finansal analiz teknikleri
TRANSCRIPT
FİNANSAL ANALİZ TÜRLERİ NELERDİR?
Y Ö N E T İ M ( F A A L İ Y E T ) A N A L İ Z İ K R E D İ A N A L İ Z İ Y A T I R I M A N A L İ Z İ
A M A C I N A G Ö R E
S T A T İ K A N A L İ Z D İ N A M İ K A N A L İ Z
K A P S A M I N A G Ö R E
YAPAN KİŞİYE GÖRE
İÇ ANALİZ DIŞ ANALİZ
FİNANSAL TABLOLARIN TÜRLERİ NELERDİR?
TEMEL MALİ TABLOLAR
• Bilanço •Gelir Tablosu EK MALİ TABLOLAR
•Satışların Maliyeti Tablosu•Net İşletme Sermayesi Değişim Tablosu•Nakit Akım Tablosu•Fon Akım Tablosu•Kar Dağıtım Tablosu•Öz Kaynaklar Değişim Tablosu
BİLANÇOBİLANÇO
GELİR TABLOSU
Bir işletmenin belir l i bir tarihte sahip olduğu varlıkları (aktif) i le bu varlıkların kaynağını oluşturan üçüncü kişi lerin alacak haklarını
(yabancı kaynaklar ) ve işletme sahibi/ ortaklarının haklarını (öz kaynaklar) (pasif)
gösteren f inansal durum tablosudur.
BİLANÇO NASIL TANIMLANIR?
Bilançonun varlıkları oluşturan tarafı “aktif”, borçlardan ve öz kaynaklardan oluşan kaynak
tarafı ise “pasif” olarak adlandırı lır.
AKTİF = VARLIKLAR = EKONOMİK YAPI
PASİF = KAYNAKLAR = FİNANSAL YAPI
Belir l i bir dönemin sonunda düzenlendiği tarihteki durumu yansıtan bilanço “stat ik” bir
mali tablodur.
BİLANÇONUN BÖLÜMLERİNELERDİR?
Belirli bir dönemin sonunda düzenlendiği tarihteki durumu yansıtan bilanço “statik” bir mali tablodur.
Karşılaştırmalı olarak birden fazla dönemin sonunda düzenlendiği tarihlerdeki durumu yansıtan bilançolar “dinamik” bir mali tablodur.
BİLANÇO KAPSAMI BAKIMINDAN NE TÜR MALİ
TABLODUR?
Faaliyet dönemi sonu bilançosu olarak düzenlenen bilançolar, kaydi envanter işlemlerinden sonra
hazırlanacak olan genel kesin mizanda yer alan borç veya alacak kalanı veren
1, 2, 3, 4 ve 5 hesap sınıflarındaki hesapların kalan tutarlarına göre
düzenlenirler.
9 hesap sınıfında yer alan Nazım Hesaplar da aktif ve pasif toplamının altında ayrı toplamlar olarak yer alır.
DÜZENLENME BİÇİMİ
Hesap Tipi Bilanço Rapor Tipi Bilanço
YER ALAN BİLGİLER
Ayrıntılı Bilanço Özet Bilanço
AKTİF 31.12.200...TARİHLİ....... İŞLETMESİ BİLANÇOSU PASİFAKTİF 31.12.200...TARİHLİ....... İŞLETMESİ BİLANÇOSU PASİF
DÖNEN VARLIKLAR KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR
DURAN VARLIKLAR UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR ÖZ KAYNAKLAR
AKTİF TOPLAMI PASİF TOPLAMIAKTİF TOPLAMI PASİF TOPLAMINAZIM HESAPLAR NAZIM HESAPLARNAZIM HESAPLAR NAZIM HESAPLAR
Hesap Tipi Bilanço
31.12.200....TARİHLİ ………………İŞLETMESİ BİLANÇOSU31.12.200....TARİHLİ ………………İŞLETMESİ BİLANÇOSU
DÖNEN VARLIKLAR
DURAN VARLIKLAR
AKTİF TOPLAMIAKTİF TOPLAMI
NAZIM HESAPLARNAZIM HESAPLAR
PASİFPASİF
KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR
UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR
ÖZ KAYNAKLAR
PASİF TOPLAMIPASİF TOPLAMI
NAZIM HESAPLARNAZIM HESAPLAR
AKTİFAKTİF
Rapor Tipi Bilanço
Bir işletmenin bir hesap dönemi içerisinde gerçekleşen gelir ve giderlerinin sonucunda ortaya çıkan dönem kârı veya zararının gösterilmesi için hazırlanan bir finansal tablodur. Ait olduğu dönemin başlangıç ve bitiş tarihleriyle düzenlenen gelir tablosu “dinamik bir mali tablo”dur.
