh آغل گوسفندان / محل
Dolîdang ها به یزديجشن ا هيهد
کودکان
Dolîdank ها به یزديجشن ا هيهد
کودکان
Doliv تيرياداره / مد
Dolivger سي/ رهبر / رئ ريمد
Dolivgerî تي/ هدا تيري/ مد استير
Dolme دلمه
Dolmend دار هيثروتمند / سرما
Dolmendî ی/ پول دار یدار هيسرما
Dom ديتداوم / استمرار / تاک
Dom kirin ادامه يافتن / استمرار يافتن
Domam دختر عمو
Doman روال انيتداوم / جر /
Domandin ادامه دادن / پيگيري کردن
Domdar ی/ طولان یدائم
Domdarîتداوم / ادامه
Domdirêj طولاني / مدت دراز
Domîn افتنيادامه
Domiz یخوک وحش
Don ی/ چرب هيروغن پ
Donê zer آدم کنه / سمج
Donimواحد زمين مزروعي
Donzde دوازده
Donzdeh دوازده
Doq چوب / چماق / چوبدست
Doq لبه یرو
Dor /نوبت / وقت / دورتادور چارچوب
Dor girtin نوبت گرفتن / محاصرهشدن نيکردن / خشمگ
Dor hatin موسم دنينوبت فرا رس /
/ موعد آمدن دنيفرا رس
91
Dor lê girtin محاصره کردن / دورادور گرفتن
Dor û berدور و بر / اطراف
Doraleyn بر دور تا دور / دور و
/ اطراف
Dorandin باختن
Dorav جزر و مد
Doraاطراف / نزديک
Dorbîn نيدورب
Dorçî در صف / حاضر در نوبت
Dordar در صف / حاضر در نوبت
Dorgirtî محصور / محاصره شده
Dorhêl اطراف طيمح /
Dorîn باختن
Dormandor / به طور گستردهعيوس
Dornas ستيز طيناس محکارش
Dorpêç bûnمحاصره شدن
Dorpêç kirin محاصره کردن
Dorpêç محاصره
Dorrandin باختن
Dorrîn باختن
Dorûberاطراف / دور و بر
Dorvegerî دنيدوباره نوبت رس
Doş kirin کردن یرام کردن/ اهل
Doşab دوشاب
Doşak تشک
Doşanî یدنيدوش واناتيح
Doşav دوشاب
Doşavmij انگشت اشاره
Doşaw دوشاب
Doşek تشک
Doşikتشک
Doşîn دنيدوش
Dost دوست
Dostan دوستان هيسه پا /
Dostanî یدوست
Dostayetî یدوست
Dostayî یدوست
Dostî یدوست
Dostînî یدوست
Dostîtî رفاقت یدوست /
Dostkuj ل دوستدشمن / قات
Dosye پرونده
Dot دختر / فرزند دختر
Dotin دنيدوش
Dotir یگري/ د یبعد
Dotira rojê روز بعد
Dotmam دختر عمو
Dotmîr شاهبانو ريدختر ام /
Dotxal يیدختر دا
Dovîzارز
Dox دسته ابزار
Dox بتيبلا و مص
Doxe عروس ديسف یروسر
Doxeva غاب / دوغابدو
Doxîn یشلوار ريکش ز
Doxînsist هوس باز یشهوت /
Doxtir دکتر / پزشک
Doxtor دکتر
Doxwîn یشلوار ريکش ز
Doz محاکمه/خواسته/ادعا
Doz li kesî vekirinشکايت کردن
Doz ve bûn کردن / تيشکا
را باز کردن یپرونده ا
Doz ve kirin کردن / تيشکا
را باز کردن یپرونده ا
Dozdar ی/ شاک یمتقاض
Dozger یدادستان / قاض
Dozgerî خواست / هدف / دادستاني
Dozîn هل دهنده / راننده
Dû / دنبال / عقب / پشت سر دم
Du دو / عدد دو
Dû / دود / عدد دو / دنبال
ادامه / پشت
Du bendikan دو خط / خط معترضه
Dû hevdu gotin پشت سر هم گفتن
Dû re سپس / بعدا
Du segên ser savêrekî الهيهم پ
بودن/هم فکر بودن
Dua شيايدعا / ن
92
Dua kirin دعا کردن / مناجات کردن
Dûajo / کمک چوپان / معاوناريدست
Dualî bûn دوطرفه بودن / دوسويه بودن
Dualî دو طرفه / متقابل
Duanî یدوم / دوم
Dubar kirin / تکرار کردن
دوباره کردن
Dubare تکرار / دوباره
Dubendî اختلاف / تضاد / تفرقه
Duber û sêber دو برابر و سه برابر پهن تر
Duberî û sêberî دوساله و سه ساله
Dûbir بز نر دو ساله
Dubîra پرنده ینوع
Dûbişk عقرب
Dûbrang پرنده شکار
Dubur کوه هيسمت سا
Dubûrî سمت سايه
Ducan باردار/ حامله
Ducanî باردار / حامله
Ducanî bûn / حامله بودن آبستن بودن
Ducare kirin تکرار کردن/مشدد نمودن
Duçeqelشتر دوكوهانه
Duçerxe دوچرخه
Dûçik دم / دنباله
Duda دوتا یدوم /
Dudek موزيک
Dudev نيمنافق / جاسوس / خبرچ
Dûdik سوتک
Dudil دودل / مردد
Dudilî مردد بودن یدودل /
Dûdo هدف بليس /
Dûdo xistin راه انداختن به دنبال
Dudu دو / عدد دو
Dugîsin kirin را دوباره یسخن
کردن
Duhala باردار / حامله
Duhalî حامله / باردار
Duhê روزيد
Duhêl دوتا
Duhêl یقو سمانير
Duhem دوم
Duhemîn دوم
Duhî روزيد
Duhîn ردلمهيش
Duhl دهل
Duhn ی/ چرب هيروغن پ
Duhok شهر دهوک
Duhotin دنيدوش
Duhu روزيد
Dûhû روزيد
Dujang یمارينشانه ب
Dûjeh جهنم
Dujîn في/ فحش / کث نيتوه
Dujmin دشمن / خصم
Dujminatî خصومت یدشمن /
Dujminayî خصومت یدشمن /
Dukak زاد / توشه
Dûkan مغازه
Dukançî مغازه دار
Dukandar مغازه دار
Dukar شرح تيروا /
Dûkel بخار / مه
Dukel دود
Dûkelkêş یبخارکِش / لوله بخار
Dulger آهنگر
Dulgerî یآهنگر
Dûlik دنباله
Dûlkahinbanê ها نوعي بازي بچه
Dûm دنباله / دم
Dûma dirêj کار یکار طولان /
یدائم
Dûmahî جهي/ نت انيادامه / پا
Dûmahîk ادامه انيپا /
Dûman ظيدود آتش / غبار غل
Dûmayî انيادامه / پا
93
Dumbe یرب/ چ هيدمبه / پ
Dumbilbaz شياد
Dûmeqesk پرستو / نوعي گياه
Dumilî یزازاک یکرد
Dumilkî یزازاک یکرد
Dundan فرزند / عقاب
Dûndan فرزندان / اعقاب
Dundeعقبه / نسل / بازماندگان
Dunê ديروز
Dunex دو نخ / جفت دوخت / دو دوخت
Dung دمبه گوسفند
Dunikilî پرنده شانه به سر ینوع
Dunîya ايدن
Dunyalik تي/ بشر ايدن
Dupalikشتر دوكوهانه
Dûpat تکرار / دوباره
Dupat kirin / تکرار کردنکردن ديتأک
Dupat ديتکرار / تأک
Dupate یتکرار
Dupişk عقرب
Dûpişk عقرب
Dur گرانبها زيدر / گوهر / چ
Dûr دور
Dûr bûn دور شدن / دور بودن
Dûra سپس / بعد ازآن
Dûrahî مسافت / فاصله یدور /
Dûrakî مسافت / فاصله یدور /
Dûranî یمسافت / فاصله / دور
Dûrayî یمسافت / فاصله / دور
Dûrbên نيدورب
Dûrbîn دوربين / آينده نگر
Dûrd رسوب فاضلاب
Dûrdest دوردست
Dûrebîn فراست / شيور اندد /
نيدورب
Dûredest دور دست / دور افتاده
Dûrendîşî فراست یشيدوراند /
Durêyan تقاطع یدوراه /
Dûreسپس / بعدا
Dûrge کوچک رهيجز
Dûrgeh کوچک رهيجز
Dûrî مسافت یدور /
Dûrî aqilan bûn دور از عقل بودننبودن ی/ منطق
Dûrî canê ... ناکرده / دور از یخدا
جان
Dûrî huzûra haziran حاشا از جمعنيحاضر
Dûrî xwe rîtin تکبر/ مبالغه درخود فيتعر
Dûrî یدور
Durif نشانه / علامت
Dûrik یترانه کوتاه / ملود
Durist درست / صحت
Durist kirin / درست کردن ساختن / سرهم کردن
Duristî صحت یدرست /
Durîyan تقاطع یدو راه /
Dûrketin دور شدن
Dûrkuj دورکش
Dûrnas آينده شناس
Duru دورو / منافق
Durû دورو / منافق
Durûn دوختن
Durûnge محل علوفه دادن به گوسفندان در زمستان
Durust حيدرست / صح
Durust kirin درست کردن
Durustî حت/ ص یدرست
Durûtî منافق بودن يیدورو /
Duruv علامت / نشانه
Durûv علامت / نشانه
Durûyî يی/ دورو یچاپلوس
Dûş فياستقامت / سطح / رد
Dûşavدوشاب
Dusaxe / حبس / زندان بازداشتگاه
Duşaxe یماريب ینوع
Dusbe پس فردا
94
Dused ستيدو
Duşem دوشنبه
Dûşem نبهدوش
Duşemb دوشنبه
Duşemî دوشنبه
Dûsibê پس فردا
Dusibe پس فردا
Dusibê پس فردا
Dusid ستيدو
Duşivan کمک چوپان
Duşîze باکره زهيدوش /
Duşk خواهر زن
Duşmbe دوشنبه
Duşmin دشمن
Duşminayî خصومت یدشمن /
Duşminî خصومت یدشمن /
Duşmintî خصومت یندشم /
Dustan هيسه پا
Dûstan هيسه پا
Duta دوتا / دو برگ
Duta kirin دو تا کردن
Dutayî kirin / دو نخ کردن جفت دوخت کردن
Dûtin اندودن / اندود کردن
Dûv پشت / دنبال/ دم / دمبه
Dûvedirêj دم دراز
Dûvhej یهرزه / حشر
Dûvhejî kirin یکردن / ب یگهرز
کردن یناموس
Dûvhejî یهرزگ
Dûvmesas بلبل
Dûvre سپس / پس از / به دنبال
Dûvstêrk ستاره دنباله دار
Duwanzdeh دوازده
Duwêl یقو یليخ سمانير
Duwem دوم
Duwemînدومين
Dûxan دخان / دود
Duxaskan زن تازه فارغ شده
Duxtmam ودختر عم
Duxtor دکتر / پزشک
Duyem(-în) ني/ دوم یدوم / دوم
Dûz صاف / هموار
Duzik نوعي گياه
Duzimanîدوزباني
DYAايالات متحده آمريکا ماندن / دير شدن دير
95
E یحرف الفبا نيپنجم
/بله/استیکرد
E- posteايميل
Eba عبا
Eba عبا
Ebabelek فساد
Ebadet عبادت
Ebadetî یمذهب
Ebd عبد / بنده
Ebdal پرنده ینوع
Ebe عبا
Ebeboz پابرهنه
Ebebozî یپا لخت
Ebedî ی/ ابد انيپا یب
Ebesor منتخب
Ebesorî انتخاب
Eborî دخترانه یروسر
Ebreşûm شميابر
Ebrik ه نرمابر / پارچ
Ebro ابرو
Ebrû ابرو
Ebter ناقص / ناتمام
Ebterxane یذهن نيمعلول مارستانيب
Ebûr آبروی/ زندگ شتيمع /
Ebûrî ی/زندگشتيمع
Eç (زدن)به زبان کودکان
Eç kirin (زدن)به زبان کودکان
Ecacok طوفان
Ecayîb معجزه بيعجا /
Ecêb man وت ماندنمات و مبه
Ecêb بيو غر بيعج
Ecêbandinقبول کردن / پسند کردن
Ecêblosik راتييکه براثر تغ یکس
شود یشناخته نم
Ecêbmayî زده مبهوت / شگفت
Ecel زمان مرگ
Ecem یآذر
Ecemî جاهلیآذر یزبان ترکها/
Ecemîtî جهالت
Ecêv از فرد هي/ کنا بيعج
یفمن
Ecî مادر بزرگ
Ecibandin قبول کردن / دوست داشتن
Ecîn كوفته
Ecinî جن
Eciz عاجز / تنبل
Ecûr آجر
Ecûzpîr ساحره / عجوزه
Edab چرک / جراحت
Edabî چرک/جراحت
Edav چرک / جراحت
Edeb چرک تيادب / ترب /
Edeb شرم
Edebî یادب
Edebiyat اتيادب
Edebîyet اتيادب
Edebxane يیدستشو
Eded عادت/شماره
Edene هيدر ترک یشهر
Edese ني/ ذره ب یعدس
Edet آب و رسوم / عادت
Edil عدل / داد
Edilandin کردن/متعادل کردن تيتثب
Edilîn شدن/ ساکت شدن تيتثب
Edîtor ويرايشگر/ سردبير
Edr / حمله صرع
Edro صرع / حمله
Eê (مدفوع )به زبان کودکان
Efrîqa آفريقا
Efsane افسانه
Efsanewî یافسانه ا
Efsene رسوا
Efsûn جادو/افسون
Efsûnbaz جادوگر
Efû عفو / بخشش
Efûngî bûn کپک زدن
Efûya giştî عفو عمومي
Egal شالى كه مردها به سر مى بندند
Eger علت لياگر / دل /
Egerî علت / چرايي
96
Egeدريااي اژه
Egîd قهرمان
Egîdî جسارت
Egît شجاع / عزيز / دلاور
Egle معطل ري/ د ريتاخ /
Egle ريدرنگ / تاخ
Egle bûn ريتاخ معطل شدن / به
افتادن
Egle kirin / معطل کردنرانداختنيتاخ به
Ehd سوگند مانيعهد / پ /
Ehl مياهل / ساکن / مق
Ehlibeyt اسلام امبريپ تياهل ب
Ehlikitab یاله یها نيد روانيپ
Ehmeq جياحمق / گ
Ehmeqî حماقت
Ejdeha اژدها
Ejnû زانو
Ejnu زانو
Ek (مدفوع)به زبان کودکان
Eke اگر
Ekfî یخنجر قفقاز
Ekok یوحش یگلاب
Ekranاکران / نمايش
Ekselansعاليجناب
Ela خدا
Elaf علاف
Elam اعلامیاطلاع رسان /
Elamet علامت/ نشانه
Elameta xêrê ینشان خوب
Elametî گزارش / نشانه
Elb یبشکه چوب
Elb سطل
Elbane یزنگ رهيدا
Elbet البته / حتما
Elbik ظرف یقوط /
Elek الک / غربال
Elek kirinالك كردن
Elektronîkالکترونيکي
Elende سبيده
Elengالك
Elenî آشکارا یعلن /
Eleparçe تکه تکه / پارچه پارچه
Eleqe ربط / ارتباط
Eleqedar مرتبط
Eletewş چرت و پرت
Elfabe الفبا
Elifba فباال
Elîh عقاب
Elîl ماري/ ب ليعل
Elimandin / دادن اديآموزش دادن
Elimîn گرفتن ادي
Êlinc استخوان کتف
Elind طلوع آفتاب دم دهيسپ /
Eliqîn معلق شدن / به مانعي برخورد كردن
Elkan موج
Ellah الله
Elman آلمان
Elmas الماس
Elo عقاب
Elo- Elo بوقلمون/صدا زدن بوقلمون
Elok بوقلمون
Eltî همسر خواهر/شوهر خواهر
Elûh عقاب
Em ما/ ما را
Emad درخواست
Emadî خواست
Emal کار/ حرفه
Eman امان / ظرف
Emanet امانت
Embar انبار
Embaz مثال/ نمونه
Emberعنبر
Emeg / غذا دسترنج
Emek دسترنج / غذا
Emekheram نمک نشناس
Emel یکار / نگران
Emelîyatعمل جراحي
Emer نام اشخاص
97
Emilandin استفاده کردن / بکار بردن
Emilîn استفاده شدن / بکاررفتن
Emîlok یبه علت اسهال طولان فيضع
Emîndarê giştî معتمد عموم
Emir ورفرمان / دست
Emirdirêj عمر یطولان
Emr امر / فرمان/سن
E-name ايميل
Enbar انبار
Enber خوش یبو
Encam dan دادن/ به انيپا
رساندن جهينت
Encam سرانجام جهينت /
Encam girtin گرفتن جهينت
Encamname يینها هيانيب
Encumen تهيانجمن / کم
Endam م / عضواندا
Endambûn عضويت
Endamê saziyê موسسه یاعضا
Endamê yarîder دانشيار / کمکي
Endamê zanistî عضو هيدت علمي
Endamاندام/عضو
Endaze اسياندازه / مق
Endazyar مهندس
Endazyarî یمهندس
Endîrekغير مستقيم
Endîşedar kirin به فکر واداشتن/ نگران کردن
Endustrî صنعت / حرفه
Enene تکبر / غرور
Enflasyonتورم
Engelمانع / انگل
Engînar عروس نهي/آیکنگر فرنگ
Engizandin کردن / قيتشو
کردن کيتحر
Enî جبههیشانيپ/
Enînivîs سرنوشت
Enirandî خراشيده
Enirandin خاراندن / خراشيدن
Enirandin کردن ینعصبا
Enirîn شدن یعصبان
Enîşk آرنج
Enişk آرنج
Enqereآنکارا
Enstîtu موسسه
Entere یروز اول شروع سرما
زمستان
Enterî زنان یلباس سنت
Entîkvanفروشنده اشيا قديمي
Enzêl سکو ینوع
Ep kirin ( خوردن )به زبان کودکاندنيو نوش
Ep خوراک کودکان
Epêce ی/ تاحد یاندازه کاف به
E-peyam پيام الکترونيکي
E-pirtûk کتاب الکترونيکي/کتاب اينترنتي
Epo غذا به زبان کودکان
Eprî دخترانه یروسر
Eqd مانيپ
Eqd یکاه گل واريد
Eqda zewacê عقدنامه ازدواج
Eqîm مينازا عق
Eql عقل
Eqrebaخويشاوند
Era عرعر
Eraf متخصص
Eraq یشراب / م
Erav فاضلاب
Erbab ارباب
Erbane یگار
Erd خاک نيزم /
Erd ajotin را شخم زدن نيزم
Erdê avî یآب ني/ زم ريبا نيزم
Erdê best دشت
Erdê beyar یابانيب نيزم
Erdê bijûn زيحاصلخ نيزم
Erdê bûr متروک نيزم
Erdê kirêb که دوباره شخم زده ینيزم
باشند
Erdê qiraç ینامناسب کشاورز نيزم
98
Erdelanîاردلاني
Erdhej لرزه نيزم
Erdhejandin لرزه نيزم
Erdhejî لرزه نيزم
Erdhejîn لرزه نيزم
Erdlerzîn لرزه نيزم
Erdnas شناس نيزم
Erdnasî یشناس نيزم
Erdnigarî ايجغراف
Erê بله یآره / آر /
Erê kirin تصويب كردن/تاييد كردن/موافقت كردن
Ereb عرب
Ereb kirinعربي کردن
Ereba ga ارابه گاو نر
Erebane ی لهيوس ینوع
/درشکهیقيموس
Erebe نيماش
Erebeya destan یدست یگار
Erebî یعرب
Erebî kirin دن/ تعريب کردنعربي کر
Erêkirin قيکردن / تصد دييتأ
کردن
Erên عرعر
Erênîمثبت
Erfad قهرمان
Erfat قهرمان
Erfît جن
Erge اگر
Ergenekon سازمان مافيايي ترکيه کي
Erik نه
Erimûş شميابر
Erînî مثبت
Erinî انگري/ طغ یاغي
Erinîn یمانکردن / نافر یچيسرپ
کردن
Erjeng ترسناک
Erk فهيوظ
Erkbeşî شناس فهيوض
Erke اگر
Ermen یارمن
Ermenî ارمني / ارمني زبان
Ermenîstan ارمنستان
Ermû شميابر
Ermûş شميابر
Ern خشم / غضب
Errik و رتيح یبرا يیحرف ندا
تعجب
Erşan kirin رو رويز
و کردنکردن/جستج
Erşanî و رو ريز
Erûk آلو
Ervaz يیسربالا
Erwend رکيدانا/ز
Erxewan یارغوان
Erxewanî یارغوان
Erz شرف / افتخار/درخت سرو
Erz şikandin سرکوب دايشد
کردن
Erzan bûn ارزان شدن
Erzan ارزان
Erzan ارزان
Erzan kirin زان کردنار
Erzanî یارزان
Erzaq ارزاق
Erze ضهيدرخواست/عر
Erzêl یچوب بانيسا
Erzen ارزن/چانه
Erzên نيياستخوان فک پا
Erzîng /گو اوهيپرحرف
Erzink چانه
Esas هياساس / پا
Ese البته/حتما
Eşêf عللف هرز
Eseh البته / حتما
Eseh مطلقا
Esîl لياص
Esil لي/ اص یاصل
Esir عصر
Eşîr لهيقب
Eşîret رهيعش
99
Eşîrtî یا لهيقب
Eşîrعشيره
Eşîya اسباب ليوسا /
Eşkêl قطر
Eskênc شکنجه/عذاب
Eskene اسکنه / قلم
Esker ینظام
Eşkere kirin آشکار كردن
Eşkere آشکارا
Eşkere bûn آشکار شدن
Eşkeretî انيآشکارا/ ع
Eşkereعلني
Eskerسرباز
Eşkevt غار / شکاف
Esl اصل / منشاء
Esl منشا هيپا /
Esl û nesl اصل و نسب
Esman آسمان
Esmandevî سقف یکام /
یدهان
Esmanê dev کام / سقف دهان
Esmanger فضانورد
Esmangerî یفضانورد
Esmanî آسماني
Esmer سبزه / گندم گون
Esmer / گندم گون سبزه
Esnafاصناف
Espab زاتي/ تجه حاتيتسل
Espehî بايز
Eşq عشق
Eşq عشق
Esrar بوته خشخاش/ بنگ
Esrarkêş معتاد به بنگ یبنگ /
Estêr ستاره
Estere ستاره
Estûrî ضخامت یکلفت /
Eşûra عاشورا
Eşya اسباب ليوسا /
Et خواهر بزرگتر
Etar عطار / خرده فروش
Etare وهيم ماندهيباق
Etb شرم / خجالت
Etê صدا زدن خواهر بزرگ
Etib شرم / خجالت
Etîketاتيکت / برچسب
Etîmxane خانه ميتي
Etles اطلس / ساتن
Etnîkîقومي
Etûne
Ev نيا
Ev نيا
Evandin دوست داشتن
Evd / غلام بنده
Evdal شيدرو
Evdesxane يیدستشو
Evdoşekalo رياسب پ
Eve نيا
Evil اول / نخست
Evîn عشق / دوست داشتن
Evîndar عاشق
Evindarî یعشق و عاشق
Evînî یعاشق عشق و
Evîntî یعشق و عاشق
Evistin / dieve / bieve عاشق شدن / دوست داشتن
Evnik یچماق چوب
Evor بز نر جوان
Evor یبزکوه
Evor یشکار واناتيح
Evra مبارک روزيپ /
Evran درخت ینوع
Evrandî روزيمبارک/پ
Evrandin بودن منتيمبارک و م
Evrar bûn کيمبارک شدن / تبر
Evrar kirin گفتن کيتبر
Evrayî یمبارک
Evraz يیسربالا
Evrî دخترانه یروسر
Evris از عرعر ینوع
Evrist درخت ینوع
100
Evro امروز
Evropa اروپا
Evsale امسال
Evsebetî غرور / تکبر
Evsene مغرور / خودخواه
Evsenetî غرور / تکبر
Evşeve امشب
Evsing تله شکار کبک
Evzêl سازنده داربست
Ew آن / او / آن را / او را
Ew او/آن/آنها
Ew او / آن
Ewan فتنه / آدم ناپاک
Ewana آنها/آنها را
Ewanî یفتنه گر
Eware بى فايده
Eware bûn بهبودن فيدردنخوردن/ضع
Ewc کوچه
Ewçend هرچند
Ewey از / از زمان
Ewî (او)مذکر
Ewidîn گرفتن ادي
Ewil اول / نخست
Ewilîn ني/ نخست نياول
Ewiqandin دادن بيفر
Ewiqîn خوردن بيفر
Ewir ابر
Ewirandin را مشغول نگه داشتن یکس
Ewk زي/ چ یفلان
Ewkê زي/ چ یفلان
Ewladî ند بودنفرز
Ewladاولاد / فرزندان
Ewle مطمئن / امن
Ewle bûn بودن / مطمئن نيام
Ewle امن / مطمئن
Ewlehî تيامن
Ewlehî یتيامن
Ewlehiya civakî یاجتماع تيامن
Ewlehiya giştî یعموم تيامن
Ewlekarî تيامن
Ewlemend امن و امان
Ewleyî نانامنيتي / اطمي
Ewqas آنقدر
Ewr ابر
Ewrawî یو باران یآسمان ابر
Ewrawîابري
Ewret نامحرم
Ewropaاروپايي
Ewrûpaاروپا
Ewtandin پارس کردن سگ
Ewte ewt kirinپارس کردن
Ewtîn پارس کردن سگ
Ex kirin تف کردن/پاک کردن گلو
Exik آب دهان
Exkûk ارسزردآلوي ن
Exlaq اخلاق
Exte اسب اخته
Extebot هشت پا
Extirme متيغن
Extiyar سالخورده / سالمند
Extiyarîسالخوردگي
Ey حرف ندا
Eyalet استانالتيا/
Eyaleايالت / استان
Eyan انيآشکار / ع
Eyan bûn آشکار شدن
Eyar یپوست سهيک
Eyarşîr عاتيما یبرا یپوست سهيک
Eyd ديع
Eydanî یدي/ ع ديلباس ع /
ديع ینيريش
Eyletbêje ليفام
Eylo عقاب
Eynî مثل / مانند
Eynî bûnيکي بودن / عين هم بودن
Eynîعين / همان
Eyvan هيرمايخم
Eyvan ماست عي/ ما ريخم عيما
Eywan حال / سراچه وانيا /
101
Ez benîقربان
Ez من/مرا
Ezan اذان
Ezan dan اذان گفتن
Ezbenî قربان / جناب
Ezber kirinحفظ کردن
Ezezî تيمن من کردن / من
Ezimandin دادن / ميتعل
آموزش دادن
Ezimandin یزبانيگرفتن / م یمهمان
کردن
Eziyet شکنجه تيآزار/ اذ /
Ezîz زيعز
Ezîze سايمنزل/ راهب کل زيعز
Ezman آسمان
Ezmûn آزمون/ امتحان
Ezmûngeh مکان امتحان گرفتن
Ezperest خود خواه
Ezwaz تيکبر
Ewr ابر
Ebrik ابر/پارچه نرم
Ebroابرو
Ebrûابرو
Ebreşûm شميابر
Erimûş شميابر
102
Ê
Ê بله
Ê ku که یکس
Êdîديگر
Êfibaz گر لهيمکار / ح
Êfl یگر لهي/ ح یمکار
Êflbazî یگر لهي/ ح یمکار
Êflçakî کيکار خوب / کار ن
Êfr bûn / گرفتن اديآموختن
Êfr kirin دادن ادي
Êfrbûn آموختن
Êfrgeh آموزشگاه
Êfrkirin آموزش ميتعل /
Êfrkirin دادن ادي
Êftkarî یشرمسار
Êfz سمت بالا
Êgin بالغ / با وقار
Êgin bûn بالغ شدن / با وقار شدن
Êk / کيهم
Êkcar به يکباره/ رويهمرفته
Êl لي/ ا لهيقب
Êldar لهيبزرگ قب
Êleg جليقه
Êlek قهيجل
Êlik اره / بي خانمانآو
Êlinc استخوان کتف
Êm علف
Êmidî اريخ
Êmûdî کرکدار اريخ
Ên که یکسان
Êngar ظلمت شب
Êrçal نحس / شوم
Êrçalîtî منحوس
Êrdim هيمنطقه / ناح
Êreqan یزرد یماريب
Êreqe گاو آهن
Êrî kirin کردن / تجاوز کردن مهيضم
Êrîş / هجوم حمله
Êriş anînحمله کردن
Êrîş kirin حمله کردن / توهين کردن
Êrîşkar مهاجم
Êş درد / رنج
Êş û ûş درد و رنج
Êşa zirav سرفه
Êşa reş سرطان
Êşandin ناراحت کردن / آزار دادن
Êşandin به درد آوردن / اذيت
کردن
Êşbir مسکن
Êşîn درد کردن
Êşiyayî دهينجر
Êşkence شکنجه
Êşkencexane زندان / شکنجه خانه
Êşnasî درد صيتشخ
Êstir قاطر
Êştirmeشترمرغ
Êstper گل ینوع
Êtir kirin صبر کردن
Êtir گهيد
Êtixî بزرگ بيع
Êvar اول شب
Êvar شب / عصر
Êvarbaş ري/عصر بخريشب بخ
Êve نداره یاشکال
Êvirgeh ناهگاه / محل اسکان شبانهپ
Êvirîn پناه گرفتن / شب را در جايي گذراندن
Êvişandî شده دهيبخش
Êvişandin دنيبخش
Êvitîn ورم کردن
Êvnî جثه تنومند
Êvnîk pihêt
Êvnûte تنومند
Êwiran بنا کردن / ساختن
Êwirandin ساختن / درست کردن
Êwirîn نسرودن / ساخت
Êwran درآمد
Êxre سهيسر ک
103
Êxsîr اسير / دربند
Êzdîايزدي
Êzing زميه
Êzingdank زميانبار ه
Êzingvan نيچ زميه
Êzingهيزم / نفس عميق
104
F
Facir گناهکار بزرگ
Fafik ات / لالت
Fafon یومينيآلوم
Faîl عامل/ فاعل
Faîz ربا
Faîzxur ربا خوار
Faks فاکس / دورنويس
Fal رمل / فال
Falavêj رمالنيفال ب/
Falikفال
Falîyetفعاليت
Falname فالنامه
Falweker فالگير
Fam فهم / درک / شعور
Fam kirin فهميدن / درک کردن
Famdar فهميده
Famdarî درك و فهم
Fanîle لباس شب
Fanîleبلوز زمستاني
Fanis فانوس
Fanisqeفانسقه
Fanorî لباس شب / لباس خواب
Fanos فانوس / چراغ
Fantên قمار با ورق ینوع
Farisîفارسي
Farîجوجه يک ساله
Farzik طمع کار
Faş آر یفاحش / ب
Fasiq گناهکار
Fasiqtî گناهکار بودن
Fasûlîلوبيا
Fasûlyeلوبيا
Faşûn kirin نيهموار کردن زم
بعد از شخم
Faşûn چوب کلوخ خرد کن
Fatere طحال
Fatereşk طحال
Fatfatik یکبک کوه
Fatihe xwendin فاتحه خواندن
Fatihe سوره قرآن نياول
Fatik طحال
Fatûj چکش برش سنگ
Fatûj kirin یسنگ تراش
Fayde دهيسود / فا
Faydedar سودمند ديمف /
Fayîdexwaz / خود پسند خودخواه
Fayke راهنيبلوز / پ
Fê یضيمر ینوع
Febrîqaكارخانه
Feçer زورگو
Feçer kirin کردن يیزورگو
Fecr سحر دهيسپ
Fecra sadiq حر بعد از اذان س
صبح
Fêd بعد از یشن نيزم
فرونشستن آب
Feda فدا / قربان
Feda kirin فداکردن
Fedakar یفداکار
Federalî فدرالي
Fedî ايشرم / ح
Fedî kirin دنيخجالت کش
Fedîkar یخجالت
Fedîkoyî یخجالت
Fediyok یخجالت
Fehetkar یخجالت
Fehêtkarî یشرمسار
Fehêtkarî از خود گذشتنیفداکار/
Fehêtkarîخجالت / کمرويي
Fehl جفت یبرا ینر پرور وانيح
/فالیريگ
Fehm kirin دنيفهم
Fehm فهم / درک
Fêhm kirin فهميدن / درک کردن
Fehmînاسم پسرانه / فهميدن
Fêkî وهيم
Fêkîfiroşميوه فروش
Fêl دغل/ لهيح
105
Fêl û tele و کلک لهيح
Felaket فلاکت / مصيبت
Felaqe kirin / به فلک بستنکردن هيتنب
Felat چاره / گزير
Felat سربلند
Fêlbaz گر لهيدغل باز / ح
Felekگردون / روزگار / فلک
Feleqe به فلک بستن
Feliqandin تکه تکه کردن
Felişîn / نيزم یرو مفرط یخستگ
افتادن
Felît رکيز
Felîte زن هرکاره
Felîtetî هرزه بودن
Felq تکه / پارچه
Felqe قسمت / بخش
Felqedest به اندازه کف دست
Felş bûn محجوب بودن
Felsefe فلسفه
Fêlحيله / کلک / حقه
Fêm kirin دنيفهم
Fêm فهم / ذهن
Fêmkor کند ذهن
Fen kirin کلک زدن
Fen حيله / کلک
Fena مثل / مانند
Fenanî نابود شدني/ مانند
Fendbaz گر لهيح
Fendفوت و فن / کلک / زبر و زرنگ
Fenek باز رنگيگر / ن لهيح
Fenekî نام طايفه اي از کردهاي کرمانج
Fenekشياد / حقه باز
Fener یچراغ دست
Fenî له ايحي
Fenik حيله / نيرنگ
Fênik bûn خنک شدن
Fênik خنک
Fenikatî حيله گري
Fênikatî خنکي
Fênikî خنکي
Fenkarî حيله گري
Fenomen پديده
Feq danîn یتله گذار
Feq تله
Feqîh هيفق
Feqîr زيچ ی/ ب ريفق
Feqîrxane خانه درويشي و فقيرانه
Feqizandin با عجله عبور کردن
Feqîطلبه علوم ديني
Fer عددفرد/لنگه/اجاق
Fer یتخته سنگ
Fer توان رويقدرت / ن /
Fêr یريادگي
Fêr bûn گرفتن/عادت کردن ادي
Fêr kirin /دادن اديعادت دادن
Fera ظرف
Feramûş bûn یفراموش شدن/خال
شدن/خراب شدن
Feramûş kirin فراموشکردن/خراب کردن یکردن/خال
Feraq ظرف
Feraqşo ظرف شور
Feraset تيفهم / شعور / ذهن
Feraşînاسم دخترانه
Fêrdarîآموزش
Ferdî يیتنها
Ferd فرد/تنها / کيسه اي از پوست بز
Fêre girtin عبرت گرفتن
Fêre عبرت
Ferec از مشکلات يی/رهاشيگشا
Ferenc چوپانان ینمد یباران
Fêrevan آموزش دهنده / ياد دهنده
Fêrevanî آموزش / آموزش
Ferfûr ینيظروف چ
Ferfûrî فورا / سريع
Fêrgeh آموزشگاه
Fêrgeh آموزشگاه / دبستان
Fêrgehî آموزشگاهي
106
Ferheng فرهنگ لغت / واژه نامه
Ferhengî فرهنگي
Ferhengok فرهنگ لغت
Ferhengsazî kirin نوشتن فرهنگ/فرهنگ نگاري کردن
Ferhengsazî فرهنگ نگاري
Ferî بزرگي
Ferîbotگدازه کشتي/پل متحرک
Fericîn تماشا کردن
Ferikandin یسرقت کردن/ دزد
کردن
Ferikandin / هضم کردن غذا
متفرق کردن / پراکنده کردن
Ferikîn ورشدن/پخش شدن/ حمله
پراکنده شدن
Fêris محترم زيعز /
Ferişandin تراشيدن / جلا دادن
Ferisandin کردن ليتحل
Ferişîn تراشيدن / جلا دادن
Fêrist فهرست
Ferişte فرشته
Fêrkar آموزش دهنده/معلم/مربي
Ferman فرمان / امر / دستور
Ferman birin فرمان برداريدن / اطاعت کردنکر
Ferman rakirin فرمان قتل و عام دادن
Fermanber فرمانبر
Fermanberêtîاطاعت / فرمانبرداري
Fermandar فرمانده
Fermandarê giştîفرمانده کل
Fermander فرمانده
Ferman / حکم / فرمان / قتل عام دستور
Fermî یرسم
Fermî bûn رسمي بودن
Fermî kirin رسمي کردن
Fermîyetرسميت
Fermo ديبفرمائ
Ferq zanîn تفاوت قائل شدن
Ferqفرق / تفاوت
Ferş فرش
Fersend امکان / فرصت
Ferûc پرنده کم سن و سال
Ferwerdar فرماندار ريام /
Ferxe یپر حرف
Ferxes شده ميعق مهين
Ferxik جوجه
Feryad اديفر
Feryad kirin برآوردن اديفر
Ferz واجب
Ferz bûn شدن ليواجب شدن/تحم
Ferz kirin کردن ليواجب کردن/تحم
Ferzan دانا
Ferzane دانشمند / دانا
Ferzanî يیدانا
Fêrzanاسم دخترانه
Ferzende عالم / دانا
Ferzîn شطرنج یدر مهره ها ريوز
Fes مهکلاه / عما
Fesad نيفضول / خبرچ
Fesadî کردن ینيخبرچ
Fesadî kirin فضوليکردن ینيکردن/خبرچ
Fesal / يواش/ آرام اندازه
Feşk اميپ
Feşkilandin /پراکنده کردنکردن یته
Feşkilîn شدن یپراکنده شدن / ته
Festîval جشنواره
Fetil پيچ/ چرخش
Fetilandin رگشت دادن/بچاندنيپ
Fetilîn برگشتن
Fetisandin خفه کردن
Fetisîn خفه شدن
Fetl / برگشتن چرخش/دوربرگردان
Fetloke چيدراز / پ
Fêtokî یخجالت
Fetrûm kirin کردن نهيواکس
Fetrûm واکسن
Fetwa فتوا
107
Fetwa derxistin فتوا صادر کردن
Fewitandin دنيبه مقصود نرس
Fewitîn از دست رفتن
Fexfexe لاف زدن
Feyde kirin سودمند بودن
Feyde فايده / سود
Feylezof لسوفيشناس/ف شهير
Fêz گروه/ جمع خودماني/ بالا
Feza فضا
Fezayî يیفضا
Fihêl یزيتم
Fihêl kirin کردن زيتم
Fihrist فهرست
Fîk سوت
Fîkandin صوت زدن
Fikar / ترس و خوف ینگران
Fîkê صفت زن همسايه مزاحم
Fîkefîk سوت / هياهو
Fîkênî سوت
Fîker سوت زن
Fîkevan سوت زن
Fîkîn سوت زدن
Fikirîn فکرکردن
Fîkrî فکري
Fîl ليف
Filan فلان
Filan û bêvan فلان و بهمان
Filankesفلان کس/ فلاني
File یحيمس
Filehatî مسيحيت
Filestîn فلسطين
Filetî مسيحيت
Filîm sazkirin فيلم سازي
Filîmbaz بازيگر فيلم
Filîmbazî بازيگري
Filîmnivîs سينامه نو لميف
Filîmnivîsî فيلم نامه نويسي
Filîmsaz کارگردان
Filinte سنگ چخماق
Filinteتفنگ سر پر/سنگ چخماق
Filitandin رها کردن/ آزاد کردن
Filîteزن هر کاره
Filitîn رها شدن / آزاد شدن
Filîtصفتي براي مردان
Fîlozofayî فيلسوفانه
Fîlozofفيلسوف
Filq عقل یب
Filûs یجنس
Filûz پولاد
Fimbiryenريشه و حاشيه دار
Fînalîstفيناليست
Fînanse kirin لي کردنتامين ما
Fînansîمالي
Finaz زبر دست / ماهر
Fînazاسم دختر
Fîncan جام / فنجان
Fincan فنجان
Fincik جفتک
Fincik avêtin جفتک انداختن
Find شمع / موم
Find kirin روشن کردن
Findank شمعدان
Fîndê پوش کيرو و ش بايزن ز
Findeq فندوق
Finfinok دروغ شاخدار
Fînik جوجه / توله
Finik قاطر نوزاد
Fînok مفسد/ انسان هرز
Fîntoz پوش کيو ش بايزن ز
Fîq سوتک
Fîqefîq سوت زدن
Fîqefîq kirin سوت در یصدا
آوردن
Fîqerojk قارچ
Fiqih عتيشعور/ شر
Fir پرواز/جرعه
Fir dan ر پرواز کردن / به پرواز د
آوردن
Fir hatinبا سرعت آمدن آب
Fir kirin دني/ نوش دنيسر کش
108
Fir lê xistin دني/نوشدنيسرکش
Fir xistin به پرواز در آوردن
Firandin به پرواز در آوردن/پرتاب کردن
Firansizفرانسوي
Firaq ظرف
Firar فرار
Firatرود فرات
Firavîn نهار
Firawan فراوان/ گسترده
Firçe قلم مو
Firçe kirin مسواک زدن/برس زدن/واکس زدن
Firçekar واکسي
Firçekarî واکس زني/مسواک زني/برس زني
Firçevan واکسي
Firçik kirin شيرخوردن)بچه براي اولين
(بار
Firçikî بچه اي که اولين بار شير
کسي غير مادرش خورده
Firçikok ه اي که اولين بار بچ
شير کسي غير مادرش خورده
Firçikvan کسي که براي اولين بار به بچه شير دهد
Firdik اريآب دوغ خ
Firdikandin با اريآب دوغ خ
نان
Fîre اسهال
Fîre dan اسهال شدن
Fire زياد / خيلي
Firebaبادبادک
Firefir عاتيخوردن ما یصدا
Firefir kirin صدا هنگام جاديا
دنينوش
Fîrefîr ناهنجار یصدا
Fireh bûn گشاد بودن / گسترده بودن
Fireh جادار/ گسترده
Fireh kirin گشاد کردن / پهن کردن
Firehane گسترده
Firehî یگشاد یپهن
Firehîگشادگي / زيادي / فراواني
Firehگسترده / وسيع
Firende پرنده
Firênek گرد
Firenijad چند مليتي
Fireq ظرف
Firêqet سر افراز
Firêqet bûn آسوده شدن/سر افراز شدن
Firêqet kirin سر افراز کردن/آسوده کردن
Firêqetî ی/آسودگیسر افراز
Firetatî دست و بال باز/وضعيت مالي خوب
Firêxistin به راه انداختن
Firêz هرز/مو / تاکستانعلف
Firfat در هم بر هم/ شلخته
Firfaz يیفراز / سربالا
Firfire پروانه / فرفره
Firfirokفرفره / بادبادک/پروانه
Firgeh باند پرواز
Firijîn غرش کردن
Firîk بذر نورس/ گندم سرخ كرده
Firikandin ی/ضربه ناگهانچاندنيپ
وارد کردن
Firikîn خوردن چيپ
Firildax منفجره یماده ا
Firîn پرواز کردن
Firinde پرنده کوپتريهل /
Firîngeh محل پرواز
Firingî گوجه فرنگي/کبريت
Firîq گندم سرخ شده در آتش
Firîqet bûnآسوده خاطر بودن
Firisandin رساندن / ختم انيبه پا
کردن
Firîsk گل ینوع
Firişteفرشته
Firîw بيفر
Firîwandin دادن بيفر
Firiz هرز یاهيگ
Firizعلف خوابيده
109
Firj واناتيغرش ح
Firk kirin با فاصله قرار دادن
Firk اسب دنيزائ
Firk یفاصله دار/چرخش ناگهان
Firk کم پشت / تنک
Firk danناگهان چرخاندن
Firk ketin قولنج کردن
Firk lê ketin قولنج کردن
Firk lêdan ناگهان چرخاندن
Firk lêxistin ناگهان چرخاندن
Firk şikandin قولنج شکستن
Firkefirk یچرخش ناگهان یصدا
Firkeصداي به هم خوردن بالها
Firkîn خوردن یچرخش ناگهان
Firloq شتر مرغ
Fîrmaشركت
Firmêsk اشک
Firmêskrêj مواد اشک آور
Firnevan مشعل دار/ تنوردار
Firneفر / تنور
Firnik ینيسوراخ ب
Firnik ظروف کوچک پخت و پز
Firo گوسفند تازه ايگاو ريش
دهيزائ
Firofehş کج و معوج
Firoke مايهواپ
Firokekar مهماندار
Firokevanخلبان
Firokexane فرودگاه
Firolek یرار / فراموش شدنف
Firolekفرار / سبک
Firoşer فروشنده
Firoşevan فروشنده
Firoşgeh فروشگاه
Firoşî فروشي
Firoşkar فروشنده
Firoştingeh بازار
Firoşفروش
Firotin فروختن
Fîroz ريخ یدعا
Firoرنين
Firqas kirin لگد زدن
Firqask لگد
Firr عهجر
Firş صبر
Firsend فرصت / مجال
Firsend dan / فرصت دادن مجال دادن
Firşteng حوصله یب
Firt حرکت / تکان / جرعه
Firtê firtê ادي/ تلاش ز اديزحمت ز
Firtî firtî kirinتكه تكه كردن
Firtone جنبش / حرکت
Firtonباد شديد
Firxûn فرغون
Firyar خلبان
Fis kirin خارج کردن باد معده
Fîş آب چرک
Fis باد معده
Fiş kirinتميز کردن بيني
Fis kirinچسيدن
Fîşa pêxemberan امبرانياولاد پ
Fişar فشار / ظلم
Fişarde فشرده
Fişefiş kirinفش فش کردن
Fisefisفس فس
Fisegur یقارچ وحش ینوع
Fisek کاه ريآب ز
Fîşek فشنگ
Fîşeng فشنگ
Fîşengbend خشاب/ قطار فشنگ
Fisgenî کار ی/مخفرکاهيآب ز
Fisgenîtî kirin یکارها یبررو
سرپوش گذاشتن ستيناشا
Fîsikandin پا به ی/ دزدکختنيگر
فرار گذاشتن
Fisikîn شکستن / پوست کندن
Fişikسرماخوردگي
Fisirîn پا به ی/ دزدکنختيگر
فرار گذاشتن
Fîskanî زهيخرده ر
110
Fişkefişk آب دماغ دنيبالا کش
Fiskirandin ی/ دزدکختنيگر
پا به فرار گذاشتن
Fismirî رکاهيآب ز
Fisne گيلاس ترش
Fîso یفرار م یکه دزدک یکس
کند
Fisqe کوچک ازيپ
Fişqî فضله اسب
Fişqînîصداي بيني
Fîstan اس زنان کردلب
Fisteqموش خرما
Fistiq پسته
Fistiqandin با بي ميلي کاري را انجام دادن
Fistiqîn انجام یليم یبا ب
یخوردگ چيشدن/پ
Fistoqî یکه زود باز م یگره
شود/ولگر
Fisûموش خرما
Fişصداي بيني
Fît شده خي/سليانجام / تکم
Fît یقومرد قد بلند و
Fît bûn حساب کردن با هيتسو
شدن خي/سیکس
Fît kirin پرداخت قرض/ برنده شدن
در قمار
Fitar افطار
Fitara xwe vekirin افطارکردن
Fîtê زن فاحشه
Fite فرصت / فتوا
Fite dîtin افتنيفرصت
Fite jê standin فرصت گرفتن ازکردن یري/جلوگیکس
Fîtefît kirin وت زدنس
Fîtfîtokسوت / وسيله سوت
Fîtik lê xistin سوت زدن/تلنگر زدن
Fîtik تلنگر/سوت
Fitîl افي/ ش لهيفت
Fîtînî kirinسوت سوت زدن
Fitir فطره / صدقه ماه رمضان
Fitlek li xwe dan طفره رفتن/تغيير مسير دادن
Fitnekar فتنه گر
Fîz مغرور / خودخواه
Fîz avêtin کاهش وزن دادن
Fîza خود خواه / مغرور
Fîzar kirin ناله کردن
Fîzar دنينال
Fizar یدادخواه اديفر
Fîzatî خود خواهیاز خود راض/
Fîzeka hişkتلفظ بي صدا
Fîzeka nerm تلفظ صدادار
Fîzîkî فيزيکي
Fizîn صداي زوزه باد
Fizirîn /فرار کردنطفره رفتن
Folkanآتش فشان
Fonemîk آوايي / صدايي
Fonetîk ی/ آواشناس کيفونت
Foqilکراوات
Forq فاحشه
Forqtî یفاحشگ
Fors kirin لذت بردن
Fors مغرور یاز خود راض /
Fort kirinافاده گرفتن / تهاجم كردن
Fort / تهديد / خشن پايه بلندي / درجه بالا
Fortek مغرور شدن / لاف زدن
شدن ديتهد /
Forumکانون / محل
Fote یچادر / روسر
Fotêrکلاه لبه دار
Foto عکس
Fotoroman آلبوم عکس
Fraksyon فراکسيون / جناح
Fransî ی/ زبان فرانسو یفرانسو
Fransizî ی/ زبان فرانسو یفرانسو
Fuhûş زنا / فحشا
Fûr bûn جوش آمدن / فوران کردن
Fûrandin شدن زيبخار شدن / سر
111
Fûrefûr صداي فوران آب
Fûrên فواره کردندنيجه/
Fûrîn فوران/منفجر/جوشش
Fûrîn شدن زيبخار شدن/ سرر
Fuze موشک
Fuzevan خلبان موشک
Fuzevanî خلباني موشک
Fuzeyî موشکي
112
G
Gac کلاف / دسته / حلقه
Gac کلاف / دسته / حلقه
Gac دسته کلاف نخ يا پشم/ماسوره قرقره
Gaçêrîn پرنده است ینوع
Gadar چراگاه گاو
Gadare غلاف شده یچاقو
Gadêr گاوچران
Gado ?
Gadoş ینيظرف چ
Gagolekî çûn چهار دست و پا راه رفتن
Gaj giloka tayî Gaj, gilde
Gakêl شخم یکشاورز / گاو برا
نيزم
Gakovî گوزن نر
Gakûvî بز نر کوهي
Gal صدا / آواز
Galegal kirin / صحبت کردن گفتگوکردن
Galegal صحبت / گفتگو
Galegal صحبت / گفتگو
Galegal / سخن بيهوده / حرف مفت ژاژخايي
Galegal تته پته / من من
Galegot صحبت / گفتگو
Galerî گالري
Galerîگالري / نقاشي
Galgal بچگانه سخن گفتن / به بطالت سخن گفتن
Galgalîsk گلو
Galik کلفت یجوراب پشم
Galik جوراب پشمي ضخيم
Galim یکس یحرکت کردن / به سو
رفتن
Galiske درشکه
Galte یشوخ
Galtefis قصابى
Galtevan باز یشوخ
Galûk kirin افسار کردن
Galûk افسار
Galûm گرز
Gam kam
Gam کام
Gamasîماهي بزرگ
Gamêş شيگاوم
Gamêş گاوميش
Gamil سرشانه
Gamirok است که نوزاد یضيمر ینوع
شوند یبتلا مها به آن م
Gamisk gayê kovî yê ku
Gan [i] یجان / زندگ
Gan [ii] پستان
Gan [iii] دنيگائ
Gandêr یمفعول در رابطه جنس
Gandîl پستان
Ganek 1. Sewala mê a ku
Gangil كياهى است كه خام خورده مى شود
Gangilok porgustik
Ganî جانور
Garan ه / گروه / تودهرم
Garan گله گاو
Garan گله / رمه
Garanê
Garanî گله اي / رمه اي
Garanvan چوپان / شبان
Garanvanî چوپاني / شباني
Gardiyanنگهبان
Garing feraqa ku di dema
Garis ارزن
Garis خوراک پرندگان / ینوع
ارزن
Garis ذرت
Garisê Stembolê استانبولارزن
Garîte بلند یپل / چوب
Garnigan اسفند
Garnîzon ?
Garnîzon پادگان
113
Garta است یبارکش لهيوس ینوع
Garte ajotin سورتمه راندن
Garte سورتمه
Garte سورتمه
Garte سورتمه راندن
Gartekar سورتمه ران
Gartekarî سورتمه راني
Gartevan سورتمه ران
Gartevanî سورتمه راني
Garteyî سورتمه اي
Garye یگار
Gasî kirin صدا زدن / فرا خواندن
Gasin گاو آهن غهي/ ت شيخ غهيت
Gasin دانيم
Gasin kirin شخم زدن با گاو آهن
Gasin گاو آهن / خيش
gasingeh عيباز و وس دانيم
Gasinvan راننده گاوآهن
Gasinvanî گاوآهني
Gastîn مرکز دانيم /
Gastîn ميدان / فلکه
Gatîگاو نر بودن
Gav [i] قدم
Gav [ii] وقت / دم
Gav avêtin / قدم برداشتن شروع کردن
Gav avêtin گام برداشتن / اقدام کردن
Gav bi gav بتدريج / مرحله به مرحله
Gav kirin وجب کردن
Gavan گاوچران
Gavanگاوچران
Gavber بيرق
Gavê de (di)بلافاصله
Gavمرحله / گام / لحظه / زمان
Gawerançî گاو چران)در خراسان
(استفاده ميشود
Gawir انصاف یکافر / ب
Gawirî یانصاف یکفر / ب
Gawirکافر
Gawuk bihukek e
Gaxend انيحيمس ديع
Gayê cot گاو نر / نره گاو
Gayê cot گاو نر/ گاو مخصوص شخم زدن
Gayên gêleyê da ku rêx û
Gayîn / digaye (digê) / bigaye(bigê) یتجاوز کردن / رابطه جنس
Gayz gaz
Gaz که با آن دندان یا لهيوس
کشند یرا م خيم اي
Gaz [i] قله / نوک
Gaz [ii] انبر دست
Gaz [iii] اي / چوب یکش خيم لهيوس
که هنگام خرد زيسر ت یتکه فلز
شود یاستفاده م زميکردن ه
Gaz [iv] endazeya ku maweya wê ji sersîngê
heta
Gaz [v] daringekî curecureyî yê ku di nav bayî de
-gaz û caw di destê yekî
Gaz گاز / گاز انبر
Gazbir پارچه فروش
Gazel فصل برگ زرد درختان در
زيپائ
Gazgaz وزوز
Gazî kirin صدا زدن / دعوت کردن
Gazî هياحضار
Gazî بانگ / صدا
Gazî kirin / احضار کردن / صدا زدن دعوت کردن / فراخواندن
Gazî kirin / گله کردن / صدا زدن دعوت کردن
Gazî گله /شکايت
Gazî / گله / صدا زدن /شکايت
احضاريه
Gazik نشانه ديمقابل د /
Gazîkirî / احضار شده / دعوت شده فراخوانده شده
Gazîkirî فراخوانده شده / مهمان
Gazin تيگله / شکا
114
Gazin kirin / گلايه کردن شکايت کردن
Gazin گلايه
Gazin گله / شکايت / سرزنش
Gazîname هياحضار
Gazîname دعوت نامه
Gazîname ه احضاريه / دعوتنامهبرگ
Gazinc / gazind تيگله / شکا
Gazinc گله / سرزنش / زخم زبان
Gazincok سرزنش اميز/ ملالت بار
Gazind تيگله / شکا
Gazind *"gilî hate zaran,
Gazind گله / سرزنش/ زخم زبان
Gazinde kirin / گلايه کردن شکايت کردن
Gazinde گلايه
Gazindekar شاکي
Gazindekarî گلايه اي
Gazindevan شاکي
Gazindevanî گله مندانه
Gazindok یشاک
Gazingok زيگله آم
Gazinî گلايه اي
Gazinkar شاکي / گلايه مند
Gazinkarî گلايه مندي / شاکيگري
Gazinvan گلايه مند / شاکي
Gazîvan دعوت شده
Gazîz ريکرم انج
Gaziziyên
Gazûz bizûz
Gebirge طبل بزرگ
Gebol رهيحر
Gêç گچ / سنگ گچ
Gêç [i] di hin alavên pîvan-
Gêç [ii] heriya kilsê
-gêç kirin bi heriya kilsê
Gêç سنگ گچ
Geda گدا / ندار ريفق /
Geda گدا
Geda فقير/ گدا
Gedandin / digedîne / bigedîne يیگدا
کردن
Gede پسر / فرزند
Gede پسربچه
Gêdûk گردنه کوه / گذرگاه
Gêdûk گذرگاه کوهستان
Gef ديتهد
Gef li kesî xwerinتهديد کردن
Gef û gurr کردن دي/ تهد ديتهد
Gef û gurran دي/ تهد ديتهد
کردن
Gef تهديد
Gefa kuştinê به مرگ ديتهد
Gefandin / digefîne / bigefîne ديتهد
کردن
Gefok کار ديتهد
Gefxwarinتهديد كردن
Gefxwer تهديد کننده
Geh [i] مفصل
Geh مفسل
Geh ... Geh [ii] گهگاه
Geh geh تکه تکه / بند انگشت
Geh پس گردن / گاهي
Gehîk بند انگشت
Gehîk مفسل
Gehîk مفصل انگشت
Gehînbar يت دستيابيقابل
Gehînek دوره / مرحله
Gehîştin دست يافتن / رسيدن
Gêj bûn شدن جيگ
Gêj چيگ
Gêj bûn گيج شدن
Gêj kirin کردن جيگ
Gêj kirin گيج کردن
Gêj گيج / منگ
Gêjde شده جيگ
Gêjelok کودکانه است، یباز ینوع
جيچرخد تا گ یکودک به دور خود م
شود
Gêjelokî که به دور خود یکس
شده جيو گ دهيچرخ
115
Gêjgerînek 1. Gerînek
Gêjgerînk 1. Ziviroka Gejmirandin / digejmirîne / bigejmirîne
رانيح
Gêjnok یکاکوت
Gêjo gêjde
Gêjگيج
Gel ملت
Gel ملت / مردم
Gêl [i] gil
Gêl [ii] احمق
Gêl [iii] sewdaserê bêkêr
Gel ملت /مردم / به همراه
Gela برگ درخت
Gelac حقه باز
Gelacî یحقه باز
Gelale پسته
Gelale [i] لوزه
Gelale [ii] نمونه / موضوع سيچرک نو /
Gelarêzan ماه از سالنامه نيهشتم
یکورد
Gêlas لاسيگ
Gelavêj اسم زن
Gelavêj چک زن / اسم دومين اسم کو
ماه تابستان
Gelawêj ماه از سالنامه نيهشتم
یکورد
Gêlaz لاسيگ
Gêlaz وهيم ینوع
Gêlaz گيلاس
Gêle 1. Cihêkirina dan û
Gele در / ايپنجره رهيدستگ
در یکشو
Gele گله / رمه / گروه
Gele سرداس یمنحن
Gêle kirin 1. Bi kamê ge-
Gêlegêl bûyer, qewimîn
Gelek یلي/ خ اديز
Gelek bûn زيادشدن / افزايش يافتن
Gelek zêde از اديز یليخ /
حد گذشته
Gelek زياد / فراوان
Gelekî وفور/ زيادي
Gelektî وفور / زيادي
Gelemper گروه
Gelemperî ی/ کل یگروه
Gelemşe مشکل / اختلاف
Gelendar تون بزرگس
Gelêr عمومي / مردمي / جمعيت
Gelêrî و هنر کي/ موز یگالر
Gelêş cureyekî xweliyê ye
Gelhanasî یبخش سرشمار
Gelhe آمارنفرات / تعداد
Gelhe جمعيت
Gelî [ii] زيعز
Gelî [i] دشت
Gelî دره
Gelî اهي! / اي!
Gelifandin / digelifîne / bigelifîne خورد کردن
Geliyên kûr
Gelîدره
Gêlme یمخلوط کردن انواع خوردن
ها
Gêlmeya گاوچران
Gelnas جامعه شناس
Gelo ايآ
Gelo آيا
Gelpik خب خب یدوچانگ /
Gelpik غبغب
Gelş اختلاف / مشکل
Gelû رهيمرکز دا
Gelwaz bendê ku dendikên gêzan, hêjîr û
hwd li
Gem hevsarê bi dizgîn û
-gem li dêv xistin ji axaf-
Gemar فيکث
Gemar kirin کثيف کردن / نجس کردن
Gemar کثافت / نجاست
116
Gemarî یآلودگ
Gemarî bûn آلوده شدن
Gemarî kirin آلوده کردن
Gemaro محاصره
Gembol سگ نر
Gemgirîداوري / احقاق حقوق
Gemî یکشت
Gemî کشتي بزرگ
Gemirandin را یکس ینيب
مالش دادن
Gemirandin / digemirîne / bigemirîne را عوض یزيقورت دادن / چهره چ
کردن
Gemirandin با سروصدا خوردن
Gemirî کثيف / نجس
Gemirîn/digemire/bigemire بد شکل کردن
Gemîvan کشتيران / کشتيبان
Gemor tiştê ku dirûve
Gemş [i] کف دست
Gemş [ii] گرفتن یکشت
Gemşandin / digemşîne / bigemşîne zoranî
dan
Gemşîn / digemşe / bigemşe zoranî kirin/bi
Gemşo ريگ یکشت
Gen کند / آهسته
Gen حشره ینوع
Gen lê ketin کناره ايلبه
جدا شدن یزيچ
Gen lê ketin گنديدن
Genav دهيآب گند
Genc خزانه نهيگنج / گنج /
Genc گنج / دفينه
Gencan آسان / راحت
Gencîne گنجينه / دفينه
Gencîne خزانه نهيگنج / گنج /
Gencîne نهي/ گنج نهيدف
Gend [ii] بد یبو
Gend [i] aj, zîl, ajero
Gend [iii] دهي/ گندپوچ
Gend [iv] سود / استفاده
Gende بچه ها
Gende بچه
Gendek ريدانه انج
Gendel آلوده فيکث /
Gendel [i] کار یآدم ب
Gendel [ii] یمفسد ادار
Gendel چرکين/ کثيف / پليد
Gendelî المال تياز ب یدزد
Gendelî کثيف / نجس
Gendelîفساد
Gene ره اي که خون را شپش / حش
مي مکد
Genefis 1. Ferasetkor 2.
Genefisî kirin لفت دادن / کش دادن
Genek [i] gûnî *"henek,
Genek [ii] gen
Genek دانه سمي کرچک وخود اين گياه
Gengaz ممکن
Gengaz آسان
Gengeşe بحث / گفتگو
Gengeşî مشاجره
Gengeşîجدل / درگيري
Gengeşîدرگيري / جر و بحث
Genî kirin فاسد کرد
Genî فاسد
Genî bûn فاسد شدن
Genî bûn گنديدن / فاسد شدن
Genî kirin فاسد کردن
Genî گنديده / فاسد
Genijîn / digenije / bigenije efûngî bûn
Genim گندم
Genim گندم
Genime…Amî یذرت / ذرت هند
Genimî گندم گون
Genimî رنگ / به رنگ گندم یگندم
Genimî kirin پيش خريد کردن محصول سا ل آتي
Genimî گندمي رنگ
117
Genimok ذرت / گندم بوداده
Genûs طمع کار
Genگند
Gep گپ
Gepik منقار
Gepikلپ / گونه
Geprûg گلو
Ger [i] گشت و گزار
Ger کتگردش / حر
Ger [ii] صاف نيزم
Ger [iii] اگر
Gêr bûn 1. Feşk lê ketin,
Gêr bûn گرد شدن
Gêr bûn خوردن چيوارون شدن / پ
Gêr kirin گرد کردن / ترجمه کردن
Ger گردش / سفر
Gera avê یکه در جا یکوچک ريآبگ
شود یم جاديرودخانه ا قيعم
Geran mîrkutê hesinî
Geran یچکش بزرگ آهن
Gêran کامل / بالغ
Gêran bûn کامل شدن
Gerandin / digerîne / bigerîne اداره کردن
Gerandin گرداندن/ اداره کردن/ به گردش بردن/ چرخاندن
Gêranî کمال
Geranگردش
Gerav gerînek
Gêrav طبق الگو یزيساختن چ
Gêrav kirin الگو یاز رو
را درست کردن یزيچ
Gerçîگوجه فرنگي
Gerd برجسته / قابل ملاحظه
Gerd گرد / غبار
Gerd موثر/ برانگيزاننده
Gerdek یمجلس عروس
Gerdek حجله / مکان مختص زفاف
Gerdelûle قرن
Gerden گردن
Gerden گردن
Gerdengaz بلند بالا
Gerdenî گردنبند
Gerdenî نبند طلا / اسم گرد
دخترانه
Gerdeniya zêr گردنبند طلا
Gerdenxwar گردن کج
Gerdînende / اداره کننده کارگردان / سرپرست
Gerdiş [i] گردش
Gerdiş [ii] amûr
Gerdûm که عامل محرکش گاو یگار
است
Gerdûm که به گاو یشخم زن لهيوس
که به یبندند / ارابه ا ینر م
کند یگاو حرکت م هليوس
Gerdûn عالم / جهان
Gerdûn / کائنات / چرخ گردونايجهان / دن
Gerdûn کائنات / گردون / رزگار
Gerdûn گيتي / جهان
Gerdûnî یجهان
Gerdûnî جهاني
Gêre gêle *"gêre, bi goli-
Gêre دنيکردن غله / کوب ابيآس
غله / از پوست در آوردن غله
Gêre kirin دعوا کردن
Gêre خرمن
Gêre خرمن / دعوا
Gêreba هوا انيجر
Gerek kirin ضرورت پيدا کردن / اجبار پيدا کردن
Gerek ضروري / بايد
Gerelavij strangotina bi
Gerelawêj / دورهم آواز خواندنآواز خواندن یگروه
Geremol هرج و مرج
Gerestêrk stêrka ku di
Gerew / گرو / گرو گذاشتنیجبران / تلاف
Gerew ضمانت قهيوث /
Gerew dan شدن ليکف
118
Gerew kirin یريگروگان گ
Gerew گروگان / وثيقه
Gerewêrk gerestêrk
Gerger سنگلاخ نيزم
Gergere gêre
Gerguhêz گذرا
Gerhan gerîn *"gerhan
Gerîde gerok, geştiyar
Gerîde گردشگر
Gerîdevan گردشگر / چرخ زننده
Gerîdevanî گردشگري / گردشي
Gerîh behîva negihiştî;
Gerik غبار اهيبذر گل و گ /
برگ درختان ینشسته رو
Gêrik کيفورم ديمورچه / اس
Gerîlaگريلا / چريک
Gerîn (lê) جستجو کردن
Gerîn کردن گرديدن / گردش
Gerîn/digere/bigere گردش کردن
Gerînek kuna di bin avê
Gerînende کننده تيگرداننده / هدا
/ راهبر
Gerînende مسئول ريمد /
Gerînge 1. Rojgeran 2.
Gerînkar گردشگر
Gerînkarî گردشگري
Gerînvan گردشگر
Gerînvanî گردشگري
Gerînگردش / جستجو
Gerisandan / digerisîne / bigerisîne 1.
Pêpest
Geriyayî دهيد ايدن
Germ گرم
Germ bûn گرم شدن
Germ kirin گرم کردن / جوش آوردن
Germ kirin گرم کردن
Germ گرم
Germahî گرما
Germahîحرارت / گرما
Germajok / بر اثر گرما جوش زدن جوش / دانه
Germandin / گرم کردن حرارت دادن
Germandin / عرق جوش / جوش درآوردن گرم کردن
Germapîv گرماسنج
Germav چشمه آب گرم
Germav گرماب / آب گرم
Germavî که به چشمه آب گرم یکس
رفته
Germavگرمابه / آب گرم
Germayî bûn گرما زده شدن
Germayîگرما
Germegû kirin ن / نجس کثيف کرد
کردن
Germegû کثيف / نجس
Germeşo / نيمه تميز / تميز نشده آلوده
Germesûk متيلباس ارزان ق
Germî آش
Germiçang gerînge
Germijandin / digermijîne / bigermijîne germixandin
Germijank alava gêrebayî
Germijîn / digermije / bigermije germixîn Germijok germixî
Germik حوله گرم / دستمال گرم
Germixandin / digermixîne / bigermixîne di
germê de sekinandin û
Germixîn / digermixe / bigermixe di germê de
Germiyan warê ku zivis-
Germîyanآران / قشلاق
Germîyanگرمسير
Germî نام دشتي در کردستانگرما /
Germjimêr دماسنج
Germok فلفل
Germokحساس به گرما
Gername سفرنامه
Gernas شجاع
119
Gêro bûn آواره شدن
Gêro kirin آواره کردن
Gerok pîşekarê geşt û
Gerok مسافر/ ولگرد
Gerok گردشگر / چرخ زننده
Gerr هگردش / چرخه / دور
Gerr dan باد دادن / هوا دادن
Gerr انتشار جريان/ گردآب عميق
Gerra avêگردآب
Gerra mal چرخه کالا
Gerra mal جريان گردش کالا
Gerra maran دنيبه هم چسب
مارها / چنبره مارها
Gerra maran جفت گيري مارها
Gerra xwînê گردش خون / چرخه خون
Gerra xwînê ان گردش خونجري
Gers گز
Gers است اهيگ ینوع
Gêrûse یدست ابيآس
Gerûşe حادثه
Gerusîگروسي / بيجاري
Geryan یزيجستجو کردن / دنبال چ
گشتن
Geş سبز / زنده / جاندار
Geş bûn زنده شدن / سبز شدن
Geş kirin / درخشان کردن / شاد کردن توسعه دادن
Geş kirin دل خوش کردن
Geşbîn نيخوش ب
Geşe pê dan اداره کردن / بهکردن تيجلو هدا
Geşedan کردن شرفتيپ
Gêsin گاو آهن غهي/ ت شيخ غهيت
Geşin جشن
Gêsin گاو آهن
Gêşref گروه کوچک
Geşt کيکنيگردش / پ
Geşt [i] گشت
Geşt [ii] کردن يیگدا
Geştiyar هکنند ديبازد
Geştname سفرنامه
Gêsû سويگ
Geşûkشهاب سنگ
Geşدرخشان / شاد / توسه يافته
Gevaztin / digevêze / bigevêze gevizandin
Gevel ی/ مو دهيژول یمو
فرخورده
Gevel bûn شدن شانيپر
Gever شهري در کردستان ترکيه
Gevez رنگ قرمز
Geveze بد دهان
Geveze bûn بد دهان شدن
Geveze kirin 1. Pergala
Geveze / وراج پرحرف
Gevezetî kirin پرحرفي کردن
Geviz روي زمين کشيدن
Gevizandin / digevizîne / bigevizîne li erdê birin
Gevizandinروي زمين غلتاندن
Gevizîn / digevize / bigevize xwe li erdê
birin û
Gevizîn روي زمين کشيدن
Gevizk cihê bi toz û xîz
Gevîzk دنيمکان غلت
Gevzik دنيمکان غلت
Gevzik گل و لاي گياهي
Gevzîn( خود را روي زمين ) عمل کشيدن
Gevzol gevel
Gewc جيگ
Gewc مزخرف / بي معني
Gewcîtî مزخرف بودن
Gewende ی/ غربت یکول
Gewende مطرب
Gewende شبيه کولي
Gewher گوهر / جواهر
Gewher گوهر
Gewherfiroş یجواهر /
گوهرفروش
Gewherfiroş جواهرفروش
120
Gewherî گوهرفروش یجواهر /
Gewherî جواهري
Gêwil انجام ايانجام اليخ
یندادن کار
Gêwil şikandin دلسرد کردن
Gêwildar یکه قصد انجام کار یکس
ا داردر
Gêwilsar اليخ یدلسرد / ب
Gêwilsar شدن اليخ یدلسرد شدن / ب
Gêwilsar دلسرد کردن
Gêwilsarî یاليخ ی/ ب یدلسرد
Gêwilşikên که یزيچ اي یکس
کند یانسان را دلسرد م
Gewirkî متمايل به خاکستري
Gewixandin / digewixîne / bigewixîne بستن / اختناق
Gewixîn/digewixe/bigewixe خفه شدن
Gêwlê jina ku karî li gorî
Gêwlo mirovê ku her gav
Gewn گردنه کوه
Gewr یخاکستر
Gewr کيتار ديرنگ سف
Gewr خاکستري
Gewre [ii] di hûnanê de
-gewre çêkirin çeperast
Gewre [i] ديسف شيبزرگ / ر
Gewrecûnkî gewrotankî
Gewreبزرگ
Gewrî حلق / گلوگاه
Gewrî یحنجره / خشک نا
Gewrî فيق
Gewrî گلو
Gewrî گلو / گردن / دهانه
Gewrik یپوست یضيمر ینوع
Gewrikî یماريب یمبتلا به نوع
یپوست
Gewrikî متمايل به خاکستري
Gewriya Malzarûkê یرونياستخوان ب
رحم
Gewrîگلو / گلوگاه
Gewrokî یماريب یمبتلا به نوع
یپوست
Gewroxî یماريب یمبتلا به نوع
یپوست
Gewşîn یاختصاص
Gewz ی/ توانگر یخوش /
یثروتمند
Gewz دولتمندي / توانگري
Gewzîn di heyberan de
-gewzîna hunerî di ka-
Geyîk بند انگشت
Geyîk مفسل
Geyîk مفصل انگشت
Gez [ii] یزيچ یفشار دندان برو
Gez kirin گاز زدن / خوردن
Gêz درخت ینوع
Gez اهيگ ینوع
Gez [i] درخت ینوع
Gez kirin متر کردن / اندازه گرفتن / گاز گرفتن
Gez گز/ درخت گز
Gezandin / digezîne / bigezîne سوختن گلو و زبان
Gêze ويچه
Gêzeg teleb فرصت طلب
Gêzeg فرصت
Gêzek her du hestiyên ku
Gezek çêreya gezende Gezende tiştê ku aliyê
Gêzer چيهو
Gêzer هويچ
Gêzgêrik جارو
Gezgezok çêreya kefgez-
Gêzî جارو
Gêzî جارو
Gêzî جارو
Gêzîk جارو
Gezik نشانه ديمقابل د /
Gezik ?
Gêzik kirin جارو کردن
Gêzîk جارو
121
Gêzirandin / digêzirîne / bigêzirîne دادن بيفر
Gêzîvan فراش / سپور
Gezkar مترکننده / اندازه گير
Gezme رکمانيخدنگ / ت
Gezo ینيريگز / ش
Gezo cureyekî şirîniya
Gezoke زبان دراز
Geztin / digeze / bigeze گاز زدن
Gî همه / کل
Gi bidayê
Gibîse سهيروزه / کب 22ماه
Gid صدا یاست برا یکلمه ا
زدن بز و بزغاله
Gidaran خوک نر
Gidê gidê صدايي براي فراخواندن بز و بز غاله
Gidê gidê ?
Gidêmî یخنجر عرب ینوع
Gidêmî (نوعي خنجر تازي)عربي
Gidî tew lo lo!
Gidik به زبان کودکان بزغاله است
Gidîş اهيساقه گ
Gidîلقبي براي مردان معادل بز
Gift قول
Gihan ser hev به هم رساندن / جمع بندي کردن
Gihan(gihîn)/digihe/bigihe 1. Lê asê bûn 2.
Gihandin ی/ کارآموز ميتعل
Gihandin (bigihîne !) دادن / ادير کا
دادن ميتعل
Gihandin رساندن
Gihandin/digihîne/bigihîne 1. Lê asê kirin 2.
Gihanek (r) girêka peyv
Gihanek / حرف ربط / حرف عطفیوستگيپ
Gihanek حرف ربط / پيوستگي
Gihaneka sade / حرف ربط ساده حرف عطف ساده
Gihar tenîsk
Gihar bûn tenîsk bûn
Gihayî کامل شده دهيرس /
Gihêj رسيدن / دست يافتن
Gihêjtin رسيدن / دست يافتن
Gihêştî رسيده
gîhev اکرام
Gihiştin / digihêje / bigihêje [i] به دستدنيآوردن / رس
Gihiştin / digihêje / bigihêje [ii] دنيرس
Gihiştinرسيدن / دست يافتن
Gihor که گوسفندان در آن يیجا
استراحت روزانه دارند
Gihor جلگه مرتفع کوچک کنار کوه / فلات کوچک کنار کوه
Gihor تغيير
Gihor تغيير
Gihorîn تغييردادن / جا بجا کردن
Gij bûn حمله یآماده شدن برا
Gij kirin حمله یآماده کردن برا
Gij شدت
Gijevij یزياز حرکت چکه يیصدا
شود یم ديتول
Gijgijandin / اغوا کردنکردن نيکردن / خشمگ کيتحر
Gijgijandin / دامن ردن تحريک کردن
Gijgijîn 2. (sewalê nêr)
Gijgijîn / digijgije / bigijgije آمادهحمله یشدن برا
Gijik مو دهيژول
Gijik نامرتب ی/ مو دهيژول یمو
Gijik ي پريشان / موي فرفريمو
Gijîn / digije / bigije 1.
Gijlok صورت زير یجوشها
Gijnîj cureyekî çêreya
Gijnîj زيگشن
Gijo آماده حمله
Gijogijo kirin 1. Bangî gadanê kirin
Gijواحد زمين مزروعي
Gil پشم
122
Gil خاک رس
Gil یرخاک رس / خاک کوزه گ
Gil خاک رس / گل
Gilahe متيغن
Gilar goştê ku di bin er-
Gilare bistikê darê; qurm
Gilav فيفاضلاب / آب کث
Gilç singê sertûj ê ku di Gilde gilok, gaj
Gilde یکلاف / توپ پشم
Gildegild kirin bildebild
Gildêma cureyekî çêreya
Gildgildo bildbildo
Gildî pîne û potikên wekî
Gildî kirin werpêçan
Gildîn زباله / آشغال
Gildo 1. Kesê ku ji axafti- Gilê 1. Girêdana bend û
Gilê bûn متوجه شدن / فهميدن
Gilê bûn ورم کردن
Gilê kirin به هم بستن
Gilêj
Gilêlik شممردمک چ
Gilêne چشم هيپرده چشم / لا
Gilêne چشم یديسف
Gilêneپرده چشم
Gilêş زباله
Gilêşdank زباله دان
Gilêz ava zeliqok a ku li
-gilêz bi dêv ketin 1.
Gilêz ji dev ê wî hat یآب از دهان کس
شدن یجار
Gilgil یذرت / ذرت هند
Gilgil گندمکذرت /
Gilgil [i] heriya hasilkirî
Gilgil [ii] گارس / ارزن / خوراک پرندگان
Gilgil ذرت هندي
Gilgilê Stembolê یذرت استانبول
Gilî گله تيشکا /
Gilî گله / عرض تيشکا /
Gilî kirin کردن تيشکا
Gilî kirin کردن / گله مند تيشکا
بودن
Gilî kirin ردن / گله کردنغيبت ک
Gilî حرف / قول / سخن / غيبت
Gilîdar یشاک
Gilîdar کننده تي/ شکل یشاک
Gilîdar خواهان / شاکي
Gilîhlê مدافع / دفاع کننده
Gilîhvan کننده تي/ شکل یشاک
Gilîhvan خواهان/ شاکي
Gilik یاز دستگاه تناسل یقسمت
زنان
Gilik دام لوله فالوب در ان
یزنايلوله م ريزنان که ز یجنس
قرار دارد
Gilik چوچوله اندام تناسلي زنان
Gilîkar مدعي/ شاکي
Gilîkir خواهان یمدع /
Gilîlêkirî خوانده هيعل یمدع /
Gilîlêkirî خوانده / مدعي عليه
Gilîname هينامه / احضار تيشکا
Giliyî
Gilm guliyên darê
Gilmik guliyên darê yên Gilok tayê ziyî/hilçinandî;
Gilol girover
Gilolî giroverî
Gilor [ii] یحقه باز
Gilor [i] berê dara qajê Gilor [iii] girover
Gilor kirin 1. Nemûş ki-
Gilor kirin گرد کردن
Giloxe که تازه از تخم یجوجه ا
در آمده
Gilp gulp Gilûmût girover
Gilûmûtkî giroverkî
Gilviçandin / digilviçîne / bigilviçîne پهن کردن
123
Gilviçîn / digilviçe / bigilviçe [i] dil jê mayîn
Gilviçîn / digilviçe / bigilviçe [ii] پهن شدن
Gilyaz لاسيگ
Gilyaz لاسيگ
Gilyaz گيلاس
Gincir pîne û potikên pe-
Gincirgincirî و چروک / نيچ
ترک
Gincirgincirî و چروک شده نيچ
/ ترک برداشته
Gincirgincirî kirin و چروک کردن نيچ
Gindir نوعي انگل گوسفندان
Gindirandin / digindirîne / bigindirîne گرد کردن / ترجمه کردن
Gindirîn شدن/ وارون دنيغلت
Gindirîn / digindire / bigindire گرد شدن / ترجمه شدن
Gindor 1. Cureyekî sew-
Ginegin kirin حرف یتو دماغ
زدن
Ginegin حرف زدن یتو دماغ یصدا
Ginginok زند یحرف م یتو دماغ یکس
Gir [ii] 1. Bermaya ber
Gir [i] یبلند
Gîr [i] توقف/ م ريگ
Gîr [ii] qebiz
Gir [iii] بزرگ
Gir [iv] انتقام
Gir boxe بزرگ / ساخت يا ترکيب قوي
Gîr bûn متوقف شدن
Gir تپه بزرگ /درشت / بزرگ
Giramî یگرام
Giramî girtin احترام گذاشتن
Giran نيسنگ
Giran باارزش / باوقار نيسنگ /
Giran bûn شدن یجد شدن / نيسنگ
Giran kirin گران کردن
Giran / سنگين / گران / حامله وخيم
Giranbiha گران بها
Giranbiha باارزش / گرانبها
Giranî ی/ باوقار ینيسنگ /
یباارزش
Giranî تي/ جد یگران
Giranî سنگيني / حاملگي
Girar xwarineke ku ji bi-
Girar آش
Girarîn یسوپخور
Girarîn ظرف سوپ خوري
Girarşîr شيربرنج
Girarآش
Girav parçeyek bejahiya
Girav کوچک رهي/ جز رهيجز
Gîrav گريد یمحلول آب و ماده ا
/ آب نمک
Girav جزيره / مجزا کردن
Giravî giramî
Giraw جبران / تلافي
Girbêj گشاد یسبد با سوراخها
Girboxe ساخته محکمبزرگ /
Girde girav
Girdek حرف بزرگ
Girdek حروف بزرگ الفبا
Girdek بزرگ
Girdekبزرگ
Girdik چهيماه
Girdîk نوعي اسباب بازي
Girdirûn چرخه
Gîre qebizbûyî
Girê dan بستن / گره زدن
Girê girê گره گره/درهم وبرهم
Girêba 1. Nexweşiyeke
Girêbend عقدنامه مانيپ /
Girêbest şala navê; şûtik Girêcan bêaramiya giyanî
Girêçik movik
Girêçik بند ) انگشت ( / مفسل
Girêçik مفسل
124
girêdan خود را ميتصم عيسر یليخ
عوض کردن
Girêdan بستن
Girêdan / ماده / بند / گره زدن بستن
Girêdan دبستن / پيون
Girêdayî ne li ser zadê
Girêdayî یبسته / بستگ
Girêdayî bûn وابسته شدن / وابسته بودن
Girêdayî وابسته
Girêfîtik یباز م یکه به آسان یگره
شود
Girêfîtik شود یکه زود باز م یگره
یمانند بسته م ونيکه پاپ ی/ گره
شود
Giregir 1. Payedar 2. Ra-
Giregir رهبر شهروندان / طبقهجامعه یبالا
Giregirبزرگ / رئيس
Girêhişk hişkegilê
Girêhişk شود یکه زود باز نم یگره
شود یکه محکم بسته م ی/ گره
Girehişk گره کور / گره محکم و
خشک
Girêk گره
Girêk گره
Girêka pê انگشتان پا یتوپ / بندها
Girêka pê فوتبال توپ
Girêkên dest انگشت یبندها
Girêkork شود یکه زود باز نم یگره
شود یکه محکم بسته م ی/ گره
Girêkutik شود یکه زود باز نم یگره
شود یکه محکم بسته م ی/ گره
Girêkwîrk شود یکه زود باز نم یگره
شود یکه محکم بسته م ی/ گره
Gîrên rût Girêpêç babelîsk
Girêz gilêz
Girêz آب دهان / بزاق
Girêzاب دهان/بزاق
Girêگره
Girfan بيج
Girfan بيج
Girfik گرد شده ريباسن / خم
Girgîn یحوصله / عصبان یب
Girgîn ستنيکردن / گر هيگر
Girgîn خشمناک / آتشي / متعصب
Girgirik 1. Ereboka zarokan 2. Ereboka destan a
Girgirok فرغون یچرخ دست /
Girgirok یدست یگار
Girhan xwe bi xwe xi-
Gîrhe آب در حال جوش / یکف رو
حباب
Girî هيگر
Girî گريه
Girîdeng هيگر یصدا
Girij بد اخلاق / اخمو
Girijîn / digirije / bigirije 1. (seg) bezîn hev
Girik که یآلود / تپه ا گل
بلند نباشد یليخ
Girik نينامع
Girik چونه نان / تپه کوچک
Girîn/digirî/bigirî کردن هيگر
Girîng مهم
Giring girtin / مهم دانستن ارزش دادن
Girîng مهم
Girîngî dan دادن تيمياه
Girîngî تياهم
Girîngî dan مهم دانستن / ارزش قايل شدن
Giringî dan ارزش دادن / بها دادن
Giringî اهميت
Girînگريه کردن
Girisîn / digirise / bigirise بزرگ شدن
Girîyan گريه کردن/ گريستن
Giriyandin / digirîne / bigirîne اندنيگر
Girîگريه
Girj tivancî
125
Girj bûn tivancî bûn
-girjbûna masûlkeyan Girkan çiyayê ku lûtkeya
-girkanê hilçûyî çiyayê
-girkanê mirî çiyayê ku
Girmeşo kirin / تميز نشستن پاک نکردن
Girmijîn/digirmije/bigirmije یصدا
ابرها / رعد
Girmik مشت دست / کف دست
Girnawkî bûn 1. Dema
Girnijandin / digirnijîne / bigirnijîne خنداندن
Girnijîn/digirnije/bigirnije دنيخند
Girnoz girtikgirtikî, kêr-
Gîro kirin 1. Taloq kirin
Gîro وامانده / جامانده
Gîro bûn 1. Taloq bûn 2.
Gîro bûnمشغول شدن
Gîro kirin به تعويق انداختن / گير کردن
Girole بارکش نيماش
Giroşk dervank, tepedor
Girov ماندهينشان / باق
Girove سند
Girover مدور
Giroverگرد / دايره
Giroveya ajovaniyê نامهيگواه
یرانندگ
Girr lê hatinاز کسي بد آمدن
Girr يیبرنزه / خرما
Girr چرم سازي/ دباغي
Girrde نوعي نان کردي که گرد وضخيم است
Girrچرم سازي/ دباغي
Girs بزرگ
Girş ستون
Girse گروه / اجتماع
Girseyî یگروه
Girsik یوحش یگلاب
Girsik یکوه یگلاب
Girsikگلابي وحشي
Girsk یوحش یگلاب
Girsk یوحش یگلاب
Girsبزرگ
Girte zabitname
Girte ضابطه نامه سينو شيپ /
Girte خلاصه صورت جلسه /
مذاکرات
Girtek فاکتور
Girtenivîs ايکه ضابطه نامه یکس
سدينو یرا م سينو شيمتن پ
Girtenivîs وضع کننده قانون
Girteصورت جلسه/خلاصه مذاکرات
Girtî گرفته رهيت /
Girtî بسته یمحکوم / زندان /
Girtîgeh زندان
Girtîgeh زندان
Girtin کردن رياس کردن / ريدستگ
Girtin اسارت یريدستگ /
Girtin / digire / bigire گرفتن / به دست آوردن
Girtin ser xwe رفتنيپذ
Girtin û avêtin hinavan
Girtin û birin گرفتن و بردن
Girtin / گرفتن / بدست آوردن دستگير کردن
Girtina berê heyvê یماه گرفتگ
Girtina berê rojê یگرفتگ ديخورش
Girtingeh زندان
Girtiya difinî یتو دماغ یگرفتگ
Girtiya hişk صدا یگرفتگ
Girtiya nerm نرم یگرفتگ
Girtîبسته / محدود / زنداني
Girtole رکيفعال / ز
Girûbگروه
Girûpگروه
Girûz girnoz
Girûz kirin 1. Meht kirin
Girبزرگ / گنده
Gîsik بزغاله دو ساله
Gîsikبز دو يا سه ساله
Gîsin گاوآهن غهي/ ت شيخ غهيت
126
Gîsin گاوآهن یجلو یقسمت فلز
Gîsin گاو آهن / خيش
Gîsinê cotخيش گاو آهن
Gîsk ساله کيبز شش ماهه تا
Gîsk کفاره دادن / جبران کردن
Gişk / gişt همه / کل
Gîska ezeban یسوغات اي هيده
که توسط خانواده داماد به مردان
شود یمجرد داده م
Gîska mêvanan که توسط یآواز
شود تا اجتماع یمهمانان خوانده م
شبانه را رسما آغاز کنند
Gîsnê re… خيکه از یزيچ
ساخته شده باشد
Gîsnê zêr شخم زدن و کاشتن بذر بعد و یوحش اهانيو رشد گ یاز بارندگ
هرز
Gişt همه
Giştgiyan بدن
Giştî کلي / همه / عمومي
Giştî یکل
Giştîname نامه انيب
Giştîهمگي
Gît سرد زمستان یروزها
Gitî جهان
Gîtik یاستخوان درشت ن
Gîtik لوله درشت / استخوان درشت
Givande یبلند
Givande یري/ سراز زيخاک ر
Givandin / digivîne / bigivîne زدن هيما
Givar آشنا
Givêrandin / digivêrîne / bigivêrîne dehandin
Givêrîn / digivêre / bigivêre ذوب شدن
Givî زده شده هيما ريش
Givîj خفجه / عوسج
Givîj خفجه / عوسج
Givir یگربه وحش
Givîşk [i] tivanc
Givîşk [ii] bizava ku mirov ji egera xewê
an jî Givîşk dan palûşkên
Givîşkî bûn tivanc û qolinc di lêş de peyde
bûn
Giviştin چلاندن / فشار دادن
Givrik یانسان قو
Givrik bûn جا افتاده و با وقار شدن
Gîx xêza ku di şeklê bazi-
Giya علف اهيگ /
Giya اهيگ
Gîya گياه / علف
Giyadermank يیدارو اهيگ /
یاهيگ یدارو
Giyadermank گياهان دارويي
Giyadîn انبار علوفه
Giyadîn انبار گاه خشک شد
Giyajeng علف هرز
Giyajeng علف هرز
Giyan روح / جان
Giyanewer زنده / جاندار
Giyanewernas شناس ستيز
Giyanewernasî یناسش ستيز
Giyanî یروحان
Giyaxur خوار اهيگ
Giyazibil یاهيکود گ
Giz فکر
Gîzan hesinê tûj ê ku pê
Gizdar جذاب
Gize شي/ ن یدگيگاز / گز
Gizer خشک / سفت
Gizêr چيهو
Gizêr هويج
Gizêrهويج
Gizgizîk giloka biçûk
Gizgizîn شدنحس یگزگز شدن / ب
Gizgizîn / digizgize / bigizgize دنيلرز
Gizilgo giloka ku ta û Gizing elind
127
Gizing تشعشع طلوع / نياول
پرتو طلوع نياول
Gizing فجر/ سپيده دم
Gizîr خدمتکار
Gizre آرد دانه درشت
Gîzre خشک شده مهيچوب ن
Gizre خشک / ترد
Gizreyî تنديخشکي /
Gizû روغن فاسد
Gizûz حشره که باعث ینوع
شود یشدن لباس م دهيپوس
Gizvanok gustik
Globalîzebûnجهاني شدن
Glover
Go یباز
Go یتوپ / توپ هاک
Gobaz کنيباز
Goc ناقص / معلول
Gocar صخره ی/ جا یمکان صخره ا
یا
Gocarî سنگلاخي / صخره اي
Goçavik نکيع
Goçel عصا
Gocî تيمعلول
Goçke درز / ترک
Goçke ريانج ديشاه بلوط / ب
Godarî kirin / گوش کردن تبعيت کردن
Goftûgoگفتگو
Gog hola lîstinê *"gog çi-
Gog توپ
Gog یتوپ / توپ پشم
-gog hatin ber çoyî ketin
Gogbaz کنيباز
Gogê ye û îro wekî goga Gogelîsk lîstîna hola pê
Gogerîn kêzikeke ku ji gil
Goh گوش
Gojîmestî kirin یدادن چگونگ ادي
دنيمک
Gol اچهيچاله / چاله آب / در
Gol درياچه / برکه / دريا
Gola Zirêwarدرياچه زريبار
Golik گوساله
Golik گوساله
Golikê Sersing رخواريه شگوسال
Golikê yekgaranî کيگوساله نر
ساله
Golikî گوسالگي
Golikinî گوسالگي
Golikvan چوپان گوساله
Golikvan گوساله چران
Golim kulêmek
Gom لهيطو
Gom است در یخانه ا ايغار
که شبانه گوسفند در آن ابانيب
کنند یم ینگهدار
Gom طويله گوسفند
Gome که نيسنگ بزرگ و سنگ
نتوان آن را تکان داد
Gome صخره بزرگ
Gome صخره بزرگ
Gon berhildan û pelxwa-
Gon رنگ
Gon رنگ
Gon رنگ
Gonameوصيت نامه
Gonc شخم نزده نيزم
Gonc kirin روي گرداني/ امتناع کردن
Goncal چاله
Gonce کرم درخت
Gond / چرخ یپره هاپره
Gond پروانه چرخ/ پره توربين
Gong که از چرم گران یلباس
درست شده است متيق
Gongil [i] cureyekî goni- Gongil [ii] 1. Qat bi qat 2.
Gonî درختچه گون
Gonî رنگي
Gonxwarina pisîkê hatin
Gopal چوب / عصا
128
Gopîtik قله / نوک
Gor / قبر گور
Gor مزار / قبر / گور
Gor (li) طبق / براساس
Goran چمنزار
Goran دهقان يیروستا /
Goran دهقان / تغيير
Gorangeh حگاهيتفر
Goranî ترانه
Goranvanî دهقاني
Gore جوراب
Gore جوراب / جوراب ساقه کوتاه
Gore جوراب
Gorevan جوراب باف
Gorî فداقربان /
Gorî kirin نوبتي کردن
Gorî / طبق / براساس / اندازه نوبت
Gorîçe kêlika gorê
Gorim خواهرهمسر
Gorim خواهر شوهر
Goristan قبرستان
Goristan گورستان
Goristan قبر/ گورستان
Gorn خانه باغ
Gorneba جانور یکفتار / نوع
Gornebaş گورکن
Gornepa جانور یکفتار / نوع
Gornepiş ( گوركن ) حيوان
Gornepişk جانور یکفتار / نوع
Gornepişk دزد گورستان
Gorrقبر
Gorum کود حيواني
Gorگور / قبر
Goş گوشه / کنار
Gosan به هياست شب یزنبور
زنبور عسل
Gosartme 1. Rezîl 2. Ele-
Goşe 1. Guçê ku qiraça wî
Goşe کنج / گوشه
Goşe کنج / گوشه
Goşebend qiraca ku en-
Goşebend دانيم ی/ پ دانيم هيپا
Goşebendزاويه بند
Goşepîv alava ku pê qey-
Goşeya tûj زاويه تند
Goşeگوشه / زاويه / کنار
Goşkar کفاش
Goşt گوشت
Goşt گوشت
Goştbirinc وشت و برنجگ یغذا
Goştbirinc گوشت وبرنج دم کرده
Goştê çirr گوشت سفت
Goştfiroş قصاب
Goştfiroş قصاب
Goştî گوشت خشک شده
Goştî گوشتي
Goştpere نيجن
Goştxur گوشت خوار
Goştxwar گوشتخوار
Goştxwarگوشتخوار
Got û bêj kirin جر و بحث کردن
Got û bêj / جر و بحث گفتگو
Gotar نطق
Gotar kirin سخن گفتن
Gotar گفتار / سخن
Gotar گفتار / مقاله / سخنراني
Gotarbêjسخنران / خطيب
Gotarî گفتاري
Gotarvan سخنور
Gotarvanî سخنوري
Gotebêj گفتگو
Gotegot و قال ليق
Gotegotجدل / بحث
Gotin / dibêje / bibêje ف زدن / صحبت حر
کردن
Gotin [i] گفتن / قول
Gotin گفتن / گفتار
Gotina pêşîyanضرب المثل
Gotindar سخن ران / ناطق
129
Gotinok گفتار کوتاه
Gotinگفتن / حرف / سخن
Gotûbêjگفتگو / بحث
Gov انبار
Gov لهيطو
Gov طويله گوسفند
Govan شاهد
Govanî شهادت
Govan-name girove û ni-
Govar مجله
Gove govan
Govend ی/ رقص گروه یشاد
Govend girtin رقص دسته جمعي کردن
Govend رقص دسته جمعي
Govendger که در راس یکس
رديگ یقرار م یرقص گروه
Govendkîرقصي
Govendvan رقاص
Govendvanî رقاصي
Govendرقص دسته جمعي
Govetî govanî
Goya اگر / اگرچه / فرضا
Goyaگويا / مثل اينکه
Goyende ندهيگو
Goyger کنيباز
Goyîn نوبت
Goyîn گارد / محافظ
Goyîn[i] صف / نوبت
Goyîn[ii] از خانواده یپرندها
پروانه ها
Goyinger مراقب / نگهبان
Goyînger نگهبان / محافظ
Goyînger نگهبان / مراقب
Gozegirc که زود یگره سبک / گره
شود یباز م
Gozegirc یباز م یکه به آسان یگره
شود
Gozing قوزک پا
Gozînk قوزک پا
Goگوش
Graw / گرو / گرو گذاشتنیجبران / تلاف
Grev اعتصاب
Grêv اعتصاب
Greva birçîbûnê اعتصاب غذا
Grûp گروه
Grûzî مشمئز شدن دنيلرز /
Gû بدن انسان عاتيضا
Gû گه / مدفوع
Gû kirin دنير
Gû مدفوع
Gûbir حشره ینوع
Gûbirk حشره ینوع
Guç کنج / گوشه
Guç گنج / گوشه / کنار
Gûcinc یوحش تونيدرخت ز
Guck کنج / گوشه
Guçl خوشه
Gudarî داريشن
Gûdele علاف / الواط
Gudol شير برنجي که روغن دارد
Gudrêj الاغ / خر
Gûfik منگوله
Guft û go / گفت و گو / گفت و شنود بحث / تبادل نظر
Guftûgo kirin گفتگو کردن / مذاکره کردن
Guftûgo بحث / گفتگو
Gûgerîn
Gûgerîn حشره ینوع
Gûgilêrk حشره ینوع
Guh گوش
Guh گوش / توجه
Guh dan گوش کردن / توجه کردن
Guh dan گوش دادن
Guh ne didanê dizivirê wan
Guh nedan توجه نکردن / گوش ندادن
Guh گوش
Guhan پستان
Guhan ( پستان ) گاو، گوسفند
Guhan پستان جانوران
130
Guhan وانيپستان)ح )
Guhan kirin آمدن شير به
چهارپايان که نشانه زاييدن پستان
است
Guhan پستان گاو و گاوميش و بز
Guhandîl پستان
Guhandîn خشتک مردان
Guhandîr وانيپستان)ح )
-guhanê xwe kirin در ريجمع شدن ش
وانيح دنيپستان قبل از زائ
Guhar گوشواره
Guhar گوشواره
Guhark گوشواره
Guharok واره/ گوش زيگل آو
Guharok گل آويز / گل گوشواره
Guhartin رييدادن / تغ رييتغ
/ عوض کردن افتني
Guhartinîتغيير دادني / تبديلي
Guhartinkarî دگرگون کننده
Guhartinتغيير دادن / تغيير
Guharto ورژن ريي/ تغ ريتفس /
Guhastin یحمل و نقل / بارکش
Guhastin روس تا کردن ع یهمراه
خانه داماد / عروسکشان
Guhastin کردن / جابجا کردن ليتبد
Guhastin (biguhêze !) / انتقال دادن حمل کردن
Guhastin /حمل کردن / تبعيد کردن جابجا كردن
Guhastinî تبعيدي / حملي
Guhastinحمل ونقل/تبعيد
Guhazdin کردن / جابجا کردن ليتبد
Guhbel جاسوس
Guhçik لاله گوش
Guhdar شنونده
Guhdar شنونده
Guhdar شنونده
Guhdarî داريشن
guhdarî گوش دادن
Guhdarî kirin گوش دادن
Guhdarî kirin / گوش کردن تبعيت کردن/ گوش وايسادن
Guhdarî استراق سمع
Guhdarî شنوايي
Guhdartî توجه داريشن /
Guhdêr اريهوش
Guhdirêj چهار پا / خر / آغا
Guhdirêj الاغ / خر
Guhê derve یرونيگوش ب
Guhê derve گوش خارجي
Guhê hundirîn گوش دروني
Guhê hundurîn یگوش داخل
Guhê navîn یانيگوش م
Guhê navîn گوش مياني
Guher استراحتگاه باز گوسفندان
Guher آغل گوسفند
Guher گوشواره رييتغ /
Guher که گوسفندان در آن يیجا
استراحت روزانه دارند
Guher جلگه مرتفع کوچک کنار کوه / فلات کوچک کنار کوه
Guhêr استراحتگاه باز گوسفندان
Guher تغيير
Guher تغيير
Guhêr تغيير دهنده / مبدل
Guherandin دادن / عوض رييتغ
کردن
Guherbar گوهر بار
Guhêrbar ري/ انعطاف پذ ريمتغ /
/ متنوع رييقابل تغ
Guhêrbar متغير/ بي قرار
Guhêrbarî تنوع / منعطف ريتغ /
Guhêrbarî نوسان
Guhêrbarمتغير/بي قرار
Guhêrgeh یصراف
Guherîn [i] عوض کردن
Guhêrîn کردن / عوض کردن رييتغ
Guherîn عوض شدن افتني رييتغ /
Guherîn(guhertin) / diguhere / biguhere[ii] کردن ضيتعو
131
Guherînkar یمسبب و بان
ضيتعو
Guherkarîتغيير / تبديلي
Guherkarتغييردهنده / تبديل کننده
Guherr استراحتگاه باز گوسفندان
Guhertin / diguherîne / biguherîne عوض کردن
Guhertin فتن تغيير دادن / تغيير يا
/ تغيير
Guhertinî تغييري / تبديلي
Guherto awayekî cihê ê
Guhervan تغيير دهنده / مبدل
Guhervanî دگرگون کاري
Guhêstin دادن / جابجا کردن رييتغ
Guhêzbar که حمل و نقل آن یزيچ
آسان است
Guhêzbar دربه در اريس /
Guhêzbar سيار/ دوره گرد
Guhêzbarî سياري / دوره گردي
Guhêzkar سيار / دوره گرد
Guhêzkarî سياري / دوره گردي
Guhêztin / diguhêze / biguhêze ضيتعو
کردن / نقل کردن
Guhêzvan سيار / دوره گرد
Guhêzvanî سياري / دوره گردي
Guhfire یعلاقه / ب یخونسرد / ب
طرف
Guhfire خون سرد / لاقيد / بيرفط
Guhfireyî خون سردي / لاقيدي / بي طرفي
Guhgiran کم شنوا
Guhgiran کر / نا شنوا
Guhgiranî يیناشنوا
Guhik قلب / لاله گوش / زيدهل
گوشه / کنج
Guhik گوشه زمين/ نبش / لاله گوش
Guhirî
Guhişandin چلاندن / فشار دادن
Guhişîn ترسيدن / واهمه داشتن
Guhişk اسب / فک یآرواره تحتان
اسب نيريز
Guhişk فک پاييني اسب
Guhîşk نوعي ميوه کوهي
Guhişok ترسيده
Guhkişînek یباز ینوع
Guhmehlêb دوشاخه
Guhmehlî دوشاخه
Guhmertal guhmezin
Guhnedar احمق / نادان
Guhnelî di giyandaran
Guhorîn رييدادن / تغ رييتغ
افتني
Guhrep guhbel
Guhşeytan حلزون
Guhurînkar / تغييردهنده عوض کننده
Guhurînتغيير يافتن / عوض شدن
Gujeguj یطوفان یصدا
Gul گل
Gul گل / گل رز / گل سرخ
Gul گل
Gul گل
Gula bêmiraz / گل ناکام استعاره از جوان ناکام
Gula bêmiraz/Canemerg اکام/نامراد/جوانمرگن
Gulabarbiroj آفتابگردان
Gulabdîn با گل نيي/ تز يیگل آرا
Gulan ماه از سالنامه نيپنجم
یلاديم
Gulan برابر مه یماه کرد
Gulan ماه کردي برابر مه
Gulaş یکشت
Gulaşgir کشتي گير
Gulav گلاب
Gulav گلاب
Gulavêj برف روب
132
Gulavtûn بتونگلا
Gulbend تاج گل
Gulberoj آفتابگردان
Gulberojk گل آفتابگردان
Gulberojkگل آفتابگردان
Gulberroj آفتابگردان
Gulcan اسم کوچک زن
Gulçemخزه
Gulçîçek اسم کوچک زن / اسم نوعي گل
Gulçîsk هيکل
Gulçîsk هيکل
Guldan گلدان
Guldan گلدان
Guldank گلدان
Guldank گلدان
Guldeste berhevoka kar û
Gule فشنگ
Gûle گلوله
Gule ريگلوله / ت
-gule bi sinêde lê ketin
Gulebaran گلوله باران
Gulebaran kirin گلوله باران کردن
Gulebaxan گل آفتاب گردان
Guleberoj آفتابگردان
Guleberojآفتابگردان
Gulebûk گل یکوفه / نوعش ینوع
Gulebûk گل است ینوع
Gulegenim سمبل / گل گندم
Gulendam نازک اندام
Gulêrî گل اندود ونيدکوراس
Guleşkar کشتي گير
Guleşkarî کشتي گيري
Guleşt کشتي
Guleştanê کشتي
Guleşvan کشتي گير
Guleşvanî کشتي گيري
Gulfiroş گل فروش
Gulgeşt گل ها نيکردن در ب گردش
گل ها ني/ گشت زدن ب
Gulgeşt سير وگردش درميان گلها
Gulgulîn شکل به هنگام یحرکت موج
یرو ادهيپ
Gulgulîn در نوسان بودن / تاب خوردن
Gulgûn همانند گل / همرنگ گل
Gulgûn رنگ صورتي / به رنگ گل
Gulî بافته شده / خار سيگ
درخت
Gulî شرابهمنگوله /
Gulî دسته مو
Gulî دسته موي دختران
Gulîbir زناني که درمراسم عزاداريبرند گيسوي خود را مي
Gulîbir خود را در سوانيکه گ یزن
دهيبر سيباشد / گ دهيبر یسوگوار
Gulîbirî گيسوبري
Gulîfk سيگ
Gulik زي/ گل آو زيآو
Gulik گل / ساقه
Gûlik ليکه اوا ستيوردنخ یاهيگ
شود یسبز م بهشتيارد
Gulik منگوله / شرابه
Gulik گل کوچک
Gûlik چسب ینوع
Gulik گل کلاه / گل کفش / منگله
Gulikگل كوچك
Gulimîn / digulime / bigulime علائماتيح
Gulîsk حلقه / انگشتر
Gulistan گلستان
Gulîvandik telaşê tayî
Gulîvk زي/ گل آو زيآو
Gulîvk گل کلاه / گل کفش / منگله
Gulîzer اسم کوچک زن
Gulîzerînî jina ku porê
Gulîدسته/طرحدار
Gulk گل کوچک
Gulkelem گل کلم
Gulkelem گل کلم
Gulle ريگلوله / ت
133
Gulle barandin باران / ريت
گلوله باراندن
Gulm بخاردار ینفس / هوا
Gulnaz اسم کوچک زن
Gulok سمانيتوپ ر
Guloka çarpengî چهار یتوپ چوب
یگره
Guloka dupengî دو یتوپ چوب
یگره
Guloke هرچيز گرد توپ مانند
Gulol یا رهيگرد / دا
Gulor یا رهيگرد / دا
Gulover یا رهيگرد / دا
Guloverî یا رهيگرد بودن / دا
بودن
Gulovertî بودن رهيرد بودن / داگ
Gulp جرعه
Gulpik غنچه / جوانه
Gulpik یزينوک / قله / نوک هر چ
Gulpik توپ / هرچيزگرد
Gulqedîfe علف هرز یگل / نوع ینوع
Gulqedîfe تاج خروس
Gulşan اسم کوچک زن
Gulşen باغ گل / گلشن / گلستان
Gulşen گلشن
Gulşen گلشن / باغ گل
Gulte kirin ستون گذاشتن
Gulte ستون / عصا
Gulûgîya گل وگياه
Gulwaz تاج گل
Gulxane گلخانه
Gulxaneyî گلخانه اي
Gulxatûn اسم کوچک زن
Gulzar گلزار
Gulzar گلزار
Gulگل
Gum یدنينوش یجرعه ا
Guman [i] تي/ امن ديام
Guman گاه / هيشک / گمان / تک
امرار معاش لهيوس
Gûman ظن / گمان / شک
Guman [ii] شک / شبه
Guman kirin شک کردن
Guman kirinگمان کردن / شک کردن
Guman / شک / ترديد / گمان وسيله امرار معاش
Gumanbar bûn ديدچار شک و ترد
شدن
Gumanbar محتمل / مشکوک
Gumanbar kirin متهم کردن
Gumanbar مظنون / متهم
Gumanbarî بد گماني / مشکوکي
Gumanberî اتهام
Gumankarîمتهم کنندگي
Gumankarمتهم کننده
Gûmez گنبد
Gumgum قمقمه
Gumgumok سوسمار / آفتاب پرست
Gumgumok سوسمار
Gumgumok سوسمار
Gûmik نوک انگشت
Gumisk ?
Gumisk کتک
Gumlat جسم سخت جسم /
Gumlik پيراهن
Gumre بزرگ ميعظ /
Gumreh بزرگ ميعظ /
Gumrik گمرک
Gumrikگمرک
Gumş لقمه
Gumsik مشت
Gumtil تجمع / جمع شدن
Gun ضهيمردان / ب یاندام جنس
Gun ضهيب
Gûn رنگ
Gûn رنگ
Gun هي/ خا ضهيب
Gun / اندام تناسلي مردانضهبي
Gunahkar گناهکار/ مجرم
Gunc لوله آب
134
Gunc kirin روي گرداني / امتناع کردن
Guncan مناسب
Guncandin تطبيق دادن/ گنجاندن
Guncanمناسب / بجا
Guncêşk گنجشک
Guncik نيريفلفل ش
Guncîşk گنجشک
Gund روستا / ده
Gund روستا / ده
Gund روستا / ده
Gund پروانه چرخ / پره توربين/ روستا
Gundî
Gundî یدهات
Gundî ی/ دهقان يیروستا
Gundî يیروستا
Gundî روستايي
Gundik ی/ روستا هي/ خا ضهيب
کوچک
Gundiriyayî کسي که مرض فتق دارد
Gundîtî بودن يیروستا
Gundor خربزه
Gundor کوچک / کلک یکشت
Gundor گروه بزرگ
Gundor کدو
Gundor خربزه
Gundur کدو
Gundwar روستا
Gundwarî حومه شهر يیروستا /
Gune گناه / جرم
Gune bûn گناه بودن / قابل ترحم بودن
Gune kirin مرتکب گناه شدن
Gune گناه
Guneh گناه
Guneh گناه / جرم / قابل ترحم
Guneh pê hatin / دل سوزاندن رحم کردن
Gunehbar متهم / مقصر
Gunehber متهم / مقصر
Gunehkar مقصر
Gunehkar گناهکار
Gunehkarî یگناهکار
Gunehker گناهکار
Gunehker گناهکار / مجرم
Gunehkerî یگناهکار
Gunehkerî گناهکاري / مجرمي
Gunekar گناهکار
Gunekarî معصيت کاريگناهکاري /
Gunekî باد فتق
Gunekî دارد ضهيب یماريکه ب یکس
Gunekî مرض فتق
Guneng چارهيب
Gunengîبيچاره / مظلوم
Gungilî مجعد دهيچيفردار / پ /
Gungilî 1. Gustikgustikî
Gungilî فرفري
Gûnî گَون
Gûnî یخار / گون / نوع ینوع
زميه
Gunî یگون
Gûnî استخوان قوزک يا
اشتالنگ / استخوان کعب
Gûnî کتيرا گياهي
Gûnîk یگون
Gunik / اندام تناسلي مردان بيضه
Gunikî دارد ضهيب یماريکه ب یکس
Gunikî مرض فتق
Gunoyî دارد ضهيب یماريکه ب یکس
Gunoyî مرض فتق
Guntil کلوخ / بته گل خشک شده
Guntil ?
