fil fray botod
Post on 21-Oct-2014
12.766 views
DESCRIPTION
TRANSCRIPT
Fray Botod Inihanda ni Nikki Reyes
Fray Botod
sinulat ni Graciano Lopez Jaena
tungkol sa karaniwang prayleng Espanyol na dumarating sa Pilipinas at ginagamit ang relihiyon sa pagmamalabis sa iba
ipinapakita ang mga bisyo ng mga prayle at ang pagsinil ng mahal sa paglilibing at pagpapatubo ng malaki sa mga utang
Ang Kwento
ang kwento ay umiikot sa diskusyon ng isang Pilipino at ang kanyang liberal na kaibigan na isang Kastila
sila ay nasa plasa at nakita si Padre Botod na may kasamang babae
sinasampal n’ya ang babae na nagmamakaawa at humihingi ng kapatawaran
Ang Kwento
nagulat ang Kastila na si Padre Botod ang Kura Paroko sa bayan dahil sa Espanya, sila ay pinaalis na
ngunit nananatili sila sa Pilipinas, nagmamalabis hindi lamang sa isipiritwal na bagay kundi sa pamahalaan at sa kalaswaan
sabi ng Kastila ang mga ganyang tao ay dapat lasunin at balang araw, pagbabayaran nito ang kanyang mga kasalanan
Paglalarawan
ang Pari Botod ay di niya pangalan o apelyido, kundi ito ay tinaguri sa kanya ng tao dahil sa malaki niyang tiyan
ang bininyagang pangalan n’ya ay Ana (Ano sa ibang libro) dahil ipinanganak siya sa Kapistahan ni Santa Ana -- ang ina ng mahal na Birhen
siya ay taga-Aragon
Paglalarawan
ang magulang niya ay hindi kilala
natagpuan siya ng isang mangingisda sa ilog ng Ebro malapit sa simbahan ng “Our Lady of Pillar”
nang sumapit ang ika-14 na taon, tumakas siya at pumunta sa Villadolid sa kumbento ng mga Agustino
Paglalarawan
nung siya ay 21, naatasan s’yang tumungo sa Pilipinas
dumating s’ya mahiyain
ngunit nung lumipas ang limang taon na kumakain ng saging at papaya at maging paroko sa bayan siya ay yumaman at lumaki
Paglalarawan siya ay pandak, bilugan ang mukha parang buwan,
bilugan ang pisngi, makapal ang labi, maliit ang kanyang mata, mapula ang ilong at malaki ang mga butas nito kaya madali siyang makaamoy
mamula-mula ang kanyang buhok, bilugan ang ulo kagaya ng bao ng niyog, kunot ang noo at matalas tumingin, at maikli ang leeg
malaki ang kanyang tiyan na nakausli
inihalintulad siya kina Don Quixote at Sancho Panza
Pag-uugali
mas matakaw kaysa kay Heliogabalus (roman emperor)
isang usurero
mas masahol kaysa sa hudyong nagpapahiram ng pero
mahilig sa babae katulad ng isang sultan
mayroon siya ng lahat ng gusto niya at masyado siyang “nagiindulge” sa mga ito
Ayon kay Zola
Si Padre Botod ay patabain na baboy na kumakain, umiinom, natutulog, at walang iniisip kundi isatisfy ang kanyang “appetite”
Ang Kwento
lumabas si Padre Botod sa “parish house” kasama ang babaeng umiiyak
ito ay kanyang dinadamayan, ngunit ito ayy sumusunod lamang sa utos ng prayle dahil sa takot
sinusundan sila ng maraming mga kabataang babae na magagara ang mga suot
Ang mga Babae
ang mga babaeng ito ay tinatawag na canding-canding
sila ay galing sa mahihirap na pamilya at pinangakuang papag-aralin, tuturuan ng Doctrina Cristiana at catesismo, magbasa, sumulat at iba pang mga bagay na makapagpapahintulot sa mga magulang