GELİR TABLOSU NASIL TANIMLANIR?
GELİR TABLOSUNUN BÖLÜMLERİNELERDİR?
Gelir tablosu beş bölümden oluşur.
1. Bölüm “Brüt Satış Karı veya Zararı”
2. Bölüm “Faaliyet Karı veya Zararı”
3. Bölüm “Olağan Kar veya Zarar”
4. Bölüm “Dönem Karı veya Zararı”
5. Bölüm “Dönem Net Karı veya Zararı”
Gelir tablosu ait olduğu dönemin başlangıç ve bitiş tarihleriyle düzenlendiği için “dinamik bir mali tablo” dur.
GELİR TABLOSU KAPSAMI BAKIMINDAN NE TÜR MALİ
TABLODUR?
GİDER HESAPLARI İşletmenin öz kaynakları üzerinde azalış sağlayan hesaplardır.
GELİR HESAPLARI İşletmenin öz kaynakları üzerinde artış sağlayan hesaplardır.
Faaliyet dönemine ya da ara döneme ait olarak düzenlenen gelir tabloları, kaydi envanter işlemlerinden sonra hazırlanacak olan kesin mizanda yer alan 6 hesap sınıfındaki hesapların”690. Dönem Karı veya Zararı Hesabına” devredilen tutarlarına göre düzenlenir .
YER ALAN BİLGİLER
Ayrıntılı GelirTablosu
Özet GelirTablosu
01-31.12.200..TARİHLİ GELİR TABLOSU01-31.12.200..TARİHLİ GELİR TABLOSUBRÜT SATIŞLARSATIŞ İNDİRİMLERİ(-)NET SATIŞLARSATIŞLARIN MALİYETİ(-)BRÜT SATIŞ KARI VEYA ZARARIFAALİYET GİDERLERİ(-)FAALİYET KARI VEYA ZARARIDİĞER OLAĞAN GELİR VE KARLARDİĞER OLAĞAN GİDER VE ZARARLAR(-)FİNANSMAN GİDERLERİ(-)OLAĞAN KAR VEYA ZARAR DİĞER OLAĞANDIŞI GELİR VE KARLARDİĞER OLAĞANDIŞI GİDER VE ZARARLAR(-)DÖNEM KARI VEYA ZARARIDÖNEM KARI ÜZERİNDEN ÖDENECEK VERGİ VE DİĞER YÜKÜMLÜLÜK KARŞILIKLARI(-)DÖNEM NET KARI VEYA ZARARI
Karşılaştırmalı AnalizYüzde Analizi = Dikey AnalizEğilim Yüzdeleri Analizi =Trend Analizi=Yatay AnalizOran Analizi = Rasyo Analizi
Likidite OranlarıFinansal Yapı Oranları
Faaliyet OranlarıKarlılık Oranları
Yapılma AmacıUygulama Koşulları Uygulaması
Analiz ve Yorumu
KARŞILAŞTIRMALI KARŞILAŞTIRMALI ANALİZANALİZ
Bir işletmenin birbirini izleyen hesap Bir işletmenin birbirini izleyen hesap dönemlerine ya da aynı süreleri kapsayan dönemlerine ya da aynı süreleri kapsayan
farklı tarihlerde düzenlenmiş mali tablolarınıfarklı tarihlerde düzenlenmiş mali tablolarını karşılaştırarak ekonomik, finansal ve faaliyet karşılaştırarak ekonomik, finansal ve faaliyet
yapılarındaki değişiklikleri saptar ve inceleyen yapılarındaki değişiklikleri saptar ve inceleyen bir bir dinamik analizdinamik analiz yöntemidir.. yöntemidir..