Gup بولوف زدن / دروغ شاخ
دار
Gup گونه / لپ
Gûp گونه / لپ
Gup gup kirin خالي بستن / هاي و هوي کردن
Gupegup kirin لاف زدن / دروغ گفتن
135
gupegup kirin لاف زدن / دروغ گفتن
Gupik پاشنه
Gupik قله / نوک
Gupik کنار / گوشه / کنج
Gupik لپ / گونه
Gupik قله کوه / نوک هر چيزي
Gupika çiyê قله کوه
Gupika memikê / نوک پستاننهينوک س
Gupika tiliyê نوک انگشت / سر انگشت
Gupîn منفجر شدن
Gupk ی/ رو یبالا
Gur [i] گرگ
Gur kirin شعله ور کردن
Gur طبق / براساس
Gur گرگ
Gur [ii] زندهجاندار /
Gur bûn شدن اديز
Gur kirin کردن آتش اديز
Gur گرگ
Gurandin وانيپوست کندن ح
Gurandin کشتار کردن دنيسربر /
Gurandin / digure / bigure پوستکردن یکندن / قصاب
Gurandin پوست کنندن / قصابي
Gurankar قصاب
Gurc فشرده
Gurc اهل گرجستان یگرج /
Gurc bûn فشرده شده
Gurc kirin محکم کردن
Gurcan موش بزرگ مزرعه
Gurcan موش بزرگ مزرعه
Gurçî هيکل
Gurcî خوشگل ی/ سکسک یگرج /
Gurcik هيکل
Gurçik هيکل
Gurçik du endamên ku
Gurçik; کليه
Gurçika çepê سمت چپ هيکل
Gurçika çepê کليه چپ
Gurçika dest نييپا ینرم
انگشت شست
Gurçika dest نرمه دست/نرمه شست دست
Gurçika dest نرمه دست / نرمه
شست دست
Gurçika guh لاله گوش
Gurçika guh نرمه گوش / لاله گوش
Gurçika rastê سمت راست هيکل
Gurdan گردان / لشکر / گروه
Gurdan پوست حيوانات را کنندن
Gurê manco ( ) در قصه ها آدم گرگ شده
Gurê manco یگرگ افسانه ا
Gurê manco شخصي که تبديل
(به گرگ شده)افسانه
Guregur
Guregur ديباد شد یصدا
Guregure سر و صدا / غرش
Gurêx درنده
Gurêx رحم یدرنده خو / ب
Gurêx سگ تربيت شده براي شکار
گرگ
Gurg است در بافتن یا لهيوس
شود یفرش استفاده م
Gurg گرگ
Gurgîn نام مرد
Gurgur غرش / سر و صدا
Gurî bûn کچل شدن
Gurî کچل
Gurî یکبريکچل / ا
Gurî [ii] به هياست شب یماريب ینوع
قارچ
Gurî avêtin آتش روشن کردن
Gurî شعله آتش / کومه آتش
Gurîbeşk ?
Gurik عله آتشش
Gurîkî به کچل ها هيشب
Gurîn سر و صداکردن دنيغر /
Gurîn کچل شدن
136
Gurix تواند گرگ را یکه م یسگ
خفه کند
Guriya êgir
Gurîzank لرزه ناشي از وحشت
Gurîzî kete canê min / دل شوره داشتنبدن دنيلرز
Gurîzîn به حرکت در دنيلرز /
آمدن
Gurîzînkar زه افکننده / لر
مشمئزکننده
Gurîzîلرزيدن / مشمئز شدن
Gurkî مانند گرگ
Gurm! ترپ یصدا !
Gurmiîjin ريغرش کردن ش
Gurmij هجوم
Gurmijîn / digurmije / bigurmije هجوم کردن
Gurmijîn / خروشيدن / غرش کردن غريدن
Gurmik کون
Gurmik گمرک
Gurmist مشت
Gurmist مشت
Gurmist مشت
Gurmistanê بکسوري / مشت زني
Gurmistî بکس / مشت زني
Gurmistkar مشت زن / بکسور
Gurmistkarî / مشت زني بکسوري
Gurmistvan مشت زن / بکسور
Gurmistvanî / مشت زني بکسوري
Gurn ضهيب
Guroş قرآن / واحد پول
Gurover گرد / مدور
Gurpik کوچک / طره کوچکحلقه
Gurpik حلقه کوچک
Gurr ديتهد
Gurr ديتند / شد
Gurr bûnتند شدن / تند بودن
Gurr kirin شدت بخشيدن / شتاب دادن
Gurr li kesê xwerin تهديد کردن
Gurr تند / شديد / تهديد
Gurrî یريکبيکچل / ا
Gurrî کچل
Gurrîمبتلا به بيماري كچلي
Gurrxwer تهديد کننده
Gurtî گرگ بودن / گرگ صفت بودن
Gurxenêk یکه گرگ را خفه م یسگ
کند
Gurxenêk سگي که براي مقابله با گرگ تربيت شده باشد
Gurz پوست جوز / گرز
Gurz دسته / بافه / بقچه
Gurz گرز
Gurz بسته علوفه
Gurz گرز
Gurz kirin پرورش درختان
Gurz Kirin کردن یبسته بند
Gurz بسته بندي گندم
Gurz گرز
Gûş کنج / گوشه
Gûse dasî
Gûşe دسته / بافه
Gûşe گوشه / کنج
Gûsî 1. Xurnûk 2. Cureye-
Gûşî خوشه انگور
Guşpan guzvan
Guşpan انگشتانه
Gûstêr شهاب سنگ
Gustêr حلقه یانگشتر /
Gûstêrk کرم شب تاب
Gustikên porî
Gustîl انگشتر
Gustîl انگشتر / حلقه
Gustîl انگشتر / حلقه
Gustîl حلقه یانگشتر /
Gustîl انگشتر / نگين
Gustîlk حلقه / انگشتر
Gustîlk حلقه یانگشتر /
Gustîr حلقه یانگشتر /
137
Gustîrk حلقه یانگشتر /
Gut bûn ايرق در روچرت زدن / غ
بودن
Gutil دهيانبوه / متراکم / پوش
Gutil شلوغي / اجتماع
Gutle دهيانبوه / متراکم / پوش
Gutle شلوغي / اجتماع
Gûtor گفتار / گذارش
Guv یبه زبان کودکان صدا
موتور اي نيماش
Guva guva واشي واشي
Guvaştek alava ku mêwe-
Guvaştin / فشردنچلاندن
Guvaştin / diguvişîne / biguvişîne محکم بستن / فشار آوردن
guvaştinê) ziwa bûn
Guveguv موتور اي نيماش یصدا
Guvîj خفجه / عوسج
Guvîj نوعي ميوه کوهي
Guvişandin چلاندن / فشردن
Guvişandin / guvişîn / فشار دادن چلاندن
Guvîşk یارچه اپارچه مرطوب / پ
که نم داشته باشد
Guwah گواه / شاهد
Guwah گواه / شاهد
Guwah گواه / شاهد
Guwahê çavkî ینيگواه ع /
ینيشاهد ع
Guwahê çavkî شاهد عيني
Guwahî شهادت یگواه /
Guwahî شهادت یگواه /
Guwahî گواهي/ شهادت
Guwahî, Şahidîگواهي/ شهادت
Gûxwar کنايه از آدم طماع و خسيس
Gûyîz گردو
Gûyîzik قوزک پا
Gûz gêz *"bextê mêran
Gûz گردو
Gûz گردو
Gûza çav مردمک چشم
Gûza çav مردمک چشم / تخم چشم
Gûza pûç e û pireya şikestî ye"
Gûzan غيت
Gûzan لتي/ ژِ غيت
Guzar گشت و گذار
Guzargeh bihur
Gûzek قوزک پا
Gûzek قوزک پا
Gûzek بخولق چهارپايان / قوزک
Guzik gûşiyê berên dara
Gûzika derve يیقوزک پهلو /
یرونيقوزک ب
Gûzika derve استخوان جانبي)عرضي( قوزک / قوزک
Gûzika hundir یانيقوزک م /
یقوزک داخل
Gûzika hundir استخوان مياني قوزک
Gûzika zegilorê سيب آدم
Gûzika zengilorê آدم بيس
Guzim استوار / محکم
Gûzvan انگشتانه
138
H
H/h حرف از نيدهم
یکورد یالفبا
Hêrtin به دوروبر وستنياطراف خود نگر
Hêje
Hise در سرپا ماندن يیعدم توانا
Hengur ظلمت شب
Hureme 1. Kirêt û bêbine
Ha اي/ ب نجايا
ريبگ
Ha آن نيا /
Ha ha اينجا/ الان/ يا...يا
Ha بيا بگير
Ha [ii] kîteyeke ku di wateya /wergire/yê de tê
Ha … ha … [iii] اي... اي ...
Ha! [i] چه است
Ha…ha / الان...الان
اي...اي
Ha…ha طرف آن طرف نيا
Hac آگاه / مطلع
Hac حج
Hac û bac قياطلاعات / حقا
Hacet لهيحاجت / وس /
ضرورت
Hacet حاجت ازين /
Hacet زاتي/ تجه ازين
Hacetبهانه / قضاي حاجت
Hacetحاجت / نياز
Hacî یحاج
Hacîleylek لک لک
Hacîreşk کلاغ
Hacîreşk پرستو
Hacîreşk ي پرندهنوع
Hacîحاجي
Hacحج
Haf دانيحضور / م
Haf / حضور / مرحلهدانيم
Hafir آخور
Hafirrآخور
Hafiz حافظ قرآن
Hafizحافظ
Haftiyêهفتم
Haftyê هفتم
Hag آگاه / مطلع
Haga یآگاه / آگاه /
اطلاعات
Haga یلي/ خ اديز
Hagas یلي/ خ اديز
Hagaآگاه
Haj آگاه / مطلع
Haj یخبر / آگاه
Hajotin یراندن / رانندگ
کردن
Hajotinراندن / هدايت كردن
Hajآگاه / خبر
Haker شخص الگو
Hakimê jêpirsînê یدادرس / قاض
Hal حال / حالت
Hal طيحال / شرا
Hal bi hal bûn عوض شدن / تغيير
حالت دادن
Hal kuدر حالي که
Halan یآواز / نوا
بلند
Halan / شعار دادنسر دادن یشعار جنگ
Halan قيتشو
Halan dan xwe سر یشعار جنگ
دادن
Halan dan زدن اديفر
Halanتشويق
Halbû ku درحالي که
Halê kûçikan آشفته / تيوضع
یروزگار سگ
Halet ابزار / آلات
Halet گاو آهن / شيخ
زاتيتجه /
Haletوسايل / گاوآهن
139
Halkuşta رقص مردانه ینوع
Halkuştaرقص دسته جمعي مردان
Halûv سطل یدلو سفال /
یسفال
Halxweş ثروتمند
Halxweş ثروتمند
Halحال / اوضاع
Han کمک / مساعدت
Han نيآن / ا
Han dan يختن / برانگ
تحريک کردن
Han [i] قيتشو
Han [ii] kîteyeke ku wateya cînavkên şanîdanê
Han dan کردن قيتشو
Hana نيآن / ا
Hanaاين / آن
Handêr مشوَق
Handîkap معلول / ناقص
Hanê نيآن / ا
Hanê ha, han
Hanekî اينطوري
Hanêاين / آن
Hangaj که با یپارچه ا
به نيآن گاوآهن را جهت شخم زم
بندند یم واناتيح
Hanîn آوردن
Hanînآوردن
Hanzûka پرسرعت اديز /
Hanاين /آن / بيا بگير
Haqas زياد / آن قدر / اين قدر
Haqaزياد / آن قدر / اين قدر
Har وانهيهار / د
Har bûn هار شدن
Har [i] ستمکار
Har [ii] که مبتلا به یکس
شده یمرض حار
Har bûn شده / یوحش
مجنون
Har kirin کردن / یوحش
مجنون کردن
Harayî یوانگي/ د یهار
Harbûn یوانگي/ د یهار
Harbûyîn غرش امواج
Harî یوانگي/ د یهار
Harîkar (کمکي/ معاون)در
Harîkarî کمک
Harkoşte رقص مردانه ینوع
Harkuşta رقص مردانه ینوع
Harsem انگور نارس
Harsim انگور نارس
Hartî یوانگي/ د یهار
Harشلوغ / هار
Harهار / ديوانه
Haş ساکن / آرام
Haş kirin طفره رفتن
Haş bûn ساکن شدن / آرام شدن
Haş kirin / ساکن کردن آرام کردن
Haşa حاشا
Haşa حاشا
Hasê گرفتار / مانع
Hasêgeh مانع
Haşer û maşer روز امتيروز ق /
محشر
Hasil جهيمحصول / نت
Hasilat حاصل / درآمد
Hasilمحصول / نتيجه
Haşivî بي رمق
Haşiye / haşî ی/ پاورق هيحاش
Hat û çûn رفت و آمد
Hat û çûnرفت و آمد / ترافيك
Hatin آمدن
Hatin درآمد
Hatin آمدن
Hatin / tê / bê [i] آمدن / شدن
Hatin cem hevبا هم ديدار کردن
Hatin dinê آمدن / ايبه دن
متولد شدن
Hatin dinyayê آمدن / ايبه دن
متولد شدن
140
Hatin hana yan hawara yekî به دادآمدن ی/ به کمک کس دنيرس یکس
Hatin holê به ميدان مطرح شدن /
آمدن
Hatin ser hemdê xwe به هوش آمدن / سر وحال شدن
Hatin ser xwe بهبود يافتن
Hatin sere kesî/tiştekî براي كسي يا چيزي اتفاق افتادن
Hatin serافزوده شدن / حمله كردن
Hatin teke(آميزش جنسي كردن )بز
Hatin û çûn / رفت و آمد
اردي/ د کيتراف
Hatin û çûyîn / رفت و آمد
داري/ د کيتراف
-hatin hîmatê hatin pê,
Hatin holê حادثه داديرو /
Hatin [ii] رزق / روزى
Hatin-çûyîn / رفت و آمد
داري/ د کيتراف
Hatiniya bilind / درآمد کلان درآمد هنگفت
Hatiniya kêm / درآد خرد درآمد کم
Hatinûçûn رفت و آمد
Hatinآمدن
Hatiye rapêçandin
Hator جكش بلاستيكى
Havên ري) خم هيما )
Havên هيما ريخم /
هيما
Havên ترش هيما ريخم /
Havên bûn مايه شدن
Havên kirin زدن هيما
Havênê penêr ريپن هيما
Haveyn ترش هيما ريخم /
Havî آواره / جداده / دربه درافتا
Havî / سرگردان
جداشده
Havî سر و پا یلات / ب
Havî bûn در به در شدن
Havî kirin در به در کردن
Havil / سود/ منفعت سروسامان
Havil علاج / راه چاره / درمان
Havil kirin سروسامان گرفتن
Havil [i] سود / مصلحت
Havil [iii] ارتباط ميتصم /
Havil [ii] ريتاث
Havildar مرتبط
Havîn تابستان
Havîn تابستان
Havîn ريتابستان / خم
ترش
Havîngeh ييلاق / ويلا
Havîngeh اقامتگاهی/ اقامتگاه تابستان یلاتيتعط
Havîngeh یتابستان لايو
Havîtin انداختن / پرت
کردن
Havlek جارو
Havlêk جارو
Havlêk جارو
Havrî خوراک ماندهيباق
Hawa / حالت / صورت
بيترت
Hawar فرياد
Hawar یدادخواه اديفر
/ کمک / مساعدت
Hawar کمک / امداد
Hawar کمک اديفر /
Hawar gihandin یکمک خواه اديفر
رساندن يیرا به جا یکس
Hawar hatin دنيکمک رس
Hawar kirin ن / کمک خواست
زدن اديفر
Hawarkî اورژانسي
Haweyî صورت / شكل
Haweروش / شيوه
141
Hawî واناتيرمه ح
سرگردان
Hawî çûn / دربه در شدن
واناتيآواره شدن )ح )
Hawîd کجاوه / جهاز شتر
Hawîd کوهان شتر
Hawik یشتر/ پالان نيز
اندازند یپشت شتر م یکه رو
Hawil / روينقوت
Hawîn تابستان
Hawir دور و بر
Hawîr طي/ مح طيمح
ستيز
Hawirde واردات
Hawirdor / دور و بر اطراف
Hawirdorاطراف / محيط
Hawirparêz نكهبان
Hawran قهيجل
Haxam راهب شيکش /
Hay آگاه / مطلع
Hay خبر / اطلاع
Hay یخبر / آگاه
Hay jê hebûn خبر داشتن از / با خبر بودن از
Hay ji … hebûn با خبر بودن / در جريان ... بودن
Hay ji pê bûn / خبر داشتن از
مطلع بودن از
Hay kirin / اخراج کردن
طرد کردن
Hay lê bûn متوجه شدن / فهميدن
Hay û bay قياطلاعات / حقا
Hay jê hebûn یزيچ اي یاز کس
طلع بودنم
Haydan دفاع / محافظت
Haydar هوشيار / آگاه
Haydar خبردار
Haydar bûn خبردار شدن
Haydar kirin آگاه کردن / با خبر کردن
Haydar kirin خبردار کردن
Haydarîآگاهي / هشدار
Haydarkî هشداري
Haydarvan / آگاه کننده خبردهنده
Hayêdan آشنا شدن
Hayآگاهي / خبر
Hazir آماده
Hazir آماده
Hazirayî تدارک یآمادگ /
Hazirî ی/ غذا یآمادگ
آماده
Hazirtî تدارک یآمادگ /
Hazirxur مفت خور
Haاين / آن
Hê / مرحله هنوز / بله
He چه نيآن / ا /
Hê تا کنون
Hê hêهنوز هم
Hê jîهنوز هم
Heawa arvan یحلوا / نوع
که با آرد و شکر و روغن ینيريش
شود یدرست م
Heb عدد / دانه
Heba پوچ
Heba bûn پوچ شىن
Heba kirin پوچ كردن
Heban بقچه غذا / کوله غذا
Heban كيسه يا كولهپشتى كه خوراك چوپان را در آن
قرار مى دهند
Heban ی/ گون انيهم
Hebandin ه کسي محبت کردن
/ پناه دادن
Hebandin / دوست داشتن
کردن ینگهدار
142
Hebandin / شامل بودن
داشتن یمحتو
Hebek ( bi )کمي
Hebên
Hebenîsk کوچک یليذره / خ
Hebenîsk کاسه عدس
Hêbetkar متعجب
Hêbetmayî متعجب
Hêbetvan / هيبت زده متعجب
Hebik کميکمي / يک
Hebirman انارخشک کرده
Hebirman انار یدانه ها
خشک شده
Hebişandin / dihebişîne / bihebişîne 1.
Vegemirandin 2. Bi çavçilî daqurtandin
Hebon وجود داشتن
Hebosan گياهى دارويى شبيه كاكوتى
Hebreş سياه دانه
Hebs زندان
Hebûn وجود داشتن /
/ مال يیدارا
Hebûn / heye / hebe بودن / زنده بودن
Hebûn-nasî که یا شهير
داند یرا هدف م تيموجود
Hebûnوجود داشتن / ثروت
Hebûnهستي / دارايي / وجود
Hebقرص / دانه / عدد
Hec بته / خار و خاشاک
Hec حج
Hec حج
Heç ردپا / دنبال
Hêc یهل/ ناا یوحش
Hêç [i] چيه
Hêç [ii] وانهيد
Hecac ابر / ابر طوفان
Hêçan کردن شيآزما
Hêçandin / dihêçîne / bihêçîne شيآزما
کردن
Hêçandin شيامتحان کردن / آزما
کردن
Hecel در امد
Hecet بهانه / عذر
Hêcetبهانه / عذز
Hecetدليل / بهانه
Hechecik پرستو
Hechecîk پرنده که ینوع
مانند دارد یچيدم ق
Hechecîk پرستو
Hechecik / hecîreşk است یپرنده ا
به پرستو هيشب
Hecî یحاج
Hecî حاج یحاج /
Heçî قلاب هيشب یچوب
شود یبسته م سمانيسر ز کيکه
Heçî رهيدسته / دستگ
Heçî یحلقه چوب
Heçî همه / هر
Heçik قلاب هيشب یچوب
شود یبسته م سمانيسر ز کيکه
Hecimfireh پرحجم
Heciqandin / diheciqîne / biheciqîne سركوب كردن
Heciqîn / diheciqe / biheciqe سركوب شدن
Hecivandin / dihecivîne / bihecivîne كيج كردن / بى هوش كردن
Hecivîn / dihecive / bihecive كيج شدنبى هوش شدن /
Heciz گرو
Heciz kirin گرو گرفتن
Hecîحاجي
Heçko گويا
Hecحج
Hêc وانهي/ د نيخشمگ
Hêçصفت شتر
Hêç / اصلا چيه
Hed حد / مرز
143
Hed مرز
Hedad آهنگر / نعل بند
Hedan ی/ صبور يیبايشک
/ صبر ی/ بردبار
Hedan صبر / تحمل
Hedan حوصله
Hêdanصبر / حوصله / آرامش
Hedar مي/ تصم یآشت
Hedar صبر / آرامش
Hedarآرام و قرار دل
Hedê xwe zanîn حد و مرز خود را دانستن
Hedef kirinهدف قرار دادن
Hedefهدف
Hedefهدف
Hêdî آهسته / سبک
Hêdî آرام / آهسته
Hêdî hêdî آرام آرام
Hedik یکفش برف
Hêdîka
Hêdîka آرام / آهسته
Hêdîka یبه آهستگ
Hêdîkaآرام / آهسته
Hedimandinاز بين بردن
Hedimînاز بين رفتن
Hedirîn / dihedire / bihedire ميتصم
گرفتن
Hedîs که یدروغ اتيروا
شود ینسبت داده م امبريبه پ
Hedîse اتفاق / حادثه
Hêdîآرام / آهسته
Hedûr صبر / قرار
Hedûrî یآرام
Hêf kirin حيف و ميل كردن
Hefidandin / dihefidîne / bihefidîne کردن / پنهان کردن یمخف
Hefidîn / dihefide / bihefide پنهان شدن
Hefik حلق
Hefik گلو / حنجره
Hefik گلو / حلق
Hefsar سار / اف یآبخور
/ عنان
Hefsar افسار
Hefsar افسار
Hefsaran, mêr bi soz û
Hefsarافسار
Hefsed هفتصد
Hefşî آغل گوسفند
Hefşo آغل گوسفند
Hefsûdan سبزه است ینوع
شود یمخلوط م یکيکه با ماست خ
Hefsûdank یکوه یسبز ینوع
Heft هفت
Heft هفت
Heft هفت
Heftan هفتم
Heftane هفته کيدستمزد
کار
Heftanنام روستايي در حوالي سلماس
Heftbira هفت یستاره ها
برادر
Heftdeh هفده
Heftê هفتاد
Hefte هفته
Heftê هفتاد
Heftê هفتاد
Hefte / heftî هفته
Heftek قسمت از هفت کي
قسمت
Heftem هفتم
Heftem(-în) نيهفتم / هفتم
Heftemîn نيهفتم
Heftenameهفته نامه
Hefteyî روز کي یهفته ا
Heftêهفتاد
Heftik پيمانه / پياله
Heftik کودکانه یباز کي
Heftimهفتم
Heftîهفته
Heftok هفت سنگ یباز
144
Heftok کودکانه یباز کي
Heftok lîstikeka ku bi beran tê lîstin
Heftreng کمان نيرنگ
Heftreng / هفت رنگ / خيلي کلک باز رنگين کمان
Heftsed هفتصد
Heftsed هفتصد
Heftsedهفتصد
Heftûzk غده
Heftyar کفتار
Hêftyar دزد گورستان
Hêftyar یکفتار / نوع
جانور
Heftهفت
Heg حق
Hega قدر نيا
Hegamonî انحصار
Hegas قدر نيا
Heger اگر
Heger لياگر / دل /
علت
Hegerاگر / علت / سبب
Hêgin توانا / لايق
Hêîjr ريانج
Hej چوب خشک خاردار
Hej بته / خار و خاشاک
Hej / تکات / لرزه
حرکت
Hêj هنوز
Hej [ii] تکان / لرزش
Hej [i] خت / شاخه خار در
درخت
Hêja سزاوار ستهيشا /
/ محترم زي/ عز
Hêja با ارزش زيعز /
Hêja bûnشايسته بودن / شايسته شدن
Hejageh یهدف مهم نظام
Hejale آواره / پژمرده
Hejan لرزه / لرزش
Hejandin به لرزه درآوردن / حرکت دادن
Hejandin لرزاندن / تکان
دادن
Hejandin / dihejîne / bihejîne لرزاندن / تکان دادن
Hejandin تکان دادن / به اهتزاز در آوردن / لرزاندن
Hejar ريکس / فق یب
Hejar مظلوم ريفق /
Hejar ندار / ريفق /
کس و کار / مظلوم یب
Hejar bûn فقير و بدبخت بودن / فقير و بدبخت شدن
Hejar kirin و بدبخت كردن فقير
Hejar /هميشه فقير/ اسم پسر بدبخت
Hejarî یري/ فق یکس یب
Hejarîفقر / بدبختي
Hejartîفقر و بدبختي
Hejarفقير / بدبخت
Hêjatir زتريعز
Hêjatîشايستگي
Hêjayî / ارزش یستگيشا
Hêjayîشايستگي
Hêja / برابربا ستهيشا
Hêjaشايسته / لايق
Hêjaهنوز
Hejde هجده
Hejde هجده
Hêjde جدهيه
Hejende خزنده
Hejesor سنجد
Hejesor سنجد
Hejhejok سست / لق
Hêjî ارزشمند
Hejijîn / dihejije / bihejije 1. Weşweşîn,
milmilîn 2. Qirqilîn
Hejik بته / خار و خاشاک
145
Hejik نازک یشاخه ها
چوب به هم بافته شده
Hejik شاخه کوچک / تر
که
Hejîn لرزيدن / تکان
خوردن
Hejîn تکان دنيلرز /
خوردن
Hejîn / diheje / biheje تکان دنيلرز /
خوردن
Hêjîr انجير
Hejîr ريانج
Hejîr ريانج
Hêjîr انجير
Hêjîr ريانج
Hêjîهنوزهم
Hêjkaهنوز
Hejmar تعداد / شمارش
Hejmar شماره / عدد
Hejmar / شماره / عدد
شمارش
Hejmar istandinحضور و غياب كردن
Hejmarin شمردن
Hejmarkar حسابدار
Hejmartin شمردن
Hejmartin شمردن
Hejmartin / dihejmêre / bihejmêre شمردن
Hêjmartinشمردن
Hejmarvan ارحسابد
Hejmaryar حسابدار
Hêjmarشمارش / عدد / حساب
Hejmarشماره / نمره
Hêjtaهنوز
Hêjهنوز
Hek مادر
Hek / خواهر بزرگتر خواهر ارشد
Hek / خواهر بزرگتر خواهر ارشد
Hek اگر
Hêk تخم
Hêk kirinتخم گذاشتن
Hêk تخم مرغ
Hekandin / dihekîne / bihekîne قيتحق
کردن / جستجو کردن
Hêkdank تخمدان
Heke اگر
Heke اگر
Hekê صدا يیحالت ندا
زدن خواهر بزرگتر
Heke اگر
Hêkel کليمجسمه / ه
Hêker كسى كه بيشه اش ريسندكى است
Hêkerûn نيمرو
Hêkerûnنيمرو
Hêkesor حيمس امتيق ديع
Hêkî كسى كه بيشه اش ريسندكى است
Hekî rast bisekine"
Hekîm پزشک
Hekînî دستور زبانیشرط( )
Hekke نام روستايي در منطقه مرگور و ترگور
Heko اگر
Hêkrûn مروين
Hêkşekanê نوعي بازي با
تخم مرغ
Hêkتخم مرغ
Hêl / سمت / سوي زمينه
Hêl هل هيادو
Hêl / طرف / جهت
/ کنار نهيزم
Hêl طرف / سمت
Hêl رويقدرت / ن /
توان
Hel ketin اتفاق افتادن
Hel kirinحل کردن
Hela خوب!حالا!
Hela هنوز نه
146
Hêla (ji ) از نظر
Helal حلال
Helal حلال
Helal bûn حلال شدن
Helal kirin حلال کردن
Helale گل لاله
Helale قرمزرنگ یلگ
Helalok لاسيگ ینوع
Helaltî تيحلال
Helamet که با یعفونت
ديآ یبه وجود م یسرما خوردگ
Hêlan / برجاي گذاشتن ترک کردن / اجازه دادن
Helan سنگ سنگفرش
Helan سنگ خارا ینوع
Helan ذوب
Helan دهييسنگ سا
Hêlan / dihêle / bihêle گذاشتن
Helandî حل شده / ذوب شده
Helandin / dihelîne / bihelîne ذوب کردن
Helandin حل کردن
Hêlane گهواره / مهد
Hêlanek كهواره / تاب
بازى
Hêlanekتاب / گهواره
Helanîn رهيبرداشتن / ذخ
کردن
Hêlan ترک کردن / گذاشتن / اجازه دادن
Hêlan رجاي گذاشتن / دست آوردن / ب
اجازه دادن
Helar شعله آتش
Helatin فرار كردن
Helatin فرار کردن
Helaw حلوا
Helaw حلوا
Helawî یحلوا / نوع
که با آرد و شکر و روغن ینيريش
شود یدرست م
Helawîstin کردن / زانيآو
ختنيآو
Helawپيش غذا
Helaهنوز
Helberîn ردنبه كار ب
Helbest شعر
Helbest شعر
Helbest شعر
Helbestîn سرودن / شعرگفتن
Helbestkarشاعر
Helbestvan شاعر
Helbestvan شاعر
Helbestvan شاعر
Helbestvanîشاعري
Helbet مسلما / البته
Helbetالبته
Helbijartin / اتخاب کردن
انتخابات
Helbirîn / بلند کردن
برداشتن
Helboqe xelboqe
Helboqeکايه چشم / حاقه آهني
Helçiqandinله کردن
Helçiqînله شدن
Helçiqkar له کننده
Heldan / بلند کردن
برداشتن
Hele مادر
Hêle دنيراندن / کوب
/ جلوبردن
Hêle شكار دسته جمعي
Hele [i] غلط / اشتباه
Hele [ii] یشکار دسته جمع
Helebez یبا عجله / ب
تدارک
Helecan tepîna dilî
Hêlecanگهواره
Hêleçanگهواره
Helek یکفش برف
Helek جنبش / حرکت
Hêlekan ارزان / گهواره
Hêlekan تاب بازى
Hêlekan ازسرما / گهواره دنيلرز
147
Helekok یکوه یسبز ینوع
است
Helemarمادر مار / مار ماده
Helemînco صفتي که به چيزي
که مي لرزد مي دهند / بازي
الاکلنگ
Helemor آتش خاکستر
Helemostمکان دور دست
Helengiftin زيسر خوردن / ل
خوردن
Heleqeحلقه / موي فر/ چنگک
Heleqoçk نام يک روستا در منطقه صوماي برادوست
Heleşe / دست به ضرر خراب کار
Helesor سرخي بعد از غروب آفتاب / شفق
Helestin برخاستن / ازشدن / پا شدن داريخواب ب
Helez ونجهي
Helgîn سطل / دلو
Helgirtin برداشتن / بلند
کردن
Helhejok کسي که بيماري
صرع دارد
Helhêkikêبازي يک قل دو با سه سنگ
Helhelok دهيپلاس لاسيگ /
باشد دهيرس یليکه خ یلاسيگ
Helhelok لاسيگ ینوع
Helî نصف و نيمه
Helî نهيآ
Hêlî نهيآ
Hêlik پشم / ینوع
پشم یبالا تيفيک
Hêlik [i] كهواره / تاب بازى
Hêlik [ii] ضهيب
Hêlikê rastê راست ضهيب
Hêlikopter هيلوکوپتر / بال
گرد
Helikoptir کوپتريهل /
بالگرد
Hêlik هي/ خا ضهيب
Hêlik کيسه بيضه در دستگاه تناسلي مردان
Helîl , bnr. KESME
Helîl ? Hêlîlar xêzikên nîgaşî
Helîmok یاز آلت ها یکي
یکرد یقيموس
Hêlîn آشيانه / اجازه دادن
Helîn ذوب شدن / حل
شدن
Hêlîn لانه
Hêlîn انهي/ آش لانه
Helîn / dihele / bihele ذوب شدن / حل شدن
Helînan برداشتن / رفع
کردن
Hêlincîn / dihêlince / bihêlince qilpikê lê
girtin, hîqikê pê girtin
Hêlîng انهيلانه / آش
Helînحل شدن / ذوب شدن
Hêlînلانه
Hêlîn انهيلانه / آش
Hêlîpan موازى
Heliqîميوه شل شده
Helîr ینيريش ینوع
Helisandin دنيخراش
Helisandin / dihelisîne / bihelisîne روى هم انباشته كردن
Helisandinله کردن
Helisanî له کردني
Helîse افتهي رييتغ
Helisîn خراش خوردن
Helisîn / dihelise / bihelise خراب شدن
Helisînله شدن
Helistin برخاستن / ازشدن / پا شدن داريخواب ب
Hêliştinاجازه دادن / گذاشتن
148
Heliyan ذوب شدن / حل
شدن
Heliz اهيگ ینوع
Hêlî نهيآ
Helkeftin فرارسيدن
Helkehelk / hilkehilk نفس یبه سخت
دنيکش
Helketinî اتفاقي
Helkewt قصد / نيت
Helkirin یکندن / از جا
درآوردن
Helkişandin دنيبالا کش
Helkişin بالا رفتن / صعود
کردن
Helkişiyan بالا رفتن / صعود
کردن
Hêlk هي/ خا ضهيب
Hellsîn عي/ ضا دنيپوس
شدن
Helm تند / نفس یبو
Helmet حمله / هجوم
Helmij مکنده / جذب کننده
Hêlm نفس / بو یبخار /هوا
Helodînk داي ديوانه ها را در ا
آوردن
Helperest خودخواه
Helqetîz تلخ یليخ زيچ کي
فيکث یليخ زيچ کي/
Helsîn دنيفروپاش
Hêlûn لانه / آشيانه
Hêlûn انهيلانه / آش
Helva حلوا
Helweşandin / نابود کردن فروپاشاندن
Helweşanî / نابودي فروپاشي
Helweşîn فروپاشيدن / از بين رفتن
Helwest راى / نظر
Helwest کرديموضع / رو
Helwest عکس العمل / قصد / نيت
Helwest girtin اعلام نظر كردن
Helwestموضع
Helxwe از خودش
Helxweyî خودماني
Hêlسمت / جهت
Hêl رويقدرت / ن
Hem [i] هم
Hêma نشانه / نماد
Hema اما
Hema بلافاصله / فورا
Hêma نشانه / علامت
Hema hemaحداقل
Hemam حمام
Hemam حمام
Hemamçî حمام دار
Hemamiş حمام کردن
Hemamok حمام
Heman / کسانيهمان
Heman / همان / فورا
بلافاصله
Hêman اساس / بايه
Hêman عنصر
Heman dirûvî, dirûvekî
Hemandin / dihemîne / bihemîne / محصور ورود ممنوع
Hemanهمان
Hemanهمان / يكسان
Hêmayî نشانه دار
Hemayîl ليحما
Hembajarî همشهري
Hembelaz یوحش اهيگ ینوع
Hember برابر / مقابل
Hember [iii] در عوض
Hember [i] مقابل / ضد
Hember [ii] hevraz
Hemberê در هيعل /
با سهيمقا
Hemberî در هيعل /
با سهيمقا
Hemberدر برابر / مقابل / مخالف
149
Hembêz بغل / آغوش
Hembêz kirin بغل کردن / در آغوش گرفتن
Hembêz kirin بغل کردن
Hembêzبغل / آغوش
Hembiz آغوش / تنگ
Hemcîhanجهاني
Hemd د و ثناحم
Hemdanî صبوري / شکيبايي
Hemdê xweآرام / با صبر و حوصله
Hemdekar صبور / شکيبا
Hemdem دوست / همدم
Hemdem همزمان / معاصر
Hemdem معاصر / هم دوره
Hemdemîtî همدم بودن
Hemdevan شکيبا / صبور
Hemdeyar باحوصله / صبور
Hemdfire صبور
Hemdunyayî جهاني
Hemdصبر / حوصله
Hemen
Hemereng مشترک / يکرنگ
Hemêşeهميشه
Hemete تيمحافظت / حما
Hemete kirin / محافظت کردنکردن تيحما
Hemêz بغل / آغوش
Hemêz آغوش / تنگ
Hemî همه / کل
Hemî همه
Hêmî یرطوبت / نمناک
Hêmî [ii] مرطوب سيخ /
Hêmî [i] بارجه قديمى
Hemîdeman هميشه
Hemik / cêmik دوقلو
Hemîn نيهم
Hêmin آسوده ميملا /
Hêmin آرام / اسم پسر
Hemîهمه / تمام
Hemîهمه / تمام
Hemkurdî جنبش اتحاد
کردها
Hemleحمله
Hemmalباربر
Hempa مانند / برابر
Hempar کيشر
Hemşîreپرستار
Hemta فيهمتا / هم رد
/ هم کفو
Hemta همسان / همانند
Hemû همه / کل
Hemû همه
Hemû همه / تمام / کل
Hemûkî جمعي / گروهي
Hemûrabî (hemû rabin) اسم پادشاه بابل در ايران باستان
Hemûşka همه
Hemûهمه / تمام
Hemwate هم معنا
Hemwelat شهروند / هم وطن
Hemwelatî / هم ميهني شهروندي
Hemwelatî هم وطن
Hemwelatî هم یشهروند /
یوطن
Hemzift خواهرزن / خواهر شوهر
Hemzik یکورد یغذا ینوع
/ هم خون
Hemzir کره خر
Hemهم
Hemهم / نيز
Henarîn / dihenêre / bihenêre راهى كردن / فرستادن
Henas احساس
Henase نفس
Henban گوني بزرگ و
گشاد
Henc خط تيره / (-)
Hencandin تکه تکه کردن
150
Hence / نقطه کنده شدن محل نازک و شکننده
Hence مفصل / محل
اتصال
Hêncet ليعذر / بهانه / دل
Hêncirandin / dihêncirîne / bihêncirîne زدن / به نشانه زدن
Hendef كانال عميق و بر خطر
Henderan پناهنده
Hendese هندسه
Hene حنا
Hene حنا
Hene وجود دارند
Hene kirin / حنازدن حنابندان کردن
Henek / / مزاح / چانه شوخي عروسک
Henek یطنز / شوخ
Henek طنز یشوخ /
Henek kirin کردن یشوخ
Henekbaz باز یخشوخ / شو
Henekbêj اهل شوخي / شوخ تبع
Henekçî دلقک
Henekkarشوخي کننده
Henekoyî / شوخ / طبع
خنده دار
Henekpêkirin دشمني / نفرت
Henekvan شوخ طبع / خنده
دار
Henekvanشوخي کننده
Henekyarشوخي کننده
Henekشوخي / مسخره
Heng لشکر / سپاه
Heng [i] زنبور عسل
Heng [ii] در یهنگ / اصطلاح
یعلوم نظام
Hengahengهياهو
Hengame عجله
Hengkuj گل است ینوع
Hengur دم دمه / نزديکي
Henî یشانيجبهه / پ
Hêniîjn عطسه کردن
Hênijîn / آواز خواندن آهنگ خواندن
Hênijîn / dihênije / bihênije تلوتلو/ چرت زدن خوردن
Hênijînچرت زدن / خواب رفتن
Hênik خنک
Hênik معتدل ميملا /
Hênik bûn معتدل شدن
Hênik kirin خنك كردن
Hênikahî / هواى معتدل خنك
Hênikahî / خنک بودن یخنک
Hênikayî / خنک بودن یخنک
Hênikayîخنك بودن / اعتدال
Hênikî / خنک بودن یخنک
Hênikخنک
Henkûfهم رديف
Henne هنا / مراسم هنابندان عروس
Hentûr اتومبيل
Henzel تشت بزرگ
Hephepokعنکبوت پير
Hepik یاست برا لهيوس
یباف یقال
Hepik یشانه فلز
Hepikîخسته / بي رمق
Hepîr اي در اسم کتيبه
هاي استان کردستان که درباره رقص
تکردي اس
Hepis kirin زنداني کردن
Hepo غذا به زبان
کودکان
Hepşoصداي عطسه
Heq حق / حقوق
Heq kirin اثبات حقانيت
Heqaret / حقارتیناعدالت
Heqdar حق دار
151
Heqdest حقوق
Heqdest دست مزد
Heqê ( di )درباره / راجع به
Heqêşîr ?
Heqîbe كيسه / كوله بشتى
Heqîr في/ خف ريحق
Her وستهيهمه / پ
Her شهيهر / هم
Her bavik
Her du milanپيوسته / مدام
Her du neyar bi ya wan dikin û dev ji hev
berdidin
Her wiha نيهمچن
Her wisa نيهمچن
Her wisan همانطور
Hêr گيج / منگ
Her dem تهمه وق
Her wekî din / hwd رهيو غ
Her car شهيهم
Her çend هر چند
Hera شتريب
Herac حراج
Heraftin نابود کردن / از
بردن نيب
Heralî همه جانبه
Heram حرام
Heram حرام
Heram bûn حرام شدن
Heram kirinحرام کردن / ممنوع کردن
Heramî تي/ ممنوع یحرام
Heramza آدم پوچ
Heramzade / حرام زاده نامشروع
Heran بيابان
Hêran / dihêre / bihêre ابيآس
کردن / خورد کردن
Hêrandin کردن / خرد کردن ابيآس
Hêrandin کردن / خردکردن ابيآس
Hêran کردن / خردکردن ابيآس
Hêranآسياب کردن / خرد کردن
Heraret حرارت / گرما
Heraş باكره
Hêratî که یدستمال
بندند یخود م یشانيپ یبانوان برو
Hêratî زنانه يیروسر ینوع
Herbanava نام روستايي کردنشين در شهرستان سلماس به معني
هميشه آباد
Herbilandin / diherbilîne / biherbilîne به هم پيچيدن
Herbilîn / diherbile / biherbile هم به
پيچاندن
Herbilla اشکال نداره
Herbîngپشم چين
Herc û merc هرج و مرج
Hercar هميشه
Hercar هربار شهيهم /
Herçî هر / همه
Herçîkes هركسي
Herçiqas هراندازه
Herçîهر چه
Herd هر دو
Herdayîm هميشگي
Herdem هميشه / هر لحظه
Herdem ههميش
Herdu هر دو
Here / نيتر-برو
Herê کردن / دييتأ
کردن قيتصد
Herê نيموافقت والد
یعروس یعروس برا
Hêre اتاق خواب
Herê kirin / نگاه کردن مشاهده کردن
Herê بله
Herêkirî / عهد بستهبسته / وفادار مانيپ
Herekiya روستايي در منطقه شپيرانسسلما
152
Herekol اسم کوهي در شمال کردستان
Herêm منطقه / ناحيه
Herem حرم / حرمسرا
Herêm منطقه
Herêm ميمنطقه / حر
Herêm ميمنطقه / اقل
Herem xane حرمسرا
Herêma Federeمنظقه فدرال
Herêmî / منطقه اي
ناحيه اي
Herêmkî یمنطقه ا
Heremodesî سراحرم / حرم
Hereşe ديتهد
Hereşe lê kirin کردن ديتهد
Hereşo شانيپر
Herewer مفصل
Herewez مشترک
Herewezî اشتراک
Herewezî kirin شراکت
Herewezkar کيشر
Herez بهمن
Herez ريزش برف / بهمن
Herf حرف
Hergav شهيهر لحظه / هم
Hergavî هميشگي
Hergavî یدائم
Hergavهميشه / هر لحظه
Hergê اگر
Herherî هميشگي
Herheyî تا ابد
Herheyî یازل
Herî و لاي گل
Herî گل
Herî پشم
Herî - نيتر
Herî یگل و لا
Herî [i] گل / خاک مرطوب
Herî [ii] شتريب
Herî mezin نيبزرگتر
Heridandin / diheridîne / biheridîne دل شکستن
Herifandin بردن / نياز ب
نابود کردن
Herifandin / diherifîne / biherifîne خراب كردن
Hêrifandin بردن نيکردن / ازب بيتخر
Herifîn دهيپوس اريبس
شدن / کهنه شدن / پاره پاره شدن
Herifîn/diherife/biherife خراب شدن / خورد شدن
Heriftin دهيپوس اريبس
شدن / کهنه شدن / پاره پاره شدن
Heriftin / diherêfe / biherêfe و رو ريز
کردن
Hêrik [ii] sewala ku hirî
Hêrik [i] سنگلاخ
Herikandin انيبه جر
کردن یانداختن / جار
Herikandin حرکت دادن / به حرکت در آوردن
Herikbar محرک / انگيزهندهده
Herikbar یروان / جار
Herîkêl نشاء
Herîkêl kirin / نشاء کردن کاشتن
Herikîn شدن یجار
Herikîn / diherihe / biherike حرکت کردن
Herikîn / ناگهان به حرکت در آمدن ادامه يافتن
Herikiya lerzokî عيلرزان / ما /
آبگونه / متحرک
Herikiya rexkî يیش پهلولرز /
یلرزش افق
Herimandin به کام تلخ کردن / حرام کردن
Herimandin / diherimîne / biherimine حرام کردن
153
Herimîn / حرام شدن
بدشدن
Herimîn حرام شدن / به کام تلخ شدن
Herin ديبرو
Herîn رفتن
Hêrîn کردن / خردکردن ابيآس
Herîr ري/ حر شميابر
Herîrêtik گل شل / لجن
Hêris كشبش
Hêriş birin حمله بردن
Hêriş حمله / اسم پسر
Herişandin خراش دنيخراش /
دادن
Herişandin / diherişîne / biherişîne کردن یحرمت شکستن / زخم
Herişandin خراشيدن
Herişandin داغون کردن
Hêrişber حمله ور / حمله بر
Hêrişberî kirin حمله بردن
Herişîn خراش خوردن
Herişîn/diherişe/biherişe حرمت یب
شدن
Hêrişkar حمله کننده
Heristandin خراش دنيخراش /
دادن
Hêrişvan حمله کننده
Hêrişyar / حمله کننده هجوم برنده
Hêriş له/ حم ورشي
Hêrivandin نيکردن / از ب بيتخر
بردن
Hêrivandin بردن نيکردن / ازب بيتخر
Herîبيشترين / خيلي / زياد
Herîترين / بيشترين
Herîترين / نشانه صفت عالي
Herk وظيفه
Herk خشك شده
Herke اگر
Herkê اگر
Herkesهر كس
Herkîنام طايفه اي از کردها
Hermandin / اجتناب کردن از چيزي نجس کردن چيزي
Hermayî یابد
Hermê هلو
Hermet / بانو / خانم معشوقه
Hermet احترام / زن
Hermî هلو
Hermik زن نازا
Hermiş ابريشم
Hermiş شميابر
Hêrmiş kirin آرام کردن اسب
Hêrmiş آرام کردن اسب
Hermîşابريشم
Hermizga معبد اهورامزدااني/ معبد زرتشت
Hermûş شميابر
Hêro گل رز
Hero همه روز
Heroj هرروز
Hêro یفرنگ یگل خطم
Hêro گل ینوع
Herrî گل / خاک مرطوب
Herrifî یمي/ قد ريپ
Herrifîn تحريف كردن
Herrîگل / گل و لاي
Herroîj روز / روزانه هر
Hêrs كينه
Hêrs kirin عصباني کردن
Hêrs عصبانيت / خشم
Hersê هر سه
Hersêk هر سه
Hersêka هر سه تا
herset حسرت
Hersim غوره / انگوردهينرس
Hêrsî تيعصبان
Hêrsok كينه اى
154
Hers یعصبان
Hêrsعصبانيت / خشم
Hertim شهيهم
Hertim ميشهه
Hertimهميشه
Hêrtin کردن / خردکردن ابيآس
Hertoşî نام طايفه اي از
کرد هاي کرمانج
Hêrûgآلو
Herûherهميشه
Herûm sewala ku asê dibe û diengire
Hêrûyهلو / آلو
Hêrû گل ینوع
Hervaz بي/ ش يیسربالا
Hervêz بي/ ش يیسربالا
Hêrve یسو نيا
Hervrêsin رفو کردن
Herwanî ی/ لباس شکلهيا
قهيندارد / جل نيکه آست
Herwanî شنل ینوع
Herwanî کت ینوع
Herwe یمجان
Herwehaهمچنين / نيز
Herwekî همانطور که
Herwekî ev tişt gelek edatî bûn
Herwekî مثل / مانند
Herwiha نيهمچن
Herwisa طورهمچنين / همين
Heryal هميشه
Herzal مکتين
Herzan ارزان
Herze / شلوغ / پر جنب وجوش هرزه
Herzin ارزان
Hêrz یعصبان
Herهر / همه
Heş نياز
Hes حس / احساس
Heş مسکن درد
Heş هوش / عقل
Hêsa آسان
Hêsa bûn اسان شدن
Hesab ريحساب / تدب
Hesab حساب
Hesab kirinحساب کردن / محاسبه کردن
Hesab kirin حساب کردن
Hesabحساب
Hesan یزکنيسنگ چاقو ت
Hesan سنگ سوهان / سنگ خارا
Hesan آسان / ساکت
Hêsan آسان
Hêsan یزکنيسنگ چاقو ت
Hesan kirin کردن رييتغ
Hêsan آسان / سهل
Hesan kirin کردن زيت
Hesandin / مطلع کردنآگاهي دادن / ندا دادن / خبر
دادن
Hesandin / مطلع ساختن
خبر دادن
Heşandin دنيچپان /
پرخوردن
Heşandin آماده کردن گوشت
Heşandin / diheşîne / biheşîne پر کردن
Hêşandin دنيآماده کردن / تدارک د
Hêsanî یآسان
Hêsanî سهولت / آساني
Hêsanitî آساني
Hêsanîآسان بودن
Hêsankar سهل انگار
Hêsanآسان
Heşare نيکم
Heşare نگاهي/ کم نيکم
Hêsarîفارغ شدن از غم
Heşaş بشاش / خنده رو
Hesasحساس
Hêsayî bûn آرام شدن درد
کسي
Hêsaآسان
Heşaحاشا / دور باد
155
Hesdar حساس
Hesêb حساب
Hêşî [ii] سايبان كنار جادر
Hêsî [i] برفى كه به وسيله باد جايى انباشته شده
Hêsî [ii] زمين ديم
Hesibandin / در نظر گرفتن
حساب کردن
Hesibandin / dihesibîne / bihesibîne محاسبه کردن
Hesibandin به حساب آوردن / ملاحظهدنکر
Hesidînحسادت كردن
Heşifandin / diheşifîn / biheşifîne قلم اهيتار و مار / س
Hesiker آهنگر
Hesil محصول
Hesîl جعبه / قوطي
Hêsîl حصير / زيرانداز
Hesîl پاگرد
Hesilandin / به آخر رساندنبه انجام رساندن / آرزو برآورده
ساختن
Hesilîn سيدن به آخر ر
کاري / به انجام رسيدن / برآورده
شدن آرزو
Hêşimاوضاع و احوال
Hesîn متوجه شدن
Hêşîn رنگ آبي
Hesin آهن
Hesin آهن
Hesîn / احساس کردن
مطلع شدن
Hêşîn یآسمان یآب
Hêşîn کبود یآب /
Hêşîn bûn جوانه زدن / آبي
شدن
Hesin bûnآهن شدن / سفت شدن
Hêşîn bûnسبز شدن / كبود شدن
Hêşîn kirinسبز كردن / كبود كردن
Hesin آهن
Hêşîn bûn سبزه در شيرو
فصل بهار
Hêşîn kirin کاشتن
Hêşînahî سرسبزي / آبادي
Hêşînahî شي/ رو یسرسبز
سبزه
Hêşînahî ی/ سرسبز یکبود
Hêşînahîسرسبزي
Hêşînatî ی/ سرسبز یکبود
Hêşînatî یبودن / سرسبز یآب
Hesinavaآباد شده با آهن
Hêşînayî یبودن / سرسبز یآب
Hêşînayî یبودن /سرسبز یآب
Hêşînayîسرسبزي
Hêşînayîسرسبزي / گياه
Hesincaw یآهن لهيوس
Hesingeh آهنگري/ کارگاه ذوب آهن
Hesinger آهنگر
Hesinger آهنگر / فلزکار
Hesinger آهنگر
Hesingerî آهنگري
Hêşînî سرسبزي / آبادي
Hesinî یآهن
Hesinkar آهنگر
Hesinkar آهنگر
Hesinkar آهنگر
Hesinkarî آهنگري
Hesinkêş اهن كش
Hêşînkew rengê têvel ê ji spî, kesk û şîn
Hêşîntîسرسبزي
Hêşin یآب
Hêşîn / سرسبز یآب
Hêşînآبي / سبز
Hêsir اشک
Hesîr پاگرد
Hêsîretîاسيري
Hêsîrgeh اردوگاه اسرا
Hêsîrî اسيري
Hêsîr / پناهنده رياس
Hêsirاشک
156
Hêsîrاشک
Heşîş حشيش
Hêşîya ئي/ ش زيچ
Hesîyan / احساس کردنآگاه شدن / متوجه شدن / بيدار
شدن
Hesiyan / احساس کردن
مطلع شدن
Hêşî چادر اطيح
Hesk ملاقه
Hesk ريکفگ
Hesk / hesik ملاقه
Heska hirçê / ملاقه بزرگ لولو
Hêşkaهنوز
Hêşmava نام روستايي در مرگورحوالي شهرستان اروميه
Hêşnayî بودن ی/ آب یسرسبز
Hêşnayî بودن ی/آب یسرسبز
Hesp اسب
Hesp اسب
Hesp اسب
Hesp û mehîn انياسب و ماد
Hespan 2. Fîqefîq
Hespê fal اسب نر انينر /
Hespkêş که اسب حامل یکس
برد یعروس را م
Heşr روز محشر
Hesret آرزو ديام /
Hesret حسرت
Hesret kişandin دنيحسرت کش
Hest احساس
Hest احساس
Heşt هشت
Heşt هشت
Heşt / Heyşt هشت
Hest kirin خواستن / اراده کردن
Hest خواست / احساس
Hest pê kirin احساس کردن
Heştan هشتم
Hestan stranên koçik û
Hêştaهنوز
Hêştaهنوز
Hestdar با اراده / مصمم
Heştdeh جدهيه
Heste آهن زکردنيت
Heste فندک
Heste فندک
Heştê هشتاد
Heştê هشتاد
Heştê هشتاد
Heştek قسمت از هشت کي
قسمت
Heştek هشتم کي
Heştêk هشتم کي
Hestem سنك سخت و استخوانى
Heştem هشتم
Heştem(-în) نيهشتم
Heştemîn نيهشتم
Hesterik ستاره
Hesteyê diran هسته دندان
Hestgermبا احساس
Hestî استخوان
Hêstî استخوان
Hestî استخوان
Hestî استخوان
Heştî هشتاد
Heştî هشتم
Hestîf که با آن یکاردک
آورند یم رونينان را از تنور ب
Hestîf تنور لهيم
يینانوا
Hestîgiran درشت استخوان
Hestîhêr زن غرغرو / زنجو زهيست
Hestîhêr ینعصبا /
استخوان خورد کن
Hêstikاستخوان
Hêştin / اجازه دادن برجاي گذاشتن
Hestîn/diheste/biheste احساس کردن
157
Hestir استر / قاطر
Heştir شتر
Hêştir شتر
Hêstir استر / قاطر / شتر بزرگ
Hêstir [ii] قاطر
Hêstir [i] اشک
Heştirme شتر مرغ
Hestirvan استر بان / قاطر
یچ
Heştirvan شتربان / ساربان
Hêştirvanساربان / شتربان
Hêstirvanقاطربان
Hêstirاشک / قاطر
Hêştirشتر
Hêştirشتر بزرگ
Hêstirقاطر / استر
Hestîv تنور لهيم
يینانوا
Hestîvk bêrika ku nanê
Heştîyan اسم روستايي در
وماي برادوست اروميهمنطقه ص
Hestiyar با احساس
Hestiyar دل سوز / حساس
Hestiyê birçî / لوله کلفتميلوله ضخ
Hestiyê boçikê / استخوان ته استخوان دمبه
Hestiyê boçikê / استخوان ته استخوان دنبه
Hestiyê çena jêrîn استخوان فکنيري/ استخوان آرواره ز نيريز
Hestiyê çena jorîn استخوان فک بالا / استخوان آرواره بالا
Hestiyê cênîkê قهياستخوان شق
Hestiyê eniyê یشانياستخوان پ
Hestiyê hêtê استخوان ران
Hestiyê hêtê استخوان ران
Hestiyê hinarikê استخوان گونه
Hestiyê hiyoîde ديوياستخوان ه
Hestiyê kaniya çav استخوان ته چشم
Hestiyê kermaxê یانياستخوان م
گاهيران و ته
Hestiyê kortika çav استخوان کاسه چشم
Hestiyê kortîxê ?
Hestiyê paniyê استخوان پاشنه پا
Hestiyê patikê استخوان پشت گردن
Hestiyê peleguhê یجگاهياستخوان گ
Hestiyê qevdika dest تخوان مچ دستاس
Hestiyê qorikê یانياستخوان م
گاهيران و ته
Hestiyê qûnê / استخوان ته استخوان دمبه
Hestiyê ran استخوان ران
Hestiyê ran استخوان ران
Hestiyê rûv استخوان خشتک
Hestiyên bazinê مچ یاستخوان ها
دست
Hestiyên bazinê pê مچ یاستخوان ها
اپ
Hestiyên bihîstinê چکش یاستخوان ها
Hestiyên pêçiyan بند یاستخوان ها
انگشتان پا
Hestiyên poz یاستخوان ها
ینيب
Hestiyên şeyê pê پا یاستخوان ها
ندياز مچ تا انگشتان را گو
Hestiyên tiliyan بند یاستخوان ها
انگشتان دست
Hestîاستخوان
Hestnerm اس / لطيفخوش احس
Heştpê هشت پا
Heştsed هشتصد
Heştsed هشتصد
Hestû استخوان
Hestyar مصمم / با اراده
Hestyarبا احساس
Heştyê هشتم
Heştهشت
158
Hesû heşû
Heşû pembûyê ku di navîna rû û betên de tê
Hesûd حسود
Hesûd ليحسود / بخ
Hesûdî بخلحسادت /
Hesûdî حسادت
Hesûn زيي/ تم دنيمال
کردن
Hêsû چادر اطيچادر/ ح یقسمت جلو
Hesyar با احساس
Hêsyar مراقب
Hêş چادر اطيح
Hêsمراقبت
Heşهوش / عقل / مغز
Heta یتا زمان
Heta تا
Heta nihaتاکنون / تا حالا
Heta hetayê تي/ ابد تينها
Hetabî روشن
Hetaheta هميشه
Hetahetayî یابد / برا
شهيهم
Hetanî یتا / حت
Hetanîتا
Hetar سنگ تراش
Hetav دياشعه خورش
Hetavî خورشيدي
Hetavîtî خورشيدي
Hetaw ديآفتاب / خورش
Hetaتا
Heter اصرار
Heter kirin اصرار کردن
Hetik آبرو
Hetik رذالت
Hetik نيتوه
Hetîk افترا / دروغ
Hetik birinآبرو ريزي کردن
Hetika yekî birin کردن زاريب
Hetikandin / dihetikîne / bihitikîne آبرو کردن یب
Hetikandin ذله كردن / به ستوه آوردن
Hetîketî یشانيرذالت / پر
Hetikîn کردن / نييتوه
فحش دادن
Hetikîn / dihetike / bihetike آبرو یب
شدن
Hêtîm ميتي
Hetmen حتما
Hetrek ضربه محكم
Hetta یتا / حت
Hêtû بخارداغ
Hêtûn کوره / اجاق
Hêtباسن
Hêtران
Heûvrî / گود / ژرفقيعم
Hev هم
Hev گريهم / همد
Hev dîtinملاقات کردن / ديدار کردن
Hev girtin دن/ بهم چسبي
همديگرراگرفتن/ متحدشدن
Hev hatin / تشكيل دادن
صلح کردن / به هم آمدن
Hev kirin صلح کردن / به
توافق رسيدن
Hev xistin به هم زدن / همديگر را زدن
Hev هم / همديگر
Hev dîtin نشست داريد /
Hevaheng متحد
Heval دوست / رفيق
Heval قيدوست / رف
Heval قيوست / رفد
Hevalabiçûk (جفت ) زن باردار
Hevalbend مانيمتفق / هم پ
Hevalbend مانيمتحد / هم پ
Hevalbendî دوستي / رفاقت
Hevalbendî اتفاق / اتحاد
Hevalbendî شدن مانيهم پ
Hevalbenditî دوستي / رفاقت
159
Hevalbendî یمانياتحاد / هم پ
Hevalbend دوست حامي /
Hevalbiçûk( جفت ) زن باردار
Hevalcêmîk( قل ) دوقلو
Hevalcih دوقلو
Hevalçûk( جفت ) زن باردار
Hevaletî رفاقت / دوستي
Hevalî رفاقت یدوست /
Hevalî دوستي
Hevalînî رفاقت یدوست /
Hevalîtî رفاقت یدوست /
Hevalkiras شلوار زنانه
کردي
Hevalkiras زنانه یشلوارکرد
Hevalko نوعي بازي
Hevalok (جفت ) زن باردار
Hevaltî رفاقت
Hevan سهي/ ک انيهم
Hevanî ewanî
Hevar کيهمکار / شر
Hêvarîعصر / شب
Hevat رفاقت یدوست /
Hevbajar ; یهم شهر
Hevbawerî هم نظر بودن
Hevbe مشترک
Hevbend مرتبط / پيوسته
Hevbend کنار هم / همراه
Hevbend kirin همراه كردن
Hevbendî / هم بندي اشتراک
Hevbenditî / اشتراک
همبستگي
Hevbendوابسته
Hevberdanan مقايسه کردن
Hevberî hevdu kirin / مقايسه کردن در برابر همديگر قرار دادن
Hevbeş مشترك
Hevbeş کيشر
Hevbeş مشترک / متحد
Hevbeşitîاشتراکي
Hevbeşîاشتراکي
Hevbiha کساني متيق
Hevbûkباجناق
Hevcar لهيگاوآهن / وس
یشخم زن
Hevcar ابزارى براى شخم زمين
Hevçaxهمزمان
Hevçerx معاصر
Hevçerx هم زمان
Hevcih جناس / جناس ساختن
Hevcivîn گردهمايي
Hevcure کرنگي
Hevde عدد هفده
Hevde فدهيعدده
Hevdehem(-în) نيهفدهم / هفدهم
Hevdehهفده
Hevdel يی/ غذا نهيخاگ
یکه به تازگ یحلوا مانند که زنان
خورند یکرده اند م مانيزا
Hevdem همزمان / هم دوره
Hevdemهمزمان / معاصر
Hevdeng هم صدا
Hevdeng هم صدا / متناسب با همان نوا
Hevdeng صدا کي
Hevdengî / هم صدايي هماهنگي
Hevdengitî / هم آوايي هماهنگي
Hevdeyek کي/ کي فدهيازه
فدهميه
Hevdeهفده
Hêvdeهفده
Hevdijî تضاد
Hevdil همدل
Hevdin گريهمد
Hevdîtinديدار / ملاقات
Hevdîtinديدار / همديگر را ديدن
Hevdîtinملاقات / ديدار
Hevdi گريهمد
160
Hevdu perîşan kirin را آزردن گريکدي
را به ستوه آوردن گريکدي/
Hevdu همديگر
Hevdu گريهمد
Hevdû گريهمد
Hevêdar نوعي گنجشك
Hevedûdan / مخلوط کردن درهم کردن
Hevedudanî زي/ چ بيترک
کردن بيکب / ترکمر
Hevedudanî مركب
Hevedudanîمرکب
Hêvên kirin ماست درست کردن / مايه ريختن
Hevenav اسم عام دردستوریزبان کرد
Hevenav صفت جمع
Hêvên ريپن هيما
Hêvênمايه
Hevêrke چمبره رهيدا /
Hevês کف دست / کف پا
Hevêsa dest کف دست
Hevêsa pê کف پا
Hevêsa pê کف پا
Hevêzاستراحتگاه روبازگوسفندان
Hevgav / /معاصر همراه همگام
Hevgavî همراهي/ همگامي
Hevgavitîهمراهي / همگامي
Hevgel که يیآنها
گوسفندان خود را با هم به چراگاه
برند یم
Hevgihan / ياري دهنده کمک کردن
Hevgihanî ياريمساعدت /
Hevgihanîn کمک کردن / ياري رساندن
Hevgihanîtî کمک / مساعدت
Hevgirêdan وابستگي
Hevgirêdayî وابسته / به هم گره خورده
Hevgirîtîاتحاد
Hevgirîحمايت / اتحاد
Hevgirtin / طرفداري کردن حمايت کردن
Hevgirtinahî / طرفداري حمايت
Hevgirtîمتحد
Hevgirtîمنسجم / جامع
Hevgirحمايت / اتحاد
Hevhatin / گرد هم آمدن تشکيل دادن / آشتي كردن
Hevhûnandin / گرد هم آوردن ادغام کردن / به هم وصل کردن
Hêvî اميد
Hêvî ديام
Hêvî kirin / آرزو کردن
اميدوار بودن
Hêvîçî اميدوار / واسطه
Hêvîdar اميدوار
Hêvîdar دواريام
Hêvîdar دواريام
Hêviletî شلختگي
Hêvilîشلختگي
Hêvilشلخته
Hevînعشق
Hevîr ريخم
Hevîr هي/ ما ريخم
Hevîr istran خمير درست كردن / مايه چيزي را ريختن
Hevîr kirin خمير درست کردن
Hevîr خمير
Hevîrdiran دندان ريخم
Hevirmiş شميابر
Hevirmiş ري/ حر شميابر
Hevirmûş ري/ حر شميابر
Hevîrtirş هيما ريخم
Hevîrtirş ريخم هيما
Hevîrtirşik مايع خمير
Hevîrtirşk رترشي/ خم ريخم هيما
Hevîrtirş رترشي/ خم ريخم هيما
Hevîr ريخم
161
Hêvîs / روفو كردن تعمير كردن
Hêvişandî حافظت شدهم
Hêvişandin / dihêvişîne / bihêvişîne حفاظت کردن
Hêvişandin یکردن / خوددار قهيمضا
کردن
Hêvîşikestî / شکست خورده نااميد
Hevişîn تمام شدن شير در پستان حيوان مادر
Hevîşkخوراک سيب زميني
Hêviyên wan
Hêvî ديام
Hevjîn همسر
Hevjînitî يهمسر
Hevjînîهمسري
Hevkar همکار
Hevkar [i] همکار
Hevkar [ii] نوکر
Hevkaretîهمکاري / شراکت
Hevkarî یهمکار
Hevkarî مشارکت یهمکار /
Hevkarî یهمکار
Hevkarî kirin همکاري کردن / شراکت داشتن
Hevkarîهمکاري
Hevkarîهمكاري
Hevkarهمکار
Hevkerî که يیآنها
گوسفندان خود را با هم به چراگاه
برند یم
Hevkêşe / طرفداري معادله
Hevkêşe ترازو
Hevkêşetî طرفداري
Hevketin / به هم خوردن عصباني شدن
Hevkujî کشت و کشتار
Hevkujtin همديگر را کشتن
Hevling باجناق
Hevling / هم داماد باجناق
Hevling ناقباج
Hevlinkباجناق
Hevmal هم خانه اي
Hevmane یهم معن /
مترادف
Hevnasîn گريکديشناختن
Hevnav همنام
Hevnetewe هم مليت
Hevneteweyî هم مليتي
Hevnîsk کوچک یليذره / خ
Hevnîsk کاسه عدس
Hêvojkarî آموزش دادن
Hevok جمله دردستوریزبان کرد
Hevoka baneşanî يیجمله ندا /
یجمله تعجب
Hevoka pêreyî بند یجمله فرع /
/ جمله واره
Hevoka pirsiarkî یجمله پرسش
Hevoka sereke یجمله اصل
Hevoka têkel دهيچيجمله پ
Hevoka temamker / عبارت کامل جمله کامل
Hevokên pêreyî yên navdêrî û rengdêrî یو صفت یاسم یه واره هاجمل
Hevokên pêreyî yên peywendiyê جملهیارتباط یواره ها
Hevokên pêreyî yên rewşîn جملهیديق ی/ عبارت ها یديق یواره ها
Hevokên pêreyî yên temamker جمله ورهکامل یها
Hevoksazî یجمله بند /
یجمله ساز
Hevoksazî یجمله ساز
Hevoksazîجمله سازي
Hevor کل / بز نر
Hevorبز نر
Hevorبزنر
162
Hêvosîn / يادگرفتن فهميدن
Hevotin آموزش
Hevotin (Bihêvoje !) افتنيآموزش /
کردن دايپرورش پ
Hêvotin / dihêvoje / bihêvoje پرورشکردن حتيدادن / نص
Hêvotin تشويق کردن / امر به کاري کردن
Hevpar سهيم / مشترک
Hevpar همکار کيشر /
Hevparî ميتقس
Hevparitîشراکت / سهيم بودن
Hevparîمشترک / اشتراک
Hevpar / مشترک کيشر
Hevparمشترك
Hevpeyîvînمصاحبه / گفتگو
Hevpeyman هم پيمان
Hevpeyman مانيهم پ
Hevpeymanetî هم پيماني
Hevpeymanî / هم پيمانيائتلاف
Hevpeyvîn گفتگو
Hevpeyvîn مصاحبه
Hevpeyvîn مصاحبه / گفتگو
Hevpeyvînger مصاحبه کننده / گفتگو کننده
Hevpeyvînyar مصاحبه کننده
Hevpeyvînمصاحبه / گفتگو
Hevpeywendetî ارتباط دو سويه / تعامل
Hevpeywendî تعامل / ارتباط دو طرفه
Hevpiçikîn / پخش و پلا شدن
گلاويز شدن
Hevpîşe همکار
Hevpişkî داراي سهم مشترك
بودن
Hevpişkî مشترک یاشتراک /
ی/ شراکت
Hevpişkitîسهيم / شريک
Hevqas به اندازه اي / آنقدر
Hevran آذوقه
Hevran درخت ینوع
Hevraz يیسر بالا
Hevraz بي/ ش يیسربالا
Hevraz kirin quloz û
Hevraz bûn quloz bûn
Hevraz يی/ سربالا بيش
Hevrê همراه
Hevrê همراه / همدل وهمفکر
Hevrê همراه
Hevrês kirin دوباره دنينوش /
خوردن / برداشتن
Hevrêstin دوباره دنينوش /
خوردن / برداشتن
Hevrex کنار / بغل
Hevrêyetî همراهي
Hevrêz فيهم رد
Hevrêzetîهم رديفي / هم کفوي
Hevrêzîهم رديفي / هم کفوي
Hevrêzهم رديف
Hevrî شميابر
Hevrik لجباز
Hevrik بيرق
Hevrikanî لجبازي
Hevrikî لجبازي
Hevrikîمخالفت / رقابت
Hevrik بيمخالف / رق
Hevring مخصوص پشم یچيق
ینيچ
Hevring بزرگ یچيق ینوع
یکه با آن پشم گوسفندان را م
برند
Hevring ینيپشم چ یچيق
Hevrisan نوعي درخت از خانواده کاج
Hevrîşim
Hevrişk غذا ینوع
Hevrîşk غذا ینوع
Hevrîşmî ابريشمي
Hevrist کاج
163
Hevrist درخت ینوع
Hevristهم رديف / هم کف
Hevris درخت ینوع
Hevriyî همراهي
Hevrû kirinمقايسه کردن
Hevsal هم سن و سال
Hêvşandin یکردن / خودار قهيمضا
نکردن
Hevsar افسار
Hevsarê wî kişandin از کنترل هيکنا
را یاز عنان کس هي/ کنا یکردن کس
داشتن
Hevsarافسار
Hevsazî / هم طرز ساختن
سازي
Hevsenga tavê de gera
Hevser همسر
Hevserokرئيس مشترک
Hevserokعضو هئيت رئيسه
Hevsî همسايه
Hevsî هيهمسا
Hevşî اياقامتگاه
استراحتگاه شبانه گوسفندان
Hevşî خانه اتيح
Hevsînor همسايه
Hevsînor bûn / همسايه بودن هم مرز بودن
Hevsînorî همسايگي
Hevsînoritî همسايگي
Hevşîre يیخواهر رضا
Hevsiwar همراه / هم سفر
Hevşiyar مراقب
Hevşiyar bûn از يکديگر مراقبت کردن
Hevşiyê berê spêdê استراحت شبانه گوسفندان / سکون شبانه گوسفندان
Hevşiyê hingorî / استراحت شبانه سکون شبانه
Hevşî گوسفندان یاستراحتگاه حصار
Hevsûc شريک جرم
Hevsûdîحسادت
Hevsûd ليحسود / بخ
Hevsûdهمسود / با سود مشترک
Hevsûdهمسود / باسود مشترک
Hevsû ليحسود / بخ
Hevsûهمسو / هم جهت
Hevş اطيح
Hevsزندان
Hevta فيهمتا / هم رد
/ هم کفو
Hevta ن / همانندهمسا
Hevta کتاي
Hevtêgih / داراي تفاهم درک متقابل
Hevtêgihiştin درک متقابل
Hevtemen هم سن و سال
Hevtemenitî هم سن وسالي
Hevûdî گريهمد
Hevûdin گريهمد
Hevûdinهمديگر
Hevûdu گريهمد
Hevûdû گريهمد
Hevûduهمديگر
Hevûduيکديگر
Hevûrî بزغاله دو ساله
Hevûrîبز نر
Hevûrîبزنر
Hevwelatî هم وطن
Hevxistin برخورد کردن دو چيز باهم
Hevyarîکمک و مساعدت
Hevzava / هم داماد باجناق
Hevzik قل
Hevبا هم
Hew [i] هرگز
Hew [ii] درد
Hew dan سر زخم باز شدن
Hewa هوا
Hewa هوا
Hewadar ريباد گ
Hewal خبر
164
Hewale man معاق ماندن
Hewalînî / رفاقت یدوست
Hewalاخبار
Hewan آرام شدن / آرام گرفتن
Hewanas هوا شناس
Hewanasetî هواشناسي
Hewandin / dihewîne / bihewîne پروراندن
hewandin آرام کردن / پناه دادن
Hewandin / دربرگرفتن / جاي دادن
محتوي ... بودن
Hewangehپناهگاه
Hêwan وانيا
Hewanپناه گرفتن / پناه جستن
Hewan بزرگ سهي/ ک انيهم
Hewapîvek هوا سنج
Hewapîvetî هوا سنجي
Hewar کمک
Hewarî ونيحوار
Hewarî کمک اديفر /
Hewar / کمک اديفر
Hewarفرياد / داد
Hewaskar منطقي
Hewaskarî محافظه کاري
Hewaskarعلاقمند / آماتور
Hewasعلاقه / هوس
Hewayî ی/ الک يیهوا
Hewayî ی/الک يیهوا
Hewaهوا
Hewcan یجار
Hewcan همسر برادر شوهر
Hewce لازم
Hewce لازم ازين /
Hewcedar محتاج
Hewcedaretîنيازمندي
Hewcedarî نيازمندي
Hewcedarîنياز
Hewceمحتاج / نيازمند
Hewd / بذر / تخم دانه
Hewdel حلوا
Hewdel غذا ینوع
Hewdik مانهيپ
Hewe شما
Hêwer برادرشوهر
Hewêrde چکاوک
Hewes [ii] اميد
Hewes [i] هوس / اقبال
Heweskar خواستنى
Heweskara nêrê xwe ye
Heweskarî یآماتور
Heweskarîهوس
Heweskar هوس / علاقمند یدارا
Hewesهوس / آرزو
Heweشما
Hewêهوو
Hewî حوو
Hewî هوو / زن دوم
Hêwî حوو
Hêwî هوو
Hêwî [i] هوو / زن دوم
Hêwî [ii] رطوبت
Hewil danتلاش كردن / سعي كردن
Hewildanسعي / تلاش
Hewîn / جاي گرفتن پناه گرفتن
Hewîn / dihewe / bihewe[ii] صبر كردن / به جا بودن
Hewîn [i] کاش
Hewîngehپناهگاه
Hêwirandin جاي دادن/ اسکان دادن
Hêwirandin / dihêwirîne / bihêwirîne ريختن
Hêwirandinپناه دادن / اسکان دادن
Hewirdor اطراف / محيط
Hêwirgeh محل / مکان / جا / پناهگاه
Hêwirgehاقامتگاه
Hêwirgeاقامتگاه
165
Hêwirîn / dihêwire / bihêwire ريخته شده
Hêwirîn استراحت ی/ برا ستادنيا
توقف کردن
Hewisandin / dihewisîne / bihesîne آموزش دادن
Hewisîn / dihewise / bihewise لذت بردن
Hewisînياد گرفتن
Hewîهوو
Hewîهوو
Hêwîهوو
Hewl تلاش
Hêwl سهم
Hewl dan تلاش کردن
Hewl dan تلاش کردن
Hewldanتلاش / کوشش
Hewlêr پايتخت منطقه فدرال کردستان عراق
Hêwlnak ترسناک
Hewl یتلاش / سع
Hewn عقل / هوش
Hewnas serkêlindîkêş
Hewngir عاقل اريهوش /
Hewq [ii] باغچه
Hewq [i] بيله
Hewqas هم اندازه / به/ مقدار ادياندازه / تعداد ز
اديز
hewqas اديآن قدر / ز
hewqas اديآن قدر / ز
Hewqa اديآن قدر / ز
Hewqپله نردبان
Hewr داريدرخت سپ
Hewramî از زبان کرديشاخه اي
Hewranî ی/ لباس شکلهيا
قهيندارد / جل نيکه آست
Hewranî شنل ینوع
Hewranî کت ینوع
Hewranکت / اور
Hewran درخت ینوع
Hewraz بي/ ش يیسربالا
Hewreban راه بله
Hewrابر
Hewrدرخت تبريزي
Hewş خانه اطيح
Hewşan [ii] havînan dema razanê ya li
pêşiya
Hewşan [i] است که با یاهيگ
شود یآن جارو درست م
Hêwşandin یکردن / خودار قهيمضا
نکردن
Hewşeng ميدان
Hewşing صفتي براي گاويکه در آستانه تمام شدن دوره
شيردهي وزاييدن بعدي است
Hewşîزاغه / غار
Hewş اطيح
Hewtî صبر / سكوت
Hewtik باغچه
Hewtim صدقه
Hewtîn پارس کردن سگ
Hewtin پارس کردن سگ
Hewtin / عوعو / پارس پارس کردن / عوعو کردن
Hewtînپارس کردن / عوعوکردن
Hewyماه
Hewz حوض آب
Hewzحوض
Hewzحوض آب
Hewديگه نه
Hew نه گهيهرگز / بندرت / د
Hey سبآزاد کردن ا
Hey [iv] حرف ندا
Hey heyآه / افسوس
Hey [iii] انيدر آن م
Hey [i] یدائم
Hey [ii] یگاه
Heya شرم / آبرو
Heya hatina axan
Heya nihaتاکنون / تا بحال
Heya تا / تا زمان
Heya [i] تا
166
Heya [ii] ايشرم / ح
Heyam زمان / دوران
Heyam انوقت / زم
Heyamدوره / عصر
Heyamزمان / دوره
Heyanîتا
Heyas نوک انگشتان پا
Heyase كمربند تزيين شده
Heyat ی/ زندگ اتيح
Heyaتا / تا زمان
Heyaتا / تازمان
Heyber / موضوع / مسئلهزيشئ / چ
Heyber هيبت
Heyberî مهيب
Heye Heyê erdê ditewand
Heye ku شايد
Heyehey bûnدر شرف ... بودن
Heyet ئتيدسته / ه
Heyf متاسفانه فيح /
Heyf hilînانتقام گرفتن
Heyf hilanîn قصاص کردن
Heyfa me jê hêlînin
Heyf فيانتقام / ح
Heyfحيف
Heyhawar اي واي
Heyibandin / diheyibîne / biheyibîne نابود کردن
Heyibîn / diheyibe / biheyibe نابود شدن
Heyîn / داشتن / هستي زمان
Heyîn وجود یهست /
Heyîn يی/ دارا یهست
Heyînهستي
Heyirandin / diheyirîne / biheyirîne معطل کردن
Heyirî متعجب
Heyirîn / diheyire / biheyire معطل بودن
Heyirînتعجب کردن
Heyirîn ت شدن / تعجب کردنمبهو
Heyirîمبهوت / شگفت زده
Heykelمجسمه
Heylê مونث یوا یا(! )
Heylo مذکر یوا یا(! )
Heylo li min واي بر من
Heylo واي خدايا
Heymaxa حرف تعجب به
معناي نه بابا
Heyneseبه هرحال
Heyran زيعز
Heyran رانيمتعجب / ح /
تعجب زده
Heyran متعجب / شگفت زده
Heyran bûn قربان يا صدقه کسي رفتن
Heyranok ترانه
Heyş hewarافه / ادا
Heyşet تيشهر / محل پرجمع
Heyştemهشتم
Heyştêهشتاد
Heysûbeys حيف و ميل
Heytandin / diheytîne / biheytîne داد زدن
Heytehol داد یشلوغ /
داديوب
Heytehol kirin شلوغ کردن / دادکردن داديوب
Heytîn فرياد زدن با صداي بلند
Heyv ماه
Heyv ماه
Heyv (ماه)كره
Heyvan حيوان
Heyvan وانيح
Heyvan رترشيخم
Heyveron مهتاب
Heyveron یمهتاب / مهتاب
167
Heyveronî مهتابي
Heyvî قمري
Heyvîn اسم دخترانهقمري /
Heyvokماه نيمه تمام
Heyvماه / کره ماه
Heywan وانيح
Heywan xwedî kirinحيوان پرورش دادن
Heywan حيوان
Heywankî حيواني / مثل حيوان رفتار کردن
Heywan وانيح
Heywax! نشانه افسوس خوردن
Heywماه / کره ماه
Heyz ی/ قاعدگ وديپر
Heyz bûn (jin) ketin kirasan, ketin kincan
Hey یاز/ چون / تا زمان
Hey یاز/ چون / تازمان
Hez عاشق
Hêz رويقدرت / ن /
توان
Hêz قوت روين /
Hêz bûn (bi) نيرومند شدن / نيرومند بودن
Hez kirin دوست داشتن کسيي يا چيزي / خواهان کسي يا چيز
بودن
Hêz kirin (bi)نيرومند كردن
Hêz نيرو / قدرت / توان
Hez kirin عاشق شدن
Hêza nihênîنيروي بالقوه / پتانسيل
Hezandin / dihezîne / bihezîne تکان دادن
Hezar هزار
Hêzar جادر
Hêzar که زنان یلباس
پوشند یم رونيب
Hezaranهزاران
Hêzar عروسروپوش
Hezarهزار
Hezarهزار
Hezaz کوه زشير
Hezazرانش زمين
Hêzdarîقدرتمندي
Hêzdarقوي / صاحب قدرت
Hezek باتلاق
Hezêlk برجسته یسکو
-hêzên bejahiyê ینيزم یروين
Hêzên ewlekeriyê یتيامن یروهاين
Hêzên avî نيروى دريايى
Hêzên hewayî يیهوا یروين
Hezexشهري در كردستان تركيه
Hezge باتلاق
Hêzikî قدرتي / گروهي
Hêzîn نيرومند
Hêzing قي/ ناله عم قيآه عم
Hêzing زميه
Hêzînke تاب
Heziqîn / از دست رفتن تباه شدن
Hezîranî یگلاب ینوع
Hezîran برابر ژوئن یماه کرد
Hezkerخواهان / دوستدار
Hêzok یتاب ) باز )
Hezrîng یکه برا یفلز
شود یداغ کردن استفاده م
Hezعشق / علاقه
Hezعلاقه / عشق
Hêz / قدرت روين
Hêzنيرو
Hêzنيرو
He ارين
Hêهنوز
Hîbehîbek نام آوايي براي صداي آب رودخانه
Hibr دوات / مركب
Hibrî دخترانه یروسر
Hîç چيه
Hîcab حجاب
Hicetبهانه / عذر
Hicetبهانه /عذر
168
Hiçhar فلفل قرمز
Hiçharفلفل قرمز
Hiçik ني/ سرآست نيآست
Hiçikآستين
Hîçparêz kesê ku têkoşîna hemberî dijwariya
jiyanê bêwate dibîne Hîçparêzî retkoka ku mirovî û kesayeta wî
dispêre lawaziya li hemberî
Hicran / هجرت يیجدا
Hîc جيساندو ینوع
Hidîآرام / آهسته
Hidoکلاغ نر
Hijandinتکان دادن / لرزاندن
Hîjdeh جدهيه
Hijîr ريانج
Hijmartinشمردن
Hijmarشماره / نمره
Hîkarî تأثير
Hikayet / قصه تيحکا
Hikmet حكمت
Hikûmatحکومت
Hikûmetحکومت
Hil- بيشوندى فعل ساز
است
Hil dan سر هم کردن
محصولات يا جمع کردن روي هم /
سر بر آوردن
Hil êxistin جمع کردن علوفه
تر تازه درو شده / سر بر آوردن
Hil girtin بغل کردن يا حمل کردن يک چيزي
Hil kelîn سرريز کردن شيريا غذا / فوران کردن
Hil kêşan / بالا بردن بيرون آوردن
Hil kirin روشن کردن آتش / از بيخ و بن کندن
Hîlaka mirov kesekê çûn از کسي نفرت داشتن
Hilale قسمت / بخش
Hilandinذوب کردن / حل کردن
Hilanîn آوري کردن/ جمع
ردن/ رفع کردنسرهم کردن/ بلند ک
Hilanîn / hiltîne / hilîne بلند كردن / برداشتن
Hilanînبرداشتن / بلند کردن
Hilanînبرداشتن / بلندکردن
Hilatin بلند شدن / برخاستن / طلوع کردن
Hilatin بلندشدن / برخاستن / طلوع کردن
Hilatinفرار کردن
Hilav اتش / دات باك
Hilavêtin بالا پايينانداختن / به بالا پرت کردن /
جفتک انداختن
Hilavêtin / hildiavêje / hilavêje پريدن
Hilavistin ختنيکردن / آو زانيآو
Hilawestin آويزان کردن
Hilawestin / hildiawêse / hilawêse آويزان كردن / اعدام كردن
Hilawistin / حکاکي کردنکردنماندگار
Hilawistin ختنيکردن / آو زانيآو
Hilawîstin ختنيکردن / آو زانيآو
Hila ! عجله کن ايب !
Hilaهنوز
Hilbarandin به ثمر نشستن
Hilberandin / hildiberîne / hilberîne اعمال كردن
Hilberîn اعمال
Hilberîner سازنده / مجرى
Hilbestîn / hildibeste / hilbeste بستن
Hilbijartin / hildibijêre / hilbijêre انتخابات
Hilbijartinانتخاب کردن / انتخابات
Hilbijêr انتخاب کن
Hilbirandinبلند کردن / برداشتن
Hilbirandinبلندکردن / برداشتن
Hilbirînبلند شدن / برداشتن
Hilbirînبلندشدن / برداشتن
Hilbûn / hildibe / hilbe بلند شدن / کنده شدن
169
Hilbûnجداشدن / بلندشدن / قطع شدن
Hilçandin دنيجذب کردن / مک
Hilçandi دنيجذب کردن / مک
Hilçikandin صاف وبلند قرار دادن / به اتمام رساندن يک منبع
Hilçinandin پشم را حالت کشدار کردن
Hilçinandin / hildiçinîne / hilçinîne دنيآب کش
Hilçinandin دنيجذب کردن / مک
Hilçinandin دنيجذب کردن /مک
Hilçinîn جذب کردن / سر کشيدن
Hilçinîn / hildiçine / hilçine جزب كردن / مكيدن
Hilçinîn دنيجذب کردن / مک
Hilciniqandin / hildiciniqîne / hilciniqîne عصبانى كردن
Hilciniqîn / hildiciniqe / hilciniqe عصبانى شدن
Hilciniqîn ناگهان جستن / از جا پريدن
Hilçirînپشم را حالت کشدار کردن
Hilçûn / hildiçe / hilçeber بالا رفتن
Hilçûna derûnî بالا اوردن
Hildan / hildide / hilde بالا كشيدن / بلند كردن
Hildan داشتنبرداشتن / نگه
Hildanبرداشتن /نگه داشتن
Hile kirin تصاحب كردن
Hîle [i] bîz, mehde
Hîle [ii] لهيحقه / ح
Hîlebaz حيله باز
Hîlebaz حقه باز
Hîlebazîحيله بازي
Hîlebazkîحيله بازي
Hîlebaz باز / مکار لهيح
Hilêncan جدا کردن يک
ر ظرفي مايع با کاسه و ريختن آن د
ديگر
Hilêvirî amana bê dervank
Hilêvirîn / hildiêvire / hilêvire یزيسر/ چ
را باز کردن
-hîleyê xwe jê kirin qirqalê wî hilnedan
Hîle / کلک لهيح
Hilfirîn فوران کردن / به خروش آمدن
Hilfirîn / hildifire / hilfire بالا بريدن / بريدن
Hilfûr خروشان
Hilfûrîn فوران کردن
Hilgaftinبرداشتن / بلندکردن
Hilgaftiبرداشتن / بلند کردن
Hilgavtinبرداشتن / بلند کردن
Hilgavtinبرداشتن / بلندکردن
Hilgerîn / hildigere / hilgere به سوى بالا رفتن / به قشلاق رفتن
Hilgirtin / hildigire / hilgire / كرفتن بلند كردن
Hilgirtinبلند كردن / برافراشتن
Hilgivtin نگه داشتن / برداشتن
Hilhatin شروع شدن / از نو آمدن
Hilhatin / hiltê / hilê طلوع كردن / بالا امدن
Hilhatinبلند شدن
Hilhatinبلندشدن
Hilhilî hizhizî, hophopo
Hilhilîn پخته بيش از حد
شده
Hilhilok یکوه وهيم ینوع
لاسيگ هياست شب
Hilik پشم / ینوع
پشم یبالا تيفيک
Hilikî / حيوان زود رس زود متولد شده
Hilimîn / dihilime / bihilime نفس كشيدن
Hilînan / برداشتن / حذف کردنريورآمدن خم
Hilîngiftin خوردن ی/ سکندر دنيلغز
Hilîngiftin خوردن ی/ سکندر دنيلغز
170
Hilingivîn افتادن
Hilîngivîn خوردن ی/ سکندر دنيلعز
Hilingivîn ناخودآگاه در خواب دست بر جايي گذاشتن
Hilisîn / dihilise / bihilise سر خوردن
Hîlî نهيآ
Hiljimêr آمار / ارقام
Hiljimêrkî آماري / ارقامي
Hilkehilk زدن سريع نفس نفس
Hilkêş û dakêş بالا و بايين كشيدن
Hilkêşan / hildikêşe / hilkêşe بالا
كشيدن
Hilketin بلند شدن
Hilketin / hildikeve / hilkeve بلند شدن / مشغول شدن
Hilkirin / hildike / hilke روشن كردن / كندن
Hilkirinکندن / حذف کردن
Hilkişandin / hildikişîne / hilkişîne بالا كشيدن
Hilkişandinبالابردن / صعودکردن
Hilkişanبالارفتن / صعودکردن
Hilkişbûn آتشفشاني / صفت براي کوه
Hilkişin / hildikişe / hilkişe بيايد بالا
Hilkişînبالارفتن / صعودکردن
Hilkişiyanبالارفتن / صعودکردن
Hilkişîyan تن / صعودکردنبالارف
Hilkolîn کندن / زير و رو کردن
Hilkutan / hildikute / hilkute مكيدن همراه با ضربه و فشار
Hilkutan کوبيدن چيزي به سنگ يا زمين
Hilm بوي تند / بوي ناگهاني
Hilm بخار / نفس
Hilm gulm بخار
Hilmaştin / hildimaşe / hilmaşe از ماس
دادن
Hilmaştin / جمع کردننيبالازدن آست
Hilme حمله
Hilmeşîn / hildimeşe / hilmeşe بالا رفتن
Hilmijîn مکيدن
Hilmijîn / hildimije / hilmije / مكيدن جذب كردن
Hilmijtin مکيدن
Hilmirîstin کسي را غرق بوسه کردن
Hilmiştin / جمع کردن نيبالازدن آست
Hilm بد / تنفس تند یبو
Hilo به پا خيز !
Hilomilkanê آتشي که درچهار شنبه سوري حلقه وار مي
چرخانند
Hilopayî صفت براي فردي
که لباس پر حجم پوشيده
Hîlor dara ziqûmê
Hilorî نام روستايي در منطقه مرگور و ترگور
Hiloz bûn قاطي کردن
Hilpekandin / hildipekîne / hilpekîne دنيجستن / پر
Hilpekandin ضربه زدن / محکم بالا و پايين انداختن
Hilpekîn / hildipeke / hilpeke از جادنيپر
Hilpere حمله / اسم
هلپرکه از اين ريشه است
Hilperîn بالا پريدن / جفتگيري کردن حيوانات
Hilperişîn / hildiperişe / hilperişe عطسه کردن
Hilpesirîn / hildipesire / hilpesire مقابله/ ورز آمده دنيکردن / رس
Hilpif kirinبه باد دادن
Hilqedimîn بلند شدن بعد از خواب که حرکتي آرام دارد
Hilqefşandin / hildiqefşî / hilqefşîne تکان دادن
Hilqehilq هق هق کردن /
کردن هيگر
171
Hilqehilq kirin / هق هق کردنکردن هيگر
Hilqetandin از ته کندن / از ته در آوردن
Hilqeys اديز یليخ
Hilqizmilqiz / در جاي خود حرکت کردن نماد در جا زدن
Hilqûm حلقوم
Hilqutتپش قلب
Hilşandin بردن نيکردن / ازب بيتخر
Hilsengandin / hildisengîne / hilsengîne کردن ليتحل
Hilşîn رفتن نيشدن / ازب بيتخر
Hilşiyan رفتن نيشدن / ازب بيتخر
Hilşîyan رفتن نيشدن / ازب بيتخر
Hilteqilandin / hilditeqilîne / hilteqilîne لرزاندن / تکان دادن
Hilteqilîn / hilditeqile / hilteqile لغزش
Hilteqîn / فوران کردن منفجر شدن
Hiltirandin / hilditirîne / hiltirîne مواجه شدن / تجاوز کردن
Hiltirîn / hilditire / hiltire 1. Hatin
sihirandin
Hilû پررو / صاف
Hilû bûn پررو شدن
Hilû kirin صاف کردن
Hilû kirin 1. Girnoz jê darotin 2. Şimşat kirin
Hilû [i] هلو
Hilû [ii] 1. Meht û bêgirnoz 2. Şimşat
Hilûreşk آلوى سياه
Hilûreşk اهيآلو س
Hilûtirşkآلو ترش
Hilûyêreş اهيآلوس
Hilûzerk آلوى زرد
Hilûهلو
Hilveriyayî نابود شده
Hilwerînمنقرض شدن
Hilweriyayî نابود شده
Hilweşandin / hildiweşîne / hilweşîne خراب كردن
Hilweşandin نيکردن / ازب بيتخر
بردن
Hilweşandin فروپاشاندن / از بين بردن
Hilweşîn / فروپاشيدن سقوط کردن
Hilweşîn / hildiweşe / hilweşe ختنير /
شدن رورويز
Hilweşînerفروپاشنده / ويران کننده
Hilweşîn دنيشدن / فروپاش بيتخر
Hilzirîn پوک شدن
Hîm انياساس / بن /
یزير ی/ پ هيپا
Hîm اساس هيپا /
Hîm lê girtin تأثير پذيرفتن
-hîm danîn 1. Xîm avêtin
Hîmat tiştê ava û pêkhatî
Hîmayeحمايت
Himbal باربر
Himbaletî باربري / حمالي
Himber girtin جلوگيري كردن
Himberî هي/ دربرابر / عل یجلو
Himberعليه / در برابر
Himberعليه / در برابر
Himbêz kirin / بغل کردن پناه دادن
Himbizî یانباشتگ
Himbizآغوش / بغل
Hîmdar زيرک / چالاک
Hîmê kesî lê girtin یبه کس یزور کس
دنيچرب
Himehim ي سهمگين بادصدا
Himehim kirinپچ پچ كردن
Himehimپچ پچ
Himetهمت / تلاش
Hîm هياساس / پا
Hîmاساس / پايه
Hîmاساس / زور / حيله
172
Himهم / نيز
Himهم / نيز
Hin کم / اندک
Hîn هنوز
Hin bi hin کم کم
Hîn bûn يادگرفتن / عادت کردن
Hîn bûn ادي/ آموختن
گرفتن
Hin caran گاهي
Hîn darî / آموزش نيتمر
Hin dinya zû bû
Hîn kirin دادن / درس ادي
دادن / آموزش دادن
Hîn kirinآموزش دادن / ياد دادن
Hin بعضي
Hîn هنوز / يادگيري
Hin حنا
Hîn bûn گرفتن ادي
Hîn kirin دادن / ادي
دادن آموزش
Hîn__bûn ادگرفتني
Hîn__kirin اددادنيآموزش دادن /
Hîna هنوز
Hinan هنوز
Hinar انار
Hinarde صادرات
Hinarde kirin / فرستادن نهادينه کردن
Hinare بيام
Hinarik استخوان گونه
Hinarik( گونه ) صورت
Hinarinفرستادن
Hinarîاناري
Hinarok رستادهف
Hinartî قاصد
Hinartin فرستادن
Hinartin / dihinêre / bihinêre فرستادن
Hinartinفرستادن
Hinarانار
Hinarانار
Hinav اجزاى داخلى بدن
Hinav kutan نفس نفس زدن
Hinavkutî تنكى نفس
Hinav نهيس هيقفس اتيمحتو
Hinaw (dil û) معادل دل دل و روده
Hînaهنوز
Hînbûn آموختن
Hînbûnيادگرفتن / يادگيري
Hînbûyî دهيد ميتعل
Hînbûyîn / فهميدن يادگرفتن
Hînbû / آموزش یريادگي
Hincan یظرف روس
Hincar گاو آهن شيخ
Hince ليبهانه / عذر/ دل
Hincet / بهانه / دليل قصد / نيت
Hincet بهانه
Hinceta ( bi )با هدف / به دليل
Hincî hincî kirinتکه تکه کردن چيزي
Hincinînتکه تکه شدن / خردشدن
Hincirandin / dihincirîne / bihincirîne شرمنده كردن
Hincirîn پاره پاره کردن
Hincirîn / dihincire / bihincire شرمنده شدن
Hind کنار / طرف
Hînd یخروس جنگ
Hind یلي/ خ اديز
Hindam بالا
Hindam اندام
Hindam تنه درخت
Hindam یجهت / سو
Hîndarî نيتمر
Hindar یجهت / سو
Hindav (شرف )در
Hindav استقامت
Hindaw بالاي سر چيزي
Hindaw یجهت / سو
Hindaگم / مفقود
173
Hinda / کنار کينزد
Hindê / بغل کنار
Hindekar محقق
Hîndekar معلم / آموزگار
Hîndekarî ی/ معلم یاستاد
Hîndekarîآموزش / تمرين
Hindekî کمي / مقداري
Hindek ی/ مقدار یکم
Hinde ادي/ ز یليخ
Hindêنام زنانه
Hindê / اطراف کينزد
Hindî هرقدر / هرچه
Hindî آنقدر / به اندازه
Hindik کم
Hindik كم / اندك
Hindikahî کمبود
Hindikahî یجزئ
Hindikayî محلي / منطقه اي
Hindikpêşketîكمتر توسعه يافته
Hindikکم
Hindikكم
Hindirداخل / درون
Hindirداخل / درون
Hindî / آن قدر/ سپس / بعد اديز
Hindurداخل / درون
Hindûstanهندوستان / هند
Hindûهندي / زبان هندي
Hine kirin حنا بستن
Hine حنا
Hinek ی/ اندک یکم
Hinek ی/ تعداد یمقدار
Hinêr قدرت / توان
Hinermendهنرمند
Hinerwer با حهيبا قر /
استعداد / هنرمند
Hinerهنر
Hineحنا
Hine ی/ کم یمقدار
Hing وقت
Hingaftin / dihingêve / bihingêve [ii] به نشانه زدن
Hingaftin / dihingêve / bihingêve [i] زجر دادن / زدن
Hingaftin افتني/ دنيرس
Hinganîسپس / درآن هنگام
Hingav معيار / ملاک
Hingavîسپس / درآن هنگام
Hingavtin افتنيدست /دنيرس
Hingawtin افتني/ دست دنيرس
Hingêدرآن صورت / درآن هنگام
Hingêزمان گذشته / آن وقت ها
Hingî از ان به بعد
Hingiftin دنيلمس کردن / رس
Hingijtin / dihingêje / bihingêje بى كدار به اب زدن
Hingil پستان نهيس /
Hingirvan نطقه نام روستايي در م
صوماي برادوست
Hingiv عسل
Hingivandin افتني/ دست دنيرس
Hingivê hûrşulhîn عسل دست نخورده / عسل تازه
Hingivîn / لمس کردن دنيرس
Hingivînعسل
Hingivînعسل
Hingivعسل
Hingivعسل
Hingiz یچماق چوب
Hingiz ?
Hingîدرآن صورت / درآن هنگام
Hinglîsk / حلقه یانگشتر
Hingorî غروب و نيزمان ب
عشا
Hingorî شيگرگ و م یهوا
Hingor شيگرگ و م یهوا
Hingoشما
Hingulîsk / انگشتر / حلقهنينگ
Hingûlîsk انكشتر
Hingûnعسل
Hingûr غروب / شفق
174
Hingur و روشن / کيتار
شيبامداد / گرگ و م
Hingûr مغرب
Hingura êvarê و روشن کيتار
غروب یکيعصر / نزد
Hingûr شيگرگ وم ی/ هوادهيسپ
Hingur شيگرگ و م یهوا
Hingustîl انگشتر / حلقه
Hingustîl / انگشتر / حلقهنينگ
Hingustîl / حلقه یانگشتر
Hinguvعسل
Hingûشما
Hînî kir
Hinikخنک
Hinir kirin مسئوليت قبول کردن
Hînkarî / آموزش نيتمر
Hînkarآموزش دهنده / ياد دهنده
Hînkirin آموزش ميتعل /
Hînkirin û hevotin تيو ترب ميتعل /
آموزش و پرورش
Hînkirinآموزش
Hînkirin نيآموزش / تمر
Hinkuf همسان
Hinkufمناسب
Hinkûfمناسب
Hinnare / Hinarok اسم طايفه اي از
کردهاي کرمانج
Hinqaftسپس / بعد
Hin ی/ مقدار یبعض
Hinبعضي
Hinبعضي
Hinبعضي / تعدادي
Hînخنک
Hînهنوز
Hîn ني/ تمر یريادگي
Hîpofîz زيپوفيغده ه
Hîqik سرفه
Hîqînî هق هق یصدا
Hîqînî pê ketin ارياخت یب
دنيخند
Hiqûq حقوق
Hiqûqa bacê اتيقانون مال
Hiqûqa bankgêriyê یقانون بانکدار
Hiqûqa gelemperî یقانون عموم /
یحقوق کل
Hiqûqa giştî یقانون همگان /
یحقوق همگان
Hiqûqa kar / قانون کار حقوق کار
Hiqûqa malbatî یحقوق خانوادگ
Hiqûqa xwedaniyê تيقانون مالک /
تيق مالکحقو
Hiqûqa xwezayî یعيقانون طب /
یعيحقوق طب
Hiqûqnas حقوق شناس
Hir bûn خوشي زدن زير دل کسي / هارشدن
Hirbî دخترانه یروسر
Hirç خرس
Hirçîn نام کوهي حوالي منطقه صوماي برادوست
Hirço-pirço غامض دهيچيپ /
Hirçخرس
Hirçخرس
Hirdim شكم
Hirehir صداي خرش
رودخانه / قهقهه
Hîrhîr هر هر
Hirhop یبولهوس / دمدم
جي/گ
Hirhop ! حالا بپر نيهم !
Hirî پشم گوسفند
Hirî پشم
Hirî پشم گوسفند و شتر
Hirî raxistin پشم را جدا کردن تا که خشک شود / پهن کردن پشم
Hiriftî خيلي پير
Hîrîn شيهه کردن اسب
Hîrîn / dihîre / bihîre اسب ههيش
Hirînî پشمي
175
Hirîşo پشم / ندهيشو
پشم شو
Hirîپشم
Hirmê یگلاب
Hirmê یگلا ب
Hirmî گلابي
Hirmî یگلاب
Hirmî یگلا ب
Hîro گل رز
Hîro گل است ینوع
Hîrogزردآلو
Hiror نام روستايي در جنوب کردستان
Hîro ینگفر یگل خطم
Hirşandinبرگ ريختن درخت
Hirve یسو نيسمت / درا نيدرا
Hiş bûn / ساکت بودن ساکت شدن
Hiş bûn / ساکت شدن / زرنگ بودن عاقل بودن
Hiş bûn / ساكت شدن / عاقل بودن زرنگ بودن
Hiş هوش / مغز
Hîs [i] حس / احساس
Hîş erdê ku xweliya wî
Hiş [ii] هوش / عقل
Hîs [ii] tenî
Hiş be! ساكت باش !
Hiş bûn ساكت شدن
Hiş çûn دنيعقل از سر پر
Hîs kirin hê di pêş de tê
Hiş! [i] صدايى براى هوشيار كردن
Hisabîصفتي براي زن قابل
Hisan یزکنيسنگ چاقو ت
Hisandinمطلع ساختن / خبردادن
Hisan راحت آسان /
Hişar حصار / حصار گله گاو
Hisarحصار
Hişbir / روان گردان بيهوش کننده
Hişdarî danهشدار دادن
Hişê xwe çûn ( li ser ) عاقلانه حركت كردن / بيهوش شدن
-hîsê lê xistin bêhna dû û
Hişên serê mirov ketin از يک چيزي بسيار تعجب کردن
Hiseynokحلزون
Hîşî چادر اطيح
Hişk سفت / خشک
Hîsk سکسکه
Hişk bûn خشک شدن
Hişk û hola خشك
Hişkahî خشكيده
Hişkanîخشکي / سفتي
Hişkatîخشکي / سفتي
Hişkav یو آب یخاک
Hişkavî ستيدو ز
Hişkawiz çinîna pêşwext
Hişkayî سوزان ی/ سرما ی/ سفت یک
Hişkebawerî خشک مذهب
Hişkegilê گره کور
Hişkekuxik سرفه اهيس
Hişkesahî سخت / یسرما
خشن یسرما
Hişkesalî یخشک سال
Hişkesayî سخت / یسرما
خشن یسرما
Hişketî ی/ سفت یخشک
Hişkî خشک یخشک / سرما
و استخوان سوز
Hişkî ی/ سفت یخشک
Hişkûhold ختسفت و س
Hişkسفت / محکم / خشک
Hişmegirtî متعجب
Hişmegirtî bûn / متعجب شدن تعجب کردن
Hişmend باهوش
Hişmendî عاقل یاريهوش /
Hişmendîهوشياري / درک
176
Hişmendîهوشياري / هوش / فكر
Hişmetar متعجب / شگفت زده
Hişmetkar رانيمتعجب / ح /
تعجب زده
Hişmetkar mayîn نيحظ کردن / تحس
کردن
Hişserbestî داراي استقلال فکري / مستقل
Hişsivik سبک سر / سربه هوا
Hişsivik سبک عقل
Histêrkاشک
Histêrقاطر / استر
Hîştin / برجاي گذاشتن اجازه دادن/ ترک کردن
Hiştin / dihêle / bihêle ترک کردن
Hiştin رجاگذاشتناجازه دادن / ب
Hîştinگذاشتن / اجازه دادن
Histiran ريورزدادن خم
Histirî خار غيت /
Histirîbirk که با یا لهيوس
برند یخاردار را م اهانيآن گ
Histirقاطر / استر
Histukurپشت گردن
Histûn ستون
Histûr خشن تيترب یب /
مي/ ضخ
Histûrî kirin تار رف تيترب یب
کردن / خشن رفتار کردن
Hişyar اريهوش
Hişyar آگاه
Hişyar kirin اخطار دادن / ازکردن داريخواب ب
Hişyaretî هوشمندي
Hişyarî هوشمندي
Hişyarî اخطار
Hişyarî danهشدار دادن
Hişyariya dawî اخطار نيآخر
Hişyarî / هشدار ی/ آ گاه یاريهوش
Hişyarفلفل قرمز
Hişyar / آگاه اريهوش
Hişyarهوشيار / آگاه
Hîsاحساس / حس
Hişهوش / عقل / زرنگ
Hişهوش / عقل / مغز
Hît ?
Hît [i] semax
Hît [ii] kevirê ku bi destekî avêtina wî pêkan e
Hît [iii] بز
Hitik كتك
Hîtik بز ینوع
Hitim bûnقطعي شدن
Hitزن هميشه مرتب
Hît بز ینوع
Hîv ماه
Hîva / اميد و آرزو اسم پسرانه
Hîvastin رفو کردن
Hîvdehهفده
Hîveronمهتاب
Hivêzî گرز / چماق
Hîvî اميد
Hîvî ديام
Hîvîdar یدواريام
Hîvik حلال ماه
Hivîxwaz اميدوار
Hîvî ديام
Hîv(ماه) ماه
Hiwêzîگرز
Hîz زيآر / ه یب
Hîz که یچرم سهيک
کنند یم یروغن در آن نگهدار
Hîzar که زنان یلباس
پوشند یم رونيب
Hîzarقاب / روبند
Hizarهزار
Hizeyran برابرژوئن یماه کرد
Hizîn حزن / اندوه
Hîzîn آرام آرام به عقب برگشتن
177
Hizir dîtin ترس داشتن شديد
از انجام دادن کاري / استرس
داشتن
Hizirînفکر کردن / انديشيدن
Hizirînفكر كردن / انديشيدن
Hizirwarî متفكرانه
Hizir شهيفکر / اند
Hizr / فکر انديشه
Hizr فکر
Hizr kirin فکر کردن
Hizret نياز
Hizrînkar متفکر
Hizrkî فکري
Hizr نديشهفکر / ا
Ho kirin تأييد کردن
Ho bike ku bila ga bise-
Ho ho kirin ga ajotin an Ho ho! Baneşana ku pê ga
Hoç kirin ) برخاستن ) بچه / پاشدن
Hoççe نو عي نام آوا
براي آرام کردن گاو
Hoçik ني/ سرآست نيآست
Hoçik kevirê meht ê ku bi Hoçik lîstin bi keviran li
Hoçik نيآست
Hoc چيسا ندو ینوع
Hodar عاج / شاخ
Hodaxî یگاو چران
Hodaxtî یگاو چران
Hodaxگاو چران
Hogeç قوچ چهارساله
Hogeçگله گوسفندان جوان
Hoge / برادر يا خواهر ناتني ناتني
Hogiç که یقوچ / قوچ
از دو سال دارد شيب
Hogiçگوسفند جوان
Hogidî نام آوايي که
براي فراري دادن گرگ از گله به
کار مي رود
Hogir قيدوست / رف
Hogir (heval û ) دوست
Hogiratî رفاقت / دوستي
Hogirî hev bûn / ارتباط داشتنجمع شدن گريکديدور
Hogirî kirin ارتباط اجتماعي بر قرار کردن
Hogirî qumarê bûn یبه قمارباز
شدن یعادت کردن / سرگرم قمارباز
Hogir قيدوست / رف
Hok که زود باز یگره
شود یم
Hok [i] گره آسان
Hok [ii] فضله کبک
Hokar فاكتور
Hoker ديق
Hoker در دستور ديق (
( زبان
Hokera awakî یوصف ديق
Hokera çendahî û jmarî تيکم ديق
یو شمارش
Hokera cih û hindavê مکان و ديق
دستور
Hokera daxwaziyê درخواست ديق
Hokera demkî زمان ديق
Hokera erîniyê قيتصد ديق
Hokera gumanî ديتصور / ق ديق
گمان
Hokera neyîniyê یمنف ديق
Hokera pirsiyarkî دي/ ق یپرسش ديق
یسؤال
Hokerê awakî حالت ديق
Hokerê cihkî مکان ديق
Hokerê çiqasî مقدار ديق
Hokerê demkî زمان ديق
Hokerê gumanî ديترد ديق
Hokerê neyînî یمنف ديق
Hoker ديق
178
Hokillê homeşkê نام آوايي کهبراي درست کردن کره با مشک به
کار مي رود
Hol توپ
Hol یتوپ / توپ پشم
Hol زود دنيوبک /
وانيبرو ! ) خطاب به ح )
Hol kirin / زدن / کتک زدندنيکوب
Hol kirin جمع کردن حيوانات / هل دادن / فشار دادن
Hol kirinغلت دادن / فشاردادن
Hol توپ / صحنه / ميدان
Hol [i] دانيم
Hol [ii] topa ji kulav an
Holandaهلند
Holbûn پرش دنيپر /
کردن
Holedest cureyekî lîsti-
Holepîtk شعله آتش
Holetel cureyekî lîstina
Holî şiva holetelê
Holik چارطاق
Holik یخانه چوب /
کلبه / خانه خرابه
Holik شبکه / داربست
Holik یکپر / خانه چوب
Holikخانه محقر
Holتوپ
Homeymo مسخره بازي
Honanريسيدن / بافتن
Hongoشما
Honî چوب هم اندازهشده دهيبر
Honijînچرت زدن
Honijînچرت زدن
Honikahî یخنک
Honikayî یخنک
Honikخنک
Honikخنک
Honîn دنيچي/ بافتن / پ دنيسير
Honne نوعي نام آوا
براي آرام کردن گاوميش
Honشما
Hophopanê نوعي بازي به
نام لي لي
Hoqe واحدوزن کي
Hoqqe نوعي وسيله براي کشيدن ترياک
Hor کتک / دنيکوب /
وانيزود برو ! ) خطاب به ح )
Horehor هيبلند گر یصدا
کردن
Horehor kirin بلند یبا صدا
کردن هيگر
Horg مجلس وانيد /
Horî فرشته / ناله همراه گريه
Horî یحور
Horînاز ته دل وپيوسته گريه کردن
Horîstanبهشت
Horî یحور
Hormoنام مردانه
Horyes بهمن
Hoseسروصداکردن / همهمه کردن
Hoşîn / تلوتلو خوردنخوردن / مبهوت شدن جيگ
Hostati یاستاد
Hostatî / مهارت یاستاد
Hostaاستاد / ماهر
Hoste خصصمت
Hot ( کچل / هل ) دادن
Hov یوحش
Hov بي رحم / سنگدل / وحشي
Hovane وحشتناک
Hovaneوحشيانه
Hovberî توحش
Hovesin نام روستايي در منطقه صوماي برادوست
Hovîtî توحش
Hovîtî یگريوحش
179
Hovitîوحشيانه
Hovîوحشيانه
Hov یوحش
Hox هشخم زد نيزم
Hoy / جنبه/شرط فاكتور / بعد
Hoy علت / سبب
Hoyix مترسک
Hoykar مسبب
Hoykarî
Hoynar نام آوايي که در موسيقي گفته مي شود
Hoz لهيدسته / قب
Hoz kirin جدا کردن بره ها از گوسفندان
Hozan خواننده
Hozan [i] خواننده
Hozan [ii] عارف
Hozanvan شاعر
Hozanvan یشاعرحماس
Hozan یشاعرحماس
Hozan یشعرحماس
Hozسلسله / قوم / گرد وخاک
Hoصدا زدن غير رسمي فردي مذکر
Htinî درآمد
Hu çik نيآست
Hu cumهجوم / حمله
Hu fe hûf باد ینفس / صدا یصدا
Hû kirin اددادنيکردن / سيتدر
Hu km قدرتحکم /
Hu kumatحکومت
Hu kûmetحکومت
Hu lî reşk اهيهلو س
Hu lîهلو
Hu lm تند / نفس تند یبو
Hu lûهلو
Hubir جوهر / مداد
Hubirجوهر
Huçik نيسرآست
Hûçik ني/ سرآست نيآست
Hûçik نيآ ست
Hucreسلول
Hucûm هجوم / حمله
Hucûm kirin ردنحمله ک
Hudhudk هدهد / شانه به سر
Hûf kirin بف كردن / به يكباره قورت دادن
Hufe huf باد ینفس / صدا یصدا
Hufefuf خش خش یصدا
برگها
Hûfik kuna ku di nava xilxileyên keviran de
ye û li
Hujîr ريانج
Hukim قرار / حکم
Hukimdar سرور / بالا دست
Hukumet حکومت / دولت
Hukûmet دولت / حکومت
Hulî بوقلمون
Hulî گوشت مرغ
Hûlî نيعقاب / شاه
Hulm بوي تند / بوي ناگهاني
Hûmanîtar بشردوستانه
Humus خاک اهيگ
Hûn شما
Hûn شما
Hûnan
Hûnandin ريسيدن / به هم وصل کردن
Hûnandin / dihûnîne / bihûnîne نبافت
Hûnandin چاندني/ پ دنيسيبافتن / ر
Hunandin دنيچي/ بافتن / پ دنيسير
Hûnan چاندني/ پ دنيسيبافتن / ر
Hûnanريسيدن / به هم وصل کردن
Hundir درون
Hundir çûn virikî bûn
Hundirandin / dihundirîne / bihundirîne 1.
