MGA KASANAYAN SA MGA KASANAYAN SA AKADEMIKONG AKADEMIKONG

PAGBASAPAGBASA

Pagkuha ng Pagkuha ng Pangunahin at Pangunahin at

Tiyak na DetalyeTiyak na Detalye

Pagkuha ng Pangunahin Pagkuha ng Pangunahin at Tiyak na Detalyeat Tiyak na Detalye

1.1. Paksang Paksang PangungusapPangungusap-sentro o pangunahing -sentro o pangunahing tema/pokus sa tema/pokus sa pagpapalawak ng ideyapagpapalawak ng ideya

-ito ang batayan ng mga -ito ang batayan ng mga detalyeng inilalahad sa detalyeng inilalahad sa isang tekstoisang teksto

-kadalasa’y makikita sa -kadalasa’y makikita sa unang talata (implayd) at unang talata (implayd) at huling talata (konklusyon) huling talata (konklusyon) ng tekstong ekspositoring tekstong ekspositori

Pagkuha ng Pangunahin Pagkuha ng Pangunahin at Tiyak na Detalyeat Tiyak na Detalye

2.2. Suportang IdeyaSuportang Ideya-mga mahahalagang -mga mahahalagang

kaisipan o mga susing kaisipan o mga susing salita na may salita na may kaugnayan sa paksang kaugnayan sa paksang pangungusappangungusap

-tumutulong, -tumutulong, nagpapalawak, nagpapalawak, nagbibigay linaw sa nagbibigay linaw sa paksang pangungusappaksang pangungusap

-ito ang batayan -ito ang batayan ng paksang pangungusap ng paksang pangungusap batay sa kung ano ang batay sa kung ano ang layunin ng tekstolayunin ng teksto

Sa KabataanSa Kabataan nini Onofre Onofre

PagsanghanPagsanghanIsa sa mga salitang Isa sa mga salitang

napag-aralan natin sa napag-aralan natin sa wikang Filipino ay ang wikang Filipino ay ang salitang “nabansot.” Kapag salitang “nabansot.” Kapag ang isang bagay raw ay ang isang bagay raw ay dapat pang lumaki ngunit dapat pang lumaki ngunit ito’y tumigil na sa paglaki, ito’y tumigil na sa paglaki, ang bagay na ito raw ay ang bagay na ito raw ay nabansot. Marami raw uri nabansot. Marami raw uri ng pagkabansot, ngunit ng pagkabansot, ngunit ang pinakamalungkot na ang pinakamalungkot na uri raw ay ang uri raw ay ang pagkabansot ng isipan, ng pagkabansot ng isipan, ng puso, at ng diwa.puso, at ng diwa.

Ang panahon ng kabataan ay Ang panahon ng kabataan ay panahon ng paglaki, ngunit ang panahon ng paglaki, ngunit ang ating paglaki ay kailangang paglaki ating paglaki ay kailangang paglaki at pag-unlad ng ating buong at pag-unlad ng ating buong katauhan, hindi lamang ng ating katauhan, hindi lamang ng ating sukat at timbang. sukat at timbang. Kung ga-poste Kung ga-poste man ang ating taas at ga-pison man man ang ating taas at ga-pison man ang ating bigat, ngunit kung ang ang ating bigat, ngunit kung ang pag-iisip naman nati’y ga-kulisap pag-iisip naman nati’y ga-kulisap lamang, kay pangit na kabansutan. lamang, kay pangit na kabansutan. Kung tumangkad man tayong Kung tumangkad man tayong tangkad-kawayan, at bumilog man tangkad-kawayan, at bumilog man tayong bilog-tapayan, ngunit kung tayong bilog-tapayan, ngunit kung tayo nama’y tulad ni “Bondying” ay tayo nama’y tulad ni “Bondying” ay di mapagkatiwalaan-anong laking di mapagkatiwalaan-anong laking kakulangan. Kung magkaroon tayo kakulangan. Kung magkaroon tayo ng katawang “Tarzan” at mapatalas ng katawang “Tarzan” at mapatalas ang ating isipang sintalas ng kay ang ating isipang sintalas ng kay Rizal, ngunit kung ang ating Rizal, ngunit kung ang ating kalooban nama’y itim na duwende kalooban nama’y itim na duwende ng kasamaan-anong kapinsalaan ng kasamaan-anong kapinsalaan para sa kinabukasan.para sa kinabukasan.