KARŞILAŞTIRMALI ANALİZKARŞILAŞTIRMALI ANALİZ
Bilanço ve gelir tablosunun, işletmenin Bilanço ve gelir tablosunun, işletmenin sürekliliği içerisinde finansal durumundaki sürekliliği içerisinde finansal durumundaki değişme ve gelişmelerin izlenebilmesi için, değişme ve gelişmelerin izlenebilmesi için,
hesap kalemlerindeki değişmeleri görmekhesap kalemlerindeki değişmeleri görmek ve ve finansman politikasına işlerlik kazandırmaktır. finansman politikasına işlerlik kazandırmaktır.
AMACI
KARŞILAŞTIRMALI ANALİZHESAPLAMASI
MUTLAK DEĞER = 2. YILIN DEĞERİ - 1.YILIN DEĞERİ
MUTLAK DEĞER YÜZDE DEĞERİ = 1. YILIN DEĞERİ
YÜZDE YÖNTEMİYLE ANALİZYÜZDE YÖNTEMİYLE ANALİZ
Bir işletmenin bir veya birden fazla hesap dönemine Bir işletmenin bir veya birden fazla hesap dönemine ait bilançosunun ait bilançosunun aktif ve pasif toplamını 100 olarakaktif ve pasif toplamını 100 olarak
kabul edip kabul edip aktif ve pasif kalemlerin her birinin aktif aktif ve pasif kalemlerin her birinin aktif ya da pasif toplamı içindeki ve/veya ilgili bilanço ya da pasif toplamı içindeki ve/veya ilgili bilanço
grubu içindeki payını yüzdegrubu içindeki payını yüzde olarak belirler ve olarak belirler ve inceler.inceler.
Gelir tablosunun yüzde yöntemiyle analizi ise gelir tablosu kalemlerinin her birinin net satışlar tutarı
içindeki yüzde payını belirler ve inceler.
İşletmenin sürekliliği içerisinde bilanço kalemlerinin yıllar itibariyle ekonomik ve finansal yapı içindeki paylarının değişimini ve gelir tablosu hesaplarının net satış hasılatında yıllar itibariyle gelir ve gider değişimlerini belirleyerek işletme ve finansman politikalarının etkinliğini saptamaktır.
AMACI
YÜZDE YÖNTEMİ ANALİZİ
YÜZDE YÖNTEMİ ANALİZİHESAPLAMASI
Bilanço hesapları için; Bilanço Hesap Grubu Tutarı Bilanço Ana Hesap Tutarı
Hesap Sınıfı Toplamı Hesap Grubu Toplamı
Bilanço Hesap Sınıfı Tutarı Aktif (veya Pasif) Toplamı
Gelir tablosu hesapları için;
Gelir Tablosu Kalemi Tutarı
Net Satışlar
EĞİLİM YÜZDELERİ ANALİZİEĞİLİM YÜZDELERİ ANALİZİ Bir işletmenin birbirini izleyen birkaç döneme ait Bir işletmenin birbirini izleyen birkaç döneme ait bilanço bilanço ve gelir tablosuve gelir tablosu kalemlerinin kalemlerinin baz olarak alınanbaz olarak alınan bir bir yıldaki değere oranlanarak değişimin izlendiği bir yıldaki değere oranlanarak değişimin izlendiği bir dinamik analizdinamik analiz yöntemidir. yöntemidir.