kadalasan sila ay sapilitang binibigay sa kura
Ang mga Babae
may gurong babae sa bayan, ngunit ito ay kaisa ni Padre Botod
ang mga babae at inihalintulot sa mananayaw na taga-India
Mananayaw ng India
isang diyosa at nagkaanak sa isang mortal (naakit siya sa mga awitin nito)
ang anak na ito ay hindi pinayagang mabuhay sa langit dahil sa kanyang ama
siya ay binigay sa mga Brahman na nagpapaaral sa kanya sa loob ng pagod
siya ay nagsasayaw sa harap ng mga diyosa
Mananayaw ng India
ito ay nagkaroon ng 7 anak na babaeng mananayaw at 3 lalaking musikero
ang mga mananayaw ay hindi nagpapakasal, naglilingkod lamang sa mga Diyosa
Ang Kwento
may narinig silang pagkakagulo
mayroong 5 batang lalaki na nagagalit kay Padre Botod at ang kanyang mga kasama
ang mga lalaking ito ay mga estudyante galing sa University of Manila na umuwi para sa bakasyon
hinangaan sila ngunit naawa rin dahil mapupunta lamang ang mga ito sa bilangguan
Ang Kwento
natakot si Padre Botod na bubugbugin siya kaya bumalik siya sa kumbento na galit na galit
hindi siya nakatulog ng buong gabi at nagkaroon siya ng pananakit ng tiyan
Ang Kwento
kinabukasan, pumunta siya sa Kapitolyo at nagsumbong tungkol sa pag-aklas , ngunit hindi nito binanggit ang katotohanan ng mga pangyayari
pagkatapos ng dalawang araw, may mga guwardi sibil na pinamumunuan ng isang lieutenant na pumunta at inaresto ang mga estudyante
ang mga estudyante ay pinagbintangan tugkol sa sedation at pagsisira ng integridad ng Espanya
Tandang Basio Macunat
nagpakaawa ang mga magulang ng mga binilanggo
sinabi ni Padre Botod na pinagsabihan silang huwag ipaaral ang kanilang mga anak sa Unibersidad dahil wala silang natututunan kundi mga pangagago at walang kwentang mga bagay
Kung Paano Inaaliw ang Sarili
araw-araw nagsusugal maliban sa linggo pagkat ito ay nagsasabong
Kung Paano Ginagawa ang mga Tungkulin
kung siya ay naglalaro at may mangungumpisal na mamamatay ito ay kanyang itinataboy
sinasabihan nalang niya na magdasal ng “Sumasampalataya” (Act of Contrition) at mula sa kumbento (at hindi sa ospital kasama ang pasyente) sinasabi ang kanyang bendisyon
Pagkatapos Mamatay ang Taong Yaon
gusto ng pamilya ng namatay ng tatlong pari para sa burial
sabi ni Padre Botod na siya nalang at hindi tatlong pari
P150 ang singil niya para sa isang second class funeral
gusto ng tao si Pari Marcelino dahil dito P50 lang at tatlong pari pa
Pagkatapos Mamatay ang Taong Yaon
ayaw ibigay ni Padre Botod ang tungkulin kay Padre Marcelino
ito ay kanyang ininsulto, wala daw itong kwenta
sinabi sa pamilya na kung hindi nila dalhin ang pera, hindi malilibing ang patay at mamumulok ang bankay sa kanilang bahay at sila ay ipapabilanggo
kinailangang mangutang ang pamilya dahil dito
Padre Marcelino
nakarating kay Padre Marcelino ang mga sinabi ni Padre Botod, at ito ay naglasing
pumunta ito sa kumbento, ngunit hindi nakapasok kasi pinasara ni Padre Botod ang kumbento nung nakita niya parating si Padre Marcelino
ininsulto ni Padre Marcelino si Padre Botod -- nakakahiyang pari, ulol, etc.
