Mga Akdang Lumaganap sa Panahon ng Espanyol

Ang mga akdang lumaganap sa panahon ng Espanyol ay nagsimula noong tuluyang bumagsak ang Pilipinas sa kamay ng mga Espanyol noong 1565. Ang mga panitikan ay naimpluwensiyan ng mga ideyolohiya ng mga Espanyol, partikular na ang relihiyon.

Katangian ng Panitikan noong Panahon ng Espanyol:

• Sari-Saring kaanyuhan at pamamaraan

• Karaniwang paksa ay Panrelihiyon• Ang mga panitikan ay halaw sa anyo,

paksa at tradisyong Kastila• Ang mga nilimbag na panitikan ay

isinalin sa iba’t-ibang Wikang Filipino (Wikang Tagalog, Bikolano, atbp.)

Noong panahon ng mga Espanyol, pinakilala nila ang panibagong sistema ng alpabeto. Binubuo ito ng limang patinig at labin-limang katinig

Patinig – a, e, i, o, uKatinig – b, k, d, g, h, l, m, n, ng, p, r, s, t, w, at y

Doctrina Christiana• Kauna-unahang aklat na

nailimbag sa Pilipinas noong 1593; ito’y isinulat ni Fr. Juan de Plasencia• Nilalaman nito ang mga dasal,

sampung utos, pitong sakramento, kasalanang mortal, pangungumpisal at katesismo• 87 pahina lamang

Uri ng Panitikan noong Panahon ng Espanyol

• Awit• Korido• Duplo• Senakulo• Pasyon• Moro-Moro

Awit• Isang uri ng tulang romansa na may

sukat na labindalawang pantig bawat taludtod

• Patungkol sa bayani at mandirigma at larawan ng buhay

• Ang mga tauhan ay hindi nagtataglay na supernatural na kapangyarihan

• Hango sa tunay na buhay

Korido• Isang uri ng tulang pasalaysay na

may sukat na walong pantig sa taludtod

• Patungkol sa kababahalagan o pananampalataya

• Ang mga tauhan ay natataglay ng supernatural na kapangyarihan

• Halimbawa ay Ibong Adarna

Duplo• Ito ay ang pagtatalo na ginagamitan ng

tula at kahusayan sa pagbigkas• Ginagamitan nito ng mga salawikain,

kawikaan at kasabihan• Karaniwang isinasagawa kapag may

namatay• Villacos – lalaking pangunahing tauhan

Villacas – babaeng pangunahing tauhan

Senakulo• Isang uri ng dula na isinasagawa

tuwing Mahal na araw na nagsasalaysay sa buhay, pagdurusa at kamatayan ni Hesu Kristo

Pasyon• Ito ay isang naratibong tula na

nagsasaad ng buhay ni Hesu Kristo mula sa kanyang pagsilang hanggang sa kanyang kamatayan• Fr. Gaspar Aquilino de Belen –

Unang Pilipinong sumulat at kumanta ng Pasyon

Moro-Moro• Nagmula sa dula ng Europa,

“Comedia de capa y espada”• Isang uri ng komedya• Ito ay nag-ugat sa pakikipag-

laban ng mga Espanyol sa mga Muslim

Panunuluyan• Ito ay isang dulang itinatanghal

at nagpapamalas ng paghahanap ng pansamantalang tirahan nina Maria at Jose sa Bethlehem.

Mahalagang Tanong:Bilang kabataan, ano-ano ang inyong magagawa upang mapanatiling buhay ang mga panitikang na umusbong at lumaganap noong Panahon ng Pananakop ng mga Espanyol at paano mo maisasabuhay ang mga aral o konseptong nakapaloob sa mga panitikang ito?