Kinabukasan. Kabataan, tayo raw Kinabukasan. Kabataan, tayo raw ang pag-asa ng Inang Bayan. Tayo raw ang ang pag-asa ng Inang Bayan. Tayo raw ang maghahatid sa kanya sa langit ng maghahatid sa kanya sa langit ng kasaganaan at karangalan, o hihila sa kanya kasaganaan at karangalan, o hihila sa kanya sa putik ng kahirapan at kahihiyan. Ang sa putik ng kahirapan at kahihiyan. Ang panahon ng pagkilos ay ngayon, hindi panahon ng pagkilos ay ngayon, hindi bukas, hindi sa isang taon. Araw-araw ay bukas, hindi sa isang taon. Araw-araw ay tumutuwid tayong palangit o bumabaluktot tumutuwid tayong palangit o bumabaluktot tayong paputik. Tamang-tama ang sabi ng tayong paputik. Tamang-tama ang sabi ng ating mga ninunong kung ano raw ang ating mga ninunong kung ano raw ang kamihasnan ay siyang pagkakatandaan. kamihasnan ay siyang pagkakatandaan. Huwag nating akalaing makapagpapabaya Huwag nating akalaing makapagpapabaya tayo ng ating pag-aaral ngayon at sa araw tayo ng ating pag-aaral ngayon at sa araw ng bukas ay bigla tayong magiging mga ng bukas ay bigla tayong magiging mga dalubhasang magpapaunlad sa bayan. dalubhasang magpapaunlad sa bayan. Huwag nating akalaing makapangdaraya Huwag nating akalaing makapangdaraya tayo ngayon sa ating mga pagsusulit, tayo ngayon sa ating mga pagsusulit, makakakupit sa ating mga magulang at sa makakakupit sa ating mga magulang at sa mahiwagang araw ng bukas makakaya mahiwagang araw ng bukas makakaya nating balikatin ang mabibigat na suliranin nating balikatin ang mabibigat na suliranin ng ating bansa. Huwag nating akalaing ng ating bansa. Huwag nating akalaing makapaglulublob tayo ngayon sa kalaswaan makapaglulublob tayo ngayon sa kalaswaan at kahalayan, at sa mahiwagang araw ng at kahalayan, at sa mahiwagang araw ng bukas bigla tayong magiging ulirang mga bukas bigla tayong magiging ulirang mga magulangmagulang..

Kabataan, ang Kabataan, ang tunay na pag-ibig sa tunay na pag-ibig sa bayan, ang tunay bayan, ang tunay na nasyonalismo, ay na nasyonalismo, ay wala sa tamis ng wala sa tamis ng pangarap, wala rin pangarap, wala rin sa pagpag ng dila. sa pagpag ng dila. Ang tunay na pag-Ang tunay na pag-ibig ay nasa pawis ibig ay nasa pawis ng gawa.ng gawa.

Pagtukoy sa Layunin Pagtukoy sa Layunin ng Tekstong Teksto

Pagtukoy sa Layunin Pagtukoy sa Layunin ng Tekstong Teksto

Tumutukoy ang layunin ng teksto Tumutukoy ang layunin ng teksto sa kung ano ang nais mangyari ng sa kung ano ang nais mangyari ng isang awtor sa kanyang isang awtor sa kanyang mambabasa.mambabasa.

