ÊíÒËÃѺ»ÃЪҪ¹ coronavirus disease 2019 · covid-19 femt, doe, ddc, thai-moph pheic...
TRANSCRIPT
Coronavirus Disease 2019
www.cdce.me
(COVID-19)
ผลตโดย พ.ท.ดร.นพ.ภพกฤต ภพธรองกรทกท.หน.แผนกควบคมโรคตดตอและกฏเวชวทยา กสวป.พบ.
ÊíÒËÃѺ»ÃЪҪ¹
11 ก.พ. 2563
Field Epidemiology and Management Training (FEMT)กองระบาดวทยา กรมควบคมโรค กระทรวงสาธารณสข
สนบสนนโดย
âäµÔ´àª×éÍäÇÃÑÊâ¤âÃ¹Ò 2019
สถานการณการระบาดPandemic COVID-19Public health emergency ofinternational concern(Jan 30, 2020)
Attacked areas1. China2. Hong Kong3. Macau4. Thailand5. Japan6. Vietnam7. Singapore8. Taiwan9. South Korea10. Nepal
11. USA12. France13. Australia14. Malaysia15. Canada16. Cambodia17. Sri Lanka18. Germany19. India 20. UAE
21. Philippines 22. Finland 23. Italy 26. Russia 25. Spain 26. Sweden 27. UK 28. Belgium29. Egypt
Canada
United States
Australia
Europe & Russia
ขอมล ณ วนท� 15 ก.พ. 63
https://gisanddata.maps.arcgis.com/apps/opsdashboard/index.html
COVID-19 FEMT, DOE, DDC, THAI-MOPH
Africa
เสนโคงการระบาดของโรค COVID-19 COVID-19 FEMT, DOE, DDC, THAI-MOPH
PHEIC by WHO
COVID-19 is thename officially
1st announcement; 2019-nCoV
by China
China; Changing Case Definition
12 ธ.ค. 62 ผป�วยรายแรก29 ธ.ค. 62 พบผป�วยเป�นกลมกอนใน Wuhan1 ม.ค. 63 ลางตลาดคาอาหารทะเลใน Wuhan
2019-nCoV genomein GenBankby China 1st report of
human-to-humantransmission in
Wuhan
China shut downanother major city
https://www.ecdc.europa.eu/en/geographical-distribution-2019-ncov-cases
ÁѸ°ҹÍÒÂآͧ¼Ù�»�Ç·Õ辺¹Í¡»ÃÐà·È¨Õ¹= 45 »� (2-74)
ขอมลการระบาดของโรคขอมล ณ วนท� 16 ก.พ. 63
https://www.worldometers.info/coronavirus/
COVID-19 FEMT, DOE, DDC, THAI-MOPH
by Bhophkrit Bhopdhornangkul, M.D., M.P.H., PH.D.
464646
555555 545454
393939
636363
323232292929
262626222222 222222
191919 191919 191919151515
111111 111111888 888 666 555
313131
999444 333
23 ม.ค.
24 ม.ค.
25 ม.ค.
26 ม.ค.
27 ม.ค.
28 ม.ค.
29 ม.ค.
30 ม.ค.
31 ม.ค.
1 ก.พ.
2 ก.พ.
3 ก.พ.
4 ก.พ.
5 ก.พ.
6 ก.พ.
7 ก.พ.
8 ก.พ.
9 ก.พ.
10 ก.พ.
11 ก.พ.
12 ก.พ.
13 ก.พ.
14 ก.พ.
15 ก.พ.
0
25
50% = (No. of increased new cases today/ No. of cases in yesterday)*100
by Bhophkrit Bhopdhornangkul, M.D., M.P.H., PH.D.
474747
646464
373737434343
333333
252525292929
252525 222222171717 191919 181818 151515 151515 131313 131313 121212 121212 121212 101010 131313 101010 101010 999
23 ม.ค.
24 ม.ค.
25 ม.ค.
26 ม.ค.
27 ม.ค.
28 ม.ค.
29 ม.ค.
30 ม.ค.
31 ม.ค.
1 ก.พ.
2 ก.พ.
3 ก.พ.