Hewandin 2. Di xwe de
Hundirîn ی/ درون یداخل
Hundirداخل / درون
180
Hundur داخل / درون
Hundurداخل / درون
Huner هنر / مهارت
Hunerdost هنردوست
-hunerên dîtbarî hunerên ku xîtabî
temaşekirinê dikin
Hunerî یهنر
Hunerîهنري
Hunerkarî هنرکاري
Hunermend هنرمند
Hunermendî رمنديهن
Hunermendîهنرمندي
Hunermendهنرمند
Hunermendهنرمند
Hunerهنر
Hunerهنر
Huneحنا
Hûngilîskانگشت حلقه
Hungivعسل
Hungشما
Hûngشما
Hûnik خنک
Hûnikatî خنکي
Hûnîn / dihûne / bihûne بافتن
Hunîn چاندني/ پ دنيسيبافتن / ر
Hun اشم
Hûnشما
Huqeواحدوزن
Hûr / کوچک / ريز ظريف
Hur آزاد
Hûr کوچک / کم
Hûr gi lî اتيجزئ
Hûr hûr ik نارس وهي/ جز / م زير
Hûr hûrî / جز زير
Hûr kirin خرد کردن / ريز ريز کردن
Hûr berdan شکم بزرگ کردن
Hûr kirin [i] / تكه تكه كردننريز كرد
Hûr kirin [ii] پول خرد کردن
Hûr [i] معده
Hûr [ii] زيکوچک / ر
Hur bûn آزاد شدن
Hur kirin آزاد کردن
Hûr nêrîn نيب زير
Hûr û mûr پول خرد
Hûrandin ريز ريز کردن / تجزيه و تحليل کردن
Hûran اتي/ جزئ زير
Hûrbaran نم نم باران
Hûrbaran نم زير باران /
نم باران
Hûrbijarî با دقت
Hûrbijêr 1. Ziravbihîstyar 2. Bisemt
Hûrde جيزهاى ريز و كوچک
Hûrdek الفباى كوچک
Hûrdekarî کار یکار دست /
تيفيبا ک یدست
Hûrdekکوچک / ريز
Hûrdekكوچك / ريز
Hûrdem قهيدق
Hûrdeريز/ خرد
Hûre / گرد گرد و خاک
و غبار
Hûre bûnياد گرفتن / فهميدن
Hûrek حرف کوچک / نامه کوچک / مورد کوچک
Hûrfilitî اصهال شده
Hûrgilî باز / یفضا
فروان یآگاه
Hûrgilî kirinتحليل کردن
Hûrgilîمشروح / مفصل
Hûrhûrî kirin خرد كردن / له و لورده كردن
Hûrik خرده / ريزه
Hûrik سنگدان
Hûrik tê paqijkirin
Hûrik / جز زير
Hûrikريز
Hurim tirxes
181
Hûring قلمى كه از بال پرندگان درست مى شود
Hûritî کوچکي / ريزي
Hûrî /نارس زبودنيبودن / ر یجزئ
وهيبودن م
Hûrî یحور
Hûrî اتي/ جزء زير
Hurmet حرمت / احترام
Hurmetkarمحترم
Hurmetاحترام
Hurmê یگلاب
Hurmîna همانند
Hûrmûr اياسباب و اش /
/ خرت و پرت ليوسا
Hurmur li ser ga ku zaro ji her aliyê gund kom
kiribûn hatibûn barkirinlo
Hûro شکمو
Hûrtirş silek û xurekxurê ku çi li ber
keve
Hûrûgir kirin دنتجزيه و تحليل کر
Hûrûmûrخرد و ريز
Hûrدل وروده
Hûr / کوچک زير
Hûrكوچك / ريز
Hûşîخوشه انگور
Huskîkملاقه
Hustaاستاد / ماهر
Husulcemal بارويز
Husûn دنيي/ سا دنيمال
Huşyar / آگاه اريهوش
Hût اسم يك شخصيت افسانه اي مثل ديو
Hût افسانه یجانور
یا
Hutik مشت
Hutik ?
Hûtin پارس کردن سگ
Hûtin / عوعو / پارس پارس کردن / عوعو کردن
Hût / غول ولايه
Hwd (hev wekî din) رهيوغ
182
I
Iblîs طاني/شسيابل
Iblîsî یطاني/شیسيابل
Iddiaادعا
Idîديگر/ديگه
Ifare و باددادن دنيز کوبدانه پس ا
Ilacعلاج/راه حل
Ilhoعقاب
Ilm علم/دانش
Ilmî یعلم
Ilqênîn چندش آور
Imbar انبار
Imrعمر/سن
Incas اهيس یآلو
Incîl ليانج
Incûr اريخ ینوع
Incûzنوعي گياه
Inêمامان/مادر
Ingilîz یسيانگل
Ingirîn شدن یناراحت شدن/عصب
Inglîzî سي/مردم انگلیسيلزبان انگ
Inik مامان/مادر
Inisîyatîfابتكار
Inkarانكار
Inkكينه
Int دنيناله کردن/نال
Intdar یدرددار/ناله کار
Inteint دنيآه و ناله کردن/نال
Inteint kirin قيناله کردن/درد عم
داشتن
Intîn دني/نالدنيغر
Intînî غرش/ناله
Inzêl سازنده داربست
In مامان
Iraqعراق
Irc یهند ی/نزرانيخ
Ireir عرعر
Ireirkirin عرعرکردن
Irs ارث
Irsî راثيم
Isad قطع رابطه
Isadî قطع ارتباط کردن
Isandin توشه گرفتن
Isîn بودن هيشب
Işkeft غار
Işkencexane شکنجه گاه
Işk خشك
Ismاسم/نام
Isqinc آرگوش/لوزه
Isqincî لوزه برآمده یرادا
Işqirنوعي انگور
Istandinگرفتن/خريدن
Istatistik آمار
Istêre لحاف/بسته لحاف یجا
Istêrkستاره
Istêr لحاف/بسته لحاف یجا
Istrîشاخ
Ixtiyarپيرمرد/سالخورده
Iyar كيسه چرمي انبار لبنيات
Izinاجازه
183
Î
Îbadet رستشعبادت/پ
Îbadetkirin عبادت کردن/پرستش کردن
Îbret پند/اندرز
Îbûdî یزيم ريرشوه/ز
Îç انکار کردن
Îca بار/پس نيا
Îcad ی/نوآورجاديا
Îcadkirin کردن/اختراع کردن جاديا
Îcar بار نيدفعه/ا نيا
Îcaxاصل/نسب/قبيله
Îcazetname اجازه نامه/حق استفاده
Îçkirin یکار ريکردن/از زانکار
دررفتن
Îd جشنديع/
Îda گهي/دگريد
Îdam اعدام/دار زدن
Îdamkirin اعدام کردن/دار زدن
Îdarekirin گذران کردن/امرار معاش کردن
Îdaديگه/بيشتر/هنوز
Îdî گهي/دگريد
Îdîaادعا
Îdqat مانياعتقاد/ا
Îdxalat به دست آمده
Îfade kirin کردن انيب
Îfade جوابانيب/
Îfadeya yekî girtin کردن يیبازجو
Îfet عفت
Îflas ورشکست شدن
Îflaskirin ورشکست شدن
Îfrît جنتيعفر/
Îftar افطار
Îhmal یاهمال کردن/سهل انگار
Îhmalkirin کردن یسهل انگار
Îhsanاحسان/نيكي
Îhtiram احترام
Îhtiyac ضرورتازي/ناجياحت/
Îj فهعمر/سن/کار/حر
Îjaاين بار/حالا/ديگه
Îjnenigarî نامهيزندگ
Îkbalاقبال/سرنوشت
Îkram بخشش
Îkramî yekî kirin دنيبخش یزيچ یبه کس
Îlac علاج/شفا/راه حل
Îlac dîtinراه حل پيدا كردن/علا ديدن
Îlahîالهي/خدايي
Îlamاعلام/ايلام
Îlan kirin اعلام کردن
Îlan اعلام/جار
Îlave ضافها
Îlavekirin کردن ادياضافه کردن/ز
Îlegalغيرقانوني
Îlham bûnالهام شدن
Îlham girtinالهام گرفتن
Îlhamالهام
Îllam که نياگر/اگرا
Îllaالا/مگر اين كه
Îlon ماه کردي برابر سپتامبر
Îltihab girtin التهاب کردن
Îltihab تيالتهاب/حساس
Îlûnماه سپتامبر
Îlxîگله اسب
Îmalkirin کردن/به وجود آوردن جاديا
Îmam امام
Îmamet امامت
Îman باور/اعتقادمانيا/
Îmankirin آوردن مانيباور کردن/ا
Îmdad امداد
Îmha ینابودکردن دسته جمع
Îmkan فرصت/مجال/ امکان
Împêratorî امپراتوري
Îmralî یمراليا رهيجز
Îmtihan ونامتحان/آزم
Îmze امضا
Îmzekirin امضا کردن
În نهيروز جمعه/آد
Înad بهانه گرفتنیعناد/لجباز/
Înan آوردن
184
Înandin آوردن
Înç ديشک/ترد
Înca اين بار/حالا
Încane گلدان
încare گلدان
Încarاين بار/حالا
Încas اهيآلو س
Incîl انيحيکتاب مقدس مس
Înçkirî آگاه/بلد/باهوش
Înçkirin ی/پافتني یآگاه
بردن/درآوردن
Îngilistanانگلستان
Îngilîz یسيانگل
Îngilîzî سي/اهل انگلیسيزبان انگل
Înglîsîانگليسي
Înglîsانگليس
Înglîz یسيانگل
Inglîzî سي/اهل انگلیسيزبان انگل
Înî جمعه
Înk û bilah kirin قسم خوردن/اصلا قانع نشدن
Înk لجی/ناراحتنيک/
Înkar û tune kirin امحا کردن/انکار
کردن
Înkar انکار
Înkarîانکار
Înqilab شورش/انقلاب
Înşaet ساخت و ساز
Însan آدم/انسان
Însiyatîfابتکار
Întêgreادغام
Întiqam انتقام/عوض
Înziwa انزوا
Îpilme غده
Îpraxبرگ مو/برگ انگور
Îqaz خطر کردن در مقابل اريهوش
Îqbal بخت/اقبال
Îqbalاقبال/بخت
Îqlîm ميآب و هوا/اقل
Îranايران
Îraqعراق
Îris مردمک چشم
Îrixçî اسب چران
Îro امروز/امروزه
Îrorojêامروز/امروزه
Îroroامروز
Îroyîn امروزه/معاصر
Îrûامروز/امروزه
Îrxîçî اسب چران
Îrxîگله اسب
Îş کار
Îsafانصاف
Îsal امسال
Îşandin متوجه ساختن
Îsandin جلا دادن/پرداخت کردن
Îsanانسان/فرد
Îşarekirin اشاره کردن
Îsbat ليبرهان/دل
Îsbatkirin روشن کردن/اثبات کردن
Îşev امشب
Îsewî یحي/مسیسويع
Îşik چوب محکم کردن بار
Îsil یواريکمد د
Îsîn دادن فيضع يیروشنا
Îşk dan کردن/تنگ کردنسفت
Îskan استکان
Îskarpîn اسکنه/قلم
Îskeîsk هيهق هق/هق هق گر یصدا
Îşkence شکنجه
Îşkencekirin شکنجه کردن
Işkencexane شکنجه گاه
Îşkenceشکنجه
Îskîn کردن هيهق هق گر
Îskîsk هيهق هق گر
Îskسكسكه/هق هق
Îşlik قهيجل
Îsme افسوس/جادو
Îsot لفلف
Îsota reş اهيفلفل س
Îsota spî ديفلفل سف
Îsotî فلفلي/اسيدي
185
Îspanax اسفناج
Îspat ليبرهان/دل
Îspatî دلالت
Îstasiyon ستگاهيا
Îstekan استکان
Îstgah ستگاهيا
Îstifadekirinبهره مند شدن
Îtbar اعتبار
Îtiqad مانياعتقاد/ا
Îttîhadاتحاد
Îxtiyar سالخورده
Îzgeh ستگاهيا
Îzin اجازه
186
J
Jahr زهر / سم
Jajerûn اتيلبن ینوع
Jajî ريپن ینوع
Jakaw ی/ کوه یوحش
Jale شکوفه درخت / شبنم
Jan اندوه غم
Jan درد / درد و تب باهم
Jan dan د داشتن / اندوه داشتن در
دني/ درد کش
Jan dan به درد آمدن
Jan girtin دردآور بودن / درد داشتن
Jana zirav یسل / برآمدگ یماريب
Janbir دارو / درمان
Jandar درد دار / دردآور
Jandar دردناک
Jandar داراي درد
Jandarm ژاندارم
Janikî دردي
Janîn درد داشتن
Jano درد یا
Jano ناخوش احوال / فلج
Janدرد / رنج
Jar کس یلاغر / ب
Jar bûn کس بودن / لاغر شدن یب
Jar kirin کردن / لاغر کردن ريفق
Jarav جدازييپاک / تم /
Jarav bûn بودن زييپاک بودن / تم
Jarav kirin دنکردن پاک کر زييتم /
Jarayî یلاغر
Jardadayî ی/ سم یزهر
Jardadayî kirin یکردن / سم یزهر
کردن
Jaretî یلاغر
Jarî یدستي/ تهی/ نداریريفق
Jarîn / dijare / bijare زار دنينال /
ستنيزدن / گر
Jaritîلاغري
Jarjûحيوانات لاغر
Jaro دستيته ی/ ا ريفق یا
Jartirîn لاغرترين
Jarxane باشگاه
Jê beşer kirin / سر درآوردن
یمتخصص بودن در امر
Jê birîn کاستن / یاز دستمزد کس
گرفتار بلا شدن
Jê birin کردن زييپاک کردن / تم
Jê gerîn رها کردن
Jê gir جداکردن / نشات
Jê girtin گرفتن از/ اقتباس کردن
Jê hatin دادن / به دست ليتشک
آوردن
Jê kirin دنيجدا کردن / بر
Jê pê ve به بعد نياز ا
Jê pêva نيازا ريبه غ
Jê pirsîn دنيسؤال پرس
Jê standin ضبط کردن / مصادره کردن
Jêbawer معتمد / فرد قابلنانياعتماد و اطم
Jêbir پاک کن
Jêbirrîn زا یقطع کردن ارتباط کس
Jêbûyî شده دهيبر
Jêbûyîn شدن دهيبر
Jêder منبع / مرجع / فهرست
Jêgir اقتباس / برگرفته
Jêgirtin به دست آمدن/ یزياز چ
گرفتن یزياز چ
jêhat کاردان قيلا /
Jêhat درآمد / حاصل
Jêhat / زيرک / زبر و زرنگ چالاک
Jêhatî زي/ عز ستهيباهوش / شا
Jêhatî لايق / توانا / مناسب / بجا
Jêhatin آمدن از...
Jêhatinî يی/ توانا تيقابل
Jêhelî يی/ سربالا بيش
Jehr سم / زهر
Jehr dayîn مسموم کردن
Jehr kirin زهرآلود کردن
187
Jehr xwarin سم خوردن / زهر خوردن
Jehrav زهرآب
Jehravî یزهرآب
Jehrdar زهر دار / زهر آلود
Jehrê ketin مسموم شدن
Jehremar زهرمار
Jehrî bûnمسموم بودن / مسموم شدن
Jehrî ketinمسموم شدن
Jehrî kirin کردن / زهردار کردن یسم
Jehrîn زهردار یسم /
Jêk گريکدي/ از گرياز همد
Jêkêm درکمبود یدرکسر /
Jêkêmî / یکسرکمبود
Jêkêmiya butçeyê در بودجه یکسر
Jêkirin جداکرن دنيبر /
Jêl بالا / فوق
Jêla نيياز سمت پا
Jêlî رو به بالا نيياز پا /
Jêlilahî به سمت بالا يیسربالا /
Jêlin نيري/ ز نييپا
Jêlva از بالا / از فوق
Jem دم / زمان یدانه خوراک /
Jêma ته راثي/ م دهمانيباق /
مانده
Jêmayî یته ماندگ
Jenan یجوشکار
Jenandin ميآهن را لح یپاره ها
کردن
Jene زنبور شين
Jênerevînاجتناب ناپذير / حتمي
Jeng ديزنگ )اکس )
Jeng یسندگيدستگاه ر
Jeng girtin زنگ گرفتن / زنگ زدن
()آهن
Jengar زنگ
Jengar نگ زدهز
Jengarî زنگ زده یزنگ زدگ /
Jenggirtî زنگ زده
Jengî زنگ زده
Jengîn شده دهيزنگ زده / اکس
Jenîn روشن کردن آتش دنيسير /
/ ساختن
Jenîn جرقه زدن / پشت سر هم زدن
Jenu زانو
Jêpirsîn پرسش یسؤال پرس /
Jêr ري/ تحت / ز نييپا
Jêr جنوبنييته / پا /
Jêra شيبه او / برا
Jêran ها یريها / ز ینييپا
Jêratir تر نيياز پا
Jêrbir از ته برنده
Jêrbirîn شهياز / ر دنياز ته بر
زدن
Jêrçav چشم ريز
Jêrîn نيري/ ز ی/ تحتان ینييپا
Jêrkiras راهنيپ ريز
Jêrla نيياز سمت پا
Jêrnivîs ی/ پاورق سينو ريز
Jêrva ري/ از ز نيياز پا
Jêrxanî بنا یاساس / پ
Jêsandin استخراج/ گرفتن
Jêstandî شده / فيضبط شده / توق
مصادره شده
Jêstandin مصادره فيضبط / توق /
Jev گريازهمد
Jêvarda از بعدازظهر تا به حال
Jêvebûn گسست / جدايي
Jêvebûyîn یزيچ اي یکس لايخ یب
شدن
Jêveqetandin دور یجداساز /
کردن
Jêza مادر نسل / سرچشمه
Jêzêde مازاد / اضافه یافزون /
/ افراط
Jêzêdeyî مازاد / اضافه یافزون /
/ افراط
Jêzêdeyiya budceyê / مازاد بودجه اضافه بودجه
Ji ber kirin حفظ کردن / از برکردن
188
Ji bilî بجز
Ji zû de شياز مدتها پ
Ji me çêtir جن / ازما بهتران
Ji از
Jî همزين/
Ji … xwedî bûn صاحب شدن / حمايت کردن
Ji aliyê din va از طرف ديگر
Ji aliyekî va از طرفي
Ji ber حفظ / ازبر
Ji ber çûn سقط شدن / بچه مرده به
آوردن ايدن
Ji ber kirin از حفظ خواندن وبازگو کردن
Ji ber ko به نکهيبه خاطر ا /
نکهيا ليدل
Ji ber ku به سبب ليبه دل /
Ji ber vê بدين خاطر
Ji ber xwe خود یبه خود
Ji ber xwe de gotin گفتن یمن درآورد
Ji ber yekî ve به یاز طرف کس /
یکس یجا
Ji berê de شيبل / از پاز ق
Ji bestan gotin پرت و پلاگفتن انيگفتن/هذ
Ji bîr kirin دنيفراموش کردن / دست کش
... از
Ji bîran birin از ياد بردن / فراموش كردن
Ji bo به خاطر / براي
Ji bona ku براي اين که / به خاطر اين که
Ji çek kirin خلع سلاح کردن
Ji cih rakirin کردن / به ديتبع
غربت فرستادن
Ji çokan ketin / از نا افتادن توان راه رفتن نداشتن
Ji dil û can دل مياز صم
Ji dil از دل و جان / از ته قلب
Ji eynî malî آب روان / آبیجار
Ji hêl ketin دنيبه اتمام رس
کردن هي/ تخل
Ji hêla … veاز نظر / از لحاظ
Ji hev belav kirin از هم پاشيدن / از بين بردن
Ji hev dûr دور از گريکديدور از /
هم
Ji hev vegerandinبه همديگر پاس دادن
Ji hev zayîn به هم اضافه شدن
Ji hevdu qetînاز هم جدا شدن
Ji holê rakirin / از بين بردن از ميان برداشتن / حذف کردن
Ji îro şûnda از امروز به بعد
Ji ker ve انهي/ مخف اطيبا احت
Ji kerema xwe لطفا
Ji kesî hatin شبيه کسي بودن / از دست کسي برآمدن
Ji me tire ما / به تصور اليبه خ
ما
Ji mêj ve از شي/ از پ مياز قد /
همان ابتدا
Ji min من / به تصور اليبه خ
من
Ji nav birin بردن / نياز ب
نابود کردن
Ji nav çûyîn رفته / نياز ب
نابود شده
Ji nêz de mirin مردن یاز گرسنگ
Ji niha va به بعد / بعد از نياز ا
نيا
Ji nişkê ve ناگهان یآن /
Ji nû ve / گريبار د کياز نو
Ji pertav ketin شدن / هيتخل
تمام شدن
Ji qidûman ketin افتادن / یاز نا
از قدم افتادن
Ji rengê مثل / مانند
Ji rêzê یعاد
189
Ji rikan تيحرص و عصبان یاز رو
Ji rikanî yekî یاز لج کس /
یناراحت کردن کس یبرا
Ji rû vaاز روبرو / از صورت
Ji sedê sed صد در صد
Ji sedî درصد
Ji şerma ايح شرم و یاز رو
Ji sewt ketin خسته شدن دايشد
Ji xeynî / xeyrî از / ريبه غ
علاوه بر
Ji yekê re bêmal bûn از خود گذشتهبودن / خود را ثارگريبودن / ا
فدا کردن
Jî / نيز / همچنين / عمر سن
Jiberbûyî حفظ شده
Jiberderxistin یساز هي/ شب یکپ
Jibergirtin مثل / ديردن / تولک یکپ
ريتکث
Jibîr ادياز
Jibîr çûyîn رفتن ادياز
Jibîr kirin بردن ادياز
Jibîrbûyî رفته ادياز
Jicihrakirî شده / جابجا شده ديتبع
Jicihrakirin يی/ جابجا ديتبع
/ نقل مکان
Jidandîمحکم / سفت
Jidayîkbûn تولد
Jih کير/روده بایقيتار موس
Jiha اژدها
Jihelî رو به بالا / به سمت بالا
Jihevbelabûyî دهياز هم پاش
شده
Jihevbelakirin از هم پاشاندن
Jihevqetyan دهياز هم پاش
شدن
Jîjok خارپشت
Jijû خارپشت
Jîk ني/ همچن زين
Jikarketî / از کار افتاده بازنشسته
Jîkele / نونوتر و تازه
Jimar رقم / عدد
Jimar شمارش/ حساب
Jimardin شمردن / حساب کردن
Jimare شماره / رقم / عدد
Jimareya cot عدد زوج
Jimareya sereke تا نه کياز رقم
Jimareya şkestî عدد شکسته / عددیاعشار
Jimareya tam یعيعدد طب
Jimareya tek عدد فرد
Jimarkî حسابي / شمارشي
Jimarnav عدد / رقم
Jimartin شمردن / حساب کردن
Jimaryarî حسابداري
Jime آشنایاز ما /خود /
Jimeçêtir جن
Jimeçêtira جن ها
Jimêr شمارنده / محاسبه کننده
Jimêrîn شمردن / حساب کردن
Jimêryar حسابدار
Jimin از من / از طرف من
Jin / همسر / خانم زن
Jîn اتي/ ح یزندگ
Jin انسان مونث / زن
Jin زن / همسر
Jîn اتي/ ح یزندگ
Jin anîn همسردار شدن / زن گرفتن
Jin anîn زن گرفتن / ازدواج کردن
Jin bi jin زن به زن
Jin bûnزن بودن / زن شدن
Jin mam زن عمو
Jin xwestin تن / ازدواج کردنزن گرف
Jîn زندگي کردن / زندگي
Jinane زنانه
Jinanî kirin همسري کردن
Jinanî زنانه یزن /
Jinap زن عمو
Jinav ی/ از داخل / تو انياز م
190
Jinbav زن بابا یمادر کس یهوو /
ی/ نامادر
Jinbaz زن باز / هوسران
Jinbêderpî زن جنده
Jinbira زن برادر
Jîndar جاندار / موجود زنده
Jîndar زنده / جاندار
Jînenîgarî ی/ سرگذشت زندگ یوگرافيب
یکس
Jingav رنگ زده
Jînge bûn جاي گرفتن / منزل کردن
Jîngeh ستيز طيمح
Jîngehnasî ستيز طيمطالعات مح
Jîngeyî bûn خوگرفتن
Jîngeyî kirin خودادن
Jinhezزن باز / دوستدار زنان
Jinik زن
Jinik کهيزن
Jinînî مربوط به زنان / زنانه
Jinkîزنانه / مثل زنان
Jinkok قيزن نالا
Jinkok زنگونه
Jinmam زن عمو
Jinmirî وهيمرد ب
Jînname نامه / سرنوشت یزندگ
Jîno اتيح ی/ ایزندگ یا
Jinparêz مدافع زنان
Jinqeybe زن جنده
Jintî یجار
Jinû زانو
Jinûbî زن وهيب
Jinûva ازنو / دوباره
Jinxal يیزن دا
Jinxwazخواستگار
Jinzar اليزن و بچه / اهل و ع
Jîr زيرک / باهوش / چالاک
Jîrahî زرنگ بودن / باهوش بودن
Jîrane ی/ باهوشمند یزهوشيبا ت
Jîrayî بودن / باهوش بودنزرنگ
Jîrek فعال ايماهر / پو /
Jîrektî یزهوشيت
Jîrî زرنگ بودن / باهوش بودن
Jîro باهوش یزرنگ/ ا یا
Jirra به قتا يواقعا / حق /
یراست
Jîrtî زرنگ بودن / باهوش بودن
JITEMاستخبارات ژاندارمري تركيه
Jîv زرنگ / باهوش
Jîvan قرارملاقات
Jîvan ینگهبان زندگ
Jivanî نصب نييتع /
Jivjî خارپشت
Jixwe از خود یهمان / آنطور /
Jixwe ی/ از خودش / برا خوديب
خود
Jixwebawer / اعتماد به نفس خود باور
Jixweber یندگي/ خود زا یعيطب
Jixweber رلازمي/ غ یناضرور
Jixwerazî یمغرور / از خود راض /
متکبر
Jixwevaçûyî شده / از هوشيب
حال رفته
Jixwevaçûyîn / از حال رفتنشدن هوشيب
Jîy رگ درشت در بدن
Jîyabûn کردن یزندگ
Jîyan اتي/ ح یزندگ
Jiyan اتي/ ح یزندگ
Jiyan kirin زندگي کردن
Jîyan اتي/ح یزندگ
Jiyan زندگي / زندگي کردن
Jiyandin حيات بخشيدن / زندگي بخشيدن
Jîyanname نامه / یزندگ
سرنوشت
Jiyar روزانه یتمدن / زندگ
Jiyarî باهوش / زرنگ
Jiyîn یادامه دادن زندگ /
مقابله و مقاومت
191
Jîyîn کردن یزندگ
Jor بالا / فوق / سر
Jor بالا / خانه
Joran ها یها / سر يیبالا
Joratir از بالا تر / از سرتر
Jordanî یري/ سراز ینييسرپا
Jordayîداخلي / دروني
Jorîn ی/سر ی/ فوقانيیبالا
Jortirبالاتر
Jorva از بالا / از سر
Jovan نادممانيپش /
Jovan bûn شدن / نادم شدن / مانيپش
نادم بودن
Jovanî ندامت یمانيپش /
Jûn ی/ سلامت یتندرست
Jûnî زانو / استخوان سر زانو
Jûr یوارياتاق / چهارد
Jûrîهيئت منصفه
Jûvan bûn شدن مانيمتأسف شدن / پش
192
K
Ka کاه / کجاست/بده
Kab کاپ / قوزک / استخوان مفصل
Kabira یرد / فلانشخص / ف
Kabok زانو / استخوان سر زانو
Kabox که آب را خوب جذب ینيزم
کند یم
Kabûs کابوس
Kaç شکر یهر دانه
Kac درخت کاج
Kaçanî ی/ ظروف گل یظروف سفال
Kaçik قاشق
Kaçkaçk خشک وخرد شده وهيم
Kaçlok قابلمه کوچک
Kaço تنبل / کم کار / یقصاب
Kad شر / رقابت
Kad ی/ چمباتمه ا یفرفر
Kada esmên یآسمان خال
Kadan کاهدان
Kade ینيريش ینوع
Kadî دود
Kadîn انبار کاه / انبار علوفه
Kadiz کاه دزدیريکهکشان راه ش/
Kadro کادر / پرسنل
Kadû گاريدودس
Kaf kalîlk قارچ
Kaf kûn ا / درهم / آشوببلو
Kafik يیلباسشو نيماش
Kafir کافر
Kafiristan کافران نيسرزم
Kafirtî کفر
Kafkasya قفقاز
Kahîn کاهن
Kahûr کند یچاقو
Kahûكاهو
Kaj جمع شده/لباس مارها/زباله دان
Kaj درخت کاج
Kajêrî استخوان فک
Kajger استخوان خور
Kajîn سم دخترانا
Kajûk شاخه درخت کاج
Kajûle علوفه ینوع
Kak کاک / برادر بزرگ
Kak برادر
Kakêşan کهکشان
Kakeşîn کهکشان
Kakil هسته ليآج /
Kakil کاکل
Kakovirk قارچ
Kaktûs کاکتوس
Kakût اسکلت / چارچوب
Kakvîrik قارچ
Kal نارس / خام وهيم
Kal پدربزرگ
Kal bûn(پير مرد بودن )شدن
Kal kirin شدن یريباعث پ
Kal û kût لياسباب و وسا
Kal û kût یدسته افراد لاابال /
افراد پست
Kal مسن/هندوانه/نارس ريپ /
Kalan جعبه ابزار
Kalan غلاف / پوشش
Kalek ی/ فرفر یسبز ینوع
Kalekal دار گوسفند دنباله یصدا
Kalekal kirin بانگ زدن / صدا کردن
Kalekal kirin بع بع کردن
Kalemêr مرد افتادهرمرديپ /
Kalemêrî پيري
Kalepîr سالخوردهرمرديپ/
Kalî ی/ سالخوردگ یريپ
Kalik پدر مادر/ ايپدرپدر
اجداد
Kalik دهقانان یکفش چرم
Kalik کهندوانه کوچ
Kalîks غلاف گل / کاسه گل
Kalîn بانگ زدن / ناله کردن
Kalîn بع بع کردن گوسفندان
193
Kalîte کيفيت
Kalîtî یري/ پ یکهن سال
Kalîtî ی/ سالخوردگ یريپ
Kalkolotîk خرابه کهن
Kalmisrî یمصر ريشمش
Kalo کفشدوزک
Kalome ايچاقو یميقد غهيت
ريشمش
Kalşûv شخم زدن مزرعه بعد ازیطولان یمدت
Kaltî یرينارس بودن/پ
Kalûme یمي/ قد ريپ یليخ
Kalûş يیبرمودا اهي/ گ ازچهيپ
Kalvêjî گوسفند یفعال بودن جنس
Kalwan اميغلاف / ن
Kam آرزو / امل
Kam یدستگاه پنبه زن
Kam gerandin دعوا کردن
Kam girtin تننم برداش
Kam اسب والاغ یماريب
Kam دعوا
Kam رطوبت/کام/خواهش / تمنا
Kama dev کام / سقف دهان
Kama dêv طرف دهان کي
Kamaş تيفيک یتوتون ب
Kambax شده رانيخراب شده / و
Kambaxî یراني/ و یخراب
kambaxtir تر / خراب تر رانيو
Kamçûyî bûn ه ناکام شدن / ب
آرزو نرسيدن
Kamçûyî kirin ناکام گذاشتن
Kamçûyî ناکام / به آرزو نرسيده
Kamil بالغ / کامل
Kamil bûn دنيبالغ شدن / رس
Kamil کامل
Kamilî ی/ کامل یبالغ
Kamir ین اهيگ
Kamirî یم یکه ن يی/ جا ستانين
ديرو
Kamox یکه آش دوغ درست م یکس
کند
Kamp کمپ / اردو
Kampanyaكمپين
Kampanyaکمپين / مبارزه مدني
Kampمقر / پايگاه
Kamran خوشبخت / سعادتمند / دل آرام
Kamranî يی/ کامروا یسعادتمند
Kamsojkî یاري/ و یبدبخت
Kamsojkî bûn را یزيارچيو
داشتن
Kamsojkî kirin کردن شيدل را ر
Kamûşkî bûn داشتن اريو
Kamyon یباربر ني/ ماش ونيکام
Kamyonet ون نيماش
Kan معدن نهيگنج /
Kanal کانال / شبکه تلويزيوني
Kanc عار یب
Kancî یعار یب
Kandew شود یم دهيکه دوش یگاو
Kanê کو؟ / کجاست ؟
Kanên petrolê نفت نياديم
Kanî مه آب / منبعچش
Kanî! ! االلهيبده ! زودباش
Kanik پلک
Kanîn / توانستن / قادربودن قدرت / توان / نا
Kanîn توانستن
Kansêr سرطان
Kanûn ماه کردي برابر دسامبر
Kanza معدن
Kanzanasî یمعدن شناس
Kaosآشوب / بلوا
Kap استخوان زانو / بند گردنناتوايح
Kap سمانينخ / ر
Kap avêtin گرفتن / لج یکشت
کردن
Kap kirin ايرا با طناب وانيح
بستن ريزنج
Kap آغل
Kap زانو / پشت زانو
194
Kap واناتيطناب / ح
Kapan کيراه تنگ / راه بار /
کوره راه
Kapek سبوس
Kapêk واحد پول ینوع
Kapik نسمايطناب / ر
Kapik طناب کوتاه / بند کوتاه
Kapok کاسه سر
Kapok طناب ینوع
Kapol کاه / پوشال
Kapsulکپسول
Kar شهيبزغاله/کار / شغل / پ
Kar bûn (bi)سودمند بودن / مفيد بودن
Kar bûn (li)سر کار بودن
Kar gerandin کردن / تيريمد
اداره کردن
Kar kirin کردن تيکردن / فعالکار
/ امرار معاش کردن
Kar kirin کار کردن / زحمت کشيدن
Kar û bar امور / کارها / تدارکات
Kara / عضو دلسوزجنبش کيفاعل
یکيچر یها
Karabax قره باغ
Karak معدن آهن
Karan یچکش چوب
Karatî ارتش نامنظم متشکلدلسوز یازاعضا
Karbeşî کار ميتقس
Karbidest کارمند ی/ ادار یرسم /
یرسم
Karbidest کارا / کارساز / موثر
Karbûran زميه
Karçik هلو
Karçîn یوحش یگلاب
Karciv شرکت / محل کار
Kardank رحم
Kardar استخدام شده / کارمندیرسم
Kardêr کارمند / کاردار
Kardî قارچ
Kardî یسبز نيقطعه زم
Kardo اسم گل / از اسم هاي پسران
Karê li ser lingan از کار و هيکنا
زيناچ تيفعال
Karêc یچنگال چوب
Karêj عضله فک
Karekar یکه زوزه م یسگ یصدا
کشد
Karekew کبک ها یشکارجمع
Karêl زن فروش وزيدر /
Karêltî یش/ زن فرو یوزگيدر
Karesat فلاکت یبدبخت /
Karêt درشکه
Karêz زيآب/کهر ینيرزميکانال ز
Kargeh کارگاه / محل کار
Karger راهبر ريمد /
Kargerî ی/ راهبر تيريمد
Kargir ساختار یسنگ یربنايز /
یسنگ
Kargoبار / محموله / پيک موتوري
Karguzar ستهيمتخصص و شا ريمد
Karguzarî بر کارها ريتسلط مد
Karî قارچ
Karîger ريموثر / کارا / مد
Karîgerî تيري/ اثر / مد ريتاث
Karik بچه بز/ بزغاله
Karîkator کاتوريکارتون / کار
Karîkatorîst ستيکاتوريکار
Karîkatûrكاريكاتور
Karîn دادن / ليتوانستن / تشک
ردنبدست آو
Karînkar توانا
Karistan کارخانه
Karîte یرچوبيت
Karîte یاصل رکيت
Karîقارچ
Karkenar بازنشسته
Karker کارگر / زحمت کش
Karkerî یکارگر
195
Karkêş ستهي/ شا زيباهوش / ت /
رکيز
Karketî ازکارافتاده / شکسته شده
Karkevîk قارچ
Karkinî دردسر بتيمص /
Karkird کارکرد
Karkiv کارگر
Karmax یبا سوراغ ها یغربال
درشت
Karmend کارمند
Karnişîn بازنشسته از کارکه حقوقکند یم افتيدر
Karnişîn bûn بازنشسته شدن با حقوق
Karniyar در یانسان یرويمتخصص ن
سازمان
Karniyarî یانسان یرويتخصص در ن
Karo الماس
Karok قارچ
Karpêk محصول / اثر
Karsaz که به یسرکارگر / کس
دهد یکارها را انجام م یستگيشا
Karsazîاشتغالزايي
Karsazاشتغالزا
Karsazسرمايه گذار
Kart ربع
Kartek nedan yekî یبه کس یپول چيه
ندادن
Kartî bûn شدن / ی/ منقظ فاسد شدن
گذشته شدن خيتار
Kartî kirin فاسد کردن
Kartîk ینجار یکه تو یسنگ
شود یاستفاده م
Kartik سوهان / رنده
Kartol ینيزم بيس
Kartol یسبز ینوع
Kartosk کاردک نانوا
Kartû گذشته خيفاسد / تار
Kartû bûn تاريخ گذشته شدن
Karûş يیبرمودا اهيگ / ازچهيپ
Karvan کاروان
Karvanî یکاروان بودن / کاروان
Karvankuj زهره ديناه /
Karwan کاروان / گروه بازرگانان / گروه رهگذران
Karwançî کاروانچي
Karwankuj که در یستاره ا
ديآ یم رونيب بهشتيآغاز ماه ارد
Karxane کارخانه
Karxezal وزنبچه گ
Karzan که یباهوش / کاربلد / کس
داند چکار کند یم
Kas الهيکاسه / پ
Kaş بدون استفاده اهيگ
Kaş [I] که خود به خود خشک یاهيگ
شده باشد د
Kaş [II] خورد یکه سر م یا لهيوس
Kaş [IV] دنيکش نيزم یرا رو یزيچ
Kaş kirin دنيرا کش یزيچ نيزم یرو
Kaş kirin هدر دادن / اسراف کردن
Kaş û berkaş kirin را آوردن گريهمد
دادن ريو بردن / به هم گ
Kaş یري/ وزن / سراز یاسک
Kasalês گر / مکار لهيآدم ح
Kaşane یبايکاخ / خانه بزرگ و ز
ثروتمندان
Kase یمخصوص سبز یسبد چوب /
نيصندوق ماش
Kaşe سورتمه
Kasetنوار کاست
Kaşholo چوگان هيشب یباز ینوع
Kaşî یسنگ / کاش ینوع
Kaşî ber piyê xwe kirin صدا زدن
Kaşik یورزش اسک
Kasik الهيکاسه / پ
Kasik یکاسه کوچک / ظرف سفال
Kasika çêv یکاسه چشم / جا
چشم
Kaska çokê مفصل زانو
Kaşo چوب توپ
Kaşo چوب چوگان
Kaşo چوگان هيشب یباز ینوع
196
Kasox داس کوچک
Kastekast سگ و اسب دنيزوز یصدا
Kastekast kirin سگ و اسب دنيزوز
Kastekast پارس سگ یصدا
Kaşûl پوسته هندوانه
Kaşxane کاخ
Kat kirin کردن / بازگوکردن فيتعر
Kat شيشخم زدن با خ
Kat [I] کم نيناملوب / زم نيزم
محصول
Kat [II] وقت / زمان
Kat dan شاخ به شاخ شدن
Kat زمان / وقت
Kat یرکشاورزيبا نيزم
Katar حلقه گردن
Kate کردن / ترکه / یراندازيت
شاخه نو / فرع
Kate نان که با روغن و ینوع
شود یشکر پخته م
Kate ینيريش ینوع
Kategorîya دسته / گروه
Katjimêr ساعت
Kav وقت برداشت محول فندق
Kavarî سرسخت یسنگ یجا /
Kavijkî زودهنگام یجنس تيفعال
Kavil پوست / چرم
Kavil خرابه / مخروبه
Kavil kirin خراب کردن / ويران کردن
Kavilandin / پوست گرفتن پوست کندن
Kavilkarî خراب کاري
Kavir گوسفند شش ماهه تا يکساله
Kavişkî زودهنگام یجنس تيفعال
Kavlan غلاف
Kavlik خرابه / ويرانه
Kaw مغرور
Kaw bûn مغرور بودن / مغرور شدن
Kawan ستيغ کوه / اسم پسر
Kawat نام غار آبي در شرق کردستان
Kawdan شر و شروط / پوسته
Kawdan اوضاع طيشرا /
Kawêj واناتينشخوار ح
Kawêjker یکه نشخوار م یوانيح
کند
Kawî ینيغرور / خودب
Kawik که به ور یسبک سر / کس
نباشد وانهيکامل د
Kawuk ساده لوح / آدم ساده لوح
Kax قصر / کاخ
Kax [I] علف هرز
Kax [II] ی/ ظرف آجر یظرف سفال
Kax kirin هرز یکندن علف ها
Kaxaz کاغذ
Kaxetît یآجر یظرف ها
Kaxez کاغذ
Kaxezkî کاغذي
Kaxik از جنس آجر یگلدان آجر /
Kaxîl علوفه ینوع
Kaxit کاغذ
Kayîk / نشخوار / نشخوار کننده تفکر مجازا
Kayîn / dikaye / bikaye نشخوار کردن
Kayînنشخوار کردن
Kayosa آشوب / هرج و مرج
Kayosآشوب / بلوا
Kazakîstan قزاقستان
Kaztîn زوزه سگ / ناله سگ
KCK ( شوراي جامعه کردستان
( وابسته به پ ک ک
Kê ی/ چه کس یک
Kebab کباب
Kebanî / زن خانه / زن خانه دار کدبانو
Kebar رياذان / تکب
Kebar افق / مغرور
Kêbirke مسابقه
Keblît تيکبر
Keç دختر / فرزند دختر
Keç کج / ناراست
197
Kêç کک
Keç [I] دختر
Keç [II] کج وکوله / ناصاف
Keç anînدختر به دنيا آوردن
Keç bûn دختر بودن / دختر شدن
Keç kirin (çeka agirber) به ريت
خطا رفتن / هدف مشخص نبودن
Keç revandin با معشوقه خودختنيگر
Keç دختر
Keça bi esl دختر خانواده دار / دختر با وقار
Kêçan dixesîne از هيکنا
یانداختن / آلت تناسل یمردانگ
جنس نر را قطع کردن
Keçanî یدختر بودن / دخترانگ
Keçanî (دختر بودن )دوره
Keçap دختر عمو
Keçdîtin پسند ی/ برا نديدختر د
کردن دختر رفتن
Keçebav دختر خانواده دار / دختر با وقار
Keçêç که مرغ يیلانه مرغ / جا
رنديگ یها در آن آرام م
Keçel مو یکچل / ب
Keçelê qaqê تاس
Keçelî یکچل
Keçelok پسرکچل
Keçelok در شيکه موها یکچل / کس
باشد ختهير یسيپ یمارياثر ب
Keçeltî کچل بودن
Keçelکچل / طاس
Keçhêlî یشوهر قبل کيدختر زن از
خودش یخودش / دختر مرد از زن قبل
Keçhelî ینادختر
Keçî خلاف ی/ ناراست یکج /
Keçik دختر
Keçik دوست زويدختر / بچه عز
ین ی/ ن یداشتن
Keçikatî دخترانگي
Keçinî یزگيوشبکارت / د
Keçkî دختري
Keçmam دخترعمو
Keçmet دخترعمه
Keçxal دختر دايي
Keçxaltî دختر خاله
Keçxaltîk / Keçxaltîدخترخاله
Keçxapînok چشم چران / زن باز
Ked دستمزد / دسترنج / حق
Kedanî واناتي/ ح یخانگ واناتيح
شده یاهل
Keder درد و غم
Keder درد / رنج / آه
Keder مراقبت ینگران /
Kedî یرام / رام شده / خانگ /
یاهل
Kedî bûn / به خانه عادت کردنشدن یشدن / اهل یخانگ
Kedî kirin کردن / به خانه یاهل
کردن یعادت دادن / خانگ
Kedî tî بودن یرام شدن / اهل
Kedî یرام شده / اهل
Kedik که با آن ماست یمچر سهيک
کنند یآب گرفته درست م
Kedik واحد شمارش بزغاله
Kedînk کوزه
Kedkar صاحب حق خود / صاحب کار خود
Kedkarزحمت کش
Kedoكدو
Kedûn کوزه کوچک آب / قمقمه
Kedûn پارچ متوسط
Kedxur استثمارگر
Kedxur گريد یکه دسترنج کس یکس
بخورد یحقرا به نا
Kedxurî یاستثمارگر
Kedxwar برده دار
Kêf زوق / صفا یشاد /
Kef [I] کف دست
Kef [II] آب یرو یحباب ها
Kef dan کف کردن / قل خوردن آب
198
Kêf jê re hatin دوست داشتن / به زوق در آمدن
Kef û kinc فيکف آلوده / کف کث
Kêf شادي / خوشحالي
Kêf کيف / حال
Kefa dest کف دست
Kefa pê کف پا
Kefandin / dikefîne / bikefîne وصله زدن / دوختن
Kêfanî خوشحالي
Kefaret یکه برا یکفارت / عوض
شود یپرداخت م یانجام ندادن کار
Kefçik قاشق
Kefen کفن
Kefen kirin devê xwe با شجاعت بهگ رفتناستقبال مر
Kefgir که با آن کف را از یظرف
رنديگ یآب م یرو
Kefgîr ريکفگ
Kefî بزرگ یروسر
Kefik قوس / انحنا یبرآمدگ /
Kefika gopal عصا / یبرآمدگ
عصا / دسته عصا یقوس عصا / انحنا
Kefîl تيکه مسول ی/ کس ليکف
کند یرا قبول م گريد یکار کس
Kefîlê yekî bûn یکار کس تيمسول
یکس ليرا قبول کردن / کف گريد
بودن
Kefîltî یليکف
Kefkefk کف / کف صابون
Kêfşing نيخزنده زهرآگ ینوع
Keft û left یزندگ یتلاش و مبارزه برا
Keftar جانورکه یکفتار / نوع
گرگ است هيشب
Keftar که یابانيب وانيح ینوع
ريباشد / کفتار / پ یگرگ م هيشب
Kêfte حوض / استخر
Kefxoy یروستا و محله ها رآبيم
نينش یحيمس
Kêfxweş دارد / یکه حال خوب یکس
/ متفخر یزياز چ تيمسرت و رضا
Kêfxweş bûn تيمسرت و رضا
داشتن ی/ حال خوب یزيداشتن از چ
/ مفتخرشدن
Kêfxweş kirin یکسخوشحال کردن
یکس تيو رضا ی/ باعث شاد یزيچ اي
شدن
Kêfxweş خوشحال / شادمان
Kêfxweşî ی/ خوشحال ی/ شاد تيرضا
Kehreb سي/ مغناط انيجر
Kehrebar یاني/ جر يیکهربا /
یسيمغناط
Keîj کلفت بافته شده یکاموا
Kej ديسف یليبور / خ
Kejal موبور ديدختر سف
Kejal و / اسم دخترانآه
Kejave کجاوه / بلانکارد
Kejê و خوشکل ديدختر سف
Kêjmale خرچنگ
Kejok یماريب ینوع
Kek برادر بزرگ
Kek برادرارشد / برادر بزرگتر
Keko اي برادر
Kekبرادر
Kêl سنگ قبر
Kel گاو نر
Kel [I] دوساله وانيح
Kêl [I] وصله / دوخت
Kêl [II] سنگ قبر
Kel [II] گرم / داغ / لج / اخم
Kel [III] شاخ دار وانيح
Kêl [III] دم / وقت / لحظه
Kêl dan وصله زدن / دوختن
Kel hatin گرم شدن
Kêl kirin وصله زدن / دوختن
Kel û kût لياسباب و وسا
Kel û kût یدسته افراد لاابال /
پستافراد
Kela تنگ / تنگنا / یجا
کهيبار
Kelabçe دستبند
199
Kelabe زي/ آو یچوب لباس
Kelamê Qedîm یقرآن / وح
Kêlan / dikêle / bikêle کندن/ چال کردن نيزم
Kêlan / dikêle / bikêle [II] شخم زدننيزم
Kelandin / dikelîne / dikelîne [I] گرم کردن / پختن
Kelandin / dikelîne / dikelîne [II] / خراندنگرفتن یسيپ یماريب
Kelandin جوشاندن / جوشانيدن
Kelandinî جوشاندني
Kêlangeh ني/ زم یمزروع نيزم
قابل کشت ني/ زم یزراع
Kelaş [I] گالش یميکفش قد ینوع /
Kelaş [II] جسد / لاشه
Kelat تنگ یبن بست / جا
Kelat تنگ / تنگنا / یجا
کهيبار
Kelav آب داغ
Kelax لاشه / مردار
Kelbetan که با آن آتش یا لهيوس
را بلند کردن
Kelbetan که با آن دندان یا لهيوس
کشند یرا م خيم اي
Kelbetan انبرک / قندشکن
Keldanî کلداني
Keldanîجوشاندن
Kelê ککم نم اينمک یخوراک ب
Keleba خروس
Kelebçeدستبند
Kelebînعجله همراه با خستگي
Keledoş آش دوغ / کالادوش
Kelef کلاف
Kelefe یجا کي ی ماندهيباق
خرابه
Kelegirî به کي/ نزد هيبغض گر
کردن هيگر
Kelegirî bûn / بغض کردنکردن هيبه گر کينزد
Kelegirî kirin ض کردن باعث بغ
شدن یکس
Keleh یبه پادگان م ميدر قد
گفتند
Kelejin یکه مردانه رفتار م یزن
رزنيکند / ش
Kêlek تمام / جهت / رف
Kelek خربزه
Kelek از کنده و یکلک / دسته ا
شناور کيو چل ريت
Kelek کوچک قيکلک / قا
Kêlek کنار / طرف / جهت
Kêlek کليهبغل / کمر /
Kelek درهم / شلوغ
Kêleka xwe dan kêleka bokeberanan با جوان مردان نشست و برخاست
کردن
Kêlekatî کناري / بغلي
Kelekel سوزان تابستان یگرما
Kelekor نفهم / احمق
Kêlekبغل / پهلو
Kelem خار
Kelem چيکلم / کلم پ
Kelem [I] که هم جاتيزاز سب ینوع
شود / یخام و هم پخته خورده م
کلم
Kelem [II] حرامزاده
Kelem خار / خاشاک
Kelemçeدستبند پليس
Kelemê brukselê کلم بروکسل
Kelemêr زيمرد باجذبه / عز /
جذاب
Kelenimêj ینماز م یکه گاهگاه یکس
خواند
Kelepîçe kirin (sewalê serjêkirî) وست پ
وانيکندن و تکه تکه کردن گوشت ح
Kelepor ی/ ثروت مل راثيم
Kelepora neteweyî یمل راثيم
Kelepûrآداب و رسوم
Keleqend کله قند
Kelereqكله شق
200
Kelerim جاتياز سبز ینوع
Keleş خوشکل / جذاب / زيعز /
جوانمرد
Keleşê deryayî يیايدزد در
Keleşêr خروس
Kêleşîn کله شين / کتيبه به جايمانده از حکومت اورارتو در
کوههاي آرارات
Keleşkof نکفيکلاش
Keleşاسم مردانه
kelexank وسيله اي براي بيرون
کشيدن خاک از درون تنور
Kelexwarî چي/ ساندو رونيب یغذا
Kelexwarî bûn خوردن رونيغذا ب
Kelezûrî پخته / کار مين یغذا
نامنظم
Kelh با ابهت زيرند / عز /
Kelhoşk یگذرگاه کوهستان
Kelhurkîکلهري
Kelî نمک / کم نمک یب
Kêlî کار قهيدم / لحظه / دق /
/ وصله زدن / دوختن یضرور ريغ
Kelî داغي
Kelijandin / dikelijîne / bikelijîne / به هم چسباندنکردن ميبه هم لح
Kelijîn / dikelije / bikelije به هم چسباندن
Kêlik سنگ قبر
Kêlîk بي/ عن قر یبه زود
Kêlik [I] کم یليواحد زمان / وقت خ
قهي/ دق
Kêlik [II] سنگ قبر
Kêlîkek یلحظه / لحظه ا کي
Kelikî داغي
Kêlikî وصله اي
Kelîn / dikele / bikele گرم شدن / پخته شدن
Kelîn جوشيدن
Kêlindî داس / داس بزرگ
Kêlindî که یابزار کشاورز ینوع
کنند یمحصول را م یبا آن بوته ها
Kêlindîkêş یکه داس م یکس
کشد
Kelîşo لباسشو / کار لباس شستن
Kelîşo يیلباسشو نيماش
Kelistin / dikelize / bikelize یدزدک
دنييپا ینظر داشتن / دزدک ريز
Kelitî داغي
Kelixîn / dikelixe / bikelixe و ريپ
فرتوت بودن
Kelk مصلحت دهيفا /
Kelk jê wergirtin سود بدست آوردن
Kelk بهره / سود
Kêlkêlî kirin نامرتب وصله زدن / نامرتب دوختن
Kelkot چيلقمه / ساندو
Kelkût bûn تک خوردنک
Kelkût kirin کتک زدن یليخ
Kelmêş پشه
Kelmisk یادرار یارياخت یب
Kelmîzekî یارياخت یکه ب یکس
دارد یادرار
Kelmo عدم یادرار یارياخت یب /
یادرار یدار شتنيخو
Kelogirî bûn / بغض کردنداشتن هياحساس گر
Kelogirî بغض گريه / آغاز گريه
Kelojk / ... مغزگردو، تخمه و رشوه
Kelojtin / dikeloje / bikeloje شکستن تخمه و هسته و درآوردن مغز آن ها
Kelpezî خزنده که وانيح ینوع
هر منطقه یها یژگيمتناسب با و
کند / آدم دورو یرنگ عوض م
Kelpîç آجر
Keltox ريمرد فرتوت و پ
Kelû [I] ن آن را که کما یگوشه ا
برد یم
Kelû [II] هر ماه / برج
Kêlûk کياز یزن نامسلمان / زن
گريد تيمل
Kêlûn یآهن اي یبزرگ چوب ديکل
201
Kelûpel اسباب و اثاثيه
Kelwaz ديشد یسرما
Kelx فرتوت و شکسته رمرديپ
Kelxaçî که هنوز کامل يیغذا
نپخته
Kelxot شيکه دندان ها یکس
ختهيتاده باشند / دندان راف
Kelxweydan یعرق ناگهان /
عرق کردن کهوي
Kem گناهکار / مقصر / مجرم
Kem که یکوچک / کس یگوش ها
گوش ندارد
Kem یدگياز بر ینقصان ناش /
یدگيبر
Kêm [I] رونيکه از زخم ب یترشح
/ جراحت ديآ یم
Kêm [II] کم / اندک / کامل نشده
Kêm bûn / کامل نشدن / کم بودن فرود آمدن
Kêm bûn کم شدن/ کاهش يافتن
Kêm kirin / کم کردن / اندک کردن کوتاه کردن
Kêm û amas جراحت و التهاب
Kêm û zêde ني/ ا شيکم و ب
نيب نيطرف و آن طرف / درا
Kemalî خاندان یخاندار ترک /
یترک
Kemalîst کماليست
Kêmanî یکمبود / خطا / کوتاه
Kêmanitî کمبود
Kêmanîحداقل / کمبود
Kêmar تيتعداد اندک / اقل
Kêmasî ی/ نقصان در کار یکوتاه
Kêmasî کمبود / نداري
Kemax ري/ حر شميابر
Kemax ران / باسن
Kêmber کيکم عرض / بار
Kember کمر / کمربند زنانه
Kembera mil یا نهيقوس س /
یا نهيطاق س
Kêmbeşdarbûn کم شرکت کردن
Kêmbûn کم شدن
Kemç و خرس ريجنگ ش
Kemç bûn مشکل شدن / مکافات ريدرگ
داشتن
Kemç kirin به خشونت دست بهرا جدا یزياز چ یکار شدن و قسمت
کردن
Kemçe یشخم زن یبرا یابزار
Kêmdîtî ابقهبي نظير / بي س
Kêmek یاضيدر ر یعلامت منف
Kêmek قيمنها / تفر
Kemend کيکه به یطناب ايبند
ول باشد یطرف آن حلقه ا
Kemend کمند
Kêmendam که یمعلول / کس
ناقص باشد شياز اندام ها یکي
Kêmendazî یضرور ريحرکت غ
Kêmendazî kirin نابجا حرکت کردنکت کردنحر یضرور ري/ غ
Kemer کمر / پشت
Kemergah کمر / پشت
Kêmî کمبود ی/ اندک یکم /
Kemîn تله نيکم /
Kemîn نگاهي/ کم نيکم
Kemîn danîn کردن / تله نيکم
گذاشتن
Kemîn kirinکمين کردن
Kemîn کمين / شکارگاه
Kemişîn / dikemişe / bikemişe جمع شدنآدم یرارت / وقتپارچه در اثر ح
تو خودش باشه / گرفته شدن در اثر
حادثه کي
Kemitandin / dikemitîne / bikemitîne در آب داغ نگه داشتن مرغ که
زود کنده شود / در اثر شيپرها
سرما خشک شدن
Kêmiyanکم بودن
Kêmjimarikî محدوديت
Kêmjimarکمک تعداد / اقليت
Kemlan û giran نير و سنگباوقا
Kêmlebat آدم معلول / فلج
202
Kêmlebat معلول / نامعتبر ليعل /
Kêmlebatî یلي/ عل یمعلول /
ینامعتبر
Kêmlebatî ی/ فلج یمعلول
Kêmnetewe یتي/ مل تياقل
کشور اندک کيکه تعداد آن ها در
باشد
Kêmnetewe اقليت قومي
Kemole بزرگ که از یليصطل خ
پر شده باشد یزيچ
Kemper سهيبرابر کردن / مقا
کردن
Kêmsînor محدود
Kêmtir کمتر
Kêmtirîn کمترين
Kemûkorî کمبود / نقص
Kemxe یشميکلاف ابر
Kêmxwar کم خوراک
Kêmxwînî یکم خون یماريب
Kêmکم / چرک
Ken / لبخند زدن / شادبودندنيخند
Kenandin / dikenîne / bikenîne را یکس
را شاد کردن یخنداندن / کس
Kenandin خنداندن
Kenar کنار / بغل
Kenarê avê ساحل / کنار
Kenarî یجور پرنده / قنار کي
Kênce خار
Kend چاله / خندق
Kend û kosp چال و چوله
Kendal دره
Kendalگودال / خندق
Kendav کي/ آبراه بار جيخل
Kendik گوساله کوچک که هنوز دوساله نشده باشد
Kenefe خانه کج ساخته
Kengî / kengê ی/ ک یچه وقت
Kenhar باعث خنده یزيکه چ یکس
اش شده باشد/ خندانده
Kenîn / dikene / bikene دنيخند /
بشاش بودن / شاد بودن
Kenîn خنديدن
Kenişt ساي/ صومعه / کل ريد
Kenîşte پرستشگاه سهيکن /
انيهودي
Keniz خدمتکار زيکن /
Kenkene ثروتمند و قدرتمند
Kenloşkî kirin دور از چشم همهیدزدک یفحشا کردن / فحشا
Kenok خنده رو / خوش رو
Kenokî يی/ خنده رو یشاد
Kenze پوشش کوتاه / ینوع
لهشکيا
Kep ینيب
Kepaze ختهيرسوا / آبرو ر
Kepaze bûn رسوا شدن
Kepaze kirin رسوا کردن
Kepen که به یحلقه ا ايغلاده
اندازند یگردن مجرمان م
Kepen که چوپانان یميلباس ضخ
پوشند یم
Kepenek [I] یچره برا ینوع
دام
Kepenek [II] کبد یماريب ینوع
باشد یم اهيس
Kepenekî اهيکبد س یماريکه ب یکس
گرفته باشد
Kepez منبر / برپال
Kepîbilind مغرور / خوددار
Kepîr جرم دندان
Kepir چارطاق
Kepir شبکه / داربست
Kepîr [I] که گم شده باشد / یزيچ
گمشده
Kepîr [II] چره ینوع
Kepîr [III] زرد شدن دندان ها و یچرک
Kepîr girtin (diran) دندان ها یوقت
و زرد شده باشد یچرک
Kepîr girtin جرم گرفتن دندان
203
Kepisandin را مشخص تيموقع
را مشخص کردن تيکردن / وضع
Kepû ینيب
Kepû شامه ینيب /
Kepûr نيخاک سنگ
Kêr چاقو
Kêr [I] سود دهيفا /
Kêr [II] چاقو
Ker [II] شنود / کر یکه نم یکس
Ker [III] ی/ بخش یقسمت
Ker bûn [I] کر دنينشن /
بودن
Ker bûn [II] / قسمت شدنشدن / بخش شدن ميتقس
Ker bûn(خر بودن )شدن
Kêr hatin به کار آمدن / مفيد بودن
Kêr înan / مورد استفاده قرار دادننبه کار آورد
Kêr kirin احساس دنيرا بر یزيچ /
دار کردن حهيرا جر یکس
Ker kirin [I] / تکه کردندنيبر
Ker kirin [II] کر بودن / صداامدنياز آدم بر ن
Ker kirin خر كردن كسي / تکه تکه کردن
Ker û lal bûn سادنيگوش وا /
ساکت بودن
Ker / خر / الاغ / تكه / قسمته گوسفندگل
Kêr مفيد / كارا / چاقو
Kêra bisûste زيت یچاقو
Kêra dudevî دوسر یچاقو
Kêra goşt گوشت یچاقو
Kêra kalanî سر کي یچاقو
Kêra nan نان یچاقو
Kerafî / keratî مرض تيخر /
Keramet کرامت
Kêran تنه کلفت وبلند درخت که یاده مدر سقف استف ريبه عنوان ت
شود
Kêran که در ساختن یچوب کلفت
شود یسقف خانه ها استفاده م
Kerane [I] یچکش بزرگ آهن
Kerane [I] مثل خر
Keranî خريت / احمقي
Kerate پاشنه کش
Keravî یخر آب
Kerax کاريسبز
Kerax جاتيکارگر سبز
Keraxe گله خر
Keraxî اشتن / ک یکار سبز
یکاريسبز
Keraxî جاتيسبز یکارگر
Kerb شيدرد و غم / قبل / پ
Kerba xwe ji yekî derxistin یناراحت
یخال گريد زيچ کي یخود را رو
ناراحت شدن یکردن / از کس
Kerbeş خار ینوع
Kerbûnخريت
Kerbشدت عصبانيت
Kercews منطقه اي در کردستان ترکيه
Kerçove سبک سر / کم عقل
Kerdenek که به آن نان یا لهيوس
کشند یم رونيرا از تنور ب
Kerdî به اشکال نياز زم یتکه ا
یم یکه در آن سبز یمتلف هندس
یکارند / کارد
Kerdî مزرعه اي نياز زم یتکه ا
Kerdî یاريزهوار کانال آب
Kerdiyeke bîstanî avêtin در قطعهرا جاتيسبز اي یسبز نيز زما یا
کاشتن
Kereftû از مکان هاي تاريخي در شرق کردستان
Kereker یساکت / آرام / به آرام
ی/ به ساکت
Kereker [I] مثل خر
Kereker [II] صدا یو ب یدزدک
Kerem یکرم / بخشش / جوانمرد
Kerem ke دييبفرما
204
Kerem kirin / بخشش کردنرا قبول کردن یکس اکرام
Kerem kirin لطف کردن
Kerem لطف / مرحمت
Keremper خشک غيخار خشک شده / ت
شده
Kereng شويکنگر / آرت
Kereng که نپخته یسبز ینوع
شود یخورده م
Kerengper خشک غيخار خشک شده / ت
شده
Keresî کوه / جهت کي یجهت شمال
دار کوه هيسا
Kereste [I] تخته / لوح
Kereste [II] ورق
Kerexne یکه با گدازه ها لهيوس
زننديآتش را بالا م
Kerg دستگاه
Kergan ليپات
Kergez حشره / خرمگس ینوع
Kergezکرکس
Kergît دوک
Kerguh خرگوش
Kêrhatî مفيد / به درد بخور
Kêrhatin به دردخوردن/ مفيد بودن
Kerî تکه / قسمت / سهم / بخش
Kerî گله / گروه / دسته
Kerî [II] گله گوسفند به تعداد کي
راس ستيصد تا دو
Kerî [III] بخش / قسمت / تکه / قطعه
Kerî [IV] یشنود / کر یگوش نم یوقت
Kêrî … hatin به درد ... خوردن
/ به کار آمدن
Kerî kirin / تکه تکه قسمت کردن
کردن / بخش بخش کردن
Kerî گروه / گله گوسفند
Keribîn / dikeribe / bikeribe زهره ترکديشد دنيشدن / ترس
Keriftin / dikerife / bikerife زهرمار خوردن / حسرت خوردن / غم خوردن
Kêrik کوچک یچاقو
Kerik هيسه پا
Kerik یکت / کت پشم ینوع
Kerik [I] دهينرس وهيم
Kerik [II] گوش و نيکه ماب یسوراخ
باشديگوش م یپرده
Kerik [III] خر کوچک
Kêrika berîkê یبيج یچاقو
Kerikî تکه اي
Keritî خري / الاغي / احمقي
Kerixandin / dikerixîne / bikerixîne زاريب یراندن / از کس یاز کس
متنفر گريد یرا از کس یکردن / کس
کردن
Kerixî خسته ماريب /
Kerixîn شدن / خسته شدن / ماريب
نا نداشتن
Kerixîn / dikerixe / bikerixe یاز کس
شدن / زاريب یآزرده شدن / از کس
متنفر شدن یاز کس
Kerkedan کرگدن
Kerkere الجثه ميچاق / عظ
Kerkere نادان / نفهم
Kerkon مهيادر / خچ
Kerkot فرسوده / کهنه دهيپوس /
Kerkot فرسوده دهيکهنه و پوس /
شده
Kerkovî هيکه شب یکوه وانيح ینوع
یباشد و رنگ آن مخلوط یخرم
اهيوس ديسف یازتارها
Kerkûk شهري در کردستان عراق
Kerkulan گوراسب / گورخر
Kerme فضولات خشک شده نيسرگ /
واناتيح
Kerme کود دهيکود خشکان /
Kermekulot / کهنه زواردررفته
Kermêş خرمگس / مگس
Kêrnehatî منفعت / ی/ ب دهيفا یب
یمرد دست و پا چلفت ايزن
Kerose احمق / نادان
Kerpîç آجر
205
Kerpîç / kerpûç آجر
Kerqolan گوراسب / گورخر
Kerr کر / ناشنوا
Kerrax مزرعه دار کاريسبز /
Kerrekerr یساکت / آرام / به آرام
ی/ به ساکت
Kerrika guh یرونيکانال ب
يیشنوا
Kerseng کلوخ
Kersil توده کثافت
Kêrsim شق ورق راه رفتن / پز دادن
Kersix خنجر غهيت
Kertal کنگر خشک شده
Kertek اديپر / ز
Kertik زاريالش یفهاي/ رد فيرد
Kertik یاريزهوار کانال آب
Kertik سوهان / سمباده
Kêrtik [II] تکه / قسمت / بخش
Kêrtik kirin کردن چاقو و زيت
...
Kêrtik-kêrtikî kirin / تکه تکه کردنکردن جاديکوچک ا یبرش ها
Kertîخريت
Kerx رمق / ازرمق یخسته / ب
افتاده
Kerx قتل عام یزيخونر /
Kerxane خانه زنا / فحشاخانه
Kerxank وسيله اي براي بيرون کشيدن خاک از درون تنور
Kerxerê / راه تنگ / کوره راهاز آن ادهيتوان پ یکه فقط م یراه
رد شد
Kerxur حشره / آدم پرخور ینوع
Kêş یآدم خشن / آدم جنجال
Kes شخص / کس
Kes امشخص / کس / فردشخص ن
Kêş فيصف / رد
Kês تيفرصت / مجال / موقع
Keş شود یم کيکه شل یگلوله ا
خورد یبه هدف نم یول
Kêş [I] آوردن روني/ ب دنيکش
Kêş [II] û mêş حشره / سوسک
Kêş [III] اندازه گرفتن / مساواتیزيکردن چ مانهيدر پ
Kêş [IV] به دست سودمند یزهايچ
آوردن
Kêş [V] ريبا نيزم
Kêş [VII] قيراه / طر
Kêş hatin به موعد مقرر رسيدن
Kêş û vekêş / بردن و آوردنايمد و جزر آب در
Kêş کش / وزن
kesad کساد / بي رونق
Kesadî یکمبود / قحط
Kêşan اندازه / اندازه گرفتن
Kêşan / dikêşe / bikêşe قل کردن ن
نهيکردن / دود را به س مانهي/ پ
دنيکش
Kesandin / dikesîne / bikesîne / کشاندنشخص یبرا ريصرفاندن ضم
Kesandin صرف کردن فعل
Kesane ی/ فرد یشخص
Kesax kirin هرس کردن
Kesaxtin / dikesixîne / bikesixîne کندن / پوست کندن
Kesayetanêمتشخصانه
Kesayetî شخصيت / موقعيت / مقام
Kesb سود / منفعت
Kêşbar که گرفتن آن یمال و منال
ممکن باشد
Kesber یسبز آب
Kesberî یاز جنس رنگ سبزآب
Kesbik چشم یکه برا یپارچه ا
بندند / یاز بدن م يیزخم به جا
پارچه سبز متبرک
Kêşe مسا له / مشکل
Kêşe / به عقب برگرداندن
گرفتن
Kesê duwemîn دوم شخص / شخصیثان
206
Kesê sêyemîn شخص سوم / شخص ثالث
Kesê yekemîn شخص اول / اول شخص
Kêşe مسئله / مشکل
Kêşedar مساله دار / مشکل دار
Kêsek کلوخ / بته گل خشک شده
Keser غم / درد / آه
Keser kişandin به دنيدرد کش /
درد آمدن
Keser درد / آه / رنج
Keserek kişand غصه خوردن
Kêşeya neteweyî یتيمسئله مل
Kêşeyên navneteweyî نيمسئله ب
یالملل
Keşeکشيش
Kesîb بچه
kesîf کثيف / ناپاک
Kêşik سمانيبند / ر
Kesil فضله / پشکل
Kêsim شق ورق راه رفتن / پز دادن
Kêşim قد و بالا
Kesirandin / dikesirîne / bikesirîne به درد آوردن / خسته کردن / تشنه
کردن
Kesirîn دنييسا
Kesirîn / dikesire / bikesire نيغمگ
شدن / درد داشتنن / تشنه شدن
Keşîş شيکش
Keşîşxane پرورش شيکه کش یمدرسه ا
دهد یم
Kesitî يکسي / شخص
Kesixîn / dikesixe / bikesixe شدن یزخم
/ داغون شدن / پوست کنده شدن
Keşk کشک
Kesk رنگ سبز
Keskahî یو خرم ی/ آباد یسبز /
نسل
Keskahiya Pêxember امبريپ تياهل ب
()ص
Keskatî سرسبزي / آبادي
Keskesor کمان / هفت رنگ نيرنگ
Keskîn سبزبه رنگ
Keşklok نان / نان خشک ینوع
Keslan یقصاب
kesokar کس و کار / فاميل / قوم و خويش
Kêsrek کلوخ / بته گل خشک شده
Kestek کلوخ / بته گل خشک شده
Keştî یکشت
Kêstig کلوخ / بته گل خشک شده
Keştîvan دار ايناخدا / در
Keştîvanî اوگان/ ن يیايدر یروين
Keştîya fezayîسفينه فضايي
Keştiya perdedar یبادبان یکشت
Keştiya xwendegeh یليتحص یکشت /
یکارآموز یکشت
Kesûk بي کس
Kesûkar کس و کار / فاميل / قوم و خويش
Kesûwêris کس وکار / فاميل
Kêşwer جذاب / جالب
Ketew واناتيفضولات دماغ ح
Ketî یکس / ب یفتاده / با
صاحب
Ketî شکسته / پير
Ketin / dikeve / bikeve [I] سقوط کردن / افتادن / عبورکردن
Ketin / dikeve / bikeve [II] ( دنيخواب
مثل سگ و گربه یواناتيح ی) برا
Ketin belayêدچار دردسر شدن
Ketin ber sekeratê احتزاز ، حالتمرگروح دادن در زمان
Ketin înkê بودن / لج کردن یا نهيک
Ketin keleha qatil-batilê گناه خود ريانداختن / از ز یگريرا گردن د
کار خود در رفتن
Ketin kemînê کمين کردن / در کمين افتادن
Ketin kincan پريود شدن / دچار قائدگي شدن
207
Ketin kirasan (jin) / عادت ماهانهیديپر
Ketin koyê (pez) که یوقت
بندند و یگوسفندان در گرما صف م
کنند یشکم هم م ريسر ز
Ketin kurkê / کرچ بودن مرغ رونينشستن و ب يیاز حد جا شيب
نرفتن
Ketin silûkê انزوا نشستن / عزلتینينش
Ketin teleyê نيافتادن در کم
Ketin zikê diya xwe نکهياز ا هيکنا
یداشته باش یشگيهم آرامش
Ketin برزمين خوردن / شکسته شدن / پير شدن
Ketxweda که در قصر یکدخدا / کس
ثروتمندان حساب دخل و مخارج را
دارد
Keval دهيکه با دست کش یعکس
یشود و قاب گرفته شود/ نقاش
Kevalber به ميکه درقد يیسنگ ها
نوشتند یآن ها م یکاغذ بر رو یجا
Kevan کمان / قوس
Kevan کمان یانداز ريت لهيوس /
/ قوس / انحنا
Kevan bûn شدن فيخار و خف
/ کوچک بودن / خم شدن
Kevan kirin خم کردن / انحناکردن فيدادن / خارو خف
Kevan کمان / پرانتز
Kevandin شدن بر / غالب شدن روزيپ
بر
Kevane پرانتز
Kevane ی/ کمان ی/ قوس یه اگوش
Kevane girtin پرانتز را بستن
Kevane vekirin پرانتز باز کردن
Kevanek پرانتز
Kevanjen نشانه رو راندازيت /
Kevanjene یانداز/ کس ريت
شود / مردم یجان مردم م یکه بلا
آزار
Kevanjenî ی/ نشانه رو یراندازيت
Kevank رانتز کوچککمان کوچک / پ
Kevçî قاشق / جناخ
Kevçîdan یجاقاشق
Kevçik قاشق / جناخ
Kevçîka guh لاله گوش
Kevçikî قاشقي
Kevçiyê çayê یخوريقاشق چا
Kevçiyê darîn یقاشق چوب
Kevçiyê şîrîniyê یقاشق دسرخور
Kevçiyê şorbê یقاشق سوپ خور
Kevel وانيپوست گوسفند و هر ح
/ لوحه گريد
Kevel kirin پوست کندن
Kever [I] یو صخره ا یکوه سنگ
Kever [II] که رنگش ابلق است یبز
Kevî ساحل / کنار
Kevî رودخانه / ساحل یکنارها
/ مرز
Kevil پوست / چرم
Kevil پوست گوسفند ماده
Kevilandin / پوست گرفتن پوست کندن
Kevir نگس
Kevir bi ser yekî de gêr kirin هيکنا
کردن تيگله و شکا یاز کس نکهيازا
Kevir kirin راه را با سنگ درست کردن / سنگسار کردن
Kevir li ser kêvir nehiştin زيهمه چ
کردن ماليپا کردن / پا ريرا ز
Kevir li ser kêvir neman از هيکنا
/ دست نماندن شيبرا یزيچ نکهيا
ماندن یخال
Kevir tiraş سنگ تراش
Kevir سنگ
Kevirê çikandî سنگ قبر
Kevirê kehrebar سنگ که از ینوع
شود یساخته م حيآن منجوق و تسب
Kevirê qozîbir / سنگ گوشه داریسنگ گوشه ا
Kevirheste سنگ ینوع
Kevirî ی/ صخره ا یسنگ
208
Kevirkanî با سنگ / نشانه یضربه ا
رفتن با سنگ
Kevirkî سنگي / همانند سگ
Kevîşen ايدر یاز کناره ها یقسمت
باشد یکه شنا در آن سخت نم
Keviya avê ساحل / کنار
Keviya avê کناره آب / ساحل
Keviya guh لاله گوش
Kêvjal نيحشره زهرآگ
Kevjal نيکه زهرآگ یحشره ا ینوع
باشد یم
Kevjalê zeryayî وانيح ینوع
شود یکه خورده م يیايدر
Kevkanî آن لهيکه به وس یابزار
کنند یسنگ پرتاب م
Kevkanî با سنگ ضربه زدن / نشانه رفتن با سنگ
Kevkîkî tê werkirin نشانه رفتن به/ پرتاب کردن مثل پرتاب یزيچ یسو
سکيد
Kevlan که یا سهي/ ک ردانيت
دهند یرا در آن قرار م رهايت
Kevloşk و چروک نيچ
Kevn ادي/ از یميکهنه / قد
شده دهيرفته / پوس
Kevn û kot دهيکهنه و پوس /
فرسوده شده
Kevnar باستاني / انتيک / قديمي
Kevnare یخيشواهد و اسناد تار /
و باستان خيمربوط به تار
Kevnareکهنه / قديمي / ستني
Kevnarkî قديمي / کهنه
Kevnarperwer سنت گرا / پسرو
Kevneberpirsمسئول سابق
Kevnebizot یميآتش قد /
آتشدان
Kevnedost یميدوست قد /
یميرازدار قد
Kevnekotik کهنه و یزهايچ
دهيکهنه / پوس ی/ لباس ها یميقد
شده
Kevnemayî که یخيشواهد تار
نيوجود دارند و از بهم اکنون
نرفته اند
Kevneperest / سنت گرا محافظه کار
Kevneperest کهنه پرست / سنت گرا
Kevneperestîکهنه پرستي / سنت گرايي
Kevneşop که عرف و عادت را یکس
کند یم تيرعا
Kevneşop باستان شناس
Kevneşopî عرف و عادتیپرست
Kevneşopitî ان شناسيباست
Kevnik شوره سر / کهنه
Kevok کبوتر
Kevokكبوتر
Kevot افرا / چوب افرا
Kevot [I] هيپرنده که شب ینوع
باشد / کفتر یکبوتر م
Kevot [II] یثمر م یدرخت ب ینوع
گوناگون یباشد که از آن ظرف ها
شود یساخته م
Kêvrîşk / kêvroşk خرگوش
Kevz وزغ خزه / جل
Kevz سبزه که در کناره ینوع
ديرو یم ايرود و در یها
Kevzî سبز
Kevzîç خزه / جل وزغ
Kew کپک
Kewa pehtî یاز شکار هيکنا
ديآ یکه بدون زحمت به دست م
Kewal وانيدام / ح
Kewandin / dikewîne / bikewîne یبدن کس
را داغ زدن / برشته کردن / در
/ زخم فتنيرا فر یو فروش کس ديخر
را درمان کردن
Kewanî زن خانه / کدبانو
Kewar [I] یکه برا یانبار / چاله ا
در داخل خانه حفر ليوسا ینگهدار
شود یم
209
Kewar [II] زنبور عسل یکندو
Kewarخوش خوراك / پرخور
Kewaşe غيبته خار / ت
Kewaşe [I] / خراب شدهشده رانيو
Kewaşe [II] / پخش و پلا یکه برا یپراکنده / گل و کاه
یپوشاندن سقف خانه ها استفاده م
شده است
Kewaşe kirin (serê banekî) سقف خانه ها را با گل و کاه پوشاندن
Kewçêr یلاديم ميماه دهم از تقو
Kewden احمق / کودن / نادان
Kewderî یخروس وحش
Kewgir کپک یشکارچ
Kewî غيبته خار / ت
Kewîn / dikewe / bikewe یبدن کس
شدن / درمان انيرا داغ زدن / بر
شدن زخم
Kewîr کوير
Kewişandin آراستن / آراستهکردن شيکردن / آرا
Kewişîn / dikewişe / bikewişe خانه را رانيخراب کردن / ساختمان ها را و
کردن
Kewkeb کوکب / ستاره
Kewre سوهان
Kewre kirin کردن )چاقو زيت )
Kewşen [II] علوفه ینوع
Kewtekewt زوزه سگ یصدا
Kewtîn / dikewte / bikewte ( پارس یکردن سگ / بد حرف زدن )برا
انسان
Kewtkewto زوزه سگ
Kewxwedî کدخدا
Kewكبك
Key تور / شاهپادشاه / امپرا
Keya روستا یکدخدا
Keya دهدار
Keyanî ارياخت ی/ دارا یمختار
Keybanû ملکه / همسر پادشاه
Keybanûملکه
Keyitî ی/ پادشاه یريام
Keyperest سلطنت طلب
Keyperest که تابع یشاه پرست / کس
باشد ینظام شاه
Keys تيفرصت / مجال / موقع
Keys kirin آماده کردن دنيتدارک د /
دادن بي/ ترت
Keys û Kar / اوضاع خوب موقعيت خوب
Keys موقعت / فرصت
Keyskirî آماده شده دهيتدارک د /
داده شده بي/ ترت
Keyso / keysperest / فرصت طلب منفعت طلب
Keywan گردش ستاره وانيک /
Kêz سوسک
Kezaxtin (bikezê xe!) هرس کردن تاک
Kezaxtin / dikezêxe / bikezêxe پوستواناتيکندن ح
Kezeb جگر / جگرگوشه آدم )بچه
آدم یها )
Kezeb کبد اهيجگرس /
Kezeb جگر / کبد
Kezebikîکبدي / جگري
Kêzgilolk سوسک که با خودش ینوع
کند یکثافت را حمل م
Kezî [III] به کي/ نزد زهيدوش
ازدواج نکرده باشد یازدواج ول
Kezî گيسو دختر بالغ / طناب بافته
Kêzik سوسک کوچک
Kezîkur خود را یکه موها یزن
کوتاه کرده است
Kezîn نيزم ريکه در ز یسوراخ
یخروج دود تنور استفاده م یبرا
نيزم ريشد / دالان ز
Kêzin که از چرم گرانبها یلباس
اشددرست شده ب
Kêzîn [II] دنيلوله / خز
Kêzîn kirin دني/ لول دنيخز
210
Kezixandin هرس کردن
Kezixandin / dikezixîne / bikezixîne پوست کندن
Kezîzer يیطلا سيزن گ
Kêzm ستون
Kêzm رکي/ د ري/ ت یچوب خيم
Kezwan درخت که از آن ینوع
ديآ یآدامس به دست م
Kî ی/ چه کس یک
Kibab کباب
Kibar رياذان / تکب
Kibar افق / مغرور
Kîbar مغرور
Kibtî مسيحي قبطي
Kiç دختر / فرزند دختر
Kiç (di zimanê zarokan de) به زبانشکسته یعنيکودکان
Kiç bûn (di zimanê zarokan de) به زبانشکسته شدن یعنيکودکان
Kiç kirin (di zimanê zarokan de) به زبانشکستن یعنيکودکان
Kiç دختر
Kiçinî دخترگي
Kidê kidê صدايي براي فراخواندن بز و بز غاله
Kidik بزغاله کوچک
Kifin کفن
Kifş قابل انيآشکار / نما /
/ باز دنيد
Kifş bûn بودن / آشکار انينما
بودن دنيبودن / قابل د
Kifş kirin انيآشکار کردن / نما
کردن
Kifş kirinمشخص كردن / علامت زدن
Kifşمشخص / نشانه
Kihe (diran) با دنداندنيچروک
Kihêl اسب خوب
Kîj دختر / فرزند دختر
Kij سقا
Kîj کج / ناراست
Kîjan کدام / کدام يک
Kijole خاروخاشاک
Kijûr سقف
Kikirk / خوب پخته شده ترد
Kil پرجنب و جوش / موزون
Kil [I] سرمه
Kil [II] که با آن دوغ یحرکت مشک
زنند یم
Kil dan تاب خوردن / تاب دادن
Kil dan سرمه زدن دنيسرمه کش /
Kil ji çavan dizîn سرآمد یدر زشت
بودن
Kil kirin تاب خوردن / تاب دادن
Kil kirin سرمه زدن نديسرمه کش /
Kil kirin به چشم ها دنيسرمه کش
Kil kişandin دنيسرمه کش /
سرمه زدن
Kilam آهنگ
Kilam avêtin ser yekî در آهنگ ازصحبت کردن یکس یها یژگيو
Kilam کلام / قرآن
Kilambêj خواننده / آواز خوان
Kilambêj خواننده / قاري قرآن
Kilamên serhewa ليآهنگ طو
Kilamî کلامي / قرآني
Kilandin کره گرفتن
Kilandin / dikilîne / bikilîne با مشکدوغ زن دوغ را زدن اي
Kilasîk کلاسيک
Kilavîye کيبرد کامپيوتر
Kilaw عمامه بانوان
Kilb بلند و کلفت خيم
Kilçan یچراغ دست
Kilçêv یمکه با آن سرمه یمداد
کشند
Kildan سرمه دان
Kile جنبش / حرکت
Kile یکفش برف
Kilêb که با آن علف یا لهيوس
کنند یهرز را م یها
211
Kilêj استخوان ته / استخوان دنبه
Kilekil ايدوغ به هم زن یصدا
مشک
Kîler انباري
Kilh کلبه
Kilîkilî دارکوب
Kilîl مفتاح ديکل /
Kilîl kirin قفل کردن / بستن
Kilimkotî زشت / بد قواره
Kilimkotî بدريخت
Kilîn / dikile / bikile دوغ زدن / حرکت
کردن
Kilisandin / dikilisîne / bikilisîne به هم چسباندن / به هم وصل کردن
Kilît مفتاح ديکل /
Kilmîso زي/ ل ی/ لزج یلجن
Kîlo کيلو
kîlomêtro-çarçik (km2)کيلومتر مربع
Kîlomêtroکيلومتر
Kilor نان ینوع
Kilox کله واناتياسکلت سر ح /
/ کاسه سر / جمجمه
Kilox کلوخ / جمجمه سر
Kiloz کوزه / سبو
Kils آهک / سنگ آهک
Kils ديخاک که از سنگ سف ینوع
ديآ ینرم به دست م
Kîlte یه گرخاک رس / خاک کوز
Kilyar آجر
Kim قله / نوک / اوج
Kim کنج / گوشه
Kimil یمغرور / از خود راض
Kimil kimil meşîn مغرورانه راه رفتن / با فخر راه رفتن
Kimt اوج / قله / نوک
Kîmyabaran بمباران شيميايي
Kîmyawî شيميايي
Kîmyon رهيز
Kin کوتاه / نه بلند
Kîn نفرت نهيک /
Kin bûn کوتاه بودن
Kin bûn از ته دل خنديدن
Kîn girtin داشتن / خواهان نهيک
انتقام بودن
Kin kirin کوتاه کردن
Kin کوتاه
Kîn کينه / نفرت
Kinahî یليکوتاه بودن / ناطو
Kinare یقياز آلات موس یکي
Kinc لباس / جامه / پوشش
Kinc guhartin لباس عوض کردن / لباس مبدل پوشيدن
Kinc kirin لباس پوشاندن / مجهز کردن
Kinc li xwe kirin دنيلباس پوش
Kinc vegirtin / لباس پوشيدن لباس پهن كردن
Kinc xwe vekirin لباس پوشيدن
Kincêl فيکف آلوده / کف کث
Kincir لباس پاره / لباس درويشي
Kind حرمت یذلت / ب / یخوار
شدن
Kinda tirs û birsê یاز ب هيکنا
حرمت بودن
Kîndar نهي/ آدم ک یا نهيآدم ک
توز
Kîndar توز / انتقام نهيک
رندهيگ
Kîndar کينه توز
Kindik یخوشکل و دوست داشتن
Kindir طناب / ريسمان
Kindirîn ريسماني
Kine آرام شدن ستادنيا /
Kînedûz نهي/ آدم ک یا نهيآدم ک
توز
Kinêr التهاب یکه دارا یزخم
باشد
Kinêzet سلسله
King از مفسل زانو تا کمر رانديگو
Kingê کي / چه زماني
212
Kinik قد کوتاه
Kinoş ليحسود / بخ
Kinoşe جارو
Kinûş یاسمنيرنگ
Kinکوتاه
Kîp محکم / سفت شده / چفت
شده
Kîp kirin دنيچيمحکم بستن / محکم پ
/ محکم نگه داشتن
Kîpران پا
Kîr مرد یآلت تناسل
Kir کار / عمل / اقدام
Kir [I] گوش کوچک
Kir [II] تيکار / فعال
Kir [III] یآدم کار
Kira xwe kiranî kirin نکهياز ا هيکنا
نشاندن یحرف خود را به کرس
Kiranî یعمل
Kiranî kirin حساب کردن
Kirar (r) فعال / فاعل یآدم کار /
Kirarî بودن ی/ کار یفعال
Kiras لباس / پيراهن
Kirasê bêpêsîr li yekî kirin بلا سرآوردن یکس
Kirasşo لباسشو / زن لباسشو
Kirdan [I] وردنه
kirdan [II] و کارا ستهيآدم شا
Kirdanek لباس / پالان ینوع
Kirdar برده / کارگذار فرمان صاحبان
Kirdarî یکارگذار
Kirde موضوع یدردستور زبان کرد
نديرا گو
Kirde فاعل / فعال
Kirdetî يی/ کارا یفعال
Kirê رهن هيکرا /
Kirê kirin کردن / اجاره کردن هيکرا
Kirê kirin کرايه کردن
Kirê کرايه
Kirêdar کننده / رهن کننده هيکرا
Kirêdêr دهنده / صاحب ملک هيکرا
Kirekir کردن ابيآس ینام آوا
سفت یزهايچ
Kirekir kirin را یزيچ یوقت
کنند / کرکر کردن ابيآس
Kiremlîn کاخ کرملين در روسيه
Kirênek ترد / خوب پخته شده
Kirênek غضروف
Kirêt فيشت / کثز
Kirêt آلوده / زشت فيکث /
Kirêt kirin فحش دادن / بدرفتاري کردن
Kirêtî اسم يکي از طايفه هاي کرد
Kirîdar داريخر
Kirifandin با سروصدا خوردن
Kirîger ی/ مشتر داريخر
Kirin کار / عمل / اقدام
Kirin / dike / bike دادن / به ليتشک
انجام دادن جا اوردن /
Kirîn / dikire / bikîre ستاندن دنيخر /
Kirin pestîl کردند ريخم
Kirîn û firotan و فروش / ديخر
داد و ستد
Kirîn û firotanêخريد و فروش
Kirin کردن / انجام دادن
Kirîterمعيار
Kirîv که کار ی/ کس یختنه چ
دهد یختنه را انجام م
Kirîvî کار ختنه یختنه گر /
Kiriyar آبونمان / مشترک / اعانه دهنده
Kiriyarî ی/ مشترک یآبونمان /
یاعانه دهندگ
Kiriyarî یدائم ديخر
Kirîz بحران
Kirîza dilحمله قلبي / سکته قلبي
Kirkirik خرت خرت
Kirkirîk غضروف
Kirkirîn / dikirkire / bikirkire (dil) تمنا کردن / خواهش کردن
Kirkirk شده / سرخ شده انيبر
213
Kirkirk غضروف
Kirkirka parsûyê غضروف دنده
Kirkirka tîroîdê دييرويغده ت
Kirkirok یمر
Kirkirok ترد / ینان خشک سنت /
یلوله مر
Kirman قلعه
Kirmaşan کرمانشاه
Kirnoş سجده
Kîroşk خرگوش
Kirp [I] خار
Kirp [II] صدا ینيسنگ
Kirpandin / dikirpîne / bikirpîne یزيچ یرو
کردن ینيسنگ یزيچ ی/ رو ستادنيا
Kirr گوش کوچک
Kirr hatin گوش دادن / توجه کردن
Kirrîn خريدن
Kirrînkar خريدار
Kirt خوردن استخوان / یصدا
رشوه / بخش
Kirt û pehn منظم
Kirtekirt کرت کرت / خرت خرت
Kirtekirt kirin خوردن ینام آوا
سفت ايخشک زيچ کي
Kirtemûk که به طور خام یسبز ینوع
شود یهم خورده م
Kirtik غضروف
Kirtik تکه / قسمت
Kirtik-kirtikî یتکه تکه ا /
یپاره پاره ا
Kirtnak دارد ن قهيلباس که ینوع
بلند دارد و بدون ینهايو آست
باشد یدکمه م
Kirtopk ینيزم بيس
Kirû اتفاق داديرو /
Kirûr مي/ عدد ن ونيليم مين
ونيليم
Kirûşk خرگوش
Kiryar [II] تيانجام دادن / فعال
کردن
Kiryar فاعل / کننده کار
Kiryara bash کار خوب / کارکين
Kiryarî ی/ مشترک یمانآبون /
یاعانه دهندگ
Kiryox داري/ خر یمشتر
Kîs سهيپول / ک سهيک
Kiş که یواناتيکردن ح شيک
حمله یبرا يیبال دارند / نام آوا
ور کردن سگ ها به هم
Kiş و مات شيک
Kiş kirin کردن / اغوا کردن قيتشو
کردن کي/ تحر
Kişandin / dikşîne / bikşîne نديکش /
وزن کردن / اندازه گرفتن
Kişandin کشيدن / در آوردن
Kişandin کشيدن / وزن کردن
Kişandina lêkerê صرف کردن فعل
Kişî mirîşkan kirinمرغ ها را دور كردن
Kişik یشطرنج / باز یباز
پادشاهان
Kîsik کوچک سهيک
Kişik بازي شطرنج
Kişil آهک / سنگ آهک
Kişîn / dikişe / bikişe ی/ به نرم دنيخز
کردن انيحرکت کردن / مش
Kişînحمل کردن کشيدن
Kişkişandin / dikişkîne / bikişkişîne نيزم یرو دنيخز
Kişkişî hev kirin یکردن کس کيتحر
حمله کردن به یبرا یوانيح اي
یگريد
Kîso لاک پشت
Kispik یکوتولگ
Kişre یبرا یا لهي( وسميددر ق
به یحمل کردن محصولات کشاورز
(انبار
Kişt û kal یکشت و زرع / کشاورز
Kişwer کشور / مملکت
Kîşwer کي يیآب و هوا تيوضع
هني/ م ميمنطقه / اقل
214
Kîsکيسه / جيب
Kit تک / فرد / ذره
Kit bi kit تک به تک / فرد به فرد
Kit kirin اندازه گرفتنمتر کردن /
Kitan کتان / پارچه کتان
Kitan پارچه / دستمال ینوع
Kitan lê şkestî / دختر مجردوهيب
Kitanbelaş زبر یپارچه کتان
و درشت
Kîtandin / dikîtîne / bikîtîne (r) تکه تکه کلمه را تلفظ کردن
Kîte (r) باره از کيکه به يیصدا
شود یدهان خارج م
Kîte bi kite زيجز به جز / ر
زيبه ر
Kitêb کتاب
Kitêbxane کتاب خانه
Kitekit / تک به تک / فرد به فردکيبه کي
Kitekit زي/ کم / ناچ یجزئ
Kitik گربه
Kitkit تک به تک / فرد به فرد
Kitkitî تار تار / دانه دانه
Kitkitî bûn بودن / پخش و پلا
دانه دانه بودن
Kitkitî kirin / پخش و پلا کردن دانه دانه کردن
Kito kito تک به تک / فرد به فرد
Kivan کمان / قوس
Kivil پوست / چرم
Kîwan است ارهينوع س کي
Kiwê صف بستن گوسفندان در
شکم هم کردن آن ها ريگرما و سر ز
Kix آلوده فيکث /
Kix (di zimanê zarokan de) به زبانیو آلودگ یفيکث یعنيبچه ها
Kix bûn (di zimanê zarokan de) به زبانبودن / آلوده بودن فيبچه ها کث
Kix kirin (di zimanê zarokan de) به زبانکردن فيبچه ها آلوده کردن / کث
Kixs ريموس
Kiyan / dike / bikê دوغ زدن با دوغ/ محکم تکان دادن یزن دست
Kiz پشم سوخته / چرب / یبو
یچرب
Kiz [I] یسرخ کردن یبو
Kiz [II] که خوب چهره خود را یکس
کند ینگاه م
Kiz [III] زود و آسان
Kiz girîn کردن / هيگر یبه آسان
درآمدن هيزود به گر
Kîzên ام/ حم يی/ روشو يیدستشو
Kizgiriyok کند یم هيکه زود گر یکس
Kizik جلز و ولز
Kizin ماش
Kizin [I] که هنوز پشت لبش یجوان
سبز نشده باشد
Kizin [II] نباشد زيکه حاصلخ ینيزم
Kizîr مباشر پادشاه ريوز /
Kizirandin / از رو سوزاندن کز دادن
Kizirandin / dikizirîne / bikizirîne پوست یرو یسوزاندن موها
با آتش
Kizirîn / dikizire / bikizine سوختنپوست با آتش / تا ته یرو یموها
سوختن / از ته دل سوختن
Kizwet قدوم / کسوت افهيق /
Klaşînkof نکفيکلاش
Ko [II] برش لهيوس یکند / وقت
کردن زينباشد و محتاج ت زيدادن ت
باشد
Ko bûn (alava qutkirinê) زيت
برش لينبودن وسا
Ko kirin کند کردن / تيزي چيزي را کم کردن
Ko که
Kobane ازشهرهاي کردستان
Koç هجرت / کوچ / پناه بردن
Koç kirin (ji cihekî ber bi cihekî din ve) کوچ کردن / مهاجرت کردن
215
Koçber / مهاجر / کوچنده پناهنده
Koçberî یمهاجرت / هجرت / کوچندگ
Koçberî kirin مهاجرت کردن
Koçberîتبعيد / کوچ
Koçek انيزرتشت یرقاص / دانا
Koçer کوچرو / مهاجر
Koçêre نيزم کيدامنه علف /
یپارچه نخ ینوع
Koçerî یمهاجرت / کوچندگ
Koçerîکوچروي
Koçik / استقبال از مهمان
کردن از مهمان یشوازيپ
Koçk قصر / کاخ / کوشک
Kod اندازه یبرا یا لهيوس
مانهيپ یبرا یا لهيگرفتن / وس
کردن / سطل
Kod کد / رمز
Koderî یدامنه سرسبز / نوع
یپارچه نخ
Kodik سطل کوچک
Kodqelên یخراف ليشوم / دل ليدل
Kofî عمامه زنان کرد
Kofî لاه عروسك
Koga فروشگاه بزرگ
Koh کوه / تپه
Kok [I] و اساس هي/ پا شهيرگ و ر
Kok [II] چاق / تپل
Kok bûn چاق شدن / تپل شدن
Kok kirin چاق کردن / تپل کردن
Kok ريشه
Koka zer زعفران هندوستان
Koker جمع کننده
Kokim فرتوت ريپ /
Kokim و فرتوت ريعجوزه / زن پ
Kokiresî هوس / شهوت
Kokos دنيکش یبرا یا لهيوس
توتون
Kol [III] وزيدر
Kol [I] تپه کم اتفاع
Kol [II] بدون شاخ
Kol kirin کند کردن / تيزي چيزي را کم کردن
Kolan کوچه / خيابان / كندن
Kolandin کندن
Koldaçûn ساييدن خراشيدن /
Kole بنده / عبد
Kolê وزيدر
Kole کلبه / برده
Kolebûn برده بودن
Koledar ارباب / صاحب بنده
Koledar برده دار
Koletî ی/ رنجبر یبندگ
Koletkarî برده داري
Koleبرده
Kolik کلبه / خانه کوچک / خانه خراب شده
Kolik lîstin ه بچ یباز ینوع
کوچک یها با خانه ها
Kolîn / dikole / bikole کندنني/ گود کردن زم نيزم
Kolîn کندن
Kolîtik نيتوده بزرگ سرگ
Kolm مانهيپ
Kolotik خرابه / ويرانه
Koloz کوزه
Kolتپه
Kom جماعت / جامعه / جمع
Kom bûn دور هم جمع شدن / اجتماع کردن
Kom kirin جمع کردن / گردهم آوردنی/ گردآور
Kom جمع / انجمن / گروه
Komar یجمهور
Komardarجمهوري دار
Komaritî جمهوريت
Komarîxwaz جمهوري خواه
Kombers که اخبار را به یابزار
یو نوشتار یداريو شن یداريصورت د
رساند یبه اطلاع م
Kombûn گردهمايي
Komcivîn گردهمايي / جلسه / کنگره
216
Komcivînî مجمعي / انجمني
Kome از افراد / اديز یجمع
از افراد یاديگروه ز
Komedîكمدي
Komek کمک
Komel جامعه / انجمن / جماعت
Komelayetî ی/ جمع یاجتماع
Komelayetî گروهي / اجتماعي
Komele حزب / انجمن
Komele جمنجامعه / ان
Komelnas جامعه شناس
Komelnasî جامعه شناسي
Komepeyvitî اصطلاحي
Komepeyvاصطلاح
Komik جامعه کوچک / جمع کوچک
Komir از آن یکه به خوب یسگ
مراقبت شده باشد / ستمکار / ظالم
Komir bûn که بر اثر یسگ
مراقبت خوب چاق شده باشد / با
شدن ريمال حرام س
Komir kirin کردن به یدگيرس
سگ به طور احسن / با مال حرام
کردن ريس
Komir زغال
Komirîزغالي
Komîte کميته
Komkarî ی/ کار گروه یکار جمع
Komker جمع کننده
Komkeştî یجنگ یها یگروه کشت
Komkuj قتل عام کننده
Komkujî کشتن / یبه طور دست جمع
قتل عام
Komkujî نسل کشي / قتل عام
Kompere پس انداز
Komsonî جلسه / شب نشيني
Komstêr ی/ اشکال جمع یصورت فلک
ستارگان
Komunîkasyonارتباط
Kon vegirtin زدن / چادر مهيخ
زدن
Kon چادر عشاير
Kone باهوش اريهوش /
Konferansîکنفرانسي
Konferansکنفرانس
Konik تارعنکبوت
Konitîچادر نشيني
Konkretمادي / محسوس
Konseya Rêvebirشوراي رهبري
Konseyîشورايي
Konseyشورا
Konseشورا
Konsulکنسول
Kontaktتماس
Kontra(ضد )گريلا
Kontrol kirin کنترل کردن
Konvoمحموله
Kop یلنگ لنگان راه م یآدم
معلولرود / آدم
Kop bûn معلول شدن
Kop kirin معلول شدن
Kopal مرتب شده علف ، یدسته ها
... گندم و
Kopare یکه به پشت شتر م یپالان
اندازند
Kopel قله / نوک زيست /
Kopî لنگ یمعلول /
Kopî kirinکپي کردن
Kor کور نايروشن دل / ناب /
Kor bûn شدن انيناب
Kor kirin کردن نايکور کردن / ناب
Kor کور
Kor گود
Korderzî منگنه
Kordûnde فرزند یاجاغ کور / ب
Korebîn بد دل نيبد ب /
Korebûyî کور شده
Koreçemk به چشم شيکه زرنگ یکس
دياين
Koremar مار کور
Koremişk موش کور
Korerê ه راه / بن بستکور
Korîgan کتان ینوع
217
Korik [I] اديز یروشن
Koritî يیناي/ ناب یکور
Korr مرکز / آکادمي
Korra zanyarî مرکز علمي
Kort یچاله / گود
Kort bûn بودن / گود بودن قيعم
Kort kirin کردن / گود کردن قيعم
Kortal قيدره / گودال عم
Kortik گودال کوچک / چاله کوچک
Kortika qûnê مقعد
Korucîyan جاش
Korucutî جاش بودن
Koş بغل / آغوش
Koşe / تلاش کردن / جنگ کردن مقاومت کردن
Kose کوسه / کسي که از اصل ريش ندارد
Kosemisrî یمصر ريشمش
Koşîn / dikoşe / bikoşe مبارزهکردن یکردن / لجباز
Koşk کاخ
Koşkitî کاخ نشيني
Kosp مشکل / مسئله
Kospil فضله / پشکل
Kotan kirin شخم زدن
Kotan وسيله شخم زني
Kotek کتک / زدن
Kotekî با زور کتک
Kotekot kirinقر زدن
Kotel یکه برا یسازه ا ايخانه
که در آن محل یداديداشت رو یگرام
زندسا یرخ داده است م
Koter گردن شيآرا
Kotewarî آمدن نييتنزل / پا
Kotî زشت / بدريخت
Kotîbûnî مرض جذام / بدريخت شدن
Kotîbûyî مريض جذامي
Kotik كنده / قرقره
Kotin / dikoje / bikoje خوردنمثل استخوان يیزهايچ
Kotin کندن گوشت از استخوان با
دندان
Kotir کبوتر
Kotkoto حراف / وراج
Kotkotoغرغرو
Kov / خم شدن رو به درونیوحش
Koval دهيچي/ به هم پ یحلزون
Kovan غم / درد / حسرت
Kovar مجله
Kovên gurçikê غلاف گل / کاسه گل
Kovî یگر یوحش
Kovik فيق
Kox کلبه / خانه یخانه چوب /
خرابه
Kox خراب شده / لانه مرغ خانه
Koxik ینگهدار یکلبه کوچک برا
مرغ ها / لانه مرغ
Koy کوه
Koyistan کوهستان
Koz که گوسفندان در آن يیجا
شوند یم ینگهدار
Kozere کاه سفت و خشک
Kozik هيسپر / سا
Kozik danîn کردن / تله نيکم
گذاشتن
Krîza dil / سکته قلبي حمله قلبي
Ku [I] حرف ربط / که
Ku [II] اگر
Ku [III] کجا
Ku كه / اگر
Ku که
Kubar فخر و ناز / غرور
Kubarî غرور/ افتخار
Kubarî یفخرو ناز فروش
Kubarمغرور
Kûç بدون شاخ وانيح
Kuç کنج / گوشه
Kuç گوشه / کنج / سنگ
Kûçe وچهک
218
Kuçebendمانع
Kûçik سگ
Kuçik گذاشتن یکه برا یسه سنگ
برند یآتش به کار م یسطل رو
Kûçiktîسگ صفت بودن / بد جنس بودن
Kûçikسگ
Kûçikسگ / توله سگ
Kuçke بن بست / کوره راه
Kudandin / dikudîne / bikudîne جذب کردن / ادامه دادن
Kuderê کجا
Kudik بچه خرس / بچه شتر
Kûfikكلاه عروس
Kufir کفر
Kuj کنج / گوشه
Kuj چيگوشه / پ
Kûj محدب / کوژ
Kujer قاتل / کشنده
Kujme مقدار
Kukurd بايزشت / ناز
Kul زخم / درد / حسرت
Kul û meraqدرد و رنج
Kul û xem درد و رنج
Kul جدرد / دسترن
Kulab چاله / گودال کوچک
Kulang بازو یبالا
Kulav انداز که از ريز ینوع
/ لباس ديآ یپشم به دست م
چوپانان
Kulb زده یگرسنه / قحط
Kulbe که یا لهيچرخ سفال / وس
یدرست م یسفال یبا آن ظرف ها
کنند
Kuldar دردمند
Kuldar دردمندي
Kule پشه بند
Kulê pê girtin یغذا خودکش یبرا
کردن و خود را به آب و آتش زدن
Kulek [I] که یلنگ / معلول / کس
لنگد یم شيپا
Kulek [II] که در یپنجره / روزنه ا
بالا رفتن یکنند برا یم جاديسقف ا
دود
Kuleke لنگ / معلول
Kulêmek که پاها یهر دو استخوان
کند یرا به هم چفت م
Kuleng دردار که یظرف چوب
زندير یدر آن م عاتيما
Kulfet بر و بچه / بچه