AMACI
İşletmenin sürekliliği içerisinde , birkaç yıllık ekonomik ve finansal durumunu ve değişimini dinamik bir yapı içerisinde, baz alınan bir
yıla göre kıyaslayarak incelemektir
EĞİLİM YÜZDELERİ ANALİZİ
HESAPLAMASI
İlgili Yıl Sonundaki Değer *100 Baz Yıl Sonundaki Değer
ORAN ANALİZİ
Bir işletmenin bir ya da birbirini izleyen hesap dönemlerine ait bilanço ve gelir tablolarında birbiri ile ilgili kalemlerin arasındaki ilişkileri oransal olarak belir leyen ve inceleyen statik bir yöntemdir..
İşletmenin borç ödeme gücünü, mali yapısını, faaliyet sonuçlarını, ekonomik varlıkların verimli ve ekonomik bir şekilde kullanılıp kullanılmadığı konusunda bilgi verici ve geleceğe dönük kararlarda yardımcı veriler sağlayan oranları hesaplamaktır.
AMACIORAN ANALİZİ
ORAN ANALİZİORAN ANALİZİ •Likidite Durumu Analizi OranlarıLikidite Durumu Analizi Oranları
11. Cari Oran =. Cari Oran = Dönen Varlıklar / Kısa Vadeli Yab. Kaynaklar Dönen Varlıklar / Kısa Vadeli Yab. Kaynaklar
İdeal oranı 2’dirİdeal oranı 2’dir
2.2. Likidite Oranı (Asit-Test)= Likidite Oranı (Asit-Test)= (D.V - Stoklar) / Kısa Vadeli Yab. Kaynaklar (D.V - Stoklar) / Kısa Vadeli Yab. Kaynaklar
İdeal oranı 1’dirİdeal oranı 1’dir
3.3. Nakit Oranı = Nakit Oranı = D.V - (Stoklar + Tic. Alacaklar) / Kısa Vadeli D.V - (Stoklar + Tic. Alacaklar) / Kısa Vadeli
Yab. KaynaklarYab. Kaynaklar İdeal oranı ticari işletmelerde 0,20 -0,25İdeal oranı ticari işletmelerde 0,20 -0,25
sanayi işletmelerinde 0,10 - 0,15
NAKİT DÖNÜŞÜM SÜRESİ
NDS = (SGS +ATS) – BÖS ORTALAMA STOKLARSTOKTA GEÇEN SÜRE (SGS) = (YILLIK SATIŞ MALİYETİ/365)
ORTALAMA TİCARİ ALACAKLAR
ALACAKLARIN TAHSİL SÜRE (ATS) = (YILLIK NET SATIŞLAR /365)
ORTALAMA TİCARİ BORÇLAR
BORÇLARI ÖDEME SÜRESİ (BÖS) =
(YILLIK SATIŞ MALİYETİ/ 365)
ORAN ANALİZİ ORAN ANALİZİ •Finansal (Mali) Yapı Analizi OranlarıFinansal (Mali) Yapı Analizi Oranları
11. Kaldıraç Oranı = . Kaldıraç Oranı = (K.V.Y.K + U.V.Y.K.) / Aktif Toplamı(K.V.Y.K + U.V.Y.K.) / Aktif Toplamıİdeal oranı % 50 dir. Enflasyonist ortamlarda %60 kabul İdeal oranı % 50 dir. Enflasyonist ortamlarda %60 kabul edilebilir bir orandır.edilebilir bir orandır.22. Öz kaynaklar / Aktif Oranı. Öz kaynaklar / Aktif OranıOranın % 50 olması istenir. Oran azaldıkça faiz yükü ve Oranın % 50 olması istenir. Oran azaldıkça faiz yükü ve
üçüncü kişilerin baskısı artıyor demektir.üçüncü kişilerin baskısı artıyor demektir.3.3. Finansman Oranı = Finansman Oranı = Öz kaynaklar / (K.V.Y.K. + U.V.Y.K) Öz kaynaklar / (K.V.Y.K. + U.V.Y.K) İdeal oranı 1 /1 ‘ dirİdeal oranı 1 /1 ‘ dir
•Finansal (Mali) Yapı Analizi OranlarıFinansal (Mali) Yapı Analizi Oranları44.. K.V.Y.K / Pasif Toplamı K.V.Y.K / Pasif Toplamı
Oranın 1 /3 olması istenir. Ancak sektöre göre değişebilecek olan bu oranın daha sağlıklı değerlendirilebilmesi için likidite analizi oranlarının da dikkate alınması gerekir.