4 ก.พ.
5 ก.พ.
6 ก.พ.
7 ก.พ.
8 ก.พ.
9 ก.พ.
10 ก.พ.
11 ก.พ.
12 ก.พ.
13 ก.พ.
14 ก.พ.
15 ก.พ.
0
50
% change of deaths per day
% change of New cases per day
รอยละการเปล�ยนแปลงของผป�วยโรค COVID-19 ท�เพ�มข�นในแตละวน (ม.ค.-ก.พ. 63)
รอยละการเปล�ยนแปลงของผป�วยโรค COVID-19ท�เสยชวตในแตละวน (ม.ค.-ก.พ. 63)
Local transmissionมรายงานการระบาดของโรคในทองถ�น หมายถงการตดตอจากคนสคนภายในประเทศน�นเองโดยท�คนใดคนหน�งไมเคยมประวตเดนทางไปยงพ�นท�เส�ยงหรอพ�นท�ท�มการระบาดของโรค
มรายงานท� จน ญ�ป�น ไตหวน เวยดนาม สหรฐอเมรกา เยอรมน ไทย ฝร�งเศสสงคโปร ฮองกง เกาหลใต มาเลเซย และองกฤษ (15 ก.พ. 63)
COVID-19 FEMT, DOE, DDC, THAI-MOPH
กลมเส�ยงตอการสมผส COVID-19 1. ผท�อาศยในประเทศจน โดยเฉพาะ
เมอง Wuhan2. ผท�เดนทางเขาไป-ออกจาก
เมอง Wuhan.3. บคลากรทางการแพทย และ
สาธารณสข4. พนง.ขบรถไมประจาทาง(รบ นทท.) 5. ผท�มอาย > 50 และมโรคประจาตว
เร�อรง เชน เบาหวาน โรคหลอดเลอดและหวใจ เป�นตน
https://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(20)30183-5/fulltext
อตราป�วยตาย (Case Fatality Rate)~ 2.0
(มแนวโนมลดลงเร�อยๆเม�อเวลาผานไป)EOC, DDC, Thai-MOPH
(มกมอาการรนแรงเส�ยงตอการเสยชวต)
ทกเพศ ทกวยสามารถสมผสโรคไดท�งหมด
COVID-19 FEMT, DOE, DDC, THAI-MOPH
คณสมบตทางจลชววทยา
(+)ssRNA virus => ตดตอไดงายและพบไวรสในกระแสเลอดไดนาน
อยใน Coronaviridae familyมเปลอกหม (enveloped) => ฆาไดดวย Alcohol หรอสบ/ ผงซกฟอกรปรางกลมหรอมหลายแบบขนาด 80-120nm diameter (ใหญท�สดของ RNA virus)
https://thebiologynotes.com/the-novel-coronavirus-2019-ncov-an-overview/
COVID-19 FEMT, DOE, DDC, THAI-MOPH
โครงสรางของไวรส "BetaCoV/Wuhan/IVDC-HB-01/2019" หรอ SARS-CoV-2 จดอยในBetacoronavirus (เหมอนกบ SARS-CoV และ MERS-CoV)
กลมคารโบไฮเดรทเป�นป�มๆ(spikes: S protein) ย�นออกไปจากอนภาคไวรส
ทาใหเม�อดดวยกลองจลทรรศน
อเลกตรอน จะเหนเป�นเหมอน มงกฎ (ภาษาลาตน corona = crown)
โปรตนเปลอกหมไวรส
โปรตนเย�อหมไวรส
โปรตน hemagglutinin-esterase
โปรตนหนามของไวรส
SARS-CoV-2
COVID-19 FEMT, DOE, DDC, THAI-MOPH
สามารถตดเช�อท�งมนษยและสตว
กอโรคไดท�งในคนและสตวหลายชนดสตวป�กสตวเล�ยงลกดวยนม (เชน มา วว แมวสนข คางคาว กระตาย หน อฐ และสตวป�าอ�นๆ)สตวเล�อยคลาน เชน งเป�นไวรสท�กอโรคไดท�งในคนและสตวโดยเฉพาะในระบบทางเดนหายใจและทางเดนอาหารแพรจากสตวไปกอโรคในคนได (zoonoticinfection)https://www.si.mahidol.ac.th/sidoctor/e-