Kulfet کلفت / کنيز
Kulfik یکه در تنور برا یسوراخ
کنند / سوراخ یم جاديدود ا دنيکش
ینيب یها
Kulî [I] رياسب پ
Kulî [II] برف یدانه ها
Kulibîn / dikulibe / bikulibe هوش یب
کردن / زود گرسنه یشدن / شلوغ
شدن
Kulîçe کلوچه
Kulik که از یمصر یماريب ینوع
یو انسان منتقل م وانيبه ح وانيح
شود
Kulîlk شکوفه
Kulîn / dikule / bikule [I] لنگ لنگان راه رفتن
Kulîn [II] / انبار آذوقه در خانه یکه رختخواب ها را در آن م یاتاق
گذارند
Kulindir که با گوشت چرخ يیکدو
پزند یکرده پر کرده اند و م
Kulînانبار لبنيات / لنگيدن
Kûlîsپشت پرده / محافل مخفي
Kulkulîn / dikulkule / bikulkule با زحمتنيزم یخوردن رو زيخ
Kullدرد و غم
Kulm کف دوست با هم / چنگ
Kulmist مشت
Kulmمشت
Kulovank فرق سر
Kûltûrîفرهنگي
Kulturmagazînمجله فرهنگي
Kulturفرهنگ
219
Kum کلاه
Kum avêtin نيجنگ و از ب
رفتن
Kum dirandin شدن / یعصب
ناراحت شدن
Kum ketin çavan یبد تيدر وضع
افهيو ق ختيقرار داشتن / از ر
افتادن
Kumik قارچ کلاهک / کلاهک
Kumişandin / dikumişîne / bikumişîne کردن رانيخراب کردن / و
Kumişîn / dikumişe / bikumişe خراب شدنشدن / آب شدن راني/ و
Kumzirx یمنيکلاهخود / کلاه ا
Kun bûnسوراخ بودن / سوراخ شدن
Kun kirin سوراخ کردن / حفره ايجاد کردن
Kun هسوراخ / حفر
Kunc گوشه / کنج
Kuncî کنجد
Kuncik کنج / گوشه
Kund جغد / بوم
Kundêle بچه گراز
Kundir [I] کدو تنبل
Kundir [II] یآدم الاف و ب
کار
Kundurکدو
Kunêr یا نهيآدم ک
Kunker یزهايکه چ ی/ ابزار ليدر
کنند یرا با سوراخ م گريد
Kun / حفره سوراخ
Kûp کوزه
Kûpê aqilan از افراد هيکنا
عاقل / مشاور آگاه
Kûpê şerabê که با شراب یکس
شود / شرابخور یمست م
Kûpik کوزه کوچک / قمقمه
Kûpسفال گلي
Kûr قيگود / ژرف / عم
Kur گوش کوچک
Kur [I] پسر / فرزند پسر
Kur [II] کوچک یکه گوش ها یوانيح
دارد
Kûr [II] گود قيعم /
Kur [III] بدون سنگ نيزم
Kûr bûn (binî) دور بودن / دور شدن
Kûr kirin گود کردن قيبه طور عم
Kur kirin کوتاه کردن مو دنيتراش /
Kur kirin مو را تراشيدن / کچل کردن
Kûr عميق / گود
Kur پسر
Kûrahî عمق / ژرفا
Kûrahîtîعمق
Kûrahîعمق
Kurap پسر عمو
Kurbeşk یابانيب وانيح ینوع
Kurbeşk( گوركن ) حيوان
Kurbûnپسر بودن
Kurd که اززمان طوفان یملت
و نيالنهر نيطرف در ب نينوح به ا
کنند یم یاطراف آن زندگ
Kurdan کردها
Kurdayetî یکرد بودن / کرد مسلک
Kurdevarî به سبک کردي / به شيوه کردي
Kurdewarî به سبک و سياق کردي / به روش کردي
Kurdewerî مربوط یکردوار /
کرد تيبه مل
Kurdî زبان ملت کرد / زبانیکرد
Kurdîaxêvکردزبان
Kurdî-Der كميته آموزش و توسعه كردي
Kurdînas که به یکردشناس / کس
سلط باشدم یکرد اتيزبان و ادب
Kurdînûs نويسنده کرد
Kurdistan کردستان / کشور مادري کردها
Kurdistanî کرد / اهل کردستان
220
Kurdistanperwerمدافع کردستان
Kurditî کرد گرايي
Kurdîyaxêvکردزبان
Kurdîکردي
Kurdnas خيکه به فرهنگ و تار یکس
ملت کرد مسلط باشد
Kurdnişînکردنشين
Kurdperwer کرد پرور
Kurdxayinخائن به کرد
Kurdکرد
Kûre کوره
Kurê qurqurbegê پدر سگ / سگ پدر
Kûrebîn که در ی/ کس نيب زير
شيشود / دوراند یم قيعم یزيچ
Kureke کار و الاف / آدم یآدم ب
مصرف یب
Kûrekûr kirin کردن با هيگر
بلند یصدا
Kûrevan که کار یوره بان / کسک
دهد یکوره را انجام م
Kurî کرخر / بچه سگ
Kurik پسر / پسرک
Kûrik [I] دهد یکه لباس پس م یپرز
Kûrik [II] کوره کوچک
Kurik پسر
Kurik کره اسب چند ماهه
Kurikitî پسري / فرزندي
Kûrîn / dikûre / bikûre یبا صدا
دن / ناله کردنکر هيبلند گر
Kurinc نشانه رو راندازيت /
Kurincî ی/ نشانه رو یراندازيت
Kurisandin / dikurisîne / bikurisîne کردن / له کردن / وارفته ابيآس
کردن
Kurisî شده / له شده ابيآس
Kurisîn / dikurise / bikurise ابيآس
کردن / له کردن
Kurişk خرگوش
Kûritî عمق / ژرفا
Kurk مرغ کرچ
Kurk bûn به کرک نشستن مرغ
Kurk ketin به کرک / کرچ نشستن مرغ
Kurk کرک ) مرغ ( / خزه
Kurkروي تخم خوابيدن مرغ
Kurm خزنده / کرم ینوع
Kurm tê de gerîn / آرام نگرفتنبودن / در جستجو بودن ريگيپ
Kurmam پسر عمو
Kurmametî پسرعمويي
Kurmanc از مردم کرد / یشاخه ا
که از شاخه کرمانج یکرمانج / کس
باشد
Kurmancî زبان عيلهجه بزرگ و وس
یکرمانج ی/ کرد یکرد
Kurmancî لهجه اي از زبان کردي
Kurmancitîکرمانج بودن
Kurmanciya reşbelek صحبت کردن ینوع
شود یآن را متوجه م یکه هر کس
Kurmê tiştekî kişandin از هيکنا
خواستن / ضجه زدن
Kurmetپسر عمه
Kurmî که کرم داشته باشد یزيچ
ی/ کرم
Kurmî bûn بودن / یکرم
که با کرم فاسد شده باشد یزيچ
Kurmکرم
Kurn حوض / آخور
Kurr bûn از ته تراشيده شدن
Kurrbûn از ته تراشيدن
Kurrik پسر / پسرک
Kurroj کوروش کبير / فرزند آفتاب
Kursî هي/ چارپا یکرس
Kursî چهار پايه / صندلي کم
ارتفاع
Kûrsîpalek مبل راحتي / مبل دسته دار
Kurt کوتاه
Kurt bûn کوتاه بودن
Kurt bûn کوتاه و خلاصه شدن
Kurt kirin کوتاه کردن / خلاصه کردن
221
Kurt û kurmancî / کوتاه و خلاصهديخلاصه و مف
Kurt کوتاه / خلاصه
Kurtahî خلاصه اي / چکيده اي
Kurtan پالان خر و شتر
Kurtan پالاز/ لباس ژنده
Kurtane واريگل که با آن د ینوع
پوشانند یرا م
Kurtane kirin را با گل واريد
پوشاندن
Kurtasîخلاصه / چكيده
Kurtayî / kurtasî خلاصه یکوتاه /
kurtayî-bi kurtasî به یبه کوتاه /
یخلاصگ
Kurte مختصر / کوتاه
Kurte خلاصه
Kurtebeş بخش کوتاه
Kurtebirî ديصحبت مختصر و مف
Kurteçîrok داستان کوتاه
Kurtedem کوتاه مدت
Kurtedemitîکوتاه مدتي
Kurtedîrok يخ کوتاهتار
kurtefîlm فيلم کوتاه
Kurtejiyanزندگينامه کوتاه
Kurtek لباس زنانه کردي
Kurtekar کوتاه کننده / خلاصه کننده
Kurtêl پس مانده غذا
Kurtenerîn نگاه کوتاه
Kurtenivîs خلاصه / نوشته کوتاه
Kurtenûçe خبر کوتاه
Kurtepist صحبت کردن / یپشت کس
کردن بتيغ
Kurterexneانتقاد کوتاه
Kurteخلاصه / کوتاه
Kurtî کوتاهي / خلاصه
Kurtitî خلاصه اي / کوتاهي
Kurxal پسر دايي
Kurxaltîپسر خاله
Kûrعميق
Kûsî لاک پشت یستيدوز وانيح /
Kûsik شهيبلور / ش
Kuşim و دست انداختن یشوخ
Kûsiyê avî یبلاک پشت آ
Kûsiyê dêm که در یلاک پشت
کند یم یزندگ یخشک
Kuskî یظرف بزرگ و دردار چوب
کنند یکه شراب در آن درست م
Kuskusandin / dikuskusîne / bikuskusîne نگاه زيبه دقت نگاه کردن / ر
کردن
Kusp آدم کوتاه و چاق
Kuspe پوسته چغندرقند
Kuspik تپل یکوچول
Kuspo آدم کوتاه و چاق
Kuşte از مصالح که با آن ینوع
پوشانند یرا م وارهايد
Kuştî که کشته شده / مقتول یکس
Kuştin / dikuje / bikuje / کشتنبردن / نابود کردن نياز ب
Kuştin کشتن
Kuştox قاتل
Kût که خوب پخته نشده ینان
باشد
Kût xwarin وه خوردن / رش
رشوه گرفتن
Kuta آخر / سرانجام
Kuta bûn جهيتمام شدن / به نت
دنيرس
Kuta kirin جهيتمام کردن / به نت
رساندن
Kutahî عاقبت / آخرآخر
Kutan / dikute / bikute [I] دنيکوب /
له کردن / زدن
Kutan [II] کتک زدن
Kutan کتک زدن / کوبيدن
Kutandin سبب کتک زدن شدن / سبب زدن شدن
Kutayî bûn به اتمام رسيدن / به انجام رسيدن
Kutek في/ تکل رغضبيم
Kûtî [I] سگ / توله سگ
222
Kûtî [II] که مبتلا به ی/ کس یجذام
جزام است یماريب
Kûtî bûn جزام یماريمبتلا شدن به ب
Kutik توله سگ
Kutilk ا که از گوشت غذ ینوع
شود یدرست م دهيکوب
Kutle دهيانبوه / متراکم / پوش
Kûto [I] فرزند پسر که تازه بهآمده باشد ايدن
Kûto [II] توله
Kuvark قارچ
Kuwar عسل / انبار زاد و یکندو
توشه
Kuxik سرفه
Kuxîn / dikuxe / bikuxe سرفه کردن
Kuxîner سرفه کننده
Kuxtekuxt سرفه کردن پشت سر هم
Kuy ني/ سرآست نيآست
Kûz کوزه
Kûz کوزه / خمره
Kûze راسو
Kûzik کوزه
L
La کنارنهيجهت/طرف/زم/
Labikandin درهم و برهم کردن/به همختنير
Labikîn درهم و برهم شدن/به همدنش ختهير
Labîrent حلزون گوش
Lac پسر/فرزند پسر
Lacik پسرک/پسر کوچک
Laçik کوتاه یلچک/روسر
Laçin کفش ینوع
Ladan از راه به در شدن
Laf گفتن
Lafazan گو اوهي
Laflafok خورده چيعلف پ ینوع
Lahorî یهندوستان ريشمش ینوع
Lajwerd لاجورد
Lak نان سگ/شاخ کوچک
Lakan یکفش برف
Lakîn سگ یظرف غذا
Lal bûn لال شدن
Lal لال/آدم لال
223
Lalengî ینارنگ
Lalî لالي
Lalijîn لکنت داشتن/خواهش کردن/ضجه زدن
Lalik لال/آدم لال
Lalitî لالي
Laloşî منافقیاکارير/
Laloşîkirin کردن/نفاق کردن یاکارير
Lalote لکنت/تکه تکه حرف زدن
Lam گونه/لب/فک
Lam دهان نييگونه/استخوان پا
Lame یدو استخوان کنار نيفاصله ب
زبان
Lan لانهیلانه کوه/
Landik گهواره/مهد
Lanet نيلعنت/نفر
Lanetî و لعنت نيکه به نفر یکس
دچار شده باشد
Lanetkirin کردن نيلعنت فرستادن/نفر
Laper طرف کاغذ/صفحه کي
Lapûşk چاله/گودال
Laq گوشت لاغر
Laqayî hatinمواجه شدن/روبرو شدن
Laqayîمواجه/رويارو
Laqirdî شوخي
Lar خملهيمادر/طو یب/
Lar bûn خم شدن/تاشدن
Lareş یماريب ینوع
Larkirin خم کردن/انحنا دادن
Laş جسم/تن/جسد
Lasar به دقت/عنادکار
Lasayî kirin یکارهاکردن/ ديتقل
نارواکردن
Lasayî کارناروا/کار نادرست
Laşe لاشه/جسد
Laser لابي/سليس
Laşgiran حامله
Lask ساق
Lat ajotin صحبت کردن/حرف زدن
Lat صاف/قسمت یصخره ها
Latik مزرعه اي نياز زم یتکه ا
Latik یسبز یسنگ کوچک/کارد
Law فرزند/فرزند پسر
Lava هشدعا/تمنا/خوا
Lavahî التماس/ تضرع
Lavahîçî التماس کننده/ تضرع کننده
Lavahîkirin التماس کردن/ تضرع کردن
Lavakar دعا کننده/خواهش کننده
Lavakirin خواهش کردن/تمنا کردن
Lawakirinالتماس كردن/خواهش كردن
Lawan بايز یزهايبا چ یزندگ
Lavayî دعا/تمنا
Lawaz bûn شدن لاغر
Lawaz ضعيف
Lawaz لاغر
Lawazî یلاغر
Lawazitî ضعيفي/لاغري
Lawazkirinتضعيف كردن/لاغر كردن
Lavij ترانه/آهنگتي/بینيد ینوا/
Lawik پسر کوچک/پسرک
Lawitî فرزندي
Lawlaw وتاب خورده چيعلف / پ ینوع
Lawlaw وتاب خورده چيپ
layen بلا و مکافات/جهت/طرف
Layengîr تيطرفدار/خواهان/حما
کننده
Layîq bûn داشتن/مناسب بودن اقتيل
Layîq مناسبقيلا/
Laylac داشتن یزيچشم به چ
Laylacî یطمع/چشم دوز
Lay یبلا و مکافات/جهت/سو
Lazim یلازم/ضرور
Lazim bûn بودن یلزوم داشتن/ضرور
Lazimî ضرورتازين/
Lazût ذرت هندي
Lê اما/اگر
Lê anîn دادن/به ليکردن/تشک دايپ
هم آوردن
Lê banîn کردن/توجه دايشناخت پ
کردن به
Lê belê فقط/اما
224
Lê bezîn گله کردن/انتقاد یاز کس
کردن
Lê borîn عفو کردندنيگذشتن/بخش/
Lê dan nîşanنشان دادن/ثابت کردن
Lê dan کتک زدن/رنجاندن/زجر دادن
Lê gemar dan محاصره کردن
Lê gerîn جستجو کردن/کند و کاو کردن/مطالعه کردن
Lê guncîn بودن/مناسب بودن ديمف
Lê hatin سودمند بودن/به درد خوردن/مناسب بودن
Lê hûr bûn ليفکر کردن/تحل قيعم
کردن
Lê ketin افتادن/اصابت ريگ
کردن/برخورد کردن
Lê kirin درست واريپوشاندن/د
کردن/نام گذاشتن
Lê kolîn کردن/جستجو کردن قيتحق
Lê nihêrîn تماشا کردن/نگاه دنيد/
کردن
Lê niştin سوار شدن/مرکب گرفتن
Lê pêçan دنيچيپ یزيرا دور چ یزيچ
Lê pirsîn بازجويي کردن/پرسيدن
Lê pirsîn سؤال کردندنيپرس/
Lê rabûn شدن/گرفتارکردن ماريب
Lê re hatin ريگ یو پ دنيفهم
کردن شهيو پ ادگرفتنيبودن/
Lê siwar bûn سوار شدن
Lê sor bûn یکس اي یزيدر بحر چ
رفتن/اصرار کردن
Lê sor kirin کردن/اغوا قيتشو
کردن/اشاره کردن کيکردن/تحر
Lê temaşe kirin تماشا کردن
Lê vegerandin پاسخ دادن/برگرداندن
Lê xebitîn یزيچ یکردن/رو تلاش
کارکردن
Lê xêr ve anîn یشکر کردن/سپاس گزار
کردن
Lê xistin لگد گرفتن ريکتک زدن/ز
Lebat حرکت/شورش
Lebat عضو
Lebatî(معلوم)جمله
Lêbelêبلکه
Lêbezîn کتک/کتک زدن
Lebikandin به زور وادار کردن
Lebikîn مجبور شدن/وادار شدن
Lebitandin ادن/حرکت دادند یفرار
Lebitîn حرکت کردن/فرار کردن
Lêbok گر لهي/حاکاري/رشهيهنرپ
Lêbokî یگر لهي/حیاکارير
Lêbokitî هنرپيشگي
Lêborîn بخشش/معذرت
Lêborînبخشيدن
Lebûdî جداکننده پشم
Lêç انحراف
Lec بحث وجدلیپرحرف/
Lêçan منحرف
Lêçûn خرج/مصرف
Lêdan نزدن/ماليد
Lêder نوازنده
Leflefok خورده چيعلوفه پ
Legan تشت/لگن
Legana tehtevêlkî کم عمق یظرف غذا
Lêger محقق/پژوهشگر
Lêgerînجستجو کردن/جستجو
Legleg لک لک
Leheng قهرمان
Lehî لابي/سليس
Lehik علامت علاوه/جمع
Lehikandin اضافه کردن/جمع بستن
Lehikîn دنيفه شدن/چسباضا
Lehîm ميلح
Lehîmkirin کردن ميلح
Lehn لانه خرسیلانه کوه/
Lêhûrbûnتجزيه و تحليل
Lek کيپلاست
Lekan کفش برف
Lêkanîn دادن یبه هم رساندن/آشت
Lekaş صندل
Lêkdan رفتن نيازب
Lêkdan جمع بستن دو عدد
225
Lêkend لابي/سليس
Lêker فعل
Lêkirî دستورسببي( )
Lekitandin دادن اديبد زيچراندن/چ
Lekitîn ادگرفتنيبد زي/چدنيچر
Lekîلکي
Lêkolandinتحقيق کردن/پژوهش کردن
Lêkolîn تحقيق/پژوهش
Lêkolînerمحقق/پژوهشگر
Lêkûrbûn تامل/انديشيدن
Lekvanîn پارو زدن
Lêkvekirin جدا کردن/سوا کردن
Lêl آب گل آلود
Lêlav گل آلود/بارش برف و باران
Lele قلاده
Lelekirin ريبستن/دستگ ريبه زنج
کردن
Lelep دندان یدهان ب یصدا
Lêlîtî گل آلود بودن
Lem پنجه دست
Lêm شن
Lemç بوسه زدن یصدا
Lemçelemç kirin بلند بوسه یبا صدا
زدن
Lemçelemç بوسه زدن یصدا
Lemelem مزمزه/من من
Lemelemkirin حرف را مزمزه کردن
Lemisîn کش آمدن/مچاله شدندنيترس/
Lêmişt لابي/سليس
Lemkirin زي/تدنيرا تراش یزينوک چ
کردن
Lemlate گروه/جامعه
lemper حرکت آب خروشان
Lenc خورده چيخم و پ
Lencîn راه ینيبا ناز و به سنگ
رفتن
Lênêzîkbûnرويکرد/ديدگاه
Leng /آدم لنگلنگ
Lenger تکيه گاه/لنگر/سپر/مهار
Lenger يیفضا نهيسف
Lenger avêtin لنگر انداختن
Lenger berdan لنگر انداختن
Lenger hildan لنگر کشيدن
Lengergeh اسکله/لنگرگاه
Lênûsk دفتر
Leoparپلنگ
Lep kirin دست را پنجه کردن
Lep پنجه/دست
Lêp لهيفن و فوت/ح
Lepelepkirin نياراده به زم یب
افتادن
Lepik دستکش
Lêpirs مسول/بازجو
Lêpirsîn بازجويي کردن/پرسيدن
Leplep افتادن نيزم یاراده رو یب
Lêpok رسوا/آدم رذل
Leq لرزش/حرکت
Leqandin به حرکت در آوردن/تکان دادن
Leqayî bûn روبه رو شدن
Lêqewimî گرفتار /مظلوم
Leqîn تکان خوردن/حرکت کردن
Leqleqok متحرک
Lerizandin حرکت دادن/به لرزه
درآوردن
Lerizîn لرزيدن
Lerizîn حرکت کردندنيلرز/
Lerz لرزش/حرکت/تکان
Lerzek لغزش یصرع/جا
Lerzok لرزش/حرکت/تکان
Leş جسد/جنازه
Leş kelaştin بدن نهيمعا
Leşkelêşî کالبدشکاف
Leşker سرباز/لشكر
Leşkergeh لشکرگاه
Leşkerî ی/نظامیلشکر
Let bûn شدن/بخش بخش شدن ميتقس
Let kirin کردن/قسمت کردن ميتقس
Let تکه/بخش/قسمت
Letandin کردن سيساکت کردن/ه
Leteme بزرگ/لطمه/صدمه بيع
Letilîn ترک کردن/برجاي گذاشتن
226
Letok صلح طلبیمنطق/
Lêv لب
Lêv daxistin از ناراحت بودن هيکنا
Lev piçikîn دنيچيبه هم پ
Lêv لب
Leva kirin تقسيم کردن/پاره پاره کردن
Lêva xwe gez kirin تعجب کردندنيلب گز/
Leva بخش/تکه/قسمت
Lewaş نازدار/مغرور
Lewçe بد دهان
Lêvdûdik درشت لب
Lêvelêv تا دهانه پرزيلبر/
Leven ین
Lewendî یبلند لباس کرد نيآست
Levhatî مناسب
Lewhe لوح/چارچوب
Lewitandin ختنيکردن/به هم ر فيکث
Lewitî فيآلوده/کث
Lewitîn شدن/آلوده شدن فيکث
Lewleb قرقره سطل چاه
Lêvlêvî نخود بوداده
Lewmaبدين خاطر/لذا
Lewra از اين روبيترت نيبد/
Lewre دين ترتيباز اين رو/ب
Lêvşotirk نييبزرگ بودن لب پا
Lêvلب
Lexer قصاب
Lexerî یقصاب
Lêxistin زدن/ضرب و شتم
Leyistik بازي/بازيچه
Leylan سراب
Leymûn ترش مويل
Leyoparپلنگ
Lez عجله/عجول
Lez girtin عجله کردن/شتاب گرفتن
Lez ketin عجله کردن
Lez û bez ولعجله/عج
Lezandin به عجله واداشتن/شتاب دادن
Lezandin عجله کردن
Lezbot قايق ورزشى و صيادى
Lezet یلذت/خوش
Lezgîn عجول
Lezgînî عجله
Lêzim لي/فامشيخو
Lezîn عجله کردن
Lezobezo با عجله
Li در/به
Li ba bûn در معرض باد قرار داشتن/تکان خوردن
Li ba kirin باد دادن/تکان دادنبر
Li bara درباره
Li benda kesekî/tiştekî bûn در انتظار کسي/چيزي بودن
Li bendê bûn منتظر بودن/در انتظار بودن
Li bendê man/sekinîn منتظر ماندن/دربودن یزيبند چ
Li ber … bûn در شرف.. بودن
Li ber çav girtin مد نظر قرارکردن تيدادن/رعا
Li ber gerîn خواهش کردن/نوازش کردن
Li ber rabûn کردن/مخالفت کردن تيضد
Li ber xwe ketin محجوب بودن
Li ber xwe ketinحيا کردن/شرم کردن
Li berahiyê پهلو به پهلو
Li cem شيدر کنار/بغل/نزد/پ
Li dar xistin برگزار کردن
Li dû çûnدر پي رفتن
Li dû heyfê ketin انتقام گرفتن یدر پ
بودن
Li gel çûn همراهي کردن
Li gel man ماندن با
Li gel به همراه
Li gor طبق/براساس
Li hev civîn گرد هم آمدن/دور هم جمع شدن
Li hev hatin بستن/صلح کردن مانيپ
Li hev kirin متحد کردن
Li hev rast hatin با هم روبرو شدن
227
Li hev rûniştin دور هم نشستن
Li hêviyê mayîn/sekinîn منتظر ماندن/چشم به راه بودن
Li kelojkan gerîn مفت بودن زيدنبال چ
Li kesekî kuşim kirin یدست انداختن کس
Li kesî birinاز کسي بردن/پيروز شدن
Li kilê xistin با مشک دوغ زدن
Li paş bûn در عقب بودن/عقب مانده بودن
Li paş عقب/پشت سر
Li pêş bûn در پيش بودن/جلودار بودن
Li pêş در جلو
Li pey یبه دنبال/در پ
Li rex کنار
Li ser lingan man روي پاي خود ماندن/ايستادن
Li ser piyan پا ی/روی/فوریموقت
Li sîngê xwe dan بر سينه خود زدن/دفاع کردن
Li tengasîyê asê bûn مواجه با مشکلات
شدن
Li tengasîyê asê kirin با مشکلات مواجه کردن
Li xwe kirinپوشيدن/به تن کردن
Lib û lib کيبه کي
Lib دانه/ذره
Libasلباس
Libê ! دييبله!/بفرما
Lîç حوض/استخر
Lîço زي/لی/لزجیلجن
Lîgليگ
Lihêf لحاف/پوشش
Lihêv لحاف/پوشش
Lihevhatîمناسب/آشتي كرده
Lihevketin بهم خوردن
Lihevxistin را گريکدي/ختنيبه هم ر
کتک زدن
Lijne هيئت/جامعه/انجمن
Lijneya wezîranكابينه وزيران
Likij پرسه زن
Likijandinبه پرسه واداشتن
Likijînپرسه زدن
Lîl آب گل آلود
Lîlandin زنان دنيکل کش
Lîlik درخت/مردمک ینوع
Lîloz گل ینوع
Lîman بندر
Limbîs ليخرطوم ف
Lîme kirin بخش کردن/قسمت کردن
Lîme تکه/بخش
Lîmelîmeyî kirin قسمت قسمت کردن
Lîmon ليمو
Lîmon ترش مويل
Lînc kirin انداختن/شکنجه کردن رپايز
Lînc شکنجه
Ling پا/ساق پا
Lingçepel کج یپا
Lîq فيکث یليخ
Liq ینظام پيشاخ/ت
Lîrandin شدن دنيباعث کل کش
Lîre هيگزش حشرات/واحد پول ترک
Lîs لانه
Lîse دبيرستان
Liserhevمجموع
Liserxetسر خط/آنلاين
Lisf لباس مبدل
Lîsîn پژمرده شدن
Lîste ليست/فهرست
Lîstî کني/رقاص/بازگريباز
Lîstik رقصیباز/
Lîstin دنيکردن/رقص یباز
Lîstok یي/بازيچه/اسباب بازباز
Lîtav گل آلود یليآب خ
Lîteraturادبيات
Lîtikآب دماغ
Lîtir سيلاب/آب گل آلود
Liva پشم بره
Lîwa لوا/پرچم
Livajen پشم زن
Lîwan وانيدهانه اسب/ل
Livandinحرکت دادن/جنباندن
228
Lîvanليوان
Livîn جنبيدن/تکان خوردن
Livlivok /جنبانلرزان
Livok فعال/پرتحرک
Lixab kirin دهانه اسب را بستن
Lixab دهانه اسب
Liyan انيل یباز
Lo! ی/آهایا
Lod kirin هم انباشتن یرو
Lod کپه/توده/شتربارکش
Loke پنبه
Lokشتر نر
Lom یسلاح جنگ ینوع
Loma بدين خاطر/به اين دليل
Lome kirin نکرد هيسرزنش کردن/گلا
Lome تيگله و شکا
Lomeya pîvazê li sîrê genî kirin از هيکنا
مبهم صحبت کردن
Lop لقمهميلباس ضخ/
Lopik چيساندو
Loq قسمت/مردانه/تاخت
Loqandin تازاندن
Loqîn دنيتاز
Loqloqo تاخت اسب
Lorandin خواندن یمداح اي هيمرث
Lorî عقابيیلالا/
Lorîn /نواي غم سر دادنناله کردن
Lorîلري
Loş نان لواش
Lostik گل یلغزندگ
Lotê زن بد
Lotik حرکت تند/لگد پراندن
Lotikxane رقص ی/جادنيپر یجا
Lotim اکرام/بخشش
Lotke اوج/قله
Lotke کوچک/کلک قيقا
Lotkevan قيراننده قا
Lowî سبز یايلوب
Lûbîyaلوبيا
Lûç bûn وچ بودنپوست شدن/ل
Lûç kirin پوست کندن/لوچ کردن
Lûç پوست گرفته شده/لوچ
Lûdo گله تيهدا یچوپان برا ینوا
Lûl kirin واکسن زدن
Lûl واکسن/لوله شده
Lûlaq پشت ران
Lûlaqa stûr استخوان درشت
Lûle لوله/خرطوم
Lûlekî یلوله ا
Lûleper شکوفه ینوع
Lûleyî یلوله ا
Lûlik یله ادهانه لو
Lûm اهرم
Lûr گل از خاک نرم ینوع
Lûs بوته کوچکانهيلانه/آش/
Lûsik بوته
Lûslûsî kirin بوته بوته کردن
Lûslûsî بوته بوته
Lût بيني
Lûtî مرد بد/مرد زناکار
Lûtikگرد/گرد مانند
Lûtîtî مردان یزناکار
Lûtke نوک/قله
229
M
Ma مگر/آيا
Maç kirinبوسيدن/ماچ كردن
Maç گاوآهن شيماچ/بوسه/دسته خ
Maça jînê یتنفس مصنوع
Macera ماجرا
Maçî kirin ماچ کردندنيبوس/
Maçmaçanê روبوسي
Maçmaçanê kirin روبوسي کردن
Macûn ضماد/مرهم/پماد
Mad ماد
Made معده/ماده
Madek شيگاوم
Maden معدن
Madençîمعدنچي
Madenî یمعدن
Mader مادر
Maderșahî یمادر سالار
Maf حق/حقوق
Maf standin حق گرفتن
Mafdar صاحب حق/محق
Mafê çarenûsê سرنوشت نييحق تع
Mafê derbirinê انيحق ب
230
Mafên mirovحقوق بشر
Mafîya مافيا
Mafnas حقوق شناس/حقوقدان
Mafnasîحقوق شناسي
Mafxur حق کش/ظالم
Mafxwaz حق طلب
Magazînمجله
Mahî دياستخوان سف
Mahir ماهر
Mahlû/ صاف کن نيزم
Mahne girtin بهانه گرفتن
Mahnegir بهانه گير
Mahneبهانه
Maht kirin مات کردن
Maht ینوبت در باز
Mahû خوک ماده
Majesteاعليحضرت
Mak مادر
Makarûnî ماکاروني
Makedibistan یدبستان ابتدائ
Makepergal نظام اصلي
Makerخر ماده
Makêș یصاف
Makewكبك ماده
Makezagonقانون اساسي
Makîne دستگاهنيماش/
Makû نينش یکرد و آذر یشهر
Mal یخانه/سامان/دارائ
Mal kirin وز کردنمال اند
Mal û maldarî خانه داري
Mal û milk مال و ملک
Mala Xwedê خانه خدا/کعبه/مسجد
Mala قوس/انحنایبرآمدگ/
Malava / خداحافظ خانه آباد/نداي تحسين
Malavayî سپاس/تشکر
Malbat خانواده
Malbatkî خانوادگي
Malbelaş زبر و درشت یپارچه کتان
Malçol bûn راب شدن/خلوت شدن خانه خ
خانه
Maldar ثروتمند/خانه دار
Maldarî خانه داري
Maldemayî دختر ترشيده
Malêzîya مالزي/از کشورهاي آسيايي
Malhazrî غذاي آماده در خانه
Malî ی/کشوريیکدبانو/ماله بنا
يیقايآفر
Malikiyet صاحب بودنتيمالک/
Malîn ماليدن/جاروکردن
Malinc ماله
Maliq معلق
Malistin پاک کردن
Malîvanکد بانو
Malker کاسب
Malketî مفلس/ورشکسته
Malkir مال اندوز/خانه دار
Malko بر باد رفته
Malmalanê نوعي بازي
Malmam خانواده عمو
Malmezin خاندان
Malmîrat مفلس شده/ورشکسته
Malname بارنامه
Malnișîn باز نشسته
Malofî دهرام ش
Malper تارنماینترنتيا تيسا/
Malû نيچوب صاف کننده زم
Malûmatاطلاعات/آگاهي
Malxal خانواده دايي
Malxezûran پدر ايخانواده پدر زن
شوهر
Malxirabkîبيچارگي/خانه خرابي
Malxirabبيچاره/خانه خراب
Malxur خور/مال خور راثيم
Malxwe صاحبخانه
Malxwer ر/حقه بازمال خو
Malxwetî خانه استير
Malzarok رحم زن
Mam عمو
Maman ماما/پرستار زن زائو
231
Mambiz بچه غزال
Mametî عمويي کردن
Mamik ستاني/چزيمترسک جال
Mamir ساله کيمرغ
Mamiz غزال
Mamoste معلم/استاد/آموزگار
Mamostetî ی/آموزگاریمعلم
Mamosteyîاستادي/معلمي
Mamoاي عمو
Mamtî عمو بودن
Mamuxanکرم پوستي
Man یستادگيماندن/اقامت کردن/ا
Mana یمعن
Mandel kirin انکار کردن
Mandel راهيدروغ/اشتباه/ب
Mandî bûn درماندن/خسته شدن
Mandî kirin خسته کردن
Mandî خسته
Mane یبهانه/معن
Manek انيماد
Manend مثل/مانند
Mang ماه
Manga ماده گاو
Mangêrکلوخ خردکن
Manişt سرزمين ماد/ نام دشتي
Mankerخر ماده
Manşet یاصل نيعناو
Mar kirin عقد کردن
Mar مهريه/مار
Maravî یمار آب
Mardîn کر یشهر
Marez یمفرش/گستردن
Margestî دهيمارگز
Margîse که خود را به رنگ یوانيح
آورد یخاک محل در م
Marîs ني/خارج از دنيد یب
Maristan لانه مارها
Markirî عقد کرده
Marlûlk یکرم خاک
Marmaraدرياي مرمره
Marmark کرم بلند ینوع
Marmarokمارچه
Marmasî یمارماه
Marmêk مارمولک
Marmij وجدان/مفت خور یب
Mas اسب ماريت لهيوس
Maşalah ماشاءالله
Maşe ماش/لوبيا
Mase /ميزماسه
Mașelan باد خنک ینوع
Masî girtin ماهي گرفتن
Masî یماه
Masîgir ريگيماه
Masîgirî ماهي گيري
Mașik عدس سبز
Mașîn نيکهنه شدن/فرسودن/ماش
Masîvan ماهيگير
Masîvaniye یريگيماه یکشت
Masîvanîماهيگري/صيد
Masîxwarماهي خوار
Maşkane با هفت نوع یگرد عتيطب
اغذ
Maşkane kirin کردن یگرد عتيطب
Masmedya رسانه جمعي
Mast ماست
Mast merandin ماست درست کردن
Mast meyandin ماست درست کردن
Mastekan منبع ماست
Mastêrik فيق
Masû ماسوره
Masûl لهيفت
Masûlk بازو ايساق پا
Masûrماسوره
Mat bûn ساکت شدن/مات بودن
Mat kirin ساکت کردن/مات کردن
Mat رانيمات/ح
Matem ماتم/اندوه
Matmayîn رانيسکوت/ح
Matmayîمبهوت/حيران
Maweمدت/زمان
232
Max خانه/فله یگستردن
Maxane خانه خراب
Maxazeمغازه
Maxda bûn بودن باينا ز
Maxda باينا ز
Maxolan یخوليفرد مال
Maxolanî ايخوليمال یماريب
May tê kirin توجه کردن
May توجه
Mayepûç مفلس/ورشکست شده
Mayî مانده
Mayîn ماندن/اقامت کردن
Mayinde ماندگار
Mayîndeماندگار
Maz قوچ پنج ساله
Mazîçin نيشاخه چ
Mazî درخت یباير/بي بهره/نوع
Mazotگازوئيل
Mazûvan صاحبخانه/مهماندار/شاخهنيچ
Me انسداد/ فشار
Mê kirin اخته کردن
Me ما
Mê ماده/مونث
Meaș انهيماه
Mêbaz مرد هوسباز/چشم چران
Mebest قصد/نيت/هدف
Mebestdar هدفمند
Mebestkî هدفمندي
Mebestnasî منظورشناسي
Mebestvan هدفمند
Mebestyarهدفمند
Mecal توان/مجال
Mecaz یقيحق ريغ
Mecbûr kirin مجبور کردن
Mecbûr ناچار
Mecbûrî اجبار/جبر
Mecbûrkîمجبوري
Mecbûrtî یناچار یاز رو
Meçêtir جن
Mechûl داينا پ
Meclis مشورت وانيد
Meclîsمجلس
Mecme سيني بزرگ
Mede دني/خوابدنيدرازکش
Medenî یمدن
Medenîtî تمدنیکاردان/
Medeniyet تمدن
Mêdiya از تبار ماد/اسم دخترانه
Medrese اندبست
Medyaرسانه/سرزمين ماد
Mefa یسود/مفت/مجان
Mefadar سودمند
Mefer ديفرصت/مجال/نقطه ام
Meferdar دواريام
Mefsik ريکفگ
Meh روز یماه/س
Mehandin زدن هيمحوکردن/ما
Mehandin زدن هيما
Mehane مهماهانه/حقوق/ماهنا
Mehanî انهيروزه/ماه یحقوق س
Meharet یمهارت/کاردان
Mehder دانيم
Meheleمحله
Mehes اسب ماريت لهيقشو/وس
Mehfûr سفال مرغوب
Mehfûrî مرغوب یظروف سفال
Mehîn مثل ماه/نام دخترانه/ماده اسب
Mehîr ميگرداب عظ
Mehkeme kirin دادگاهي کردن
Mehkeme دادگاه
Mehkûm حکوم/زندانيم
Mehkûm bûn محکوم شدن/محکوم بودن
Mehkûm kirinمحکوم کردن
Mehmetçîkسرباز ارتش ترکيه
Mehmîz ماهانه
Mehne یبهانه/معن
Mehnewî یمعنو
Mehol پتک/گرز
233
Mehr هيمهر
Meht تخت/پهن
Mehtel man بيکار ماندن/تعجب کردن
Mehtelî بيکاري/معطلي
Mêhvandarî ن نوازي/مهمانيمهما
Mehyanبه تحليل رفتن
Mêj کهنهیميقد/
Mêjî șêlî kirin کردن جي/گختنيبه هم ر
Mêjî مغز/مخ
Mêjik مکيدني
Mêjîkok مغز کوچک/مخچه
Mêjkî مغزي/ذهني
Mejme سيني بزرگ
Mêjû خيتار
Mêjûnas شناس خيتار
Mêjyayî مکيده/جذب شده
Mekarî یگر لهي/حیمکار
Mekat حق چراگاه
Mêkew کبک ماده
Mekeمکه
Mekok در فهايرد انيعبور نخ م
یبافندگ
Mekteb دبستان/آموزشگاه
Mektûb نامه
Mêkut یپتک چوب
Mêl لي/تماليم
Mela ملا
Mela șito یقلاب یملا
Melaje ملاز
Mêlak جگر
Mêlaq خوشه انگورآويزان براي خشکاندن
Melaq شارلاتان/کلاش
Melatî ینماز شي/پیملائ
Melatîye هيشهرملات
Melavî kirin بودن رتيتلاشگربودن/با غ
Melavî مصمم بودن/با اراده
Melbend سلسلهرهيزنج/
Melbend نهاد/سازمان/منطقه
Mêldar خواستارليمتما/
Mele شنا/آبدزدک/ملا
Melegan ميبزرگ/عظ اريبس
Meleganî عظمت
Meleke توانتيقابل/
Melevan ملوان/شناگر
Melevanî kirinشنا کردن
Melevanî شنا
Meleyatî روحاني گري/آخوندي
Melik ريام
Meliktî یريام
Meliqandin زانيمعلق کردن/آو
کردن/له کردن
Meliqîn شدن/له شدن زانيآو
Melisîn شدن/چمپاته زدن ميقا
Melkeb یسبد بزرگ استوانه ا
Melkemot ليعزرائ
Melkes پاک کنندهجارو/
Melok /بغل کيدسته
Melû رهيبسته علوفه و غ
Melûçنرم/گل نرم
Melûl دردمندنيغمگ/
Mêlميل/تمايل
Mem قهرمان شاهکاراحمد خاني
Memik نهيپستان/س
Memikdank بند/کرست نهيس
Memikşîr زن شيرده
Memleket کشوراريد/
Memûrمامور/کارمند
Mên bûn و دنياز زور درد نال
زدن اديفر
Men (من)واحد اندازه
Menberahî ترازو
Mend ساکنستادهيا/
Mendebûr في/لاغر/کثفيضع
Mendîl پيشاني بند
Mendirêjahî اندازه طول
Mengeneمنگنه
Mengî منظوریمعن /
Mengiranî یارزشگذار
Menkûrahî اندازه عمق
234
Menzel داخل/تو
Menzîl فاصله/مسافت
Meqale الهمق
Meqamآهنگ/مقام
Meqes kirin قيچي کردن
Meqes قيچي
Meqesok پرستو
Meqsed مقصد/هدف
Mêr kirin شوهر کردن
Mer kirin زدن ليب
Mer لچهي/بليب
Mêr مرد
Meramنيت/قصد
Meran اسمنيغنچه گل
Mêrandin نشان دادن
Mêranî kirin شجاعت به خرج دادن
Mêranî /شجاعتمردانگي
Meraq kirinخواستن/آرزو کردن
Meraq آرزواقياشت/
Meraqdar مشتاق/با حسرت
Meraqvanîعلاقمندي
Meraqvanعلاقمند
Merasim مراسم
Merbend واناتيبستن ح خيم
Merc شرايط/شرط/وضعيت
Merc girtin شرط بستن/قول دادن/پيمان بستن
Mercanê شرط بندي
Merckî ولي/تعهديشرطي/ق
Mercname قولنامه/شرطنامه
Merd بخشنده/دست و دلباز
Merdan یپتک چوب
Merdane با یبا جوانمرد/
/بامگردانیرادمرد
Merditî بخشندگي
Merditî kirin بخشندگي کردن
Mere بيل
Mêrebî مرد بيوه
Mered دار ريواگ یماريب
Merek کاهدان
Meremنيت/قصد
Merez یرمايمرض/ب
Merfet امان/فرصت
Merg جان مرگ
Mêrg علفزار
Mêrgdirûn دنيعلف درو
Mergonek بام گردان
Merhaleمرحله
Merheba سلام
Merhebatî یاحوالپرس
Merhele مرحله/حد
Merhem مرهم/پماد
Merheme دستمال/بند
Merhemet مرحمت/کرم
Merhûmمرحوم
Merî انسان
Merîk دکمه
Mêrik مرد
Merisandin قورت دادن
Meritandin له کردن/فشردن
Meritîn له شدن
Meriv bûn انسان بودن
Meriv kirin انسان نمودن
Meriv انسان
Merivanîانسان دوستي
Merivanانسان دوست
Merivatî یانسان کيعمل ن
Merivatîانسانيت
Merivhez انسان دوست
Merivhezî انسان دوستي
Merivnas انسان شناس
Merivnasî انسان شناسي
Merivperwer انسان پرور
Merivperwerî انسان پروري
Merivtî انسانيت
Merixandin فشردن
Merixîn فشرده شدن
Merkane شهيدرپوش ش
Merkez یمرکز/نقطه محور
Mêrkirî شوهر کرده
235
Mêrkok ريمردک/مرد حق
Mêrkuj کشنده/قاتل
Mermer سنگ/مرمر ینوع
Mermî گلوله/فشنگ
Merș داخل خانه یگستردن
Mersef ینيس
Merșik داخل خانه یگستردن
Mêrsîn هيدر کردستان ترک یشهر
Mertal دفاع لهيسپر/وس
Merwanî خوراک مورد علاقه زن حامله
Merx آب ی/دره دارایسروکوه
Mêrxas ريشجاع/دل
Mêrxasî شجاعتیريدل/
Mêrxwaz زن مردباز
Merz مرز
Merze مرزه
Merzel گور/قبر
Mêş مگس
Meş kirin راه پيمايي کردن
Meș راه رفتندنيدو/
Mesajپيام
Meșale مشعل/چراغ
Meşandin به راه انداختن/پيش بردن
Mesaxtin دادن قليس
Mesele موضوع/مسئله
Meselok ستانيمثل/چ
Mêşevanجنگلبان
Mêşeکندو/جنگل
Meșfen ده شورسنگ مر
Meșhûr نامدار
Mêşik مغز
Mesîl استکان کوچک
Mesîlk یرود خانه فصل
Mêșin گوسفند
Meşînحرکت کردن/پيش رفتن
Meşk kêlandin مشک را تکاندن
Meșkale یمشک چرم
Meșkar مايراه پ
Mêșkuj مگس کش
Mêșlok قلمستان
Meșq مشقنيتمر/
Mesqel براق کننده
Mesqel kirin ردنبراق ک
Mesrefهزينه
Mêșreșik مگس
Meșrû روا/مشروع
Mest سرخوش/ مست
Mestayî یبزرگ
Met عمه
Metal ماده
Metbex آَشپزخانه
Meterîs سنگر زيخاکر
Methelok ضرب المثل
Mêtin مکيدن/استعمار کردن
Mêtingeh مستعمره
Mêtinger استعمار گر
Mêtingerî bûn استعمار شدن
Mêtingerî kirin استعمار کردن
Mêtingerî مکيدن/استعمار
Mêtinkar غارتگر/ستمگر
Mêtinyar استعمارگر
Mêtir متر
Metirsî dan تهديد کردن
Metirsî خطر
Metitî عمه بودن
Metod روش
Metran پاپ
Metrekûbikمتر مکعب
Mêtroمترو
Mêtûlke زيشپش ر
Mêw مو/درخت انگور
Mêvan نمهما
Mêvandar مهمان دار
Mêvandarî یهمانداريم
Mêvangehمهمان سرا
Mêvanî مهماني
Mêvankarمهمان دار
Mêvanperwer دوست مانيم
Mêvanxane مهمانخانه
Mêvanxane مهمانسرا
236
Mêvanyarمهمان دار
Mêwekî ميوه اي
Mêweميوه
Mewîj کشمشزيمو/
Mêwijانگور
Mewlûd غمبريپ لاديمراسم م
Mewoj کشمش
Mewqî تيمقام/موقع
Mewzî سنگر
Mexaztin تلف کردن/خرج کردن
Mexel واناتياستراحت ح
Mêxik خکيم
Mexlûq مخلوق
Mexmûr مامور
Mexmûretî ماموريت
Mexreb غروب
Mey شرابیم/
Meya قاطر ماده
Meyan هيجوهر/ما
Meyandin زدن هيما
Meyandin ه زدن به شيرماي
Meyaشتر ماده
Meydan ميدان/فلکه
Meydanî ميداني
Meyger یساق
Meyîn درست شدن ماست
Meyizandin نگاه/تماشاکردن
Meymûn عنترمونيم/
Meymûnkبوزينه
Meyrok حيمرجان/دانه تسب
Meyt جنازه/جسد
Meyter اسب مارگريت
Meytşûrمرده شور/غسال
Meyûj کشمش
Meyxane خانهيم
Meyxur مستخواريم/
Mêz ميز
Mezad بازار
Mezarمزار
Mezaxtî مال صرف شده
Mêze kirinتماشا كردن/نگاه كردن
Mêze طعمدينگاه/ د/
Mêzekarتما شاگر
Mêzekirinنگاه/تماشا
Mezel قبرستان
Mêzer زنانه یروسر
Mezer نام يک سبزي معطر
Mêzevan تماشاگر
Mêzeyar تماشاگر
Mezhebîمذهبي
Mezin بزرگ
Mezin kirin بزرگ کردن
Mêzîn زانيترازو/م
Mezinahî بزرگي
Mezinahî ی/بلندیبزرگ
Mezinatî بزرگي
Mezinatî kirin بزرگي کردن
Mezinayî بزرگي/عظمت
Mezlûm دهيمظلوم/ظلم د
Mezr مهد/محل
Mezran اساسانيبن/
Mezrandî شده ايآماده شده/مه
Mezrandin سينهادن/تاس انيبن
Mezrîb ليگاه/مس ليس
MGKشوراي امنيت ملي ترکيه
MHP هيترک یحزب حرکت مل
Mî شيم
Mibarek مبارک
Miç kirin دنيچشم بستن/ند
Miçandin بستن/برهم زدن
Miçêj اشتها/مزاج
Miçekçek زيآراستن/گل آو
Miçekçekî شده زيآرسته/گل آو
Micêrk خيدم شخا
Miçewr ینيخادم مکان د
Micid جدي
Micid bûn جدي بودن
Micidî جديت
Miciditî جديت
Micik در کار تيجد
237
Miçilge موضوع/ بابت
Miçiqandin عيخشکاندن ما
Miçiqîn عيما دنيخشک
Miçirandin ینوازش به قصد دست دراز
Miço کودک کوچک
Micwer پر رنگ یآب
Mîdad مداد/جوهر
Midas کفش/پاپوش
Midqal طايفه اي از کردهاي اورميه
Midûrمدير
Mifa سود
Mifadar سود آور
Mifte ديمفت/رايگان/کل
Miftexur مفتخور
Mih شيم
Mîh ميش
Mihabad کرد یشهر
Mihacir bûnمهاجر شدن/مهاجر بودن
Mihê نام مردان
Mîheng dan کردن اريع
Mîheng اندازهاريع/
Mîhrîcan شگاهينما
Mîhrîgan زيپائ
Mîhrîvan بخشنده
Mihrûمورچه
Mij مه/مه آلود
Mijandin شير دادن به بچه
Mijane (محور)خودرو
Mijang مژه/مژگان
Mijar موضوع
Mijaretî موضوعيت
Mijarî موضوعي
Mijawî مه آلود
Mijdar مه گرفته/ماه کردي
Mije تام و تمام
Mijek کننده مکنده/جذب
Mijîn مکيدن/جذب کردن
Mijînî مکش/جذب
Mijînîtî مکش/جذب
Mijînok بچه شيرخوار
Mijmijî خيلي پخته/وا رفته
Mijmijok بوته ینوع
Mîjo رخواريبره پرش
Mijok زالو
Mijolker مکنده/جذب کننده
Mijûl bûn سرگرم بودن /مشغول بودن
Mijûl اشغال/مشغول
Mijûlî تيمشغول
Mikemik بز یصدا
Mîkrob ميکروب
Mîksêr مخلوط کن
Mikur hatin زورش آمدن یکس
Mikur لهيح
Mîl ليم
Mil dan bi hev دست به دست هم دادن
Mil li kesî danînبه کسي زور گفتن
Mil بازو /سمت/کتف
Mîlan نام طايفه اي در ماکو
Milanê یرقص کرد کي
Milç ملچ ملچ دهان
Milçemilç ملچ ملچ دهان
Mile دامنه کوه/تپه
Milet ملت
Miletîمليت
Miletkî یمردمي/خودمان
Milk نيملک/زم
Milkiyet تيملک
Milkملک/زمين
Milpêç شال گردن
Milyaket فرشته
Mîmar معمار
Min /م-من
Mîn مين
Mîna مثل/مانند
Mîna bûn بودن هيشب
Mînak lêdan مثال زدن
Mînak مثال/نمونه
Mînandin کردن هيتشب
Mindal کودک
Minet منت
238
Minho اثر و نشانتيروا/
Minminîk پروانه کوچک
Minminok کندکار/تنبل
Mîntan قهي/جلراهنيپ
Mînyaturمينياتور
Miqate bûn مواظبت کردن
Miqate مواظب/مورد توجه
Miqawe مقوا
Miqilk تابه دسته دار
Miqûr kirin اعتراف کردن
Miqûrgerاعتراف کننده
Miqûrاعتراف
Mîr امير/سرور/شاهزاده
Mir ترشرویاز خود راض/
Mîrala سرهنگ
Mîran یبرج نگهبان
Mirandinسبب مرگ شدن
Mirar bûn وانيمردن)ح )
Mirarلاشه
Mîrat راثيم
Mîrate راثيم
Mîrav آب ريم
Mirazآرزو/خواسته
Mîrbahal م کوهي در مرگور نا
اورميه
Mirc یچکش بزرگ آهن
Mirç ملچ
Mircan مرجان/نام دختر
Mirçemirç بوسه یملچ ملچ/صدا
Mirdal ارزش یمَردار/فرد ب
Mirdar حرام/ناپاک
Mire خاموش شدن/چال شدن
Mirêk نهيآ
Mîrek یري/امريام کي
Mîrekîامارت/امير نشين
Miremir kirin زدن/غرزدنحرف یتودماغ
Miremir غرزدن
Mirês احتشام/جاه
Mîrgeh نينش ريم
Mirgewer از مناطق کردنشين اورميه
Mirî مرده
Mirîçok ی/مردنفينح
Mirîd ديمر
Mirin مردن/فوت کردن/مرگ
Mirisandin مچاله کردن
Mirisîn مچاله شدن /گلو خشک شدن
Mirîșkمرغ
Mirîşûr مرده شور/غسال
Mîritî هزادگي/اميريشا
Mîrkut یپتک چوب
Mîrlîwa لوا کي ريام
Mîrnișîn نينش ريام
Mîrnișînî امارت
Mîro مور/مورچه
Mirok ی/مردنیفنا شدن
Mirov آدم/انسان
Mirovahîانسانيت/بشريت
Mirovantî انسانيت
Mirovatî انسانيت
Mirovdost انسان دوست
Mirovî انسان دوستي
Mirovperwer سان پروران
Mirovxur آدمخوار
Mirovxwarî آدم خواري
Mirovxwarآدم خوار
Mirrik حشره ینوع
Mirtoxe خوراک ینوع
Mirûç زائد بدن یمو
Mirûz چهره/رخسارمايس/
Mirûztirș ترشرو
Mîrza رزادهيم
Mis مس
Misab پاشنه کش
Misafirمهمان
Mișag كارگر مزدبگيررکيز/
Mișar اره
Misas گرز
Mișe اديفراوان/ز
Mișe مُزد/حقدست
Mișefil پرتگاه/راه خطرناک
239
Mișepere پول ربا
Misêwa یشگي/همیدائم
Mișext آواره /پناهنده
Mișexte ی/پناهگاه اجباردگاهيتبع
Mișextî یپناهندگ
Mișextkirin تبعيدكردن
Mișexur ربا خور
Mişeya têketinê یورود طيبل
Mișeyî یراوان/فاديازد
Mîsger مسگر
Mîsgerî یمسگر
Mishef قرآن ینام برا
Mișik موش
Misilman مسلمان
Misilmanan ختنه کردن
Misilmanetî مسلمانيت
Misilmanî مسلمان بودن
Misîn آفتابه
Mîsîn یمس
Mişk موش
Misk û enber خوش یدو بو
Mișkane دست به سر/گرو
Mișmiș یسيزردآلو/ق
Mişmiş/zerdle زردآلو
Mișmișî به رنگ زردآلو
Misoger bûn تضمين شدن
Misoger kirin تضمين كردن
Misoger حتمي/تضميني
Misogerî تضمين/اطمينان
Mist dan مشتمال دادن
Mist kirin مشت کردن
Mist lêdan مشت زدن
Mișt زيپر/سرر
Mist مُشت
Mistanê ورزش بوكس
Mîstanik یپوست یماريب ینوع
Mîstanikî زانياندام آو
Miștax هم صنففيهم رد/
Miștaxan زمان خشک کردن انگور
Miștaxe محل پهن کردن انگور/فراوان
Mistek وجب کي
Miştî دسته گياه
Mistikî مشتي
Mîstin ادرار کردندنيشاش/
Miștin مشت ومال
Miştin مکيدن/جذب کردن
Mişttijî زي/سررزيلبر
Mișûr رمشکل/دشوا
Mit ساقه نازک
Mit صدايساکت/ب
Mit bûn حرکت و ساکت ماندن یب
Mit kirin صدا کردن یب
Mitale kirin تامل كردن
Mitbûna zivistanê یخواب زمستان
Mitêl لحاف
Mitî یصدائ یب
Mîtkلوله فالوب
Mitmayî شدن رانيمات ماندن/ح
Mîtolojîاسطوره
Mitrib مطرب
Mitribî مطرب بودن
Mîweganan مدت زمان رسيدن ميوه
Mix خيم
Mixabin متاسف/متاسفانه
Mixabin فيمتاسفانه/ح
Mixkirin کردن خيم
Mixmaz انهيشلاق/تاز
Mixrik هماوردبيرق/
Mixtar قائم مقام
Mîyanmar ميانمار
Miyaw ويگربه )م یصدا )
Mîyemûkirinميو ميو کردن
Mîz ادرار
Miz dan هم زدنو به دنيدست کش
Miz danماساژ دادن
Miz danماساژ دادن/ماليدن
Mîz kirinشاشيدن/اداركردن
Miz افزون/طعم خوشادهيز/
Mîz شا ش/ادرار
Mîzdankمثانه
240
Mize مزه
Mîzek ادرار بي اختيار
Mizemiz زمزمه
Mizemizkirin از گفتن حقيقت طفره رفتن
Mizgeft مسجد
Mizgewt مسجد
Mizgîn نام دخترديمژده/نو/
Mizgîndan دادن ديمژده دادن/نو
Mizgînî مژده/خبرخوش
Mizgînîdan خبرخوش دادن/مژدگاني دادن
Mîzildank مثانه
Mizirgir وسيله اي براي پختن نان
Mîzkeș شاش هيتخل یمجرا
Mizmizandin زمزمه کردن
Mîzok خيلي شاش كننده
Mîztin دنيشاش
Mizûr /ريمزدبگکارمند گمرک
Mobîlyaتلفن همراه
Moçe ماده قاطر
Modne قطر لوله تفنگ
Mohr مُهر
Mohrkirin مُهر کردن/تاييدكردن
Mole یمواد روکش کار
Moledan مهلت
Moletمهلت
Mon ترش رو
Mor مُهر
Moran مه/مه آلود
Morî مرواريد
Morkirinمهر کردن/تاييد کردن
Morمهر/رنگ بور
Moșek موشک
Moşene یدستگاه پنبه زن
Mostik نوزاد ريپستانک ش
Motik پياله
Motîvانگيزه
Movik مفصل
Mox مغز/مخ
Moxil زيالک/غربال ر
Moz kirin گاو و دنياز مگس رم
گوساله
Moz نوعي حشره/گوساله دو ساله/موز
Mozbeș خرمگس
Mozik خرمگس کوچک
Mozîساندويچ
Mozrîk شراره
Mû مو/کرک
Mûç واناتيکردن ح زيگوش ت
Mûçe حقوق/ماهانه
Mûçilk موچين/موكش
Mûçing مو کشنيمو چ/
Mûd قهر/خميده به جلونيک/
Mûdî دار نهيک
Muflan یوحش شيقوچ و م
Muflis ورشكسته
Mujikî آلوده/ناپاک
Mukuhatinقبول نکردن/انکار کردن
Mûle گل
Muletمهلت
Mûm شمع/موم
Mûmdank شمعدان
Mûnandin بافتن
Muqatebûnمراقب بودن
Mûr ساکت ترشرو
Mûrî مورچه
Murîd ديمُر
Mûrîstan لانه مورچه
Mûş منزوي/نام شهر
Mûșek مهمان ناخوانده
Mûsîqa یقيموس
Mûsîqajen نوازنده
Mûsîqnas دانيقينوا شناس/موس
Mustang مورچه
Mûtaw نخ از جنس مو
Mux یزردشت ینيد یشوايمغ/پ
Muxalif مخالف
Muxalifetمخالفت/شرايط بد
241
Muxbêd یزردشت یمغ/دانا
Muxirhatin اعتراف کردن
Muxtar دهيار
Mûyîn پر مو/مو دار
Mûz موز
Mûzexaneموزه
Mûzî آلت تناسلي مرد/كير
Mûzîka rapêموسيقي رپ
Mûzîkjenنوازنده
Muzîkموسيقي
N
Na نه
Naçar ناچار/مجبور
Naçarî یناچار
Nadan نادان
Nadir ابيکم
Nag شتر ماده
Nagah ناگهان
Nakok متناقض/ضد
Nakokî اختلاف/دشمني
Nal نعل/ناله
Nalan نالان/زار
Nalbend نعل بند
Nalbir یفروشنده لوازم ساختمان
Nalbirxane یفرشگاه لوازم ساختمان
Nalebar الف/ضدمخ
Nalenal نالهیزار/
Nalenalkirin ناله کردن
Naletîلعنتي
Nalîk تشک خواب کلفت
Nalik یکفش کف چوب
Nalîn ناله کردن/فرياد کشيدن
Nalkirin نعل کردن
Namalî وسائل خانه/کلفت
Name نامه
Namedor قطعنامه
Namerd نامرد/ناجوانمرد
Namilke هيقطعنامه/اعلام
Namûs س/عفتنامو
Namzedنامزد/داوطلب
Nan dan خوراک دادن/اکرام
Nan نان
Nandank ظرف نان
242
Nandar مهمان نواز
Nandaretîمهمان نوازي
Nandayî مهمان نواز
Nanfiroș فروشنده نان
Nangir پر برکت نيزم
Nangiranî نان یگران
Nankor خائنسيخس/
Nankorîkirin یکردن/ناسپاس انتيخ
Nano شكمو
Nanoziko آس و پاس
Nanpêj نانوا
Nanpêjنانوا
Naqos ناقوس
Narê اسم دختر
Nargile قليانلينارگ/
Narîn فينازک/نرم /لط
Narinc نارنج
Narincî نارنجي
Narincok نارنجک
Narînî پرهيز/خودداري
Narvîn سرنوشت/قدر
Nas آشنا
Nasandî آشنا
Nasandin شناساندن/معرفي کردن
Naşî ناشي/بي تجربه
Nasîn شناخت
Nasîner آشنا
Nasînآشنا شدن/شناختن
Nasirge فرغون
Nasirqe فرغون
Nasiyarآشنا
Nasîآشنايي
Naskirî آشنا
Naskirin شناختن/آشنا شدن
Nasname شناسنامه/ هويت
Nasnavلقب
Nașor نخ
Naște ناشتا
Naștin خاک کردن/چال کردن
Nasûskirin تلمبه زدن
Nasûsتلمبه بادي
Nasyar آشنا/دوست
Nasyarî یآشناي
Nasyonalîzmناسيوناليسم
Nator نگهبان باغ
Natorî یمراقبت/نگهبان
Nav lê birin نام بردن/ذکر کردن
Nav lê kirin نامگذاري کردن
Nav qeydkirin ثبت نام كردن
Nav û nûçik برچسب/لقب
Nav مياناسم/بين/
Navandin نام بردن
Navbend فاصله
Navbendî فاصله/مسافت
Navber مكث/فاصله/وسط
Navberkar یانجيواسطه/م
Navberkarî ی/واسطه گریگريانجيم
Navbernav انيهر چند در م
Navbeyn بين/ميان/وسط
Navbeynkarîوساطت/ميانجيگري
Navbir ديوار/علامت آپستروف
Navborî ده/مذکورنامبر
Navçav یشانيدوچشم/پ نيب
Navçe منطقه
Navçêmk منطقه بوتان گرينام د
Navçeyîمنطقه اي
Navçîtîوساطت
Navçiyar واسطه
Navdank لقبهيکن/
Navdar نامدار/مشهور
Navdaretîمشهوربودن
Navdarî مشهوربودن
Navdarمشهور
Navdêrاسم دستورري
Navdest سدر دستر
Navê razber اسم معني
Naveka dest کف دست
Navend مرکز
Navendîمرکزي
Naverast ميانه/مركزي
243
Naverok محتوا/فهرست/مضمون
Navêș درد داخلي
Navgîn معدل/وسيله
Navgînên ragihandinê یوسايل اطلاع رسان
Navgir ميانوند
Navik ناف
Navîn مركزي/مياني
Navis انبار اثاث
Navkêlk پهلو/ دوخت موقت
Navko مرکز خانه
Navkûrگودي بين دوکوه يا تپه
Navlêk لقب
Navmal داخل منزل
Navmil شانه بدن انهيم
Navnêrî اهيسنبل گ
Navnetewetî بين المللي بودن
Navnîşan مشخصات/آدرس
Navno شهرت
Navok انهيمغز/هسته/م
Navokî هسته اي/مرکزي
Navpișt بدن ميانه پشت
Navran ران انيخشتك/م
Navrêz فاصله بين دو رديف
Navroj ظهر/ناهارمروزين/
Navsale ميانسال
Navșalikخشتك
Navser بالاي قله
Navteng كمربند
Navûnîșan آدرس
Navxweyîداخلي/دروني
Navzed نامزددايکاند/
Navzik داخل شكم
Nawneteweyî یالملل نيب
Naxêr رينه/نخ
Naxwe ه/مگر نهآخ
Nayîn گاييدن
Naz ناز
Nazandinناز كردن
Nazdar نازدار/نام دختر
Nazê نازدار/نام دختر
Nazik bûn بودن باينازک بودن/ز
Nazik نازك/نازدار
Nazikatî نازکي/ظرافت
Naziktî یبائيظرافت/ز
Naznazokنازپرورده
Nekirin پرهيز کردن
Nexweآخه/مگر نه
Neasayî ی/اضطراریدعا ريغ
Neban مادر نااهل
Nebanî تي/عصبانینا اهل
Nebaș بد
Nebașî بدي
Nebat ینبات/رستن
Nebez آزاده/نترس
Nebîna نايکور/نا ب
Nebîrbir شياند کيتار
Nebû نيافترا/توه
Nebûnنيستي
Neçakîkirin بدي کردن
Neçar bûn ناچار بودن /فقير بودن
Necar نجار
Neçarge نگاهي/کمنيکم
Neçarî ناچاري/بيچارگي
Nêçîr شكار
Necirandin دنيچوب تراش
Nêçîrgeh شکارگاه
Nêçîrvanî شکارگري
Nêçîrvanشکارچي
Nedîtek نديددهيتاز به دوران رس/
Nedîtbar غيرقابل مشاهده
Nediyar نامعلوم
Nefel يونجه
Nefer نفر/واحد شمارش
Neferma وابسته ريسر خود/غ
Nefes girtinنفس حبس کردن
Nefes kişandin نفس کشيدن
Nefesنفس/روح
Nefîbûn شدن ديتبع
Nefîkirin کردن ديتبع
Nefî ديتبع
244
Nefilandin یاريانداختن/با هوش
انداختن
Nefret نفرت
Nefs نفس
Nefsbiҫûk شكسته نفس
Nefsek شكمو
Neft نفت
Neftî کيتار یپرنگ/آب یآب
Neftûkîmyayîپتروشيميايي
Nege افترا/تهمت
Negotî ناگفته
Neguhêzbar غيرمنقول
Neh عدد نه
Nehatî غايب
Nehberk بازي نه سنگ
Nehek نهم کي
Nehêlan جلوگيري کردن
Nehem نُهم
Nehên پنهانیمخف/
Neheng نهنگريدل/
Neheq ناحق
Neheqî lê kirin کردن عيحق را ضا
Neheqîظلم/بي عدالتي
Nehez نارفيق/نااهل
Nehimîn نهمين
Nehișî ی/کم عقلیهوشيب
Nehișîbûn یوانگيشدن/د هوشيب
Nehmandin خوردن یزيچ یجلو چشم کس
و به او ندادن
Nehsbûn نحس بودن/شوم بودن
Nehskirin اديدادن/شوم یاديز یرو
دادن
Nehs نحس/شوم
Nehsedنهصد
Nehșem وعده سرخرمن
Nehtik جبههیشانيپ/
Nehvêdنود
Nehwirandin غرو لند کردن
Nêk كفل/قلاب سر دوك
Nekarناکار
Nekelî نجوشيده/خام
Neker بيكار
Nekes ناكس/عوضي
Nekirin پرهيز کردن
Nekurdغير کرد
Neliwir غايب
Nem نم/رطوبت
Nêm girtin چرک کردن/نم گرفتن
Nêm نينم/ ورم چرک
Nema وجه چياصلا/به ه
Nemam نهال درخت
Neman فناینابود /
Nemaze بويژه/مخصوصا
Nemaديگر نه
Nemêr نامرد/خواجه
Nemerd خائن/نامرد
Nemir ابدي/جاويد
Nemrût زشت/نا پاک
Nemrûtî ینا پاک
Nenas نا آشنا بيغر/
Nenîk ناخن
Nenîkbir ريناخن گ
Nenok نازا
Nênûk ناخن
Nênûkbirناخن گير
Nepak فيناپاک/کث
Nepax تفنگ دست ساز
Nepayidarî ی/سستیدارينا پا
Nepen ی/نهانداي/نا پیمخف
Nepenî داي/نا پ یرازدار
Nepêt طاقت/نا توان یب
Nepijî خام/ناپخته
Nepîvan غير استاندارد/نسنجيده
Nepixandin پف دادن/باد دادن
Nepixîn باد کردن/ورم کردن
Nepox ده/بادکنکپف داده ش
Neqandin دنيانتخاب کردن/برگز
Neqeb نقب/حفره
Neqewسربالايي
Neqişandinآراستن
245
Neqişînآراسته شدن
Neqlkirin روايت كردن/منتقل کردن
Neql دفعه/باریانتقال/جابجائ/
Neqlîyat حمل ونقل
Neqș رينقش/تصو
Neqşbendî طريقت نقشبندي
Nêr نر/مذکر
Neran حيخت تسبدر
Nerasterê منحرفراهيب/
Nerd تخته نرد یباز
Nerde نرده
Nerdigan پلکان/نردبان
Nêrek ینگينر
Nêreker خر نر/الاغ نر
Nêrekewکبک نر
Nêremê دو جنسهیخنث/
Nêreng سحر باز/جادو گر
Nêrevan مراقب/ناظر
Nêrg پر قدرت
Nêrgisنرگس
Nêrgiz نرگس
Nêrî بز نر
Nêrik اهيگ یانيساقه م
Nêrîn نگاه کردن /تما شا کردن/ديدگاه/نرينگي
Nerindبد/زشت
Nerît روش/قاعده
Nêrit روش/قاعده
Nerîtandin دادن/روشمندكردن قيتطب
Nêrîz خنجر ینوع
Nermkirin نرم کردن
Nerm فينرم/لط
Nermahî یلطافت/نرم
Nerme نرمه
Nermegoșt گوشت بدون استخوان
Nermehur تپه بدون سنگلاخ
Nermekuxik یسرفه نرم و عاد
Nermenerm آرام آرام
Nermî تسامحینرم/
Nermijandin با مالش نرم كردن
Nermijîn بامالش نرم شدن
Nermikنرم/لطيف
Nermika guh لاله گوش
Nermînka ی/با نرمیبا آرام
Nermofis دهيفا ی/بهودهيب
Nermok نرمک
Nerrçeشتر نر نوجوان
Nerrشتر نر
Nêrنر/مذکر
Nesax ماريناخوش/ب
Nesaxîمريضي/بيماري
Neseb اصل و نسب
Nesîb قسمتبينص/
Neșmî با وسواسريسخت گ/
Neșmîtî وسواس
Nesrîn گل ی)نوع نينسر )
Nestêle بچه /جوان/فرد مهم
Neșter یجراح فيظر یچاقو
Neșterger جراح
Neștergerî یجراح
Neșterxane طاق عملا
Neșûștî فينشسته/کث
Net kirin صفر کردن/پاک کردن
Net کارينقطه/صفر/از کار ب
Netê غيرقابل قبولیخال/
Netêw یمحتوا /خال یب
Neteweperest ملي گرا
Neteweperestî ملي گرايي
Neteweperwerملت دوست
Neteweperwerîملت دوست
Neteweyî ملي
Neteweملت/مليت
Netirs سنتر
Netrîk زنان یشانيپ
Netû خانمان یآواره /ب
Nêvberميان/وسط
Neveنوه
Nevexwar پرهيز کننده
Neveҫirk (نديده)فرزند
Nêvîng هنجار جامعه
246
Newa نيآهنگ ینوا /صدا
Newal دره كوچك
Newêd نود
Newêrek ترسو/ بز دل
Newêrekî ترس/بزدلي
Newêrîn دنيترس
Newêr ترسو
Newqkiyan نفس نفس زدن
Newq پهلو
Nex ساقه کي یشاخه ها
Nexasim به ويژه
Nexifîn سوزش معده
Nêxin کشمشزيمو/
Nexșenîgarî ینقشه نگار
Nexșesazî ینقشه ساز
Nexşeنقشه
Next بها رينقد/ش
Nexuya ی/نا مرئدايناپ
Nexwende سوادينا خوانده/ب
Nexwendî بيسواد
Nexweș ماريب
Nexweșbûn بودن ماريب
Nexweşî بيماري
Nexweșî یماريب
Nexweșxane مارستانيب
Ney ین
Neyar دشمن/خصم
Neyaretî دشمني
Neyarî دشمني/خصم
Neyartîدشمني/خصومت
Neyasayîغيرقانوني
Neyeksan نابرابر
Neyînî منفي
Neyjen ینوازنده ن
Neynik نهيآ
Neynûk ناخن/آينه
Neynûkbir اخن گيرن
Nêz گرسنه/نزديك
Nezanetî ناداني
Nezanî ینادان
Nezanنادان
Nêzdemirî مرده یاز گرسنگ
Nezêk نازا
Nezelal گل آلود/غيرشفاف/مبهم
Nezelaletîعدم شفافيت
Nezelalî ابهام/عدم شفافيت
Nezer kirin چشم زدن
Nezer چشم زدن
Nêzîkahîرويكرد/رويه
Nêzîkî کي/خويشاوندينزدي
Nêzîk نزديک
Nezir kirin نذركردن
Nezok نازا
Nezûkنزديک/صميمي
Neҫar ناچار
Neҫarî ناچاري
Neҫe بد/ناصواب
Nêҫîr شکار
Niçik گره/برجستگي
Nicimîn دنيشل
Nifaq ینفاق/دو روئ
Nifir kirin کردن یاز کس یمنف یدعا
Nifir یکس یبرا یمنف یدعا
Nifrîn یمنف ی/دعانيرنف
Nifsî گرنبها قهيجل
Nifșnas نژاد شناس/نسل شناس
Nifșparêz نژاد پرست
Nifşنسل
Niftik آتش زنهتيکبر/
Nîgarkirin نقش کردن/آراستن
Nîgar نقشريتصو/
Nîgare تابلوینقاش/
Nîgarkêș نگاره گر/نقاش
Nîgarkêşنگارساز
Nîgarتصوير/تابلو
Nîgaș انگاراليخ/
Nîgașî ی/وهمیاليخ
Nigîn انگشتر/حلقه
Nigîn نيانگشتر/حلقه/نگ
Nigran دو دل/نگران
247
Nigranî ی/نگرانیدو دل
Niha حالا/اکنون
Niha حالا/اکنون/حال
Nihan نهان/پنهان
Nihanî خانه ی/اندرون گاهيمخف
Nihêl یبلند ويناهموار و پست نيزم
دار
Nihêryar منتظر
Nijad نسل/نژاد
Nijadkujî قتل عامینسل کش/
Nijadperest ینژاد پرست/تعصب نژاد
داشتن
Nijadperestîنژاد پرستي
Nijadperestنژادپرست
Nijde /ی/غارت/راهزنورشيحمله
Nijdevanî مسلح ی/دزدی/غارتگریراهزن
Nijinandin یبر پا کردن )با استاد )
Nijinîn دنيکش ازهيآباد شدن/خم
Nijtin /خاک کردن ريز چال کردن
Nik نزد/کنار/جنب/پهلو
Nîkad قُطر مين
Nikil نوک پرندگان/قله
Nikilreșî که یمرغ یمارينوع ب کي
شوديم اهينوک مرغان س
Nîma ماه/ماه چهارده مهين
Nimandinنماياندن/آشكار كردن
Nimayişgerتظاهرات كننده
Nimêj نماز/عبادت مسلمانان
Nimêja mexreb شدن هوا کيتارنماز
Nimêjkar که عبادت ینماز گزار/کس
آورد یخود را به جا م
Nimînandin کردن ميتسل
Nimînende/ لي/وکندهيرسان نما اميپ
Nimreنمره/تعداد
Nimûne عبرت ینمونه /مثل)برا )
Nimûneنمونه/الگو
Nîn نهستين/
Nîneنيست
Niobedar نگهبان
Nîqaş kirinبحث کردن
Nîqaşkar بحث کننده
Nîqaşkîبحثي
Nîqaşvan بحث کننده
Nîqaşyarبحث کننده
Nîqaşبحث/تبادل نظر
Niqêm سنگ پر ازرش ینوع
Niqik پله/راه پله
Niqîn / دنيآخ کش دنياوف کش
Niqir kirinحک کردن
Niqir سوهان
Niqirandin سوهان کردندنيخراش/
Niqit kirin غيبت کردن
Niqit /بدگوييغيبت
Niqre یسطل استوانه ا
Niqrosk حمله ديشد یخواب آلودگ/
خواب
Niqûrصدمه/زيان/آسيب
Niqut قطره/چکه
Niqutandin قطره چکاندن
Niqutîn دنيچک
Niquҫandin شگونيچشم بر هم زدن /ن
گرفتن
Nîr وقت/هنگام
Nîr وغي
Nirên درندگان ینعره/صدا
Nirîn ده درن واناتينعره زدن ح
و پلنگ ريمانند ش .
Nirx ارزشمتيبها/ق/
Nirx ارزش/قيمت
Nirxandin دنيگذاشتن /سنج متيق
کردن لي/تحل
Nirxandin ارزيابي کردن/ارزشيابي کردن
Nirxînارزيابي/ارزشيابي
Nirxyarارزيابي کننده/تحليل کننده
Nîşan danنشان دادن
Nîşan danنشان دادن
Nîşan kirin ن کردن/علامت گذاري نشا
کردن/مشخص کردن
Nîșan علامت /مدال/نشان
Nîsan لي)آورسانيماه ن )
Nîşan نشان/علامت/مشخصه
248
Nîșane نشانه
Nîșangeh در تفنگ یرينشانه گ اريش
Nîșanî kirin نشان کردن عروس با دادنهيهد
Nîșanî یخواستگار هيعروس/هد ینشاان
Nîşanî ن نشاني/مراسم شب حنابندا
عروس
Nîșank یمدال نظام
Nîşankî علامت
Nîşankî نشان گذاري شده/علامت گذاري شده
Nîsanماه کردي برابرآوريل
Nișdar جراح
Nișdarî یجراح
Nîșe نكته/ملاحظه
Nișêt آرم/نشانه
Nîșgeh مايباند فرود هواپ
Nișîn رفتن نينشست/پائ
Nișîngeh نشيمنگاه
Nișirîn ر آمدنشکفتن/ب
Nişîvkirin زير نگه داشتن
Nișîv ی/پستیري/سرازنيپائ
Nişivپايين/سرازيري
Nîsk عدس
Nîske یعدس
Nişkî ناگهان/سرزده
Nişkîtî ناگهاني/سرزدگي
Nîsko زود رنج/سوسول
Nîskok هسته
Nișmî تيحساس
Niştecihاهل/ساکن
Nişter تيز/نوک تيز
Nîștiman هنيکشور/م
Nîştimanetî ميهني
Niştimanîميهني
Niştîmanperwer ميهن پرست
Nîștimanperwer دوست هنيم
Niștin نشستن/فرود آمدن
Niștingeh اقامت/سکونت گاه یجا
Nitirandin ريزه كاري/حكاكي
Nîv نيم /نصف
Nivan رهگذرهمانيم/
Nivandin دادن بيخواباندن/فر
Nîvcî ناقص/نيمه/نصفه
Nîvek وسط/ميان
Nîvek وسط/نصف
Nîvekarî شراکت نصف/نصف
Nîvenîv نصف به نصف
Nîvîkirinنصف کردن
Nîvî مين
Nivîn خواب رفتن
Nivîn لحاف
Nivîn لحاف/خوابيدن
Nivîs خط/نوشته/متن
Nivisandin سبب نوشتن شدن
Nivîsar مقاله/نوشته
Nivîsgeh دفتر کار
Nivîsîn نوشتن
Nivîșk یوانيح کره
Nivîşkankirin ناقص کردن
Nivîșkan فلج/ناقص/کم اندام
Nivîskar سندهينو
Nivîskaretîنويسندگي
Nivîskarîنويسندگي
Nivîskî نوشتاري/مكتوب
Nivișt دعا نوشته
Nivistin دنيخواب
Nivîsyar نويسنده
Niviz پستنيپائ/
Nîvîنصفي
Nîvro ظهر
Nîvrojظهر
Nîvxweserنيمه مستقل
Niwênt لميف
Niwêntgeh لميف شيمحل نما
Nixamtin استتار کردن/پوشاندن
Nixavkirin آتش را گر کردن
Nixav زغال گر گرفته
Nixteبارندگي
Nixumandin کردن/پوشاندن یمخف
249
Nixurî فرزند اول
Nixwê کم نمک
Niyan دنييگا
Niyar شيصحنه نما
Niyarî یشگيهنرپ
Niyaz خواستهازين/
Niyêtkirin نيت كردن
Niyêt مقصود تين/
Nizakirin شيايدعا کردن/ ن
Niza دعاازين/
Nizarدامنه كوه
Nizar لاغر
Nizeniz ناله ضعيف
Nizilandin انداختن/تکاندن نيپائ
Nizilîn پايين افتادن
Nizilok صافي
Nizimbûn پايين آمدن/تحقير شدن
Nizimkirin حقير کردنپايين آوردن/ت
Nizimatî کوتاهي/کم ارتفاعي
Nizimkîکم ارتفاعي
Nizim کم ارتفاع
Nizmahî پست نيزم
Niznizok بچه ننر
Nizûlنزول/مال حرام
Niçkirin دنيقطره نوش نيتاآخر
Niç صدايي براي جواب نه
Niçandin اشاره كردن
Niҫeniҫ صدايي براي جواب نه
Niҫeniҫkirin اي دهان رد كردنبا صد
Niҫîn فرورفتن
Nobe نوبت
Nobedarنگهبان
Nod نود
Nodem نينود م
Nogin گاو سه ساله
Nok نخود
Noker نوکر
Nokolreşآبله مرغان
Nola مانند
Noq شدن نيآب رفتن/ته نش ريز
Noqandin آب کردن ريز
Noqavbûn آب شدن ريز
Normalîzebûnعادي شدن/عادي بودن
Normalîzekirin عادي ساختن
Noș نوش
Noșav یدنينوش
Noșîgiyankirin نوش جان كردن
Noșîn گوارا
Notirvan نگهبان
Noxêrîفرزند اول
Nozde نوزده
Nûbûn تازه شدن/نو شدن
Nûkirinتجديد کردن/نوکردن
Nû نو/تازه
Nubaharنوبهارنام دختر
Nûbar باختن
Nûbar دهينوبر/بر نو رس
Nûçevanîخبرنگاري
Nûçevanخبرنگار
Nûçeخبر/اخبار
Nûciwan نوجوان
Nuhaحالا/اکنون
Nuhtin اثبات کردن/زدن به هدف
Nuh نو/تازه
Nujdayî خوشمزه
Nûjen عصرتازه
Nûjenahî تازگي/جديدي
Nûjenî بودن/به روز بودن ديجد
Nûjenîنوگرايي
Nûjenمعاصر/جديد
Nûjînزندگي نو
Nukar تازه کار/مبتدي
Nûkarî تازه کاري
Nukirin تجديد کردن/نوکردن
Nûklerîهسته اي/اتمي
Nuk نخود
Nûma ماه نو
Numayîs نشان دادنشينما/
Numayîșgeh محل نشان دادنشگاهينما/
Numayişgerتظاهرات كننده
250
Numayîşتظاهرات
Numre نمره/امتياز
Nûner مايندهن
Nûnerîkirinنمايندگي كردن
Nûnerî نمايندگي
Nûnertî نمايندگي
Nuqte نقطه/خال
Nuqteșanî ینقطه گذار
Nuqurҫandin گرفتن شگونين
Nûradin هم یکردن/رو یطبقه بند
نهادن
Nûsikandin به هم پيوستن
Nuwaze بايز اريبس
Nûz خوش طعم
Nûza نوزاد
Nûzenûz گريه ضعيف
Nûҫegihan خبر نگار
Nûتازه/نو
Nuنو/جديد
NY سازمان ملل
O
251
Ober چادربزرگ شب
Oberik چادر كوچك شب
Ode اتاق
Of! اوف!/آخ!
Ofof kirin آه و ناله كردن
Ohr واناتيح دنيگام به گام چران
Ohrbûn محل کيدر واناتيح نديچر
مشخص
Ohrkirin در محل خاص واناتيبستن ح
دنيچر یبرا
Ol ني/دقتيمذهب/طر
Oladan صدا دادن/بانگ زدن
Olam نوكري/حمالي
Olama dewletê یبرا یخدمت اجبار
دولت
Olamkar خدمتکار/حمال
Olamkarî حمالي یخدمتکار/
Olan بانگ/صدا
Olaq لياص رياسب غ
Oldar ندار/روحانيدي
Oldaretî دينداري/ديانت
Oldarî ديانت
Oleder دين ستيز
Olederî دين ستيزي
Olî ینيد
Olintî عار یو ب کاريب
Olk واناتيگام به گام ح دنيچران
Olperest علم یب نداريد
Olxane مكان ديني
Olҫim زبان باز
Omet اُمت
Omit آمالديام/
Omitî یمهربان
Omitî li yekî kirin لطف کردن یبه کس
Omitwar دواريام
Onc رانيو
Onî درخت هرس شده
Omitkirin داشتن ديام
Operasyon عمليات
Oqe یاسلام یارزشگذار ینوع
Or امعا و احشام
Oran نشا کاشته شده ايساقه نهال
Ordîارتش
Oreor عرعر
Oreorkirin عرعر کردن
Organizasyonسازمان
Organ ام/سازماناند
Orîn عرعركردن گاو
Orînî عرعر
Orînî pê ketin عرعركردن
Orisp یفاحشگ
Orispî فاحشه
Ormeșk شکم گنده
Oro! (رفيق!)مذكر
Orqelêș درنده شكم
Orrîn غريدن/عرعركردن
Orrînî kirin غريدن/عرعركردن
Otêl هتل
Otonomخودمختار
Ovane girtin بهانه گرفتن
Ovane بهانه
Ox! آخ!
Oxilme پرس وجو
Oxilmekirin دنيپرس و جو کردن/کاو
Oxir مبارکمونيم/
Oxir be به سلامتي! سفرخوش!
Oxir خداحافظي/به سلامت
Oxweș bûn خوش بودن
Oxweșkirin خوش كردن
Oxweș! آخيش!
252
P
Pa پا
Paç تکه پارچه
Pac که به یمدال اينشان
دهنديم یبه کس یروزيخاطر پ
Paç (1) بوسه کوتاه
Paç kirin بوس کردن
Paç li serî girêdan پارچه به سر بستن
Paçe پاچه شلوار/کله پاچه /خوراک کله پاچه
Pace هر سوراخ ايو یروشنائ
رونينه ها که که به بخا واريدر د
ستيبتوان نگر
253
Pacerê پنجره/هر سوراخ درچارچوب و یخانه که دارا واريد
جام باشد
Paçî ( /ماچ ) در زبان کودکانه بوسه
Paçî kirin ( ماچ ) در زبان کودکانه کردن /بوس کردن
Paçik یکوچک / بسته بند یپاها
شده در یشده / مواد بسته بند
توپ پارچه کي/ کارخانه
Paçinî که پارچه پاره پوره یکس
فيکث یبه سر دارد / با سر و رو
Padaş یکي/ن هيپاداش /هد
Padaş kirin پاداش دادن
Padîşah ريپاشا /ام
Pag لهي/ طو رانهيخرابه / و
گاوها یبرا
Pageh نيرزمي/ زنيطبقه پائ
Pager یچرخش نوبت نگهبان
Pahn فراخپهن /
Pahnî یپهن
Pahnik پهن ینيزم
Pahtin پختن
Paj قسمت
Pajne پاشنه کفش
Pak زي/ تم زهيپاک/ پاک
Pak bûn بودن زيپاک بودن / تم
Pak kirin کردن / کيپاک کردن / ن
کردن زيتم
Pakdil دلپاک
Pakî ی/ پاکدل یزيتم
Pakîze زهي/ دوش زهيپاک
Paknivîs زيپاک نوشته /نوشته تم
Pakrewan روانپاکديشه /
Pakrewanî شهادت
Pal نيکش کوه/ پشت / زم نهيس
Pal dan دادن / لم دادن / هيتک
استراحت کردن
Palan پالان
Palan qelibandin استعاره دربار ريکه لج کند و ز یمورد کس
نرود کردن یکار
Palanê kerê لان خرپا
Palas بز یگبه بافته شده از مو
Palav که نوزاد از یا سهيک
ديآ یم ايدرون آن و با بدن
Palav dalstin در پستاندارانپاک یزدن مادر به نوزاد برا سيل
مانيکردن نوزاد از آب بعد از زا
Palavgeh شي/محل پالا شگاهيپالا
کردن
Palavte شده شيپالا یزهاي/ چ یصاف
Palavtin دني/ پال شيپالا
Palax از علف بلند با ینوع
و برنده زيبرگ ت
Paldank ی/ پشتی/صندل یکرس /
بالش/ متکا
Paldûm قوش
Pale کار یبرا شتريکارگر)ب
یگشاورز )
Paleî و کار در کارگاه تيفعال
و باغات با مزد نيو زم
Palem نيبلند که به زم شبنديپ
رسديم
Palewaî ی/دلاور یزور آزمائ
Palewan ريزورمند /دل
Palgeh بالش /متکا
Palik که در یبار اندک /پوشش
پالان خر م اندازند ريز
Palîka بهانه
Palir نيکه دور آن پرچ ینيزم
شده باشد واريد اي
Palpişt یپشت
Palpiştî ی/همکار یريپشتگ
Palûke محل کار
Palûte کار ميتقس
Pan (2) مراقبت
Pan پهن / وسيع
Pan(1) پهن
Panavاقيانوس
254
Panaz ی/ قلاب یجواهرات قلاب
Pance /pancik پاچه شلوار
-pance hilçinîn دنيپاچه ورچ
Pançilokî زاني/آو یمچاله شدگ
Pandî ناظر
Pandîgeh مرکز نظارت
Pandirûs کاره/ نا تمام مهين
Panêr ناظر
Pangeh در قيحوضچه / محل عم
رودخانه ريمس
Panî پاشنه پا /پاشنه کفش
Panik محل پهن / پهنه
Panika dev کام / سقف دهان
Panjehr پاد زهر/ضد زهر
Panos فانوس /شمع
Panosa deryayî یائيفانوس در
Pap پاپ
Papas شاه در بازي ورق
Papûç کفش بچگانه
Papûr (1) رو /راه ليجاده اتومب
شوسه
Papûr (2) ینفت یچراغ خوراک پز
Papûr(3) یمسافربر یکشت
Paqij شسته شده باي/ز زهيپاک /
Paqij kirin پاک کردن /شستن
Paqijiya regezî ینژاد یپاکساز
Par (1) سال گذشته/ پارسال
Par (2) / تسهم بهره/قسم
Par (3) پس / بعد /پشت سر
Par kirin کردن/ قسمت کردن ميتقس
Paraav (3) سيتازه / نو/تر. خ
Parak حلوا که هيخوراک شب ینوع
شودياز آرد و شکر و روغن درست م
Parastin کردن تيدفاع کردن /حما
Parastin دفاع كردن / حمايت كردن
Parav -1
Parav (2) ره/سخ یشوخ
Paravî خشک مهين
Paravî kirin چلاندن/خشک کردن
Paravtin چلاندن دنيپال/
Parçe پارچه /قسمت /تکه
Parçe kirin پارچه کردن /قسمت کردن /تکه کردن /جدا کردن
Parçeparçeyî تکه تکه /پارچه پارچه.از هم جدا
Pardar سهي/هم ک کيشر
Pardarî سهيشراکت /هم ک
Pardarî مشترک / یاشتراک /
یشراکت
Pardem روزه ميوقت /ن مهيکار ن
Parêz یاز بعض ماريمنع کردن ب
یو اعمال در پزشک هاياز خوراک
زي/جال
Parêzer یقانون ليمدافع /وک
Parêzgar استاندار /سردار
Parêzgarî ی/استاندار التيا .
Parêzgeh بزرگ /شهر یمحل استاندار
شودياستاندار اداره م لهيکه بوس
Parêzgeh استان
Parêzkar دفاع لهيمحافظه کار /وس
از خود
Parêzkarî یمحافظه کار
Parêzname نوشته هيدفاع /
دفاع در برابر اتهام
Parêzvan محافظ
Parêzvanî محافظت
Pargon/pargûn کوچک دور یجو
سوراخ
Parî (2) یوحش یخوراک اهيگ ینوع
Parî(1) لقمه
Parjimare یعدد کسر
Parjinandin قورت دادن و هضم کردن
Parleşker از لشکر یقسمت
Parmend مي/ سه کيشر
Parmendî همکار بودن /در یدر کار
بودن کيشر ینفع
Parone ساله کيگوساله نر
Paronek ساله کيگوساله
Pars یگدائ /
Pars kirin کردن یگدائ
Pars kirinپارس كردن
255
Parsek گدا / سائل
Parseng پار سنگ در وزن
Parsî نهيدنده قفسه س
Parsiw نهياستخوان دنده قفسه س
Parsû استخوان دنده پهلو
Part (1) یبسته علف در کشاورز یس
دي/قطعه نان تر
Part kirin و شده علف در یبسته ها
جا جمع کردن کيرا
Partî حزب افتهيجمع سازمان /
Partîzan طرفدار /اندام حزب
Partpartî بسته بسته /دسته دسته
Parvek ميتقس
Parxan نياستخوان پهلو در طرف
Parxêl ارابه اسب
Parz سنجد
Parzemîn از شش قاره یکي
Parzemînقاره
Parzûn ی/ صاف دنيپال لهيوس
Parzûnandin صاف کردندني/پال
Parپارسال / بخش / قسمت
Paş پشت / بعد
Pas سر باز /لخت و یها زيچ
عور
Paş xistin عقب انداختن / پس انداز کردن / به تعويق انداختن
Paş پشت / عقب / بعد
Paşa پادشاه / سلطان
Paşanê بعدا / سپس
Pasar که از پشت بام یرچه اپا
ی/رشته هائ شوديم ختهيآو نيبه زم
گذاشته یفرش و قال یکه در انتها
شوديم
Pasawe زيبهانه / دستاو
Paşbêj حرف زن / گرانيپشت سر د
دو به هم زن
Paşbend از انتها به ابتدا / از
چپ
Paşberek پشت جبهه / یروين
یبانيپشت
Paşdeman جلو نرفتن عقب ماندن /
Paşdir ريسگ هار / پاچه گ
Paşe نوه /سلطه
Paşê سپس / بعدا
Paşepêl نا راست یعوض /
Paşepêl / Paşopêl عقب عقب
Paşeroj آينده
Paşetîپادشاهي
Pasevan پاسبان /نگهبان
Pasevanپاسبان / نگهبان
Paşfiravîn وعده عصرانه / هنگام عصر
Paşgir پسوند
Paşgo جمع / اضافه
Paşgotin !. / پشت یگفتار آخر /نمام
حرف زدن یگريسر د
Paşî بعد / سپس
Paşî بعد از / عقب / پشت
Pasik دانيدشت پهناور /م
Paşil بغل بيپهلو /بغل /ج
Paşil bûn ريحامله بودن / آبستن /ز
بودن یکس تيحما
Paşilآغوش / بغل
Paşîn نيري/ز نيآخر
Paşîn / بعدي/ نهايي / آخرين پايان
Paşîv در روزه /خوردن یسحر
شبانه
Paşîv / وعده سحري / هنگام سحر بعد از شام
Paşketinعقب ماندن
Paşling یلگد / جفتک /پا انداز
Paşmîr مشاور ريوز/
Paşnav شهرت ینام خانوادگ /
/لقب
Paşnav ادگينام خانو
Paşpalî çûn / عقب عقب رفتن عقب عقب حركت كردن
Paşpalî hatin / به عقب برگشتن عقب نشيني کردن
Paşpalî عقب عقب
256
Paspaseروفرشي
Paspaye تييشخص یب
Paşpê برعکسیعاد ريغ /
Paşpêkî مخالف با عادت / عکس عادت
Paşpenî حاضر ري/ غ یابيغ
Paşpirtikپسوند
Paşstû ستون گردن
Paşteng تسمه عقب پالان
Pastî يقه
Pastîn پس گردن
Pastîvekirî يقه باز
Paşve çûn عقب نشيني كردن / عقب رفتن
Paşve سپس / عقب
Paşveçûn عقب رفتن /باز گشت
Paşverû نخواه ريبد خواه / خ
Paşverû پسرو / سنتگرا
Paşverû مانده / تنگ نظر سنتي / عقب
Paşvexistin / عقب انداختن معلق کردن
Paşwer نياز پس آمدن /جانش
Paşwerî یسلسله رهبر
Pata ني/ع هيمثل هم /شب
Pata bûn هم بودن /مثل هم هيشب
بودن
Patal کوچولو زهير /
Patalî بودن / آدم کوچولو زهير
بودن
Patat ینيزم بيس
Pate (2) نهيپ
-pate kirin کردن نهيپ
-pate lê xistin سلام دادن
Pate xur خود فروش /آلت دستگانهيب
Pate(1) سلام
Patêk دسته / بسته
Patik پس گردن
Patik يقه
Patikيقه / پس گردن
Patîle نظارت
Patile نان ینوع
Patin پختن
Patox دهيپوس وهيم
Patpatik تفنگ و یاسباب باز
طبانچه بچگانه
Patrome نهي/ واکس یريشگيواکسن پ
Patrome kirin کردن نهيواکس
Paverîng شده از ختهير یها وهيم
درخت
Pawan (1) ناظر/گرفتار
Pawan (2) یچراگاه حصوص
Pawan (3) گرداندن امور از مرکز
Pawankar یر قدرت/ کسمحافظه کار د
خواهد قدرت را واگزار کند یکه نم
Pawankarî در قدرت / یمحافظه کار
دسته خاص راه کيکه توسط یامور
شوديبرده م
Pawankarîya bazirganî امورمنفعت طلب کدستهيکه توسط یتجار
شوديگردانده م
Pax استرس / ترس مداوم
Paxav (1) ترس / دلهره
Paxav (2) یو قدر دان تيرضا
Paxêl بغل / آغوش
Paxil بغل /پهلو
Paye درجه تيثيرتبه /ح/
Paye yê ku perwerdeya
Payeberz / payebilind رتبه بالا
Payeberz بلند مرتبه/ بلند رتبه
Payedar مقام /برقرار یدارا
Payîn ی/چشم براه یچشم انتظار
نظر داشتن ري/ز
Payîz زي/ فصل پائ زيپائ
Payîze گندم که بذر آن در ینوع
یزي/ گندم پائشوديکاشته م زيپائ
Payîze پاييزي / مخصوص پاييز
Payîzپاييز
Paymal غارت
Paymal kirin غارت کردن
Paytext مرکز کشور تختيپا /
257
Paytext کشور / مرکز یشهر مرکز
دولت
Paytext پايتخت / مرکز
Pazdeh (11شماره پانزده )
Pazdehem پانزدهم
Pazen یپنبه ا نهيپ
Pazne ماه روشن
Pê (1) پا
Pê (2) نيخلاصه شده وجانش
Pê ewle bûn با او احساسکردن تيامن
Pê girt
Pê hesandin کردن اريهش
دادن اديدادن / ی/آگاه
Pê hesîn / اديحس کردن /دانستن
تنگرف
pê Karîn سرنگون کردن / طاقت ازبردن یکس
Pê kenîn کردن/در یشوخ یبا کس
دنيخند یکس یرو
Pê kirin ياد دادن
Pê lê kirin پا ريکردن / ز ماليپا
کردن
Pê lê kirin لگد كردن / زير پا گرفتن
Pê li ser … kirin کليک کردن / نقض کردن
Pê ra çûn همراهي کردن
Pê ra manهمراه ماندن
Pê rayî bûn / پسند کردندنيپسند
Pê venandin( به جان کسي )کسي را انداختن
Pê xistin روشن کردن
Pê پا
Pêbawerî اعتماد
Pêbaz ادهي/ پل پادهيپل عابر پ
رو
Pêbilîn ني/کند رو/ سنگ چيپا پ
پا
Pêç یباند / پارچه زخم بند
Pêçan به دور بستن چشيپ/
Pêçan باندپيچي کردن
Pêçandin یزيبه دور چ
چاندنيبستن/.پ
Pêçandin پيچاندن/ پيچيدن
Pêçayî شده /به دورش دهيچيپ
بسته شده
Pêçe چادر زنان مسلمان
pêçe یزيدور چ چاندنيپ
Pêçek که نوزاد در یپارچه ا
شوديم دهيچيآن پ
Pêçek ه / بستهقنداق بچ
Pêçî انگشت
Pêçî انگشت
Pêçik / عضو جثه / اندام
Pêçin ینوار پارچه ا ايباند
Pêçk لوله یکه بر رو یزيچ
شده باشد چاندهيپ یکوتاه
Pêçke . ريچرخ/ تا
Pêçolk قنداق بچه
Pêçûlk یدست یگار ايارابه
نوزاد
Pêdanî مساعده یکمک کردن پول/
یدست
Peder پدر/ بابا
Pêderî چارچوب در
Pederşahî یپدرسالار
Pêdîdê پديده / واقعه
Pêdivî لازم ازيمورد ن/
Pêdivîضرورت / نياز
Pêdivîنياز
Pêdivîنياز / لازم
Pêdizkî یآرام راه رفتن /رو
صدا یانگشت پا راه رفتن و ب
Pêgeh (1) مقام گاهيجا /
Pêgeh (2) محل سکونت / دانيم/
منطقه
Pêgeh (3) یتوالت و دستشوئ
Pêger یرو ادهي/پ دانيم
-pêgera nêçirvanan منطقه شکار
Pêgermok ريمس کيرفتن و آمدن در /
قدم زدن
258
Pêgiran کم تحرک /حامله / سلاخ خانه/کشتارگاه
Pêgiran / سنگين / كند / آبستن
حامله
Pêgirtî ديبند/مر یپا
Pegr نيرسوب / ته نش
Pegrandin کردن نيته نش
Pêhêl یمجوز/ اجازه نامه کتب
Pehîn پا زدن / ضربه با پا
Pehin یوانيپهن/ فضولات ح
Pehlewan پهلوان
Pehlewanîپهلواني
Pehn راست /پهن / تخت
Pehn bûn تخت بودن /پهن بودن
Pehn kirin هن کردن /تخت کردنپ
Pehn پهن / وسيع
Pehnav اقيانوس
Pehnavاقيانوس
Pehnî /pehnayî ی/تخت یپهن
Pehnîپاشنه / پهنا
Pehtinپختن
Pêjandin پختن
Pejilandin کردن رانيپراکندن /و
Pêjimêr حساب کردن لهيچرتکه/ وس
Pêjîn پختن
Pejinandin هرس دنيبر /
نکرد
Pêjinkar مامور استراق سمع/ مامور گوش دادن
Pejiranbar قابل قبول / قابل پذيرش
Pejirandin قبول کردن رفتنيپذ /
Pejirandin قبول كردن / قبولاندن
Pejirbar قابل پذيرش
Pejirî قبول / پذيرفته شده
Pejirîn قبول بودن
Pejirîn پذيرش / پذيرش
Pejirîn کردن قبول
Pejirinîtî قابليت پذيرش
Pejirînxwaz خواهان پذيرش
Pejk دهيچرک خشک
Pejmûrde شانيپژمرده /پر
Pejn صدا /نوا / آوا
Pêjn صدا / نوا / آوا
-pêjna te nayê ديآ ینم تيصدا
Pêk anîn توان یباور داشتن کس/
انجام کار
Pêk anîn / بدست آورن / انجام دادن از پس ... برآمدن
Pêk hatin باور دنيبه انجام رس/
داشتن
Pêk hatin دو نيشدن / صلح ب ليتشک
نفر ايگروه
Pêk hatinتشکيل شدن / درست شدن
Pêk hînan تطبيق دادن / وفق دادن
Pêk ve با هم
Pêk xistin جمع کردن
Pêkan ممکن
Pekandin / جهاندن ت /دروغ گفتنر زدنب
Pêkanînتحقق بخشيدن / انجام دادن
Pêkar توانا / لايق
Pêkenî یگري)دديخنده دار / خند )
Pêkenîk مسخره / دلقك
Pêkenîn خنديدن / مسخره / دلقک
Pêkenînî مسخره / طنز
Pêkenok خنده آور /شوخ
Pêketin مبتلا شدن / دچار شدن
Pêkeve همه به هم / کل
Pêkhatin تحقق يافتن
Pêkhatî / بدست آمده / ايجاد شده تحقق يافته
Pêkhatانجمن / گروه
Pekîn دني/ پر دني/رم دنيجه
Pekîner گو هودهيگردنکش /ب
Pêkirî مجرب / باتجربه
Pêkol دنيکوب نيپا بر زم
/خواستن/ در خواست کردن واناتيح
Pêkutî فشار آوردن /اصرار
Pêkva بيده / باهمچس
Pêkve bûn با هم بودن / پيوسته بودن
Pêkve باهم / چسپيده
259
Pêkvejiyan ستنيبا هم ز
Pel -1
Pêl (2) پرتو/ اشعه
Pel (2) دفعه / بار
Pêl (3) باد مينس
Pêl (4) طول موج
Pel برگ / برگه
Pêl موج
Pêl(1) زمان/ اندازه
Pelamar تجاوز کردن / یدست دراز
کردن
Pelandin دادن /تماس گرفتن تيتسل
/تحت نظر داشتن
Pelaş دهيو خشک دهيفايعلف ب
/پراکنده
Pelate دهيپراکنده /پاش
Pelate kirin / پراکنده کردن پخش کردن
Pelate پراکنده / پخش
Pêlavكفش / پاپوش
Pêlawaz کيعروض در شعر کلاس اتياب
تي/ب
Pêlawazdar که با یشعر
اوزان عروض سروده شده باشد
و وزن تيب ی)دارا )
Pêlawer یناخدا / راننده کشت
Pelax علف خشک شده
Pelaxtin هم فشردن و له کردن یرو
کردن و در هم کردن زي/ر
Pelçim شراره آتش
Peldank پول سهيپوشه / کلاسه /ک
Pele عجله / شتاب
Pele kirin عجله کردن
Pêlekan نردبان/ پلکان
Pêlekanنردبان
Pelemar حمله ابيفرصت کم/
ورشي/ یناگهان
Pelendar فشنگ نور افکن یچوب دست/
Pêlepaş پاشنه پا
Pelesingزياد / فراوان
Pelex نوعي گياه هرز
Pelg درخت /برگ ینوع
Pelg برگ
Pelgpan برگهايي نوعي گياه با
پهن
Pelîd دي/پل سيبد /ابل
Pelîdî یطانيش
Pelije بيقسمت / نص
Pelijîn کردن تيحرکت کردن /فعال
Pelîn ساخته شده از برگ
Pelisandin بر دنيخرد کردن /چ/
انداختن
Pelîse سهم/ قسمت
Pelişîn بر 2ختنيهم ر یرو .
/ انهدام یانداز
Pelişqe ه/ زوار در رفته کهن
/پوچ
Pelişqe bûn پوچ بودن /کهنه بودن
Pêlîstik یاسباب باز
Pêlîstin بازي كردن / به بازي گرفتن
Pêlîstok اسباب بازي / آلت بازي
Pêlîstokبازيچه
Pelixandin له کردن
Pelixîn هم انباشت شدن و له یرو
هم انبار شدن یشدن/خرد شدن و رو
Pêlixîn له شدن
Pell سنگ بزرگ
Pelok حلوا يی/ غذا نهيخاگ
یکه به تازگ یمانند که زنان
خورند یکرده اند م مانيزا
Pelp زيبهانه/ دستاو
Pelpût kirin کردن با یمخف
کردن نهيدروغ /با دروغ پ
Pêlşikên جلو واريموج شکن / د
رديتا جلو موجها را بگ ايدر
Pelû ه چشمچشم
Pelû كته / خمير
Pelûl که با دوشاب یحلوائ
ساخته شده
260
Pelûl حلوا يی/ غذا نهيخاگ
یکه به تازگ یمانند که زنان
خورند یکرده اند م مانيزا
Pelûr پخته شده اديکه ز یخوراک
شده ري/ مثل خمدهيو به هم چسپ
Pêlweş / باد وش/ باد صفتستگاهيا
Pembeyî رنگ صورتيپنبه اي /
Pembeپنبه
Pembo یکه از آن ن یباتلاق نيزم
ديآ یبدست م یو علوفه آب
Pemboyîn که از پنبه یتکه پارچه ا
است
Pembû پنبه
Pemoپنبه
Pena ديپناه /خواسته / ام
Penaber پناهنده / پناه بر
Penaber bûn / پناهنده شدن
آواره شدن
Penaber kirin نده كردن / آواره پناه
كردن
Penaber پناهنده
Penaberî پناهندگي
Penah پناه / محل امن
Penahberî یپناهندگ
Penahgeh که پناهنده در آن یجائ
/سکونتگاهپناهندگانابدي یه م
Pênas شناسه / عنوان
Pênase هويت / شناسه
Pênase هويت / شناسنامه
Pênasname ه / كات شناساييشناسنام
Penaxwaz یخواهان پناهندگ
Penc پنجه درندگان
Pênc (1شماره پنج )
Penc پر / بال
Pênc پنج
Pence پنجه
Pênced یپانصد/ پنج تا صد تائ
Pêncek پنجم/ خمس کي
Pêncem(-în) فيپنجم / در رد
پنج
Pencere پنجره
Pencerûk پنجه لهيحمله بوس
Penceşêr پنجه ريسرطان / ش
Penceşêr سرطان / بيماري سرطان
Pêncgoşe که پنج یپنج گوشه/ شکل
.گوشه داشته باشد
Pêncî یپنجاه/ ده تا پنج تائ
Pêncî پنجاه
Pencik مانند یواناتيناخن ح
و ر،گربهيگرگ،سگ، ش ...