Makikita ito sa mga salitang Makikita ito sa mga salitang ginamit sa teksto at sa paraan ng ginamit sa teksto at sa paraan ng pagkakaorganisa nito.pagkakaorganisa nito.

Pagtukoy sa Layunin Pagtukoy sa Layunin ng Tekstong Teksto

Ito ay maaaring Ito ay maaaring manlibang, manghikayat, manlibang, manghikayat, magpaliwanag, magbigay magpaliwanag, magbigay ng impormasyon, ng impormasyon, magbigay ng kuro-kuro, magbigay ng kuro-kuro, magturo ng isang paraan, magturo ng isang paraan, magtanggol sa isang magtanggol sa isang paniniwala, magbigay ng paniniwala, magbigay ng katotohanan, magpakilala katotohanan, magpakilala ng kaugalian, kultura at ng kaugalian, kultura at iba pa.iba pa.

Tukuyin ang layunin ng awtor Tukuyin ang layunin ng awtor sa pagsulat ng mga sa pagsulat ng mga sumusunod na pahayag:sumusunod na pahayag:““Nalaman kong hindi pala exam na may Nalaman kong hindi pala exam na may passing rate ang buhay. Hindi ito passing rate ang buhay. Hindi ito multiple choice, identification, true or multiple choice, identification, true or false, enumeration o fill-in-the-blanks na false, enumeration o fill-in-the-blanks na sinasagutan, kundi essay na isinusulat sinasagutan, kundi essay na isinusulat araw-araw. Huhusgahan ito hindi base sa araw-araw. Huhusgahan ito hindi base sa kung tama o mali ang sagot, kundi base kung tama o mali ang sagot, kundi base sa kung may kabuluhan ang mga sa kung may kabuluhan ang mga naisulat o wala. Allowed ang erasures.” – naisulat o wala. Allowed ang erasures.” – Bob OngBob Ong

““Sa mata ng isang guro, may Sa mata ng isang guro, may isang dosenang klase lang ng high isang dosenang klase lang ng high school students. Clowns-Ang official school students. Clowns-Ang official kenkoy ng klase. May mga one-liner na kenkoy ng klase. May mga one-liner na gumigising sa lahat pag nakakatulog gumigising sa lahat pag nakakatulog na. Sabi ng ilang teacher, eto raw na. Sabi ng ilang teacher, eto raw ‘yung mga KSP sa klase na dahil hindi ‘yung mga KSP sa klase na dahil hindi naman matalino e idinadaan na lang sa naman matalino e idinadaan na lang sa patawa ang pagpapapansin. Pero patawa ang pagpapapansin. Pero aaminin ko, walang klaseng walang aaminin ko, walang klaseng walang ganito, at kung meron man, magiging ganito, at kung meron man, magiging matinding sakripisyo ang pagpasok sa matinding sakripisyo ang pagpasok sa eskwelaeskwela araw-araw.”-araw-araw.”-Bob OngBob Ong

““Panahon pa lang ng mga disipulo Panahon pa lang ng mga disipulo ni Kristo uso na ang panununog ng ni Kristo uso na ang panununog ng libro. Hanggang sa mga sandaling libro. Hanggang sa mga sandaling ‘to paborito pa ring libangan ng ‘to paborito pa ring libangan ng ilang makapangyarihan sa mundo ilang makapangyarihan sa mundo ang pagsunog sa mga sulating ang pagsunog sa mga sulating sumasalungat sa paniniwala nila, sumasalungat sa paniniwala nila, pulitikal man o panrelihiyon. Pero pulitikal man o panrelihiyon. Pero para sa akin, napakasagradong para sa akin, napakasagradong bagay ng mga libro para sirain.”- bagay ng mga libro para sirain.”- Bob OngBob Ong