pl/admin/article_files/1410_1.pdf
COVID-19 FEMT, DOE, DDC, THAI-MOPH
ทาไมถงระบาดในวงกวาง1. เพราะเป�น RNA virus จงมโอกาส กลายพนธสง (Mutation) 2. มโฮสทหลากหลายท�ตดเช�อไดทาใหเกดการตดเช�อ ขามสป�ชส (cross-species transmission)ได มากข�น โดยเฉพาะในสถานท�ท�นาสตวเหลาน�มาอย รวมกนอยางหนาแนนเชน ตลาดคาสตว
https://www.si.mahidol.ac.th/sidoctor/e-pl/admin/article_files/1410_1.pdfCOVID-19
COVID-19 FEMT, DOE, DDC, THAI-MOPH
ระยะฟ�กตว= 2 - 14 วนแพรโรคไดเม�อมอาการและอาการแสดงแลวเทาน�น
ระยะฟ�กตวเฉล�ย 5.2 วน(95%CI = 4.1-7.0)
COVID-19 FEMT, DOE, DDC, THAI-MOPH
ผป�วย 1 รายสามารถแพรเช�อใหคนอ�นไดเฉล�ย 2-4 คน
ท�งน�ข�นกบความหนาแนนของประชากรและฤดกาล
หรอ Basic Reproductive Number(R0) = 2.2 คน (95%CI = 1.4-3.9 คน)
COVID-19 FEMT, DOE, DDC, THAI-MOPH
อยไดนานแคไหนพ�นผว: โลหะ แกว ไม หรอพลาสตกไดนาน ~ 4-5 วน (ณ อณหภมหอง)อณหภม: 4 องศา ~ 28 วน ถา > 30 องศา อายจะส�นลงความช�น: > 50% จะมชวตอยไดดกวาท� 30%
วารสารการตดเช�อในโรงพยาบาล 6 ก.พ. 63
ขอมลของ SARS-CoV strain P9 จานวนเช�อ ~10^5
SARS-CoV-2
COVID-19 FEMT, DOE, DDC, THAI-MOPH
การทาลายเช�อ70-95% Alcohol (~30 วนาท)0.5% Hydrogen peroxide (~1 นาท)0.01% Na hypochlorite (~1 นาท)0.23-0.47% Providine (~15 วนาท- 1 นาท)ความรอน > 56 องศาอยางนอย 20นาท (65 องศา นาน 5 นาท)UV-C จากแสงแดด ระยะ 3 cm นาน15 นาทกรด < 5 หรอ เบส > 9 (สบ)
หมายเหต ใชขอมลของ SARS
COVID-19 FEMT, DOE, DDC, THAI-MOPH
Chlorhexidineใชไมไดผลนะ!
ตนกาเนดเช�อ
มหลกฐานจากการถอดรหสพนธกรรมพบวา 2019-nCoVมตนกาเนดมาจาก "คางคาวมงกฎเทาแดง"
แตยงไมยนยนวา สตวตวกลางหรอสตวท�นาเช�อมาสคน เป�นสตวประเภทใด
https://www.biorxiv.org/content/10.1101/2020.01.22.914952v1.full.pdf
(Rhinolophus affinis)
COVID-19 FEMT, DOE, DDC, THAI-MOPH
ชองทางการแพรโรครปแบบการระบาด: คนสคน
ละอองฝอยน�ามกน�าลาย เป�นชองทางหลกเช�อขบออกทางอจจาระได (SARS ~ 9-14 วน)การขย�ตา (เช�อผานเย�อบตา)สมผสใบหนาและปาก
Lancet. 2004 May 22;363(9422):1699-700.
COVID-19 FEMT, DOE, DDC, THAI-MOPH
ไข
ไอ
เจบคอ
น�ามกไหล คดจมก
หอบเหน�อย แนนหนาอก
เม�อยเน�อเม�อยตว
ปวดศรษะ
ออนเพลย
ทองเสย
คล�นไส อาเจยน
อาการและอาการแสดงของโรคCOVID-19 FEMT, DOE, DDC, THAI-MOPH
ป�องกนการสมผสโรคตดเช�อไวรสโคโรนา 2019(COVID-19) ไดอยางไร?