Pencik پنجول / بال
Pencirûk kirin چنگول زدن
Pêncşem پنجشنبه/ روز ششم هفته
Pêncşem پنج شنبه
Pend پند /ضرالمثل حتينص/
-pend dan کردن حتينص
Pend پند / نصيحت
Pêndav موم که یبره موم/ نوع
زنبور عسل با آن درب ورود به
تا کندو را از کنديکندو را تنگ م
سرما وگرما حفظ کند
Pendî دايآشکار / پ
Penêrپنير
Peng حرکت یو ب ستادهيا
در مورد آب شتري)ب )
Peng کلاف
Pengav آب ليآب گل آلود/ س
دهيحرکت د یکه آب در آن ب ی/جائ
شوديم
pêngav (2) جلو رفتن مثبت
Pêngav گام / قدم
pêngav(1) قدم کيگام / کي
Pengîn (جمع شدن )آب
Pengirîn یکه آب در آن ب یجائ
ی/اندام رديگ یم دوعمقشويجمع م
و ورم شوديکه خون در آن جمع م
کنديم
Pengivandin / مسدود کردن آب جلو آب را گرفتن
Pengivî و صامت ستادهيآب ا
Pengivîn حرکت بودن یو ب ستادنيا
261
Pengizandin پراندن /جهاندن
Pengizîn دني/جه دنيپر
Pengizîn پرش کردن دنيپر /
Penî صداي/ب دايپشت /پ
Penîr پنير
pênivîs نوشتن لهيقلم / وس
Pênivîsخودکار
Pênşemîپنج شنبه
pênûs آ لت نوشتار/ قلم
Pênûsdank قلمدان/محل نهادن قلم
Pênûsê قلم
Pênusخودکار / قلم
Pep بچگانه( شيکفش )با گو
بچگانه شيجوراب )در گو اي/پا )
Pêpal بارک/ ممونيم
Pêpalxêr قدم مبارک ريقدم خ /
Pêpehn پهن و شيکه کف پا یکس
تخت است
Pêpelûçka چهار دست یرا رفتن بر رو
واناتيو پا / راه رفتن مثل ح
Pêpes kirin لگد كردن / زير پا كردن / نقض كردن
Pêpes kirin / له كردن / نقض كردن پايمال كردن
Pêpeskirî دهله شده / نقض ش
Pêpetî بدون کفش ی/ پا یپا پت
لخت ی/ پا
Pêpezپابند گوسفند / پاگوسفندي
Pepûk و در چارهيهُد هُد /ب
مانده
Peqandin متورم را یها زيچ
ترکاندن
Peqijîn ن ديخود به خود ترک
Peqijok عتيکه در طب یهائ زيچ
ترکند یخود به خود م
Peqîn شکفتن دنيترک/
Peqpeq متورم و ملتهب
Peqpeqok حباب /متورم
Per چرخ یپره / پره ها
Pêr دو روز قبلروزيپر /
Per صفحه /بال /برگ /پر و بال
Per پر
Pêr پريروز
Perandin نر را به ماده وانيح
یگريد یانداختن /انداختن بر رو
یعمل جنس تيبا ن
Perandin آوردن عبور دادن /بدست
Pêrar دو سال قبل
Pêrar پيار سال / دو سال قبل
Peraş که یدرختچه ا ايدرخت
یشاخ و برگ فراوان دارد /بوقلمون
یکه پر و بالش را از هم باز م
کند
Perasî دنده / استخوان دنده
Perat خشک / پول نقد هيسرما
perav ساحل / کنار آب /موج آب
Pêrbest (پرانتز )پ
Perç/Perçaf ورم
Perçan نفخ
Perçe bûn تقسيم شدن / تقسيم بودن / تکه تکه شدن / تکه تکه بودن
Perçe kirin تقسيم کردن / تکه تکه کردن
Perçe perçe bûn تکه تکه شدن
Perçe پارچه
Perçem کي یپرچم/ نشانه مل
/ یشانيبر پ ختهير یکشور /مو
شانيپ
Perçeperçe kirinتكه تكه كردن
Perçeپارچه / تكه / قسمت
Perçeپارچه / قسمت / تکه
Perçifandin متورم کردن /خود یو از خود راض دنيرا بالا کش
(بودن)پف کردن
Perçifîn شدن و یتورم /از خود راض
پف کردن
perçîn ی/باند پارچه ا خکوبيم
Perçiqandin اله له کردن و مچ
کردن
Perçiqandin له کردن
262
perçiqîn له شدن و مچاله شدن
Percîs از منظومه ها در فضا یکي
Perçivîn باد كردن / ورم كردن
Perdax (1) یچا اياستکان آب
Perdax (2) برق انداختن
Perde جداگانه یپرده /قسمتها
شي)در نما یباز )
Perde saz پرده ساز
Perde ردهپ
Perdeya çav هيپرده چشم / لا
چشم
Perdik تکه هاي چوب براي ساختن سقف خانه ها
Pêre کردن ميامانت کردن / تسل
Pere پول
Pere kirin terka şaşikê
Pere پول
Perehiz یعُقده ا
Pereng که آتش به یمشعل و چوب
سرش باشد
Peresenga devê xwe zanîn اندازهان و گفتار خود را داشتنزب
Perestgeh پرستشگاه /محل عبادت
Perestgehحرمسرا / دربار
Perestgehمعبد
Perestîn دوست داشتن/ دنيپرست/
خدمت کردن
Pereپول
Perg رسوب /بند کفش
Pergal آلات لهينظام /وس/
Pergala îdarîنظام اداري
Pergalنظام / سامانه
Pergar نقشه ساختمان /وسائل لازمکردن و بستن و زيساختن و ت یبرا
رهيغ
Pergeh ريفروشگاه لوازم تحر
Perger یرياندازه گ لهيوس
یکمان زيو هر چ رهيمداين
Pergî ینازک و شفاف بر رو هيرو
نباتات و اندام حساس
Pêrgî bûnمواجه شدن
Pêrgî hev hatin هم یرو در رو
آمدن/ رو برو شدن
Pergihandin دسته دنيچيپ/
ی/پرونده ساز دنيهم چ یدسته رو
Pergîn ندهي/آشيدرپ
Pêrginandin کردن یمهماندار
Perginde پراکنده /رنگ و رو رفته / آواره
Pêrgîngeh / محل تجمع سالن اجتماع
Pêrgînî استقبال /خوش یشوازيپ /
یآمد گوئ
Pêrgînî kirin کردن یشوازيپ
ی/خوش آمد گفتن به کس
Perî (1) یمحل پرده پوش شده برا
عروس
Perî (2) پروانه
Perî (3) اشعه /پرتو
Perî (4) و دلربا بايزن ز
Perî (5) ملکه یپر /
Perî (6) پراکنده شدن
Perik چرخ یپره / پره ها
Perik صفحه کوچک و نازک /بالگان کوچک و حشرات/ کاغذ پرند
گاريساخت س یتوتون )برا دنيچيپ )
Perîn نر وانيخود را انداختن ح
با واناتيماده /مانند ح یبر رو
کردن یزنان عمل جنس
Perîn جفت شدن / آميزش کردن
()براي حيوانات کاربرد دارد
Perîşan چارهي/ب شانيحال پر
/رسوا
Perîşan bûn بودن شانيپر
بودن / رسوا بودن چارهي/ب
Perisandin بردن /آراستن شيبه پ
Perîşe bûn پريشان بودن / پريشان شدن
Perîşe kirin پريشان كردن
Perîşe افسرده / پريشان
Perisîn جلو رفتن /آراسته
Perişt خود پرست
Pêrist فهرست
263
Periştin کردن و آراستن شيآرا
Peritandin نه کردن /پر و بال که
زدن اري/ کتک بس دنيکش
Peritandin پاره پاره كردن
Peritîn یکهنه شدن /از کهنگ
پاره شدن / از هم جداشدن
Peritîn پاره پاره شدن
Perixandin مشت مال دنيمال/
کردن
Perîzade یاز جنس پر یبايزن ز
کنديکه گردن ورم م یماريب ی/نوع
()گواتر
Perjan حصار نيپرچ /
Perjîn ايدور خانه یچوب واريد
زيجال
Perjîn kirin نيحصار و پرچ
رهيو باغ و غ زيدور جال دنيکش
Permalî یمرغ و پرندگان خانگ /
انيماک
Permêv برگ مو /برگ درخت انگور
Pero نهيتکه پارچه /پ
Perok مزمن یماريتکه پارچه /ب
Perokî ماريکه ب یو جائ محل
شده است عيشا رداريواگ
Perokî bûn یماريگرفتار ب
شدن رداريواگ
Perokî kirin یماريپخش کردن ب
گريدار در محل د ريواگ
Peroşî جانيحسرت / ه
Peroşmend جانيمتاثر و ه
زدن
Perperok پروانه دور شمع
Perpitîn جنب خوردن /غات خوردن و
خوردن نيبر زم
Perpitîn بحث کردن / غلتيدن
Perpût پاره /مندرس
Perpût kirin پاره کردن /زدن و مندرس کردن
Perr پر/ ورقه کاغذ / بال
Perrîلايه باسن
Perseng به یوزن کردن /فاصله ا
متر )فرسنگ لويک 11اندازه )
Persiv کپک زده دهيپوس/
Pert . نده در همه جا پراک زيچ
/ نا منظم /اشتباه
Pertaf نشده دييخبر تآ
Pertaf kirin موتق رياطلاع غ
دادن
Pertal دهيرخت و لباس پلاس
Pertav (1) پرتو / اشعه
Pertav (2) تاب/ توان
Pertav (3) ارزش/ ارج
Pertav têde neman تاب و توانش نماند
Pertavek dan xwe خود را نشان
یتيداد) از نظر شخص )
Pertûk کتاب
Perû شهي/جواهرات وش هيهد
یدر چراغ و شمعدان ختهيآو یها
Perû kirin ختنيمدال آو
Perû پارچه
Perûk رو پوش / تکه یباستان/
نهيپارچه/ پ
Perûkxane آثار شگاهيموزه / نما
/فروشگاه رو پوش یباستان
Perwa رسپروا / ت
Perwane که با یپنکه / پروانه ا
چرخد و هوا یم رهيباد وغ یروين
کند / باد زن یم هيرا تهو
Perwaneyên çerxê یپره / پره ها
چرخ
Perwaz پرواز /چارچوب
Perwazname دستور نامه/ مايهواپ ی/دستور پرواز برا
تهايدر سا یرينحوه بکارگ
Perwer سداشتنپروراندن و پا
Perwer پرور
Perwerde / یريگ اديآموزش
Perwerde bûn / آموزش ديدن تعليم ديدن
264
Perwerde kirin / ادياموزش دادن
دادن
Perwerde kirin / آموزش دادن تعليم دادن
Perwerde آموزش / تعليم
Perwerdehî ادي/یآموزش
یدادن
Perwerdekar / اديآموزگار
دهدهن
Perwerdenas یمتخصص آموزش
Perwerdeآموزش / پرورش
Perwerî ملاطفت یمهربان /
Perwerپروري / پرورش
Perwîn ارهي/ نام س نيپرو
Perxavانبار / بايگاني
Perxwawانبار / بايگاني
Perzîn کمد پوشه ها و پرونده ها/پُست / نامه
Perكاغذ / پر / بال
Pes دام / گوسفند
Pêş (1) شيدر جلو نه در عقب /پ
رو
Pêş (2) تله/ دام /دامنه کوه
Pêş da çûn جلو رفتن / پيش رفتن
Pêş ketin جلو افتادن / پيشي گرفتن
Pêş va çûn جلو رفتن / پيش رفتن
Pêş پيش / جلو
Pêşan نشان
Pêşan dan نشان دادن
Pêşandin نمايش نمايش دادن / به
گذاشتن
Pêşangeh شگاهينما
Pêşangeh نمايشگاه
Pêşanî ی/جلویاول
Peşar استيس
Pesar کوه ريکش آفتابگ نهيس
/خرت و پرت
Peşarî یاسيس
Pesartin فيضع هيسفارش کردن /تک
یبه قو
Peşarvan ستمدار ايس
Pêşbaz پيشواز
Pêşbazî kirin مسابقه دادن
Pêşbazîنمايش براي مسابقه
Pêşbênî پيش بيني
Pêşberek جبهه مقدم در جنگ
Pêşberî … çûn به استقبال )کسي( رفتن
Pêşberî دربرابر / جلوي
Pesbîn رانيو ینکردن/سو رييتغ
شدن
Pêşbîn نيب شي/ پ شيدور اند
Pêşbînî kirin کردن ینيب شيپ
Pêşbirkمسابقه
Pêşçav چشم جلو
Pêşçav kirin در نظر داشتن
Pêşcênîk یشانيپ
Pêşdank شونديپ
Pêşdaraz حکم دادن قبل از دادگاهتيکردن/ قصاص قبل جنا
Pêşdarazî شيشاپيحکم دادن پ
Pêşde از پيش / از قبل
Pêşdeçûyîپيشرفته
Pêşdem از موعد / کار قبل شيپ
از موعد
Pêşdemزودهنگام
Pesdeng پس صدافيظع یصدا /
Pesdengî بودن صدا رياندازه ز
Pêşdîtin زدن نيتخم
Pêşdîtinî یدور نگر
Pêşe kirin عادت كردن
Pêşek شاهنگيجلو دار / پ
Pesend قبول /پسند /چسپ
Pesend kirin قبولاندن /چسپاندن
Pesend kirin / تصويب کردن پسند کردن
Pêşeng راهبر/ سرپرست شوايپ /
Pêşengî پيشاهنگ / رهبر
Pêşengîنمايشگاه
Pêşengtîرهبري / پيشاهنگي
Pêşengپيشقراول / پيشاهنگ
265
Pêşeroj آينده
Pêşeکار / حرفه / عادت
Pêşgir -1
Pêşgir (2) حوله دست و رو
Pêşgir پيشگيري / جلوگيري î
Pêşgirî kirin / پيشگيري كردن
لوگيري كردنج
Pêşgirحرف اضافه / جلوگيري کننده
Pêşgotar مقدمه / پيشگفتار
Pêşgotin سر آغازشگفتاريپ /
Pêşgotinپيشگفتار / مقدمه
Pêşhat رويداد / پيشامد
Pêşhatî پيشرفته / پيش آمده
Pêsî یجزام / جزام یماريب
Pêşî پشه
Pêşî (2) اجداد انينيشيپ /
Pêşî (3) طرف ديطرف آشکار/ در د
دايپ /
Pêşî girtin ... جلوگيري کردن / جلوي را گرفتن
Pêşî vekirin راه را باز کردن / هموار کردن
Pêşî عادت / پيش / اول
Pêşî(1) زيپشه/ مگس ر
Peşîn نيکمي/ نياول
Pêşîn قبلي / اولي
Pesin مدح / ستايش
Pesinandin بودن از یراض
خود
Pêşînî که قبل یپرداخت/ پول شيپ
جنس و مال داده شده افتياز در
است
Pêsîr قهي/ نهيس
Pêsîrbend بند نهي/ س نهيروپوش س
پارچه
Pêsîrيقه
Peşîya ینان تنور
Peşk (1) قطره دنيسهم / قسمت /جه
نيبر زم زشيآب در ر
Pêşkarî hev bûn شدن /دعوا ريدرگ
کردن
Pêşkeftin شدن روزيجلو زدن /پ
Peşkek ی/اندک یکمک
Pêşkêş فرمانده / هيهد /
شقراوليپ
Pêşkeş kirin کردن / کيتقد
کردن /نشان دادن شکشيپ
Pêşkêş kirin تقديم کردن / هديه دادن
Pêşkêşi مقدمه
Pêşkêşî هديه / پيشکشي
Pêşkêşkar کننده /نشان دهنده ميتقد
Pêşkêşkarîمجريگري
Pêşkêşkerمجري
Pêşkêşvan تقديم کننده / مجري
Pêşkêşvanîمجريگري
Pêşkêşvanî مجريگري کردن / اجرا کردن
Pêşkêşvanمجري
Pêşketî پيشرفته
Pêşketinپيشرفت
Peşkilîn از هم جدا شدن در جشنها و مراسم
Peşm پشم
Pêşmal که یطناب اي سمانير
بندديچادر را در جلو با آن م
Peşmalk بند شيپ
Pêşmerg bûn / فدايي بودن پيشمرگ بودن
Pêşmerg kirin پيشمرگ کردن
Pêşmerg پيشمرگ فدايي /
Pêşmerge جنگجو یجنگاور فدائ/
Pêşmerge پيشمرگه / نيروي نظامي کُرد
Peşmîn آنچه که از پشم ساخته شده است
Pesn و افاده سي/ف تييشخص
Pesn dan دادن /مدح کردن تييشخص
/افاده نشان دادن
Pesn kirin ستايش کردن
Pêşnêrî kirin پيشنهاد کردن
266
Pêşnîyar که یا دهي/ ا شنهاديپ
شوديم ميتقد یريگ ميقبل از تصم
Peşniyar kirin کردن / شنهاديپ
کردن فيتکل
Pêşniyar kirin پيشنهاد کردن
Pêşnîyar پيشنهاد
Pêşnîyarname مکتوب شنهاديپ
Pêşniyaz في/تکلشنهاديپ
Pêşniyazپيشنهاد
Pêşnûma یزيبرنامه ر
Pêşnûma kirin یزيبرنامه ر
کردن
Pêşnûmeطرح / پروژه
Pêsotk یهار یماريب
Pêsotkî یهار یماريکه به ب یکس
دچار است
Pêşpirtikپيشوند
Pêşrew که جلو دار است یکس
/رفته و گذشته
Pest ی/تند ی/ سختیدشوار /
/فشردن ینيسنگ
Pest kirin فشردن ینيسنگ ريز
Pestandin فشردن ینيسنگ ريز
Peste ترانه / آواز سبک
Pestek سخمه قهيجل /
Pestên فشار
Pestîl ی/هر نوع خوراک ليباست
/حلوا یريخم
Pêştimalپيش بند
Pêstirk قهي
Pêstirk girtin گرفتن قهي
Pêşû پشه
Pêşûle پرنده مگس خور ینوع
Peşûş وو زشت دهي/گند دهيپوس
Pêşûş و فاسد شده دهيگند
Pêşve çûn پيشرفت کردن / پيشروي کردن
pêşve xistin پيش انداختن / جلو انداختن
Pêşveçûn پيشرفت
Pêşverû نينگرو روشن ب شيپ
Pêşverûپيشرو
Pêşwazî یو مهماندار یشوازيپ
Pêşwazî kirin کردن/ یمهماندار
استقبال کردن
Pêşwazî kirin استقبال کردن
Pêşwazîاستقبال / پيشوازي
Pêşwext قبل از موعدشوقتيپ /
Pêşwextزودهنگام
Pêşxistinپيشرفت دادن / پيش انداختن
Pêşقبل
Pêt زغال گر فيزردرنگ / نح/
ميگرفته / محکم / قا
Pêt دقيق
Pêtazî لخت پا/ بدون کفش
Pêtbûn دقت / راستي
Petêx خربزه
Petî زلال و شفاف
Petî kirin زلال کردن شفاف کردن /در رونيرا ب گانهيزبان، کلمات ب
آوردن
Petî خالص / مطلق
Petîşok زرگتشت ب
Petixîn افلاس کردن/ ورشکست شدن
Pêto وسيد
Petrol نفت
Petrome ی)در باغبان ونديپ )
Petrome kirin زد ن ونديپ
Pev باهم
Pêvajo ايدرست زمان رخداد
واقعه / در زمان اتفاق افتادن
Pêvajo مرحله
Pevçûn و دعوا یريدرگ
Pevçûn سي به هم ريختن / اعصاب ک
به هم ريختن / درگيري / جنگ
Pevdengحرف مركب
Pêve man چسبيدن/ وصل بودن
Pêve با هم
Pêvebûn چسبيدگي/ پيوستگي
Pêvedan مانند وانتيگزش ح
پشه،عقرب،مار
267
Pêvek به اضافه/ بعلاوه
Pêveبه بعد
Pevhatin و کنار آمدن یآشت
Pevketin شدن یدر هم شدن/ قاط
Pevzeliqandin به هم چسپاندن
Pêwan نگهبان زندان /مراقب
Pêwar گم / غايب
Pêwend سمانيطناب / ر
Pêwendî ارتباط / تماس
Pêwendî saz kirin ترتباط برقرار کردن / تماس گرفتن
Pêwendî پيوند / رابطه / ارتباط
Pêwendîdar مرتبط
Pêwendiyên civakî یاعروابط اجتم
Pewere چرخ یپره / پره ها
Pêwir(1) در فضا یمنظومه ا
Pêwir(2) یصدا گرفتگ یماريب
Pêwîstî ضرورت / لزوم
Pêwîstلازم / واجب
Pêxar لنگ / كج پا
Pexas پا لخت/بدون کفش وجوراب/ندار / بدون نعل )در
(چارپا
Pêxas bûn و ريبدون کفش بودن /فق
دون نعل بودن )در ندار بودن / ب
(چارپا
Pêxas kirin کفش وجوراب یب
نعل کردن یکردن / ب ريکردن /فق
()در چارپا
Pêxas پابرهنه / بي كفش
Pêxem ناهموار و دست انداز
Pêxem lê xistin دست انداز درست کردن / مشکل درست کردن
Pêxem lêdan زيرآب زدن / سنگ اندازي كردن
Pêxem lêxistin زيرآب زدن / سنگ اندازي كردن
Pêxember آور/ رسول / اميپ
فرستاده
Pêxembertî یغمبريرسالت/ پ
Pêxemberپيامبر
Pexîl بخيل / حسود
Pêxistî روشن
Pexş نشر / پخش
Pexş kirin نشر دادن / انتشار
Pexşan که به ینثر / نوشته ا
شده باشد فينوشته و رد یبائيز
Pêxwarin که با نان خورده یزيهر چ
شود
Pêxwas پابرهنه
Pey پشت یدر پ /
Pey دنبال / به دنبال
Pey kesî bûn دنبال کسي بودن / از
کسي پيروي کردن
Pey re بعداّ یدر پ/
Pey به دنبال / از پس
Peya ادهيپ
Peya (1) فرد/ کس
Peya bûn مدنآ نيشدن /پا ئ ادهيپ
Peya bûnپياده شدن / به زمين نشستن
Peya kirin نيکردن / پائ ادهيپ
آوردن
Peya مرد/ پياده
Peyak کي ی/ در نظام لشکراديپ
ادهيسربازپ
Peyam غاميخبر /پ
Peyam غامي/ پ اميپ
Peyamber قاصد / رسول غمبريپ/
Peyamnêr خبرنگار/ خبررسان
Peyamnêrî یبررسانخ
Peyamnêrخبرنگار
Peyandin کردن/ دنبال هم فيرد
رفتن یکار ی/در پ دنيچ
Peyar بدون مرکب ادهيپ/
Peyarî رو ادهي/پ ادهيراه پ
Peyatî ادهيراه رفتن / پ ادهيپ
یرو
Peyaفرد / نيرو / پياده
Peyda bûn نمايان شدن / پيدا شدن
Peyda kirin نپيدا کرد
Peyda نمايان/ پيدا
268
Peyde آشکار دايپ /
Peyde bûn درست شدن / ساخته شدن /در دسترس بودن
Peyde kirin پاره کردن /درست کردن /به دست آوردن
Peyderpey به دنبال هم
Peygirجانشين / پيرو
Peyhatî به دنبال / پسامد
Peyîkandinاجرا کردن
Peyitandin بات کردن اپ
دني/پسند
Peyivdar سخنران /سخنگو
Peyivîn / سخن گفتن /گفتگو کردنکردن تيروا
Peyivîn صحبت کردن / سخن گفتن
Peyk ماهواره کيقاصد / پ/
Peyker کرهيمجسمه/ پ
Peykersaz تراش کريمجسمه ساز / پ
Peykersazمجسمه ساز
Peyman ه / نامه / معاهد مانيپ
قرارداد
Peyman پيمان / معاهده
Peyn یوانيفضولات ح
Peyrew یدي/مر ی/دنباله رو رويپ
Peyrewî ی/ دنباله رو یرويپ
یدي/مر
Peyt محکم / پا بر جا
Peyv دار در یتمام لغات معن
زبان / کلمه/ گفته کي
Peyvdar اينهاد کي یرسم یسخنگو
سازمان
Peyvdar گوسخن
Peyvik کلمه
Peyvîn صحبت کردن / گفتگو کردن
Peyvnasî یلغت شناس
Peyvsazîکلمه سازي
Peywendî ارتباط / مراوده
Peywendî ارتباط / پيوند / رابطه
Peywir تي/ مسئول فهيوظ
Peywirdar دار /کارمند فهيوظ
Peywirdar kirin به کار گماردن
Peyxam الهام
Pez دام / گوسفند
Pêzan کار دانیکار یدانا /
Pezare درد/ الم
Pêziya آس و پاس
Pezîzank حلق/ گلو
Pezkovî یبز کوه
Pezkûvî بزکوهي
Pezûdan صبح / شفق دهيسپ
Pezvan گوسفند یدامدار/ نگهدار
Pezvanî یشغل دامدار
Pî پا / اندام از قوزک بهاز لهجه ها به ی/در تعداد نيپائ
گردن هم آمده یمعن
Piç / قسمت کوچک از کياندک
یزيچ
Pîç پوچ /حرامزاده
Pîçalk که بعد از اهيگ ینوع
شوديپختن خورده م
-piçek ی/ اندکیکم
Pîceme لباس خواب ژامهيپ /
Piçêx قسمت اندک
Piçikandin دنيچيدر هم پ
یاندامها گرفتگ یماري/ب
Piçikîn شدن دهيچيدر هم پ
اندام )دربدن ی/گرفتگ )
Piçikînبه ... پيچيدن / کنه شدن
Piçpiçî زير زيتکه تکه/ ر
Piçpiçî kirin کردن زير زير
Piçudank سهيرحم در شکم مادر / ک
بچه
Piçûk کوچک
Pidû لثه دندان
Pif پف / باد در دادن ازنهيدرون س
Pif kirin پف کردن / باد دادن/فوت کردن / سرد کردن
Pifdank باد کنک
Pifî guhan kirin یمدح گفتن کس /
بغل گذاشتن ريخربزه ز
Pifo (دروغگو)در زبان کودکانه
269
Pihêt محکم وفشرده
Pîhn لگد
Pîj خار
Pîj (1) شده زيخار / چوب ت
Pîj(2) حرامزاده
Pijandin پختن /رساندن
Pijilîn یشدگ راني/و یپراکندگ
Pijîn دنيسوختن /رس
Pijiqandin ترکاندن / در کردن
Pijiqandin تكه پاره كردن / از هم جدا كردن
Pijiqîn دنيترک
Pijiqîn تكه پاره شدن / از هم
گسيختن
Pijme عطسه
Pîjpîjî پر از خار / خار دار
Pîk bûn بستن شدن / حامله شدنآ
Pîkol kirin نيپا در زم
) اسب، الاغ، واناتيح دنيکوب
(قاطر
Pil سست
Pîl (2) ساق بازو )از آرنج تا
(شانه
Pîl (3) پولاد
Pil bûn سست بودن
Pil kirin سست کردن
Pîl(1) ليف
Pîl(4) تمبر پُست
Pilan طرح / نقشه
Pilav پلو
Pîldar رمال نيفال ب /
Pîle پله
Pile پله/ رتبه /درجه
Pile و سر خوردن / تلو زيل
تلو خوردن
Pilekan پله / نردبان
Pileya germê درجه حرارت
Pileyîدرجه
Pileدرجه / پله
Pîlik قاصد در مراسم عقد وکودک ريش شهي/ش یازدواج /پستچ
Piling پلنگ
Pilor حلوا يیغذا/ نهيخاگ
یکه به تازگ یمانند که زنان
خورند یکرده اند م مانيزا
Pilor کته / برنج آب پز
Pîlotخلبان
Pilox خوردن نرم یکه برا یزيچ
پخته باشد مشعل اديباشد و ز
آتش
Pilpixandin ترش کردن
Pîltan کليتن / بزرگ ه ليپ
Pilte چراغ و لهيفت ...
Pilteya dil qetîn یدر مورد کار
نگران بودن
Pilûr چارپا وانيح ینوع
Pilûsk زهيسوراخ تنگ /آو
Pimpar شوديکه خورده نم یاهيگ
Pin هر کس یاسرار شخص
Pîn (2) یوانيپهن / فضولات ح
Pîn /Pînik (1) لانه یمرغدان /
انيماک
Pinc کاسه / لگن
Pînc (1) خيشده /م زيچوب سر ت
یشده ا زي/ چوب ت واناتيبستن ح
تا محکم کوبنديکه در محل لق م
شود
Pincar شوديکه خورده م یاهيگ
Pind مقعد
Pindam جلو حرکت آب یخس و خاشک
کننديرا سد م
Pindandin باد کردن / پف دادن
Pinde باد کرده
Pindepîr جادوگر ريپ
Pindik نشکفته/غنچهمفصل /گل
Pindiloşk کوتاه وچاق /گرز/چماق
Pîne تکه پارچه
Pingav گودال کيآب جمع شده در
Pingil مشعل
Pingirîn هم افتادن یجمع شدن/رو
ی/خود خورختني/درخود ر
270
Pinî یگدا / سائل /تکه ها
پاره پوه پارچه
Pinîtî ی/ سائلیگدائ
Piole (1) کارهيب
Pîp وميآکوار
Pîpik درست یکه از ن یسرنا
شوديم
Pîqask که خام خام اهيگ ینوع
شود یخورده م
Pir زيتم ی/صدا اديپر /ز
کردن دماغ
Pîr ريپ
Pir یاصل رکيت
Pîr (1) ی/از کار افتادگ ريپ
/پدر بزرگ
Pîr bûn پير بودن / پير شدن
Pir kirin یاضافه کردن /دماغ خال
کردن
Pir û kêm کم و بيش
Pir زياد / فراوان
Pîr(2) ماهر/ کاردان /به عقلدنيرس
Piralî هيپر سو
Piralî چند جانبه / تکثر
Pîran روستايي مشهور در
کردستان ترکيه
Piranî بيشتر / اکثريت
Piranîyaاکثريت
Pîraye گل شيوسائل آرا/
Pirbêj پرگو / پرسخن
Pirç مو / کرک
Pirçand گوناگون یفرهنگها
Pirçandî یتنوع فرهنگ
Pirçî ترشرو و اخمو
Pirçiqandinله کردن / سرکوب کردن
Pird/ Pire پل
Pirdengچند صدا / تکثر نظرات
Pîrê مادر بزرگ / پير
Pireh نوزاد از دو نژاد مختلف / دو رگه
Pîrejin دهيزن سال دزن / ريپ
Pîrejin رزنيپ
Pîrejin پيرزن
Pîrek زن /زن شوهر کرده
Pîrekزن
Pîrekزن / همسر
Pîrelk (جن )از ما بهتران
Pîremêr پير مرد
Pirendazî یگريد ميتجاوز به حر /
یدست دراز
Pîrepizk سالخورده اريزن بس ريپ
یزنخراف ريجادوگر/پ ري/پ
Pirêze به جا مانده یساقه ها
رها ني/زم نيبعد از درو در زم
شده
Pireپل
Pirhejmar جمع دستوري
Pirhejmar جمع / کثير
Pirhejmarî جمع / کثرت
Pirhêlچند بعدي
Pîrhepok انکبوت پير
Pîrhevî تار تن /عنکبوت درزن جادوگر و زشت و ريپ اتيحکا
و وندشينابکار که سوار جارو م
کنديپرواز م /
Pîrhevok تار تن / عنکبوت
Pirî (1) یاديز
Pirî (2) لثه دندان
Pîrî / Pîrtî ی/ کهن سال یريپ
Pîrik پدر بزرگ و مادر بزرگ /ماما / پرستار زن زائو / تار تن
Pîrik /زن پير دوران ديده مادربزرگ
Pirîsk مپقال /ذره
Pirkam هوس ماريهوسناک/ب
Pîrmend و دانا ديسپ شيمشاور ر
Pirojeپروژه / طرح
Pirole (2) شتريضعف ب
Pirole (3) خبر نا موثق
Pirole kirin نشده ديخبر تا
دادن
Pîrot سفالکار
271
Pîrotankî نيمچاله شده و چ
افتاده)پوست( /در هم رفته و
مچاله شده
Pîrotankî bûn افتاده نيچ
پوست( /در هم رفته و آماس کرده)
Pîroz مبارک مونيمقدس / م/
Pîroz kirin مبارک کردن
Pîroz kirinتبريک گفتن / بزرگ داشتن
Pîroz /مقدس / والا / مبارک گرامي
Pîrozbahî یتقدس /مبارک
Pîroze گوهر ی/ نوع روزهيف
گرانبها
Pîrozname نوشته/ کيتبر
کيکارت تبر
Pîrozwer قدس /مبارک
Pirpar پاره پاره/ پاره پوره
Pirpirok که یفرفره / پروانه ا
چرخد یبا باد م
Pirr زياد / فراوان
Pirranî بيشترين / اکثريت
Pirrbûn فراواني
Pirr-hindikكمابيش
Pirs کلمه یسوال /گرفتار /
Pirs kirinسوال کردن
Pirs سئلهسوال / م
Pirşeng آتش پره / ذرات جهنده از آتش
Pirsgeh به سوالات یدفتر جوابگوئ
در موسسات و ادارات
Pirsgirêk اختلاف یگرفتار/
Pirsgirêk مسئله / قضيه
Pirsîn سوال کردن
Pirsîn / Pirs kirin پرسيدن
Pirsiyar قيسوال /تحق
Pirsiyar سوال
Pirsnîşan ت سوال در جمله )؟علام )
Pirt تکه / پارچه
Pirt pirt bûn تکه تکه شدن
Pirtepirt پرت پرت کردن شعله آتشچراغ /دل زدن گاه تند و گاه اي
آرام
Pirteqalپرتقال
Pirtî تکه پارچه
Pirtî kirin تکه تکه کردن
Pirtî û palaz رخت و لباس
Pirtî تکه / قسمت
Pirtik کم اريقطعه کوچک /بس کي
و اندک
Pirtikpirtikî پارچه پارچه شدهشده زير زي/ ر
Pirtir بيشتر
Pirtixalî پرتقالي رنگ
Pirtû یدوز نهيکار پ
Pirtûk کتاب
Pirtûkfiroş کتابفروش
Pirtûkxane کتابخانه
Pirûk خوراک بلغور
Pirûsk استخوان پشت
Pirxepirx/ Pirxînî و یخنده ناگهان
با صدا / قهقهه
Pirzane دانا یليدانشمند / خ
Pirzimanîچند زباني
Pîrپير
Pîs فيکث
Pis پسر
Pîs بد / زشت
Pişaftin کردن یکردن و مخف فيتحر
خود گم کردن ني/دب
Pişartin حرارت دادن و خشک کردن در حد سوختن
Pîşat از از موعد / قبل شيپ
وقت وعده شده
Pîsatîمدفوع
Pîşe کار /هنر / صنعت شهيپ /
Pîşegehمرکز صنعتي
Pişemasî زيکوچک/ ر یآبز ینوع
یماه
Pisepis باد شکم در رفتن یصدا
272
Pisepis kirin باد خارج شدن ازباد کرده یزيچ
Pîşesaz نيصنعتکار /کارآفر
Pîşesazî یصنعتکار
Pişêw شرم آور/ مستهجن یها زيچ
Pîsî مانند یواناتيادارار ح
... گرگ و سگ وگراز و
Pişik ديجگر سف
Pisîk یشيگربه / پ
Pisîk گربه
Pişikreş اهي/س یکبد یماريب ینوع
یکبد
Pişikxerakirî که به یکس
شدن افتاده است اهيجگر س یماريب
Pişikشش
Pişîkگربه
Pisîng گربه
Pişirandin و زير یزهايکردن چ یقاط
کوچک
Pişirîn شدن / خرد شدن و زير زير
اهاني)درگ نيبر زم ختنير )
Pişk (2) سهم/ قسمت
-pişk kirin قسمت کردن
Pişk(1) نيهمان/ ع
Pişk(3) شانس/ قرعه
Pişkandin عطسه کردن
Pişkavkazماوراي قفقاز
Pişkdar بودن /سهم داشتن کيشر
Pişkepişk لب ريکه از ز یصدائ
مش مش یرسد/صدا یبگوش م یگريد
Pişkepişk kirin در یعطسه کردن پ
یپ
Pişkîn عطسه
Pişko شوره پوست یباد فصل/
Pişkul پشکل/ فضولات دام
Pişkبخش / قسمت / واحد
Pismam پسر عمو/ عموزاده
Pismam / پسر عموعموزاده
Pismet پسر عمه /عمه زاد
Pîşo یباروت )مواد انفجار )
Pîso یسوختگ ی/بو یآتش گرفتگ
/ دمل محل سوخته
Pişo بانگ زدن گربه یصدا
Pişopişo kirin صدا کردن گربهخواستن یگرياز د ی/با التمس کار
Pispisandin خود را معطلیکردن و عقب انداختن کار
Pişpişîn یکردن )برا یترشرو ئ
ريو ور آمدن خم دنيانسان( /رس
Pispor ی/ دانا یماهر در کار
یکار
Pispor استاد / متخصص / کارشناس
Pisporî شهيپ ايمهارت در شغل و
ی/ کاردان
Pist پوست /چرم انسانها
Pişt (1) پشت /عقب /دُم
Pîst (1) قهي
Pîst (2) پوست / چرم
Pişt (2) دهيکه از روبرو د یطرف
/شال کمر شودينم
-pişt jê standin محاصره کردن و طرف پشت را بستن
Pişt rast راست / سر و سينه صاف
Pişt re بعد از /پس از
Pişt بعد از
Pişt پشت / حمايت / نسل
Pişta pehniyêپشت پا
Piştbend پشت بند /کمر بند
Piste پسته
Piştê (li ser)رو به پشت
Piştek متکا
Piştên شال کمر
Pistepist غرولند/ غر غرکردن
Piştepiştî شدن و انسجام یکي
Piştevan هوادار/ بانيپشت/
دوستدار
Piştevanî kirin یبانيپشت
کردن ی/هوادار
Piştevanî kirin پشتيباني کردن / حمايت کردن
Piştevanپشتيبان / حامي
273
Piştewanî kirin / حمايت کردن پشتيباني کردن
Piştgerm پشتگرم
Piştgir هوادار /پشت بانيپشت/
به پشت
Piştgir حامي / پشتيبان
Piştgirî kirin / حمايت کردن طرفداري کردن
Piştgirî / حمايت / پشتيباني جلوي ... بودن
Piştgirî ن / حمايت پشتيباني کرد
کردن
Piştgirîdayînحمايت / اعلام حمايت
Piştgirtin حمايت کردن / پشتيباني کردن
Piştguh kirin پشت گوش انداختن / بي خيال بودن
Pişthotik پشت دهيگوژ پشت / خم
Piştî (1) بار یباردوش/کوله پشت /
پشت
Piştî (2) بعد از آن / پس از آن
Pişti niv çiriya pêşîn
-piştî nîvro بعد از ظهر
Piştî پس از / بعد از
Piştik بيپرنس یو ب تيترب یب
Piştîvanîحمايت
Piştkov گوژ پشت
Piştmêr بانيمرد روز تنگ / پشت
روز بد و تنگ
Piştovan پشتيبان / حامي
Piştperde پشت پرده/ پشت صحنه
Piştrast و مطمئن منيا
Piştrast bûn داشتن نانياطم
داشتن ی/پشت گرم
Piştrast kirin دادن نانياطم
دادن ی/پشت گرم
Piştrast kirin تاييد کردن
Piştre سپس / بعد
Piştپشت
Piştپشت / عقب
Pisxal یپسر دائ
Pisxalet پسر خاله
Pisxaltî پسر خاله
Pit خواهر کوچکتر
Pît (2) جرقه
Pît (4) و پژمرده فيکث
Pît (5) یبرکت / فراوان
Pît (6) محکم
Pît(1) حرف
Pît(3) زبر و زرنگ
Pît(7) که طناب یدر بندر لنگر
بندند یرا به آن م یکشت
Pitê! آواز دادن و بانگ کردن دختران
Pitepit گفته نامفهوم / پچ پچ
Pitepit kirin یصحبت دم گوش /
پچ پچ کردن
Pitî دختر نوزاد و خواهر
Pitik نوزاد دختر
Pitikدختر / دخترک / زن
Pîtol لسوفيف
Pitpitok غر غر زن/غرولند زن
Pîtros ی/ چشم بند یشعبده باز
Piv تنگ یباد که از جائ یصدا
بچگانه ،گوز شي/در گو ديآ رونيب
Pîv اندازه اسيوزن / ق /
Piv kirin بچگانه ،گوز شيدر گو
کردن
Pîvan / / وزن نيتوز اسيمق
زانيکردن /ترازو / م
Pîvan (2) از نظر وزن و طول و ...اندازه کردن /امتحان و آزمودن
Pîvan / اندازه / اندازه گرفتن وزن / مقياس
Pîvankî kirin استاندارد کردن
Pîvankî استاندارد
Pîvaz پياز
Pîvazok شهيسبز /ر ازي/ پ چهازيپ
اهانيغده دار گ
Pîvazپياز
Pîvek کُد/ شماره مشخص کردن
274
Pîvok / خاک ريکه در ز اهيگ ینوع
سوسن شوديغده دارد و خورده م
Pix kirin کودکانه ، شيدر گو
ادرار کردن /ترساندن
Pix پاک کردن دماغ یصدا
Pixmik گرد و خاک / گرد و غبار
Pixtî خون دَ لمه شده
Pixtik زهير
Pixtok سنگ نرم و سبک ینوع
piyade ادهيپ
Piyale قدح واني/ ل الهيپ /
Piyan مانهي/ پ ینيس
Piyana avê آب / وانيل
استکان
Piyar مهربان / با محبت
Piyarî یمرحمت / مهر بان
Piyase قدم زدن آرام
Pîyase بورس / مطرح
Piz نيجن
Pîzang واناتيخرمگس / مگس ح
Pizdank در شکم نيرحم / محل جن
نوزاد که پس از تولد از سهي/ک
شوديشکم مادر خارج م .
Pizî که کمر از یدر شلوار جائ
شوديآن عبور داده م
Pizik ی)که در زمن قحط یگربه ا
نديآ یم رونيب )
Pizînk پستانک
Pizirandin فرسوده كردن
Pizirîn فرسوده شدن / پوسيده شدن
Pizîşk پزشک
Pîzpîzik سوت
Pizrik گربه
Pizrik جوش / دمل
Pizrûk نم نم باران زيباران ر /
Pk یسينو خيدر تار
Plan kirinبرنامه ريزي کردن
Pok یپوچ / خال
Pol (2) زغال گر گرفته
Pol(1) یليل تحصدر مدرسه هر سا
/کلاس درس
Pol(3) وهيهسته م
Pol(4) پولاد
Pola پولاد / فولاد
Pola دهيفولاد / آهن آبد
Polandin کردن فيکردن / رد فيتصن
Polat پولاد
Polayî یفولاد
Polayîn یفولاد
Polaپولاد / فولاد
Polemîkبجث / مناظره
Polêsپليس
Polik که طلا و نقره غنچه /س
سبزه که پخته شده آن خورده ی/نوع
شوديم
Polîtîkسياست
Polke ینخود فرنگ
Poniîjn عطسه کردن
Ponîjî
Ponijîn صدايفکر کردن/ب قيعم
ماندن
Por سر /زلف یمو
Por موي سر
Porçe مسواک/برس یمصنوع یمو/
وشانه برس
Porg نيدَمَل / زخم چرک
Porik / دار است شيکه ر یپارچه ا
یشانيبالا تر از پ یدار مو شي/ ر
یمو آنرا وا م دنيکه در تراش
اندازند یم یشانينهند و بر پ
Porişk که شپش در سرش لانه یکس
گذاشته / کچل
Porkur خود را سوانيکه گ یزن
سيباشد / گ دهيبر یدرسوگوار
دهيبر
Porkur دختر مو تراشيده / كنايه از
داغديده
Porpare کيمثل مو بار
Porrik kirinرشته رشته كردن پارچه
Porşikên مو زشير یماريب
Porteqal پرتقال
Porxan لباس از پوست گرانبها
275
Porxan که از چرم گرانبها یلباس
درست شده باشد
Porzerموزرد / موبور
Poş زدن با شاخ/ شاخ زدن
Posat لازم ليملزومات / وسا
Posatşer
Poşe / زن پر دعوا در موردليسب
Poşî شال سر مردانه / سربندیپارچه ا
Posîde /کس از کار افتادهدهيپوس
Posîde bûn دنيپوس
Posîde kirin پوساندن
Poşîn سر بند بستن/ شال بستن به سر
Poşman
Poşman زگشته /با مانينادم / پش
/ توبه کار
Poşman bûn پشيمان شدن
Poşman پشيمان / نادم
Poşmanî ندامت / پشمياني
Post پوست / چرم
Post چرم /پوست کنده شده
Post kirin پوست کندن
Postal چرم یپالتو
Poste که بر یفرمان و دستور
چرم نوشته شده است یرو
Posteger / مه رسان/ نا یپستچ کيپ
Postexane اداره پست/ پستخانه
Postnîşan اني/ رهبر صوفقتيطر خيش
Postxane اداره پست
Pot (1) پالتو / لباس گرم که درلباس به تن کنند یزمستان بر رو
Pot(2) بت / صنم
Potik پاره پوره
Potîn کفش ساق بلند نيپوت /
یچرم
Poto زهيکوتاه قد / ر
Pow فدهيعدده
Poxîn خوراک که از گندم ینوع
برشته و خرد شده و نمک ساخته
شوديم
Poxte kirin حواس کسي را پرت کردن
Poz بيني / نوک / پوزه
Pozberî زيرقابت /افت و خ /
پست و بلند
Pozbilind یاز خود راض
Pozheçî بلند ینيدماغ دراز / ب
Pozisyon گرموضع / سن
Pozîtîfمثبت
Pozmik که بر یدهانه / قطعه چوب
یدهان بره و گوساله م یرو
از دنيمک رياندازند تا جلو ش
مادرشان گرفته شود
Pozxane زندان / حبس
Pratîkعمل / عملي
Prensîpاصول
Prensشاهزاده
Prezervatîvكاندوم
Prînsîpاصل / اصول
Problêmمشکل / مسئله
Projeطرح / پروژه
Propaqandaتبليغات
Prosesپروسه / روند
Prosêsروند
Proteîn پروتئين
Protesto kirinاعتراض کردن
Protez kirin / ) پروتز کردن ) جراحي ترميم کردن
Protocolپروتکل / قرارداد
Provokatîvتحريک کننده
Pş (piştî zayînê) خلاصه شده بعد
یسينو خيدر تار حيمس لادياز م
Puanنکته / امتياز
Pûç یته اني/م یپوچ /خال
Pûçپوچ / توخالي
Pûg و پوک دهيبرف نوبار
Pûjna پونه
Pûk پوچ / خالي
Pûl فولاد /پول.
276
Pûl پول
Pûl تمبر
Pun /Pung کوخ مرغ و خروس / لانه مرغ وخروس
Pûng پونه
Pûngal لانه مرغ و خروس /محل
مرغ و یتخم گذار ...
Pûnik پرندگان انيلانه و آش
مثل مرغ و خروس و یخانگ ...
Pûr kirin کردن ديتاراج کردن /سف
ظروف
Pûrt مو /پر پرندگان
Pûrta binçengê بغل ريز یمو
Pûrtik پر پرندگان
Pûş و علف اهيخس و خاشاک /گ
کارهيب
Pûş بدون استفاده هايگ
Pûşî (1) شال سر / سر بند /شال گردن
Pûşil اي/ ح تيادب / ترب
Pûşper برابر با ینام ماه کورد
)مهیلاديم خيماه ششم از تار )
Pût بت / صنم
Pûte توجه تياهم /
Pûte pê dan دادن/ تياهم
مورد توجه قرار دادن
Pûtparêz خانهبت پرست /نگهبان بت
Puwaz که دندان را با آن یمواد
کننديپر م
Puxte دهنده مواد ليعنصر تشک
/جوهر
Q
Qabilîyet هنر ی/ کار آئ تيابل /
شهيو پ
Qabqab یکفش کف چوب
Qabûr شکسته کاسه کوزه یتکه ها
Qaç عرعر ینوع
Qaçanî كاسه
Qaçaxtîقاچاق
Qaçî kirin (زلف کوتاه کردن )زنان
Qaçil kirin کردن / فرو ديسف
ختنير
277
Qaçil[1] پوکه / پوسته
Qaçil[2] غنچه
Qad جولانگاه / محل دانيم /
و ماوا
Qad / صحنه ميدان
Qadên Parastinêميدان هاي دفاعي
Qadî دادرس / داد گر
Qadûk کوچک یني/ س تاوه
Qaf سفت و سخت / کله سر
Qaf bûn پارچه شدن
Qaf kirin پارچه کردن
Qafik سفال سقف بام / گلدان
یبلند سفال
Qafilqeda ريآمد غ شيقضا / پ
منتظره
Qafok یلجن و گل و لا ليس
Qafqafî پارچه پارچه شده
Qafqiloz یظروف سفال
Qafفرق سر
Qahîm / محكمسخت
Qaj نيدرخت / نگ ینوع
Qajeqaj داديداد و ب
Qajik که از درخت سقز به یسقز
ديآ یدست م
Qajîn داد وهوار کردن
Qal kirin گفتن / مطرح کردن
Qal kirinبيان كردن / بحث كردن
Qalbox درمان که به زخم ینوع
زنند تا زخم کرم یم واناتيح
ندازدين
Qalebal داديبا داد و ب یگفتگو
Qalib قالب
Qalik جا مانده / زيخرده ر
شده / پوکه فشنگ یظرف خال
Qalind کلفت
Qalind bûn کلفت شدن
Qalkirin گرينقره را از مواد د
جدا کردن
Qalo یکه نان بر رو یسنگ تخت
شوديآن پخته م
Qalonçe حشره که به گندم ینوع
زنديمصدمه
Qalبحث / بيان
Qalصحبت / بحث
Qamçûr ناكام
Qame تفنگ زهيخنجر / سرن ینوع
Qamik نگشت سبابه / بند مفصل
Qamir یو شکننده / ن ريپ اهيگ
Qamir bûn یبودن )برا ريپ
اهيگ )
Qamîş زارين
Qamk انگشت بزرگ / انگشت شاهد
Qamkinik زهيقد کوتاه / ر
Qamûş زارين
Qamyonکاميون
Qamقد/ قامت
Qang پاک کردن با بخار دهان
Qang kirin پاک کردن با بخار دهان
Qanî یقانع / راض
Qanî bûn بودن یراض
Qanik[1] كف دست
Qanik[2] اهيگ ینوع
Qantir قاطر / استر
Qantir قاطر / استر
Qanûn قانون
Qanûnî ینقانو
Qap بزرگتر شيگفته از حد خو
/ لاف
Qap berdan گنده گنده حرف زدن
Qapan مغرور
Qapût یلباس کلفت و زمستان /
پالتو
Qaq تخم / يخ یفرفره چوب /
Qaqil چرا ینوع
Qaqlîbaz یائيمرغ در ینوع
Qaqreş كفش چرمي سياه
Qarandin زدن/ هوار کردن ريق
Qarç درخت / مفصل ران ینوع
Qarçik کفل
278
Qarçikî نيکه از کفل به پائ یکس
شل باشد
Qarên ري/ ق اديفر یصدا
Qareqar دنيکش ري/ ق داديداد و ب
Qarik چارهيفرد ب
Qarîn قدقد مرغ یزدن / صدا ريق
Qarînî ريقال و ق
Qarix در داخل بوستان کرت
یسبز
Qarîzmatîk داراي جذبه كاريزماتيك /
Qarot اهيساقه گ
Qartik یچوب خيم
Qarûşe جوانه شاخه
Qas مقدار / زمان
Qaş انگشتر / نگين نينگ
Qasî ( bi )به اندازه
Qasid قاصد امبريپ /
Qasidê qolfelekê / ملک ليعزرائ
الموت
Qasik سرخ تابهيظروف غذا / ماه
کردن غذا
Qaşil زي/ خرده ر یخالپوسته
به جا مانده
Qaşoباصطلاح / مثلا
Qat bûn / جفت شدن / دو تا شدنهم یبر رو دنيخم
Qat kirin دنيدو تا کردن / خم /
بسته کردن
Qat qatلايه لايه
Qatix ماست
Qatqatî هم یکه بر رو یزيهرچ
بر یقرار گرفته باشد / بسته ها
هم یرو
Qatqatî kirin به نياز پا ئ
دنيهم چ یبالا رو
Qatطبقه
Qawêr / محل خرمن / خرمنگاه
خرمن دانيم
Qawin خربزه
Qawit ارزاق / خوراک
Qawûş کيو پلاست کيکمربند / لاست
Qax هسته یخشک کرده و ب وهيم
Qax kirin که هسته اش در یا وهيم
آفتاب خشک کردن یآورده شده و جلو
Qayde اندازه / روش
Qayde kesî kirin اداي كسي را در آوردن / تقليد كردن
Qayde ترانه سنتي / مانند / به سبك
Qayil قائل یراض /
Qayil bûn داشتن تيرضا
Qayîm محکم / فشرده
Qayîm bûn محکم و فشرده
بودن
Qayîm kirin محکم کردن و
فشردن
Qaz غاز
Qaz / غاز مرغابي
Qazax بلوز / دنيبالا کش /
گرمکن
Qazî یقاض
Qazim رسن بافته شده از پشم
شتر
Qe / Qet وقت / مگر چي/ ه چگاهيه
Qe nebe حداقل
Qeb کردن / زور یآب باز ريز
یآزمائ
Qebale سند / قباله
Qebalek واريکمد داخل د
Qebare قواره
Qebeqeb اندن کبکمداوم خو یصدا
Qebîleقبيله
Qebrax زن فروش وسيد /
Qebraxî ی/ قورمساغ یوسيد
Qebristanقبرستان
Qebûl bûn شدن / رفتهيپذ
قبول شدن
Qebz بوستي/ یخشک
Qebz bûn بوستيداشتن / تيخشک
داشتن
Qed قد / قامت
279
Qed u qamet قد و قامت
Qeda هبلا / فلاکت / فاجع
Qedandinتمام کردن
Qedeh یريقدح / ظرف اندازه گ
Qedemgeh یتوالت / دستشوئ
Qeder / احترام / قدر / ارزش
بها
Qederسرنوشت
Qedexe قدغن / ممنوع / حرام
Qedexeممنوع
Qedîm نيري/ د یميقد
Qedîmîقديمي
Qedîn اتمام
Qedr girtin ادنقدر دانستن / ارزش د
Qef استتار / ی/ جا گاهيمخف
اطراف
Qefaltin / گرفتن / بدست آوردن قبظه کردن
Qefare بزرگ چوبي / کلوخ ديکل
در
Qefare kirin کلوخ در را
انداختن
Qefçil بايزشت / نا ز
Qefes نهيقفس / س
Qefilandin منجمد کردن
Qefilîn زدن خياز سرما
Qefle ه / دستهقافل
Qefş بسته علف / زلف کي
Qehirandin / به قهر آوردن
ترکاندن تيترساندن / از عصبان
Qehirîn کردن یقهر کردن / عصبان
دنيترک تي/ از عصبان
Qehirînخشمگين شدن
Qehitîn یدر پ یابيو نا یقحط
داشتن
Qehr ظلم / غم و اندوه
Qehreman قهرمان / دلاور
Qehremanî ی/ قهرمان یدلاور
Qehwe قهوه
Qehweyî یبه رنگ قهوه / قهوه ا
Qel بوقلمون
Qela (قلع )فلز
Qela kirin هيکه با قلع رو یوسائل
شده باشد یکار
Qelafet نوع چهره و افهيق /
آن شيآرا
Qelandin بردن نيزغال کردن / از ب
/ قتل عام کردن
Qelareşk کلاغ اهيپرنده س ینوع /
Qelaştin / پاره کردن از وسط سوراخ کردن
Qelax کپه فضولات خشک کرده
خچاليسوخت زمستان / یبرا یوانيح
Qelb یدل / قلاب
Qelem نوشتار لهيقلم / وس
Qelembir زيو ت دنيتراش لهيوس
کردن مداد / قلمتراش
Qelemdank قلمدان
Qelemon ن نربوقلمو
Qelemtiraş دنيتراش لهيوس
کردن مداد / قلمتراش زيو ت
Qelemzirêç قلم مداد
Qelend ازدواج هيمهر
Qelend birîn را معلوم هيمهر
کردن
Qelender زبر و زرنگ
Qelenderî داشتن تيزرنگ بودن وقابل
Qeleqend کله قند
Qeleş خائن و ناپاک
Qeleşî یو نا پاک انتيخ
Qelew چاق / گنده
Qelew bûn چاق بودن / کلفت
بودن
Qelibîn / از جلو هل دادن ورفتن در هم رفتن / واژگون شدن
Qelibînاتفاق افتادن
Qelîn / ازگرما خشک و سفت شدن یآب یآتش پختن / از ب یبر رو
پژمردن
Qeliqandin کردن / جيگ
یکردن از کس یمداحکردن / کيتحر
280
Qeliqîn دستپاچه شدن / به هم آوردن
Qelişandin دنيشکافتن / در
/ از هم جدا کردن
Qelîsêl گوشت پخته و سرخ شده در سيني بزرگ
Qelisî ی/ تنگ یضعف / لاغر
Qelişîn / چند دسته شدن شکافته
دهيدر /
Qelîstek درز / جرح / شکاف
Qelizandin دنيود را دزدخ
و در رفتن
Qelizîn رفتن / در یآزام ودزدک
فرصت بودن یپ
Qelîگوشت سرخ شده
Qelqeloşk پخته شده ادهيکه ز ینان
/ ترد و خشک
Qelş درز / شکاف / خراش
Qels ضعيف
Qels ی/ لاغر / مردن فيضع
Qelsemêr نامرد / ناجوانمرد
Qelûn گاري/ چوب س پيپ
Qemalax یبرف یشکار کبک درروزها
بدون استفاده از سلاح
Qemandin سوختن
Qematik / پارچه بستن نوزاد پارچه قنداق بچه
Qemb چسپنا ک رهيش
Qemç دُم
Qemçik شلاق بافته شده
Qemer رهيت یرنگ قهوه ها
Qemeraدوربين
Qemerdîn یسيلواشک ق
Qemerê vekirî سبزه / گندم گون
Qemirandin رييبا حرارت تغ
رنگ دادن / خشکاندن و سوختن
Qemsî یکورد یدر آواز دوصدائ
ینفر دوم که گفته آواز خان اول
شوديگفته م کنديرا تکرار م
Qemtik کوچک یشميدستمال ابر
Qemûşk خشک زخم هيرو
Qenc خوب / نيک
Qenc باي/ ز کيخوب / ن
Qencî یبائي/ ز یکي/ ن یخوب
Qend قند / شکر
Qendav نيريآب ولرم با قند ش
شده
Qendîl چراغ
Qendîlمنطقه قنديل
Qentere ستون بلند لوله مانند
Qepûşk پوسته حلزون
Qer و براق اهيرنگ س
Qeram طاقت / مجال / درب ظروف
Qeramûşk دهيکه پوش یعلف یدانه ها
چنگالدار است یاز خار ها
Qerandin غلتاندن / درد را از آن گرفتن
Qerar قرار تي/ ن ميتصم /
Qeraş ابانيآس
Qêraş ندهيبا آ
Qerase دادن و فشردن ريگ یدر جا
/ بلند و کشدار / ماله
Qerasî لاسيگ
Qerax ايپهلو / ساحل و کنار در
Qerçimî تا شده / له شده
Qerd نيقرض / د
Qerebalixهياهو / سروصدا
Qereçî کار مي/ لح یکول
Qerem زارين
Qeresî لاسيگ
Qerf طنز یشوخ /
Qerfî مزاح گو
Qerfok طناز / شوخ
Qerfمسخره کردن / شوخي کردن
Qerimandin از حرکت انداختن / سرد کردن
Qerîn رها کردن / ول کردن
Qerîngan مانند ونجهيعلف ینوع
Qerisandin / نگه داشتن
منجمد کردن
Qerisandinمسدود کردن / يخ کردن
281
Qerisîn حرکت ماندن / منجمد یب
شدن
Qerisînerفريزر
Qerisînerيخچال
Qermiçandin هم فشردن یبر رو
/ مچاله کردن
Qermiçîn کج و کوله شدن / در هم مچاله شدن
Qermîçok مچاله / در هم رفته
Qermîn و از حرکت باز ستادنيا
ماندن / سرد شدن ومنجمد شدن
Qernebît کلم
Qerome درخت که به کار ینوع
و از آن عصا ساخته ديآ یم دنيخم
شوديم
Qeroş عشق به هنر
Qerpal شير شيو تکه / ر نهيپ /
دنيهم پوس یرو
Qerqaf / ظرف آب پارچ آب
Qerqaş یخاکستر
Qerqere قرقره نخ
Qerqeşûn خشک و سخت زيپولاد / چ
Qerqîlk خشك شده
Qerqûde اسکلت / لاشه
Qersîl سيمحل تر و خ
Qersûn دهان گشاد یزيد
Qert علف زرد و خشک / انسان وو فرتوت ريپ وانيح
Qert bûn شدن ريپ
Qertaf که با آمدن حرف اضافه
رييآنرا تغ یهمراه کلمه معن
/ عسل تازه دهديم
Qertكارت
Qerwaş دست زن ريکلفت / ز
Qerz قرض / وام
Qerzdar وامدار / مقروض
Qeşa خي
Qeşa girtin بستن خي
Qesab / گوشت فزوش / قصابرحم یکشنده ب
Qeşadank خي/ ظرف خيقا ب
Qeşartin هين / پوست روکرد ديسف
را بر داشتن
Qesd تيقصد / ن
Qeşe یحيمس ی/ روحان شيکش
Qesel به جا مانده اهيساقه گ
نيبعد از درو / ساقه مانده در زم
Qesem قسم / سوگند
Qeşeng قشنگ / خوشکل بايز /
Qesîl بالکن جلوخانه
Qesîs حسود لي/ بخ سيخس /
Qeşmer سخره/ م تيشخص یب
Qesp خرما / ازطلا
Qespik است یپرنده ا
Qesr قصر / کاخ
Qesrawî مثل قصر و کاخ / کاخ
مانند
Qest مقصد / هدف
Qestbane یدروغک
Qestîka یبه دروغک
Qet قطعه کيکوتاه / سمانير
رسن
Qetab حرف اضافه که دنبال کلمه
دهديم رييآنرا تغ یچسپد ومعن یم
Qetandin تمام کردن / کوتاه کردنبردن اني/ قطع کردن / پا
Qetîn / کوتاه شدن / پاره شدن
تمام شدن / قطع شدن
Qetl کشتن ناروا
Qetl kirin به ناروا کشتن
Qetran / كنايه از خيلي سياه
/ قير اهيس
Qetran kirin کردن )بام ريق
اي ...)
Qetûf سبد حمل انگور
Qevd / گل یبغل ) برا کيبسته
( / دسته چاقو يا شمشيراهيو گ
Qewad قورمساغ وسيد /
Qewal انيديزيا ینيرهبر د
Qewam که صدا ها را یدستگاه
کند / ضبط صوت یضبط م
282
Qeware قالب / قواره / زخمقسمت کي/ قيعم
Qewarok کشف شده نيزم
Qewartin گشاد کردن
Qewaztin عبور دنيپر شياز رو /
شياز رو
Qewetقدرت / نيرو / توان
Qewimîn رخ دادن / اتفاق افتادن
Qewimîn اتفاق افتادن / انجامدادن یگرفتن / رو
Qewîn ميمحکم / فشرده / قا
Qewirandin کردن / دک رونيب
کردن
Qewirînبخشيدن / عفو كردن
Qewitî هيتنب/ حتيپند / نص /
پرورده
Qewitî lê kirin کردن / هيتنب
کردن / پروردن حتينص
Qewl قول / گفته / کلمه
Qewm ملت / قوم / نژاد
Qewnik کدو
Qewsik کمان کوچک / پرانتز کوچک
Qêxane دهي)تخم مرغ تفت مروين
(در روغن
Qey که ...( / ی)تو گوئ یگوئ
ديبا
Qeyar یندن ظروف سفالماده چسپا
شکسته
Qeyd kirinقيد کردن / ثبت کردن
Qeyd û zincîr یحلقه ا ايغلاده
اندازند یکه به گردن مجرمان م
Qeyda kesî bûn سربار کسي بودن / بلاي سر کسي بودن
Qeydik [1] حلقه اي براي بستن حيوانات
Qeydik [2] که دست را یمفصل
که پاها یفصلبندد / م یبه بازو م
بندديرا به ساقها م
Qeydثبت
Qeymaxنيمرو
Qeymeqamtîقائم مقامي
Qeymeqamقائم مقام / استاندار
Qeyran بحران / اوضاع در هم و برهم
Qeyranبحران
Qeyre مجرد / انساليم /
ازدواج نکرده
Qeyre bûn در خانه ماندن و شوهر نکردن
Qeyrejin / Qeyremêr که تا یزن و مرد
ازدواج نکرده اند یانساليم
Qeys اندازه اسيق /
Qeysî زردآلو یسيق /
Qeysik بغل افراد شل ريچوب ز
Qeysîقيسي
Qeytanقيطان
Qez شميابر
Qeza ريغ داديقضا و قدر / رو
منتظره / تصادف
Qezanç kirinكسب كردن / بدست آوردن
Qezaz دوز نهيفروش / پ شميابر
Qezaحادثه / اتفاق
Qezenc kirin / سود کردن / برنده شدن بدست آوردن
Qezençكسب / سود / دستاورد
Qezî kirin کردن تيگفتن / روا
Qible رو به خانه ريقبله ) مس
(کعبه
Qiblename قطب نما
Qibtîمسيحي قبطي
Qîç کور / بلند مهيچشم ن /
فراخ / لنگ / اندک
Qîç bûn / بلند بودن / فراخ بودنشدن دهيد
Qiçî که نپخته یسبر اهيگ ینوع
شوديخورده م
Qîçik زرد روشن / کاه رنگ
Qîcilokî یماريکه بر اثر ب یکس
رنگش زرد شده باشد
Qiçrût لنگ لخت
Qidîk / Qidqidîk جاي حسا بدن براي قلقلك
283
Qidûm / طرز / نوع / طاقت روش
/ توان
Qidûm şikestin توان شدن /از یب
قدم افتادن
Qijandin کردن / هوار کردن اديفر
اندني/ گر
Qijik پرنده / کلاغ ینوع
Qijikکلاغ / بدبخت / بيچاره
Qijilandin یتفت دادن با روغن بر رو
آتش
Qijilîn سرخ شده در روغن
Qîjîn داد زدن / کردن اديفر /
ستنيگر
Qijirandin یسرخ کردن در روغن / دما
یاديدادن / دروغ گفتن ز اديز
Qijnik کنه
Qîl دو دندان شين یدندانها /
در جلو دهان نيبالا ودو دندان پائ
Qilal قله کوه / نگهبان
Qilalî نگهبان / مراقب
Qilalî kirin نگهبان بودن و
مواظبت کردن
Qilamcik است یگنجشک / پرنده ا
Qilç شدن / کج روزيپ یدر باز
کوچک آب ی/ جو
Qilêr یچرک / نا پاک
Qilêwî یفراق / رنج دور
Qilî bûn قهرداشتن
Qilîç انگشت در دست و نيکوچکتر
پا
Qilik در / کلون یچوب ديکل
Qilinc kirin اياز سرما
خود را فشردن یماريب
Qiloç شاخ
Qilozan بلندي
Qilpik از گلو یريکه از س یباد
یري/ سکسکه از س ديآ یدر م
Qilqilîç انگشت کوچک
Qilqilik یکلون چوب ايقفل ینوع
Qilqilînالکي مشغول شدن
Qilûmik پا ايناقص از دست و
Qîm یري/ س تيرضا
Qimar ايو یپول یقمار / باز
یمال
Qimarbaz قمار باز / شوخ طبع
Qîmet ارزش / بها / وزن
Qîmetقيمت / قدر / ارزش
Qimil ملخ
Qinare دباغ خانه
Qinc طول / درازا
Qincok ی/ نمودار طول یخط طول
Qinik مانند یلانه پرندگان خانگ
مرغ و اردك
Qinût حسود ليبخ /
Qinyat / Qinaet باور / قناعت
Qiq لاغر / یستخوان مفصلا /
لنگ دراز
Qîq / خشک زدن هويدر جا /
/ شک رتياز ح
Qîq bûn از قدم افتادن و لاغر شدن
Qîqeqîq قوقو یخروس )قوقول یصدا )
Qîr بلند / کلاغ اديداد / فر
/ قير اهيس
Qir kirin از بين بردن / قتل عام کردن
Qîr û qetran کيو تار اهيس
Qir قتل عام / مرگ دسته جمعي
Qiraç دو خط متقاطع نيب هيزاو
Qirak اهيکلاغ س
Qiralامپراطور
Qîrandin زدن ريداد زدن / ق
Qirar عهد / قول
Qirask یآسمان ی/ بلا انباريز
Qirç شکستن چوب / یصدا
سخت زيو هر چ نياستخوان / ملام
()قرچ
Qirçandin کستن از ش یشکستن / صدا
آن در آوردن
Qirçeqirç و زميمداوم سوختن ه یصدا
مداوم یانداز ريت یصدا اي
Qirçîn مهره ها از دنيکش یصدا
شکستن ايهم و
284
Qirçînî شکستن یصدا
Qirçînî pe ketin شکستن از آن یصدا
بلند شد
Qird از ريکه به غ وانيح ینوع
انسان را یحرف زدن همه رفتار ها
کنديم ديلتق
Qirdik که به نا یچندش / زن
نامش بر زبانها افتاده یپاک
Qire خربزه
Qirêdîtاعتبار
Qirêj bûn بودن / نا پاک بودن فيکث
Qirêj kirin کردن /آلوده کردن فيکث
Qirêjok که به کثافت و چرک یکس
بودن عادت کرده باشد
Qirêjکثيف / زشت
Qirên وکشمش دعوا یصدا
Qireqir مرغ بعد از تخم یصدا
( نهادن )قد قد
Qireqir kirin ( یمرغ( صدا یبرا
قبل از تخم نهادن
Qirik گلو / حلق
Qirika hev ketin يقه همديگر را گرفتن / با هم گلاويز شدن
Qirikî ی/ سقف دهان یکام
Qirikگلو / گلوگاه
Qirim داس / داس بزرگ
Qîrîn فرياد کشيدن/ فرياد
Qirîterمعيار
Qirîza dilسكته قلبي
Qirîzبحران
Qirjal خرچنگ
Qirjik خاروخاشاک
Qirneqos تخت روان
Qirneqot که یتخت روان / تخت
چند نفر و بر دوش حمل لهيبوس
شوديم
Qirnî گنه
Qirp شکستن / قرچ یصدا
Qirp kirin شکستن
Qirp şikestin ناگهان شکستن
Qirpik باد یريسکسکه از س /
یريگلو از س
Qirqiçandin زبان و یاز تشنگ
گلو خشک کردن
Qirqiçîn گلوي کسي خشک شدن / تشنه شدن
Qirş خاروخاشاک
Qirşik زيخس و خاشاک ر
Qirt لهيتکه / کم / رشوه / ح
باز
Qirt xwarin رشوه خوردن
Qirtî یکار بي/ فر یباز لهيح
Qirtik زخم / یپوسته خشک شده رو
شوره سر
Qise kirin گفتن / بحث کردن
Qisim سهم / قسمت / گروه
Qismet بينص
Qismqere kirin کردن / ميتقس
پارچه پارچه کردن
Qismبخش / قسمت
Qît و در چشم ديساقه / در د
Qitî آجر
Qîtik وچک / ساق پا / ساقه ک
گره / بست
Qîtikخيلي سريع / فوري
Qîyame یسر بالائ
Qîyamet زنده شدن بعد از امتيق /
مرگ
Qîz دختر
Qîzap دختر عمو
Qîzmet دختر عمه
Qîzmet دخترعمه
Qîzmetik دخترعمه
Qîztî یدختر بودن / دختر /
دختر برادرِ عروس
Qîzxal يیدختر دا
Qîzxaltî دختر خاله
Qoç [1] واناتيشاخ / شاخ زدن ح
کباري یبرا
Qoç[2] واناتيشکار ح نگاهيکم /
درنده واناتيشکار ح یدام برا
285
Qol دهيدم کوتاه / دم بر /
دفعه / دسته
Qolik سوراخ کوچک
Qolinc 1. که در یقولنج / درد
چديپ یروده ها م
Qompîr ینيزم بيس
Qomunîkasyonارتباط
Qonax مرحله
Qonaxمرحله / سطح
Qonc مچاله
Qonc شخم نزده نيزم
Qonferansکنفرانس
Qontrolکنترل
Qopaçe دکمه / نر / ماده
Qopik بوته / بوته شاخه
Qopiz شيقبض/ ف
Qoqaînکوکائين
Qor از کار افتاده / ريپ
/ نوبت / دسته فيرد
Qorç شاخ
Qorede یلاغر و مردن وانيح
Qorên عر زدن
Qoreqor زوزه
Qorî ی/ قور دانيچا
Qorik کفل / بالا تر از ساق ران
Qorzî گوشه هيزاو /
Qoş آوردن احشام از رونيب
واناتيشکم) در مورد ح )
Qose پي/ پگاريچو ب س
Qot لقمه / قله چيساندو /
کوه
Qotik رد / الم / حرف خشن / د
برس / تپه / بوته
Qû پرنده یقو )نوع )
Qube ساخته شده بر مسجد یقوس
محل مقدس / گنبد اي
Qûç ختهيهم ر یرو یزهايچ
انباشته شده یرو یشده / سنگها
Qûç bûn هم انباشته شدن / یرو
پر شدن
Quds در امبرانيقدس / شهر پ
نيفلسط
Qul ز / شکاف / سوراخ / در
خراش / ترک
Qul bûn / سوراخ شدن / درز شدنشدن شير شيخراش برداشتن / ر
Qul kirin / سوراخ کردن / درز کردنکردن شير شي/ ر دنيخراش
Qulac شانه کيشانه / حد فاصل
از پشت گريتا شانه د
Qulbik یدسته در / دسته قور
Qule که رنگش یاسب و خر
شدبا یخاکستر
Qulebaz باز / حقه باز لهيح
Qulebazî یباز لهي/ ح یحقه باز
Qulefîskî rûniştin پا نشتن بدون یرو
افتد نيآنکه باسنها به زم
Qulibandin / واژگون کردن باز گرداندن / پژمراندن
Qulibîn / واژگون شدن / بازگشتن پزمردن
Qulikسوراخ
Quling درنا
Qulipîn ريب دادن / از ديد پنهان ف
شدن
Qulîzen خطر ريهشدار / آژ
Qulopanî پشتک
Qulopanî kirin پشتک زدن
Qulopilo شلخته
Quloz بلند / افراشته
Quloz bûn بلند بودن / افراشته
بودن
Quloz kirin / بلند کردن افراشتن
Qulozan بلند
Qulp / دسته حلقه مانند ظروف سوراخ دکمه
Qulqule قلابه در / حلقه در
Qulqulî سوراخ سوراخ شير شير /
Qumaş پارچه
Qûmشن و ماسه
286
Qûn کون / سوراخ
Qunbere که در اواسط یستاره هاي
یليو خ شوديم دهيتابستان د
است ینوران
Qunc گوشه
Quncal جليقه
Quncik گوشه تنگ
Quncirandin گرفتن شگونين
Quncirûk ی/ دانه ها شکونين کباري
علف یخار دار نوع
Qûndare یکه پاشنه چوب یکفش چرم
دارد
Qundax بچه / طفل / قنداق اسلحه
Qûnde / Qûnek که کون یمرد
که فاحشه یکون ده / زن/ دهديم
است
Qûndetî / Qûnektî ی/ فاحشگ یکون ده
Qûnek کوني
Qûnfireh رتيغ یکون گشاد / ب /
ترسو
Qûngiran نيچاق سنگ
Qûntar کوه( / یدامنه )برا
هيکوهپا
Quraf ترس و خوف
Quraftin چاندنيحرکت ماندن/ پ یب
دني/ فشردن / انگور چ دني/ خم
Quran / کتاب مقدس مسلمانان قرآن
Qurban راتيکه خ یواني)ح یقربان
( / جانفدا شوديم
Qurban dan دادن / یقربان
فدا کردن
Qurban kirin فدا کردن
Qurcûm علف پس مانده از خوردن
ديآ یکه به کار سوختن م واناتيح
Qure یاز خود راض
Qure bûn بودن یاز خود راض
Qureder زهر یاست در معن ینينفر
خفه شو ايمار
Qurequr قورباغه و شکم یصدا
گرسنه
Qurf که زود هنگام یعلف ن
شوديم دهيچ
Qurfik سبد کوچک
Qurifandin خشک یها زيچ
یراتا کردن و کوتاه کردن / بر رو
دنيهم خم
Qurifîn خشک را تا کردن یها زيچ
و کوتاه کردن
Qurîn قور قورکردن
Qurix درخشان در یستاره ها
تابستان
Qurm شکم بر آمده درخت / بدنه کلفت درخت / بوته درخت
Qurmiçandin فشردن و له کردن
Qurmiçîn بر اثر فشار له شدن
Qurnaz رزنگ / شارلاتان
Qurnazî kirin کردن یزرنگ
Qurom bûn حرکت یساکت و ب
Qurqurbeg ف نا سزا به حر
یمرد و ماده سگ برا یسگ برا یمعن
زن
Qurt قورت
Qurtandin در حلق قورت دادن
Qurtik حلق / گلو
Qurufîn( .. قطع شدن ) سيم
Qurût برنده شدن / یدر باز
صداي نوشيدن آب توسط حيوانات
Qûş شکم ريکه در ز یبند چرم
شودياسب بسته م
Qûş li yêkî teng kirin را فشردن یکيکمر
Qusan مچاله و کنده شده
Qusandin / مچاله کردن و کندن/ لخته كردن خون يا مايعات دنيبر
Qusîn لخته کردن / کندن و کوتاه کردن
Qûşxane بدون دسته گيد
Qut کوتاه دهيبر /
Qût دانه یخوراک / خوردن /
انيمرغ و ماک
Qut bûn کنده شدنپاره شدن /
Qut bûnقطع شدن / بريده شدن
287
Qut kirin کوتاه کردن / دنيبر /
قطع کردن
Qut kirin قطع کردن / بريدن
Qutabîدانش آموز
Qutabxaneمدرسه
Qutb بزرگتر از همه شوايپ /
نيزم ی. قطب )ابتدا و انتها3 )
Qutifandin حرکت یاز ترس ب
کردن
Qutifandin ترس يا سرما خشک کردن از
Qutifî یکه ب دهيترس یبه حد
حرکت مانده
Qutifîn از ترس در جا خشک زدن
Qutifînاز ترس يا سرما خشک شدن
Qutim بوته درختچه
Quwet قدرت رويقوت / ن /
Quwetقدرت / توان
Quz ماده یاندام تناسل
Qûze ستين ريکه آفتابگ یمحل
Quzfiroş وسيفاحشه / قحبه / د /
قورمساغ
R
Ra / ريشه / رأي / نظر ديدگاه
Ra jê bûn ليحل شدن مسا
Rabêj قيافه
Raber ميتقد
Raber kirin تقديم كردن / پيش
كش كردن
288
Raber xistin ترغيب کردن / باکردن / به کسي اصرار وادار
فهماندن
Rabezandin ابرو درهم کشيدن / ترشرويى واخم کردن
Rabezîn / ابرو درهم کشيدن ترشرويى واخم کردن / حمله / يورش
Rabihardin گذراندن ) زندگي
)
Rabihîstin
Rabirdû گذشته / ماضي
Raborandin / گذراندن نگهداشتن / حمايت کردن
Raborî ان گذشته / سرگذشتزم
Raborî kirin / گذراندن نگهداشتن / حمايت کردن
Rabûn / بيدار شدن از خواب / قيام
بلند شدن)از جا کردن )
Rabûn û rûniştin رفتار / نشست و برخاست
Rabûneve / دوباره برخاستن بازيابي کردن
Raçandin /بافتن / درست کردن/ بافندگىساختن / پايه ريختن
Raçav انتظار
Raçav kirin دنييپا
Racivandin / يکي کردنترکيب کردن / مجتمع کردن / جفت
کردن
Racivîn / چروک شدن / چين خوردن
خشک شدن / منقبض شدن
Radan زدن / زدن / شين
دنييگا
Rade / مقام / پله / درجه مرحله
Rader مصدر
Radera hevedudanî مصدر مرکب
Radest ميتسل
Radest kirin / تسليم کردن تحويل دادن
Radîkal / راديکال / تندرو
افراطي
Radîkalîze kirin راديکاليزه کردن
/ افراطي کردن
Radîkalîzm / راديکاليسم
مکتب افراطي گرايان
Radyo راديو
Ragehandin رساندن / اطلاع
رساندن
Rageş یعصب ماريب
Rageşî کله شقي / لجاجت
Ragihêje رساندن یزيخود را به چ
Ragirtî پر/ لبريز/ كشيده / صاف
Ragirtin / ممانعت كردن تحمل کردن كشيدن / صاف كردن
Ragirtname حکم جلب / حکم دستگيري
Ragirtxane بازداشتگاه
Raguhastin رساندن / فاصله انداختن
Rahatî عادت داده شده
Rahatin عادت كردن
Rahejandin ديتکان دادن شد
یزيچ
Rahejîn یزيچ ديتکان خوردن شد
Rahêl بالادست / منطقه بالا
Rahêlan برجاي ماندن
Rahêlandin / بر جاي گذاشتن پرداختن به / حمله ورشدن به
Rahibeراهبه
Rahînan عادت دادن
Rahîştin / گرفتن / نگه داشتن
ناگهان حمله کردن
Rajêr / تبعه / ملي / شهروند
نييسمت پا
Rajor سمت بالا / حاکم / حکمران
Rakêşandinجلب کردن/ جذب کردن
Rakêşînدرگيري / کشمکش
Rakêşîدرگيري / جدل / جر و بحث
Raketan خوابيدن
Raketinخوابيدن
Rakîbرقيب
289
Rakirin بلند کردن /كندن / از ميان برداشتن / شخم زدن
Rakişandin نزاع / درگيري
Rakişîn ینيعقب نش
Raman تفكر / انديشه
Raman kirin انديشيدن / فکر کردن
Raman û beyan شرح و نظر
Ramanîفکري / انديشه اي
Ramanvan انديشمند / متفکر
Ramanwer ندمتفکر / انديشم
Ramedan / دراز کردن / خواباندن
زمين گذاشتن / خوابيدن / دراز
کشيدن
Ramedandin خواباندن / زمين گذاشتن / پهن کردن / مسطح کردن
Ramedîn خوابيدن / استراحت کردن
(/ دراز کردن)دست و پا
Ramîn انديشيدن / فکر کردن
Ramiyar سياستمدا ر
Ramiyarî ياست / سياسيس
Ramosan ماچ / بوس
Ramûsan بوسيدن / ماچ کردن
Ramûstin بوسيدن/ ماچ کردن
Ramyar استمداريس
Ramyarî استيس
Ran ران
Ranav نظريه / اشاره / تلقين / اظهار عقيده / پيشنهاد / الهام
Ranaviş / نظريه / اشاره / تلقين
هاماظهار عقيده / پيشنهاد / ال
Randin جلو بردن / راندن / بردن / هدايت نمودن
Ranik ران کوچک
Ranza لحاف / پتو
Rapêç چشيپ
Rapêçan دنيبالا زدن / بالا کش
Raperîn / عبور کردن از رودخانه گذشتن از / پرش
Raperişandin عبور دادن پرش دادن
Rapêş kirin / نشان دادنکردن ميتقدحمله كردن /
Raporگزارش
Raqetandin رساندن / به پايان رساندن
Raqetîn جدا كردن / دور كردن
Rarûyî yekî ketin همراه يكي شدن
Raser يیقسمت بالا
Raser bûn رياست کردن / پيشقدم شدن
Rasernav عنوان تريسرت /
Rasine طناب
Raspartin تكيه كردن
Raspêre امانت دادن / پشت دادنيیبه جا
Rast داني/ م قتيدرست / حق
/ روبرو
Rast bûn راست بودن / درست بودن / صاف بودن
Rast hatin برخورد کردن / اتفاقي بهم رسيدن
Rast kirin صاف کردن / درست کردن / شق کردن
Rastandî تأييد شده / تصديق شده
Rastandin د کردن / قبول کردن تأيي
/ تصويب کردن
Rastaxaftin درست صحبت کردن
Rastbîn شناس قتيحق
Rastek خط کش
Rastênhev یخطوط مواز
Rasteqîn درست / واقعي
Rasterast ميمستق
Rasterê راه درست / بدرقه
Rasterê bûn به راه درسترفتن / بدرقه شدن / افکار درست
داشتن
Rasterê kirin در راه درستقرار دادن / بدرقه كردن / به
تفکر درست سوق دادن
Rastexêz خط راست
Rastgir محافظه کار
Rastgo راستگو / صادق
290
Rasthatin مواجه شدن
Rasthatinî ی/ تصادف یروبه رو شدن
Rastî راستي / درستي / صداقت / واقعيت
Rastî یست/ در قتيحق
Rastî hev hatin / مواجه شدن روياروي شدن / روبرو شدن
Rastîn واقعي
Rastker راستاريو
Rastkêş جدول / خط کش
Rastkirin ويرايش / تصحيح / ثابت کردن / تصديق کردن
Rastnivîs (r) املاء
Rastnivîsîn / درست نويسي املاء صحيح
Rav hilanîn دنبال کردن يک
حيوان
Rav / شکار / شکار کردن جستجو کردن / خطوط موازي
Rava علامت / نشانه
Rava kirin ( بالا آمدن ) کامپيوتر
Ravayî yekî kirin ینشانه گرفتن کس
Rave شرح
Rave kirin توضيح دادن / روشن ساختن / تعريف كردن
Ravekar مفسر / شرح کننده
Ravekew کبک شکار
Ravgeh شکارگاه
Ravker یشکارچ
Ravravî /پارچه با طرح خط موازي راه راه
Rawe / حالت / حوصله / حال خلق
Rawêj [I] گمان / در فکر نيتخم /
فرورفتن / شک کردن
Rawêj [II] مشورت
Rawêj kirin مشورت کردن
Rawêjer مشاور
Rawêjerê leşkerî یمشاور نظام
Rawêjerî مشاوره
Rawêjî یني/ تخم یمشورت
Rawes ايستگاه
Raweşandin به لرزه درآوردن / حرکت دادن
Raweşîn به لرزه آمدن / تكان خوردن
Rawest ايکار نيفاصله / تنفس ب
برنامه
Rawestan / ايستادن / بلند شدن مقاومت کردن
Rawestandin متوقف کردن
Rawestgeh ستگاهيا
Rawestîn رکود / ايستايي / کسادي / انحطاط
Rawestîna aborî رکود اقتصادي
Raweya bilanî حالت شرطي / وجه شرطي
Raweya fermanî حالت امري
Raweya hekînî حالت شرطي
Raweya pê…ker حالت اخباري
Rawir جانور شکاري
Raxer فرش / قالي / زيلو
Raxistin / پهن کردن / باز کردن آشکار کردن
Raxistina rûpelan / صفحه آرايي نقشه / ترکيب / ساخت / صفحه بندي
Ray / رأي / حق انتخاب / نظر قضاوت
Raya didanî عصب دنداني
Raya giştî فکر یافکار عموم /
یهمگان
Raye ی/ قدرتمند یرومندين
Rayedar با مقام / مقام دار
Rayedarî یمقام دار
Rayêl خط تلفن / کابل
Rayêx یپهن کردن ليفرش و وسا
داخل منزل
Rayêx داخل یپهن کردن ليفرش و وسا
منزل
Rayeوظيفه
Rayîş شيوه / طرز
291
Rayîşa bazarê داد و ستد وهيش
و معامله
Raz رمز و راز / سر
Razan خوابيدن
Razandin / خوابانيدن بستري کردن
Razanxane اطاق خواب
Razber قابل توجه ريغ زيچ
Razepeyv رمزي یکلمه و نشانه ها
یاطلاع رسان یبرا
Razgir کي یکه اطلاع رسان یشخص
کند یرهبررا اداره م
Razî قبول کننده رندهيپذ /
Razî kirinراضي كردن
Razyane يیدارو اهيگ ینوع /
انهيراز
Rê اه / چاره / هنرر
Rê birîn مزاحمت جاديبستن راه و ا
Rê dan راه دان / اجازه دادن
Rê ketin به راه افتادن / شروع شدن
Rê kirin فرستادن/ از بين بردن
Rê û dirb حل-چاره / راه
Rê û rêçik اصول و قائده / راه و روش
Rê û resm راه و رسم / سنت / عرف
Rê û rêwan امکان / احتمال / چيز ممکن
Rê û rizm راه و رسم / سنت / عرف
Rê û tore راه و رسم
Rê vekirin / راه را باز کردن زمينه را فراهم کردن
Reaqsîyonواکنش
Rêasin راه آهن
Rêbar / معبر / پاساژ / راهرو گذرگاه
Rêbaz وهيقائده / روش / ش
Reben دهيفا ی/ بدبخت / ب ريفق
Rêbendan ماه سال ني/ اول بندانير
یلاديم
Rebenî ی/ فقر / ب یبدبخت
یدگيفا
Rebenok / خشخاش / يک نوع لاله کوک
Rebeq با هم / پشت سر هم
Rêber سيرهبر / راهنما / رئ
Rêberî استي/ ر ی/ سرکش یرهبر
Rêberî kirin کردن / یرهبر
کردن يیماراهن
Rêbir [I] رهبر / راهنما
Rêbir [II] دزد اريراهزن / ط /
Rêbirî ی/ راهزن یرهبر
Rêbiwar / معبر / پاساژ / راهروگذرگاه / عابر پياده / مسافر /
رهسپار
Rêbiwarî مسافرت / سياحت / سفر
Rêç ردپا یزياثر چ /
Rêç kirin کردن فيدنبال هم رد
Rêçal کهنه ريکوپه / پن ريپن
Rêçalî اتيلبن
Red kirin رد کردن / نپذيرفتن
Redaksîyonهيئت تحريه
Redaktor سردبير
Rêdarراهنما / راه بلد
Rêder kirin منحرف کردن
Rêderketin انحراف / منحرف شدن
Rêderxistin منحرف کردن
Rêdîn ريش
Ref / دسته پرندگان / اطراف
ی/ قفسه / طاقچه/ چوب لباس فيرد
Refank واريقفسه و طاقچه د
Referandomرفراندوم / همه پرسي
Refes یو لگدزن یجفتک زن
عقب یچموش با پاها واناتيح
Refes kirin جفتک زدن / لگد
زدن
Refik طاقچه / قفسه
Refîne سوراخ شده چهيقال ميترم
Refîsk شانه / کتف
Reform kirin / اصلاح کردن تغيير دادن
Reftar رفتار / کردار
292
Reg اهانيدرختان و گ شهير
Rêgeh اراتيو مدار س ريمس /
گذرگاه
Regez اصل و نصب و نزاد / نسل
Rêgez قائده / روش
Regezperest نزادپرست
Reh خي/ ب شهياصل و نصب / ر
و بن
Reh berdan ريشه دواندن
Reha bînahiyê عصب بينايي
Reha bûn آزاد شده / رها شده
Reha diran عصب دنداني
Reha kirin مطلق کردن
Reha مطلق
Rehayî مطلق بودن
Rehê bihîstinê عصب شنوايي
Rehek نبات اهيگ /
Reheknasî یشناس اهيگ
Rêhesin قطار یآهن لير
Rehet راحت / آسوده
Rehetbûn آسودگي خاطر/ راحتي
Rehetî ی/ خوش ی/ راحت یآرام /
یصبور
Rehik رگيمو
Rehînگروه / منت
Rehistin / شکوفه دادن / باز کردن
باز شدن / به کمال و زيبايي
رسيدن
Rehjen نبض
Rehjenî نبض زدن
Rehm رحم / مهرباني
Rehmet رحمت
Rehn نرم / تر / پر آب
Rehn bûn شدن / پر سينرم شدن / خ
آب شدن
Rehn kirin کردن / سينرم کردن / خ
آب اضافه کردن
Rehnayî ی/ پر آب ی/ تر ینرم
Rehwan روان / سليس
Rêj حاصلخيز / پر برکت / پر حاصل / بارور
Rêj kirin تميز کردن / جاروب
(کردن)برف
Rêje از ینسبت / قسمت
Rêjgeh چاله آب / آبشار
Rejî اداره امور از طرف شخص ویگروه اي
Rejî / زغال سنگ / زغال چوب نان سوخته
Rêjî kirin اداره كردن امور
Rejik سوخته / زغال مانند
Rêjîk رباريمسلسل / ت
Rejîmرژيم / نظام سياسي
Rêjing / مسلسل / سوراخ کوچک روزنه
Rêjkar قالب ساز / گر / ختهير
زيقالب ر
Rêjkarî ی/ قالب ساز یگر ختهير
Rêjne نم نم باران
Rêjnebaran ديباران شد
یوطولان
Rejû / زغال سنگ / زغال چوب نان سوخته
Rek بتونه / لايه گذاري / آب اندازي پر کردن
Rêk kirinمرتب کردن / تنظيم کردن
Rêk û pêk مام منظم / جم و جور / ت
و نقص بيع یو کامل/ ب
Rêk û pêk kirin مرتب کردن / نظم دادن
Rêkeft قرارداد مانيپ /
Rêkeftname متن قرارداد
Rekeha sing قفسه سينه
Rêketinname توافقنامه
Reklam آگهى تبليغاتى / آگهى هاى تجارتى / تبليغ
Reklam kirin / تبليغ کردن
کردن / انتشار آگهى دادن / اعلان
دادن
Reklamger / آگاهى دهنده
اعلان کننده
293
Reklamgerî / تبليغ / اعلان آگهى
Rekorركورد
Rêkûpêk / صحيح و دقيق/ مفصل منظم
Rêkxistinbar تنظيم کننده
Rêkxistinسازمان / تشکيلات
Rêl جنگل
Rêman / انديشه / نظريه / خيال ادراک / مفهوم
Remezan ماه رمضان
Remil فال
Remildar ريفالگ
Reml رمل / فال
Remtele ولگرد / اوباش / گردن کلفت / ديوانه
Remz نشانه
Rênan مراقبت کردن / رسيدگي کردن / توجه کردن
Rênas راهنما / راه بلد
Rênc یدرد عظلات / خام
Renc تيرنج / آزار و اذ /
شکنجه
Rencber زحمت کش / چوپان و دامدار
Rêncber / چوپان / غلام / نوکر زحمتکش
Rêncberî چوپاني / نوکري
Rêncî از یدرد عظلات که ناش
باشد یخستگ
Rêncî bûn (masûlke) یدرد کردن ناش
یاز خستگ
Rêncî kirin به درد آوردناديز یعظلات با خستگ
Rencîde جروح / آزرده شده / م
جريحه دار / مصدوم
Rencîde kirin آزرده خاطر کردن / اذيت کردن
Rencûr رنجور
Rende رنده
Rende kirin / رنده کردن ساييدن / خراشيدن
Rendol مترسک
Reng رنگ / گونه / جلب / نوع / جور
Reng dan / رنگ دادن / رنگ باختنسفيد شدن
Reng kirin رنگ کردن
Reng lê xistin رنگ کردن
Rengareng رنگارنگ
Rengavêtî رنگ پريده / رنگ باخته
Rengbirûskî به رنگ صاعقه
Rengdar با رنگ / رنگي
Rengdêr صفت
Rengdêra çawahîn صفت کيفي
Rengdêra pêveber صفت توصيفي
Rengdêrên nebinavkirî صفات نامعين
Rengdêrên nîşandanê صفات اشاره اي
Rengdêrên pirsiyarkî / صفات پرسشي صفات استفهامي
Rengdêrên xwedîtiyê صفات ملکي
Rengdêrra jimarîn صفات عددي
Rengê zirincî / رنگ خاکستري رنگ سربي
Renge شايد
Rengedengشبه صدا / شبه آوا
Rengî رنگي
Rengîn ملون / رنگين رنگي /
Rengkorî یکوررنگ
Rengpîşe ديق
Rengrêj نقاش / رنگ پارچه
Rengrengî رنگارنگ / چند رنگ
Rengûreng رنگارنگ / چند رنگ
Renî بهمن / سقوط برف
Renîn مراقبت کردن / رسيدگي
کردن / توجه کردن / غلطك
Rênîşandêr راهنما
Rênîşanêrراهنما
Rênivîs رسم الخط
294
Renok رنده ابيخردکن / آس /
Rentele ولگرد / اوباش / گردن کلفت / ديوانه
Rep bûn شق شدن / راست شدن
Rep شق / راست
Repandin زدن
Reperep kirin راه رفتن یصدا
زدن یالجثه / صدا ميعظ یجانور
اديبا سرعت ز یزيچ
Reperep kirin اه رفتن ر یصدا
زدن یالجثه / صدا ميعظ یجانور
اديبا سرعت ز یزيچ
Rêpî خرج راه
Rêpîvan قائده / راه رفتن
Reptep سر و صدا
Req سفت /خشک یلاک پشت آب /
Req bûn سفت و خشک شدن / جمع شدن
Req kirin خشک و سفت کردن
Req û rût کاملا خالي / لخت / عريان
Reqalav سخت افزار
Reqas رقاص / جفتک زن
Reqdîsk (ديسک سخت )کامپيوتر
Reqele چارهي/ ب ريفق
Reqem رقم / عدد
Reqereq سر و صدا
Reqisîn دنيرقص
Reqs ی/ رقص و شاد یرقص گروه
/ جفتک
Reqs kirinرقص کردن
Reş سياه / مشکي
Reş bûn ( سياه شدن / خراب شدن
( کسي
Reş kirin رنگ کردن / اهيبا رنگ س
ستيکردن ل اهيس
Reş û mor خون مردگى / کبودشدگى
Reş û peş kirin كبود كردن
Reş û şîn خون مردگى / کبودشدگى
Reş û tarî تاريکي تمام
Reşahî یاهيس
Reşandin / افشاندن / پخش کردن پاشيدن
Reşatî سياهي
Reşbelek سياه و سفيد / نامه
Reşbend (تله / دام )پرنده
Reşbîn نيبدب
Reşbîr ذهن کيتار
Reşê نم نم باران / باران ريز
Reşe مترسک / لولو/ آدمک سرخرمن / موجب ترس
Reşeba باد کم ارتفاع
Reşedar یبرگ زمستان یدرختان ب
Reşêle کلاغ هيسار ) پرنده شب
ز آنکوچتر ا یول )
Reşemî ميرشمه / ماه دوم تقو
یلاديم
Resen اصيل
Reşenivîs سيچرکنو
Reşî سياهي
Rêşî زانيآو شير شير یبند ها
به بافت
Rêsî (خوشه / دسته )علف خشک
Reşik [I] چرده / قرنيه اهيس
Reşik [II] که ر یخوردن اهيگ ینوع
زندير یداخل توراق م
Resim اشينق
Resîn چسبيدن / پيوستن
Rêsîn ريسيدن
Reşkuj قاتل مزدور
Resm رسم / تصوير / عکس
Reşmal چادر سياه
Reşnivîs سينو شي/ پ سيچرکنو
Reşokî یميسلاح قد ینوع
Reşpoşî ماتم اهپوشيعزادار و س /
زده
Reşreşk دانه اهيچشم / س هيقرن
Rêşte نسل
Rêstin افتن نخ ها به هم / ب
نخ ها با دستگاه ستنير
Rêt ريخته شده / پاشيده شده / جاري شده
Rêtin یرو عيما ختنيو ر زشير
نيزم یرو عي/ پخش کردن ما نيزم
295
Rev دررفتن زيفرار / گر /
Rêv شکم ريز یمو
Revandin ربودن / گروگان گرفتن
Rêvaz اوشکونج واسير /
Rêvaz اوشکونج سواير /
Revd ( دسته / گروه )گرگ، سگ تعقيب کننده
Revde گله گرگ ها و سگ ها
Rêve birin / اداره کردن / کنار آمدن کوتاه آمدن
Rêveber مدير / راهبر
Rêveberîحاکميت / رهبري
Rêvebir مدير / مسئول
Rêvebirin مديريت / حکومت کردن
Revend جامعه / نهيدور از م /
گروه
Reverev دوان دوان
Revêşe گاز گرفتن و خوردن
Rêvî روباه
Revî گله / فراري / رمه
Rêvin فيکث
Rêvin bûn شدن فيکث
Rêvin kirin کردن فيکث
Revîn دويدن / فرار کردن
Revîne دنيدزد یدواندن / از کس
/ با سرعت برداشتن وبردن
Rêving ن / چرک / کثيفچرکي
Rêvingî مسافرت / سياحت / سفر
Revîrevî با عجله
Revo گله اسب و قاطر
Revok گناه کار یفرار /
Revoke / سرباز فرارى / گريخته فرارى / تبعيدى
Revrevk سراب
Revفرار
Rewa حق زيروا / مشروع / جا/
یقانون
Rewa bûn مجاز بودن / روا بودن
Rewabûn مشروعيت
Rewahî مشروعيت
Rewal نوجوان
Rewan روان / روح / سليس
Rewan bûn گرفتن / ادي
آموختن
Rewan kirin دادن / ادي
آموزش دادن / آموختن
Rewanbêj غي/ بل حيفص
Rewanbêjî / فصاحت کلام بلاغت کلام
Rewanî مهارت / تبحر
Rewatî / Rewayî مشروع یونقان /
Rewd جمع حساب
Rewde / گروه / ازدحام / دسته سپاه
Rewêl وانيح
Rewend گرد اباني/ ب نيکوچ نش
Rewendî یگرد اباني/ ب ینيکوچ نش
Rêwî همانيمسافر / م
Rêwing مسافر
Rêwingî مسافرت
Rêwingîtî مسافرت / سياحت / سفر
Rewisandin / سوزاندنرده ساختنپژم
Rewisî مو سوخته / پژمرده
Rewisîn سوختن / پژمرده شدن
Rêwişt یژگيمزاج / خصلت /و
تي/خصوص
Rewişt خلق و خو / خصلت یژگيو /
/ اخلاق / آداب و رسوم
Rêwîtî مسافرت / سياحت / سفر
Rewneq رونق / براق
Rewneq ketin براق شدن
Rewneqdar و محتشمپر رونق
Rewş / وضع /زيبايي / جمال حال و احوال
Rewşa awerte / وضعيت اضطراري وضعيت فوق العاده
Rewşa binavkirî ( حالت )دستورزبان معين
Rewşa nebinavkirî ( حالت )دستورزبان نامعين
Rewşen روشن / براق / تابناک
296
Rewşenbîr روشنفکر
Rewşenî يیروشنا
Rewşîn قيدي / ظرفي
Rewşحالت / وضعيت
Rewt چوب دستي بلند / چوب بازي هاکي بلند
Rewterewt پارس سگ
Rêx گاو وانيفضله ح ( )
Rex کنار / بغل / سمت / جهت / طرف
Rex bi rex پهلو به پهلو
Rex û çan دوروبر / اطراف
Rexa qeşahiyê يخبرف / فلات يخچالي
Rêxazî لت اسهال داشتن و عدم حا
کنترل آن
Rexê cencerê ارابه چوبي يا
فلزي براي حمل و نقل خرمن کوب
Rexerê شانه خاکى جاده / حريم شاهراه يا راه
Rêxistin سازمان / دستگاه
Rêxistinî سازماني
Rexne نقد
Rexne kirin انتقاد کردن / نقد کردن
Rexne lê kirin / lê girtin نقد کردن از
Rexnegerî انتقاد / انتقاد کردن
Rexnegir منتقد
Rexnegirî انتقاد
Rexneya avaker انتقاد سازنده وديمف
Rêxo در حال مدفوع کردن ميدا
Rêxokî حالت اسهال داشتن و عدم کنترول آن
Rêxole روده بزرگ
Rexşan درخشان / براق / درخشنده
Rexsandin اجازه دادن / فرصتي را فراهم کردن / باعث شدن
Rext دستگاه / لوازم / ماشين / جهاز/ فانوسقه / نوار فشنگ
Rextik کدوي تابستاني / کدو سبز
Rextok گياه نعل اسب
Rêya asfalt جاده آسفالت
Rêya dualî / مسير دو طرفه جاده دو طرفه
Rêya duçerxê رخهمسير دوچ
Rêya fireh / جاده عريض / جاده پهن بزرگراه
Rêya kurtebir راه ميان بر
Rêya şemitok جاده لغزنده
Rêya sereke جاده اصلي / راه اصلي
Rêya şose راه شوسه
Rêya vebir راه ميان بر
Rêya yekalî / مسير يک طرفه جاده يک طرفه
Rêya yekpê راه تنگ / مسيرراز و باريکد
Rêyî / رهگذر/ عابر پياده مسافر / رهسپار
Reyîvan شترسوار / ساربان
Rêywek خشخاش معمولي
Rêz محترم / قدردان یگرام /
Rez باغ / تاکستان / باغ انگور
Rêz bûn رديف شدن / به صف ايستادن
Rêz dan احترام گذاشتن
Rêz girtin ترام گرامي داشتن / اح
گذاشتن
Rêz kirin رديف کردن / کنار هم قرار دادن / به صف کردن
Rêz û rêçikراه و رسم
Rêza madî نظام مادي
Rezalet رذالت
Rêzan مرشد / رهبر / راهنما
Rêzanan رزبر / ماه نهم از سالیلاديم
Rêzbend kirin کردن کيتفک
Rêzbendî فيتصن / یمرتب کردن اصول
297
Rezber ماه سال نيرزبر / نهم
یلاديم
Rêzdar زي/ عز یمحترم / گرام
Rêzdarî احترام
Rêze / سري / رده / سلسله رديف / يک دوره مسابقه
Rêzeçiyaرشته کوه
Rêzefîlm سريال
Rêzenivîsar مجموعه نوشته ها
Rêzepirtûk کيچند کتاب با
سندهيون کيمضمون / چند کتاب
Rêzerêz رديف به رديف
Rêzgir مودب / پراحترام / با ادب
Rêzgirî احترام گزاري / رعايت احترام و ادب
Rêzik / رسم / سنت / قانون رديف
Rezik هرز زرد رنگ اهيگ
Rêzikname قانون نامه
Rêzikşikên و یقانون ريغ
یعاد ريغ
Rezîl بي آبرو/ بدنام / پست
Rêzil ريزنج
Rezîl bûnرذيل شدن / سرافكنده شدن
Rezîl kirin بي آبرو کردن / بد نام کردن
Rezîltî یليو ذل یليرذ
Rêziman گرامر
Rêzimanî مطابق با دستور زبان
Rêzîn رزين / لاستيک
Rezm نبرد / جنگ
Rezmanمبارز / رزمي کار
Rezmgeh رزمگاه / نبردگاه
Rezûk هرز زرد رنگ اهيگ
Rezvan باغبان
Rezvanî یباغبان
Rî ريش
Ribês واسير
Rica / استدعا / تقاضا درخواست همراه با اصرار
Rîçal / متراکم / چپانده شده پنيري رشته رشته
Rice سرخ و قرمز شدن
Riçe فعال / برو
Ricifandin لرزاندن / تکان دادن
Ricifîn لرزيدن / از سرما لرزيدن
Riçilandin قيرق یدرست کردن غذا
Riçilîn قيرق یدرست کردن غذا
Ricimandin ترساندن / تهديد كردن
Ridên ريش
Ridênsipî ريش سفيد / بزرگ محل
Rifse یآب نيزم
Rîgaz ريش بلند
Rîgij / ريش پرمو / ريش کرکين ريش جاروب مانند
Rîgijik / ريش پرمو / ريش کرکين ريش جاروب مانند
Rih شير
Rih berdan و شيکردن ر اديز
عدم زدن آن
Rih kur kirin شير دنيتراش
Riha رها / آزاد / سرفراز
Riha bûn / رها شدن / آزاد شدن دررفتن
Riha kirin / رها کردن / آزاد کردن نجات دادن
Riha zer زردچوبه
Rihan یخوراک ی) سبز حانير )
Rihbizin ريش بزي
Rihdirêj ريش بلند
Rihet راحت / آرام
Rihet bûn راحت شدن / آرام شدن
Rihet kirin ) ماساندن )باد
کردن / برطرف کردن درد ( / مطابق
دنييخود زدن ) گا ليم
Rihetî آرامش / رفاه یراحت /
Rihilîn ا لرزيدنلرزيدن / از سرم
Rihjujî ريش زبر
Rihliber موجود زنده
298
Rihsivik / فرز / چابک / چالاک زرنگ
Rihsor ريش قرمز
Rihspî ريش سفيد / ريش خاکستري
Rihtapan ريش راهي
Rihtiraşînk / صورت تراش ژيلت
Rihxingilok ريش کرکي
Rij غذاي بي روغن
Rijandin ريختن
Rijd یصرار / پافشارا
Rijd bûn اصرار کردن
Rijde ) رشته ) آش و سوپ
Rijdî یپافشار وهيبا ش
Rijî/ بي نمک جزغاله / زغال
/ غذاي خيلي سوخته
Rijik سوخته / زغال مانند
Rijîn جابجا کردن ختنير /
عاتيما
Rik / تمرد / خيره سري سرسختى / لجاجت
Rik kutan لج کردن
Rikane یبا عناد / عصب
Rikber / سمج / خود سر / سر سخت لجوج
Rikberî / تمرد / خيره سري سرسختى / لجاجت
Rikdar حرص دار / با یعصبان /
بغض
Rikêb رکاب
Rikêb kirin / حمله کردن هجوم بردن
Rikeber صيحر
Rikeberî یصيحر
Rikeh قفس کبک
Rîko کثيفپست / نکبت /
Riko صي/ حر یعصبان
Rikrikandin هياهو کردن / جغجغ يا تلق تلق کردن / صداى بهم
خوردن اشيا
Rikrike دنيي/ چا دنيلرز
Rikrikîn دنيي/ چا دنيلرز
Rîlik خرزهره
Rim گرز یآلت جنگ ینوع /
Rimandin گرز زدن پتك زدن
Rimbaz / نيزه دار/ نيزه زنه اندازنيز
Rîmel ريمل مژه و ابرو
Rimîn خراب کردن
Rimj ابر
Rîn تخليه کردن شکم / خارج کردن مدفوع
Rin دنييزا
Rind قشنگ / خوب بايز /
Rindî ی/ خوب ی/ قشنگ يیبايز
Rindik زيبا / خوشگل
Rinek با سر پارچه يی/ جارو یط
دارد یکه مصارف گوناگون یا
Rînêrî ريش بزي
Ringering زدن و شکستن یصدا
Ringering kirin قارچ و قورچ کردن
Rino شانه چوبي نساج
Rîp رنگي/ حقه / ن لهيح
Ripe rast هموار
Ripin باغ / دسته علف
Riprût یپول / ب یلباس / ب یب
گوشت یعلف / ب
Riqîrût کاملا خالي / لخت / عريان
Rîs / نخ تابيده / نخ رشته
بافندگي / الياف
Rîş غده
Risas معدن ینوع
Rîsasî رنگ خاکستري
Risasî براق یرنگ قهوه ا
Rîşe جذر/ ريشه
Rîşê mirovxur سرطان
Rişêşk نم نم باران / باران ريز
Rîsî (خوشه / دسته )علف خشک
Rîşik چين / لبه / چتر زلف
Rişik خم شپششپش / رشک / ت
299
Risil کمد یرختخواب یجا /
یواريد
Rîsipî ريش سفيد
Rişk ديسف یتخم ها
Rişk kirin تخم کردن دهيسف
Rişkîn یجو گندم یمو / مو ديسف
Rîskخطر احتمالي / ريسک
Rişme افسار / عنان
Risqرزق / روزي
Rist سطر / طناب رخت فهيوظ /
زيآو
Rist kirin نوع و گونه کياساس بر
دنيچ
Riste و بيجمله / نوشته بدون ع
راديا
Ristî زيگردنبند / گردن آو /
/ شعر زير نهيس
Ristik گردن بند
Ristin دنيسير
Riswa نيرذل / رسوا / شرمگ /
رتيغ یب
Riswa bûn / بي غيرت بودن رسوا شدن
Riswa kirin / رسوا كردن شرمگين كردن
Riswatî ی/ ب یرذالت / شرمندگ
یرتيغ
Riswayî رسوايي / پستي / بدنامي
Rişwet رشوه
Ritam گل رس
Ritax سيب زميني
Rîtek پست / نکبت / کثيف
Rîtil نهيکهنه پاره پاره / پ
Ritil بيضه لويهشت ک /
Ritilgîsk کسي که بيضه هاي آويزان دارد
Rîtin / دنيرمدفوع کردن
Ritl ها هيخا
Ritlo یباد فتق
Ritlo bûn باد فتق / گرفتن
Ritloyî فتق
Ritloyî gunikî یباد فتق
Rîtopik ريش گرد
Rîvele نازک اريپوست بس
Rivên زبانه آتش / شعله
Rivîn آتش یشعله ها
Rivişt نسل تيمل /
Riwange طرز فکر
Rixok تلخ خولان / سنجد
Rixtan انبوه / متراکم
Rixtim اسکله / بندرگاه / سکوي بارگيري / لنگرگاه
Riya avikê مجراي اسپرم بر
Riya teratinê راه رفت و آمد
Riz برنج
Riza رضايت / دل بخواهي
Rizandin / استهلاک / فرسوده کردن پوساندن
Rizbe سگک کمربند
Rizde قلاب در و رهيدستگ
Rizdeçiya رشته کوه
Rizgar آزاد / سرافراز
Rizgar bûn / آزاد شدن سرفراز شدن
Rizgar kirin آزاد کردن / رها کردن
Rizgarîرستگاري / نجات / آزادي
Rizî فرسوده / پوسيده
Rizîn فرسودن / پلاسيدن
Rizinde قلاب در
Riziyan پوسيدگي / فرسودگي
Riziyandinفرسوده کردن
Riziyayî دهيفرسوده / کهنه / پوس
Rizq روزي / نان يا رزق روزانه
Rizyane رازيانه
Rizyank رازيانه
Rizyayî فرسوده / پلاسيده
Ro ديآفتاب / خورش
Ro kirin ريختن
Roavaغرب
Robar رود / رودخانه
300
Robê hemamê / پوشاک حمام رخت حمام
Robînya ملخ سياه
Rodî doran روده
Rofirrîn غروب
Rohilatشرق
Rohn / مايع / آبکي / سيال نرم و آبکي / شفاف
Rohnî تابان / روشن / درخشان
Rohnî kirin / آشکار کردن بيان کردن / پرداختن
Roj pey rojê روز به روز
Roj ( روز ) ساعت شبانه روز
/ خورشيد
Roj derketinطلوع کردن آفتاب
Roja bavan روز پدر
Roja din گريروز د
Roja oxilmeyê هنگام زد و خورد و دعوا / روز پرس و جو
Roja qîyametê روز زنده شدن همه مردگان بعد از مرگ
Rojan از جنس خورشيد / از جنس روز
Rojane روزانه / هرروز
Rojanî روز کيدستمزد کار
Rojava غرب / باختر / محل غروبديخورش
Rojbaş! روز خوش ريصبح به خ /
Rojbend اراتيحرکت س ريمدار / مس
Rojbûn روز تولد
Rojcebîn بلند و یشانيکه پ یکس
دارد یبخت خوب
Rojên vehesînê روزهاي استراحت
Rojev دستورکار موضوع بحث /
/ بحث روز
Rojgar روزگار
Rojgeran ارهيس
Rojhelat شرق
Rojhelatin طلوع كردن آفتاب / طلوع کردن خورشيد
Rojhilat ديشرق / محل طلوع خورش
Rojhilata Navîn خاورميانه
Rojhilatî يیاي/ آس یشرق
Rojî روزه
Rojî girtin روزه گرفتن
Rojîgir مي گيردکسي که روزه
Rojik ی/ عدس نيذره ب
Rojimêr ميسالنامه / تقو
Rojimêra hetavî تقويم شمسي
Rojimêra heyvî تقويم قمري
Rojimêra zayînî تقويم ميلادي
Rojin نورگير کف بامي / پنجره سقفي / دودکش
Rojîn نورگير کف بامي / پنجره سقفي / دودکش
Rojing یلوله بخار
Rojname روزنامه
Rojnameger روزنامه نگار
Rojnamegerî یروزنامه نگار /
یسيروزنامه نو
Rojnamevan روزنامه نگار
Rojnamevanîروزنامه نگاري
Rojnivîskيادداشت روزانه
Rojnîvro نيمروز / ظهر
Rojreşî یروز هيس
Rol نقش
Rola serokê نقش اصلي
Role فرزند / بچه / اولاد
Rolik خرزهره
Rom کشور ترکيه
Roma از اروپا ی/ ملت يیروما
Roman رمان
Romî ترک / اهل کشور ترکيه
Ron / مايع / آبکي / سيال نرم و آبکي / شفاف
Ron bûn آبکي بودن / آبکي شدن
Ron hatin (روان شدن )خمير
Ronahî شانتابان / روشن / درخ
Ronahî dan روشنايي ايجاد کردن / نور دادن