““Sa pambansang pagsusuri ng Sa pambansang pagsusuri ng National Book Development Board sa National Book Development Board sa mga Pilipinong may edad 18 taong mga Pilipinong may edad 18 taong gulang pataas noong 2003, gulang pataas noong 2003, lumalabas na 94% sa atin ang may lumalabas na 94% sa atin ang may kakayahang magbasa ng mga kakayahang magbasa ng mga simpleng salita, 90% ang simpleng salita, 90% ang nakapagbasa na ng libro, at 68% nakapagbasa na ng libro, at 68% ang nakapagbasa na ng mga librong ang nakapagbasa na ng mga librong walang kinalaman sa eskwelahan.”-walang kinalaman sa eskwelahan.”-Bob Bob OngOng

Pagtiyak sa Pagtiyak sa Damdamin, Tono at Damdamin, Tono at Pananaw ng TekstoPananaw ng Teksto

Pagtiyak sa Damdamin, Tono Pagtiyak sa Damdamin, Tono at Pananaw ng Tekstoat Pananaw ng Teksto

Damdamin ng TekstoDamdamin ng Teksto – tumutukoy sa – tumutukoy sa kung ano ang naging saloobin ng kung ano ang naging saloobin ng mambabasa sa binasang teksto, mambabasa sa binasang teksto, maaaring saya/tuwa, lungkot, takot, maaaring saya/tuwa, lungkot, takot, galit, pagkabahala at iba pagalit, pagkabahala at iba pa

Tono ng TekstoTono ng Teksto – tumutukoy sa – tumutukoy sa saloobin ng awtor sa paksang kanyang saloobin ng awtor sa paksang kanyang tinatalakay, maaaring masaya, tinatalakay, maaaring masaya, malungkot, seryoso, mapagbiro, malungkot, seryoso, mapagbiro, mapangutya at iba pamapangutya at iba pa

Pagtiyak sa Damdamin, Tono Pagtiyak sa Damdamin, Tono at Pananaw ng Tekstoat Pananaw ng Teksto

Pananaw ng TekstoPananaw ng Teksto – – tumutukoy sa tumutukoy sa punto de bistang ginamit ng awtor sa punto de bistang ginamit ng awtor sa teksto,teksto,

1. 1. unang panauhanunang panauhan – – ako, ko, akin, ako, ko, akin, kita, tayo, natin, atin, kami, namin at aminkita, tayo, natin, atin, kami, namin at amin

2. 2. ikalawang panauhanikalawang panauhan – – ikaw, ka, ikaw, ka, mo, iyo, kayo, ninyo at inyomo, iyo, kayo, ninyo at inyo

3. 3. ikatlong panauhanikatlong panauhan – – siya, niya, siya, niya, kanya, sila, nila at kanilakanya, sila, nila at kanila

Doon Po Sa AminDoon Po Sa Amin(Teo Antonio)(Teo Antonio)

Doon po sa amin, bayan ng Panique,Doon po sa amin, bayan ng Panique,Mga mamamayan ay lubhang mas’werte.Mga mamamayan ay lubhang mas’werte.

Ang pulis ay pilay, ang meyor ay pipi,Ang pulis ay pilay, ang meyor ay pipi,Gobernor ay bulag, ang hukom ay bingi.Gobernor ay bulag, ang hukom ay bingi.At may isang mutyang ginahasa noon,At may isang mutyang ginahasa noon,

Ginahasang mutya’y sa pulis nagsumbong.Ginahasang mutya’y sa pulis nagsumbong.Ang pulis na pilay, nagbulong sa meyor,Ang pulis na pilay, nagbulong sa meyor,Na ang sinangguni’y bulag na gobernor.Na ang sinangguni’y bulag na gobernor.

Sa hukom na bingi, ang kaso’y dinalaSa hukom na bingi, ang kaso’y dinalaKaya katibaya’y tinakwil ng tengaKaya katibaya’y tinakwil ng tenga

Doon po sa amin, sa Paniqueng sinta,Doon po sa amin, sa Paniqueng sinta,Bingi, bulag, pipi’t pilay ang hustisya.Bingi, bulag, pipi’t pilay ang hustisya.