COVID-19 FEMT, DOE, DDC, THAI-MOPH
Hand washing
ลางมอดวยสบและน�าสะอาดอยางนอย 20 วนาท(หรอลบมอดวยเจลแอลกอฮอลแลว รอจนเจลแหง)
COVID-19 FEMT, DOE, DDC, THAI-MOPH
Wearing maskproperly
สวมหนากากอนามยอยางถกตอง สเขมอยดานนอก สออนอยดานใน ป�ดปากและจมก คลมคาง บบด�ง + ลางมอ
ผท�ไมป�วยสามารถสวมหนากากผาได แตผท�มอาการป�วยใหสวมหนากากอนามยเพ�อประสทธภาพในการควบคมการแพรกระจายโรค
COVID-19 FEMT, DOE, DDC, THAI-MOPH
Don’t touchyour face
หลกเล�ยงการสมผสใบหนา ขย�ตา แคะจมก และสมผสปาก เพ�อลดโอกาสการนาเช�อโรคเขาสรางกายผานทางตา จมก และปาก
COVID-19 FEMT, DOE, DDC, THAI-MOPH
Cover your mouthand cough
ไอ จาม ในคอเส�อหรอแขนพบหลกเล�ยงการใชมอป�องปากและจมก ถาใชมอป�องปากและจมก ตองลางมอใหสะอาดทกคร�ง
COVID-19 FEMT, DOE, DDC, THAI-MOPH
Always wipes
ดวยแอลกอฮอล หรอ น�าสบ (ข�นกบลกษณะพ�นผวสมผสน�นๆ)
เชด ทาความสะอาด พ�นผวท�หยบจบ สมผสบอยๆ เชน ลกบด ท�จบประต ราวบนได ป�มกดลฟทวสดอปกรณคอมพวเตอร เป�นตน
COVID-19 FEMT, DOE, DDC, THAI-MOPH
Stay home
รบทาธระ รบกลบท�พกหากจาเป�นตองไป ใหสวมหนากาก ลบมอดวยเจลแอลกอฮอลดวย
หลกเล�ยงการไปในสถานท�ท�ผคนหนาแนน โรงหนง หางสรรพสนคา ศนยอาหาร สถานขนสง สนามบน สถานรถไฟฟ�า เป�นตน
COVID-19 FEMT, DOE, DDC, THAI-MOPH
Close toiletlid
เพ�อลดโอกาสการฟ�งกระจายของไวรส ซ�งถกขบออกทางอจจาระได
เลอกใชผลตภณฑขจดคราบโถสขภณฑใสในถงพกน�าเพ�อฆาเช�อโรค
ป�ดฝาชกโครกทกคร�งท�กดลาง
COVID-19 FEMT, DOE, DDC, THAI-MOPH
Getting Flushot
เพ�อลดโอกาสการป�วยซ�งจะมอาการและอาการแสดงคลายกบการตดเช�อ 2019-nCoV จะไดไมถกเฝ�าระวง ตดตาม(ไมไดชวยป�องกนการตดโรค 2019-nCoV นะ)
ควรฉดวคซนป�องกนไขหวดใหญ
COVID-19 FEMT, DOE, DDC, THAI-MOPH
Thank you!
www.cdce.me
ÊÒÁÒöµÔ´µÒÁʶҹ¡Òó�¢Í§âäµÔ´àª×éÍâ¤âÃ¹Ò 2019ä´�·Õè á¼¹¡¤Çº¤ØÁâäµÔ´µ�ÍáÅСկàǪÇÔ·ÂÒ ¡ÊÇ».¾º.
·Õè www.cdce.me ËÃ×Í ¡ÃÁ¤Çº¤ØÁâä ¡ÃзÃǧÊÒ¸ÒóÊØ¢https://ddc.moph.go.th/viralpneumonia/situation.php
COVID-19 FEMT, DOE, DDC, THAI-MOPH