Ronahî kirin نور ايجاد کردن
Ronak براق / روشن / واضح
301
Ronakbîr روشن فکر
Rondî اشک
Rondik قطره اشک
Ronesans رنسانس
Ronî براق / روشن / برق
Ronîdar یروشن / نوران
Ronik اشک
Rop دولت روم
Ropo ها یروم
Roqroqe لنگ دراز
Roro هر روز / روز به روز
Roş خراش
Roşan جشن
Roşn تابان / روشن / درخشان
Rotik چوب بازي هاکي / شلاق
Rov شکم ريپشم ز
Rovî شخص مسئول آوردن نوعروساش / روباه-از خانه
Rox خاک خشک
Rozgar سرنوشت / دوره / عصر يااريخيحادثه ت
Rozî رذق یروز /
Rrû spî bûn شدن یمبر
Rû bi rû روبه رو / رودررو
Rû dan روي دادن
Rû dayîn رو دادن / لوس کردن
Rû girtin رودار شدن / جسور شدن
Rû jê badan رو برگرداندن از
Rû stendin / رودار شدن جسور شدن
Rû رخ / رو / شکل
Rubad کبک نر
Rûbalgeh یروبالش
Rûbar نهر / رود
Rûbarên seholîn یرودخانه ها
زده خيمنجمد و
Rûber طول و عرض جهان / زانيم
مساحت
Rûbiken خندان / بشاش / خوش روي
Rûbirû kirin مقايسه کردن
Rûbirû/ مقايسه روبرو
Rûçarox بي حيا / بي شرم
Rûçerm بي حيا / بي شرم
Rûçik چهره / قيافه
Rûçikandin ( پر و )پرنده بال کندن / چيدن
Rûçikîn کنده شده / چيده شده
Rûçir / بي حيا / بي شرم گستاخ / سمج / جسور / بي اعتنا
Rûdanرخداد / اتفاق / رخ دادن
Rûdemî روزانه
Rûdergeh ريش راهي
Rûdî دل و روده / شکنبه
Rûerd ني / سطحرو زمي
Rûfener / روشني خيره کننده گيرا / شگفت انگيز
Rûgeh قبله
Rûgehnas قطب نما / قبله نما
Rûgêr نحس / شوم
Rûgerdan رويگردان
Rûgerm خونگرم
Rûgeş خندان / بشاش
Rûgewr (روشن )چهره يا مو
Rûgirover چهره گرد
Rûgirtî پر رو / گستاخ / مخفي /
پوشيده
Ruh روح / جان
Ruhber جاندار
Rûheyv ماه رخ / ماه رو
Ruhistîn فرشته مرگ لييعزرا /
Rûhîv ماه رخ / ماه رو
Ruhiyet / از لحاظ روحي / روحي رواني
Ruhn / مايع / آبکي / سيال نرم و آبکي / شفاف
Ruhparêz روح گرا
Ruhvegerîn زنده شدن پس از مرگ
Rûj سرخاب / روژلب
Rûken خندان / بشاش / خوش روي
Rûkurkirin اصلاح کردن ريش
Rûl خرزهره
302
Rûmet محترم / یشرف / گرام /
زيعز
Rûn دمبه یروغن / چرب /
Rûn kirin روغن زدن
Rûnbirêjk تابه یماه
Rûndank روغن / روغن دان یجا
Rûnê biharê روغن بهاري
Rûnê kizinê روغن بهاري
Rûnerm خوشخو / خوش خلق / خوش مشرب / صبور
Rûniştandin نشاندن
Rûniştek نيمکت / صندلي
Rûniştin نشستن
Rûniştvan مقيم / ساکن
Rûnpêj تابه / روغن پز یماه
Rûpan چهره پهن / چهره عريض
Rûpel کاغذ / صفحه / پر
Rûpel raxistin حروف چيني کردن / صفحه آرايي کردن
Rûpelraxer حروف چين / صفحه آرا
Rûpelsazî آرايي صفحه
Rûperî پريچهر
Rûpûş روپوش
Rûqayîm بي حيا / بي شرم
Rûqayim / گستاخ / جسور / منزويحيا-بي
Rûqiçandin ( پر و )پرنده بال کندن / چيدن
Rûreş bûn شرمنده شدن
Rûreş kirin / شرمنده کردن ننگين کردن / تمسخر کردن
Rûreş / سرافکنده / روسياه شرمسار / خجالت زده
Rûreşî سرافکندگي / روسياهي
Rûro آفتاب گونه / پنجه آفتابرو باي/ز
Rûs انيلخت و عر
Rûsar حالي/ ب مزاجيروترش / ب
Rûşen تابان / روشن / درخشان
Rûsikîn تن / روييدن / سبز شدن رس
/ رشد کردن
Rûsor سرخ رو
Rûspî دهيد اي/ دانا / دن سيير
Rûspîtayî یديسف شير
Rûspîtî یتي/ با شخص یتاوان یب
Rûstandî پر رو / گستاخ
Rusûmat رسم ها / عادات
Rûşuştî / گستاخ / سمج / جسور بي اعتنا
Ruswa بي آبرو/ بدنام
Rût خشک ني/ زم انيخت / عرل
پول ی/ ندار/ ب یو خال
Rût bûn علف شدن یلخت شدن / ب
/ ورشکست شدن نيزم /
Rût kirin لخت کردن / غارت کردن
Rût û tût پول-بي
Rûtî ی/ ندار یريفق
Rûtirş حال یترش رو / ب
Rûtîtî لخت گرايي
Rûv شرمگاه / زيرشكم
Rûviya badayî وم / بخش ايلي
پاياني روده کوچک
Rûviya birçî ژژونوم / بخش مياني روده کوچک
Rûviya dawîn / راست روده رکتوم
Rûviya kor روده کور
Rûviya stûr روده بزرگ
Rûviya zêde آپانديس
Rûviya zirav روده کوچک
Rûviyê barik کيروده بار /
روده کوچک
Rux صورت
Rûxan اشيفروپ
Rûxandin / متلاشي شدن / متلاشي کردن فروپاشي
Rûxanî نماي ساختمان / نماي سر در / نماي خارجي
Rûxîn شدن / فروپاشي / رانيو
خراب شدن
Ruxsar سرد نيغمناک / غمگ /
چهره
303
Rûyê xwe kurr kirin ريش خود را اصلاح كردن
S
Sa هيسا
Sabit متحرک ريثابت / غ
Sabit bûn تکان نخوردن / عوض نشدن
Sabit kirin محکم کردن / سفت کردن
Sabûn صابون
Sabûn kirin با صابون شستن
-sabûna yekî kef nedan
304
Sabûnpêj سازنده و پزنده صابون
Sabûnpêjî یصابون ساز
Sabûnsaz صابون ساز
Sade / کدستيساده / خالص /
متواضع
Sadetî تواضع یسادگ /
Sadiq / صادق / راست گو وفادار
Sadiq bûn راست گفتن / باوفا بودن
Saet ساعت / گاه شمار
-saet li ser yekî nehatin
Safî پاک زيزلال / تم /
Safî bûnتسويه کردن / حل شدن
Safî kirinحل کردن
Sakar ساده
Sakarî یسادگ
Sako لباس گرم و کلفت یکه تا پاها امتداد م یزمستان
ابدي
Sal سال
-sal heye duwazdeh
Sal سال
-sala teze ديسال جد
Salane کيهر سال / سرگذشت
آمد به دست آمده سال گذشته / در
کساليدر
Salar سالار / سرفرماندار
Salewext شده در روز یزمان سپر
Salix dan یآگاه کردن / اطلاع رسان
Salix dayîn تعريف كردن / گفتن
Salixdan تعريف / روايت
Salixdayîn تعريف / روايت
Salixgerî
Salixgerî یاستخبارات / جاسوس
Salixتعريف / روايت
Saljimêr تقويم
Salname ميتقو
Salname سالنامه / تقويم
Salos
Salox danتعريف كردن / گفتن
Saloxdan تعريف / روايت
Salroj سالروز / سالگرد
Salveger / ادبوديچرخش روزه
Salveger سالگرد
Salyad ادبودي
Saman هي/ سرما ملک / ثروت
Sana آسان / راحت
Sanahî ی/ راحت یآسان
Sanahî bûn آسان شدن / راحت شدن
Sanahî kirin / آسان کردن راحت کردن
Sandin Sapok
Saq di gore û solan de
Saqdirêj ساق یجوراب و کفش ها
بلند
Saqoyek
Sar bûn
Sar kirin دنسرد کردن / قهر کر
Sarîc سردخانه
Sarinc / خچاليسردخانه
Saring داخل صخره ها یچاه ها
/ سردخانه
Sarûgerm خنک / ولرم ) سرد و
(گرم
Sarسرد
Satandin/disatîne/bi-
Satil سطل
Satila darîn یسطل چوب
Satîne جدا کردن پوست برنج
Satîre ساتور
Sator بزرگ یساتور / چاقو
Satore یکار و بار / ب یب
دهيفا
Sava نوزاد
Savar ساوار / گندم درشت خرد شده
Savaxane مهد کودک
Savêr سگ یظرف غذا
Saw [I] ترس / خوف / وحشت
305
Saw [II] الي/ خ نيتخم
-saw bi ser ketin یترس در دل کس
افتادن
Sawêr یاليجانور خ
Sawîr ترس / خوف / وحشت
Sawtehrî کسي/ ب نيغمگ
Sax زنده / سالم
-sax bûn سالم افتنيبهبود /
شدن
Sax kirin زنده کردن
-sax man زنده ماندن / استقامت
Saxî یسلامت
-saxiya te خواهم یشما را م یسلامت
Saxte یصنوع/م ی/ تقلب یقلاب
Saxسالم / زنده
Saye
Sayî آسمان صاف و بدون ابر
Saz [I] آهنگ ستميس /
Saz [II] کار آماده
Saz [III] قاموشستان
Saz [IV] یقيآلت موس ینوع
Saz bûn
Saz kirin کيستماتيدرست کردن / س
کردن / آماده کردن
Saz kirin کردن درست کردن / ايجاد
/ ساختن
Sazdêran گروه ترانه خوان ها
Sazgar خوب زيسازگار / چ
Sazî سازمان / موسسه
-saziya karnişîniyê سازمان کارمندان بازنشسته
-saziyên civaka neferma ینهادها
وابسته ريجامعه غ
-saziyên fermî یموسسات رسم
-saziyên mîrî یسازمان ها
ی/ موسسات دولت یمعمو
Sazîدستگاه / ارگان
Sazîسازمان
Sazûman / سازمان / موسسه دستگاه
-sazûmana tûreyê یعصب ستميس
Saبراي
se ی/ جفتک زن دنيرقص
Se سگ
se فشار دنيله شدن / چپ /
دادن
Se bûn سگ شدن / بد اخلاق شدن
-sê kevirê wê dan ber
se / با فشار پر شدن / ظلم شدنیزيبسته شدن راه چ
se برق زدن
Sê عدد سه
Se سگ
Seb ینوع مصالح ساختمان کي
گل یشده و به جا قيکه با آب رق
شود یاستفاده م
-seb kirin نوع مصالح نيبا ا
را يیگل مانند جا یساختمان
دنيمال
Seba ارهبه خاطر / درب
-seba kêçekê lihêfek şe-
-seba qurişekî deh teqle
Sêbare bûn سه برابر شدن
Sêbare kirin گفتن ايسه بار کردن و
Sêbare سه برابر
Sebaret درمورد
Sebaz
Sebaz سگ ینوع
Sebî
Sebî بچه
Sebîl یساختمان و مکانها
راتي/ خ هيريخ یعموم
Sebîl [II] گاريچوپوق / چوب س
دنيکش
Sebr صبر / آرام و قرار
Sebum یابانيباد ب ینوع /
سمون
Sebzîسبزي
Secdeسجده
Secîh باهوش و عاقل
Secîhî یاريذکاوت و هش
Sed عدد صد
306
Sêdar که به هم بسته یسه عدد چوب
گرفتن روغن از آبدوغ یشده و برا
دامشود / دار اع یاستفاده م
Sêdaredan اعدام / حلق آويز
Sedased و نقص / تمام و بيع یب
کمال
Sede قرن / سردم
Sedem û encamp علت و معلول
Sedem علت ليدل /
Sedem علت / دليل
-sedesed jimartin يیشمارش صدتا
Sêdîmenî یسه بعد
Sedrenc شطرنج
Sedsal قرن / سده
Sedsal رن / سردم / سدهق
Sedta يیصدبرابر / شمارش صدتا
Sefandin/disefîne/bi-
Sefêk وانهي/ خام / د جيگ
Sefêktî یوانگي/ د ی/ خام یجيگ
Sefêktî ها رفتار کردن وانهيمثل د
Sefîn/disefe/bisefe و صاف شدن هيتصف
Seg سگ
Seganî مثل سگ
Segavî یسگ آب
Segbaz سگ باز
Seglawî اسب ینوع
Segman ماهر رينشانه گ
Segmasî نهنگ یسگ ماه /
Sêgonîسه جانبه / سه ضلعي
Sêgoşe مثلث
Sêgoşeسه ضلعي / مثلث
Sêguh شنه
Sehek حس پنج گانه جانداران
Sehm ترس / خوف
-sehol bestin زدن خي
Sehol زده خيآب
Seholbendan در زمستان خبندانيزمان
Sehra ابانيصحرا / ب
Sehrawî یاباني/ ب يیصحرا
Sejdeسجده
Sêk آب ترش
Sekerat قبل از مرگ تيسکرات / وضع
Sekihandin/disekihîne/ Sekihîn/disekihe/bise-
Sekinandin/disekinîne/
Sekinandin متوقف كردن /جلوگيري كردن
Sekinandinمتوقف کردن
Sekinîn/disekine/bise-
Sekinînايستادن / قرار گرفتن
Sekitandin/disekitîne/ Sekitîn/disekite/biseki-
Seknموضع / رويکرد
Sekre ويکاسه و تاس د
Sekreterê giştîدبير کل
Sekû یسکو / صندل
-sekûyê benderê یريلنگرگ یسکو /
لنگرگاه
Sel [I] صخره
Sel [II] جعبه / سبد
Sêl یني/ س شيد
Selametسلامت
Sêlav لابيس
Selbendتخته سنگ بزرگ
Selef یبده
Selêfk واريد ريز یسوراخ آبرو
Selemêşk جعبه
Selemtî سربست / آزاد
Selemtî نيو غمگ کاريب
Selexane سلاخ خانه / کشتارگاه
Selihandin
Sêlik یو س سکيکوچک / د ینيو س شيد
ید
Selik ليسبد / زنب
Selixandin/diselixîne/
Selmandin/diselmîne/
Sêlبشقاب ماهواره / سيني نانوايي
Sema آهنگ ینيسما / رقص د /
Semajen رقاص
307
Semanek مرغ با هيشب یپرنده ا
ذيلذ یگوشت
Semax ردن آهن با آب نقره اندود ک
و گرما
Sembolسمبل / نماد
Seme bûn شدن جيو و جيگ
Seme kirin جيرا بردن / گ یسر کس
کردن
Seme ابتر / سبکسر / خام
Semer يیگله گوسفند صد تا
Semêş سگ مگس
Semînerسمينار
Semt
Semt اطياحت
Semtماهرانه / اصولي / اساسي
Semûn
Semûn یابانيباد ب ینوع
Semyan صاحب
Sênc حرارت / دما / درد
Senc درخت سنجد یها غيت
Sendirîk داربست
Sendox داري/ خر رندهيگ
Sênex
Seng سنگ ینيسنگ /
Sengandin/disengîne/
Senger یدفاع واريسنگر / د
-sengera cengî چاله یسنگر جنگ /
Sengergeh گرگاهسن
Sengîn نيسنگ
Sênî ینيس
Senîmenî بيغر بيعج
Senît Sepandin/disepîne/bi-
Sepandinتحميل کردن
Sepêşî سگ مگس
Sêpî دار اعدام
sepîne یبر کس یکار ليتحم /
/ چسباندن یادادن اجبار قيتطب
Sepîtk سقف
Seqa [I] آب و هوا / فضا تيوضع
Seqa [II] کردن زيخم کردن و ت
Seqa kirin کردن زيخم کردن / ت
Seqem ديشد یسرما
Seqet bûn معلول شدن / نقض عضو شدن
Seqet bûn ناقص شدن / معلول شدن
Seqet kirin معلول کردن / نقص عضو کردن
Seqet kirin ناقص کردن / معلول کردن
Seqet معلول/ نقص عضو/ شديد / عجيب
Seqet ناقص / معلول
Seqetî نقصان تيمعلول /
Seqetîمصدوميت
Sêqolîسه جانبه
Ser [I] یبالا / سر / رو
Ser [II] سر / کله
Ser [III] بلند / قله یجا
Ser [IV] بزرگ / سرور
-ser berdan آزاد کردن
Ser birîn دنيسر بر
Ser çemandin کردن ميتعظ
Ser da kirin ريختن روي
Ser dan سرزدن / ديدار کردن
Ser jê kirin کشتن دنيسربر /
Ser jê kirin سر بريدن
Sêr kirin تماشا کردن / نگاه کردن
Ser lêxistin سر زدن / ديدار کردن / موي سر را اصلاح کردن
Ser seran û ser çavan خوشامد / قدم بروي چشم
Ser têne raxistin; gewlaz
Ser û bin kirin / سر و ته کردن به هم زدن
-ser û binê bûyerê حادثه اتييتمام جز
یا
-ser û pê کله پاچه
Ser û rî سر و صورت
Ser va bûnقالب شدن چيزي به كسي
Ser va kirin چيزي را به کسي قالب کردن
308
Ser vekirin آغاز کردن / پرداختن بهوع کردن/ شر
Ser xwe bûn [II] استوار و پا برجا بودن
Ser سر
Sera سرا / قصر
Serad سرند / الک
Serane سرانه
Seranser سرتاسر
-seranserî welêt سرتاسر وطن
Serasaغير عادي / فوق العاده
Seraşpêj سرآشپز
Serata پول درشت ماندهيابتدا / باق
Seratayî هي/ اول يیابتدا
Serbajar تختيپا
Serban بالا پشت بام
Serban خانه / ساختمان
Serbar پشته / کوله بار / از همه زرنگتر
Serbarî lê kirin شدن / یسربار کس
افتادن یگردن کس یرو
-serbarî vê yekê نيعلاوه بر ا
Serbarî دي/ ق یسربار
Serbarîسربار بودن
Serbask سر چوپوق یراه کوهستان /
Serbaz سرباز
Serbazî یسرباز
Serberedayî یب وانيصاحب / ح یب
افسار
Serbêrî ها ردوشيمسوول ش
Serberz سربلند و محترم
Serbest 3. bêkêr 4. beytu
-serbest berdan آزاد کردن / از بند رهاندن
Serbest berdan نآزاد کردن / ول کرد
Serbest kirinآزاد کردن
Serbest آزاد
Serbestî
Serbestî یآزاد
Şerbet (Şîrînî) ینيريشربت / ش
Serbihûrîسرگذشت / خاطرات
Serbijîşk پزشکان / دکتر سيير
دکترها
Serbilind bûn سر بلند شدن / سر بلند بودن
Serbilind kirinسر بلند كردن
Serbilind بلندسر
Serbilind سربلند / باشرف
Serbilindî یسربلند
Serbilindسربلند
Serbir گردن زن / جلاد / قاتل
Serbixwe
Serbixwe bûnمستقل شدن
Serbixwe / خود مختار / خود منتخب مستقل
Serbixwebûnاستقلال
Serborî
Serborî سرگذشت
Serçavمنبع / منشا
Sercem ه / کلا / با هم / هم
کپارچهي
-serçemk girtin گرفتن یسرچوپ
Serçemk ینفر در رقص گروه نياول
Serçimk سر انگشتان پا
Serçoga
Serçok مفسل زانو
Serçok/serçong مفصل زانو
Serdab سوراخ / روزنه
Serdan ارتي/ ز داريد
Serdanpê سرتاپا / سراسر
Serdanpêسراپا
Serdanديدار / بازديد
Serdanديدار / ملاقات
Serdar سردار سيير /
Serdarî استير
Serdarسردار
Serde پلکان
Serdem دوره / عصر
Serdem وقت / دوره
-serdema kevirîn یدوران پاراسنگ
-serdema raperînê دوره شورش و انقلاب
309
-serdema ronahiyê
-serdemên zêrîn
Serdest bûn قدرتمند شدن
Serdest حاکم / سلطه گر/ فرمانروا
Serdest حکومت / موثر
Serdeste سردسته
Serdestî یحکمران
Serdezal kirinتحميل كردن
Serdezalkirin( تحميل كردن ) عمل
Serdilk و نور چشم خانه زيعز
Serdozger ها یقضات ) قاض سيير )
Serê tiliyan e (68 cm)
-serê sibehê سر صبح
Serê xwe lêdan موي سر خود را اصلاح کردن
Serê xwe lêxistin موي سر خود را اصلاح کردن
Sere مسن یخراج اجبار /
Seredan سرزدن / ملاقات
-serederî pê re derxistin
Serederî یانجام دادن و اتمام کار /
سردرآوردن
Serek
Serek راهنما سييسرور / ر /
Sereke و مهم تيبا اهم
Sereke اول / آغاز
Sereketîرياست
Serekeاوليه / ابتدايي / اصلي
Serêlî دقت
Serenav یکه فقط برا یاسم مخصوص
روديبه کار م یزيچ ايو یشخص
Serencam انيسرانجام / عاقبت / پا
-serencama berhevxis-
-serencama dabeşkirinê
-serencama derxistinê
-serencama komasiyê
Sererast bûn شدن / درست شدن زانيم
Sererast kirin
Sererast kirinاصلاح کردن / درست کردن
Sererast ديکه با یهماهنگ / آنطور
باشد
Sererkanîفرماندهي کل ارتش
Sererkan نده ارتشفرما
Serêş سردرد
Serêşî anîn درد سر ايجاد کردن
Serêşî سردرد / دردسر
Serêşî سردرد / مشکل و معضل
Sereso bûnمراقب خود بودن
Seretaآغاز / ابتدا
Serfermandar فرمانده کل
Serfiraz سرافراز / سربلند
Serfirazî یروزي/ پ یسرافراز /
یسربلند
Sergamêş
Sergêj وانهي/ خام / د یسرسر
Sergelîرهبر / ريش سفيد / رئيس
Serger مکان تخت در ارتفاع بالا کي
Sergerdan
Sergerdan kirin سرگردان نمودن
Sergerm روخوش یجانيه /
Sergermî بودن / خندان جانيبا ه
Sergevez خودباور / مفتخر
Sergîfk اها از که در روست یگنبد
همچون گاو درست یواناتيفضولات ح
کنند یم
Sergihayî bûn دنيرس انيبه پا /
دنيفهم
Sergihayî kirin تمام کردن / فهماندن
Sergihayî دني/ رس دنيبه اتمام رس
Sergîn فضله گاو
Sergo یآشغالدان
Sergom kirin نيست و نابود کردن / از بين بردن
Sergotar ت / مقدمهفهرس
Sergovend اول في/ رقاص رد یسرچوپ
Serguherîتغيير يافته
Serhed مرز
Serhedمنطقه سرحد در شمال کردستان
310
Serhejhejok ريسر لرزان / مسن و پ
Serheng سرهنگ
Serhengسرهنگ
Serhevde بيتنبل / ع
Serhevraz
Serhevraz يیسربالا
Serhewa
Serhildan اني/ عص اميشورش / ق
Serhildan قيام
Serhildan قيام / انقلاب
Serhildêr شورشگر انگريعص /
Serhildêrانقلابي / شورشگر
Serhişk
Serhişk انسان خشک و متعصب
Serhişkî یتعصب و سرسخت
Serî bilind kirin قيام کردن / سر بلند کردن
-serî lê dan / مراجعه کردن سرزدن
-serî lê gerandin
Serî tewandin سر فرود آوردن/ اطاعت کردن/ تسليم شدن
Serî پرندگان / مخ ینيب
Sêrî سه طلاقه کردن
Seridîn/diseride/biseri-
Serik -serinc rakêşan
Serinc یزگي/ و تيتوجه / خصوص
Serincrakêş جالب
Serişte مت / نشانه/ علا دهيگوشت گند
Serîسر / اول / اصلي / ابتدا
Serjimar ی/ سرشمار تيجمع
Serjimara giştî یعموم یسرشمار (
یسراسر )
Serjimarîسرشماري
Serjinik ليزن ذل
Serkan دوره فهيسرکار / سرباز وظ
/ درجه دار دهيد
Serkanî سرچشمه / منبع
Serkanî منبع / سرچشمه
Serkantî بلند و هيگروه سربازان پا
درجه دار
-serkantiya giştî کل یفرمانده
Serkar سازمان کي ريسرکار و مد–
یکارگاه و شرکت
Serkarî ساختمان تيريگروه مد /
تيريمد
Serkeftî باهوش رکي/ ز روزيپ /
Serkeftin یرکي/ ز یروزيپ
Serkêş شوايرهبر / پ
Serkêş يسرکش / ياغ
Serkêşî کردن یکردن / رهبر يیشوايپ
استي/ ر
Serkêşî يیشواي/ پ یرهبر
Serketin پيروزي / موفقيت / موفق شدن
Serkevtîپيروز
Serkol بدون پوشش در یروسر یب /
سر
Serkolî ی/ ب یحجاب ی/ ب یسر لخت
بودن یروسر
Serkundirكله كدويي
Serkut bûn ن / سرکوب شد ديگم و ناپد
شدن
Serkut kirin زدن و سرکوب کردن یتوسر
/ پنهان کردن
Serkut کند ستين زيکه ت یزيچ /
Serlêdanديدار / بازديد
Serleşker سرلشگر / فرماندار کل
Serleşkerîسرلشکر / فرمانده ارتش
Serliq فرمانده لشگر
-serma girtin/xwarin سرماخوردن
Serma اسرم
Sermal بندند یکه به سر م یشال
Sermaye هيسرما
Sermayedar دار هيسرما
Sermayedarî یدار هيسرما ستميس
Sermaسرما
Sermedî ی/ سرمد یابد
Sermemik نهينوک پستان / نوک س
Sermeşq سرمشق / نمونه / مثال
311
Sermest bûn
Sermest خوري/ م اشيسرمست / ع /
جيگ
Sermestî ی/ سرخوش یجي/ گ یمست
Sermil سرشانه
Sermil شانه / کتف
Sermilسرشانه
Sermiyan هي/ سرما یثروتمند
Sermiyandar دار هيثروتمند / سرما
Sermiyanسرمايه
Sermûçe افزوده / اضافي
Sername مقدمه شيمقدمه / پ
Sernav مقدمه / عنوان
Sernerm صبور ريسر به ز /
Sernewq اهيرذل / روس
Sernişîv ینييسرپا
Sernivîsar مقدمه / عنوان شيپ
Sernivîskar سندگانينو ريمد
Sernixûn سرنگون
Sernûçe تريخبر / سر ت تريت /
یخبر نيعناو
Sernûser سندگانينو سيير
Serobino آشفته یپات یقاط /
Serok سييرهبر / ر
Serok رئيس / رهبر
Serokatî ی/ رهبر یحکمران
Serokatîya komarêرياست جمهوري
Serokatîرهبري / رياست
Serokdewletرئيس جمهور / رئيس دولت
Serokerkan فرمانده کل ارتش
Serokerkanرئيس ستاد ارتش
Serokkomarرئيس جمهور
Serokomar جمهور سيير
Serokwezîr ريوزنخست
Serokwezîrنخست وزير
Serpêhatî سرگذشت / ماجرا
Serpêhatin
Serpêl في/ خف ريحق
Serpel فرمانده گروهان
Serpene kirin عمل کردن / ستميبدون س
مرتب و منظم کار نکردن
Serpene نظميآشفته و ب
Serperî
Serperî يیايدر یجن ها / پر سيير
Serperişt
Serperişt سرپرست / مفتش
Serpî/serpîl سردست
Serpilkî موقتي/ موردي/ بي برنامه
Serpîrek ليزن ذل
Serpîskoposسر اسقف
Serpiyan يیسرپا
Serpopil
Serpûş یهر نوع کلاه
Serqot حجاب یسرلخت / ب
Serrast kirin مرتب کردن / سر در آوردن / اصلاح کردن
Serrûpel حه اصليصف
Serrûtكچل / بي روسري / سرتراشيده
Sersabûn kirin فتنيفر
Sersal نوروز / بهار
Sersar اليخ یحرف نشنو / ب
Sersar بي تفاوت
Sersarî kirin ها حتيگوش ندادن به نص
Sersarî یاليخ یب
Sersax مشکل یسالم و ب
Sersaxî jê re xwastin گفتن تيتسل
Sersaxî تيتسل
Serserî سرسري / الکي
Sersil ستون فقرات
Serşo حمام
Serşok حمام
Serşok دوش یسرشو /
Sertacسرتاج
Sertar قله کوه
Sertar قله کوه
Sertaser سرتاسر / سراسر
Sertilî سر انگشتان
Sertîr نوک پستان
312
Sertiraş شگريآرا
Sertiraşî یشگريآرا
Sertiraşxane شگاهيآرا
Sertît پيسرت
Sertسخت / سفت / سر سخت
Serwer رهبر سييحکومت / ر /
Serwer سرور / حاکم
Serwerî رانيوز استي/ ر یحکمران /
یکار یرهبر
Serwext bûn شدن اريمتوجه شدن / هش
Serwext kirin اريقانع کردن / هش
کردن
Serwext عاقل اريدانا / هش /
Serxur بد شگون / بد قدم منيبد /
Serxwe استوار و پابرجا / سالم
Serxwebûn [I] یاستقلال / آزاد /
یخودمختار
Serxweş
Serxweş bûn سرمست شدن
Serxweşî [I] یسرمست
Serxweşî [II] هي/ تعز ميمجلس ترح
Serxweşمست / سرخوش
Serzelût کچل / تاس
Serروي / سر
Sêşem سه شنبه
Sêşemîسه شنبه
Sêsibeh بعد از سه روز
Sêta سه بند / سه طبقه
Setimîn/disetime/bise-
Sêv بيس
Sêv سيب
Sêvaxîn یترش ینيزم بيس
Sêvik
Sêvik سيب زميني
Sewa به خاطر
Sewad سواد
Sêwak یفرار/ کاري/ ب اليخيب
Sewal وانيح
Sewalvan دامدار
Sewalvanî یدامدار
Sewda عشق / سودا
Sewdal عقل / مغز / مخ
Sewdaser عاشق
Sêwelekî
Sewgirandin/disewgirî-
-sêwî man مادر ماندن / مادر یب
مردن یکس
Sêwî مادر / مادر مرده یب
Sêwî يتيم
Sewî سطح / ميزان
Sêwirandin/disêwirîne/
Sêwirîn/disêwire/bisê-
Sêwîxane مخانهيتي
-sêwiyê binçengşewitî
Sêwîيتيم
Sewl [I] غنچه )گل ینوع )
Sewl [II] سواران قيقا یپارو
-sewl dan (bi bêrikên ke-
Sewnês
Sewnês سگ ها یزکام و سرما خوردگ
Sewnêsî
Sewnêsî ضيمر و یسگ زکام
Sews ترس / خوف
Sewt صدا / آواز
Sewt صدا / صوت
-sewtek li erdê yek li es-
Sewtsewtok پر حرف / زبان دراز
Sewz رنگ سبز
Sewz سبز
Sewzî جاتيسبز / سبز یفضا
Sexbêr صاحب
Sexbêrî kirin کردن از ینگهدار
Sexbêrî صاحب شدن
Sexbêrvan ايز بچه ها و که ا یکس
کند یم ینگهدار واناتيح
Sexele بره و بزغاله تازه متولد شده
Sext دشوار / محکم / تند
Sext سخت / پيچده
Sexte تقلب یقلاب /
313
Sextet pêktanin
Sextiyan ميپوست کلفت و ضخ
Seya ها واريروکش کردن د
Seyandin
Seyandin/diseyîne/bi-
Seyd شکار / ديص
Seyda دانا / عالم / ملا
Seydaآقا / استاد
Seydvan ی/ شکارچ اديص
Sêyek / سوم کيثلث
Sêyemînسومين
Sêyemسوم
seyîne
Seyis قيگود / ژرف / عم
Seylav لابيس
Seylax کنار آب یشن نيزم
Seynik عقربه
Seyr بي/ غر بيعج
Seyran گشت و گذار
Seyranê
Seyrangeh گشت و گذار یجا
Seyranî روديکه به گشت وگذار م یکس
Seyrek/seyrnîşan علامت سوال
Seza [I] ی/ بد بيشرم / ع
Seza [II] قيلا
Seza [III] جزا / سزا
Seza kirin جزا کردن
Sezawer زي/ سزاوار / عز ستهيشا
/ محترم
-sezaya laşî یبدن یسزا / یبدن یجزا
-sezayî که مستحق باشد یدادن شيستا
Sêzdeh زدهيعدد س
Sêzdehem(-în) زدهميس
Sî dan سايه دادن
Sî هيسا
Sî سايه
Sibat ( ماه سبات ) زمستان
Sibe صبح
-sibeh lê pag bûn دنيبه صبح رس
Sibeh صبح / فردا
Sîber هيسا
Sîber سايه
Siberojê فردا
Sibetir پس فردا
Sic حشره که باعث ینوع
شود یشدن لباس م دهيپوس
Sicade سجاده نماز
sicadeya xwe li dojehê
Sicûr آتش زدن یسوخت برا ینوع
Sîdank سايه
Sîdar ساله یس
Sîdarسايه دار / سايه درخت
Sifarîşسفارش
Sifir
Sifir [I] مس
Sifir [II] ی/ ب چي/ صفر / ه یمنف
زيچ
Sifirne
Sifirne ليپشت بام / قند ميضخ خي
Sifirصفر
-sifre danîn سفره پهن کردن / غذا گذاشتن
Sifre سفره غذا
Sifreسفره
Sift ظيسفت / غل
Şiftî هندوانه
Siftî یظي/ غل یسفت
Sîgeh بانيسا
Sîgortaبيمه
Sih [I] هيسا
Sih [II] یعدد س
Sihik bûn اسيدي شدن
Sihik آب انگور ترش شده / سرکه
Sihin یشانيو پر یحالت دست و پاچگ
Sîhir جادو / سحر
Sihirandin/disihirîne/
Sîhirbaz جادوگر / ساحر
Sihirîn/disihire/bisihi-
Sik و منفور فيکث
314
Sîkard ساتور
Sîkene که در داخل موتور یستميس
کند یم ميکار آن را تنظ
Sikil
Sikir سد / بند
Sikitîn مردن ) سگ ( / به درک واصل شدن
Sikûm مايرو / چهره / س
Sikûmreş بدقدم مني یب /
Sil [I] شکمو
Sil [II] فضله گاو
Sil [III] یزيکه از چ یزود قهر / کس
شود یناراحت م
-sil bûn
-sil kirin (dewar) گاو دنير
-sil kirin ستادنيا یکس یرودررو /
که از آن یبه کس یزينشان دادن چ
شود یناراحت م
Sîl از حد شيسرفه ب یماريسل / ب
Silal بالا پشت بام
Silamet درد یسالم / ب
-silav dayîn کردن ميسلام دادن / تعظ
-silav kirin دنسلام کر
-silav lê kirin یکس یفرستادن سلام برا
Silav سلام
Silavî يیخوش آمدگو
Sildank شيکه وقت تخم گذار یمرغ
آمده است
Sîle [I] زدن ی/ توگوش دهي/ کش یليس
Sîle [II]
Sîle سيلي
Silek شکمو
Silekî kirin شکمو شدن
Silekî شکمو بودن
Silepor گاو قياز فضله رق یا کپه
Sîleسيلي / چك / توگوشي
Silikandin/disilikîne/bi-
Silikîn/disilike/bisilike
silikîne ستادنيا یکس یرودررو /
از یدادن کس یناراحت کردن و فرار
دادن و ترساندن ی/ فرار یزيچ
واناتيح
Silim پلکان
Silîng تراک فتيل
Silogan dan عار دادنش
Siloganشعار
Silq چغندر قند
Silqî سر هيسا
-silqiyî serê te (neyînî û
Silqok اسفناج
Silsilok زود رنج / زود قهر کن
Siltan حاکم / زرنگ
Silûk ینيسلوک / انزوا / عزلت نش
عارفانه
Sim انيسم چهار پا
Sîm مينقره / س
Sîma ت / رو/ صور مايس
Simandin/disimîne/bi-
Şimaqسيلي / چک
Simarte سمباده / سوهان
-simbêl tê de badan یاز خوردن غذا
کردن فيک ذيلذ
Simbêl ليسب
Simbêlboq کلفت ليسب
Simbêlçixt لي/ سب يیپوآرو ليسب
دراز چاندهيپ
Simbêlpoşe کلفت ليسب
Simbil سنبل
Sîme kirin خاردار کردن دور ميس
یزيچ
Sime لوله تفنگ یکار زيسنبه تم
Sîme خاردار ميس
Sîmerx ی/ پرنده افسانه ا مرغيس
Simil (سنبل )گندم
Simîn/disime/bisime سوراخ شدن
simîne سوراخ کردن
Simitandin/disimitîne/ Simitîn/disimite/bisi-
Simkot یو تاس آب خورکاسه
315
Simok سوراخ کردن لهيمغار / وس
Simokچهار پا
Simolek سنجاب
Sîmsar دلال / واسطه
Simsik
Simsik شکمو
Simt
Simt قله
Simtiraş سم تراش / نعل بند
Simûçk نوک انگشتان پا
Sîmulasiyonشبيه سازي
Sinaet شهيصنعت / پ
Sînahî
Sînapên berfê Sinarîn/disinêre/bisi-
Sinc سنجد
Sinc [I] تياخلاق / خصلت / خصوص
Sinc [II]
Sincan صاحب روش
Sincaq یريگيسنجاق / قلاب ماه
Sincîd سنجد وهيدرخت سنجد / م
Sincirandin/disincirîne
Sincire شعله ور شدن آتش
Sincirîn/disincire/bi-
Sincûسنجد
Sindan چکش
Sindan سندان
Sindî یپرتقال که کم هيشب یا وهيم
مزه تلخ دارد
Sindif واناتيپوزه بند دهان ح
Sîndir هاون
Sindirîk تابوت
Sindoq صندوق
Sinêde یبر رو
Sinêle مرد / مهي/ ن ینوجوان
زنگونه
Sinet kirin (li cem cihû û
Sinet kirinختنه کردن
Sinet یها هيعمل کردن به توص
/ ختنه کردن مردان غمبريپ
sing di ber de kutan زنا کردن / تجاوزدنييکردن / گا
Sing hildan کنايه از آماده دعوا شدن
Sing ودراز / آلت ميضخ یچوبدست
مردان
Sîng یزيچ یگردن / قفسه / جلو
Sing ه حصارکشي چوب يا ميل
دور باغات
Sîng سينه
Sîngê xwe kutan به سينه خود زدن / دفاع کردن
Singe xwe kutan ميخ خود را کوبيدن / جا خوش کردن
Singîr kirin
Singîr کي/ درختچه بار یقاموش / ن
Singo تفنگ زهيسرن
Sinî سيني
Sinifê
Sinik حشره مضر ینوع
Sinix bûn وا شدنرس
Sinix رسوا
Sînor kirin محدود کردن / مرزبندي کردن
Sînor مرز / محدوده
Sînor/sindor tixûbمرز
Sînorbir خارج از مرز موجود
Siparte/sipartek
Sipartin/dispêre/bis-
Sipehî ديسف
Sîpel یشلاله / بالن داخل شکم ماه
Sipî kirin / پوست کندنسفيد کردن
Sipî سفيد
Sipîk سفيدي تخم مرغ
Sipil طحال
Sipîtî سفيدي
Sipsax سالم و شنگول
Siqa kirin کردن زيبا سنگ ت
Siqa برنده ليکننده وسا زيسنگ ت
Sîqal [I] قليس
316
Sîqal [II ليقند
Sir سر / راز
Sîr ريس
Sirêş شيچسب سر
Sîrfisk بدبو یکوه ريس
Sirgûn bûn تبعيد شدن
Sirgûn kirin تبعيد کردن
Sirgûn تبعيد
Sîrik ريس
Sîrim یخارج ريس
Sirişk سرشک / اشک
Sirke [I]
Sirke [II] / آب انگور فشرده شده سرکه
-sirke kirin به سرکه آغشتن
Sîrkut ريس دنيهاون کوب
Sirnî ليحا یپارچه ا
Sirsûm یفلز ايو یچوب یا لهيوس
مشک از آن ینازک که به جا
شود یاستفاده م
Sirûd سرود / مارش
-sirûda neteweyî یسرود مل
-sirûdên leşkerî یمارش نظام
Siruşt فطرت عتيسرشت / طب /
Siruştî ی/ فطر یعيطب
Siruştطبيعت
Şîrشير
Sîs bûn
Sîs bûn
Sîs یخال دي/ سف دهيرنگ پر
Sîsark
Sîsark لاشخور
Sîsarkکرکس
Sîsarkنوعي پرنده
Şîşe شيشه
Sisê عدد سه
Sîsele رمق یکج و کوله و ب
Sisî تخم کنگر
Şîşikميله
Sîsirk رکيرجيج
Sist bûn شل شدن / نرم شدن
Sist kirin نرم کردن / شل کردن
Sist نرمشل /
Sistî ینرم
Sistسست
Sitam مدافع ی/ حام ليوک /
-sitamî lê kirin کردن / حفاظت تيحما
کردن
Sitamî دفاع تيحما /
-sitar tê de neman کهنه و اريبس
داغون شدن اريفرسوده شدن / بس
Sitar نا ستادنيتوان ا /
Sîtar مرز / محله
Sitare/sitargeh پناهگاه
Sîte یريگيتور ماه
Sitêl ستون عمود
Sitem
Sitem ستم / ظلم
Sitembar
Sitembar ظالم / ستمکار
Sitembarî ظلم / ستم
Sitemkar ستمکار
Sitî خانم
Şitî هندوانه
Şitil نهال / جوانه / نهال کوچک
Sîtil بزرگ پخت و پز یظرف مس
Şitil نهال
Sitirandin/disitirîne/ Sitirîn/disitire/bisitire
Sitîخانم / خاتون
Sitvan ستوان
Siûd بخت / شانس / طالع
Siûda xwe
Şivan bûn چوپان بودن / چوپان شدن
Sîvan چتر
Şivan چوپان
Şivanatiچوپاني
Sîvander ليقند
Şivanî kirin چوپاني کردن
Sivder یخانه / بالکن / جلو وانيا
در خانه
317
Şiverê راه ريراه مال رو / مس /
قتي/ طر
Sivik bûn سبک شدن
Sivik kirin سبک کردن / کم کردن وزن
Sivik (سبک)وزن
Sivikahî وزن یسبک
Şivîl (Şiverê , Şivîle) ريراه / مس /
/ راه مال رو قتيطر
Şivîle قي/ طر ري/ مس راه /
مال رو ريمس
Sivîlغير نظامي
Siving ليقند
Şîvkirin (Şîvxwer) چراندن دام به هنگام شب / گله چراندن هنگام شب
Şivmehlî (t.) tapan çubufiu (f.) pointe de
herse (î.) harow’s point
Sivnik جارو
Sîvok گره یبادکردگ /
Sivorî سنجاب
Şîvxwer (Şîvkirin) چراندن دام به هنگام شب / گله چراندن هنگام شب
Sîwak مسواک / خلال دندان
Sîwanok گل ینوع
Siwar bûn پشت یرو دنيسوار شدن / پر
وانيح
Siwar kirin یبار زدن بر رو /
وانيانداختن پشت ح
Siwar peya kirin نظم کار مردم را به هم زدن
Siwar سواره
Siwarên zirxî سواره نظام آهني
Siwat ربا / نزول
Siwax یگچ – یروکش)گل )
Şiwît ( دي( شویسبز
Şiwît , bnr. PÎJINDA
Sîx ليبزرگ درختان / م یها غيت
یبافتن
Sixêf kirin فحش دادن / ناسزا گفتن
Sixêf فحش / ناسزا
Sîxme غي/ ت زيچوب سر ت
Şixre یحمل کردن محصولات کشاورز
به انبار
Şixre (Kişre) (t.) saplarÈ harmana
taÒÈma iÒi (f.) transport des épis vers l’aire de battage (î.) transport of ears to threshing
area
Şixrevan (t.) harmana sap taÒÈyan (f.) tranporteur de foin ou d'épis
Sixreyên derebegitiyê danîbûn
Sixteقلابي / مصنوعي / جعلي
Sixtopixto kirin نظم کردن یب
Sixtopixto ستميس ینظم / ب یب
Sîxur [I] یغيجوجه ت
Sîxur [II] جاسوس
Şiyan رويتوان / قدرت / ن
Şiyan توانستن / قادربودن
Şiyanتوانستن
Şiyar داري/ ب اريهوش
Şiyarkirin بيدار کردن / هوشيار کردن
Siyaset استيس
Siyasetmedar استمداريس
Sîyasetmedarسياستمدار
Siyasî یاسيس
Şiyaw توانا / لايق
Siyele اسفناج
Siyele که برگ آن پخته یسبز ینوع
شود یشده و خورده م
Siza kirin کيفردادن/ مجازات کردن
Siza يمجزا / تحر
Skandalابتذال / فاجعه
Sloganشعار
Sobe یبخار
Sober شناگر
Soberî kirin کردن یشنا کردن / آبتن
Soberî یشنا / آبتن
Sobevan درست کن یبخار
Sobeبخاري
Sofî عابد یصوف /
Sofik telaşê tayî, kelefe
Sohbetصحبت / بحث
318
Sohe یبخار
Sojer وزانس
-sol dan destan رونيدک کردن /ب
انداختن
Sol کفش
Sol کفش
Solbend کفش فروش / کفاش
Soldank یجا کفش
Soldirû کفاش
Sole ذرت
Şolgenîk , bnr. COLGENÎ
Şolik , bnr. COLIK
Şolikê maran , bnr. COLMARK
Solîn [I] ینيزم ريآب ز یقنات / جو
Solîn/solîne [II] ی/ جا یگلکار نيزم
کاشت و فروش گل / گلخانه
-sond xwarin
Sond سوگند / قسم / عهد
Sone اردک
Şop
Şop اثر ريرد / مس /
Şop , bnr. RÊÇ
Şopandin کردن یرويدنبال کردن / پ
Şopandin پيگيري کردن / دنبال کردن / تحت تعقيب قرار دادن
Şopîn را گرفتن یزيچ اي یرد کس
/ دنبال کردن
Şopرد / اثر / جا
Şor , bnr. DIJÛN802- Sor bûn
Sor bûn / سرخ شدن / داغ شدن خيط شدن
Sor kirin / سرخ کردن / داغ کردنخيط کردن
-sor û gizêrî bûn
Sor û sipî bûn / رنگ باختن سرخ و سفيد شدن
Sor قرمز
Sor سرخ / قرمز
Soranîلهجه اي از زبان کردي
Şorav آبگوشت
Soravk
Şorbeآبگوشت
Sorcîn یقهوه ا
Sordîn واناتيح یپهن ) برا یسنگ ها
)
Şorebî مجنون دي/ ب ديب
Şoreş kirinانقلاب كردن
Şoreşgerîانقلابي بودن
Şoreşgerانقلابي
Şoreşانقلاب
Sorewêl/sorewilk قرمز رنگ یپرنده آب
Sorgevez و تار رهيقرمز ت
Sorîçk قرت داده یکه غذا یاندام
رساند یشده را به معده م
Sorik
Sorik بيماري سرخک
Soring یرنگ اهي/ گ یمارينوع ب کي
قرمز
Soro moro bûn،(...سرخ شدن ) از خجالت
Soromoro bûn (ji ber ser-
Şorr شور
Sorsorik ترد / ینان خشک سنت /
خوب پخته شده
Sorsorik و یدرخت خارج ی/ نوع ینا
آن وهيم
Şoşbîn ساقدوش
Sosik حشره ینوع
Sosin سوسن / گل
Sosret بيو غر بيعج
Sosretزشت / رذيل
sotemeniyê یريبارگ ستگاهيا
سوخت
Sotemenîسوخت / سوختني
Sotin سوختن
Sotin/disoje/bisoje سوزاندن
Sotîner نيسوزان / آتش
Şov گذاشته / ري/ با شيآ
شخم شده و نکاشته نيزم
Sovyetشوروي
319
Sox bûn / بدنام شدن / رسوا شدنشدن نيشرمگ
Sox kirin / بدنام کردن / رسوا کردنکردن نيشرمگ
-sox û sinix رذل و رسوا
Sox نيذل و رسوا / شرمگر
-soxe man ارث به جا ماندن / مرضصاحبش یشدن برا
Soxe راثيخود / م یداغون و ب
Soy ناموس / شرف
Soz
Soz dan قول دادن / عهد بستن
Soz dan قول دادن
Soz قرار مانيقول / عهد و پ /
Soz قول
Sozdar
Sozdar سته / ب مانيعهد بسته / پ
وفادار
Sozdar قول دهنده / متعهد
Sozdarîتعهد / رازداري
Sozdarقسم خورده / وفادار
-sozê mêrên berê
Sparte مخصوص فهيامانت / وظ
-spartin به خاک سپردن مرده
Spartin سپردن / تحويل دادن
Spartin/dispêre/bispê- Spas
Spas kirin تشکر کردن
Spas سپاس / تشکر
Spêde شروع روز / سرصبح / بامداد
Spehêtir
Spehî فراوان بايخوب / قشنگ / ز /
Spehîtî ی/ قشنگ يیبايز
Spêle شب یالي) اجسام خ یاهيس )
Spî [I] ديرنگ برف / سف
Spî [II]
Spî kirin پوست کندن
Spîçolkî پزمرده شدن
Spîdeman ?
Spîkerگوينده
Spîldax bûn دنيخراش
Spîldax kirin خراشاندن
Spîldax خراش
Spîlk چشم دهيسف
Spîndar داريدرخت سپ
Spîndar داريدرخت سپ
Spîtale رنگ ديسف زيچ ايآدم و
Spîtayî اتي/ لبن یديسف
Spîtk تخم مرغ دهيچشم / سف یديسف
Spîxur زشت صيطماع / حر /
-spiya xwe bi peretî firo-
Spiyê girtî یخاکستر
-spiyên xwe kuştin
Sporورزش
Sporورزش
Stadاستاديوم
Standin/distîne/bistîne
Standinگرفتن / بدست آوردن / خريدن
Star kirinمحافظت کردن / پناه دادن
Stasyonايستگاه
Statûحالت / وضعيت
Stêle خود / ولگرد یول / ب
Stêng -stêr xuricîn
Stêr ستاره
Stêr بسته لحاف
Stêrk [I] ستاره
Stêrk [II] لوله ی) رو رينشانه گ
( تفنگ
Stêrk [III] یواريکمد د
-stêrk girtin یرينشانه گرفتن / هدف گ
-stêrk ji esmên anîn
-stêrka xwe bi roj dîtin
Stêrkmasîماهي ستاره / نوعي ماهي
Stêrkستاره
Stêrnasî یستاره شناس
Stewandin, kemilandin Stewandin/distewîne/
Stewîn/distewe/bistewe
320
Stewl اسب و گاو لهياصطبل / طو
Stewr bûn (sewal) آبستن نشدن ودنيينزا
Stewr که آبستن نشده باشد یوانيح
Stî خانم / خاتون / بانو
Stirî خار غيت /
Sto گردن
Stran [I] (hevîr û hwd) نان ريورآمدن خم
Stran [II] ترانه
Stran ترانه / ترانه خواندن
Stran/distrê/bistre
Stranbêj bûn خواننده بودن
Stranbêj ترانه خوان
Stranbêj خواننده / ترانه سرا
Stranbêjî kirin خوانندگي کردن
Strî derxistin / شاخ در آوردنگردن کلفتي کردن
Strî lêxistin شاخ زدن / گردن کلفتي کردن
Strî غيت
Strî شاخ
Strîzerk زرد غيبا ت اهيگ ینوع
Stro شاخ
Strû شاخ
Strûktûrساختار
-stû bi binî ve bûn کار نادرست کردن ودنيا دجز
-stû di rû de hatin / به خواب رفتنشدن هوشيب
Stû dirêjî kirin گردن کلفتي کردن
-stû hingaftin دنيسرزدن و سر بر
Stû گردن / گلو
Stû گردن
Stûbend از یدوبنده / کمربند ضربدر
یپشت شلوار تا سرشانه و جلو
شلوار
Stûbir طرهجلاد / قاتل بالف غيت
Stûdirêj زرافه
Stûkur گردنبند
Stûn
Stûn ستون
Stûn سقف / ستون یچوب ريت
Stûqulk ودراز کيگردن بار
Stûr
Stûr مي/ خشن / ضخ تيترب یب
Stûr bûn شدن / کلفت شدن ميضخ
Stûr bûn کلفت بودن
Stûr kirin کردن مينازک کردن / ضخ
Stûr کلفت ميضخ /
Stûr کلفت / بزرگ
Stûrî kirin رفتار کردن / تيترب یب
خشن رفتار کردن
Stûrî ضخامت
Stûrكلفت / ضخيم
Stûvank گردنبند
Stûxwar چارهيب
Stûxwar بيچاره / بدبدخت
Su hatin قهر کردن
Şû kirin شوهر کردن / ازدواج کردن
Şûbeشعبه
Sûç
Sûc وانگناه / تا
Sûc جرم / گناه
Sûcdar گناهکار / تاوانبار
Sûcdar گناهکار / مجرم
sûçdarekî
Sûcdarگناه
Sûçe یرونيب هي) زاو یرونيگوشه ب )
Sûçeber واريد یرونيسنگ گوشه ب
( )کنج
Sûcگناه
-sûd wergirtin / استفاده کردن از سود گرفتن از
Sûd wergirtin مند شدن / سودمند بهره
شدن
Sûd دهيسود / منفعت / بهره / فا
Sûdperest فرصت طلب / سودجو
Sûdwergirtinبهره برداري / استفاده
Suhbet مصاحبه
321
Sûîqastسو قصد
Sûk/sûq بازار
Sukûnet آرامش یآرام /
-sukûneta derûnî یو روان یآرامش روح
Sûkبازار
Sûlav شارآب
Sulh یصلح / آشت
Şûn جا / رد / نشان / مکان
Şûn da çûn کنار کشيدن / عقب نشيني کردن
Şûn جا / مکان / عوض
Şûna kesî bûn به جاي کسي بودن / عوض کسي بودن
Şûnewar جا / مکان
Şûnwar قرار گاه / محل اردو زدنگاهي/ کمپ / پا
Şûn / اثرجا / مكان / رد
Şûpik یلباس کُرد قيجل
Sur باد / سرما
Sûr دور قلعه واريسور / د
Şûr شمشير
Surandin/disurîne/bi-
Şûrçêkir توليد کننده شمشير
Şûrê cot (t.) keski (f.) coutre (î.) coulter
Şûrê kotanê (t.) keski demiri (f.)
coutre du Brabant (î.) coulter of swivel plough
Şûrengiv رزنيزن خوب / شمش ريشمش
یحرفه ا ربازيماهر / شمش
Sûret صورت / لپ
Sureya ستاره ايثر ( )
Şûrik ی/ شورش لاي/ گر کيچر /
جنگجو
surîne
Suriştî طبيعي
Sûriyeسوريه
Şûrkar شمشيرگر
Şûrker جنگجو رزنيشمش /
Şûrkêş مبارزه طلب / شرکيشمش /
شمرگي/ پ يیباز / فدا ريشمش
Şûrkî مثل شمشير
Şûro کنايه از آدم دراز و قدبلند
Surperî بايز اريبس یپر
Surşirîn رو باي/ ز بيدلربا / دلفر
Şûrşûrî خط خطي / هاشوردار
Şûrzenشمشيرزن
Sûs چغندر قند
Sûse ( / یو زور یاريجاسوس ) اخت
مه جانبهحمله ه
Şûşe شيشه / صاف
Şûşekî / شيشه اي / مثل شيشهبراق و صاف
Şûşeyî شيشه اي
Sûsik اريبس یپرنده با تخم ها ینوع
گرانبها
Sûsmar سوسمار / تمساح
Şûştek تَرَک اريشکاف / ش /
Şûştin شستن
Şûştin / شستن / فرسايش دادن از بين بردن
-sût û sûtal و ولگرد کاريعلاف و ب
Sût به سبز براق ليمتما یآب
Sûtal آواره کارهيب /
Sûtan/disû/bisû برنده ايکردن اش زيت
Sûtar باک / نترس یشجاع / ب
Şutî روان سيصاف / نرم / سل /
کنواختي/
Şûtî هندوانه
Şutî , bnr. HILÛ
Şûv (Şov) شته / گذا ري/ با شيآ
شخم شده و نکاشته نيزم
Sûxar برنج تر و تازه یساقه ها
Suxre خدمت و ريکار بخور نم /
کردن یکارگر
Suxte یني/ شاگرد د هيفق
Şuxulandin بکار بردن
Sûyîn/disû/bisû سوختن
Sûzenek کمر درد یماريب
Sûzenî
322
Sûzenî که زنان ميقد ینوار بهداشت
یشدن به کار م ديدر زمان پر
( بردند )کهنه / پارچه
Ş
Şa bûn شاد شدن / شاد بودن
Sa guçan tê pîvan
Şa kirin شاد کردن
Şa شاد / خوشحال
323
Şabaş یکه در ط یشاباش / پول
و داماد عروس یبرا یمراسم عروس
به گروه ايشود یداده م هيهد
شود یداده م قيموس
Şabaşî هيبخشش / هد
Sabit متحرک ريثابت / غ
Sabit bûn تکان نخوردن / عوض نشدن
Sabit kirin محکم کردن / سفت کردن
Sabûn صابون
Sabûn kirin با صابون شستن
-sabûna yekî kef nedan
Sabûnpêj سازنده و پزنده صابون
Sabûnpêjî یصابون ساز
Sabûnsaz صابون ساز
Sade / کدستيساده / خالص /
متواضع
Şademar شاهرگ
Sadetî تواضع یسادگ /
Şadîk سرگرم جيشاد / مفرح / مه /
کننده
Sadiq / صادق / راست گو وفادار
Sadiq bûn باوفا راست گفتن /
بودن
Şadmanî / Şanahî ی/ شادمان یشاد /
جشن
Saet ساعت / گاه شمار
-saet li ser yekî nehatin
Safî پاک زيزلال / تم /
Safî bûnتسويه کردن / حل شدن
Safî kirinحل کردن
Şafiîمکتب شافعي
Şagirt bûn شاگرد بودن / شاگرد شدن
Şagirt انش آموز / شاگرد / د
کارآموز
Şagirtî kirin کارآموزي کردن
Şagirtî شاگردي / شاگرد بودن
Şah شاه / سلطان
Şahî ی/ جشن / عروس یشاد
Şahid شاهد / گواه
Şahidî شهادت یگواه /
Şahîk روان سيصاف / نرم / سل /
کنواختي/
Şahik هلو
Şahîtî ی/ پادشاه یشاه
Şahîtî سلطنت یشاه /
Şahperest سلطنت طلب
Şahperest شاه پرست / شاه دوست
Şahtî شاهنشاهي
Sakar ساده
Sakarî یسادگ
Sako لباس گرم و کلفت یکه تا پاها امتداد م یزمستان
ابدي
Sal سال
Şal شال / دستمال گردن / شال گردن
-sal heye duwazdeh
Şal شلوار
Sal لسا
-sala teze ديسال جد
Salane کيهر سال / سرگذشت
سال گذشته / درآمد به دست آمده
کساليدر
Salar سالار / سرفرماندار
Salewext شده در روز یزمان سپر
Şalgerdan یشال گردن /روسر
Şalikgirtin / گل دادن / غنچه دادن شکفتن
Salix dan یطلاع رسانآگاه کردن / ا
Salix dayîn تعريف كردن / گفتن
Salixdan تعريف / روايت
Salixdayîn تعريف / روايت
Salixgerî
Salixgerî یاستخبارات / جاسوس
Salixتعريف / روايت
Saljimêr تقويم
Salname ميتقو
Salname سالنامه / تقويم
Şalok QALÛÇIK
Şalok داس
Salos
324
Salox danتعريف كردن / گفتن
Saloxdan تعريف / روايت
Salroj سالروز / سالگرد
Şalûl (t.) baÒtankara / (f.) mésange / (î.)
tit
Salveger / ادبوديچرخش روزه
Salveger سالگرد
Salyad ادبودي
Saman هيملک / ثروت / سرما
Şamî بوقلمون
Şamik FIRINGÎ
Şan زنبور یکندو
Sana آسان / راحت
Sanahî ی/ راحت یآسان
Sanahî bûn آسان شدن / راحت شدن
Sanahî kirin / آسان کردن راحت کردن
Şandeفرستاده
Şandî فرستاده / مأمور
Şandî یارسال
Sandin
Şandin فرستادن / روانه کردن
Şandin ردنفرستادن / ارسال ک
Şandin فرستادن
Şane زنبور یکندو
Şaneşîn Şehneşîn
Şaneşîn وانيبالکن / ا
Şanî dan NA…Î KIRIN
Şanî kirin NA…Î KIRIN
Şanidyar قاصد / کيرسول / پ /
فرستاده
Şano نمايش / تئاتر
Şanogerبازيگر تئاتر
Şansشانس
Şanzdederb سلحه شانزده خور / خشاب ا
تپانچه یريشانزده ت
Şanzdexur شانزده خور / خشاب اسلحهتپانچه یريشانزده ت
Şapane , bnr MEHLÎ
Şapat باران اندک / نم
Şapato فرصت طلب / نان به نرخ روز خور
Şapik یکُرد یلباس سنت قهيجل
Şapik لباس / پالان ینوع
Şapik / Şŭpik (t.) merdane oklava /
(f.) rouleau de pâtissier (î.) rolling-pin
Sapok Saq di gore û solan de
Saqdirêj ساق یجوراب و کفش ها
بلند
Saqoyek
Şaqŭl یشاقول / خط عمود
Sar
Şar bnr. KITAN
Şar دستمال / بند
Sar bûn
Sar kirin سرد کردن / قهر کردن
Şaredar رشهردا
Şaredarî یشهردار
Şaredarîشهرداري
Şaredarشهردار
Sarîc سردخانه
Sarinc / خچاليسردخانه
Saring داخل صخره ها یچاه ها
/ سردخانه
Şaristanî تمدن
Şarpپوشش سر
Sarûgerm خنک / ولرم ) سرد و
(گرم
Sarسرد
Şaş اشتباه
Şaşagahdar kirin طلاع رساني بد ا
کردن / مغرضانه اطلاع رساني کردن
Şaşî kirin اشتباه کردن
Saşî kirinاشتباه كردن
Şaşî اشتباه
Şaşitîاشتباه
Satandin/disatîne/bi-
Satil سطل
Satila darîn یسطل چوب
Satîne جدا کردن پوست برنج
325
Satîre ساتور
Sator بزرگ یساتور / چاقو
Satore یکار و بار / ب یب
دهيفا
Sava نوزاد
Savar ساوار / گندم درشت خرد شده
Savaxane مهد کودک
Savêr سگ یظرف غذا
Saw [I] ترس / خوف / وحشت
Saw [II] الي/ خ نيتخم
-saw bi ser ketin یترس در دل کس
افتادن
Sawêr یاليجانور خ
Sawîr / خوف / وحشتترس
Sawtehrî کسي/ ب نيغمگ
Sax زنده / سالم
Şax bnr. STIRÎH
Şax جعبه باروت / دبه باروت
Şax کوه / کوهستان
-sax bûn سالم افتنيبهبود /
شدن
Sax kirin زنده کردن
-sax man زنده ماندن / استقامت
Şax شاخه کوچک
Şax خهکوه / شا
Şaxe شاخه
Saxî یسلامت
-saxiya te خواهم یشما را م یسلامت
Şaxşaxî شاخه شاخه
Saxte ی/مصنوع ی/ تقلب یقلاب
Saxسالم / زنده
Şayan قي/ سزاوار / لا انيشا
Şayanê gotinê bûn / شايان گفتن بودن لازم به ذکر بودن
Saye
Şayeste درخور ستهيشا /
Sayî آسمان صاف و بدون ابر
Şayî یبزم / شاد
Şayî شادي
Şayia bnr. GALEGOT
Sayîhişk صاف و خشک
Şayîtî شادي / عروسي
Saz [I] آهنگ ستميس /
Saz [II] کار آماده
Saz [III] قاموشستان
Saz [IV] یقيآلت موس ینوع
Saz bûn
Saz kirin کيستماتيردن / سدرست ک
کردن / آماده کردن
Saz kirin درست کردن / ايجاد کردن
/ ساختن
Sazdêran گروه ترانه خوان ها
Sazgar خوب زيسازگار / چ
Sazî سازمان / موسسه
-saziya karnişîniyê سازمان کارمندان بازنشسته
-saziyên civaka neferma ینهادها
هوابست ريجامعه غ
-saziyên fermî یموسسات رسم
-saziyên mîrî یسازمان ها
ی/ موسسات دولت یعموم
Sazîدستگاه / ارگان
Sazîسازمان
Sazûman / سازمان / موسسه دستگاه
-sazûmana tûreyê یعصب ستميس
Saبراي
se ی/ جفتک زن دنيرقص
Se سگ
se فشار / دنيله شدن / چپ
دادن
Se bûn سگ شدن / بد اخلاق شدن
-sê kevirê wê dan ber
se / با فشار پر شدن / ظلم شدنیزيبسته شدن راه چ
se برق زدن
Şê بلوط / شاه بلوط / رنگ شاهیبلوط
Sê عدد سه
Se سگ
Şê توانا / لايق
326
Seb ینوع مصالح ساختمان کي
گل یه و به جاشد قيکه با آب رق
شود یاستفاده م
-seb kirin نوع مصالح نيبا ا
را يیگل مانند جا یساختمان
دنيمال
Seba به خاطر / درباره
-seba kêçekê lihêfek şe-
-seba qurişekî deh teqle
Sêbare bûn سه برابر شدن
Sêbare kirin گفتن ايسه بار کردن و
Sêbare سه برابر
Sebaret درمورد
Sebaz
Sebaz سگ ینوع
Sebî
Sebî بچه
Sebîl یساختمان و مکانها
راتي/ خ هيريخ یعموم
Sebîl [II] گاريچوپوق / چوب س
دنيکش
Şêbisk رقيپرچم / علم / ب
Şebnem شبنم
Sebr صبر / آرام و قرار
Şebşebk (t.) yarasa (f.) chauve-souris (î.)
bat (animal)
Sebum یابانيباد ب ینوع /
سمون
Sebzîسبزي
Secdeسجده
Secîh باهوش و عاقل
Secîhî یاريذکاوت و هش
Sed عدد صد
Sêdar که به هم بسته یسه عدد چوب
گرفتن روغن از آبدوغ یشده و برا
شود / دار اعدام یاستفاده م
Sêdaredan اعدام / حلق آويز
Sedased و نقص / تمام و بيع یب
کمال
Sede قرن / سردم
Sedem û encamp علت و معلول
Sedem علت ليدل /
Sedem علت / دليل
-sedesed jimartin يیشمارش صدتا
Sêdîmenî یسه بعد
Sedrenc شطرنج
Sedsal قرن / سده
Sedsal قرن / سردم / سده
Sedta يیصدتا صدبرابر / شمارش
Sefandin/disefîne/bi-
Sefêk وانهي/ خام / د جيگ
Sefêktî یوانگي/ د ی/ خام یجيگ
Sefêktî ها رفتار کردن وانهيمثل د
Sefîn/disefe/bisefe و صاف شدن هيتصف
Şeg لي/ آرزو / م یچوب هاک /
خواسته
Seg سگ
Seganî مثل سگ
Segavî یسگ آب
Segbaz سگ باز
Seglawî اسب ینوع
Segman ماهر رينشانه گ
Segmasî نهنگ یسگ ماه /
Sêgonîسه جانبه / سه ضلعي
Sêgoşe مثلث
Sêgoşeسه ضلعي / مثلث
Sêguh شنه
Şeh شانه
Şeh (Şe) kirin شانه کردن
Şeh (Şehhirî)( Şe) پرداخت نيماش
(... )پشم و پارچه و
Şeh kirin bnr. DA… KIRIN
Seh kirin درک کردن دنيفهم /
Şehê mû مو / شانه سر یشانه
Sehek حس پنج گانه جانداران
Şehhirî پرداخت شده )پشم و پارچه و ...( / شانه شده
Şêhî نم / رطوبت
Şehîdشهيد
Şehîn بزرگ / باشکوه
Sehm ترس / خوف
Şehmû انه سرشانه مو / ش
Şehneşîn (Şaneşîn) وانيبالکن / ا
327
-sehol bestin زدن خي
Sehol زده خيآب
Seholbendan در زمستان خبندانيزمان
Şehr شهر
Sehra ابانيصحرا / ب
Sehrawî یاباني/ ب يیصحرا
Şehreza / دانا / ماهر / باتجربه زبل
Sejdeسجده
Şek bnr BERINDIR.
Sêk آب ترش
Şekal نيکفش / نعل
Sekerat قبل از مرگ تيسکرات / وضع
Şekêrt (Şikarte) هيزيجهاز / جه /
ني/ کاب هيمهر
Sekihandin/disekihîne/ Sekihîn/disekihe/bise-
Sekinandin/disekinîne/
Sekinandin متوقف كردن /جلوگيري كردن
Sekinandinمتوقف کردن
Sekinîn/disekine/bise-
Sekinînايستادن / قرار گرفتن
Şêkirandin تعريف و تمجيد كرد )با
(خودنمايي
Şekirdank شکر / ظرف الهيقندان / پ
شکر
Şekirin bnr. KANÎN
Şekirin توانستن / قادربودن
Şêkirînتعريف و تمجيد شدن
Sekitandin/disekitîne/
Sekitîn/disekite/biseki-
Seknموضع / رويکرد
Şekok bnr. GIRSK
Şekok (Girsik)(Kurostik) یگلاب
یوحش
Sekre ويکاسه و تاس د
Sekreterê giştîدبير کل
Sekû یسکو / صندل
-sekûyê benderê یريلنگرگ یسکو /
لنگرگاه
Şel bnr. KÊSREK
Şel کلوخ / بته گل خشک شده
Şêl (Xeşe) بزرگ یگون
Sel [I] صخره
Sel [II] جعبه / سبد
Sêl یني/ س شيد
Selametسلامت
Şêlandin جيب هاي كسي را خالي كردن / غارت كردن
Şêlandinغارت کردن / سرقت کردن
Şêlankerسارق / راهزن
Sêlav لابيس
Şêlav فاضلاب / آب بلااستفاده
Selbendتخته سنگ بزرگ
Selef یبده
Selêfk واريد ريز یسوراخ آبرو
Selemêşk جعبه
Selemtî سربست / آزاد
Selemtî نيو غمگ کاريب
Şelengo bnr. ÊMIDÎ
Selexane سلاخ خانه / کشتارگاه
Şêlî گل آلود
Selihandin
Sêlik یو س سکيکوچک / د ینيو س شيد
ید
Selik ليسبد / زنب
Şêlim لغم / مندابش
Şêlîtî گل آلود بودن
Şêlîtî ابهام / گل آلود بودن / عدم شفافيت
Selixandin/diselixîne/ Selmandin/diselmîne/
Şelp (Şep) دست / ی/ صدا یليمشت / س
7762ضربه یصدا - …ELP, …EP
Şelûvk , bnr. ÇÊT
Sêlبشقاب ماهواره / سيني نانوايي
Sema آهنگ ینيسما / رقص د /
Semajen رقاص
328
Şemal پرتو یتشعشع / درخشندگ /
/ نور ی/ تابندگ دي/ ش
Semanek مرغ با هيشب یپرنده ا
ذيلذ یگوشت
Semax نقره اندود کردن آهن با آب و گرما
Şembe شنبه
Sembolسمبل / نماد
Seme bûn شدن جيو و جيگ
Seme kirin جيرا بردن / گ یسر کس
نکرد
Seme ابتر / سبکسر / خام
Semer يیگله گوسفند صد تا
Semêş سگ مگس
Şemî شنبه
Semînerسمينار
Şemirandin رها کردن / ترکحس کردن یکردن / واگذار کردن / ب
/ کرخت کردن
Şemitandin زيسرُ دادن / ل
دادن / لغزاندن
Şemitîn خوردن / زيسرُ خوردن / ل
دنيلغز
Şemitîn سر خوردن / ليز خوردن
Şemitok لغزنده
Şemixî bnr. HILMO…TÎ
Şemixî که در اثر پختن يیغذا
خراب شده باشد اديز
Şemo / نادان / احمق / کودن ابله / مسخره / دلقک
Şemşaq bnr. PARÇ
Semt
Semt اطياحت
Semtماهرانه / اصولي / اساسي
Semûn
Semûn یابانيباد ب ینوع
Semyan صاحب
Şemzînana منطقه اي در شمال کردستان
Şên (Şiyan) يیقدرت / توانا
/ اقتدار
Şên (وفور)نعمت
Şênahî آبادي / خانه / نعمت
Sênc حرارت / دما / درد
Senc درخت سنجد یها غيت
Sendirîk داربست
Sendox داري/ خر رندهيگ
Şene bnr. DIRGAN
Şene یجمع آور لهيشنه / وس
علوفه
Şene , bnr. MELHÊB
Şene kirin شنه کردن / جمع کردن علوفه با شنه
Sênex
Şeng سرزنده / با سرور و شعف / با نشاط / با روح / زنده
Seng سنگ ینيسنگ /
Sengandin/disengîne/
Şengebî (Şorebî), (Bîşeng) دي/ ب ديب
مجنون
Şêngebî مجنون دي/ ب ديب
Senger یدفاع واريسنگر / د
-sengera cengî چاله یسنگر جنگ /
Sengergeh سنگرگاه
Şengesiwar سوارکار ماهر / سوارکار با تجربه / سوارکار زبل و زرنگ
Sengîn نيسنگ
Sênî ینيس
Senîmenî بيغر بيعج
Senît
Şep ضربه ی/ صدا یليمشت / س
یليس ی/ صدا
Şepal / برازنده / مطبوعريدلپذ
Sepandin/disepîne/bi-
Sepandinتحميل کردن
Şepe توده برف / انبوه برف
Sepêşî سگ مگس
Sêpî دار اعدام
Şepîlk (Pol) شانه / کتف
sepîne یبر کس یکار ليتحم /
/ چسباندن یادادن اجبار قيتطب
329
Şepirze (Şerpeze) یهرج و مرج / ب
یشاني/ اغتشاش / پر ینظم
Sepîtk سقف
Seqa [I] آب و هوا / فضا تيوضع
Seqa [II] کردن زيخم کردن و ت
Seqa kirin کردن زيخم کردن / ت
Seqem ديشد یسرما
Seqet bûn معلول شدن / نقض عضو شدن
Seqet bûn ناقص شدن / معلول شدن
Seqet kirin معلول کردن / نقص عضو کردن
Seqet kirin ناقص کردن / معلول کردن
Seqet معلول/ نقص عضو/ شديد / عجيب
Seqet ناقص / معلول
Seqetî نقصان تيمعلول /
Seqetîمصدوميت
Şeqil kirin (Dêç kirin) (t.) hububat yÈfiÈnÈnÈ damgalamak, iÒaretlemek
Şeqle bnr. MERTEK
Şeqlîşa bnr. BERXWÊR
Sêqolîسه جانبه
Şer bnr. QIRÊN
Ser [I] یبالا / سر / رو
Ser [II] سر / کله
Ser [III] بلند / قله یجا
Ser [IV] بزرگ / سرور
Ser [V] شروع / آغاز
-ser berdan آزاد کردن
Ser birîn دنيسر بر
Şer bûn اتفاق جنگ شدن / جنگ
افتادن
Ser çemandin کردن ميتعظ
Ser da kirin ريختن روي
Ser dan سرزدن / ديدار کردن
Ser jê kirin کشتن دنيسربر /
Ser jê kirin سر بريدن
Sêr kirin تماشا کردن / نگاه کردن
Şer kirin جنگ کردن
Ser lêxistin سر زدن / ديدارح کردنکردن / موي سر را اصلا
Şer rê xistin جنگ به راه انداختن
Ser seran û ser çavan خوشامد / قدم بروي چشم
Ser têne raxistin; gewlaz
Ser û bin kirin / سر و ته کردن به هم زدن
-ser û binê bûyerê حادثه اتييتمام جز
یا
-ser û pê کله پاچه
Ser û rî سر و صورت
Ser va bûn لب شدن چيزي به كسيقا
Ser va kirin چيزي را به کسي قالب کردن
Ser vekirin آغاز کردن / پرداختن به / شروع کردن
Ser xwe bûn [II] استوار و پا برجا بودن
Şer جنگ
Ser سر
Sera سرا / قصر
Serad سرند / الک
Serane سرانه
Şêranî یکي/ ن ینيريش
Seranser رتاسرس
-seranserî welêt سرتاسر وطن
Serasaغير عادي / فوق العاده
Seraşpêj سرآشپز
Serata پول درشت ماندهيابتدا / باق
Seratayî هي/ اول يیابتدا
Serbajar تختيپا
Serban بالا پشت بام
Serban خانه / ساختمان
Serbar پشته / کوله بار / از همه زرنگتر
Serbarî lê kirin شدن / یسربار کس
افتادن یگردن کس یرو
-serbarî vê yekê نيعلاوه بر ا
330
Serbarî دي/ ق یسربار
Serbarîسربار بودن
Serbask سر چوپوق یراه کوهستان /
Serbaz سرباز
Serbazî یسرباز
Serberedayî یب وانيصاحب / ح یب
افسار
Serbêrî ها وشرديمسوول ش
Serberz سربلند و محترم
Serbest 3. bêkêr 4. beytu
-serbest berdan آزاد کردن / از بند رهاندن
Serbest berdanآزاد کردن / ول کردن
Serbest kirinآزاد کردن
Serbest آزاد
Serbestî
Serbestî یآزاد
Şerbet (Şîrînî) ینيريشربت / ش
Serbihûrî ت / خاطراتسرگذش
Serbijîşk پزشکان / دکتر سيير
دکترها
Şerbik یگل الهيکوزه کوچک / پ /
یگل وانيل
Şerbika xwe girt u bi zerikekê dest bi dagirtina
wê kir
Serbilind bûn سر بلند شدن / سر بلند بودن
Serbilind kirinسر بلند كردن
Serbilind سربلند
Serbilind بلند / باشرفسر
Serbilindî یسربلند
Serbilindسربلند
Serbir گردن زن / جلاد / قاتل
Serbixwe
Serbixwe bûnمستقل شدن
Serbixwe / خود مختار / خود منتخب مستقل
Serbixwebûnاستقلال
Serborî
Serborî سرگذشت
Serçavمنبع / منشا
Sercem / همه / کلا / با همکپارچهي
-serçemk girtin گرفتن یسرچوپ
Serçemk ینفر در رقص گروه نياول
Serçimk سر انگشتان پا
Serçoga
Serçok مفسل زانو
Serçok/serçong مفصل زانو
Serdab سوراخ / روزنه
Serdan ارتي/ ز داريد
Serdanpê سرتاپا / سراسر
Serdanpêسراپا
Serdan ازديدديدار / ب
Serdanديدار / ملاقات
Serdar سردار سيير /
Serdarî استير
Serdarسردار
Şerde ادب تيپرورش / ترب /
Serde پلکان
Serdem دوره / عصر
Serdem وقت / دوره
-serdema kevirîn یدوران پاراسنگ
-serdema raperînê دوره شورش و انقلاب
-serdema ronahiyê -serdemên zêrîn
Serdest bûn قدرتمند شدن
Serdest حاکم / سلطه گر/ فرمانروا
Serdest حکومت / موثر
Serdeste سردسته
Serdestî یحکمران
Serdezal kirinتحميل كردن
Serdezalkirin( تحميل كردن ) عمل
Serdilk و نور چشم خانه زيعز
Serdozger ها یقاضقضات ) سيير )
Serê tiliyan e (68 cm)
Şerê çeteyên Rûsên Spî
Şerê gêrîlatîجنگ چريکي
Şerê sar جنگ سرد
-serê sibehê سر صبح
Serê xwe lêdan موي سر خود را اصلاح کردن
331
Serê xwe lêxistin موي سر خود را اصلاح کردن
Sere مسن یخراج اجبار /
Seredan سرزدن / ملاقات
-serederî pê re derxistin
Serederî یانجام دادن و اتمام کار /
سردرآوردن
Serek
Serek راهنما سييسرور / ر /
Sereke و مهم تيبا اهم
Sereke اول / آغاز
Sereketîرياست
Serekeاوليه / ابتدايي / اصلي
Serêlî دقت
Serenav یط براکه فق یاسم مخصوص
روديبه کار م یزيچ ايو یشخص
Serencam انيسرانجام / عاقبت / پا
-serencama berhevxis- -serencama dabeşkirinê
-serencama derxistinê
-serencama komasiyê
Sererast bûn شدن / درست شدن زانيم
Sererast kirin
Sererast kirinاصلاح کردن / درست کردن
Sererast ديکه با یهماهنگ / آنطور
باشد
Sererkanîفرماندهي کل ارتش
Sererkanفرمانده ارتش
Serêş سردرد
Serêşî anîn درد سر ايجاد کردن
Serêşî سردرد / دردسر
Serêşî سردرد / مشکل و معضل
Sereso bûnمراقب خود بودن
Seretaآغاز / ابتدا
Serfermandar لفرمانده ک
Serfiraz سرافراز / سربلند
Serfirazî یروزي/ پ یسرافراز /
یسربلند
Sergamêş
Sergêj وانهي/ خام / د یسرسر
Şêrgele راني/ جمع ش ريگله ش
Sergelîرهبر / ريش سفيد / رئيس
Serger مکان تخت در ارتفاع بالا کي
Sergerdan
Sergerdan kirin سرگردان نمودن
Sergerm روخوش یجانيه /
Sergermî بودن / خندان جانيبا ه
Şergerجنگ طلب / حشونت طلب
Sergevez خودباور / مفتخر
Sergîfk که در روستاها از یگنبد
همچون گاو درست یواناتيفضولات ح
کنند یم
Sergihayî bûn دنيرس انيبه پا /
دنيفهم
Sergihayî kirin ندنتمام کردن / فهما
Sergihayî دني/ رس دنيبه اتمام رس
Sergîn فضله گاو
Sergo یآشغالدان
Sergom kirin نيست و نابود کردن / از بين بردن
Sergotar فهرست / مقدمه
Sergovend اول في/ رقاص رد یسرچوپ
Serguherîتغيير يافته
Serhed مرز
Serhedمنطقه سرحد در شمال کردستان
Serhejhejok ريسر لرزان / مسن و پ
Serheng سرهنگ
Serhengسرهنگ
Serhevde بيتنبل / ع
Serhevraz
Serhevraz يیسربالا
Serhewa
Serhildan اني/ عص اميشورش / ق
Serhildan قيام
Serhildan قيام / انقلاب
Serhildêr شورشگر انگريعص /
Serhildêr شگرانقلابي / شور
Serhişk
332
Serhişk انسان خشک و متعصب
Serhişkî یتعصب و سرسخت
Serî bilind kirin قيام کردن / سر بلند کردن
-serî lê dan سرزدن / مراجعه کردن
-serî lê gerandin
Serî tewandin سر فرود آوردن/ اطاعت کردن/ تسليم شدن
Serî پرندگان / مخ ینيب
Sêrî لاقه کردنسه ط
Seridîn/diseride/biseri- Serik
-serinc rakêşan
Serinc یزگي/ و تيتوجه / خصوص
Serincrakêş جالب
Şerîpan bûn مبارزه دنيجنگ /
کردن
Serişte علامت / نشانه دهيگوشت گند /
Şêrîtنوع / جنس
Serîسر / اول / اصلي / ابتدا
Serjimar ی/ سرشمار تيجمع
Serjimara giştî یعموم یسرشمار (
یسراسر )
Serjimarîسرشماري
Serjinik ليزن ذل
Serkan دوره فهيسرکار / سرباز وظ
/ درجه دار دهيد
Serkanî سرچشمه / منبع
Serkanî منبع / سرچشمه
Serkantî بلند و هيگروه سربازان پا
درجه دار
-serkantiya giştî کل یفرمانده
Serkar سازمان کي ريسرکار و مد–
یکارگاه و شرکت
Serkarî ساختمان تيريگروه مد /
تيريمد
Serkeftî باهوش رکي/ ز روزيپ /
Serkeftin یرکي/ ز یروزيپ
Serkêş شوايرهبر / پ
Serkêş سرکش / ياغي
Serkêşî کردن یکردن / رهبر يیشوايپ
استي/ ر
Serkêşî يیشواي/ پ یرهبر
Serketin پيروزي / موفقيت / موفق شدن
Serkevtîپيروز
Serkol بدون پوشش در یروسر یب /
سر
Serkolî ی/ ب یحجاب ی/ ب یسر لخت
بودن یروسر
Serkundirكله كدويي
Serkut bûn شدن / سرکوب ديگم و ناپد
شدن
Serkut kirin زدن و سرکوب کردن یتوسر
/ پنهان کردن
Serkut کند ستين زيکه ت یزيچ /
Serlêdanديدار / بازديد
Serleşker سرلشگر / فرماندار کل
Serleşkerîسرلشکر / فرمانده ارتش
Serliq فرمانده لشگر
Şerm bûn / جاي شرم و حيا داشتنزشت بودن
Şerm kirin خجالت کشيدن / شرم کردن
Şerm شرم / حيا
-serma girtin/xwarin سرماخوردن
Serma سرما
Sermal بندند یکه به سر م یشال
Sermaye هيسرما
Sermayedar دار هيسرما
Sermayedarî یدار هيسرما ستميس
Sermaسرما
Sermedî ی/ سرمد یابد
Sermemik نهينوک پستان / نوک س
Sermeşq سرمشق / نمونه / مثال
Sermest bûn
Sermest خوري/ م اشيسرمست / ع /
جيگ
Sermestî ی/ سرخوش یجي/ گ یمست
Şermezar نيشرم آور / ننگ /
شرمنده / سرافکنده
Şermezarî یننگ / شرم / سرافکندگ
333
Sermil سرشانه
Sermil شانه / کتف
Sermilسرشانه
Şermîn خجالتي
Şermîsar / شرم سار / شرم آورافکنده/ سر نيننگ
Sermiyan هي/ سرما یثروتمند
Sermiyandar دار هيثروتمند / سرما
Sermiyanسرمايه
Şermoke خجالتي
Sermûçe افزوده / اضافي
Sername مقدمه شيمقدمه / پ
Sernav مقدمه / عنوان
Sernerm صبور ريسر به ز /
Sernewq اهيرذل / روس
Sernişîv ینييسرپا
Sernivîsar مقدمه / عنوان شيپ
Sernivîskar سندگانينو ريمد
Sernixûn سرنگون
Sernûçe تريخبر / سر ت تريت /
یخبر نيعناو
Sernûser سندگانينو سيير
Serobino آشفته یپات یقاط /
Serok سييرهبر / ر
Serok رئيس / رهبر
Serokatî ی/ رهبر یحکمران
Serokatîya komarêرياست جمهوري
Serokatîرهبري / رياست
Serokdewletرئيس جمهور / رئيس دولت
Serokerkan فرمانده کل ارتش
Serokerkanرئيس ستاد ارتش
Serokkomarرئيس جمهور
Serokomar جمهور سيير
Serokwezîr رينخست وز
Serokwezîrنخست وزير
Serpêhatî سرگذشت / ماجرا
Serpêhatin
Serpêl في/ خف ريحق
Serpel فرمانده گروهان
Serpene kirin عمل کردن / ستميبدون س
مرتب و منظم کار نکردن
Serpene نظميآشفته و ب
Serperî
Serperî يیايدر یجن ها / پر سيير
Serperişt
Serperişt سرپرست / مفتش
Şerpeze (Şepirze) یهرج و مرج / ب
یشاني/ اغتشاش / پر ینظم
Serpî/serpîl سردست
Serpilkî موقتي/ موردي/ بي برنامه
Serpîrek ليزن ذل
Serpîskoposسر اسقف
Serpiyan يیسرپا
Serpopil
Serpûş یهر نوع کلاه
Serqot حجاب یسرلخت / ب
Şerr kirin جنگ کردن/ نزاع کردن
Şerr جنگ/ نزاع
Serrast kirin تب کردن / سر مر
در آوردن / اصلاح کردن
Serrûpelصفحه اصلي
Serrûtكچل / بي روسري / سرتراشيده
Sersabûn kirin فتنيفر
Sersal نوروز / بهار
Sersar اليخ یحرف نشنو / ب
Sersar بي تفاوت
Sersarî kirin ها حتيگوش ندادن به نص
Sersarî یاليخ یب
Sersax مشکل یسالم و ب
Sersaxî jê re xwastin گفتن تيتسل
Sersaxî تيتسل
Serserî سرسري / الکي
Sersil ستون فقرات
Serşo حمام
Serşok حمام
Serşok دوش یسرشو /
Şert û mercشرايط / شرط
Sertacسرتاج
334
Sertar قله کوه
Sertar قله کوه
Sertaser سرسرتاسر / سرا
Sertilî سر انگشتان
Sertîr نوک پستان
Sertiraş شگريآرا
Sertiraşî یشگريآرا
Sertiraşxane شگاهيآرا
Sertît پيسرت
Sertسخت / سفت / سر سخت
Şerûtîشرارت
Şervan جنگجوي مرد
Şervanok جنگجوي کم سن وسال
Şervîn جنگجوي زن
Serwer بر/ ره سييحکومت / ر
Serwer سرور / حاکم
Serwerî رانيوز استي/ ر یحکمران /
یکار یرهبر
Serwext bûn شدن اريمتوجه شدن / هش
Serwext kirin اريقانع کردن / هش
کردن
Serwext عاقل اريدانا / هش /
Serxur بد شگون / بد قدم منيبد /
Serxwe استوار و پابرجا / سالم
Serxwebûn [I] یاستقلال / آزاد /
یخودمختار
Serxweş
Serxweş bûn سرمست شدن
Serxweşî [I] یسرمست
Serxweşî [II] هي/ تعز ميمجلس ترح
Serxweşمست / سرخوش
Serzelût کچل / تاس
Serروي / سر
Şêr( شير ) حيوان
Şeşagir (Şeşderb) تپانچه شش ريشش ت /
خور / شش گلوله
Şeşar (Şeşderb) تپانچه شش ريشش ت /
خور / شش گلوله
Şeşderb (Şeşagir)(Şeşar) ريشش ت /
تپانچه شش خور / شش گلوله
Şeşderba xwe
Sêşem سه شنبه
Sêşemîسه شنبه
Sêsibeh بعد از سه روز
Şeşxane رياسلحه تک ت
Sêta سه بند / سه طبقه
Şetek عدم یدرارا یارياخت یب /
یادرار یدار شتنيخو
Şetek ی/ گوزو ب یشاشو / شاش
/ اراده
Setimîn/disetime/bise-
Sêtîr خور ريسه ت یميتفنگ قد
Şetrenc شطرنج
Şetrence (kişik) شطرنج / یباز
شطرنج
Sêv بيس
Sêv سيب
Şev شب
Şevareş شب تاريک
Sêvaxîn یترش ینيزم بيس
Şevbêrk نشست شبانه
Şevborîn شب زنده داري / شب گذراني
Şevgêr / )دزد / شبکار )دزد شبگرد
Şevgêr مرد شب / قهرمان شب
Sevî جهت وهيسبد بزرگ حمل م
انيچهارپا
Sêvik
Sêvik سيب زميني
Şevîn یچراندن شبانه / شب چران
شب ی/ گله چران
Şevîn شبانه
Şevşevok bnr. …EB…EBK
Şevşevok خفاش
Sewa به خاطر
Sewad سواد
Sêwak ی/ فرار کاري/ ب اليخيب
Sewal وانيح
335
Sewalvan دامدار
Sewalvanî یدامدار
Şewat سوز / سوزش / سوخت
Şewatê li xwarina pijandî
Şêwazراه / روش
Şêwazشيوه / روش
Şewbaآنلوآنزا
Sewda / سوداعشق
Sewdal عقل / مغز / مخ
Sewdaser عاشق
Sêwelekî
Şewender (Silq) / چغندرقند چغندر
Sewgirandin/disewgirî-
-sêwî man مادر ماندن / مادر یب
مردن یکس
Sêwî مادر / مادر مرده یب
Sêwî يتيم
Sewî سطح / ميزان
Sêwirandin/disêwirîne/
Şêwirîn کردن / شور کردن / مشورت
کردن یشيهم اند
Sêwirîn/disêwire/bisê-
Şêwirmend مشاور
Şewitandinسوزاندن / آتش زدن
Şewitîn سوختن
Sêwîxane مخانهيتي
-sêwiyê binçengşewitî
Sêwîيتيم
Şewl شهيبوته / خاشاک / ب
Şewl اري/ ش یدره کوچک / گود
اندرهي/ م
Sewl [I] غنچه )گل یوعن )
Sewl [II] سواران قيقا یپارو
-sewl dan (bi bêrikên ke-
Şewla rojê ديپرتو آفتاب / نور خورش
/ اشعه
Şewm (Şom) , bnr. BEDGOMANÎ Sewnês
Sewnês سگ ها یزکام و سرما خوردگ
Sewnêsî
Sewnêsî ضيو مر یسگ زکام
Şewq bnr. PERTEW
Şewqî دار كلاه لبه
Sews ترس / خوف
Sewt صدا / آواز
Sewt صدا / صوت
-sewtek li erdê yek li es-
Sewtsewtok پر حرف / زبان دراز
Sewz رنگ سبز
Sewz سبز
Sewzî جاتيسبز / سبز یفضا
Sexbêr صاحب
Sexbêrî kirin کردن از ینگهدار
Sexbêrî صاحب شدن
Sexbêrvan ايز بچه ها و که ا یکس
کند یم ینگهدار واناتيح
Sexele بره و بزغاله تازه متولد شده
Sext دشوار / محکم / تند
Sext سخت / پيچده
Sexte تقلب یقلاب /
Sextet pêktanin
Sextiyan ميپوست کلفت و ضخ
Seya ها واريروکش کردن د
Seyandin
Seyandin/diseyîne/bi-
Seyd شکار / ديص
Seyda دانا / عالم / ملا
Seydaآقا / استاد
Seydvan ی/ شکارچ اديص
Şeyê dest دست و کف یاستخوان ها
دست
Sêyek / سوم کيثلث
Sêyemînسومين
Sêyemسوم
seyîne
Seyis قيگود / ژرف / عم
Seylav لابيس
Seylax کنار آب یشن نيزم
Seynik عقربه
Seyr بي/ غر بيعج
336
Seyran گشت و گذار
Seyranê
Seyrangeh گشت و گذار یجا
Seyranî روديکه به گشت وگذار م یکس
Seyrek/seyrnîşan علامت سوال
Şeytanok و چيحلزون / صدف گوش / پ
خم
Seza [I] ی/ بد بيشرم / ع
Seza [II] قيلا
Seza [III] جزا / سزا
Seza kirin زا کردنج
Sezawer زي/ سزاوار / عز ستهيشا
/ محترم
-sezaya laşî یبدن ی/ سزا یبدن یجزا
-sezayî که مستحق باشد یدادن شيستا
Sêzdeh زدهيعدد س
Sêzdehem(-în) زدهميس
Şêzer کم رنگ / یرنگ قهوه ا
يی/ خرما يی/ حنا یخاک
Sî dan سايه دادن
Sî هيسا
Sî هساي
Sibat ( ماه سبات ) زمستان
Sibe صبح
-sibeh lê pag bûn دنيبه صبح رس
Sibeh صبح / فردا
Sîber هيسا
Sîber سايه
Siberojê فردا
Sibetir پس فردا
Şibîn ... شبيه بودن / مانند بودن
Şibînشبيه بودن
Sic حشره که باعث ینوع
شود یشدن لباس م دهيپوس
Sicade سجاده نماز
sicadeya xwe li dojehê
Sicûr آتش زدن یسوخت برا ینوع
Sîdank سايه
Sîdar ساله یس
Sîdarسايه دار / سايه درخت
Şîdetخشونت
Sifarîşسفارش
Sifir
Sifir [I] مس
Sifir [II] ی/ ب چي/ صفر / ه یمنف
زيچ
Sifirne
Sifirne ليم / قندپشت با ميضخ خي
Sifirصفر
-sifre danîn سفره پهن کردن / غذا گذاشتن
Şîfre kirinرمزدار كردن
Sifre سفره غذا
Şîfreرمز
Sifreسفره
Sift ظيسفت / غل
Şiftî هندوانه
Siftî یظي/ غل یسفت
Sîgeh بانيسا
Sîgortaبيمه
Sih [I] هيسا
Sih [II] یعدد س
Şihibîn , bnr. …EWIBÎN
Sihik bûn اسيدي شدن
Sihik آب انگور ترش شده / سرکه
Şihîn باشکوه / ميبزرگ / حج /
پرعظمت
Sihin یشانيو پر یحالت دست و پاچگ
Sîhir جادو / سحر
Sihirandin/disihirîne/
Sîhirbaz جادوگر / ساحر
Sihirîn/disihire/bisihi-
Sik و منفور فيکث
Şikandin شکستن
Sîkard ساتور
Şikarte , bnr. …EKÊRT
Şikberîشک / ترديد
Şikdarمشکوک
337
Şikeft شکاف / غار
Sîkene که در داخل موتور یستميس
کند یم ميکار آن را تنظ
Şikêr (t.) duvar tarzÈnda üstüste harçsÈz
ve ifireti istif edilmiÒ taÒ dizisi
Şikêr آوار زهيسنگر /
Şikev آبشخور / سنگاب / تغار
Sikil
Sikir سد / بند
Sikitîn مردن ) سگ ( / به درک واصل شدن
Şikok درخت که از آن ینوع
ديآ یآدامس به دست م
Şikok , bnr. KEZWAN
Sikûm مايرو / چهره / س
Sikûmreş بدقدم مني یب /
Sil [I] شکمو
Sil [II] فضله گاو
Sil [III] یزيکه از چ یزود قهر / کس
شود یناراحت م
-sil bûn
Şil bûn خيس شدن / نم بودن
-sil kirin (dewar) گاو دنير
-sil kirin ستادنيا یکس یرودررو /
که از آن یبه کس یزينشان دادن چ
شود یناراحت م
Şil kirin خيس کردن / نم کردن
Sîl از حد شيسرفه ب یماريسل / ب
Şil خيس / نم
Silal بالا پشت بام
Silamet درد یسالم / ب
Şîlan (Şîlank) رُز یرُز وحش /
Şîlank رُز یرُز وحش /
-silav dayîn کردن ميسلام دادن / تعظ
-silav kirin سلام کردن
-silav lê kirin یکس یفرستادن سلام برا
Silav سلام
Silavî يیخوش آمدگو
Sildank شيکه وقت تخم گذار یمرغ
آمده است
Sîle [I] زدن ی/ توگوش دهي/ کش یليس
Sîle [II]
Sîle سيلي
Silek شکمو
Şilekî (Şilikî) (t.) gözleme (f.) crêpe
(î.) pancake
Silekî kirin شکمو شدن
Silekî شکمو بودن
Şilêl (Şilîl, Şilêr) چاودار / گندماهيس
Silepor گاو قياز فضله رق یکپه ا
Şilêr اهيچاودار / گندم س
Sîleسيلي / چك / توگوشي
Şîlfşûrî یب ري/ شمش انيعر ريشمش
بران ريغلاف / شمش
Şilî خيسي / نم بودن
Silikandin/disilikîne/bi-
Şilikî bnr. …ILEKÎ
Silikîn/disilike/bisilike
silikîne ستادنيا یکس یرودررو /
از یدادن کس یناراحت کردن و فرار
دادن و ترساندن ی/ فرار یزيچ
واناتيح
Şilikserقسمت جلوي سر
Şilîl , bnr. …ILÊL
Silim پلکان
Silîng تراک فتيل
Şilîpîv باران سنج
Şilîtî باراني بودن/ خيسي
Şilîtî خيس بودن / نم
Silogan dan شعار دادن
Siloganشعار
Şilopilo خيس خيس
Silq چغندر قند
Silqî سر هيسا
-silqiyî serê te (neyînî û
Silqok اسفناج
Silsilok زود رنج / زود قهر کن
338
Siltan حاکم / زرنگ
Şiltaxبهتان / توهين
Silûk ینيسلوک / انزوا / عزلت نش
عارفانه
Sim انيسم چهار پا
Sîm مينقره / س
Sîma صورت / رو مايس /
Simandin/disimîne/bi-
Şimaqسيلي / چک
Simarte سمباده / سوهان
-simbêl tê de badan یاز خوردن غذا
کردن فيک ذيلذ
Simbêl ليسب
Simbêlboq کلفت ليسب
Simbêlçixt لي/ سب يیپوآرو ليسب
دراز چاندهيپ
Simbêlpoşe کلفت ليسب
Simbil سنبل
Sîme kirin خاردار کردن دور ميس
یزيچ
Sime لوله تفنگ یکار زيسنبه تم
Sîme خاردار ميس
Sîmerx ی/ پرنده افسانه ا مرغيس
Şimik یکفش راحت
Şimikدمپايي
Simil (سنبل )گندم
Simîn/disime/bisime سوراخ شدن
simîne سوراخ کردن
Simitandin/disimitîne/ Simitîn/disimite/bisi-
Şimitînسر خوردن / ليز خوردن
Simkot یکاسه و تاس آب خور
Simok سوراخ کردن لهيمغار / وس
Simokچهار پا
Simolek سنجاب
Sîmsar دلال / واسطه
Simsik
Simsik موشک
Simt
Simt قله
Simtiraş سم تراش / نعل بند
Simûçk نوک انگشتان پا
Sîmulasiyonشبيه سازي
Şîn
Şîn یآسمان ی/ رنگ آب یآب
Şîn (Hêşîn) ی/ رنگ آب یآب
Şîn (Tok) (t.) teker çemberi, bandaj (f.) bandage d’une roué (î.) banding of wheel
Şîn bûn سبز شدن / جوانه زدن
Şîn آبي / مجلس ترحيم
Sinaet شهيصنعت / پ
Sînahî
Sînapên berfê Sinarîn/disinêre/bisi-
Şinase هويت
Sinc سنجد
Sinc [I] تياخلاق / خصلت / خصوص
Sinc [II]
Sincan صاحب روش
Sincaq یريگيسنجاق / قلاب ماه
Sincîd سنجد وهي/ مدرخت سنجد
Sincirandin/disincirîne
Sincire شعله ور شدن آتش
Sincirîn/disincire/bi-
Sincûسنجد
Sindan چکش
Sindan سندان
Sindî یپرتقال که کم هيشب یا وهيم
مزه تلخ دارد
Sindif واناتيپوزه بند دهان ح
Sîndir هاون
Sindirîk تابوت
Sindoq ندوقص
Şîne/raperişîne
Sinêde یبر رو
Sinêle مرد / مهي/ ن ینوجوان
زنگونه
Sinet kirin (li cem cihû û
Sinet kirinختنه کردن
Sinet یها هيعمل کردن به توص
/ ختنه کردن مردان غمبريپ
339
sing di ber de kutan زنا کردن / تجاوزدنييکردن / گا
Sing hildan کنايه از آماده دعوا شدن
Sing ودراز / آلت ميضخ یچوبدست
مردان
Sîng یزيچ یگردن / قفسه / جلو
Sing چوب يا ميله حصارکشي دور باغات
Sîng سينه
Sîngê xwe kutan به سينه خود زدن / دفاع کردن
Singe xwe kutan ميخ خود را کوبيدن / جا خوش کردن
Singîr kirin
Singîr کي/ درختچه بار یقاموش / ن
Singo تفنگ زهيسرن
Sinî سيني
Sinifê
Sinik حشره مضر ینوع
Sinix bûn رسوا شدن
Sinix رسوا
Şinkatî جاتيسبز
Şinkatî ی/ سرسبز ی/ خرم یسبز
Şînok bnr. KEZWAN
Şînok درخت که از آن ینوع
ديآ یآدامس به دست م
Sînor kirin محدود کردن / مرزبندي کردن
Sînor مرز / محدوده
Sînor/sindor tixûbمرز
Sînorbir خارج از مرز موجود
Şînآبي / مراسم عزا
Şîp آبشار
Şîp یآستانه در / ورود
7674در - …ÎP
Şîp / وزپلنگيپلنگ
Şîp (Sûle , Sûlav) آب / کانال یجو
آب
Şîpandeyê
Şîpane خارج رونيب /
Siparte/sipartek
Sipartin/dispêre/bis-
Sipehî ديسف
Sîpel یشلاله / بالن داخل شکم ماه
Sipî kirin سفيد کردن / پوست کندن
Sipî سفيد
Sipîk سفيدي تخم مرغ
Sipil طحال
Sipîtî سفيدي
Sipsax سالم و شنگول
Siqa kirin دنکر زيبا سنگ ت
Siqa برنده ليکننده وسا زيسنگ ت
Sîqal [I] قليس
Sîqal [II ليقند
Şir شعر
Şîr ريش
Sir سر / راز
Sîr ريس
Şîrberf یبستن
Şîrdoşk (Gadoş) یردوشيسطل ش /
یردوشيظرف ش
Şîrê xav خام ريش
Şîrê xîç (Şîrê zine , Şîrê xav) نياول
خام ري/ شپس از زا ريش
Şîrê zine پس از زا / ريش نياول
خام ريش
-sîrek li heft civatan ge-
Sirêş شيچسب سر
Sîrfisk بدبو یکوه ريس
Sirgûn bûn تبعيد شدن
Sirgûn kirin تبعيد کردن
Sirgûn تبعيد
Şîrî یريرنگ / ش یريش
Şîrik girtin bnr. SERIDÎN
Sîrik ريس
Şirîkatî ی/ کار گروه یشراکت
Sîrim یخارج ريس
Şîrînî شربت ینيريش /
Sirişk سرشک / اشک
Şirît کنف/طناب
340
Sirke [I]
Sirke [II] / آب انگور فشرده شده سرکه
-sirke kirin به سرکه آغشتن
Şîrketشرکت
Sîrkut ريس دنيهاون کوب
Şîrmiîj نوزاد رخواريبچه ش /
Şîrmiîj (Heqê Şîr) بها ريش
Sirnî ليحا یپارچه ا
Şiroke ناودان / لوله فاضلاب
Şirove kirin تفسير کردن / تشريح کردن
Şiroveتفسير / توضيح / تشريح
Şîroveنظر / تفسير
Şîrsahî bnr. ÇÎKSAYÎ
Sirsûm یفلز ايو یچوب یا لهيوس
مشک از آن ینازک که به جا
شود یاده ماستف
Sirûd سرود / مارش
-sirûda neteweyî یسرود مل
-sirûdên leşkerî یمارش نظام
Siruşt فطرت عتيسرشت / طب /
Siruştî ی/ فطر یعيطب
Siruştطبيعت
Şîrشير
Sîs bûn
Sîs bûn
Sîs یخال دي/ سف دهيرنگ پر
Sîsark
Sîsark لاشخور
Sîsark سکرک
Sîsarkنوعي پرنده
Şîşe شيشه
Sisê عدد سه
Sîsele رمق یکج و کوله و ب
Sisî تخم کنگر
Şîşikميله
Sîsirk رکيرجيج
Sist bûn شل شدن / نرم شدن
Sist kirin نرم کردن / شل کردن
Sist شل / نرم
Sistî ینرم
Sistسست
Sitam مدافع ی/ حام ليوک /
-sitamî lê kirin کردن / حفاظت تيحما
کردن
Sitamî دفاع تيحما /
-sitar tê de neman کهنه و اريبس
داغون شدن اريفرسوده شدن / بس
Sitar نا ستادنيتوان ا /
Sîtar مرز / محله
Sitare/sitargeh پناهگاه
Sîte یريگيتور ماه
Sitêl ستون عمود
Sitem
Sitem ستم / ظلم
Sitembar
Sitembar ظالم / ستمکار
Sitembarî ظلم / ستم
Sitemkar ستمکار
Sitî خانم
Şitî هندوانه
Şitil نهال / جوانه / نهال کوچک
Sîtil بزرگ پخت و پز یظرف مس
Şitil نهال
Sitirandin/disitirîne/
Sitirîn/disitire/bisitire
Sitîخانم / خاتون
Sitvan ستوان
Siûd بخت / شانس / طالع
Siûda xwe
Şivan bûn چوپان بودن / چوپان شدن
Sîvan چتر
Şivan چوپان
Şivanatiچوپاني
Sîvander ليقند
Şivanî kirin چوپاني کردن
Sivder یخانه / بالکن / جلو وانيا
در خانه
Şiverê راه ريال رو / مسراه م /
قتي/ طر
341
Sivik bûn سبک شدن
Sivik kirin سبک کردن / کم کردن وزن
Sivik (سبک)وزن
Sivikahî وزن یسبک
Şivîl (Şiverê , Şivîle) ريراه / مس /
/ راه مال رو قتيطر
Şivîle قي/ طر ريراه / مس /
مال رو ريمس
Sivîlغير نظامي
Siving ليقند
Şîvkirin (Şîvxwer) چراندن دام به هنگام شب / گله چراندن هنگام شب
Şivmehlî (t.) tapan çubufiu (f.) pointe de herse (î.) harow’s point
Sivnik جارو
Sîvok گره یبادکردگ /
Sivorî سنجاب
Şîvxwer (Şîvkirin) چراندن دام بهم شبهنگام شب / گله چراندن هنگا
Sîwak مسواک / خلال دندان
Sîwanok گل ینوع
Siwar bûn پشت یرو دنيسوار شدن / پر
وانيح
Siwar kirin یبار زدن بر رو /
وانيانداختن پشت ح
Siwar peya kirin نظم کار مردم را به هم زدن
Siwar سواره
Siwarên zirxî سواره نظام آهني
Siwat ربا / نزول
Siwax یگچ – یروکش)گل )
Şiwît ( دي( شویسبز
Şiwît , bnr. PÎJINDA
Sîx ليبزرگ درختان / م یها غيت
یبافتن
Sixêf kirin فحش دادن / ناسزا گفتن
Sixêf فحش / ناسزا
Sîxme غي/ ت زيچوب سر ت
Şixre یحمل کردن محصولات کشاورز
به انبار
Şixre (Kişre) (t.) saplarÈ harmana
taÒÈma iÒi (f.) transport des épis vers l’aire de battage (î.) transport of ears to threshing
area
Şixrevan (t.) harmana sap taÒÈyan (f.) tranporteur de foin ou d'épis
Sixreyên derebegitiyê danîbûn
Sixteقلابي / مصنوعي / جعلي
Sixtopixto kirin نظم کردن یب
Sixtopixto ستميس ینظم / ب یب
Sîxur [I] یغيجوجه ت
Sîxur [II] جاسوس
Şiyan رويتوان / قدرت / ن
Şiyan توانستن / قادربودن
Şiyanتوانستن
Şiyar داري/ ب اريهوش
Şiyarkirin بيدار کردن / هوشيار کردن
Siyaset استيس
Siyasetmedar استمداريس
Sîyasetmedarسياستمدار
Siyasî یاسيس
Şiyaw توانا / لايق
Siyele اسفناج
Siyele که برگ آن پخته یسبز ینوع
شود یشده و خورده م
Siza kirin کيفردادن/ مجازات کردن
Sizaجزا / تحريم
Skandalابتذال / فاجعه
Sloganشعار
Sobe یبخار
Sober شناگر
Soberî kirin کردن یشنا کردن / آبتن
Soberî یشنا / آبتن
Sobevan درست کن یبخار
Sobeبخاري
Sofî عابد یصوف /
Sofik telaşê tayî, kelefe
Sohbetصحبت / بحث
Sohe یبخار
Sojer سوزان
342
-sol dan destan رونيدک کردن /ب
انداختن
Sol کفش
Sol کفش
Solbend کفش فروش / کفاش
Soldank یجا کفش
Soldirû کفاش
Sole ذرت
Şolgenîk , bnr. COLGENÎ
Şolik , bnr. COLIK
Şolikê maran , bnr. COLMARK
Solîn [I] ینيزم ريآب ز یقنات / جو
Solîn/solîne [II] ی/ جا یگلکار نيزم
کاشت و فروش گل / گلخانه
-sond xwarin
Sond سوگند / قسم / عهد
Sone اردک
Şop
Şop اثر ريرد / مس /
Şop , bnr. RÊÇ
Şopandin کردن یرويدنبال کردن / پ
Şopandin پيگيري کردن / دنبال کردن / تحت تعقيب قرار دادن
Şopîn را گرفتن یزيچ اي یرد کس
/ دنبال کردن
Şopرد / اثر / جا
Şor , bnr. DIJÛN802-
Sor bûn
Sor bûn / سرخ شدن / داغ شدن خيط شدن
Sor kirin / سرخ کردن / داغ کردنخيط کردن
-sor û gizêrî bûn
Sor û sipî bûn / رنگ باختن سرخ و سفيد شدن
Sor قرمز
Sor سرخ / قرمز
Soranîلهجه اي از زبان کردي
Şorav آبگوشت
Soravk
Şorbeآبگوشت
Sorcîn یقهوه ا
Sordîn واناتيح یپهن ) برا یسنگ ها
)
Şorebî مجنون دي/ ب ديب
Şoreş kirinانقلاب كردن
Şoreşgerîانقلابي بودن
Şoreşgerانقلابي
Şoreşانقلاب
Sorewêl/sorewilk قرمز رنگ یپرنده آب
Sorgevez و تار رهيقرمز ت
Sorîçk قرت داده یکه غذا یاندام
رساند یشده را به معده م
Sorik
Sorik بيماري سرخک
Soring یرنگ اهي/ گ یمارينوع ب کي
قرمز
Soro moro bûn،(...سرخ شدن ) از خجالت
Soromoro bûn (ji ber ser-
Şorr شور
Sorsorik ترد / ینان خشک سنت /
خوب پخته شده
Sorsorik و یدرخت خارج ی/ نوع ینا
آن وهيم
Şoşbîn ساقدوش
Sosik حشره ینوع
Sosin سوسن / گل
Sosret بيو غر بيعج
Sosretزشت / رذيل
sotemeniyê یريبارگ ستگاهيا
سوخت
Sotemenîسوخت / سوختني
Sotin سوختن
Sotin/disoje/bisoje سوزاندن
Sotîner نيتشسوزان / آ
Şov گذاشته / ري/ با شيآ
شخم شده و نکاشته نيزم
Sovyetشوروي
Sox bûn / بدنام شدن / رسوا شدنشدن نيشرمگ
343
Sox kirin / بدنام کردن / رسوا کردنکردن نيشرمگ
-sox û sinix رذل و رسوا
Sox نيرذل و رسوا / شرمگ
-soxe man ارث به جا ماندن / مرضصاحبش یبراشدن
Soxe راثيخود / م یداغون و ب
Soy ناموس / شرف
Soz
Soz dan قول دادن / عهد بستن
Soz dan قول دادن
Soz قرار مانيقول / عهد و پ /
Soz قول
Sozdar
Sozdar بسته / مانيعهد بسته / پ
وفادار
Sozdar قول دهنده / متعهد
Sozdarî اريتعهد / رازد
Sozdarقسم خورده / وفادار
-sozê mêrên berê
Sparte مخصوص فهيامانت / وظ
-spartin به خاک سپردن مرده
Spartin سپردن / تحويل دادن
Spartin/dispêre/bispê-
Spas
Spas kirin تشکر کردن
Spas سپاس / تشکر
Spêde شروع روز / سرصبح / بامداد
Spehêtir
Spehî فراوان بايخوب / قشنگ / ز /
Spehîtî ی/ قشنگ يیبايز
Spêle شب یالي) اجسام خ یاهيس )
Spî [I] ديرنگ برف / سف
Spî [II]
Spî kirin پوست کندن
Spîçolkî پزمرده شدن
Spîdeman ?