5.5. U.V.Y.K. / Pasif Toplamı U.V.Y.K. / Pasif ToplamıEndüstri işletmeleri için daha anlamlı olan bu oranın da 1 Endüstri işletmeleri için daha anlamlı olan bu oranın da 1 /3’ aşmaması istenir./3’ aşmaması istenir.6. 6. U.V.Y.K. / Devamlı SermayeU.V.Y.K. / Devamlı Sermaye
Hizmet işletmelerinde 1/2’yi, endüstri işletmelerinde 1/3’ü aşmaması istenir.
ORAN ANALİZİORAN ANALİZİ
Finansal (Mali) Yapı Analizi OranlarıFinansal (Mali) Yapı Analizi Oranları
7. 7. Öz kaynaklar / M.D.V. Öz kaynaklar / M.D.V.
Oranın 1/1 olması istenir.Oranın 1/1 olması istenir.
8. 8. M.D.V. / U.V.Y.K.M.D.V. / U.V.Y.K.
Oranın 1’den büyük olması istenir.Oranın 1’den büyük olması istenir.
ORAN ANALİZİORAN ANALİZİ
9. K.V.Y.K. / DÖNEN VARLIKLAR9. K.V.Y.K. / DÖNEN VARLIKLAR Oranın 0,50’den küçük olması istenir.Oranın 0,50’den küçük olması istenir.
•Faaliyet (Verimlilik)Analizi OranlarıFaaliyet (Verimlilik)Analizi Oranları11 . . Stok Devir Hızı = Stok Devir Hızı = Satılan Malın Maliyeti / Ortalama Stok Satılan Malın Maliyeti / Ortalama Stok Ortalama Stok = (D.B .Stok. + D. S. Stok.) / 2Ortalama Stok = (D.B .Stok. + D. S. Stok.) / 22.2. Alacakların Devir Hızı = Alacakların Devir Hızı = Net Satışlar / Ortalama Ticari Alacaklar.Net Satışlar / Ortalama Ticari Alacaklar. Ort.Tic.Alack.= (D.B.T. Alacaklar + D.S.T Alacaklar) / 2Ort.Tic.Alack.= (D.B.T. Alacaklar + D.S.T Alacaklar) / 2
Alacakların devir hızının artması, işletmenin alacaklarını vadesinde tahsil Alacakların devir hızının artması, işletmenin alacaklarını vadesinde tahsil edebildiğini ve vadelerinin kısaldığını ifade eder.edebildiğini ve vadelerinin kısaldığını ifade eder.
ORAN ANALİZİORAN ANALİZİ
Faaliyet (Verimlilik)Analizi OranlarıFaaliyet (Verimlilik)Analizi Oranları 3.3. Alacakların Tahsil Süresi = Alacakların Tahsil Süresi =
Tic. Alacaklar. * 360 / Kredili SatışlarTic. Alacaklar. * 360 / Kredili Satışlar veyaveya360 /Alacak Devir Hızı veya 12 /Alacak Devir Hızı 360 /Alacak Devir Hızı veya 12 /Alacak Devir Hızı 4.4. Aktif Devir Hızı = Aktif Devir Hızı = Net Satışlar / Aktif ToplamıNet Satışlar / Aktif ToplamıAktifin etkin kullanılıp kullanılmadığını gösterir.Aktifin etkin kullanılıp kullanılmadığını gösterir.