Padre Botod & Padre Marcelino
nanahimik lang si Padre Botod ngunit pagkatapos ng tatlong araw, si Padre Marcelino at pinatawag sa obispo at ipinakulong sa seminaryo
Kung Paano Nagpipista ng Patron sa Bayan
sinasabi sa sakristan na sabihan ang mga mayayamang ginang at ginong na magbigay ng iba’t ibang pagkain para sa bisita
ang mga paroko (parishioners) and gagasta para sa pista
Kung Paano Siya Nangangalakal
may isang magsasaka na pumunta sa kanya at naghihiran ng P300 para makapagtanim s’ya sa kanyang lupa
sinabi ni Padre Botod na babayaran siya ng P600 at ibebenta sa kanya ang palay nakuha nito sa murang presyo (2 realesfuertes)
sinasabi pa nito ingatan ang pera dahil ito ay ang pera ng mahal na birhen
Kung Paano Siya Nangangalakal
kapag harvest time na, ang cavan na nabili niya ng murang mura ay binebenta niya sa halagang 25 reales
kung ang nanghihiram ay hindi makabayad dahil kunwari nagbaha at nasira ang mga tanim nito, ang interes ng utang ay lumalaki
Kung Paano Siya Nagiging Pulitiko
masahol pa kay Canovas o Lagasta
pinapapunta ang Directorcillo sa kumbento at pinabibigay ang mga utos ng gobyerno
may pupunta daw para mag-ayos ng daan, sinabihan niya na gawin muna ang kusina sa simbahan niya
ikulung daw ang bandit na si Cabugao, dahil ito ay nanunugkulan sa kanyang kusina, sabihin raw na hindi ito mahuli
Kung Paano Nagsisinungaling
sinasabi na mayaman sila sa Espanya ngunit sila ay pumunta rito para maging sibilisado ang mga Indio
ayaw niyang ipaturo ang Kasitla dahil baka magrebelde lang sila laban sa Espanya, ngunit sa totoo natatakot lang siyang mawalan ng kanyang “riches”
Kung Paano Siya Kumakain
sa umaga: isang malaking tasang tsokolate, 4 na hiwang bibingkang kanin
sa tanghalian at hapunan: alak at 10 dishes per meal, 15 kung isasama ang dessert
Kung Paano Siya Nagsisiyesta
sa kwarto niya mayroong maraming mahahalay na gamit
kopya ng Resurreccion ni Hidalgo
isang biblical passage na nagpapakita ng incest na ginawa ni Absalom sa mga asawa ng kanyang ama na si David
ang asawa ni Putifar, half nude
Kung Paano Siya Nagsisiyesta
ang kanyang kama ay gawa sa Kamagong na carved with Greco-Roman at Chinese designs
ito ay may border ng jusi at canopy ng pink gauze
sa tabi ng kama niya may night table na gawa sa marble na may whip na may 4 straps na nakaibabaw
Kung Paano Siya Nagsisiyesta
gawain ng mga canding-canding
Kikay - mamamaypay
Paula - nangingiliti sa paa
Loleng - naghihilot sa ulo
Titay - nag-aalis ng kuto
Manay - nangingiliti sa tainga
Arang - naghihila ng daliri
Biray (pinakamaganda) - nanghihimas ng tiyan
Calay - bumubulong ng mga istorya sa tainga
Ansay - nag-aalis ng puting buhok
Kung Paano Siya Nagsisiyesta
kapag siya ay nakatulog, umaalis ang mga canding-canding at pumapasok ang dalawang middle-aged magagandang babae
umuupo sila sa mga silya malapit sa kama ng kura ay hinihintay itong magising at gawin ang mga utos nito
sila ay ang concubines ng kura
Kung Paano Siya Nagpaparusa
may isang indiyo na hindi nakapagtrabaho sa kanyang estate para sa tatlong araw dahil may sakit ang asawa nito
hindi ito binigyan ng sweldo at binigyan ito ng 50 palo sa pwet (na bare)
ang whip ay may tatlong lashes kaya 150 ang nagawa
habang pinapalo, ito ay linalagyan ng suka at paminta (red pepper)
Ang Kwento
pagkatapos ng ilang araw, habang naglalakad ang dalawa, nakita nila ang babae mula sa unahan ng kwento na nagmamakaawa sa Kura
may tubig,kanina, at salted fish s’ya ngunit hindi ito kinakain
ang kanyang mukha ay malungkot at tumitingin s’ya sa langit parang humihingi ng hustisya at vengeance
Ang Kwento ito ay kinausap ng dalawa, muntik na siyang
tumakbo palayo ngunit pinigilan s’ya
tinanong nila kung ano ang ginawa ni Padre Botod sa kanya nung nakaraan
sinabi niya kawawa raw s’ya at nahihiya siya sa ginawa ng kura sa kanya
nagalit ang Kastila at sinabing “Wretched Friar”
ang babae ay tumayo at tumakbo habang sinisigaw ang “Ang prayle, ang prayle! Tulong, tulong! Si Fray Botod, Fray Botod!”