Spîkerگوينده
Spîldax bûn دنيخراش
Spîldax kirin خراشاندن
Spîldax خراش
Spîlk چشم دهيسف
Spîndar داريدرخت سپ
Spîndar داريدرخت سپ
Spîtale رنگ ديسف زيچ ايآدم و
Spîtayî اتي/ لبن یديسف
Spîtk تخم مرغ دهيچشم / سف یديسف
Spîxur زشت صيطماع / حر /
-spiya xwe bi peretî firo-
Spiyê girtî یخاکستر
-spiyên xwe kuştin
Sporورزش
Sporورزش
Stadاستاديوم
Standin/distîne/bistîne
Standinگرفتن / بدست آوردن / خريدن
Star kirinمحافظت کردن / پناه دادن
Stasyonايستگاه
Statûحالت / وضعيت
Stêle خود / ولگرد یول / ب
Stêng
-stêr xuricîn
Stêr ستاره
Stêr بسته لحاف
Stêrk [I] ستاره
Stêrk [II] لوله ی) رو رينشانه گ
( تفنگ
Stêrk [III] یواريکمد د
-stêrk girtin یرينشانه گرفتن / هدف گ
-stêrk ji esmên anîn
-stêrka xwe bi roj dîtin
Stêrkmasîماهي ستاره / نوعي ماهي
Stêrkستاره
Stêrnasî یاره شناسست
Stewandin, kemilandin
Stewandin/distewîne/ Stewîn/distewe/bistewe
Stewl اسب و گاو لهياصطبل / طو
344
Stewr bûn (sewal) آبستن نشدن ودنيينزا
Stewr که آبستن نشده باشد یوانيح
Stî خانم / خاتون / بانو
Stirî خار غيت /
Sto گردن
Stran [I] (hevîr û hwd) نان ريورآمدن خم
Stran [II] ترانه
Stran ترانه / ترانه خواندن
Stran/distrê/bistre
Stranbêj bûn خواننده بودن
Stranbêj ترانه خوان
Stranbêj خواننده / ترانه سرا
Stranbêjî kirin خوانندگي کردن
Strî derxistin / شاخ در آوردندن کلفتي کردنگر
Strî lêxistin شاخ زدن / گردن کلفتي کردن
Strî غيت
Strî شاخ
Strîzerk زرد غيبا ت اهيگ ینوع
Stro شاخ
Strû شاخ
Strûktûrساختار
-stû bi binî ve bûn کار نادرست کردن ودنيجزا د
-stû di rû de hatin / به خواب رفتنشدن هوشيب
Stû dirêjî kirin گردن کلفتي کردن
-stû hingaftin دنيسرزدن و سر بر
Stû گردن / گلو
Stû گردن
Stûbend از یدوبنده / کمربند ضربدر
یپشت شلوار تا سرشانه و جلو
شلوار
Stûbir جلاد / قاتل بالفطره غيت
Stûdirêj زرافه
Stûkur گردنبند
Stûn
Stûn نستو
Stûn سقف / ستون یچوب ريت
Stûqulk ودراز کيگردن بار
Stûr
Stûr مي/ خشن / ضخ تيترب یب
Stûr bûn شدن / کلفت شدن ميضخ
Stûr bûn کلفت بودن
Stûr kirin کردن مينازک کردن / ضخ
Stûr کلفت ميضخ /
Stûr کلفت / بزرگ
Stûrî kirin رفتار کردن / تيترب یب
خشن رفتار کردن
Stûrî ضخامت
Stûrكلفت / ضخيم
Stûvank گردنبند
Stûxwar چارهيب
Stûxwar بيچاره / بدبدخت
Su hatin قهر کردن
Şû kirin شوهر کردن / ازدواج کردن
Şûbeشعبه
Sûç
Sûc گناه / تاوان
Sûc جرم / گناه
Sûcdar گناهکار / تاوانبار
Sûcdar گناهکار / مجرم
sûçdarekî
Sûcdarگناه
Sûçe یرونيب هي) زاو یرونيگوشه ب )
Sûçeber واريد یرونيسنگ گوشه ب
( )کنج
Sûcگناه
-sûd wergirtin / استفاده کردن از سود گرفتن از
Sûd wergirtin بهره مند شدن / سودمند شدن
Sûd دهيسود / منفعت / بهره / فا
Sûdperest فرصت طلب / سودجو
Sûdwergirtinبهره برداري / استفاده
Suhbet مصاحبه
Sûîqastسو قصد
345
Sûk/sûq بازار
Sukûnet آرامش یآرام /
-sukûneta derûnî یو روان یآرامش روح
Sûkبازار
Sûlav آبشار
Sulh یصلح / آشت
Şûn جا / رد / نشان / مکان
Şûn da çûn کنار کشيدن / عقب نشيني کردن
Şûn جا / مکان / عوض
Şûna kesî bûn به جاي کسي بودن / عوض کسي بودن
Şûnewar جا / مکان
Şûnwar قرار گاه / محل اردو زدنگاهي/ کمپ / پا
Şûnجا / مكان / رد / اثر
Şûpik یلباس کُرد قيجل
Sur باد / سرما
Sûr دور قلعه واري/ دسور
Şûr شمشير
Surandin/disurîne/bi-
Şûrçêkir توليد کننده شمشير
Şûrê cot (t.) keski (f.) coutre (î.) coulter
Şûrê kotanê (t.) keski demiri (f.) coutre du Brabant (î.) coulter of swivel plough
Şûrengiv رزنيزن خوب / شمش ريشمش
یحرفه ا ربازيمشماهر / ش
Sûret صورت / لپ
Sureya ستاره ايثر ( )
Şûrik ی/ شورش لاي/ گر کيچر /
جنگجو
surîne
Suriştî طبيعي
Sûriyeسوريه
Şûrkar شمشيرگر
Şûrker جنگجو رزنيشمش /
Şûrkêş مبارزه طلب / رکشيشمش /
شمرگي/ پ يیباز / فدا ريشمش
Şûrkî رمثل شمشي
Şûro کنايه از آدم دراز و قدبلند
Surperî بايز اريبس یپر
Surşirîn رو باي/ ز بيدلربا / دلفر
Şûrşûrî خط خطي / هاشوردار
Şûrzenشمشيرزن
Sûs چغندر قند
Sûse ( / یو زور یاريجاسوس ) اخت
حمله همه جانبه
Şûşe شيشه / صاف
Şûşekî ه / شيشه اي / مثل شيش
براق و صاف
Şûşeyî شيشه اي
Sûsik اريبس یپرنده با تخم ها ینوع
گرانبها
Sûsmar سوسمار / تمساح
Şûştek تَرَک اريشکاف / ش /
Şûştin شستن
Şûştin / شستن / فرسايش دادن از بين بردن
-sût û sûtal و ولگرد کاريعلاف و ب
Sût به سبز براق ليمتما یآب
Sûtal آواره کارهيب /
Sûtan/disû/bisû برنده ايکردن اش زيت
Sûtar باک / نترس یشجاع / ب
Şutî روان سيصاف / نرم / سل /
کنواختي/
Şûtî هندوانه
Şutî , bnr. HILÛ
Şûv (Şov) گذاشته / ري/ با شيآ
شخم شده و نکاشته نيزم
Sûxar برنج تر و تازه یساقه ها
Suxre خدمت و ريکار بخور نم /
کردن یکارگر
Suxte یني/ شاگرد د هيفق
Şuxulandin بکار بردن
Sûyîn/disû/bisû سوختن
Sûzenek کمر درد یماريب
Sûzenî
346
Sûzenî که زنان ميقد ینوار بهداشت
یشدن به کار م ديدر زمان پر
( بردند )کهنه / پارچه
347
T
Ta / انشعاب / شاخه / بخش جناح
Ta طبقه / اشکوب
Ta و مينخ / تار )نخ ، س
...( / رشته
Ta [I] نخ / تار مو
Ta [II] طرف / سمت
Ta [III] طبقه
Ta [IV] تب
Ta [V] صدا
Ta [VI] تا
Ta [VII] شاخه درخت
Ta bûn لايه لايه شدن / خم شدن
-ta girtin یريکردن / جهت گ یطرفدار
Ta kirin نخ زدن / تا کردن / لايه لايه کردن
-ta lê rabûn تب کردن
Ta nexweşiyê) تب لرز
-ta roja îroyîn تا به امروز
Ta تب / نخ / تا که
Tab روز يیروشنا
Taba wi vala çû
Tabir تب بر
Tabûr گردان / لشکر / گروه
Tabûr یارتش یروهايگردان / ن
Tabût تابوت / باستن
Tabûtتابوت
Tac تاج
Taca diran تاج دندان
Tade جمال يیباي/ ز نتيز /
Taet طاعت / عبادت
Taf بلا / مرض
Tafil آن / در کيناگهان / در
لحظه کي
Tafîl/tafîr tehfîr
Tagir طرف دار
Tagirî kirin کردن یطرف دار
Tagirî یطرف دار
-tahde lê kirin را زدن / یبه ناحق کس
روا داشتن یظلم در حق کس
Tahde تيظلم وستم / آزار و اذ
Tahl تلخ
Tahm
Tahm kirin دنيطعم کردن / چش
Tahm طعم
Tahm" tahmije
Tahmijîn/ditahmije/bi-
Tahmik طعمه
Tahmsar طعم یب
Tahmtîtik خوش طعم ذيلذ /
Tahmûsk لب یدگيترک
Tahmzêr آب طلا
Taht یتخته سنگ
Taht (ferş) سنگ / سنگفرش
Tajî یسگ تاز
Tak û tûk به ندرت / تک تک / اندک
Takekes / شخص فرد
Takekesî ی/ شخص یفرد
Takî نخ مانند / نازک
Takon , bnr. TEJ
Taksî یتاکس
Taksîvanراننده تاکسي
Tal [I] تلخ
Tal [II] ی/ ته یخال
Tal kirin کردن یخال
-tal kirin هيکردن / تخل یخال
Tal تلخ
Talan چپاول / غارت غماي /
Talan kirin غمايارت کردن / به غ
بردن
Talan kirin غارت کردن
Talan kirnغارت كردن / تاراج كردن
-talan û tiraş kirin
Talan / غمايغارت
Talan غارت
Talankar غارتگر
Talankî غارت وار
348
Talanغارت / دزدي
Talaz گردوخاک / گردوغبار
Talaz گرد و غبار
Talde
Talde روپوش / جلد / پوشش
Talî یزيو آخرچ انيپا
-talih çê hatin جور شدن یآمد کار کس /
یکار کس
Talih طالع / بخت / شانس
Talîmatدستورات / آموزش
Taloq kirinبه تعليق در آوردن
Talşîr کيتلخ / یليخ زيچ کي
فيکث یليخ زيچ
Talşîr (Helqetîz) ونيفرف /
ی/ گل آتش یجوزالق
Tam [I] طعم
Tam [II] بيع یبدون نقص / ب
Tam kirinچشيدن
Tam طعم / مزه
Taman kirin تست کردن
Taman اهانيسوزن تست گ
Tambûrتنبور
Tamdar بامزه / خوش طعم / طعم دار / آبدار
TAMIÎJ, bnr. DEVCE
Tamjimare ريد غ/ عد حيعدد صح
یاعشار
Tan قاموش ايو یبا جنس ن یواريد
یريحص واري/ د
-tana hatin به کمک آمدن
Tana کمک / امداد
Tanan lê tê êwirîn û si-
Tanbîhatqediyan
Tanc یحکمران
Tang بافته شده سمانيبند و ر
بز یاز مو
Tang استقامت / سمت و جهت
Tangşikên ضدتانک / تانک شکن
Tankتانك
Tannaz ري/ برازنده / دلپذ بايز
Tansyon hebûn فشار خون داشتن
Tansyon فشار خون
Tanût مزاح یشوخ /
Tapan چوب مخصوص خرد کردن شيخ /
قلوه سنگ و گل ها
Tapî پناهگاه
Tapik [I] تله / دام
Tapik [II] قله
Tapir ته پر یارتفنگ شک
Taq پنجره کوچک
Taq طبقه
Taq طبقه واريد /
Taqet طاقت / تاب / توان
Taqet قوت / قدرت
Taqet طاقت / تاب و توان
Taqî kirin امتحان کردن
Taqî یامتحان / آزمون چهار جواب
Taqiçk
Taqîgeh محل آزمون
Tar [I] ونيفونداس
Tar [II] لهيه / چرخان / وسحلق
بافتن
Tar [III] محله
Tar [IV] انهيلانه / آش
Tar [V] شده دور سر دهيچيشال پ
Tar [VI] زير نهيگردنبند / س
Tar [VII] دانه / تا
Tar [VIII] ی/ خوش فيک
Tar kirin کردن ميتقس
-tar û mar تار و مار
-tara bêjingê ( الکحلقه سرند )
-tara guhê bajêr
Taraw ی/ پناهندگ ري/ تهج ینف
یاجبار
Tarawgeh
Tarî bûn و رهيشب / ت دنيفرا رس
و کدر شدن کيتار رفتن چشم / تار
Tarî kirin آوردن / یشب را بر سر کس
بردن نيو کدر کردن / از ب کيتار
یچشمان کس یو سو يینايب
Tarî kirin سياه کردن تاريک کردن /
349
Tarî شفاف ري/ غ کيتار
Tarîban روشن ريحالت غ
Tarîgan گندم هيحبوبات که شب ینوع
است
Tarîgewrk قبل و بعد از شب یاهيس
Tarîparêz عقب افتاده و کوته فکر
Tarîparêzî یعقب افتادگ
Tarîstan که همه جا یکيو تار یاهيس
رديگ یرا دربر م tarîtî / ظلمات یاهي/ س یکيتار
Tarîtî تاريکي
Tarîتاريک
Tarmilandin/ditarmilî- tarmileqermîçokî/
Tarmilîn/ditarmile/bi-
Tarovaro bûn دنياز هم پاش
Tarovaro kirin از هم پاشاندن
Tarovaro دهيدربداغون و از هم پاش
Tart
Tart که به یپارچه ا ايو کهيت
شده است دهيصورت دراز بر
Tartale
Tartale گرفتن اموال مردم به زور
-tartarî دربداغون کهيت کهيت /
Tarxûn الهه ماه یونانيافسانه
و شکار
Tas (Tirar , Sukure, Zerik) الهيپ /
جام / ساغر / فنجان
Tas/tasik یتاس آب / ظرف آب خور
Tasa darîn , bnr. KOD
Tasa serî جمجمه انهياستخوان آه /
سر / استخوان سر
-tasa sêrî وسط سر
Tasa şihînê کفه ترازو
-tasek ava sar bi ser de
Taşnaq
Taştê صبحانه
Taştê صبحانه
Taştêkirin صبحانه خوردن
Taştêصبحانه
Taswas جيو و جيسردرگم و گ
Tat ji gûzikê ta sere pêçiyên gorê
Tat [I] لال
Tat [II] ستيشما ن ليکه از ا یکس /
بهيغر
Tatêl ketin شدن نيناراحت و غمگ
Tatêl/tatûl شي/ تشو یدلنگران
Tav dan آفتاب در آمدن / طلوع کردن آفتاب
Tav derketin طلوع کردن آفتاب
Tav روز يیآفتاب / روشنا
Tav / خورشيدآفتاب
Tavehîv مهتاب / ماه شب چهارده
Tavge آبشار
Tavgeh و کنار یاستراحتگاه آفتاب
یآب )ساحل )
Tavgestî bûn (birîn) از آفتاب یورم ناش
یزدگ
Tavgestî از آفتاب یناش یسوختگ
Tavî رگبار / درشت باران
Tavî نم نم دهيباران کم وبر /
باران
Tavil (Tafil , Tavilê) آن / در کيدر
لحظه / ناگهان کي
Tavilê و بدون توقف / ی/ فور یآن
عيو سر یا کدفعهي
Tavilê لحظه / کيآن / در کيدر
ناگهان
Tavistan تابستان
Tavkî خوشيدي / خورشيدوار
Taw kirin شتاب بخشيدن
Tawa kêşî نيروي جاذبه
Tawan اه/ گن تيجرم / جنا
Tawan kirin کردن / تيجنا
مرتکب جرم شدن
Tawan تاوان / گناه
Tawan جرم / تاوان
Tawanbar تيمحکوم / مجرم / جنا
کار / گناهکار
Tawanbar kirin / محکوم کردن متهم کردن / نسبت دادن
Tawanbar kirin گناهکار کردن
350
Tawanbar kirinمتهم کردن
Tawanbar ممته
Tawanbarî بزه / گناه / ريتقص /
جرم
Tawanbarker / تهمت زن افتراگر
Tawanbarkirî هيعل یمدع /
متهم
-tawanê abûrşikên یگناه ناموس /
یو شرف رتيتاوان غ
Tawankar گناهکار / یجان /
تکاريجنا
Tawankar گناهکار / مجرم
Tawankarî یتکاريجنا
Tawanker متهم
Tawannasî یجرم شناس
Tawan-nasî یگناه شناس
Tawdan شتاب
Tawder شتاب دهنده
Tawe غلايتابه / تاوه / یماه
Tawe تابه یماه
Tawî ی/ باتلاق یمرداب
Tawî bûn تب شدن یماريدچار ب
Tawî شخص تب گرفته
Tawik تابه کوچک / قابلمه کوچک
Tawik , bnr. TIHOK
Tawis یبت آفتاب) در باور کردها
( / پرنده طاووسیميقد
Tawûg سورتمه
Tawûtمقعد
Tax محله
Tax اياز شهر یمحله / بخش
روستا
Tax خانواده کياز یمحله / دسته ا
Taxe دنيچيقنداق کردن علوفه / پ
علوفه
Taxim گروه / قسمت / دسته
Taxim کدستيم و گروه منسج
-taximê sîng û beran
Taximگروه / دسته
Taxûk , bnr. KOL
Taxûk سورتمه
Taxurk فرغون
Taxمحله
Taybet مخصوص
Taybet مخصوص / ويژه
Taybetî مشخصه تيخصوص /
Taybetî مخصوص / ويژه
Taybetîويژه / مخصوص
Taybetmend تيصاحب خصوص
Taybetmendî یزگيو
Taybetmendî خصوصيت / ويژگي
Taye 1. Toterîk 2. Şeyt
Tayê kêmba نخ دهينخ نتاب /
خام
-tayê li dû şûjinê
Tayê şûjinê bnr. AR…ÛJIN
-tayê terazûyê کاسه ترازو
Tayê xav نخ خام دهينخ نتاب /
Tayek , bnr. AVDAK
-tayekî jê bikşînî sed pî-
Tayên dengتارهاي صوتي
-tayî hev kirin
-tayî wî kes tune همتا یمثال / ب یب
Taytore مصرف و به درد نخور یب
Taze ديتازه / نو / جد
Taze تازه
Tazî kirin
Tazî و ندار ري/ فق انيلخت و عر
Tazî سوگ / عزا / ماتم
Tazîdar Bûn / عزادار بودنبودنسوگوار
Tazîdar عزادار / سوگوار
Tazûg سورتمه
te دور شده از / جدا شده از
Te (seg, beraz û hwd)
-te dît kanî li ser danî
Tê gerîn شدن ارياشتها کردن / و
Tê gihiştin درک کردن دنيفهم /
Tê re kirin
351
Tê werdan
Tê xistin قرار دادن در / گذاشتن در
Tê ی( / م یتو ) در حالت مفعول
فعل آمدن ی) حال استمرار ديآ )
Te یتو) در حالت مفعول )
Tealaتعالي / بلند مرتبه
Teba (Tewa) دهيمخلوق / آفر
Teba bûn شدن / داخل شدن / یقاط
مشارکت کردن
Teba نامشخص / جانور زيچ ايشخص و
Tebane کوتاه یشلوار ريز
Têbar گاوصندوق
Tebat kirin صبر کردن
Tebat صبر و قرار
Tebatî (r) مجهول
Tebax زيماه تباخ / ماه گلاو
Tebaxيک ماه کردي
Tebek یماري/ ب ميعظ یصخره ها
واناتيح یدهان و پاها
Tebeq یماريب ینوع
Tebeqe طبقه
Tebeqe طبقه
Teber تبر
Teber لنگک
Têbînî / تبصره / تذکره / شرح
رنگاشتيز
Têbînî هي/ حاش ريشرح / تفس
Tebitandin/ditebitîne/ Tebitîn/ditebite/bite-
Tebo سوسک که خون جانوران را ینوع
مکد یم
Tebsî طبق ینيس /
Tebûr شنه یچنگک کشاورز /
Tecal
Tecal Decal
Tecawiz kirin دنتجاوز کر
Têcir تاجر / بازرگان
Tecrîd
Tecrîd کردن / تنها گذاشتن انيعر
Tecrube kirinتجربه كردن
Têdan را کردن / دل یزيچ یاشتها
خواستن
Tedarik هيتدارک / ته
Tedawîدرمان / معالجه
Tedbîr تدبير / راهکار
Têderxistinok , bnr. MAMIK
Têdexistî ی/ محتو هيدرونما /
شيمضمون / گنجا
Tedhîş کردن ديترساندن / تهد
Tedhîşkar اريراهزن / دزد / ط
Tedhîşkarî یاري/ ط یراهزن
Tedhîşkarîوحشت / ترس
Tef û tal pel û pot
Tefandin/ditefîne/bi-
Tefîn/ditefe/bitefe خاموش شدن
tefîne خاموش کردن
Tefş شده دهيبر کدفعهي که یتکه ا
است
Tefşî شهيت
Tefşik یچسز قابل برش و جدا شدن
Tefşo شهيت
Teftî سوپ گندم
Têgehدرک / فهم
Tegel kirin درشت دوختن
Tegel دوخت درشت
Têger ارياشتها کننده / و
Tegere مشکل ري/ تاخ یلنگ /
Têgih مفهوم
Têgihîştî دهيفهم
Têgihîştin / درک کردن / فهميدن متوجه شدن
Têgînدرک / فهم
Têgînموضوع
Tehdît Kirin تهديد کردن
Tehîn کنجد رهيش
Tehisandin (bitehisîne!) (t.) kaydÈrmak (f.) faire glisser (î.) to trip
(someone else)
Tehisandin/ditehisîne
352
Tehisîn لغزش خوردن / یسکندر
خوردن
Tehisîn/ditehise/bite-
Tehjî یسگ تاز
Tehl bûn نيتلخ شدن / تند و آتش
شدن / دردآور شدن
Tehl bûn تلخ بودن / تلخ شدن
Tehl kirin نيتلخ کردن / تند و آتش
و آزار درد تيکردن / با اذ
دادن
Tehl kirin تلخ کردن
Tehl tehl axavtin صحبت با طعنه
کردن
Tehl تلخ / تند و سوزان
Tehlbûnê lê dikeve; teh-
-tehlî û niç انتقاد تيگله و شکا /
Tehlî تلخي
Tehlî آزار و انتقاد ی/ تند یتلخ /
يیتلخ دارو اهيگ ی/ نوع
Têhn bûn خنک شدن / تشنه شدن
Têhn kirin خنک کردن / تشنه کردن
-tehn lê dan طعنه زدن
Tehn طعنه / حرف دردآور
Têhn خنک یگرما / حرارت / تشنگ /
Têhnî یتشنگ
Têhnşîrî ولرم / خنک
Tehr / جلب وهينوع /
Tehre وسط ظهر تابستان یگرما
Teht
Teht یتخته سنگ
Teht فرش / سنگفرش
Teht , bnr. NIHÎT
Teht سنگ صاف و پهن
Tehtê qeşahiyê (t.) buzul masası (f.)
table de glacier (î.) glacier table
Tehtevêlkî راست و کم عمق
Tej (Ta , Takon) (t.) tek en kilim (f.)
tissu en poils de chèvre large d’environ 50cm (î.) goatskin fabric approx. 50 cm wide
Tej [I] یميقد/ هر پارچه زهيسنگر
Tej [II] بازار
-tej kirin و داد و ستد یابيبازار
کردن
Tejane که از چهار طرف با ینيزم
کوه محصور شده و آب را به وسط
کشد / معدن یخود م
Tejber / مفروشات / لوازممنزل هياثاث
Têjik (... توله / بچه )سگ، گرگ و
-têjik anîn/derxistin/ki-
Têjik واناتيتوله / بچه ح
--têjika sala xelayê گدا گشنه اريبس
Tejîپر / لبريز
Têk birin
Têk birin (dan) / از بين بردن فروريختن
Têk çûn
Têk çûnفروپاشيدن / از بين رفتن
Têk dan
Têk heristin دنيچيبه هم پ /
دنيدر هم بافته شدن / به هم تاب
شدن یکي/ با هم
-tek û tûk اوقات یتک وتوک / بعض
Tek تک / تنها
Tekandin/ditekîne/bi-
Tekane منفرد / مفرد / نييتک /
تک / فرد
Tekane تنها
Têkber
Têkber تکه ئيفقره / اقلام / ش /
/ قطعه
-têkberên male
Têkberên male منزل / هياثاث
اسباب خانه
-tekbîr anîn ريگفتن تکب
Tekbîr ريتکب
Têkçûn فروپاشي
Têkda / تماما / به طور کامل
سرتاسر
Têkdan فروپاشي
Têkel Bûn قاطي شدن / داخل شدن
353
Têkel kirin یپات یبه هم زدن / قاط
کردن
Têkel یپات یهم / قاط یدرهم / رو
Têkel مختلط / درهم
Têkelî Kirin پيوند برقرار
ردن / ارتباط برقرار کردنک
Têkelî رابطه / پيوند
Tekere چرخ ريتا /
Teketek / یکي یکيتک به تک
Têketin [I] محل ورود و رفت و آمد
Têketin [II] تيدگمه ورود به سا
Têketinوارد شدن / ورود
Tekeآميزش حنسي بز
Têkil / درهم برهم / نامرتب مخلوط
Têkildar مرتبط
Têkildarî پيوند / ارتباط
Têkildarîارتباط / رابطه
Têkildarمرتبط
Têkilhev e Têkilî
-tekilî danîn ارتباط برقرار کردن
Têkilî ارتباط
Têkilîş bûn شدن / داخل یقاط
( یموضوع ايشدن / وارد )مسئله
شدن
Têkilîارتباط
Tekîne زاندنتکان دادن / لر
Teknîkتکنيک
Têkoşer جنگاور / مبارز
Têkoşer مبارز / تلاشگر
Têkoşîn kirin تلاش کردن / کوشش
کردن
Têkoşîn مبارزه / تلاش / کوشش
Têkoşîn/têdikoşe/têbi-
Têkoşînê
Tekûz / کامل / مرتب / محکمکليه یستبر / تنومند / قو
Têkûz dike
Tekûz kirin کردن / ليکمت
کردن / مستحکم تيمرتب کردن / تقو
کردن
Têkûz و نقص بيع یب
Tekûzker همراه / ياور
Tel [I] کج
Tel [II] شاخ زدن
Tel [III] یزدن با چوب راگب
-tel kirin کج کردن
Têl یو مس یکابل ) آهن )
Têlan a bi hev ve; girêk
Telan نيتکه زم کي
Telandin/ditelîne/bi-
Telar تالار
Telaş مخروبه / گرد و غبار ودرخت ريز یها ماندهيباق
Telaşe و یکه با خود سردرگم یجانيه
آورد یم یدستپاچگ
Têlbend با کابل بسته شده
Telbî یگاريس ريسماور / ز ینيس
-têldirk kirin خاردار کردن ميس
Têldirk اردارخ ميس
-telê xwe xwarin
Tele سنگ نيکه در ماب یتخت نيزم
/ تله نيصعب العبور باشد / کم یا
Telebkar طلبکار
Telef bûn شدن رانيتلف شدن / و
Telef kirin کردن رانيتلف کردن / و
Telefon تلفن
Telemişk تله موش
Teleragihandin ارتباط دور بردیت تلفن/ مخابرا
-teletel payîn دنييپا یمکيو قا یدزدک
یکس
Teletel یمکيو قا یدزدک
Televîzyonتلويزيون
Telew bûn یريوقت جفت گ
Telew سگ ماده و گرگ ماده که وقتآنها آمده است یريجفت گ
Telêz پا قدم مني /
354
Têlî که یچوب اي یفلز لهيم
یده محمل بار از آن استفا یبرا
شود
Telikîn/ditelike/bitelike
telîne / آرام کردن / خواباندنکردن ميقا
Teliqîn/diteliqe/biteliqe
Telîs یگون
Telîs سهي/ ک یگون
Têlmaş/têrmaş که ترک یزيچ ايکس و
شده اند
Telp
Telp [I] دسته ابر / گروه پرنده کي
گان
Telp [II] ت/ خصل یخو
-telpinan baş e خوب یخصلت ها یبعض
دارد
Telptelpî
Telptelpî مزاج یو دمدم یسرسر
Telwe ريقهوه در ز ماندهيباق
فنجان
Têm موضوع نهيتِم / زم /
Tem مقصد / آرزو / هدف ليم /
تي/ ن
Tem [I] مه
Tem [II] و اراتيمه و هاله دور س
ستارگان
Tem [III] قصد تين /
Tem kirin کردن / تيآرزو کردن / ن
قصد داشتن
-tem kirin کردن / قصد کردن تين
Temam bûn کامل شدن
Temam kiri کردن ليتکم
Temam تمام و کمال
Temamتمام / همه
Temar نيخواب سنگ
Temara mirinê قيخواب عم
Temartî
Temartin/ditemêre/bi-
Temaşe kirin تماشا کردن
-temaşe li paş e
Temaşe تماشا / نگاه
Temaşe تماشا / ديدني
Temaşeger نندهيب /
تماشاگر
Temaşeger / تماشاگر/ نظاره گر نندهيب
Temaşekar یتماشاچ
Temaşevan نندهيب
Temaşevanتماشاگر / بيننده
Temate یگوجه فرنگ
Temawî مه آلود
Tembekî انيتوتون قل
Temberî سر مدل دار یکاکل / مو
Temborî (Temorîk , Temerî, Temelî, Poçax) سر یکاکل / ظاهر مو
Tembûr تنبور
Tembûrvan تنبور زن
Tembûrتنبور
Teme kirin / سفارش كردن سپردن
Teme kirin درخواست کردن
Teme حتيص/ ن هيتنب
Temel يیمال و منال / دارا
Temelî یکاکل / ظاهر مو
Temen سن / عمر
Temen عمر / سن
Temen سن
Temendirêj bûn عمر کردن اديز
Temendirêj کيمسن / کهنسال / آنت
Temendirêjî یکهنسال
Temenkurt bûn / کم عمر کردن جوانمرگ شدن
Temenkurt اه عمر / کم عمرکوت
Temenkurtî مرگ زودرس یکم عمر /
temêre
Temerî یکاکل / ظاهر مو
Temerî کاکل
-temeya min li te من به تو حتينص
Temezî bnr. ÇÎT
Temezî که به دور کلاه یپارچه ا
شود یم دهيچيپ
355
Temirandin / خاموش کردن خفه کردن
Temîrandin ش کردن / خواباندنخامو
Temirandin/ditemirîne
Temirîn/ditemire/bite-
-temiya bavan انينيشيپ حتينص
Temizandin/ditemizîne Temorî bnr. BAQÊ TEMBERIYÊ
Temorîk یکاکل / ظاهر مو
Temsî بشقاب
Temsîlتمثيل
Temz جوش / چسباندن و وصل ميلح /
کردن
Tên ajotin û sekinandin Tên xwarin û jê rûn tê bi-
Ten تن
Tena امن یراحت / آرام / آشت /
Tenaf طناب / بند
Tenafbaz طناب باز / بند باز
Tenahî تي/ امن ی/ آشت یآرام
Tenbel bûn تنبل شدن
Tenbel تنبل / کاهل
Tenbelî یتنبل
Tenbî طار / زنهار / هشدار / اخ
آگاه باش
Tenbox بد و اريبس یجهنم / جا
رانهينامناسب / و
Tenbû زيکنه / حشره ر
Tencik قابلمه بزرگ / گيد /
کماجدان
Tendûr زميتنور / سطل مخصوص ه
یميقد
Tendurist تندرست / سالم
Tenduristî صحت یتندرست /
Tenduristînasî
Tendûristî لامتيتندرستي / س
Tendurustî / صحت / سلامتیتندرست
Tendurustîتندرستي
Tene (عدد / دانه )واحد شمارش
Tenê / دانه کيتنها
Tenê فقط
Teneke قلع اندود ( / دبه یحلب(
Tenekok آهن پاره
Têneper لازم / فعل لازم
Têneper نارسانا یهاد ريغ /
Teng بافته شده از نوار و بند
بز یمو
Teng [I] تنگ / کم عرض
Teng [II] اسب / طناب نيطناب ز
مخصوص بستن بار
Teng bûn تنگ شدن / سفت و محکم
Teng bûn تنگ شدن / تنگ بودن
Teng kirin
Teng kirinتنگ کردن / محدود کردن
Teng تنگ
Tengal کنار / بغل / پهلو
Tengal لگن خاسره استخوان
Tengasî یجي/ سرگ یفقر / ندار /
مشکل
Tengasî تنگنا / وضعيت ناگوار
Tengasîتنگنا / سختي
Tengav bûn شدن / عاجز شدن زاريب
Tengav kirin کردن / آزار دادن زاريب
/ ترساندن
Tengav صبر ی/ ب زاريب
Tengav تنگ / فضاي کم
Tengayî ی/ قحط / فقر یتنگ /
یزاريب
Tengayî تنگي / تنگدستي
Tengbîn تنگ نظر نيبدب /
Tengerê تنگه کهيراه بار /
Tengezar گرفتار / نا چارهيب /
ديام
Tengezar bûn حوصله یحال شدن / ب یب
شدن
Tengezar kirin یحال کردن / ب یب
حوصله کردن
Tengezar حوصله ی/ ب حاليب
Tengezarî ?
Tengezarî یزار ی/ ب یحال یب
356
Tengezarî یچارگي/ ب یگرفتار /
ی/ اظطراب / نگران شيتشو
Tengî تنگي / سختي
Tengijandin
Tengijandin/ditengijîne tengije
Tengijîn
Tengijîn/ditengije/bi-
Tenî یدوده / دوده بخار
-tenî girtin (ji ber dû) وده گرفتند
-tenî kirin رسوا کردن
Tenî حاصل از سوختن یاهيدوده / س
Tenik bûn و نازک شدن کيبار
Tenik kirin و نازک کردن کيبار
Tenik و نازک فيو ظر کيبار
Tenikî یو نازک یکيبار
-tenikiya rêvebiriyê
Tenîper یکاغذ کاربن / کاغذ کپ
Tenişder درب یرچوب درب / بالاچا
Tenişt کنار / بغل
Tenişt جنب / بغل / کنار
Tênivîs دفتر
Tenq û topتوپ و تانک
Tenûr تنور / کوره آتش
Tenûr تنور
Tenza kirin پخش کردن
Teorîتئوري / نظريه
Tep [I] لهيحقه و ح
Tep [II] یليس
Tep [IIIتپه
Tep [IV] شدن / خراب و نابود رانيو
شدن
-tep bûn ختنيفرور
-tep kirin خراب و نابود کردن
Tep ضربه / ضربه دست
Tepa serî ملاج / کله / سر
Teparik تنگ زيکه با آن چ یپارچه ا
شود یبسته م
-tepê li pêşberî gundî روستا یتپه روبرو
Tepedor یدرب و کپ چوب
-tepek û du tep lê xistin
Têper ی/ فعل متعد یمتعد
Têper یرسانا / هاد
Tepeser kirin ظلم کردن به
Tepeserî ظلم / ستم
Tepik یخشت گل
Tepil طبل
Tepink نيم
Tepiş تيقابل
Tepisandin/ditepisîne/ Tepisîn/ditepise/bitepi-
Teplû یماريب ینوع
Tepres حقه باز / مکار
Tepsî طبق ینيس /
Teqal نييمانند / گو یگرد / گو
Teqandin منفجر کردن / ترکاندن
Teqandin/diteqîne/bi-
Teqel یرينشانه گ بليس
Teqemenî مواد منفجره
Teqereq ترقه و مواد منفجره یصدا
-teqereqa ji bo dinyayê
Teqeteq صداي رگبار
Teqez / به طور حتم / حتما مطمئنا
Teqez حتما / شتاب
Teqezالحق / مسلما
Teqezمطلقا
Teqil ینيسنگ
Teqilandin / وزن کردن اندازه گرفتن / محک زدن
Teqilandin/diteqilîne/
Teqin گل
Teqîn/diteqe/biteqe یانفجار / صدا
دنيترک
Teqinandin/diteqinîne/
teqîne Teqinîn/diteqine/biteqi-
Teqizandin/diteqizîne/
Teqizîn/diteqize/biteqi-
-teqle avêtin معلق زدن / قل خوردن
Teqle معلق زدن
357
Teqlîd نوع / جور
Teqlîde یتقلب
Teqol , bnr. DELME
Teqoze فراموش وبيخراب / مع /
شده
Teqsîdقسطي
Teqteqoşk تپانچه / تپانچه اسبابیباز
Teqyan انفجار / ترکيدن
Têr
Têr یکوله بزرگ / کوله پشت
ميحج
Têr [I] (da ku bavêjin ser
Têr [II] ريس
Ter bûn (dar û giya)
Têr bûn بودن ريشدن / س ريس
Têr bûn سير بودن / سير شدن
Ter kirin (dar û giya)
-ter kirin و اهيبا آب نرم کردن گ
درخت
Têr kirin کردن / پر کردن ريس
Têr kirin / سير کردن / پر کردن بس بودن / اندازه بودن
-ter û can جوان
-ter û hişk tev şewitîn
-têr û tesel زيپر و لبر
Têr xwarin
Ter علف و درخت تازه / امتحاندهينشده / نورس
Têr سير / پر
Tera bûn سقوط نيياز بالا به پا
کردن
-têra tiştekî/yekî به اندازه لازم
Terad مسابقه
Teraf , bnr. XI…OR
Teraf kirin يیرو هيمو کندن / کندن لا
دني/ لخت کردن / خراش
Teraf قبل از عرق کردن یعلامت ها
-terafên xwêdanê از قبل یسيحرارت و خ
عرق کردن
Terahî
Terahî ی/ تر یسي/ خ یرطوبت / نم
Teral
Teral تنبل / کاهل / کم کار / کمتيفعال
Teralî ی/ کم کار یتنبل
Terandin/diterîne/bi-
Terane مزاح یشوخ /
Teraqî گل رهيش
Teraş kirin کردن ی/ کپ دنيتراش
Teratin رفت و آمد
Têrav bûn سيراب بودن / سيراب شدن
Têrav kirin سيراب کردن
Terawil درنده
Têrawis
Têrawis هنگام محصول ريبرداشت د
Teraz تعادل / تراز / بالانس
Teraz تراز / همسان
Terazîn يیسربالا
Terazname / یکار لانيب
ترازنامه
Terazû ترازو
Terazûn
-terazûna terxankirî Terazûya avê , bnr. TEREZIYA AVÊ
Terbiye , bnr. TORE
Têrbûn سيري
Tercuman لماجيمترجم / مفسر / د
Tercumanî یمترجم /
یلماجيد
Tercume ترجمه / برگردان
Têrê kirin
Tere û tûre چرت و پرت / هدران پدران
Teremast ن زمستا یکه برا یماست
شده است هيته
Tereng اهيرنگ س
Tereqe پوکه فشنگ
Tereqî و آبدار / نيريش یهلو
ليشل
Tereqî هلو ینوع
358
Teres شرف / کس کش یقرمساق / ب
Teresî یشرف ی/ ب یکس کش
Teresعوضي
Terez تگرگ / طوفان
Terez دنيتگرگ / حباب حاصل از جوش
آب جوش
Tereziya avê (t.) su terazisi (f.)
niveau de maçon (î.) carpenter’s level
Terg تگرگ درشت
-terî lê badan
Terî دم
Têrî سيري / پر بودن
Têrî سيري / ثروتمندي/ کافي بودن
Terifandin/diterifîne/
Terîj کهنه کم عرض و دراز
Terîjk
Têrik têra کوچک
Terik بزرگ ی/ چوبدست سيخ زميه
Terikandin/diterikîne/
Terikandinترک کردن
Terikîn [I]
Terikîn, (heywanên wekî
Terikîn/diterike/biteri-
terîne
Terixandin/diterixîne/
Terixîn/diterixe/biteri- -teriya xwe kirin nav şe-
Terk [I] یزيترک / دست برداشتن از چ
Terk [II] درز / شکاف
-terk kirin ترک کردن
-terk lê ketin
Terk ترک
-terka zikê kengerê بچه کانگرو سهيک
Terke کيشاخه نازک و بار
Terkedinya ی/ منزو ايتارک دن
Têrker متمم / مکمل
Têrkera daçekê یمتمم اضاف /
edat tümleci (f.) (.t) / عبارت حرف اضافه
complément de preposition (î.) prepositional
phrase
Têrkera navdêrê t.) isim tümleci (f.)
complément de nom (î.) possessive phrase
Têrkera neyekser ميرمستقيمفعول غ
Têrkera neyekser ya lêkerê مفعول ی/ مفعول فعل یفعل ميرمستقيغ
ميرمستقيغ
Têrkera rewşîn یديعبارت ق
Têrkera yekser ميمفعول مستق
Têrkera yekser a lêkerê مفعول
ميمستق یفعل / مفعول فعل ميمسق
Terkeser سرگردان / آواره / دربدر / ولگرد
Terkeser مکان یجا و ب یولگرد / ب
Terkeserî ی/ آوارگ یسرگردان /
ی/ ولگرد یدربدر
Terkî
Terkîb بيترک
Terlan و چابک بايجوان ز
Term از یجسد / جنازه / گروه
ستارگان
Têrmal دار / پولدار هيسرما
-Termê Adem توده ستارگان آدم
Terme di bihar û havînan
-Termê Merxê ( توده ستارگان مرخ
( هفت ستاره
Termجنازه
Têrnexur
Teror bûn نترور شد
Teror kirin ترور کردن
Teror ترور
Terorîsm تروريسم
Terorîst تروريست
Terpeterp و واناتيراه رفتن ح یصدا
زدن قلب آنها
Terpilandin/diterpilîne/
Terpilîn/diterpile/biter-
Terpîn/diterpe/biterpe
Terpûş و دستمال سر زنان / یروسر
پيخوشت
Terq یچوب – یآهن زينوک ت یزهايچ
رهيو غ
Terqandin
359
Terqandin/diterqîne/bi-
Terqîn Terqîn/diterqe/biterqe
terqîne از هم پاشاندن / تاروماررا ترکاندن و یکردن / زهله کس
ترساندن
Têrr خورجين قديمي
Terrazinحوزه ديد در شب
Ters [I] اشتباه / برعکس / معضل
Terş [I] جنازه / مرده
Terş [II]
Ters [II] مدفوع اسب و خر
Terş [III] ويد
Tersî ی/ معضل ی/ برعکس یاشتباه
Terskul اشتباه / برعکس / معضل
Tertepêl یمي/ مدرک قد یميسند قد
Tertepêl شي/آزما یپزشک نهيمعا
یپزشک
Tertepêl بتيپس پس کردن / غ
Tertilîn/ditertile/biter-
Terwende جاتيتازه / سبز وهيم
تازه
Terwende اوقات / به ندرت یبعض
Terx و نقص بيع یب
Terxan kirin
-terxîs bûn (leşkerê bêpa-
-terxîs dan مرخص کردن / اجازه دادن
-terxîs kirin (leşkerê bê-
Terxîs اجازه / رخصت صيترخ /
Terye اري/ ط ی/ حرام دزد
Terz طرز / اصول / روش
Terzî اطيخ
Têrzînet
Têrسير / كافي
Teşandin , bnr. VEKU…TIN
-teşe girtin یشکل گرفتن / در قالب
درآمدن
Teşe روش / طور / جور
Teselî kirin را یدادن / حال کس یتسل
شدن ايجو
Teselî و یساحوال ک دني/ پرس یتسل
یزيچ اي
Tesfîye kirin تصفيه کردن / از بين بردن
Teşî یسيدوک / دوک نخ ر
Teşî badan / دوک چرخاندن/ دوک تاباندن دنيسينخ ر
Teşî ristin (rêsîn) / دوک چرخاندن/ دوک تاباندن دنيسينخ ر
Teşî vizandin / دوک چرخاندن/ دوک تاباندن دنيسينخ ر
Teşî دوک
Teşî پشم و درست کردن دنيسير لهيوس
نخ
Têşik،( ...بچه ) گربه، سگ
Teşikكشاله ران
Teşim کانال فاضلاب
Tesîr kirin مؤثر بودن / تأثير کردن
Tesîr اثر ريتاث /
Teşîrêsî یسينخ ر
Tesîrتأثير / اثر
Tesîsامكانات
Teşiyê , bnr. DOXTE…Î
Teşk / پاچه / پاچه شلوار پا
Tesk [I] نازک کيکم عرض / بار /
Tesk [II] یخون گرم
Teşk دنياز طرف پشت به پا رس
Teşkîlata kontraسازمان ضد گريلا
Teşkîlatتشکيلات
Teşkîldarîسازمان
Teşkrût انيپا لخت / پا عر
Teslîm bûnتسليم بودن / تسليم شدن
Teslîm kirin کردن ميتسل
Teslîm سپردن ميتسل /
-teslîmî Xwedê kirin به خدا سپردن / به
یخدا واگذار کردن ) ناحق )
Teslîmiyetتسليم / شکست
Teslîmiyetتسليم شدن
Teşq اثر سرما
-teşqele derxistin
Teşqele بلا / کلک یناقلا باز /
Teşqele عجول / هول هولکي
Teşqeleعجول / بلا
360
Teşqeleعجول / دست و پا چلفتي
Teşt تشت / لگن
Teşt تشت
Testîq kirin / کردن دييتأ
کردن / اثبات کردن قيتصد
Têştxwer وعده صبحانه / صبحانه
Teşwîq kirin تيکردن / حما قيتشو
کردن
Teşwîq تي/ حما قيتشو
Tet/tetik (di zimanê zaro-
Teter
Têtî چکاوک ینوع
Tetik و پارو و ليدسته )ب ...)
Tetirxan تيمسموم
-tetirxanî kirin زهله ترک کردن
Tetirxanî مسموم
Tev bûn شدن / یداخل شدن / قاط
هم داستان شدن
Tev dan یپات یبه هم زدن / قاط
کردن
Tev de
Tev gerîn دنيحرکت کردن و جنب
Tev lê bûn شرکت کردن در / وارد شدن در
Tev lê bûn /شرکت کردن/ سهيم شدن قاطي شدن
Tev lê kirin
Tev lê kirin یوارد کردن در / قاط
کردن یکار
Tev li hev bûn درهم شدن
Tev li hev bûn /نامرتب بودن
درهم بودن / به هم ريخته بودن
Tev li hev kirin
Tev li hev درهم / نامرتب / آشوب
Tev li yekî/kesî bûn سهيم شدن / شريک شدن / متحد شدن
Tev کل / همه
Tevayî با هم
Tevaهمراه / با / همه
Tevdengحرف مركب
Tevdêr
Tevdêr همزن
Tevdîr ی/ هوشمند ريتدب
Têvel جوراجور / انواع / اقسام / مختلف
Têvel / یقرقاط جوراجور
Tevepayî مشترک یاشتراک /
Tevger اميجنبش / حرکت / ق
Tevger حرکت / جنبش
Tevger حرکت / جنبش
Tevî bûnعضو شدن / پيوستن
-tevî با هم / به همراه
Tevîpayî ی/ مشترک . اشتراک یعموم
ی/ همگان
Tevir (t.) kazma, biri kesici, afiÈzlÈ
kazma difieri kazÈcÈ çift (f.) pioche à deux pointes (î.) matock
Tevir kirin زدن / کندن ليب
Tevir کلنگ
Tevizandin/ditevizîne/
Tevizîn/ditevize/bitevi-
Tevkar اريهمدست / دست
Tevkar کمک کننده یحام /
Tevkarî یاري/ دست یهمدست
Tevkarî یدوست / شراکت / یهمکار
Tevkujî یقتل عام / کشتار دسته جمع
Tevlî … bûn قاطي ... شدن / شرکت کردن
Tevlî همراه / با
Tevlihev
Tevlihev باهم / مشترک
Tevlihev kirin بهم ريختن / مخلوط کردن
Tevlihev یپات یدرهم / قاط
Tevlihevandin به هم زدن / بهم ريختن
Tevn عنکبوت / شبکه تار
Tevn یبافيدستگاه قال
Tevnepîr تور و شبکه عنکبوت
Tevnî یچوب و دار قال
Tevr bnr. KULING
361
Tevrik (tivir) تربچه
Tevrik kirin زدن / ليکج ب
زدن ليب
Tevrik ليچپ / کج ب (t.) çapa (f.)
houe (î.) hoe
Tevş
Tevş زهيشن / سنگر
Tevşî شهيت
Tevşo (tevşû) شهيت
Tevşo شهيت
Tevtal لهيمس لهيخرت و پرت / وس
Tevtevîk یقيآلت موس ینوع
Tevz [I] مزاح یشوخ /
Tevz [II]
-tevz dan مغرور و متکبر کردن خود
Tevzî درد حاصل از ترس و لرز
Têw kirin پذيرش
-tew tew! داد یبه به / ا
Tew tewاز ادات تعجب است
Tew وقت / اصلا / ابدا چيه
Tew / براي هميشه/ به يکباره تمام
Tewa (Teba) دهيمخلوق / آفر
Tewa نوع / جور
Tewal پرنده
Tewan قدرت / نا رويتوان / ن /
Tewand
Tewandî خم شده
Tewandin
Tewandin (bitewîne!) / صرف کلمات صرف
(... کردن )فعل و اسم و
Tewandin / خم کردن/ اطاعت کردن صرف كردن
Tewandin/ditewîne/bi-
Tewandina awayan (t.) durum bükümleri
(f.) flexion de cas (î.) inflexion of the cases
Tewang خم کردن / دوتا کردن
Tewang (r ليکلمات به دلا رييتغ
دستور زبان
Tewaş غنرو
Tewek نهي/ قشر / چ هيلا
Tewek شدن دهان و یزخم یماريب
واناتيح یپاها
Tewekor ناي/ کم سو / ناب یکوررنگ
Tewere محور / گذرگاه
-tewereya cîhanê نيمدار زم
Têwerhatin / محاط کردنمحاصره کردن / پوشش دادن / در بر
گرفتن
Tewîn خم شدن
Tewîn/ditewe/bitewe خم شدن
Tewîne فرو ميخم کردن / سر تعظ
آوردن
Tewînî تحسين / هلهله
Tewişandin/ditewişîne/
Tewişî کرده یريکه جفت گ یوانيح
است
Tewişîn/ditewişe/bite-
Tewiz شيآرا
Tewizandin/ditewizîne/ Tewizîn/ditewize/bite-
Tewl
Tewle [I] اصطبل / لهيطو
Tewle [II] فاصله
Tewle [III] در رفتن / پا به فرار گذاشتن
Tewlebaz ترسو
Tewrat تورات
Tewş هودهيباطل / عبث / ب /
پوچ
Tewş [I] ناهماهنگ یسرسر /
Tewş [II] ی/ ب دهيفا یمصرف / ب یب
ريخ
Tews شتاب / سرعت
Tewş مزخرف / بي معني
Tewsandin/ditewsîne/
Tewşî یگ هودهيبطالت / ب /
ی/ عبث یپوچ
Tewşî اشتباه
Tewsîn/ditewse/bitewse
Tewşo mewşoچرت و پرت
362
Tewşomewşo شِر و وِر / پرت و
انيپلا / چرند و پرند / هز
Tewtew یگروه نظام کيعضو
Tewtewe سبک سر / سربه هوا
Tewtewe کند ذهن یطکم هوش / قا /
/ هالو
-tewz kirin مسخره کردن
Tewz مزاح یشوخ /
Tewzî انسان عاقل و بالغ
Tewzim فرض / واجب
Texbî یلونينا
Texe دسته / طبقه / محل
Texer kirin تغيير کردن
Texerتغيير / دگرگوني
-texeyek kaxez دسته کاغذ کي
Texlît سام / جوراجورانواع / اق
Texlît û spehî
Texmîn kirin زدن نيتخم
Texmîn نيتخم
Texpaş kirinبه تعويق انداختن
Texsîrدرد لحظه اي بدن
Texsîvan راننده تاکسي
Text , bnr. DEP
-text û pa مال و منال و غرور
Text یتخت حکمران
Textê kotanê (t.) döküm levhasÈ (f.)
planche du brabant (î.) swivel plough board
Texte یتخته چوب
Textebend مکتين
Texterewan کجاوه / تختیروان / پالک
Texterewan الاکلنگ
Textik کوچک / الوار یتخته چوب
Textikê eniyê یشانياستخوان پ
Textikê eniyê یشانياستخوان پ /
جمجمه سر یشانيپ
Textîn درست شده از تخته
Textirme از شيو برداشت پ دنيچ
موعد
Teyar منظم شده / مرتب شده
Teyarî منظم / مرتب
Teyfî
Teyfî انگور قرمز رنگ
Teyfik
Teyfik یبشقاب / دَور
Teyfik تاس / ظرف آب
Teyfik بشقاب
Teyisandin/diteyisîne/
Teyisîn/diteyise/biteyi-
Teylesan دستمال دور کلاه ملا
-teyr û tilûrên çolê
Teyr پرنده بزرگ درنده
-teyrê berateyan مرده خور / لاشخور
Têyrên xweşik
Teyrik تگرگ
Teyrok تگرگ
Teyrok تگرگ
teyrokê re çûn روديآمده و زود م ريد
Teyrعقاب
Têz افروزه لهيفت /
Têz باروت
Tezandin/ditezîne/bite-
Teze تازه / جوان / مرطوب
Tezek کود دهيکود خشکان /
Tezek , bnr. KERME
Tezepêkhatî دهيتازه به دوران رس ,
Tezî یسرد / درد لحظه ا اريآب بس
Tezinga الآن شيچند لحظه پ /
Tezînk
-tezînka avê حرکت آب
-tezînka gêrebayî حرکت برق
-tezînka hewayî حرکت و انتقال باد
Tezkere خدمت / تذکره انيکارت پا
Tî [I] برادر شوهر
Tî [II] آب یتشنه / ب
Tî bûn آب شدن یتشنه شدن / ب
Tî bûn تشنه بودن / تشنه شدن
Tî hîştin تشنه نگه داشتن
Tî kirin دنتشنه کر
Tî û birçî bûn تشنه و گرسنه بون / تشنه و گرسنه شدن
363
Tî û birçî hîştin تشنه و گرسنه نگه داشتن و رها کردن
Tî û birçî kirin تشنه و گرسنه کردن
Tî û birçî تشنه و گرسنه / گدا و گشنه
Tî برادر شوهر
Tî تشنه / برادرشوهر
Tibab مقدار
Tif kirin کردن تف
Tif تف / آب دهان
Tifal دهيبچه / نورس
Tifaq Hebûn / اتحاد داشتن
وحدت داشتن
Tifaq / یکپارچگياتحاد
Tifaq اتحاد / وحدت
Tifik
Tifik / اجاق / مشعل / کوره
تنور
Tifing تفنگ / اسلحه
Tifingendazî یراندازيت
Tifre رتبه هيپا /
Tift نيري/ نه ترش و نه شملس
Tiftîk مرغوز یمو
Tihnî تشنه
Tihok (Tawik) (t.) dafidafian (f.) baie
de sureau (î.) elderberry
Tihok درخت ینوع
Tihtavik پونه
Tîj و نازک ريز یصدا
Tîj تند / تيز
Tijeپر از
Tijî bûn (heta dêv) شدن زيپر و لبر
Tijî bûn پربودن / سير شدن
Tijî kirin (heta dêv) پر کردن
Tijî kirin پرکردن / سير کردن
Tijî زيپر / لبر
Tijî پر
Tijîtî سيري / پر
Tîjmar کرم
Tîk bûn عمود و راست شدن
Tîk kirin راست وعمود کردن
-tîk sekinîn پا یعمود و راست رو
ستادنيا
Tik دوختن یخت / اثر و جادو
Tîk راست / عمود
Tika kirin خواهش کردن / تمنا کردن
Tika kirinخواهش کردن
Tika خواهش / تمنا
Tikandinکليک کردن / فشار دادن
Tîkayî یعمود
Tikaخواهش
Tîke تکه / قطعه
Tîke kirin کردن / خورد کهيت کهيت
کردن
Tîke شت نرمه خورد شده/ گو کهيت
Tik-kêrkitî
Til شکم / بطن
Tîl خوردن زيزده و قابل ل خي نيزم
Til ناف
Tîla یفرار / چرب
-tîlayên çavan چشم یديسف
tile
Tilî (t.) ispit, ipsit (f.) rai, rais (î.) felloe, felly rim (of a coach or cart wheel)
-tilî alastin به دست آوردن منفعتکوچک اريبس
Tilî انگشتان پا
Tilîfisk تلنگر
Tîlik
Tîlik سنگ تخت کوچک
Tilik شفاف / گروه ريگل آلود / غ
Tilîlî -tilîlî avêtin (jin)
Tilîlî kirin , bnr. LÎRANDIN
Tiling سگ ماده
Tiling دم
Tiliya beranê انگشت شصت
Tilîya beranekê yan girdikê
Tiliya biçûk انگشت کوچک
Tilîya biçûk yan qilîçk
364
Tiliya dirêj یانگشت وسط /
انگشت بلند
Tiliya gustîlkê یانگشت انگشتر /
یانگشت حلقه نامزد
Tilîya gustîlkê yan babelîçk
Tiliya mezin انگشت شصت
Tiliya navîn یانگشت وسط
Tilîya navîn yan tilîya dirêj Tilîya nîşandanê
Tiliya nîşandanê انگشت اشاره
Tiliyê xwe
Tilîانگشت دست
Tilm يیلويک 23 نيوزنه توز
Tilmiqûn منگاهيکفل / باسن / نش /
نيمسند / سر
Tîlolik
Tîlolik ريکه از ش ینيريش ینوع
Tilor باستن / کون
Tilove لبالب / پر
Tilp رسوب / ته مانده / خلط
Tilpekî bûn
Tilûr پرنده ینوع
Tilx خلط
Tilyak اکيتر
Tilyakfiroş فروش اکيتر
Tilyak-kêş یاکيتر
tim di kirasekî de man شهيهم
قدرت ماندن یکوچک و ب
Tim شهي/ هم یميدا
Tima/timakar طماع / حرص ليبخ /
Timahî/timakarî صيطمعکار /حر
Tîmanc
Tîmar bûn شدن / پرورش شدن یتداو
Tîmar kirin قشو کردن )اسب و/ دني...( / شانه کردن / مال
نوازش کردن
Tîmar kirin کردن / پرورش کردن یتداو
Tîmar مراقبت ی/ تداو ماريت /
time نيو زم یزيکردن پا به چ ريگ
خوردن
Timîna qul û qelîştekan
Tin ji karesatan bi awa-
Tîn گرما / حرارت
Tîn dan
tin انيکار گند خود در م یبرا
Tîn حرارت / گرما / سوزش / دود
Tin پول شدن کيرسوا شدن و سکه
-tinaze pê kirin یمسخره کردن کس
Tinaze مزاح یشوخ /
Tinazwer شوخ
Tînbir تب بر یارود
Tinê re destûr nedan
Tinê مجموع حاصل ضرب
tinê) تور انداختن در آب
Tineyî نبود / نداري / فقر
Tingîn/ditinge/bitinge
Tingînî یزيقارچ قورچ چ یصدا
Tînî تشنه
Tiniştکنار
Tînîtî تشنگي
Tînpîv دماسنج / ترمومتر
Tintهالو
Tîp حرف الفبا
Tîp لاتي/ دسته / تشک پيت
Tîp حرف / نقش حرف )در دستور
(زبان
Tîp [I] حرف
Tîp [II] ايدسته سواره نظام و کي
ادهيپ
Tîp [III] دو هنگ بي) ترک پيت )
Tîpandin کردن / حرف به حرف یهج
بخش کردن
Tîppeyv حرف واژه
Tîprêz ینيف چحرو نيماش
Tîprêz ستيپيتا
Tîprêzî پي/ تا ینيحروف چ
Tîprêzî کردن پيتا
Tiptenê تک تنها
Tîq دنيقهقهه زدن و خند یصدا
-tîqînî pê ketin
Tîr برق و ري/ ت رکيت( ...)
365
Tîr ري/ ت کانيخدنگ / پ
Tîr لهيمحور / آسه / م
-tir [I] تر یليپسوند تفض /
Tîr [I] ريت ارهيس
Tir [II] باد شکم / گوز
Tîr [II] شفاف و کدر / ري/ غ فيکث
رهيرنگ ت
Tîr [III] کمان ريت ( )
Tîr avêtin از درون درد کردن / تير انداختن
Tîr bûn غليظ بودن
-tîr ji kevanê filitî/peki-
-tir kirin دنيباد شکم زدن / گوز
Tîr kirin یزيمات کردن رنگ چ کدر و /
قيرق زيکردن چ ظيغل
Tîr kirin غليظ کردن
Tir Kirin گوزيدن
Tîr kişandin تير کشيدن / از درون درد کشيدن
-tîr lê rabûn کردن دايدرد و قلنج پ
Tîr lêxistin تير زدن
Tîr تير / پيکان / غليظ
Tir باد شکم / گوز
Tirabêlk / خاک گرده خاک
Tirad [I] یمسابقه / شرط بند
Tirad [II] ستيدو طرف فوتبال دنيرس
به هم
Tiraf که هنوز هم آتش در یخاکستر
آن وجود دارد
Tiral Tiralên xwinrij
Tirampe kirin عوض کردن
Tirampe ضيتعو
Tiran آب یتاس و ظرف کوچک مس
Tirar جام / ساغر / الهيپ /
جانفن
Tiraş dibin
Tîravêj/tîrkêş راندازيت
Tirb حيقبر /گور / ضر
Tirbistan قبرستان / گورستان
Tîrbûn غلظت
Tirbقبر
Tirbقبر / گور
Tîrdank , bnr. CEWDIK
Tîre محله رهي/ عش رهيت /
Tirec نردبان / پلکان
Tîredar یبا اصل و نسب / دارا
هريو ت رهيعش
Tîrêj اشعه / پرتو
Tîrej پرتو / اشعه
Tîrêjke یپرتو و اشعه ناگهان
Tîrêjpîv پرتو متر / اشعه سنج
Tirek
Tirek مصرف یگوزول / ب
Tîremar بچه مار
Tîrendaz راندازيت
Tîrendazî یراندازيت
Tirî انگور
Tîrik نان ريوردنه پهن کردن خم
Tirimbêl
Tirimbêl ني/ ماش لياتومب
Tirîn
-tirîn نيپسوند صفت افضل / تر
Tirîş سبب / علت
Tirîانگور
Tîrk سوزن ساعت
Tirk ترک / قوم ترک
Tîrke یرياندازه گ ليسوزن وسا
Tirkî هي/ اهل ترک یتُرک
Tirkîye کشور ترکيه
Tirmaz مسن / سالخورده
Tîrmeh اهرميت
Tirmix (t.) tÈrmÈk (f.) râteau (î.) rake
Tirnefesî (ji ber bêhna tir Tirnefesî bûn (ji ber bêh-
Tirnefesî kirin (ji ber bêh-
Tirozî bnr. ACÛR
Tirpan داس / داس بزرگ
Tirpan ی/ داس دست یدست نيعلف چ
دسته بلند
Tirpankêş یدست نيکه با علف چ یکس
کند / داس زن یکار م
366
Tirpankêş کشد یکه داس م یکس
Tîrpeykan تير کمان
Tirrane شوخي
Tirs پروا ميترس / ب /
Tirş bûn ترش شدن
Tirş kirin ترش کردن / شور کردن
Tirs ترس
Tirs ترس / خوف
Tirş ترش
Tirş ترش / اسيدي
Tirsandin دنترساندن / تهديد کر
Tirsandin/ditirsîne/bi-
Tirşe , bnr. DÎNDAR
Tirse tirs با ترس و لرز
Tirşî یترش
Tirşîfiroşترشي فروش
Tirşik
Tirşik ترشک
Tirşikترشك / زرشك
Tirşîn جاتيسبز یکه از ترش يیغذا
شود یدرست م
Tirsîn ترسيدن
Tirsîn/ditirse/bitirse دنيترس
tirsîne
Tirşînترشي
Tirsnak ترسناک
Tirsok ترسو
Tirsonek ترسو / بزدل
Tirsonek ترسو
Tirtire ميبزرگ / عظ
Tirtire الجثه مي/ عظ کريغول پ
-tirtûl ketin ber/tirtûlê
Tirtûl کرم کوچک ینوع
Tirxes که قدرت همبستر یخوجه / کس
شدن با زنش را ندارد
Tirxesî bûn (di têkilîdanî-
Tiryakترياک
Tîş / انشقاق / شکاف / گسست چاک
-tîş lê ketin کردن / ترک دايدرز پ
برداشتن
-tîş û qertîş pê ketin
Tîş ترک / درز بزرگ
Tisî یزي/ بدون چ یخال
Tîşik مجرا / زيآبگذر / کار /
زهکش
Tîşik در درز / شکاف / چاک(
(لباس
Tişt û mişt وسايل
Tişt زيچ
Tişt شي / موضوع
Tişte اءي/ اش ئيش
Tiştek چيزي / شيئي
Tiştekî giran dikila
Tiştekî kirin , bnr. ÇÊLA YEKÎ Tiştekî sext
Tiştik miştikچيز ميز
Tiştîr تا دو ساله کيکودک
Tiştîr بز دوساله باردار
Tîştîşî / پاره پاره / شاخه شاخه شرحه شرحه / رشته رشته
Tîştîşî ی/ ترک ترک یدرز درز
Tiştonek , bnr. MAMIK
Tiştonek معما ستانيچ /
Tiştچيز
Tîtetîq/tîqînî قهقهه
Tîtik û vîtik وسايل و اسباب بازي
Tîtik یآب باز لي/ وسا یاسباب باز
کوچک
-titqal girtin یها هياز لا یکي یرو
درست شدن ديپوست جد –پوست
Titqal یو رو هيپوست / پوست چند لا
هم
Titqaltitqalî پوست هيکه چند لا یزيچ
هيلا هيگرفته است / لا
Titûn توتون / تنباکو
Tivanc
Tivancî
Tivancîbûna pazûyan
Tivil پوست مار
Tivîlk کبوتر ینوع
367
Tiving تفنگ / اسلحه
Tiving تفنگ
Tivingendazî یراندازيت
Tivingتفنگ / اسلحه
Tivir تربچه / ترب
Tivir ترب
Tivrik کردن نيزدن / وج ليب
Tiwafطواف
Tiwanî توان / نا / قدرت
Tiwanîn/ditwane/bitwa-
Tixa نيتجربه در ب یجوان خام و ب
انيحيمس
Tixavk
Tixis چاق و فربه
Tixûb کرانه / مرز / سرحد
Tixûb سنگ / مرز
Tixûbê
-tixûbê xwe zanîn
Tiyan اجاق گاز ینيفر / س ینيس
Tiyen قواره
Tîz [I] شوخ
Tîz [II]
Tîz [III] واناتيح یجفتک و لگد زن
چهارپا
Tîz [IV] چابک زيت /
-tîz dan یجفتک زن
Tiz kirin
-tîz pê kirin کردن با یشوخ
Tiz زنجخ / بلند کردن خر
Tizbî حيتسب
Tizê tifingê یتفنگها لهيفت
/ افروزه اسلحه یميقد
Tîzî ی/ چابک یزيت
Tizik باستن / کون
Tîzik جفتک / لگد
Tizrûg زالو / کرم خونخوار
To که یخامه ا هيخامه / لا
رديگ یست شکل مما یبر رو
To ماست یرو هيو لا ريسرش
Tobe kirin توبه کردن
Tobe توبه
Tof / ائتلاف / شرکت گروه
/ دسته
Tof دسته / گروه
Tofan طوفان
Tog ايح یب
Tohmet تهمت / بهتان
Tohmetتهمت / افترا
Tok , bnr. …ÎN
Tol نهيانتقام / ک /
یخونخواه
Tol , bnr. TÛLE
Tol [I] ی/ کون ايح یب
Tol [II] انتقام
Tol [III] شهينزاد / اصل / ر
-tol hilanîn انتقام گرفتن
Tola و گزو ريکه از پن ینيريش
درست شده است
Tolajo ريانتقام گ
Tolaz اشيزن باز / زن پرست / ع
Tolaz زن باز / هوسران
Tolaz جنده باز و یسرسر
Tole نهيانتقام / ک /
یخونخواه
Toleke گل ینوع
Tolgîn گل ینوع
Tolhildan انتقام
Tolhildanانتقام
Tolhildêr ريانتقام گ
Tolik (t.) ebegümeci (f.) mauve (î.)
mallow
Tolik [I] گل ینوع
Tolik [II] یرو زانيآو یکاکل / مو
یشانيپ
Toloz خلط / رسوب
Toltajî , bnr. DOLTAJÎ Toltajî , bnr. TÛLE
Tomar kirin گردهم آوردن
-tomar kirin ثبت کردن / ضبط کردن
Tomar رهيثبت / ضبط / ذخ
Tomar گردهم آوردي
368
Tomargeh محل ضبط صدا و وياستد /
ريتصو
Tomav یاسپرم / من
Tombiz
Tombiz چاق و فربه یهنگرز آ /
Tomerî کل / همه با هم
Tometbar kirin / محکوم کردن
ناراضي بودن
Tometbar محکوم
Tondik چمپاتمه / دولا / قوز
Tonتن
Top
Top یتوپ جنگ
Topal لنگان و از پا ناقص
Topalî لنگ لنگان
Topavêj یکه تخصص و یتوپ زن / کس
توپ استگلوله کيشل
Topavêj توپ انداز
Topavêjî توپخانه یتوپ انداز /
Topebaran kirin توپ باران کردن
Topebaran توپ باران
Topên balafirşikên يیتوپ ضد هوا
Toq (t.) tekerlek çemberi, toka (f.)
anneau encerclant la roue
Toq گردن ريوزنج ديق
-toqa şeytên ketin stûyê
Toqandin/ditoqîne/bi-
Toqandin / وحشت ايجاد کردن ترساندن
Toqe
Toqîn/ditoqe/bitoqe دنيترس
toqîne کردن / ترساندن ديتهد
Tor [I] خام دهينورس /
Tor [II] یريگيتور ماه
Tor [III] مانيدرد زا
-tor avêtin (ji bo masîgir-
-tor û tey شهيم / همهرد
-tora agahiyan شبکه اطلاعات
Tora çav چشم هيشبک
-tora masiyan یريگيتور ماه
Tora ragihandinêشبکه اطلاع رساني
-tora sîxûran یشبکه جاسوس
Torandin/ditorîne/bi-
Toranî ريتن پرور و تنبل / از ز
کار دررو
Toraq -toraqa yekî danîn ser
Torbe ی/ گون سهيک
Torbeکيسه / توبره
Tore اتيادب / ادب
Tore ميآموزش / تعل
Tore [I] یقهر / عصبان
-tore bûn شدن یقهر کردن / عصبان
Tore یهنر / قشنگ و ادب
Tore راه و رسم / ادبيات
Torevan بيدان / اد اتيادب
-toreyên giştî که یماعآداب و رسوم اجت
است تينشانگر شخص
Torgî یبند شلوار کرد
Torîk کفتار
Torim بچه شتر
Torin , bnr. SERGEWER
Torin قشنگ / خشکل / بايز /
لياص
Torin زاده / محترم لياص
Torîn/ditore/bitore
torîne به قهرکردن واداشتن
Torinî اصالت / احترام
Torm تربچه ش
Torrinنجيب زاده
Tortore مغرور و متکبر
Tortorîk , bnr. RÛVIYA DAWÎN
Torتور / شبکه
Toşbî
Toşpî غده / هر عضو ترشح کننده
Toşpiya koper (t.) Cowper bezi (f.)
glande de Cowper (î.) Cowper’s gland
Toşpiya sergurçikî (t.) böbreküstü salgÈ bezi (f.) capsule surrénale
Toşpiya tîroîdê ديروئيغده ت
Tot bûn خوردن چيوارون شدن / پ
369
Tot bûn (t.) yuvarlanmak (f.) rouler (î.) to
roll along; to revolve
Tot bûn / قل خوردن / غلط زدندنيچرخ
Total bûn غلط خوردن
Totik / چمپاتمه / کنده نشستن
نشستن / قوز دولا
Totik [II] عقل
Totik/toto [I] (di zimanê
Totikvala کم عقل
Totirne پيسرو قامت و خوش ت /
کاربلد
Tov
Tov بذر / تخم / دانه
Tov birandin کن کردن شهير
Tov kirin بذر کاشتن دنيبذر پاش /
-tov reşandin یزيتخم ر
Tovxerdel خت خردلخردل / در
Toxim تخم / بذر / دانه
Toxim بذر / تخم
Toz گردوخاک / گردوغبار
Toz barînگرد و خاك باريدن
Toz گرد وغبار
Tozbarînباران گرد و خاك
Tozî kirin برش زدن / خورد کردن
Tozî قسمت کوچک / برش کهيت /
Tozik کره خر / جاسوس / خودفروش
Toz و خاك / هروئينگرد
Trabêlk , bnr. AXPÎNE
Tradîsyonسنت / آداب و رسوم
Traktor تراکتور
Transferانتقال
Trêmbêla zirxkirî زره پوش / نيماش
یزره ني/ ماش یجنگ نيماش
Trên ترن / قطار
Tû
Tu bnr. ÇU
Tû شاه توت اهيتوت س /
Tû [I] توت وهيدرخت توت / م
Tu [II] (r) تو / شما
Tû [II] مو / تف / آب دهان
Tu [II] وقت / اصلا چيه
Tu caran هيچ وقت / اصلا
Tu carîهرگز / هيچوقت
Tu edî zû bielimî
Tu peya nîne
Tû توت
Tu تو / هيچ / اصلا
Tûfirengî وهيم ینوع
Tûj bûn شدن / تلخ شدن زيت
Tûj bûn د و تلخ بودن / تند تن
و تلخ شدن
Tûj kirin کردن / تلخ کردن زيت
Tûj kirin تلخ کردن / تيز کردن
Tûj تلخ زيت /
Tûj تند / تلخ / تيز
Tûjandin/ditûjîne/bi-
Tûjî تندي / تلخي
tûjîne
Tûjîtî تندي / تلخي
Tûjتند / تيز
Tûk [I] تف / آب دهان / خدو
Tûk [II] پرنده ینوع
Tûk [III] مو
-tûk kirin تف کردن
-tûka xwe/xweziya xwe
Tûkme ی/ قو نيمحکم / مت
Tûl [I] دنيترس
Tûl [I] شفاف و نازک
-tul dan ser xwe خود یاز جا دنيپر
-tûl dan دني/ رنگ پر دنيترس
Tûle توله / بچه سگ و ...
Tûle توله
Tûlemar مار بزرگ ینوع
Tûlik تنگ / توله
Tûlincî rûniştin مثل سگ نشستن
Tûm بوته / بته / شاخ و برگ / گلبن
Tûm زيباغ / جال
Tûman [I] شوخ
Tûman [II] زنان یشلوار راحت
Tûmik بوته کوچک / درختچه
370
Tûmik یشانيپ یکاکل / مو
Tûmik چک / تپه کوچکباغ کو
Tûmtûmî دور از هم یباغ ها
Tûnc معدن ینوع
Tûncik , bnr. BAQÊ TEMBERIYÊ
Tûncik یشانيپ یکاکل / مو
Tûncik کاکل
Tund û hişkتند و شديد
Tund تند / سخت / محکم
Tundî استحکام ی/ سخت یتند /
Tundîخشونت
Tundîشدت / خشونت
Tundraw تندرو / متعصب خشک
Tundûtîjîخشونت
Tundتند / شديد / خشن
Tune bûn
Tune kirin ستيبرداشتن / ن انياز م
و نابود کردن
Tune ye نيست / وجود ندارد
Tune چي/ صفر / ه یستين
Tune نيست
Tunekirin از بين بردن / نابود کردن
Tunetî یفقر / ندار
Tuneyî نيستي / نداري / فقر
Tung / مهر / نشان / نقششهيکل
Tûng , bnr. PORXAN
Tûng کلفت یلوله آجر
Tunisتونس
Tûqesp شاتوت اهيتوت س /
Tûr ساک / توبره فيک /
Tûr کوچک في/ ک سهيک
-tûra stûyî گردنبند
Turabêlk bnr. AXPÎNE
Tûre یعصب رگيمو
Tûrenasî یعصب شناس
Tûrik کوچک سهيک
Tûrikتوبره / هميان / کيسه
Turindî جن
Turk ترک / قوم ترک
Turkanî به سبک ترکها یترک /
Tûrqul دروغگو
Tûrqulî يیدروغ گو
Turt خشک / سخت
Tûş استقامت / سمت / طرف / جهت
-tûşî gêlegêlên giran ha
-tûşî hev bûn
-tûşî hev kirin
Tût [I] جغد / بوم
Tût [II] ها نيبوق ماش یصدا
Tût [III] انيلخت و عر
Tut bûn اخراج شدن یاز باز
Tut kirin اخراج کردن یاز باز
-tût û rût
-tût û rût bûn پول یو ب انيلخت و عر
شدن
-tût û rût kirin کردن انيلخت و عر
Tût vedan چمپاتمه نشستن / قوز کردن
Tut یاخراج گريباز
Tût توت
Tûtak یطوط
Tûtevîn پرنده ینوع
Tûtferengî توت یتوت فرنگ /
Tûtî یطوط
Tûtî یطوط
Tûtik به قرمز / ليزننده / ما
یبه سرخ ليما
Tûtik فشنگ / گلوله جيکارتر /
Tûtik [I] بوق / سوت
Tûtik [II] نوزاد / طفل
Tutuk / چمپاتمه / دولا نشستن قوز کردن
Tûtya یفلز رو دي/ اکس ايتوت
Tûtya [I] و دهيند زيمرغ / چ ريش
دهينشن
Tûtya [II] ايتوت
Tuvandin/dituvîne/bi- Tuvanîn/dituvane/bitu-
tuvîne کنسل و باطل کردن
371
Tuwanc گفتن و حرف مبهم ودهيسرپوش
Tûx [I] وردنه
Tûx [II] هيپوسته / لا
Tûxavk ريسر ش
Tuxt یگرم 321وزنه
Tuxyan اني/ عص انيطغ
-tûyî devê hev kirin
Tûyî ruyê kesî kirin به روي کسي تف کردن
Tûzik
Tûzik یآب یآب تره / شاه /
یسبز ینوع
Tûzik [I] درخت ینوع
Tûzik [II] که در یخوراک یسبز یعنو
کنار رود خانه ها و چشمه ها
ديرويم
TZP (Tevgera Ziman û Perwedahiya
Kurdî)جنبش زبان و آموزش کردي
372
U
Urûsî پنجره
Uryan لختانيعر/
Usaچنان/چنين
Uskere تاس
Ustî گردن
Uştirmanشترمرغ
Utifk خوشه کوچک انگور
373
Û
Û hwd و غيره
Û و
Ûçik نيتخته سنگ کوچک/آست
Ûjdanوجدان:
Ûsa چنين/چنان
374
V
Va ye tê نگاهش اديداره م نهاشيا/
ديايکن م
Va نشياست/نگاهش کن/بب نيا
Vac عاقل و بامعرفت
Vaca bûn بر عکس بودن / معکوس بودن
Vaca kirin برعکس کردن / پشت و رو کردن / نقض کردن
Vaca / پشت و رو / بر عکس معکوس
Vajî bûn وارونه بودن/برعکس بودن
Vajî kirin ردن/وارونه کردنبرعکس ک
Vajî بر عکس/وارونه
Vajî / پشت و رو / بر عکس معکوس
Vajî برعکس / بالعکس / وارونه
Vakê tev nagere 4. Şaşo
Vala bûn / خالي شدن / خالي بودن تهي بودن
vala bûn شدن یشدن/ته هيتخل
Vala kirin خالي کردن / تخليه کردن
Vala peyivîn چرت مزخرف گفتن /
و پرت گفتن / حرف مفت زدن
Vala vala خالي خالي / الکي
Vala خالي / خلا
Vala ی/تهی/تو خالیخال
Valahî سوراخ/ خلا / شکاف
Valahî خلأ
valahî خلا/فضا
Valahiya guhê navîn سوراخ گوش مياني
Valahiya malzarûkê حفره رحم
Valahiya poz سوراخ بيني
Valahiya poz ینيحفره ب
Valay lêxistin والاي زدن تاير ماشين
Valayî خلا / خالي بودن
Valêstin ليسيدن
vane کنسل و باطل شدن
Vanîl
VANÎL لي/ درخت وان ليوان
Vanîl درخت وانيل / وانيل
Vanqor گراز وحشى
Vanاين / اينها
Vapor بخار یکشت
Vapor یزغال ی/ کشت یدود یکشت
Varik جوجه نوبالغ و آماده تخمیگذار
Varik کسالهيمرغ / مرغ
Varqilîn / مطلع شدن / آگاه شدن باخبر شدن
Varqilîn اريبه هوش آمدن / هوش
شدن / آگاه شدن / خبردار شدن
Varqilîn(li peyvê varqilîn) (t.) 1)
takÈlmak, 2) kekelemek (f.) 1) être pris,
empêché, 2)
Varû برعکس
Varyoz
Vatinî فهيوظ
Vawartin از هم یو بد یکين صيتشخ
Vawêr kirin مجزا کردن/مشخص کردن
Vawêr مجزا/مشخص
ve دني/ دراز کش دنيخواب
/ حامله شدن
Vê dê اينجا
Vê derê اينجا
Ve fortên xwe davêje
Ve masûlke û gehên mi-
-vê qasê همان دم
Vê اين
Ve عجب!/وه!
Veanî
Veanîn باز آوردن
Veanîn , bnr. ANÎNVE
375
Vebanîn
Vebêj راوي / روايت کننده
Veberhênan یاقتصاد داتيتول
-veberhênana wizeya gê-
Veberhêner
Vebestin دوباره بستن
Vebijartin مرتب کردن/مجزا کردن
Vebijartin نانتخاب كرد
Vebijêrk گزينه / انتخاب
Vebijêrk متنخبنهيگز/
Vebijîn عيرفتن/حل شدن/ما ليتحل
شدن
Vebir ی/زمانیکوتاه مدت/مدت
Vebir ميان بر
Vebîrandin يادآوري کردن / يادآوري
Vebirî دهيانتخاب شده/بر
شده/جدا شده
Vebirîn بريدن / قسمت کردن / بخش کردن
Vebirîn بيتصو
/درکوتاه مدت حل کردن دنيقرار/بر
یمشکل
Vebirrî تمام شده / نهايي
Vebuhandin کردن / نييتع
یمنتصب کردن / نامزد کردن / معرف
کردن
Vebuhandin / تعيين کردنمنصوب کردن / کانديد کردن /
معرفي کردن
Vebuhtin تعيين کردن / منصوب کردن / کانديد کردن / معرفي کردن
Vebuhtin کردن / منتصب کردن نييتع
کردن ی/ نامزد کردن / معرف
Vebûn باز شدن/دور شدن/دستیزيبرداشتن از چ
Vebûn بازشدن / گشايش
Vêca دفعه ني/انباريا
Vêcarêاين بار
Veçinîn (Hevrês kirin) رفو کردن ري)فرش و پارچه و ...( / تعم
زدن هيکردن / مرمت کردن / بخ
Veçinîn نوشاندن / دوباره خوردن / برداشتن
Veçinîn بافتن/جمع دنينوش/
کردن/کناره گرفتن
Veçinîn / کش آوردن / کش دادن
رفو کردن / درست کردن / ازريشه
کندن
Veçinîn(guh) گوش خود را سيخ کردن / ناگهان ترسيدن
Veciniqandin کهي
/از دني/از خواب پردنيخوردن/ترس
دنيجا پر
Veciniqandin / از جا پراندن
تکان دادن / رم دادن / رمانيدن /
وحشت زده شدن
Veciniqî / يکه خورده / بهت زده وحشت زده
Veciniqîn خوردن کهي/ دنياز جا پر
/ وحشت زده شدن
Veciniqîn کهي/دنياز جا پر
دنيخوردن/ترس
Vecinoq ترسو/حساس
Veçirandin (t.) taraklama öncesi yolarak
ayÈklamak (f.) triage de la laine brute avant le
peignage (î.) sorting out wool before carding
Veçirandin شکافتندنيدر/
Veçirandin دسته بندي يا جدا کردن پشم قبل از شانه يا حلاجي کردن
Veçirikandin کردن/از یخود زن
/خود را به درو یزيچ دنيهم در
دنيبکو واريد
Veçirîn شدن دهيشکافته شدن/در
Vedan (Vegirtin) باز شدن / صافشدن )هوا ، آسمان( / باز کردن
چادر مه،ي)چادر( / برپا کردن )خ )
Vedan کندن
Vedan زدن شيکندن/ن
Vedanكندن
Vedayî کنده شده
veder kirin طرد کردن
Veder یشده/منزو ديمطرود/تجر
شده
376
Vedide
vedirûn از نو دوختن/بازی/باز دوزیساز
Vedîtin ی/باز نگرینيباز ب
Vedizîn bnr. FISIRÎN
Vedizîn گرفتن یشدن/دور ميقا
Vedizîn فرار کردن / ختنيگر /
پا به فرار گذاشتن یدزدک
Vedor دور/مرحله/سطح
Vedorî گرداگردیدورتادور/
Vefirîn هنگام پرواز به یعقب گرد/
خوردن و از نو به عقب بر یزيچ
برگشتن
Vegemirandin
Veger بازگشت / ترجمه
Veger برگشت/عقب گرد
Vegêr راوي / روايت کننده
Vegerandin برگشت دادن / پسدادن / چپ کردن / برگرداندن /
ترجمه کردن
Vegerandin برگرداندن
Vegêrandin برگرداندن
Vegerandin برگرداندن/عودت
دادن
Vegerîn ( lê ) برگشتن به / رو کردن به
Vegerîn برگشتن/ برگرداندن
Vegerîn برگشتن
Vegêrîn ،گفتن / نقل کردن / قصه
اي را تعريف -داستان و و اقعه
کردن
Vegerînبازگشتن / بازگشت
Vegeriyan / پسروى / بازگشت رگرسيون / پسرفت
Vegerok / انعکاسي / واکنشي بازتابي
Vegirtin *"gurî dimire,
Vegirtin باز شدن / صاف شدن )هوا، آسمان( / باز کردن )چادر( /
چادر مه،يبرپا کردن )خ )
Vegirtin گرفتن/فتح کردن/اشغال کردن/تصاحب کردن
Vegirtin / نصب کردن / کار گذاشتن برقرار کردن
Vegotin ،گفتن / نقل کردن / قصهاي را تعريف -داستان و و اقعه
کردن
Vegotin کردن/بحث تيروا
دادن/حرف زدن حيکردن/توض
Veguhartin عوضلي/تبدضيکردن/مبادله/تعو
Veguhastin حمل و یترابر /
نقل
Veguhastin / جابجا کردن حمل و نقل / انتقال
Veguhastin جشن زن به زن
Veguhastin / حمل و نقلل کردن/ انتقال دادن / حم یبارکش
Veguhastin خواهر کيازدواج
خواهر و برادر / کيو برادر با
یازدواج ضربه در
Veguhastin / منتقل کردن
انتقال دادن
Veguherandin تغيير دادن
Veguherîn تغيير
Veguherîn ضيمبدل ساختن/تعو
Veguhêztin اعزام کردن/انتقال دادن/رتبه دادن
Veguhustinجابجا كردن
Vehanîn برگشت دادن/خمچاندنيکردن/پ
Vehatin برگشت خوردن
Vehejandin تکان دادن/لرزاندن/لق دادن
Vehesîn استراحت کردن
Vehesîn استراحت کردن / تجديد قوا کردن / استراحت
Vehesîn متوجه شدن / از خواب بيدار شدن
Vehewandin ليراه دادن/تحو
دنيبخش تيکرفتن/امن
Vehiştin اعاده یسهم کس دنيبخش/
کردن ميکردن/تسل
377
Vehsan استراحت کردن / تجديد قوا کردن / استراحت
Vejandî
Vejandin تداوم/زنده کردن/ادامه دادن
Vejartin مرتب کردن/مجزا کردن
vêje (ji bo teşedanê)
Vejen طاقتی/انرژروين/
Vejîn از نو زنده شدن/بازستنيز
Vejîn دوباره زنده کردن
Vejîn دي/ رنسانس / تجد يینوزا
/ تولد تازه اتيح
Vejiyan دوباره زنده کردن
Vejiyandin دوباره زنده کردن
Vejiyandin منزل دادن / اسکان دادن
Veke maliştinê ya bi qasî
Vekêra با گريباهم / با همد /
/ متفقا گريکدي
Vekêşîn عقب رفتن/کنار/استعفا کردندنيکش
Vêketin روشن شدن
Veketin / )دراز کردن) دست يا پا خوابيدن
Veketin دني/خوابدنيدراز کش
Vêketin روشن شدن/آتش گرفتن
Veketin لم دادن دنيدراز کش /
Vekirî باز
Vekirî باز / باز شده
Vekirîbûn باز بودن
Vekirin / افتتاح کردن / گشايش باز کردن
Vekirin يیباز کردن/رونما
کردن/رو کردن
Vekirîباز / قابل دستيابي
Vekişandin / کنار رفتن کنار کشيدن
Vekişiyayî / برکنار شده / برکنار مستعفي
Vekît یسياملا/رونو
Vekît ديكته / تلقين املاء /
Vekît املاء ني/ تلق کتهيد /
Vekîtandin
Vekîtandin ديکته کردن دستور دادن /
/ با صداى بلند خواندن / امر
کردن
Vekîtandin کردن نيکردن / تلق کتهيد
/ املاء کردن
Vekolan / گودبردارى / کاويدن ازخاک درآوردن / حفارى کردن
Vekolandinتحقيق کردن / جستجو کردن
Vekolîn / پرس و جو / بررسى تحقيق / رسيدگى
Vekolîn کردن قيمطالعه کردن/تحق
Vekolîn کردن / جستجو کردن قيتحق
/ پرس و جو کردن
Vêkra باهم / بايکديگر/ با
همديگر
Vekujandin خاموش کردن
Vekujandin / خاموش کردن فرو نشاندن / خفه کردن / کشتن
Vekujtin خاموش کردن
Vekuştin خاموش کردن
Vekuştin خاموش کردن / فرو نشاندنکشتن / خفه کردن /
Vêl ظروف کم عمق
Velerizîn دنيلرز
Velezîn / دراز کشيدن / دراز کردن خوابيدن
Velîstin وهراس وحشت زده شدن /هول
پيدا کردن
Velîstin تکان دنيخوردن/پر کهي/
خوردن
Vellezandin / دراز کشاندن خواباندن
Vellezîn دراز کشيدن/ خوابيدن
Velo kirin خونتف کردن )غذا ، )
Velo kirin جستجو کردن
velo kirin منقلب کردن/واژگون کردن
Vemalîn / تميزکردن / پاک کردن درست کردن / زدودن
378
vemaliştin ها را بالا زدن/جمع نيآست
کردن
Vemaliştin / تميزکردن / پاک کردن درست کردن / زدودن
Vemaltin / تميزکردن / پاک کردن درست کردن / زدودن
Vemaltin جمع چاندنيچرخاندن / پ /
لباس نيکردن )آست )
vemayîn کردن/باز ماندن ريد
Vemêjbar قابل جذب
Vemêjbarî قابليت جذب
Vemêjok مکنده
Vemêtin مکيدن پستان
Vemirandin خاموش کردن
Vemirandin / خاموش کردن فرو نشاندن / خفه کردن / کشتن
Vemirandin ن/ساکت خاموش کرد
کردن
Vemirandinخاموش كردن
Vemirîn ی/سکوت/آشتیخاموش
Vemirînخاموش شدن
Vemiştî تمام / به نتيجه رسيده
Vemiştin (Şûştin) شستن / پاک کردن / شستشو
Vemîştin شستن
Venan زدن شي/نشستن/ندنيگز
Venandin ريزدن/دوختن/تعم هيبخ
کردن ميکردن/تنظ
Venandin صب کردنن
Venandin / برپا کردن / نصب کردن وضع کردن
Venandinجوش زدن / چسباندن
Venasîn اقرارکردن / اعتراف کردن / قبول کردن
Venasîn تيشناختن / به رسم
کردن / اقرار قيشناختن / تصد
کردن / اعتراف کردن
Venasîn شناختن/اشنا بودن/اعتراف کردن
Venasîn ازديد شناسايى / ب
مقدماتى / اکتشاف
Venasîn اکتشاف / يیشناسا /
یمقدمات ديبازد
Venasîn تشخيص دادن / برسميت
شناختن / بازشناختن / تصديق کردن
Venebûn باز نشدن
Veneqetandin عدم جدايي / جدا نکردن
Venêrîn بررسي کردن / تصديق کردن / تأييد کردن
Venêrîn یکردن / بررس ینيبازب
کردن
Venêrîn کردن بي/تعقدنييپا
Venêrîn واررسي / تصديق / تأييد
Venêrîn ی/ بررس ینيبازب
Venin رسم کردن
Venîn عکس و دنيرسم کردن / کش(
...)
Veniştek نشيمن گاه پرنده / چوب زير پايى
Veniştek گاه پرنده / منينش
يیرپايبلند / چوب ز گاهيجا
Veniştin یند نشستن / جابل یدر جا
بلند قرار یامن نشستن / در جا
گرفتن
Veniştin نشستن
Veniştin / نشستن / قرار گرفتن فرود آمدن
Veparimandin / لرزاندن تکاندن
Vepelişandin و پاش ختي/ردني/پاشدنيفروپاش
کردن
Vepelişîn فرو افتادنیفروپاش/
Veperimandin غرش کردن
Veperimîn دنيغر
Vepesirandin نيآرام کردن/تسک
دادن یدادن/آشت
Vepesirî یآرام شده/آشت
کرده دايپ نيکرده/تسک
Vepesirîn ساکت شدن/آرام ستادنيا/
کردن یشدن/آشت
379
Vepezandin از خود فيتعر
بعد از خواب یکردن/حرکات کشش
Vepijiqîn شده دهياز هم پاش
Vepirsîn سوال کردن
Veqetandek
Veqetandî جدا شده / جدا
Veqetandin ( ji hev ) از هم جدا کردن
Veqetandin کردن/از هيتجز
هم جدا کردن
Veqetîn ترک کردن/جدا شدن
Veqetyayî جدا شده / جدا
Verê kirin راه انداختن/بدرقه کردن/برگرداندن
Verêhtin / ريختن / خالي کردن پاشيدن
Verêhtin ردن ک یکردن / خال هيتخل
ختني/ ر
Veremسل
Verenîn خاراندن / خراشيدن
Vereqeپول
Verês پيتا
Vereşandin استفراغ کردن
Veresandin / باز کردن
شکافتن / از هم باز کردن / گشودن
Vereşandin / باز کردن گشودن / حل کردن
Vereşandin بالاآوردن/استفراغ کردن/شکافتن/کالبد
/فرو ختنيردن/فرورک لي/تحلیشکاف
دنيپاش
Vereşe, qilqalê wî tev
Vereşîn ختنياستفراغ/شکافتن/فرور
Verêstin کردن پي/تاینيحروفچ
Verestin فرار کردن/آزاد شدن ازو بند ديق
Verêtin رنگ دادن/پژمرده شدن
Verêtin کردن / روان کردن / یجار
)آب ختني/ ر دنياشي )
Verêxistin ه کردن/ فرستادنبدرق
Vergeran ترجمه / بازگشت
Verij مانده یدرآمد سالانه/باق
Verijandin کردن یکردن/خال هيتخل
Vêrik
Verik یبافتن یکفشها
Verotin (Veroje) پنجول زدن / با/ با کهنه دنيناحن و چنگال خراش
و پاک کردن دنييسا یزيچ اي
Verotin ن / با ناخن و ... خراشيد
زدودن / باکهنه ياچيزى ساييدن
Verotin چنگ زدن/کندن
Verûçikandin کندن / از بيخ و بن کندن
Verûtin پر کندن/کندن/چنگ زدن
Vêsan دادن هياستراحت کردن/تک
Veşandin تاييد کردن
Vêsandin متوقف کردن/خاموشستادنيکردن/ا
Veşargeh مخزن
Veşarî ی/دزدکیپنهان
Veşartî ی/ مخف یپنهان
Veşartî ی/ مخف یپنهان
Veşartî ی/دزدکیپنهان
Veşartî مخفي / سربسته
Veşartin پنهان کردن
Veşartin پنهان کردن
Veşartin کردن ميپنهان کردن/قا
Veşartin مخفي کردن / قايم کردن
Veşartok
Veser پسوند/علاوه
Veşewitîn سوختن/سوخته شدن
Vêsîn یتحرک ی/بیخاموش
Vêsiyayî ستادهيخسته/متوفق/ا
Veso یقهر/ناراحت
Veşûştin آب کش کردن/خشک کردن
Veterisandien نيدادن/تسک یآشت
دنيدادن/آرامش بخش
Veterisîne کردن/آرامش دايپ نيتسک
کردن یکردن/آشت دايپ
Vetewşandin صروصدادادن جهيکردن/سرگ
Vetewşîn شدن جيگ
Vêtin بايستن
380
Veweşandin تکاندن / تکان
(دادن)آرد، گرد و خاک، برف
Vewestan (Rawestan) توقف ستادنيا /
کردن
Vewestan توقف
Vewestîn ستادنياستراحت کردن/ا
Vexistin دراز کردن
Vêxistin روشن کردن
Vexistin انداختن نيزم
Vexuyan نشان/علامت/رد پا/اثر
Vexwandî ضار شده / دعوت شده / اح
فراخوانده شده
Vexwandî یعروس هماني/ م یدعوت
vexwarin
Vexwarin خوردن / غذا خوردن
Vexwarin دنينوش
Vexwarin مشروبات/آب یدنينوش/
خوردن
Vexwazî / طلب / وعده / مهلت اعتبار مالى
Vexwazî ادعا / مطالبه
Vexwende فراخوندهیدعوت/
Vexwendî دعوت شده/فراخونده شده
Vexwendî فراخوانده شده
Vexwendin دعوت / فراخوان
Vexwendin دعوت کردن
Vexwendin دعوت کردن / فرا خواندن
Vexwendin دعوت کردن/فراخواندن
Vexwendin یدعوت / فراخوان
Vexwendinدعوت كردن
Vexwendname دعوت نامه
vexwînî hev bûn هم عادت به
کردن/به هم علاقه مند شدن
Veytûn (Hêtûn) کوره / اجاق آتش / آتشدان
Veytûn اجاق / کوره / تنور
Veytûn یکوره سفالگر
vezandin دراز کردن/کش نيزم یبرو
دنيدادن/کش
Vezel بلوز / دنيبالا کش /
گرمکن
Vezel بلوز پشمي / کشي
vezel ی/بلوز پشموريپول
Vezel , bnr. FAYKE
Vezelandin
Vezelîn دنيدراز کش
Vezelîn لم دادن دنيدراز کش /
Vezen منعطفیکش/
Vezîn ازهي/خمدنينخ چ
/نامرتب نشستندني/دراز کشدنيکش
Vezinîn
Vêاين
Vî alî اين طرف / اين سمت
-vî qolî بار نيا
Vî اين
Vîç vîç مسلسل / صداهاي زدن چهچه
ايجاد كردن وبومتنا
Vîçevîç مسلسل / صداهاي زدن چهچه
ايجاد كردن ومتناوب
Vîdyoويديو
Vij یکه شاخها یوانيح ايدام
دارد یشانيپ یبرو دهيخم
Vijag avêtin جرقه زد/اشعهیپراکن
Vijag جرقه/اشعه
Vîjik اسهال
Vîjikî bûyîn / اسهال گرفتن اسهال داشتن
Vîjo اسهالي
Vikvala ی/تهیکاملا خال
Vin
Vîn اراده/خواست
Vîn ليخواست / اراده / م
Vîn عشق
Vin حرف ینيکه تو ب یکس
زنديم
Vîna azad اراده آزاد/مستقل
Vîna siyasî یاسياراده مستقل س /
یاسياستقلال س
381
Vinevin kirin تو دماغي حرف زدن
Vingîn ون ون کردن
Vingînî عبور ايمگس پرواز یصدا
گوش خيگلوله از ب
Vino کسي که تو دماغي حرف مي زند
Vinvinokî کسي که تو دماغي حرف مي زند
Vînاراده
vîr bûn یاهيگود رفتن چشمان/س
درو چشمها
Vir de wê de kirin من من کردن/بهانه گرفتن/بهانه آوردن
Vir kirin کردن یدروغ گفتن/وراج
Vir û wir نجااينجا و آ
Vir اينجا / دروغ
Vir اينجا
Vir نجايا
Vîr چشمان گود رفته
Vir اساس یدروغ/ب
Vira اينجا
Virçevirç پا له ريمتناوب ز یصدا
یکردن مواد آبک
Virçevirça heriyê یرو ادهيپ یصدا
آب گل آلود ايدر گل
Virçiqî له شده/فرسوده
Virçiqîn له شدن/فرسوده شدن
Virçoqî ل شده/فرسوده شدهیآبک/
Virde به بعد
Virek وراج/دروغگو
Virik bi ser avê xistin آشکار کردن رازرو زدن یآب کس ري/زیکس
Virik اسهال
Virikî bûn اسهال بودن
Virikî اسهال گرفتن / اسهال داشتن
Virikکوچک / نوزاد
Viringî/virnî نوزاد
Viritandin رساندن/گذشتنبه سرانجام
Viritîn گذشتندنيرس انيبه پا/
Virnî نابالغ / نوزاد / کودک / طفل
Viro دروغگو
Virr bûn دروغ از آب در آمدن
Virr kirin دروغ گفتن
Virr û derew دروغ دروغ
Virr دروغ
Virrek دروغگو
Virtoqî ناصالح/نادرست
Virûvî یگوشت پخته شده در چرب
دشخو
Virvirandin دور انداختن
و تاب دادنش چيبعداز پ یزيچ
Virvirk پروانه/پنکه
virvirkî avêtin پرتاب کردن
virvirok فرفره
Vîsarên li ser bûyeran
vît kirin کردن/برجسته کردن زيت
Vît برجستهزيت/
Vîtik (t.) fiÒ, makbuz (f.) fiche; reçu (î.)
slip, receipt
Vîtik / قبض رسيد / رسيد پيام يادداشت
Vixîne ی/ صدا يیبانگ رزمجو
یجنگ / ندا دانيمردان در م
یمبارزه طلب
Vixîne فرياد جنگاوران / صداي جنگجويان در ميدان جنگ
Vîyan اراده کردن / آرزو کردن
viyan اراده/خواست
Viyan ليخواست / اراده / م
Viyan خواستن/لازم بودن
viz bûn شدن/در ديناپد عيسر
رفتن/فرار کردن
Vîz bûn سيخ شدن / چرخش )به دور
(خود
Vîz kirin سيخ کردن / چرخاندن
vîz kirin بدن یکردن)موها خيس )
Viz غرا / شونده تندجاري /
ريزنده / جهنده بيرون
382
Vizek بار ريکه از ز یکس
رود یو کار در م تيمسول
Vîzên زوزه باد
Vizeviz kirin یوز وز کردن صدا
یمگس و زنبور ها/وز وز صدا
یآلات/صدا نيکارکردن دستگاه و ماش
رفت و آمد کارگران عيحرکت سر
vîzevîz kirin وزش تند باد
Vîzevîz متناوب زوزه باد یصدا
Vizeviz متناوب وز وز کردن یصدا
یدستگاه ها یمگس و زنبور ها /صدا
در حال کار
Vizik , bnr. DELME
Vizik , bnr. PÊ…Î
Vizik پشه
Vizik مگس شونده تندجاري /
Vîzikîn / )بيرون ريختن) با فشار
پرتاب / پراندن / فواره زدن
Vizîn به یزيبلند عبور چ یصدا/
بلند وز وز کردن یصدا دنيگوش رس
Vizînî مرتفع وز وز یصدا
Vizvizîk ketin qûnê اضطرابیقرار یب/
Vizvizîk متشکل یاسباب باز ینوع
سمانير یتکه چوب وقطعه ا کياز
یآن در هوا صدا چاندنياست و با پ
اورديوز وز در م
Vîzyonنگاه / نگرش
Voleybol واليبال
Vûve سگ بزبان کودکان / سگ کوچک
383
W
Wa weylê واقعا! / عجب
Wa ye اي یزياست )آن چ نيا
نشيکس(/نگاهش کن/بب
Wa واقعا؟
Wa نهاشياست/نگاه کن/ا نيا
Wa همچنين / همينطور / بدين گونه / بدينسان / اين طور
Wadanan فرض کردن / فرض
Wajav آب وفاضلاب یسد مرکز
Wakîno همچنين / همينطور / بدين
رگونه / بدينسان / اين طو
wal) با شاخ به هم حمله کردن
Walên ku bi hev ve
Walî یوال
Walî فرماندار / حاکم
/ استاندار
Walî حاکم / فرماندار یوال /
Wan derdixe
Wan آنها/سوم شخص جمع
Wan هيشهر وان در کردستان ترک
Wan آنها
Wan (آنها)سوم شخص جمع
Wane dan س دادن/درسيتدر
Wane درس
Wane درس
Wanegeh آموزشگاه/کلاس
Waniko همچنين / همينطور / بدين
گونه / بدينسان / اين طور
Waqên اردک و غاز و امثال یصدا
آن
Waqewaq kirin بطور متناوب سروصدا کردن غاز و اردک ها
Waqewaq متناوب اردک و غاز یصدا
... و
Waqînî pê ketin گريه ازدرد به
افتادن
Waqînî / فرياد زدن / داد زدن گريه کردن / صدا کردن
War زمينه
War مسکن
War هني/ماري/مسکن/دگاهيجا
War نيکمپ / اردوگاه / سرزم
War لحاظ / جنبه / جا / مکان / سرزمين
Warê bav û kalan یاجداد نيسرزم
Ware شکل امري آمدن / بيا
Warge / محل اقامتمحل سکونت
Wargeh مسکن
Wargeh ني/سرزمهنيقرارگاه/مقر/مسکن/م
Wargeh محل سکونت / محل اقامت
Wargeh موضع گاهي/ جا تيموقع /
Warguherî (t.) dinlenmeden sonra hareket
ettirmek, sidik ve dÈÒkÈsÈnÈ ettirmek
Warguherî جمع کردن گله در اصطبل روباز
Warhêl ورافتاده از /دبيغر
/پناهندهنيسرزم
Waridat واردات
Warîde در آمد
Warîlبشکه
Warîn است نشيکه عاشق سرزم یکس
Warînî kirin،(...فرياد كشيدن )بچه،بز
Warînî(فرياد )بز
Warkor بي اولاد
Warkor فرزند ی/نازا/بميعق
Warkoz (Alkoz) (t.) kÈÒlak (f.)
campement d’hiver(pour nomades) (î.) winter quarters (for animals, nomads or an army)
384
Warkoz / پادگان زمستانى اقامتگاه زمستانى / قشلاق
Warkoz ريقشلاق/گرمس
Warnişîn اقامتگاه/مسکن
Warxan
Wase/waşok نيباز/شاه
Wasite هينقل ليواسطه/وسا
Wat 3. Rêşkenî
Wate یمعن
Wate فهوم / معنيم
Wate پذيرش / معني و مفهوم
Wate مفهومیمعن/
Wate مفهوم
Watedar معنادار
Watedar ی/پر معنیبا معن
Watenasî از زبان یبخش
ی/مفهوم شناسیشناس
Watewarî و مفهوم یمعن یبرو قيتحق
کلمات
Wawîk شغال / توره
Wawik کفتار/شغال
Wawîk شغال
Wax آخ/آه
Way یوا
Way واي
Waynefsî تنها به فکر خودخود را درنظر تيبودن/صرفا وضع
داشتن
Wazhênan / ترک کردن / رها کردندست کشيدن از / کناره گيري کردن
/ واگذار کردن
Wazlêhênraw متروکه / متروک
Wazqînî / فرياد زدن / داد زدن گريه کردن / صدا کردن
We شما
Wê yî çûr gûlîkî hatiye
Wê او/سوم شخص فرد / مونث
We شما
Wê آن
Wê آن / او / مال او
Wê (آن)اول شخص مفرد
Wê او / او را / مال او
()مؤنث
We شما
We (شما)دوم شخص جمع
Wê فعل کمکي براي رخداد انجام کاري در آينده
Wê/vê mala han
Web گ/ وبلاتيوب/وب سا
Webal ketin stûyê yekî گناه بهافتادن یعهده کس
Webal گناه/وبال
Weberhênan یگذار هيسرما
Webgeh تيوب سا
Wec ثمرهدهيفا /
Weç ازين
Weçe نسل
Wecih وجه /صورت /چهره
Weçku نکهيمثل ا
Wêde آنطرف
wêdetir آنور تر/ آن طرفتر
Weedaوعده
Wefa وفا
Wefa وفا
Wefadarbûn وفادار بودن
Wefadarî یوفادار
Wefakar با وفا
Wefat وفات
Wefatbûn فوت شدن
Wefatkirî فوت شده
Wefatkirin وفات کردن
Wefd نمايندگى / وکالت / هيات نمايندگان
Wefd ندگانينما أتي/ ه أتيه
Weg صده/قرن
Weh weh صدايي که براي به حرکته گاودر آوردن گل
Weh ايکه هنگام تعجب يیبه/ آوا
شوديگفته م یناراحت
Weh ینيو خشمگ یبه/ هنگام ناراحت
شوديگفته م
385
Weha همچنين / همينطور / بدين
گونه / بدينسان / اين طور
Wehd عهد / پيمان
Wehî یوح
Wehirandin اسراف
Wehş یدرنده/وحش
Wehş گراز
Wehş شدهوحشي / جنگلي / رام ن
Wehşî یوحش
Wehşî یوحش
Wehşiyane انهيوحش
Wêje ادبيات / کلمه
Wêje فرهنگاتيادب/
Wêjehez ادب دوست
Wêjemend بياد
Wejen ی/ انرژيی/تواناروين
Wêjenas شناس اتيادب
Wêjenasاديب / اهل ادب
Wêjepeyv حرف واژه
Wêjer ندهيگو
Wêjer اديب
Wêjevan دباديب / اهل ا
Wêjewan اديب
Wêjewanî ادبي
Wêjeya devkî یفرهنگ شفاه
Wêjeya nivîskî و فرهنگ اتيادب
یمکتوب
Wêjeyî ادبي
Wêjeyî ی/فرهنگیادب
Wêjeادبيات / ادب
Wek avê pê de çûyîn مثل آب خوردن
Wek baranê ser de barî مورد لطفقرار گرفتن تيو عنا
Wek dehbeki ecêb
Wek مثل...همانند
Wek بعنوان / مانند / همانند
Wek مثل/مانند
Weka مانند / شبيه
Wekat kirin حيروشن کردن/توض
کردن/معلوم کردن ريدادن/تفس
Wekat آشکار/معلوم/روشنیعلن/
Weke مثل/مانند
Wekehevtîبرابري / يکساني
Wekhev kirin مساوى و ماننديل / مساوي کردن / همسانى / تعد
کردن
Wekhev مثل هم/ برابر / مساوي
Wekhev همانندکساني/
Wekhevî برابرى / تساوى / يکسانى / شباهت
Wekhevî ی/برابریکساني
Wekî / wek مثل / مانند
Wekî din ديگر / جزء اين
-wekî mînak نمونه یبرا
Wekî مانند/مثل
Wekok مثال/نمونه
Wekok نويسي کردن / رونوشت / رو
کپي کردن /نمونه آزمايش / مدل /
پارادايم
Wel wel بسيار خوب / ها / به /
وه
Wêl منحرف / سرگردان گمراه /
/ بيراه
Wêl ول/آواره/بهیجامانده/لاابال
Welam جواب/پاسخ
Welaq
Welat ميهن / سرزمين / وطن
Welat وطن هني/ م نيسرزم /
Welat هني/منيرزممملکت/س
Welatê xerîbiyê غربت
Welatgirtin هنياشغال کردن م
Welatî هم وطن
Welatî رفيق / همکار/ هم ميهن هموطن
Welatî هنيهم وطن / هم م
Welatî یهم وطن/هم شهر
Welatparêz ميهن پرست / وطن دوست / ميهن دوست
Welatparêz پرست/وطن هنيم
دوست
Welatparêzane هن پرستانهمي
386
Welatparêzî پرست هنيم
Welatparêzî ميهن پرستي
Welatperwer پرست هنيم
Welatperwer ميهن پرست
Welatperwerane ميهن پرستانه
Welatperwerî یپرست هنيم
Welatperwerî ميهن پرستي
Welê نطوري/همنطوريا
Welê آنطور/همانطور
Welê ر / چنين / چنان / اين طو
اين جور / اين قبيل
Weled اولاد/فرزند
Weledizna باز لهيحقه باز/زرنگ/ح
Wêlewêl دنياز درد کش هيکنا
Welî اقتي/با لستهيشا
Welidandin به دنيا آوردن
Welidîn دنييزا
Wen که آدامس از ان یدرخت
کننديم هيته
Wêna سوم شخص مفرد یاو را/ برا
روديمونت بکار م
Wenaq یماري/بیذکام/سرماخوردگ
یحلقو
Wend جسور/چابک
Wenda kirinگم کردن / از دست دادن
Wenda گم شده
Wenda گم / مفقود
Wêne girtin عکس انداختن
Wêne عکس
Wêne عکس / تصوير
Wêne ی/ فتوکپ ريعکس / تصو /
راکسيز
Wêne نوعینقاش/
Wêneçîrok (t.) çizgi roman (f.) bande
dessinée (î.) strip cartoon
Wêneçîrok داستان مصور
Wêneçîrok کارتنلميفوتو ف/
Wênegir عکاس
Wênegir عکاس
Wêneguhêz صدا و لينرم افزار تبد
ريتصو
Wêneguhêz/wênegir یعکاس نيدورب
Wênekeş نقاش
Wênekêş نقاش / عکاس
Wênekêş عکاس/نقاش
Wênekêşan یعکاس
Wênekêşandin / نقاشي کردن نقاشي کشيدن
Wênekêşî عکاسي / نقاشي
Wênesaz نقاش
Wênesazî نقاشي
Wêneyane یريتصو
Wêneyî یريتصو
Wêneعكس / تصوير
Wenoz چُرت
Wenozdan چُرت زدن
Weqf هيريسازمان امور خ
Weqî
Wer اگر
Wêra جسور/شجاع
Wêran bûn شدن رانهيدن/ومتروکه ش
Wêran kirin / ويران کردن خراب کردن / نابود کردن
Wêran kirin رانيو
کردن/خرابه کردن بيکردن/تخر
Wêran رانيو
Wêran ويران / جرات کردن / شجاع بودن
Wêran / ويران / مخروبه شجاع بودن / نترسيدن
Wêran , bnr. DÊRIS
Wêran متروکهرانهي/ورانيو/
Wêran خرابه / متروکه رانهيو /
Werandin ختنير
Werandin / ول کردن / آزادکردن رهاکردن / انداختن
Wêrandin جسارت یجرات دادن به کس/
دنيبخش
Werandin ختنيرها کردن / فرو ر /
وهيتکاندن )درخت م )
Wêrane ويرانه / خرابه
Wêrane متروکهرانهيو/
387
Wêranî یرانيو
Weranîn انتخاب دنيخواستن/برگز/
کردن/آوردن
Weranîn آوردن / رساندن به / به
دست آوردن / تحصيل کردن / فراهم
کردن
Wêrankirinويران کردن
Wêranmal خانه خراب
Werar bûn جمع شدن / گردهم آمدن
Werar kirin بردن شيپ
Werar و نيتکو
دني/رسشرفتيتکامل/پ
Werar ر/ نشان / نشانه / اث
دليل / علائم مرض / علامت
Werar / تکامل / تحول / فرگشت
سير تکاملي / تغيير شکل / چرخش
Werbadan چاندنيبهم پ
Werbûn کله ملق شدن
Werd گل سرخ
Werdan افزايش دادن / زياد کردن
Werdan تبادل / معاوضه / مبادله
Werdan معاوضه کردن / معاوضه و مبادله پول
Werdek اردک
Werdek یاُردک / مرغاب
Werdek اردک ماده / مرغابي
Werdigire کشد-طول مي
Werê آنطور/همانطور
Werê پس / بنابراين / همينطور / بقدري / همچنان
Wêreç ريتاث
Wêrek جسور/باجرات
Wêrek نترس / شجاع
Wêrek نترس و شجاع
Wêrekî جرات/ جسارت
Wergêr مترجم
Werger ترجمه
Werger ترجمه / برگردان
Wergêr مترجم
Wergêr / برگرداننده مترجم
Wergerandî ترجمه شده
Wergerandî / ترجمه شده
برگردانده شده
Wergerandin ترجمه کردن
Wergerandin منقلب کردن
Wergerandin واژگون
Wergerandin ترجمه کردن
Wergerandin / ترجمه کردن برگرداندن
Wergerandin برگرداندن/ترجمه کردن/منقلب کردن
Wergêrî کار ترجمه
Wergêrî شغل ترجمه کردنیمترجم/
Wergêrî ی/ برگردانندگ یمترجم
Wergerîn
Wergerîn منقلب شدن/ از خود رفتنشدن هوشي/ب
Wergerîn منقلب شدن/ترجمه شدن/واژگون شدن/برگردانده شدن
Wergeryan كردن / واژگون اژگونيو /
يا شدن كردن چپه
Wergerترجمه
Wergirtin گرفتن ليتحو
Wergirtin تحويل گرفتن / گرفتن
Wergirtin به دنيبرداشتن/گرفتن/پوش/
خودگرفتن
Wergirtin لباس پوشيدن / لباسپوشاندن / پانسمان کردن / درست
کردن موي سر
Wergirtinگرفتن / باز گرفتن
Werhatin ملق خوردندنيغلت/
Werihîn (ريزش )مو/ برگ
Werihîn مو ، برگ درخت و زشير( ...)