5.5. İşletme Sermayesi Devir Hızı = İşletme Sermayesi Devir Hızı = Net Satışlar / Dönen VarlıklarNet Satışlar / Dönen Varlıklar
ORAN ANALİZİORAN ANALİZİ
•Faaliyet (Verimlilik)Analizi OranlarıFaaliyet (Verimlilik)Analizi Oranları6.6. Net İşletme Sermayesi Devir Hızı = Net İşletme Sermayesi Devir Hızı = Net Satışlar / N. İşletme SermayesiNet Satışlar / N. İşletme Sermayesi
77.. Öz kaynaklar Devir Hızı = Öz kaynaklar Devir Hızı = Net Satışlar / Öz kaynaklarNet Satışlar / Öz kaynaklarÖz kaynakların ne ölçüde verimli kullanıldığını saptamada yararlanılır.
8.8. M.D.V. Devir Hızı = M.D.V. Devir Hızı = Net Satışlar / Maddi Duran VarlıklarNet Satışlar / Maddi Duran Varlıklar
ORAN ANALİZİORAN ANALİZİ
•Karlılık Durumu Analizi OranlarıKarlılık Durumu Analizi Oranları1.1. Aktifin Karlılığı = Aktifin Karlılığı = Dönem Net Karı / Aktif ToplamıDönem Net Karı / Aktif Toplamı2.2. Öz kaynakların Karlılığı = Öz kaynakların Karlılığı = Dönem Net Karı / Öz kaynaklarDönem Net Karı / Öz kaynaklar3.3. Satışların Karlılığı = Satışların Karlılığı = Dönem Net Karı / Net SatışlarDönem Net Karı / Net Satışlar4.4. Brüt Kar Marjı = Brüt Kar Marjı = Brüt Satış Karı / Net SatışlarBrüt Satış Karı / Net Satışlar
ORAN ANALİZİORAN ANALİZİ
• Karlılık Durumu Analizi OranlarıKarlılık Durumu Analizi Oranları
5. İş Hacmi Karlılığı =5. İş Hacmi Karlılığı =
Faaliyet Karı / Net SatışlarFaaliyet Karı / Net Satışlar
6.6. Ekonomik Karlılık Oranı = Ekonomik Karlılık Oranı =
F.V.Ö.K / (Kaynak Toplamı)F.V.Ö.K / (Kaynak Toplamı)
7.Faaliyet Maliyeti Oranı= 7.Faaliyet Maliyeti Oranı=
(Satışların Maliyeti + Faaliyet Giderleri) / Net (Satışların Maliyeti + Faaliyet Giderleri) / Net
SatışlarSatışlar
ORAN ANALİZİORAN ANALİZİ
•Mali Yükümlülükleri Karşılama OranlarıMali Yükümlülükleri Karşılama Oranları11.. Faiz Ödeme Oranı = Faiz Ödeme Oranı =
(F.V.Ö.K + Finansman Giderleri) / Finansman Giderleri(F.V.Ö.K + Finansman Giderleri) / Finansman Giderleri
22.. HBK (YTL) = HBK (YTL) = Dönem Net Karı / Hisse Senedi SayısıDönem Net Karı / Hisse Senedi Sayısı
HBK Oranı = HBK Oranı = HBK (YTL) / Hisse Senedi Nominal DeğeriHBK (YTL) / Hisse Senedi Nominal Değeri
33.. HBT (YTL) = HBT (YTL) = I. Temettü+ II. Temettü / Hisse Senedi SayısıI. Temettü+ II. Temettü / Hisse Senedi Sayısı
HBT Oranı = HBT Oranı = HBT (YTL) / Hisse Senedi Nominal DeğeriHBT (YTL) / Hisse Senedi Nominal Değeri
44.. Fiyat Kazanç Oranı = Fiyat Kazanç Oranı = Hisse Senedi Piyasa Değeri / HBK(YTL)Hisse Senedi Piyasa Değeri / HBK(YTL)
ORAN ANALİZİORAN ANALİZİ