Werimandin باد کردن/نفخ کردن
Werimîn باد کردن/نفخ کردن
Werîn / werandin پخش / پخش کردن
Werîn زشير
werîn (ريزش )مو/ برگ
Werîn مو، برگ درخت و زشير( ...)
Wêrîn شجاعت/جسارت
388
Wêrîn جرات کردن / مبادرت بکار
دليرانه کردن / بمبارزه طلبيدن /
شهامت
Weriş ورزش
Weris سمانير
Werîs طناب يا ريسمان بافته شده از پشم بز
Werîs یطناب بافته شده از مو
بز
Weritandin اديمنحرف کردن /از
بردن/فراموش کردن
Weritîn منحرف شدنیفراموش/
Werixîn
Werkirin پخش کردن / پراکنده کردن/ پوشاندن دني/ پاش
Werkirin / سقف زدن / روکش کردن پوشانيدن
Werkirin ريزش نم نم / پوش باران
/ چکه / پاشيدن / آب پاشى کردن
Werm نفخ/باد
Werqîl شده/بار یبسته بند
Werqilandin بازداشتن/باز نگه داشتن
Werqîle است / کج / نادرستنار
Werqilîn باز ماندنستادنيا/
Werse عضله / ماهيچه / نيروي عضلاني
Werşeq گوش / وشق اهيس
Werşeq سياه گوش / وشق / صورت فلکى شمال
Wert نسل/بقا
Werwere ريتپانچه/هفت ت
Weryan زشير
Weryan مو، برگ زشي/ ر ختنير(
( ... درخت و
Werz bnr. PARÊZ
Werz فصل / دوران / هنگام /كشاورزي
Werz فصل/موسم
Werze یو حساب/کشاورز یاضير
Werzeba یباد شمال شرق
Werzeba بادي از سمت شمال شرقي
Werzek و یاضيعالم ر
هندسه/کشاورز
Werzêr کشاورز
Werzêrî یکشاورز
Werzêrî / زراعت / کشاورزى برزگرى
Werzî یفصل
Werziba ي که از سمت شمال باد
شرقي مي وزد
Werziş ورزش
Werzişt ورزش
Werziştkar ورزشکار
Werzname فصلنامه
Weş تکان/لق/سست
Weş / توان / قدرت / توانايى نيرومندى / لياقت
Wesaîtوسيله نقليه
Weşan انتشار
Wesan نطوري/همنيهمچن
Weşan پخش/چاپاتينشر/
Wesan هشدار/اخطار
Weşan انتشار عيپخش / توز /
Weşan / تکان دادن / لرزاندن
بهم زدن / جنباندن
Weşana yekser پخش زنده
Weşand چاپ
Weşandin چاپ کردن/نشر کردن/پخش/تکان دادنختنيکردن/ر
Weşandin منتشر کردن / چاپ کردن
Wesandin هشدار دادن/اخطار دادن/حکم جلب
Weşandin / پخش کردن / منتشر کردن
کردن عيتوز
Weşanger ناشر
Weşanxane چاپخانه
Weşanxane انتشارات
Weşanxane چابخانه/انتشارات
Weşanxane انتشارات
Weşanمنتشر کردن / نشر
389
Wesayîdوسايل
Wesayît هينقل لهيوس
weşe برخورد کردن / خوردن / پخش شدن
Weşe kirin توانستن
Weşe واژه / کلمه
Weşe توانايي
Weşek , bnr. BÎSTEK
Weşek سياه گوش / وشق / صورت فلکى شمال
Weşek لحظه / دم / آن
Wesem یشيآرا ليوسا
Wesf وصف
Wesifandin وصف کردن
Weşîn (ريزش )مو/ برگ
Weşîn انتشار/پخش
Weşîn / آوار / فروريختگى تجزيه
Weşîn پخش شدنختنيمنتشر شدن/ر/
Weşîn / تکان دادن / لرزاندن
بهم زدن / جنباندن
Weşîn مو، برگ زشي/ ر ختنير(
(... درخت و
Weşîne نشريه
Weşînek برنامه راديو يا تلويزيون
Weşîner ناشر
Wesîqeya jêrîn
Weşiyayî منتشر شده
Wesiyet تيوص
Weşk
Wesle وصله
Wesp
West girtin ستادنيکردن/ااستراحت
West یکاري/بستيا
West خستگى / بيزارى
Westa xwe derxistin /استراحت کردن خستگي در کردن
Westan استراحت ستادنيمهلت/ا/
کردن/توقف کردن
Westandin خسته کردن
Westandin / خستگي / فرسودگي کوفتگي / ماندگي
Westandin خسته کردن
Westandin قف کردنخسته کردن/متو
Westandin / توقيف شخص / سد کردنممانعت کردن ممانعت / سد/ دستگير
کردن
Westanê xwe radikêşe
weste ستادنيا
Westî خسته
Westîn یخستگ
Westîn توقفیخستگ/
Westîn خسته شدن
Westîn توقف ستادنيماندن / ا /
Westiyan خسته شدن
Westiyan خسته شدن
Westiyayî خسته / بيحال
Weswas واسواس
Weswas / عقده روحى / فکر دائم وسواس
Weswasî یوسواس
Weşweşîn تلو تلو خوردن
Wetî مدعو
Weto نطوري/انينچنيا
Wevde گروهاتيه /
Wêve mayîn غيبت / غايب بودن
Wêve آنطرف
Wêvemayî غايب / مانده
Wêvetir آنطرف تر
Wexer kirin وچ کردن/مردنک
Wexêr به سلامت!
Wexer کوچ/مرگ
Wexîm ميوخ
Wexm بوي بد / بوي تعفن
Wexm داربست
Wexm بد یتعفن / گند / بو
Wexmê mirîyan بوي بد اجساد
Wext girtin / وقت گرفتن / زمان بردن طول کشيدن
Wext teng bûyîn شدن ريوقت/د یکم
390
Wext وقت
Wext /هنگامزمان / وقت
Wext وقت/زمان
Wextî مزاج یدم دم
Wey li min! به حالم یوا !
Wey wey بسيار خوب / ها / به /
وه
Wey جانيه انيکه ب يی/آوایوا
ست یزدگ
Wey! یوا ی!/ایوا !
Weya نکهيا ايو
Weyaxod نکهيا ايو
Weyla rebeno اي بيچاره
Weylê مذکر یوا
Weylo مذکریوا/
Weyn لهيح
Weyn /زيرک / مکار/ حيله باز ماهر
Weyn باز لهي/ ماهر / ح رکيز
Weynê زن کنيزن/ باز گريباز
Weyner باز/مکار لهيح
Weyno مرد کنيباز اي گريباز
Wezaret وزارت
Wezaret وزارت
Wezaret وزارت / وزارت خانه
Wezareta aborîyê وزارت اقتصاد
Wezareta Asayişê رتخانه امنيتوزا
Wezareta bazara kar وزارت کار
Wezareta bazirganîya derve وزارت
یبازرگان
Wezareta bergirîyê وزارت دفاع
Wezareta bûdcê وزارت بودجه
Wezareta çandê وزارت فرهنگ
Wezareta dadîyê یوزارت دادگستر
/ عدالتخانه هي/ عدل
Wezareta dadyarîyê / یتروزارت دادگس
عدالتخانه
Wezareta Darayîyê وزارت اقتصاد
Wezareta darayîyê يیوزارت دارا /
هيوزارت مال
Wezareta enerjîyê یوزرات انرژ
Wezareta guhastinê یوزارت ترابر /
وزارت حمل و نقل
Wezareta hawîrparêzîyê وزارتستيز طيمح
Wezareta hevotina neteweyî وزارت
یمل آموزش
Wezareta Kar وزارت کار
Wezareta karên çandinîyê وزارت
/ وزارت کشت و کار یکشاورز
Wezareta karên civakî وزارت اموریاجتماع
Wezareta Karên Derve وزارت امور خارجه
Wezareta karên derve وزارت امور خارجه
Wezareta karên hundir وزارت
یامور داخل
Wezareta malîyê يیوزارت دارا /
هيوزارت مال
Wezareta şer وزارت جنگ
Wezareta sporê وزارت ورزش
Wezareta tendurustîyê یوزارت تندرست /
وزارت بهداشت
Wezareta tûrîzmê یوزارت گردشگر /
سميوزارت تور
Wezareta werzeyê یوزارت کشاورز
Wezareta zanist û teknolojîyê وزارت
یوم و فنآورعل
Wezaretaxane / وزارت
وزارتخانه
Wezaretxane وزارتخانه
Wezaretxane وزارتخانه
Wêzen کاراکترتيشخص /
Wezife فهيوظ
Wezîfedar kirin موظف کردن / به کار گماردن
Wezîfedar دار فهيموظف/ وظ
Wezîfedarمسئول
Wezin ینيوزن/ سنگ
Wezîr ريوز
Wezîr وزير
Wezîr ريوز
391
Wezîr مشاور ريوز /
Wezîrê Dadîوزير دادگستري
Wezîrê derve خارجه ريوز
Wezîrê derveوزير امور خارجه
Weziyet تيوضع
Wezn وزن
Wezne نهيصندوق/خز
Weznedar ريصندوق دار/مد
صندوقخانه
Wî heriyeke agirîn direşîne derve
Wî / wê او
Wî کراو )مذ )
Wî او /سوم شخص فرد مذکر
Wî (او)دوم شخص مفرد
Wî یوا ی!/ایوا !
Wîç
Wîçewîç گنجشکان کيج کيج
Wîcewîc زق / جيرجير/ زق جيك جيك
/ جيرجير کردن كردن
Wiha / weha / به اين صورت بدين گونه
Wiha نطوري/انگونهيا
Wihaچنين
Wijdan وجدان
Wîjdanوجدان
Wilam جواب / پاسخ
Wilax یکه سوار یانيالاغ/ چهار پا
دهنديم
Wîlayet تياستان / ولا
Wilayet التياستان/ا
Wîlayet استانالتيا/
Wîlayetاستان / ولايت
Wilo çiloدرهم بر هم / سروته
Wilo اما / ولي
Wilo نطوريا
Wilo همچنين / همينطور / بدينطور گونه / بدينسان / اين
Wiloچنين / اين طور
Win گم
Winda bûn گم شدن / ناپديد شدن
Winda bûn گمشدن/از دست رفتن
Winda kirin گم کردن/از دست دادن
Winda kirinگم كردن / باختن
Winda kirin / گم کردن / از دست دادن باختن
Winda گم / پنهان / مکتوم
Winda گمشده
Windabûyî هگم شد
Windakirî ازدست رفته / مفقود / گم شده / منحرف
Wir آنجا
Wir آنجا
Wir آنجا
Wîr چپ چشم
Wirawe kirin در خواب حرف زدن
Wirawe هايي که در خواب زده -حرف
شود-مي
Wird / نماز / دعا / تقاضا خواهش
Wird ورد زبان بودن متناوبیداستان اي یافسانه ا اي يیدعا
Wirêne kirin گفتن انيهذ
Wirêne / حرف شکسته و نامفهوم نامفهوم / قلمبه سولمبه
Wirg شکم
Wirgî شکمي
Wirîşe Wirîş kirin سو سو زدن نور از دور
Wirûjanî تشنج / غش يا بيهوشى
وحمله در زنان / هيجان زياد/
هيسترى / حمله عصبى
Wîrwîrane پارتي شبانه
Wirya ير هوايياعلام خطر / آژ
Wirya هوشيار / آگاه
Wiryayî هوشياري / آگاهي
Wiş! وه!/اه!/واه!
Wisa آنطور
Wisa همچنين / همينطور / بدين گونه / بدينسان / اين طور
Wisan چنين / چنان / آنقدر
392
Wisan / به شکلي / به وضعيتي به اندازه اي / اينقدر
wise سوختن مو / جزغاله شدن/ پزمرده شدن
wişe در یريعمل جفت گ یريادگي
نر وانيح
Wişk سياه گوش / وشق / صورت فلکى شمال
Wîşne لاسيآلبالو / گ
Wişne درخت آلبالو
Wîşt
Wîşt! را متوجه یبا صوت زدن کس
خود کردن/صدا کردن با صوت
Wîştandin با یبا صوت صدا کردن کس/
را ترساندن یصوت زدن کس
Wîste
Wîştewîşt متناوب صوت زدن یصدا
Wîştînî صوت زدن/ترساندن
Witandin خواباندن حرص خود یبرا
ضرر بزرگ به خانه زدن
Witar مقاله
Wite عبارت / جمله کوتاه
Wîtewît کيج کيمتناوب ج یصدا
گنجشکان و پرندگان
wize [I]
wize [II]
Wize یانرژ
Wize انرژي
Wize طاقترويتوان/ن/
Wizeya gêrebayî
Wizeya kakilî یاتم یانرژ
Wizeya mirovîn یانسان یروين
Wîzyonچشم انداز
works with bow
Wowo سگ بزبان کودکان / سگ
کوچک
Wrîşe سو سو
Wuçan dan توقف کردن/استراحت کردن
Wuçan girtin اي یبردار ريتصو
از مناظر جالب یعکاس
Wuçan اجازهستيوقفه/ا/
Wuçana asayî سالانه لاتيتعط
کارمندان و کارگران
Wuçana nexweşiyê موقع یاجازه کار
یماريب
Wuha نطوريهم
Wulam جواب
Wurya اريهوش
Wusa ینجوريهم
Wusaچنين
Wuşe کلمه/واژه
Wutar گفتار/مقاله
Wûte حرف
Wutewêj الوگيگفتگو/ د
Wutû آهن ريت
Wuze طاقت/توانروي/نیانرژ/
393
X
Xaç di paşilê de bûn که مرموز یکس
که یکه درون گرا است/کس یاست/کس
دهدينامهربان بودنش را بروز نم
Xaç بيصل
Xaça Sor سرخ بيسازمان صل
Xaçepirs نهيسوالات چهار گز
یباز ی/نوعیا
Xaçerê هارراهچ
Xaçerêz یا نهيسوالات چهار گز
Xaçirgan سگ ینوع
Xaçparêz پرست بي/صلیحيمس
Xaf دانيحضور / مرحله / م
Xag خام/نپخته
Xak خاک/وطن
Xakenas لچهي/بليخاک انداز/ب
Xakî رنگ خاکیخاک/
Xal يیدا
Xal / خال / نقطه / نکته دايي
Xal خال/نشان/نکته/ماده
Xal يیدا
Xala sistîyê / نقطه ضعف پاشنه آشيل
Xalbendî ی/فهرست بندیدسته بند
Xale
Xalebêhnok ؛رگولينکته و" "
Xaletخاله
xalî bûn شدن/خلوت کردن/تنها یخال
شدن
Xalî خلوتیخال/
xalîçe چهيقال
Xalis خالص/اسم مرد
Xalîقالي
Xalojin يیزن دا
Xalojin يیزن دا
Xaltî خاله
Xaltîk خاله
Xalxalî خال خال بودن/خال/کک و مک/پر از نقطه بودنیخال
Xalxalk طحال
Xalxalok کفشدوزک
Xalxalok حشره/کفش دوزک ینوع
Xam bûn تمام عضلات یگرفتگ
بدن/خام شدن بدن
Xam kirin اي یاز کس اريکار بس
کشاندن/خسته کردن یوانيح
Xam ی/ناشدهيخام/نپخته/نرس
Xama دختر باکره/دختر زهيدوش/
دم بخت
Xame قلم/مداد
Xamek بنفش یبا شکوفه ها یدرخت
رنگ/رنگ بنفشه
Xamiya sewalê şikandin رونيب
دواندن آن ايو وانيبردن ح
Xamoş که افکار خود را یکس
/خاموشکندينم انيب
Xamoşan
Xamox بار نياول یکه برا یآب
شوديشته شده باز مکا نيزم یبرو
Xan û sera سرا/کوشک/قصر
Xan سفره
Xan خانه/مسافرخانه
Xan سفره/غذا/خوراک
Xan سطح/وضعتيوضع/
Xandar صاحب خانه/صاحب مسافرخانه/ مالک
Xanedan خاندان
Xanenişîn نيبازنشت/خانه نش
Xaneper بخشتيسا/
394
Xangar یاهيگ شهير اي اهيگ ینوع
و کوتاه کننديرشد م نيزم یکه رو
قد هستند
Xanî ساختمان / خانه
Xanî خانه/ساختمان
Xanik باز یکه برا یتخته ا
نان از آن استفاده ريکردن خم
شوديم
Xanim بانو / خانم / معشوقه
Xanim خانم
Xanim خانم/خاتون
Xanimخانم
Xaniqîn در کردستان عراق یشهر
Xantî بودن خان بودن / ارباب
Xanû-î خانه/ساختمان
Xanûman چند طبقه اي کيساختمان
یا
Xanût یدار قال
Xanxanik
Xap گولاي/مکر/رلهيح/
Xapandin گول زدن
xapandin کردن/سرگرم لهيگول زدن/ح
کردن
Xapandin فريب دادن / کلاه گذاشتن بر سر کسي
xapîn گرفته شدن/گول یبه باز
خوردن
Xapînok حقه باز
Xapînok کار/مکار لهيح
Xapûr متروکهرانهيو/
Xapxapik که يیکفش ها اي يیدم پا
است یچوب رشانيز
Xapxapok پرنده یگنجشک/نوع ینوع
Xar
Xar خار
Xar kirin کردن زيت
Xar kirin کردن یچهار نعل اسب سوار
Xar کج
Xar اسب ها دنيچهار نعل دو
Xar کردن زيت یبراکه یسنگ
روديبرنده بکار م ليوسا
Xara عياسب سر
Xara سنگ مرمر
Xaraw دهيد ايمجرب/دن
Xarik ايکننده اش زيسنگ ت
روستا دانيبرنده/م
Xarim
Xarîteنقشه
Xarîz غذا که از آرد و ینوع
شوديروغن درست م
Xarmût که به گردن اسب یحلقه ا
ه به اراب سمانيو ر شوديم ختهيآو
شوديآن بسته م
Xarûk ميکه در قد یچرم یکفشها
شدهياستفاده م
Xarûz
Xas خوب
Xas خاص/خالص/صاف
Xaşe
Xaşe خورد خورد شدن/خوردهیزيچ
Xaşî بزرگ یها یبزرگ/گون سهيک
Xasma ژهيبخصوص/مخصوصا/به و
Xasmêr جوانمرد
Xasok زبردست / ماهر
Xasûk
Xatir xwestin کردن یاحافظخد
Xatir ارزشمتيخاطر/قدر/ق/
Xatirnas قدرشناس
Xatûn خاتون
Xatûn خانمليخاتون/زن اص/
Xatûnok یوحش اهيگ ینوع
Xav bûn سست شدن/شل شدن
Xav خامدهينپخته/نرس/
Xavî یدگي/نرسی/نپختگیخام
Xavik پوشش زنانه / لباس زنانه
Xavik تور/چارقدیروسر/
Xavik طبقههيلا/
Xawên تيثيشرف/ح
Xawênî یعضو افتخار
Xawênşikû ميسرور/شکومند و عظ
395
Xawêr خاور/شرق
xawûşe bûn نيياز کمر به پا
فلج شدن
xawûşe kirin ناقص کردن/فلج کردن
Xawûşe که قطع نخاع یفلج/کس
فلج نييکه از کمر به پا یشده/کس
است
Xax و رسوا ليرذ
Xaxî يیرسوا
Xaxiyên nemayî kirin يیرسوا نيبدتر
را به بار آوردن
Xayîn رسوانيخا/
Xayîntî/xaynetî ی/خائنيیرسوا
Xayîz bûn شدن هوشياز هوش رفتن/ب
Xayîz هوشياز هوش رفته/ب
Xaze ( zîvala )( غزه ) نوار
xe (mêwe) به طور وهيم دنيرس
یعيطب
xebat kirin نکار کردن / مبازره کرد
Xebat kirin کار کردن/تلاش کردن
Xebat کار / تلاش / مبارزه
Xebat کار/تلاش/کوشش
Xebata alavekê teqoze
Xebatên wêjeyî
Xebatkar فعال
Xebatkar کارگر / مبارز
Xeber dan حرف زدن/اطلاع رساندن/فحش دادن
Xeber خبر
Xeber خبر/فحش/حرف
Xebera kesî bûn ست گفتن / حق با را
کسي بودن
Xebera sar خبر ناخوش/خبر جانگداز
Xeberdan حرف زدن
Xeberoşk قسه/داستان
Xebitandin بکار بردن / استفاده کردن
Xebitandin کار یزيچ اي یاز کس
/به کار گرفتن/استفاده کردندنيکش
Xebitîn کار کردن / مبارزه کردن
Xebitîn کردن تيالکار کردن/فع
Xebxeb
Xedar وجدان/سنگ یغدار/ظالم/ب
دل/سرسخت
Xedeng
Xedir ستم/ ظلم
Xedirkirin ظلم کردن
Xef راز/سر
Xefe هوا یتنگ و ب یجا
Xefeng
Xefik نيتله/کم
Xefirandinپرورش دادن / بزرگ کردن
Xefirxan یويکشنده ر یماريب
Xefirxanî یماريکه مبتلا به ب یکس
ست یويکشنده ر
Xeft
Xel
Xêl یدسته جمع یکوبيپا
Xêl قهيلحظه/دق
Xel ینقطه مرز
Xela یقحط
Xela rabûn شدن ی/قحطیشروع قحط
Xela یقحط
Xelan بهم خوردن/کج شدن
Xelandin بهم زندن/کج چاندنيپ/
کردن
Xelas bûn خلاص شدن/آزاد شدن/تمام شدن
Xelas kirin کردن/آزاد دايپ یرها
کردن/تمام کردن/به دايشدن/نجات پ
اتمام رساندن
Xelasî اتمام
Xelaskarنجات دهنده / رها کننده
Xelaskirin نجات دادن/آزاد کردن
xelat kirin دادن زهيجا
Xelat زهيجا
Xelat کادوهيهد/
Xelata şanaziyê نشان افتخار/مدال افتخار
396
Xelatgir و و امانت دار کاد
ايکننده هدا افتي/درايهدا
Xelatجايزه / پاداش
Xelboqe یباز م یکه به آسان یگره
شود
Xelef نيجانش
Xêlek berê قبل قهيچند دق
Xelek موي فر/ حلقه
xeleng که از آن یقد بلند اهيگ
کنند یجارو درست م
Xeleq kirin یزيحلقه به چ
رهيانداختن/حلقه کردن/به شکل دا
در اوردن
Xeleq رهيحلقه/دا
Xeleq-k حلقه
Xelet غلط/نادرست/اشتباه
xeletî kirin اشتباه کردن/کج کردن/نادرست انجام دادن
Xeletî ی/کجی/نادرستیاشتباه
Xeletîاشتباه
Xeletîاشتباه
Xêlî قرمز رنگ عروس یروسر
Xêlî jê hêlîne
xelî ادي/زیليخ
Xêlî گ روصورت قرمز رن یروسر
اش یعروس در شب عروس
Xelîc
Xelîfe فهيخل
Xelîn به هم خوردن
Xelkاهل / خلق / ساکن
Xelq یخلق/ملت/اهال
Xelûz ذغال
Xelwet يیخلوت/انزوا/تنها
Xem kişandin نيقصه خوردن/غمگ
بودن
Xem revandin آرامش/راحت کردندنيبخش
Xem غم
Xem غم / درد / رنج
Xem غم/قصه/درد
Xemgîn ناراحت/آزرده خاطرنيغمگ/
Xemgînîتاسف / غم
Xemgînغمگين / ناراحت
Xemilandin آراستن
Xemilandin آراستن / تزيين کردن
Xemilandin شيآرا
کردن نيي/تزراستنيکردن/پ
Xemilîn آراسته شدن
Xemilîn کردن شيآرا
Xemirîn اي وهيم دني/رسريتخم
کردن دايرنگ پ ريي/تغشراب
Xeml يیبايشکل وشمال/ظاهر/ز
Xeml ادوات یشيآرا ليوسا/
ینيتزئ
Xemr خمر/شراب
Xemrevîn کننده نيآرامش دهنده/تسک
Xemrî رنگ یشراب
Xemsar غم یسهل انگار/ب
Xemsarî ی/بیسهل انگار
/غفلت کردنیتوجه
Xemxur غمخوار/دلسوز/همراه
Xemxurî یوار/غمخیدلسوز
Xena هنا / مراسم هنابندان عروس
Xenas صفت طانيفاسد/بد کاره/ش
Xenasî یصفت طاني/شیفضول/فساد
Xencer خنجر
Xendan خنده رو / خندان
Xendeq خندق
Xenek حلق/خرخره
Xeneqûtik یحلقو یماريب
Xengel دنيغذاست که از بر ینوع
و لواش کيبار یها هيو تکه کردن لا
پر کردن آنها از گوشت چرخ کرده و
شوديسرخ کردنشان درست م
Xenî ثروتمندی/دست و دلبازیشدن/جوانمرد
Xeniqandin خفه کردن
Xeniqandinغرق کردن / خفه کردن
Xeniqîn خفه شدن
Xental تنبل
397
Xenûqe زير نهيگردنبند/س
Xenzirandin سرخ کردن/جزغاله کردن
Xepar
Xepartin
Xepe مجنونوانهيد/
Xepik توطئهنيتله/کم/
Xeps یسروصدا/شلوغ
xepse kirin کردن یسروصدا کردن/شلوغ
Xêr kirin یسود گرفتن/خوب
کردن/صدقه دادن
Xêr ري/خیکين
Xêr مصرف ی/بکاريتنبل/ب
Xêr خوبي / نيکي
Xêr دهي/فای/صدقه/خوبهيري/خريخ
Xêr ري/نه/نخريخ
Xera bûn روکه بودن/فاسد و مت
شدن راني/ودنيگند
Xera kirin کردن/فاسد رانيو
کردن/ترک کردن/فراموش کردن
xera دهي/فاسد/گندرانهيخراب/و
Xerac باج
Xeraf یريگيتور ماه
Xêrat هيريصدقه/خ
Xerat نجار
Xêratxane موسسه یستيبهز/
کس و کار ی/خانه سالمندان بهيريخ
Xerbazî ه با دست و ک يیها یشوخ
دهنديپا انجام م
Xerbend شده ري/دستگرياس
Xerbende
Xerc bûn خرج شدن
Xerc kirin خرج کردن
Xerc û merc
Xerc خرج/مخارج
Xerc خرج
Xerçeng خرچنگ
Xerdel خردل
Xerêf رنگ و حالت چشم بعد ازشدن از خواب داريب
Xêrî گل رز
Xerîb گانهي/ببهيغر
Xerîdar ی/مشترداريخر
Xeriqandin دادن لباس در ررنگييتغ
ديو سف یرنگ یلباس ها یاثر شستشو
باهم
Xeriqîn خراب شدن رنگشدن/غرق هوشيلباس/پژمرده شدن/ب
شدن
Xeritandin
Xerite
Xerîte نقشه
Xêrîtî نبودن/خوش دي/مفیتنبل
یگذران
Xeritîn Xerîtok
Xerman ه / کردن غل ابيآس
غله / از پوست در آوردن دنيکوب
غله
Xerman خرمن
Xermanan رماهيت
Xermanan خرچنگ
Xermaşe با پنچ یا لهيشانه/وس
جمع کردن علوفه یدندانه برا
Xermişandin چنگ انداختن/بااهانيکندن گ شهيدست و پنجه از ر
Xêrnexwaz یکه خوب یکس
بيانسان را نخواهد/ دشمن/رق
Xerpişt یگاه برا هيتک اي یپشت
یبرا یگاه هيکه کج شده/تک یزيچ
کج شده ینيکه در اثر سنگ یزيچ
Xerte یميکاشت د
Xerxere فرد یاز گلو يیقرقره/صدا
ديايدرحال مرگ م
xerz kirin گذاشتن زير یتخمها
Xerz ليکه به درخت تبد ینهال
زير یشده است/تخمها
Xerzdank تخمدان
Xes اهوک
Xes کاهو
Xesandin نابارور کردن
398
Xesandin ینگياخته کردن/از نر
انداختن
Xesar ضررانيخسارت/ز/
Xesî/û مادرزن / مادر شوهر
xesî/xesû مادر شوهر/مادر زن
Xesifîn
xesîl نشستن یربرايحص
Xeşîl اهيگ ینوع
Xeşîm خشن/غدار
Xeşîme
Xesî-û مادر شوهر/مادر زن
Xesok را اخته واناتيکه ح یکس
کنديم
Xestî غلظت
Xeşûm نابلد/خامیناش/
Xet خط/سطر/جاده/گذرگاه
Xeta خطا/اشتباه/غلط
Xetakar که اشتباهاتش یخطاکار/کس
دهديرا ادامه م
Xetat خطاط
Xeter سکيخطر/ر
Xeter خطر
Xetere سکيترس از خطرکردن/ر
نکردن
Xeternak خطرناک
Xetîtan çêdikin
Xetخط
Xêv حافظه/هوش/فکر
Xêve که نه یجاتيو سبز وهيم
اول فصل نکهيا ايدرفصل خودش
باشدن دهيرس
Xêvet چادرمهيخ/
Xêvik تي/ذهنشهيتفکر/اند
Xêvzan رمالشگوي/پیفالچ/
Xew ketin ber çavên kesî/êخواب كسي آمدن
Xew lê herimîn خواب از دنيپر
سر
Xew خواب / رويا
Xew خواب
Xewar bûn خواب آلود بودن
Xewar که خوابش یخوابالو/کس
است نيسنگ
Xewareyîtî غيبت / غايب بودن
Xewas یها تيخواص/خاص
یگروه ايو ی،اجتماعیفرد
Xewê pê ketin
Xewê zor lê kirin خوابشکردن یآمدن/احساس کوفتگ
Xewge تخت خواب
Xewirîn
Xewle bûn شدن/تنها یمنزو
ماندن/سکوت کردن
Xewle kirin بسته یپشت درها
ی/کسیملاقات کردن/ملاقات سر یبا کس
خلوت و دور از اجتماع یرا به جا
بردن
Xewle خطرناک یخلوت/جا یجا
Xewlexane خلوتگاه
Xewn dîtin دنيخواب د
Xewn خواب / رويا
Xewn ايخواب/رو
Xewneroşk در دنيدخواب
دنيخواب د دهي/نخوابیداريحالت ب
Xewtêş دنيخواب اديز
Xeyal kirin کردن/فکر اليخ
/تصور کردنیزيکردن به چ
Xeyal آرزواليخ/
Xeyalî خيالي
Xeyalî یاليخ
Xeyalşikestî kirinنااميد کردن
Xeybet کردن بتيغ
Xeyd ketin stûyan تيبار مسول ريز
شدن ديرفتن/مق
Xeyd دي/قتيمنت/قهر/مسول
Xeydandin قهر کردن
Xeydok زود رنج/قهر شده/قهر کرده
Xeydokî زود رنج
Xeyidandin مسبب قهر کردنبودن/دل آزردن یکس
Xeyîdî قهر کرده
399
Xeyidîn یقهر شدن/حرف نزدن با کس
Xeyidîn قهر کردن
Xeynî بجز/علاوه برريبغ/
Xeynîبجز / به استثناي
xeyrî ريبجز/بغ
Xeyset اخلاقتيخصوص/
Xêz kirin کردن ی/خط کشدنيخط کش
Xêz kirinرسم كردن / كشيدن
Xêz یکه از رد پاها یخط دراز
خط از بهم لي/تشکاديممتد بوجود م
ها نيوصل شدن نقطه چ
Xêza asoyî خط عرض
Xêza çemberî خط استوا/قطر
Xêza nedîtbar که ی/خطیخط فرض
و به چشم شوديضا درنظرگرفته مفر
شودينم دهيد
Xêza stûnî یخط طول
Xezal یغزال/آهو/بز کوه
Xezeb حرص/خشمنهيغضب/ک/
Xêzefîlm شنيميان
Xêzên Asimanî yên Kur-
Xêzepehn یخط عرض
Xêzerast خط راست
Xêzexwar خط کج
Xezîne خزانه نهيگنج / گنج /
Xezîne گنجينه / خزينه
Xezîneخزينه / گنج
Xêzkar خطاط/خط کش
Xezne خزانه نهيگنج / گنج /
Xezne گنجينه / خزينه
Xezne نهيگنج
Xeznik/xeznok صندوق پول
Xezûr پدر شوهر/ پدر زن
Xezûr پدر شوهر/مادرشوهر
Xezûrپدر زن / پدر شوهر
Xîç یکشاورز یکه برا ینيزم
مناسب نباشد
Xîç خامزهيسنگر/
Xicîl kirin محجوب کردن/شرمنده کردن
Xîçkêş
Xiçviçandin کار یپاط یقاط
کار یکار کردن/سطح یکردن/الک
کردن
Xifş بچه گوزن
Xifş بچه آهو/غزال نوزاد
Xiftan از لباس که یخفتان/جز
استفاده ميروپوش است ودر قد
است شدهيم
Xîge قمقمه آب/دبه آب
Xij ajote ber به سرعت ترمزترمز یکس یجلو عي/سرنيگرفتن ماش
کردن
Xij derbas bûn از مقابل عيسر
رد شدن یکي
xij kirin به زبان یسرسره باز
کودکان
Xîj rûxîn ختنيفرو ر عيسر
Xij خز خز یخز/صدا
دهيشن دنيکه از خز يیکردن/صدا
شوديم
Xîj به سرعت سر خوردن یصدا
یزيچ ختنيفرو ر اي
xijexij kirin درحال بجوش آمدنآتش یآب رو
Xîjexîj kirin رد عيسر
عبور کردن عيشدن/سر
Xijexij بجوش آمدن آب در یصدا
سماور اي یکتر
Xîjexîj متناوب سرخوردن یصدا
Xijîjank ني/زمیاسک یسرسره/کفشها
یاسک
Xijik
Xîjik
xijînî خز خز کردن
Xil یزهاياز چ یتپه/کوه
عقب یاز کارها یته شده/جمعانباش
افتاده
Xîlaf خلاف/برعکس
Xîlafî rastiyê بر قتيمخالف حق/
یضد راست
Xilas kirinتمام کردن / نجات دادن
Xilasbûyî دهيبه اتمام رس
400
Xilf باز یکه به آسان یگره
شود یم
Xilindor که یو زرد زنگ طيغل ريش
دهييزا وانيبار از ح نياول
شوديم دهيدوش
Xilmaş خوابالو
Xilmaşî خواب آلود
Xilmet دست خورده/استفاده شده/نه آکبند/دست دوم
Xîlok زهيسنگر
Xilole bûn خلا داشتن
Xilole kirin خلا درست کردن
Xilole خلا
Xilopilo
Xilorîk
Xilq ديکل
Xilqandin زدن/قفل کردن/بستن ديکل
Xilqîn بستن
Xilt غلط
Xilt خلط
Xilt موش کوريیموش صحرا/
Xilt یپوست یماريب ینوع
Xilte ته مانده از جوشاندن کرهشور است و در پختن اريتازه که بس
شوديکشک هم استفاده م یآش بجا
Xiltopilto ی/سطحیالک
Xilxal خلخال
Xilxile یزهايازچ یسنگلاخ/انبوه
گردآورده شده
Xilxileyek leşker از یانبوه
سربازان مسلح
Xilxileyek pez û dewar یانبوه
گله گاو و گوسفند نياز چند
Xîm هي/ پا انياساس / بن /
یزير یپ
Xim ximî یکاه ريمرموز/آب ز
Xîm یپ
Ximav مرکب/جوهر
Ximavdank یقاب جوهر/جا
مرکب
Ximbil اراده ی/ بیشب باز مهيخ
Ximpabêt
Ximxim ز/مرموینيسوراخ ب
Ximximbeş یکه سوراخها یکس
اش گشاد هستند ینيب
Xîmپي / پايه
Xinamî که بعد از یليارتباط فام
جاديدو خانواده ا نيازدواج ماب
لي/فامشوديم
Xinav
Xingilîn عضو شکسته از بدن دنيلنگ/
شدن ختهيرا دنبال خود کشاندن/آو
از بدن/سک سک رفتن دهيعضو صدمه د
Xiniz دشمن/نيخا
Xiniztî ی/ ناجوانمردانتيخ
Xinzîr خوک
Xinzirî قهر شده/قهر کرده
Xir مردان یآلت تناسل
Xirabî ی/ ناجوانمردیبد
Xirabûyî فاسد شده
Xirap ستيبد/ناشا
Xirap خراب
Xirapî یبد
Xirboqî باز یکه به آسان یگره
شود یم
Xire xir خر خر کردن
Xirecir وا/جروبحثمشاجره/دع
xirêf رهيدوشاب/ش
Xirek مصرف یسست/ب
Xîret ناموس/حرمترتيغ/
Xîretkêş محترم
Xîretغيرت
xirexir kirin یخروپف کردن/صدا
ني/آخردهيسر بر وانيخرخرکردن ح
که در حال مرگ است یکس ینفسها
Xirexir خروپف
Xirî ليکه اوا یچسبناک عيما
شوديم یجار وهيبهار از درختان م
که هم قابل خوردن هست و هم در
روديبکار م زيساختن چسب ن
Xirikîn زيسرخوردن/ل
خوردن/تلوتلو شدن
401
xirîn/xirînî خارت و پورت یصدا
Xirindol بار از نيکه اول یريش
شوديم دهيدوش دهييزا وانيح
Xirink و دلربا/جذاب بايزن ز
Xiristîyanîمسيحي
xirmal
Xirman شي / حواس پرتيفرامو
Xirmayî حواس پرت
Xirme xirm خوراک خشک دنيجو یصدا
xirmişandin چنگ انداختن/با ناخن خاراندن
xirmûşek شگونين
xirneq نوزاد خرگوش/بچه خرگوش
xiroş
xirosk dîkil
xirp /کدفعهيناگهان
Xirpe نفر کيحمله چند نفر بر
xirpik
Xirpo به اي یه شوخرا ب ی/مردیآها
صدا زدن نيتوه
Xirpo مصرف یتنبل/ب
Xirpotî مزخرف بودن
Xirqe لباس جلو باز که روپوش است
Xirr مردان یالت تناسل
Xirr یا رهيگرد /دا
Xirş نازاميعق/
Xirşî يیو نازا یميعق
درجانداران
Xirte xirt ايبهم زندن اش یصدا
Xirtik دلمه با فلفل دلمه یغذا
یا
Xirtîn امدن نيپاورچ نيپاورچ یصدا
Xirtol
Xirxal نيماش کيلاست رويخلخال/تا
Xirxirk فرغون یچرخ دست /
Xişe xiş خش خش
Xişexiş خش خش کردن
Xişîm یناش
Xişir ینييگوهر/سنگ تز
Xislet خصلت
Xişok خزنده/خزندگان
Xişronek جوش/آکنه/آبله مرغان
Xişt derkete pêşiya me ناگهانظاهر شد مانيجلو
Xişt خشت/آجر
Xişt یزيشدن چ داريناگهان پد
Xiştek
Xişteka demê
xiştexişt kirin یخش خش کردن/صدا
جارو کردن
Xiştexişt متناوب خش خش یخش خش/صدا
مثل جارو زدن یکار اي یزيکردن چ
xiştik یماريب ینوع
ی/اسباب بازرهيدامها/گ
Xistin zîndanê زنداني کردن
Xistin انداختن
Xistin گذاشتن / قرار دادن
Xistin انداختن/گم کردن/دورانداختن نيکردن/زم
Xistin; bîsokî bûn
Xiştxiştok خژخژه یاسباب باز
Xiştzeng
Xişûş شک و شبهه/گمان
Xitêre مشعل/چوب مشعل
xiþteya lêkdanê حساب نيماش
Xitimandin یزيچ یبستن/جلو
رو گرفتن/خفه کردن
Xitimîn خفه شدن/بسته شدن
Xiyanet انتيخ
Xiyanet انتيخ
Xiyanetخيانت
Xiyar اريخ
Xiyar اريخ
Xiyarخيار
Xiz dan گرفتن یشيعجله کردن/پ
Xiz girtin سرعت گرفتن/عجله کردن
Xiz سرعت
Xîz خاشاکزهيسنگر/
Xiz کاه درشت
402
Xizak که بدون یا لهيسرتمه/وس
دهيکش نيزم یبوده و رو ريتا
شوديم
Xizan کس و ی/ ندار / ب ريفق
کار / مظلوم
Xizan کم روري/فقچارهي/بليسف/
Xizane خزانه/کمد
Xizanî بيچاره گي / بدبختي
Xizanî یپول ی/بیفقر/ندار
Xizanفقير / بدبخت
Xîzar دستگاه برش
Xizek هسورتم
Xizek سورتمه
Xîzek که خاکشان يینهايزم
است زهيسنگر
Xizêm
Xizêm
Xizêmok نوع گل است کياسم
xîzexîz kirin نهيخز خز کردن س
Xîzexîz متناوب خز خز یخز خز/صدا
ها هيکردن ر
xîzîn برداشتن زيخ
Xizinde خزنده
Xîzînî خزخزکردن
Xizir حضرت خضر
Xîzistan ابانيصحرا/ب
Xizm ليفام
Xizm کس و کارليفام/
Xizmetên nêrînîکارهاي مراقبتي
Xizmetkarخدمتکار
Xîzok ی/تنگ نفسیوير یماريب
Xîzokî نفس دارد یکه تنگ یکس
Xoce استاد/بزرگوار/آقا
xof سهم/ترس
Xof خوف/ترس
Xonçe نان یغنچه/تخته گرد برا
یسکه تو عرو یپول ايپختن/شاباش
شوديو مراسم ختنه کردن پرداخته م
Xone گربه نر
xongîn
xopan متروکهرانهيو/
Xor ديخورش
xorav مربا
Xore خوره
Xoresanخراسان
Xorhilat طلوع آفتاب
Xorînî متناوب یخر خر کردن/صدا
خروپف کردن
Xort پسر جوان
Xort پسر جوان
Xort ني/سنیو جوان ینوجوان
یسالگ 31-17 نيب
Xortanî ی/نوجوانیجوان
Xortik نوزاد خرگوش
Xortim شلنگ
Xoşav انگور،خرما رهيدوشاب/ش
Xoşewîst معشوقه/محبوب
Xoşewîstî تيمحبوب
Xoşnav خوش آوازه /اسم پسر
Xox شفتالو
Xox هلو
Xox شفتالو
Xoy رانيدر کردستان ا یشهر
Xozan شخم نزده نيزم
Xubar خاک یمرطوب/بو نيزم یوب
xûde خود و زره/لباس ضد گلوله
Xudê-a خدا
Xudmuxtarî یخودمختار
Xûgî باج و خراج
Xûgirî qumarê bûn یبه قمارباز
شدن یعادت کردن / سرگرم قمارباز
Xûj ختنيفرو ر یصدا
Xûjal خوشبخت/باهوش/مستعد
Xûjexûj ختنيمتناوب فرور یصدا
Xûjî ser bûn به سرعت خم شدن/به سرعت حمله بردن به یزيبرو چ
یزيچ
Xûk مهيجر
Xulam غلام/نوکر
Xulam غلام/بنده
Xulamî kirin یکردن/بندگ یغلام
کردن
403
Xulav خاکستر
Xulavî رنگ یخاکستر
Xulî خاک
Xulp کج/نادرست
Xulpî ی/کجیگزاکيمنحرف بودن/ز
xultexult kirin قل قل کردن یصدا
آب از تو لوله ها هنگام باز
شدن ريسراز
Xultexult متناوب قل قل کردن یصدا
یتو لوله ها اي نيزم ريآب ز
فاضلاب
Xulxule در اطراف شهر ماکو يیروستا
xumal یکه کارها یصاحب خانه/کس
دهديخانه ش رو شخصا انجام م
Xumalî یخانگ
Xumalî داتيتول
یرش/لباس سفای/سفارسی/خانگیداخل
دوخته شده
Xumam بخار/رطوبت
Xumirîn شدن/سرخ شدن ريتخم
Xumrî به ليبه رنگ خمر/سرخ ما
اهيس
Xûn خون
Xunav شبنم
Xunav شبنم
Xunav یبهار ینم/شکوفه ها
Xundor بار نياول یکه برا یريش
دهياز دام دوش مانيبعد از زا
شوديم
Xunivîn قطرات باران زشيشروع ر
Xur
Xur خارش
Xur سهم/پا/خوراک/غذا
Xura
Xurak خوراک
Xurandin دنيخار
Xurandin خاراندن
Xurasan خراسان
Xurc نيخورج
Xurcezîn نيخورج
Xurcik کوچک نيخورج
Xurek خوراک/عذا
Xurek غذا/خوراک
Xurêketin کردن/خارش دايپ تيحساس
کردن دايپ
Xurekpêj آشپز
Xurekxane آشپزخانه
Xûrexûr لابيس یصدا
Xurî آبله
Xurifî که دچار یفرد مسن
شده باشد/فراموش کار یفراموش
Xurifîn فراموش کار شدن/تمرکز
ذهن نداشتن
Xurimîn پاره پاره شدن/فرسوده شدن
Xurîn یزيکه از صبح چ یکس
نخورده باشد/ناشتا
Xurînî خارش / ناشتا
Xurînî ناشتا
Xurk حشره که باعث ینوع
شود یشدن لباس م دهيپوس
Xurmatû در کردستان عراق یشهرک
Xurme خرما
Xurme خرما
Xurnûk ketin qûnê مضطرب بودن/ناراحت بودن/مشوش بودن
Xurnûk علف خاردار ینوع
xurom kirin
Xurom یعلوفه خشک بسته بند
نشده
xuroş bûn فوران کردن
xuroş خروش
Xurt dike wek ew/ev
Xurt bûn یرومندين
Xurt kirin محکم دنيقوت بخش/
کردن رومنديکردن/ن
Xurt û gurتند و تيز / شديد
Xurt قوي
Xurt رومندي/نیقو
Xurxure آبشار کوچک
404
Xusar نيزم یکه رو یديسف
نمک است هيو شب ندينشيم
Xûsik
Xûşiktî یخواهر
Xûşk خواهر
Xûşk خواهر
Xuşkî واناتيفضولات خشک شده ح
Xuştire رنده
Xûy خوي / خلق / طبيعت
Xuya bûn آشکار بودن/معلوم بودن
xuya kirin معلوم شدن/آشکار شدن
Xuya یدنيآشکار/معلوم/د
xûz bûn دهي/کمرخمیخم شدن/گوژپشت
شدن
xûz kirin خم کردن سر/کمر خم کردن
xûz شتقوز/گوژپ
Xwan خان/سرور
Xwan خان/سفره
Xwan معلوم/آشکار
Xwandinخواندن
Xwar نييپا
Xwar کج
Xwar کج/نادرست/ناسالم
Xwarê نييپا
xwarê از دست در نرفتن یکار چيه
Xwarî از صادق نبودن هي/کنایکج
Xwarî ی/ناسالمی/کجینادرست
Xwarin خوردن / غذا / خوراک
Xwarin خوراک/غذا
Xwarin قورت دادن/خوردن
Xwarinên parastî کنسرو یغذاها
شده
-xwarinên serpiyan آماده یغذا
Xwaringeh یغذاخور
Xwarinpêjآشپز / فر
Xwarzê (خواهر زاده )دختر
Xwarzî خواهر زاده
Xwarzî (خواهر زاده)پسر
Xwasîمادرزن / مادر شوهر
Xwasû در شوهرمادرزن / ما
Xwazgîn خواستگار
Xwazgînî یمراسم خواستگار
Xwaخواهر
Xwe Xwe ê tûj bi tiştekî din
Xwe badan چيکنار رفتن/پ
خوردن
Xwe bi xwe خود به خود
xwe dan ber انجام ميتصم
یکار
Xwe dan hevخود را جمع و جور كردن
Xwe dan hev خود را جمع و جور كردن / عقب نشيني كردن
-xwe dan tîzan از کار دررفتن
xwê dan عرق کردن
Xwe danînكم آوردن / كوتاه آمدن
Xwe didomîne; rojgeran
Xwe dirêîj ... kirin کردن یدست دراز
/ تجاوز کردن
xwe dîtin
Xwe ecêbandnخودپسند بودن
xwe girêdan لباس/حاضر شدندنيپوش
Xwe heyî kirinوجود خود را حفظ کردن
xwe hilkutan
Xwe hiltavêt
-xwe lê telandin
Xwe li ser pîyan ragirtin سرپا
ايستادن / مقاومت کردن
Xwe nepixandin لاف زدن
Xwe nihandin استعفا دادن
xwe pê ve berdan آلوده شدن/مبتلا/معتاد
xwe pê xweş kirin چرب و یچاپلوس
کردن یزبان
xwe pecan رو بدور خود یزيچ
چاندنيپ
xwe pêşandan تظاهرات
xwe pesartin
-xwe pirçî kirin خود را اخمو نشان دادن
405
-Xwe qurom kirin خود را ساکت وحرکت کردن یب
-xwe ragirtin تحمل کردن
xwe rast/rasteve kirin پشت سر گذاشتنراست کردن بعد از ها/کمر یسخت
وانجام کار دنيخم
Xwe şemitandin يادگرفتن / آموزش ديدن
xwe spartin مي/تسلیپناهندگ
شدن
Xwe spartinاستناد کردن / متکي بودن
Xwe tev dide
-xwe tîlê xistin یو سر خوردن رو زيل
خي
xwe vedizîn پنهان شدن/دوریکس اي يیاز جا یشدن دزدک
Xwe xwe خود به خود
Xwe که گاه یشونديپسوند و پ
و به اديکلمه م انيدر م زين
دهديم یکلمات همراه خود معن
Xwe خود
Xwê نمک/عرق
Xweajo کياتومات
Xweamadekirin آماده شدن
Xwebar کيخودکار/اتومات
Xwebawer که اعتماد به نفس یکس
دارد
Xwebawerî اعتماد به نفس
Xweberdan ji… رفتن نييپا يیاز جا
Xwecihî ساکنیبوم/
Xwecihîبومي / اهل محل
Xweda خدا / پروردگار
Xwedaliqandin شدن زانيآو
Xwedan صاحب / مالک
Xwedan صاحب خانه/صاحب
Xwedan صاحب/خداوند
Xwêdan نمکدان / نمک پاش
Xwedanasîn کردن یخود را معرف
Xwedandewletصاحب دولت
Xwêdank نمک دان
Xwedanmaliya arizî یمالک شخص
Xwedansoz حرفش یکه پا یکس
که به قولش عمل ی/کسندينشيم
کنديم
Xwedardakirin خود را به دار زدن
xwedawend الهه زن
Xwedayîn انجام دادن/تن دادن
Xwedê dan ايبدن
آمدن/متولد شدن
Xwedê girav î / اگر / اگرچهضا فر
Xwedê giravî همچنان که
Xwedê خدا
Xwedênenas یخدا نشناس/ب
/کافرنيد
Xwedî bûn صاحب شدن/ حمايت کردن
Xwedî cih bûn مستقر شدن / صاحب زمين شدن
Xwedî derketin صاحب شدن/ حمايت کردن
xwedî kirin بزرگ کردن/مداوا کردن/مواظبت کردن
Xwedî lê derketin / حمايت صاحب شدن
کردن
Xwedî صاحب / مالک
Xwedî صاحب/مالک
Xwedîgiramî محترم/باارزش
Xwedîgiravî نکهيمثلا/مثل ا
Xwêdîn آنها یکه برو يیسنگها
تا دامها نمک زنديرينمک م
که به دامها نمک یبخوردند/جا
شوديم دهيخوران
-xwedî-sewad bûn با سواد شدن
Xwedîtî ميل بودنحمايت / فا
xwedîtî مواظبت کردن/صاحبکردن یدرآمدن/حمال
Xwedîصاحب
Xweêşandin به خود زحمت دادن
Xwefiroş نيجاسوس/خا
Xweger کيخودکار/اتومات
xweh خواهر
406
Xwehesîn متوجه شدن
Xweheskirin خود را دوست داشتن/خودیپسند
xwekujî یخودکش
Xwelî خاک/خاکستر
Xwelîdank یگاريرسيز
Xwêlîn معدن نمک
Xwemalîداخلي / خودي
Xwenasandin کردن یخود را معرف
Xwende
Xwende روشنفکر
Xwendegeh مدرسه
Xwendegehمدرسه
Xwendekar دانش آموز
Xwendevan محصل/روخوان
Xwendin û nivîsandin خواندن و نوشتن/سواد
Xwendin خواندن
Xwendin کردن ليندن/تحصخوا
Xwendin خواندن / تحصيل کردن
Xwendingeh مدرسه
Xwendinخواندن
Xwendkarدانش آموز
Xweng خواهر
Xwenihan استعفا
Xwenûkirin نوسازي کردن / مدردن کردن
Xweparastin دفاع از خود
Xweperest خود پسند
xwepêşandêr تظاهرات کننده
Xwepêşandêr ات كننده / راه تظاهر
پيما
Xwepesinîn کردن فياز خود تعر
Xweragirî مقاومت کردن
Xwerahênan خود را پرورش دادن
xwerenedîtî یکسل بودن/ب
کردن یحوصله بودن/تنبل
xwerexneyî از خود انتقادیريگ
Xwêrik حشره که باعث ینوع
شود یشدن لباس م دهيپوس
Xwerînîناشتا
xwerist عتيطب
Xwermend تيريمد
Xwerû اير یصاف/ساده/ب
xweş bûn خوشمزه بودن/قشنگبودن/مطبوع بودن بايبودن/ز
Xweş bûn / خوب بودن / قشنگ بودن بهبود يافتن
xweş kirin خوشمزه کردن/خوبکردن/مطبوع کردن بايکردن/ز
Xweş خوش / زيبا / قشنگ
Xweş بايخوش/قشنگ/ز
Xweş وشمزه/مطبوعخ
Xweşa که از خود خوشش یکس
خوشحال کلشيه دنيواز د ديايم
شوديم
Xwesar bûn / بي تفاوت بودن سرد مزاج بودن
Xweşav یعيشربت طب
Xweşawaz خوش آواز
Xweşbîn شي/مثبت اندنيخوش ب
Xweşbînî ینيخوش ب
xweşendam خوش کليخوش ه/
اندام
Xweser مستقل
Xweserî wî ye منحصر به فرد
Xweserîtî ی/خودگردانیخودمختار
Xweserîxwazاستقلال طلب
Xweserîاستقلال
Xweserمستقل / خودسر
Xweşewîst محترمیمحبوب/دوست داشتن/
Xweşewitandin یخودسوز
Xweşhal خوشحال
Xweşhalî یخوشحال
Xweşhalîخوشحالي
Xwesî پا برهنه
Xweşî ی/سلامتیخوش
Xweşik خوش / زيبا
Xweşik خوشکل/قشنگبايز/
Xweşîtîزنده بودن
Xwesmaبه ويژه / مخصوصا
407
Xweşmêr جوانمرد
xweşmêr جوانمرد
Xweşmerî یجوانمرد
Xweşnûd خشنود
Xweşnûdî یخشنود
Xweşok
Xweşrû بايخوشرو/ز
Xwestek خواسته / در خواست
xwestek ا/مراددرخواست/تقاض
Xwestî خواستگار
Xwestin / خواستن / دوست داشتندرخواست کردن / خواستگاري کردن
Xwestin خواستن
Xweştivî /معشوقه-/معشوقاريمحبوب
Xwesû مادرشوهر/مادر زن
Xweşxwaz یديو تمج فيجملات تعر
یارج نهادن کس یساختن برا
Xweşزيبا / قشنگ
Xwexapandin ول زدنخود را گ
Xwexwe ra xeberdan با خود حرف زدن
xweyî صاحب/مالک
Xweza عتيطب
Xweza طبيعت / سرشت
Xweza تي/اخلاق/شخصعتيطب
Xwezan
Xwezayî طبيعي
Xwezayî اختياري/ غيراجباري
Xwezayî یعيطب
Xwezaطبيعت
Xwezî آب دهان/تف
Xwezî کاش یا
Xwezik دست یآمال و آرزوها
یافتنين
Xwêنمك
Xwî خصلت/ذاتیخو/
Xwîn jê hatin خون آمدن
Xwîn خون
Xwînbir قطع خون یدارو
Xwîndar قاتل
Xwîngerm خونگرم/دوست/محبوبیداشتن
Xwînsar ینامهربان/ب
تفاوت/خونسرد
Xwînşêrîniya xwe
Xwînxwar ظالم/ستمکار
Xwir ی/آلرژتيخارش/حساس
Xwirandin دنيخار
Xwişexwiş یمتناوب شرشرآب جار یصدا
Xwişîn یاب جار یصدا
Xwişk خواهر
Xwîşk خواهر
Xwîşkejin خواهرزن
Xwiyan نمايان بودن / واضح بودن
408
Y
ya کار از کار گذشتن
Ya یزي/ مال چیمال کس
Ya ی/ایصدا کردن/ه یآوا
Yabo اي عزيز !
Yabo/ yadê مادر یپدر/ا یا
Yad kirin آوردن/ارج نهادن اديبه
Yadîgar يادگار / يادبود
Yadîgar یادگاري
Yaho یفلان یا
Yal طرف / سمت / قسمت
Yan diguvişîne û jê ava Yan e *"gongil çiqas hol
Yan e"
Yan jî muyê wê rast û zivir e
Yan به ليکه تبد یناپه اکا
شوديتخت خواب هم م
Yan يا
Yane ميت
Yane مرکزبي/اکميت/
Yaneya torevanan مرکزباني/موسسه ادیفرهنگ
Yanî یعني
Yanzde عدد يازده
Yanzdeh يازده
Yanzdeh ازدهي
Yar دوست/ معشوقهاري /
Yar دوست/معشوقهاري/
Yar يار
Yarî kirin کردن یخکردن/شو یباز
Yarî kirin شوخي کردن / شوخي كردن
Yarî ی/دوستی/شوخیباز
Yarîder کمکي
Yarîgeh باشگاه
Yarîker شوخ طبعکنيباز/
Yarîzan کنيباز
Yarkok چيهو
Yarmasî یماه ینوع
Yarmetî کمک
Yaryeman یدر ترانه فولکلور يیآوا
Yasa قانون
yasa قانون
Yasanasî یاسقانون شن
Yasax ممنوع/قدغن
Yasaxî تيممنوع
Yasemîn اسم گل / اسم دختر
Yasîn اسم مرد
Yawe هودهي/سخن باوهي
Yawerî kirin همراهي کردن
Yawerî همراهي
Yax hesibandin یمحل یب
یکس یکردن/محل نگذاشتن برا
Yax دهيفا یاساس/لاغر/ب یب
Yax روغني که ماشين و چرخزنندخياطي مي
Yaxir صخره/پرتگاه
Yaye û êdî ne xeternak e
Yazdeh ازدهي
Ye (erênî û neyînî) ye yê ku perwerdeya
Yê نشانه مالکيت در زبان کردي
Yê) دنييبچه زا
Yedar 3. Çîna bijarte
Yedek دکي
Yek bi yek تک به تک / فردکيبه کيبه فرد /
Yek bi yek يک به يک / يکي يکي
Yek bûn با هم بودن/متحد بودن/تک بودن
Yek bûnمتحد شدن / متحد بودن
Yek girtin متحد شدن
Yek kirin يکي کردن / متحد کردن
Yek kirin کنار هم جمع کردن/هماهنگ کردن
409
Yek کي
Yek يک
Yek کي
Yekalîيكطرفه
Yekalîيک طرفه / يک جانبه
Yekaneمنحصر به فرد
Yekbeyek kirin مرتب کردن
Yekbûn متحد شدن/ اسم دختر
Yekbûnاتحاد
Yekbûyî متحد شده / يکي شده
Yekcar براي هميشه / به يکباره / تمام
Yekcar بطور کل/ کلا
Yekçav تک چشم
Yekcure از همان نوع/همنوع
Yekdemî یهم زمان
Yekdeng صدا کي
Yekdengî صدا بودن کي/يیهم صدا
Yekdengîtî همصدا بودن
Yekdevî بودن یهم را
Yekdil همدل / متحد
Yeke یرياندازه گ اسيمق
Yekedeng حروف از یپخش صدا یآوا
دهان
Yekejimar مفرد
Yekem اول
yekem(-în) ني/نخستنياول/اول
yekemî/yekemîntî ني/نخستیاول
بودن نيبودن/اول
Yekemîn ني/نخست نياول
Yekêtî اتحاد
Yekgirtî متحد/با هم
Yekgirtin متحد شدن
Yekhejmar مفرد
Yekî Yekî serkeftî bihurîn
Yekim اول
Yekîne گاني
Yekîneyên
Yekitî اتحاد
Yekitî اتحاد/وحدت
Yekîtîya Sovyetêاتحاد شوروي
Yekîtîاتحاد
Yekjimar مفرد/تک
Yekneseq محافظه کار/ یسازمان ها
مشخص تيبا هو يیسازمانها
Yeko yekoيکي يکي / تک تک
Yekpare ی/کلکپارچهي
Yekreng رنگ کي
Yekrêzîبرابري
Yeksan همانندکساني/
Yeksanî ی/برابری/همانندیکساني
Yekşem يکشنبه
Yekşem کشنبهي
Yekşemî يکشنبه
Yekser ميهمراه/الان/مستق
Yekserيكسره
Yekserيکسره
Yekta اسم دخترکتاي/
Yekta يکتا
Yekta همتا ی/بکتاي
Yelda لدايشب
Yêm واناتيح یغذا
Yeman شرور/ زرنگ / پر شور
Yemen منيکشور
Yên ku çembera cîhanê
Yên جمع یزي)جمع(/مال چ یمال کس( )
Yendî
Yendo ه دار که دست يیقابلمه ها
تابه یاست/ماه
Yeqîn kirin کردن/مطمئن نيقي
شدن
Yeqîn واقعيت
Yeqîn نيقي
Yerelmasi ینيزم بيس
Yêrîvan ارمنستان تختيپا روانيا
Yesna زرتشت/ اسم دختر نييآ
Yewaş kirinآرام كردن
Yewaş واشي
Yewmiye روزمزدهيومي/
Yewnan يونان
410
Yewnanî یوناني
Yewnanîstan وناني
Yewnanîstana kevn باستان وناني
Yêx kirin رام کردن
Yêxintî نمک نشناس / بي چشم و رو
Yexsîr رياس
Yexte اخته
Yextirme
Yextiyar مسن
Yêz یدام لاغر/ب اي وانيح
دهيفا
Yezdan خدازداني /
Yezdan خدازداني/
Yezdan خدا
Yezdanok وانهيبت/د
Yezdînşêr اسم پسر
Yêzî دام یلاغر
Yîn یريمعرکه گ یريسر پ
Yom
Yox نابودديناپد /
Yoxbûn شدن/ نابود شدن ديناپد
Yûx مال و منال
411
Z
Zabit پليس / ضابط
Zaboq یآشغال دان
Zad hilanîn ول محص یجمع اور
سال
Zad غذا
Zad محصول/دخل
Zadegan رهيو ت رهيزادگان/ از عش
بودن/سرشناس بودن یا
Zadeganî و مشهور یسرشناس
و یليفام فيتعر یبرا یبودن/پسوند
شهرت
Zafزياد / فراوان
Zag صعب یراهها
ی/ رشته صخره هایالعبورکوهستان
صعب العبور در کوهستان
Zag شير آغوز
Zagon قانون / مقررات
zagon قانون
Zagona bingehîn یقانون اساس
Zagonên xwezayê عتيطب نيقوان
Zagonsazî یقانون گذار
Zagros رشته کوه زاگرس
Zahfزياد / بيشتر
Zak سه روز ريکه از ش یريپن
شود یدرست م دنيياول پس از زا
Zal ve kirin / تقلب کردنی/ساختگیتقلب
Zalim ظالم
Zam اسم يکي از اعضاي شکم
Zamok که درشت اندام و یفرد
است کليه یقو
Zan آوردن اي/به دندنييزا
Zana دانا
Zana آدم دانا / فهميده /دانشمند
Zana دانا
Zanahîدانش / آگاهي
Zanav فيتعر یبرا یپسوند
آخر یو ال نيقوم،مذهب،د
Zaniest علم/دانش
Zanîn دانستن / فهميدن / پي بردن
Zanîn/dizane/bizane /بداندانديدانستن/م
Zanîngeh دانشگاه
Zanîngeh دانشکده/دانشگاه
Zanîngok دانشکده
Zanist علم / دانش
Zanist علم
Zanistgeh آکادمي
Zanistî علمي
Zanistî یعلم
Zanko دانشگاه
Zanko دانشگاه
Zanyar دانشمند
Zanyar عالم/دانشمند
Zanyarî علم و یمعلومات/آگاه/
دانش داشتن
Zap اسم يکي از رودهاي کردستان
Zar زبان
Zar زبان
Zar û zêç اليزن و بچه/زن و ع
Zar û ziman زبان/ابراز وجودکردن انيکردن/خود را ب
Zar بچه / زبان
Zar کودک/فرزند
Zarava لهجه
Zarava لهجه
Zaravaلهجه
Zarave لهجه
Zarbêj سخنرانندهيسخنگو/نما/
Zardev خوش بيان
Zarê tûj زبان تند وتلخ
Zare zar کردن یزار
Zarezar kirin کردن/ناله یزار
کردن
412
Zarezar کردن یزار
Zarezar ناله/زجهیزار/
Zargotin که یزيستان/افسانه/چدا
يیشود/بازگو تيروا
Zargotinادبيات شفاهي / فولكلور
Zarî kirin کردن ديتقل
Zarîn اسم دختر
Zarîn کردن یزار
Zarîn/dizare/bizarre ناله/بنالدکني/ناله مدنيکردن/نال
Zarok بچه / کودک
Zarok کودک/فرزند
zarokan de) غذا در زبان کودکانه
Zarokan dor lê girtin صاحب فرزندانشدن اديز
Zarokatî بچگي / کودکي
Zarokatî یدوران کودک
Zarokxane کودکستان/مهد کودک
Zarşêrîn خوش بيان / خوش زبان
Zarûk بچه / کودک
Zaruwan بروبچه ها
Zarûzêç برو بچه
Zarûziman زبان
Zarwinda زبان مبهم و نارسا
Zarxweş خوش سخن
Zat ذات
Zat تيذات/شخص
Zav زبان
Zav مذهب
Zava داماد
Zavare کار مشترکیکار گروه/
Zavaداماد
Zawe ارهيس
Zax kirin آغشته کردن به مواد
نجام ا يیايميش باتي/ترکیمعدن
دادن
Zax kirin کردن یخط انداختن/خط خط
Zax خط
Zax یمعدن/مواد معدن
Zaxe عبوس/اخمو
Zaxor یسنگلاخ يیسربالا
Zaxorî یشميابر یروسر
Zayên زاييدن
Zayend طبيعت
Zayend جنس
Zayend تيجنس
Zayendî یجنس
Zayendîtî یتيجنس
Zayênî ميلادي
Zayîn آوردن ايل/بدنمث ديتول
Zayînîميلادي
Zayînîميلادي
Zayînزاييدن / به دنيا آوردن
Zazakîلهجه اي از زبان کردي
Ze یريحمله کردن / درگ
ze پراکنده شدن دنيافش /
ze یحس شدن / خواب زمستان یب
واناتيح
Ze`ef اديز
Zeb چاقنيخشک/سخت/سنگ/
Zebanî نگهبان جهنم/دروازبان جهنم
Zeber
Zebeş هندوانه
Zebîn معلول
Zebirîn / آزرده خاطر کردن ناراحت کردن
Zebloq شده/نازک دهييسا
Zeblot روده بزرگ
Zebûn ري/فقچارهيزبون/پست/ب
Zebûr که بر حضرت یکتاب اله
داوود نازل شد
Zêç ی/ظلمانیکيتار
Zecirandin /زجر دادنآزار دادن
Zecr زجر/آزار/رنج
Zêd سرزمين / محل / مکان
Zêdayî اضافه / زيادي
Zêde اديز
Zêde bûn شدن اديشدن/ز شتريب
Zêde bûnزياد بودن / زياد شدن
Zede girtin کردن/ فرسوده دايپ یزدگ
داشتن یشدن/پارگ
413
Zêde kirin شترياضافه کردن/بعلاوه /ب
کردن
Zêde kirin زياد کردن
Zede lê xistin یضربه زدن/زدگ
کردن/ضرر رساندن جاديا
Zede ی/پارگیزدگ
Zêde یلي/خاديز
Zêdebarî ی/باقیادي/اضافه/زنيشتريب
Zêdegavî نکردن تيتجاوز کردن/رعا
Zêdegavî تي/رعای/ناحقیدست دراز
نکردن/تجاوز
Zêdehî ی/اضافیاديز
Zêdehîبيشتر / ازدياد
Zêdek علامت بعلاوه(+)
Zêdekعلاوه / اضافه
Zêdemayî مانده/اضافه مانده یباق
Zêdetir بيشتر / متجاوز از
Zêdetir شتري/بادتريز
Zêdeياد / فراوان
Zeferan زعفران
Zeft kirin به تصرف در آوردن/گرفتن
Zeft kirin غصب کردن / به زور مالک چيزي شدن
Zeft ستن/توانتوان
Zeft محکم گرفتن/ رها نکردن
Zeftî یاز ارتش که حام یجزئ
جامعه ومقررات حاکم بر آن شيآسا
است
Zeftkirin تصاحب کردن/ به زورینيسرزم اي یگرفتن امکلاک کس
Zegerek کنجد
Zehar هيزشت/کر
Zehdeزيان / ضربه
Zeher زهرمار
Zehf bûn بودن اديز
Zehf / خيليزياد
Zehf یلي/خاديز
Zehfî وفور / فراواني
Zehir زهر
Zehmet kişandin ی/سختدنيزحمت کش
دنيد
Zehmet سخت / مشکل
Zehmet زحمت/سخت/دشوار
Zêhn ذهن/هوش/ذکاوت
Zek تيز هوشي
Zekem یزکام/سرماخوردگ
Zekemî یسرماخوردگ
Zekî زهوشي/تیزک
Zêl تکه / ورقه
Zêl kirin کردن شير شير
Zêl kirin تکه تکه کردن/ورقه ورقه کردن
Zêl zêlî شير شي/ ریورقه ورقه ا
Zêl تکه
Zel یليس
Zelal زلال/شفاف
Zelal bûn قيل و رقواضح بودن/زلا
بودن
Zelal kirin / روشن و واضح کردن شفاف کردن
Zelal زلال/شفاف
Zelal / هويدا / روشن / شفاف زلال
Zelalbûn مثل هوا، یزيروشن شدن چ
آب
Zelalkirin یروشن کردن مطلب ...
Zelam بزرگ
Zelamمرد / فرد
Zêlav ه پا ک ینرم یخاک نيگل/زم
در آن فرو رود یبراحت
Zelîl ري/ناتوان/حقليذل
Zelîl ناتوان
Zelîn سر خوردن به طور ارادي
Zeliqandin
Zeliqandin چسپاندن/وصله کردن
Zeliqîn شدن دهي/چسپدنيچسپ
Zeliqîn شدن دهيوصله شدن/چسپ
Zeliqok چسپ
414
Zelûl ناتوانتيشخص یب /
Zelût مو یکچل/ب
Zelzele زلزله
Zem kirin انتقاد یکردن کس عيضا/
کردن زيام ريتحق یگرفتن/انتقادها
Zem انتقاد
Zeman زمان/وقت
Zeman وقت / زمان
Zêmar هيمرث
Zêmarbêj خوان هيمرث
Zemawend یعروس
Zembelîk از زانياو یخهاي/ ليقند
بام خانه ها در زمستان
Zembîl سبدليزنب/
Zembîlfiroş يل فروشزنب
Zembûr شنيآو
Zemîn نيزم
Zemîne زمينه
Zenbele سرعت و یريآلت اندازه گ
فشار آب در لوله ها
Zenbîl ليزنب
Zenbîlfiroş فروش ليزنب
Zencî/zengi دهياسب برگز
Zend مچ
Zend hilkirin بالا نيآست
شروع کار یبرا یآمادگزدن/
Zend از آرنج تا مچ دست راني/آستنديگويزند م
Zend ساعد
Zendik ساق دستي که مي پوشند
Zendik از پوشش زنان کرد یقسمت
که یتر شدن/پارچه ا بايز یبرا
شوديپوشاندن مچ استفاده م یبرا
Zendûbend مچ و بازو
Zendûbend vemalîn ها رو بالا نيآست
زدن
Zenê de dadiliqe
Zeng زنگ
Zeng زنگ / زنگار
Zengar girtin یزنگ زدگ
Zengarî زنگ زده شده
Zengelok زنگوله
Zengelok سيب آدم
Zengî/zengo نيپا در ز یجا
اسب
Zengil جغ جغه / اسباب بازي
Zengil زنگوله
Zengila gêrebayî ناقوس
Zengilok يب آدمس
Zengilor خرخره/گلو
Zengiya pê کف پا
Zengû چکش
Zenî
Zeqe بزرگ / خيلي بزرگ
Zeqnepûr در جهنم یسم یدرخت
Zêr زر/طلا
Zer زرد
Zer يیزرد/طلا
Zêr طلا
Zêr طلا
Zêrandin به ناله انداختن/نالهکردن یکردن/زار
Zeraq دياشعه خورش
Zerav که از یعفونت/آب عفون
شوديم یزخم جار
Zêravî نوعي مرکب که از آب طلا درست شده
Zerb محکم/ به شدت
Zerbaf یطلائ یکه تارها یپارچه ا
بکار رفته استدر بافت ان زين
Zêrbenî گردنبند طلا
Zerbûyî طلا کاري شده
Zêrcam سيني
Zêrçe یبهار اهيگ
Zerd تپه/کوه
Zerdalû زردآلو
Zerdav پلاسما
Zerdeçû زردچوبه
Zerdele زردآلو
Zerdeşt زرتشت
Zerdik زرده تخم مرغ
415
Zerekî دي/نور خورشدياشعه خورش
Zerend تلخي نماد
Zerengî اقتي/لیزرنگ
Zêrevan پاسبان/نگهبان
Zêrevan نگهبان/مفتش/ناظر
Zêrevanî یپاسبان
Zêrevanîنگهباني
Zêrevanنگهبان
Zêrezêr kirin یتمنا کردن/زار
/خواهش کردندنيکردن/نال
Zêrezêr کردن/ ناله کردن یزار
Zêrezêr کردن/ ناله کردن یزار
Zêrezêr / یکردن زار خواهش
دنيکردن/نال
Zerf پاکت نامه
Zerf ظرف/پاکت نامه
Zerg زهيسرن
Zerhimandin ترساندن/پژمرده کردن
Zerhimîn شدن دهي/رنگ پردنيترس
Zerî بايدختر ز
Zerî zêrîn زرين طلايي
Zerî اسم عامي براي کلدخترهاي فاميل که ازدواج کرده
باشند
Zerî باير/زبو
Zerîf فيظر
Zerik سطل / بيماري زردي
Zerik رقاني/یزرد
Zerikî bûn بيماري زردي گرفتن
Zerîle پرنده زرد زنگ خوش ینوع
اواز
Zêrîn دني/درد کشدنيرنج کش
Zêrîn طلايي
Zêringeh زرگري
Zêringer زرگر
Zerîpoş زره پوش
Zerîwar نندجاسم رودخانه اي در س
Zerk kirin کردن/درمان کردن نهيواکس
از راه آمپول زدن
zernik اهيگ ینوع
Zernîx بند انداختن
Zerpiçîn بودن/زرد شدن دهيرنگ پر
Zerq kirin کردن نهيآمپول زدن/واکس
Zerq آمپول زدن
Zerya ايبحر/در
Zerzaniq الاکلنگ یباز
Zerzelok سرسره
Zerzemîn زيرزمين
Zerzewat یسبز
Zerzewatfiroş فروش یسبز
Zêrزر / طلا
Zêve اسم يک منطقه کرد نشين حوالي اروميه
Zever روي/ نیانرژ
Zevî نيزم
Zevî یکشاورز نيزم
Zevî مزرعه
Zevîn نيپوسته زم
Zevîn-nasî یشناس نيزم
Zewac ازدواج
Zewade ارزاق/محصول
Zewal اني/زتيزوال/نها
Zewandin و واناتيح مانيکمک به زا
خوردن نوزاد آنها ريکمک به ش
Zewcîn ازدواج کردن
Zewd که با مزد ی/کسیگاريب
کنديم یزندگ ريبخور نم
Zewicandin زن ايشوهر دادن
پسران یگرفتن برا
Zewicî متاهل
Zewicîn ازدواج کردن
Zewq قهيذوق و صل
Zexel بد نيبد ب/
ر/سرسختگمان/خائن/مص
Zeximandin بزرگ کردن / افزايش دادن
Zexîre محصول/برداشت
Zexm bûn بودن/مستحکم یقو
بودن/چاق بودن
Zexm kirin یمستحکم کردن/قو
دنيبخش رويکردن/ن
416
Zexm بزرگ / گنده
Zexm کلفت/سخت/محکم
Zexmetî سختي / رنج
Zexmî قوترويقدرت/ن/
Zexmtir تر رومندي/نتريقو
Zexnepûrt فش ی/نوع نينفر ینوع
دادن
Zext فشار
Zext û zorفشار
Zext ی/دشواریفشار/پافشار
Zextفشار
Zeyan e; qire 2. Girover
Zêyezê kirin بع بع و مع مع کردن گوسفند و بزها
Zêyezê بع بع کردن یصدا
سفندان و بزها و بره ها و گو
بزغاله هاست
Zeyî نو عروس
Zeyî که بعد از ازدواج یدختر
هي/هدديايم یبه ملاقات خانه پدر
بار بعد از نياول یکه برا یا
دهنديازدواج به دختر م
Zeyîtî ملاقات نو عروس با خانواده
Zeyno نبيمخفف اسم ز
Zeyt روغن
Zeyt تونيروغن ز
Zeyt یروغن/چرب
Zeytûn زيتون
Zeytûn تونيز
Zeytûn اسم دخترتونيز/
Zeytûnî یتونيز
Zibare کار ميتقس
Zîbeq یمواد معدن ینوع
Zibil آشغال / فضولات حيواني
Zibil زباله/آشغال
Zibil نيزباله/آشغال/سرگ
واناتيح
Zibilgeh یآشغالدان
Zibir û zengî ت/ خشون
ینامهربان
Zibûn دامن
Zicêf kirin یدوز نهيپ
Zicêf کفش ريکف و ز
Zid هيبرعکس/ضد/عل
Zifaf شب زفاف
Zift ريق
Zift آسفالتريق/
Ziftik آکنه / جوش صورت
Zigoyî شکمو
Zîgurd که ازدواج یمجرد/کس
نکرده است
Zîh
Ziha خشک
Ziha مار بزرگ/اژدها
Zîk
Zik çêrandin یشکم چران
Zik gihiştin ber dêv حاملهمانيبودن زمان زا کيبودن/نزد
Zik lê bûn def شکم گندهیپرخور/
Zik lê qurequr kirin قارو قور یصدا
یشکم به هنگام گرسنگ
Zik شکم
Zik شکم
Zikat lê çûyîn یبودن/ب ريفق
بودن چارهيبودن/ب زيچ
Zikat ذکات
Zikberçûyî چاق/شکم گنده
zikberîçûn از چاق شدن هيکنا
Zikçêlخيلي شکمو
Zikçorشکمو
Zikêş شکم درد
Zikêşî شکم درد
Zikêxwe ketin ناراحت شدن
Zikî شکمي
Zikir kirin ی/مراسم شکر گزاريیذکرگو
Zikir /و تشکر یادآوريذکر خدا
ازنعمات خدا
Zikmakî یمادرزاد
Zikmakî مادر زادي / مادري
Zikmakî یمادرزاد
Zikmezin چاق
417
Zikmezin شکمو
Zikneشکمو
Ziko شکمو
Zikqelêş ی/وحشیدرنده خو
Zikraketin شانيدرو يیذکرگو
Zikreş یرتيحسود/غ
Zikreş شکمو / شکم سياه
Zikreşî بد دلي / دشمني
Zikreşî بودن یرتي/غیحسود
Ziktêrdek شکم بزرگ/شکم گنده
Ziktilêr شکم بزرگ
Ziktojen شکمو
Zil بزرگ/ گنده
zil [III] tev dan û vîz kirin
Zîl dan جوانه زدن
Zil kirin یزيقهر کردن/از چ
/دور شدندنيبر
Zil man مات و مبهوت ماندن
Zîl جوانه
Zîl ناهايجوانه نباتات و گ /
مار شين
Zil قهر کردن/نفرت کردن
Zil ین
Zilam بزرگ
Zilam مرد
Zilam /جوانمرد/ندهيمرد/شوهر/جاسوس/نما
شجاع
Zilam جوان
Zîlan واقع در یاسم دره ا
/ اسم دخترهيسرحد کردستان ترک
Zîlan اسم دختر
Zîlan باد سخت و خشک
Zîlan وانيح ايسرنوزاد دام
Zîlan در ديکل یکه برا یسوراخ
کننديم جاديدرها ا
Zilan گردباد
Zîlan گردباد/اسم زن/اسم درهدر کردستان/سوراخ یا
Zile تو گوش زدنیليس /
Zilf سويزلف/گ
Zilhêz ابرقدرت
Zilhimî / از رنگ و رو افتاده رنگ پريده
Zilik لوله فالوب در اندام یزنايلوله م ريزنان که ز یجنس
قرار دارد
Zîlik ی/جوانه هایبهار اهانيگ
یبهار
Zilik نحيف / خيلي لاغر
Zilînk صفت براي گودرفتگي چشم
Zilm ظلم
Zilm ظلم
Zilm ظلم/ستم
Zilmat یکي/تاریظلمان
Zîlo ري/حصلويز
Zilq مدفوع پرندگان
Zilqitandin / کردن ترساندن ديتهد
zilqitîn وحشت دني/ ترسدنيکابوس د /
کردن
Zilûk ريحص
Zilûke تيچوب کبر
Zimag کوه / جهت کي یجهت شمال
دار کوه هيسا
Zimag کوه کي یضلع شمال
Ziman di dêv ketana اگر بتواند شروع به حرف زدن کند
Ziman زبان
Ziman زبان / کليد
Ziman زبان
Zimandirêj /اوهيزبان دراز
گو/پرحرف/پررو
Zimandirêj زبان دراز / فک زن
Zimanê yekî li ser xwe
Zimanê zikmakî یزبان مادر
Zimanê zikmakîزبان مادري
Zimanfis حروف را توانديکه نم یکس
که لکنت یبطور واضح تلفظ کند/ کس
زبان دارد
Zimanfisek که لکنت یکس
زبان دارد
Zimangez گس / تند
418
Zimankujî زبان کشي
Zimannas زبان شناس
Ziman-nas زبان شناس/استاد زبانی/محقق زبان شناسیشناس
Zimannasî زبانشناسي
Ziman-nasî زبانیزبان شناس قاتي/تحقیشناس
Zimanokلهجه
Zimanparêz / محافظ زباننپاسدار زبا
Zimanxweş خوش زبان/خوشانيب نيريصحبت/ش
Zimanzan زبان دان
Zimanzan زبان شناس/پرفسور زبانیشناس
Zimanzanî یزبان شناس
Zimanzanîزبانشناسي
Zimanzanزبانشناس
Zimanzêrîn که رازنگه یکس
/رک گوستيدار ن
Zimet اي یامکانات کس ايکار
رآوردن و را به ذمه خود د یشرکت
کردنش/تعهد در قبال یضامن
یکس ايامکانات شرکت
Zimezim kirin بع بع کردن گوسفندان
Zimezim بع بع کردن یصدا
گوسفندان
Zimhêr به مجموعه محصولات برداشتي گفته مي شود
Zimhêr دخل/درآمد
Zimîn یتالاب تلوپ کردن/صدا
خوردن نيزم ی/صدایزيافتادن چ
Zimpere دهسمبا
Zimrûd جواهر یزمرد/نوع
zîn kirin را نيآماده کردن اسب/ز
برپشت اسب سوار کردن
Zîn li bizinê kirin عجولانه رفتار کردن
Zîn زين
Zîn اسب نيز
Zîna kirinزنا كردن
Zinar تخته سنگ
Zinar سنگ بزرگ/سخره
Zinarسنگ بزرگ / صخره سنگي
Zincî رگ پدربزرگجد/پدربز
Zincîr ريزنج
Zincîr زنجير
Zincîr ريزنج
Zincîrbend به یبرا یريدستبند/زنج
یزيچ اي یکس دنيبند کش
Zincîrbendî که در بند یکس
زده شده است ريکه زنج یزياست/چ
Zindan زندان
Zindan زندان
zîndan زندان / حبس
Zindî ye û her gav xeter-
Zindî جاندار/زنده
Zîndî زنده
Zindîq ني/کافر/خانيد یب
Zindîqê zindîq نيد ینجس/حرام/کافر/ب
zîne / سرد کردن / متوقف کردن کشتن
Zînet شي/آرانتيز
Zînet زيور و زينت
Zing زنگ
Zingezing متناوب بهم خوردن یصدا
یآهن ليوسا
Zingilîn واناتيمردار شدن/مردن ح
/مردن سگ
Zingilokحلقوم / سيب آدم
Zingîn بهم یزنگ خوردن/صدا یصدا
یآهن یزهايخوردن چ
Zingînî jê anîn به صداکه بعد يیاز صدا هيدرآوردن/کنا
دهيمحکم در گوش شن یلياز خوردن س
شوديم
Zingînî زنگ خوردن
Zînî تپه/کوه
Zinîn جمع کردن دنيچيف پکلا/
نخ/جمع کردن نوار
Zînkirî سفر یاسب آماده برا
419
Zintod برجسته/فونت ینوشته ها
بزرگ
Zintol کليگنده/بزرگ/مرد درشت ه
Zîp نياز سال ما ب يیروزها
که از نياسفند ماه و فرورد
شونديشمرده م منيخوش یروزها
Zîp زيپ
Zîpermasî يیايدر یماه ینوع
Zîpik تگرگ
Zîpik تگرگ/حباب
Zipitandin فشار دادن/ به زوريیدر جا یزيجادادن چ
Zipitîn به زور قرار دادن/جا دادن/فشار دادن
Zipîzer زرد رنگ یليخ
Zipper پشت گردن/عضلات پشت گردن
Ziq bûn رتيخشک شدن/مات ماندن/ ح
تحرک ماندن یکردن/ب
Ziq dan تکان دادن
Ziq kirin تحرک یکردن/بخشک
کردن/ساکت کردن
Zîq man خيره شدن
Ziq تحرک ی/برانيخشک /مات/ح
ziqeziq کره خر ايعر عر خر
Ziqeziq عرعرخر یصدا
Ziqinandin تکان دادن/به حرکت درآوردن
Ziqinîn دنيتکان خوردن/لرز
Ziqitandin به درد آوردن/آزار دادن
Ziqitîn دني/آزار ددنيدرد کش
Ziqûm û zeherman دو برگرفته نيا
ست که یو درخت سم اهياز دو گ
بکار یبعنوان فحش در زبان کرد
روديم
Ziqûm نوعي درخت
Ziqûm درخت است با شکوفه ینوع
سرخ رنگ که در اي ديسف یها
سرطان بکار یماريب یبار یداروساز
/فحشروديم
Zir واژه نيا یدر زبان کرد
یاصل انيه بک اديم یقبل از کلمات
یو راست نبودن است/ناپدر
ی/نامادر
Zirandin عر عر کردن
Zîranewa کنجکاو
Zîranî یکنجکاو
Ziraq اولين تلالو خورشيد
Ziraqet زحمت / سختي
Zirar ضرر
zirar kirin ضررکردن
Zirar ضرر
Zirarê ketinزيان و ضرر ديدن
Zirav کيبار
zirav bûn شدن/لاغر شدن کيبار
zirav kirin کيلاغر کردن/بار
کردن/شفاف کردن
Zirav صفرا سهيک
Zirav نازک / باريک
zirav لاغرکيبار/
Ziravbihîstiyar / نازک نارنجي عزيز
ziravî ی/لاغریکيبار
Ziravîçk تکه مورب شکل از هر چيزي
Ziravk qetîn زهرترک شدن
ziravk صفرا سهيک
Ziravqetî ترسو
zirbav یناپدر
zirbe یقفل در از نوع چوب
Zîrç مدفوع پرندگان
Zirçanpoz از دماغ فيل افتاده
Zirçêre زييکه در فصل پا یاهانيگ
دهندياز نو جوانه م
zirçî یزييپا اهيگ
Zirçik معقد پرندگان
zirçikî bûn ستادنيا یشدن/نا ماريب
شتنندا
zirçikî kirin خسته اريبس
دنيکش یاز کس اديکردن/کار ز
Zirçikî توانديکه نم یکس
دارد یمعقد یماريکه ب ی/کسنديبنش
Zirdê زن بابا ینامادر /
Zîre رهيز
420
Zire zir عر عر خر
Zîre که بعنوان رهيز اهيگ
شوديهم استفاده م هيادو
Zirehpûş گهضد گلو قهيزره/جل
Zîrek زرنگ
Zîrek رکيز
Zîrekî یرکيز
Zirênc معدن ینوع
Zîrevan عاقل/باهوش
Zirezir kirin سخن هودهيب
کردن هيگر یگفتن/زر زدن/الک
Zirezir متناوب عرعر کردن یصدا
حرف یرمنطقيسخن گفتن/غ هودهيخر/ب
زدن
Zirezop مستبد/ستمگر
Zîrfon شيدرخت که برگها ینوع
شوديهم استفاده م ین چابعنوا
Zirî زالو/کرم/انگل
Zirîç زهيفشنگ/لگوله/سرن
Zirîkî pê ve girtin زالو صفتدنيچسب یکيبودن/مانند زالو به
Zirîkî زالو صفت
Zirîn عرعر کردن
Zirîn عر عر کردن
Ziringe زنگوله یصدا
Ziringîn یکردن/صدا نگيليت نگيليت
یهنآ یزهايبهم خوردن چ
Zirkeç ینادختر
Zirkête ملکه زنبورها
Zirme zirm سرفه یصدا
Zirmînî افتادن یصدا
Zirnazîq الاکلنگ
Zirney pelixandin عيرا ضا یکس
کردن
Zirney سرنا
Zirneyjen ی/نزنديکه سرنا م یکس
نواز
Zirnîx آهک
Zirnix تيکبر
Zîrok (بلوز )زنانه
Zirp یلشکر گاني
Zirpe یهلهله/سروصدا/شلوغ
zirpêt kirin خرها یريجفت گ
Zirpêt خرنر یريجفت گ
Zirpî گانياز یعضو
zirqetik حشره ینوع
Zirrezir kirin زر زدن
Zirt کردن دي/ تهد ديتهد
Zirt dan xwe چاقاخانباد کردن ی/الکیباف
Zirt kirin پز دادن
zirt اساس یرف بدروغ/ح
Zirt مغرور
Zirte zirt حرف زدن هودهيب
Zirteboz ري/غیارازل /اوباش/وحش
یاجتماع
Zirtek چاخان باف/دروغ گو
zirtezirt kirin یبا حرفها
را ناراحت یکس هودهيب
ناراحت کننده زدن یکردن/حرفها
Zirtezirt ی/بدنيمتناوب گوز یصدا
گفتن سخن هودهيجهت حرف زدن/ب
Zirtika hêkêزرده تخم مرغ
zirto چاخان /دروغ گو
Zirûf تي/وضعطيشرا
Zirûşt طبيعت
Zirviçandin و وهيله کردن م
هايسبز
Zirviçandin له کردن/فشاردادن
Zirx رزه
Zirx یزره جنگ
Zirxdar زره پوش
Zirxîآهني
Ziryan اسم پسر/ گرد باد/ طوفان
Ziryan وزدياز شمال م که یباد
zirz bûn بودن یعصبان
Zirz سرسخت/کله شقیعصب/
zirze ديچفت پشت در/کل
zirze/zirzile kirin دي/کلدنيچفت کش
کردن در
zişt زشت
421
Zîtik avêtin / لگد بازي کردن جفتک انداختن
Zîtik لگد
Zîtik واناتيلگد ح
Zîtkanê جفتک اندازي / لگد بازي
Zîtkavîtin لگد زدن/با پا زدن
Zîv نقره
Zîv نقره
Zîval ( باريکه / نوار) مثلا غزه
Zîvan بدن یرو یخالها
Zîvar zîvar kirin تکه تکه کردن
Zivêr bûn
zîvêr bûn شدن/ناراحت شدن زاريب
Zivêr kirin
zîvêr kirin کردن زاريناراحت کردن/ب
Zivêr وريز
Zîvêr یناراحت/عصب
Zîvhêlî نقره اي / از جنس نقره
Zîvî نقره اي
Zivil زباله/آشغال
zîvîn رنگ نقره ینقره ا ليوسا/
یا
Ziving اتاق
Ziving غار
Zivir زبر
Zivir ستيزبر/نرم ن
Zivir bûn زبر بودن
Zivir زبر / سخت
Zivirandin
Zivirandin دنبرگردان
Zivirîm
Zivirîn برگشتن
Zivirîn برگشن / دوباره آمدن
Zivirîn برگشتن
Zîvirok زيور آلات نقره اي
Zivistan زمستان
Zivistan فصل زمستان
Zivistanê serî girtin زمستان زودزمستان دنيرس/فرا رس
Zivrîtî زبربودن
Zivronek که بدور خود یزيفرفره/چ
چرخديم
Ziwa bûn خشک شدن
Ziwa kirin خشک کردن
Ziwa خشک
Ziwa خشک / بي آب
Ziwahî نا مرطوبیخشک/
Zîwan هرز اهانيگ
Ziwane ديسوراخ/زبانه کل
Zîwer ورآلاتيز
Ziwî انگل روده ها
Zîx dan نو رس/رشد کردن اهانيگ
اهانيگ
Zîx زرنگ / باهوش
Zix نرم دامها/فضولات نيسرگ
یوانيح
Zîx و اهانيگ دهيسرنورس
Zixt بد و بيراه / فحش
Zixur گردنه کوه
Zixur روزنه / سوراخ
Ziya خشک / بي آب
Ziyan انيز
Ziyan gihandin ضرر رساندن
Zîyan kirin ضرر رساندن
Ziyan نيچراگاه/زم
Ziyan ضرر/خسارت انيز/
Zîyan ضرر / زيان
Ziyandar مضر/خطرناک/ناسالم
Ziyanê xelqê çêrandin خود را یدامها
بردن گرانيد یبه چراگاهها
Ziyanî که در قبال خسارت یمبلغ
شوديوارده پرداخت م
Ziyankar رساند یکه ضرر م یکس
Ziyaret سرزدنداري/دارتيز/
Ziyaretkirin دنيد
/گردشاحتيکردن/س
Ziyîn کلاف نخ وکاموا دنيچيپ
Zîz یحساس/عاطف
Zîz صداي دلنشين
Zîzok پشه
Zîzصداي نازك
422
Zo جفت کي
Zom ها لاقييدر ريکه عشا يیجا
ننديگزيآنجا اسکان م
Zome صخره بزرگ
Zome اجتماع هيمنطقه/ناح/
که تابستانها به ینانيچادرنش
رونديم لاقيي
Zomîساندويچ
Zonp
Zop چماق
Zopirme غول چماق
zoq bûn شدن رهيخ
Zoq دهيچشمان متعجب/چشمان در
زده رتيشده/چشمان ح
Zor زور/سخت
Zor زور / فشار/ سخت
Zor یلي/خاديز
Zoran girtin یکشت
گرفتن/اقتدار
Zoran زورگو/مستبد
Zoran یمقتدر/ورزش کشت /
Zorbaz مستبد
Zorbe زرگو
Zorbetî يیرگوز
Zordar زور گو
Zordar زرگو/ستمکار/ظالم
Zordar ظالم
Zordarî یستمگر
Zordarî زورگويي
Zordarî يی/ظلم کردن/زرگویستمکار
Zordarîtî زورگويي
Zordayînفشار
Zordest رج از اراده / دست آدم خا
نبودن
Zordestî یستمکار
Zordestîزورگويي / ظلم
Zordestîسركوب / زورگويي
Zorê zorê به زور / به سختي
Zorekî با زور چماقیزورک/
Zorgayî زورگويي
Zorî یسخت
Zorîne تياکثر
Zorlêdan نزورزد
Zorزور / /توانی/انرژروين
Zorزياد / فراوان / زور
Zot kirin کردن زيت
Zot کردن لبه چاقو و آلات زيت
یآهن
Zot نينفر
Zov حشره/هزارپا ینوع
Zozan ييلاق
Zozan یلاقيي/مراتع لاقيي
Zozanan weke cemedankan tê bikaranîn
Zozanî لاقييکه به یکس
کوچ لاقييه به ک ی/کسانروديم
کننديم
Zozanييلاق
Zrdayîk زن بابا ینامادر /
Zû زود
Zû bi zû زود به زور / با سرعت
zû kirin بودن عيعجله کردن/سر
Zû زود / سريع
Zû زود/با عجله/نه سر وقت
Zugirtên
Zuhd یدار نيزهذ/د
Zuhdî زاهد
Zuhim ی/روغنیچرب
Zûka با عجله/زود
Zûkayî تند تندعيبه سرعت/سر/
Zûle دراز
Zumirtîs نوعي پرنده ناياب به رنگ زمرد
Zuqutim / کنايه از خفه شو زهرمار
zûr bûn ماندن رهيخ يیبه جا
zûr bûn شدن رهيخ یزيبه چ
Zûr شدن رهيخ يیبه جا
Zurbe گله گرگ ها
Zûre zûr زوزه
Zûrezûr زه سگ و گرگ زو یصدا
کردن یها/ناله کردن/زار
423
Zurg قله/اوج قله/نوک تپه
Zûrîn کردن/ناله کردن یزار
Zûrîn ناله دنيآزارکش/
کردن/زوزه کردن سگ و گرگ
Zûrîn زوزه کردن/نالهکردن یکردن/زار
Zûrin زوزه کشيدن / آه و ناله کردن
Zuriya
Zûrmayîn نزل زد
Zurne نوعي آلت موسيقي / سرنا
Zurnebêj دهل زن / نوازنده سرنا و دهل
Zûro چشمش به شهيکه هم یکس
دهياست/چشم در گرانيدست د
Zurriyet نسل/بقا
Zurxax یها ابيکه در آس يیجا
شوديم یآب از ان جار یآب
Zûtik derketin از در هيکنا
ت انجام سخ یفشار بودن وکارها
دادن/لاغر شدن
Zûtik معقد
Zûtir زودترعتريسر/
Zûtirîn نيعتري/سرنيزودتر
Zûtirka از عتري/سرزيقبل از هر چ
زيهر چ
Zûxal زميذغال/ه
Zûxav عفونت زخم
424
425
Tirs/Teşî ط ت / ترس/ دوك Tê ط / ت T/t دو تلفظ دارد
Ustî ئو گردن U ئو U/u
Şûştin او شستن Û او Û/û
Vala ڤ خالي Vê ڤ V/v
We و شما W و W/w
Xanî خ ساختمان Xê خ X/x
Yek ي يك Yê ي Y/y
Ziman ظ / ض / ذ / ز زبان Zê ظ / ض / ذ / ز Z/z
فرهنگ كنوني
ايده گردآوري كلمات كردي كرمانجي به صورت يك فرهنگ لغت چند سال پيش
مان ر عه به ذهن مانجي در جام كردي كر كلاس ستان در با دو سيد . آن را
با شد . ستقبال كرديم و از آن ا طرح هران ( م كز ) ت قيم مر هاي م كرد
همكاري صميمانه كار را بر حسب حروف تقسيم كرديم و گاهي نيز چند نفر
تدريج به ند . ياد بود يز ز كراري ن مات ت ند . كل كار كرد حرف يك روي
م مورد نظر نگ يادي فره هاي ز ستي ته كا كه الب سيد له ر ين مرح به ا ان
دارد . اين صرفا آغاز كار است . كه در گردد ستفاده هايي ا شتر از واژه تا بي شده تلاش نگ ين فره در ا
ستان ند . دو كاربرد دار نت يژه اينتر به و عات و ها، مطبو سانه ر
ن نشين گردآورنده اين فرهنگ از مناطق مختلف كرمانج نشين و حتي سورا
ست . شده ا ستفاده ناطق ا مام م هاي ت كان از واژه حد ام تا ستند و ه
گاهي بعضي واژه ها ممكن است به بيش از يك صورت نوشته شده باشد و ما
سعي كرده ايم همه حالت ها را حفظ كنيم .
عداد شاركت و ت يزان م يب م به ترت غت نگ ل ين فره ندگان ا سامي گردآور ا
كرده اند . ما اين كار را ادامه خواهيم داد كلماتي است كه جمع آوري
تا ضمن تلاش براي رفع كاستي هاي حتمي، هم كيفيت كار را افزايش دهيم
426
يك به تا هيم فزايش د عدي ا هاي ب چاپ براي ها را عداد واژه هم ت و
فرهنگ جامع تبديل گردد .
ن در اينجا لازم است از همه دوستاني كه به هر نحوي ما را در كار اي
فرهنگ ياري كرده اند به ويژه آقاي احمد محمدزاده سپاسگزاري كنيم .
شما بزرگواران نيز مي توانيد هر گونه همكاري يا انتقاد و پيشنهادات
با ما مطرح كنيد . [email protected]ايميلخود را از طريق
ك سرشت)ماكويي(علي پا
تلفظ مي شوند . شايد اين يكي از ايرادات الفباي لاتين حسن و علي است اما سنهَ و ليئَ دراصل نوشتار آنها به صورت
. باشد اما ازلحاظ علمي درست است
: توجهَمهم
سم دارد اما مي صداي حرف . هر حرفي فقط يك ا -2اسم حرف -1هر حرف در هر الفبايي داراي دو ويژگي است : تواند يك،دو يا چند صدا داشته باشد . الفباي كردي كرمانجي نيز اين ويژگي مهم را دارد . با يك مثال از انگليسي موضوع
جدول حروف الفباي كردي كرمانجي . ك گاهي س اما صدايش گاهي سي در انگليسي : اسم آن c روشن مي شود . حرف
: مثال در زير آمده استبا اسم و صداي حروف همراه با
Mînak Dengê tîpê مثال صداي حرف
Navê tîpêاسم حرف
Tîp حرف
Av آ آب A آ A/a
Ba ب باد Bê ب B/b
Car دفعه/ بار C/c ج Cê ج
Çar چ چهار Çê چ Ç/ç
Dar د درخت Dê د D/d
Ez عَ /اَ من E َعَ / ا E/e
Êvar شب/ عصر ا / ع Ê ع / ا Ê/ê
Firotin ف فروختن Fê ف F/f
Garis گ ذرت Gê گ G/g
Hesin ه / آهن ح Hê ح /ه H/h
Istêr ء ستاره I ء I/i
Îro اي امروز Î اي Î/î
Jar ژ لاغر Jê ژ J/j
Kal/Ketin افتادن/پيرمرد K/k ك Kê ك دو
427
تلفظ داردLoma ل به همين خاطر Lê ل L/l
Mêtin م مكيدن Mê م M/m
Nasîn ن شناختن Nê ن N/n
Ol ا دين O ا O/o
Par/Pez گوسفند/ سهم دو P/p پ Pê پ تلفظ دارد
Quran ق قرآن Qê ق Q/q
Reş ر سياه Rê ر R/r
Sivik ث / ص /س سبك Sê ث / ص / س S/s
Şev ش شب Şê ش Ş/Ş
الفبايَكردي
ا الفباهاي متعددي ) عربي، لاتيني، سيريليك،ارمني، فرانسه،انگليسي، ... ( نوشته شده است اما در زبان كردي تاكنون ب
حال حاضر دو الفبا براي آن تثبيت شده اند : رومن ) لاتيني ( براي كرمانجي و عربي ) آرامي ( با تغييراتي براي
تيني براي سوراني نيز استفاده مي كنند اما در مجموع سوراني . البته گاهي بعضي از الفباي عربي براي كرمانجي و يا لا
لاتيني براي كرمانجي و عربي براي سوراني قطعي شده است . هر يك از اين الفباها معايب و محاسن خاص خود را دارند
زيباتر، قابليت اما بيشتر زبانشناسان كرد الفباي لاتيني را به دلايلي ماننند زير بر الفباي عربي ترجيح مي دهند : ظاهر
بعضي حروف، تشخيص درست اقسام كلمه، ... اين موضوع استفاده بهتر در تكنولوژي مدرن مانند اينترنت، بيان دقيق تر
خود بحثي مفصل مي طلبد .
: يكَمثال
Ew Azad e . ئهَوَئازاده.
. ( است آزاد خواننده مي داند نام وي در جمله ي با حروف لاتين آزاد او آزاد است . ) با توجه به حرف بزرك در اسم
Ew azad e . ئهَوَئازاده.
خواننده مي داند وي آزاد است و مثلا در جملهي با حروف لاتين آزاد او آزاد است . ) با توجه به حرف كوچك در صفت
. ( زنداني نيست
ندارد و اين در آموزش يك زبان تاثير بسزايي در رسم الخط عربي امكان نشان دادن اسم خاص ) مانند مثال بالا ( وجود
اين الفبا نيست در اينجا صرفا موضوع البته اين به معناي رداين فقط يكي از ايرادهاي الفباي عربي است . دارد .
. نسبي است ارجحيت
428
ن مسلط بود پس از زبا چندين حرف دارد . اين الفبا توسط جلادت بدرخان زبانشناس كرد كه به 11الفباي لاتيني كردي
بر گرفته از مجله جلادت به نام هاوار ) فرياد ( نيز مشهور ) هاوار سال تحقيق تنظيم شد . الفباي لاتيني كه به الفباي 11
است با قاعده مهم اقتصاد زبان در زمينه الفبا سازگار است چرا كه هر چه تعداد حروف غير ضروي بيشتر باشد به همان
زش زبان تاثير نامناسب مي گذارد . به عنوان مثال يكي از عوامل اصلي مانع رشد جهاني زبان چيني ) ميزان بر روند آمو
الفباي لاتيني كردي همان طور خوانده مي شود كه نوشته مي . علي رغم قدرت چين ( الفباي زياد و سخت آن مي باشد
خودداري كرده است و اين از لحاظ علمي كاري شود . بدرخان از ورود حروف عربي در نظام نوشتاري كردي كرمانجي
وجود دارند اما در درست است . حروف غ، ذ،ظ،ض،ع،ح،... عربي هستند. حروف ح،ع، در كردي گفتاري كنوني
. كلمه مربوطه همان تلفظ رايج انجام مي گيرد ظنوشتار نشانه اي براي آن وجود ندارد اما به هنگام تلف
مي كنند . در نوشتار لاتيني نشانه اي را همانند عربي به صورت حلقي تلفظ ح و ع روفعلي،حسن ) كردها ح : مثال
. ( براي حلقي بودن وجود ندارد و فرد با توجه به آشنايي به زبان فقط هنگام تلفظ كردن آن را حلقي تلفظ مي كند
به نام خداوند يكتا كه انسان ها را از رنگ ها و زبان هاي مختلف
آفريد
كردي زبان
زبان مهم ترين وسيله ارتباطي انسان است . انسان به هر زباني تكلم
كند به همان زبان نيز فكر مي كند . اگر فردي به چندين زبان تكلم
كردي بر آن دارد . سلط را شترين ت كه بي ند مي ك كر باني ف به ز ند ك
ين گردد . ا مي سيم هايي تق جه به له خود كه ست باطي كردها بان ارت ز
جه ها گاهي آنقدر از همديگر دور هستند كه به جرات مي توان آنها له
را زباان هاايي مساتقل نامياد . كرمانجي،ساوراني،زازاكي،هورامي،لكي،
ين ند . در ا مي دان كردي هاي جه گي را از له شاهي ... هم لي، كرمان في
سانه اي بي و ر حوزه اد تر در سبي به شد ن سوراني از ر مانجي و يان كر م
هستند . اگر بخواهيم نگاهي به دور از احساسات ملي گرايانه برخوردار
مانجي و كه كر فت جرات گ به توان مي ندازيم ضوع بي ين مو به ا كردي
سوراني دو زبان مستقل اما از يك ريشه هستند . تفاوت هاي دستوري و
زبانشناختي ) جنس كلمه،جمع بستن اسم، حالت كنايي، مجهول شدن، صرف
زيادي دارند . زمان ها،... (
حوزه تكلم كردي كرمانجي
درصاد 74الاي 61به تاييد بيشتر كردها، كرمانجي زبان ارتبااطي باين
درصد باقي به ديگر لهجه هاي كردي تكلم مي كنناد 34الي 21كردهاست و
. كردي كرمانجي در حوزه جغرافيايي وسيعي كاربرد دارد: تقريبا تمام
ليون كرد تركيه به زازاكي تكلم مي كنناد (، مي 2كردهاي تركيه ) حدود
يت كردهااي مقايم كردهااي ساوريه،مناطق شامالي كردساتان عاراق، اكثر
اروپا،كردهاي لبنان، اسرائيل، افغانستان، سودان، خراسان، قزاقستان،
ستان، جان، ارمن هوري آذرباي ستان،ليبي،الجزاير، جم قرقيزستان،تركمن
ن،پاكسااتان، خلخال،قزوين،رودبااار، اكااراين، گرجسااتان، روسيه،بلوچستا
429
لدران، ضياالدين، چا قره خوي ، شت، بي ) ماكو،شوط،پلد جان غر آذرباي
سلماس، اروميه(،دماوند .
شاعران و نويسندگان زيادي به كردي كرمانجي قلم فرسايي كرده اند .
افرادي مانند احمد خاني، فقي طيران، ملاي جزيري با آثار كلاسيك خود و
ن ساني مان سندگان ك كادمي نوي جايزه آ نده مد اوزون ) بر خوين، مح د جگر
با شمو عرب سه (، مه فران شعر مالار جايزه نده موس ) بر شيخ سوئد (،
آثار معاصر .
بر اساس تحقيقات هفت ساله لوئي ژان كالوه زبانشناس فرانسوي كه در
ا شماره منتشر شده رتبه جهاني كردي در مقايسه ب فرانسه در جهانمجله
آذري، فارسي ،تركي قابل تامل است و اين نشان مي دهد زبان كردي مورد
، 31بي مهري خود كردها قرار گرفته اسات . در ايان تحقياق رتباه كاردي
le français dans le monde no 355 janvier 2008است : 27و تركي نيز 00، آذري 04فارسي
يدي شده است و حتي اين زبان به ويژه در سالهاي اخير وارد مرحله جد
ندين ستان (،چ سه(،اگزتر ) انگل سوربن ) فران ند شگاههايي مان در دان
ته ما نك گردد . ا مي تدريس صيلي شته تح نوان ر به ع يه شگاه ترك دان
تاسف بار برخورد سياسي حكومت اقليم كردستان عراق با اين زبان است .
م عراق كر هاي توجهي از كرد بل عداد قا كه ت ين غم ا لي ر بان ع انجي ز
كه حد ) بان وا جاد ز نه اي به بها سي و خوردي سيا با بر مت ستند، حكو ه
حذف و مدارس شگاهها و مانجي را در دان تدريس كر ندارد ( مي ناي عل مب
مانج ناطق كر قط در م كرد و ف علام سمي و اداري ا بان ر سوراني را ز كرد
كرمانج نشين تا مقطع ابتدايي را مجاز دانست. علي رغم اعتراض كردهاي
تار ين رف شد. ا ته يده گرف هم ناد مر م ين ا سوران ا هاي ضي از كرد و بع
سياسي بيشتر خوشايند تركيه بود.
رهنگف –(ي)كرمانج كردي
فارسيواژه 00222
430
به ترتيب ميزان فعاليت :
عمرزاده شهناز،پاک سرشت علی
آران ساريا،محموديهاشم
شمسي،منصور كوچركاروان
،قلي زاده ، محسنعجميناصر
،پاداشكژال شيرين دولت پور،
يوسفيافسون
Kurmancî / 1